Raadsvoordracht Stadsdeel Amsterdam-Noord 5 november 2003
117
Nota van Wijzigingen bij Plan van Aanpak de Banne Amsterdam,
Aan de Stadsdeelraad van Amsterdam-Noord, 1. Inleiding Op 9 januari 2002 is door de stadsdeelraad van Amsterdam Noord het Plan van Aanpak de Banne vastgesteld. Vervolgens is gewerkt aan de uitwerking en vaststelling van het financieel kader. Tegelijkertijd hebben zich ontwikkelingen voorgedaan die leiden tot wijzigingen in het Plan van Aanpak. Het gaat daarbij vooral om de locatie van het winkelcentrum, het Marjoleinterrein en de financiële randvoorwaarden. Ook is actualisatie nodig gebleken van onderdelen van het sociaal en economisch programma van het Plan van Aanpak. Al met al redenen genoeg om de bijgevoegde Nota van Wijzigingen op te stellen. De Nota van Wijzigingen is gebaseerd op het reeds vastgestelde Plan van Aanpak en geeft aan hoe de vernieuwing van De Banne eruit zal zien. Resultaat van de aanpassing van de afgelopen tijd is dat de plannen voor vernieuwing van de wijk minder ingrijpend zijn geworden. Het Plan van Aanpak is door de discussies van de afgelopen paar jaar geëvolueerd van een grootschalige herstructureringsoperatie naar een zorgvuldig faseerbare stedelijke vernieuwing met oog voor behoud van het bestaande. Het aantal te slopen woningen is teruggebracht van 1229 naar 755. Ook in financieel opzicht bevat het plan nu een betere basis en minder risicos. Tevens kan met het plan, door de gefaseerde aanpak, goed gereageerd worden op conjuncturele invloeden, zoals een neergaande economie en een verstopte woningmarkt.
118
2. Woonpark de Banne voor huidige bewoners en hun kinderen Kern van de aanpak van de Banne is het verbeteren van de sociaal-economische condities van de bewoners, het verbeteren van de kwaliteit van de voorzieningen, het vergroten van de differentiatie van de woningvoorraad en het verhogen van de kwaliteit van de woonomgeving. Het Plan van Aanpak en de Nota van Wijzigingen vormen samen een integraal voorstel voor de sociale, economische en fysieke vernieuwing van de Banne. Het Plan van Aanpak beoogt van de Banne een sterke vernieuwde woonwijk te maken, waarin het voor bewoners met verschillende achtergronden en uit verschillende inkomensgroepen prettig wonen en werken is. Reeds bij het opstellen van het wijkplan Op de bres voor de Banne in 1997 is geconstateerd dat de woningvoorraad in de Banne te eenzijdig van samenstelling is met de vele matige portieketagewoningen en galerijflats in de kernvoorraad. De Banne loopt daardoor het risico van vertrek van kansrijke huishoudens en een concentratie van kansarmen. Om het tij te keren wordt voorgesteld om de woningvoorraad te differentiëren door sloop van 755 woningen en nieuwbouw van 1169 woningen en door een verkoopprogramma van sociale huurwoningen. De analyse waarop het Plan van Aanpak is geschreven, stamt uit 1999. Zowel op sociaal economisch gebied als de woningmarkt is de afgelopen periode het een en ander veranderd. De werkloosheid dreigt na aanvankelijke groei van werkgelegenheid weer toe te nemen, en de bouw van nieuwe huizen stagneert waardoor veel minder mensen dan voorzien de kans krijgen te verhuizen. Het gebrek aan nieuwbouw levert tezamen met economische tegenspoed, stilstand op de woningmarkt op. Met het plan is hier op gereageerd door een betere fasering en aanpasbaarheid van de vernieuwing. De vernieuwingsoperatie is immers in eerste instantie gericht op de huidige bewoners van de Banne en hun kinderen. Zij krijgen met de plannen de mogelijkheid hun positie op de woningmarkt te verbeteren en door te stromen in de eigen wijk (sociale woningbouw, betaalbare koopwoning). Daarnaast zal de wijk aantrekkelijk zijn voor andere toekomstige bewoners uit Amsterdam (Noord). De beoogde hoogbouw langs de IJdoornlaan en het laagbouwmilieu in het groen langs het Koopvaardersplantsoen zorgen samen met de bestaande voorraad middelhoogbouw voor sterk contrasterende woonmilieus, waar voor ieder wat wils is: woonpark de Banne. Kern van de aanpak bij de woningbouw is dat er eerst nieuwe woningen gerealiseerd worden, voordat er gesloopt wordt. Bannebewoners krijgen de garantie van de corporaties dat iedereen die in de Banne wil blijven wonen daar ook de gelegenheid toe krijgt. Het tempo van het vernieuwingsproces wordt bepaald door dit herhuisvestinguitgangspunt.
De Banne heeft kansen om als mooie groene wijk met een hoogstaand voorzieningenniveau een aantrekkelijk woonmilieu te bieden aan de huidige bewoners en iedereen die in Amsterdam (Noord) wil wonen. De vernieuwde Banne heeft namelijk veel te bieden met hoogbouw én laagbouw, speeltuinen en groen, veel plekken voor ontmoeting, een modern winkelcentrum, scholen en adequate zorgvoorzieningen, crèches en sportvelden, kortom, met de uitvoering van dit gewijzigde Plan van Aanpak zal de Banne hoog scoren. Stedelijke vernieuwing gaat niet alleen om woningen, straten, parken en gebouwen. Het gaat uiteindelijk om de mensen die er wonen en werken. Daarom zal ook de komende periode samen met bewoners en andere betrokkenen verder worden gewerkt aan de uitvoering. De totstandkoming van het Plan van Aanpak inclusief de Nota van Wijzigingen is gebeurd in nauwe samenwerking met veel actieve bewoners. Daarbij werden regelmatig de degens gekruist, af en toe stonden verschillende partijen ook lijnrecht tegenover elkaar. Betrokkenheid bij de eigen wijk als drijfveer voor discussies heeft wel geleid tot een mooi plan dat realisatie verdient. Dat geeft het beste resultaat voor De Banne en haar bewoners, nu en voor een reeks van jaren. Stedelijke vernieuwing is ten dele een proces dat leidt tot planbare ingrepen in de openbare ruimte, de bebouwing, het groen. Dit deel van de vernieuwing kent een eindbeeld, een keten van momenten waarop de nieuwe woningen, winkels, buurtcentra, straten en parken worden opgeleverd. Maar stedelijke vernieuwing is veel meer dan een proces met een eindbeeld. Het is ook een proces dat tijdens de voorbereiding en uitvoering van de plannen permanent extra aandacht voor verbetering vraagt, vooral in het beheer en het sociale programma. Om die reden besteedt de Nota van Wijzigingen binnen het sociale programma aandacht aan tijdelijke voorzieningen. Ook is er een hoofdstuk opgenomen over gewenst beheer tijdens de vernieuwingsoperatie. 