PIJN BIJ BORSTVOEDING
EDE, 7 oktober 2008 Dr Greet Stevens, kinderarts, lactatiekundige IBCLC
Pijn bij borstvoeding
Stoppen met BV in de eerste weken
Normaal borstvoedingsverloop
Borstpathologie tijdens de lactatie. • •
•
Stuwing Pijnlijk tepels • Tepeltraumata • Infecties tepel-en tepelhof • Bacteriële infectie • Candida • Eczeem • Melkblaar • Ziekte van Raynaud • Andere letsels… Borstpijn • Verstopt melkkanaal • Mastitis • Chronische borstpijn • Candida • bacterieel
Besluit
Stoppen met BV in de eerste weken Factoren moeder
• • • • •
Gevoel te weinig melk Pijnlijke tepels, tepelkloven Borstontsteking Medicatie Vermoeid: ‘constant’ voeden
Factoren kind
•Slechte gewichtsevolutie •Ziekte: reflux, kolieken •Vermoeid •Congenitale afwijkingen
Lenaers S, Goffin I, Vinck J, Alliet P, Raes M. Onderzoek naar de voedingssituatie voor jonge kinderen in Vlaanderen. 2002. Why Do Women Stop Breastfeeding? Findings From the Pregnancy Risk Assessment and Monitoring System -- Ahluwalia et al. Pediatrics. 2005 Dec;116(6):1408-12
9Borstvoeding geven doet geen pijn…!!
Wat is normaal? Laat zwangerschap - vroege BV • normale gevoeligheid van de tepel • max dag 3-6 (pijn na 1ste week is niet normaal) • door uitrekking van collageenweefsel in de tepel zachter worden van de borst tijdens het voeden verlengde tepel na het voeden
Huidskleur, haarkleur, prenatale voorbereiding, zuigtijd aan de borst : géén relatie met klachten !
Preventie en behandeling van tepelpijn
verzachtende crème • zuivere lanoline (Lansinoh) , Murazyme (lysozymehydrochloride), homeopatische olie,peppermint water( Iran),... Hydrogel dressing (Mother Mates) borstschelp tepelhoedjes .....
Morland-Schultz K, Hill PD. J Obstet Gynecol Neonatal Nurs. 2005 Jul-Aug;34(4):428-37. Prevention of and therapies for nipple pain: a systematic review These treatments include warm water compresses, tea bag compresses, heat, application of expressed mother's milk, lanolin, vitamin A, collagenase, dexpanthenol, hydrogel therapy, glycerin gel therapy, moist occlusive dressing, education regarding proper latch-on and positioning, and no treatment. No one topical agent showed superior results in the relief of nipple discomfort. The most important factor in decreasing the incidence of nipple pain is the provision of education in relation to proper breastfeeding technique and latch-on as well as anticipatory guidance regarding the high incidence of early postpartum nipple pain.
Pijn bij borstvoeding Stoppen met BV in de eerste weken Normaal borstvoedingsverloop
Borstpathologie tijdens de lactatie. •
Stuwing
•
Pijnlijk tepels • Tepeltraumata • Infecties tepel-en tepelhof • Bacteriële infectie • Candida • Eczeem • Melkblaar • Ziekte van Raynaud • Andere tepelletsels Borstpijn • Verstopt melkkanaal • Mastitis • Chronische borstpijn • Candida • bacterieel
•
Stuwing: behandeling Warmte alléén net voor voeding Zwelling verminderen : • Koude (Cold pack, ijs,..) • Massage Goed laten leegdrinken Eventueel kolven Tepel zachter maken door (manueel) te kolven Moeder mag blijven drinken Pijnstilling: paracetamol, ibuprofen
pijnlijke tepels en borstpijn Pijnlijk tepels • Tepeltraumata • Infecties tepel-en tepelhof • Bacteriële infectie • Candida • Eczeem • Melkblaar • Ziekte van Raynaud • Andere tepelletsels Borstpijn • Verstopt melkkanaal • Mastitis • Chronische borstpijn • Candida • bacterieel
Tepeltraumata slecht aanleggen slechte drinktechniek, dysfunctioneel zuigpatroon kort tongfrenulum retrognatie congenitale afwijkingen mismatch
Hoe aanpakken? Anamnese moeder én kind Klinisch onderzoek moeder én kind ! + observatie voeding !!
