Platform31 Activiteitenoverzicht 2013: Sturing Deze bijlage bij het jaarprogramma bevat een overzicht van de activiteiten van Platform31 in 2013 op het thema Sturing. De activiteiten zijn per thema gegroepeerd in een aantal clusters. In een tabel per cluster is te zien wat de aard van de activiteit is en welke unit binnen Platform31 primair voor de activiteit verantwoordelijk is. Primair is uitdrukkelijk niet hetzelfde als 'uitsluitend '; in de meeste gevallen is er meer dan één unit bij de uitvoering van onze activiteiten betrokken. Voor elke activiteit geven we een korte inhoudelijke beschrijving en een aanduiding van de looptijd, betrokken partners en financieringsbronnen. Het totaaloverzicht van activiteiten op de zes thema‟s (goed wonen, goed werken, goed leven, ruimte, duurzaamheid en sturing) waar Platform31 zich op richt vindt u op de
website.
STURING Onderzoek
Experimenten
Netwerken
Professionaliseren
Zelforganisatie/democratie van onderop Burgers en bestuur: best persons en burgerinitiatieven
Zelforganisatie New Towns
Nieuwe arrangementen in het sociale domein
Kennismakelaar Actief Burgerschap Samenredzaamheid in doe-democratie
Regie en samenwerking Toepassing Handreiking regie
3D: decentralisaties
Forum stedelijke regio‟s
Samenwerking aanpak veelplegers
Digitale StedenAgenda, DSA
Training gemeente als regisseur
Grensoverschrijdende gebiedsontwikkeling
Regionale vastgoedsturing
Training en intervisie wethouders
Internationale publicatie Urban governance
Strategisch handelen in complexe omgeving MGA trainingen provincieacademie
Good governance
Toepassing Handreiking prestatiemeting
Governance corporaties / de nieuwe corporatie
Europese policy labs
Mensenrechten als legitimatiegrond voor stedelijk beleid
Platform31: jaarprogramma 2013, activiteitenoverzicht Sturing
1
Sturing De opvattingen en praktijk van wijze van sturing en (openbaar) bestuur verande ren. Er is behoefte aan veerkrachtig en meer responsief bestuur. Tegelijkertijd moet ook recht gedaan worden aan waarden van good governance, zoals effectiviteit, van behoorlijkheid (zorgvuldigheid, transparantie, rechtvaardigheid, proportionaliteit, rekenschap e.d.) en tegenwicht (countervailing power, checks and balances, levell playing field). Een belangrijke uitdaging is daarbij om meer ruimte te geven aan nieuwe samenwerkingsvormen, zelforganisatie en zelfbeheer van overheden, burgers, ondernemers en maatschappelijke organisaties. Burgers moeten en willen soms ook meer zelf doen, en overheden en professionals gaan andere rollen nemen. Dat proces is volop aan de gang. Tegelijk is het voor alle betrokkenen een zoekproces naar nieuwe identiteiten, rollen en geschikte arrangementen. Routines, oude arrangementen, de reflex om te willen regisseren, en de moeite om “los te laten” staan daarbij soms in de weg. Platform 31 draagt op allerlei manier kennis, inzichten en vaardigheden bij om dit veranderingsproces te ondersteunen. Via onderzoek naar burgerparticipatie en overheidsparticipatie, onderzoek rond „afreken- en transparantiecultuur, onderzoek naar mensenrechten in de praktijk van gemeentelijk bestuur, via artikelen en maatwerkpresentaties, en via leerkringen, masterclasses en cursussen. Ook in de domeinen welzijn, wonen, ruimte en duurzaamheid spelen belangrijke sturingsvraagstukken; deze zijn in de afzonderlijke hoofdstukken opgenomen. De activiteiten van Platform31 op het gebied van Sturing zijn gegroep eerd in drie clusters: -
Zelforganisatie/democratie van onderop
-
Cluster Regie en samenwerking
-
Good governance.