3. De wijzigingen van het plan De Nota van Wijzigingen beschrijft de wijzigingen die zich hebben voorgedaan ten opzichte van de voorstellen in het Plan van Aanpak. Het betreft de volgende aspecten: - locatie winkelcentrum - bebouwing langs de IJdoornlaan - openbare ruimte centrumgebied - verkoopprogramma sociale huurwoningen - Marjoleinterrein e - Kadoelerbreek 2 fase - sociaal en economisch programma Locatie winkelcentrum Het Dagelijks Bestuur heeft in het najaar van 2002 gesteld dat de argumenten voor de nieuwbouw van het winkelcentrum op het Banneplein opnieuw moeten worden afgewogen ten opzichte van het Bezaanjachtplein. Doordat er in de breedte meer ruimte is gevonden is het goed denkbaar een winkelcentrum te maken op het Bezaanjachtplein met uitstraling naar de wijk, compact en kleinschalig. In eerdere plannen zou het winkelcentrum te smal en langgerekt worden op die locatie. Deze verbreding van de locatie met circa 10 meter maakt het noodzakelijk om de IJdoornlaan ter plaatse te herprofileren en de rijstroken te hergroeperen. In de afweging tussen de locatie Banneplein en Bezaanjachtplein scoort het Bezaanjachtplein vervolgens heel goed op het maatschappelijk en politiek draagvlak dat onontbeerlijk is voor een dergelijke ingreep. De sloop van het wooncomplex op het Bezaanjachtplein kan in tegenstelling tot het Banneplein rekenen op steun van de bewoners. Dit draagvlak is nodig om tot daadwerkelijke realisatie van het nieuwe winkelcentrum te komen. De ondernemers hebben wel hun aarzelingen over de nieuwe locatie, maar hebben aangegeven overtuigd te willen worden van de kwaliteiten van het winkelcentrum op het Bezaanjachtplein. Voorgesteld wordt om het winkelcentrum derhalve te situeren op het Bezaanjachtplein. Het realiseren van het nieuwe winkelcentrum is een voorwaarde voor een succesvolle vernieuwing van de Banne als aantrekkelijke woonwijk. Bebouwing langs de IJdoornlaan In het Plan van Aanpak was sprake van een aaneengesloten bebouwing langs de IJdoornlaan die als zeer massief en gesloten werd ervaren door bewoners. In de Nota van Wijzigingen wordt voorgesteld de bebouwing transparanter te maken door afzonderlijke woontorens in variabele hoogten te realiseren. Wel blijft het uitgangspunt in dit voorstel dat er sprake is van een forse verdichting langs de IJdoornlaan, met als adagium: wel hoog, niet vol. De woontorens kennen de volgende maximale bouwlagen: deelgebied
119
Kadoelerbreek 15 bouwlagen; deelgebied centrum (Bezaanjachtplein en Banneplein) 9 bouwlagen; deelgebied BovenIJziekenhuis 12 bouwlagen. Bij de uitwerking van de plannen langs de IJdoornlaan is het denkbaar dat de hoogte van de bebouwing opnieuw tegen het licht wordt gehouden. Met name de kwaliteit van de openbare ruimte kan door de hoge dichtheden onder druk komen te staan en kan de bestaande woonkwaliteiten aantasten. De financiële effecten van eventuele programmatische aanpassingen zullen daarbij in het oog moeten worden gehouden. Openbare ruimte centrumgebied Door de wijziging van de locatie van het winkelcentrum en het nieuwe voorstel voor bebouwing langs de IJdoornlaan veranderen de plannen voor de inrichting van de openbare ruimte in het centrumgebied. Met name het water als structurerend element is geschrapt in het centrumgebied en bij het Koopvaardersplantsoen. Verder is de verbreding van het viaduct bij de Noordzuidboulevard gesteld op 20 meter, dit was oorspronkelijk ongeveer 70 meter. Deze aanpassingen worden mede ingegeven door de beschikbare financiële middelen. Het Dagelijks Bestuur stelt voor om in een later stadium middels planoptimalisatie te onderzoeken of de kwaliteit van de openbare ruimte nog verder kan worden verbeterd. Verkoop sociale huurwoningen Op het niveau van het stadsdeel Amsterdam Noord zijn afspraken gemaakt om 5400 sociale huurwoningen te verkopen. Het stadsdeelbeleid is om zoveel mogelijk van dit verkoopprogramma te realiseren in gebieden die momenteel veel huurwoningen in dezelfde prijsklasse kennen. In de Banne is het oorspronkelijke verkoopprogramma van 400 woningen gestegen. Er mogen in de Banne maximaal 720 kernvoorraadpluswoningen worden verkocht. Omdat deze verkoop langzaam gaat, zal in 2015 naar verwachting ongeveer de helft van dit aantal daadwerkelijk zijn verkocht. Het aantal te verkopen duurdere huurwoningen is niet gelimiteerd. Met corporaties worden afspraken gemaakt de verkoop te faseren om de herhuisvestingkansen van stadsvernieuwingsurgenten te optimaliseren. De woningen zullen voornamelijk in Banne Noord verkocht worden. Verkoop van sociale huurwoningen kan de sociale stijgers binden aan de wijk en kan in bepaalde gevallen stadsvernieuwingsurgenten uit Banne Zuid de mogelijkheid bieden een betaalbare woning te kopen.
120
Marjoleinterrein Al vóór de zomer 2002 heeft het Dagelijks Bestuur besloten om het zogeheten Marjoleinterrein ten zuiden van de Banne onderdeel van het Plan van Aanpak de Banne te laten zijn en te ontwikkelen als woningbouwlocatie. Directe aanleiding was de herhuisvestingmogelijkheden voor bewoners van het Banneplein en de positieve grondexploitatie. Er heeft najaar 2002 een informatieavond plaats gevonden waarop bewoners zeer kritisch reageerden op het idee om een fiets- en voetgangersverbinding over de dijk aan te leggen aan de westkant van de Kamperfoelieweg. Zij gaven aan meer te zien in het handhaven van de fietstunnel onder de Kamperfoelieweg. Doordat de bewoners van het Banneplein niet hoeven door te schuiven naar het Marjoleinterrein vervalt de herhuisvestingopgave grotendeels. Er worden nog voor alle zekerheid maximaal 8 grote sociale huurwoningen gepland voor eventuele herhuisvesting van bewoners van het Bezaanjachtplein. Vanuit financieel oogpunt wordt nu voorgesteld om het plan te optimaliseren door naast 8 grote sociale huurwoningen de overige woningen als vrije sectorwoningen te realiseren. Verder blijft de fietstunnel gehandhaafd en komt er geen fietsverbinding op de dijk ten westen van de Kamperfoelieweg. In de uitwerkingsfase wordt de versterking, het herstel en de continuïteit en herkenbaarheid van de Waterlandse Zeedijk als randvoorwaarde meegegeven. De dijkstructuur met hierop afgestemde bebouwing moet weer zichtbaar worden gemaakt zodat de groene voeg tussen de Florabuurt en de Banne ervaren wordt. e
Kadoelerbreek 2 fase Het woonzorgcomplex Kadoelerbreek van het Woningbedrijf Amsterdam is toe aan een ingrijpende verbetering. Er zullen 53 woningen gesloopt worden langs de IJdoornlaan en er zal uitgaande van een maximale bebouwingshoogte nieuwbouw van 156 woningen en het nieuwe dienstencentrum gerealiseerd worden. Van de overige 314 woningen was in het Plan van Aanpak nog sprake van ingrijpende renovatie en samenvoeging. Zowel het Woningbedrijf als stichting de Weeren hebben aangegeven twijfels te hebben bij een dergelijke ingreep. Daarom wordt voorgesteld om bij de besluitvorming in de uitwerkingsfase beide varianten naast elkaar te leggen en een besluit te nemen of er gerenoveerd of gesloopt gaat worden. Sociaal programma Het sociaal programma zoals beschreven in de Nota van Wijzigingen is aanvullend op de bestaande voorzieningen. De vestiging op termijn van een nieuw multifunctioneel centrum op de Ankerplaats biedt de
