Samen maken we de EGK-buurt

Samen maken we de buurt Samen maken we de EGK-buurt Wijkaanpak Amsterdam Zuidoost

“Bewonersinitiatieven”

voorwoord Wijkaanpak Amsterdam Zuidoost werkt! De wijkaanpak in Amsterdam Zuidoost begon zes jaar geleden in de EGK- buurt. Het belangrijkste resultaat van deze aanpak moest zijn dat bewoners van deze buurten – de zogenaamde ‘Vogelaarwijken’ - zich met elkaar en met hun buurt verbonden zouden gaan voelen en samen zouden werken aan het oplossen van problemen in de wijk, zodat die buurten leefbaarder werden. In deze aanpak stonden bewonersinitiatieven centraal. Deze initiatieven en de ondersteuning van lokale organisaties bij het uitvoeren van de initiatieven, is de essentie van de aanpak. In de EGK-buurt zijn er veel actieve bewoners en steeds meer mensen zijn over de jaren heen mee gaan doen aan deze aanpak. Zij zijn kritischer geworden over hun woonomgeving en hebben bewezen prima ideeën te hebben over hoe hun eigen leefomgeving ingericht kan worden en hoe ze daarbij andere buurtbewoners meer bij kunnen betrekken. De projecten en activiteiten die zij hebben bedacht en uitgevoerd, worden vervat in een rapportage: “Samen Maken wij de EGK Buurt”, waarin hun verhalen terugkomen. Deze rapportage wordt bij de conferentie uitgedeeld. Er is dus duidelijk een omslag te zien: zelfbewuste burgers nemen meer en meer verantwoordelijkheid voor hun omgeving. Het overheidsgeld voor de Wijkaanpak is op. Het blijft belangrijk om te focussen op wat echt belangrijk is in de wijk (samenhang, netwerk, cohesie) en om burgers het vertrouwen en de ruimte te geven om initiatieven te bedenken en uit te voeren om hun gezamenlijke leefsituatie in de wijken te verbeteren of op niveau te houden. Wij willen hen daarin blijven faciliteren, want dit vergroot de eigen kracht in de wijk. Deze aanpak blijven we dus gebruiken en rollen deze uit naar andere wijken in het kader van het gebiedsgericht werken. Daarbij staan bewoners en hun buurt centraal.

Urwin Vyent Portefeuillehouder Wijkaanpak

Inhoudsopgave Wekelijkse themagerichte bijeenkomsten voor moeders – Elizabeth Prah / LIMS�� 6 Buurtambassadeurs – Baltus�� 8 CreaClub en andere creatieve projecten – Lizette Pinas �� 10 Fietslessen voor vrouwen – Agartha Frimpong �� 12 Gastouderopvang– Stichting KON / Guillaumine Nelom�� 14 Huiswerkbegeleiding – Jemima Botchey�� 16 Gepersonaliseerde boeken voor basisschoolleerlingen– Stichting Ieder Kind een eigen Boek / Gé Ruijfrok � 18 Jeugdplan Evergreen – bewonersvereniging Evergreen / Gilbert Noslin �� 20 Diverse kunstprojecten – Angelo Bromet �� 22 Diverse sportevenementen – Stichting K-Zone Sports �� 24 Wekelijkse drumlessen voor jongeren – Stichting Luna Ku Solo / Eugene Boereveen �� 26 MeerMaatjes – Haidy Bijnaar �� 28 Moestuin op braakliggend terrein – bewonersvereniging Evergreen / Inet Dunnewind �� 30 Verschillende buurtprojecten – Stichting SES / Gilma Laurence �� 32 Opknappen collectieve ruimtes Kikkenstein en Gravestein– Henk van de Belt �� 34 Repair Café Amsterdam Zuidoost– Hans Mooren en Herma Spreij �� 36 Seksualiteit – Prodo Pikin / Erroly Dodson �� 38 Seniorenproject G-buurt – Yvonne Penig �� 40 Un Weki: Wakker Worden – Miracles by appointment / Sauci Bosner �� 42 Projectenoverzicht�� 44 Colofon�� 49

Project:

Wekelijkse themagerichte bijeenkomsten voor moeders Initiatief van:

Elizabeth Prah / LIMS (Liz Interculturele Maatschappelijke Services)

Drie jaar lang kwamen moeders uit de EGK-buurt bij elkaar. Aanvankelijk om het samen over opvoeden te hebben, maar al snel kwamen méér thema’s aan de orde. Organisator Elizabeth Prah is tevreden over het resultaat. “De deelnemers zijn zelfstandiger geworden.”

Het plan om moeders van verschillende komaf bij elkaar te brengen, ontstond in 2009. “Ik heb zelf ervaren dat opvoeden in Nederland heel anders is dan in mijn vaderland Ghana”, vertelt Elizabeth Prah. “Soms lopen moeders daardoor tegen problemen aan, bijvoorbeeld op school. Wat ik daarover heb geleerd, wilde ik ook aan anderen overbrengen.” Ze diende haar project in als bewonersinitiatief en het werd goedgekeurd. “Ik had een aantal vrouwen verteld over mijn plannen, vervolgens ging het van mond tot mond. Al snel hadden we een groep deelnemers uit verschillende culturen, met name uit Ghana en Suriname. Elke week kwamen we bij elkaar om opvoedthema’s te

6

SAMEN MAKEN WE DE BUURT

bespreken. Bijvoorbeeld opvoeden tussen twee culturen of grenzen stellen, maar ook: stress voorkomen.” Sommige moeders hadden specifieke problemen, merkte Elizabeth. “Er was een vrouw die het vreselijk vond dat haar kind naar het speciaal onderwijs moest. Ze overwoog zelfs haar kind terug te sturen naar Ghana. Mijn eigen kind zit ook op het speciaal onderwijs en ik heb haar ervan kunnen overtuigen dat het niet erg is.”

Persoonlijke ontwikkeling Gaandeweg veranderde de thematiek van de sessies. “Na afloop kwamen mensen met andere vragen, bijvoorbeeld op financieel gebied. Of ze hadden brieven

Wekelijkse themagerichte bijeenkomsten voor moeders

bij zich die ze niet begrepen. Dat was aanleiding om het aanbod te verbreden: ook thema’s als financiën, gezondheid en persoonlijke ontwikkeling kwamen aan de orde. Die sessies werden erg goed bezocht.” In de jaren erna bleven de moeders bij elkaar komen. Het aantal deelnemers wisselde. “Soms waren het er twaalf, dan weer ruim twintig – afhankelijk van het onderwerp. We hebben ieder jaar subsidie aangevraagd. Omdat het soms even duurde voordat de aanvraag werd goedgekeurd, zijn niet alle bijeenkomsten vergoed. De mensen bleven komen, mijn kantoor werd een ontmoetingsplek.” Voor 2013 heeft Elizabeth geen subsidie meer ontvangen. Dat betekent dat er een eind is gekomen aan de wekelijkse bijeenkomsten. “Zonder subsidie is het niet te doen. Een aantal deelnemers is doorgestroomd naar een ander initiatief: Vrouwen aan de knoppen. Anderen hebben werk gevonden.”

zelfstandiger geworden. Ze hebben geleerd om in een groep te spreken: iedereen kwam aan de beurt om iets te vertellen. Nu durven ze zelf te bellen als er een brief

Voldoening Elizabeth is tevreden over wat er is bereikt. “Er hebben veel mensen van de bijeenkomsten geprofiteerd, en niet alleen op opvoedkundig gebied. De deelnemers zijn

‘De deelnemers zijn zelfstandiger geworden’

komt die ze niet begrijpen. Als ik zie hoe de mensen vooruit zijn gekomen, voel ik voldoening.” Een prettig bijeffect van de bijeenkomsten is dat er een netwerk uit is ontstaan. “De vrouwen hebben onderling een goed contact gekregen. Pas was de vader van één van de deelnemers overleden en konden de anderen haar steunen. Dat is bijzonder. Ik ben blij dat we van het Stadsdeel de kans hebben gekregen om dit project uit te voeren.”


7

Project:

Buurtambassadeurs Initiatief van:

Sophia A-Tjak-Hiwat, Sylvana Remak en Henk de la Mar

Twee jaar lang liepen buurtambassadeurs Sophia A-Tjak-Hiwat, Sylvana Remak en Henk de la Mar zich het vuur uit de sloffen voor hun wijk Nieuw Grunder. Als blijk van dank overhandigt Urwin Vyent, portefeuillehouder Zorg & Maatschappelijke Dienstverlening hen op 30 mei 2013 een oorkonde. Zelf vinden de drie ambassadeurs dat ze voor meer eenheid in de wijk hebben gezorgd. Buurtbewoners gaan nog een stapje verder: “Zonder ambassadeurs verdwijnt de samenhang in de buurt en slaat de verloedering toe”.

Het buurtambassadeursproject vindt zijn oorsprong in het feit dat veel bewoners uit Zuidoost zeer actief zijn. Deze bewoners zetten zich vrijwillig in voor hun wijk, buurt of straat. Ze hebben invloed op de sfeer en uitstraling van de buurt en kunnen deze positief beïnvloeden. Dagelijks ervaren ze de plezierige maar ook minder leuke kanten van hun buurt. Het gaat om bewoners die zelfredzaam, mondig en betrokken zijn, niet door alleen te eisen, maar door actief te participeren en verantwoor-

8


delijkheid te nemen. Deze groep initiatiefrijke en actieve burgers groeit en vraagt om een andere houding van de overheid en het maatschappelijk middenveld. Die ‘andere houding’ is momenteel zeer actueel op zowel landelijk als op lokaal niveau. Bovendien leert de ervaring dat burgers voor veel taken uitstekend zelf de verantwoordelijkheid kunnen nemen, bijvoorbeeld als het gaat om het verbeteren van hun directe woon- leefomgeving.

Buurtambassadeurs Spil in de buurt Het bovenstaande geldt ook voor de bewoners uit de wijk Nieuw Grunder. Een aantal actieve bewoners zetten zich een aantal jaren geleden in de nieuwe wijk vrijwillig in om de wijk niet alleen goed en leefbaar te houden, maar waar mogelijk ook te verbeteren. Het stadsdeel en corporaties ondersteunden dit initiatief waardoor het buurtambassadeursproject zijn uiteindelijke vorm kreeg. Want het project Buurtambassadeur draait om 'het opsporen' en vervolgens inzetten van bewoners die het verschil kunnen maken. Bewoners die als een soort 'ambassadeurs van de leefbaarheid' als rolmodel fungeren en mede zorg dragen voor een leefbare woon- en leefomgeving. De Buurtambassadeurs zijn de spil van de buurt en hebben een brugfunctie om samen met andere buurtbewoners aan een prettige en leefbare woonomgeving te werken. Een belangrijke taak van de buurtambassadeur is immers om samen met anderen te werken aan een prettige en leefbare leefomgeving. Het is daarom van essentieel belang dat de buurtambassadeurs over een groot netwerk beschikken, verschillende vormen van overleggen organiseren die voorzien in

“In het begin was er geen buurtbinding. Mensen gingen hun huis in en uit zonder onderling contact. Nu is dat er wel”

meer maatwerk in de ontmoetingen tussen (bewoners) groepen en/of professionals. Daarnaast melden ze initiatieven, wensen en problemen van bewoners bij het stadsdeel en de corporaties, maar spreken ook buurtgenoten aan op hun gedrag. De Buurtambassadeur is hier niet alleen verantwoordelijk voor. De uitdaging ligt in het coördineren en delegeren van de verschillende taken en activiteiten en de werving van nieuwe actieve bewoners. De wijze waarop het Buurtambassadeurschap vorm gegeven wordt moet worden gedragen door de buurt en door de partners waarmee men samenwerkt. Jaarlijks wordt een buurtconferentie gehouden, waarbij de inzet en draagvlak van de buurtambassadeurs door de bewoners worden getoetst. De Buurtambassadeur heeft een maximale zittingstermijn van 4 jaar. Op 30 mei 2013 zijn 9 Buurtambassadeurs uit de EGK- buurt door het stadsdeel en corporaties officieel geïnstalleerd.


