Het verdriet van Cadel Evans Gebroken elleboog kost huilende Evans een mogelijke Tourzege.
LAPTOPDEAL! 19 GELDIG T/M
PUZZEL MEE EN WIN!
JULI 2010
Maak deze week kans op een
6 MAANDEN
SPORT
Nikon COOLPIX P100 Meedoen en winnen? Op de puzzelpagina vindt u alle informatie.
50%
Acer Laptop + GSM
+
11.
25
16
p/mnd ǜ
Dagelijks winnen Een halfjaarabonnement op Quizted
14 Woensdag Juli 2010
GEEN VERZENDKOSTEN
WWW.DEPERS.NL
24 UURS LEVERING MET KOERIER!
GRATIS, MAAR NIET GOEDKOOP
Huwelijksdwang ‘Jongeren kunnen geen nee zeggen’
Ook homo’s worden uitgehuwelijkt Homoseksuele islamitische jongeren moeten trouwen met een partner van het andere geslacht, omdat de familie zich schaamt voor hun geaardheid. Julien Althuisius AMSTERDAM
...
Jaarlijks keren enkele tientallen jongeren niet meer terug van hun zomervakanties uit Marokko of Turkije. Een groot deel daarvan is homoseksueel. Dat wordt bevestigd door verschillende instanties.
Veel islamitische ouders accepteren de geaardheid van hun homoseksuele kinderen niet en huwelijken ze uit. Stichting Movisie, een adviesorgaan met veel culturele expertise, erkent het probleem: ‘Jongeren kunnen geen nee zeggen tegen uithuwelijking, omdat de gevolgen erg groot kunnen zijn’, zegt Leyla Çinibulak. Weigeren de jongeren een vooropgezet huwelijk, dan worden ze vaak verstoten uit de familie. ‘Ze willen niet kiezen tussen hun liefde of hun familie, ze willen het allebei.’ Exacte cijfers over huwelijksdwang
‘We weten wel dat het voorkomt, maar hoe vaak is niet te achterhalen.’ Leyla Çinibulak, stichting Movisie
zijn niet bekend. ‘We weten wel dat het voorkomt, maar hoe vaak is niet te achterhalen’, aldus Çinibulak. Ook Bureau Jeugdzorg weet niet om hoeveel jongeren het gaat. ‘We horen wel gevallen, maar er is geen registratie. Het is ook een moeilijke
groep; weinig jongeren doen aangifte.’ Maar ook bij homo-organisatie COC weet men ervan: ‘We horen wel geluiden uit onze achterban over huwelijksdwang. Die zijn heel specifiek en nemen alleen maar toe’, zegt woordvoerder Koen van Dijk. Volgens Van Dijk is de toename te wijten aan de zogenaamde emancipatieparadox. ‘Jongeren kiezen er steeds meer voor hun seksuele oriëntatie kenbaar te maken, waardoor de familie actie gaat ondernemen.’ En die actie is dus vaak: trouwen of wegwezen. In Engeland zijn wél cijfers bekend,
Xenofobie
en daar neemt het fenomeen toe. Sinds 2001 bestaat de Forced Marriage Unit, een centraal meldpunt voor gedwongen uithuwelijking. Het FMU registreerde afgelopen jaar 65 procent meer meldingen van mannelijke slachtoffers: 220 in 2009 tegenover 134 in 2008. Movisie pleit voor een centraal meldpunt dat ook bevoegdheden heeft om slachtoffers terug te halen, net zoals in Engeland. Volgens de stichting zou het goed zijn als het meldpunt aansluit bij de bestaande instanties, zoals de Advies- en Steunpunten Huiselijk Geweld. 1
EERST
En nu is er weer de angst in Zuid-Afrika
Qat-oorlog in Tilburg-Noord Waarnemend burgemeester van Tilburg, Ivo Opstelten, noemde de situatie in Tilburg-Noord onlangs ‘onaanvaardbaar’. Daarbij doelde hij op de overlast van Somalische qat-kauwers. De bevolking van de wijk is het spuugzat.
Zuid-Afrika vreest voor grootschalig geweld tegen buitenlanders nu het WK voorbij is. Het leger staat klaar, het eerste indicent was er.
Lees meer op pagina 4
Remco Tomesen AMSTERDAM
...
Direct na de finale zondagavond gebeurde waar gastarbeiders in Zuid-Afrika al maanden bang voor zijn: enkele Somalische ondernemers werden beroofd, winkels geplunderd. Honderden buitenlanders vluchtten de townships uit en klopten aan bij politiebureaus voor bescherming. Zeven Zuid-Afrikaanse mannen werden opgepakt. Politie en leger moesten de dag na de finale zorgen dat er niet meer incidenten kwamen in enkele townships in Kaapstad. Was dit het begin van de gevreesde aanvallen na het WK? De herhaling van de xenofobe aanvallen uit 2008? Toen werden overal in ZuidAfrika immigranten uit Zimbabwe, Somalië en Mozambique aangevallen door locals. Er vielen meer dan zestig doden onder buitenlanders. Omdat er minder werk is na het WK vrezen immigranten dat ze opnieuw worden verjaagd. Veel ZuidAfrikanen vinden dat immigranten hun banen afpakken. Immigranten vertellen al weken dat ze van ZuidAfrikanen toegefluisterd krijgen dat ze na het WK de dupe zijn. Lees verder op pagina 3
UIT & THUIS
‘Negertjes helpen zonder gedoe.’
In België werkt de woningmarkt dus wel Belgen verhuizen amper, hebben oerconservatieve hypotheken en beperkte aftrek. Voilà, het ideale recept voor een stabiele woningmarkt. Lees meer op pagina 7
Deense schrijfster neemt rijke huisvrouwen de maat. Pagina 11.
FRANKRIJK
Meerderheid boerkaverbod De Tweede Kamer in Frankrijk heeft ingestemd met het boerkaverbod, ruim een jaar nadat president Nicolas Sarkozy zei dat de verhullende kleding voor conservatieve moslima’s ‘niet welkom’ is in zijn land. Het is zeer de vraag of de wet standhoudt bij het Constitutioneel Hof in Frankrijk of bij het Europees Hof.
Eerst
MERIJN BEELDVERTELLER
2
Huldiging in Amsterdam
Van der Laan: geweldig
Van Persie: toch gewonnen
Robben: beste publiek ter wereld
‘Als je ziet hoe ongelooflijk emotioneel ze waren. Ze vonden het geweldig’, aldus burgemeester Van der Laan van Amsterdam over de huldiging van Oranje.
‘Het lijkt wel of we gewonnen hebben en misschien is dat ergens ook wel zo’, aldus een dolenthousiaste Oranjespits Robin van Persie tijdens de rondvaart.
‘Spanje mag dan wereldkampioen zijn, wij hebben het beste publiek van de hele wereld’, jubelde Arjen Robben bij de huldiging op het Museumplein.
Eerst
Blootbladen
3
Vlekkeloos reservefeestje in Amsterdam
Penthouse wil ook Playboy
Een oranje Amsterdam heeft gisteren een levendig spek-en-bonenfeestje gevierd met de spelers van het Nederlands elftal. Liefst 700.000 mensen juichten de spelers toe. Eerder op de dag waren de WK-gangers al bij demissionair premier Balkenende en koningin Beatrix langsgeweest. Hoewel veel voetballers met een bedrukt gezicht aan het feestje begonnen, sloeg de meligheid uiteindelijk toe tijdens de rondvaart door de grachten en het aansluitende eerbetoon op het Museumplein. Op die laatste plek stonden volgens de Amsterdamse politie circa 200.000 mensen te juichen. Langs de vaarroute stonden er pakweg een half miljoen. De huldiging verliep verder probleemloos. Er waren geen opstootjes en alle woonboten bleven drijven. Zeker 130 mensen sprongen tijdens de vaartocht in de gracht. Ze haalden allemaal weer levend de kant. 1 FOTO: ANP
Het gaat slecht met het Amerikaanse Playboy-concern. Daar wil de bejaarde oprichter Hugh Hefner iets aan doen. Maar hij is niet de enige. Edward Deiters AMSTERDAM
...
Het Amerikaanse Playboy-concern stevent af op een biedingsstrijd. Aartsrivaal Penthouse brengt een bod uit op het kwakkelende blootbedrijf. ‘Wij werken er hard aan’, meldde Marc Bell, bestuursvoorzitter van FriendFinder Networks, de eigenaar van Penthouse gisteren tegen zakenkrant The Wall Street Journal. De Penthouse-bieding volgt op een eerder bod van Playboy-oprichter Hugh Hefner zelf. De geestelijk vader van het blootblad bracht maandag een bod uit op alle aandelen die hij niet bezit. Hefner heeft momenteel 69,5 procent van aandelen met stemrecht in handen en 27,7 procent van de aandelen zonder stemrecht. Om de rest te bemachtigen bood de 84jarige Hefner 5,50 dollar per aandeel.
Zuid-Afrika ‘Nog geen concreet bewijs voor xenofobie’
Zwaar weer Het erotiekimperium, dat naast het beroemde tijdschrift onder meer televisiezenders en internetsites omvat, verkeert in zwaar weer. Jarenlange miljoenenverliezen hebben het ooit zo succesvolle bedrijf uitgeteerd. Volgens het Amerikaanse Marketwatch zette het bedrijf in 1999 nog 347 miljoen dollar om, tegen 240 miljoen dollar vorig jaar. De oplagecijfers van het vlaggenschip, het blad Playboy, gingen de afgelopen jaren al even hard omlaag: in topjaar 1972 verkocht het blad maandelijks 7,1 miljoen exemplaren, begin vorig jaar waren dat er 2,6 miljoen en in oktober nog maar 1,5 miljoen. Het bod van Hefner waardeert het bedrijf op een waarde van ongeveer 185 miljoen dollar. En dat is volgens Marc Bell van Penthouse, veel te weinig. Het biedingsnieuws deed het aandeel Playboy de afgelopen twee dagen met tientallen procenten opveren, waardoor de koers nu al boven het bod van Hefner staat. Daarmee ontstaat een interessante patstelling: Hefner moet een hoger bod gaan uitbrengen en Bell zit met de onwillige grootaandeelhouder Hefner die zegt zijn bedrijf niet te willen verkopen of opsplitsen. En daarin heeft hij als meerderheidsaandeelhouder toch echt nog steeds de laatste stem. 1
Afghanistan
ISAF ONDER ‘EIGEN’ VUUR Een Afghaanse militair heeft gisteren tijdens een gezamenlijke patrouille in Helmand drie Britse collega’s doodgeschoten. Twee andere Britten raakten gewond. Incidenten waarbij Afghaanse politieagenten en militairen collega’s van de internationale troepenmacht aanvallen, komen vaker voor. Extremistische bewegingen zoals de Taliban slagen er geregeld in te infiltreren in het Afghaanse veiligheidsapparaat.
Wachten tot het losbarst Vervolg van pagina 1
...
De Zuid-Afrikaanse minister van Defensie Lindiwe Sisulu heeft gezegd dat de incidenten van zondag geen xenofobe achtergrond hebben: ‘Het zijn opportunistische criminelen.’ Maar door de angst voor een herhaling van 2008 liggen alle incidenten waar immigranten het slachtoffer van zijn nu onder een vergrootglas. Terwijl het vertrouwen in de autoriteiten niet groot is. De Zimbabwaanse Maria (30) uit Johannesburg zei tijdens het WK: ‘ Zelfs de politie zegt dat ze ons na het WK terugpakken. Dat ze ons niet zullen helpen.’ Ook president Jacob Zuma roept op tot kalmte. ‘Er is nog geen concreet bewijs van xenofobe aanvallen’, zei hij. Maar Zuma voegde toe dat er een commissie is ingesteld die zich bezighoudt met de dreiging. Al voor het WK vertrokken met name Zimbabwanen, de grootste groep zwarte immigranten in Zuid-
Afrika (naar schatting drie miljoen), uit Zuid-Afrika. Volgens vluchtelingenorganisatie IOM is het aantal vluchtelingen bij de grens met Zimbabwe sinds vorige week flink toegenomen. Volgens het IOM, dat Zimbabwanen ondervroeg, keert 90 procent van de vluchtelingen terug uit angst voor xenofobe aanvallen. Al aan het begin van het WK waren er dagen dat 18.000 Zimbabwanen de grens overstaken, volgens de ZuidAfrikaanse immigratiedienst veel meer dan normaal. En ook al voor het begin van het WK trokken in onder meer Johannesburg Zimbabwanen weg uit de townships. Zimbabwaan Shakespeare Mgutshili (30) uit Johannesburg: ‘De meesten zijn gevlucht uit angst. Naar de wijk Hillbrow, waar de meeste inwoners Zimbabwaan zijn. Daar voelen we ons veilig, daar kunnen we elkaar beschermen.’ Ook hulporganisaties en kerken staan gereed om slachtoffers van mogelijke aanvallen te helpen. De Zuid-
Afrikaanse raad van kerken heeft vanaf maandag een xenofobia hotline in het leven geroepen, waar slachtoffers of getuigen van xenofobe aanvallen naar toe kunnen bellen. Zimbabwaanse organisaties willen een
anti-xenofobie demonstratie organiseren, in townships worden flyers tegen xenofoob geweld uitgedeeld. Ondertussen meldde de politie Kaapstad gisteren dat het weer rustig is in de townships. 1
Max woont nu in een hostel
Z
imbabwanen, Somaliërs, eigenlijk houden alle buitenlandse Afrikanen in Zuid-Afrika hun adem in. Maar niet iedereen gaat terug naar zijn thuisland. Marktverkoper Max (34) uit Malawi heeft zijn township onder de rook van Kaapstad ingeruild voor een goedkoop hostel in het centrum. ‘In het backpackerhostel ben ik tenminste veilig, het zit er helemaal vol met andere Afrikanen die zijn gevlucht uit de townships.’ Zijn nieuwe onderkomen kost Max bijna zijn volledige loon. Op de
Nieuwspaal Bovenkop
markt verkoopt hij een paar slippers per dag met vijf euro winst. Dat geld gaat direct naar de hosteleigenaar die hij vier euro per nacht moet betalen. Om de eindjes aan elkaar te knopen probeert Max daarom maar wiet te slijten aan toeristen. ‘Ik verkoop het om mijn eten en slaapplaats te kunnen betalen’, zegt hij verontschuldigend. In de politie heeft hij weinig vertrouwen. ‘Twee jaar geleden ben ik neergestoken. Toen ik een paar dagen later aangifte wilde doen sloeg de politie me het bureau uit.’ 1
Zomer in China
KOP KOP KOP NIEUWSPAAL
TIJD VOOR UW BESNIJDENIS!