tepelhoedje Risico op onvoldoende ledigen van borst
Î onvoldoende melkproductie
Hoe aanpakken? (Zo nodig) tijdelijk stop drinken aan de borst
ÎKolven • op gang brengen • melkproductie onderhouden
9 mechanisch 9 electrisch 9 manueel
Hoe aanpakken ? Baby moet gevoed worden !! • moedermelk • als te weinig / geen : kunstvoeding
Alternatieve voedingsmethoden • Cupfeeding • Spuitje • Lepeltje • Borstvoedingshulpset BHS • Vingervoeding (fingerfeeding) •
Flesjes
Cup feeding versus other forms of supplemental enteral feeding for newborn infants unable to fully breastfeed Cochrane Database of systematic reviews Flint A., New K, Davies MW. (2007)
bacteriële (sur)infectie Slechte wondheling door herhaald trauma Î surinfectie • bacterieel • schimmel Î slechte wondheling… Î Staphylococcus aureus kloven en pijn: 54% colonisatie met S. Aureus (Livingstone 1996)
Ook Streptococcus, MRSA
Bacteriele infectie Klachten • Hevige, brandende pijn • tijdens en na voeding • soms uitstralend • ‘naalden’ Klinisch: • kloven • vuurrode letsels • natte wonden, korsten • gelig beslag • kompres plakt in wonde
behandeling bacteriële infectie • • •
fusidinezuur (Fucidin crème) mupirocine (Bactroban zalf) erythrocinecrème (2%)(magistraal)
•
Dr J Newman •
APNO: all purpose nipple ointment • mupirocine • ibuprofene • triamcinolone • miconazole
behandeling bacteriële infectie mupirocine (Bactroban) Topisch antibioticum voor Staphylococcus, Streptococcus Reserveren voor MRSA?
Lage biobeschikbaarheid Dun uitsmeren na de voeding 4x/d
Casus borstpijn Mama van Wouter, 4w Sedert 1w hevige,brandende pijn tepels en borsten tijdens en na voeding Eerste 3weken ‘beetje’ pijnlijk Sedert 1w miconazol crème Compres plakt in wonde Kleine kloofjes, etterend beslag, vuurrode tepel-en tepelhof Kultuur: Streptococcus+++ Behandeling :kolven, jelonet, mupirocine Na 1w volledig genezen
Eczeem Contacteczeem
Cave : zepen, douchegel, olie... Wasproducten, wasverzachter Crème, lotion, ... lanoline?
Kliniek: Brandende pijn, meer jeukend Rood,schilferend The myth of lanolin allergy. Kligman AM. Review. Contact Dermatitis 1998 sep; 39(3): 103-7
Eczeem: behandeling Corticoïden lokaal • Zwak werkzaam • Hydrocortisone (Cremicort) • Matig werkzaam • Clobethasonbutyraat (Eumovate) • Triamcinolone 0.1% (Delphi) • Sterk werkzaam • Mometasonfuroaat (Elocom) • Transfer naar melk waarschijnlijk minimaal (lage biobeschikbaarheid) Combinatiepreparaten • Fucicort (betamethason-fusidinezuur) • Fucidin Hydrocortisone, ... Beperkt , kortdurend gebruik Na voeding dun uitsmeren 4x/d
Melkblaar (milk blister) Verstopte tepelporie (epithelialisatie) Stekende pijn Kan oorzaak zijn van verstopt melkkanaal Recidiverend Corpora amylacea (witte kristallen < aggregatie en fusie van caseine micellen en ander materiaal Ook strengen R/ openwrijven • doorprikken met steriele naald (Emla?)
Ziekte van Raynaud Hevige, brandende, stekende pijn van tepel Typisch: • Bi-of trifasische kleurverandering van de tepel na de voeding • wit Îblauw Îrood Verergering en uitgelokt door kou Ook tijdens zwangerschap
Ziekte van Raynaud Spasme van de bloedvaten in de tepel Oorzaak: • slecht aanliggen, bijten • roken • infecties? • borstchirurgie Behandeling: • correctie van het aanleggen, ondersteunen van de kin (Dancer hand positie) • warmte (vermijden koude) • Nifedipine, 30mg 1x/d vertraagde vrijstelling Anderson, Held, Wright.Raynaud’s phenomenon of the nipple: a treatable cause of painful breastfeeding.Pediatrics.200; (4) 113, 306-4
Andere tepelletsels Vanaf d2 zeer pijnlijk wit letsel, geen melk bovenste deel tepelhof, harde plekken rechter borst lateraal Granuloom? Multipele melkblaren?
