Opbouw van de opleiding tot MBSR en MBCT trainer Het toepassen van MBCT of MBSR als trainer of therapeut leert men niet in 8 weken. Het vraagt een grondige voorbereiding en een gestructureerde opleiding. We bieden training en opleiding aan voor hulpverleners in 1 tot 3 jaar, afhankelijk van uw ervaring en of u de basisopleiding of de volledige opleiding tot mindfulness trainer wil volgen. Dit document bevat de voorwaarden zoals internationale standaarden het voorschrijven. Deze zijn recent aangepast geweest, waardoor ook enkele kleine wijzigingen zijn opgetreden in onze opleiding. Deze voorwaarden zijn dus geldig onder voorbehoud van wijzigingen in internationale criteria. Voor een update van het volledig opleidingstraject, neem een kijkje in het document ‘Brochure trainersopleiding’: op de site – via AANBOD > I AM voor trainersopleiding > Opleiding tot mindfulness trainer.
Inhoudsopgave OVERZICHT ............................................................................................................................. 2 Docenten verbonden aan de opleiding ....................................................................................... 3 OPLEIDING TOT MINDFULNESSTRAINER (BASISATTEST) .......................................... 5 Basisattest mindfulness trainer ................................................................................................... 8 OPLEIDING TOT MINDFULNESS TRAINER (CERTIFICAAT) ......................................... 9 Certificaat mindfulness trainer ................................................................................................. 11 FINANCIËLE VOORDELEN ................................................................................................. 12
www.aandacht.be
1
OVERZICHT OPLEIDING BASISATTEST
OPLEIDING CERTIFICAAT
FASE 1: 8 weken MBSR of MBCT training
FASE 1: 8 weken MBSR of MBCT training
FASE 2: 2 :Meditatieve Meditatieveverdieping verdieping
FASE 2: Meditatieve verdieping
3 meditatiedagen + 5 retraitedagen
3 meditatiedagen + 9 retraitedagen of 4 meditatiedagen + 8 retraitedagen *Verplicht: - Meditatiedagen Hartmeditaties, Inzicht & Mededogen en Jezelf accepteren met mindfulness en zelfcompassie - Studieretraite Dharma Explorations & Vipassana (Feldman & Peacock)
*Verplicht: - Meditatiedagen Hartmeditatie, Inzicht Hartmeditaties, Inzicht&& Mededogen en Jezelf accepteren met mindfulness en zelfcompassie
FASE 3: 8 weken vanuit het hulpverlenersperspectief
+
+
+
Opleidingsdag trainersvaardigheden MBCT-MBSR Veiligheid en intense groepsprocessen (2-daagse)
FASE 3: 8 weken vanuit het hulpverlenersperspectief
+
+
1 supervisie
+ Indienen werkmap fase 3 + aanvraagformulier
2 Opleidingsdag trainersvaardigheden MBCT-MBSR Veiligheid en intense groepsprocessen (2-daagse) 1 supervisie
FASE 4: 8 opleidingsdagen
+ BASISATTEST MINDFULNESS TRAINER
Update MBCT & Depression (2-daagse)
+ 2 supervisies Indienen werkmap fase 3 + werkmap fase 4 + aanvraagformulier
CERTIFICAAT MINDFULNESS TRAINER
www.aandacht.be
Docentenverbonden aan de opleiding David Dewulf is arts, oprichter en bezieler van I AM en auteur van 15 boeken over mindfulness o.a. ’Mindful werken, Heartful leven’ en ‘Mindfulness voor jongeren: stappenplan voor hulpverleners’. Hij volgde opleidingen over de hele wereld en legde zich toe op Mindfulness, Tao, Life Coaching en Mind/Body Medicine. Hij werkt samen met de universiteiten van Gent en Leuven omtrent wetenschappelijk onderzoek. David is supervisor van de gehele opleiding en geeft fase 3 en fase 4.
