Provinciaal Ruimtelijk Uitvoeringsplan
PRUP Nonnebossen Zonnebeke
SCREENINGSNOTA – februari 2010 Onderzoek tot m.e.r.
Provinciaal Ruimtelijk Uitvoeringsplan
PRUP Nonnebossen Zonnebeke
SCREENINGSNOTA – februari 2010 Onderzoek tot m.e.r. Algplanid: RUP_30000_213_00080_00001
Gezien en goedgekeurd door de Deputatie van West-Vlaanderen in zitting van
De provinciegriffier, H. Ost
De gouverneur - voorzitter, P. Breyne
Dienst Ruimtelijke Planning Koning-Leopold III-laan 41 8200 Sint-Andries (Brugge) t 050/ 40 35 33 f 050/ 40 33 76
[email protected] www.west-vlaanderen.be Diensthoofd: Stephaan Barbery
Projectbegeleider: Stephaan Barbery
STUDIEBUREAU GRONTMIJ
Projectverantwoordelijke: Sara De Greve
Projectverantwoordelijke: Arch. Karel Vanackere
Projectcoördinator: Tom De Visschere
Verantwoording
Titel
:
PRUP WEEKENDVERBLIJVEN Nonnebossen
Subtitel
:
Onderzoek tot m.e.r.
Projectnummer
:
262752
Referentienummer
:
262752
Revisie
:
Datum
:
8 februari 2010
Auteur(s)
:
SDG
E-mail adres
:
[email protected]
Gecontroleerd door
:
KVA
Paraaf gecontroleerd
:
Goedgekeurd door
:
Paraaf goedgekeurd
:
Contact
:
KVA
Oostendse Steenweg 146 B-8000 Brugge T +32 50 45 79 80 F +32 50 45 79 90
[email protected] www.grontmij.be
262752, revisie Pagina 2 van 35
Inhoudsopgave
1 1.1 1.2
Inleiding......................................................................................................................... 5 Inhoud ........................................................................................................................... 5 Initiatiefnemer................................................................................................................ 5
2 2.1 2.1.1 2.1.2 2.1.3 2.2
Situering en beschrijving van het plangebied ............................................................... 6 Fysieke bestaande toestand ......................................................................................... 6 Situering ........................................................................................................................ 6 Beschrijving van de omgeving ...................................................................................... 6 Beschrijving van het plangebied ................................................................................... 7 Juridische bestaande toestand ..................................................................................... 9
3 3.1 3.2 3.3 3.4 3.5
Doelstelling, reikwijdte en detailleringgraad van het RUP .......................................... 10 Aanleiding tot de opmaak van het RUP...................................................................... 10 Doelstellingen en reikwijdte van het RUP................................................................... 11 Detailleringgraad van het RUP ................................................................................... 11 Grensoverschrijdende effecten van het RUP ............................................................. 11 Mogelijke alternatieven / nulalternatief ....................................................................... 11
4 4.1
Relevante contextelementen ...................................................................................... 13 Beleidscontext............................................................................................................. 13
5 5.1 5.2 5.3 5.4
Aftoetsing plan-MER plicht.......................................................................................... 18 DABM van toepassing ................................................................................................ 18 Project-m.e.r.-plicht..................................................................................................... 18 Aanwezigheid speciale beschermingszones .............................................................. 18 Conclusie .................................................................................................................... 18
6 6.1 6.2 6.2.1 6.2.1.1 6.2.1.2 6.2.2 6.2.3 6.2.3.1 6.2.3.2 6.2.3.3 6.2.3.4 6.2.4 6.2.4.1 6.3 6.3.1 6.3.1.1 6.3.1.2 6.3.1.3 6.3.1.4
Screening milieueffecten............................................................................................. 19 Voorkomen van bijzonder beschermde gebieden ...................................................... 19 Bodem en water.......................................................................................................... 20 Bijzonder beschermde gebieden ................................................................................ 20 Oppervlaktewaterwingebieden.................................................................................... 20 Beschermingszones grondwaterwinning .................................................................... 20 Bodem......................................................................................................................... 21 Watertoets................................................................................................................... 22 Waterlopen.................................................................................................................. 22 Grondwaterstromingsgevoeligheid ............................................................................. 22 Overstromingsgevoeligheid ........................................................................................ 23 Erosiegevoeligheid...................................................................................................... 23 Overstromingsgebieden.............................................................................................. 24 Effectbespreking ......................................................................................................... 24 Fauna en flora ............................................................................................................. 25 Bijzonder beschermde gebieden ................................................................................ 25 VEN, GEN, GENO ...................................................................................................... 25 RAMSAR..................................................................................................................... 25 Natuurreservaten ........................................................................................................ 25 ‘Ecologische’ gebieden volgens bestemmingsplannen .............................................. 25
262752, revisie Pagina 3 van 35
Inhoudsopgave (vervolg)
6.3.2 6.3.3 6.3.3.1 6.3.3.2 6.3.3.3 6.3.3.4 6.3.4 6.4 6.4.1 6.4.2 6.4.3 6.4.4 6.5 6.5.1 6.5.2 6.6 6.6.1 6.6.2 6.6.3
BWK ............................................................................................................................ 25 Eco-kwetsbaarheid ..................................................................................................... 26 Ecotoopverlies ............................................................................................................ 26 Verdroging................................................................................................................... 27 Eutrofiëring.................................................................................................................. 27 Verzuring..................................................................................................................... 28 Conclusie .................................................................................................................... 28 Landschap en archeologie.......................................................................................... 28 Bijzonder beschermde gebieden (monumenten, landschappen, stads- en dorpsgezichten) .......................................................................................................... 28 Landschapsatlas ......................................................................................................... 28 Inventaris bouwkundig erfgoed ................................................................................... 29 Centraal Archeologische inventaris ............................................................................ 30 Landbouw.................................................................................................................... 31 Landbouwtyperingskaarten......................................................................................... 31 Herbevestigd agrarisch gebied (HAG)........................................................................ 31 Mens ........................................................................................................................... 31 Mens – mobiliteit ......................................................................................................... 31 Mens - Infrastructuur................................................................................................... 32 Maatschappelijk aanvaardbare oplossing................................................................... 33
7
Eindconclusie .............................................................................................................. 34
262752, revisie Pagina 4 van 35
1
Inleiding
1.1
Inhoud
Met de inwerkingtreding van het besluit van de Vlaamse regering van 12 oktober 2007 is er meer duidelijkheid geschapen omtrent de integratie van milieueffectenrapportage (m.e.r.) in het planproces van een ruimtelijk uitvoeringsplan (RUP). Vanaf 12 oktober 2007 dient er bij de opmaak van RUP’s formeel rekening gehouden te worden met het onderzoek van milieueffecten die de realisatie van de bestemmingen in dit RUP kunnen teweegbrengen. In de praktijk betekent dit dat voor elk RUP minimaal een ‘onderzoek tot m.e.r.’ dient uitgevoerd te worden. De resultaten van het ‘onderzoek tot m.e.r.’ geven aan of de opmaak van een planMER al dan niet noodzakelijk is. Bijkomend worden de resultaten aangewend om de ruimtelijke keuzes die in het RUP ‘Weekendverblijven’ gemaakt worden inhoudelijk te versterken en te onderbouwen. Het document is opgebouwd uit volgende stappen:
• Situering en beschrijving van het plangebied en de ruimtelijke doelstellingen (ruimtelijk en juridisch-beleidsmatig);
• Aftoetsing plan-MER-plicht van rechtswege ° Project-m.e.r.-plicht expliciet aftoetsen d.m.v. mogelijk relevante rubrieken uit bijlagen 1 en 2;
° Noodzaak passende beoordeling aftoetsen op de nabijheid van speciale beschermingszones. Indien dit van toepassing is, is een plan-MER vereist.
• Screening milieueffecten: eerste ruwe screening van de kwetsbaarheid van de omgeving en de aard van de milieu-impact van het ruimtelijk uitvoeringsplan. De scoping biedt volgende antwoorden: ° Is de opmaak van een PlanMER toch noodzakelijk? ° Zijn er een bepaalde relevante milieudisciplines die verder uitgewerkt dienen te worden?