Andere tepelletsels Akute zeer pijnlijke zwelling tepelhof, blauw Thrombose?
pijnlijke tepels en borstpijn Pijnlijk tepels • Tepeltraumata • Infecties tepel-en tepelhof • Bacteriële infectie • Candida • Eczeem • Melkblaar • Ziekte van Raynaud Borstpijn • Verstopt melkkanaal • galactocoele • Mastitis • Chronische borstpijn • Candida • bacterieel
Verstopt melkkanaal Plugged ducts, milk stasis Kliniek: • Pijnlijke plek in de borst • Mogelijk ook erytheem • Meestal palpeerbare massa • Géén tekens van systemische infectie (T>38.5°C) Oorzaken: fysische obstructie melkgang Îlokale stuwing • Externe druk: • slecht passende of knellende BH • vingers moeder • Inefficiënt ledingen borst • Slecht aanleggen • Abrupte verandering in voedingsfrekwentie
Verstopt melkkanaal Behandeling: • Tijdelijk voedingsfrekwentie verhogen • Warme compressen voor de voeding • Massage van aangetaste zone tijdens de voeding • Klassiek: massage van achter letsel tot letsel = pijnlijk • JHL massage voor het letsel: proberen om obstructie weg te duwen • Rust ? • Alternatieve voedingshoudingen om dat bepaald deel van borst te draineren ? • lecithine?? Voedingssupplement Follow-up: moet <72u opgelost zijn, zo niet verder nakijken
mastitis Inflammatie van het interlobulair bindweefsel in de borst Incidentie: • 2-33% • Meest frekwent week 2-3 pp • Eerste maanden Kliniek: • Acute borstpijn • Unilateraal (meestal) • Griepachtige symptomen, rillingen • Koorts >38.5°C • Rode , pijnlijke, warme, harde plek(ken)
mastitis oorzaken 1) melkstase •
bij hoge druk Î melkcomponenten tussen epitheliale cellen door naar borstweefsel ÎInflammatie van borstweefsel
2) Î infectie • Staphylococcus aureus • Minder frekwent : • Staphylococcus epidermidis • MRSA • Streptococcus species • E. Coli Moedermelk is niet steriel
mastitis :diagnose Kliniek Labo (WHO): kultuur en antibiogram moedermelk • Geen respons na 48 uur antibiotherapie • Hospital-aquired • Ernstig, ongewoon • tepel eerst schoonmaken • mid-stream, handexpressie, steriele container
Protocol Academy of Breastfeeding Medicine 2007
mastitis: oorzaken Melkstase : • • • • • • •
Niet frekwente voedingen, voedingen beperkt in tijd, voeden op schema Overslaan van voedingen Slecht aanleggen: inefficiënt, onvoldoende lediging borst Overproductie Snel afbouwen Druk op borst (BH, gordel,vingers...) Verstopte tepelporie of kanaal
Tepelcontusio (kolonisatie met Staphylococcus aureus) Ziekte kind of moeder Stress, vermoeidheid (retrospectief); eerder faciliterend Slechte voeding, anemie ?