Kadertekst inspringen Kadertekst Kadertekst cursief
Het is zomer, dus het kan weer, meldt de Chinese krant Metropolitan Express uit Hangzhou op haar voorpagina. Binnenin brengt ze drie pagina’s over de vele voordelen van besnijdenis, namelijk ‘minder kans op hiv-besmetting en peniskanker.’ Voor wie niet weet hoe een besnijdenis precies in zijn werk gaat, biedt de krant nevenstaande tekening. Leuk weetje: 43% van de urbane Chinezen heeft een lange voorhuid.
Killel lobot
Lekker luchtje
Vindingrijk
Zuid-Korea voert een test uit om indringers op de grens met Noord-Korea met behulp van robots te detecteren en te vermoorden.
Een zeer zeldzame lelie verblijdt sinds deze week Houston met haar aroma. De bloem riekt naar rottend vlees en was eerder te ruiken in Leiden.
Drugshandelaar zijn is een creatief beroep. Als alternatief voor bolletjes, verstopte een Australische bende 240 kilo coke in uitgeholde straatstenen.
Eerst
4
STEL... ...dat het een echt trauma wordt
H
et verliezen van de finale was niet erg. En zeker niet traumatisch. Dat meldden verschillende hooggeleerde hoogleraren gisteren in De Telegraaf. Het ergste wat ons is overkomen, aldus psycholoog Rolf Kleber, is ‘een vervelend gevoel’. Dat gaat wel weer over. Zelfs de nederlaag tegen Duitsland in 1974 mag volgens hem geen trauma heten want daarvoor moet je ‘nog jarenlang nachtmerries, huilbuien of woedeaanvallen hebben’. Het is het bekende verhaal. Wie niet voldoet aan de symptomen zoals in de boekjes vermeld, die mankeert ‘dus’ niks. Maar deze hoogleraren staan volkomen buiten de harde werkelijkheid. Want de samenleving bepaalt wat een trauma is en wat niet. In het pas verschenen boek The Politics of War Trauma doen Jolande Withuis en Annet Mooij uit de doeken hoe dat in zijn werk gaat. Een ‘oorlogstrauma’? ‘Een concentratiekampsyndroom’? Het heeft in veel landen tientallen jaren geduurd voordat de heren doktoren dergelijke klachten serieus namen en inzagen dat zoiets bestond. Niet omdat ze beter gingen opletten, gewoon omdat de samenleving vond dat dergelijke trauma’s bestaan. Tegenwoordig hebben we hiervoor het containerbegrip posttraumatische stresstoornis (PTSS), en volgens de laatste inzichten is het kijken naar een ramp (in Apeldoorn, in Johannesburg) al voldoende om PTSS op te lopen. We hebben verloren. En de hele wereld verwijt ons dat we het spelletje grondig hebben verpest. Als onze pijn maanden aanhoudt, dan mogen we gerust van PTSS spreken. Dan hebben we ‘voetbaltraumatherapie’ nodig. Steeds weer die samenvatting zien, samen huilen, en vooral: veel praten. Tot het plaatje rond is. Tot we ‘het’ een plekje hebben gegeven. 1
De rubriek Stel... verkent wat ook het nieuws had kunnen zijn. Reacties/suggesties:
[email protected]
Inwoners van Stafhasselt zagen de wijk veranderen. DOLF CANTRIJN
Tilburg-Noord Burgemeester Opstelten: ‘Een onaanvaardbare situatie’
Klein Mogadishu in het hart In Tilburg dreigt een confrontatie met qat-kauwende Somaliërs. ‘Overal worden we weggejaagd.’ Arnold Karskens TILBURG
...
Onder een boom tussen twee flats in Noord-Tilburg proppen Somaliërs blaadjes van de drug qat in hun mond. Onderwijl verkondigt een van hen, Hassan ‘al 26 jaar in Nederland’, luid zijn afkeer van het nieuwe vaderland. ‘Ik verliet Somalië voor de oorlog. Nog steeds is het oorlog voor mij, nu die tegen discriminatie.’ Een man in witte broek en hemd beaamt het. ‘Nergens kunnen we rustig gebruiken. Overal worden we verjaagd.’ In Noord-Tilburg woedt op kleine schaal de ‘clash of civilisations’, het conflict tussen mensen met verschil-
Noodweer
Bezuinigingen
Zowel in Nieuwerkerk aan den IJssel als in Capelle aan den IJssel is een lek in een veendijk ontstaan. De oorzaak is een combinatie van de zware regenbuien van de afgelopen dagen, de droge periode die daaraan vooraf ging en tunnels die mollen in de dijken hebben gegraven. Een lekke dijk loopt het gevaar om volledig door te breken. Inmiddels zijn beide lekken gedicht, melden de gemeentes.
Minister Klink van Volksgezondheid wil flink gaan snijden in de salarissen van medisch specialisten. Hij wil dat de medici niet meer gaan verdienen dan 285.000 euro per jaar. Dat staat in een voorstel dat Klink aan de branchevereniging, de Orde van Medisch Specialisten, heeft gestuurd. Naast het salaris kunnen de specialisten in het plan van minister Klink maximaal 82.000 euro vergoeding voor praktijkkosten krijgen. In totaal zouden de maximale inkomsten zo op 367.000 euro komen te liggen.
DIJKEN OP SPRINGEN
lende culturele en religieuze achtergrond waarvoor de Amerikaanse politicoloog Samuel P. Huntington jaren geleden al waarschuwde. 50 meter van de hurkende groep Afrikanen, bijt in een keurig verzorgd interieur Berry Mol, slank en gekleed als een snelle vertegenwoordiger, op zijn tanden. ‘In de middag is het een af- en aanrijden van auto’s. Gebruikers laten lege dozen en etensresten achter en poepen en plassen op nog geen 50 meter van de school en 20 meter van de speeltuin.’
Qat-kauwers Zijn hele leven, 31 jaar, woont Mol in de wijk Stafhasselt die onder zijn ogen veranderde. ‘De basisschool heette vroeger De Pottenbergh en nu
DOKTERS MOETEN INLEVEREN Op dit moment verdienen topspecialisten soms meer dan vijf ton. De overheid was daardoor vorig jaar 2,7 miljard euro kwijt aan de diensten van medisch specialisten. Dat was ruim 700 miljoen meer dan begroot. De kosten lopen de laatste twee jaar uit de hand door een nieuw declaratiesysteem dat in 2008 is ingevoerd. Nieuwe maatregelen moeten de overheidsuitgaven terugdringen naar 1,8 miljard euro. De specialisten zijn fel tegen de bezuinigingsplannen.
Rare Spanjaarden
Het groene gevaar
De fan die voor de finale-aftrap het veld op rende, wilde de beker niet stelen, maar de cup slechts een Catalaanse geluksmuts opdoen.
Ons aller koningin Bea maakt tijdens aanstaande Sneekweek met haar zeilschip de Groene Draeck het Snekermeer onveilig.
De Regenboog.’ Twaalf vrienden zijn inmiddels verhuisd naar betere wijken. De qat-kauwers ziet hij als een symptoom van een verloederende wijk in een toch al door criminaliteit geteisterde stad. Ivo Opstelten, toen nog waarnemend burgemeester, sprak onlangs tijdens een raadsvergadering van ‘een onaanvaardbare situatie’. Tegen half vier is een groep van zo’n twintig Somaliërs afgezakt naar de bankjes in het park bij de Perosistraat. Vanuit de kofferbakken van de auto’s worden bosjes qat, vers ingevlogen uit Kenia, à vier euro aan de man gebracht. De Algemene Politieverordening van Tilburg tolereert het bezit van drie bosjes van de plant per persoon, maar niemand trekt zich daar wat van aan. In april moest er pepperspray aan te pas komen om een 44-jarige Hilversummer te kalmeren, toen hij door de politie werd betrapt met acht bosjes. ‘Je wordt er vooral prettig sloom van. Na een nacht kun je alleen nog maar op de bank liggen’, zegt een Ne-
derlander. Wijdbeens zit hij op het gras terwijl het groene sap langs zijn kin loopt. Op een bankje ritst een gebruiker de blaadjes van het bosje en wijst naar de flats en de speeltuin. ‘Wij maken het veilig voor de mensen. Er zijn geen pedofielen en geen vernielingen zolang wij hier zitten.’ En het urineren? ‘Dat doen we thuis, we zijn geen honden.’ Ondertussen luistert een dealer getooid met zonnebril uit voorzorg naar de politiefrequentie. ‘Maar ik ben niet bang hoor.’
Eigen plek Een Somaliër met gestreept poloshirt mijmert over een eigen ruimte. Al was het voor natte en koude dagen. ‘Marokkanen en Turken hebben hun theehuis. Jullie hebben cafés waar je bier kunt drinken. Waarom hebben wij geen eigen plek?’ Dat een dergelijk initiatief een zaak is voor de Somaliërs zelf, zoals de gemeenteraad besliste, begrijpt hij niet. Een man met kroeshaar ziet het uitblijven van een qat-shop als de bevestiging van
Argus Frans parlement stemt over boerkaverbod
Eerst
5
Jihad Online tijdschrift Inspire
Al-Qaida gooit het over een heel andere boeg De Jemenitische tak van Al-Qaida geeft een Engelstalig tijdschrift uit. Het motto: ‘Do try this at home’. Eva Ludemann AMSTERDAM
...
Volgens een Nederlandse qat-gebruiker urineren de gebruikers thuis. ‘We zijn geen honden.’
van Noord-Brabant de achtergestelde positie van de circa duizend Somaliërs in Tilburg: ‘We zijn het zwarte schaap,’ constateert hij licht beneveld. Bij de Immigratie en Naturalisatiedienst IND, verantwoordelijk voor het vreemdelingenbeleid, rinkelen inmiddels de alarmbellen over de Somaliërs, zegt een Brabantse medewerkster anoniem. Zo’n 40 procent van de asielaanvragen, ruim zesduizend vorig jaar, waren van Somaliërs. ‘Mannen hebben een kort lontje. Vrouwen kunnen vaak niet eens klokkijken en raken zelfs na tien kinderen opnieuw zwanger. Als je vraagt hoe ze dat allemaal bolwerken, antwoorden ze: ‘Allah zal ervoor zorgen’. Reageer ik met: ‘De Nederlandse staat zult u bedoelen.’ In Tilburg wordt 17,5 % van Somaliërs tussen 12 en 17 jaar verdacht van crimineel gedrag, het hoogste percentage onder jeugdige allochtonen. Een jongen in een nepleren jas en nepkapotte spijkerbroek loopt het veldje op, dat bezaaid ligt met afgekloven takjes. Hij roept dat hij geen
ZOMERZOTHEID ...
HANS
WIEGEL
N
iet schrikken van de kop boven deze column. Zo beoordeel ik het verloop van de kabinetsformatie niet. Ik zou ook niet durven. VVD-voorzitter Opstelten heeft de ‘partijbaronnen’ van de VVD gevraagd de interne discussie over de VVD en Paars-plus te beper-
pottenkijkers wenst. Al die belangstelling trekt politie aan. Het gesprek valt stil. Op het bankje vertelt Aboirasak dat drie weken eerder een 38-jarige Somaliër met messteken werd gedood op de Enschotsestraat. ‘Regelmatig kwam hij hier qat eten.’ De dader was een 23jarige landgenoot. ‘Jonge nieuwko-
mers zijn gevaarlijk. Ze komen net uit de oorlog en zijn zo opgegroeid.’ De reden voor de moord weet hij niet. ‘Het kan om geld zijn of om een vrouw.’ Ali Doulah die de gebruikers vertegenwoordigt bij overleg met de gemeente is met zijn invalidenwagentje het park ingereden en spreekt van een generatiekloof onder de Somaliers: ‘Wij ouderen moeten ook opletten. Er is geen debat. Ze maken direct ruzie.’ Een verbod op qat – in Europa is het alleen in Nederland en GrootBrittannië legaal – zou de problemen verminderen. Een avondje herkauwen kost zo’n 25 euro, inclusief frisdrank. Geld dat vaak ten koste gaat van het huishoudbudget. De bezoekers zien er niets in. In een geparkeerde auto draait een Somaliër zijn stoel op slaapstand. Relaxed zegt hij: ‘Dit is klein Mogadishu. Veel van ons hebben als 9 of 10-jarige in de oorlog gevochten. Als ze onze cultuur afpakken, hebben ze een probleem.’ 1
ken en de resultaten af te wachten. Nu ben ik wel geen ‘partijbaron’, maar zo’n oproep doet je toch wat. Nee, in hetzelfde nummer van de krant waarin de voorzitter van de VVD aan het woord komt, klinkt ook de stem van Marga Miltenburg. Wie is Marga Miltenburg, vraagt u zich misschien af. Dat begrijp ik. Marga is – las ik – voormalig programmamaakster en hoofd radio voor de KRO. In 2007 heeft zij de KRO verlaten en nu strijdt ze met haar bureau ‘Zij spreekt.nl’ voor meer vrouwen aan de top – en dus ook op tv. Dat is een goede zaak. Haar vroegere werkgever, de KRO, heeft zijn roemruchte en invloedrijke
actualiteitenprogramma Brandpunt uit de kast gehaald. Ook dat is een goede zaak. Ik heb het tv-programma en zijn toenmalige presentatoren van zeer nabij meegemaakt. Ad Langebent en Aad van den Heuvel, om u er maar twee te noemen. Vaklui en scherp, kritisch, en een beetje links, dat wel. Het was altijd inspirerend en een genoegen erin op te treden. De nieuwe ploeg mag er ook zijn. Fons de Poel, Wouter Kurpershoek, Sven Kockelmann en Aart Zeeman. Ervaren en goede journalisten. Maar ja, ze zijn tussen de 41 en 55 jaar. Onze Marga Miltenburg vindt dat een schande: ‘Ontzettend ouderwets,
Somaliërs Van de circa 22.000 Somaliërs in Nederland is 36 procent afhankelijk van een bijstandsuitkering, meer dan welke andere migratiegroep ook. Fraude met uitkeringen en identiteitspapieren is schering en inslag. Om in aanmerking te komen voor een asielstatus in Nederland verminken aanvragers hun vingertoppen zodat ze niet kunnen worden teruggestuurd naar Griekenland, veelal het eerste land van aankomst in Europa. 1
Al-Qaida komt naar je toe deze zomer. De Jemenitische tak dan, naar eigen zeggen inmiddels ’s werelds meest gevreesde en best georganiseerde franchise van Bin Ladens terreurketen. ‘Broeders’, zo richt Sheikh Abu Basir Nasr al-Wuhayshi, de emir van AlQaida op het Arabische Schiereiland (AQAP) zich tot de wereldwijde moslimgemeenschap; de mannelijke helft in elk geval, de zusters staan ook bij AQAP buitenspel. De broeders hoeven geen moeilijke reizen meer te maken naar trainingskampen in Afghanistan, Pakistan of Somalië. Er is nu de Open Source Jihad, een handleiding voor bommenproductie, guerrillatactieken, wapengebruik en allerhande aan de heilige oorlog gerelateerde activiteiten. Lees het artikel ‘How to make a bomb in the kitchen of my mom’, van de Al-Qaida ‘chef’. Met het Engelstalige online tijdschrift Inspire hoopt AQAP een nieuwe bron van toekomstige jihadisten aan te boren, met name in de VS. AlQaida is niet langer de schimmige terreurorganisatie, voorbehouden aan de Arabisch sprekende gelovigen; íedereen die het slechtste voor heeft met de Satanisch-Zionistische as van het Kwaad en zijn handlangers is welkom. Zelfs inspraak wordt niet geschuwd. Heeft u nog suggesties? Advies? Neem contact op via e-mail. Gebruik liefst wel het gecodeerde Asrar al-Mujahedin softwareprogramma, anders krijgen ze de vijand op hun dak.