• Indien noodzakelijk, diepgaander onderzoek van de relevante milieudiscipline(s) zoals vastgesteld in de scoping;
• Eindconclusie 1.2
Initiatiefnemer
De initiatiefnemer voor het plan waarop dit onderzoek tot m.e.r. betrekking heeft is: Provincie West-Vlaanderen Koning-Leopold-III laan 41 8200 Sint-Andries (Brugge)
262752, revisie Pagina 5 van 35
2
Situering en beschrijving van het plangebied
2.1
Fysieke bestaande toestand
2.1.1 Situering De Nonnebossen zijn gelegen in het westen van de gemeente Zonnebeke (ten zuidwesten van de A19) nabij de grens met Ieper. Het betreft een omvangrijke, ruimtelijk geïsoleerde cluster (ca 32ha)
Topografische kaart met afbakening plangebied (AGIV)
2.1.2 Beschrijving van de omgeving In de omgeving van het plangebied liggen hoofdzakelijk landbouwgebieden. De cluster is fysiek geïsoleerd ten opzichte van de woonkern van Zonnebeke door de A19. Wel is duidelijk dat het Nonnebos als bos vroeger meer verbondenheid had met de overzijde van deze autosnelweg. In de omgeving zijn een aantal woonlinten aanwezig.
262752, revisie Pagina 6 van 35
Situering en beschrijving van het plangebied
1
2
1
5 6 7
3 1 1 4
Afbakening plangebied op orthografische luchtfoto (AGIV)
2.1.3 Beschrijving van het plangebied Het betreft een grote cluster, waarbij het overgrote deel van de weekendverblijven permanent bewoond worden (in totaal ongeveer 250 woningen waarvan 210 permanent bewoond). Hoewel de Nonnebossen op het eerste zicht een samenhangende cluster lijkt te vormen, kunnen we toch 7 verschillende entiteiten onderscheiden. 1. Nonnebossen Bos (bebost gebied dat de vier andere onderdelen van elkaar scheidt), ontsluit via de Nonnebossenstraat, de Oude Kortrijkstraat en Nonnenbossen-West. 2. Nonnebosen Noord, ontsluit via de Nonnebossenstraat. 3. Nonnebosen Oost, ontsluit via de Oude Kortrijkstraat. 4. Nonnebosen Zuid, ontstuit via Nonnebossen-west naar de Oude Kortrijkstraat 5. Nonnebossen West, ontsluit eveneens via Nonnebossen-west naar de Oude Kortrijkstraat. 6. Bio chalets 7. Het westelijke deel van de gewestplanbestemming (overkant Elfenbosdreef) De verkaveling Nonnebossen Bos is bebost. Alle andere verkavelingen zijn zo goed als onbebost. Het zuidelijke deel van de Nonnebossen Bos is aangeduid als een ‘faunistisch voornaam gebied’. De verkavelingen Nonnebossen Noord, Oost, Zuid, West en Biochalets zijn zeer dicht bebouwd, op kleine percelen (behoudens Nonnebossen West, die nog gedeeltelijk in aanbouw zijn), terwijl in bepaalde delen van de verkaveling Nonnenbossen Bos grotere kavels zijn gelegen en grotendeels onbebouwd zijn.
262752, revisie Pagina 7 van 35
Situering en beschrijving van het plangebied
Het meest westelijke deel van de gewestplanbestemming aan de overkant van de Elfenbosdreef is volledig onbebouwd en zelfs nog niet verkaveld. Bepaalde woningen in Nonnebossen Bos hebben een zeer lage woonkwaliteit en overstijgen niet het niveau van de vakantiechalets. De woningen van Noord, Oost en Zuid zijn voor het overgrote deel permanent bewoond. Nonnebossen West is nog maar voor de helft bebouwd (maar wel volledig verkaveld en uitgerust met wegenis). Er wordt vastgesteld dat, waar al bebouwing is, in de woningen permanent wordt gewoond. In Nonnebossen Bos is de permanente bewoning een minderheid. Bovendien kan worden vastgesteld dat een aantal van de permanent bewoonde woningen aan de openbare wegen palen, of langs de verbindingsweg tussen Nonnebossen Zuid en Nonnebossen West. De interne ontsluiting in Nonnebossen West en Zuid is relatief goed. Deze in Nonnebossen Bos, Noord en Oost is middelmatig tot ronduit slecht
262752, revisie Pagina 8 van 35
Situering en beschrijving van het plangebied
2.2 Juridische bestaande toestand Zonnebeke is opgenomen in het gewestplan Ieper-Poperinge, vastgelegd in het KB van 14/08/1979. Het plangebied is volledig bestemd als zone voor verblijfsrecreatie Grenzend het plangebied vinden we: • landschappelijk waardevol agrarisch gebied • ontginningsgebied (met grondkleur agrarisch gebied)
262752, revisie Pagina 9 van 35
3
Doelstelling, reikwijdte en detailleringgraad van het RUP
3.1 Aanleiding tot de opmaak van het RUP Het opmaken van een provinciaal ruimtelijk uitvoeringsplan ‘Nonnebossen’ te Zonnebeke is een vierde en laatste stap in de aanpak van de problematiek die zich voordoet in de clusters van zonevreemde en/of permanent bewoonde weekendverblijven binnen de provincie. Na de eerste afweging op Vlaams niveau werd de provincie belast met het formuleren van ontwikkelingsperspectieven en eventuele opmaak van PRUP’s voor verschillende clusters op haar grondgebied. Op 24 april 2008 werd het beleidskader voor de weekendverblijven goedgekeurd door de deputatie. Binnen het beleidskader werd beslist dat het RUP ‘Nonnebossen’ te Zonnebeke één van de vier te behandelen clusters is waarbinnen permanent wonen tot de mogelijkheden behoort. In de Codex ruimtelijke ordening staat onder titel V. Diverse bepalingen, Hoofdstuk IV. Aanpak permanente bewoning weekendverblijven: Art. 5.4.1: Begrip: • “weekendverblijf”: een al dan niet verplaatsbare en vanuit bouwfysisch oogpunt hoofdzakelijk vergunde constructie die krachtens de stedenbouwkundige voorschriften niet tot permanente bewoning kan worden bestemd, en die voldoet aan volgende voorwaarden: ° Zij heeft een maximaal bouwvolume van 300m3, ° Onverminderd het tweede lid voldoet zij aan de vereisten, vastgesteld bij en krachtens artikel 5, §1, van het decreet van 15 juli 1997 houdende de Vlaamse Wooncode, ° Zij is niet gelegen in een natuurgebied met wetenschappelijke waarde of natuurreservaat, aangewezen op een plan van aanleg of een ruimtelijk uitvoeringsplan; • “permanente bewoners”: personen die voldoen aan beide hiernavolgende voorwaarden: ° Op 31 augustus 2009 betrekken zij reeds gedurende ten minste één jaar een weekendverblijf als hoofdverblijfplaats, zulks blijkens een voorlopige of definitieve inschrijving in het bevolkingsregister of het vreemdelingenregister van de betrokken gemeente, ° Zij hebben geen andere woning volledig in volle eigendom of volledig in vruchtgebruik. Art. 5.4.2: Planologisch oplossingskader De voor de planopmaak bevoegde bestuursniveaus onderzoeken of planologische oplossingen kunnen worden geboden voor bestaande knelpunten op het vlak van de ruimtelijke inplanting en de permanente bewoning van weekendverblijven. Deze onderzoeken worden uiterlijk op 30 april 2012 afgerond. De ruimtelijke uitvoeringsplannen die gevolg geven aan het door deze onderzoeken vooropgestelde oplossingskader, worden uiterlijk op 30 april 2015 definitief vastgesteld. Planologische omzettingen van op het ogenblik van de voorlopige vaststelling van het bestemmingsplan bestaande en al dan niet permanent bewoonde weekendverblijven naar een zone waar permanent verblijf toegelaten is, worden niet aangerekend op de gemeentelijke woonquota, zoals bepaald door het ruimtelijk structuurplan Vlaanderen. Zij worden evenmin meegerekend in de berekening van de woonbehoeften in het kader van de structuurplanning. In afwijking van artikel 2.6.14, §1, eerste lid, 2°, betalen de heffingsplichtige eigenaars van een weekendverblijf de naar aanleiding van een planologische oplossing verschuldigde planbatenheffing binnen een termijn van zes maanden na het verlenen, in laatste administratieve
262752, revisie Pagina 10 van 35
Doelstelling, reikwijdte en detailleringgraad van het RUP
aanleg, van een stedenbouwkundige vergunning voor een functiewijziging naar de functie “wonen”.