mastitis: behandeling Belangrijkste stap: • Efficiënte en frekwente lediging van de borst • Frekwenter voeden • Aangetaste kant eerst • Als veel pijn : inhibitie MER Î niet aangetaste kant eerst • Massage tijdens drinken (olie) (blokkageÎtepel) • Na voeding: (manueel) kolven Goed klinisch onderzoek • Predisponerende factoren (tepelkloven) opsporen en behandelen Goede follow-up • Cave inflammatoire borstCA! • Zelzaam, agressieve tumor
Mastitis: behandeling Verder BV • Geen gevaar voor gezonde à terme baby! • Verandering smaak MM: meer zout •
Als BV te pijnlijk • Kolven (manueel of electrisch)
•
Abrupt stopppen: risico op abces
Ondersteunende maatregelen • • • •
Rust Voldoende voeding, drinken Warmte voor voeding (douche, lokaal) Koude na voeding
mastitis : behandeling Analgesie • Ibuprofen ( tot 1.6g/d) conservatief : mild, <24u Antibiotherapie • Ernstig • Geen verbetering na 12-24u
Antibiotherapie bij mastitis •
Penicillinase resistente penicilline • flucloxacilline (Floxapen, Staphycid co 500mg) • oxacilline (Penstapho) • cloxacilline (Penstaphon) • 4x500mg/d
•
Igv allergie : • cefalexine (Keforal co 500mg) • 1 à 4g/d in 3-4x • clindamycine (Dalacin C caps 150-300mg) • 0.9 à1.8g/d in 3-4x
•
behandelingsduur: 10-14d
Recidiverende mastitis
In 19 % van de gevallen (Fetherston, Breastfeed Rev 1997) Onvolledig behandeld (te kortdurende antibiotherapie) Onaangepaste antibiotherapie Resistente kiem Slechte aanpak van onderliggend probleem Goede follow-up • Controle onderzoek na einde van behandeling • Cave onderliggend borstCA
Mastitis: preventie Goede begeleiding BV Goed BV management vanaf eerste dag Vermijden van melkstase Efficiënte behandeling van tepelkloven
borstabces Complicatie van mastitis: • onbehandeld • niet correct, te laat... • mislukte drainage • resistente kiem Prevalentie: 5-10% van patiënten met mastitis Kliniek: • Zelfde als mastitis • + fluctuerende massa • • •
Blijvend harde plek, soms nog rood soms geen koorts meer pijn
Diagnose: echo
Borstabces behandeling Meestal S. aureus Verder AB Heelkundige behandeling •
Huidincisie parallel aan en verwijderd van de tepel
Post-op: • Cave stuwing • Borst leegkolven Verder BV aan niet aangetaste kant
Complicatie: melkfistel • Meestal uiteindelijk spontane heling
Borstabces behandeling Case reports Breast abscess in lactating women: US-guided traitment. Ulitsch D, Nymann M, Carlson R. Radiology.2004; 232:904-13 Onder echo Locale anesthesie (soms algemeen pethidine)
•
naaldaspiratie <3cm (23) en spoeling met FS
•
• Herhaald 12/23 (52%) van 1 tot 5x (US na 2-5d) • 1 HK Plaatsing catheter >3cm
Verder antibiotherapie 10d Voordelen • Gemakkelijker blijven voeden van baby aan de borst • Vermijden van HK • minder beschadiging melkgangen • kleiner litteken
Casus borstpijn
Doorverwezen omwille van hevige borstpijn, huilend aan telefoon, spruw?
w1 :eerste dagen moeilijk aanhappen,kloven R>L (lansinoh) bloedende letsels, tijdelijk tepelhoedje
w2 : rechter borst rode warme harde plek, koorts 39°C • R/ warmte , massage: terug ok
w3 terug rode harde plek, gestuwde borst rechts, pijn na de voeding • R/ diclofenac, amoxicilline-clavulaanzuur 875 2x/d 7d • warmte, kolven, • Na 2d :geen roodheid meer, geen harde plek meer
w4 (d7 AB) : meer en meer hevige pijn hele rechter borst na de voeding (na 10-15min), Tijdens voeding weinig klachten, brandend stekend ,moeder durft niet meer aanleggen, • Kweek moedermelk negatief (d3AB). Gynecoloog: ‘niets aan de hand’…
Baby : klinisch onderzoek normaal, goede gewichtsevolutie Moeder: tepels geen kloven ,geen roodheid, borst rechts heel lichtjes rood 03-09u, beetje gevoelige palpatie in diepte rechts lateraal 07-11u Observatie voeding links; klein mondje, onderlip naar binnen