9

Project:

CreaClub en andere creatieve projecten Initiatief van:

Lizette Pinas

Lizette Pinas zag vaak kinderen doelloos rondhangen in de buurt. Om ze van de straat te houden, bedacht ze verschillende creatieve projecten. “Ze besteden hun tijd nuttig en worden creatief en zelfbewust.”

Een van de projecten die Lizette opstartte, is de CreaClub. Kinderen van vijf tot twaalf zijn elke woensdag welkom in De Salon, de bewonersruimte van Kikkenstein. “We pimpen, herstellen en maken kleding. Een oude spijkerbroek wordt bijvoorbeeld een tas of een rok. De kinderen zijn heel trots als ze zoiets zelf hebben gemaakt.” Maar er gebeurt méér. “De kinderen maken ook de buurt schoon, doen aan sport en kunnen bij ons terecht met hun problemen. Twee keer in de maand koken ze: een soepje, gezonde pannenkoeken, macaroni of spaghetti.” Het levert veel op, vertelt Lizette. “We merken dat de

10


prestaties van de kinderen op school omhoog gaan. Dat geeft me een goed gevoel. Er was een meisje dat vroeger veel op straat hing, nu zit ze op het atheneum. Dan ben ik zo trots! In haar vrije tijd komt ze me helpen in de CreaClub.”

Talenten Ook brengt de club talenten naar boven. “Een van de meisjes wil modeontwerpster worden. Ze doet mee aan een modeshow, waarvoor ze zelf de kleding maakt. Ik help haar daarbij.” De ouders worden bij de activiteiten betrokken. “Eens in de twee maanden heb ik een bespreking met ze.

CreaClub en andere creatieve projecten

‘Ze zijn zo trots als ze van een oude spijkerbroek een tas hebben gemaakt’ Daarnaast organiseren we thema-avonden, bijvoorbeeld over pesten, seksualiteit of huiselijk geweld. Ik weet wat er speelt in de groep en kan daarop aansluiten tijdens zo’n avond.” Behalve de CreaClub begon Lizette een schoonmaakproject, opnieuw met een creatieve insteek. “Elke zaterdag gingen we de buurt verkennen en schoonmaken. Om half acht ’s ochtends vertrokken we, zingend. Onderweg verzamelden we spullen om er een kunst-

werk van te maken. De kinderen vonden het heel leuk. Regen of geen regen: we wandelden.” ’s Middags werkten de kinderen aan een werkstuk van het afvalmateriaal. “Ze gebruikten alles wat we vonden: hout, mooie bladeren, een babyfles, een vlag, onderdelen van auto’s, handschoenen... Alles was te gebruiken.”

Expositie Een derde project in het kader van de Wijkaanpak was een eenmalige expositie van kunstwerken. “Daar zijn mooie werkstukken uitgekomen: grote schilderijen en mozaïeken. De bedoeling is dat we de werkstukken verhuren, zodat we weer nieuwe materialen kunnen kopen.” Bij alle projecten stelt Lizette de kinderen centraal. “Ik ga met ze in gesprek. Alles wat we doen, gaan we eerst samen bespreken. Kinderen kunnen hun talenten laten zien. En ze leren dat je spullen een nieuw leven kunt geven” Resultaat van de projecten is dat de kinderen minder op straat hangen. “Ze besteden hun tijd nuttig en worden creatief en zelfbewust. Ze leren hun eigen spulletjes maken en verkopen, dat maakt ze zelfredzaam.” Vanuit de Wijkaanpak valt geen bijdrage meer te verwachten. “Ik ga gewoon door met mijn projecten. Zelf heb ik in 2010 voor het laatst subsidie aangevraagd, daarna heb ik sponsoring gezocht. Maar het is wel jammer: het zijn gelden die de bewoners goed kunnen gebruiken voor activiteiten.”


11

Project:

Fietslessen voor vrouwen Initiatief van:

Agartha Frimpong

Vrouwen volgen fietslessen en krijgen na de cursus een fiets. Dat stimuleert ze om meer te bewegen en bespaart kosten voor het openbaar. En de veiligheid neemt toe. “Moeders kunnen nu achter hun kind aanrijden”, vertelt Agartha Frimpong.

Vrouwen volgen fietslessen en krijgen na de cursus een fiets. Dat stimuleert ze om meer te bewegen en bespaart kosten voor het openbaar. En de veiligheid neemt toe. “Moeders kunnen nu achter hun kind aanrijden”, vertelt Agartha Frimpong. De onverwachte dood van een vrouw uit haar omgeving zette Agartha aan het denken. “Ze was nog maar vijftig en overleed plotseling aan een hartaanval. Ze had wat overgewicht. Ik realiseerde me dat veel vrouwen van buitenlandse komaf gezondheidsproblemen hebben, doordat ze te weinig bewegen.” Het zou goed zou zijn als meer mensen leerden fietsen,

12


bedacht Agartha. “Het is gezond, een goede oefening. Het maakt je mobiel: je kunt overal komen op de fiets.

‘Fietsen is gezond en maakt je mobiel’ Bovendien kost het je niets.” Met twee medestanders zette ze een fietscursus op. Ze zochten deelnemers via hun eigen netwerk. In maart 2008 was de eerste les. “Er was veel animo voor: we begonnen met 25 mensen. Op twee na hebben alle

Fietslessen voor vrouwen

cursisten de cursus afgemaakt.” Eén van de deelnemers was Agartha zelf. “Ik kon ook niet fietsen. Ik kom uit Ghana: daar wordt nauwelijks gefietst. Mijn evenwicht bewaren vond ik het lastigste. Fietsen hielp me om mijn hoofd leeg te maken. Ik had veel meegemaakt, mijn hoofd zat vol.”

Motiveren In een gymzaal wordt de cursisten de eerste beginselen van het fietsen bijgebracht. Ook krijgen ze verkeerslessen. Zodra de trainers het gevoel krijgen dat het gevoel er is, gaan de deelnemers onder begeleiding de weg op. “Zo kunnen ze ook in het verkeer oefenen. Dan gaan we bijvoorbeeld naar Gaasperplas”, vertelt Agartha. De fietslessen zijn alleen bedoeld voor vrouwen. “Eerst deden er ook mannen mee, maar na verloop van tijd zijn we ons alleen op vrouwen gaan richten. Vrouwen hebben een andere aanpak nodig. Je moet ze motiveren, energie geven.” De cursus trekt deelnemers van alle leeftijden en culturen. “Surinamers, Pakistani, Soedanezen, Somaliërs… Er zijn deelnemers van vijfenzeventig jaar die nog nooit hebben gefietst. En moeders, die voorheen op de stoep liepen terwijl hun kind fietste. Nu kunnen ze achter hun kind aanrijden, dat is veel veiliger.” Prettig bijeffect van de cursus is dat de deelnemers nieuwe mensen leren kennen. “Er ontstaat leuk contact tussen de deelnemers. Ze komen elkaar weer tegen in de stad.”

Dankbaar Vanwege de hoge kosten van de gymzaal dreigde het project te stranden. “De subsidie van het stadsdeel was niet toereikend. Toen is Kansrijk bijgesprongen. Daar ben ik heel dankbaar voor. Ik heb veel hulp gehad, zowel van Kansrijk als van het stadsdeel.” Onder begeleiding van Kansrijk groeide het project. “In vijf jaar tijd hebben meer dan duizend mensen meegedaan. De deelnemers krijgen nu aan het eind van het traject een fiets. Ik hoop dat we dit ook in andere buurten kunnen gaan doen.” Agartha had niet gedacht dat het zo’n groot succes zou zijn. “Als ik buiten loop, zie ik mensen fietsen die dat vroeger niet konden. Mensen komen vaker het huis uit. Ze besparen de kosten van het tramticket, omdat ze niet meer afhankelijk zijn van het openbaar vervoer. Als ik ze spreek, merk ik dat ze dankbaar zijn. Ik ben trots en blij als ik dat hoor.


13

Project:

Gastouderopvang Initiatief van:

Stichting KON / Guillaumine Nelom (Kansrijk Ondernemen Nederland) Vrouwen krijgen een opleiding, zodat ze als zelfstandige kunnen gaan werken in de gast ouderopvang. Naderhand krijgen ze een microfinanciering, om de startkosten mee te kunnen financieren. Dat is de opzet van het gastouderproject van de stichting Kon.

Het landelijke project startte in 2008 met een pilot in Zuidoost. “De economische versterking staat voorop. Vrouwen worden in staat gesteld hun eigen brood te verdienen. In een traject van ongeveer een half jaar worden ze opgeleid tot gastouder. Na die tijd kunnen ze een lening krijgen van 250 tot 1000 euro. Daarmee kunnen ze hun huis veilig maken en een kleine inventaris aanschaffen”, vertelt Guillaumine Nelom, oprichtster van stichting KON Veel vrouwen zien het als een mooie gelegenheid om hun kansen te keren. “De meeste deelnemers zitten in de bijstand, WW of ziektewet of hebben een baan waar ze niet gelukkig van worden. Gastouderopvang kunnen

14


ze thuis doen en is goed te combineren met een gezin.” Bovendien levert het de gemeenschap iets op, stelt Guillaumine. “Er is meer betaalbare kinderopvang beschikbaar voor werkende mensen in Zuidoost. Gastouderopvang is goedkoper dan de crèche en de uren zijn flexibel. En wat ook meespeelt: de kinderen worden opgevangen in een huiselijke omgeving.”

Flyers Radha Sital deed mee aan de pilot Kleinschalig Innovatief Gastouderschap. “Ik had een baan, maar ik was op zoek naar iets anders. Toevallig las ik een advertentie over dit project. Na de opleiding ben ik meteen gestart

Gastouderopvang ‘Vrouwen worden in staat gesteld hun eigen brood te verdienen’ met mijn gastouderopvang Baby Diamonds. Ik heb flyers gemaakt en huis-aan-huis uitgedeeld, een website gebouwd en open dagen gehouden.” Na bijna vijf jaar is ze nog steeds tevreden over haar keuze. “Ik vang vijf kinderen op, de meesten komen elke dag. Het blijft leuk, met kleintjes werken. Ik speel en lach met ze. Als ze er niet zijn, mis ik ze. Ik ben heel blij dat ik dit gedaan heb.” Het succes van de pilot vertaalde zichzelf in nieuwe aanmeldingen. Van 2009 tot en met 2011 was er elk jaar een opleiding in Zuidoost, zo’n honderd vrouwen haalden hun diploma. In 2009 werd het project genomineerd voor de Parel van de Integratie.

Financiën Het project werd een tijdlang ondersteund via de Wijkaanpak. Guillaumine: “In Zuidoost is er nog wel vraag naar, maar er zijn geen financiën meer. Dat is jammer. Gelukkig zijn we ondersteund door een aantal fondsen, waaronder stichting DOEN en Start Foundation. We proberen andere bronnen aan te boren, zoals bedrijven. En we blijven bij overheden aankloppen.”

