Ontdekkingstocht naar de wereld van creativiteit en innovatie CF
2015/16
ONTDEKKINGSTOCHT NAAR DE WERELD VAN CREATIVITEIT EN INNOVATI
E
“Leer kinderen creatiever te denken”, aldus Juliette Walma-‐van der Molen, ontwikkelingspsycholoog en hoogleraar talentontwikkeling, wetenschap en techniek, in haar inaugurale rede (4 april 2013). In deze opvatting staat ze niet alleen. In het beroepsleven en onderwijs staan de begrippen creativiteit en innovatie hoog op de agenda. Volgens de huidige minister van onderwijs moet het onderwijs creatieve, competente rebellen vormen, die door hun vaardigheden, verbeeldingskracht en conceptueel denkvermogen, hun steentje kunnen bijdragen aan allerlei noodzakelijke innovaties. Dat is gemakkelijker gezegd dan gedaan. Want, -‐los van de technisch-‐instrumentele benadering van deze uitdaging door de overheid-‐wat houdt creativiteit in? En nog moeilijker, wat houdt denken nu precies in? Over deze zaken bestaat in het algemeen nog veel onduidelijkheid. Zolang die bestaat, is het moeilijk daarvoor effectieve leerprocessen te ontwikkelen. Zoals zovele processen in het leven is ook het onderwijs onderhevig aan een zogenoemde creadox. Een creadox is de paradox van creativiteit: je bent op zoek naar een originele, vernieuwende verbetering, maar uiteindelijk kies je toch weer voor het oude en vertrouwde. Waartoe in zekere
mate het onderhavige systeem je in wezen ook dwingt. Uit onderzoek van bovengenoemde hoogleraar blijkt bijvoorbeeld dat kinderen rond hun twaalfde al allerlei beroepen voor zichzelf uitsluiten. Dat heeft onder meer te maken met hun stereotype beeldvorming. Ze denken ten onrechte dat iets niet bij hen past, te moeilijk is of alleen iets voor jongens of alleen iets voor meisjes is. Professor Carol Dweck noemt dit een fixed mindset, die van alles te maken heeft met een in het onderwijs, op welhaast natuurlijke wijze, aangeleerd denkpatroon en gebrek aan zelfvertrouwen. Creatief zijn wil zeggen dat men:
zich losmaakt van oude versleten en vooral beproefde denkwijzen
zich op de eerste plaats concentreert op processen en niet op resultaten
vergeet wat er volgens conventies zou kunnen of moeten zijn
een open oog en oor heeft voor niet-‐alledaagse verbanden
open staat voor nieuwe informatie uit welke bron ook
open staat voor verrassingen
Op basis van jarenlange contacten met grote denkers en onderwijsvernieuwers als Edward de Bono, Roger de Bruyn (COCD), Carol Dweck, Howard Gardner en Daniel Pink is onder auspiciën van de Edward de Bono Foundation, die zich inzet voor duurzame talentontwikkeling, ten dienste van een betere wereld, op het Koning Willem I College ’s-‐Hertogenbosch een onderwijsconcept creatieve denkvaardigheid ontwikkeld. Onder de noemer CREALUCION hanteert de Edward de Bono Foundation een aantal werkvormen en modellen om de omslag van een fixed mindset naar een growth (groei-‐) mindset te kunnen maken. Crealucion is een samenstelling van de begrippen: creativiteit, creatie, evolutie, revolutie, solutie en luce (licht). Begrippen die de onderwijsvisie van de Edward de Bono Foundation bevatten. Vertaald in het BOSCH 3L MODEL voor een Leven Lang Leren. De basis bestaat uit het ‘zes denkhoeden model’ van Edward de Bono: een even simpele als effectieve methode (mits goed toegepast) om in betrekkelijk korte tijd denkkracht en persoonlijke en organisatorische waarde te creëren.
