3
GRENZEN OPZOEKEN
Horizon verbreden
6
GRENZEN VERKENNEN Vaardigheden ontwikkelen
7
GRENZEN VERLEGGEN Stappen zetten
Het roer om
Angelique van Huet Cateraar
“
“
Kijk wat je kunt en wat je leuk vindt – en dóe het
WWW.DOEMEEINDENIEUWEJEUGDZORG.NL
N A V K R E W L A J I J K MAA ? G N I L E K K I W T N JE O
N°4 - OKT 2014
over werken
en jouw
werk in de
jeugdhulp
C09_kansenkrant.indd 2
08-10-14 11:24
3
2 Feiten en cijfers
1Noodwet moet
jeugdzorg redden
Gemeenten sturen brandbrief over overheveling jeugdzorg
den /Zuid-Holland Jeugdzorg Haaglan Jeugdinstituut Bron: Nederlands schrapt 216 banen Bron: Radio 1
Bron: NOS
SP bezorgd over budget Janboel fnuikt jeugdzorg jeugdzorg Hulpverlening en banen in gevaar door getreuzel met geld
Grenzen zœ ken, kansen vinden
Bron: Brabants Dagblad
Bron: De Telegraaf
Crisisteam jeugdzorg in nood
Faillissement dreigt voor instellingen in de jeugdzorg Bron: Brabants Dagblad
Stresstest geeft knelpunten transitie jeugdzorg gemeenten weer Bron: Nationale Zorggids
als praktijkondersteuner
De toegang tot jeugdhulp verloopt nog deels via de huisarts en deels via indicatiepartijen als Bureau Jeugdzorg en het CIZ. De huisarts verwijst op dit moment alleen nog maar door naar de jeugd-GGZ, maar krijgt straks ook de taak patiënten door te sturen naar andere vormen van jeugdhulp. Dit legt meer druk op de schouders van de huisarts. Om dat op te vangen is in de gemeente Dronten een pilot gestart met een praktijkondersteuner jeugd. Die helpt de huisarts door de minder zware problemen en vragen af te handelen. Een praktijkondersteuner voert de gesprekken en kijkt eventueel welke hulp en ondersteuning nodig is.
De praktijkondersteuners in Dronten zijn afkomstig van Bureau Jeugdzorg. Vervolgopleiding Om aan de slag te kunnen als praktijkondersteuner heb je een specialistische vervolgopleiding nodig die ongeveer een jaar duurt. Het arbeidsmarktfonds van de huisartsenzorg onderzoekt momenteel of het mogelijk is om mensen met praktijkervaring – zoals jeugdzorgprofessionals – versneld in te laten stromen. Tijdens de opleiding werk je in dienst van een huisarts op basis van een leer-werkovereenkomst. Heb je interesse om als praktijkondersteuner aan de slag te gaan of wil je meer weten over de omscholingsmogelijkheden? Stuur dan een e-mail naar
[email protected] o.v.v. ‘interesse in POH Jeugd/GGZ’. Wij houden je vervolgens op de hoogte van de ontwikkelingen.
Tip
Ruim 25.000 werknemers in de zorgsector zijn hun baan kwijtgeraakt sinds het zorgakkoord uit 2013. En het einde van de ontslaggolf is nog niet in zicht. Pas in de loop van 2015 wordt weer (voorzichtige) banengroei verwacht in Nederland. De zorg moet zelfs nog langer wachten: het duurt nog tot 2016 voor er weer behoefte is aan medewerkers op hboen mbo 4-niveau. In het licht van deze cijfers groeit het besef in de jeugdzorg dat de toekomst er radicaal anders uitziet. Uit een onderzoek van FCB blijkt dat 85 procent van de jeugdzorgmedewerkers aangeeft dat onzeker is hoeveel mensen er volgend jaar nodig zijn in de eigen organisatie. Bijna een kwart van de medewerkers geeft aan dat hun functie verdwijnt. Vaardigheden inzetten Desondanks zijn er wel kansen voor professionals in de jeugdzorg. Zo worden hun vaardigheden en talenten door aangrenzende disciplines ingezet. Huisartsen werken bijvoorbeeld steeds vaker met praktijkondersteuners. Naast de twee bestaande specialisaties, somatiek en geestelijke gezondheidszorg, groeit de behoefte van huisartsen aan een praktijkondersteuner jeugd. Met name in Brabant, Limburg, Zeeland, Arnhem,
Nijmegen en Noord-Holland is daar vraag naar. Ook de technieksector biedt jeugdzorgmedewerkers kansen. Het Opleidings- en Ontwikkelingsfonds voor de Metaalbranche (OOM) en FCB zijn een gezamenlijk project gestart waarin jeugdzorgmedewerkers praktijkopleiders coachen, zodat die beter kunnen omgaan met ongemotiveerd gedrag van de leerlingen. Kansen bij gemeenten Gemeenten krijgen nu steeds meer taken binnen het sociaal domein. Waaronder jeugdhulp, wmo en de participatiewet. Met deze taken is het sociaal domein het grootste domein binnen de gemeente. Hoewel nu nog onduidelijk is hoe gemeenten de jeugdhulp gaan organiseren, is zeker dat er binnen deze tak vooral voor ambulante hulpverleners werk blijft. Blijf daarom ook zeker de vacatures bij gemeenten in de gaten houden.
