P copyright Donald Woodrow

Afgiftekantoor Antwerpen X Verantwoordelijke uitgever: C. Davidovici - Nerviërstraat 14-16 - 2018 Antwerpen - 2-maandelijks - November - December 2015 nr. 391 ‫צענטראלע‬

P602439

copyright Donald Woodrow

Familie Apfelbaum

Centrale Magazine - 2

Giften: Thea Lipschutz Redactiecommissie: Betty Parnas Ari Gutfreund Jossi Parnas Coördinatie: Angela Castiglione

inhoud inhoud

November - December 2015 P602439

Orgaan van de Koninklijke Vereniging voor Joodse Weldadigheid Redactie en Administratie Nerviërstraat 14 - 16 2018 Antwerpen Tel. 03/232.38.90 Fax. 03/231.47.30 PCR 000-0103402-97 www.centrale.be

Afgiftekantoor Antwerpen X Verantwoordelijke uitgever: C. Davidovici - Nerviërstraat 14-16 - 2018 Antwerpen - 2-maandelijks - November - December 2015 nr. 391 ‫צענטראלע‬

Redactie en Administratie: Redacteur: Chaim Davidovici

Realisatie: Benny Kotler

GALA CENTRALE 2015 pag. 5-14 Editoriaal pag. 15 Boogie Boy, Een fenomeen! door Carlo Schreiber pag. 16-18 Politieke domineren historische correctheid door AZ pag. 12-13 Europa opent diplomatieke oorlog tegen Israël tijdens rabbinale vergadering pag. 28-29 Joden in Berlijn rond 1800 door dhr. O. Sauerman pag. 41 Gedicht in het Yiddisch door dhr. M. Saar pag. 45 Damescommissie pag. 48 t.e.m. 53 Giften pag. 55 t.e.m. 59 Familienieuws pag. 60-61



Gala-avond van de

“

Centrale in Chanoeka sfeer

De Centrale organiseerde dit jaar haar gala in het Romi Goldmuntz omwille van de ziel van de zaal verbonden met zoveel herinneren van de meesten onder ons. Dit evenement was in echte Chanoeka sfeer met hoop en intenties om onze Jishoev opnieuw leven in te blazen. De Centrale verwoordde de dankbaarheid van de Joodse bevolking van Antwerpen aan de Burgemeester, de politie en het leger door het eren van de Antwerpse korpschef Muyters. Een staande ovatie was het minste wat de gemeenschap terug kon geven en ze was dan ook daverend. De muziek van the Antwerp Jewish Soul Singers met onze Boogie Boy, Oppervoorzanger Muller en het kinderkoor onder leiding van dhr. Apsel was een echte “Antwerpse” aangelegenheid die hartverwarmend was in de exuberante stijl die het kenmerk vormt van alle optredens van Boogie Boy. Wij willen dan ook dhr. Avi Karavani danken voor de uitstekende samenwerking die vraagt naar meer. De toespraak van Opperrabbijn Lieberman was tegelijkertijd verwant en inspirerend, maar ook ontroerend en verplichtend. De gala-avond van de Centrale was echt het middelpunt van het Belgisch Jodendom geworden. De verbondenheid van de Gemeenschap over de taalgrenzen heen was gesymboliseerd door de aanwezigheid van ALLE voorzitters van Joodse organisaties van België, van de voorzitter van Shomre Hadas dhr. Laurent Trau, de voorzitter van het Consistorie van België, dhr. Markiewitz, de voorzitter van het CCOJB, dhr. Rosen alsook de voorzitter van het Stichting van het Jodendom, dhr. Ringer. Welk hoger doel dan weldadigheid kan een gemeenschap zoveel naar buiten toe als intern vertegenwoordigen? De Joodse gemeenschap is een sociale en een hechte gemeenschap en het zijn deze principes die de Centrale belichaamt. Burgemeester De Wever gaf de krachtigste toespraak die wij van hem tot nu toe gehoord hebben. Het was niet enkel een politiek manifest, maar een ware liefdesverklaring aan onze Gemeenschap en de Centrale. Zijn woorden waren even krachtig als zijn bedoelingen die hij altijd in daden weet om te zetten. Iedereen was er sterk van onder de indruk. De aanwezigen hadden het privilege van de samenwerking tussen Hoffy’s en Jeroen Meus te proeven. De Israëlische mentalist Yoni Garcin heeft de zaal verbaasd door schepen van Campenhout en zijn echtgenote mentaal nog dichter bij elkaar te brengen alsook personen uit het publiek letterlijk te bevriezen terwijl hij lepels met zijn gedachte van vorm liet veranderen. Het mirakel van Chanoeka heeft de Centrale opnieuw tot het middelpunt en de vertegenwoordiging van Joods Vlaanderen gemaakt en bewijzen dat waar democratische traditie samenvalt met werk op het terrein, niets de Joodse Gemeenschap kan tegenhouden. De raad van bestuur wil van harte dhr. Donald Woodrow danken voor zijn vrijwillige medewerking en de prachtige foto’s van de gala die u hieronder kunt bewonderen.

“

Pictures copyright Donald Woodrow


Toespraak van Sylvain LIPSCHUTZ Het galadiner van de Centrale is over decennia heen uitgegroeid tot een statement; een verklaring van Joodse identiteit in een stad waarmee wij vergroeid zijn over de eeuwen heen. De Antwerpse Joodse Gemeenschap staat symbool voor de Europese Joodse identiteit, voor integratie zonder assimilatie, voor samenwerking, voorspoed en voornamelijk voor medeleven met de zwakkeren onder ons. Onze aanwezigheid hier in Antwerpen, hier in Vlaanderen, in België en in Europa is een geruststelling voor de gehele Joodse bevolking van Israël tot de Verenigde Staten. De tijd dat veiligheid een bekommernis was voor verre gebieden is voorbij. Permanente waakzaamheid eist professionaliteit en burgerzin van ons allen. Alle Joodse instellingen en organisaties moeten op gelijke voet samenwerken met de autoriteiten die te kampen hebben met een territoriaal niet-afgebakende dreiging die moeilijk in kaart te brengen is. De internationale pers vermeldde als bewijs van de ongeziene terreurdreiging in België een interview met de Opperrabbijn van Brussel die geen toekomst meer zag voor het Belgisch Jodendom. De huidige toestand is ongezien en zorgwekkend en velen van ons krijgen telefoons van China tot Alaska met de vraag hoe wij het stellen. Het antwoord is niet eenduidig goed of slecht. Een gevoel van onbehagen blijft hangen door de totstandkoming van een perfecte storm van economische moeilijkheden en onveiligheid die een somber toekomstbeeld schetst voor de jongeren die meer en meer elders een toevlucht zoeken. Angst en chaos zijn de ingrediënten van terreur. Deze moeten beantwoord worden met verbondenheid en discipline. De regering kreeg recent veel kritiek te verduren. Deze kritiek mag niet genegeerd worden, integendeel, deze kritiek zou persoonlijk iedere burger moeten raken zodat ieder van ons zich bezint over hoe hij of zij kan bijdragen tot een betere maatschappij, vrij van discriminatie, haat en geweld. En voornamelijk barmhartig zijn voor diegenen die zonder onze hulp geen waardig bestaan kunnen leiden. De enige zekerheid die onze gemeenschap overhoudt, is het sociale opvangnet die de Centrale voorziet. De Centrale is een vertegenwoordigingsorgaan voor de meest hechte Joodse gemeenschap van Europa. Welzijnswerk is wat een gemeenschap maakt tot wat ze is. Het ondersteunen van de zwakkeren is geen recht, maar een morele en religieuze plicht en Antwerpen is daar het beste voorbeeld van. Wat ook de moeilijkheden zijn die wij gaan tegenkomen, het is onze plicht om als een rots de branding te trotseren. Opgeven is geen oplossing want globalisatie verspreidt sneller de kleinst gelijke deler dan de verwezenlijkingen van onze civilisatie. De Centrale helpt daadwerkelijk de mensen in nood. Wij proberen de armen onder ons te helpen in al hun noden & vragen hetgeen veel geld kost, héél véél geld! Daarom hebben wij uw hulp nodig. Help ons de mensen te helpen want zonder uw hulp staan wij nergens. Chanoeka is het feest van het licht, het einde van de duisternis. Laten we hopen dat dit ook het einde is van deze moeilijke en donkere periode en dat het licht mag schijnen in éénieders van ons.


“

Toespraak van burgemeester Bart De Wever

Geachte Het ontsteken van de kaarsen op de Chanoekia is een bijzonder moment. Voor de joodse gemeenschap, voor u allen, herinnert het aan het Chanoeka-wonder, de her-inwijding van de Tempel van Jeruzalem. Het ontsteken van de kaarsen is ook een mooi, symbolisch moment. De stralen van het licht geven ons hoop, herinneren ons aan het belang van warmte, liefde en samenhorigheid. Hoop geeft ons de kracht om door te zetten wanneer het moeilijk gaat, in tijden van duisternis. Het voorbije jaar hebben we regelmatig ontreddering en angst gevoeld, vertwijfeling en verdriet. Na de aanslag op de redactie van Charlie Hebdo en de gijzeling in de Joodse supermarkt begin dit jaar dachten we het ergste te hebben gezien. Sindsdien echter hebben nog tal van aanslagen, overal in de wereld, kerven gekrast in ons hart. De recente aanslagen in Parijs hebben ons nog meer met afschuw over zoveel barbarij vervuld. De aanslagen waren gericht op onze vrije, Westerse samenleving. Doelwit waren cultuur, muziek, sport, terrasjes, restaurants, flanerende, liefhebbende, genietende mensen op straat.De terroristen hadden maar één doel. Ze wilden angst creëren. Ze wilden dialoog tussen mensen en religies opblazen. Ze wilden de waarden en normen van onze open en vrije samenleving vernietigen. Het aansteken van de kaarsen was in deze context meer dan ooit een bijzonder, emotioneel moment. Het herinnert er ons allemaal aan dat wij liefdevol moeten samen leven, dat wij nooit mogen toegeven aan angst, niet mogen wijken voor terreur. Meer dan ooit moeten wij waken over de fundamentele waarden en verworvenheden van de westerse samenleving. Onze open, pluralistische samenleving staat en valt met democratie, vrije meningsuiting en respect voor mensenrechten. Vele jonge mensen beseffen niet hoe kostbaar onze democratische rechtsstaat is. Nochtans hebben de generaties voor ons de fundamentele rechten en vrijheden moeizaam verworven, vaak ten koste van zware offers. De Joodse gemeenschap in het bijzonder heeft veel geleden, veel offers gebracht om te mogen zijn wie ze is. Daarom vind ik het als burgemeester van deze stad belangrijk om u vanavond iets te zeggen wat wel verondersteld wordt, maar zelden expliciet wordt gezegd. En dat is dat jullie Antwerpen heel dierbaar zijn. Antwerpen ziet jullie graag. Antwerpen wilt dat jullie gelukkige en fiere sinjoren kunnen zijn. De Joodse sinjoren moeten bij ons blijven. Daarom moet de stad jullie nabij zijn en beschermen zoveel en zolang het nodig is. Ik wil vanavond iedereen danken die zich daar voor inzet, want jullie rechten en vrijheden zijn ónze rechten en vrijheden. Het is de vrijheid om de kaarsen van Chanoeka aan te steken. Het is de vrijheid om hier vanavond samen te zijn.

“

Dames en heren, Na de aanslagen in Parijs waren we allemaal getroffen door het brute geweld. Maar nog meer waren we geroerd door de vele tekenen van liefde en warmte die de Parijzenaars aan elkaar gaven. We zagen jonge mensen die hun leven riskeerden om een wildvreemde medeburger te redden van rondvliegende kogels. We zagen politiemensen en hulpverleners die de gewonden de eerste zorgen toedienden, hen bijstonden en troostten, en de nabestaanden als eersten in de ogen keken. We zagen de vele buurtbewoners die ontredderde mensen, hulpeloos in de straten ronddolend, warmte en onderdak gaven. Onbekenden schonken elkaar warmte, liefde en troost. Het licht van de kaarsen op de Chanoekia brengt deze warme, diepmenselijke momenten in herinnering. Het doet ons beseffen hoe belangrijk het is om zorg te dragen voor elkaar. Om zorg te dragen voor de familie, de buurt, de samenleving.Zorg dragen voor elkaar is ook de reden waarom we hier allemaal samen bijeen zijn. Met de opbrengst van dit gala-diner zal de Koninklijke Vereniging voor Joodse Weldadigheid verder steun kunnen verlenen aan mensen die het minder goed hebben dan wijzelf. Een avond zoals deze bewijst hoe sterk de kracht van liefde en warmte is. Een avond zoals deze is het beste antwoord op haat, vijandschap en terreur. Laten we samen werk maken van een samenleving waar we de de stralen van het licht telkens opnieuw onze harten laten beroeren.


“

“

Boodschap van Marianne Thyssen

Goede avond dames en heren, Ik wens u een gelukkig en vredevol Chanoeka! Ik hoop dat u waardevolle momenten kunt doorbrengen met uw familie en vrienden tijdens deze tijd van het jaar de rituelen koesterend die doorgegeven zijn van generatie op generatie. Chanoeka is ook gekend als het feest van het licht. Licht die voor ons allen schijnt! Ik wil van deze gelegenheid gebruik maken om het werk van de Koninklijke Vereniging voor Joodse Weldadigheid te loven voor diegenen die het meest in nood verkeren. In Europa ondergaan 125 miljoen mensen een risico voor armoede of sociale uitsluiting waarvan 2,3 miljoen enkel en alleen in België. Bijna 9% van alle Europeanen hebben niet de middelen om een waardig alledaags leven te genieten. De commissie ondersteunt de lidstaten om armoede uit te roeien met land-specifieke aanbevelingen door het identificeren van de meest urgente hervormingen voor sociale bescherming. Deze gaan gepaard met investeringen via het Europees Sociaal Fonds en het Fonds voor diegenen in de grootste nood. De projecten van DE CENTRALE die een stijgend aantal families ondersteunen waaronder thuiszorg voor bejaarden, uitstappen naar de Villa Altol en de Apfelbaum-Laub residentie zijn allemaal projecten die onze inspanningen onderlijnen. Deze activiteiten zijn ook in lijn met onze doelstelling om in vroegere kinderzorg te investeren alsook in opleiding alsook het verzekeren dat bejaarden in waardigheid en onafhankelijkheid kunnen leven. Het aanpakken van sociale uitsluiting gaat samen met het bevorderen van werkgelegenheid. Geschikt werk is de beste garantie voor inburgering in de maatschappij. Om mensen terug aan het werk te krijgen hebben wij concrete maatregelen genomen om jeugdwerkloosheid en langdurige werkloosheid aan te pakken. In het komend jaar willen wij verzekeren dat alle Europese landen vooruitgaan in hun sociaal-economische convergentie. In het bijzonder gaan wij door met het ondersteunen van sociale rechten inclusief bescherming tegen discriminatie, een gezonde werk/familie balans en het recht op adequate opleiding en vaardigheden. Wij gaan door met het verzoenen van economische vrijheid met sociale vooruitgang, concurrentievermogen met rechtvaardigheid, en voor een maatschappij waar er geen plaats is voor discriminatie. In deze geest wens ik u een aangename avond en een blije en een zinvolle viering van Chanoeka


-GALA 2015-


-GALA 2015-


-GALA 2015-


-GALA 2015-


-GALA 2015-


-GALA 2015-


EDITORIAAL Sylvain Lipschutz - Voorzitter

Wij hebben een Chanoeka mirakel nodig De toestand van het Europees Jodendom ziet er niet allerbest uit. Economische moeilijkheden, stijgend antisemitisme en moslimextremisme hebben zich verenigd in een perfecte storm die velen aanzetten te vertrekken of erover na te denken. De Antwerpse gemeenschap heeft veel van haar notabelen verloren. Sommigen zijn gestorven zonder dat er een waardige vervanger gevonden werd, anderen verhuisden of zien hun kinderen dit doen. Bij een recent bezoek van Joodse vertegenwoordigers bij de Paus, werden de bezoekers ontvangen met een grap. “Kennen jullie de grap van de antisemitische priester en Jezus?”, vroeg de Paus. Wel, tijdens een gewoonlijke antisemitische tirade van een priester in Latijns Amerika, stapte Jezus van zijn kruis en zei aan het Mariabeeld: Moeder, wij gaan. Ze houden hier niet van ons”. Het is spijtig dat de Pauselijke zienswijze niet door al zijn volgelingen wordt aangenomen. Relativeren is belangrijk en oplossingen zoeken is onze plicht. Het Europees Jodendom heeft een mirakel nodig. Maar iedereen kan helpen deze tot stand te brengen. Samenwerking tussen verschillende instellingen is broodnodig om het welzijn van onze Jishoev te waarborgen, de veiligheid van onze ouderen te garanderen en de toekomst van onze kinderen te vrijwaren. Kortom, het Europees Jodendom laten voortbestaan. De Centrale zal dit dan ook doen, nationaal en internationaal en jullie steun zal het mirakel waarmaken.