3.2 Doelstellingen en reikwijdte van het RUP De opmaak van het RUP is beperkt tot de grenzen van het plangebied met als doel na te gaan welke zones geschikt zijn voor permanent wonen, en in welke zones dit uitgesloten dient te worden. Het RUP dient een ruimtelijk en maatschappelijk verantwoordbare oplossing na te streven. De volgende uitgangspunten worden dan ook vooropgesteld: het behoud van het groen karakter, het uitwerken van een maatschappelijk aanvaardbaar voorstel dat voldoende rechtszekerheid en duidelijkheid biedt en het tegengaan van een verdere versnippering. Deze uitgangsprincipes worden als volgt vertaald in het RUP: - de bestemming wordt vastgelegd als “zone voor recreatief wonen” waarbij zowel permanente bewoning als weekendverblijf tot de mogelijkheden behoort - de bouwmogelijkheden worden afgestemd op de ruimtelijke draagkracht van het gebied - slechts 1 woning/weekendverblijf per perceel is toegelaten. - Een verdere opsplitsing van percelen om bijkomende bouwmogelijkheden te creëren is niet toegestaan - Er worden randvoorwaarden gesteld naar het bewaren van het boskarakter, bijvoorbeeld: o Naast het bouwvolume wordt het perceel zoveel mogelijk gevrijwaard voor hoogstammig groen o Voor nieuwe gebouwen en herbouwen dient een minimale afstand ten aanzien van de zonegrens te worden gerespecteerd. o Een inrichtingsstudie bij de aanvraag tot stedenbouwkundige vergunning moet de vergunningverlenende overheid steeds voldoende informatie verschaffen over het bewaren van de ruimtelijke kwaliteit en het groen karakter van het perceel o Gebouwen dienen op perceelsniveau te bestaan uit aaneengesloten gehelen. Dit betekent minder ruimte – inname ten voordele van het groen. - De centrale zone die nog grotendeels uit bos bestaat moet eveneens aan bovenstaande vorowaarde voldoen, en bijkomend zal hier het uitdoofscenario gelden volgens de Codex Ruimtelijke Ordening, weekendverblijven blijven mogelijk, maar beperkt door verbod op opsplitsing van percelen.
3.3 Detailleringgraad van het RUP Het RUP zal randvoorwaarden opleggen om op bepaalde plaatsen permanent wonen toe te staan. Naast deze mogelijkheid wordt op andere plaatsen (Nonnebossen bos) permanent wonen verder onmogelijk en zal een uitdoofscenario toegepast worden. 3.4 Grensoverschrijdende effecten van het RUP Het plan betreft een geïsoleerd gebied waar momenteel permanent gewoond wordt. Het RUP zal vermijden dat dit permanente wonen verder uitwaaiert. In de huidige bestemmingen geldig rond het gebied is buiten het plangebied echter geen bijkomende bebouwing toegestaan (landbouwgebied). Het is dus niet te verwachten dat het RUP enige grensoverschrijdende effecten zal hebben. Binnen het RUP zal het boskarakter behouden blijven en het aantal woningen beperkt worden. Het is dus niet te verwachten dat het RUP enige grensoverschrijdende effecten zal hebben. Enige mogelijke effecten worden verder omschreven onder het hoofdstuk ‘screening milieueffecten’. 3.5 Mogelijke alternatieven / nulalternatief De verschillende alternatieven worden in de toelichtingnota van het RUP onderzocht. Wel weten we dat in het geval van een nulalternatief het bos volledig kan verdwijnen. In een weekendverblijf is het namelijk niet vastgelegd hoeveel weekendverblijven er per perceel kunnen komen, waardoor in theorie het bos vol weekendverblijven zou kunnen gezet worden.
262752, revisie Pagina 11 van 35
Doelstelling, reikwijdte en detailleringgraad van het RUP
Door het opheffen van de verkaveling en zijn voorschriften kan een beperking opgelegd worden in het aantal te bouwen eenheden per perceel. De omzetting naar bos voor het centrale gedeelte is overwogen, maar omwille van planschade niet haalbaar geacht. Hier zal om het bos te behouden het permanente wonen uitgedoofd worden, en er zal een verbod op opsplitsing van percelen gelden met beperking van 1 verblijfsgelegenheid per perceel. Zone 7 blijft voorlopig een zone voor verblijfsrecreatie, met de beperking dat opsplitsen van percelen verboden is. De haalbaarheid deze zone om te zetten naar agrarisch gebied omwille van zijn ligging wordt onderzocht.
262752, revisie Pagina 12 van 35
4
Relevante contextelementen
4.1
Beleidscontext
In het Ruimtelijk Structuurplan Vlaanderen behoort Zonnebeke volgens de gewenste ruimtelijke nederzettingsstructuur, binnen het gebied getypeerd als “bundeling in kernen, gelegen op een rasterpatroon”. Het gebied wordt als “bundelingsgebied” beschouwd. De verdere ontwikkeling van wonen, werken en voorzieningen moet er strikter worden gestuurd naar de stedelijke gebieden. Lokale voorzieningen worden gebundeld naar een selectief aantal kernen gelegen tussen de stedelijke gebieden. Provinciaal ruimtelijk structuurplan West-Vlaanderen: • Wat de gewenste natuurlijke ruimtelijke structuur betreft valt het zuiden van de gemeente Zonnebeke onder “complexen van natuur”: gebieden met natuurelementen die een grote samenhang vertonen met het fysisch systeem. Andere belangrijke elementen op het grondgebied van Zonnebeke wat betreft de natuurlijke structuur zijn de “verbindingen”: de “waterlopen”, meerbepaald “rivier- en beekvalleien”, en de “reliëfcomponenten”. Het netwerk van waterlopen vormt een onderdeel van de natuurlijke structuur en fungeert als verbinding tussen de verschillende complexen van natuur. Rivier- en beekvalleien vormen een belangrijke drager van de natuurlijke structuur. Ze dienen versterkt en ontwikkeld als structuurbepalend element. De valleien hebben een belangrijke verbindingsfunctie en zorgen voor differentiatie. De reliëfcomponenten zijn structuurbepalend op provinciaal niveau in de ruimtelijke natuurlijke structuur en hebben een belangrijke verbindingsfunctie. Het vormen dragers van natuurlijke gebieden. Belangrijke reliëfcomponenten met betrekking tot de gemeente Zonnebeke zijn de West-Vlaamse Heuvels en de Rug van Westrozebeke. •
Wat de gewenste ruimtelijke structuur voor toerisme en recreatie betreft is de toeristisch-recreatieve structuur van West-Vlaanderen opgebouwd uit diverse “netwerken”. Ze staan met elkaar in relatie via toeristisch-recreatieve “lijnelementen”. Daarnaast zijn er plaat-
262752, revisie Pagina 13 van 35
Relevante contextelementen
sen of “knooppunten” met een uitgesproken toeristisch-recreatief karakter. De gemeente Zonnebeke behoort tot het toeristisch-recreatief netwerk De Heuvelstreek. Hierbinnen vormen vooral Ieper, met aansluitend het pretpark Bellewaarde (ten dele gelegen op het grondgebied van Zonnebeke), en Poperinge belangrijke stedelijke knooppunten. De gemeente wordt doorkruist door twee ‘te onderzoeken’ toeristisch-recreatieve lijnelementen namelijk de oude spoorwegbedding Roeselare-Ieper en de as Poperinge-Menen. In de toeristischrecreatieve netwerken kan bijkomende ruimte worden voorzien voor de uitbreiding van toeristisch-recreatieve activiteiten. Bestaande lijnelementen worden geoptimaliseerd en verlengd met het oog op meer comfort en ruimtelijke kwaliteit. Nieuwe lijnelementen moeten worden uitgebouwd. •
Binnen de gewenste ruimtelijke structuur van verkeer en vervoer gaat in de eerste plaats uit van een “concentratie van de verkeersstromen in bundels”. Op het grondgebied van Zonnebeke komt geen bundel van hoofdinfrastructuur voor, wel wordt de gemeente doorkruist door een “verbinding met primaire weg II als basis” (A19) en ten noorden van de gemeente loopt een “verbinding met secundaire weg I als basis”. De geselecteerde bundels worden verfijnd en aangevuld door een “fijnmazig verbindingsnet tussen steden en kernen”. Het veronderstelt een regionale vervoersstructuur van secundaire wegen, een multimodaal net van openbaar vervoer, een bovenlokaal fietsroutenetwerk en secundaire waterwegen. Daarnaast wordt voor bepaalde deelgebieden een aangepaste vervoersstructuur voorgesteld, het gaat niet om de deelgebieden waar de gemeente Zonnebeke bij hoort.
