_________________________________
Onderzoeksrapport ‘Portfolio spreiding’ Een kwantitatief onderzoek naar de voordelen van diversificatie d.m.v. het handelen met futures via één trendmatige strategie, met inachtneming van een strikt risicomanagement.
Rob de Vries
‘Portfolio spreiding’ _____________________________________________ Een kwantitatief onderzoek naar de voordelen van diversificatie d.m.v. het handelen met futures via één trendmatige strategie, met inachtneming van een strikt risicomanagement.
Schrijver: R.T. de Vries Oprichter Future4profits, aanbieder van beleggingssignalen
Utrecht, 27-2-2015 Versie 2.1
©2015
Niets uit deze uitgave mag vermenigvuldigd worden en/of openbaar gemaakt worden door middel van druk, fotokopie, microfilm of welke andere wijze dan ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de auteur. No part of this publication may be reproduced in any form by print, photo-print or other means without the written permission of the author.
Voorwoord ________________________________________________________ Dit onderzoek hebben wij uitgevoerd naar aanleiding van signalen uit de markt dat er interesse bestaat om een grotere diversiteit te verkrijgen bij het handelen met futures. We maken in het onderzoek gebruik van één en dezelfde trendmatige strategie, waarin de koerspresentatie uniek is en speciaal ontwikkeld is door Future4profits. Onze hoop en verwachting is dat het handelen van meerdere beurzen tegelijkertijd een evenwichtiger opbouw van het rendement laat zien, waarbij ook de gemiddelde drawdown aanzienlijk verlaagd wordt. Met het nieuw ontwikkeld ‘product’ richten wij ons met name op vermogende particulieren, die een gedeelte van hun vermogen willen weghalen bij hun traditionele vermogensbeheerder om zodoende een mogelijkheid te hebben op een aanzienlijk groter rendement. Ook richten wij ons op samenwerkingen met kleinere fondsen, waarbij Future4profits een gedeelte van het vermogen gaat aansturen via de trendmatige strategie. In het rapport vindt u informatie over de resultaten van onze strategie op de afzonderlijke beurzen en daarna vindt de combinatie plaats. Daar gaan we in op de uitkomsten en voordelen van het handelen op meerdere beurzen tegelijk.
II
Samenvatting ________________________________________________________ De trendmatige strategie met zijn unieke future4profits bar, de speciale koerspresentatie, leidt tot hoge rendementen met een zeer gedegen risicomanagement. Zaken als netto rendement, profit factor, maar ook de drawdown zijn erg goed bij de individuele beurzen. Op het moment dat op alle 5 gekozen beurzen tegelijkertijd worden gehandeld, blijkt de synergie een zeer positief resultaat te hebben op alle onderdelen. We hebben gekeken naar de combinatie van: o o o o o
Nasdaq 100 E-mini Crude Light Oil Gold S&P500 E-mini 30-year US Treasury
Over een periode van 6 jaar, 72 maanden, hebben we bovenstaande getest door te handelen met steeds maar 1 future per beurs. Er vond nog geen herinvestering van de winst plaats. Elk contract heeft een ‘margin’ van $10.000, ofwel de combinatie van alle geteste producten, met de gekozen naam ‘Global Mix Fund’, had een startbedrag van $50.000. De volgende belangrijke uitkomsten staan hier vermeld: ü ü ü ü ü ü ü
De balans na 6 jaar was $599.331 Het gemiddelde jaar rendement is 183% De hefboom is 10,14 Van de 72 maanden laten er 13 maanden een drawdown zien. De hoogste ‘single’ maandelijkse drawdown is 5,74% De gemiddelde maandelijkse drawdown over deze periode is 1,47% De Mar-ratio is 36
Indien we voor elke $50.000 gerealiseerde winst een extra contract gaan handelen per beurs, zal de winst exponentieel toenemen, terwijl de risico parameters zoals bijvoorbeeld een drawdown gelijk blijven. Een mogelijk nadeel is dat er een limiet is aan het aantal te verhandelen contracten. We verwachten dat goud de limiterende factor zal zijn met 100 contracten. Indien we voor elke beurs deze 100 contracten als maximum aanhouden zullen we het belegd vermogen initieel gaan limiteren tot $5.000.000. Wellicht in een later stadium kan besloten worden om bij een S&P500 of een Olie het aantal contracten te verdubbelen naar 200 of meer. Deze beurzen zijn namelijk nog veel meer liquide dan goud.