Fleur Helewaut is arts en werkt samen met 2 collega’s in een huisartsenpraktijk. Door haar ervaring als huisarts en als bedrijfsarts, heeft zij een inzicht gekregen welke invloed zowel het privé –als beroepsleven hebben op het geluk en welbevinden van en raakte overtuigd van de waarde van mindfulness voor het welbevinden en de gezondheid van mens. Zij heeft een grote interesse voor mind/body medicine en vult in haar dagelijkse praktijk de klassieke geneeskunde aan met de inzichten uit mindfulness. Inge Thijs is mind-body psychotherapeute en coach gespecialiseerd in traumaverwerking, stress gerelateerde ziekte en burn-out en leven met hoog gevoeligheid. Inge studeerde organisatiepsychologie en verzamelde ervaring als trainer en coach in de internationale bedrijfswereld. Binnen de opleiding, isInge docent in fase 3 en 4 en supervisor.
3 Marina Vandecruys is psychologe, docente en creatief therapeute. Ze heeft een jarenlange ervaring in de begeleiding van adolescenten en volwassenen, zowel in individuele als in groepssetting. Marina is supervisor binnen de opleiding van I AM.
Mieke Van der Veken is pedagoge en body-mind therapeute. In haar zelfstandige praktijk begeleidt Mieke sinds 2000 volwassen en jongeren om lichaam en geest in balans te brengen. Ze combineert lichaamsgerichte therapieën met een groeiproces in mindfulness, zelfacceptatie en daadkracht. Zo herontdekken mensen hun veerkracht, vertrouwen in zichzelf en eigenwaarde. Sinds kort zet ze ook paarden in als spiegel en deelgenoot in haar begeleidingsprocessen. Als mindfulness trainer richt ze zich vooral op mindfulness trainingen in individueel traject en voor koppels. Voor I AM coördineert Mieke de opleidingen tot trainer. Ze is actief voor Pimp your Mind, het online programma voor jongeren. Binnen de opleiding is Mieke docent voor fase 3 en fase 4 en supervisor.
www.aandacht.be
Mark Williams is Professor en hoofdonderzoeker in de Klinische Psychologie aan de Universiteit van Oxford, departement Psychiatrie en is samen met John Teasdale en Zindel Segal een van de grondleggers van MBCT ter preventie van herval van depressie. Hij geeft de 2-daagse update MBCT & Depression. Vanaf 2016 zullen Christina Surawy en Willem Kuycken hem vervangen omdat hij op pensioen gaat en vanaf 2017 Melanie Fennel. Trish Bartley geeft les in het Mindfulness, onderzoeks- en praktijkcentrum aan de Universiteit van Bangor (UK) en is gespecialiseerd in Mindfulness-Based Cognitive Therapy for Cancer (Bartley, 2012). Ze heeft meer dan 25 jaar ervaring in het begeleiden van groepen. Trish geeft de 2-daagse Group-process in mindfulness-based teaching and inquiry. Vanaf 2016 zal Fleur Helewaut deze 2-daagse geven in het Nederlands ‘Veiligheid en intense groepsprocessen’. MelanieFennel is een van de pioneers en mede-oprichtster van the Oxford Cognitive Therapy Centre (samen met Prof. M. Williams) en is gespecialiseerd in depressie en een laag zelfbeeld. In 2002, werd ze genomineerd als meest invloedrijke vrouwelijke UK cogntitieve therapeut door de British Association of Behavioural and Cognitive Psychotherapies. Ze zal Mark Williams opvolgen in de twee-daagse Update MBCT & Depression vanaf 2017. Willem Kuyken is Professor klinische psychologie en onderzoeker aan de Universiteit van Oxford en directeur van het Oxford Centrum van Mindfulness en is gespecialiseerd in stemmingswisselingen. Willem zal Mark Williams opvolgen in de 2-daagse Update MBCT & Depression vanaf 2016.
Christina Feldman is oprichtster van het Gaia Huis in Devon, geeft les op Insight Meditation Society in Massachusetts en is auteur van een aantal boeken over Mindfulness en compassie. Ze geeft samen met John Peacock de 5-daagse retraite: Dharma exploration & Vipassana.