Cluster Zelforganisatie/democratie van onderop Overzicht Onderzoek
Experimenten
Netwerken
Burgers en bestuur: best persons en burgerinitiatieven
Kennismakelaar Actief Burgerschap
Nieuwe arrangementen in het sociale domein
Samenredzaamheid in doe-democratie
Platform31: jaarprogramma 2013, activiteitenoverzicht Sturing
Professionaliseren
2
Onderzoeken Burgers en bestuur: best persons en burgerinitiatieven
Inhoud:
In het onderzoek Best Persons zijn mensen gevolgd die een verschil maken in probleemwijken, tegen de achtergrond van een spanning tussen systeem en leefwereld. Het onderzoek levert zicht op de eigenschappen van best persons en wat het geheim is van hun slagvaardig handelen. Ook levert he t en typologie op van best persons. In 2013 worden de resultaten verder verspreid, toegepast en doorontwikkeld. Ook start in 2013 een brugproject tussen best persons en hun instoitutionele context waarin zij opereren (good governance-onderzoek). In het onderzoek Burgers maken hun buurt zijn burgerinitiatieven gevolgd, gericht op de interactie tussen professionals en ambtenaren. Zo is een beeld ontstaan van do‟s en don‟t rond burgerinitiatieven. In 2013 worden de resultaten verspreid.
Looptijd:
2013 (doorlopend en nieuw)
Partners:
gemeenten (>10 steden), ministerie BZK, universiteiten (UvT, UT, UvA)
Financiering:
Platform31 (FES/KKS), co-financiering partijen
Nieuwe arrangementen in het sociale domein: frontlijn Inhoud:
Decentralisatie in het sociale domein noopt tot nieuwe, integrale sturingsarrangementen in de zorg voor gezinnen met een complexe sociale problematiek. Dit onderzoek verkent welke nieuwe, integrale sturingsarrangementen tussen gemeente, instellingen en burgers van 2011 -2014 in steden zijn/worden ingevoerd en welke factoren zijn van invloed op de invoering van deze arrangementen?
Looptijd:
2012-2014 (doorlopend of nieuw)
Partners:
gemeenten (Enschede, Leeuwarden, Zaanstad, Swindon), MEE Twente, LIVIO, RIBW Overijssel, Tactus Verslavingszorg, Mediant, Menzis, Jeugdzorg Overijssel, Provincie Overijssel, Jarabee, BMC, Saxion Hogeschool, universiteit (UT)
Financiering:
Platform31 (FES/KKS), co-financiering partijen
Kennismakelaar Actief Burgerschap en Overheidsparticipatie Inhoud:
Het verbinden van de in het veld levende praktijkvragen en de wetenschappelijke wereld, het versterken en aanjagen van de kennisontwikkeling, het opsporen en opruimen van belemmeringen, het opsporen van bestaande maar nog niet ontsloten wetenschappelijke kennis, experimentele verkenningen, nieuw onderzoek en beproefde interventies, het bijdragen aan de agendering en programmering van nieuwe kennisvragen, experimenten en toepassing van beproefde interventies
Looptijd:
2012-2015
Partners:
ministerie BZK, Movisie
Financiering:
ministerie BZK, Platform31 (Basisprogramma Grote Steden)
Platform31: jaarprogramma 2013, activiteitenoverzicht Sturing
3
Project 'Samenredzaamheid in de doe-democratie' Inhoud:
Samenredzaamheid wordt door velen gezien als een belangrijk onderdeel van het antwoord op de uitdagingen in de huidige verzorgingsstaat. Samenredzaamheid geeft een „twist‟ aan het al langer circulerende begrip zelfredzaamheid, het is als het ware „zelfredzaamheid-plus‟: waar mogelijk worden burgerlijke en maatschappelijke actoren op hun eigen krachten,rollen en verantwoordeli jkheden gewezen, maar dan wel vanuit het besef dat die niet in isolement tot bloei komen Verkenning naar de „samenredzame stad‟ in zijn verschillende verschijningsvormen, onder welke omstandigheden gedijt stedelijke samenredzaamheid het beste. Het project, met het karakter van een Community of Practice, bouwt voort op eerder verricht KKS-onderzoek naar Good Governance.