III
Inhoudsopgave ________________________________________________________
Voorwoord…………………………………………………………………….II Samenvatting……………………………………………………............…….III Inleiding……………………………………………………………………….5 Trendmatige Strategie Future4profits…………………………………………6 NQ…………………………………………………………………………..7 CL…………………………………………………………………………...8 GC…………………………………………………………………………..9 ES…………………………………………………………………………..10 ZB…………………………………………………………………………..11 Global Mix Fund……………………………………………………………...12 Introductie………………………………………………………………12 Rendement……………………………………………………………...13 Winstverhouding………………………………………………………..14 Drawdown……………………………………………………………....15 Mar-ratio………………………………………………………………..16 Conclusie………………………………………………………………………17 Bijlage 1 ( werking van Futures )…………………………………………….18 Bijlage 2 ( rendementsopbouw per maand ) ……………………………….19-20
Inleiding ________________________________________________________ De reden dat we gestart zijn met het onderzoek naar het brengen van meer diversiteit is zowel de vraag uit de markt naar producten die een spreiding opleveren voor het belegd kapitaal en risico, als ook onze ambitie om meer producten te kunnen aanbieden. Tevens waren we zeer benieuwd of het samen brengen van meerdere beurzen een positief effect zou hebben op belangrijke parameters als mar-ratio en drawdown. We wilden een langere periode testen, waarbij gekozen is voor de afgelopen 6 jaar. Ondanks veel grote stijgingen in deze periode, zijn er ook dalingen geweest van de markt tot 10% in soms korte tijd. We hebben gebruikt gemaakt van het Ninja Trader handelsplatform, waarbij de backtest functie de zaken heeft geanalyseerd. De koersdata die in het onderzoek gebruikt is komt van IQfeed en Tickdatamarket. Zoals eerder vermeld is de strategie ontworpen om ook in de backtest , afgezien van marktdynamiek, 100% betrouwbaar te zijn. Dit is ook vaker getest. Future4profits heeft alle ontwikkeling gedaan in 2011 en 2012. Pas in 2013 en 2014 is er een start gemaakt met het testen van de strategie. In deze jaren zijn alle kinderziekten eruit gehaald en is het strategie uitgekristalliseerd. Aanpassingen aan de instellingen van de diverse indicatoren zijn in de loop der tijd gedaan om het e.e.a. te optimaliseren. Future4profits heeft het gehele proces 100% geautomatiseerd. De ontwikkeling van het aankoop signaal, de verzending van dit signaal, maar ook de ontvangst en de verwerking tot een order bij de klant is volledig geautomatiseerd. Persoonlijke interpretaties, menselijk falen en een gebrek aan discipline zijn hiermee uitgesloten. De computer beslist, op basis van vooraf ingestelde combinatie van technische indicatoren wanneer de aan- en verkoop moet plaatsvinden. Een opsomming van de uitkomsten per beurs is vermeld en alle benodigde gegevens zijn via Excel in diverse sheets samengebracht en gecombineerd. Dit heeft geresulteerd tot een inzicht in de performance van de gecombineerde beurzen, genoemd het ‘Global Mix Fund’. We geven eerst een overzicht van alle testen op de individuele beurzen waarna de combinatie aan bod komt; het handelen van alle gekozen beurzen gezamenlijk.