pijnlijke tepels en borstpijn Pijnlijk tepels • Tepeltraumata • Infecties tepel-en tepelhof • Bacteriële infectie • Candida • Eczeem • Melkblaar • Ziekte van Raynaud Borstpijn • Verstopt melkkanaal • Mastitis • Chronische borstpijn • Candida • bacterieel
BV en Candida
In literatuur meldingen sedert eind jaren ’80 Laatste jaren veel aandacht Doorgedrongen in praktijk van vroedvrouwen, vrijwilligers, lactatiekundigen. Weinig of niet bekend bij artsen
Weinig evidentie, veel controverse
Candida en BV Lokale candidiasis tepel en areola • Candidiasis tepel en areola
Invasieve infectie • ‘Ductale candidiasis’ • ‘Mammary candidosis’ • ‘Candidal mastitis’
Niet zo duidelijk gedefinieerd (>< klassieke mastitis)
Candida albicans: epidemiologie Commensaal Normale flora • gastrointestinaal , vagina Lage virulentie • niet inherent pathogeen • meestal geen levensbedreigende ziekten: alleen ‘ongemak’ Opportunistische infectie • verandering in cellulaire weerstand (intacte huid biedt bescherming, Îcave kloven) • verstoring van normale flora (na antibiotherapie) Î overgroei van Candida
kliniek bij ‘gezonde’ individuen huid • luierdermatitis • intertrigo • ......Candidose tepel en areola mucosa • vulvovaginale candidiasis ( VVC) • angulaire cheilitis (perlèche) • orale candidiasis
orale candidose Spruw moniliasis ENG: thrush drinkgedrag • moeilijk drinken • loslaten • klakken met tong Klinisch onderzoek: • witte plaques • rode , soms hemorragische mucosa
witte tong... frekwent bij zuigelingen vanaf geboorte =normaal
Witte plekjes in mond… Parels van Epstein
Kliniek bij Candida ‘typisch voor candida’
• • • • •
brandende tepels / areola pijnlijke tepels diepe, stekende of niet-stekende borstpijn uitstralend karakter pijn na de voeding
persisterende tepelpijn pijn die optreedt na periode van pijnloos voeden
, g , pp g , y Diagnostic value of signs and symptoms of mammary candidosis among lactating women.J Hum Lact. 2004 Aug;20(3):288-95 Tekens en symptomen van ‘mammary candidiasis’ Kulturen 2 weken postpartum wissers tepel / areola en moedermelk Labo : Candida species? • • • • •
>50% pos kulturen voor optreden van symptomen of tekens Tijdsspanne tussen colonisatie en klinische manifestaties Asymptomatische colonisatie 50% huid én MM 39% alleen MM
Klinisch onderzoek: • schilferende én glanzende huid • schilferende huid en (niet)-stekende pijn • glanzende huid en (niet)-stekende pijn ÎHoe meer symptomen , hoe meer kans dat Candida de oorzaak is
Morrill JF, Pappagianis D, Heinig MJ, Dewey KG. Detecting Candida albicans in Human Milk. J Clin Microbiol.2003 Jan; 41(1): 475-478 Detectie van candida in moedermelk • Lactoferrine inhibeert groei van Candida in vitro • Vals negatieve resultaten moedermelk + ijzer • minder activiteit van lactoferrine en betere detectie Staalafname: • afkuisen met steriele zoutoplossing • steriele katoenen wisser, gedrenkt in steriel zoutoplossing • verscheidene keren wrijven • aseptische melkcollectie Kultuurplaten: • Sabouraud dextrose agar
diagnose: klinisch onderzoek kloof glanzend roze
diagnose: klinisch onderzoek rood schilferend
Candida tepeldermatitis
Baby 3m , raadpleging omwille van verkoudheid Bij onderzoek:orale candidose Î Mama klachten??
risicofactoren Moeder • antibiotica • pre-postnataal • intrapartaal • fissuren , kloven • mastitis • vaginale candidiasis • Candida bij baby • zwangerschapsduur >40w Kind • speentjes, flesjes • antibiotica • broertjes, zusjes
Morrill JF, Heinig MJ, Pappagianis D, Dewey KG. Risk factors for mammary candidosis among lactating women.