BOOGIE


BOY

Een fenomeen!

Door Carlo Schreiber

Paul Ambach is een echt fenomeen. Hij is 67 jaar in maart geworden en is net zo jong als een teenager. Tijdens een optreden wordt Paul Ambach - Boogie Boy een podiumbeest. Zijn charisma en aanstekelijke vitaliteit zetten aan tot “meedoen”. Hij laat alle remmen los en deelt zijn muziek met het publiek.

H

oe is het allemaal begonnen?

Muziek zit in de aders van de familie Ambach. De appel is niet ver van de boom gevallen. Mijn grootvader was een klezmermuzikant in Polen Galicië. Mijn vader was een opera liefhebber. Hij kon alle bekende aria’s zingen. Tijdens de oorlog vluchtte hij uit Antwerpen. Hij nam een valse identiteit aan en kon in Lyon onderduiken. Dank zij zijn prachtige tenorstem werd hij door de beroemde Belgische dirigent André Cluytens in het koor van de Opera van Lyon uitgenodigd. Zo kon hij een deel van de oorlog overleven. Mijn moeder was uit Thessaloniki en had mijn vader in Antwerpen leren kennen; zij trouwden in 1939. Om veiligheidsredenen besloten zij ieder hun eigen weg te gaan. Mijn moeder en mijn oudste broer Gustave kregen de bescherming van de bevolking van Comblain-La-Tour. Door de oorlog was zij melancholisch geworden en zong mij slaapliedjes in het Ladino, de taal van de Sefardische Joden.

Vertel ons over je jeugd. Ik heb een prachtige jeugd gehad. Ik mocht studeren van mijn ouders én ik mocht muziek maken. Al mijn passies kon ik waarmaken. Zwemmen bij Maccabi en plezier maken in de Hanoach. Hier en daar muziek spelen, het kon niet op. Mijn twee broers en ik kregen een klassieke muziekopleiding, en ik moet zeggen wij beheersten vrij snel de piano en de gitaar. Toen ik Ray Charles ontdekte begreep ik dat ik de “Blue Note” in mijn lijf had. Samen met mijn broers Gustave en Jacques vormden wij een eigen band: “Ambach Circus”. Wij brachten een ietwat eigenzinnige vorm van “Rhythm en Blues”.De muziek die doorgaans geassocieerd wordt met pijn en ontgoocheling. Maar wij interpreteerden de muziek op een totaal eigen wijze. Het werd voor ons plezier maken en een vorm van bevrijding. Muziek wordt op die manier een taal die iedereen verstaat.

Hoe werd jij concertpromotor ? Al aan de RUCA universiteit in Antwerpen waar ik voor vertaler tolk studeerde werd de basis gelegd van mijn verdere loopbaan. Ik werd al vroeg gebeten door de Bluesmuziek en als praeses cultuur haalde ik o.a. John Lee Hooker, Muddy Waters en Buddy Miles naar België. Het werd een massaal succes. Later kreeg ik de kans om James Brown naar hier te halen. Centrale Magazine - 17

Hoe werd jij “Boogie Boy”? Van het Ambach Circus naar “Boogie Boy” was maar een kleine stap. Door het organiseren van tal van optredens werd ik altijd maar meer uitgenodigd om mee op het podium te springen. En zo ontstond begin de jaren tachtig Boogie Boy. “Boogie” omdat het klonk zoals ik het voelde en “Boy” omdat ik een eeuwige jongen ben. Als “Boogie Boy” veranderde ik mijn aangeleerde manier van pianospelen en ontdekte ik, dat ik al mijn emoties kwijt kon in de grooves en de blue notes van de Rhythm & Blues. De manier om mijn ziel te uiten. Noem het soul, blues, “Koach” of wat dan ook, het is voor mij synoniem voor muziek.

Vertel waarom de “Centrale” je nauw aan het hart ligt? Michel Perl en ik hebben inderdaad ook moeilijke tijden gekend. In 1978 werd ik onterecht beschuldigd in een helingzaak met diamanten van een malafide diamanthandelaar. Het werd een harde tijd maar ik heb toen laten zien wie ik écht ben. De ram in mij, gepassioneerd door de zin voor rechtvaardigheid, barstte los! Stuk voor stuk heb ik alle aanklachten weerlegd en persoonlijk bewezen dat ik onschuldig was. Het heeft wel een zware tol geëist! Later bleek mijn hart het te begeven en had ik zes overbruggingen nodig. De “Centrale” heeft ons toen geholpen. Ik zal dan ook niet nalaten om mijn steun bij te dragen waar het kan. Ik heb talloze shows met de Centrale gedaan: eerst onder de input van Sylvain Ringer zl en Henich Apfelbaum zl; zij hadden totaal vertrouwen in mij. Daarna ook met Carlo Schreiber. Zo konden wij diverse samenwerkingen op touw zetten ten bate van de Centrale ! Er is ook een interessante anekdote met Nathan Ramet zl, toen hij lid was van de Raad van Beheer van de Centrale. Op 18 jarige leeftijd kwam ik op het bal van de Centrale zingen. Door toeval en mazzel kocht ik een lotje voor de tombola van de heer Ramet. Ik won de eerste prijs: een auto... Ik liet dan ook mijn fee vallen! Nathan Ramet overhandigde mij de aankoopbon.Deze mens heeft mij altijd mazzel gebracht, vandaar dat ik al zijn projecten steeds bleef steunen.” Centrale Magazine - 18

BOOGIE BOY BOOGIE BOY BOOGIE BOY BOOGIE BOY BOOGIE BOY BOOGIE BOY

Ik leende het geld dankzij mijn broer Gustave, werkte me te pletter en het lukte. Het werd het voorspel tot een loopbaan als concertpromotor. Mijn hobby werd een professionele bezigheid. Samen met mijn vriend Michel Perl die ik van de Maccabi kende, stichtten wij de firma “Make it Happen” en haalden wij de bekendste artiesten naar België: Ray Charles, Joe Cocker, Bob Marley, BB King, Bruce Springsteen, Pink Floyd, The Rolling Stones, Tina Turner, Frank Sinatra, Leonard Cohen, Tom Jones, Stevie Wonder, Lionel Hampton, Santana, Michael Jackson, U2, Prince … Het gat in de markt!

Dankzij de medewerking van Paul Ambach kon de Centrale onvergetelijke gala avonden organiseren met wereldsterren: Liza Minelli, Tom Jones, Randy Crawford, Patricia Kaas en Helmut Lotti in zijn glorietijd. In 2001 verkochten Paul en Michel “Make it Happen” aan de Amerikaanse gigant “Clear Channel” later “Live Nation” genoemd. Paul bleef er nog enkele jaren als consultant werken. Na een tiental jaren was het zover! Hij wou eruit stappen en zich meer op het creatieve focussen. “Live Nation” kocht alles op: promotoren, managers, parkings, catering en publiciteitspanelen. De artiesten worden producten die geen controle meer hebben over hun agenda’s, shows, en over de prijzen van de tickets. Boogie Boy heeft nu tijd om te doen wat hij het liefst heeft: zelf muziek maken en het met het publiek delen. Dankzij mijn tussenkomst heeft hij met zijn buitengewone band de “Woogies” en zijn kinderen Nathan en Marilyn in de zaal Gaveau in Parijs opgetreden met zijn show “My Tribute to Ray Charles”. Twintig minutenlang “Staande Ovatie”. Er werd een DVD van de voorstelling opgenomen. Nathan “N8N” treedt in de voetsporen van zijn vader als Blueszanger en DJ. Hij heeft al een bloeiende carrière en treedt regelmatig op in de V.S., Zuid-Afrika, Israël en China. Marilyn leeft en werkt in de show business in Tel-Aviv, waar ze actief als Production Manager al de grote concerten superviseert. Maar achter iedere grote man is er een nog grotere dame, zijn echtgenote Patsi. Zonder Patsi, die bijna altijd op de achtergrond blijft, zouden Paul, Marilyn en Nathan het nooit zo ver hebben gebracht. Patsi gidst vrijwillig in drie talen in Kazene Dossin en ze staat en stond achter alle projecten van de vriend des huizes dhr. zl Nathan Ramet. Paul heeft nu een zeer bijzonder project voor de Centrale samengesteld. Na het succes van de Grungblavers in Antwerpen heeft hij samen met Avi Karavani en oppervoorzanger Hazan Muller besloten om hun krachten te bundelen en een fusie te maken tussen de soul van de Hazzan en zijn koor en hun emotie naar voor te brengen en te delen met dezelfde emotie en soul van Boogie Boy. Het wordt een belevenis! “The Antwerp Jewish Soul Singers” zijn geboren! Met onze wereldbekende Hazzan Benjamin Muller die in het Jiddisch en het Hebreeuws zal zingen, Boogie Boy in het Engels, het Hebreeuws en in het Antwerps, het kinderkoor van Marcel Apsel, de Heilman Bros, en enkele leden van het koor van de Romi Goldmuntz synagoge. Het wordt zeker een onvergetelijke avond en dit op Chanuka.

U

Door A.Z.

kunt zich afvragen wat het ene met het andere te maken heeft, en toch. De geschiedenis alsook de menselijke psyché leert ons dat de gevaren reëel zijn. Niemand kan ontkennen dat de vluchtelingenproblematiek uitgroeit tot het grootste probleem waarmee de Europese Unie te maken heeft. Het komt ook op een cruciaal moment waarin de unie – zonder het toe te geven - vecht voor haar voortbestaan. Toen Cameron het Brits referendum over Europa aankondigde, was het vluchtelingenprobleem nog beperkt tot Oost-Europeanen. Niemand twijfelt eraan dat de huidige situatie het debat over het referendum sterk zal beïnvloeden en Europa voor een existentiële keuze zal plaatsen. Ook in Polen, die eigenlijk van Europa een gelijkschakeling van welvaart verwachtte, waren de vluchtelingen het thema tijdens de laatste verkiezingen. Zelfs in Duitsland wankelt de populariteit van Merkel gezien velen haar uitspraak “wir schaffen das” als de reden aanhalen voor de 1.000.000 vluchtelingen die Duitsland dit jaar zou moeten opnemen.

De Europeanen zien met lede ogen en onbeholpen toe hoe Europa verandert tot het pan-Arabisch continent. Dit is geen bangmakerij, maar blijft een gegeven wanneer zo een groot aantal personen met andere culturele waarden opgenomen moeten worden. Dat vele vluchtelingen slachtoffer ervan zullen worden, tijdens hun overtocht of eens aangekomen, kan men met grote zekerheid beweren en zelfs becijferen. Kijk maar naar het aantal Syriëstrijders die opgegroeid zijn in ons land, maar hun weg in onze cultuur niet vonden. De Europese politici hebben het moeilijk om Arabische landen op hun vingers te tikken die onvoldoende doen om de vluchtelingenstroom te stoppen of bij zich onder te brengen. De rijkere Arabische landen zoals Koeweit en de Emiraten alsook SaudiArabië verdragen moeilijk kritiek. Economische belangen spelen uiteraard ook een rol. Merkel moest zelf met haar bezoek aan Turkije, Erdogan ondersteunen met het bedelen om enige hulp, uiteraard tegen een enorme politieke en financiële prijs vanuit de Europese Unie. Deze landen staan sterk tegen de Unie, dus moet de aandacht en de schuld op anderen gericht worden. Politici beginnen dan ook de indruk te wekken dat een oplossing voor het Israëlisch-Palestijns conflict in enige mate kan bijdragen tot een relatieve kalmte in de regio en dus minder vluchtelingen. De realiteit dat de Arabische lente (eigenlijk winter) alsook door Europa gesteunde omverwerpingen van dictatoriale – doch stabiele - regimes in Libië, Irak en Syrië niets met de Palestijnse kwestie te maken hebben, ondersteunt niet de algemene perceptie dat alles wat Joods schuldig moet zijn. Het Europees Jodendom zit nu geklemd tussen de opflakkering van het antisemitisme bij de autochtone bevolking en de politieke wereld en de gevaren van fysieke agressie en terrorisme vanuit een sterk groeiende Islamitische bevolking waar het integrisme snel zal groeien door de ontevredenheid over hun opvang en situatie in wat ze als het “Europees paradijs” wilden zien. De ontgoocheling komt snel zoals de pijn na een anesthesie. En dan, sneller dan men denkt, beginnen de echte problemen. Bij gebrek aan integratie, niet enkel cultureel, maar meer dan alles economisch, zullen de nieuwe Europese bewoners een uitlaatklep zoeken voor hun frustratie en zoals hun autochtone medeburgers de Joden als vijand aanschouwen. Hun haatgevoelens zullen sterker aangewakkerd worden door het nieuws en berichten van hun thuisland waardoor de media het conflict van het Midden-Oosten volledig in ons midden brengt.

“Iemand met karikaturale gedachten over de Joden, zal negatieve persartikels over Israël meer lezen dan informatie die het tegendeel aantonen.”