Tip
DEZE
COLOFON Deze KansenKrant is een uitgave van FCB in opdracht
DEZE
van vakbonden, Jeugdzorg Nederland en het ministerie van VWS. FCB stimuleert en ondersteunt werkgevers en werknemers bij de ontwikkeling van het werk in de branches Welzijn, Jeugdzorg en Kinderopvang. De cam-
De KansenKrant hoort bij de campagne ‘Doe mee
veld je plek te vinden? We hebben niet alle antwoor-
pagne ‘Doe mee in de nieuwe jeugdzorg’ is onderdeel
in de nieuwe jeugdzorg’, gestart in opdracht van
den, maar één ding is zeker: het is tijd om in actie te
van het Actieplan Zorg voor Jeugd. Het actieplan richt
vakbonden, Jeugdzorg Nederland en het ministerie
komen en je kansen op een plek in de nieuwe jeugd-
zich onder andere op het versterken van duurzame
van VWS. Doel: iedereen die in de jeugdzorg werkt
zorg te vergroten. Dus delen we graag wat we wél
inzetbaarheid, arbeidsmobiliteit en professionaliteit van
informeren over werken in de nieuwe jeugdzorg.
weten. En vooral welke (inspirerende) ervaringen je
werknemers in de zorg voor jeugd.
En professionals inspireren om hun plek te vinden
collega’s in de jeugdzorg hebben. Deze KansenKrant
in dit veranderende werkveld.
is dan ook ván en vóór medewerkers in de jeugdzorg.
We begrijpen dat er heel veel vragen zijn. Hoe gaat
Heb je naar aanleiding van deze krant of onze
Tekst: FCB, Schrijf-Schrijf
de nieuwe jeugdzorg er bijvoorbeeld uitzien? En hoe
campagne nog vragen? Wil jij ook je verhaal delen?
Fotografie: Sietske Raaijmakers en Timon Jacob
weet je wat je moet doen om in het nieuwe werk-
Aarzel niet en neem contact op via
[email protected].
Drukwerk: Schotanus & Jens
Concept: 02 Communicatie Ontwerp: Subsoda
WWW.DOEMEEINDENIEUWEJEUGDZORG.NL
FCB wordt bestuurd door:
Dat kan tijdens de Dag van de Mobiliteit. Op donderdag 13 november openen organisaties en bedrijven door heel het land hun deuren. Voor iedereen die het aandurft om eens één dag iets nieuws te proberen. Je kunt bijvoorbeeld aan het werk bij een hogeschool of ziekenhuis. Meer weten over deze baanbrekende kans? Kijk dan op www.dagvandemobiliteit.nl
1 Probeer twee dagen mee te lopen, één dag is net te kort.
2
Laat je verrassen, een stage hoeft niet direct je droombaan te zijn.
3
Ga af op je interesses, dat verbreedt je blik en leert je waar jouw talenten nog meer van pas komen.
4
Geef aan wat jij kunt betekenen voor een stagebedrijf, je biedt bijvoorbeeld een frisse blik.
5
Vind je het spannend? Probeer via je netwerk of via een bekende een stagebedrijf te benaderen.
salaris belangrijk had gevonden, had ik mijn baan niet opgezegd.’ Vrolijke mensen Angelique is nog dagelijks blij met haar beslissing. ‘Cultuursnuivers, muziekliefhebbers en creatievelingen, ik kom zoveel leuke en vrolijke mensen tegen! En ze genieten allemaal van mijn biologische pannenkoeken. “Jouw pannenkoeken zijn verrekte lekker!”, vertelde iemand me. Dat vind ik fijn om te horen. Het is wel hard werken, maar dat was ik al wel gewend. Het is een flinke stap, maar ik kan het iedereen aanraden. Wacht niet af in tijden van verandering en onzekerheid, neem het heft in eigen hand.’ Kansen Het grootste voordeel? ‘Ik voel me vrij. Vandaag sta ik met de caravan in Middelburg, morgen kan ik naar Rotterdam. En heb ik zin om morgen patat te verkopen, dan doe ik dat. Mijn credo is: if nothing is certain, everything is possible. De stap die ik nam is misschien niet voor iedereen weggelegd, maar ik denk wel dat er voor iedereen kansen liggen. En misschien wel heel ergens anders dan je in eerste instantie denkt. Kijk wat je kunt en wat je leuk vindt – en dóe het. Ik zou zelf niet anders meer willen.’
EVEN SNUFFELEN AAN ANDER WERK
VOOR ÉÉN DAG EEN ANDERE BAAN? Op zoek naar vacatures op het terrein van de transitie en transformatie? Check dan de vacaturesite van gemeenten in jouw buurt. Of word lid van de werkgroep ‘transitie en transformatie jeugd’ op http://kennisnetjeugd.nl/werkgroepen. Ook daar vind je regelmatig interessante vacatures.
Drijfveer Ze werd vijftig, haar zoon was het huis uit en ze dacht: ‘Als ik nog iets anders wil, dan moet dat nu’. In een impulsieve bui kocht ze een oude caravan. ‘Daar wilde ik pannenkoeken bakkend mee door Nederland reizen. Dat leek me geweldig. Passie was dus mijn drijfveer; niet de transitie in de jeugdzorg. Toen ik het gevaarte achter mijn auto had hangen, dacht ik wel even: “Dit is de miskoop van mijn leven.” Maar eenmaal gepimpt en roze geschilderd voelde ik me meteen gelukkig.’ Energie Een jaar later, in 2012, ging Angelique voor het eerst als Tante Ans op pad. Toen alleen nog in de weekenden. ‘Ik combineerde het nog met mijn werk in de jeugdzorg. Dat klinkt zwaar, maar ik kreeg er veel energie van.’ Inmiddels heeft ze de jeugdzorg vaarwel gezegd en bakt ze alleen nog pannenkoeken, op festivals in heel Nederland. Niet iedereen begrijpt deze rigoureuze stap. ‘Oud-collega’s vragen zich wel eens af waarom ik voor zoveel onzekerheid kies: kan ik nog wel rondkomen, mijn vaste lasten betalen? Natuurlijk valt het niet altijd mee, maar tot nu toe lukt het. En ik wil mij niet laten leiden door angst. Het belangrijkst vind ik dat ik doe wat ik leuk vind. Als ik een leuk
ND IK ‘HET BELANGRIJKST VI DAT IK DOE WAT IK LEUK VIND’
5 tips van Wendy
KRANT & CAMPAGNE
C09_kansenkrant.indd 3-4
Angelique werkte ruim vijftien jaar in de hulpverlening toen ze in 2012 besloot haar baan als gezinsbegeleider bij Flexus Jeugdplein op te zeggen. En haar hart te volgen. Nu bakt ze als Tante Ans biologische pannenkoeken in haar roze caravan op festivals. ‘Wacht niet af in tijden van verandering en onzekerheid. Neem het heft in eigen hand.’