J Obstet Gynecol Neonatal Nurs. 2005 Jan-Feb;34(1):37-45.
behandeling Algemene maatregelen • Steriliseren speentjes, flesjes, tepelhoedjes • Hygiëne: handen wassen • Borstcompressen • regelmatig verschonen • katoen: wassen 60°C • plastiek vermijden, vermijden van vochtige warmte Pijnstilling: paracetamol, ibuprofene Tijdelijk kolven Lokale antimycotica • Nystatine • Miconazol • Gentiaanviolet
behandeling Nystatine • Veilig (L1) • Veel resistenties • Niet meer efficiënt ? Crème, poeder, peroraal •
• •
Hoppe JE, Hahn H. Randomized comparison of two nystatin oral gels with miconazole oral gel for treatment of oral thrush in infants. Antimycotics Study Group. Infection.1996 Mar-Apr; 24(2):136-9 Nystatine 46% genezing oropharyngeale candidiasis Vs 86% met fluconazole
behandeling: miconazol Azolderivaat Daktarin • Crème, orale gel, vaginale crème, • Pasta (Daktozin) L2 Ideaal, want kleine biobeschikbaarheid voor kind • Weinig absorptie • 1% vaginaal, 0.1% crème • Orale absorptie laag (20-30%) Geen bijwerkingen via MM Dunne laag uitsmeren na voeding
behandeling: gentiaanviolet antifungal, antibacterieel
donkerpaarse kleurstof GV oplossing 1(-2%) in 10% alcohol verdunnen tot 0.25-0.5% oplossing op tepel en areola en in mond van baby • mond baby: aanstippen max 1à2x/d • gedurende 3-7d max
in recente wetenschappelijke literatuur verlaten bijwerkingen: • orale ulceraties • mutageen effect in celkulturen? •
Foto internet
ductale candidiasis: behandeling Fluconazole (Fluconazol, Diflucan co 50mg, 150mg, 200mg) • Zelfde behandeling als systemische candidiasis Azolderivaat (zoals itraconazol, terconazol, ketoconazol)) Fungistatisch Hale: L2; AAP:usually compatible with breastfeeding • • • •
Veralgemeende distributie in meeste weefsels en lichaamsvochten Conc in huid=10x conc plasma Transfert in moedermelk: kleine hoeveelheid in moedermelk (<5.8% van de pediatrische dosis) Geen complicaties door blootstelling in MM
Ladingsdosis 200mg à 400mg 1x/d Onderhoudsdosis 100 à 200mg/d 1x/d 2-3 weken Profylaxie ? : 150mg/w • Persisterende en chronische infecties • in analogie met systemische infecties bij oncologische en HIV patiënten
behandeling bij zuigelingen: fluconazol Diflucan siroop; 50mg/5ml; 200mg/5ml • Ladingsdosis: 6mg/kg/d 1x • Dagdosis: 3 mg/kg/d in 1x • 0-2w om de 72u ; 2-4w om de 48u • • • • •
neonati prematuren en VLBW behandeling en profylaxie veel ervaring veilig weinig neveneffecten; stijging leverenzymen (2/40; mogelijk ook door andere medicatie) meer en meer gebruikt gezien resistentie aan andere medicatie
fluconazol neveneffecten • goed verdragen • 5-30% • 1-2.8%: nodig om te stoppen • braken en diarree, buikpijn • rash • leverstoornissen: zeldzaam • als in combinatie met andere medicatie (anti-HIV) Geneesmiddeleninteracties • Inhibitie van afbraak van bepaalde geneesmiddelen • Inhibitie van het CYP3A4-iso-enzym • Inhibitie van afbraak van cisapride •Torsade de pointes • Inhibitie van CYP2C9 • Verhoging plasmaspiegels van warfarine
behandeling moeder én kind • •
Kind : orale candidose Î miconazol orale gel • moeder: miconazol crème Moeder: verdacht, pos kultuur Î miconazol crème • kind: miconazol orale gel
fluconazol als geen beterschap behandelingsduur • Case reports, geen studies, ‘ervaring’ • Tot 2 weken na verdwijnen van symptomen •
Ductale candidiasis: 2-3 weken • moeder en kind
afkolven, bewaren en opwarmen Invriezen: doodt Candida niet Opwarmen Steriliseren: doodt Candida Hoelang zit Candida al in melk???