5
1. Trendmatige Strategie Future4profits ________________________________________________________ Future4profits hanteert één trendmatige strategie voor alle beurzen. Deze strategie is ontwikkeld in 2011/2012 en uitgebreid getest in 2013-2014. Een Amerikaans software bedrijf, heeft de strategie geprogrammeerd naar onze wensen. Periodes van real-time handel zijn ‘terug getest’ om zodoende de bevestiging te krijgen dat deze ‘back-test’ nagenoeg 100% overeenkomt met de werkelijkheid. Een voorbehoud is te maken voor de z.g. ‘markt dynamiek’. De ervaring leert dat deze nauwelijks aanwezig is en tevens een hulp kan zijn en niet per definitie een negatief effect heeft op de prijs ontwikkeling. De bevestiging van de betrouwbaarheid van onze back-test is noodzakelijk om toekomstige nieuwe resultaten uit de diverse testen op hun waarde te kunnen schatten. De strategie bestaat uit twee componenten; I.
II.
Figuur 1.
De Future4profits bar. Dit is een Renko-bar die op een aantal onderdelen is gemodificeerd. De standaard Renko werkt op prijs basis en niet op tijd basis. Het unieke van onze bar is dat de modificatie heeft gezorgd voor een hele rustige weergave van de koers. De ongewenste ruis wordt uit de grafiek gehaald. Een voorbeeld staat in figuur 1. De indicatoren. Wij hanteren het principe van ‘less is more’. Het is in onze ogen niet wenselijk om teveel indicatoren de instap en uitstap te laten bepalen. Wij gebruiken een viertal indicatoren die samen met de Future4profits bar, een stoploss en break-even functie de in- en uitstapsignalen bepalen.
De koerspresentatie op de ES van 12 Februari tot 18 Februari.
6
1.1. NQ ________________________________________________________ NQ is de code voor Nasdaq 100 E-mini futures. Hieronder een overzicht van de belangrijkste gegevens over deze markt; § § § § § §
Markt: Contract size: Minimum fluctuation: Openingstijden: Gemiddeld dag volume: Margin:
CME GLOBEX $20 x NQ index 0.25 index points = $5.00 00:00–22:15 22:30–23:15 Maandag – vrijdag 250.000 $4500 Overnight intial
De NQ is getest met onze trendmatige strategie over de periode 1-2009 tot 12-2014. De belangrijkste gegevens staan hieronder vermeld.
Figuur 2.
De NQ over een periode van 6 jaar.
7
1.2. CL ________________________________________________________ CL is de code voor Crude Olie futures. Hieronder een overzicht van de belangrijkste gegevens over deze markt; § § § § § §
Markt: Contract size: Minimum fluctuation: Openingstijden: Gemiddeld dag volume: Margin:
NYMEX 1000 barrels 0.01 points = $10.00 00:00 – 23:15 Maandag – vrijdag 1.000.000 $7620 Overnight initial
De CL is getest met onze trendmatige strategie over de periode 1-2009 tot 12-2014. De belangrijkste gegevens staan hieronder vermeld.
Figuur 3.
De CL over een periode van 6 jaar.
8
1.3. GC ________________________________________________________ GC is de code voor goud futures. Hieronder een overzicht van de belangrijkste gegevens over deze markt; § § § § § §
Markt: Contract size: Minimum fluctuation: Openingstijden: Gemiddeld dag volume: Margin:
NYMEX 100 troy ounces $0.10 per troy ounce 00:00 – 23:15 Maandag – vrijdag 170.000 $5891 Overnight initial
De GC is getest met onze trendmatige strategie over de periode 1-2009 tot 12-2014. De belangrijkste gegevens staan hieronder vermeld.
Figuur 4.
De CL over een periode van 6 jaar.
9
1.4. ES ________________________________________________________ ES is de code voor E-mini futures op de Amerikaanse S&P500 IN. Hieronder een overzicht van de belangrijkste gegevens over deze markt; § § § § § §
Markt: Contract size: Minimum fluctuation: Openingstijden: Gemiddeld dag volume: Margin:
CME GLOBEX $50 x S&P500 Index 0.25 index points = $12.50 00:00–22:15 22:30–23:15 Maandag – vrijdag 1.500.000 $5750 Overnight initial
De ES is getest met onze trendmatige strategie over de periode 1-2009 tot 12-2014. Ook is de strategie op de ES met grote regelmaat real-time gehandeld. De belangrijkste gegevens staan hieronder vermeld.