Het loont de investering, stelt Guillaumine. “De kosten vallen mee, de lessen zijn in groepsverband. Alle vrouwen halen hun diploma en stromen uit. Ze hebben meer perspectief op werk of scholing, omdat ze een diploma hebben. Als deze vrouwen een uitkering blijven houden, zijn de kosten hoger.” De resultaten zijn niet alleen in geld uit te drukken, vindt ze. “Het levert de vrouwen meer zelfvertrouwen en levenslust op. Ze steunen elkaar. In de wijk vervullen ze een maatschappelijke en pedagogische functie. Bovendien zijn ze ambassadeurs voor andere vrouwen.” www.gastoudercollectief.nl www.stichting-kon.nl


15

Project:

Huiswerkbegeleiding Initiatief van:

Jemima Botchey

Drie keer in de week krijgen basisschoolleerlingen uit de K-buurt bijles in flat Kralenbeek. De resultaten zijn goed: rapportcijfers stijgen en ouders zijn enthousiast. “Je ziet de kinderen opbloeien”, vertelt Jemima Botchey.

Eind jaren negentig ontdekte Jemima’s vader Ben Botchey dat veel kinderen achterliepen met rekenen. “Hij gaf computerlessen aan volwassenen en kinderen. Soms vroeg hij kinderen een rekensommetje te maken, om te kijken op welk niveau ze zaten. Hij ontdekte dat dat vaak lager was dan normaal.” Hij vroeg Jemima en haar zus Eunice of ze de kinderen wilden begeleiden. “Dat vond ik wel leuk. Ik was toen elf jaar en zat in groep 8. Met rekenen had ik nooit moeite. Op school was ik altijd als een van de eersten klaar en dan hielp ik klasgenootjes. Het zat er dus al een beetje in.” Al snel kregen ze van Wooncorporatie De Key een

16


ruimte in flat Kralenbeek. “Eerst gaven we elke dag bijles, later zijn we naar drie keer per week gegaan. De kinderen krijgen nu minder vaak bijles, maar wel intensiever.”

Advies De begeleiding is steeds beter geworden. “We hebben bij de scholen advies gevraagd hoe we het het beste konden aanpakken. Ook kregen we kopieën van de rapporten mee en voerden gesprekken met de ouders, om een beter beeld te krijgen van de kinderen. Bovendien werken we nu met vrijwilligers uit het onderwijs, bijvoorbeeld juffen die met pensioen zijn.”

Huiswerkbegeleiding In het begin kregen de kinderen klassikaal uitleg. “Tot we merkten dat de niveaus heel verschillend zijn. Voor het ene kind gaat het te snel, terwijl het andere kind het allang heeft begrepen. Nu proberen we de groepen zo klein mogelijk te houden: hooguit tien kinderen, waar meestal drie vrijwilligers bij zijn. Dan krijgt elk kind individuele aandacht.”

‘We zien het verschil op de

Er is geld nodig om potloden en schriften, licht, telefoon en internet te betalen. Ook de vrijwilligers krijgen een bijdrage. En de kinderen krijgen iets te eten en te drinken. “We hebben subsidie gekregen via de Wijkaanpak en Kansrijk. Ook vragen we aan ouders een kleine bijdrage. Soms krijgen we een eenmalige bijdrage uit een fonds. Maar we proberen om niet te afhankelijk te zijn van subsidies. Het is niet de bedoeling dat de huiswerkbegeleiding stopt als we even geen geld hebben.”

rapporten’ De resultaten zijn goed, vertelt Jemima. “We krijgen veel positieve feedback van ouders en zien het verschil op de rapporten. Als het nodig is, dan krijgen ze extra werk mee naar huis. Wanneer een kind ergens heel veel moeite mee heeft, kijken we of een vrijwilliger hem of haar één op één bijles kan geven.”

Plezier De kinderen komen met plezier naar de huiswerkbegeleiding. “We proberen het ook leuk te maken. Ze moeten niet denken: bah, weer naar bijles. Het is leuk om te zien dat ze meer zelfvertrouwen krijgen. Als je op school iets niet begrijpt, voel je je onzeker. Sommige kinderen durven in de klas bijna geen vragen meer te stellen. Hier doen ze dat wel. Je ziet ze opbloeien.”


17

Project:

Gepersonaliseerde boeken voor basisschoolleerlingen Initiatief van:

Stichting Ieder Kind een eigen Boek / Gé Ruijfrok Een verhaal waarin je zelf de hoofdrol speelt… Leg dat maar eens weg voor je op de laatste bladzijde bent! Alle kinderen uit groep 3, 4 en 5 in Zuidoost hebben de afgelopen jaren een gepersonaliseerd boek gekregen van de stichting Ieder Kind een eigen Boek.

Gé Ruijfrok had het concept al een poosje in haar hoofd: een boekje waarin de lezer zelf de hoofdrol speelt en ook twee vriendjes opduiken. Toen ze ontdekte dat veel kinderen in Zuidoost achterliepen met lezen en schrijven, ging ze ermee aan de slag. “Ik wist zeker dat zo’n persoonlijk boekje kinderen zou stimuleren om te gaan lezen.” Ze diende het project in voor de Betere Buurtprijs van woningcorporatie Ymere. “We hebben de prijs niet gewonnen, maar Ymere vond dat het boekje er toch moest komen. Zes scholen in Gein kregen daar geld voor.” Elvira Sweet, destijds voorzitter van de Stadsdeelraad, was bij de presentatie van dit boekje, ‘Brand in Chocola-

18


destad.’ “Zij was heel enthousiast en vertelde dat ze het boekje in de EGK-buurt wilde verspreiden, in het kader van de Wijkaanpak.” Gé ging een stapje verder. “Dan moet heel Zuidoost het krijgen, vond ik. Ik heb de woningcorporaties aangeschreven en uiteindelijk is het boekje er op alle 31 basisscholen gekomen, in groep 3, 4 en 5.”

Stichting Het project groeide en er werd een stichting opgericht: Ieder Kind een eigen Boek. Naast Gé zitten Lesly Reiziger en Syam Wongsosemito in het bestuur. De eerste

Gepersonaliseerde boeken voor basisschoolleerlingen ‘Ik wist zeker dat zo’n persoonlijk boekje kinderen zou stimuleren om te gaan lezen’ titel kreeg drie opvolgers: ‘Schoon en groen, samen doen’, ‘De gestolen beker’ en ‘Gezond zijn is fijn.’ Tienduizenden boekjes zijn gratis uitgedeeld. Soms met subsidie, zoals in het kader van de Wijkaanpak, soms met sponsoring. In 2009 won het project een wisselbeker voor het beste project van Nederland, uitgereikt door de Wijkalliantie/ EigenWIJzebuurten. De stichting is inmiddels ver buiten

Zuidoost actief. “We zitten van Heerlen tot Stadskanaal en onze vrijwilligers zijn zelfs in Suriname geweest”, vertelt Gé. Er zijn verschillende mensen betrokken bij de stichting, zoals Danièle Kanis. “Het tweede boekje sluit aan bij wat ik doe: kunst maken van afval”, vertelt ze. “Tijdens de presentatie op scholen laat ik aan kinderen zien wat je allemaal kunt maken van bijvoorbeeld plastic verpakkingen en blikjes.”

Samenwerken Volgens Eva Katona, die het bestuur ondersteunt, zijn de doelen van de stichting gerealiseerd: kinderen aan het lezen krijgen, een boodschap over een veilige leefomgeving overbrengen en mensen uit de buurt bij elkaar brengen. “Dat laatste gebeurt vooral tijdens de presentatie, waarbij school, bewoners en bedrijven samenwerken”, vertelt ze. Gé: “Er is nog een effect bijgekomen dat we niet hadden voorzien: het zet ook niet-Nederlandse ouders aan tot lezen. Als je kind de hoofdrol speelt, wil je zo’n verhaal toch lezen.” Voor de stichting zijn geen gelden meer te verwachten via de Wijkaanpak, maar vier jaar ervaring heeft ze geleerd dat er verschillende wegen naar Rome leiden. “Ik vertrouw erop dat zich bedrijven uit de wijken aanmelden, die hart hebben voor hun buurt en een project willen steunen”, aldus Eva. www.geefeenkinderboek.nl


19

Project:

Jeugdplan Evergreen Initiatief van:

bewonersvereniging Evergreen / Gilbert Noslin Al vóór Gilbert Noslin in de E-buurt kwam wonen, was hij bezig met het uitdenken van het Jeugdplan Evergreen. Dat resulteerde in tal van gratis activiteiten voor kinderen in de buurt – en inmiddels ook daarbuiten.

Gilbert Noslin was één van de eerste bewoners in de wijk Evergreen. “Ik heb de buurt zien groeien en ken bijna iedereen. Omdat ik mijn hele leven al vrijwilligerswerk heb gedaan, was ik al vóór mijn verhuizing aan het denken wat ik kon doen voor de jeugd hier. Er was niet

‘Je moet niet zo eigenwijs

meteen een school, maar ik vond dat er wel iets moest gebeuren voor de kinderen.” Bij de invulling van het plan heeft Gilbert goed naar de jeugd geluisterd. “Je moet niet zo eigenwijs zijn om het zelf te gaan bedenken”, stelt hij. Dat leidde tot een programma met wekelijkse activiteiten, zoals knutsel- en handvaardigheidlessen en salsadansen, en eenmalige workshops. Zo konden kinderen vorig jaar zelf een zitzak ontwerpen.

zijn om het zelf te gaan

Peutergym

bedenken’ 20


Het leukste programmaonderdeel vindt Gilbert de peutergym. “Toen ik dat voorstelde, kreeg ik als reactie:

Jeugdplan Evergreen

‘Daar komt geen mens naartoe.’ Maar het was al snel hartstikke druk! Het mooie was dat de ouders tijdens het wachten met elkaar in gesprek kwamen over opvoeding. Dat was ook mijn opzet: op die leeftijd valt er heel wat uit te wisselen.” Het Jeugdplan bereikt vooral kinderen in de basisschoolleeftijd. Voor de thema-avonden voor de jeugd vanaf twaalf jaar was niet zoveel animo, ontdekte Gilbert. “Op die leeftijd zijn ze vooral druk met de sociale media.” Langzamerhand breidt het Jeugdplan zich uit over Zuidoost. “Andere wijken pikken eruit wat ze aanspreekt, dat was ook de bedoeling. Samen met de G-buurt hebben we een Sport- en Spelweek gehouden. En het Stadsdeel organiseert nu de peutergym.”

Crisistijd Met de subsidie van het Stadsdeel en geld van sponsoren zijn er twee jaar lang activiteiten georganiseerd. “En dat terwijl we geld voor ruim een jaar hadden gekregen”, zegt Gilbert trots. “Het hoeft niet altijd veel geld te kosten, zeker als je met vrijwilligers werkt. Het is interessanter wat je daar buitenom kunt versieren, bijvoorbeeld door sponsoring. Juist in crisistijd werkt dat: dan denken bedrijven bewust na aan wie ze hun geld geven.” De doelen – activiteiten voor de jeugd organiseren en de sociale cohesie vergroten – zijn gerealiseerd, vindt Gilbert. “Dat laatste blijkt wel als een activiteit om een

of andere reden niet door kan gaan. De bewoners zijn dan heel saamhorig en zoeken naar manieren om het toch door te zetten. Dat zegt genoeg!” Zoals van meet af aan de bedoeling was, heeft de Brede School in de wijk het Jeugdplan overgenomen. “Zelf ben ik bezig het vrijwilligerswerk af te bouwen, omdat ik een ongeluk heb gehad. Wel zou ik nog graag een culturele versie van het Jeugdplan willen maken, waarbij de kinderen kennismaken met musea of muziek. Ik wil dat nog wel vormgeven, maar ga het niet meer uitvoeren. Gelukkig zijn er in deze wijk genoeg vrijwilligers die dat wél willen.”