Morrill JF, Heinig MJ, Pappagianis D, Dewey KG. Diagnostic value of signs and symptoms of mammary candidosis among lactating women. J Hum Lact. 2004 Aug;20(3):288-95
Chronische borstpijn Breastfeeding,
pain and infection. Thomassen P. Gynecol Obstet Invest.1998
diepe pijn : meer bacteriën op huid en in melk oppervlakkige infectie: 2x meer Candida in melk
Αdiepe’ syndroom: ‘als veroorzaakt door microben: eerder pathogenetische rol van bacteriën dan van fungi’
Graves et al. 2003 .
Cultuur MM en tepels bij tepelpijn:
57% + voor S. Aureus
géén Candida
Amir LH, Garland SM, Dennerstein L, Farish SJ. Candida albica,ns: is it associated with nipple pain in lactating women? Gynecol Obstet Invest. 1996; 41(1): 30-4 bij moeder met tepelpijn en /of borstpijn: Candida albicans 19% positieve kultuur tepel en areola Staphylococcus aureus 42% Geen tepelpijn: 3% Geen BV: noch Candida, noch Staphylococ
Chronische borstpijn History, physical and laboratory findings, and clinical outcomes of lactating women treated with antibiotics for chronic breast and/ or nipple pain. Anne Eglash, M B Plane, M Mundt. J Hum Lact.2006 22(4):429-433 A Eglash, R Proctor. A breastfeeding mother with chronic breast pain.Breastfeeding Medicine.2007 2(2); 99-104 Review 69 casussen • 74% tepelkloven pp • 79% gevoelige palpatie • 73% tepelletsels • 50% positieve kulturen voor bacteria • 5.7 weken duur antibiotherapie
Î diepe borstpijn, gevoeligheid borst bij palpatie, tepelletsels •
Î suggestief voor bacteriële infectie melkgangen
bacterial lactiferous duct infection Kultuur melk:negatief voor pathogenen; wel Coagulase neg Staphylococcus en Streptococcus viridans (normale flora respectievelijk huid en speeksel ) • + reactie op antibiotherapie
Chronische borstpijn: bacterieel A Eglash, R Proctor. A breastfeeding mother with chronic breast pain.Breastfeeding Medicine.2007 2(2); 99-104 < ? Small colony variants (SCVs) van Staphylococcen ea bacteriên • SCVs veroorzaken persisterende, AB resistente, chronische en recurrente infecties (‘low grade’) • Beschreven bij infecties huid en weke delen door Staphylococcen • Meer resistent tegen celwand aktieve antibiotica, ook in de gastcellen • Staphylococcen SCVs: langdurige antibiotherapie Ervaring van auteur : • langdurige (4-8w) antibiotherapie tegen S aureus • als na 3w geen beterschap: verandering Î macrolieden? •
Moeilijke detectie
referenties
Breastfeeding.A guide for the medical profession. Lawrence. Sixth edition. Clinical guidelines for the establishment of exclusive breastfeeding. ILCA June 2005 Protocols . The Academy of Breastfeeding Medicine.www.bfmed.org What every physician needs to know about breastfeeding.Course presented by Academy of Breastfeeding Medicine.October2005. Drug Therapy and Breastfeeding. From Theory to Clinical Practice. Thomas w. Hall Medications and Mothers’ Milk. 2006. Twelfth Edition. Thomas W. Hale (Pharmasoft Publishing) Clinical Therapy in Breastfeeding Patients. Thomas W. Hale. Second Edition.2002. http://neonatal.ama.ttuhsc.edu/lact/ Breastfeeding and Human Lactation. Jan Riordan . Third edition. Core Curriculum for Lactation Consultant Practice. Walker.2008 Cibele Barbosa-Cesnik; Kendra Schwartz; Betsy Foxman Lactation Mastitis JAMA, Apr 2003; 289: 1609 - 1612. Breastfeeding 2001. The management of breastfeeding. The Pediatric Clinics of Nort America. www.WHO.org Case report of MRSA Mastitis with abscess formation in a breastfeeding woman. Wilson-Clay. Jhum Lact 24(3)2008 326-329 Bodley V, Powers D. Long-term treatment of a breastfeeding mother with fluconazole-resolved nipple pain caused by yeast: a case study. J Hum Lact. 1997 Dec;13(4):307-11. Chetwynd EM, Ives TJ, Payne PM et al. Fluconazole for postpartum Candidal mastitis and infant trush. J Hum Lact 2002 18(2):168-171