Looptijd:
2013 (doorlopend of nieuw)
Partners:
Gemeenten (7 steden), ministerie BZK
Financiering:
Platform31 (basisprogramma grote steden en disseminatiebudget FES/KKS), cofinanciering deelnemende partijen
Cluster Regie en samenwerking Overzicht Onderzoek
Experimenten
Netwerken
Professionaliseren
Toepassing Handreiking regie
3D: decentralisaties
Forum stedelijke regio‟s
Samenwerking aanpak veelplegers
Digitale StedenAgenda, DSA
Training gemeente als regisseur
Grensoverschrijdende gebiedsontwikkeling
Regionale vastgoedsturing
Div trainingen en intervisie wethoudersvereniging
Internationale publicatie Urban governance
Gemeente als regisseur
Strategisch handelen in complexe omgeving MGA trainingen Provincieacademie
Toepassing Handreiking regie Inhoud:
Het KKS-onderzoek regievraagstukken rond de gemeentelijke organisatie heeft een handleiding (een analyse tool) opgeleverd voor degenen die moeten bepalen op welke manier zij regie gaan vormgeven. Onderzoek in 2012 afgerond, in 2013 wordt resultaat in activiteiten van de Units netwerken en professionaliseren ingezet.
Looptijd:
2008-2012, in 2013 voor kennisvalorisatie
Partners:
gemeenten, universiteit (TUD)
Financiering:
Platform31 (FES/KKS), co-financiering partijen
Onderzoek naar samenwerking bij aanpak veelplegers
Platform31: jaarprogramma 2013, activiteitenoverzicht Sturing
4
Inhoud:
Onderzoek naar de praktijk rond de aanpak van veelplegers. Lessen hebben enerzijds betrekking op de „framing‟ van het veelplegersvraagstuk en anderzijds op de samenwerking van verschillende organisaties binnen het veiligheidshuis. De lessen zijn naar verwachting ook van betekenis voor andere doelgroepen/terreinen binnen veiligheidshuizen.
Looptijd:
2009-2013 (doorlopend)
Partners:
gemeenten (Rotterdam, Leiden), LUMC, TNO, Hogeschool Leiden, universiteit (UL)
Financiering:
Platform31 (FES/KKS), co-financiering partijen
Onderzoek Grensoverschrijdende samenwerking Inhoud:
De wereld houdt niet op bij de grens, maar op sommige terreinen lijkt dat wel het geval. Rij de grns over, en je ziet het meteen. Hoe kunnen grensregio‟s de kansen van hun grensligging benutten?
Looptijd:
december 2008 – voorjaar 2013 (doorlopend)
Partners:
Gemeenten (Maastricht, Heerlen, Hengelo, Nijmegen), Kamer van Koophandel Centraal Gelderland, universiteit (RUN)
Financiering:
Platform31 (FES/KKS); co-financiering partijen
Digitale StedenAgenda, DSA Inhoud:
De „Digitale Steden Agenda‟ is een programma voor gemeenten en marktpartijen die actief zijn met de ontwikkeling en implementatie van maatschappelijk relevante ICT diensten. De afgelopen jaren is op tal van terreinen in pilots positieve ervaring opgedaan met slimme technologieën. Nu staat men voor de uit dagende taak de potentie van deze ICT-diensten in de volle breedte van de maatschappij te benutten. Digitale Steden Agenda (DSA) gaat over het grootschalig toepassen van deze diensten en het creëren van randvoorwaarden om dit mogelijk te maken. Aan de hand van 7 thema‟s worden in samenwerking met de ministeries, G32 en G4 steden en het bedrijfsleven projecten opgestart met als doel maatschappelijke innovaties te stimuleren en concreet doel invulling te geven aan een „smart cities‟ strategie. Onder de thema‟s onder meer de volgende, voor Platform31 relevante projecten: Onze stad: project rond de rol van sociale media rond de drie decentralisaties. Regelluwe stad: project rond e-herkenning en mogelijkheden door innovaties het bedrijfsleven te faciliteren en ondernemerschap te stimuleren. Veilige stad: project om de aanwezige kansen rond het slim verbinden van informatiebronnen inzichtelijk te maken.