21

Project:

Diverse kunstprojecten Initiatief van:

Angelo Bromet

Om jongeren te interesseren voor beeldende kunst, voerde Angelo Bromet verschillende kunstprojecten uit in de EGK-buurt. Veel van de deelnemers waren al bezig met andere kunstvormen, zoals rap of dans. “Ze hebben kennisgemaakt met een andere kant van hun artistieke kunnen.”

Een van de projecten die Angelo initieerde, was een fotografieproject. “Daarvoor gingen we aan de slag met jongeren die zelf ook al artistiek bezig waren. We wilden ze uitdagen om zich op een andere manier te uiten. Zo gingen dansers met een headphone op foto’s maken. Daardoor waren ze in hun element en gingen ze gemakkelijker iets nieuws doen.” Voor het project Who art Thou gebeurde iets soortgelijks met schilderkunst. “Daaraan deden dansers, deejays en rappers mee: allemaal jongeren die nog nooit eerder hadden geschilderd. Er was een docent en op de achtergrond werd muziek gedraaid. Er zijn mooie schilderijen uit voortgekomen. We sloten af met een

22


expositie in Imagine IC, onder de naam For the Love of Art.” Muziek bleek steeds een inspirerende factor. “Het geeft een creatieve impuls. Gewoonlijk komt er bij deze mensen een choreografie, een tekst of een mix uit. Nu werd ze gevraagd om het in iets anders om te zetten. Ook daar kwamen mooie dingen uit”, vertelt Angelo.

Complimenten Voor de deelnemers – jongeren tussen de 16 en 23 jaar – was het een mooie ervaring. “Ze hebben kennisgemaakt met een andere kant van hun artistieke kunnen. En ook het exposeren vonden ze heel leuk. Ze beoor-

Diverse kunstprojecten deelden elkaars werk en kregen complimenten van andere mensen op hun werk.” Ook zijn er nieuwe contacten gelegd. “De mensen die elkaar niet kennen, hebben een band met elkaar gekregen. De jongeren die elkaar wel kenden, hebben een andere kant van elkaar gezien.”

‘We wilden ze uitdagen om zich op een andere manier te uiten’

veel. Maar door zo’n project gaan ze er anders naar kijken. Dan gaat niet zozeer meer over het kunstwerk, maar meer over de gedachten van de maker.” Angelo zou in de openbare ruimte graag meer kunst zien die jongeren aanspreekt. “Je ziet op straat voornamelijk kunst die een oudere groep aanspreekt of mensen die al langere tijd met kunst bezig zijn. Voor een stadsdeel met zoveel jongeren is dat een gemiste kans. Het is gebleken dat kunst iets doet met mensen – al is het niet altijd gemakkelijk te benoemen wát dat is. Via deze projecten proberen we iets te laten gebeuren tussen jongeren en kunst.”

Een van de jongeren die meedeed aan het fotografieproject was Gwen Denswil. “Zij is verder gegaan in de fotografie. Ik heb haar begeleid bij het aanvragen en uitrollen van haar project: een foto-expositie in No Limit. Zij heeft de Amateurkunstprijs 2009 van het CBK Zuidoost gewonnen. Dus het heeft wel wat teweeggebracht.”

Kunstwerken Veel jongeren hebben aanvankelijk weinig tot geen affiniteit met kunst, merkt Angelo. “Maar als ze een vorm van kunst hebben ontdekt die ze leuk vinden, gaan ze andere kunst opnieuw bekijken. Dan gaan ze de creativiteit van anderen meer waarderen. Met de meeste kunstwerken die ze zien op straat, hebben ze niet zo


23

Project:

Diverse sportevenementen Initiatief van:

Stichting K-Zone Sports

Stichting K-Zone Sports biedt gratis sportieve activiteiten aan voor de jeugd in Zuidoost. Met de subsidie voor de EGK-buurt werden verschillende evenementen georganiseerd. Projectleider Mariëla Kruse: “Als kinderen belangstelling hebben voor de sport, kunnen ze meteen doorstromen naar zo’n club.” In 2012 en 2013 organiseerde K-Zone samen met buurthuis De Bonte Kraai de Bijlmer Open. Daarbij werden een tennis- en voetbaltoernooi gecombineerd met culturele activiteiten, zoals een open podium met dans-, zang- en rapoptredens en een dancebattle. “De Bonte Kraai deed de culturele activiteiten, wij namen de sport voor onze rekening”, vertelt Mariëla. De combinatie werkt goed, merken de organisatoren. “Er is voor elk wat wils. Al moet je de activiteiten wel goed op elkaar afstemmen: een tennisfinale moet je niet gelijktijdig programmeren met een rapoptreden… Dans is hartstikke in. Als het kan, proberen we een dans-

24


workshop te organiseren, dat is ook sport en fleurt zo’n evenement op. En er komen vaak eerder mensen op af. Net als wanneer er een springkussen staat.” Tijdens de Olympische Spelen in 2012 werd een Olympische Dag gehouden. “Dat was een sportdag met allerlei Olympische sporten: atletiek, boksen, tafeltennis, tennis, basketbal, voetbal.”

Golf In 2013 waren er twee golfevenementen voor de jeugd. In mei werd een Footgolfclinic gehouden. “Kinderen moesten met een voetbal – dus zonder golfclub – een

Diverse sportevenementen parcours afleggen. Door het groen van de Bijlmer, tussen de flats door, hadden we verschillende parcours afgezet.” Op elk parcours gingen twee teams de strijd met elkaar aan. “In een verspringbak hadden we een emmer ingegraven, waarin de bal uiteindelijk terecht moest komen. De teams moesten zelf het aantal keren tellen dat ze tegen de bal moesten schoppen. Goed voor hun verantwoordelijkheidsgevoel!” Een maand later was er een Kwik Golf toernooi. “Daarbij spelen kinderen met speciale golfclubs, die gemakkelijker te hanteren zijn. Het gaat om snelheid: binnen een bepaalde tijd moeten ze putten. De golfactiviteiten zijn erg populair bij de jeugd. Het is een nieuwe uitdaging waarmee ze kennismaken.”

ze meteen doorstromen naar zo’n club.” De kinderen reageren enthousiast op de activiteiten. “Bij mooi weer hebben we soms zomaar zestig kinderen. En als het minder mooi weer is, staan er soms ook nog twintig voor de deur. Dan vinden we altijd wel een oplossing. Na afloop heb je vrolijke kinderen, die op laagdrempelige manier lekker hebben gesport. De sfeer is altijd goed.”

Enthousiast K-Zone wil de kinderen nieuwe sporten laten ontdekken en de jeugd in bewegen brengen. “Daarom zoeken we altijd de samenwerking met lokale verenigingen. Als kinderen belangstelling hebben voor de sport, kunnen

‘Kinderen kunnen op een laagdrempelige manier l ekker sporten’

Bovendien legt K-Zone contacten in de wijk, vertelt Mariëla. “Wij vinden het belangrijk dat ouders betrokken zijn, bijvoorbeeld doordat ze meesporten of hun kind aanmoedigen. Dat gebeurt goed. We ontmoeten op dergelijke evenementen veel ouders met wie we een praatje maken. Dan horen we dat mensen het prettig vinden dat wij er zijn en activiteiten organiseren, zodat de wijk positief in het nieuws komt. Dat is alleen maar goed. Wij willen ook graag meer samenhang in de buurt. Saamhorigheid.”


25

Project:

Wekelijkse drumlessen voor jongeren Initiatief van:

Stichting Luna Ku Solo / Eugene Boereveen

De wekelijkse drumlessen in buurthuis Ganzenhoef zijn méér dan alleen muziekonderricht. De jongeren krijgen ook maatschappelijke begeleiding. “We bieden een positieve en beschermde omgeving” , aldus Eugene Boereveen van stichting Luna Ku Solo.

In 2003 begon de stichting Luna Ku Solo met drumlessen in Zuidoost. Tijdens die lessen in buurthuis Ganzenhoef kan de jeugd kennismaken met populaire ritmes uit het Caribisch gebied. Het project is bedoeld voor jongeren die in hun eigen omgeving geen mogelijkheden hebben om hun artistieke talent te ontwikkelen. Voor kinderen van acht tot tien jaar is er de cursus Rammen en Stampen, elf- tot veertienjarigen volgen Ritme en Drummen en jongeren vanaf vijftien kunnen kiezen voor Drum en Show. Zelf heeft Eugene als kind klassieke vioolles gehad, verder is hij autodidact. Hij speelt allerhande percussieinstrumenten. Waarom hij heeft gekozen voor drum-

26


lessen? “Dat is niet mijn keuze, maar die van de doelgroep”, vertelt Eugene. Grinnikend: “Ze denken dat het makkelijk is. Maar dat valt nog tegen!” Vlak het niveau van het muziekonderwijs niet uit, want Eugene is ambitieus. “Niet iedereen hoeft tot conservatoriumniveau te komen, het is juist belangrijk dat er scholing op elk niveau is. Daar is ook behoefte aan: de een kan niet zonder de ander. Elk kind moet de muzikale vorming genieten die het aankan.”

Persoonlijk contact Elke groep telt maximaal vijftien kinderen. “Dat is meer dan genoeg, zeker als je ook persoonlijk contact wilt

Wekelijkse drumlessen voor jongeren

hebben. Dat is ook een belangrijk doel van de lessen: in contact komen met de jeugd”, aldus Eugene. Daar slaagt de stichting goed in, vindt hij. “Jongeren hebben er zeker baat bij. We bieden een positieve en beschermde omgeving en voeren gesprekken met ze. Op die manier kunnen we ook in maatschappelijk opzicht iets voor de jongeren betekenen.”

vorming genieten die het

Eugene ziet het regelmatig gebeuren dat jongeren nog maar weinig binding hebben met hun wortels. “De weg van de minste weerstand is om je aan te passen aan de maatschappij. Maar waar ligt je oorsprong? Mensen hebben geen verbinding meer met het verleden. De godsdienst valt weg, de cultuur valt weg, gezinnen vallen weg: wat blijft er over?” Hij gelooft dat muziek de verbinding terug kan brengen. “Als je uit een andere cultuur komt, heb je een andere muzikale en ritmische perceptie. Dat zit er gewoon in. Misschien heeft het lang onderdrukt gezeten, maar eens komt het eruit. Ik wil dat sluimerende bovenhalen. Als dat lukt, zie je dat die kinderen beginnen op te bloeien.”

aankan’

Korte termijn

‘Elk kind moet de muzikale

De lessen in het buurthuis zijn bekostigd via de Wijkaanpak. “Wat ik jammer vond, is dat je geen aanvraag kunt indienen voor een langere periode. Nu moesten we elke keer afwachten of de subsidie werd toegekend. Daardoor konden we alleen maar plannen maken voor de korte termijn, dat belemmert de ontwikkeling van de stichting.” De lessen gaan voorlopig gewoon door, ook al komen er geen gelden meer via de Wijkaanpak. “We hebben van het Bernhardsfonds en het Oranjefonds een eenjarige subsidie gekregen. We hopen te bewijzen dat we landelijk bestaansrecht hebben”, aldus Eugene. www.lunakusolo.nl


27

Project:

MeerMaatjes Initiatief van:

Haidy Bijnaar

MeerMaatjes brengt mensen bij elkaar. Niet alleen om af te vallen, maar vooral om in beweging te komen en zich lekkerder te voelen. Dat is gelukt, stelt Haidy Bijnaar tevreden vast. “De deelnemers worden maatjes en stimuleren elkaar.”