De geschiedenis leert ons dat telkens een grote crisis de kop opsteekt – of het is de pest in de Middeleeuwen, of het economisch verval van Duitsland in de jaren 30 - men altijd een zondebok zoekt en in de meeste gevallen, indien niet altijd, duwt het genetisch doorgegeven antisemitisme de bewoners tot Jodenhaat. Maar ook de Jodenhaat is geëvolueerd, of beter gezegd verbergt zich onder terminologie en acties die Israël als de vijand voorstellen zonder dat men veel moeite doet om dit over de gehele Joodse gemeenschap uit te breiden. De menselijke psyché leert ons dat iedereen gemakkelijker het nieuws absorbeert dat overeenstemt met zijn ingenomenheid; of te wel zijn bewuste of onbewuste gedachten. Iemand met karikaturale gedachten over de Joden, zal negatieve persartikels over Israël meer lezen dan informatie die het tegendeel aantonen. Zo zit de mens in elkaar. De eeuwenoude Jodenvervolging in Europa beïnvloedt dus ook nu de perceptie over het Jodendom wat zich vertaalt in een anti-Israëlische houding met automatisch een negatieve kijk op alles wat Joods is. Politieke intenties, zoals van linkse partijen die stemmen ronselen bij de allochtone bevolking en bij laaggeschoolden, wakkeren deze gevoelens aan zoals olie op het vuur gooien. Ook in Arabische landen wordt het antisemitisme aangewakkerd met de bedoeling een externe oorzaak te vinden voor dictaturen of economische problemen.


WE ARE ALL

ISRAELIS NOW

A warzone in Paris, tanks on the streets of Brussels, a massacre in California, stabbings in the London metro.Nobody can deny that terrorism went global like a virus which gets airborne

P

oliticians still try to deny that soldiers on the streets are the new normal. For many political parties this means acceptance of a reality they tried to deny for decennia. European politicians closed their eyes on a phenomenon which was developing during years. Political strength is in numbers and muslim vote is a power to reckon with. Closing the eyes on radicalisation have brought and kept many left-wing politicians to power. Radicalisation of a still growing muslim population living non integrated under European values and worst, not being able to profit fully from declining European prosperity, have embraced radical Islam and violence as a final declaration of independance stating that if they cannot live in Europe as an European, Europeans will live in Europe as dictated by them. Europeans will to accommodate rich Arab states has put oil on the fire through the financing of radical mosques and their preachers. Now the world is waking up not recognising the bed it went to sleep in. Europeans loved to explain terrorism as being the result of Israeli-Palestinian conflict. Blaming Israel was easy and that blame became blatant antisemitism when traditional hate for jews was mixed with new aggression from muslim population. But everyone forgot the old Armenian anecdote. When an old Armenian man was dying, Centrale Magazine - 20

by Alexander Zanzer

Europeans loved to explain terrorism as being the result of IsraeliPalestinian conflict. Blaming Israel was easy and that blame became blatant antisemitism when traditional hate for jews was mixed with new aggression from muslim population.

with his last breath he asked to protect the jews. His son asked his mother why, we are not jewish. His mother replied “after the jews, they will come for us”. Europe didn’t also recognise Armenian genocide and now faces an uncontrollable Turkey they have to pay to keep refugees out and which can drag Europe and NATO into a war only meant to stabilise the power of one. The reality is such that everyone has to live like an Israeli. Keeping an eye on suspected objects, analysing the exits when going to theater and having your bags checked when entering a shopping center. This is the new reality created by tolerance to extremism and mostly by political greed for votes. Visits to SaudiArabia and Qatar by European Royals and politicians trying to assure their financial future after their political past have always put human rights, political freedom and European values on the background. Now the harvest is in and its a global war which got out of hand and into the daily lives of all of us. If Europe thinks that accommodating terrorists by labelling Israeli products or continuing to accept antisemitism by even denying in the European Parliament to accept its definition, will result in any change on the ground, they are wrong. Europe will build walls around its frontier, will put more and more soldiers on its streets and instruct public to be prudent and behave, well as … Israelis.

Menselijke relaties domineren nog altijd het politiek landschap Niettegenstaande alle technologie en een administratief apparaat die de menselijke verhoudingen uit nationale en internationale betrekkingen proberen te bannen, blijft het menselijk contact en de chemie tussen de leiders nog altijd de dominerende factor in politieke relaties.

H

Door Alexander Zanzer

et is geen geheim dat Poetin Obama niet kan over Oman, wetende dat de Iraanse kwestie de politieke uitstaan en omgekeerd kan Obama een sterk struikelblok is van Netanyahu. internationaal leider moeilijk naast zich dulNa een periode van koude en zelfs agressieve verhoudinden. gen kwam Netanyahu op bezoek bij Obama op 9 novemDe relatie tussen Israël en de Verenigde Staber jongstleden. Het is in het voordeel van beiden om de ten was nog nooit zo moeilijk, om niet te zeggen slecht. relatie te herstellen. Netanyahu moet de relatie herstelDit is niet volledig te verklaren door politieke tegenstrijlen voor er een nieuwe President komt en Obama wil niet digheden, maar in grote mate door een persoonlijke anivertrekken als de vijand van Israël. Maar de persoonlijke mositeit tussen Netanyahu en Obama. Het probleem is band is onherstelbaar. Obama begrijpt het Midden-Oosten misschien dat de twee te sterk op elkaar lijken en gelijke niet en Netanyahu probeert invloed uit te oefenen op de ego’s botsen. binnenlandse politiek van de VS. Beiden Het begon allemaal vrij positief. Toen overschreden hun capaciteiten. Obama nog kandidaat was voor de democratische nominatie tegenover Hillary De internationale Joodse Gemeenschap Clinton en Netanyahu de Israëlische opvindt het jammer. In de Verenigde Staten positie aanvoerde, hebben hun assistenkan Obama het ook moeilijk vinden met ten een discrete ontmoeting geregeld in andere Joodse leiders. Malcolm Hoenlein een klein bureel van de onderhoudsman wordt beschouwd als de meest invloedvan de Ronald Reagan vliegveld in Washrijkste Joodse leider van de Verenigde ington. Het jaar was 2007. Netanyahu Staten. Hij is directeur van de Confevertelde aan zijn assistenten “Hij heeft rence of Presidents, de organisatie die het. Hij kan winnen van Hillary”. Er was bijna alle Amerikaanse Joodse instelduidelijk begrip en zelfs bewondering tussen de twee. Bibi & Obama lingen groepeert. Obama probeerde Hoenlein van zijn Maar waarom ging het dan zo snel mis? gelijk meermaals te overhalen, doch mislukte. De redding is simpeler dan men denkt. Obama heeft Het is waarschijnlijk dat een nieuwe Amerikaanse presiweinig ervaring in internationale betrekkingen en luisdent een betere persoonlijke relatie met Joodse en Isterde naar raadgevers die zijn motto “Yes, I can” wilden raëlische leiders er zal op nahouden. De internationale ondersteunen met “Yes, I can change”. Alles moest anpolitiek zit in een nieuwe fase waar de Verenigde Staten ders. hun dominantie aan het verliezen zijn en Rusland via Hij begon zijn ambtstermijn vol enthousiasme en wou een Syrisch conflict een tweede macht wordt met ambities verschil maken. Twee dagen na zijn aanstelling benoemde de eerste te zijn. En dan is er ook China. hij een gezant voor het Midden-Oosten. Obama dacht dat Europa mist sterke persoonlijkheden. Merkel was de een relatie met de Arabische wereld enkel kon verbeterd onbetwiste leider en personaliteit van Europa tot ze worden door de relatie met Israël af te bouwen. Hier verantwoordelijk is gesteld voor de vluchtelingencrisis. vergiste hij zich. De verhoudingen met Arabische landen Er zullen snel kandidaten komen om haar plaats op het waren nooit afhankelijk van de relatie met Israël. China, Europees continent over te nemen. Zonder een sterke India en Rusland hebben dit bewezen. Netanyahu begon leider, zal Europa gedoemd zijn te verdwijnen. Obama naïef te vinden over de situatie in het MiddenOok de Europese Joodse Gemeenschap is geconfronOosten. Obama, de nieuw gebakken Nobelprijswinnaar teerd met hetzelfde dilemma. De enige sterke Europese kon moeilijk aanvaarden dat Netanyahu zijn beleid niet Joodse organisatie is de CRIF. Maar de CRIF besliste steunde. Voor Obama, zoals voor de meeste Amerikaanse naar Franse traditie exclusief Frans te blijven. Een orpresidenten, is elk land buitenlands leider een ondergeganisatie die alle Joodse organisaties uit Europa kan schikte. bundelen heeft een sterk leiderschap nodig, maar daarDe persoonlijke verhouding tussen Netanyahu en Obama voor gelijken Joodse organisaties te veel op de Europese verergerde toen de Verenigde Staten geheime onderhanGemeenschap: veel gepraat en weinig resultaat. Maar delingen begonnen met Iran via Oman. Obama, luistehet belangrijkste is nog altijd het gebrek aan persoonlijrend naar zijn adviseurs, heeft Netanyahu niet ingelicht ke sympathie tussen de verschillende leiders. Centrale Magazine - 21


Hoe terroristen een netwerk van inlichtingendiensten uitbouwen Het lukt de Europese inlichtingendiensten maar matig om informatie te verzamelen en potentiële terroristen op te volgen. Maar niemand stelt zich de vraag hoe de terroristen zelf voldoende inlichtingen verzamelen over mogelijke doelwitten en dan grote gecoördineerde aanvallen uitvoeren.

D

door A.Z.

e aanval op het Bataclan theater geeft hiervoor enkele aanwijzingen. Door gebrek aan gesofistikeerde informatiesystemen, bouwen terroristen een sociaal netwerk uit die alle informatie over doelwitten groepeert en deze gebruikt wanneer een terroristische cel klaar is om toe te slaan. Een parallel kan getrokken worden met computers. Overheidsinstanties bezitten supercomputers. Maar bijna hetzelfde resultaat kan bekomen worden door een groot aantal kleine computers aan elkaar te koppelen. Indien deze theorie klopt, betekent dit tevens dat verschillende terroristische groeperingen, ten minste op inlichtingenvlak, met elkaar samenwerken. De vraag is dus hoe het Bataclan op hun terroristenlijst kwam. Een onderzoek van de Jewish Chronicle zet de feiten op een rij. In 2008, acht jaar voor de aanslag, hebben 10 mannen het veiligheidspersoneel van het Bataclan benaderd. Ze hebben hun gezichten verborgen gehouden onder keffiyehs, dat uitgegroeid is tot symbool van Palestijns nationalisme. Aan de wachters hebben ze verklaart “dit is iets dat wij niet langer gaan aanvaarden. Jullie zullen boeten voor de gevolgen van jullie acties”. Voor de wachters was het duidelijk dat ze refereerden naar de toenmalige Joodse eigenaar en zijn pro-Israëlische houding. Twee jaar later, werd aan anti-terreurbestrijders gezegd dat er een mogelijke aanslag kan komen op het Bataclan vanuit de terroristische organisatie Jais Islam, de Gaza afdeling van Al Qaeda.

Het theater was tot september eigendom van de Franse Jood Joel Laloux en hij kreeg een groot aantal doodsdreigingen over de jaren heen. In oktober hebben 500 “Christenen voor Israël” er een vergadering gehouden. Tussen 2006 en 2009, werd er de jaarlijkse gala gehouden van de Frans-Joodse weldadigheidsorganisatie Migdal. In 2011, heeft Le Figaro gepubliceerd dat Farouk Ben Abbas, die in Egypte aangehouden werd voor een aanslag op Franse studenten in Caïro, heeft toegegeven dat hij een aanval plande op het Bataclan. De Eagles of Death Metal wiens concert werd onderbroken door terroristisch geweld, speelden nog recentelijk in Israël. Wat kan men uit al deze feiten leren? Eerst en vooral dat doelwitten lang op voorhand en meerdere keren in de “terroristische databank van doelwitten” komen. Een tweede opmerking is dat de opvolging van indicaties door de politie en Europese inlichtingendiensten, op zijn zachts uitgedrukt, te wensen over laat. Het feit dat er zoveel aanwijzingen waren voor een mogelijke aanslag en geen maatregelen of bewaking werd voorzien, is hallucinant. De terroristen gebruiken een simpele methode: al het opzoekwerk door verscheidene terroristische groeperingen en sympathisanten wordt gebundeld en gebruikt. Het is rudimentair -gezien er al een andere eigenaar

was van het Bataclan- maar indien men wil doden, tellen details minder mee. De doeltreffendheid en samenwerking van internationale inlichtingendiensten kan op heel wat kritiek rekenen. Ingegeven door nationalistische belangen verloopt de samenwerking moeilijk. Zo ook gaven de Russen de namen door van de Tsjetsjeense terroristen die een bom plaatsten tijdens de marathon in Boston. Maar niemand keek naar de waarschuwing. Voor onze veiligheid kunnen wij enkel hopen dat de tragische gebeurtenissen in Frankrijk een internationale samenwerking tegen alle terroristen zal teweegbrengen. Sergei Lavrov, de minister van Buitenlandse Zaken van Rusland, verklaarde dat “diegenen die spreken als een terrorist, lopen als een terrorist en zich alzo gedragen, terroristen zijn”. Maar woorden komen niet altijd overeen met daden. Rusland werkt samen met Hezbollah, omdat deze hen helpt in Syrië; eigenlijk op dezelfde manier als de VS met de Taliban in Afghanistan in de jaren ’80. Europa steunt het Palestijns terrorisme door hun te belonen over hun messenaanvallen in Israël door het labelen van Israëlische producten. Niemand wil toegeven dat geen enkele steun of logica geen enkel land zal beschermen daar chaos en dood hun levenswijze is. Centrale Magazine - 23

CABINET DENTAIRE NAWARA SPRL

Jacques BENIZRI Uit sympathie

Avenue Wolvendael 59 1180 Brussel


A coordinator to combat European antisemitism;

a bold move or too late, too little ?

By Alexander Zanzer

T

he European Union, as well as all other countries, have woken up realising they are at war. Like with every death of a person, the fazes they are going through change from denial to acceptance to end up in political resilience. The European Union has nominated officially Katherina von Schnurbein as coordinator on combating antisemitism. It was a difficult birth since pressures from different countries mixed antisemitism with anti-Israeli feelings. Finally, a decision was made to nominate two coordinators. One for antisemitism and one for anti-Muslim hatred. Some consider it a political compromise, others a bold move and many as too late, too little.

“

European Commissioner Frans Timmermans

Anti-Semitism has evolved from denial toacceptance, from hate crime to terrorism to crystallise finally as a war in peace time. The message of European Commissioner Frans Timmermans for Chanukah is clear. But words without deeds remain an empty shell. We will judge by the deeds of Europe, a continent and an institution which is confronted with the biggest crisis since its existence; an explosive cocktail of immigration and terrorism pushing many countries to review their commitment to European ideals of unity to stop aggression and war. It is the difficult process to find a workable compromise against strong decisions that brought Europe where it is.