John Peacock geeft les in MBCT op de Universiteit van Oxford en in het Gaia Huis en is auteurvan The Tibetan Way of Life, Death and Rebirth as a Complete Introduction to Buddhist psychology for MBCT practioners. Hij begeleidt samen met Christina Feldman de 5-daagse retraite: Dharma exploration & Vipassana.
www.aandacht.be
4
OPLEIDING TOT MINDFULNESSTRAINER (BASISATTEST) FASE 1 – 8 weken training Iedereen start steeds met het volgen van een 8 weken MBSR of MBCT training. Deze persoonlijke ervaring is essentieel om deelnemers vanuit een innerlijk perspectief te kunnen bijstaan in hun uniek proces. In totaal is er 22 uur groepstraining plus 40 uur huiswerk. In deze 8 weken leert men het proces van inzichtmeditatie op zichzelf toe te passen en leert men de 3 subtiele gewoontes van de geest kennen. Men leert omgaan met gedachten, emoties, opinies en lichamelijke sensaties volgens de principes van aandachttraining en bewustwording. De inhoud van deze 8 weken is o.a.: Opbouw van inzichtmeditaties, de structuur van de ervaring, bodyscan en yoga, cognitief gewaarzijn, communicatie en grenzen, preventie en gezondheidsplan. Men kan de 8 weken in Vlaanderen of Nederland volgen. I AM biedt een geïntegreerde MBSR-MBCT training aan, incl.: het Mindfulness werkboek van Dr. Dewulf syllabus & meditatie-CD’s deelname aan een gratis mindfulness meditatiedag
FASE 2 – meditatieve verdieping Zoals internationale standaarden het voorschrijven, is intense meditatietraining noodzakelijk voor kandidaat trainers. Fase 2 omvat retraitedagen en meditatiedagen. Voor de basisopleiding, dien je minimum 8 dagen gevolgd te hebben (meer is steeds welkom) waaronder: 3 verplichte meditatiedagen Inzicht & Mededogen Jezelf Accepteren met mindfulness en zelfcompassie Hartmeditaties 5 stilteretraitedagen (= 4 nachten waarvan minstens 3 opeenvolgende) in de traditie van inzichtmeditatie (mindfulness, Vipassana of Zen). Retraites in het kader van meditatieve verdieping die men vroeger volgde, kunnen ook geldig zijn nadat we de inhoud van deze dagen kennen (folder of brochure doorsturen). Sterk aanbevolen: Retraite met Christina Feldman & John Peacock. Hou er rekening mee dat deze retraite verplicht te volgen is indien u de volledige opleiding volgt en dus het certificaat wenst te behalen.
www.aandacht.be
5
FASE 3 – 8 weken mindfulness vanuit het hulpverlenersperspectief, zelfstudie en studiedag De 8 weken MBCT-MBSR training wordt herhaald maar ditmaal vanuit het perspectief van de trainer. De training bestaat uit: 22 uur basistraining als verdieping vanuit perspectief als hulpverlener 4 uur onderlinge bespreking van de exploratietaken voor elke sessie 12 uur intense training in een kleine groep met trainer na elke sessie inhoud en structuur van de les specifieke processen die opkomen bij de deelnemers metaview en theoretische achtergronden bespreking van een zelfgekozen artikel/onderzoek over mindfulness of een toepassingsgebied ervan Wekelijkse leesopdrachten en exploratietaken Geschreven gewaarzijns-oefeningen, huiswerkverslagen en dagelijkse meditatiebeoefening van de 8 weken Zelfstudie , zelfreflectie en studiedag Verplichte lectuur
Cognitieve therapie Verplicht wetenschappelijk artikel Bestuderen van werkboek voor hulpverleners Voorbereiden van zelfgekozen artikel en reflectie erop Verdieping in 4 modules, waaronder 3 via zelfstudie*: module boeddhistische psychologie module mindfulness en angst module psycho-educatie module cognitieve psychologie door deelname aan studiedag cognitieve psychologie 1 supervisie sessie: evaluatief gesprek in groepjes van 2-3 personen met ervaren trainer waarin je een aantal oefeningen naar voren brengt en er een beeld wordt geschetst van waar je staat als trainer (zie verdere uitleg). *Er is vrijstelling mogelijk voor module psycho-educatie en studiedag cognitieve psychologie voor klinisch psychologen module psycho-educatie voor artsen en psychiatrisch verpleegkundigen die min.1 jaar werkervaring hebben module cognitieve psychologie voor therapeuten die min. 20u theorie hebben gekregen over cognitieve therapie Deelnamecriteria: Men kan deelnemen aan fase 3 als men een MBCT of MBSR 8-weken gevolgd heeft en voor aanvang van fase 3 zich aangemeld heeft voor 1 meditatiedag OF reeds een Vipassana retraite heeft gevolgd. Fase 2 en fase 3 kunnen door elkaar gevolgd worden; m.a.w. fase 2 hoeft nog niet volledig te zijn afgewerkt om deel te kunnen nemen aan fase 3. www.aandacht.be
6
Opleidingsdag: trainersvaardigheden MBCT-MBSR Deze opleidingsdag biedt een overzicht van de 8 weken MBSR & MBCT training zoals die bij I AM gegeven wordt en richt zich op een aantal basisvaardigheden die zullen worden ingeoefend. We bespreken het overzicht van het 8 weken programma, de interactie tussen de lessen en de waarde van compassie en zelfcompassie in een mindfulnesstraining. We denken samen na over vraagstukken die voorkomen uit de praktijksituaties van de eigen werksituatie als mindfulness trainer en bespreken specifieke vragen, moeilijkheden en barrières die voorkomen tijdens een mindfulness training. De basismeditaties, visualisaties en inquiry worden tijdens deze dag ook ingeoefend. -------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Deelnamecriteria: Men kan deelnemen als men fase 3 of 4 gevolgd of fase 4 aangevat heeft.