Gelikt Het eerste nummer van Inspire is 67pagina’s dik. Het ziet er gelikt uit, met mooi beeld, een prima opmaak en goed gedocumenteerde overzichten van bijvoorbeeld de Mohammedcartoonkwestie. Het is ook in die zin anders dan de doorgaans knullig in elkaar gedraaide, nogal schreeuwerige Arabische online jihadtijdschrif-
het is niet van deze tijd om te kiezen voor vier oude mannen.’ Ik heb er – eerlijk gezegd – heel erg om moeten lachen en ik zie hun bedrukte of (vermoed ik) vrolijke gezichten voor mij, toe ze de bevindingen van hun oud-KRO-collega in de krant lazen en in die krant vervolgens de vis verpakten. Marga heeft ook andere journalisten in haar vizier. Mijn goede vriend Jan Tromp, onder anderen. Jan is al 61 jaar. Werkte bij de VARA, deed gesprekken met de minister-president, heeft bij de Volkskrant allerlei functies vervuld, schrijft boeken. Een topjournalist en geestig. Wat zegt Marga, nu Jan Tromp met
ten. Ook Inspire heeft de fotocollages van bebloede Palestijnse kinderen, vermoorde Irakezen en bebaarde, vroom fronsende mujahedien. Maar de toon is minder dwingend, waarschijnlijk om potentiële rekruten niet direct af te schrikken. ‘Waarom deze nieuwe tactiek?’ vraagt een anonieme redacteur van Inspire aan sjeik al-Wuhayshi in een interview. Het antwoord: ‘Open Source Jihad is een ramp voor de dictatoriale, imperialistische landen, het is Amerika’s ergste nachtmerrie. Moslims kunnen zich vanaf nu thuis bekwamen in de strijd, in een omgeving waar ze grote verliezen kunnen aanrichten onder de vijand.’
Grote ego’s AQAP kan nieuwe rekruten goed gebruiken. De VS, in samenwerking met Saoedi-Arabië, richten hun pijlen steeds meer op Jemen, een staat waar de centrale regering nauwelijks nog controle heeft en rebellenbewegingen vrij spel hebben. De band van de verschillende Al-Qaidanetwerken met het Bin Laden-hoofdkwartier lijkt ook almaar losser te worden. Bin
‘Voor een bom heb je nodig: een ijzeren pijpje, lucifers en een kerstlampje.’ Al-Qaida chef
Laden cum suis hebben geldproblemen en bovendien niet langer vrij spel in West-Pakistan, velen hebben hun toevlucht gezocht in de Zuid-Pakistaanse havenstad Karachi. Publiekelijk geuite dreigementen, zoals aanslagen op het WK voetbal, zijn niet waargemaakt. Wellicht speelt ook onderlinge concurrentie de verschillende AlQaidabranches parten. ‘Er is een gezonde competitie tussen de takken van Al-Qaida’, zegt al-Wuhayshi daarover in het interview. ‘We doen allen mee in de race om de VS te vernietigen.’ In de praktijk gaan vaak geruchten over mot tussen de primi inter pares. Allahs nederigste dienaren lijden nogal eens aan grote ego’s. 1
een nieuw programma op de televisie komt? ‘Belachelijk. Als zelfs de VARA niks beters weet te verzinnen dan Jan Tromp, dan is het wel erg met ze gesteld.’ Jan, kop op. Vergeet die zomerzotte Marga, ik ben er ook nog! Dit was Brandpunt, goedenavond. 1
Lekker hapje
Leave your hat on
Puddingvestje
Supersize hamburgers zijn slecht voor het gebit! Tandartsen constateerden dat de verbinding tussen kaak en schedel los kan raken bij een te grote hap. .
Bijna de helft van de vrouwen houdt tijdens seks het liefst minimaal één kledingstuk aan, bleek uit een enquête van mycelebrityfashion.co.uk.
Britse wetenschappers experimenteren met het nieuwste snufje op militair gebied, een vloeibaar kogelvrij vest. Hoofdbestanddeel: custardpoeder.
Eerst
6
Bestuur VVD-prominent rijgt affaire aan affaire
Daar hebben we Geert Dales weer Mogelijke fraude bij InHolland? Het blijft nooit lang stil rond de omgekeerde alchemist. Peter Wierenga AMSTERDAM
...
Vanuit het niets dook Geert Dales weer op in het nieuws, afgelopen weekend. Hogeschool InHolland zou diploma’s weggegeven hebben aan honderden studenten. Laat de VVD-prominent, vooral bekend van de Noord-Zuidlijn, daar tegenwoordig de hoogste baas zijn. Langzamerhand lijkt Dales wel een omgekeerde alchemist. Alle goud dat hij aanraakt, verandert in lood.
1. InHolland Hij zat er nog maar net in 2007 en was met anderhalve ton meteen al een van de best betaalde onderwijsbestuurders in Nederland. De hogeschool benadrukte dat dit salaris minder was dan dat van zijn voorganger Jos Elbers. Later wist de Algemene Onderwijsbond te achterhalen dat het exacte bedrag inclusief bonus 184.434 euro bedroeg, plus 35.887 aan pensioenpremie. En nu dus de mogelijke fraude. Studenten aan de opleiding Media en Entertainment Management zouden de afgelopen twee jaar onterecht een diploma hebben gekregen. Achterstanden zouden zijn kwijtgescholden en werkstukken en masse soepel be-
kwam over Dales’ lippen. ‘Ik heb leren rekenen op school. Dat ging heel goed.’ En zo joeg de steile regent half Nederland tegen zich in het harnas.
oordeeld. Allemaal voor de pecunia. Pas als ze echt een diploma halen, krijg je de volle mep van het ministerie van Onderwijs. Gerd Leers, een andere oud-burgemeester, gaat het onderzoek naar de zaak leiden. Dales gaat er voorlopig vanuit dat er juist is gehandeld. ‘Ík heb van mijn mensen te horen gekregen dat er niet gesjoemeld is met de normen, dat er geen sprake is van een truc’, zei hij in NRC Handelsblad.
4. Amsterdamse haven
2. Leeuwarden Een ‘benepen sfeer en de cultuur van roddel en achterklap’ heerst in Leeuwarden, zo zei Dales. Oeps! Dat was geen lekkere binnenkomer in de Friese hoofdstad, waar hij in 2004 de felbegeerde ambtsketting van burgemeester mocht dragen. Maar het bleek toch wel een beetje verder van zijn geliefde Randstad te liggen dan Dales had gedacht. Hij twijfelde openlijk of hij de termijn van zes jaar wel vol zou maken. Nee dus. Geert begon daadkrachtig, met onder meer preventief fouilleren, maar schokte de gemeenteraad met zijn vertrek halverwege. Bovendien moesten de raadsleden het nieuws uit de media vernemen. Kwam niet heel sympathiek over. Dales voelde zich ‘een beetje’ schuldig over zijn snelle vertrek. Maar was
Het akkefietje bij InHolland is de zoveelste rel rond Dales. HOLLANDSE HOOGTE
vooral trots, zo sprak hij op een studentenvereniging. ‘Het imago in de rest van het land was toch een beetje saai en suf. Ik heb de indruk dat dit beeld in positieve zin is bijgesteld.’
3. Noord-Zuidlijn Het hoogtepunt uit zijn loopbaan is voor veel Amsterdammers het dieptepunt: de metrolijn van Noord naar Zuid. De moeder aller bodemloze putten. Dales – van huis uit jurist –
MEGA ZOMEROPRUIMING BIJ ARDEA AUTO! 2( ( .7 G * :
was als wethouder verantwoordelijk voor de aanbesteding in 2002. Daarin werden alle kosten veel te rooskleurig ingeschat. Inmiddels staat de teller boven de 3 miljard euro, meer dan het dubbele van de oorspronkelijke schatting. Bovendien staan tientallen panden scheef. De speciale enquêtecommissie verweet hem vorig jaar dat hij de raad niet goed had ingelicht over de risico’s. Maar nog geen begin van sorry
.&B
$ DH :D 7 7= //
# .009 & (8/
0045 ;0++99+6 & $
B9 )7:B66"'% ;G; ;D ;>D H; 7D8D * ( ? 7B87> ? ;> ;;G87; 8;
:;;G G;ED 7H; G;ED ;;G87; ; ; 7H87; B;>;G ;9D
#H77G 77= 6 : ;>B7B;:;;G 6 :;7 B BGEB>
& (8$ & $ & (8($
!
" %:
& 8$ ;:B;H
0;060 4 ++,40.43 7 BC 1 D. 778;7GB> 1 2D
. E;:B;H 1 D %.F G;HBC 1 $D?. 1 D %.
==;9B;; ;; C7787B
BC:
"77: 8;:7>
,7G; BC 7 @; E;:B;
.
$
1 <<.
1 D?.
; ;E;8;;G: 8;;= ;; B;:G;: E;:B;D ;87;;: D EH ; C77D / :B 79B;B>: 9 B ;; ;9 8;9@BE877 D; 79;DG ,;B> ; ;>B7B; ) ; ,B;GD *; B79; / 77 >;;>B;;: 8BC :; B;B B79B;G; "7E; +"! :; ;> B>D 22
5. ... Toch zou zijn loopbaan nog wel eens een verrassende wending kunnen nemen, als hij straks minister zou worden voor de VVD. Partijbaas Ivo Opstelten acht hem nog steeds ‘ministeriabel’. Benieuwd naar de volgende affaire. 1
Schandaaltje
Iraniër Amiri wel/geen spion Is hij nou een overloper of niet? Hoe het ook zij: Shahram Amiri is in elk geval weer terecht.
'00 -;90 -;900 00 430 : :
B; ; - BC: 7G ;; .7 H;
Jarenlang kwam er geen enkel schip aanleggen in de gloednieuwe containerhaven van Mokum. En Dales had zich er nog wel zo sterk voor gemaakt. Het complex werd het lachertje van Europa. Waarom Amsterdam als je veel makkelijker naar concurrent Rotterdam kan? Megaschepen kunnen de hoofdstedelijke kades namelijk niet bereiken, zelfs niet als de nieuwe zeesluis er is. Econoom Arnold Heertje fileerde het project al. Maar toegegeven: na een slechte start is de haven beter gaan draaien. Er zijn zelfs ondernemers die Dales nu prijzen om zijn vooruitziende blik. Misschien dat de op velen arrogant overkomende bestuurder wat sympathie kan terugwinnen. Maar ja, Geert is niet zo goed met mensen.
Redactie buitenland AMSTERDAM
...
Amiri, een atoomwetenschapper uit Iran, verdween vorig jaar tijdens zijn bedevaart in Saoedi-Arabië. Teheran was er toen als de kippen bij om de Verenigde Staten te beschuldigen van ontvoering. Die waren (en zijn) erg geïnteresseerd in het Iraanse atoomprogramma en zouden daarom Amiri van straat geplukt hebben. Washington ontkende echter. Begin dit jaar meldde ABC News dat
Amiri zelf was overgelopen en dat hij de CIA waardevolle atoominformatie had verstrekt. Het lijkt er nu toch een beetje op dat Iran gelijk krijgt. Eerst waren er drie videofilmpjes van een man die op Amiri leek. Eerst zei hij dat hij ontvoerd was, toen dat hij niet ontvoerd was, en daarna dat hij ontsnapt was. Amiri heeft zich nu gemeld bij de Pakistaanse ambassade in Washington met het verzoek hem onmiddellijk terug te vliegen naar Iran. Volgens de Iraanse staatsradio heeft hij gezegd dat hij ontvoerd was. Vanwege de stiekeme filmpjes (het tweede was een ‘complete fabrication’) móest de CIA hem wel laten lopen, zei hij. 1
Aangebrand
OPGEPAST MET DE BARBECUE Elk jaar belanden ongeveer 170 mensen op de spoedeisende hulp van een ziekenhuis, omdat ze gewond zijn geraakt bij het barbecueën. Dat blijkt uit cijfers van Consument en Veiligheid. Meer dan de helft van de slachtoffers heeft zich verbrand. Spiritus, benzine en petroleum zijn de grootste boosdoeners. Aanmaakblokjes zijn een stuk veiliger, aldus Consument en Veiligheid. Onder de gewonden zijn drie keer zoveel mannen als vrouwen.
<
;;G @; :B==;;9;
-0 &) )
Why?!
; 77> ;G= ;B:9@;:7H #77G: BCE 4;;H;;
The Village People zijn diep bedroefd dat jeugdherberg YMCA voortaan door het leven zal gaan als ‘the Y’. Maar wees gerust: er komt geen remake van de nummer-1-hit.