It is the difficult process to find a workable compromise against strong decisions that brought Europe where it is. connected to it are national matters on which Europe has little influence. The only issue Europe united about is labelling some Israeli goods. They chose the Israeli-Palestinian conflict among more than 200 other conflicts, one more bloody than the other. It will take many terrorist attacks and the robbing of our freedoms and way of life to push Europe to realise that they are all Jews searching for protection against an evil which makes less and less distinction between people of good will.

Message from First Vice President Frans Timmermans on the occasion of Chanukah 2015

“

This Chanukah comes at the close of a difficult year. The horrific attacks in Paris and Copenhagen shook us all at its start. At the time we made clear that an attack on the Jewish community is an attack on Europe as a whole. Because, as I often say, for Europe the Jewish community is like a canary in the coal mine. When the canary stops singing, all alarm bells must ring. Because what is at stake is our way of living, our values. Our societies of the equal and the free. I am deeply convinced that preventing and combatting antisemitism cannot be left to Jewish communities alone. It is a matter too for politicians, for mayors, for civil society, for religious leaders, for the media, for teachers – a matter of conscience for all Europeans. In times of doubt and mistrust, Chanukah – the festival of light – brings a moment of brightness, celebrating the triumph of light over darkness, a symbol that is shared by many religions around the world. It is a triumph of freedom over oppression, of good over evil, both badly needed in today’s world. A triumph of mutual support over a culture of looking the other way. Chanukah is a celebration that symbolises unity and peace. During this season of Chanukah, may you and your loved ones enjoy peace, prosperity and happiness.


‫מזל טוב‬

Dan ‫בן שלוש עשרה למצוות‬

jean scalais s.p.r.l. avocat Centrale Magazine - 26

For Orthodox Jew who consults for

Black hat and beard mean

business

The 35-year-old Jerusalem resident attends synagogue daily and spends hours every morning learning Torah, but by afternoon, evening and night, he’s a marketing consultant to more than 100 clients.

W

hen Issamar Ginzberg enters his Jerusalem office on a sweltering summer day, he’s wearing a long black coat tied at the waist and a black hat. His long, scraggly beard and sidecurls, or payos, offer no relief from the heat. The office — thank God — is air conditioned, and Ginzberg offers kosher candy from a bowl on his desk. Nearby sit his laptop and LG phone, complete with a “kosher” filter that restricts it from many websites. While some haredi Orthodox men do without any smartphone, Ginzberg has two. He also keeps a Blackberry handy for US business trips. On a nearby shelf sits a series of Yiddish audio CDs on how to succeed in business that Ginzberg produces and sells. The room, which has an interior that wouldn’t look out of place in a Tel Aviv office building, is on the parking level of his apartment building in a haredi neighborhood about where the building superintendent might sit. A scion of a Hasidic rabbinic dynasty, Ginzberg lives in Jerusalem’s haredi world, attending synagogue daily and spending hours every morning learning Torah. But by afternoon, evening and night, he is a marketing consultant to more than 100 clients, among them Google and Oracle. “My key clientele is the corporate world and entrepreneurs in the non-Jewish, non-Orthodox world,” said Ginzberg, 35, a father of four. “One of the reasons I’m trusted so much by the Orthodox community is because they know I’m legit, because I actually work in the real world.” The Brooklyn native moved to Jerusalem seven years ago, just as the movement in Israel to integrate haredim into the army and labor force was gaining attention. Labor force participation rates for haredi

men have risen in recent years and now stand at 45 percent; many haredi men still opt to study Torah full time rather than work. Many haredim see a contradiction between secular workplace culture and their own, but Ginzberg says his black hat and beard are a feature, not a bug. He emphasizes his religious background on his promotional materials, calling himself “Rabbi Issamar” and “a character who just stepped out of ‘Fiddler on the Roof.”’ “It’s harder to be taken seriously, but the novelty that you look different gives you 10 seconds of, ‘Let me see what this guy has to offer,’” he said. “If you meet 20 WASPs and one guy who looks like me, which one will you remember six months later?” Ginzberg grew up speaking Yiddish and English in an Orthodox neighborhood of New York, and had an early appetite for business. As a teenager, he used classified ads and the early Internet to buy 386-model computers in bulk and resell them for profit. He became a mortgage broker 15 years ago and parlayed that into a consulting business. He now has 120 regular clients that pay $3,000 for 10-hour packages. To accommodate his haredi lifestyle, Ginzberg begins his days at 7 a.m., responding to late emails from US clients before attending morning prayers at 8 or 9 a.m. He then studies Torah with a partner until 1 p.m., when he moves back to consulting, generally switching between clients in one-hour shifts. Aside from spending two-and-a-half hours with his family in the evening, Ginzberg works well past midnight with West Coast businesses, getting five hours of sleep at most. “He and I as well think it’s better to learn [Torah], but you can’t learn all day

because there’s no salary,” said Moti Feldstein, director of Kemach, an organization that has helped 7,400 haredi men find work. “You have kids. You need to make a living. He says, ‘Look at me: I go around with my suit, with my hat, I learn Torah and I work.” Clients say what makes Ginzberg valuable is his ability to quickly understand a diverse set of topics despite having no professional training in them. Ginzberg says that comes from being an autodidact with a work ethic formed by learning at yeshiva. He doesn’t have a college degree, but has taught himself, he says, by voraciously reading books and papers on business and psychology. “I like that he can get to the point,” said Yael Sela-Shapiro, a Hebrew-English translator who consulted with Ginzberg and helped set up a seminar he gave to Google’s Israel office in 2013. “He talks for a few minutes and manages to pinpoint the exact question that can get the information he needs to give you the best advice.” Since moving to Israel, Ginzberg has become involved in increasing the employment rates of haredi men. He interfaces between Kemach and potential employers like Google and Intel, helping bridge cultural gaps between the high-tech and haredi worlds. And he lectures at yeshivas in Israel and America, introducing students to the fundamentals of business. “He explains what it is to work, professionalism,” Feldstein said. “You work with a staff, you have a manager, you have to come on time, how to work when there’s someone different next to you.” Judging from Ginzberg’s Facebook page, he doesn’t just use the Internet to make a living — he also enjoys it. In addition to business advice, he posts links to articles on the Middle East, Shabbat and, in one case, being mistaken for an Amish man. Ginzberg maintains it’s all part of the effort to promote his work. “You can’t run away from social media,” he said. “Business is three-dimensional. People are three-dimensional. When I say have a good Shabbos, I’m basically proud of the fact I’m a religious Jew. I’m reminding people, whether they’re religious or not, Shabbos is coming. I’m showing everyone that I’m lucky to be who I am and do what I do.” Centrale Magazine - 27

Europa opent diplomatieke

oorlog tegen Israël tijdens rabbinale vergadering

Alhoewel er geen causaal verband is, laten de samenvallende gebeurtenissen een nasmaak achter.

A

lhoewel er geen causaal verband is, laten de samenvallende gebeurtenissen een nasmaak achter. De Europese Unie doet mij denken aan een anekdote die Rabbijn Goldschmidt, de opperrabbijn van Moskou, mij verteld heeft. Bij de opening van de poorten van de Sovjet-Unie wilden vele Russen naar het buitenland. Zich Joods verklaren opende de deur naar Israël. Zo kwam een Rus bij het rabbinaat om een Joods attest te bekomen. De Rabbijn vroeg welke relatie er bestaat tussen zijn familie en de Joodse gemeenschap. “Maar natuurlijk is er één”, antwoordde de man. “Mijn grootvader participeerde in een pogrom”. Indien iemand vraagt welke relatie de EU heeft met het bekampen van antisemitisme, kan men een gelijkaardig antwoord formuleren. De Conferentie van Europese Rabbijnen, de ultieme vertegenwoordiger van het religieus Jodendom in Europa, hield een vergadering in Athene om de kleine Joodse gemeenschap daar te ondersteunen. De nationale staking op de laatste dag van de vergadering bewees dat de Griekse tragedie niet voorbij was. De pers heeft gewoon andere onderwerpen opgeraapt zodat de modale Europeaan het gevoel krijgt dat alles voorbij is. De Rabbijnen spraken met de President van Griekenland, de Aartsbisschop, ministers en Joodse leiders. Ze nodigden tevens Mevr. Katharina von Schnurbein uit, juist benoemd tot de persoon “die het antisemitisme zou monitoren”. Het was de dag dat Europa besliste producten uit betwiste gebieden te labelen. Toen Mevr. von Schnurbein sprak werd juist bekend dat Israël de diplomatieke dialoog met Europa opschortte. De EU was “verbaasd” dat een actie van Europa een reactie van een soeverein land uitlokte. Een antwoord kon niet gegeven worden waarom Europa enkel Israël wil labelen en andere 200 conflicten in de wereld negeert. Israël lijkt het uitverkoren land te zijn voor een Unie die aan het uiteenvallen is en waarin regeringsleiders hun plaatselijke bevolking ter wille willen zijn.


door A.Z.

De New York Times verklaarde dat de Europese beslissing met “de druk van de steeds stijgende moslimbevolking in sommige landen groot was”. Toen het Ministerie van Buitenlandse Zaken van de Verenigde Staten vroeg of Europa een definitie van antisemitisme zou aanvaarden, was er een veelzeggende stilte. Het antwoord dat de rabbijnen kregen was: “De tegenstand is te groot”. Alhoewel sommigen beweren dat Europa een verantwoordelijke voor antisemitisme aanstelde, namelijk, dhr. Timmermans, komt dit weinig overeen met de werkelijkheid. De unie heeft gevraagd anti-Islamisme en antisemitisme onder één verantwoordelijkheid te voegen met de nadruk op het feit dat veel van deze materie een nationale en niet-Europese aangelegenheid betreft. Het lijkt er meer en meer op dat een definitie om het antisemitisme aan te moedigen meer kans heeft tot slagen bij een stemming dan het omgekeerde. De belangrijkste reden waarom een definitie opgesteld door een orgaan van de EU, door de EU zelf niet wordt aanvaard, is dat de acties van de EU onder haar eigen definitie als antisemitisch zouden kunnen worden beschouwd. Met alle goede wil van sommige werknemers van de Europese Unie, het is duidelijk dat het lobbyen van anti-Israëlische groeperingen de bovenhand hebben en -hoewel men het ook ontkent- het antisemitisme aanwakkeren. Europa wil een volgzame Joodse Gemeenschap die, zelfs tegen haar eigen belangen en veiligheid in, verklaart dat Europa de Joden goed gezind is. Tegendraadse stemmen worden niet getolereerd. De EU staat op het punt uit elkaar te vallen, zeker indien het Verenigd Koninkrijk Europa verlaat. De lidstaten komen over niets overeen, behalve over het feit hoe men het Jodendom stigmatiseert. Het lijkt soms het enige punt wat hen verenigt. Men wordt voor minder Euroscepsis. Gelukkig konden de Rabbijnen ook positieve woorden horen. De Aartsbisschop beloofde te ijveren voor een samenwerking tussen de Orthodoxe Kerken en het Jodendom. Een formeel akkoord bestaat met de Katholieke Kerk, maar niet met de Orthodoxe Kerk. Binnenkort vergadert de Orthodoxe Synode. Het is voor het eerst in duizend jaar dat de Orthodoxe Kerken samenkomen. Opperrabbijn Bleich van Oekraïne sprak de Griekse Aartsbisschop die beloofde de samenwerking te steunen. Tijdens de Shoah heeft de toenmalige Aartsbisschop zijn leven op het spel gezet door valse identiteitspapieren aan Joden te geven. Maar terugkomend op het gedrag van de Europese Unie kan men een andere anekdote aanhalen. Toen Spielberg de “Oorlog van de Werelden” draaide over een aanval van buitenlandse wezens op de aarde, vroeg een vriend aan hem: “Ben je niet bang dat ze gaan zeggen dat het de fout van de Joden was?”. Zulke uitspraken lijken absurd, en toch. In een interview met de Standaard waarin Europees Commissaris Tindemans en onze Minister Geens, de vluchtelingencrisis bespraken, werd een vergelijking gemaakt met de Joodse vluchtelingen van de Shoah. Het lijkt erop dat het enige wat Europa kan doen tegen de vluchtelingencrisis is Israël en het Europees Jodendom met de vinger te wijzen. Uiteraard zal dit gemonitord worden door haar eigen organen.

5200 Rabbijnen uit de hele wereld vergaderen in New-York Door Carlo Schreiber

5

200 Rabbijnen van Chabad-Lubavitch uit de hele wereld en hun gasten, vierden op 8 november hun jaarlijks banket in New-York, het hoogtepunt na een vijfdaagse internationale vergadering. Dit jaar stond in het teken van het jaar van “Hakhel”. Hakhel was een bijeenkomst die plaatsvond op de feestdag van Soekot na het Sabbatjaar(1) in de Heilige Tempel in Jeruzalem. Elke Jood, man, vrouw en kind werd verwacht aanwezig te zijn, en de koning zou hen speciale selecties uit de Thora voorlezen. Tegenwoordig is er geen Joodse koning, en is er geen Heilige Tempel. Maar de essentie van deze mitswa wordt nu tijdens het hele “Hakhel jaar” uitgevoerd om samen met andere Joden voor Thora-studie en inspiratie bijeen te komen. Dit jaar vond de vergadering plaats in de “BedfordUnion Armory in the Crown Heights section of Brooklyn”, die vroeger een bewaarplaats voor militaire tanks was. De overlevende bij de Mumbai terreuraanslag, Moshe Holtzberg, nu 9 jaar oud, leidde de menigte van duizenden in het reciteren van Tehilim psalmen tijdens het banket. Moshe’s ouders, Rabbi Gavriel en Rebbetzin Rivka Holtzberg, die het Chabad huis in de Indiase stad bestuurden, werden op brutale wijze in november 2008 door Islamitische terroristen vermoord. Een zeer ontroerende bijeenkomst. (1) Sabbatjaar: In het Hebreeuws “Sjmita” genoemd. Volgens de Joodse geschriften moet men de velden ieder 7 jaar laten rusten, en mag men niets laten groeien en oogsten. Het jaar volgend op het “Sjmita” jaar heet het jaar van “Hakhel”.


The European Union cannot fight

anti-Semitism without defining it By Alexander Zanzer

The US state department has an envoy to monitor and combat anti-Semitism. To understand what it should monitor, the State Department follows the Working Definition of Anti-Semitism by the European Monitoring Center on Racism and Xenophobia.