Bron: Tubantia
AAN DE SLAG
Huisartsen werken steeds vaker met praktijkondersteuners. Somatiek en geestelijke gezondheidszorg zijn al bestaande specialisaties. Sinds kort is ook de hbo-functie praktijkondersteuner jeugd in opkomst.
De onzekerheid over de toekomst dwingt veel jeugdzorgmedewerkers om over hun grenzen heen te kijken en op zoek te gaan naar nieuwe kansen. Die liggen er, al vergt het soms creativiteit om ze te vinden.
VAN JEUGDZORG NAAR PANNENKOEKEN
Je grenzen verleggen. Het is een ferm voornemen, maar de uitvoering is vaak een hele stap. Wendy Goodin (41), Raadsonderzoeker bij de Raad voor de Kinderbescherming en gedetacheerd bij FCB, trok de stoute schoenen aan en liep een dag mee bij The Media Brothers in Amsterdam. ‘Zo’n snuffelstage levert veel inzicht en energie op.’ Waarom heb je deze stap genomen? ‘Alles wijst erop dat het tijd is om mijn grenzen te verleggen. Neem de signalen uit het werkveld en de berichtgeving in de media. Daarom ben ik een studie Management en Innovatie gestart en heb ik mij laten detacheren als werkveldadviseur bij FCB. Maar dat is tijdelijk. De laatste maanden ben ik in kaart aan het brengen wat ik aan vaardigheden en capaciteiten in huis heb. Uit een test op het Loopbaanplein (zie pagina 5) bleek dat ik een goede teamspeler ben en goed verbanden zie. En aangezien ik al van jongs af aan gefascineerd ben door documentaires, leek een korte stage bij een productiebedrijf een goed begin. Na gesprekken met mijn loopbaancoach en collega’s besloot ik de gok de wagen: ik haalde diep adem en belde The Media Brothers. Gelukkig zeiden ze ja.’ Hoe was die ervaring? ‘Op mijn leeftijd nog een snuffelstage lopen, dat is best spannend. Maar toen ik er
eenmaal was, werd ik makkelijk in het team opgenomen. Ik mocht meteen meepraten en -denken. Iedereen was openhartig en bereid om over de vele kanten van het werk te praten. Het team was net bezig met de preproductie van een nieuw programma (Bureau Marokko, van de VARA). Het is heel prettig om te werken in een klein team waarin iedereen hetzelfde doel heeft: iets moois en goeds neerzetten. Ik kan me voorstellen dat het bedenken en maken van een programma een enorme kick geeft.’ Wat heeft het je opgeleverd? ‘Ik was natuurlijk benieuwd of ik de vaardigheden die ik in de jeugdzorg heb opgedaan ook hier kon inzetten. En dat kon. Nieuwsgierig zijn, dingen uitzoeken, verbanden leggen en verdiepende gesprekken voeren: dat alles komt ook in deze branche goed van pas. Werken in een organisatie als The Media Brothers heeft zeker mijn interesse. Toch weet ik niet of ik de jeugdzorg al kan missen; en
dan vooral de poging om deze branche beter te maken. Dat moet ik nader uitzoeken. Wat deze dag me in elk geval geleerd heeft, is dat zo’n stage veel inzicht en energie oplevert.’
‘IK MOCHT METEEN MEEPRATEN EN -DENKEN’
08-10-14 11:24
5
4 KOMPAAN EN DE BOCHT GING AAN DE SLAG MET HET LOOPBAANPLEIN
1Carrièrekansen in
‘GOEDE MANIER OM TE KIJKEN WAT MIJN MOGELIJKHEDEN ZIJN’
de kleinmetaal
Om grenzen te kunnen verleggen, moet je eerst weten waar ze liggen. Er zijn verschillende online platforms waar je je kunt oriënteren op je toekomstige loopbaan. Veel daarvan bieden ook de mogelijkheid een e-portfolio aan te maken, zodat grenzen ook daadwerkelijk verlegd kunnen worden. Met verschillende online tools kunnen werknemers uit de jeugdzorg, kinderopvang en welzijn & maatschappelijke dienstverlening zich oriënteren op hun toekomstige loopbaan. Het Loopbaanplein van FCB is een voorbeeld van zo’n online tool. Daar kun je onder meer een e-portfolio aanmaken. ‘Wij
‘Ik ben blij dat de organisatie aandacht besteedt aan loopbaanplanning’
willen onze medewerkers activeren en sterker maken in hun loopbaan en persoonlijke ontwikkeling. Wij zijn dan ook erg blij met online platforms. In onze organisatie zijn we met het Loopbaanplein aan de slag gegaan’, vertelt Tim Nelen. Hij is manager Bedrijfsbureau bij Kompaan en De Bocht, een organisatie voor kinderen, jongeren, vrouwen en gezinnen met problemen en vragen op het gebied van opvoeding, ont-
De helft van de leerlingen die een mbo-traject volgt in een kleinmetaalbedrijf haalt een diploma. De structuur en heldere communicatie waar leerlingen behoefte aan hebben, kunnen de praktijkbegeleiders niet altijd bieden. Het Opleidings- en Ontwikkelingsfonds voor Metaalbewerking (OOM) vroeg mensen met jeugdzorgkennis en -expertise de praktijkbegeleiders te ondersteunen.