•
Binnen de gewenste ruimtelijke structuur van het landschap worden enerzijds “landschapseenheden” en anderzijds “structurerende landschapselementen en componenten” onderscheiden. Binnen de landschapseenheden worden vier verschillende types onderscheiden. Bijna het gehele grondgebied van Zonnebeke behoort tot de “gave landschappen”. Het zijn relictzones van traditionele landschappen. Het gaat voornamelijk om de noordzuid gerichte band van de heuvelrug. Het grondgebied ten oosten van de heuvelrug behoort tot de “nieuwe landschappen”, het grondgebied ten westen van de heuvelrug tot de “verschraalde landschappen”. De structurerende elementen en componenten zijn de waarneembare objecten in het landschap en de open ruimte verbindingen. Vier types worden onderscheiden. Op het grondgebied van Zonnebeke komt een structurerende reliëfcomponent voor, het gaat om de heuvelrug die de gemeente van noord naar zuid doorkruist. Het vormt een belangrijk element binnen de landschappelijke structuur, heeft een structuurbepalend karakter op provinciaal niveau en is visueel duidelijk gemarkeerd.
Gemeentelijk Ruimtelijk Structuurplan: • Inzake de gewenste nederzettingsstructuur in Zonnebeke moet er onderzoek verricht worden naar de toekomst van de recreatieve verblijfsgebieden. De recreatieve verblijfsgebieden de Nonnebossen en het Vijverbos worden voor het grootste deel permanent bewoond. Het gaat hier niet om een situatie van de laatste jaren, de permanente bewoning is er al sinds 1975. De gemeente wenst de permanente bewoners zekerheid te geven omtrent hun huidige woonst. Ze wenst naar oplossingen te zoeken dat deze inwoners kunnen blijven wonen waar ze al jaar en dag gehuisvest zijn. Deze bewoners/woonbehoefte zijn/is niet meegerekend in de huidige woningquota. De gemeente wenst via een planmatige aanpak naar een oplossing te zoeken voor de permanente bewoning binnen de recreatieve verblijfsgebieden. Ze wenst de huidige permanente bewoners niet de laan uit te sturen, maar samen met hen naar een valabele en menselijke oplossing te zoeken. De gemeente denkt hierbij aan het invoeren van een “recreatieve woonvorm” of “recreatief wonen”. Deze denkpiste zal verder worden onderzocht bij de realisatie van het gemeentelijk ruimtelijk structuurplan op het terrein. De nodige uitvoeringsplannen met in hoofdzaak specifieke inrichtingsvoorschriften zullen moeten worden uitgezet om deze nieuwe woonvorm te realiseren/legaliseren. Vermits dit een bovenlokale problematiek is, en de gemeente binnen het zoeken naar mogelijke oplossingen afhankelijk blijft van de beslissingen op hoger niveau, wordt aan de hogere overheid gevraagd met bovenstaande suggesties rekening te houden in het onderzoek naar oplossingen voor deze ‘Vlaamse’ problematiek. - Grenzend aan het plangebied loopt de Hanebeek (Maartjesvaart-St-Jansbeek) die binnen de gewenste ruimtelijke natuurlijke structuur geselecteerd is als natuurverbindingsgebied. Natuurverbindingsgebieden zijn gebieden waar kleine
262752, revisie Pagina 14 van 35
Relevante contextelementen
-
•
•
natuur- en landschapselementen de migratie van organismen tussen natuuraandachtszones vergemakkelijken in het landschap. Het zijn ruimten die groter zijn dan de kleine landschapselementen op zich, die voor die natuurverbinding zorgen. Hierdoor ontstaat een sterke band met de landschappelijke structuur omdat kleine landschapselementen medebepalend zijn voor een bepaald type landschap Het beleid is gericht op de aaneensluiting van natuurverbindingsgebieden. Natuur is er een nevenfunctie die de hoofdfunctie, meestal landbouw, niet kan regelen. Voor de natuurfunctie staat behoud, herstel en ontwikkeling van kleine landschapselementen, de ondersteuning van kleine natuurgebied en het behoud van de open ruimte centraal in het beleid. Voor particulieren worden stimulerende maatregelen genomen op vrijwillige basis. Het plangebied grenst tevens aan het zuiden van het “gebied rug van Westrozebeke” zijnde een cluster van kleine landschapselementen en kleine natuurgebieden.
Wat betreft de gewenste agrarische structuur is de aanwezigheid van landbouwactiviteiten structuurbepalend binnen de open ruimte. De landbouwfunctie speelt een belangrijke rol in het openhouden van de open ruimte. De bestaande landbouwfunctie moet worden behouden en verdere ontwikkelingskansen krijgen, rekening houdend met de eisen op hoger niveau naar een extensivering van de landbouw en de noodzakelijke schaalvergroting voor de rendabiliteit van de bedrijven. Om dit mogelijk te maken is het noodzakelijk dat het landbouwgebied zo maximaal mogelijk wordt voorbehouden voor de landbouw. Wat betreft de gewenste landschappelijke structuur is het belangrijk voor de landschappelijke structuur van Zonnebeke dat de open ruimte vanaf vandaag maximaal kan worden gevrijwaard. Dit veronderstelt dat geen nieuwe bebouwing wordt toegelaten in de open ruimte. De bestaande bebouwing moet, al zijn het beperkte, mogelijkheden blijven krijgen om leegstand en verkrotting te voorkomen. Bijkomende ruimte voor andere activiteiten moet worden gezocht in aansluiting op de bestaande bebouwde structuren. Van belang voor de landschappelijke structuur is: ° het tegengaan van reliëfnivellering en erosie van de heuvelrug; ° het versterken / herstellen van de aanwezigheid van de beken en beekvalleien in het landschap door middel van kleine landschapselementen.
•
Wat betreft de gewenste natuurlijke structuur is het vrijwaren van de specifieke landschappelijke structuur belangrijk. Dit veronderstelt tevens het beschermen van de waardevolle natuur. Belangrijk voor het goed functioneren van de natuurlijke structuur is haar samenhang zowel binnen de open ruimte als binnen en doorheen de bebouwde ruimte. Naast haar ecologische functie draagt ze tevens bij tot de kwaliteit van de leef- en woonomgeving. Van belang voor de natuurlijke structuur is: ° behouden en ontwikkelen van kleine landschapselementen en lineaire groenstructuren ten einde de noodzakelijke samenhang binnen de natuurlijke structuur te herstellen; ° voorkomen van de aantasting van het bos- en bermenbestand; ° realiseren van kleinschalige waterzuiveringsystemen waar geen riolering komt; ° voorkomen van overbemesting.