In de EGK-buurt wonen veel mensen die tobben met hun gezondheid en problemen hebben op sociaal gebied, ontdekte Haidy Bijnaar. Daarom startte ze daar in 2010 het project MeerMaatjes op. Haar doel: leefstijl en gedrag veranderen van bewoners met de neiging tot obesitas. De eerste editie van MeerMaatjes werd gefinancierd uit de Wijkaanpakgelden. Dertig vrouwen deden mee. Twee keer in de week kwamen de deelnemers bij elkaar in het Vrouwen Empowerment Centrum of buurthuis. Het programma bestond toen onder meer uit Fit Walk -Social Talk, Zumba, Yoga en voorlichting over gezonde voeding. “Deelnemers bouwen een betere conditie op

28


en werken aan persoonlijke ontwikkeling. Dit alles in een veilige omgeving – om de hoek – waar iedereen zichzelf mag zijn.”

Herkenning Afvallen was niet het eerste doel, stelt Haidy. “Belangrijker was dat de deelnemers gingen bewegen en weer

‘Als je je van binnen lekker voelt, straal je dat uit’

MeerMaatjes lekker in hun vel kwamen te zitten. En dat ze contacten opdeden. In hun eigen netwerk hadden de deelnemers vaak weinig mensen om op terug te vallen. Door met elkaar te praten, voelden ze erkenning en herkenning. Ze worden maatjes en stimuleren elkaar.” Het groepsproces speelde een grote rol in het traject. “Onze slogan is: ‘Je hoeft het niet alleen te doen.’ Als een deelneemster thuisbleef, werd ze gebeld door een maatje. Tijdens het lopen pepten ze elkaar op: kom op, je kunt het!” Haidy merkte dat de deelnemers een mentale verandering doormaakten. “Ze kregen het gevoel: ik ben bijzonder, ik hoor erbij, ik ben mooi. Terwijl ze vroeger in hun hoofd hadden dat ze niets voorstelden, durven ze nu te kijken naar hun kwaliteiten en talenten en er iets mee te doen.”

Buurtambassadeurs Het programma vormde het begin van een reeks projecten op het gebied van beweging en gezondheid. Daarbij zocht Haidy onder meer samenwerking met de Hogeschool van Amsterdam voor onderzoek en PuntP (GGZ preventie). “Al die projecten hebben een gezondere wijk opgeleverd. En blijere mensen, die van hun bank zijn gekomen en werken aan hun persoonlijke ontwikkeling”, vertelt Haidy. Drie deelnemers zijn buurtambassadeur geworden, vijf vrouwen begonnen een dansgroep, een vrouw geeft nu kookworkshops. En twee deelnemers zijn nu zelf trainer

bij MeerMaatjes. “Zo werken we aan een duurzame aanpak”, aldus Haidy. Het traject duurt nu drie maanden. “In die tijd gaan we aan de slag met empowerment en teambuilding, gezonde voeding en bewegen. Innerlijk welzijn is belangrijk. Als je je van binnen lekker voelt, straal je dat uit en kom je vanzelf meer in beweging. Daarna gaan de deelnemers naar het Bijlmersportcentrum, waar ze kunnen zwemmen, fitnessen, dansen, de fysiotherapeut en diëtiste bezoeken.” In de afgelopen jaren heeft Haidy de projecten in diverse aandachtswijken van Zuidoost zelf gefinancierd. Nu gaat ze weer om tafel met het Stadsdeel. “Er is veel uit MeerMaatjes voortgekomen, er is een beweging. Het is zonde om dat te stoppen, zeker met deze kwetsbare groep. Er zijn nog te veel mensen die thuis zitten.”


29

Project:

Moestuin op braakliggend terrein Initiatief van:

bewonersvereniging Evergreen / Inet Dunnewind

De flats in de E-buurt waren al gesloopt, maar er meldde zich geen projectontwikkelaar voor het terrein. Daarom zijn tijdelijk een moestuin en een crossbaan aangelegd. “Er is daar zoveel goede energie, die plek wordt nooit meer hetzelfde”, stelt beheerder Inet Dunnewind.

Bewonersvereniging Evergreen was al bezig met de tijdelijke inrichting van het gebied toen Inet in 2010 bestuurslid werd. Ze was toen net in de wijk komen wonen. “Het Projectbureau Vernieuwing Bijlmermeer vroeg ons te peilen waar de behoefte van de buurt lag. Een aantal bewoners opperde de mogelijkheid van een moestuin. En de kinderen wilden graag een fietscrossbaan. Die zijn er beide gekomen.” Na verschillende vergaderingen van de bewoners vereniging met het projectbureau, Rochdale, Partou, de Brede School, stadsdeel Zuidoost en de buurtregisseur werd in 2012 de tuin aangelegd. Inet werd beheerder. “Het stadsdeel heeft de grond omgeploegd, een

30


pomp gemaakt, een hek geplaatst en bramen aangeplant als natuurlijke afscheiding. Met de mensen die een tuintje wilden, hebben we paden gemaakt en tuintjes afgebakend.”

Gezamenlijk stuk Een dertigtal bewoners maakt gebruik van de moestuin. Ze hebben elk een stukje grond van dertig vierkante meter. “Het is echt leuk met de buurt, de mensen hebben er plezier in”, vindt Inet. “Er is een gezamenlijk stuk dat we met z’n allen onderhouden. De gebruikers moeten het gevoel krijgen: de tuin is van ons allemaal.” Ook twee Nigeriaanse vluchtelingen hebben een lapje

Moestuin op braakliggend terrein

grond gekregen. “Van een diaconaal oecumenisch centrum kreeg ik de vraag of ik een plekje voor hen had. Zij waren vroeger boeren, maar hebben hier niets omhanden.” De ene bewoner heeft groenere vingers dan de andere, merkt Inet. “Voor sommigen is het echt experimenteren. Als je dan verwacht dat het in een keer allemaal groeit, kan het tegenvallen. Maar dat kan ook weer iets moois

‘De gebruikers moeten het gevoel krijgen: de tuin is van ons allemaal’

opleveren: sinds een oudere dame hulp heeft gekregen van een meer ervaren tuinier, gaat het helemaal goed met haar tuintje.” De basisscholen in de wijk maken ook gebruik van de moestuin. Sinds oktober 2012 geeft Inet de kinderen les. “Ik heb net een project van negen weken achter de rug, waaraan 130 kinderen hebben meegedaan. Het is leuk om ze iets te leren over tuinieren. Hoe je begint met niets en na twee maanden iets kunt oogsten.”

Tijdelijk De gebruikers zijn zich ervan bewust dat de moestuin tijdelijk is. “Wanneer zich een projectontwikkelaar meldt, dan zal de moestuin verdwijnen. Daar hebben we allemaal voor getekend. Toch lijkt het me raar als er gebouwd gaat worden. Desondanks is Inet blij dat het terrein een functie heeft gekregen. “Voor de stedelijke ontwikkeling is het belangrijk dat het gebruikt wordt. Anders was het misschien een vuilstort geworden.” Het wordt terrein nooit meer hetzelfde, denkt ze. “Er is daar zoveel goede energie! Ik heb er met al die kinderen gewerkt en er zijn tal van bewoners actief. Ook voor mij persoonlijk is er veel veranderd. Ik voel me verbonden met de wijk, heb nieuwe mensen leren kennen en ben qua werk een nieuwe richting ingeslagen. Dat had ik van te voren nooit kunnen bedenken.” www.moestuinevergreen.nl


31

Project:

Verschillende buurtprojecten Initiatief van:

Stichting SES / Gilma Laurence

Sinds 2011 is stichting SES actief in de Venserpolder. De stichting organiseert activiteiten en evenementen die de buurt bij elkaar brengen. De wijk is veiliger geworden, stelt ze. “De eer gaat naar alle bewoners die zich inzetten”, stelt Gilma Laurence.

SES staat voor South East Stars. Maar ook voor Sport en Spel, Simpel en Stabiel en Samen en Sterk. De stichting organiseert kleine en grote activiteiten in de buurt. Voorbeelden van evenementen zijn Sport en Spel en Fun, Fit and Healthy. Ook mengde de stichting zich met de herinrichting van het sportveld. “De kinderen hebben zelf bedacht wat daar moest komen.” Wekelijks zijn er activiteiten in en om het Boeninhuis, een gebouw van woningcorporatie de Key. Zo prikt een groepje kinderen elke woensdag de buurt schoon. “Zo ontdekken ze: het is onze buurt, die moeten we schoonhouden. Ze denken na over wat ze zelf weggooien. En het is educatief: hoe lang duurt het voor een appel

32


verteert? En hoe zit dat met kauwgum?” Verder heeft Gilma contact gelegd tussen de kinderen en bewoners van De Brecht, wooncentrum voor mensen met psychiatrische problemen. “Zij wonen ook in de wijk, je komt ze tegen op straat. Je ziet dat ze anders zijn: ze lopen anders, gedragen zich anders. Er rustte een taboe op. ‘Je moet voor ze uitkijken’, zeiden ouders soms.” Dat bracht Gilma ertoe om de Brechtbewoners eens uit te nodigen. “Daaruit is ontstaan dat de kinderen eens in de week naar De Brecht gaan. Ze helpen met koken en opscheppen en mogen mee-eten. Ook zijn we bezig met een moestuin, waar kinderen en bewoners samen

Verschillende buurtprojecten

in kunnen werken. Het brengt mensen bij elkaar: de bewoners voelen zich betrokken en de kinderen ontdekken dat ze niet eng zijn.”

Eigen kracht Ook zonder de Wijkaanpakgelden redt SES het wel, verwacht Gilma. “We zijn op eigen kracht begonnen, pas later hebben we het stadsdeel erbij betrokken. Natuurlijk, subsidie helpt. Maar moet je erop wachten? Je kunt in de tussentijd je eigen ding doen.” Je moet creatief zijn, vindt ze. “We hebben een keer een bingo gehouden in de buurt. Alle ouders namen één prijs mee en ik ben de winkels langsgegaan. Je kon je haar een keer gratis laten knippen, eten bij de Chinees. Het hoeft allemaal niet groot en duur. Iedereen had fun!”

die in een isolement zitten, betrekken we als vrijwilliger. Dat geeft ze vaak weer wat houvast. Bij grote evenementen doet iedereen in de buurt mee. Ook de ‘hangmannen’, buurtbewoners die vaak op straat lopen te niksen. Zij zijn verantwoordelijk voor de beveiliging.” Gilma merkt dat de buurt is opgeknapt. “Vijf jaar geleden was de criminaliteit hoog, nu is het rustiger geworden. De eer gaat naar alle bewoners die zich inzetten. We zijn er nog niet hoor, echt niet. Als we onze krachten blijven bundelen, dan wordt het nog beter.” www.stichtingses.nl

‘De hangmannen zijn verantwoordelijk voor de beveiliging’ Een groep enthousiaste vrijwilligers is onbetaalbaar, aldus Gilma. “We hebben er veertig. Sommigen zouden geridderd moeten worden! Het zijn mensen van allerlei culturen: Surinaams, Antilliaans, Nederlands. Mensen


33

Project:

Opknappen collectieve ruimtes Kikkenstein en Gravestein Initiatief van:

Henk van de Belt

De collectieve ruimtes in Kikkenstein en Gravenstein waren verworden tot schimmige cafeetjes. Een paar jaar geleden werden ze omgetoverd in multifunctionele buurtsalons, waar bewoners veel gebruik van maken. “Mensen zien het als verlengstuk van hun eigen huis”, aldus beheerder Henk van de Belt. “Toen de Bijlmer werd gebouwd, was er geen geld voor buurthuizen. Afgesproken werd dat één op de honderd woningen als collectieve ruimte zou worden gebruikt. Inmiddels zijn er van die 110 adressen er nog maar tien over”, vertelt Henk. Hij is beheerder van De Salon: de collectieve ruimte in Kikkenstein, die bestaat uit twee woningen. Tijdelijk heeft hij ook de zorg voor Gravesteinstudio in Gravenstein, dat drie adressen omvat. Deze twee ruimtes waren in de loop der jaren flink verloederd. “De Salon was een soort bruin café geworden, maar stond al jaren leeg. In het café in Gravestein gebeurde van alles wat niet mocht, dus werd het gesloten.”