Figuur 5.
De ES over een periode van 6 jaar.
10
1.5. ZB ________________________________________________________ ZB is de code voor de 30-year U.S. Treasury Bond. Hieronder een overzicht van de belangrijkste gegevens over deze markt; § § § § § §
Markt: Contract size: Minimum fluctuation: Openingstijden: Gemiddeld dag volume: Margin:
CBOT Points ( $1000 ) and 1/32 of one point 1/32 of a point = $31.25 00:00 – 23:00 Maandag – vrijdag 375.000 $2962 Overnight initial
De ZB is getest met onze trendmatige strategie over de periode 1-2009 tot 12-2014. De belangrijkste gegevens staan hieronder vermeld.
Figuur 6.
De ZB over een periode van 6 jaar.
11
2. Global Mix Fund 2.1. Introductie ________________________________________________________ Binnen het Global Mix Fund worden alle 5 voorgaande beurzen samengebracht en gehandeld, te weten de NQ, CL, GC, ES en de ZB Aangezien elk van deze afzonderlijk ongeveer een margin vereisen van $10.000 (Future4profits hanteert een opslag om eventuele schommelingen te kunnen opvangen), hanteren we een startbalans van $50.000 voor deze combinatie. Mogelijkerwijs gaat dit bedrag in de toekomst omlaag aangezien het tegelijkertijd handelen van meerdere beurzen een positief invloed heeft op de amplitude van de schommelingen. Het grote rendement wat er nu behaald lijkt te worden zou enerzijds verklaard kunnen worden door de unieke koers presentatie van de strategie in samenhang met de juiste combinatie en instelling van indicatoren. Anderzijds heeft het handelen met futures een hefboom werking. Dit is een factor t.o.v. de winst bij aandelen. Voorbeeld; de koers van de ES is 2000. Indien alle aandelen gemiddeld één procent stijgen, dan zal de index ook één procent stijgen. De ES loopt dan op van 2000 naar 2020, een stijging van 20 punten. Deze 20 punten vertegenwoordigen een ‘waarde van 20*$50= $1000. Indien met futures wordt gehandeld met een startbalans van $10.000 betekent dat een 10% stijging. Ofwel, een factor 10 t.o.v. aandelen.
Figuur 7.
De hefboom in begin 2015 op de verschillende instrumenten en op het Global Mix fund.
Indien men de vergelijking wil maken met een traditionele vermogensbeheerder, die veel in aandelen belegd, dan zal een rendement van 7% bij hen, hetzelfde zijn als een rendement van 70% bij een partij die handelt in futures. De handel in futures kent een gelimiteerde vraag en aanbod. Initieel zal het GMF daarom een limiet kennen van $ 5.000.000. Mocht er dan nog steeds geen slippage van betekenis plaatsvinden dan kan het belegd vermogen doorgroeien. Ook kunnen we bij bepaalde beurzen zoals de S&P500 het aantal contracten verhogen, omdat deze markt erg liquide is. We sluiten dus initieel de inschrijving voor het GMF op 100 klanten van elk $ 50.000, of elke andere combinatie die leidt tot het maximaal belegd vermogen van $ 5.000.000. We zullen in dat geval maximaal 100 contracten per keer verhandelen per beurs. 12
2.2. Rendement GMF ________________________________________________________ Bij de presentatie van het rendement gaan we ervan uit dat de start balans van de beleggersrekening $ 50.000 is. Hierdoor kunnen we voor elke beurs één contract handelen. In het onderstaande overzicht zijn geen kosten meegenomen. Met maar 700 trades per jaar zijn, ten opzichte van het totale rendement, de kosten nihil. Het jaarlijkse rendement wordt berekend als volgt: $599.000 – $50.000 = $91500 / $50.000 = 183% per jaar. Neemt u de hefboom in overweging dan zou deze strategie op aandelen een jaarrendement hebben gehad van zo’n 18%.