•
Wat betreft de gewenste toeristisch-recreatieve structuur wenst Zonnebeke haar toeristisch-recreatieve netwerk verder uit te bouwen. Dit omvat enerzijds de uitbouw van een aantal nieuwe polen en anderzijds de opname van de aanwezige infrastructuur in een samenhangend netwerk. Binnen de huidige toeristisch-recreatieve structuur tekenen zich een toeristisch-recreatief gebied bij uitstek af (het boscomplex) en een toeristisch-recreatieve noordzuid en oost-westas. De gemeente wenst dit gebied en deze assen in de toekomst te versterken, de potentiële polen worden er respectievelijk binnen gesitueerd en op geënt. Op die manier kunnen dit gebied en deze assen op termijn fungeren als ruggengraat van het toeristisch-recreatieve netwerk. Het toeristisch-recreatieve gebied bij uitstek omvat de verschillende bosfragmenten, Bellewaerde, de recreatieve verblijfsgebieden de Nonnebossen, het Vijverbos en het Hazebos, de potentiële projecten omtrent de dug-outs en de natuurontwikkeling op de voormalige zandwinningsputten. Het recreatief medegebruik van de open ruimte wordt hier maximaal mogelijk gemaakt. Binnen het toeristisch-recreatieve netwerk vormen
262752, revisie Pagina 15 van 35
Relevante contextelementen
de fietsroutes belangrijke verbindingen tussen de activiteiten en de dorpskernen en tussen de activiteiten onderling. ONTWIKKELEN VAN EEN STATUUT VOOR RECREATIEF WONEN De gemeente wil op zoek gaan naar een oplossing voor de huidige permanente bewoners binnen de recreatieve verblijfsgebieden. Ze wenst op zoek te gaan naar een specifieke planmatige oplossing voor deze gebieden. Verder onderzoek moet de mogelijkheden aftasten. Ze wenst deze gebieden een bijkomend statuut te geven. Uiteraard kunnen deze gebieden nooit onder dezelfde regelgeving als de woongebieden vallen. Toch wenst de gemeente een kader te creëren voor deze specifieke woonvorm opdat de huidige ‘zonevreemde’ bewoners niet zouden moeten worden geherlocaliseerd. Daar dit een bovenlokale problematiek vormt blijft de gemeente echter afhankelijk van de oplossingen op hoger niveau. De gemeente wenst dan ook de hogere overheid te suggereren bovengenoemde ideeën mee te nemen in het verdere onderzoek naar mogelijke oplossingen op Vlaams niveau
•
Wat betreft de gewenste economische structuur is voor de economische structuur van de gemeente Zonnebeke is structuurbepalend enerzijds haar ligging binnen de driehoek gevormd door de steden Ieper-Roeselare-Kortrijk en anderzijds haar dubbele aansluiting op de autosnelweg A19 Kortrijk-Ieper, een primaire weg categorie II met een belangrijke verzamelen verbindingsfunctie op Vlaams niveau. De gemeente wenst deze economisch interessante regionale verankering ten volle te benutten om de positieve evoluties van de laatste jaren binnen de lokale economie te ondersteunen en verder uit te bouwen. De gemeente wenst een bedrijfsvriendelijk klimaat te creëren waarbij gezonde bedrijven zich, binnen ruimtelijke randvoorwaarden, kunnen ontwikkelen. De delokatietendens moet worden tegengegaan. De gemeente wenst bijkomende ruimte te creëren voor de herlocalisatie van zonevreemde bedrijven en voor de ontwikkeling van nieuwe lokale bedrijvigheid enerzijds en verdere ontwikkelingskansen te geven aan de niet meer te herlocaliseren zonevreemde bedrijven anderzijds. Belangrijk bij het uitzetten van de ontwikkelingsperspectieven zowel voor bestaande als voor nieuwe bedrijvigheid is de aandacht voor de kwaliteit van het leven te Zonnebeke (wonen, natuur, milieu, ...).
262752, revisie Pagina 16 van 35
Relevante contextelementen
•
Wat betreft de gewenste vervoers- en verkeerstructuur worden de dorpskernen in de huidige situatie geconfronteerd met heel wat doorgaand verkeer van en op weg naar A19. De gemeente wenst enerzijds de dorpskernen, als belangrijke woon- en scholenzones, verkeersleefbaarder te maken en anderzijds haar goede bereikbaarheid ten volle te benutten. Het juiste verkeer moet op de juiste wegen worden gebracht, zodat de grootste conflicten kunnen worden vermeden. Dit veronderstelt een functionele categorisering van het wegennet, gebaseerd op het selectief prioriteit geven aan ofwel de bereikbaarheid ofwel de leefbaarheid. Volgende functies worden onderscheiden: verbinden, verzamelen en toegang geven. De verschillende verkeerssoorten zoals het doorgaande, het in- en uitgaande en het zwaar verkeer moeten worden gekanaliseerd. Het doorgaande en zwaar verkeer moet zoveel mogelijk uit de verschillende centra worden geweerd. Het zoeken naar een mogelijke omleidingsweg (bevoegdheid provincie) voor de dorpskernen van Passendale, Zonnebeke en Beselare door het benutten van de voormalige spoorwegbedding vormt een belangrijke sleutel binnen dit gewenste scenario.
262752, revisie Pagina 17 van 35
5
Aftoetsing plan-MER plicht
5.1 DABM van toepassing Het Ruimtelijk uitvoeringsplan vormt het kader voor het toekennen van stedenbouwkundige vergunningen. Het RUP valt dus onder de definitie van een plan of programma zoals gedefinieerd in het Decreet houdende de Algemene Bepalingen inzake Milieubeleid (DABM). 5.2 Project-m.e.r.-plicht De project-m.e.r.-plicht wordt afgetoetst op basis van het besluit van de Vlaamse regering houdende vaststelling van de categoriën van projecten onderworpen aan milieueffectenrapportage, meer bepaald de bijlagen 1 en 2 aan het besluit van de Vlaamse regering van 10 december 2004. De activiteiten die binnen het planologische kader van het RUP zullen kunnen gerealiseerd worden, met name de al dan niet bestendiging van permanent wonen, vallen hier niet onder. 5.3 Aanwezigheid speciale beschermingszones De speciale beschermingszones die hieruit resulteerden vormen samen het ecologisch netwerk Natura 2000, dat het behoud van de biodiversiteit moet garanderen. Voor deze gebieden gelden een aantal verplichtingen zoals het uitvoeren van beschermingsmaatregelen, de monitoring van effecten (ook van activiteiten buiten het gebied zelf, maar met invloed op het gebied) en het opstellen van een passende beoordeling. Het plangebied ligt; • Niet in habitatrichtlijngebied. Wel bevindt zich een habitatrichtlijngebied (‘West-Vlaamse Heuvels’) op 400m ten oosten van het plangebied, echter deze worden van elkaar gescheiden door de ligging van de A19 waardoor geenszins sprake kan zijn van een negatieve invloed gezien de A19 als ruimtelijke barrière een veel groter impact heeft op de ecologische zone dan het bestendigen van de bestaande toestand in de Nonnebossen. • Niet in het vogelrichtlijngebied. 5.4 Conclusie De opmaak van een planMER wordt niet noodzakelijk geacht vanuit de project-m.e.r. plicht of de noodzaak tot een passende beoordeling.
262752, revisie Pagina 18 van 35
6
Screening milieueffecten
6.1
Voorkomen van bijzonder beschermde gebieden
In het Besluit van de Vlaamse Regering houdende vaststelling van de categorieën van projecten onderworpen aan milieueffectrapportage wordt aangegeven wat er verstaan wordt onder ‘bijzonder beschermde gebieden’:
• de speciale beschermingszones overeenkomstig het decreet van 21 oktober 1997 betreffende het natuurbehoud en het natuurlijk milieu;
• gebieden aangeduid overeenkomstig de Conventie van Ramsar inzake watergebieden van internationale betekenis;
• beschermde duingebieden of voor het duingebied belangrijk landbouwgebied zoals aange• •
• • • •
geven ter uitvoering van het decreet van 14 juli 1993 houdende maatregelen tot bescherming van de kustduinen; natuurgebieden, natuurgebieden met wetenschappelijke waarde en de ermee vergelijkbare gebieden, aangewezen op plannen van aanleg en de ruimtelijke uitvoeringsplannen van kracht in de ruimtelijke ordening; bosgebieden, valleigebieden, brongebieden, overstromingsgebieden, agrarische gebieden met ecologisch belang of ecologische waarde en de ermee vergelijkbare gebieden, aangewezen op plannen van aanleg en de ruimtelijke uitvoeringsplannen van kracht in de ruimtelijke ordening; beschermde landschappen, stads- of dorpsgezichten, monumenten of archeologische zones; bouwkundig erfgoed waterwingebieden en bijhorende beschermingszones type I en II vastgesteld ter uitvoering van het decreet van 24 januari 1984 houdende maatregelen inzake het grondwaterbeheer; het Vlaams Ecologisch Netwerk overeenkomstig het decreet van 21 oktober 1997 betreffende het natuurbehoud en het natuurlijk milieu; een volgens een plan van aanleg of ruimtelijk uitvoeringsplan vastgesteld erfgoedlandschap.
Aangezien het voorkomen van deze bijzonder beschermde gebieden vaak een bepalende rol speelt in functie van het bepalen van de project-m.e.r.-plicht en gezien deze gebieden als bijzondere beschermde gebieden worden beschouwd omdat ze een hoge waarde en/of kwetsbaarheid vanuit milieuoogpunt hebben, geeft het voorkomen ervan een goede indicatie van gevoeligheid van het plangebied voor het mogelijk optreden van milieueffecten. Deze elementen worden daarom nu voor het plangebied onderzocht.
