PAT I Ë N T E N INFORMATIE
Epidurale pijnstilling
Inhoudsopgave Het wonder van de natuur............................................................................4 De grote onbekende.....................................................................................4 Hoe pijnlijk is bevallen..................................................................................4 Wat is pijn...................................................................................................4 Wat doet de anesthesist...............................................................................5 Het spuitje in de rug.....................................................................................5 Vrijheid, blijheid...........................................................................................7
2
Beste toekomstige ouder(s)
Eerst en vooral willen we je van harte proficiat wensen met de zwangerschap. Weldra sta je, samen met je partner, aan het begin van een nieuw avontuur: de geboorte van je kleine spruit. Zwanger zijn is echter niet alleen een unieke ervaring, maar ook een periode met heel veel vragen. Daarom stelden de vroedvrouwen van onze kraamafdeling een brochure samen over epidurale pijnstilling. Dit moet je helpen om een weloverwogen keuze te maken tussen al dan niet pijnloos bevallen. Mocht je na het lezen van deze brochure nog vragen hebben, aarzel dan niet één van onze vroedvrouwen aan te spreken. We wensen je een voorspoedig verloop van de zwangerschap en de geboorte van een gezonde baby. Het vroedkundig team Algemeen Ziekenhuis Lokeren
3
Het wonder van de natuur Een wonder van de natuur voltrekt zich in negen maanden van blijde verwachting en hoopvol uitkijken, maar ook negen maanden van voorbereiding. Met elke beweging van je baby komt de dag van de bevalling dichterbij en heb je meer en meer praktische vragen, zeker als het je eerste keer is. Het wonder van de natuur heeft ook een paar mysterieuze kanten.
De grote onbekende Hoe pijnlijk is bevallen Dit is een terechte vraag, zeker voor die eerste keer, maar ook een vraag die moeilijk te beantwoorden is. Pijn is nu eenmaal heel persoonlijk. Terwijl de ene slechts even zijn gezicht vertrekt, gilt de andere het uit. Het grote verschil met pijn in het algemeen is dat de pijn bij een bevalling niet samengaat met de schrik voor allerlei kwalijke ziekten of aandoeningen. Vreugde is de beste pijnstiller. Zowat 80% van de vrouwen die voor het eerst een kindje krijgt, vindt het zeer pijnlijk maar het prille geluk doet die pijn al snel vergeten.
Wat is pijn Het menselijk lichaam is volledig doorweven met zenuwen. Dat zijn speciale cellen die instaan voor het doorgeven van gegevens, gevoelens en gedachten. Dankzij die zenuwen trekken we onze hand weg van een hete kachel en kunnen we onthouden dat het pijnlijk is. Iedereen herkent de seinen die de zenuwen versturen om pijn te signaleren: het stoten van de kleine teen, tandpijn, hoofdpijn enz. Kleine pijntjes en helse pijnen dienen allemaal één doel: het lichaam waarschuwen wanneer er ergens iets aan de hand is.
4
Wat doet de anesthesist De anesthesist is gespecialiseerd in alles wat met pijn en pijnstilling te maken heeft. Hij beheerst de geneesmiddelen en technieken waarmee hij iemand plaatselijk of algemeen kan verdoven. Hij kent het zenuwnetwerk van het lichaam door en door. Met behulp van het juiste geneesmiddel op de juiste plaats kan hij de pijnsignalen van de zenuwen stilleggen, net zo lang en zo sterk als nodig is.
Het spuitje in de rug Bij een algemene verdoving spuiten we de verdovende stoffen in de bloedbaan. Ze circuleren dan doorheen het hele lichaam en kunnen dus ook via de moederkoek bij het ongeboren kind terechtkomen. De techniek van de epidurale pijnstilling doet dat niet. Deze methode is gebaseerd op het feit dat we de pijnzenuwen, die het onderste deel van het lichaam bestrijken, rechtstreeks kunnen bereiken, zonder die omweg langs het bloed. De epidurale ruimte is een holte tussen het harde vlies dat het ruggenmerg afschermt en de benige buis van de wervelkolom zelf. Met een speciale naald prikt de anesthesist tussen twee ruggenwervels en brengt een uiterst dun buisje aan in de epidurale ruimte. Langs die weg bereikt de ingespoten pijnstiller rechtstreeks de zenuwen en onderbreekt op die manier de pijnsignalen uit de baarmoeder. De epidurale verdoving doet de pijngewaarwording wegvallen. Die komt tijdens een bevalling in twee fasen. Ze begint in de baarmoeder en verplaatst zich later naar beneden als het hoofd van de baby op de baarmoederhals begint te drukken. De tweede fase is die waarbij de baby zich een weg baant door de openstaande baarmoederhals en het geboortekanaal om zich voor het eerst aan de buitenwereld te vertonen.
5
Ongeveer 10 tot 15 minuten na de eerste inspuiting zal je de pijn van de weeën voelen wegebben. Een pomp zorgt ervoor dat er voortdurend verdoving wordt toegediend. Je bent nog fit op het moment dat het nodig is en je blijft rustig en alert. De hormonen, die alle processen tijdens een bevalling sturen, blijven ondertussen rustig hun werk doen. De contracties volgen elkaar regelmatiger op en de stugge baarmoederhals kan zich beter ontspannen. Daarom gaan de samentrekkingen van de baarmoeder gewoon door. De drang om te persen zal misschien verminderen maar je voelt wel je buik hard worden. Dat is het signaal om te persen als de dokter of de vroedvrouw het vraagt. Je kan dus zelf een actieve rol spelen bij het ter wereld brengen van je kind zonder de uitputtende en aanhoudende pijn die je verhindert bewust van de geboorte van je kind te genieten. Niet alleen jij hebt alles onder controle, ook de anesthesist houdt een oogje in het zeil en controleert voortdurend je bloeddruk, hartslag en ademhaling. Hij houdt de technische touwtjes in handen.
6
Vrijheid, blijheid De techniek van de epidurale anesthesie is intussen al meer dan 30 jaar oud en heeft haar sporen verdiend. Dankzij de moderne apparatuur en de verbeterde pijnstillers zijn bijwerkingen haast onbestaande. De techniek van de epidurale pijnstilling is niet alleen veilig, maar vermindert ook het aantal noodingrepen, zoals een keizersnede. De keuze om al dan niet pijnloos te bevallen, berust uiteindelijk bij jezelf. Natuurlijk zijn er vrouwen die gemakkelijk bevallen en nauwelijks medische assistentie nodig hebben. Maar net zo goed zijn er vrouwen waarbij een dwingende medische reden een epidurale anesthesie noodzakelijk maakt. Dikwijls hoor je opmerkingen van familieleden, vrienden of kennissen die bezwaren maken tegen een epidurale verdoving. Maar zij hoeven het wel en vooral het wee van de bevalling niet te doorstaan. Het is tenslotte aan de aanstaande moeder om te beslissen hoe zij wil genieten van één van de mooiste momenten uit haar leven.
7
60500189 - © AZ Lokeren 2014
Algemeen Ziekenhuis Lokeren Partner van het UZ Gent Lepelstraat 2 9160 LOKEREN Onthaal tel. 09 340 81 11 fax 09 340 81 91 Kraamafdeling tel. 09 340 80 60 www.azlokeren.be
[email protected]
Auteur/verantwoordelijke: team vroedvrouwen - dr. Sabine De Rouck