'BC; B9GD ,06'". ;9G B;= E; BCEG77H7E;. G;>; ; ; BC:;B>8BC:7>;D =>;8;;G: H:;G E7 7= BCE; 7 7:77: ;9B 97B;D /77> 77 ; ;79; 77:;D B;; 778B;:B>; BC >;G:B> B; ; 77:7 5 B; 7 E;;E;D 'BC ; H:;G BCB>B>; 8;@ :;D E ; ;= ; 8;@ :;D 0;8 ,+.1 0, 46 0 4 6;*940 + (/$$7 940*( 6; + $(2$7 3*6; + ((((/8
Eerst
7
ECB
Weer kritiek op de kredietbeoordelaars Ook de ECB vindt dat de macht van de kredietbeoordelaars ingeperkt moet worden. Ze zouden de financiele markten te instabiel maken. Tjeerd Wiersma AMSTERDAM
...
Belgen verhuizen nauwelijks, dat maakt de markt stabiel. HH/HERMAN WOUTERS
Woningmarkt Belgische markt is baken van stabiliteit
België is lage prijzen en grote gazons
AMSTERDAM
...
Een vrijstaand huis met royale tuin voor onder de drie ton? In Nederland hoef je het niet te proberen, maar in België wel. De huizenprijzen zijn er stukken lager dan hier (gemiddeld 206.000 euro) en ook nog eens verrassend stabiel. Als een van de weinige landen in Europa zijn de prijzen er in 2009 nauwelijks gedaald (0,3 procent). Dit jaar stijgen de prijzen zelfs alweer, zo verwacht makelaarsverbond Era. Dat heeft veel te maken met de honkvastheid van Belgen, emotioneel verknocht als ze zijn aan hun huizen, die ze vaak zelf bouwen. Of zoals de bekende Vlaamse eco-
Tophypotheek Maar honkvastheid en hoge kosten zijn slechts een deel van de verklaring voor de rustige markt, legt Noels uit. Ook van belang is dat de hypotheekrenteaftrek in 2005 aan banden is gelegd (zie kader). Door de beperkte fiscale mogelijkheden is er geen stimulans om je als huizenbezitter vol te pompen met schulden. Voor het woord tophypotheek is geen Vlaams equivalent. ‘Belgische banken hebben een defensieve houding’, vervolgt de econoom. ‘Aflossingsvrije hypotheken
Economie
Levende kunst
Griekenland heeft voor het eerst sinds de redding door de Europese Unie en het Internationaal Monetair Fonds (IMF) geld opgehaald. De leningen moeten over 26 weken alweer worden afgelost. Met de uitgifte van kortlopend schuldpapier heeft de Griekse overheid 1,625 miljard euro geleend. Er was veel vraag naar het schuldpapier. De overheid ontving bijna vier keer zoveel biedingen als het doelbedrag.
Vier inwoners van Dordrecht krijgen deze zomer een schilderij uit de collectie van het Dordrechts Museum op hun huid getatoeëerd. Het museum vroeg de Duitse kunstenaar Jan Kryszons een nieuwe versie te maken van het tableau vivant, oftewel levend schilderij. Dit is een theater- of kunstvorm die populair was in de 18de en 19de eeuw, waarbij gekostumeerde mensen een schilderij of gebeurtenis uitbeeldden. Kryszons koos ervoor de term levend schilderij letterlijk te nemen. Hij se-
De Woonbonus België heeft sinds 2005 een nieuw systeem van hypotheekrenteaftrek: de Woonbonus. De aftrek is een vast bedrag van 2080 euro. Daarbovenop komt de eerste 10 jaar een extra aftrek van 690 euro voor het eerste en enige huis. Het voordeel hangt af van de belastingschijf waarin men zit. 1
bestaan niet, net als beleggingshypotheken. Problemen met woekerpolissen spelen daarom niet. Ook zijn er scherpe normen voor de hoogte van de lening ten opzichte van je inkomen. En leningen hebben heel lang een looptijd van korter dan 20 jaar gehad. Bij langere looptijden zie je vaak hogere prijzen.’ Cook ziet ook een conservatievere hypotheekmarkt. ‘Er is minder race om de klant. 95 procent van de hypo-
SUCCESJE VOOR KUNSTWERK GETATOEËERD GRIEKENLAND
lecteerde werken uit de collectie van het museum en bewerkte die tot een ontwerp voor een tatoeage. Achttien kandidaten meldden zich aan voor het project ‘Op het lijf geschreven’. ‘We keren met dit project terug naar de jaren zeventig toen kunstenaars het lichaam als primair materiaal zagen om een kunstwerk te maken. Bovendien spreken we met dit project ook andere groepen dan de traditionele museumbezoeker aan’, zegt conservator Moniek Peters.
Doggy style
Beentje meer of minder
Een Amerikaanse hond heeft zijn baasje een flinke schotwond in de linkerbil bezorgd. Het beest sprong op een geladen pistool .
Een dronken Australiër wilde graag een ritje maken op een krokodil. Het reptiel dacht daar heel anders over en nam een hapje been.
theken wordt direct door de bank verkocht, tussenpersonen spelen nauwelijks een rol. Die mogen wettelijk ook geen percentage vragen van de lening zoals in Nederland gebruikelijk is.’ Over het Nederlandse systeem is Noels niet erg enthousiast. ‘De hypotheekrentaftrek heeft alleen gezorgd voor sterke prijsstijgingen, waardoor mensen meer moeten lenen en de koopkracht afneemt. Het beleid heeft zijn doel volledig voorbijgestreefd.’ Inwoners van Belgische grensstreken kunnen erover meepraten. Daar kopen Nederlanders met Nederlandse aftrek veel huizen, die daardoor voor Belgen onbereikbaar zijn. Niet tot vreugde van de inwoners, zegt Cook. ‘Ze zijn die Nederlanders liever kwijt dan rijk.’ 1
Jan-Hein Strop
noom Geert Noels het stelt: ‘Belgen zijn met een baksteen geboren in de maag.’ Bovendien is verhuizen duur, door de hoge overdrachtsbelasting. ‘Kosten zijn zo’n 15 procent van de koopsom ten opzichte van 10 procent in Nederland’, zegt Iain Cok, bestuurder van Era. Dat verhindert overigens niet dat het huizenbezit in België zo’n 10 procent hoger ligt dan hier.
Formerende partijen zouden voor oplossingen ook eens naar het buitenland moeten kijken. De woningmarkt van België is een lichtend voorbeeld.
De Europese Centrale Bank (ECB) onder aanvoering van Jean-Claude Trichet trok dinsdag flink van leer tegen de kredietbeoordelaars. Eerder uitten veel Europese politici al felle kritiek op de werkwijze van de rating agencies. Een van hen, Moody’s, legde de kritiek naast zich neer en verlaagde dinsdag doodleuk de kredietwaardigheid van Portugal nog maar eens. Moody’s wees daarbij op het relatief hoge begrotingstekort en de zwakke economische vooruitzichten voor het Zuid-Europese land. Er zijn wereldwijd drie ratingbureaus: Fitch, Standard & Poor’s en Moody’s. De voorbije maanden lagen de kredietbeoordelaars, die bedrijven, organisaties of overheden beoordelen op hun kredietwaardigheid, onder vuur. Met name omdat ze de financiële crisis niet zagen aankomen en de zaken te mooi voorstelden. Nu wordt hen te veel somberheid verweten. Het is hun taak om financiële producten, banken en ook staatsobligaties te beoordelen op betrouwbaarheid en risico. Erg handig voor een bankier die wil weten hoe groot de kans is dat hij de geïnvesteerde miljoenen in Griekse staatsobligaties nooit meer terugziet. Maar een van de nadelen is dat de kredietbeoordelaars nauwelijks gecontroleerd worden en ongestoord hun gang kunnen gaan. Bovendien hebben ze de neiging om opwaartse en neerwaartse bewegingen in de financiële markten te versterken. Dat werkt volgens de ECB financiële stabiliteit tegen. Vaak vaart de markt blind op hun oordeel. Zo kan een persbericht van Fitch de koers van de euro onmiddellijk rap doen dalen of stijgen. ‘Er moet een einde komen aan hun dominantie’, zei Trichet daarom tegen de Franse krant Libération. ‘Hun grip op de financiële markten vermindert.’ Of er een onafhankelijk Europees ratingbureau moet komen, liet de ECB-president in het midden. 1
8
De betere wereld
COLUMN
Mobiliteit
DR.J.W.A.VANDIJK
Leasebranche op de duurzame toer
...
Bruto nationaal geluk
D
e wereld maakt een drievoudige crisis door. Het financiële systeem staat onder druk, we zijn in de greep van een morele crisis en het gebrek aan duurzaamheid breekt ons op. De samenloop maakt duidelijk dat ons economisch denken en handelen aan herijking toe is. Tot dusver was het bruto nationaal product (bnp) de belangrijkste indicator van onze welvaart. Het bnp houdt echter geen rekening met het verbruik van schaarse natuurlijke hulpbronnen en rekent alleen in geldbedragen. Aan het bnp ligt een egocentrisch mensbeeld ten grondslag, dat monetair bezit tot hoogste goed verheft. Wat een armoede! Wie rijk wil zijn, moet niet zijn bezit vermeerderen, maar zijn hebzucht beteugelen. Uit recente studies van neurobiologen blijkt dat mensen veel altruïstischer zijn dan we vaak aannemen. Onze soort neigt naar vriendelijkheid, mededogen, elkaar helpen, liefde en zorg. Uit onderzoek van gedragseconomen blijkt bovendien dat mensen bij het nemen van economische beslissingen eerlijkheid en rechtvaardigheid minstens zo zwaar laten wegen als eigenbelang. Het wordt daarom tijd voor een economische ontwikkeling waarbij welzijn en welvaart meer dan tot nog toe worden geïntegreerd. Bhutan – weet u waar het ligt? – is het enige land ter wereld dat zijn bruto nationaal geluk meet. Het land gebruikt deze indicator bij het formuleren van economisch beleid. Ik vind dat dit initiatief navolging verdient. Laten we het begrip economie verruimen met geluk, welbevinden en culturele waarden. Economisch succes is in deze visie de mate waarin een samenleving mensen in staat stelt zich op duurzame wijze te organiseren, zowel in hun sociale als in hun ecologische omgeving. Een dergelijke samenleving kenmerkt zich door meer maatschappelijke verbondenheid en meer onderlinge verdraagzaamheid. Aan u de keuze tussen een waardevolle of een waardenvolle toekomst. 1
Dr. J.W.A. van Dijk, gedeputeerde Economie van de provincie ZuidHolland (CDA).
WWW.DEBETEREWERELD.NL
Typisch Hollands Pimp your garden
Met gevlochten wilgen is ... je tuin ineens natuurgebied
Krijn Schramade AMSTERDAM
Een lemen schutting of een levende afscheiding, robuuste buitenmeubels, tuinhuisjes; al of niet met sedumdak: De Bleeslat Wilgenvlechters maakt het allemaal. Nanny Schutte AMSTERDAM
...
Wilgenvlechtwerk, typisch Nederlands en al eeuwenoud, vormt het uitgangspunt voor De Bleeslat. Wilgen en andere natuurlijke materialen als kastanjehout en leem worden verwerkt in schuttingen, hekwerken, poorten en veranda’s, ja zelfs in speeltoestellen en buitenkeukens. Aangezien eigenlijk alle denkbare vormen mogelijk zijn, helpt u de natuur als het ware een handje in het creëren van een verhoging, kijkgaten of een bochtje. En op den duur wordt alles probleemloos door de natuur teruggenomen.
Tamme kastanje Wilgentenen groeien uitstekend in natte moeras- en riviergebieden. De wilgentenen voor De Bleeslat worden vanaf eind november tussen Utrecht en het Land van Altena gesneden. Dit is de start van het vlechtseizoen, dat tot eind juli loopt. Daarna worden de tenen te droog om er nog mooi vlechtwerk van te kunnen maken. Een wilgenscherm wordt ter plekke gevlochten. Daarvoor worden palen van tamme kastanje in de grond geslagen, op elke halve meter één. Er ontstaat een zeer aangenaam klimaat achter het scherm, omdat het scherm de wind breekt. Klimplanten ertegenaan zijn een lust voor het oog en houden het scherm goed in vorm. Het scherm kan ook dienen als basis voor een lemen schutting. Of kies voor een lévende haag, die jaarlijks moet worden teruggesnoeid.
Puzzel De Bleeslat maakt ook houten poorten in uiteenlopende vormen, die
Bewust op reis
DUURZAAM DICHTER BIJ HUIS Verre reizen zijn bij grote groepen steeds minder populair als vakantiebestemming vanwege de hoge belasting op het milieu. Meer en meer gezinnen kiezen ervoor dicht bij huis op vakantie te gaan, maar missen nog steeds de verantwoorde manier van leven die ze thuis wel hebben. De keuze is dan beperkt; vakantieparken bieden geen ecoluxe en reguliere hotels missen de privacy voor gezinnen om zich te kunnen ontspannen. Dus sloegen twee Nederlandse be-
Nederlanders willen dat bedrijven de strijd aangaan met CO2-uitstoot. Leasemaaschappijen gaan vooruit.
drijven de handen in elkaar en ontwikkelden een nieuw concept voor vakantiehuizen onder de naam Supergites. Een ‘supergite’ is een luxe vakantiewoning voor acht personen waarin je met een gerust hart kunt gaan slapen. De bedden van Lavital zijn een zuiver natuurproduct en zowel bed als beddengoed draagt het Fairtrade-keurmerk van Max Havelaar. Op slechts drie uur rijden van de Randstad, in de Franse ChampagneArdennen, opende dit weekend de eerste gite zijn deuren.
Puur natuur en het ziet er nog leuk uit ook.
soms aan een puzzel doen denken. Luxe uitziende poorten met prachtig beslag of met spannende of juist grappige kijkgaten behoren tot de mogelijkheden, evenals hekwerken van verantwoord geoogst kastanjehout, die bovendien de basis kunnen zijn voor pergola of afdak. De zeer lange levensduur maakt het de ideale vervanger voor hardhout of geïmpregneerd hout.