262752, revisie Pagina 19 van 35
Screening milieueffecten
6.2
Bodem en water
6.2.1
Bijzonder beschermde gebieden
6.2.1.1
Oppervlaktewaterwingebieden Het volledige plangebied maakt deel uit van het subhydrografisch bekken van oppervlaktewater bestemd voor de productie van drinkwater van de Blankaart.
Het RUP zal geen negatief effect hebben op de kwaliteit van het oppervlaktewater, integendeel zelfs. Door het opportuun maken van een rioleringsstelsel over alle gebieden waar permanent gewoond kan worden zal het grijze water afkomstig uit deze woongebieden niet langer geloosd worden in de bodem en dus niet langer het drinkwater met nitraten en fosfaten of chemisch vervuilen.
6.2.1.2 Beschermingszones grondwaterwinning Het plangebied maakt geen deel uit van een beschermingszone voor grondwaterwinning.
262752, revisie Pagina 20 van 35
Screening milieueffecten
6.2.2
Bodem
s-Phxe: klei, natte licht zandleemgronden met niet bepaalde profielontwikkeling, relatief hoge ligging; Natte sterk gleyige stuwwatergronden op een dun licht zandleemdek op ontsluitingen van het Tertiair. Onder een weinig humeuze bouwvoor noteert men een overgangshorizont naar een meestal ondiep substraat. De waterhuishouding is wisselvallig, alsmede de opbrengsten bij gebruik als akkerland. s-PDxe: matig droge en matig natte licht zandleemgronden met niet bepaalde profielontwikkeling; De zwakke kleihoudende bovengrond is ongeveer 30 cm dik. Vanaf 40 cm diepte vertoont het materiaal duidelijke roestverschijnselen. Deze bodems, wisselvallig onder landbouw, zijn aangewezen om in het bosaeraal opgenomen te worden. s-Pbxe: droge lichte zandleemgronden met niet bepaalde profielontwikkeling; De bouwvoor van deze gronden is 20-25 cm dik, grijsbruin, en weinig humeus. Onder de bouwvoor zijn geen duidelijk afgetekende horizonten waarneembaar. Het substraat komt op wisselende diepte voor. Roestverschijnselen beginnen tussen 90 en 120 cm. De waterhuishouding is goed in de winter maar de bodem is droogtegevoelig in de zomer. Indien niet onder bos zijn de Pbx varianten geschikt voor alle teelten. l-Ehx: sterk gleyige kleigronden met niet bepaalde profielontwikkeling; Deze serie omvat gronden met uiteenlopende of zonder profielontwikkeling op Tertiaire klei. Lokaal is er bijmenging van niveo-eolisch materiaal, zodat de bouwvoor gewoonlijk lichter is dan de onderliggende horizonten. Lokaal zijn gerolde silexkeien aanwezig. Roestverschijnselen beginnen vanaf 20 cm diepte. De gronden zijn vlug verdrogend in de zomer en vlug verzadigd in het najaar. Ze zijn moeilijk bewerkbaarheid en hebben wisselvallige opbrengsten. Ze zijn gevoelig voor erosie en best geschikt voor weiland. Er dient echter overwogen te worden deze bodems te bebossen. Lgp: gereduceerde gronden op zandleem zonder profielontwikkeling; Deze hydromorfe bodems met reductiehorizont beginnend op 30-40 cm diepte bevatten schelpenresten. De waterhuishouding is uiterst slecht en de bodem is zelfs in de zomer veel te nat. Er komen alleen slechte hooiweiden op voor. Lhp: sterk gleyige gronden op zandleem zonder profielontwikkeling; Colluviale natte stuwwatergronden. De humeuze bovengrond is grijsbruin en rust op een colluviaal dek met baksteen- en houtskoolrestjes. Roestverschijnselen beginnen onderaan de bouwvoor en gaan door in het ganse profiel of verminderen soms met de diepte; het zandleemdek rust dikwijls op wisselende diepte op Tertiair substraat. De gronden zijn periodiek onderhevig aan sterke wateroverlast.
262752, revisie Pagina 21 van 35
Screening milieueffecten
Lep: sterk gleyige gronden op zandleem met reductiehorizont zonder profielontwikkeling Deze hydromorfe alluviale bodem is veel te nat en soms kortstondig geïnundeerd in de winter; vochtig in de zomer. De kleur is overwegend grijs met talrijke roestvlekken; dieper dan 80 cm wordt blauwgrijs reductiemateriaal aangetroffen. De bodems zijn geschikt voor weiland; na drainage zijn het matig goede akkerlandgronden. Eep: sterk gleyige kleigronden met reductiehorizont zonder profielontwikkeling Deze natte gronden op klei hebben een donker grijsbruine bouwvoor en zijn meestal matig kalkhoudend. De substraatserie gaat op wisselende diepte over tot kleiig stroomzand, dat reeds vanaf minder dan 60 cm bijna geen klei meer bevat. Ook Pleistoceen zand komt als substraat voor. Roestverschijnselen beginnen vanaf 40-60 cm en vanaf de diepte van 80100 cm is het materiaal volledig gereduceerd. Ze komen veelal voor in komvormige depressies en lijden aan wateroverlast in de winter. Drainering is aangewezen. Een groot deel van de gronden van Nonnebossen-bos zijn s-PDxe gronden. Dit zijn zwakke, kleihoudende gronden die het beste in het bosareaal opgenomen worden. Binnen dit RUP worden deze zones als bos beschermd.
6.2.3
Watertoets
6.2.3.1 Waterlopen Binnen het plangebied stromen geen gecategoriseerde waterlopen. Wel ontspringt de Martjevaart (cat.1) langs de westelijke grens van het meest noordelijke plandeelgebied. Deze stroomt verder langs de plangrens in noordelijke richting. 6.2.3.2
Grondwaterstromingsgevoeligheid Het grootste van het plangebied is matig gevoelig voor grondwaterstroming. Tevens vinden we grotere zones die zeer gevoelig zijn voor grondwaterstroming, echter deze beperken zich tot de meer beboste en minder bebouwde delen van de Nonnebossen.
262752, revisie Pagina 22 van 35
Screening milieueffecten
6.2.3.3
Overstromingsgevoeligheid De zone die mogelijk overstromingsgevoelig is valt samen met de zone, die zeer gevoelig is voor grondwaterstroming. Echter het overstromingsrisico is hier slechts in beperkte mate aanwezig.
6.2.3.4
Erosiegevoeligheid Gezien de aard van de bodem en het glooiende reliëf waarbinnen het plangebied gelegen is kunnen we opmerken dat hier wel enige vorm van erosie kan optreden. De bestaande bebossing werk dit echter tegen.
262752, revisie Pagina 23 van 35
Screening milieueffecten
6.2.4
Overstromingsgebieden Volgens de overstromingskaarten is de centraal gelegen, gevoelige zone overstroombaar vanuit de waterloop. Er is echter geen reëel overstromingsgevaar gezien deze niet opgenomen is binnen de risicozones voor overstroming (2006-Agiv). Tevens is in het recente verleden geen overstroming binnen of in de nabijheid van het plangebied, kenbaar gemaakt.
De delen die in de watertoets en kaart van de overstromingsgebieden als gevoelig naar voor komen zijn hoofdzakelijk gelegen in het gedeelte van Nonnebossen-bos waar permanent wonen niet zal mogelijk gemaakt worden en het bos bewaard blijft. Hier veranderd dus niets aan de huidige toestand en zijn ook geen bijkomende verhardingen te verwachten. 6.2.4.1
Effectbespreking
De percelen binnen het plangebied zijn volgens de watertoetskaarten mogelijk overstromingsgevoelig, voor een deel infiltratiegevoelig en matig tot zeer gevoelig voor grondwaterstroming. Mogelijke schadelijke effecten op het watersysteem zouden kunnen ontstaan als gevolg van verandering in afvoer van oppervlaktewater, structuurverandering van waterlopen, infiltratie van hemelwater, kwaliteitsverlies van oppervlaktewater en grondwater en de wijziging in grondwaterstroming. Voor wat betreft infiltratie kunnen de schadelijke effecten worden ondervangen indien de aanvraag tot stedenbouwkundige vergunning minstens voldoet aan de gewestelijke stedenbouwkundige verordening van 1 oktober 2004 inzake o.a. hemelwaterputten. Dit geldt voor verharde oppervlakten zowel op privaat domein als publiek domein. Voorkeur gaat uit naar hergebruik van regenwater, verder in afnemende voorkeur: infiltratie op eigen terrein, buffering met vertraagd lozen in oppervlaktewater of een kunstmatige afvoerweg voor hemelwater en tot slot lozing in de regenwaterafvoerleiding in de straat.