mogelijkheid aldaar een aantal sterk op ontmoeting gerichte functies samen te brengen. Voorgesteld wordt om als die nieuwbouw is gerealiseerd - vanuit een samenhangend beleid rond de jeugd buurtcentrum de Rietwijker een aanvullende functie te geven als centrum met een accent op gezin en jeugd. De Dorus Rijkerschool krijgt samen met het multifunctioneel centrum nieuwbouw op de plek van het huidige winkelcentrum de Ankerplaats. Gezien de lange tijd die verstrijkt om tot het realiseren van het definitieve programma te komen, is besloten om een aantal tijdelijke maatregelen te treffen die snel uitgevoerd kunnen worden. Het tijdelijk sociaal programma Intussen in de Banne is als bijlage bij deze raadsvoordracht gevoegd. Zo wordt er momenteel uitgezocht welke mogelijkheden er zijn om een tijdelijk multifunctioneel centrum te realiseren in één van de panden van Mentrum in het centrumgebied. Het kinderdagverblijf dat tijdelijk in het Koopvaardersplantsoen is gehuisvest, krijgt nieuwbouw op de hoek Schepenlaan en Statenjachtstraat. Bij de Kadoelerbreek wordt een nieuw en uitgebreider dienstencentrum voor zorg, welzijn en gezondheid gerealiseerd. Economisch programma De aanpak van langdurige werkloosheid is grotendeels in handen van de sociale dienst en andere stedelijke instanties. Het stadsdeel zal vooral bijdragen door ondersteuning van de samenwerking tussen betrokken partners en door het ter hand nemen van concrete projecten zoals sociale activering en benaderen van nietuitkeringsgerechtigden. Betaalbare bedrijfsruimten voor (startende) ondernemers zullen middels eenmalige bijdragen uit de stedelijke AES middelen worden gerealiseerd. Daarnaast wordt een beroep gedaan op de centrale stad voor een bijdrage in de kosten van het realiseren van een nieuw winkelcentrum in combinatie met woningen en bedrijfsruimten. 4. Financiering Fysieke pijler Bij de vaststelling van het Plan van Aanpak op 9 januari 2002 was sprake van een tekort op de grondexploitatie van 28,95 miljoen ( 63,8 miljoen). In de raadsvoordracht werd gesteld dat het plan nog aanzienlijk geoptimaliseerd moest worden om het haalbaar te maken. De opgave was om het beoogde kwaliteitsniveau in essentie niet aan te tasten. Het tekort op de realisatie van het nieuwe winkelcentrum (dat wil zeggen het verwerven, slopen en bouwrijp maken van de nieuwe locatie) bedroeg toen 10,7 miljoen ( 23,6 miljoen). Het afgelopen jaar is door de centrale stad duidelijkheid verschaft over het financieel kader waarbinnen de planvorming dient plaats te vinden. De gemeente Amsterdam heeft voor de ontwikkeling van de fysieke pijler van de Banne in totaal 30,miljoen (prijspeil 2003) beschikbaar gesteld uit het Stimuleringsfonds Volkshuisvesting. Daarvan is de helft voor de corporaties in de vorm van stimuleringsbijdragen (het realiseren van grote woningen, MIVAs en WIBOs) en een bijdrage in de sloopkosten (corporaties moeten hun bedrijfswaarden/boekwaarden vervroegd afboeken). Het stadsdeel heeft eveneens de beschikking over 15,- miljoen uit het Stimuleringsfonds om de tekorten op de grondexploitatie te dekken. Dit financiële gegeven is het afgelopen jaar mede bepalend geweest voor het afronden van de planvorming in de Banne. In feite geeft het financiële kader op dit moment onvoldoende ruimte om alle plannen voor de vernieuwing van de Banne binnen de grondexploitatie te realiseren. Het Dagelijks Bestuur stelt voor om bij de verdere uitwerking van de plannen te zoeken naar optimalisatiemogelijkheden binnen het plangebied de Banne. Door te optimaliseren ontstaat ruimte om tot verdere verbeteringen van de plannen te komen en kan ingespeeld worden op de wensen die vanuit de betrokken partijen (corporaties, ondernemers en bewoners) leven. e e In de grondexploitatie zijn de financiële gevolgen voor de 2 fase (eventuele sloop 2 fase Kadoelerbreek en e Dekschuitstraat e.o.) reeds opgenomen. Hiermee wordt voorkomen dat bij de besluitvorming over de 2 fase de tekorten op de grondexploitatie eventueel toenemen. De grondexploitatie kent in zijn huidige opzet een tekort van 15,- miljoen en wordt dus volledig gedekt uit het Stimuleringsfonds. Dit betekent echter wel dat - om aan de financiële randvoorwaarden van de centrale stad te kunnen voldoen - een aantal investeringen in de openbare ruimte door het stadsdeel gefinancierd worden of op andere wijze zullen worden gefinancierd of uitgesteld worden. Daarnaast zullen extra inkomsten door de bouw van meer vrije sectorwoningen worden gerealiseerd. Met name de post verwervingen ten behoeve van het nieuwe winkelcentrum drukt op de grondexploitatie. Indien het stadsdeel niet tot verwerving op het Bezaanjachtplein overgaat, is de ontwikkeling van een nieuw winkelcentrum niet haalbaar. Het ontwikkelen van een nieuw winkelcentrum is de kurk waarop de vernieuwingsoperatie van de Banne drijft. Alleen wanneer het stadsdeel de grond bouwrijp oplevert, is de ontwikkeling van het nieuwe winkelcentrum zonder aanvullende bijdragen van het stadsdeel haalbaar. De
121
verwervingen zijn dan ook in de grondexploitatie opgenomen. Om tot een aanvaardbaar tekort van 15,- miljoen op de grondexploitatie te komen blijken de volgende maatregelen nodig: - extra vrije sectorwoningen Koopvaardersplantsoen De bebouwing in en langs het Koopvaardersplantsoen valt onder het (aanvullend) erfpachtconvenant. Voor een klein gedeelte wordt daarop een uitzondering gemaakt. De 35 vrije sectorwoningen die daar gerealiseerd worden, gaan vallen onder het reguliere grondprijsbeleid. Hiermee worden de tekorten op de grondexploitatie verminderd. In de uitwerkingsfase wordt verder als randvoorwaarde meegegeven dat de groenstrook (60 meter breed) waar mogelijk verbreed wordt t.o.v. de nu voorgestelde plangrens. - programmawijziging Marjoleinterrein Op het Marjoleinterrein is plaats voor circa 102 woningen. Daarvan worden er maximaal 8 gebouwd als grote sociale huurwoning. De overige woningen zullen gerealiseerd worden in de vrije sector. Ook dit terrein valt buiten het (aanvullend) erfpachtconvenant. Door maximalisatie van de opbrengsten na te streven via de realisatie van vrije sector koopwoningen, ontstaat een positieve bijdrage aan de grondexploitatie van de gehele Banne. Hiermee ontstaat ruimte voor dekking van kostenposten, waaronder verwerving. - openbare ruimte projecten. Voor de afzonderlijke programmaonderdelen voor de aanpak van de openbare ruimte geldt dat het stadsdeel de komende jaren externe middelen zal moeten genereren dan wel moet vrijmaken op de begroting om tot realisatie hiervan te komen. Het gaat hierbij om een totaalbedrag van circa 9.45 miljoen. Niet alle werkzaamheden zijn even belangrijk en hoeven niet tegelijkertijd plaats te vinden. Voorgesteld wordt de volgende prioriteitsvolgorde aan te houden:
122
1. herprofilering deel IJdoornlaan tussen Bannebuikslootlaan en Statenjachtstraat voor 1,55 miljoen. Toelichting: De herprofilering van de IJdoornlaan is direct verbonden met de bouwwerkzaamheden ter hoogte van het Bezaanjachtplein en Banneplein. De herprofilering van de IJdoornlaan is een harde randvoorwaarde voor het kunnen realiseren van het nieuwe winkelcentrum ter plaatse. De financiering zal bij de begroting van 2006 geregeld dienen te worden om vertraging te voorkomen. Wellicht doen er zich mogelijkheden voor om ook via doeluitkeringen (investeringen ROA) de financiering in de komende jaren te regelen. 2. opknappen park Banne Noord voor 950.000,Toelichting: de vernieuwing van de Banne richt zich vooral op Banne Zuid. Maar ook in Banne Noord is sprake van veroudering van de openbare ruimte. Bovendien zal de druk op de openbare ruimte weer toenemen met het kinderrijker worden van de wijk de komende jaren. Strikt genomen is het opknappen van het park geen harde randvoorwaarde voor de verdere herstructurering in de wijk. Voorgesteld wordt in de begroting 2004 en 2005 hiervoor een eerste bedrag van totaal 250.000,- te reserveren. Door de opknapbeurt te faseren is het mogelijk nu te beginnen en het resterende bedrag van 700.000,- de komende jaren te zoeken. 3. verbreding viaduct bij winkelcentrum voor 3,05 miljoen. Toelichting: In eerdere plannen was sprake van verbreding van het viaduct naar zon 70 meter. Met het nieuwe ritme van gebouwen langs de IJdoornlaan is die verbreding teruggebracht naar 20 meter. Voor de verhoging van de kwaliteit van de openbare ruimte bij de NoordZuidverbinding ter hoogte van het nieuwe winkelcentrum is de verbreding zeer gewenst. De verbreding is echter geen harde randvoorwaarde voor het realiseren van het nieuwe winkelcentrum. 4. fietsbrug en fietsroutes in Banne Noord voor 1.3 miljoen Toelichting: het realiseren van een extra fietsbrug in Banne Noord en het verbeteren van de fietsroutes betekent een aanzienlijke verbetering t.o.v de huidige situatie, maar is geen voorwaarde voor de vernieuwingsoperatie. Wellicht doen er zich mogelijkheden voor om via doeluitkeringen (hoofdnet fiets) de financiering in de komende jaren te regelen. De voorgestelde fietsbrug in Banne Zuid is meegenomen in de grondexploitatie van het CAN. 5. herinrichting Schepenlaan en Banne Buikslootlaan voor 2.6 miljoen Toelichting: de herprofilering van beide lanen is geen voorwaarde voor de vernieuwingsoperatie. Wel is het
raadzaam om na afronding van de herstructurering van het Koopvaardersplantsoen deze twee wegen te herprofileren. Opvoeren op de meerjarenbeleidbegroting voor 2014. Gebouwd parkeren Centraal stedelijk zijn over gebouwd parkeren de volgende afspraken gemaakt. Het voorzien in gebouwde parkeervoorzieningen is geen primaire verantwoordelijkheid van corporaties en moet dientengevolge voor corporaties kostendekkend zijn. Op projectniveau bepaalt de stadsdeelraad dan wel het Dagelijks Bestuur na overleg met de corporaties of gebouwd parkeren vanuit stedenbouwkundige overwegingen noodzakelijk is. Als dat het geval is dan reduceert het stadsdeel (de gemeente) het tekort op de exploitatie tot 0 op basis van een huurprijs voor een gebouwde parkeervoorziening die een relatie heeft met de kosten voor parkeren op het maaiveld. In de grondexploitatie is nu rekening gehouden met een maximale bijdrage van 5.000,- in het centrumgebied (was eerst 10.000,-). De norm voor (gebouwd) parkeren is gebaseerd op vastgesteld stadsdeelbeleid. In de beleidsovereenkomst van de stadsdeelraad van dit voorjaar is aangegeven dat gratis parkeren uitgangspunt van beleid blijft. Daar waar extra parkeervoorzieningen getroffen worden is een parkeervergoeding mogelijk. Dat geldt dus ook voor de geplande gebouwde parkeervoorzieningen langs de IJdoornlaan. Conclusie over financiering van het fysieke programma. Al met al ligt er nu een plan waarbij het tekort op de grondexploitatie met de helft is teruggebracht, (was eerst 28,95 miljoen en is nu 15 miljoen) zonder dat het plan er in essentie op achteruit is gegaan. Om het plan financieel haalbaar te maken zijn de investeringen in de openbare ruimte buiten de grondexploitatie gehouden, is er gekozen voor een maximale bebouwingsvariant langs de IJdoornlaan en voor het toevoegen van extra vrije sectorwoningen. Voorgesteld wordt om de investeringen voor het park in Banne Noord en de herprofilering IJdoornlaan/verbreding tunnelonderdoorgang te betrekken bij de meerjarenbegroting 2004 2007. De financiële marges in het plan zijn zeer smal. Indien de stadsdeelraad of de andere betrokken partijen (corporaties, ondernemers, bewoners) ruimte wensen voor programmatische aanpassingen zijn er alleen mogelijkheden als er geoptimaliseerd wordt en daarmee aanvullende financiering gevonden wordt. Daarom wordt voorgesteld om bij de uitwerking van de plannen te zoeken naar extra mogelijkheden om te optimaliseren. Financiering sociaal programma Ten opzichte van het plan dat vorig jaar is vastgesteld kent het sociaal programma geen ingrijpende wijzigingen. Wel is er sprake van actualisering van het programma en is het programma financieel vertaald. Ter dekking van het gehele programma zijn bijdragen nodig van het stadsdeel en van de centrale stad. Er wordt een beroep gedaan op de gemeente Amsterdam om stadsdeel Noord te steunen bij de vernieuwing van de Banne door vernieuwing te faciliteren en bij te dragen aan noodzakelijke investeringen. Analoog aan de fysieke pijler, zal immers ook voor de sociale en economische pijlers een investeringsbijdrage nodig zijn. De centrale stad wordt gevraagd bij te dragen middels: - eenmalige bijdragen in de stichtingskosten van gebouwen die de exploitatiekosten op termijn drukken - bijdragen ter dekking van uitvoeringskosten (vooral die bedoeld zijn voor specifieke activiteiten als scholing oudkomers, kinderopvang, ouderparticipatie, toeleiding naar werk). De bijdragen van het stadsdeel bestaan uit: - dekking van exploitatielasten over een reeks van jaren (structurele subsidie) en - dekking van exploitatielasten voor kortere termijn projecten (programmas als cursussen) In het onderstaande financiële overzicht is uitgegaan van de financieringsbehoefte tot en met 2012. Afhankelijk van de start van de uitvoering levert dat voor de noodzakelijke jaarlijkse bijdragen van het stadsdeel en van de centrale stad vanaf 2003 tot 2013 een wisselend beeld op. Vanaf 2008 is de structurele bijdrage van het stadsdeel in het sociale programma totaal 795.000,-. De totale financieringsbehoefte van het sociaal programma de Banne in detail is als volgt:
123
BANNE
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 124
12
start duur
sociale pijler nieuw 2007 zorgcentrum diensten-centrum 2007 multi-funcioneel 2012 (mf) centrum tijdelijk mf-en info2004 centrum
eenmalige eenmalige eenmalige bijdrage bijdrage gemeente bijdrage gemeente stadsdeel projecten (hard) (zacht)
40 jaar 700.000
tijdelijk jongeren centrum
0
40 jaar 700.000
100.000 0 40 jaar 3.000.000 0 1.000.000 9 jaar 0
programma brede 2003 20 jaar 0 school nieuwe dorus rijkers school nieuwe jeugd en jongeren centrum integrale kinderopvang tijdelijke integrale kinderopvang
0
2012 40 jaar 800.000
jaarlijkse bijdrage opmerkingen, vooral stadsdeel (over over evt. dekking meer jaar) (*x = t/m 2013) 0 100.000 (*7) 200.000 (*2)
150.000 0
120.000 (*9)
0
100.000 (*11)
0
0 2.500.000
p.i. (de weeren en wba) plus p.i. incl. sport voor dorus rijkers is door sdan str. begroot heeft sdan capaciteit voor gemaakt
0
londo + boekwaarde
2012 20 jaar 1.000.000 50.000
0
80.000 (*2)
renovatie rietwijker
2011 40 jaar 200.000
0
0
0
p.i. (skn / mkb / ppi) betaalt
2003 9 jaar 0
00
0
2004 9 jaar 0
300.000 150.000
50.000 (*9)
220.000 0
50.000 (*11)
0
0
20.000 (*11)
programma 2003 11 jaar 0 buitensport programma samen wonen en 2003 11 jaar 0 leven
13
Banne bruist
2003 11 jaar 0
0
0
14
buurtbeheer
2003 11 jaar 0
0
0
Subtotaal sociaal
6.400.000 4.360.000 150.000
als voorloper van nr. 7 + vvp, geld is al begroot dekking gsb (oud) en siv dekking gsb (oud) en siv + SDAN
dekking gsb (oud) en siv + SDAN dekking gsb (oud) 15.000 (*11) en siv totaal bedrag in 567.000 is al 10 jr. 5.023.000 begroot per jaar 18.000 (*11)
Toelichting op onderdelen: 1. Nieuw zorgcentrum Kadoelerbreek De oplevering is gepland in 2007 en vraagt geen extra financiën van het stadsdeel. Een bijdrage van de centrale stad ten behoeve van de nieuwbouw is gewenst en passend in centraal beleid rond ouderenhuisvesting. De Weeren en Woningbedrijf Amsterdam zijn de initiatiefnemers. 2. Dienstencentrum Deze voorziening vormt een onderdeel van het nieuwbouwprogramma van het zorgcentrum. Bestaande voorzieningen op de terreinen maatschappelijke dienstverlening, huisartsenzorg, overige medische diensten en flankerende voorzieningen voor ouderen (maaltijden, specifieke diensten) zullen hier gebundeld worden. Om de exploitatie mogelijk te maken zijn genoemde eenmalige bijdragen voor de stichtingskosten nodig. Een bijdrage van 100.000 van het stadsdeel hiervoor vergroot aanzienlijk de kans dat de centrale stad 700.000 bijdraagt. De uiteindelijke exploitatie, die start in 2007, zal naar schatting 100.000 méér bedragen dan momenteel voor dienstverlening in de Banne wordt uitgegeven door het stadsdeel. Deze toename zal in de meerjarenbegroting moeten worden opgenomen.
3. Multifunctioneel centrum Dit centrum voor vergaderen, ontmoeting, bredeschoolactiviteiten, sport en cultuur, zal niet voor 2012 worden opgeleverd. Om de stichtingskosten te drukken en daarmee de exploitatiekosten acceptabel te maken, zijn eenmalige bijdragen van stad ( 3.000.000) en stadsdeel ( 1.000.000) gewenst. Hoe hoog de uiteindelijk exploitatielasten uitvallen zal nog verder bestudeerd moeten worden. Wel is duidelijk dat deze de huidige uitgaven voor sociaal cultureel werk in De Banne te boven gaan. Naar schatting zal de toename vanaf 2012 minimaal 200.000 bedragen. Momenteel is op de begroting reeds 272.000 gereserveerd met dit doel. Dat bedrag zal dan eventueel tevens kunnen worden ingezet voor extra exploitatielasten van het centrum voor de jeugd (zie 7). 4. Tijdelijk multifunctioneel centrum Omdat de oplevering van het definitieve centrum nog een aantal jaren op zich laat wachten, zal begin 2004 een tijdelijke voorziening van start gaan. In één van de twee aangekochte Mentrumgebouwen (het kleine Mentrumgebouw) Een gedeelte van het grote Mentrumgebouw zal dienen als tijdelijk centrum voor tieners uit de Banne Zuid en sociaal culturele en ontmoetingsactiviteiten. De kosten hiervan (eenmalige verbouwing ad 150.000 en meerjarige exploitatie ad 120.000) kunnen worden gefinancierd uit de beschikbare begrotingspost ad 272.000, Exploitatie multifunctioneel centrum en uit de beschikbare SIVgelden en GSBmiddelen. In de begrotingspost Exploitatie multifunctioneel centrum blijft dan ruimte over die gereserveerd kan worden voor de uitgaven van het sociaal programma op termijn. 5. Programma brede school Dit programma heeft vooral betrekking op het brengen van samenhang en afstemming in activiteiten voor en met kinderen, inclusief de voorschoolse educatie. Binnen de stadsdeelbegroting is hiervoor reeds capaciteit voor coördinatie vrijgemaakt. Extra financiering is niet nodig. 6. Nieuwe Dorus Rijkersschool Deze wordt gefinancierd uit reguliere gedecentraliseerde middelen voor onderwijshuisvesting. De start van de bouw staat gepland in 2010. De gymzaal zal onderdeel worden van het multifunctionele centrum zodat de Banne buiten de schooltijden om een sportvoorziening krijgt. 7. Nieuw centrum jeugd en gezin Met een ingrijpende verbouwing na 2012 wordt de Rietwijker een nieuw buurtcentrum, waarbij het accent van de activiteiten zal liggen op de jeugd. De verbouwing wordt gefinancierd door eenmalige bijdragen van stad ( 1.000.000) en stadsdeel ( 50.000). Sommige functies (theaterzaal) verhuizen naar het multifunctionele centrum, anderen worden toegevoegd (gedeelte apart verbouwen tot jongerencentrum) en functies specifiek voor ouderen uit de buurt blijven. De exploitatielasten zullen naar schatting toenemen met 80.000. Nadere studie zal later kunnen uitwijzen of dit bedrag voldoet. Dekking van deze toename zal wellicht kunnen geschieden uit de bestaande post ad 272.000. 8. Integrale kinderopvang Deze nieuwbouw waarin verschillende soorten kinderopvang samen komen, wordt geheel gefinancierd door de exploitanten. Om dat mogelijk te maken, wordt de stad een eenmalige bijdrage in de stichtingskosten gevraagd ( 200.000). 9 huisvesting integrale kinderopvang Vooruitlopend op de nieuwbouw (zie 8), heeft de bundeling van kinderopvang nu tijdelijke huisvesting. De exploitanten dragen daarvan zelf de kosten. 10. Tijdelijk jongerencentrum Het gebouw aan de Parlevinker 10 (P10) zal geschikt worden gemaakt als (tijdelijk) jongerencentrum. De kosten hiervan zijn opgenomen in de begroting van het stadsdeel ( 300.000). Ook voor de activiteiten is reeds financiering geregeld. Naar verwachting gaat het jongerencentrum in januari 2004 van start. 11. Programma buitensport De skatebaan bij sportpark Kadoelen wordt opgeknapt en uitgebreid. 12. Programma Samen Wonen Samen Leven (SWEL) Activiteiten gericht op interculturele ontmoeting.