Warme uitstraling Het blijft niet bij afscheidingen. De Bleeslat levert diverse buitenverblijven: tuinhuisjes, veranda’s en buitenkeukens met gras- of sedumdaken, lemen wanden en prachtige ramen en deuren – om in te wónen zo mooi. Ook maakt De Bleeslat robuuste houten meubels, keurig recht of juist natuurlijk scheef. Ze geven een warme uitstraling en kunnen zowel bin-
nen als buiten worden gebruikt. Accessoires als wandlampen en waterschalen maken het af. Voor kinderen bouwt De Bleeslat stoer ogende hutten en speeltoestellen als schommels, klimrekken, draaimolens en knikkerbanen.
Fattura Garden
Uit de resultaten van het Duurzaamheidkompas blijkt dat de helft van de Nederlanders vindt dat CO2-uitstoot moet worden verminderd. Van 85 procent moeten bedrijven daarmee aan de slag. Vooral de usual suspects. Verschillende sectoren en bedrijven staan bekend om hun CO2-uitstoot. Zo kunnen leasemaatschappijen niet meer ontkennen dat hun activiteiten uitstoot veroorzaken. Maar ook daar zijn de eerste tekenen van het nemen van verantwoordelijkheid. Er komen oplossingen waarmee klanten kunnen bijdragen aan vermindering van de uitstoot. Een aardig voorbeeld is Athlon Carlease. Zij hebben een Duurzaam Mobiliteitsplan van vijf stappen. De eerste stap dat de leaserijder zich moet afvragen óf hij wel moet reizen. Zo ja, dan is de tweede stap de keuze tussen openbaar vervoer en auto. Voor het OV is er de NS Business Card. Wanneer de keuze toch op de auto valt, worden verschillende mogelijkheden geboden om in schone en energiezuinige auto’s te rijden, stap drie. Werknemers die in een vervuilende privé-auto rijden, kunnen tegen een eigen bijdrage van 150 euro een schone auto leasen waarover slechts 14 procent bijtelling betaald hoeft te worden. Hiermee gaan ze de vervuiling tegen van oude auto’s. De vierde stap is dat zakelijke rijders ook zo zuinig mogelijk rijden. Zuinig rijdende leaserijders krijgen 20 procent van hun besparing als beloning uitgekeerd. In de vijfde stap worden de kostenbesparingen van de vorige vier stappen geïnvesteerd in de vermindering van CO2-uitstoot. Zowel werknemers als werkgevers leveren hiermee een bijdrage aan kleinere CO2-footprint. 1
De Bleeslat Wilgenvlechters is een professioneel bedrijf voor al het vlechtwerk van wilgen en andere natuurlijke materialen, gevestigd in Warmenhuizen, vlakbij Alkmaar. Elke zaterdagmorgen is de werkplaats overigens open voor publiek. En ook bij Fattura Garden in het Noord-Hollandse Schoorl zijn meerdere bouwwerken van De Bleeslat te bezichtigen. 1 Kijk op www.bleeslat.nl of neem contact op met Eric Griek, tel. 06-2277 5885.
Voor ontbijt-typjes
MAIL EN WIN JOUW MUESLI! Ben jij een ontbijt-typje? Als je gezond wilt leven, is dat volgens voedingsdeskundigen wel zo verstandig. Het is de dagelijkse bron voor energie, concentratie en een goede spijsvertering. Naast brood met beleg is een graanontbijt met yoghurt of melk favoriet. En liefhebbers van muesli opgelet! Het is nu mogelijk om je eigen muesli samen te stellen via mymuesli. Alles wat je gezond en/of lekker vindt, kun je aan je ontbijt toevoegen. Dankzij de 80 verschillende ingredienten zijn er ontelbare varianten mo-
gelijk. Alle ingrediënten zijn biologisch en bevatten geen kleur- of smaakstoffen of toegevoegde suikers. Mix your own muesli, geef jouw combinatie een eigen naam en de muesli wordt in een mooie koker bij jou thuis of op kantoor afgeleverd. Ideaal voor mensen met een allergie, als broodvervanger óf als cadeau. Mail nu jouw gegevens naar [email protected] en win één van de 10 pakketten met twee kokers. http://nl.mymuesli. com
Groene sterren
Groen op vakantie
Alles op de fiets
Welke celebrities werken aan een betere wereld? Op 19 juli worden de ‘Do Something Awards’ uitgereikt. Sterren als Matt Damon en Lady Gaga maken kans.
Van compenseren tot keurmerken, van bewust geld uitgeven tot vrijwilligerswerk; onder andere het WNF biedt meerdere tips voor duurzaam toerisme.
Met de Bakfiets 2.0, de vrachtfiets ontworpen door studenten van de TU Delft, verhuis je je hele huisraad zonder het milieu te belasten.
HET PLEINFESTIVAL
Garenmarkt Leiden 4 en 5 september 2010
ZATERDAG ROCK & SOUL MUSIC AANVANG 13:30 UUR TOEGANG GRATIS MET O.A: JEWELSTE, THE CLARKS, TRIPLE TROUBLE, ROCKADEMY, THE SOULMENS PARTY, SENSATION ABBA EN DE NEDERLANDSE CLUB SENSATIE IN ENGELAND ROSELLE
ZONDAG 5 SEPTEMBER [T A F
9SF
TS SLECH O 00 UR 10, E
MEE-ZING-FEEST
AANV ANG 12:30 UUR
ªª®°
®
°±
¡
John Zoet, Arno Kolenbrander (winnaar Soundmixshow met Miss Saigon), Alex (Bossie Rode Rozen), Silvia, Django Wagner (Kali), Naomi, Jerry, Danny Plezier en Jeffrey van Vliet.
³
L I V E CO N C E R T W O LT E R K R O E S M E T CO M P L E T E B A N D P.J. Schlagwein tªª°´¥±°±®± CĢ w ־րމրC Wo n¨ ֏ԴC ˻Դְ ְǰ ˻ְ֏ ־ ˻މC CC މĢǰְ
www.hetpleinfestival.nl
!%$$'&&$&(! !)! $%!$"##!%&$!!#$%&'+ %$$')' "!!!(""$! %&'!$% '2<<.8=:0807.;;<**727<.:7*<287**5+.4.7-*5;-.6..;< >.:C37-.?237.7<.:?.:.5-.B.?237.70.6**4<>*7
1*:-877*A+:.70.76.720?23752./1.++.:27>.::8.:27027 7.7-.8=:0807.+.188:<..71*+52;.::=<8<1.<+.;<. ?*<-.B.;<:..4=<.+2.-.71../<&.::*;=B.5/.7=?>:2.7-.7 6.<-.B.*+;85=<.<89?237>88:..7B.5-B**65*0.9:23;
"'%*!%$$' #,12<<.:.7-.1*+52;.::=0.:8.6-86B237/:2;1.2-.7>.: C372702,1<08=-0..5>*745.=::2;;.D8:*5.0.=:
*7,2<:=;1872709.:B24.7*6*7-.527=<.75*70./:2;;..7 /:=2<20.*/-:874
&!!+"$! .5.>.:<23-+23+.;<.552706.<-.87-.:;<**7-.+872; ?.:4 -*0.7.>.:<23-+23+.;<.55270>2*87B.?.+?274.52;?.:4-* 0.7&*7*/>2.:-8B.7+.<**5<=0..7>.:B.7-48;<.723627-.: -*7>2.:-8B.7-:**0<=F+23 23>:*0.78>.:=?+.;<.552704=7<=+.55.76.<-.5*7<.7;.: >2,.89<.5./887=66.:
F 9.:0.;9:.4 .<2;1.5**;72.<680.5234=?+.;<.55270<.5./872;,18/9.: .6*25-88:<.0.>.7 2.:+23+.;<.524 (((**7<*5@-8B.7D.;;.71*+52;.::=EF9.:D.; &
"$$"#
&
" &
"# ! #$ $
!$#
(%#$%
,
+$%#$% ,
"$$%
2.:+236*,1<2024=,4.:88!*A6.7<#.:>2,.8628>'.0.7.:2.=?;.-2*& ..76*5201.<>.:;,1=5-20-.+.-:*0*/<.;,1:23>.7 " " $ #<==:-.>855.-2027+5845.<<.:;270.>=5-.+8727..7.7>.5897**:'.+?274.58>> )'237.7!8;<+=;
$25+=:0
"')%&!!'(
)))))!#$%!
Uit & thuis LEZEN
10
Boeken Vijf keer geschiedenis met een twist
Op vakantie naar Carthago, met een snuif in je neus Nog plek over in de koffer? Hier vijf geschiedenisboeken om je hoofd te vullen in de vakantieleegte.
Richard Miles
Carthago O p k o m s t en
ondergang
Arjan Terpstra
van een s t a d
AMSTERDAM
...
Richard Miles - Carthago. Opkomst en ondergang van een stad Geschiedenis wordt geschreven door de overwinnaar, en later nog een keer door Richard Miles. Alsof de verwoesting van het Carthaagse rijk niet genoeg was, beschreven Romeinse historici de geschiedenis van hun grote concurrent in zulke bewoordingen dat de nietsontziende Romeinse haatcampagne ook hartstikke terecht leek. En dat terwijl ze zoveel aan de beschaving aan de overzijde van de Middellandse Zee te danken hadden. Gelukkig is er, tweeduizend jaar te laat, Richard Miles. De Brit reconstrueert Carthago vanuit de weinige bronnen die de verwoesting hebben doorstaan, en laat met zijn vlotte pen stad en rijk als een Phoenix herrijzen. Christopher Adam - The Defense of the Realm. The authorised story of MI5 Kwam vorig jaar al uit, maar is voor liefhebbers van spionage een must. Christopher Adam kreeg vanwege de honderdste verjaardag van de Britse spionagedienst MI5 toegang tot de archieven, en op een paar kleine dingen na mocht de historicus over alles schrijven wat hij tegenkwam. Leidde in Engeland tot flink wat ophef, omdat bleek dat Labour-premier Harold Wilson tijdens de Koude Oorlog ja-
Annejet van der Zijl - Bernhard, een verborgen geschiedenis Over dit boek is genoeg geschreven toen het in maart uitkwam. Maar omdat je het nog niet gelezen hebt geven we hem gewoon nog een keer als tip. Geniet van de leukste koning die we nooit hebben gehad, pieker mee over een nazi die dat nooit is geweest, word boos over hoe Juliana in een harde huwelijksmarkt als vee werd verhandeld en verbaas je over hoe materialisme de enige ideologie is die Bernhard echt heeft aangehangen.
renlang door zijn ‘eigen’ dienst geschaduwd was. Thomas Asbridge - De Kruistochten Schreef Thomas Asbridge in 2006 al het toegankelijke De Eerste Kruistocht, in De Kruistochten pakt hij alle middeleeuwse christenhikes gezellig bij elkaar. Dat is eerder gedaan, maar opvallend is de aandacht voor de Arabische tegenstander. Die zag
.<@ =<= 6@ 4 24 B6 66 @6?6 <9@6)
:$4B
<6 66 : < ;6 ;85B6 *6 ;6 3BB6 < 52 3<= 56 25 6 6 <6 22 > - 9 B66 @6?6 6 < = <4<6 ?<6 =6 66 < ;6 ;85B6> # >&> 29 B6 66 @6?6 <9@6 2B6 < 6 229 6 6? 66 @6?6 B2 66 2 6> 6 966@@<9 <@ ? 9229>
"(*'" >&> ? 36 66 ;66@<= ?6 @@2?6 6 <6 6 965 < > ? 6? 66 @6?6 B2 66 69 265 4 24 > 666) 6@>>
&&'# >&> ? 36 "2=2 6 < #5 @@25> ? 6? 66 B2 B @6??6 ;6 2 6 6 922> ?
<@ @6??6 B6 =6 6> 6@ =6)
. *( &#> ? ;63 ;6@6 696 6? < 26?6?6, @@6 6 5<6 2B6 922 32??6) 222 @6??6 56 32? B6 66 <@B=6A 6@ B6>>>
'&**'" # &"> ? 36 B 36 %$ =22> ? ;63 5?6 ? ;22 6 <6 6 965 < > ? ;63 < < 66 @6?6 52 6> &B96 <9 ' 652B
(-###> 2@@ B6 2@2 66 2 :% =22,
6? ;25 6 6? 66 B2 B @6?6 5<96 B66 6 56> . < (4;6 6<96> 6@ =6)
# > ? @6?6 3@56 %: =22, 0 0 4B @29 6 @2?> ? 36 6? 22 66 @6?6 6 > ? 36 36<6 5 <6 6 66 52 6 <@>
/+ &#> ? 36 66 =9 6 26 B6<5 2 0 =22> ? 36 ;66@ 56965 6 966@@<9> .6@?6 @6?6 B2 <@ B6 B<= 286?6)
zich, terwijl de islamisering van het Midden-Oosten nog moest worden afgebakken, ineens geconfronteerd met een tegenpartij die niet alleen militair, maar ook godsdienstig met de islamisten kon wedijveren. Gelukkig was er Saladdin, de generaal Patton van de Middeleeuwen.
#&&' &#> 2< ;<6 6B?6 66 2 %$ =22 6 < 56 <4<6 #5 @@25> .6@?6 B2 ;668 6 < < 66 52 6) <=) &&'#> 29 36 "2<6 66 < 56 B96 <9 6 6? 66 @6?6 B2 2 < 56 ! B 66 ;6@636@ @6?6 5<96 6 56> 6@>
Tom Feiling - The Candy Machine. How Cocaine took over the world Dat de Amerikaanse War on Drugs niet werkt weet een kleuter. Maar dat hij zo dom wordt ingestoken als Tom Feiling beschrijft doet je toch achter de oren krabben. Richard Nixon verzon de term, maar niet omdat hij tegen drugs was. ‘De truc is om alles op de zwarten te schuiven, zonder dat dat zo lijkt’, tekende een van Nixons medewerkers uit de mond van zijn baas op. Drugs + negers = angst = stemmen, snappu? Feiling sprak voor zijn boek politiemensen uit de States, maar ook drugsrunners uit de Andes, voor een compleet beeld van het favoriete snuifje van het Westen. 1
+*'*> 2< 36 "<6? 6
< + 64; > ? 36 :7 =22 6 6? 66 @6?6 6 > /@@6 6 <6 @6? 922 56 2B6) 6@ B6 B22> +*'* # &"> 2@@, B6 " <6> ? 36 :% => 6 @<=? B<= ;66@ 69 @6? B <2 566 69 66 @6?6 B2 6 <56> 6 =<= 52 ) 6@ 52 (' +*'*> 29 B26 36 66 @6??66 =96 B6<5 6 36 <2 566 B2<6 6? 22 66 ;66@ @6??6 4 24 > ? <@ 52 6>> *# "(*'"> ? 36 *2=2 66 @6?6 B6<5 2 0 =22 6 < B 652B> ? 6? 66 B21=96 66 265 4 24 > 6@ B6>
# # &"-#> 6 B26 36 66 569656 56 2 0 =22> ? ;63 < < <6 265> .<@ =6 6 6 ;6 6< <6) #)
(66? 92 < = 25 6 6 <6 < 6 ?B < 4 24 B6 @6?6 B26>
Bendeleden vergaderen in Romanzo Criminale.