2-daagse: Veiligheid en intense groepsprocessen Deze module werd in het Engels begeleid door Trish Bartley in 2015 (Group process in mindfulness-based teaching), vanaf 2016 in het Nederlands door Fleur Helewaut. Deze tweedaagse is voor mindfulness trainers die meer willen weten over hoe een rijk groepsproces te ondersteunen tijdens een mindfulness training. We leren hoe we alle aspecten van een mindfulness training op het groepsproces kunnen toepassen, incl. het oriëntatie- en evaluatie proces, begeleide oefeningen en inquiries en groepsdiscussies faciliteren. We leren daarbij ook hoe we aanwezig en waakzaam kunnen zijn voor de drie dimensies van de groep: onszelf als trainer, de individuele deelnemer en de groep als geheel. We zullen de verschillende fases van een groep doorlopen – met name de vorming, het verloop en het einde van de groep – en hoe we als groepsbegeleiders het best het leerproces van de deelnemers kunnen ondersteunen. Andere leerobjectieven: Manieren vinden om beter om te gaan met veelvoorkomende uitdagingen in groepen zoals een dominerende deelnemer, een aanhoudende laatkomer, iemand die sceptisch is, een deelnemer die weinig zegt, etc. De verschillende methodes exploreren die gelinkt zijn aan het lesgeven aan verschillende groepsgroottes. -------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Deelnamecriteria: Men kan deelnemen aan deze dag als men een MBCT of een MBSR 8weken gevolgd heeft en voor aanvang zich aangemeld heeft voor 1 meditatiedag. Het eerder volgen van een vipassana retraite is ook voldoende. Deze tweedaagse is ook verplicht voor het behalen van het certificaat voor de volledige opleiding. www.aandacht.be
7
Basisattest mindfulness trainer Om het basisattest van de opleiding te behalen, is het noodzakelijk dat u het volledig ingevuld aanvraagformulier en uw werkmap digitaal doorstuurt naar
[email protected]. Deze documenten ontvangt u bij de start van fase 3. Vanaf heden kunnen werkmappen enkel digitaal opgestuurd worden. Wat moet er ingediend worden in de werkmap? Huiswerkverslagen en gewaarzijns-oefeningen van de 8 weken training vanuit het standpunt van deelnemer. Exploratietaken vanuit het standpunt van trainer (die gemaakt werden ter voorbereiding en verduidelijkt werden door de besprekingen met collega-trainers in fase 3) Bespreking van het artikel of boek naar keuze (dat mondeling werd gepresenteerd tijdens fase 3) Verdieping van de 4 modules via leesopdrachten of het volgen van een studiedag en oplossen van vragen (achteraan de trainersmanual) o module boeddhistische psychologie o module mindfulness en angst o module psycho-educatie o module cognitieve psychologie (door deelname aan studiedag cognitieve psychologie) Persoonlijk reflectieverslag (in apart document): o beschrijving van persoonlijk evolutieproces vanuit het standpunt van trainer en deelnemer o Verslag van de supervisie sessie
In dienen voor basisattest Zelfreflectieverslag (minimum 2 A4)
www.aandacht.be
8
OPLEIDING TOT MINDFULNESS TRAINER (CERTIFICAAT) Om het certificaat van mindfulness trainer te behalen, dient u alles te volgen en in te dienen wat nodig is voor het basisattest van de opleiding + retraite van Christina Feldman & John Peacock + fase 4 en de bijhorende werkmap + Update MBCT & Depression + 2 supervisies – zie overzicht op pagina 2.