125
13. Banne bruist Festival door en voor bewoners van de Banne met veel informatie over alles wat met de Banne en met de vernieuwingsplannen te maken heeft en met veel vermaak. 14. Buurtbeheer Bewonersondersteuning en bewonersparticipatie in samenwerking met de buurtbeheren. Voor deze activiteiten (11,12,13,14) is financiering grotendeels voorzien uit 'oud' gsb- geld, siv-gelden en reguliere middelen. Daarenboven is voor de komende tien jaar echter jaarlijks 25.000 extra nodig, hoewel op dit moment nog onduidelijk is hoe deze 25.000 precies over de vier posten verdeeld zal gaan worden. Conclusie: Aan de centrale stad wordt per 2005 een eenmalige bijdrage gevraagd voor de realisatie van het zorgcentrum en het dienstencentrum Kadoelerbreek voor een totaal bedrag van 1.400.000. De totale vraag aan de gemeente voor sociaal over een periode van 10 jaar: 7.050.000 ( 6.400.000 eenmalig in gebouwen en 150.000 in projecten) De totale vraag aan stadsdeel voor sociaal over een periode van 10 jaar: Eenmalige bijdrage stadsdeel: 4.360.000 Totaal jaarlijkse bijdragen stadsdeel 5.300.000 (over 10 jaar) Totaal 9.660.000 Ten aanzien van de jaarlijkse lasten van het stadsdeel is op de begroting reeds structureel geregeld: exploitatie mf-centrum 272.000 sport, beheer, brede school 295.000 567.000
126
De beschikbare financiële middelen voor het nieuwe multifunctioneel centrum zijn niet eerder nodig dan in 2012. Dat houdt in dat er in 2003 en enkele jaren daarna voldoende middelen zijn om naast het lopende sociale programma, nieuwe initiatieven te honoreren. Het voorstel is om tevens in de begroting een bedrag t.b.v. het definitieve multifunctionele centrum voor de eerstkomende jaren te bestemmen voor het realiseren van het (tijdelijke) sociaal programma de Banne. Ten aanzien van de eenmalige bijdrage van het stadsdeel is het volgende reeds geregeld: Eenmalige kosten 4.360.000 af: reeds voorzien o.a. school 3.260.000 Resteert: 1.100.000 eenmalig Samenvattend betekent dit voor de meerjarenbegroting 2004-2007 de volgende aanvraag: Vanaf 2007 2 Exploitatie dienstencentrum 100.000 Vanaf 2004 11-14 Intensivering overleg en evenement 25.000
Economisch programma. Ook hier geld dat de centrale stad wordt aangesproken op een bijdrage aan de kosten, soms incidenteel soms op projectbasis.
Banne
15 16 17 18 19 20
economische pijler nieuwbouw winkelcentrum evenementen winkelgebied woon-werk concepten containers bedrijfsruimten garages en plinten
start duur
eenmalige bijdrage gemeente (hard)
eenmalige eenmalige bijdrage gemeente bijdrage stadsdeel projecten (zacht)
opmerbijdrage kingen, stadsdeel vooral over (over meer event. jaar) dekking (*x = t/m 2013)
2006 40 jaar
500.000
0
0
0
EZ / ISV
2004 10 jaar
0
0
0
10.000 (*10)
siv, GSB
2007 10 jaar
0
0
0
0
p.i
2007 10 jaar 2007 20 jaar
140.000 240.000
0 0
0 0
0 0
AES AES
2006 10 jaar
50.000
0
30.000
0
AES
200.000
0
30.000 600.000 (*4)
0
0
100.000
0
10.000
750.000 0
0
0
360.000
1.130.000
10.000
programma 21 2004 4 jaar sluitende aanpak buurtserviceteam 2006 4 jaar noord programma 23 2004 4 jaar sociale activering programma 24 2006 4 jaar starters 22
subtotaal economie
GAN en WIW, ook voor nietkostwinners
100.000 EZ (*4)
WIW
40.000 (*4) totaal bedrag: 1.840.000 780.000
Toelichting op onderdelen: 15. Nieuwbouw winkelcentrum. Extra kosten voor het stadsdeel in verband met bouw of exploitatie zijn hier niet aan verbonden. Wel wordt de stad een eenmalige bijdrage gevraagd, vanwege de complexiteit van de bouw (stapeling functies). 16. Evenementen winkelgebied. Teneinde het huidige en het nieuwe winkelcentrum in een periode van ingrijpende veranderingen aantrekkelijk te houden, zijn extra evenementen gewenst. Jaarlijks wordt daar 10.000 voor uitgetrokken, te dekken uit siv gelden en 'oud' gsb geld. Structurele opname van deze kosten in de begroting is daarmee niet nodig. 17-20. Fysieke ruimten voor bedrijven creëren en toegankelijk maken. Deze initiatieven zijn op voorhand afhankelijk van financiering uit stedelijke bronnen voor economische stimulering. Nadere studie wordt verricht om de haalbaarheid van deze initiatieven in beeld te krijgen. De wenselijkheid wordt breed onderschreven. 21. Programma sluitende aanpak Het betreft hier een intensieve en individuele begeleiding van mensen zonder baan naar scholing en werk. De bijdrage van het stadsdeel ( 30.000) zal vooral bestaan uit ambtelijke capaciteit ter coördinatie voor vier jaar. Feitelijke uitvoering van dit programma is in handen van de sociale dienst en zal geschieden met
127
gebruikmaking van de resultaten van de megabanenmarkt. 22. Buurt Service Team Noord. Een initiatief gericht op ambulante uitvoering van praktische werkzaamheden. Vooral bij een wijk in verbouwing, zoals De Banne, is dit nuttige aanvullende werkgelegenheid. Medefinanciering door het stadsdeel is al geregeld. Eventuele uitbreiding zou kunnen leiden tot een extra aanvraag van geld. Hierop wordt nog studie verricht en vooralsnog is de inschatting dat er (vanaf 2006) een viertal jaar 100.000 nodig is. Opname in de meerjarenbegroting is wenselijk 23. Programma sociale activering. Ook dit programma is voor intensivering gebaseerd op een stedelijke financiële impuls van de sociale dienst. Verder draait het programma reeds, met coöperatie van onder andere welzijnsinstellingen. 24. Programma starters Gericht op het steunen en faciliteren van beginnende ondernemers. Ook hier ligt het gewicht voor de financiering bij de centrale stad en zal het stadsdeel vooral capaciteit moeten leveren ter coördinatie en locale serviceverlening. Het verdient aanbeveling dit onderdeel voor vier jaar op te nemen in de meerjarenbegroting vanaf 2006. Aan de centrale stad worden vanaf 2004 eenmalige bijdragen gevraagd voor totaal en een bijdrage aan projecten van Totaal
1.130.000 1.840.000 2.970.000
Aan het stadsdeel worden vanaf 2003 eenmalige bijdragen gevraagd voor totaal
780.000
Samenvattend betekent dit de volgende aanvraag voor de meerjarenbeleidbegroting 2004 2007: Vanaf 2006 Vanaf 2006 Vanaf 2004
22. Buurt Service Team Noord 24. Programma starters 21. Sluitende aanpak
100.000 (vier jaar) 40.000 (vier jaar) 30.000 (vier jaar, als GSD start)
128
Financiën samengevat totale kosten
dekking centrale stad
dekking stadsdeel
toelichting
Sociale pijler; harde programma
10,76 miljoen
6,40 miljoen
Sociale pijler; zachte programma
5,173 miljoen
0,15 miljoen
4,36 miljoen eenmalige kosten incl. nieuwe school 5,023 miljoen kosten over 10 jaar
Economische pijler; harde programma
1,14 miljoen
1,13 miljoen
0,01 miljoen
Economische pijler; zachte programma
2,62 miljoen
1,84 miljoen
0,78 miljoen
Totaal
19,693 miljoen
9,52 miljoen
10,173 miljoen
eenmalige kosten winkels en betaalbare bedrijfsruimten projectkosten voor 3 5 jaar
Conclusie over financiering van het sociaal en economisch programma. Op het eerste gezicht lijkt er een enorm gat te zitten tussen ambities en beschikbare middelen. Met de huidige beschikbare middelen voor de exploitatie van het multifunctioneel centrum van 272.000, de SIV gelden en oude GSB gelden kan de komende jaren echter een goede start gemaakt worden met de uitvoering van het sociaal programma. Er zal een beperkt beroep gedaan worden op de meerjarenbeleidsbegroting 2004 2007. Een groot deel van de financieringsbehoefte is aan de orde vanaf 2010. Door een voorziening op te nemen stijgen de kansen om tot volledige uitvoering van het programma te komen. Ook voor de centrale stad geldt dat de bijdragen die gevraagd worden in de komende jaren goed