Looptijd:
2013-2014 (nieuw)
Partners:
Stedenlink, G32, G4 en ministeries BZKen EL&I
Financiering:
Financiering voor de inzet vanuit Platform31 is in verband met het aflopen van het kennisprogramma Stedelijke Economie nog niet aanwezig.
Platform31: jaarprogramma 2013, activiteitenoverzicht Sturing
5
Regionale vastgoedsturing Inhoud:
Om de kwaliteit van de stad - en daarmee de concurrentiepositie - te verstevigen, moet continu gesleuteld worden aan de kwaliteit van de woningvoorraad, de openbare ruimte, voorzieningen en bereikbaarheid. Nu de overheidssubsidies opdrogen en de corporaties om meerdere redenen slagkracht verloren hebben, gebeurt het sleutelen met kleinere ingrepen, meer precisie en met meerdere partijen. Dit vraagt om procesinstrumenten die samenwerking tussen veel verschillende partijen met veel verschillende belangen en grootten mogelijk maken op verschillende schaalniveaus.
Looptijd:
2013 (nieuw)
Partners:
gemeenten, corporaties, adviesbureaus
Financiering:
partners deelnetwerk, Platform31 (partnerprogramma)
Forum stedelijke regio’s Inhoud:
Het Forum Stedelijke Regio‟s is ca 8 jaar gelden ontstaan als de ontmoeting van de WGR- en WGR+ regio‟s. Centraal staan de thema‟s rondom regionale samenwerking.Platform31 faciliteert en organiseert deze ontmoeting en ondersteunt het Forum Stedelijke Regio‟s in de verdere kennisontwikkeling, De Forumdeelnemers ontmoeten elkaar ca 6 keer per jaar in een stevige inhou delijk programma. Er zijn diverse publicaties gemaakt en de Forumdeelnemers gaan eens per jaar met elkaar op excursie.
Looptijd:
doorlopend
Partners:
Regionale samenwerkingsverbanden
Financiering:
bijdragen van deelnemers
Training gemeente als regisseur Inhoud:
Doelgroep van de training zijn bestuursadviseurs, beleidsmedewerkers, adviseurs, strategen of afdelingshoofden bij een gemeente of daaraan verwante organisatie. Zij acteren veelal in een omgeving met complexe besluitvorming, veel spelers, inhoudelijk ingewikkelde vraagstukken en een context die voortdurend verandert. In deze workshop leren zij hoe in zo'n omgeving te acteren. Het vergroten van de persoonlijke effectiviteit staat centraal.
Looptijd:
PM
Partners:
PM
Financiering:
bijdragen van deelnemers
Training en intervisie wethouders Inhoud:
Diverse trainingen en intervisie wethouders
Looptijd:
PM
Partners:
wethoudersvereniging
Financiering:
PM
Platform31: jaarprogramma 2013, activiteitenoverzicht Sturing
6
Masterclass Strategisch handelen in een complexe omgeving Inhoud:
Doelgroep voor de masterclass zijn adviseurs, projectmanagers, strategen of directieleden bij een overheid of maatschappelijke organisatie die resultaten willen boeken in complexe krachtenvelden. Zij leren om strategieën toe te passen in een complexe samenwerkingsrelatie; de eigen organisatie effectief te vertegenwoordigen en een opdracht zo te omschrijven dat anderen zich aansluiten.
Looptijd:
PM
Partners:
PM
Financiering:
bijdragen van deelnemers
Trainingen Mutual Gains Approach Inhoud:
In opdracht van diverse organisaties biedt Platform31 trainingen aan over de methodiek van de Mutual Gainsapproach. Deze methodiek helpt om in complexe onderhandelingssituaties tot resultaat te komen. De training wordt eventueel aangepast aan de vraagstelling van de opdrachtgever en kan in meerdere varianten worden aangeboden.