Dvd Romeins gangsterepos
Hoe een televisieserie de filmversie kan verslaan Dertien uur Rome met gangsterliefjes, cynische criminelen en een verliefde rechter vervelen niet. Dirk Koppes AMSTERDAM
...
De Rat, Bonenstaak, Dandy en Arendsoog: hun bijnamen klinken lullig, maar de leden van de Bende van Magliana kijken niet op een kadaver meer of minder. Als je de baas van de Romeinse onderwereld wil worden, moet je je door niets of niemand laten afschrikken. Rome in de jaren zeventig is onderverdeeld in kleine wijken met elk zijn eigen gang. De bende van Magliana brengt daar verandering in. De televisieserie Romanzo Criminale volgt de opkomst en ondergang van bendeleiders Dandy, Libanees en Freddo (de Kille). Dit gangsterepos is een bewerking van een boek van de Romeinse rechter Giancarlo de Cataldo, die zijn eigen ervaringen met de Maglianagroep mixte met verhalen over terroristische acties van de Rode Brigades, de ontvoering van Aldo Moro en andere zaken. In 2005 maakte regisseur Michele Placido een bioscoopversie van hetzelfde boek. De bioscoopversie van Placido is schatplichtig aan de gangsterfilms van Coppola en Brian de Palma’s Scarface. Grofkorrelige beelden, snel gemixt, laten zien hoe een groep knappe jongemannen met allerlei schimmige deals de baas wordt in Rome. De televisieversie stelt daar dertien uur in een beduidend lager
tempo tegenover. Stilistisch gezien minder extreem, maar veel gedetailleerder in de verhaallijnen. Waar de bioscoopversie noodgedwongen vijftien jaar Italiaanse geschiedenis (1977-92) afragt, nemen de makers van de televisieversie de tijd om een tijdsbeeld te schetsen (inclusief soulpijpen en megabakkebaarden). De vermenging van onder- en bovenwereld, de zuidelijke maffia die aan de Romeinse stadspoort klopt, de rode tegenbeweging die steeds verder radicaliseert: het komt allemaal voorbij. De serie komt (te) rustig op gang. Vanaf aflevering vijf, met de ontvoering van Aldo Moro, gaan alle plotlij-
De Bende van Magliana kijkt niet op een kadaver meer of minder. nen steeds ingenieuzer door elkaar lopen en stijgt de spanning. De jonge rechter Scialoga wordt steeds handiger in het ondermijnen van de Magliana-organisatie, de bendeleden moeten steeds harder werken om hun macht te handhaven. Kun je de filmversie van Romanzo Criminale ervan beschuldigen met mooie jonge acteurs de bendeleden aantrekkelijker te maken dan ze in werkelijkheid waren, in de televisieserie komen ze meer over als gewone stervelingen die vroeg of laat ten onder gaan aan hun eigen verlangens. Gewone jongens met een ongewoon leven. 1
Mode
NIEUW SHIRT GENERATIE X Schrijver Douglas Coupland (Generation X) is een eigen kledinglijn begonnen. De collectie is te verkrijgen in de winkelketen Roots in Couplands thuisland Canada, en bestaat uit jasjes, T-shirts maar ook uit accessoires als laptophoezen, sjaaltjes en rugzakken. Coupland ziet zichzelf ook als kunstenaar, en geeft in The Toronto Star aan geen verschil te zien tussen boeken of mode. ‘Het komt allemaal uit hetzelfde brein.’
6@ 92 <
Van bureau op de planken Het enige toneelstuk dat J.J. Voskuil ooit schreef, Mensenkinderen, wordt in september in Haarlem gespeeld. Het is voor het eerst dat het stuk wordt opgevoerd.
Uit & thuis LEZEN
11
Kamer 516 Hilarisch huisvrouwendrama
‘Armoede is een last als je rijk bent’ Kirstin Hammann bespot zichzelf en alle rijke huisvrouwen die ‘iets voor arme mensen’ willen doen. Een avonturenroman in een hotelkamer met een surrealistisch tintje. Dirk Koppes KOPENHAGEN
...
Het elegante café Quote ligt aan het centrale Kongsen Nytorvplein. In tegenstelling tot de toeristenmeuk die om de hoek wordt geserveerd, knabbelen hier plaatselijke hipo’s aan een croque-monsieur of de in Kopenhagen onvermijdelijke smørrebrød. Een in het zwart geklede ranke gestalte komt op stevige hakjes binnenlopen. Het succes is Kirsten Hammann aan te zien, voor haar laatste boek Kamer 516 won ze de grootste Deense publieksliteratuurprijs. Terecht, want Kamer 516 (www. cossee.com) is een meeslepend huisvrouwendrama waarin Hammann de draak steekt met zichzelf en alle andere goed bedoelende politiek correct denkende Deense dames. Fulltime moeder van vijfjarige dochter Sophie en parttime schrijfster Mette geniet van haar perfecte leven met haar echtgenoot die nog steeds verzot is op haar middelbareleeftijdlichaam. Toch wil ze ‘iets doen voor arme mensen’, zonder dat ze daarvoor naar zoiets oncomfortabels als Afrika hoeft af te reizen. De mysterieuze organisatie Help laat haar research voor een boek doen in een hotelkamer. Zodra Mette over de drempel van kamer 516 stapt, belandt ze in de parallelle wereld van een Roemeens kindertehuis of een Zuid-Amerikaanse vuilnishoop. Langzamerhand gaan de twee werelden steeds meer door elkaar lopen. Een Afrikaans jongetje belandt in haar Deense huis, Mette loopt een mysterieuze tropische ziekte op en haar man vindt dat ze te weinig tijd voor hem heeft.
Alter ego Hammann vindt niet dat Mette een alter ego van haarzelf is, maar ‘ik heb haar wel ongegeneerd alle gedachten die ik heb over de derde wereld laten uitspreken. Zij representeert wat wij, welopgevoede weldoorvoede Deense dames denken. Aan de ene kant willen we die arme mensen helpen, aan de andere kant kopen we net zo makkelijk een nieuwe televisie. Ik wilde laten zien hoe wij al die armoede als een last ervaren, omdat we zelf rijk zijn. We willen graag hongerige ne-
BOEK RECENSIE DIRK KOPPES
...
Slachtoffers van de Napolitaanse maffia
N
a het succes van Roberto Saviano’s Gomorra moet je van goeden huize komen om over de Zuid-Italiaanse maffia te schrijven. Andrej Longo heeft de handschoen opgenomen met zijn verhalenbundel Tien over de kleine luiden van Napels. Waar Saviano
Kristin Hammann laat zien hoe we de derde wereld helpen om onszelf te helpen.
gerkindertjes helpen, als het maar niet te veel gedoe is. We willen controle over ons veilige bestaan, en die armoede confronteert ons met het feit dat we niet alles controleren in het leven.’ Zelf volgde ze twee jaar lang tijdens het schrijven van het boek alles
wat maar over de derde wereld in de kranten verscheen. ‘Ik haatte het. Als ik klaar zou zijn met dit boek, zou ik me er niet meer druk over maken. Na afloop geen armoedebestrijding meer voor mij, met Kamer 516 heb ik mijn plicht gedaan. Gênant, niet?’ Kirsten Hammann wilde een boek over Afrika schrijven, ‘zonder dat het zo’n saai goedebedoelingenboek zou worden. Ik ben een fictieschrijver, dus research ter plekke zag ik niet zitten. Toen dacht ik aan de kinderboeken van Enid Blyton, waarin je gewoon naar een andere wereld overstapt. Waarom niet? Als je bij hotelkamer 516 over de drempel stapt, ben je in
één klap in een andere wereld. Eigenlijk net zoals in films, waar ze in een vliegtuig stappen en dan opeens in Rio of Kinshasha zijn.’ Een agenda om de derde wereld te helpen of veranderen heeft Hammann niet. ‘Ik wilde alleen schrijven over wat ik voel en wat andere Denen voelen. Natuurlijk heb ik zo mijn bedoelingen met deze fictieroman. Ik ben niet iemand die een opiniestuk voor de kranten schrijft, daar ben ik te stom voor. Wel kan ik onze levenshouding bekritiseren. Die enorme inkomensverschillen zijn niet oké.’ Ze betwijfelt of meer geld geven aan hulp de oplossing is. ‘Experts zeggen
dat je de situatie alleen maar erger maakt. Ik weet het niet. Als iedereen 10 procent van zijn inkomen zou weggeven, dan kan ik het ook. Maar ik wil het niet alleen doen. Toen we hier in Kopenhagen in december 2009 een grote conferentie hadden, hoopte ik dat er echt iets zou gebeuren. Alle leiders bij elkaar: niets. Hoe moet je dan als individu je steentje bijdragen? Misschien moeten we regels instellen, dat je maar twee paar schoenen per jaar mag kopen en één keer per jaar per vliegtuig op vakantie mag. Een druppel in de oceaan, maar zonder frustraties is de mens geen mens.’ 1
zich als journalist opstelt en bestaande personen met naam en bijnaam opvoert, heeft Longo gekozen voor fictieve personages. Saviano laat vooral zien hoe meedogenloos de maffia opereert, zowel intern als extern. Het leven van een maffialid gaat zelden over rozen. Deze deprimerende glamourloze beschrijving van het gangsterbestaan kwam Saviano op doodsbedreigingen van de maffia te staan. Longo heeft daar geen last van, omdat hij kiest voor fictie. Bovendien richt hij zich vooral op de slachtoffers, de gewone Napolitanen die – of ze nu willen of niet – onherroepelijk met de maffia te maken krijgen. In tien verhalen be-
schrijft hij hoe een teenager puur voor de kick een bejaarde neersteekt, of hoe een zanger een duivelspact met de maffia sluit om zijn carrière te pimpen maar daarvoor wel drugs moet smokkelen. Tien verhalen, die opgehangen zijn aan de tien geboden. Ironisch koppelt hij de oudtestamentische regels aan het leven in de marge. In ‘Eer uw vader en moeder’ pleegt een zoon euthanasie, ‘Gij zult de dag des Heren heiligen’ gaat bij Longo over een vrouw die iedere dinsdag haar echtgenoot over de vloer krijgt. Haar man werkt in Rome bij een pizzeria omdat hij in Napels geen eerlijk brood kan verdienen.
Aan de maffia is niet te ontkomen. De jonge heethoofd Papilù wil een eerlijk leven, maar hij kan zijn liefje Vanessa alleen beschermen als hij de hulp van Gigino de Nachtbraker inroept. Auteur Andrej Longo weet waar hij over schrijft want hij groeide op in Napels, werkte als pizzabakker en had talloze kruimelbaantjes. Het marginale leven aan de onderkant van de
samenleving heeft hij aan den lijve ondervonden. Zijn verhalen vormen een fascinerend inktzwart portret van Napels, waar geen criminelenverheerlijking aan te pas komt. 1
‘We willen graag arme negerkindjes helpen, als het maar niet te veel gedoe is.’ Kristin Hammann
Ali Baba in space
Mag het ietsje meer zijn?
Ahmed Khaled Tawfiq, schrijver van Arabische horror en sciencefiction, wordt binnenkort in het Engels vertaald.
Ophef in Engeland, waar de Society of Authors vindt dat de royalties voor e-bookuitgaven voor auteurs vééél te laag zijn.
Andrej Longo Tien, uitgeverij Van Gennep
20.30
STUDIO SPORTDOCUMENT, NED3 Mart Smeets onderwerpt Lance Armstrong aan een diepte-interview.
Nederland 1 17:59 18:00 18:15 18:40 19:00 19:25 20:00 20:30 21:25 23:00 23:55
21.20
SPRAAKMAKENDE ZAKEN, NED2 Paul Rosenmöller maakt in Uruzgan de balans op met betrokkenen.
Nederland 2
EénVandaag NOS Journaal EénVandaag NOS Sportjournaal Lingo De vakantiedokter NOS Journaal Tussen kunst & kitsch KRO Detectives: Inspector Lynley NOS Studio Sportzomer: De avondetappe NOS Journaal
17:00 17:10 17:35 18:25 18:55 19:25 19:55 20:25 20:50 21:20 22:00 22:15 22:50 23:05
The A-Team De politie op je hielen! De Pfaff ’s The ghost and the darkness Predator
17:05 18:00 18:55 19:00 19:35 20:30
RTL 7 18:00 18:55 19:50 20:30 22:45
Op de buis/Mix
12
22.45
FILM: PREDATOR RTL7 Geslaagde scifi-klassieker met Arnold Schwarzenegger.
Nederland 3
NOS Journaal Cheers 7th Heaven Soeterbeeck in Afrika Pauwen en Reigers Toen was geluk heel gewoon That’s the question Netwerk Andere tijden Spraakmakende zaken NOS Journaal Nova/Den Haag vandaag Wie was Mahler? Mahler 1
17:45 18:00 18:23 18:45 19:00 19:25 19:26 19:55 20:25 20:30
Oprah Winfrey show Dr. Phil Fabeltjeskrant Kinderziekenhuis Style by jury The Poseidon adventure
17:00 18:00 19:00 19:20 20:00 20:30
RTL 8
21:40 22:00 22:30 22:45 22:55
RTL 4
AVRO AvaStars Amika Het Klokhuis NOS Jeugdjournaal Bestemming onbekend NOS Journaal op 3 NOS Tourjournaal Op de bon NOS Journaal op 3 NOS Studio Sport Document: Lance Armstrong Toren C Nu we er toch zijn op vakantie NOS Sportjournaal NOS Journaal op 3 ER
17:05 18:00 18:15 18:35 19:30 19:55 20:00 20:30 21:30 22:30 23:30 23:40 23:45
Little house on the Prairie De grote verhuizing Hart van Nederland - Vroege editie Shownieuws - Vroege editie Trauma centrum 60 baby’s per uur: Het hectische leven in een kraamkliniek De ultieme woondroom Hart van Nederland - Late editie Piets weerbericht Shownieuws - Late editie Actie in het attractiepark Te dik: Opereren of doodgaan
17:05 18:05 19:00 20:00 20:30 23:05
SBS 6
21:30 22:30 22:50 22:55 23:25 23:55
22.50
WIE WAS MAHLER? NED2 Hans van den Boom bezoekt en onderzoekt Mahler-plekken.