‘De hoge uitval komt nogal eens door de slechte match tussen leerlingen en bedrijven’, zegt Frans Bolthof van het OOM. ‘Kleinmetaalbedrijven hebben daarom behoefte aan mensen die weten hoe ze met leerlingen moeten omgaan. Een belangrijke schakel daarin is de praktijkbegeleider. Degene die de leerling binnen het bedrijf begeleidt. Vaak is dat iemand met veel vakkennis. Maar vakkennis alleen is niet genoeg. Je moet ook kunnen communiceren en de professionele vaardigheden hebben om met deze leerlingen om te gaan. De soft skills. Daar ontbreekt het wel eens aan.’ Frans zocht een manier om de praktijkopleiders te coachen. ‘Opeens dacht ik aan mensen met kennis van de jeugdzorg. Zij kennen mbo-jongeren als geen ander.’ Raakvlakken Eén van die coaches is Marcel de Graaf. Hij werkte onder meer met moeilijk opvoedbare jongeren en niet-schoolgaande kinderen in de dagopvang. Samen met het OOM startte Marcel dit jaar een pilot bij drie bedrijven. ‘Dat ik inhoudelijk niets van de metaalsector weet, doet er niet toe. Er zijn veel raakvlakken met mijn werk in de jeugdzorg. In beide gevallen gaat het om de vraag: hoe krijg je jongeren weer op de rit? Vanuit mijn achtergrond bekeken, vond ik de leerlingen helemaal niet zo ongemotiveerd. Ze doen een opleiding en willen werken. Dus de basis is er.’ De praktijkbegeleiders die Marcel ontmoette vond hij stuk voor stuk zeer betrokken bij hun leerlingen. ‘Ze weten alleen niet goed hoe ze met hen om moeten gaan. Deze jongeren zijn gebaat bij een duidelijke structuur en heldere communicatie. Vaak zijn het jongeren met een geschiedenis. Daardoor zijn ze gevoelig voor de manier waarop je ze benadert. Ook daarin zie ik raakvlakken met de jeugdzorg: je moet de juiste toon vinden om ze aan te spreken op hun gedrag.’
C09_kansenkrant.indd 5-6
Maatwerk In vijf à zes sessies brengt Marcel de praktijkbegeleiders en de leerlingen dichter bij elkaar. Daarbij maakt hij gebruik van methoden en technieken uit de jeugdzorg. ‘Meestal gaat het om het bespreekbaar maken van gedrag. Daarvoor maak ik bijvoorbeeld een gedragslijst. Die kunnen ze dan samen doornemen.’ Marcel benadrukt dat de coaching altijd maatwerk is. ‘Soms spreek ik de begeleider en de
‘Meestal gaat het om het bespreekbaar maken van gedrag’
leerling apart, soms samen. In het eerste gesprek probeer ik van beide partijen duidelijk te krijgen wat er nou eigenlijk aan de hand is. Vaak gaan mensen al oplossingen bedenken zonder dat ze precies weten wat het probleem is. Pas als je het eens bent over het probleem, kun je samen een oplossing uitstippelen.’ In de bedrijven die meededen met de pilot loopt de samenwerking tussen de praktijkbegeleiders en de leerlingen inmiddels weer soepel. Het OOM wil de pilot daarom verder uitbreiden naar andere metaalbedrijven. Frans Bolthof van het OOM: ‘Het is een totaal andere benadering dan de metaalbranche gewend is. Maar als we de instroom van leerlingen in het kleinmetaal willen bevorderen, dan moeten we ervoor zorgen dat zij goed worden begeleid en zich gewaardeerd voelen. Bedrijven krijgen daar gemotiveerde en enthousiaste vakmensen voor terug.’
Verschillende digitale tests kunnen je helpen snel antwoorden te krijgen op vragen als ‘Wat wil ik? Wat kan ik en wat wil ik ontwikkelen?’ We hebben enkele tests voor je op een rij gezet.
4
wikkeling en veiligheid. ‘De transitie en transformatie van onze branche brengen niet alleen flinke bezuinigingen met zich mee, ze vragen ook een heel andere manier van kijken en handelen van medewerkers. Dat is een flinke uitdaging.’ Transparant Kompaan en De Bocht heeft de afgelopen tijd afscheid moeten nemen van een groot aantal mensen, ruim 25 fte. ‘Voor een deel ging het om natuurlijk verloop’, legt Tim uit. ‘Maar we hebben ook mensen een loopbaantraject aangeboden of gestimuleerd een andere baan te vinden. En als we uitgaan van het slechtste scenario, dan moet er tot 2017 zelfs honderd extra fte uit. Gelukkig hebben we onze medewerkers twee jaar geleden al voorbereid op alle veranderingen. We zijn daarin altijd open en transparant geweest.‘ Successen Een aantal medewerkers in de organisatie heeft al met succes een andere keuze gemaakt dankzij het Loopbaanplein. Tim: ‘Steeds meer mensen kijken welke mogelijkheden en kansen er voor hen zijn, zowel binnen als buiten de organisatie. Na een oriëntatie op het Loopbaanplein vond een medewerkster op het secretariaat een nieuwe uitdaging op de financiële administratie. Ook hoorde ik laatst dat een collega terug de zorg is in gegaan; daar voelde zij zich meer op haar plek.’