Intelligentie en denkvaardigheid
Leiderschap
Verbeeldingskracht
Creativiteit en... Ondernemerschap
Vakbekwaamheid
Probleem oplossend vermogen
Innovatie
Daartoe geïnspireerd heeft Stichting KinderTrots te Lith, het vermaarde dorp aan de rivier, samen met Edward de Bono Foundation, een concrete onderwijsmethode voor het basis-‐ en vervolgonderwijs ontwikkeld
De methode ziet
Leven als een grote leerschool
De methode ziet:
Leren als een duurzame talentontwikkeling
De methode is zeer
Leerbaar doordat leren en spelen elkaar versterken
De methode levert
Leergrage leerlingen op, als aanzet tot hun leven lang leren
Geen technisch-‐instrumentele benadering , maar een inspirerend voorbeeld van toegepaste wetenschap op het gebied van creativiteit en innovatie. Een methode die door wetenschappers en pedagogen al bestempeld is als een écht vernieuwend idee voor het onderwijs. Een opvatting die ook door schooldirecteuren en docenten gedeeld wordt. Na een creatieve ontdekkingsreis schreef een directeur: “ Nog echt aan het nagenieten, super! Ben zeer geïnspireerd geraakt. In de bovenbouw zijn het werken met denkhoeden en de Cort-‐methode al geïntegreerd. Ook in de plusklas. Ik houd komende ontdekkingsreizen zeker in de gaten, ook voor mijn leerkrachten.” (Marleen Huisman, directeur basisonderwijs Haaren)
Archel Kerkhof, directeur van basisschool De Meander te Lith, liet weten dat er over de aanpak met veel ver-‐ en bewondering gesproken werd in de docentenkamer. De docenten merkten op dat de methode al meteen positieve resultaten opleverde bij de rekenlessen en bij een schoolbezoek aan een museum. De denkvaardigheid en het begrijpend kijken bleken bij de leerlingen inderdaad , in relatief korte tijd, al behoorlijk ontwikkeld te zijn. Heel leuk was het te horen dat de leerlingen op het schoolplein het geleerde ook al spelenderwijs in praktijk brachten door elkaar toe te voegen: “Hé, stel even je oordeel uit.” Het vernieuwende zit er met name in dat deze methode op de werkvloer, in de natuurlijke omgeving van de klas , in wisselwerking met leerlingen en leraar wordt toegepast. Met zichtbare, concrete resultaten op het gebied van creatieve denkvaardigheid, begrijpend kijken, leren door creëren, verbeeldingskracht, jeugdig ondernemerschap en de omslag van een fixed mindset (“dat kan ik niet”) naar een groei-‐mindset. En daardoor ook een groei van het zelfvertrouwen en de motivatie om te leren. Heel belangrijk, omdat succes alles te maken heeft met geloof in jezelf. Dan komen er krachten vrij die je doen uitstijgen boven je eigen vermeende kwaliteiten.
“De oefening van KinderTrots met de blinddoek vond ik leuk. Andere kinderen hadden het al wel verklapt, maar ik vond het toch nog heel leuk, omdat ik zo nieuwsgierig werd naar mijn eigen tekening. En nu hangt die ook nog tussen echte kunst!” (Sjoerd 8 jaar, basisschool De Kiem in Heesch)
Edward de Bono Foundation en Stichting KinderTrots geloven in een onderwijssysteem dat alle kinderen de kans biedt hun talenten te ontplooien en hun dromen waar te maken.
Waarom kiezen voor de innovatieve onderwijsmethode van Edward de Bono Foundation/Stichting KinderTrots?
Edward de Bono Foundation en Stichting KinderTrots zijn beide stichtingen met een ideele doelstelling
Door het persoonlijk contact met en de coaching van Edward de Bono onderscheidt de Edward de Bono Foundation zich van andere organisaties op dit gebied
Edward de Bono Foundation en Stichting KinderTrots verzorgen geen traditionele workshops en trainingen (immers, deze zijn slechts voor 16% echt effectief) maar een inspirerende ontdekkingstocht naar de wereld van creativiteit en innovatie
Edward de Bono Foundation en Stichting KinderTrots respecteren de eigen waarden, normen en kwaliteiten van een organisatie en haar medewerkers en voegen daar waarde aan toe
De samenwerkers van Edward de Bono Foundation en Stichting KinderTrots zijn gecertificeerde De Bono trainers, onderwijskundigen, kunstenaars en ondernemers