34


‘Zonder ontmoetingspunt zul je nooit een echte buurt krijgen’ Een paar jaar geleden ontstond het plan om er multi functionele buurtsalons van te maken. Met geld van Woningstichting Rochdale, een bijdrage uit de Wijk aanpak werd een opknapbeurt bekostigd. Het plafond

Opknappen collectieve ruimtes Kikkenstein en Gravestein kreeg geluidsisolatie, er kwamen nieuwe meubels en er werd apparatuur aangeschaft. GravesteinStudio kreeg een fitnessruimte.

Budgetcursussen De opknapbeurt bleek een schot in de roos. “In De Salon is er wekelijks een koffieochtend, kinderclub en er komen gezelligheidsclubjes bij elkaar. Kleine verenigingen komen vergaderen en een kerkgenootschap houdt diensten. Madi geeft hier budgetcursussen en vier keer in de week krijgen tientallen kinderen huiswerkbegeleiding.” Henk vindt het mooi om te zien hoe veelzijdig de ruimtes worden gebruikt. “Het ene moment wordt er voor een flashmob getraind, het volgende moment is er een spreekuur of vergadering. En dan 's avonds nog even Surinaamse, Dominicaanse of Hindoestaanse club met soul, bachata, tori's en bara's. Het zwenkt alle kanten op.”

Volgens hem hebben de ruimtes hun nut bewezen. “Het zijn sociale krachtcentrales, die energie geven aan de buurt. Inmiddels zijn er wel buurthuizen gekomen, dus de noodzaak is minder hoog. Daartegenover staat dat de buurtsalons spotgoedkoop zijn. Als het voor de buurt is, is het gebruik gratis. Anders kost het drie tientjes per dagdeel. We kunnen zo zonder subsidie draaien.” De bewoners zijn blij met de faciliteit. “Het is dichtbij huis, het is knus en je hoeft niet om tien uur 's avonds te stoppen. Mensen zien het als verlengstuk van hun eigen huis. Privéfeestjes staan we niet toe, maar rouwdiensten bijvoorbeeld wel.”

Bruisen Daarbij betekenen de ruimtes ook veel voor de buurt in zijn geheel, stelt Henk. “Sociale kracht begint met sociale cohesie. Je kunt mensen wel overal bij betrekken, maar ze moeten wel werkruimte hebben. Om te vergaderen en elkaar te ontmoeten. Heel veel mensen kennen elkaar nog steeds niet. Zonder ontmoetingspunt zul je nooit een echte buurt krijgen. Het moet bruisen hier!” De opknapbeurt is de investering waard geweest, berekent Henk. “De K-buurt bestaat uit vijfduizend adressen. Al bij een ton per huis vertegenwoordigt dat een half miljard. Als sociale cohesie ontbreekt en er negatieve berichten in de media verschijnen, dan kelderen de koopprijs en verhuurwaarde een paar procenten. Een investering in een buurtsalon is peanuts. Als je niets doet, ben je het honderdvoudige kwijt.”


35

Project:

Repair Café Amsterdam Zuidoost Initiatief van:

Hans Mooren en Herma Spreij

Hans Mooren hoorde van het Repair Café en wist meteen: dit wil ik ook in Zuidoost. Sinds de start in 2011 zijn tal van apparaten gered van de vuilnisbelt. “Soms moet je vaststellen dat het overleden is.”

Hans Mooren verbaast zich altijd over de apparaten die hij bij de vuilnis ziet staan. “Maar ja: als je naar een winkel gaat om iets te laten repareren, dan lachen ze je uit. ‘U kunt beter een nieuwe kopen’, krijg je dan te horen.” Toen hij een interview las met de initiatiefneemster van het Repair Café, was hij meteen verkocht. “Briljant idee, dacht ik meteen. Ik heb een afspraak met haar gemaakt, omdat ik dacht dat het een goed initiatief zou zijn voor de Bijlmer.” Ook buurtgenote Herma Spreij vond het een goed plan. “Mensen hebben steeds minder te besteden. Bovendien is het prettig om door te gaan met een apparaat waar je aan gewend bent.”

36


Hans wilde het project opzetten en het vervolgens overdragen aan een organisatie. “Daarmee garandeer je het voortbestaan. Daarom ben ik gaan praten met Swazoom. Zij hadden er wel oren naar.”

Buurtgenoten Als locatie voor het Repair Café werd buurthuis De Bonte Kraai gekozen. “Onder de noemer Buurtgenoten had Swazoom daar al eerder activiteiten georganiseerd. Daar paste dit project ook in”, vertelt Hans. Herma: “Het is een goede plek. Daar komen veel mensen die minder te besteden hebben.” Vervolgens moesten er vrijwilligers worden gezocht.

Repair Café Amsterdam Zuidoost

“Ik kan wel organiseren, maar niet repareren”, lacht Hans. “Al snel hadden we een aantal mensen die handig waren met elektrisch en een mevrouw die goed kon naaien. Ook hebben we gereedschap aangeschaft.” In september 2011 startte het initiatief. Hans: “De eerste keer was meteen een succes! Wethouder Urwin Vyent kwam zijn waterkoker laten repareren. Mensen die erover hadden gelezen, kwamen met spullen aan. Anderen vroegen of ze later nog even konden terugkomen. Dit gaat werken, dacht ik toen.”

“In negen van de tien gevallen is een apparaat te redden”

Overleden Intussen is veel apparaten nieuw leven ingeblazen. “In negen van de tien gevallen is een apparaat te redden. Soms moet je vaststellen dat het echt overleden is, maar dan hebben mensen er ook wel vrede mee”, stelt Hans. Ondertussen zijn veel bewoners zelfredzamer geworden, denkt hij. “De kracht van het concept is ook dat mensen blijven kijken, zodat ze het de volgende keer zelf kunnen doen. Dat merk ik zelf ook: ik ben minder bang om iets open te maken. Een vrouw die bij ons repareerde, zei altijd: ‘Het is al stuk, nog stukker kan niet.’ Dat is ook zo.” De ambitie was om op meer plekken in Zuidoost Repair Cafés te starten. Dat gebeurt niet, omdat de animo wat afneemt. Herma: “Het is moeilijk om mensen blijvend te motiveren.” Dat is niet zo gek, vindt Hans. “Je moet er permanent aandacht voor blijven vragen. Het is niet vanzelfsprekend omdat het één keer in de maand is. Dat zit niet meteen in het systeem.”


37

Project:

Seksualiteit Initiatief van:

Prodo Pikin / Erroly Dodson

De stichting Prodo Pikin geeft seksuele voorlichting aan jongeren in Zuidoost. Met workshops, televisieprogramma’s en theatervoorstellingen wordt geprobeerd de doelgroep te bereiken. “Het moet niet alleen informatief zijn, maar ook leuk en gezellig”, aldus Erroly Dodson.

Prodo Pikin betekent in het Surinaams ‘mooi kind’, vertelt Erroly. “Daar bedoelen we niet alleen het uiterlijk mee, maar ook het innerlijk. We proberen jongeren normen en waarden bij te brengen op het gebied van seksualiteit. Het gaat niet over seks alleen, maar ook over gevoelens, homoseksualiteit, mannen- en vrouwenrollen. Hoe geef je als tiener je grenzen aan? Die thema’s kun je uitspitten.” Met een saaie informatieavond trek je geen jongeren, weet de stichting. Daarom worden andere wegen bewandeld om de doelgroep te bereiken. Zo is er op 1 december 2013 een evenement met theater, dans en zang in No Limit. “Jongeren willen zich niet verplicht

38


‘Vaak hebben jongeren hun kennis over seks van de straat’ voelen om informatie tot zich te nemen. Het moet niet alleen informatief zijn, maar ook leuk en gezellig.” Zo’n evenement werd al twee keer eerder gehouden. “Dat werd druk bezocht, er kwamen zo’n 350 jongeren op af. Dit jaar gaan we het hebben over homoseksuali-

Seksualiteit teit en de acceptatie daarvan. Ik ben benieuwd hoe dat valt bij het publiek.”

Pittige mensen Eerder maakte de stichting televisieprogramma’s over seks, die werden uitgezonden op Salto. “In een serie van vier programma’s spraken we met een groepje jongeren over een thema. Liefst pittige mensen, een beetje recht voor z’n raap.” Het bleek een goede manier om jongeren te bereiken. “Op Facebook hielden we een blog bij. Daar konden kijkers vertellen wat ze van de uitzending vonden. Er kwamen zo’n honderd reacties op.” Daarnaast geeft de stichting workshops. “Vorig jaar hebben we een condoomworkshop gegeven in samenwerking met de condomerie. Om de kloof te verkleinen, werd die gegeven door een tiener. Ze had wel alle kennis van zaken: ze leerde jongeren hoe je een condoom moet gebruiken en vertelde allerlei weetjes.”

op een basisschool. “We hadden uitgebreid besproken hoe het virus overdraagbaar was. Maar toen we aan het eind van de workshop vertelden dat een van de voorlichters met hiv besmet was, dachten ze allemaal dat ze dood zouden gaan. De boodschap was duidelijk nog niet overgekomen. Daar schrok ik van.” Prodo Pikin werkt nauw samen met de GGD. “Daar dienen we onze plannen in, we krijgen twee keer per jaar een workshop en we gebruiken hun materialen. Onze leden zijn gecertificeerd. We geven een handreiking aan jongeren die hulp nodig hebben. Die verwijzen we door naar andere instanties, zoals de GGD. Ons doel is te zorgen dat het laagdrempelig wordt.”

Taboe Ouders van Surinaamse, Afrikaanse of Antilliaanse afkomst praten niet zo gemakkelijk over seks met hun kinderen, merkt Erroly. “Er rust nog een taboe op. Vaak hebben jongeren hun kennis over seks van de straat. Ze weten veel, maar het klopt lang niet altijd. Vaak zijn ze bang om door te vragen over een onderwerp, omdat verwacht wordt dat ze het al weten.” Dat ondervond ze toen ze een workshop over aids gaf


39

Project:

Seniorenproject G-buurt Initiatief van:

Yvonne Penig

Nadat Yvonne Penig 35 jaar in de ouderenzorg had gewerkt, ging ze op vrijwillige basis verder. Ze startte een project op om ouderen bij elkaar te brengen en om een vinger aan de pols te houden bij deze doelgroep.

Na haar pensionering ontdekte Yvonne dat er in de G-buurt niet veel te doen was voor ouderen. Dat bracht haar ertoe een project op te zetten. Via wooncorporatie Rochdale huurt ze een ruimte in een woontoren voor Antilliaanse ouderen. Daar komen elke donderdag senioren bij elkaar, soms wel 25 man.

‘De senioren kijken naar elkaar om, trekken zich aan elkaar op’ 40


Van half één tot vier uur is er inloop. “Maar soms loopt het uit, want het is hartstikke gezellig”, vertelt Yvonne. “We doen verschillende activiteiten: van handenarbeid tot koken. Daarnaast komen er vaak deskundigen voorlichting geven over een onderwerp: van dementie tot het gebruik van medicijnen. En soms maken we een uitstapje.” Twee keer per maand eten de ouderen samen. “Dat brengt een band met zich mee. Tussendoor bestel ik af en toe wat lekkers. Je moet de mensen verwennen, meestal hebben ze hun hele leven hard gewerkt.” Het project haalt de ouderen uit hun isolement, merkt Yvonne. “Ze kijken naar elkaar om, trekken zich aan

Seniorenproject G-buurt

elkaar op. Er komen overwegend Surinaamse en Antilliaanse ouderen, maar ook een Afrikaanse mevrouw. De cohesie is zo groot, dat je het onderscheid tussen de nationaliteiten niet meer ziet.”