23.20
THE RAINBOW WARRIORS OF WAIHEKE ISLAND, CANVAS Oprichters van Greenpeace vertellen hun verhaal.
RTL 5 As the world turns RTL Nieuws Editie NL RTL Boulevard RTL Nieuws RTL Weer Ik kom bij je eten De grote woonwens Undercover boss Gooische vrouwen RTL Nieuws RTL Weer RTL Boulevard
17:35 18:00 18:30 19:00 19:30 20:00 20:30 22:20
Will & Grace Grey’s anatomy Het huis van je dromen Smaken verschillen Dreamgirls Law & Order: Special Victims Unit
17:05 17:30 18:00 18:10 18:40 19:05 19:30 20:00 20:30 21:25 22:20 23:15
NET 5
The king of Queens Everybody loves Raymond Dharma & Greg Wie is de chef? Over de kook Take me out Suburban girl Queen sized
Veronica The suite life of Zack and Cody Phineas & Ferb Brainiac Seinfeld According to Jim Still standing Friends Two and a half men Criminal minds Criminal minds Threat matrix Trouble in paradise
LEZERSCOLUMN
Vijf uur ’s ochtends, de hel breekt los Carolien van Zuilekom
...
Leven in harmonie met de natuur: wij moderne mensen verlangen er allemaal wel eens naar. Zou het niet heerlijk zijn om weer te slapen en te waken op het ritme van de zon? Ze moesten wel, die natuurvolkeren, ze hadden immers nog geen elektriciteit – althans, dat was het verhaal dat ik altijd heb geloofd. Dit vroege opstaan
OPLOSSINGEN PUZZELS Cryptogram
Sudoku 2 4 5 8 7 3 6 9 1
3 9 7 1 6 4 8 5 2
6 1 8 9 5 2 4 7 3
4 6 1 7 2 8 5 3 9
7 8 9 5 3 1 2 6 4
5 2 3 4 9 6 1 8 7
8 3 2 6 1 7 9 4 5
1 5 6 3 4 9 7 2 8
Zweeds raadsel Volgende week vindt u hier de oplossing van het Zweeds raadsel.
9 7 4 2 8 5 3 1 6
Horizontaal: 1. Narcis; 7. melig; 8. satijn; 9. stift; 10. arie; 11. metrum; 12. turven. Verticaal: 2. Angst; 3. carter; 4. Spanje; 5. omes; 6. pleister; 10. amen; 11. mijt.
heeft echter een heel andere oorzaak, zo heb ik vanochtend in Bali aan den lijve ondervonden. De ware reden? Het schrikbewind der dieren. Rond een uur of 5 ‘s ochtends breekt er een hel los waar geen os doorheen kan slapen. Alles in het dierenrijk dat ook maar twee decibel kan produceren, trekt z’n keel open om dit zo luid mogelijk te doen. Een bataljon aan hanen, kippen, honden en andere leden van het geslacht lawaaimakeri enormi kraait,
De lokale bevolking is al lang op en maakt net zo veel lawaai als de dieren. krijst en brult alsof het leven er vanaf hangt. Volgens mij was er zelfs eentje met een vuvuzela. En dat alles precies voor mijn hutje. Gelukkig verplaatste de stoet zich
wel. Naast mijn hutje. Achter mijn hutje. Op mijn hutje. De kakafonie inspireert het keukenpersoneel hier om het eigen stemvolume ook maar wat op te krikken. Zij zijn namelijk al lang uit de veren, gecapituleerd voor het natuurgeweld – net als onze wijze voorvaderen. Ik doe noodgedwongen hetzelfde en schrijf dit stukje. Vanavond na zonsondergang dus de oogjes toe? Mwah… dit stadsmens gaat eerst
maar eens op zoek naar een ander pension – of betere oordoppen.1
* Uw column in De Pers? Stuur uw pennenvrucht (maximaal 350 woorden) naar [email protected].
Door Hercules & Valkema / www.elsje.nl
Mix
ZWEEDS RAADSEL: een revisie uitvoeren bevrijden
Prijspuzzel ratelpopulier
voorvoegsel Spaans riet
aanstonds
vonnis
2
WIN!
drinkbeker
Deze week:
Met de Nikon COOLPIX P100 met 26x zoom is geen onderwerp te ver weg! Daarnaast kunt u met de P100 tevens prachtige Full HD (1080p) filmopnames maken!
1 in overvloed snaarinstrument
Een uitgave van Mountain Media BV Anthony Fokkerweg 61 - 3 1059 CP Amsterdam tel: 020 - 3460560 fax: 020 - 3460596
familielid
Meer informatie op www.nikon.nl
verblijf
6 boom Europeaan
website: www.depers.nl
Bel:0909-5010702 4
haringachtig visje cijfer
WIN!
insnijding
of SMS: 3553
Vandaag:
Een halfjaarabonnement op Quizted. lievelingskostje amfibie
7
distributie: [email protected] 088-0131830
Prijspuzzel van vandaag is het Zweedse raadsel.
3
sales: [email protected] 0800-7200000
of SMS: 3553
roem
5
Bel: 0909-5010702
Zo doet u mee:
Om kans te maken op dag- of weekprijs belt u het sleutelwoord van het Zweedse raadsel door naar 0909-5010702 (€ 0,60 per gesprek).
persoonlijk vnw.
afgunst
marketing: [email protected]
Of SMS “PERS -spatie- oplossing” naar 3553 1
2
3
4
5
6
redactie: [email protected] 020-3460550
Quizted is het gezelligste puzzelblad van Nederland met de meeste prijzen. Dit prijspuzzelblad heeft een grote variatie aan puzzels en u maakt elke vier weken kans op een van vele prijzen.
zwaardwalvis
deel v.e. station monnikskleed
Aziatisch land
13
© Puzzelland
7
(€ 0,60 per ontvangen bericht exclusief de kosten voor het gebruik van uw mobiele telefoon)
CRYPTOGRAM:
oprichter: Cornelis van den Berg
SUDOKU
Horizontaal: 1. Door een bloem ontbreekt het me aan eigenliefde (6); 7. Flauw als poeder (5); 8. Zo zacht als nat ijs (5); 9. Schrijfgerei in het klooster (5); 10. Eerste meisje met een jongensnaam (4); 11. Die maat kan niet zonder drank (6); 12. Dikke boeken om te tellen (6). Verticaal: 2. Geen goede adviseur (5); 3. In de auto van de vroegere president (6); 4. Stel je voor, een vakantieland! (6); 5. De familieleden staan rond een boom (4); 6. Verband op de wand (8); 10. Slotmaten (4); 11. Hoopgevend beestje (3).
1
2
3
4 5
uitgever: Ben Rogmans
4
6
7
8
9
7
5
7
hoofdredactie: Jan-Jaap Heij, Alain van der Horst
3 8
9
8
3
5
9
6 6
2
art direction: Koos Jeremiasse
9 10
11
4 © Puzzelland/ Leen Groeneveld
6
2
8
4
1
7 1
5 12
3 2
1
9
1
7
Dagblad De Pers is een gratis kwaliteitskrant die wordt verspreid via NS-stations, Bruna-winkels, TNT Business Points en kantoren. Kijk op www.depers.nl voor een uitgebreid overzicht van de distributiepunten.
Bertje bedankt!
Serenade
Special
Mooiste foto’s van huldiging www.depers.nl/huldiging
Octopus Paul geëerd www.depers.nl/octopus
Volg de tour hier op de voet www.depers.nl/tour2010
Tijdelijke wijzigingen OV: 111
Arnhem (bus)
16 t/m 18 juli: Connexxionln 4 en 20. Halten Wkc Kronenb., Croydonpln, Ezingestr., Aduardstr., Kronenburgsingel en Slochterenweg vervallen.
Voorschoten (bus)
T/m 16 juli: Connexxionlijn 48. Halten Nieuw Voordorpstraat en Vlietwijk vervallen. 111
111
Vandaag
Morgen
Het wordt broeierig warm. De dag begint met wat zon, maar in de middag neemt de bewolking toe. Aan het einde van de middag en in de avond komen in het hele land stevige onweersbuien voor. Deze gaan gepaard met hagel en zware windstoten. De zuidwestenwind trekt aan en is matig, aan zee vrij krachtig.
Er is morgen vrij veel bewolking, afgewisseld met wat zon. In de middag is er een kleine kans op een bui. Met maxima tussen 22 en 25 graden is het duidelijk iets frisser dan vandaag. Daarbij staat veel wind, vooral aan zee. De dagen daarna is het licht wisselvallig weer. Het is wisselend bewolkt en af en toe valt er een bui.
Dordrecht (bus)
16 t/m 18 juli: Arrivalijn 10. Halten Grote kerk, Stadhuis, Visbrug en Schefferspln vervallen.
Arnhem (bus)
T/m 14 juli: Connexxionlijnen 6, 14, 20 en 31. Halte St Laurentiusln vervalt. Meer op www.depers.nl/9292ov Onderweg? Bel 0900-9292 (€ 0,70 p/m) of kijk op mobiel.9292ov.nl
MEGA ZOMEROPRUIMING BIJ ARDEA AUTO!
2( .C<8 H + ; '00 -;900 -; ;900 430 : : ;
C< < . CD; 8H << I< .C<8
.%C EI ;E 8 8> (/$
0045 ;0++99+6 & $ 0045 .8 & $
# .009 & 82($
C: )8;C7
$I88H 88> 7 ; <@C8C<;<
& (8($ & (8$ & (82($
!
" %:
& ((82$ <;C<I
>><:C<< << D8898C
CD;
"88; 9<;8@
-8H< CD 8 B< G<;C<
2 =E40
0=A
&
2 4=0
2 4E40
0;060 4 ++,40.43 8 CD 2 44E?#&0 889<8HC@ 2 E'?#0 G<;C<I 2 =E40 F H<ICD 2 #E&4'0
< << C< ;H<; G<;C<E <98<<; E GI < D88E / ;C 8:C<C@; : C << <: 9<:BCG988 E< 8:<EH -<C@ < <@C8C< ) < -C
.1 %) )
<><<:<
< 88@ G< CDGH88I8G<0 H<@< < < CD;<C@9CD;8@<E >@<9< CDG< 8 8;88; <:C :8C<E /88@ 88 < <8:< 88;<E C<< 889C<;C@< CD @ < 9
Sport
Ajax Cape Town Maarten Stekelenburg
Levenskus aan vergeten club Kent u Ajax Cape Town, de satellietclub van Ajax, nog? Sinds de komst van hoofd jeugdopleidingen Maarten Stekelenburg (37) zijn de banden met Amsterdam aangehaald.
15
Howard Webb
‘De moeilijkste momenten uit mijn loopbaan’ De Engelse scheidsrechter Howard Webb heeft van zich laten horen over de WK-finale. Wat het hoogtepunt in zijn carrière had moeten worden, werd een helletocht.
Fokko Ebbens KAAPSTAD
Redactie sport
...
AMSTERDAM
Ja, bij de gedachte aan Afrika ontsprongen ook bij Maarten Stekelenburg – nee, geen familie van – de meest wilde ideeën. Het waren verhalen over hutjes en stoffige steden. In zijn hoofd voldeed het continent nog aan alle vooroordelen. Totdat hij een keer ging kijken in Kaapstad. ‘Met mijn gezin heb ik de mensen en het leven hier leren kennen. En dat zag er eigenlijk allemaal heel goed uit.’ Ook de vooroordelen over het voetbal in Afrika stelt Stekelenburg bij. ‘Ze zeggen vaak dat talent hier een betere techniek heeft, omdat ze uit een slechte buurt komen en op een slechte ondergrond voetballen. Dat is niet zo. Hun techniek is niet veel beter dan in Nederland. Een slecht veld voetbalt nooit lekker en de afkomst van onze jeugdspelers is zeer gemêleerd.’ Stekelenburg is een exponent van de Ajax-opleiding. Geen technisch vaardige voetballer met een individuele actie, wél een oefenmeester die weet hoe je jeugdvoetballers beter maakt. Jarenlang deed-ie dat in Amsterdam. Maar omdat Ajax de banden met zijn satellietclub wilde aanhalen, werkt hij nu al anderhalf jaar als hoofd jeugdopleidingen voor dat andere Ajax in Zuid-Afrika. De oud-amateurvoetballer van onder meer AFC en Argon stuitte in Kaapstad op een vergeten club. Ruim tien jaar geleden startte Ajax het samenwerkingsverband in de hoop Zuid-Afrikaans voetbaltalent op te leiden en over te hevelen naar Amsterdam. Maar het contact met Ajax Cape Town verwaterde. En met het contact ging ook een deel van de Ajaxfilosofie verloren. Stekelenburg: ‘De fundamenten van de opleiding lagen er nog wel. Maar in de periode dat hier een aantal buitenlanders de leiding heeft gehad, is de kwaliteit van opleiden achteruit gegaan. Er is veel kennis verloren gegaan.’
Details De opdracht die Ajax hem meegaf, was daarom helder: maak gebruik van de positieve vibe van het WK en zorg dat Ajax Cape Town weer stap-
...