denkbaar zijn. Een duidelijk programma en een gerichte aanvraag verhogen ook hier de kans om tot realisatie van het programma te komen. Beheer. In de komende jaren gaat er veel gebeuren in de Banne wat onvermijdelijk zal leiden tot overlast voor de bewoners. Om de wijk leefbaar te houden in de herstructureringsperiode wordt voorgesteld om extra beheermaatregelen te treffen. Daarnaast zijn er afspraken gemaakt dat de corporaties het beheer binnen hun complexen intensiveren door middel van o.a. huismeesters. De sector Stadsdeelwerken & Sport (SWS), verantwoordelijk voor het beheer van de openbare ruimte, heeft een formatie en budget die gebaseerd is op een dalcapaciteit in het kader van regulier beheer. Om er voor te zorgen dat de leefbaarheid op peil blijft zijn extra beheeractiviteiten noodzakelijk. In de Nota van Wijzigingen is een aantal activiteiten benoemd om het beheer te intensiveren. De leefbaarheid in de wijk staat nu ook al onder druk door vele verhuizingen en intensief en soms onzorgvuldig gebruik van de openbare ruimte. Daarom wordt voorgesteld om een bedrag van maximaal 200.000,- voor 2004 en 2005 t.b.v. extra beheermaatregelen, te betrekken bij de besluitvorming over de meerjarenbeleidbegroting 2004 2007. Daarbij zal ook binnen bestaande middelen gezocht moeten worden naar extra mogelijkheden voor intensivering van het beheer in de Banne. Met de extra middelen kan de veegfrequentie worden verhoogd, kan er meer toezicht en handhaving van de reinigingspolitie komen, evenals extra toezicht op verharding en meer onderhoud van het groen. Het beheer vraagt bij de start van de verhuizingen en sloopwerkzaamheden vooral extra aandacht. In het onderstaande overzicht wordt uitgegaan van maximaal benodigde middelen als de verhuizingen in verband met de sloop beginnen. Dit is gepland vanaf 2006. Deze activiteiten zijn vooralsnog geraamd op 470.000,- per jaar gedurende 10 jaar (prijspeil 2000). Het gaat om de volgende activiteiten: - extra grofvuil ophalen en onderhoud aanbiedlocaties 236.000,- verhogen veegfrequentie naar één maal per 2 weken 50.000,- meer toezicht en handhaving reinigingspolitie 47.000,- extra toezicht verharding 90.000,- extra onderhoud groen 47.000,Totaal 470.000,Onderzocht zal worden of er efficiencywinst te boeken is door de intensieve beheeractiviteiten in de Banne af te stemmen met die in Nieuwendam Noord. Resumerend meerjarenbeleidbegroting De claim bij de meerjarenbeleidbegroting 2004 2007 bedraagt in totaal: Fysiek: in 2004 herinrichting park Banne Noord 950.000 (incidenteel) in 2005 herprofilering IJdoornlaan 1.550.000 (incidenteel) Sociaal: vanaf 2004 intensivering overleg en evenementen vanaf 2007 exploitatie dienstencentrum Economie: vanaf 2004 sluitende aanpak voor 4 jaar vanaf 2006 Buurt service Team Noord 4 jaar vanaf 2006 programma starters Beheer: voor 2004 en 2005 intensivering beheer jaarlijks vanaf 2006 voor 10 jaar jaarlijks
25.000 (structureel) 100.000 (structureel)
30.000 (keer 4) 100.000 (keer 4) 40.000 (keer 4)
200.000 (keer 2) 470.000 (keer 10)
5. Afhandeling moties van januari 2002 Er zijn tijdens de deelraadbehandeling van 9 januari 2002 een drietal moties aangenomen die op de volgende wijze zijn of worden afgehandeld: - Bewoners van het complex Dekschuitstraat (Patrimonium) krijgen de garantie dat hun woningen minimaal tot 2010 zullen blijven staan. In de Nota van Aanpassingen is afgesproken dat het Plan van Aanpak in 2006 in zijn geheel wordt herijkt. Er valt dan een besluit over de mogelijke vervolgfase voor het wooncomplex van Patrimonium. Dat is het
129
moment waarop duidelijkheid richting bewoners komt. Het definitieve sloopbesluit over de Dekschuitstraat zal pas na 2010 vallen, waarmee voldaan is aan de motie. - Voor mensen met een inkomen net boven de grens van de individuele huursubsidie wordt een huurgarantie (ouderen) of huurgewenningsperiode geboden. In 2002 heeft de centrale stad overleg gevoerd met de corporaties over een nieuw kader sociaal plan dat geldig is voor de hele stad. Daar is het volgende afgesproken. Bewoners die een huursprong maken van meer dan 50,- per maand en onder de ziekenfondsgrens zitten krijgen drie jaar lang huurgewenning met een maximumbijdrage van 130,- De bijdrage wordt betaald door de uitplaatsende corporatie. Er wordt met alle beschikbare middelen naar gestreefd dat minimaal 60% van de huidige bewoners met een inkomen in het middensegment in de buurt blijft wonen. 29% van de huishoudens in de Banne hoort bij het middensegment. (bron: SWD, Wonen in Amsterdam, 1999). De motie gaat over 1026 huishoudens. Er zijn nu 185 dure huurwoningen en 786 koopwoningen in de Banne. Om in voldoende mate woningen voor het middensegment te realiseren wordende komende jaren maximaal 720 sociale huurwoningen verkocht en ongeveer 230 woningen in het middensegment gebouwd, waarmee een substantiële bijdrage geleverd wordt aan de beoogde woningdifferentiatie. - Zo spoedig mogelijk wordt een informatiecentrum ingericht in de buurt, waarin corporaties een actieve, ondersteunende rol naar bewoners toe krijgen. Het pand naast de bibliotheek in het centrum van de Banne zal nog in 2003 het nieuwe informatiecentrum worden samen met andere functies zoals wijkveiligheidspost, buurtconciërges en opbouwwerk. - In de verschillende vakcommissies betreffende de fysieke, economische en sociale pijlers worden specifieke streefniveaus of streefgetallen vastgesteld. In overleg met het projectbureau van Nieuwendam Noord worden afspraken gemaakt om tot eenduidige monitoring van het Plan van Aanpak te komen. -
130
6. Inspraak en toetsing De betrokkenheid van bewoners bij de opstelling van het Plan van Aanpak is van groot belang. Samen met ondernemers en vertegenwoordigers van diverse instellingen in de wijk hebben zij op verschillende momenten hun bijdrage geleverd aan de planvorming. De Nota van Wijzigingen is in de inspraak gebracht. In de bijgevoegde Overlegnotitie wordt verslag gedaan van diverse bijeenkomsten en zijn alle inspraakreacties gebundeld en is per inspraakonderwerp door het Dagelijks Bestuur gereageerd. Het Dagelijks Bestuur stelt voor de Overlegnotitie als onderdeel van het Plan van Aanpak vast te stellen. De inspraakreacties geven aanleiding om de Nota van Wijzigingen op een aantal punten te wijzigen/aan te vullen. Het gaat daarbij om de volgende punten: - noodzaak van de herstructurering In een aanvullende tekst wordt het doel van het Plan van Aanpak nader gepreciseerd namelijk dat het in de eerste plaats bedoeld is om de positie van de bewoners van de Banne te versterken en dat de garantie gegeven wordt dat alle bewoners uit de te slopen woningen die dat willen in de Banne kunnen blijven wonen. - de bebouwing langs de IJdoornlaan In enkele inspraakreacties wordt aangegeven dat de voorgestelde bebouwing te hoog is en dat er in een te hoge dichtheid gebouwd wordt. Bewoners maar ook de ANGSAW pleiten daarom voor verlaging van het programma. Het Dagelijks Bestuur stelt daarom voor om in de Nota van Wijzigingen aan te geven in de volgende fase te onderzoeken of door planoptimalisatie het programma langs de IJdoornlaan kan worden verminderd. In de uitwerkingsfase zullen mogelijkheden van een meer gevarieerd beeld van de IJdoornlaan zoals verspringing van gebouwen en bouwen in gelaagdheid onderzocht worden. - de Kadoelerbreek Bewoners geven aan dat zij in de Kadoelerbreek willen blijven wonen en niet uitgeplaatst willen worden. Het Dagelijks Bestuur deelt die mening evenals stichting de Weeren en het Woningbedrijf Amsterdam. In de eerste fase zullen 53 woningen gesloopt worden. De bewoners kunnen allemaal binnen de Kadoelerbreek geherhuisvest worden. Bij een volgende fase kunnen bewoners doorstromen naar de dan gerealiseerde nieuwbouw. In de Nota van Wijzigingen zal worden toegevoegd dat het Sociaal Plan ook voor de bewoners van de Kadoelerbreek van toepassing is.