Mogelijkheden Petra van Dongen is een van de medewerkers die gebruik heeft gemaakt van het Loopbaanplein. Ze werkt al 22 jaar bij Kompaan en De Bocht, op dit moment als cliëntensecretaresse voor de sector Vrouwenhulpverlening. ‘Met het oog op de bezuinigingen vond ik het sowieso goed om eens te kijken wat mijn mogelijkheden zijn. Ik ben dan ook blij dat de organisatie veel aandacht besteedt aan loopbaanplanning en scholing. Tijdens een workshop op Secretaressedag kregen we een uitgebreide uitleg over het Loopbaanplein. Ik zag er direct de mogelijkheden van in.’ Portfolio Petra deed verschillende tests via het platform. ‘Ik was erg benieuwd naar de uitkomsten. Misschien zou er wel iets heel anders uitkomen dan ik dacht.’ Maar de uitkomsten bevestigden juist haar verwachtingen en ambities. ‘Ik heb zeer recent een EVC-traject afgerond en uit mijn competentieprofiel komt naar voren dat het goed zou zijn nog een opleiding te volgen. Ik ga nu offertes aanvragen bij diverse aanbieders van opleidingen om nog een aantal deelcertificaten te kunnen halen.’ Tevens ging ze aan de slag met het samenstellen van haar e-portfolio. ‘Hierin kun je alle gegevens bewaren die iets over jouw vaardigheden en talenten zeggen. Bijvoorbeeld je diploma’s, maar ook
bestanden van verslagen die je zelf hebt gemaakt en zelfs filmpjes waarin jezelf kunt presenteren. Ook kun je een link naar jouw publieke e-portfolio naar iemand sturen die meer over je wilt weten. Bijvoorbeeld iemand binnen jouw netwerk. Het is heel volledig allemaal.’ Met haar dienstjaren ziet Petra’s toekomst bij de organisatie er niet slecht uit. ‘Maar ik moet natuurlijk wel anticiperen op veranderingen in mijn werkzaamheden. En ondertussen goed laten zien wat ik kan.’ Verschillende sites bieden (gratis) hulp bij het maken van een cv of portfolio. Houd er wel rekening mee dat sommige sites een commercieel doel hebben. Check goed wat er gebeurt met de informatie die jij deelt. Dat vind je in de algemene voorwaarden of privacyregels van de site. Een betrouwbare website - zonder commerciële bedoelingen) is het Loopbaanplein van FCB. (https://loopbaanplein.fcb.nl), deze is ontwikkeld in opdracht van vakbonden en werkgevers in de jeugdzorg. Voor deze site moet je je registreren.
Tip 1
Tip 2 Sjablonen voor het maken van een cv vind je onder meer op algemene vacaturesites, intermediair.nl en de nationalevacaturebank.nl. Of probeer de cv-generator op het Loopbaanplein.
DE BIG FIVE PERSOONLIJKHEIDSTEST… … maakt aan de hand van vijf thema’s inzichtelijk welke begrippen jouw persoonlijkheid beschrijven en hoe je je over het algemeen gedraagt en opstelt. https://loopbaanplein.fcb.nl/werknemers/tools/self-assessments
CARRRIERE-ANKERS… … brengt jouw drijfveren in kaart. Wat vind jij belangrijk om uit een beroep te halen? https://loopbaanplein.fcb.nl/werknemers/tools/self-assessments/
BEROEPSINTERESSETEST… … koppelt een ‘menstype’ aan jouw voorkeuren. Dat helpt je te bepalen welke beroepen bij je passen. https://loopbaanplein.fcb.nl/werknemers/tools/beroepenverkenner/
EMPLOYABILITYSCAN… … geeft aan hoe jij scoort op het gebied van beroepsexpertise, anticipatie en optimalisatie, persoonlijke flexibiliteit, organisatiegevoel en balans. www.fcb.nl/jeugdzorg/sterker-op-de-arbeidsmarkt/mobiliteit-in-jeugdzorg/employabilityscan/
ANDERE GRATIS TESTEN… … vind je op www.123test.nl
Gratis
LOOPBAANGESPREK
Toch liever offline werken aan jezelf en je loopbaan? FCB biedt je die kans met GRATIS LOOPBAANGESPREKKEN. Gecertificeerde loopbaancoaches geven je handvatten zodat jij kunt werken aan je toekomst. Check www. doemeeindenieuwejeugdzorg.nl voor meer informatie. Let op: er zijn maar een beperkt aantal plekken.
08-10-14 11:24
7
6 SOCIAL MEDIA
Stappen zetten
#DOEN OF #NIETDOEN? Hoe kun je sociale netwerken inzetten om jezelf sterker te profileren en zo de kans op een nieuwe baan te vergroten? Die vraag stelden we aan coach/trainer Myriam de Roo-Triepels van Trivalent (in actie op de foto hiernaast): ‘Veel mensen zijn handelingsverlegen. Dat wil zeggen dat ze eigenlijk geen idee hebben wat ze op LinkedIn of Twitter moeten zeggen. Velen blijven er daarom maar liever bij uit de buurt. Jammer, want social media kunnen een enorme impact hebben op je uitstraling als betrokken professional. Bedenk dat alleen al LinkedIn, het zakelijke netwerk, 300.000 zoekopdrachten per dag verwerkt. En dat Facebook het op twee na grootste land ter wereld zou zijn als de gebruikers inwoners waren. Door regelmatig in contact te staan met je netwerk kom je makkelijker aan ander werk.’ Kortom: tijd om ook de digitale grenzen iets te verleggen.
De winst van een loopbaanevent
Fotografie: Anne Dijkhorst
(en het antwoord van Myriam)
PRAKTISCHE KENNIS EN INSPIRATIE De kans om nuttige kennis op de te doen via workshops. En de mogelijkheid om je netwerk uit te breiden. Dat is wat bezoekers uit het Loopbaanevent van FCB halen.