FASE 2 – meditatieve verdieping Voor de opleiding om het certificaat te behalen, dien je in totaal 12 meditatiedagen gevolgd te hebben: 3 meditatiedagen + 9 retraitedagen (= 8 nachten, minstens 3 opeenvolgende) OF 4 meditatiedagen + 8 retraite dagen (= 7 nachten, minstens 3 opeenvolgende) waaronder verplicht: De 3 verplichte meditatiedagen (zoals bij de opleiding tot basisattest) Retraite met Christina Feldman & John Peacock verplicht (telt mee voor 5 retraite dagen dus 4 nachten). De meditatie- en retraitedagen die je tijdens de opleiding tot basisattest hebt gevolgd, tellen mee.
FASE 4 – 8 opleidingsdagen Dit vervolledigt de opleiding voor het behalen van het certificaat en vormt de kern van de opleiding. Het 8-weken curriculum wordt grondig ingeoefend. Er wordt gewerkt met casussen en rollenspel. Er is ruimte voor emotionele processen, meditatie, de praktijk van het begeleiden met theoretische reflecties en een uitgebreide bespreking van de checklist voor trainers. Er is ook 1 supervisie inbegrepen in de prijs van de opleiding, de 2e supervisie is niet inbegrepen. Enkele onderwerpen van deze 8 dagen: De structuur en opbouw van emotionele en mentale ervaringen en interventies. Belichaamde communicatie 4 niveau’s van inquiry en het gebruik van taal en beelden in Mindfulness, valkuilen. De kunst van het benoemen en valkuilen. Omgaan met mentale patronen en de gevoelstoon. Omgaan met vermoeidheid & mentale agitatie Acceptatie als vaardigheid & beperkingen Core process psychotherapie en groepsproces Doelstellingen Je leert een evidence-based integratie van MBSR met MBCT. Je krijgt inzicht in de relatie met compassie en Mind/body Medicine interventies. Je staat stil bij onderliggende Dharma reflecties. Je krijgt een overzicht van de relatie tussen de verschillende lessen. Je krijgt inzicht in de opbouw van inquiry zoals ze evolueert doorheen de training. Je leert de waarde van humor & lightheartedness kennen, ook bij intense momenten. Je krijgt een reeks van praktische tips om om te gaan met de meest uiteenlopende situaties. -------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Deelnamecriteria: Je Je kan fase 4 enkel opstarten als je fase 3 hebt gevolgd en afgewerkt . je hebt al een oefentraining gegeven of bent ermee gestart. Redenering: als je aan fase 4 begint zonder de bagage van de zelfstudie, modules en oefentraining op zijn minst, mis je veel, kan je niet zo verdiepen www.aandacht.be Ideaal zo zijn dat mensen tussen fase 3 en 4 minstens 1 oefentraining verplicht doen.
9
Update MBCT & Depression met Mark Williams, Melanie Fennel of Willem Kuycken Dit is een 2-daagse MBCT specialisatietraining in het Engels met een internationale docent verbonden aan Oxford University. Deze onderwerpen worden o.a. besproken: Overzicht van het MBCT curriculum en onderliggende rationale Overzicht van meest recent wetenschappelijk onderzoek (en de klinische implicaties) omtrent MBSR en MBCT Potentiële gevaren en contra-indicaties Valkuilen bij het lesgeven Hoe balans vinden tussen het motiveren van een deelnemer en lesgeven op een nietstrevende en accepterende manier Opportuniteit om ervaringen van andere mindfulness trainers te horen
3 supervisies (fase 3 & fase 4) Een supervisie is een gesprek van een uur tot 1.5u in groepjes van 2-3 personen met een evaluatief karakter waarin er een beeld wordt geschetst van waar je staat als trainer. Je bereidt dit gesprek grondig voor op basis van een opdracht die je zal ontvangen. Je bezorgt je schriftelijke voorbereiding aan je supervisor voor de datum van het gesprek, zodat je supervisor dit ook kan voorbereiden. De supervisiegesprekken worden begeleid door Mieke Van der Veken (regio Vlaams Brabant - Schiplaken, ook mogelijkheid in Gent), Inge Thijs (regio: Mechelen) en Marina Vandecruys (regio: Heusden-Zolder). Je neem zelf contact op door een mailtje te sturen naar:
[email protected] met daarin vermeld wanneer je fase 3 of fase 4 volgde en bij wie je graag supervisie zou volgen.