262752, revisie Pagina 24 van 35
Screening milieueffecten
Het RUP vormt niet het kader voor grote ondergrondse constructies, wat betreft grondwaterstromingspatroon vallen bijgevolg geen significant negatieve effecten te verwachten. Er zijn mogelijk overstromingsgevoelige gebieden aanwezig binnen het plangebied volgens de watertoetskaarten. Om dit gebied niet bijkomend te belasten door het creëren van bijkomend woongebied moet binnen de voorschriften bijkomende verharding beperkt worden.
6.3
Fauna en flora
6.3.1
Bijzonder beschermde gebieden
6.3.1.1 VEN, GEN, GENO Het plangebied is niet gelegen binnen VEN-gebied, noch vinden we dergelijke zones in de onmiddellijke omgeving van het plangebied 6.3.1.2 RAMSAR Het plangebied is niet gelegen binnen RAMSAR-gebied, noch vinden we dergelijke zones in de onmiddellijke omgeving van het plangebied 6.3.1.3 Natuurreservaten Er zijn geen natuurdomeinen of natuurreservaten gelegen binnen of in de onmiddellijke nabijheid van het plangebied. 6.3.1.4 ‘Ecologische’ gebieden volgens bestemmingsplannen Het volledige plangebied valt binnen de bestemming ‘gebied voor verblijfsrecreatie’ en wordt vrijwel geheel omgeven door ‘landschappelijk waardevol gebied’. (Zie 3.2. Juridische bestaande toestand). Aan het landschap zal echter niets wijzigen bij het bestendigen van een bestaande toestand.
6.3.2
BWK
De beboste delen van het plangebied (‘Nonnebossen bos’) zijn beschreven als biologisch zeer waardevolle percelen. De verschillende, aparte clusters van verblijfparken daarentegen zijn biologisch minder waardevol. Verdere ontwikkeling van de waardevolle zones kan vervolgens nefast zijn voor de biologische waarde die zij tot op de dag van vandaag nog bezitten. De inkleuring van de cluster ‘biochalets’, die ingekleurd staan als biologisch zeer waardevol dient wel genuanceerd te worden daar deze ondertussen weinig of geen biologisch waarde meer bezitten gezien de verdere ontwikkeling die deze (kleinere) zone ondervonden heeft. In Nonnebossen bos wordt permanent wonen in de toekomst niet meer mogelijk en worden ook bouwdichtheden beperkt.
262752, revisie Pagina 25 van 35
Screening milieueffecten
6.3.3
Eco-kwetsbaarheid
6.3.3.1
Ecotoopverlies Samenvallend met de biologisch waardevolle percelen zien we dat diezelfde zones tevens zeer kwetsbaar zijn voor ecotoopverlies. Enkel de zone tussen Nonnebossen West en Nonnebossen Noord blijkt iets minder kwetsbaar te zijn dat de andere beboste delen. De ontwikkelde woonclusters daarentegen zijn weinig tot niet kwetsbaar.
Hier geldt hetzelfde principe waar Nonnebossen-bos beschermd worden als bos binnen het RUP.
262752, revisie Pagina 26 van 35
Screening milieueffecten
6.3.3.2
Verdroging Met uitzondering van enkele natte en/of waterrijke zones is er geen gevaar tot verdroging. Het grootste en kleinste kwetsbare gebied betreffen bosvijvers. Die binnen het RUP behouden worden. De langgerekte strook valt samen met de biochalets, een zone die nu reeds bebouwd is.
6.3.3.3
Eutrofiëring De beboste percelen van het plangebied zijn kwetsbaar tot zeer kwetsbaar voor eutrofiëring. Vooral de zone ten westen van Nonnebossen Noord blijkt hiervoor zeer vatbaar te zijn. De bebouwde clusters daarentegen lijken wederom weinig kwetsbaar te zijn.
262752, revisie Pagina 27 van 35
Screening milieueffecten
6.3.3.4
Verzuring Wat betreft de mogelijke verzuring van de biotopen zijn bebouwde clusters niet kwetsbaar. De noordelijk gelegen beboste percelen daarentegen zijn aangeduid als zeer kwetsbaar en de resterende beboste percelen binnen het plangebied in mindere mate ook kwetsbaar tot weinig kwetsbaar.
6.3.4
Conclusie
Aan de hand van het kaartmateriaal wordt duidelijk weergegeven dat ‘Nonnebossen Bos’ over een uniek, waardevol biotoop beschikt dat tevens verscheidene, kwetsbare zones bevat. Verdere ontwikkeling in de vorm van verblijfsrecreatie, regularisatie en/of bestemmingswijziging zou voor deze zones nefast kunnen zijn indien niet voldoende aandacht geschonken wordt aan het behoud van deze biologisch, waardevolle complexen. Wat betreft de ontwikkelde clusters is het vrij duidelijk dat er weinig tot geen biologisch waardevolle elementen meer aanwezig zijn gezien de dichtheid en de oppervlakte van de bebouwde percelen. Voor deze zones worden vervolgens geen noemenswaardige effecten verwacht indien deze permanente woongelegenheden geregulariseerd worden en/of een bestemmingswijziging mogen geniet. ‘Nonnebossen Bos’ worden als verblijfsrecreatie in bosgebied bestendigd, waar het behoud van het boskarakter voorop staat.
6.4
Landschap en archeologie
6.4.1
Bijzonder beschermde gebieden (monumenten, landschappen, stads- en dorpsgezichten) Binnen het plangebied zijn geen beschermde zones aanwezig in de vorm van monumenten, landschappen, stad- en/of dorpsgezichten
6.4.2
Landschapsatlas
262752, revisie Pagina 28 van 35
Screening milieueffecten
Het volledige plangebied is gelegen binnen de relictzone ‘Rug van Westrozebeke’. Dit landschap wordt als volgt omschreven: ‘Glooiend reliëf, verschillende panoramische zichten in vele richtingen vanop de heuvelkam : in westwaartse richting zicht op het Houthulstbos en noordwaarts zicht op de Handzamevallei. De skyline meestal topografisch begrensd. Beekvalleien en de geïsoleerde bossen en kerndorpen bepalen de hoofdstructuur, geen tot vrij weinig perceelsrandbegroeiing, kleine regelmatige blok tot strookvorminge percelering, vooral akkerland, verspreide bebouwing, langs wegen geconcentreerd, landelijk karakter.’ Met de opmaak van dit RUP worden ruimtelijke randvoorwaarden gesteld aan het gebied. De percelen mogen niet verder opgedeeld worden en de bestaande kwaliteiten zoals groenwaarden worden in voorschriften vastgelegd. Met de uitvoering van het RUP zal niets aan het landschap veranderen.
6.4.3
Inventaris bouwkundig erfgoed
Er zijn geen gebouwen in het plangebied aanwezig die opgenomen zijn binnen de inventaris van Bouwkundig Erfgoed.
262752, revisie Pagina 29 van 35
Screening milieueffecten
6.4.4
Centraal Archeologische inventaris Binnen de plangrenzen zijn er geen sites aanwezig met potentieel archeologische waarden. De centraal gelegen hoeve, net buiten de plangrenzen werd wel opgenomen in de Centraal Archeologische Inventaris
Landschappelijk zal er echter ten aanzien van deze hoeve niets veranderen door de opmaak van het RUP.
262752, revisie Pagina 30 van 35
Screening milieueffecten
6.5
Landbouw
6.5.1
Landbouwtyperingskaarten Uit de landbouwtyperingskaarten blijkt dat het plangebied een lage tot zeer lage waardering toegeschreven krijgt. De omliggende landbouwpercelen daarentegen worden gewaardeerd als matig tot zeer hoog.
6.5.2
Herbevestigd agrarisch gebied (HAG)
Het plangebied valt net buiten een zuidelijk gelegen, herbevestigd, agrarisch gebied. Het herbevestigd gebied grenst aan de Oude Kortrijkstraat, tevens de zuidelijke grens van het plangebied. Het RUP zal door het bestendigen van een bestaande toestand echter niets aan deze hoog gewaardeerde nabijgelegen landbouwgebieden veranderen, binnen het RUP wordt het boskarakter bewaard.