Waardevolle middag Cherie Westerveld is één van de bezoeksters van het Loopbaanevent in Amsterdam. Zij is pedagogisch medewerker, maar boventallig verklaard en op zoek ander werk. ‘Ik ben naar deze bijeenkomst gekomen om verschillende redenen. Zoals het opdoen van nieuwe contacten, om tips te verzamelen over hoe ik mezelf kan profileren en om te horen wat de ontwikkelingen zijn binnen de branche.’ Ze blikt terug op een waardevolle middag. ‘Een van de workshops die ik volgde ging over belemmerende overtuigingen. Ik ontdekte daarin dat ik het mezelf soms onnodig moeilijk maak. Vooral tijdens sollicitatiegesprekken. Die gesprekken vind ik altijd erg spannend. In de workshop besefte ik plots dat ik er vaak vanuit ga dat ik toch niet gekozen word. Alleen al het besef dat ik dat doe – en dat het nergens op slaat helpt me om volgende keer zekerder naar zo’n gesprek te gaan.’ GEEN GARANTIES
C09_kansenkrant.indd 7-8
Geen garanties Leila Mucavele dos Santos - de Groot hoeft voorlopig niet op zoek naar een andere baan, haar functie als trajectbegeleider blijft bestaan. Toch besloot ze om naar het loopbaanevent te komen. ‘Het is altijd goed om je voor te bereiden, want ook voor mij is baanzekerheid niet gegarandeerd. Ik vind het belangrijk om te kijken wat ik zelf kan doen om mijn kansen in het werkveld te vergroten. Van de workshop ‘Profileer jezelf’ heb ik vooral meegenomen
Loopbaanevent on tour Geïnspireerd door de verhalen van je collega’s in deze KansenKrant? Ook in het najaar organiseert FCB verschillende Loopbaanevents boordevol praktijkgerichte workshops. Over hoe je jezelf profileert, bijvoorbeeld, of over het maken van een ‘power cv’. Deelname is gratis. Meld je nu aan via www.doemeeindenieuwejeugdzorg.nl en schrijf je alvast in voor de workshops (vol is vol)! Leer wat je zelf kunt doen om je loopbaan uit te stippelen. Of je je huidige werk nu behoudt, een andere functie krijgt of op zoek moet naar een nieuwe baan.
DATA HAARLEM: 30 OKTOBER UTRECHT: 20 NOVEMBER DEN HAAG: 27 NOVEMBER dat het heel belangrijk is om bij jezelf te blijven; om te weten wat je belangrijk én leuk vindt. Maar het meest had ik aan de netwerkgesprekken aan het eind van de dag. In de vorm van speeddates sprak ik met mensen van verschillende organisaties. Dit gaf me een inkijkje in hoe zij omgaan met de transitie. Ik vind het belangrijk om op de hoogte te blijven van de ontwikkelingen in de branche. Het gaat immers over mijn toekomst en dat is mijn eigen verantwoordelijkheid.’
De meest gehoorde argumenten om social media niet te gebruiken
Kun je niet op een van bovenstaande data? Kijk dan ook eens bij de events voor medewerkers in welzijn en maatschappelijke dienstverlening. Ook daarvoor kun je je inschrijven. De programma’s van beide events komen in hoofdlijnen overeen. Kijk voor data en plaatsen op de site:
vent-on-tour/ p-de-arbeidsmarkt/loopbaane http://fcb.nl/welzijn/sterker-o
1. Social media? Allemaal flauwekul.
4. Ik weet niet waar ik moet beginnen.
‘Dat heb je zelf in de hand. Natuurlijk kun je dat denken als een recruiter een tweet stuurt over de voetbalwedstrijd van zijn zoon. Maar je kunt het ook zien als een kans om je gunfactor te versterken door hem succes wensen met de wedstrijd. Je zult iets moeten investeren. Heb je echt het idee dat je niets toe te voegen hebt? Ook niet erg: dan ga je er alleen maar informatie halen. Kijk bijvoorbeeld naar de LinkedIn-profielen van medewerkers van organisaties die jouw interesse hebben. Zoek op titels en functies en kom zo veel te weten over een organisatie. Kijk in welke LinkedIn-kringen de medewerkers zich bevinden en sluit je daarbij aan. Dan kun je makkelijker vanuit je vakkennis reageren en contact leggen.’
‘LinkedIn is voor bedrijven het meest gebruikte sociale medium om mensen te werven, dus dat is een uitstekend begin. Via LinkedIn hoef je niet alleen te wachten tot je geworven wordt, je kunt ook naar vacatures zoeken. En snel in contact komen met degenen die verantwoordelijk zijn voor het aannemen van nieuw personeel, zoals P&O’ers, managers en recruiters. Ook Twitter is een prima start. Door tweets van bedrijven en recruiters te volgen ben je altijd op de hoogte van de meest recente vacatures. Wil je geen Twitter-account maar ben je wel benieuwd naar de vacatures op Twitter? Neem dan eens een kijkje op www. twiba.nl. Facebook wordt meestal niet ingezet bij de werving, al gebeurt dit wel steeds meer en meer. Het is wel de plek waar recruiters hun sollicitanten bekijken. Hou dat in je achterhoofd als je iets op Facebook plaatst.’
2. Het kost te veel tijd. ‘Ook dat heb je grotendeels zelf in de hand. Het hoeft echt niet veel tijd te kosten. Het is eerder een kwestie van dagelijks onderhoud. Als je in de trein zit, of even een halfuurtje tijd maakt, kun je al veel doen. En maak vooral gebruik van handige tools als Hootsuite, waarmee je in één oogopslag al je social media-accounts kunt beheren. Natuurlijk, het is een tijdsinvestering. Maar als je het goed aanpakt, levert het uiteindelijk veel op. In elk geval een groter netwerk, leuke interactie, goede tips en wie weet: een baan of een opdracht.’
3. Ik heb niets te melden. ‘Daar kijk je nog van op. Vakgerelateerde zaken zijn goed om te delen. Je bevestigt je reputatie als deskundige en je houdt je informatiestroom professioneel. Ook jeugdzorgmedewerkers kunnen dat doen, zonder privacygevoelige informatie prijs te geven. Deel bijvoorbeeld tips en adviezen uit de praktijk. Als je liever niet zelf zendt, kun je altijd nog reageren op anderen uit je vakgebied, vragen beantwoorden of interessante artikelen delen.’