Optioneel: intervisie Een Intervisie is een groepsontmoeting tussen collega-mindfulnesstrainers. Je brengt een casus naar voor, een inquiry uit een training waar je vragen bij hebt. Als deelnemer draag je bij aan het overleg en breng je ideeën aan, eventueel vanuit eigen ervaring. Het is wenselijk dat je de intervisie voorbereidt en dat je tijdens de sessie nota neemt. De casus en de bespreking ervan kan je immers opnemen in je werkmap. I AM organiseert zelf geen intervisiemomenten meer, maar elkeen kan dit organiseren op eigen initiatief met collega trainers in opleiding. Als je het ons laat weten, zetten we het ook online. Indien u geen intervisie online ziet staan en u graag een intervisie wil organiseren met collega trainers, kan u ons hiervan op de hoogte brengen via
[email protected] zodanig dat we deze online kunnen plaatsen en er andere geïnteresseerden kunnen deelnemen. Opmerking: Tijdens de namiddag van de ‘Opleidingsdag trainersvaardigheden MBCTMBSR’ wordt ook aandacht besteed aan concrete cases. www.aandacht.be
10
Certificaat mindfulness trainer Om het certificaat van mindfulness trainer te behalen, is het noodzakelijk dat u het aanvraagformulier (u ontvangt dit bij de start van fase 4) en uw werkmap van fase 3 – zie hierboven (tenzij u uw basisattest al heeft behaald) en fase 4 digitaal doorstuurt naar
[email protected]. Vanaf heden kunnen werkmappen enkel digitaal opgestuurd worden. Wat moet er ingediend worden in de werkmap van fase 4?
8 Lesvoorbereidingen (didactische vragen) Exploratievragen vanuit het standpunt van de trainer 12 kalenders 3 schema’s met feedback van de oefeningen tijdens fase 4 (Reflectiemomenten) Reflectieverslag van een zelf gegeven training (in apart document): o programma per zitting, verloop van de zitting, reacties van deelnemers en eigen ervaringen o per zitting 1 á 2 interacties waarin je vaardigheid in inquiry zichtbaar wordt (nb. de inquiries uitgeschreven) o per zitting 1 á 2 interacties of gebeurtenissen waarin leermomenten in je trainersproces zichtbaar worden o procesbeschrijving van eigen leerervaringen gedurende de gehele training o procesbeschrijving van één deelnemer gedurende de training o ca. 12 A4 pg’s Reflectieverslag van 2 supervisie sessies (in apart document, inclusief het voorbereidingsdocument). Opmerking: dit certificaat staat in voor categorie 1 binnen de erkenning in Nederland door de beroepsvereniging. Het certificaat van mindfulnesstrainer wordt erkend door de vereniging voor mindfulness trainers in België, Moment genaamd.
www.aandacht.be
11
FINANCIËLE VOORDELEN I AM is een erkend opleidingsinstituut door de Vlaamse overheid. Daarom kan men een subsidie krijgen via de KMO-portefeuille of via opleidingscheques in het kader van loopbaanbegeleiding. Voor de 8-weken training verleent CM-midden Vlaanderen een tussenkomst en gelden er via I AM speciale voorwaarden voor studenten, koppels en mensen die de training herhalen. Kijk hier voor alle details omtrent deze financiële voordelen.
Voor alle fases van de opleiding kan men in Vlaanderen betalen met KMO-portefeuille.
We kunnen opleidingscheques aanvaarden in het kader van loopbaanbegeleiding indien het volgen van een mindfulness opleiding deel uitmaakt van jouw persoonlijk ontwikkelingsplan. Je krijgt hiervan een attest van de erkende loopbaancentra dat je ons bezorgt bij je inschrijving. Opleidingscheques in het kader van betaald educatief verlof kunnen we momenteel nog niet aanvaarden bij I AM. 12 CM Midden-Vlaanderen verleent een tussenkomst aan leden die een Mindfulness 8-weken-training volgen om herval in depressie tegen te gaan
www.aandacht.be