- herstel Waterlandse Zeedijk Bewoners vinden dat de voorgestelde bebouwing langs de Kamperfoelieweg geen recht doet aan het uitgangspunt om de Waterlandse Zeedijk te herstellen. Het Dagelijks Bestuur heeft begrip voor de twijfels van de bewoners op dit punt. Het Dagelijks Bestuur vindt dat bij de uitwerking van dit planonderdeel het uitgangspunt van herstel van de Waterlandse Zeedijk zeer zwaar moet wegen. Dit zal in de Nota van Wijzigingen nadrukkelijker worden aangegeven. Bij de vaststelling van de plannen door de stadsdeelraad zal vervolgens blijken of voldaan is aan dit uitgangspunt. Verder spelen nog een aantal discussies: - het Sociaal Plan Het Sociaal Plan is na overleg met het Bewonersplatform de Banne nog aangescherpt. Ondanks de duidelijke garanties die gegeven worden en de aanpassingen die zijn gedaan, hebben de bewoners nog de volgende eisen: huursubsidie: mochten de landelijke regels veranderen, dient het stadsdeel garant te staan voor een vangnetregeling voor mensen met lage inkomens; huurharmonisatie zou niet moeten worden toegepast bij mensen die gedwongen moeten verhuizen en stadsvernieuwingskandidaten; wisselwoningen moeten ook ingezet kunnen worden wanneer een bewoner kiest voor een nieuwbouwwoning die op dat moment nog niet gereed is; geen dubbele huur voor stadsvernieuwingskandidaten; spijtoptanten moeten met voorrang terug kunnen keren in de Banne; de tegemoetkoming in de verhuiskostenvergoeding moet geïndexeerd worden; ouderen en gehandicapten die vóór de peildatum een andere woning vinden, krijgen wèl de verhuiskostenvergoeding; Ten aanzien van de huurgewenning is de ziekenfondsgrens niet acceptabel. De inkomensgrens moet hoger zijn. De corporaties en het stadsdeel hebben steeds in de verschillende overleggen aangegeven dat de bovengenoemde punten niet in te willigen zijn, omdat zij dan óf in strijd zouden zijn met de stedelijke vastgestelde kaderafspraken óf omdat hier dan een ongewilde precedentwerking vanuit zou gaan. - de participatie Het Dagelijks Bestuur onderkent en waardeert de belangrijke rol die het Bewonersplatform tot nu toe heeft gespeeld. In de nieuwe structuur ligt de nadruk van de participatie in de verschillende deelgebieden en bij de belanghebbenden in die deelgebieden. Bewoners nemen deel op persoonlijke titel. Mochten bewoners ervoor kiezen om te spreken namens een grotere groep mensen, is er natuurlijk wel tijd en ruimte om zaken en standpunten terug te koppelen. In de werkgroep zelf wegen echter alle stemmen even zwaar. Er is meer dan 80.000 beschikbaar gesteld voor bewonersparticipatie in zijn geheel. Hiermee kan ondersteuning (opbouwwerk of anderszins) geregeld worden. Ook zijn er voldoende faciliteiten aanwezig voor bewoners (gratis vergaderruimte in het advies- en informatiecentrum, gratis ondersteuning bij de organisatie van vergaderingen door het opbouwwerk). Los hiervan krijgt het Bewonersplatform 5000, die zij kunnen gebruiken voor specifieke ondersteuning en het organiseren van bijeenkomsten. Toetsing Het Plan van Aanpak is samen met de Nota van Wijzigingen en de grondexploitatie ter toetsing aan de centrale stad voorgelegd. De wethouder Stedelijke Vernieuwing heeft met instemming kennis genomen van het Plan van Aanpak en de Nota van Wijzigingen met bijbehorende grondexploitatie. Na goedkeuring door de stadsdeelraad lijken er geen belemmeringen om tot goedkeuring van het gehele plan te komen in de gemeenteraad. 7. Samenwerking De in het Opdrachtteam de Banne verenigde opdrachtgevers hebben met dit plan een integraal plan voor de vernieuwing van de Banne opgesteld. Partijen hebben uitgesproken het opgenomen programma integraal en in onderlinge afstemming te willen uitvoeren. Zij beseffen dat dit niet alleen wenselijk maar ook noodzakelijk is vanwege de verwevenheid van de investeringen. De wijze waarop de samenwerking organisatorisch vorm krijgt zal de komende maanden worden uitgewerkt.
131
De corporaties verplichten zich met dit plan tot het doen van investeringen in de Banne. Met de sloop van de woningen is voor de corporaties een bedrag van ruim 31 miljoen gemoeid als desinvestering op de bedrijfswaarde. Een deel hiervan zal terugverdiend worden met de realisatie van koopwoningen. Tot slot Het Dagelijks Bestuur spreekt haar waardering uit voor de inspanningen die door vele betrokkenen zijn geleverd om tot dit Plan van Aanpak te komen. Met name de bewoners hebben de afgelopen jaren veel tijd en energie gestopt in het overleg met het opdrachtteam. De resultaten van die inspanningen mogen er zijn. Het Plan van Aanpak is op belangrijke onderdelen bijgesteld en het draagvlak voor de plannen onder de bewoners is navenant toegenomen. Daarmee krijgt het vernieuwingsproces in de Banne een belangrijke impuls. Het voorgestelde Plan van Aanpak de Banne met de Nota van Wijzigingen is ambitieus, integraal en sluit in hoofdlijnen goed aan bij de beleidslijnen van het stadsdeelbestuur. Wel zal in een volgend stadium door planoptimalisatie ruimte gezocht worden om de voorgestelde aanpak verder te verbeteren en het draagvlak te versterken. Daarbij dient bedacht te worden dat met de vaststelling van het Plan van Aanpak de Banne en de bijbehorende Nota van Wijzigingen geen sprake is van een eindplan maar sprake is van een begin, een inhoudelijk en financieel kader voor uitwerking van de plannen. Voortschrijdend inzicht zal de komende jaren ongetwijfeld tot wijzigingen en verbeteringen van de plannen leiden. De Nota van Wijzigingen is rijp voor vaststelling, zodat gestart kan worden met de uitvoering. Gezien het bovenstaande stellen wij u voor het volgende besluit te nemen.
Het Dagelijks Bestuur van het stadsdeel Amsterdam-Noord
132
secretaris drs. J. Maas
voorzitter drs. J.W. Peppels
133
134