I

It states that: “Anti-Semitism is a certain perception of Jews, which may be expressed as hatred toward Jews. Rhetorical and physical manifestations of anti-Semitism are directed toward Jewish or non-Jewish individuals and/or their property, toward Jewish community institutions and religious facilities.” The State department also mentions examples to define the boundaries of what is and what shouldn’t be permissible: CONTEMPORARY EXAMPLES OF ANTI-SEMITISM: Calling for, aiding, or justifying the killing or harming of Jews (often in the name of a radical ideology or an extremist view of religion). Making mendacious, dehumanizing, demonizing, or stereotypical allegations about Jews as such or the power of Jews as a collective—especially but not exclusively, the myth about a world Jewish conspiracy or of Jews controlling the media, economy, government or other societal institutions. Accusing Jews as a people of being responsible for real or imagined wrongdoing committed by a single Jewish person or group, the state of Israel, or even for acts committed by non-Jews. Accusing the Jews as a people, or Israel as a state, Centrale Centrale Magazine Magazine -- 30 30

“Accusing Jews as a people of being responsible for real or imagined wrongdoing committed by a single Jewish person or group, the state of Israel, or even for acts committed by non-Jews. “

of inventing or exaggerating the Holocaust. Accusing Jewish citizens of being more loyal to Israel, or to the alleged priorities of Jews worldwide, than to the interest of their own nations. What is Anti-Semitism Relative to Israel? EXAMPLES of the ways in which antiSemitism manifests itself with regard to the state of Israel, taking into account the overall context could include:

DEMONIZE ISRAEL: Using the symbols and images associated with classic anti-Semitism to characterize Israel or Israelis Drawing comparisons of contemporary Israeli policy to that of the Nazis Blaming Israel for all inter-religious or political tensions DOUBLE STANDARD FOR ISRAEL: Applying double standards by requiring of it a behaviour not expected or demanded of any other democratic nation Multilateral organizations focusing on Israel only for peace or human rights investigations DELEGITIMIZE ISRAEL: Denying the Jewish people their right to selfdetermination, and denying Israel the right to exist. However, criticism of Israel similar to that leveled against any other country cannot be regarded as anti-Semitic. Anti-Israel rhetoric is more and more used to legitimize anti-Semitism. This is done not only by governments wishing to destroy the Jewish State or in conflict with it, but also by European political parties, mostly left-wing, to attract voters by hiding old-fashioned antiSemitism under criticism of Israel. Anti-Semitism is part of the European DNA and almost every European government says it puts considerable efforts to combat it. But how can it combat something they haven’t defined? The absence of will to adopt a clear definition is symbolic of the European double language of promises without action. In fact, if we follow the reasoning till the end, the nonadopting of a definition is in itself an act of anti-Semitism. By not recognizing what constitutes antiSemitism, the EU encourages the trespassing of moral borders and leaves the pathway free for political acceptance of what was thought to belong to the “never again” philosophy. The U.S. is now urging the European Union to adopt a working definition of anti-Semitism, similar to the one used by the State Department. Defining anti-Semitism is “an important tool” for combating the rising anti-Semitic trend in Europe,

“The U.S. is now urging the European Union to adopt a working definition of antiSemitism, similar to the one used by the State Department. Defining anti-Semitism is “an important tool” for combating the rising anti-Semitic trend in Europe”

where — the official, who was not speaking on the record to the Algemeiner newspaper, warned — several smaller Jewish communities, which have existed for 500 to 2,400 years, are on the verge of extinction. The State Department definition of antiSemitism –as seen above- includes certain attitudes toward Israel. In what are commonly referred to as the “3 Ds,” a phrase coined by Jewish Agency Chairman Natan Sharansky, the definition says that demonization, delegitimization and holding Israel to a double standard all constitute anti-Semitism. The senior official noted that Europe needed to make a distinction between legitimate criticisms of Israel and when criticism may function as anti-Semitism. The E.U.’s Agency for Fundamental Rights put a working definition of anti-Semitism on its website in 2005, but deleted it a few years ago, with certain E.U. members claiming it was never official anyway; the State Department still includes that working definition on its website. Similarly, Israel’s Foreign Ministry anti-Semitism czar, Ambassador Gideon Behar, told The Algemeiner on Monday that Israel also wanted to see the E.U. adopt a working definition. Additionally, the State official lauded U.S. officials, clergy and community leaders for continuing to ensure that the price of antiSemitism in public remains high. He noted that while the U.S. does not have laws prohibiting hate speech on the books, this system of shaming has ensured society-based punishment for anti-Semites. Part of this, he explained, comes from the awareness of what anti-Semitism is, which is bolstered by the U.S.’s working definition. Interestingly, although the State definition is applicable in the U.S., the official noted his agency could do little to guarantee that states and public agencies also adopt the definition. Here is the obligation of Jewish European Organizations to push its national and regional governments to adopt the definition and to put the European Union officials before their responsibility, or better, a choice. The choice between a descent of Europe into the depths of hate or choosing for a tolerate Europe worthy of its Nobel Prize. Centrale Centrale Magazine Magazine -- 31 31

NADLAN PORTAL Uit sympathie


HOE ZESTIG JAAR LATER

EEN JOODSE VROUW HAAR GROOTVADER TERUG VOND. Door Carlo Schreiber

T

Een trein vol Joodse gevangenen arriveerde in één van de nazi vernietigingskampen. Veel Poolse dorpelingen kwamen om de laatste groep gevangenen te zien. De Joodse gevangenen probeerden hun bezittingen te verzamelen die ze naar het kamp wilden meenemen. Een Duitse officier zei tegen de Poolse dorpelingen: «U kunt alles van deze Joden nemen, want zij zullen nooit terug komen»

wee Poolse vrouwen waren niet ver van het konvooi en zagen een Joodse vrouw die een zware mantel droeg. Ze renden naar de vrouw, gooiden haar op de grond en pakten haar jas. Thuis zochten ze naar de buit die in de binnenkant van de jas was verborgen. Ze ontdekten gouden sieraden, zilveren kandelaars en andere familiestukken. Zij waren blij met hun vondst, maar de mantel leek nog steeds zwaarder te zijn dan het had moeten zijn. Zij vonden nog een geheime binnenzak. En in die binnenzak zat er een baby, een klein meisje verborgen… De vrouwen waren met deze ontdekking geschokt. Een van de vrouwen had medelijden en smeekte de andere: «Ik heb geen kinderen en ben nu te oud om een kind te hebben. Neem het goud en zilver en geef mij de baby». De Poolse vrouw nam haar nieuwe «dochter» mee en deelde deze vreugde met haar echtgenoot. Zij werd als een eigen kind opgevoed, werd uitstekend behandeld, maar ze onthulden haar nooit iets over haar afkomst. Het meisje was een uitblinkende leerling, studeerde geneeskunde en werd kinderarts in een Pools ziekenhuis. Toen haar moeder vele jaren later stierf, kwam een oude vrouw om haar medelijden te tonen. De oude vrouw vertelde aan de kinderarts: «Ik wil dat je weet dat de vrouw die vorige week stierf, niet je echte moeder was. Toen wij je vonden droeg je een mooie ketting met een vreemd geschrift, waarschijnlijk in het Hebreeuws.

Ik ben zeker dat je «Poolse moeder» de ketting heeft behouden.» De jonge vrouw opende het koffertje met de sieraden van haar overleden moeder en vond de ketting, net als de oude vrouw het haar had beschreven. Ze vond het moeilijk om zich voor te stellen dat zij van Joodse afkomst was, maar had hier een bewijs. Ze liet de ketting vergroten en droeg het sieraad dagelijks, zonder aan haar «Joodse roots» te denken. Enkele jaren later ging ze op vakantie en ontmoette twee Joodse religieuze jongens die poogden om Joodse voorbijgangers Tefilin te laten dragen. Ze vertelde hen haar verhaal en toonde haar ketting. Ja, inderdaad het is Hebreeuws. Maar ze wisten niet hoe de situatie vanuit een religieus standpunt te bedenken. Ze adviseerden haar om een brief aan hun mentor te schrijven, de Rabbi van Lubavitch; als iemand zou weten wat te doen, was hij zeker de bevoegde persoon. Ze volgde hun advies en enkele dagen later kreeg ze een antwoord. Het was duidelijk dat zij een Joods meisje was en misschien zou zij het moeten overwegen om haar medische vaardigheden in Israël te beoefenen, waar er een tekort aan kinderartsen was. Ze reisde naar Israël, raadpleegde een «Beth Din» (rabbijnse rechtbank) die haar Joods verklaarde. Kort daarna werd ze toegelaten om in een ziekenhuis te werken.

Zij ontmoette haar man en stichtte een familie. In augustus 2001 was er een terroristische aanslag van Hamas in het Sbarro pizzarestaurant in Jeruzalem. 15 mensen werden vermoord en 130 verwond.

De verwonden werden naar het ziekenhuis gebracht waar de kinderarts werkte. Een oudere patiënt was onder diepe schok. Hij zocht overal zijn kleindochter, die van hem bij de terreurdaad gescheiden was. Ze vroeg aan de oude man, hoe men zijn kleindochter kon herkennen. Hij gaf een beschrijving van het meisje, en zei dat zij een gouden ketting droeg. De kleindochter werd tussen de gewonden teruggevonden. Toen de kinderarts de ketting zag kon ze het niet geloven. «Waar hebt u deze ketting gekocht?», vroeg ze hem. Hij antwoordde: «Je kunt zo een ketting niet kopen! Ik ben goudsmid en ik maakte twee identieke kettingen voor elk van mijn dochters. Een van mijn dochters heeft de oorlog niet overleefd, en dit meisje is mijn kleindochter » Dit is hoe een Joods meisje, brutaal werd gescheiden van haar moeder op een nazi konvooi, bijna zestig jaar later haar grootvader terugvond. Centrale Magazine - 33

HOE EEUWENOUDE

ANTISEMITISCHE IDEEËN LINKSE PARTIJEN INPALMEN door A.Z.

Het meest prestigieuze economische magazine “The Economist” plaatste Jeremy Corbyn op hun voorpagina met de tekst “Backwards, comrades!”.

Corbyn werd voorgesteld als Lenin die het communisme verkondigde. Na het verlies van de Labour partij in de laatste verkiezingen, wou de partij zich “herbronnen” door meer radicale ideeën te lanceren. De sterke verlaging van het lidgeld bracht enorm veel nieuwe leden gefrustreerd door de economische situatie. Centrale Magazine - 34 68

N

a het verlies van de Labour partij in de laatste verkiezingen, wou de partij zich “herbronnen” door meer radicale ideeën te lanceren. De sterke verlaging van het lidgeld bracht enorm veel nieuwe leden gefrustreerd door de economische situatie. Jeremy Corbyn, een linkse extremist werd als voorzitter van de partij gekozen. Zijn verkiezing is tevens te danken aan zijn sterke antisemitische retoriek en zijn vriendenkring waaronder bekende Holocaust ontkenners. Hij noemde Hamas en Hezbollah tevens zijn “vrienden”. De vraag kan gesteld worden waarom linkse partijen antisemitisme verheerlijken. Ze proberen het wel te verbergen onder anti-Israëlische retoriek, maar hun fixatie op het IsraëlischPalestijns conflict en eenzijdige interpretaties die bijna de verheerlijking van het terrorisme prediken, is enkel en alleen een manier om het antisemitisme onder hun leden aan te wakkeren.

Het socialisme was grotendeels ontstaan en ondersteund door Joodse denkers en politici. Bijna alle Joden hebben de Russische revolutie ondersteund in de hoop dat economische gelijkheid ook gelijkheid voor de onderdrukte Joodse gemeenschappen met zich mee zou brengen. Rechtse economische ideeën werden geïdentificeerd met het fascisme alhoewel velen vergeten dat het nazisme het “sociaal nationalisme” werd genoemd. Tot nu toe kunnen vele Joodse organisaties - voornamelijk Europese Ashkenazim - zich moeilijk vereenzelvigen met rechtse partijen gezien de herinneringen aan de Shoah nooit kunnen uitgewist worden. Ook in de Verenigde Staten stemden de Joden traditioneel voor de democratische partij. Maar dit alles is in Europa en de Verenigde Staten aan het veranderen. Politieke partijen moeten simpele boodschappen verkondigen om de grote massa te kunnen aanspreken. Dit geldt voornamelijk voor de minder opgeleide en zeker de economisch armere klasse.

Jeremy Corbyn with Hezbollah flag and Ayatollah Khomeini banner, London, Aug 2012.

Negativisme reikt verder dan positivisme. Ontevreden stemgerechtigden moeten zich op een vijand kunnen focussen. Linkse partijen proberen het ongenoegen te focussen op de financiële markten. Maar dit is te ruim om de aandacht te kunnen trekken. Hiervoor worden oude antisemitische stereotypen opnieuw bovengehaald. De Jood wordt zoals tijdens het nazisme voorgesteld als het beeld van alles wat verkeerd loopt met het kapitalistisch systeem. Gezien directe antisemitisme wettelijk verboden is, maken linkse partijen het Israëlisch-Palestijns conflict en voornamelijk de aanvallen op Israël als een hoeksteen van hun politieke agenda. de aanvallen op Israël als een hoeksteen van hun politieke agenda.Ze zijn zich ervan bewust dat het antisemitisme voldoende zal aanwakkeren om een duidelijke vijand aan hun leden te kunnen voorschotelen. Zo wordt de Joodse eeuwenoude karikatuur in een nieuw jasje gestoken en voorgesteld als de

Zijn verkiezing is tevens te danken aan zijn sterke antisemitische retoriek en zijn vriendenkring waaronder bekende Holocaust ontkenners. Hij noemde Hamas en Hezbollah tevens zijn “vrienden”.

onderdrukker van de Palestijnen met de bedoeling hem ook als de onderdrukker van de werkende mens voor te stellen. Realistische economische alternatieven spreken minder aan dan een karikaturale vijand waarvoor de haat een eeuwenoude geschiedenis heeft. Vele Joodse gemeenschappen schieten laat wakker zoals dit ook in de jaren dertig het geval was. De mentaliteit wijzigt wel. De verkiezing van Corbyn heeft de ogen geopend, alhoewel velen het nog altijd niet willen geloven. De Jewish Chronicle besteedt veel aandacht aan de radicale ideeën van Corbyn en vooral aan zijn vriendschappen met terroristische organisaties en holocaust ontkenners. Maar het is niet te ontkennen. Het aloude antisemitisme heeft als een virus een nieuw onderkomen gevonden bij diegenen die economische problemen koppelen aan de imaginaire Joodse invloed en haat verbergen onder het mom van Palestijnse medegevoelens.

Centrale Centrale Magazine Magazine -- 35 69

N

‫זכור‬

u de laatste overlevenden van de Shoah geleidelijk aan verdwijnen, wordt het overdragen van hun geschiedenis des te belangrijker. Terwijl binnen de familie deze verhalen worden overgeleverd hebben we ook de taak deze verhalen te vertellen aan de bredere maatschappij zodat de geschiedenis zich niet meer zal herhalen. Kazerne Dossin en zijn voorganger, het Joods Museum van Deportatie en Verzet, zet zich sinds 1995 in voor de wetenschappelijke studie van de Shoah in België en voor het informeren van de Belgische maatschappij, en in het bijzonder de Belgische jeugd, over de verschrikkelijke gebeurtenissen die tijdens de oorlog in ons land hebben plaatsgevonden.

‘Vergeten leidt tot ballingschap, gedenken is het geheim van verlossing’ (Rabbi Yisroel ben Eliezer / Baal Shem Tov) Kazerne Dossin

Toch kan Kazerne Dossin dit niet alleen. Om deze geschiedenis correct en integer te vertellen - niet alleen via de grote politieke gebeurtenissen maar ook door het menselijke, het individuele verhaal, centraal te stellen - zijn bronnen nodig. Daarom is Kazerne Dossin op zoek naar familiedocumenten, foto’s, dagboeken en andere interessante getuigenissen en objecten die deze geschiedenis illustreren. Indien u zulke stukken bezit vragen wij u om ons te contacteren en te overwegen deze door ons te laten digitaliseren, in bewaring te geven of te doneren. Kazerne Dossin beschikt over een professioneel archief- en documentatiecentrum dat de bewaring en ontsluiting, zowel digitaal als materieel, van deze documenten kan verzekeren voor het nageslacht. Help ons om de geschiedenis van de Shoah in België te herdenken zodat men nooit zal vergeten!