Tips
Op de huidige arbeidsmarkt kun je eigenlijk niet meer om social media heen. Laat je dus niet leiden door het mantra ‘onbekend maakt onbemind’, maar ga op onderzoek uit. Zo ontdek je hoe sociale netwerken jou kunnen helpen je doelen te bereiken.
Zoek op Twitter bijvoorbeeld eens op de combinatie #vacature #jeugdzorg. Zo vind je alle berichten waar die woorden in voorkomen.
‘Zorg kan eenvoudiger’
De transitie in de jeugdzorg veroorzaakt veel beweging. Niet alleen in het werkveld, maar ook bij medewerkers. Veel mensen verleggen, al of niet noodgedwongen, hun grenzen. Hoe doen zij dat? In deze aflevering: Henry Berends. Hij stopte als trajectregisseur bij de Hoenderloo Groep en werd sociaal ondernemer. ‘Het voelt goed de regie in eigen hand te houden.’
WAAROM BEN JE GESTOPT ALS
aan bij de huidige trend, die duidt op meer lokale,
TRAJECTREGISSEUR?
kleinschalige en persoonlijke zorg. Dat vond ik ook
‘Bij de Hoenderloo Groep begeleidde ik jongeren
terug bij Habitat Lekker Leven, een organisatie die
in de gesloten jeugdzorg. Heel prettig werk, al
verschillende zorginitiatieven ontplooit. Daar heb
had ik moeite met het feit dat de jongeren, die
ik me als sociaal ondernemer bij aangesloten.
meestal niet uit de buurt kwamen, na een tijdje
Nu begeleid ik autistische jongeren, doe coaching
weer terug moesten naar hun woonplaats, school
en geef trainingen op scholen. Ik werk met andere
en begeleiders. Die overgang was soms moei-
professionele idealisten, zoals ik ze noem. Hoewel
zaam. Scholen zeiden dan doodleuk dat ze geen
we natuurlijk moeten kunnen rondkomen, is
plek meer hadden voor zo’n jongere, terwijl wij
geld niet de enige beloning voor onze inspan-
wel beter wisten. Ik zou de schotten weg willen
ningen. Ons werk is zinvol voor onszelf en de
halen tussen de verschillende onderdelen van de
mensen om ons heen.’
hulpverlening, om er één traject van te maken, waarbij lokale partijen betrokken zijn én blijven.
WAAROM HEB JE ZO’N RISICOVOLLE STAP
Toen mijn werkgever met een sociaal plan kwam
GEZET?
voor mijn afdeling, besloot ik de regie in eigen
‘Dat is vermoedelijk een combinatie van mijn
hand te houden. Ik ondertekende een vaststel-
persoonlijkheid en gezond verstand. Je hebt
lingovereenkomst. Daarmee deed ik afstand van
mensen die graag alles willen houden zoals het
bepaalde rechten, zoals een vertrekpremie, maar
is, en je hebt mensen die overal kansen zien en
het leverde me vier maanden op die ik mocht
stappen durven zetten. Die laatste groep vind ik
besteden aan het zoeken naar nieuwe kansen en
inspirerend. Daarnaast was het een eenvoudige
mogelijkheden.’
optelsom. Er komen veel ontslagen aan in de jeugdzorg, dat staat wel vast. Dan kun je natuurlijk
WAAR LAGEN DIE KANSEN EN
wachten tot je werkgever een besluit neemt over
MOGELIJKHEDEN VOOR JOU?
je toekomst, maar als je dat doet sta je samen met
‘Ik vind dat zorg wel wat eenvoudiger kan. En dat
heel veel anderen in de rij voor een nieuwe baan.
heeft niet alleen met een prijskaartje te maken
Je kunt ook kiezen om zelf de regie te nemen en
van de zorg, maar ook met de afstand tussen de
als een van de eersten op zoek te gaan naar nieu-
instelling en de cliënt. Je wilt als oudere toch niet
we kansen. Uiteraard moet je dan wel eerst voor
zeven verschillende mensen per week langs zien
jezelf nagaan hoever je daarin kan en wil gaan.
komen die je helpen met je steunkousen? Laat
Ik heb financieel een stap teruggezet, maar niet
dat er gewoon één zijn. Die denkwijze sluit goed
iedereen kan zich dat veroorloven.’
08-10-14 11:24
8 1 Waar liggen jullie wakker van?
AFWACHTEN ‘Gewaardeerde collega’s met jaren werkervaring zie je nu knokken voor een baan. Het is pijnlijk om goede mensen te zien vertrekken. Wij wachten als achterblijvers ondertussen op de volgende bezuinigingsronde. Ik probeer mijn kansen in te schatten: hoeveel dienstjaren heb ik? In welke leeftijdscategorie zit ik? En hoeveel collega’s met mij? Al meer dan drieëntwintig jaar doe ik dit werk met veel plezier, maar misschien komt daar nu een einde aan.’ Angelique, Crisismedewerkster Jeugdzorg
De ontwikkelingen in de jeugdzorg houden de gemoederen flink bezig. Er gaat nauwelijks een dag voorbij zonder slecht nieuws uit de branche. En hoewel de ontwikkelingen vaak het gesprek van de dag zijn onder medewerkers van jeugdzorginstellingen, durven maar weinig mensen openhartig te spreken over de onzekerheden en angsten die gepaard gaan met de transitie en transformatie. De redactie van de KansenKrant vindt dat ook voor onzekerheden en zorgen van jeugdzorgwerkers aandacht moet zijn. Daarom vroegen we een aantal lezers om een reactie op de vraag: waar lig jij wakker van? Hier volgt een bloemlezing uit de reacties.