Looptijd:
PM
Partners:
PM
Financiering:
bijdragen van deelnemers
Provincieacademie Inhoud:
Sinds 2010 bestaat bij het IPO de Provincieacademie, als een trainings - en scholingsinstituut voor medewerkers van provincies. Platform31 verzorgt in overleg met het IPO meerdere trainingen onder de vlag van de Provincieacademie. Er is een plan gemaakt om de oud deelnemers een netwerk voor verder ontmoeting en kennisdeling te bieden. Daarmee wordt tegemoet gekomen aan de wens van provincieambtenaren om met collega‟s uit andere provincies ervaringen uit te wisselen en van elkaar te leren.
Looptijd:
PM
Partners:
IPO
Financiering:
bijdragen van deelnemers
Cluster Good governance Overzicht Onderzoek
Experimenten
Netwerken
Toepassing Handreiking prestatiemeting
Governance corporaties / de nieuwe corporatie
Europese policy labs
Professionaliseren
Mensenrechten als legitimatiegrond voor stedelijk beleid
Platform31: jaarprogramma 2013, activiteitenoverzicht Sturing
7
Toepassing Handreiking prestatiemeting Inhoud:
In 2012 afgesloten onderzoek naar 'Dilemma‟s rond afreken- en transparantiecultuur' heeft een handleiding opgeleverd voor do‟s en don‟ts bij keuzes voor prestatieindicatoren. De inzichten die de handleiding biedt zijn zeer relevant voor beleidsdomeinen waarvoor gemeenten (met andere partners) nu de lead krijgt zoals jeudzorg, WMO, onderwijs. Platform31 start activiteiten waarin de inzichten uit het onderzoek in samenwerking met het veld naar specifieke terreinen wordt vertaald.
Looptijd:
2013 (nieuw, gebaseerd op eerder verricht onderzoek)
Partners:
gemeenten, universiteit
Financiering:
Platform31 (o.a. disseminatiebudget FES/KKS)
Onderzoek Mensenrechten als legitimatiegrond voor stedelijk beleid Inhoud:
Steden binnen en buiten Nederland gebruiken in toenemende mate internationale mensenrechtenstandaarden in hun beleid. Sommige positioneren zich als „mensenrechtenstad‟, andere refereren naar specifieke dossiers (bv kinderrechten). Het onderzoek verkent en duidt deze ontwikkeling in relatie tot de waarde voor urgente sociale beleidskwesties. Welke steden kiezen ervoor te refereren aan (specifieke) mensenrechten, waarom en wat valt hiervan te leren?
Looptijd:
2012-2014 (doorlopend)
Partners:
gemeenten (Utrecht, Amsterdam en Middelburg), Amnesty International, College voor de Rechten van de Mens, universiteit (UU/Roosevelt Academy)
Financiering:
Platform31 (FES/KKS), co-financiering partijen
Experiment Governance corporaties / de nieuwe corporatie
Inhoud:
De governance in corporatiewereld behoeft verbetering. Toezicht met bite van Aedes is daar een eerste invulling van, maar ook de wetenschap (UvA) buigt zich over het vraagstuk. Zij komen met een nieuwe organisatieopzet, het zogenaamde Driekamermodel. Daarnaast zijn er diverse initiatieven voor nieuw te vormen coöperaties. Platform31 verkent begin 2013 de meest kansrijke vorm en start daarmee een experimentprogramma.
Looptijd:
2013-2015 (nieuw)
Partners:
Corporaties
Financiering:
Platform31, co-financiers nader te bepalen
Europese policy labs
Inhoud:
Tien policy labs, leersessie voor counterparts uit verschillende Europese lidstaten, over uiteenlopende onderwerpen (niet specifiek over good governance), nader te bepalen met deelnemers
Looptijd:
2013 (nieuw)
Partners:
EUKN, National Focal Points aangesloten lidstaten
Financiering:
EUKN
Platform31: jaarprogramma 2013, activiteitenoverzicht Sturing
8