Voor meer informatie kan u zich richten tot: [email protected] [email protected] [email protected] Centrale Magazine - 37

With compliments

Britselei 28 – 2000 Antwerpen

Tel : 00.32.3.218.97.07

www.gtgroup.be

Filmrecensie:

Woman in Gold “W

oman in Gold” met de Britse actrice Helen Mirren. Helen Mirren is bekend voor haar rol van Koningin Elisabeth II in “The Queen” waarvoor zij een Oscar kreeg. In deze nieuwe film van Simon Curtis vertolkt zij de rol van Maria Altmann, gebaseerd op een waar gebeurd verhaal. Maria Altmann is een Joodse vluchteling die Oostenrijk net voor de tweede wereldoorlog het land uit moest vluchten, om aan het Naziregime te ontsnappen om zich in de Verenigde Staten te vestigen. Tijdens deze gebeurtenis werden vijf schilderijen van de bekende schilder Gustav Klimt uit haar ouderlijk huis gestolen. De schilderijen waren in bezit van haar familie, waaronder een schilderij het portret van Adèle BlochBauer met de titel “The Golden Lady”. Later zijn de kunstwerken in handen gekomen van de Oostenrijkse overheid en waren de werken onder andere te zien in het museum “Österreichische Galerie Belvedere” in Wenen. Altmann begon een juridische strijd om de kunstwerken weer in familiebezit te krijgen. Hierbij werd ze bijgestaan door de jonge advocaat Randol Schoenberg, de kleinzoon van de bekende Oostenrijkse Joodse componist Arnold Schoenberg, die ook tijdens de oorlog naar de Verenigde Staten was gevlucht. Dit proces duurde bijna een decennium.

Door Carlo Schreiber

“Het schilderij werd in 2006 voor 135 miljoen US dollars geveild, en is gekocht door Ronald Lauder voor het museum “Neue Gallerie” in New York. Hiermee staat het schilderij ook in de top 10 van de lijst van de tien duurste schilderijen aller tijden die geveild werd.”

Het is schandalig om te zien hoe de Oostenrijkse staat zich heeft opgesteld. Uiteindelijk heeft Altmann het proces in 2004 gewonnen bij de “Supreme Court of the United States” tegen de regering van Oostenrijk. Het schilderij werd in 2006 voor 135 miljoen US dollars geveild, en is gekocht door Ronald Lauder voor het museum “Neue Gallerie” in New York. Hiermee staat het schilderij ook in de top 10 van de lijst van de tien duurste schilderijen aller tijden die geveild werd. Het is een echt ontroerende film, een absolute aanrader. Het boeiendste en interessantste gedeelte van deze film richt zich op het heden en verleden van de weduwe Altmann. Een gedoseerde mengeling van beelden over dit pittige personage heden en de pijnlijke herinneringen uit het verleden die getoond worden in sepia-kleurige flash-backs. Een contrastrijke schets over de nu getraumatiseerde Maria en de omstandigheden waarin ze tijdens de bezetting leefden. De vernederingen en de angst. Zelfs nadat zij na zoveel jaren terug in Wenen terechtkomt, zie je aan Maria’s gezichtsuitdrukking dat dit verleden nog steeds zwaar op haar weegt. Helen Mirren vertolkt de rol van Maria Altmann op schitterende wijze met al de nuances. De rol van advocaat Randol Schoenber wordt ook meesterlijk gebracht door acteur Ryan Reynolds. Niet te missen. Centrale Magazine - 39


Joden in

Berlijn rond 1800. Door dhr. O. Sauerman

Rond de eeuwwisseling naar de 19de eeuw woonden er ongeveer 300 Joden in Berlijn, ongeveer 2 procent van het inwonertal. Enkele welgestelde families hadden al onder Friedrich II en diens opvolger rijkdom vergaard, maar de meerderheid leefde ook hier in armoede.

D

e Joden hielden zich bezig met detailhandel, als bediende bij de Joodse gemeente, als slager en leraar in leven, of met ambachten als zegelsnijder, goudsmid of boekbinder - alles wat niet in gilden was georganiseerd. Alleen geregistreerde families hadden burgerrechten. Uit die families waren de wetenschappers, schrijvers en musici, bankiers en groothandelaren, hervormers en voorvechters van gelijke rechten afkomstig. Zoals in alle Joodse geJewish Salonières ca 1800 meenten was er ook in Berlijn een herberg voor immigranten en reizigers die geen onderdak bij familie of vrienden konden krijgen: voor reizend volk zoals muzikanten en potsenmakers, voor rondtrekkende studenten op zoek naar een betrekking als leraar, voor zwervers en bedelaars tot en met beroepsdieven en zakkenrollers. In die herberg werden ook huwelijksfeesten gevierd. Kraamvrouwen mochten langer blijven dan twee of drie dagen. De herberg speelde in het sociale leven van de laagste Joodse klassen een belangrijke rol. In Berlijn was de gemeente tegenover de overheid verplicht alleen die Joden een doorreisvergunning te verlenen door één van de daarvoor bestemde poorten als ze kon instaan voor de korte duur van het verblijf of als ze een aanstelling bij de gemeente kon aantonen. De anderen werden via de “Jodenherberg” weer de stad uitgezet. Centrale Magazine - 41

VIR DSG IMMO

UIT SYMPATHIE

VISIT OF A PALM GROVE IN

BORDIGHERA

Paolo Veziano the Italian historian of the Shoah made us discover the “March of the Memory” organized since 16 years by the “Association Giorgio Biandrata” to commemorate the deportation of Jews who were hidden in the mountains of Piedmont, thanks to the help of a priest. Door Carlo Schreiber

H

e is also the initiator of visits to the splendid synagogues of the 18th century in various cities of Piedmont, as Cuneo, Mondovi, Saluzzo and Turin. An article was published last year in our magazine. Paolo Veziano presented this year another gem: the Palm Grove in Bordighera, with the collaboration of Robert Castellana, sociologist and responsible of the historical Palm Grove. Bordighera located at 20 km from France in Liguria, is called the “Queen of the Palm Trees”. Palm trees are since the Middle Ages one of the treasures of the area. Palm leaves are used for the Christian Holiday of “Palm Sunday” and for the Jewish communities for the festival of Sukkot. For centuries Bordighera supplied the palms for both events. The Jewish Communities of Italy, France, Germany, Switzerland and of Eastern Europe purchased the palms till 1990. Today the palms for Sukkot come from Egypt, via Israël and the “Etrogim” (cedrates) are produced in Israël. Paolo Veziano was very happy to welcome members of the Jewish Communities of Menton and Monte-Carlo after a break of more than 25 years. Franco Palmero is the last witness of the palms tradition for Sukkot. He learnt it from his father and rabbies

from England, Germany and Switzerland. He explained the differences between the different kinds of palm trees. The palm tree used for Sukkot has a hook at the end of the leaves. He showed us how to bound the species.

“Palm trees are since the Middle Ages one of the treasures of the area. Palm leaves are used for the Christian Holiday of “Palm Sunday” and for the Jewish communities for the festival of Sukkot. For centuries Bordighera supplied the palms for both events.”

The “lulav” in the middle with the closed frond from the palm tree, the “aravah” branches with leaves of the willow tree placed to the left, and three “hadass” boughs with leaves from the myrtle tree placed to the right. He invited the members of the Jewish Communities to visit the Palm Grove and to cut palm leaves for the roof of the Sukka. He also offered several lulavim. The rabbi was surprised to see that the lulavim were perfect and kosher. Bordighera has a beautiful scenery. It inspired the French painter Claude Monet who stayed there for several months. Monet painted forty paintings of Bordighera , mainly of palm trees overlooking the sea. Raphael Bischoffsheim a French jewish banker and benefactor lived in Bordighera; he built there a villa in 1873 designed by the French architect Charles Garnier. Charles Garnier is the architect of the Opera in Paris and it’s smaller copy the Opera of Monte-Carlo. Garnier lived in Bordighera and built also a villa for himself. Both houses are near the historic Palm Grove. Centrale Magazine - 43

GM DIAMONDS bvba Rough diamond trading & consulting

Uit sympathie

Hovenierstraat 53, BOX 25 B-2018 Antwerp


Belgium

VILLA ALTOL Full board, All-in, Gourmet Annual Bookings:

Wintervakantie Dec. 27-Jan. 3

Krokus vakantie Feb.7-Feb. 14

Pessach

Kinderkolonie

Jonge Moeders

Zomervakantie

22/4/16 - 1/5/16

4/7 tot 18/7

8-12, 15-19, 22-26 may

Shavuot Available for group bookings for: • Shabbosim Centrale Magazine - 46 • Simchas

25/7 tot 21/8

10/6 tot 14/6

Make your reservation at:

+32-473-51-11-61

[email protected] - www.villaaltol.be

Kinderkolonie te

Villa Altol

>> De Villa Altol gelegen in Koksijde is de ideale plek voor kinderen om na een druk schooljaar van een welverdiende vakantie te genieten. Met een heus team aan monitoren wordt een volledige kinderkolonie in elkaar gestoken. Tijdens deze kinderkolonie kunnen de kinderen genieten van een druk programma aan uitstapjes en leerrijke activiteiten. De kinderen worden onderverdeeld in groepen gebaseerd op leeftijd om een zo maximaal mogelijk gerichte activiteit voor te bereiden. Elk jaar is er een centraal thema aanwezig die gedurende 2 weken als rode draad dient tijdens de activiteiten. Dit jaar stond de kinderkolonie in het teken van fruit. We konden ook dit jaar zeer blij zijn met de diversiteit van het publiek. De kinderen waren niet enkel afkomstig uit Antwerpen, maar ook uit Brussel, Frankrijk, Israël en Amerika. Onze monitoren beheersen tal van verschillende talen om elk kind op zijn gemak te laten profiteren van het programma. Aan de mooie Villa waar de kinderen verblijven, grenst een grote tuin met de mogelijkheid om te voetballen, basketten en andere sporten te beoefenen. Naast de programma’s rond de Villa zelf, gaan de kinderen ook naar het zwembad, minigolf enz… Je kan ook rustig een souvenirtje gaan kopen of een toertje rijden op een “kwistak” op de zeedijk. Er worden ook tal van activiteiten aan het strand georganiseerd, of in de prachtige duinen van Koksijde. Ook dit jaar konden de kinderen genieten van een daguitstap naar Nieuwpoort en Plopsaland. De Villa Altol is een kinderkolonie die al meer dan 92 jaar bestaat. Het mooie is dat kinderen uit verschillende scholen en steden elkaar leren kennen om zo een fijne vriendschap op te bouwen en een leuke vakantie te beleven. Via deze weg zouden we de Centrale willen bedanken die ervoor zorgt dat we deze traditie al zo lang kunnen behouden. We hopen samen om deze nog lang te mogen voortzetten. In naam van alle monitoren en kinderen zou ik ook nog Mr. en Mevr. Mendlewicz willen bedanken voor hun jarenlange inzet, motivatie en lekker eten.

Gregory Berneman Centrale Magazine - 47

JaarlijkseThee op 28 oktober 2015 door Betty Parnas

D

e jaarlijkse Thee van de damescommissie op 28 oktober die in de zaal Keter Malchut plaats vond trok veel mensen aan. Al onze vrijwilligsters waren al ‘s morgens komen opdagen; de ene met een prachtige taart, de andere met mooi versierde fruit of met smakelijke koekjes. Ze waren allemaal gekomen om een handje toe te steken. Het meest indrukwekkend was de ploeg die de zaal omvormde tot een adembenemend decor. Het buffet, een lust voor de ogen en voor de smaakpapillen, was prachtig versierd. Men moest het allemaal zien om het te geloven! Het hoogtepunt van de namiddag was natuurlijk de voorstelling van onze kinderen. De meisjes van de Jesode Hatora gaven een mooie dansvoorstelling onder leiding van Nechama Peterfreund. Iedereen genoot ervan, zowel de moeders, grootmoeders, tantes, zusters enzovoort...Op een zeker ogenblik was de zaal zo propvol dat het jonge publiek op de grond moest gaan zitten. Ze konden ook buiten naar hartelust op de trampoline springen. Wij willen langs deze weg allen die ons geholpen hebben van harte bedanken. Tevens willen we onze trouwe sponsors bedanken, alsook de winkeliers van de stad die ons mooie geschenken voor de tombola hebben geschonken. De opbrengst van deze Thee is bestemd voor de sociale hulp aan de arme families in onze stad. Gezien de noden in onze gemeenschap zal het vlug opgebruikt zijn!

‫בזכות הצדקה ישראל נגאלים‬

Het is inherent aan onze traditie om de behoeftigen te helpen. Ten allen tijden hebben we dit gedaan en zo zullen we altijd trachten verder te doen! Centrale Magazine - 48


– ING Lion Account –

Mijn gratis zichtrekening, dat is ook

een klare kijk op mijn budget.