Aan Maarten Stekelenburg de taak om Ajax Cape Town weer stappen vóóruit te laten maken. FRANK GROELIKEN
‘De kwaliteit van opleiden is achteruit gegaan. Veel kennis is verloren gegaan.’ Maarten Stekelenburg
pen vóóruit maakt. Dat ging in eerste instantie vrij eenvoudig. Totdat de details aan bod kwamen. Stekelenburg analyseerde zijn jeugdtrainers, ging bij ze in de kleedkamer zitten. En dat resulteerde af en toe in stevige discussies over de speelwijze en de manier van coachen. ‘Ik heb iedereen proberen te overtuigen van de Ajax-
manier. Al is dat natuurlijk niet de enige manier. Maar inmiddels zitten we met alle coaches op één lijn.’ Tot zover de problemen binnen de club. Maar wil Ajax echt profiteren van Zuid-Afrikaans talent, dan moet Stekelenburg verder kijken. Naar de competitiestructuur bijvoorbeeld. Die ontbreekt namelijk. ‘Kaapstad kent 24 districten en allemaal hebben ze een eigen competitie. Ze kennen hier geen piramidestructuur zoals wij dat in Nederland gewend zijn, er is geen topleague voor de beste teams. Daardoor speelt onze jeugd niet genoeg wedstrijden op niveau.’ Sturing van de voetbalbond ontbreekt, stelt de hoofd jeugdopleidin-
Honger naar meer
Nieuwbakken Ridders
Het WK voetbal in Zuid-Afrika was het eerste WK op Afrikaanse bodem. En als het aan het land ligt, geldt dat straks ook voor de Olympische Spelen. Zuid-Afrika gaat zich kandidaat stellen voor de editie van 2020. Tijdens het WK werd daar al over gefilosofeerd en nu dat toernooi succesvol is verlopen, willen ze meer in Zuid-Afrika. Het olympisch comité SASCOC heeft potentiële steden gevraagd zich aan te melden.
Natuurlijk hadden ze liever alsnog de wereldbeker gekregen, maar een benoeming tot Ridder in de Orde van Oranje-Nassau vonden bondscoach Bert van Marwijk en aanvoerder Giovanni van Bronckhorst ook wel mooi. Demissionair minister Ab Klink van Volksgezondheid en Sport mocht namens koningin Beatrix de lintjes opspelden tijdens de huldiging van het elftal in het Catshuis in Den Haag. Van Marwijk werd geroemd om zijn bijzondere prestatie en inspirerende capaciteiten als coach van het
ZUID-AFRIKA WIL OS 2020
gen. Natuurlijk probeert hij hen te overtuigen van het belang van een goede competitieopzet, maar dat is niet eenvoudig. ‘De Zuid-Afrikaanse voetbalbond is enorm bureaucratisch’, zucht Stekelenburg. ‘Ik kan nu eindelijk zeggen dat ik met de juiste mensen aan tafel zit. Nu nog zien of ze openstaan voor mijn ideeën.’ Nee, in Zuid-Afrika blijft de opleiding van voetballers een moeilijk verhaal. Het is misschien wel dé reden dat Bafana Bafana tijdens het WK in eigen land niet verder kwam dan de groepsfase. Stekelenburg: ‘Ik heb in ieder geval niet gezien dat ze hier extra hebben geïnvesteerd in de opleiding van talent.’ 1
BERT EN GIO KRIJGEN LINTJE
ANP
Nederlands elftal. Hij liet weten ‘sprakeloos’ te zijn. ‘Nu zijn we nog een beetje teleurgesteld, maar ik denk dat we over een tijdje met een grote glimlach hieraan terugdenken’, zei Van Bronckhorst, die inmiddels voetballer af is. Vanaf de rondvaartboot in Amsterdam zei hij later op de dag: ‘Het was heel leuk en gezellig om koningin Beatrix te ontmoeten.’ Het lintje had hij toen al niet meer op. Was hij het nu al kwijtgeraakt? Nee, hoor. ‘Het is veilig opgeborgen’, verzekerde hij.
Het is een bekend fenomeen in de voetballerij: na een nederlaag de schuld afschuiven op de scheidsrechter. In het amateurvoetbal is het schering en inslag, maar ook op het hoogste niveau gebeurt het. Na de verloren WK-finale tegen Spanje moest arbiter Howard Webb het ontgelden bij de spelers van het Nederlands elftal. Kort door de bocht: hij had de wedstrijd verpest voor Oranje. De dag na de finale verbleef Webb in een onderkomen voor FIFA-officials nabij Pretoria. Daar kon hij even tot rust komen. ‘Gelukkig steunt de wereldvoetbalbond FIFA ons heel goed. Niet alleen naar aanleiding van de finale, maar vanwege ons optreden bij het hele WK’, vertelde hij een vriend, die – naar goed Engels gebruik – contact zocht met de Daily Mail. Volgens de tabloid had Webb de finale beleefd als een rit door de hel. ‘Dit waren de moeilijkste momenten uit mijn loopbaan’, zei Webb verder nog. ‘Ik ben fysiek en emotioneel helemaal op.’ Webb keerde gisteren met zijn twee assistenten terug in Engeland. Na een vakantie gaat hij over een maand weer over tot de orde van de dag: het nieuwe Premier League-seizoen. En dan zal hij ongetwijfeld snel John Heitinga, Nigel de Jong, Dirk Kuijt en Robin van Persie weer tegen het lijf lopen. 1
Webb was de gebeten hond. REUTERS
Entschuldigung
DUITSERS HEBBEN SPIJT Met duizenden waren ze naar het vliegveld van Frankfurt gekomen. Uren stonden ze te wachten. Voor niets. De Duitse voetballers lieten zich maandag na aankomst uit ZuidAfrika niet zien aan de fans en gingen meteen naar huis. Middels een brief heeft die Mannschaft nu excuses aangeboden. ‘Wij vinden niet dat een derde plaats gevierd moet worden. Wij wilden meer. Meer voor onszelf en voor Duitsland.’
Hoezo hard?
Peuleschil
Vuvuzelaverbod
Bert van Marwijk kan zich niet vinden in de kritiek dat Oranje té hard speelde in de WK-finale. ‘Vanaf de bank heb ik niet gezien dat het nou zo extreem was.’
Jaume Marquet Cot, beter bekend als Jimmy Jump, hoeft voor het betreden van het veld voor de WKfinale slechts 210 euro te betalen. Lucky bastard.
Ja hoor, we hebben er weer eentje: een vuvuzelaverbod. Bij het Belgische Anderlecht zijn de herrietoeters ‘om veiligheidsredenen’ verboden.
16
Sport
UITSLAGEN (VOORLOPIG) Negende etappe Morzine-Avoriaz - SaintJean-de-Maurienne 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10.
S. Casar (FDJ) L. Sánchez (CAI) D. Cunego (LAM) C. Moreau (CAI) A. Charteau (BOU) A. Contador (AST) A. Schleck (SAX) S. Sánchez (EUS) J. Rodríguez (KAT) L. Leipheimer (RSH)
5.38.10 z.t. z.t. +0.02 z.t. z.t. z.t. +0.52 +2.07 z.t.
Algemeen Klassement 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10.
A. Schleck (SAX) 43.35.41 A. Contador (AST) +0.41 S. Sánchez (EUS) +2.45 D. Menchov (RAB) +2.58 J. Van den Broeck (OLO) +3.31 L. Leipheimer (RSH) +3.59 R. Gesink (RAB) +4.22 L. Sánchez (CAI) +4.41 J. Rodríguez (KAT) +5.08 I. Basso (LIQ) +5.09
Groene trui Cadel Evans zoekt troost bij ploegmaat Mauro Santambrogio. ANP
1. T. Hushovd (CTT) 2. A. Petacchi (LAM) 3. R. McEwen (KAT)
Tour de France Fietsen met een gebroken elleboog
Bolletjestrui
Het gordijn valt voor Cadel Evans SAINT-JEAN-DE-MAURIENNE
...
Een man op een trapje van zijn ploegbus. Achter hem een rood gordijn. Hij huilt. Hij draagt een gele trui, maar die is hij in werkelijkheid kwijt. Hij schudt zijn hoofd. Haalt een hand door zijn haar. Bijt op zijn lip. Cadel Evans kwam naar de Tour om die te winnen. Voor de start in Rotterdam: ‘Ik ben twee keer tweede in de Tour geworden. Ik stap iedere dag op de fiets met één doel: die plek te verbeteren.’ Evans veranderde van team (van Lotto naar BMC) en van persoonlijkheid (van volger naar leider). Hij overtuigde zichzelf, zijn ploegleiders en zijn ploeggenoten
Niet te harden Maandag, op de rustdag, is de pijn niet te harden. Het rondje lostrappen wordt halverwege afgebroken omdat de elleboog uit elkaar lijkt te spatten. Evans wordt naar het ziekenhuis gebracht om foto’s te nemen. Het verdict: een scheur, net onder de elleboog. De ploeg besluit er niets over
Geletruidrager
Raborenner stijgt
Andy Schleck wacht rustig af wat Alberto Contador de komende weken in de Tour gaat doen om hem van de eerste plaats te verdringen. ‘Het is aan hem’, aldus de Luxemburger. ‘Contador zal straks in de Pyreneeën moeten aanvallen. We zijn ongeveer van hetzelfde niveau. Ik heb geprobeerd Contador kwijt te raken, dat is me niet gelukt. Hij was te sterk. Maar hij kon mij ook niet op achterstand zetten.’
Cijfermatig was het een goede Tourdag voor Robert Gesink. Elfde in de negende etappe en in het algemeen klassement steeg hij van plek elf naar zeven. Primadeluxe dus. Toch? ‘Stiekem had ik gehoopt dat ik had meegekund met Andy Schleck en Alberto Contador’, zei de Raborenner. Het duo ontsnapte in de beklimming van de gevreesde Col de la Madeleine. Gesink: ‘Ze gingen vroeg, dat had ik eigenlijk niet verwacht. Het ontplofte helemaal. Op de top kreeg ik een hongerklop.’
SCHLECK WACHT AF
naar buiten te brengen. BMC-manager John Lelangue: ‘Als we hadden gecommuniceerd dat zijn elleboog gebroken was, dan had iedereen vandaag vanaf kilometer nul aangevallen. We hebben besloten om te pokeren. De ploeg op kop en doen alsof alles in orde was.’ En dus krijgt niemand iets te horen. Zelfs Evans’ ploeggenoten weten niet dat hun kopman in de rondte rijdt met een gebroken elleboog. Ze zien en horen slechts zijn pijn. Ploegmaat Karsten Kroon: ‘Hij had het vanmorgen niet over het geel om zijn schouders. Hij sprak alleen maar over zijn elleboog.’ Honderdzestig kilometer lang blufpokeren BMC en Evans zich door de etappe. Maar op de Col de la Madeleine stort de façade als een kaartenhuis in elkaar. Evans breekt en lost. Zijn concurrenten scheuren hem als een kudde hyena’s uit elkaar. De laatste 40 kilometer zijn een tranen-
Witte trui
dal. Evans komt op meer dan 8 minuten na Schleck en Contador binnen. Hij valt in de armen van ploegmaat Mauro Santambrogio. Huilt. Fluistert: ‘Sorry, sorry, sorry...’
1. A. Schleck (SAX) 2. R. Gesink (RAB) 3. R. Kreuziger (LIQ)
Daarna duwt een verzorger hem naar de bus van de ploeg. Daar gaat hij op het trapje zitten, met het hoofd tussen de knieën. Ploegleider Lelangue probeert hem te troosten, maar een gebroken man is niet te lijmen. Evans verbergt zijn gezicht in zijn handen en blijft maar zeggen dat het over is. Lelangue aait hem over zijn schouder en zegt dat hij gepokerd heeft, maar verloren. Dat hij trots moet zijn. En blij. ‘Blij?’ zegt Evans. Hij knippert met zijn ogen en schudt zijn hoofd. Daarna schuift hij het rode gordijn opzij en verdwijnt de bus in. Het gordijn wappert nog heel even, en dan hangt het stil. 1
43.35.41 +4.22 +5.11
Tour de France 10e etappe 14 juli - 179km
Gebroken man
Chambéry FRANKRIJK
La Buissière 20km
Laffrey 77km
PierreChâtel 86km
La Fare-enChampsaur 159km
Gap
179km
ITA
20km
hoogteverschil en moeilijkheidsgraad Noyer Pierre-Châtel 895m 1664m Terrasses 2 Laffrey 886m 835m 1 3
0km
86km
179km ANP
Rus nu vierde
HONGER EN WIND VOOR GESINK Gelukkig voor Gesink was Jens Voigt de beroerdste niet. De Duitser gaf hem wat vloeibaar voedsel zodat hij er weer tegenaan kon. Alleen moest er toen nog gedaald worden en dat doen Schleck en Contador nu eenmaal beter. Zo verloor hij nog meer tijd op het duo. ‘Ik had bovendien pech dat ik op pad was met drie smurfen’, lachte Gesink, doelend op de lengte van Voigt, Levi Leipheimer en Joaquim Rodríguez, met wie hij naar de finish reed. ‘Het was windhappen in de laatste tien kilometer.’
85 pt 85 pt 62 pt
Gap 745m
Thijs Zonneveld
ervan dat hij Alberto Contador en Andy Schleck kon verslaan. En zowaar, het leek even te kunnen. Hij overleefde de etappes in Nederland en België, vloog over de kasseien en smolt niet weg in de hitte. De klap komt op zondag, in de rit naar Morzine-Avoriaz. Na zes kilometer slaat Evans met zijn elleboog tegen het asfalt. De rest van de etappe rijdt hij op adrenaline. Aan het eind van de dag staat hij in de gele trui te zwaaien met een bos bloemen. Maar blij is hij niet. Hij voelt hoe zijn elleboog begint te zwellen.
1. A. Charteau (BOU) 2. J. Pineau (QST) 3. C. Moreau (CAI)
Chambéry 270m
Cadel Evans blufpokerde. Hij gooide al zijn kaarten op tafel. Maar na 200 kilometer door de Alpen is hij al zijn fiches kwijt.
124 pt 114 pt 105 pt
MENCHOV RUIKT PODIUM
ANP
Naast Robert Gesink heeft de Rabobank nog een troef in de top tien. Wat heet. De Rus Denis Menchov staat inmiddels vierde in het algemeen klassement. Ploegleider Adri van Houwelingen: ‘Schleck en Contador zijn twee reuzen. Samuel Sánchez staat nu derde maar die gaat niet elke dag goed zijn. Het podium is voor Denis nog steeds mogelijk. Doorgaans is hij beter in de Pyreneeën.’
Toch iets aan de hand
Nog een Spanjaard?
‘Opa’ stopt
De Rus Vladimir Karpets is voor de etappe van gisteren afgestapt in de Tour. Uit ziekenhuisonderzoek bleek dat hij al dagen met een gebroken hand reed.
Robert Gesink heeft twee Spaanse ploeggenoten die hem kunnen treiteren met de WK-finale. Mogelijk komt er met Luis León Sánchez nog één bij. Zucht.
Met zijn 39 jaar is Christophe Moreau de oudste renner in de Tour. Een zestiende deelname zit er echter niet in, want na dit seizoen stopt de Fransman.