6.6
Mens
6.6.1
Mens – mobiliteit
Het valt op dat – behoudens in de delen Nonnebossen Zuid en West, waar de wegen iets nauwer maar toegankelijk zijn – de overige wegen binnen het plangebied overal in slechte staat zijn. Voor Nonnebossen Noord en Oost gaat het om zeer smalle doorgangen die een dichtbebouwde wooncluster dienen te ontsluiten. Dit behoeft specifieke maatregelen, zeker met betrekking tot de veiligheid van de bewoners. Wat betreft Nonnebossen Bos zijn het slechts onverharde boswegels en eigenlijk verkeersonwaardig, althans voor gemotoriseerd verkeer. We kunnen de huidige toestand beter omschrijven als erftoegangen. Deze toegangen zijn niet genoeg voorzien om als ontsluiting te dienen. Dit is een van de redenen waarom in dit RUP gekozen wordt Nonnebossen Bos niet te bestemmen als gebied voor permanent verblijf.
262752, revisie Pagina 31 van 35
Screening milieueffecten
Ook wat betreft de toegang voor brandbestrijding laat de interne circulatie de wensen over. De aangevraagde adviezen zijn hieromtrent ongunstig. De rooilijnen en de circulatie dienen in het RUP vervolgens per deelgebied aangepast en/of verlegd te worden zodoende deze in regel zijn met brandveiligheid.
Met het RUP wordt permanent wonen in het gebied mogelijk gemaakt. Ondanks het feit dat dit op vandaag niet is toegestaan zijn toch 210 van de 250 weekendverblijven permanent bewoond. Dit is ongeveer 85%. Het gebied is echter rondom en intern goed ontsloten. Binnen de zones waar wonen mogelijk wordt gemaakt wordt zijn haast alle percelen bebouwd en permanent bewoond. In de centrale zone wordt dit permanent wonen onmogelijk gemaakt. De verkeersgeneratie zal bijgevolg niet significant wijzigen.
6.6.2
Mens - Infrastructuur
Niet alleen het mobiliteitsaspect dient grondig herbekeken te worden indien er sprake kan zijn van regularisering en/of herbestemming van de verblijfsrecreatieve woningen. Ook het inrichtingsnetwerk van nutsleidingen en rioleringen zijn aan herziening toe. Volgens het zoneringsplan van de VMM behoort het totale plangebied tot ‘collectief te optimaliseren buitengebied. In deze zone wordt op termijn een collectieve zuivering van het afvalwater (via riolering) voorzien daar deze momenteel nog operationeel is via lozing in een riool die nog niet aangesloten is op een zuiveringsinstallatie of directe lozing in gracht of bodem. Deze problematiek wordt in het RUP tegelijk met de brandveiligheidsproblematiek aangepakt.
262752, revisie Pagina 32 van 35
Screening milieueffecten
Voor Nonnebossen Noord is in samenspraak met de brandweer reeds onderzoek gebeurd naar de noodzakelijke wegenis voor brandveiligheid. Het gaat hier om een interne ontsluitingsweg van waar alle woningen te voet met de brandslang te bereiken zijn. Andere gebieden worden op dezelfde manier gescreend. Voor de een gescheiden stelsel van rioleringen zal dezelfde infrastructuur gebruikt worden, met een ondergrondse inname onder de voetgangersdoorsteken voor brandveiligheid. De gemeente neemt hiervoor het initiatief. De wegenis noodzakelijk voor riolering en brandveiligheid wordt aan het openbaar domein overgedragen.
6.6.3
Maatschappelijk aanvaardbare oplossing
Er dient gestreefd te worden naar rechtszekerheid en gelijkheid voor alle eigenaars binnen het plangebied. Het gebied is ruimtelijk af te bakenen in een overwegend bosachtig gedeelte en een grotendeels bebouwd gedeelte. Hier wordt dan ook een duidelijk onderscheid gemaakt, maar per deelzone zijn eenduidige bestemmingen voor de volledige zones aan de orde Dit betekent dat permanent wonen mogelijk wordt gemaakt in de vier bestaande woonclusters. Het gebruik van gebouwen als weekendverblijf blijft in deze clusters mogelijk. Dit betekent dat er een beperkt aantal bouwmogelijkheden voor bijkomende woningen worden bij gecreëerd op niveau van het plangebied. In het bosgedeelte geldt het uitdoofscenario voor permanent wonen maar blijft gebruik als weekendverblijf beperkt mogelijk.
262752, revisie Pagina 33 van 35
Eindconclusie
7
Eindconclusie
Voor de herbestemming die binnen het planologisch kader van het RUP ‘Nonnenbossen’ zullen kunnen gerealiseerd worden is er van rechtswege geen planMER-plicht. Er zijn ook geen aanzienlijke milieueffecten te verwachten want: • De impact van de bestemmingswijzigingen en de activiteiten die in dit planologisch kader kunnen worden gerealiseerd hebben slechts een beperkte potentiële impact op de milieueffecten; • Er zijn geen beschermingen in het plangebied of in de onmiddellijke nabijheid aanwezig die met betrekking tot de bestemmingswijzigingen en/of activiteiten bijzondere aandacht vergen; • Er zijn geen bijzondere kwetsbaarheden die de te verwachten milieu-impact zwaarder zullen doen doorwegen indien rekening gehouden wordt met onderstaande aandachtspunten:
° Bodem en water: − Gezien de ligging binnen oppervlaktewaterwingebied is de agrarische zone ten westen van het plangebied verbonden aan de strikte regelgeving van het mestdecreet (BVR 20 december 1995, gewijzigd bij BVR van 25 juli 1996).
− Voor wat betreft infiltratie kunnen de schadelijke effecten worden ondervangen indien de aanvraag tot stedenbouwkundige vergunning minstens voldoet aan de gewestelijke stedenbouwkundige verordening van 1 oktober 2004 inzake o.a. hemelwaterputten. Dit geldt voor verharde oppervlakten zowel op privaat domein als publiek domein. Voorkeur gaat uit naar hergebruik van regenwater, verder in afnemende voorkeur: infiltratie op eigen terrein, buffering met vertraagd lozen in oppervlaktewater of een kunstmatige afvoerweg voor hemelwater en tot slot lozing in de regenwaterafvoerleiding in de straat.
° Landschap: − Met de opmaak van dit RUP worden ruimtelijke randvoorwaarden gesteld aan het gebied. De percelen mogen niet verder opgedeeld worden en de bestaande kwaliteiten zoals structurele groenwaarden worden in voorschriften vastgelegd.
° Fauna en flora − ‘Nonnebossen Bos’ beschikt over een uniek, waardevol biotoop dat tevens verscheidene kwetsbare zones bevat. Verdere ontwikkeling in de vorm van verblijfsrecreatie, regularisatie en/of bestemmingswijziging zou voor deze zones nefast kunnen zijn indien niet voldoende aandacht geschonken wordt aan het behoud van deze biologisch, waardevolle complexen. Een permanente bewoning en/of verder ontwikkeling van de cluster ‘Nonnebossen Bos’ is in dit opzicht uitgesloten. Een passende bestemming en/of uitdoofbeleid moet de ecologische waarde van deze biotopen bewaren met behulp van een verplicht percentage bebossing en een goed handhavingsbeleid.
262752, revisie Pagina 34 van 35
Eindconclusie
° Mens − Met betrekking tot de brandveiligheid en brandbestrijding dient in samenspraak met de Brandweer van Zonnebeke een aangepaste circulatie en rooilijnplan opgemaakte te worden. De verbreding van de interne ontsluitingswegen is absoluut noodzakelijk om de veiligheid te garanderen van de bewoners. − Volgens het zoneringsplan van de VMM behoort het totale plangebied tot ‘collectief te optimaliseren buitengebied’. Een dient bijgevolg een rioleringsplan opgemaakt te worden dat de woningen in directe aansluiting brengt met het zuiveringsstation.
− Er dient te worden gezocht naar een maatschappelijk aanvaardbare oplossing. Ondanks bovenstaande aandachtspunten is het echter duidelijk dat de situatie verbetert ten aanzien van het nulalternatief. Mits in acht name van bovenstaande elementen dient er bijgevolg geen planMER opgemaakt te worden voor het RUP ‘Nonnebossen’.
262752, revisie Pagina 35 van 35