De ING Lion Account is een zichtrekening, uitsluitend in euro, enkel bestemd voor rechtsbekwame, meerderjarige natuurlijke personen, die in België verblijven en over een e-mailadres beschikken. Maximaal twee ING Lion Account per persoon. Maximaal twee houders per ING Lion Account (en geen mandataris mogelijk). Als er twee houders zijn, worden zij tegenover ING altijd beschouwd als een onverdeeldheid. Voor feitelijke verenigingen stelt ING in haar kantoren de Groene ING-Rekening voor. De ING Lion Account is een zichtrekening die via internet beheerd wordt. Ze moet worden aangevraagd via www.ing.be of via smartphone op m.ing.be en wordt geopend na ondertekening van het contract in een ING-kantoor. De opening via www.ing.be is gratis (onder voorbehoud van aanvaarding door ING en wederzijds akkoord). U betaalt bovendien geen jaarlijkse beheerskosten, noch kosten voor geldafhalingen aan automaten in de eurozone. Raadpleeg het ING Algemeen Reglement der Verrichtingen, het Bijzonder Reglement voor Betalingstransacties, de Algemene voorwaarden van de ING-betaalkaart en het Tarief voor de meest voorkomende bankverrichtingen voor natuurlijke personen. Deze zijn beschikbaar op www.ing.be. ING België nv • Bank • Vennootschapszetel: Marnixlaan 24, B-1000 Brussel • Btw BE 0403.200.393 • RPR Brussel • BIC (adres SWIFT): BBRUBEBB • IBAN: BE45 3109 1560 2789. Verantwoordelijke uitgever: Inge Ampe • Sint-Michielswarande 60, B-1040 Brussel • 711189N • 12/15

711189N_adv_ILA_Joodse_gemeenschap_95x125.indd 1

08/12/15 15:49

SNN INTERNATIONAL BVBA Uit sympathie en bedankt voor het prachtige werk! Centrale Magazine - 50

A-Z Supplies

Uit Sympathie

Boomgaardstraat 40 2600 Berchem

Paraccount Bvba Hertevoetweg 34 1982 Weerde Tel. 015 61 65 58 Fax. 015 61 56 88 Centrale Magazine - 51

Rusthuis 2015 Feesten in het

Giften op het feest Bendavid Adina Davids Madeleine Holzer Blima Lieberman Anna Maier Betty Mörsel Gitta Pollak Dori

Het verhaal van Chanoeka weerspiegelt de ultieme overwinning van de waarden van de Thora. En ondanks het feit dat deze gebeurtenissen zo lang geleden plaatsvonden is deze strijd tot op heden nog altijd actueel. Centrale Magazine - 52

Rosh Hashana 5776 ‫חנוכה‬

O

p 3 september vierde men in het vooruitzicht van Rosh Hashana 5776. Twee dames, Macha Daum en Betty Parnas, boden deze namiddag aan. Ook al zijn de Hoge Feestdagen ernstige dagen, het was een gepaste gelegenheid om aan iedereen een gelukkig jaar toe te wensen en bijgevolg was de sfeer buitengewoon aangenaam. Het feit dat de twee sponsors van verschillende generaties waren droeg bij tot het feit dat iedereen zich betrokken voelde, zowel jong als oud. De hoop voor iedereen op een beter jaar werd met veel geloofsovertuiging uitgedrukt. Voor Chanoeka werd hier ook gecelebreerd. Het feest werd aangeboden door Rachel Finkelstein en Mirel Leah Mörsel. Ze hebben allebei een Simcha (familiefeest) in hun familie en ze wilden de residenten van het rusthuis ook daarvan laten genieten. Het was een gevarieerd programma. Het koor van de leerlingen van de Jesode-Hatora zongen mooie liedjes onder begeleiding van Mevr.Grosz. Dan werd het gebak en het fruit uitgedeeld, en natuurlijk werden de traditionele “pontchkes”ook geserveerd. Nadien stak Rabbi Zafir de Chanukakaarsen aan en dan waren de jongens van de Javne school aan de beurt. Ze voerden een mooie prestatie uit onder begeleiding van hun directeur M.Oseri. Het werd echt een gevulde namiddag! De dames van ons comité hadden zich weer echt overtroffen. Iedereen had een inspanning gedaan en het resultaat was geweldig. Hopelijk zullen de lichten van Chanoeka voor ons altijd blijven verder branden!



Giften Aan de CENTRALE door: Fam. Jonathan GOTTFRIED Dhr. Yves TRAU Fam. DAUM-BERKOWICZ Dhr. DENCKENS Dhr. EIS Mevr. Petra GIJSBRECHTS Mevr. Miri GUTFREUND Mevr. Ingrid HEYRMAN Dhr. Michel PRIMACK Fam. Carlo RATZERSDORFER Mevr. Jacqueline ROZENTHAL Mevr. Esther SPRINGER Dhr Ronald UNTERMAN Mevr. T. WEITMAN

Als dank voor een bewezen dienst shana tova door: Mevr. Anna LANDAU

T.g.v. de verloving van Charlotte WAYNE dochter van Jennie & Robert kleindochter van Doris NAPIER met Olivier CASSEN zoon van Michèle & Yves kleinzoon van Claudine WESTREICH & Paula CASSEN door: Fam. CASSEN- WESTREICH

Lijst werd afgesloten op 08/12/2015

Ter gelegenheid van KAPAROT door: BETH JACOV Synagoge BREUGELSTRAAT Fam. Zwika GUTFREUND Fam. Arie Gutfreund Kolel JACOB JORDAAN Dhr. & Mevr. Salomon SIERADZKI Fam. Azriel TESSLER ROSCH HASCHANA door: Paula TUGENDHAFT & Harry HIRSCH

Ter gelegenheid van de Bar Mitzwah van hun zoon Charles EMMANUEL door: Dhr. & Mevr. Laurent TRAU uw kleinzoon RONNY door: Dhr. & Mevr. Armand MALOUS haar kleinzoon Elimelech ZAJMAN door: Mevr. ZAJMAN

Ter gelegenheid van de geboorte van

Ter gelegenheid van het huwelijk van

hun dochter MICAELA door: Audrey & Ralfi KANDIYOTI

zijn dochter JOANNA met KORAL Zusman door: Dhr. Jacques LIEBER

hun kleinzoon DAVID Lipschutz door: Estelle & Sylvain LIPSCHUTZ

Ter gelegenheid van de jaartijd van

zijn dierbare ouders Mendel & Charlotte TRAU door: Dhr. Arthur TRAU hun geliefde en betreurde dochter SHIRLEY door: Dhr. & Mevr. Isaak BERKOWICZ van wijlen zijn moeder en een goede gezondheid voor de hele familie door: Dhr. Adolphe GALANT wijlen hun vader schoonvader & grootvader Léon Leib REIG door: Mevr. Beatrice RUBINSZTEJN -REIG & fam. wijlen zijn vader & wijlen zijn broer door: Dhr. Sylvain RUBINSTEIN

Ter nagedachtenis van mijn echtgenoot, ouders & familie door: Mevr. Anna MARINOWER

Uit sympathie

door: Edwige & Samy GOLDBERG

De raad van beheer feliciteert dhr. & mevr. Sylvain Rubinstein voor de geboorte van hun kleindochter Ayala Centrale Magazine - 55

Giften in plaats van bloemen of geschenk Als dank

aan Chazan MULLER voor zijn prachtige prestatie gedurende het Rosh Hashana gebed door: Edwige & Samy GOLDBERG

T.g.v. de verloving van de dochter van dhr. & mevr. FINKELSTEIN door: Oscar & Eveline Pfeffermann

de dochter van dhr. & mevr. H. GUTFREUND door: aan David & Barbara GOTLIB Oscar & Eveline PFEFFERvoor hun hulp door: MANN Moischi & Talia SCHIFF Mevr. Lucie RATZERSDORFER aan Dr. Z. ILLOVIC door: Mevr. Dora SPITZER Dhr. Sylvain GUTFREUND de dochter van dhr. & mevr. aan fam. ENGELSTEIN voor FRIEDMAN door: de uiterst aangename sfeer Gaby & Marcel STEIN door: Dhr. & Mevr. Bernard FISCHLER

Ter gelegenheid van aan Rav & Rebetzen A. COHEN voor de prachtige en zeer aangename Shabbatmaaltijd door: de 91ste verjaardag van mevr. Thea LIPSCHUTZ Ester GRUFT-BIRNBAUM door: aan Viviane & Noldy GROSSMANN voor een be- Mevr. Henriette LIPSZYKSTELMAN wezen dienst door: ANNETTE & MILOU de opening van een nieuwe praktijk van Dr. LAMET door: Rita OLTUSKI Mazel Tov

t.g.v. het huwelijk, happy birthday & als dank aan fam. Alain ADLER door: Fam. Henry MANELES

Heimisch Gebak bvba

Uit sympathie Centrale Magazine - 56


Ter gelegenheid van de Bar Mitzwah van Arno kleinzoon van Betty KLEINMANN door: Viviane & Noldi GROSSMANN Charles Emmanuel TRAU door: Dhr. & Mevr. Walter GOLDBERG Dr. & Mevr.Jean IARCHY Estelle & Sylvain LIPSCHUTZ Dr. & Mevr. Isi MANTEL Oscar & Eveline PFEFFERMANN Mevr. PINKOWITZ-LAS Andre & Osnat WARCEL Fam. Michel WILK

Ron kleinzoon van Hariet & Maurice ROSENFELD door: Dr. & Mevr. Andrè BOCHNER Renee & Roni RUBIN Ronny KALMAN door: Mevr. Dora SPITZER Sam SALEH door: Rosette & Nathy WIEN Uriel zoon van Sandy & David WIDAWSKI & kleinzoon van Yolande & Simon GLEICHER door: Mireille & Osi FASS VIDAL, zoon van Rav & Mevr. SERFATY door: Fam. Jean SCALAIS Yoshua zoon van Sandra & Edwin BIRNBAUM door: Fam. Daniel FRAENKEL

Dan SCALAIS door: Ter gelegenheid van Fam. Simon GLEICHER de Bat Mitzwah Edwige & Sami GOLDBERG Dhr. & Mevr. Tiberius HITTER van Estelle & Sylvain LIPSCHUTZ Casey SIMONCIC door: Dhr. & Mevr. Yves NASAN Mevr. Dora SPITZER Mevrouw Lotty REICH Rosie WACHSSTOCK Fam. Michel WILK de kleinzoon van Charlotte & Mouki LANDAU door: Gaby & Marcel STEIN

Ter gelegenheid van de Cheva Brachot aangeboden door

Eli RYDLEWICZ door: Fam. Laurent GROSSMANN

mevr. SPITZER door: Mevr. Dora ZAJFMAN

Gary kleinzoon van dhr. & mevr. Sami PIENICA door: Marci & Paulette SCHWALB

Avi & Malki BERKOWICZ door: Herschi & Macha DAUM

Gary PIENICA door: Barbara & Marki KARLBERGER Judith & Serge ROZENBAUM Dhr. & Mevr. Oren TSOHAR Elona & Abi ZALCBERG

Avigael & Elie GRUZMAN door: Noemi & Raphael GUTFREUND

Giften in plaats van bloemen of geschenk


Avrumi & Nechama LAUFER dr. & mevr. BENIZRI door: door: Fanny & Henry SCHARF Herschi & Macha DAUM Dr. & Mevr. Gary Chaim & Yael BERKOWICZ GUTFREUND t.g.v. het door: huwelijk ACKERMANNHerschi & Macha DAUM MONDERER door: Dhr. & Mevr. Sylvain David & Malki BIRNBAUM GUFREUND door: Fam. H. GUTFREUND Herschi & Macha DAUM Esthy & Danny SPITZER Delly & Jossi PARNAS door: door: Arie & Debbie GUTFREUND Judith & David BRAUN

Sylvie & Raphi WERNER t.g.v. het huwelijk van Tamar & Miki door: Miri & Alain BRAUN

dhr. & mevr. Alex MONDERER door: Estelle & Sylvain LIPSCHUTZ Fanny & Henry SCHARF Dhr. Moische SCHREIBER Geby & Marcel STEIN

een kleinzoon bij Blanche & Raphael ESCHENHEIMER door: Annette & Milou SCHWARZ

dhr. & mevr. Eli MEISLER t.g.v. het huwelijk van ACKERMANN-MONDERER door: Fam. H. GUTFREUND dhr. & mevr. FRIEDMAN en wensen jullie een gelukkig nieuwjaar door: Roseline & Marcel FELSEN

Isi & Mirale MORSEL door: Judith & Jossi KALMAN mevr. BENDAVID door: Malvine EHRMAN mevr. Dora SPITZER door: Malvine EHRMAN Mevr. Lucie RATZERSDORFER mevr. Hadassa AFTERGUT door: Judith KALMAN

Miri & Marci SPITZER t.g.v. het huwelijk van Tamara & Miki door: Fam. H. GUTFREUND dhr. & mevr. HARTMAN door: Orly KALMAN Fanny & Henry SCHARF Rachel & Jacky WERNER dhr. & mevr. S. ENGELSTEIN door: t.g.v. het huwelijk Judith & David BRAUN ACKERMANN-MONDERER Debby & Arie GUTFREUND door: Fam. H. GUTFREUND Rachel & Jacqui WAJC t.g.v. het huwelijk van hun kleindhr. & mevr. S.LERNER t.g.v. dochter LIORA door: het huwelijk ACKERMANN- Estelle & Sylvain LIPMONDERER door: SCHUTZ Fam. H. GUTFREUND Fanny & Henry SCHARF Gaby & Marcel STEIN Dina & Avi GUTFREUND door: Rahelle & Jacqui WAJC t.g.v. Judith & David BRAUN het huwelijk van hun kleindochter LIORA door: Liliane & Freddy INZLICHT

Yanki & Raquel KORNBLUT door: Herschi & Macha DAUM

Ter gelegenheid van de geboorte van

Sabine ROTH door: Mevr. Mary WEBERMAN

Ter gelegenheid van het betrekken van een nieuwe woonst bij fam. Uri SKOP door: Mireille & Osi FASS

Ter gelegenheid van het huwelijk van

Alex FISCHLER met Eli door: Mevr. Charlotte AMENT Pauline & Bernard FISCHLER een zoon bij Rav & mevr. Ephraim CARLEBACH door: Barbara & Marki KARLBERGER Fam. Jean SCALAIS een zoon bij dhr. & mevr. SCHMULI Levin door: Fam. Jean SCALAIS

Eliana dochter van dhr. & mevr. Alain RIFF door: Jacques DAVIDS Fam. Jean SCALAIS

Avigdor met Orah, zoon van Prof. en mevr. LOONSTEIN door: Dr. & Mevr. Isi MANTEL

Eliana kleindochter van dhr. & mevr. Marcel RIFF door: Rita OLTUSKI

Batsheva GLATT met Motti SILBER door: Pauline & Bernard FISCHLER Mevr. Dora SPITZER

Ter gelegenheid van de verjaardag van mevr. Dori POLLAK door: Mevr. Toby ZALCBERG Emmy TOB door: Mevr. Mary WEBERMAN mevr. Mimi SOMMERFELD door: Mevr Fay VIDAL

Chaim PARNAS met Chaja JACOBSON door: Dr. & Mevr. André BOCHNER Dhr. & Mevr. Dov NASCH Danny STEINMETZ met Shoshana KIRSCHENBAUM door: Dhr. & Mevr. Tiberius HITTER David BLOCH met Devorah HALBERSTADT door: Alain & Vardit PETERFREUND Centrale Magazine - 57

Giften in plaats van bloemen of geschenk

Eynat RUBIN met Dor LEVY door: Mireille & Osi FASS Mevr. Edith FULLENBAUM Vardit & Alain PETERFREUND & fam. Dhr. & Mevr. Max ROZENBAUM Dhr. & Mevr. J. ROZENSAL Gitty RINGER met Smuli GROSZ door: Fam. Michel WILK het huwelijk van hun kleindochter van dhr. & mevr. WIEDERKEHR door: Mevr. Lea MAYER Joanna LIEBER kleindochter van Beatrice & Maurice BORNSTEIN met Koral ZUSAMN door: Yvette & Eddy WOLLMANN Jonathan FASS met Ilana HOSTYK door: Liliane & Sally GERSTNER Ester GRUFT Suzy & Semi SZMULEWICZ Liora kleindochter van dhr. & mevr. Alex MONDERER met Yoni ACKERMANN door: Nicole & Lucien RUBIN Liora MONDERER met Yoni ACKERMANN door: Mireille & Osi FASS Thea LIPSCHUTZ Rita OLTUSKI Jacques & Rachel ROSENGARTEN Nicole & Lucien RUBIN Fam. Jean SCALAIS Dhr. & Mevr. Oren TSOHAR Dr. & Mevr. André BOCHNER Judith & Serge Rozenbaum Dhr. Moishe SCHREIBER