LEEFTIJDSDISCRIMINATIE ‘De gemeente moet de zorg inkopen. Daardoor komt veel macht bij één partij te liggen. Dat is de partij die alles nu bepaalt. Organisaties dienen zich te schikken naar hun eisen. Ik vraag me af of mijn organisatie wel goed genoeg onderhandelt. Of de aandacht niet te veel ligt bij het terugdringen van kosten. Wat betekent dat voor oudere werknemers, zoals ik? Die zijn natuurlijk duurder dan jongeren. Ik vraag me af of we goed beschermd worden.’ Jacqueline, Gezinsvoogd
MINDER EXPERTISE ‘Ik maak me zorgen over de continuïteit van de zorg. Niet alleen omdat gemeenten zich niet goed realiseren wat er komt kijken bij het inrichten van de jeugdzorg, maar ook omdat door bezuinigingen en ontslagen veel ervaring en expertise verloren gaat. Terwijl daar de afgelopen jaren zoveel in is geïnvesteerd. Daarnaast is er nog zo veel onduidelijk voor de medewerkers in deze branche. En dus ook voor cliënten.’ Noor, Gedragswetenschapper
‘DE GEMEENTE MOET DE ZORG INKOPEN’ Jacqueline, Gezinsvoogd
BEZUINIGINGEN ‘Hoe moet het verder als overal bezuinigd gaat worden? Blijven we inkrimpen tot het moment waarop we geen goede zorg meer kunnen leveren? Zal het dan zover komen dat er weer een gruwelijk stuk in de krant komt te staan? Ik ben hartstikke gemotiveerd om hard te werken, maar niemand kan je meer bieden dan een tijdelijk contract. Dat houdt me wel wakker.’ Fenne, Jeugdhulpverlener
INKOMENSVERLIES ‘Ik lig wakker van de mogelijkheid mijn baan te verliezen, en daarmee mijn inkomen. Ik ben een alleenstaande moeder met drie kleine kinderen, ik heb mijn zekerheid hard nodig. En zij ook. De tijd of geld om te studeren of bij te scholen heb ik niet. Ik moet de hypotheek kunnen betalen en het gezin draaiende houden.’ Marga, Maatschappelijk werker
KWALITEITSVERLIES ‘Krijgen jongeren nog wel de aandacht die zij verdienen? En nodig hebben? Dat denk ik niet. Ik vind het schrijnend hoe alle bezuinigingsrondes uitpakken, dat grijpt me aan, en kan soms flink door mijn hoofd spoken.’ Lieke, Pedagogisch Medewerker B
AFWIJZINGEN ‘Een geautomatiseerde afwijzing op mijn sollicitatiebrief, omdat ik een van de duizend sollicitanten ben. Het maakt me soms moedeloos. Maar altijd vind ik de kracht om een volgende brief te schrijven, en mijn best te doen om op te vallen tussen honderden andere brieven. Ik geloof in kwaliteit en hoop dat ik binnenkort weer kan doen waar mijn passie ligt: werken met jongeren.’ Cherie, Pedagogisch Medewerker
HOE KUN JIJ ZELF IN ACTIE KOMEN? 1. BEPAAL WAT JE WILT EN WAT JE KUNT
2. ONTWIKKEL JEZELF, PROFILEER JEZELF
3. PAK JE KANS!
Wat wil je over drie jaar of over vijf jaar? Wat vind je echt belangrijk in je werk? Waar krijg je energie van? En ook: wat kun je goed, wat is je kracht, waar krijg je complimenten over, wat kan je verbeteren? Om straks te kunnen reageren op nieuwe ontwikkelingen en om een nieuwe (baan) kans te kunnen grijpen, is het belangrijk dat je nu al voor jezelf bepaalt wat je wilt en wat je kunt. Stel jezelf dus vragen en ga eens in gesprek met je leidinggevende, een collega, of met een loopbaanadviseur.
In een snel veranderende omgeving moet je mee veranderen en nieuwe dingen leren. Dit geldt niet alleen voor jeugdzorgwerkers, maar ook voor de andere werknemers in jeugdzorgorganisaties, zoals stafmedewerkers en medewerkers van ondersteunende diensten. In de nieuwe jeugdzorg worden nieuwe vaardigheden verwacht van de professionals. Zo is samenwerken heel belangrijk, net als het opzetten en versterken van netwerken. Daarbij hoort ook het goed profileren van jezelf, je vak en jouw toegevoegde waarde.
Ben je er klaar voor, zoek en vind dan je kansen. Waar? Mogelijk binnen je eigen organisatie, maar dat zal niet voor iedereen gelden. En misschien wel niet eens binnen een jeugdzorgorganisatie maar (net) daarbuiten. Belangrijk is dat je om je heen kijkt, dat je actief zoekt en oriënteert
Wacht niet af, ga aan de slag
C09_kansenkrant.indd 9
WEBSITE Op de website (www.doemeeindenieuwejeugdzorg.nl) die hoort bij deze krant en deze campagne vind je allerlei tests en vragenlijsten die je kunnen helpen bij jouw zoektocht. Ook lees je hier meer over leervormen en trainingen die interessant kunnen zijn. Bovendien kun je er – via een kaart van Nederland – op regio zoeken naar alle (huidige) werkgevers in de jeugdzorg, hun websites en hun vacatures.
FCB LOOPBAANPLEIN EN DE LOOPBAANWINKEL
Ga naar
WWW. DOE MEE IN DE NIEUWE JEUG D ZORG.NL
Ook het FCB Loopbaanplein (www.fcb-loopbaanplein. nl) en de Loopbaanwinkel (www.loopbaanwinkel.nl) zijn sites die je echt eens moet bezoeken. Voor vacatures of voor het maken van een e-portfolio en een digitaal cv. Maar ook voor trajecten voor individuele coaching op het gebied van loopbaan- en arbeidsmarktoriëntatie.
08-10-14 11:24