Zelfstandig Het draait niet om gezelligheid alleen. Met het project wil Yvonne ook een vinger aan de pols houden. “De overheid eist dat ouderen langer zelfstandig blijven wonen. Dat kan, als mensen de juiste hulpmiddelen krijgen. Daarbij kan ik ze ondersteunen. Als ik merk dat iemand iets nodig heeft, bijvoorbeeld een verhoogd toilet, dan weet ik de juiste instantie te benaderen.”

Bij sommige ouderen gaat ze op huisbezoek. “Dat is onmisbaar, zeker in deze wijk. Onze generatie is geleerd: je vuile was hang je niet buiten. Cultuur speelt daarbij ook een rol. Als ik naar iemand toe ga, is het gemakkelijker praten. Het is laagdrempelig, ik zit niet achter een bureau.” Wanneer Yvonne zelf geen oplossing weet, zijn er tal van instanties waar ze kan aankloppen. “Ik krijg veel steun van twee ambtenaren van het Stadsdeel, van Kansrijk, ouderenzorg van Madi en Humanitas. Daar kan ik altijd terecht, dat is heel prettig.”

Scootmobiel De senioren die wekelijks naar het project komen, worden steeds assertiever, vindt Yvonne. “Ze kijken anders naar dingen. Als ze voorlichting willen, komen ze naar me toe met vragen. Ze komen zelf in actie, vinden beter hun weg.” Het doet haar goed dat ze mensen verder kan helpen. “Laatst zag ik in de Amsterdamse Poort een senior voor wie ik een scootmobiel had aangevraagd. Daardoor kan hij zich nu vrij verplaatsen. Hij hoeft niet meer te vragen of de buurvrouw boodschappen voor hem wil halen.” Yvonne maakt zich zorgen over de toekomst van het project, nu er geen geld meer komt via de Wijkaanpak. “Ik moet daar nog een gesprek over hebben. Er is behoefte aan zo’n project in Zuidoost, het sluit aan op de behoeften. Ik zou het heel erg voor de mensen vinden als het wegvalt.”


41

Project:

Un Weki: Wakker Worden Initiatief van:

Miracles by appointment / Sauci Bosner

‘Un Weki:Wakker Worden’ is een buurtparticipatieproject. Doel is te zorgen dat mensen uit een sociaal isolement komen en weer grip krijgen op hun leven. De deelnemers beoefenen yoga en Tai Chi en raken met elkaar in gesprek. “Er ontstaat sociale cohesie”, stelt Sauci Bosner.

Sauci Bosner ontdekte dat mensen vaak niet in staat zijn om zich aan hun omstandigheden te ontworstelen. Ze hebben soms een duwtje nodig. Het inspireerde haar om de methode ‘Un Weki:Wakker Worden’ te ontwik kelen. “Het doel is om mensen wakker te schudden. We willen ze uitnodigen om actief deel te nemen aan hun eigen leven. De afhankelijkheid doorbreken. Zorgen dat er sociale cohesie komt. Dat is de basis van ons project.” Samen met docente Anja Waleson verzorgt Sauci twee keer in de week een bijeenkomst in de EGKbuurt. Het project is bedoeld voor alle buurtbewoners: nieuwkomers en Nederlanders. “In deze buurt woont

42


een gemengde bevolking: Nederlanders, Surinamers, Hindoestanen, Ghanezen. Bij onze bijeenkomsten zijn ze allemaal welkom.” Veel aanmeldingen komen binnen via de DWI. “Er zijn veel mensen die in een sociaal isolement zitten, soms zijn ze jaren het huis niet uit geweest. Het belangrijkste doel is aanwezig zijn. Er is geen participatie in de buurt voor mensen beseffen wie ze zelf zijn.”

Tai Chi Tao Beweging speelt een belangrijke rol tijdens de bijeenkomsten. “Tai Chi Tao en yoga vormen de basis van de les. Veel mensen hebben geen besef van hun lichaam,

Un Weki: Wakker Worden

zeker wanneer ze de taal niet machtig zijn. Tijdens de oefeningen benoem ik de lichaamsdelen, daar leren ze veel van.”

‘Ik wil mensen uitnodigen om actief deel te nemen aan hun eigen leven’ Sauci merkt dat deelnemers zich beter gaan voelen door de oefeningen. “Ze vertellen dat gezondheidsklachten door de Tai Chi verdwijnen. Ze leggen de link tussen prikkels en klachten die ze veroorzaken en maken een vertaalslag naar het lichaam.” Daarnaast voeren de cursisten gesprekken. “We praten over dingen die er echt toe doen, zoals gezondheid en welzijn. Geen enkel onderwerp is taboe. Ik merk dat vooroordelen en aannames verdwijnen. Ik denk dat ik hun eerste levensjuffrouw ben.”

Ondertussen doen ze sociale contacten op. “Mensen halen elkaar op, praten met elkaar, krijgen begrip voor elkaar, ondernemen activiteiten. Het is geweldig als iemand zegt: ‘Leuk dat je er bent!’ Het gevoel van saamhorigheid stijgt. Mensen luisteren actief zonder te oordelen. Dat zie ik gebeuren!” Aan het eind van het cursusjaar gaat Sauci op zoek naar een andere buurt in Zuidoost om de cursus aan te bieden. “De Wijkaanpak houdt op, maar ik ga met het stadsdeel in gesprek om te kijken wat de mogelijkheden zijn. Sinds 2005 heb ik altijd activiteiten georganiseerd in het stadsdeel, met veel succes. Mensen komen terug, ze brengen nieuwe cursisten mee. Ik ben hier nog niet klaar.”

Vooruitgang De cursisten boeken vooruitgang, stelt Sauci vast. “De deelnemers ontwikkelen zich, nemen beslissingen. Hun concentratie en doorzettingsvermogen neemt toe en gezondheidsklachten verdwijnen. Ze gaan vaker de deur uit. Sommigen hebben een baan gevonden of doen vrijwilligerswerk. Ze zijn totaal wakker.”


43

44

NAAM PROJECT

PROJECTBESCHRIJVING

Buurtambassadeurs

Het inzetten van betrokken bewoners als ambassadeur van de leefbaarheid, die als rolmodel fungeren en mede zorgdragen voor een leefbare woon- en leefomgeving.

Olympische dag 2012

Tijdens de Olympische spelen wordt op de atlethiekbaan sportieve activiteiten voor de buurt bewoners georganiseerd.

Bijlmer open

Organiseren van een jaarlijks terugkerend evenement voor jongeren en volwassenen met sportieve en culturele activiteiten.

Actieve moeders in de EGK buurt

Organiseren van thema gerichte bijeenkomsten met inloopspreekuur. Het doel is hiervan is hen bewuster te maken van hun financiën, hen te informeren over pedagogische en maatschappelijke kwesties en hen onderdeel te laten uitmaken van een steunnetwerk.

Kinderen van de toekomst

Organiseren van creatieve activiteiten voor kinderen van 6-12 jaar .

Un Weki

Het project “Un Weki” voorziet in een grote taalbehoefte onder de bewoners. Het gaat om nieuwkomers (met en zonder inburgeringplicht) die de taal nog niet machtig zijn, maar ook om bewoners die al een langere tijd in Nederland wonen.

Viering en Herdenking 150 jaar Afschaffing Slavernij

Organiseren van diverse activiteiten zoals een lezing, debat, zang, optredens en klederdrachtshow van diverse bevolkingsgroepen. Hierbij zijn senioren van Koornhorst en overige van de EGK–buurt betrokken.

Nationale Straatvoetbal dag

Op de nationale straatvoetbaldag komen jongeren, ouderen en rolmodellen bij elkaar door middel van straatvoetbal. Hierdoor wordt de sociale binding in wijken verbeterd.

“Buurtjongeren nemen initiatief deze zomer”

Zelfredzaamheidtraining in combinatie met sport en spel, voor jongeren van 12-25 jaar en alleenstaande ouders.

“Seniorenproject G-buurt”

Organiseren voor 50-plus bewoners activiteiten/voorlichting over bestaande voorzieningen en sociaal maatschappelijke organisaties. Het doel is dat ouderen langer zelfstandig kunnen blijven wonen en meer gebruik maken van het zorgaanbod.

“Buurtactiviteiten bewonersvereniging Karspelhof”

Schoonmaakactie met buurtbewoners, bewust maken van schoon gedrag.

Project Brassband

Drumlessen voor kinderen van 8-13 jr. Ter verbreding van muzikaal inzicht en bevorderen gedrag door het bijbrengen van discipline. Aan het eind van de cursus zullen de kinderen een eindpresentatie geven.

Ieder kind een eigen boek

Kinderen krijgen een boek waar ze zelf de hoofrolrol in spelen, hierdoor wordt er lezen gestimuleerd.

Kraaiennest beweegt

Buurtmanifestie, er wordt voorlichting gegeven tegen overgewicht.

Grubbehoeve project

Portretteren van ondernemers en bewoners.


NAAM PROJECT

PROJECTBESCHRIJVING

Huiswerkbegeleiding

Huiswerkbegeleiding

Ganzenhoefland

D.m.v. sporten spel activiteiten worden kinderen gestimuleerd om het milieu en hun leefomgeving schoon te houden. Daarnaast worden ouders geïnformeerd over respect, opvoeding en het milieu.

Blockparty Bonte Kraai

Grand opening van K-city en het informeren van buurtbewoners over verschillende mogelijkheden van participatie buurt en het brede aanbod van activiteiten in de Bonte Kraai.

Gender awareness en seksualiteit

I.s.m. de GGD Amsterdam op wereld aids dag een presentatie verzorgen over de gevaren van een ongezonde seksuele levensstijl.

“Inrichting het Struik gewas”

Collectieve ruimte verbeteren.

Activiteiten Struikgewas

Met het organiseren van activiteiten wil de bewonersvereniging Gravenstein het woon- en leefklimaat in de flat Gravenstein verbeteren.

Peutergym

Het verbeteren van de motoriek, leren omgaan in groepsverband en voorbereiding naar de basisschool. Peutergym is voor kinderen van 2,5 t/m 4 jaar.

Weet wat met je kind gebeurd op school

Organiseren themabijeenkomsten voor ouders die weinig kennis hebben van het Nederlandse onderwijssysteem. Het doel is de betrokkenheid van de ouders in de bestaande onderwijsstructuren te vergroten, zodat zij hun kinderen beter kunnen begeleiden.

Beter voorkomen dan genezen

Informatiebijeenkomst voor jongeren over schuldenproblematiek, met doel hen bewuster te maken van hun uitgaven en hen te informeren over schuldhulpverlening. Daarna is er een voetbal toernooi met afsluitend een prijsuitreiking en een borrel.

Website Kantershof

Website maken voor de wijk Kantershof met als doel de buurtbewoners te informeren over alles wat er gebeurt in de wijk. De site is digitale ontmoetingsplek waar bewoners met elkaar in contact komen.

Edgar Cairo

Organiseren literaire workshops, een talkshow en een open workshop, het culturele talent van de Surinaamse kunstenaar Edgar Cairo staat centraal. Het bevorderen van interculturele ontmoeting tussen buurtbewoners en het ontwikkelen van poëtisch en muzikaal talent bij de jongeren.