Ruchana AMIEL met Gabriel ROSEN door: Edith & Arthur TRAU Dhr. & Mevr. André BOCHNER Sari SCHNUR met Chaim HERZLICH door: Liliane & Sally GERSTNER Mevr. Lucie RATZERSDORFER Mevr. T. WEITMAN Shira GUTFREUND met Eli GRUNHUT door: Dr. & Mevr. Andrè BOCHNER Edith & Arthur TRAU Tamara SPITZER met Miki SHEINFELD door: Judith & Serge Rozenbaum Fam. Jean SCALAIS Dr. & Mevr. Andrè BOCHNER

Busjes op----------------08/12/2015

THE SHABBAT PROJECT SYNAGOGE BELZ Busje BEURS Dhr. & Mevr. DEMANT Dhr. & Mevr. GERSTNER Fam. Zwika GUTFREUND Mevr. HIZANI Fam. Schimi KARNIOL Mevr. KORNGUT Fam. Zevi MAYER Dhr. & Mevr. Dov NASCH (2x) Dhr. & Mevr. Jakob NEISS Dhr & Mevr. PEREL Dhr. Martin RAJCZYK Families SALEH Fam. Alex SCHACHTER Dhr. & Mevr. Salomon SIERADSKI


Iskor

op 08/12/2015

ZOLLMAN Dhr. & Mevr. Marcel MILLET SIMON ELZA URI Dhr. & Mevr. Mandy MINDEL-TUGENDHAFT TEXTYLE INTERNATIONAL SA Mevr. Ruth MITTELMANN TSORKOV Dhr. & Mevr. MOTYOVIC-AKKER MIZRAHI Dhr. & Mevr. Jakob NEISS Dhr. & Mevr. Nicki ACKERMANN Dhr. & Mevr. E. NEUSTETEL Synagoge ALEXANDER Dhr. & Mevr. NOE Dhr. Paul AMBACH Dhr. & Mevr. Gerschon OLTUSKI Dhr. & Mevr. Chaim ATZMON Dhr. & Mevr. Lipman PEREL Dhr. & Mevr. I. BAS Dhr. Elie PERL Mevr. Nelly BASCH-ZOUKROWITCH Dhr. Michel PERL Dhr. Leopold BECK Dhr. & Mevr. O. PFEFFERMANN-INZLICHT Dhr. Isaak BEK Dhr. & Mevr. Maurice PIENICA Dhr. Max BIRON Mevr. Danielle PIEPSZ Dr. & Mevr. André BOCHNER Mevr. Lucy PILCER Dhr. Sale BRAUN Dhr. A. PIMONTEL Renée & Freddy BRAUN-BERNSOHN Dhr. & Mevr. M. POLARSKI-KLEIN Dhr. & Mevr. Schmil BRENIG Mevr. Rosa POLLAK Dhr. & Mevr. Jasques BRODER-VIGEVANO Dhr. & Mevr. François POLLAK Dhr. Jaak BROTMANN Rav POLLAK Dhr. & Mevr. BRYFEL-HILLINGER Mevr. Rosa POTAZNIK-SPINDEL Dhr. Alex BUCHINGER Dhr. Meyer PRINS Dhr. & Mevr. Charles CYTO Mevr. Goldi RAHMINOV Dhr. Fisi DASKAL Dhr. Martin RAJCZYK Mevr. Madelaine DAVIDS-JAKAB Mevr. Céline REICHMAN Dr. & Mevr. André DEUTSCH-KRENGEL Dhr. & Mevr. Sylvain RUBINSTEIN Dhr. & Mevr. Gil DICHTER Mevr. Danielle RINGER Dhr. Judah DICHTER Dhr. & Mevr. I. ROSENGARTEN Ite EDER Dhr. & Mevr. ROZENBAUM-MARKOWICZ Dhr. & Mevr. EGGED Dhr. & Mevr. Jo ROZENSAL Mevr. Malvine EHRMAN Dhr. & Mevr. Roni RUBIN Dhr.Benjamin FEIGEL (2x) Mevr. Renée SAFIR Dhr.Winnik FLES Mevr. Dora SCHACHTER Rivka FRIDMAN Dhr. & Mevr. SCHACHTER-GUTFREUND Dhr. Jakob FRIEDRICH Dhr. A. SCHIFF-RETTER Dhr. Charles FRIEDRICH Dhr. & Mevr. Ludovic SCHILDKRAUT Dhr. & Mevr. Gilbert FURCAGE-HAKKER Dhr. & Mevr. Sylvain SCHNALL Dhr. André GANTMAN Dhr. Gottfried SCHNITZER Dhr. & Mevr. GELLEY-ROSENTAL Dhr. Moses SCHREIBER Dhr. & Mevr.Porush GLICKMAN-SONNENFELD Dhr. Nechamia SHULDINER Dhr. Alexander GLICKSMAN Dhr. & Mevr. N.B. SILBER Dhr. & Mevr. Charles GOTLIB Dhr. Ezri STEINBACH Dhr. & Mevr. Henry GRAUER Mevr. Helene STEINFELD Dhr. Moishe GROS Mevr. Eva STERNEFELD Dhr. Ignatz HANDLER Dhr. Michael SUCHOWOLSKI Mevr. Sophia HEMELRIJK Mevr. Cécila SWIERSZCZYK Dhr. & Mevr. HERCZL-FRIEDMAN Dhr. Gabriel TOLKOWSKY Dhr. & Mevr. H.HERSZKOWICZ-STEINMETZ Dhr. & Mevr. Arthur TRAU Dhr. & Mevr. Emeric HITTER Dhr. & Mevr. Oren TSOHAR-BIRNBAUM Dhr. & Mevr. HOCHSCHULER Mevr. UHR Mevr. Haya HOCHWALD Dhr. David UNGER Mevr. Amalie IROM Mevr. Fay Vidal Mevr. Esther JUDAH Dhr. & Mevr. David WAHL Dhr. Naftali KAHAN Mevr. Helena WAJSBERG-BERENBLIT Bajla KALISZ Dhr. M. WEINBERG-NEUMANN Dhr. David KAMPF Dhr. Aron WEINGARTEN Dhr. Marc KARLBERGER Prywa WEITZENBLUM Dhr. & Mevr. Leonard KAUFMAN Dhr. Raphi WERNER Mevr. Daisy KIRSZENWORCEL Dhr. Marcel WERNER Dhr. I. KORENBLIT Dhr. Henri WOCHENMARKT Mevr. Anna LANDAU Mevr. Ruchla WOLFGANG-ZANDMER Dhr. & Mevr. LEITNER-KORNFELD Dhr.Prachja WOLKOWICZ Dhr. & Mevr. Arie LIEBER Mevr. Myriam ZAHLER-NEBENZAHL Dhr. & Mevr. E. LIEBER-KROCHMAL Dhr. & Mevr. Jean ZAJFEN Dhr. & Mevr. LIPCZYK-BRAND Mevr.T. ZALCBERG-SAFAR Mevr.Vera LIPMAN Mevr.Micheline ZEIGER-WIERZCHOWSKI Dhr. David MAIER Mevr. Marie ZILBERGLET Dhr. & Mevr. Israel MANTEL Dhr. & Mevr. Chaim ZYMLER-DIAMOND Mevr. Pauline MARGULIES

Kaarten

Goldy & Maurice PIENICA Lucille & Robert Leuwenkroon & fam. Mr. & Mme. Barber

Betty & Shimshon PARNAS Dhr. & Mevr. Aby Fischler Rachel & Jacques ROSENGARTEN Dhr. & Mevr. Willy Kahan Dhr. & Mevr. E. Wollmann Mevr. Dora Spitzer Mevr. Rita Oltuski Dhr. & Mevr. Charles FELSEN Dhr. & Mevr. Maurice Wechsler Dhr. & Mevr. S. Pienica Chaim & Chaja Berenbaum Fam.Sander Neuhauser Roseline & Marcel Felsen Sylvain & Estelle LIPSCHUTZ Alex & Perla Monderer Dhr. & Mevr. Sam Samuel Fam. Ronen Levy Maryline & Chaim Neiss Paulette & Marki SCHWALB Lucille & Robert Leuwenkroon & fam. Mevr. Rachel Konig Mouki & Charlotte Landau Viki & Charli Hollander Anita Chodos Noldi & Viviane Grossmann Rachel & Sammy LIEBER Fam. Eschenheimer

!‫שנה טובה‬

Gabi & Marcel STEIN Alex & Perla Monderer Beatice & Maurice Bornstein Dhr. & Mevr. Jossi Amiel Fam. D. Braun Fam. P. Scharf Goldie & Maurice Pienica Jacqui & Myriam Monderer Lucille & Robert Leuwenkroon & fam. Mevr. Annie Brenig Mevr. Rachel Konig Mevr. Thea Lipschutz Mouki & Charlotte Landau Paulette & Marki Schwalb Rachel & Jacqui Wajc

op 08/12/2015

Shana Tova!

Edith & Arthur TRAU Dhr. & Mevr. J. Roth Mevr. Liliane Ramet Mevr. Patricia Ramet

Mouki & Charlotte LANDAU Anna & Armand Malous Annette & Sylvain Bilicki Chaim & Chaja Berenbaum Dhr. & Mevr. Aby Fischler Dhr. & Mevr. Marcel Gotlib Dhr. en Mevr.Leo Spitzer Gabi & Marcel Stein Mevr.Ricky Benhart Paulette & Marci Schwalb Rachel & Jacqui Wajc Roseline & Marcel Felsen Sabine & Jacky Roth Beatrice & Maurice Bornstein

Beatrice & Leon RUBINSZTEJN Renée & Roni Rubin Myriam & André BOCHNER Dhr. & Mevr. Bernard Fischler Fam. Milou Schwarz Fam. Richard Gabay Mevr. Lotti REICH Fay & Maurice Fischler Shosh & Marcel Millet

Oscar & Eveline PFEFFERMANN Dhr. & Mevr. Alex Monderer Dhr. & Mevr. Freddy Inzlicht Rachel & Jacqui Wajc Sylvain & Maryline GUTFREUND Dhr. & Mevr. Doudy Domb Fam. Marcel Felsen Fam. Roby Brachfeld Mevr. Léa MAYER Dhr. en Mevr. M. Mayer Ari & Debby GUTFREUND Dhr. & Mevr. Michel Schonfeld Maurice & Fay FISCHLER Dhr. & Mevr. Bernard Fischler Annie & Jerry BRENIG Dhr. & Mevr. David Ekstein Dhr. & Mevr. Willy Kahan Paulette & Marci Schwalb Fam. H. GERSTNER Dhr. & Mevr. S. Pienica Fam. Charles Felsen Fam. Marcel Felsen

Fam. Rachel & Sammy LIEBER Fam. A. Blumental


FAMILIENIEUWS

GEBOORTEN ZOON BIJ DE HEER EN MEVROUW ECKSTEIN – ITZKOVIC ZOON BIJ DE HEER EN MEVROUW FRANKEL - PLUCZENIK DOCHTER BIJ DE HEER EN MEVROUW RABINOVIC – SHLOMOVIC DOCHTER BIJ DE HEER EN MEVROUW GESTETNER - HERSTIK DOCHTER BIJ DE HEER EN MEVROUW KANDIYOTI ZOON BIJ RABBI EN MEVROUW EPHRAIM - CARLEBACH ZOON BIJ DE HEER EN MEVROUW APRIL - OLLECH ZOON BJ DE HEER EN MEVROUW BERGER – DAUM ZOON BIJ DE HEER EN MEVROUW LEHRER – SANDERS DOCHTER BIJ DE HEER EN MEVROUW BRAUN - LUBIN DOCHTER BIJ DE HEER EN MEVROUW TESLER – SANGER ZOON BIJ DE HEER EN MEVROUW WECHSLER - ALEXINA DOCHTER BIJ DE HEER EN MEVROUW CZERMAK

HUWELIJKEN CHARLOTTE WAYNE – OLIVIER CASSEN CHANA GURWICZ – NETANEL GLUCK FEIGI MATZNER - AVRAHAM STAUBER TAMMI SMITH - YECHIEL PORUSH EINAT RUBIN – DAVID FURER CHAJA RIVKA JACOBSON - CHAIM PARNAS DINA STERN – MOSHE MORSEL CHAYA DOMINITZ - BARRY MELLINGER LIORA MONDERER – YONI ACKERMAN SHIRA GUTFREUND – ELI GRUNHUT BASCHI BANACH – ELIEZER-NOACH FELDMAN Centrale Magazine - 60

BAR – MITZWOT JOSH DAVIDOVICI JONATHAN REH YANKI EN YUDI STEINMETS JOSHUA BIRNBAUM GARY PIENICA AVI HEIMAN MOISHE ELEVITSKY DORON ROSENBERG DAVID MORSEL

VERLOVINGEN ODELIA FELSEN MET GAVRIEL COHEN CHAVA ZIMMER - EIZIK REIFER MECHAMA HOFFMAN – MOISHE APRIL FEIGI ZOHORI – FISHEL APTER HADASSA KORNIK – ELUJAHU-MEIR ROTTENBERG RAIZY KUSHMIERSKI - YEHUDA -ZEV FREYLICH NOMI LEZER - SIMCHA ZELCER TZIRI HOFFMAN - JIDEL SCHWALTZ RAQUELLI ENGELSTEIN - SHRAGY FELDHEIM

ZIJ DIE ONS ONTVIELEN: MEVROUW CHANA HERMAN DE HEER LOUIS FRIEDMAN DE HEER CHAZKEL MANDEL MEVROUW CHAJA MALKA LEHRER MEVROUW FREIDE GRYNC – TCHARNA DE HEER JANKEL BRANDYS MEVROUW CHANA MIRJAM SCHREIBER DE HEER ROLAND ABRAHAM MEVROUW LILIANE SEBBAN - KLEIN DE HEER HERMAN SCHPEKTOR MEVROUW CHAJA LIEBERMAN DE HEER OTTO ROTH DE HEER OSCAR REICHMAN DE HEER EISIK BAR MEVROUW JANET KNANE

DE HEER MARTIN FRIED DE HEER YEHUDA NATAN MEVROUW TOIBA PREISLER - BERGER MEVROUW CHAJA FRIMET STARK – FRIEDMAN MEVROUW TAUBE SARAH BELZ – BEKMAN DE HEER JULES ALEXANDER – ROTHSCHILD DE HEER DAVID BECK (SCHARF) DE HEER HERMAN WALTER GOLDBERG MEVROUW CHAJA SALTZMANN – LIEBERMAN DE HEER MAX DEKKER DE HEER PESACH WAJNSZTOK DE HEER SALAMON GRUNFELD - LANDAU MEVROUW SARA FLAKS Naar al wat je in je leven streeft, hetgeen je geeft, dat overleeft.




We care Centrale Magazine - 64

Taché Diamonds

www.tachediamonds.com

Hoveniersstraat 53 2018 Antwerpen T 03 234 18 18

P copyright Donald Woodrow

Recommend Documents