Jeugdplan Evergreen 2010

Organiseren activiteiten voor kinderen i.s.m. met de Brede School en buurtbewoners. Verbreden van het activiteitenaanbod draagt bij aan grotere betrokkenheid van kinderen bij hun buurt, daarnaast verbetert de sociale cohesie en veiligheid voor alle bewoners.

Empowerment training voor Vrouwen

In deze workshop leren ouders krachtiger en met meer zelfvertrouwen te handelen.

Streetcomedians meet EGK

Door interactieve komedie shows zullen streetcomedians contact maken met hangjongeren die overlast veroorzaken, zodat overlastsituaties worden vermeden.

Het tijdschriftenprojeckt

Miniopleiding journalistiek. Vergroten taalvaardigheid van de deelnemers.


45

NAAM PROJECT

PROJECTBESCHRIJVING

Gastouderopvang in combi. met MBO examen Helpende Welzijn niveau 2

Opleidingstraject. Scholing in pedagogiek, ondernemersvaardigheden, EHBO en financiële administratie. Aan het eind van dit traject zijn zij gecertificeerd gastouder. Deze vrouwen kunnen dan een gastouderopvang in hun eigen huis starten.

School in de buurt

De leerlingen van de onder-, midden- en bovenbouw van basisscholen de Polsstok en Santenkraam/ Kruispunt hun leefomgeving in kaart te laten brengen.

Arttees

10 jongeren leren de ambacht t-shirts te maken.

Get EGK

Tijdens workshops worden jongeren met creatieve interesses en talententen begeleid om hun talenten te ontwikkelen. Op de gebieden van muziek, theater en visuele kunst krijgen zij trainingen om zelf producties te maken en worden zij geadviseerd hoe zij zelf in de toekomst professioneel aan de slag kunnen.

Zomerschool Cresendo, Samen op ontdekkingstocht

Kinderen uit de groepen 5, 6, 7 en 8 uit het basisonderwijs, die niet op vakantie kunnen in de zomer, zullen gedurende drie weken door middel van educatieve activiteiten hun buurt gaan verkennen. Hierdoor leren zij meer respect en verantwoordelijkheid te nemen voor hun buurt.

Inloopspreekuur

46

Gezindsondersteuning

Ondersteunen van ouders met migrantenachtergrond bij de opvoeding en het bieden van een positief voorbeeld en veilige (leer/speel)omgeving voor kinderen en jongeren.

Senioren Kerstdiner

Senioren uit sociaal isolement halen.

Meer Maatjes

Vrouwen die te kampen hebben met overgewicht en zich hierdoor sociaal geïsoleerd voelen zullen aan een serie sporten kooklessen deelnemen om zicht bewust te worden van een gezonde levensstijl. De doelstelling van dit project is om de vrouwen zelfvertrouwen te geven, hen uit hun sociaal isolement te halen en zichzelf fitter te laten voelen.

You got it

Door middel van een talentenjacht worden moeilijk bereikbare jongeren uit de EGK-buurt op informele wijze bijelkaar gebracht. Zij worden geïnformeerd over depressie en voorgesteld aan zorginstellingen in Amsterdam Zuidoost. Het doel is deze jongeren te motiveren actief te participeren in de samenleving.

Straatfeest BBQ

Bewoners ontmoeten elkaar en leren elkaar door het straatfeest en de sporten spelactiviteiten kennen. In een debat en met gastsprekers wordt gesproken over respect voor je buurt en je omgeving.

Participatie van Jongeren

Bij een sporttoernooi komen jongeren met elkaar in contact, ze leren samenwerken en worden gestimuleerd meer te gaan sporten. Met de informatiemarkt worden de jongeren bewust gemaakt van hun kansen op de arbeidsmarkt.

Lokale Aanpak Gezondheidsbevordering Bij Kinderen in de EGKbuurt

Onder leiding van een projectteam van de GGD en stichting Imtrad wordt er een 2-daagse cursus gegeven aan Afrikaanse jongeren en ouders over gezondheid en het Nederlandse gezondheids stelsel.


NAAM PROJECT

PROJECTBESCHRIJVING

Verdraagzaamheid en Respect

Buurtbewoners ervan bewust gemaakt om respect voor elkaar te hebben, zodat de interactie en sociale cohesie onder de buurtbewoners in de wijk bevorderd wordt.

Training Zelfbudgettering Mr Hardtime

Door trainingen worden mensen met schuldproblemen geholpen om hun financiën beter te beheren.

Eindejaarsfeest voor kinderen van 4-15 jaar EKG

Activiteiten waarbij kinderen leren met weinig middelen, leuk kunnen spelen en leven.

Burendag 2010

Buurtfeest met creatieve activiteiten voor ouder en kind, met het doel de buurtbewoners met elkaar kennis te laten maken en samen ideeën te ontwikkelen voor een betere buurt.

Liefde voor Zuidoost

Organiseren expositie over de buurtbewoners in Zuidoost, wordt er een positiever beeld gecreëerd onder de buurtbewoners over hun eigen wijk. Hierdoor wordt er eensgezindheid in de wijk gecreëerd en de sociale cohesie bevorderd.

Kinderen en Leefbaarheid in de Wijk

Kinderen worden spelenderwijs gestimuleerd hun creatieve talenten te ontwikkelen en te presenteren door tijdens de ‘Bonte Middag’ een show op te voeren met zang, dans, toneel, breakdance en poëzie.

Drum & Dance

Drumlessen voor kinderen (8-13 jr.) met als doel hun muzikaal inzicht te verbreden en sociaal gedrag te bevorderen door hen discipline bij te brengen

Theaterworkshops Kids

Theaterworkshops voor kinderen 10-14 jr. Presentatie na afloop.

Computerwijk

Op laagdrempelige wijze computerlessen geven. En een training als train de trainer.

Vrouwentalent voor de buurt

Talentontwikkeling bij vrouwen.

Fotografie- en schilderworkshops voor jongeren

Jongeren gaan aan de slag met fotografie en schilderen op basis van hun eigen muziek die zij maken. Hun werk laten zij tijdens een open atelier zien aan de buurt.

Dutch Gospel Arts Institute Meets EGK-buurt

Workshops onder professionele begeleiding voor Gospelmuziek.

Benefit Show

Jongerenbijeenkomst waarbij het bieden van een beter toekomstperspectief centraal staat. Jongeren stimuleren hun talenten verder te ontwikkelen.

Arbeidsparticipatie EGKbuurt

Eeen bijeenkomst waarbij instanties als UWV, DWI en werkgevers uit Zuidoost vertegenwoordigd zijn, wordt informatie verstrekt over kansen op de arbeidsmarkt. De doelgroep is de Afrikaanse gemeenschap.

Busuitje voor senioren

Een groep senioren gaan met de bus naar Noordwijk aan Zee. Zo maken zij kennis met andere seniorbuurtbewoners wordt hun sociale isolement verkleind.


47

48

NAAM PROJECT

PROJECTBESCHRIJVING

5 Minutes of Fame

Jongerenbijeenkomst waarbij talentontwikkeling en geloven in eigen talent centraal staat. Dit gebeurt door de jongeren te laten optreden tijdens het event 5 Minutes of Fame. De winnaar vertegenwoordigt Zuidoost tussen bekende artiesten tijdens het event Lyrics of Fame.

Jeugdsporttoernooi

Sporttoernooi voor jongeren, zij worden gestimuleerd meer te gaan sporten en met andere jongeren in contact te komen. Er wordt informatie worden versterkt over educatie en participatie.

Tafelvoetbal Groen hoven

Door tafelvoetbalcompetities kunnen bewoners uit de EGK-buurt op sportieve wijze met elkaar kennis maken en elkaar beter leren kennen.

1 juli viering - Afschaffing van de Slavernij

De afschaffing van de slavernij vieren met de bewoners van de EGK-buurt. Dit heeft als doel de sociale cohesie en wederzijds begrip te bevorderen.

Unity festival EGK-buurt

Samen met 5 kansarme jongeren een festival organiseren ter bevordering van de saamhorigheid in de buurt. De jongeren worden in de gelegenheid gesteld om ervaring op te doen met het organiseren van een evenement. Daarnaast worden bewoners bij elkaar gebracht om kennis met elkaar te maken.

Buurt Kerstviering EGK

De saamhorigheid tussen senioren en andere bewoners wordt versterkt door samen kerst te vieren. De senioren worden op deze manier uit hun isolement gehaald en gestimuleerd om te participeren in hun buurt.

Beatmakerz

Jongeren leren door het delen van muziekkennis op een prettige manier kennis met elkaar maken. Tijdens het project leren zij van elkaar hoe zij goede beats kunnen maken en worden zij daarin begeleid door professionele producers. Dit komt weer ten goede aan het zelfvertrouwen van de jongeren.

Vakantie voor kansarme kinderen uit Zuidoost

40 kinderen (10-16 jr) die beneden de armoedegrens leven en vaak ook persoonlijke problemen hebben, gaan een paar dagen naar Limburg. Even weg te kunnen gaan uit hun gewone omgeving en kunnen zij ervaren dat ook zij gewoon meedoen in de samenleving.

Vakantie naar Pony park Slagharen

Ouders en hun kinderen die beneden de armoedegrens leven en vaak ook persoonlijke problemen hebben, gaan een paar dagen naar Slagharen. Even weg te kunnen gaan uit hun gewone omgeving en kunnen zij ervaren dat ook zij gewoon meedoen in de samenleving.

Afronding kunstproject in Foe Ooi Leeuw

Tijdens de feestelijke ingebruikname van 600-delig huisservies dat in China is vervaardigd, komen bewoners bij elkaar om de contacten in de buurt te versterken. De presentatie van kunstwerken laat zien dat initiatieven van bewoners kunnen leiden tot mooie kunstuitingen.

Slagbal voor vrouwen

Door slagbal voorkomen van obesitas en overgewicht. Daarnaast is het doel van het project het bevorderen van een gezonde sportieve levensstijl onder de vrouwen en hierdoor de cohesie te bevorderen in de wijk.

Repair Café

Werkplek waar bewoners kapotte apparatuur kunnen laten maken door vrijwilligers.

De Toekomstroos

Wekelijks creatievemiddag voor kinderen van 7-13 jr.

Bloembakken wc Ganzenpoort

Het verbeteren uitstraling van het winkelcentrum.


Colofon

Colofon

programmamanagement Wijkaanpak Amsterdam Zuidoost v.l.n.r. Mildred Alexander - Participatiemakelaar Isaac Acheampong - Programmamanager Chérie Bieri - Programmasecretaris

Bent u een goede buur? Helpt u graag een ander?

de gratis online buurtmarktplaats van Zuidoost

www.zoiizo.nl

Zoiizo is dé online buurtmarktplaats van Zuidoost voor bewoners en bezoekers die gratis hulp of spullen willen aanbieden of nodig hebben. Het is een gebruiksvriendelijk en laagdrempelig online platform. Het is een middel om bestaande netwerken en organisaties te versterken en richt zich specifiek op Zuidoost. Zoiizo maakt burenhulp leuk, laagdrempelig en eenvoudig.

‘Samen maken we de EGK-buurt’ is een uitgave van Stadsdeel Zuidoost, Directie Strategie en Beleid Afdeling Gebied en Programmasturing Eindredactie: Stadsdeel Amsterdam Zuidoost Isaac Acheampong, Programmamanager [email protected] Interviews: Irma Ooijevaar www.irmaschrijft.nl Foto’s: Paco Núñez (Studio MBK) www.studio-mbk.com Opmaak en printwerk: Printerette Oplage 500 exemplaren Met dank aan iedereen die heeft meegewerkt aan deze uitgave.


49

Samen maken we de EGK-buurt

Recommend Documents