Figuur 8.
Het rendementsopbouw van het Global Mix Fund over de periode 2009-2014.
In het bovenstaande overzicht zijn de winsten steeds teruggeboekt. Echter, veel beleggers zullen kiezen om eventuele winsten te laten staan en deze te herinvesteren wanneer het rendement 100% is. Het is dan mogelijk een extra contract te handelen. Eén contract kan er extra worden gehandeld bij elke $50.000 aan gerealiseerde winst. Twee contracten bij $100.000 etc.
13
2.3. Winstverhouding ________________________________________________________ Zoals het nu staat, lijkt goud 40% van het rendement voor zijn rekening te nemen. Dit zal in de loop der tijd minder worden vanwege het feit dat goud mogelijk de limiterende factor is voor wat betreft het aantal te verhandelen contracten. In het GMF willen we initieel maximaal 100 contracten handelen per beurs, omdat we verwachten dat een grotere vraag bij goud kan leiden tot een verkeerde verhouding in vraag en aanbod. De ES kan wel gemakkelijk 200-300 contracten aan. De verwachting is dat in de loop der tijd de winstverhoudingen naar elkaar toe zullen groeien.
Figuur 9.
De initiële rendementsverhoudingen binnen het GMF.
14
2.4. De drawdown ________________________________________________________ De drawdown is een hele belangrijke maatstaf voor de risico’s die een strategie of fonds met zich mee brengt. Deze wordt als volgt berekend; Stel: Uw startbalans is $50.000 en na een tijd is de balans opgelopen naar $80.000. Indien de balans kleiner wordt door verliesgevende trades en deze zakt naar $72.000, om daarna weer op te lopen tot boven de $80.000, dan spreken we over een drawdown van $8000, ofwel $8000/$80.000 = 10%. Hieronder kunt u zien wat de gemiddelde maandelijkse drawdown is van alle 5 beurzen onafhankelijk, de gezamenlijke gemiddelde drawdown en de maximale éénmalige drawdown.
Figuur 12:
De drawdown uitgesplitst.
De drawdown in bovenstaande tabel laat de maximale drawdown zien zoals die voorgekomen is binnen die strategie. Uiteraard kan dit een éénmalige uitschieter zijn, dus vandaar dat het belangrijk is te kijken naar de gemiddelde drawdown per maand. Deze gemiddelde maandelijkse drawdown is heel erg laag, zeker vergeleken met veel grote hedgefunds en vermogensbeheerders. De maximale single drawdown van de GMF is maar 5,7%. Gemiddeld geeft de GMF zelfs een hele lage drawdown van 1,47% op maandbasis.
Figuur 12.
De 13 maanden met een drawdown in een periode van 6 jaar tijd.
15
2.5. De MAR-ratio ________________________________________________________ Naast de drawdown is de MAR-ratio een ander zeer gewaardeerde manier om het risico in te schatten. De definitie luidt; “de berekening van rendement, gecorrigeerd voor risico”. In deze berekening wordt de jaarlijkse groei in procenten gedeeld door de maximale drawdown in dat jaar. In ons geval is dat 183/5=36. Indien een fonds een jaar rendement zou halen van 30% met een drawdown heeft van 15% is de mar-ratio 2 (30/15). Een waarde van 1 wordt in het algemeen gezien als goed, een waarde van 2 als zeer goed.
Note; Uiteraard is het mogelijk dat een belegger precies op het moment instapt, daar waar achteraf de grootste drawdown zal blijken te hebben plaatsgevonden, gerekend over een langere periode. De kans om op precies dát verkeerde moment in te stappen is uiteraard klein maar aanwezig. Maar ook in dat geval was de maximale drawdown hooguit een éénmalige 20%., waarna de winsten gemaakt konden worden. Zie bijlage 2, GM5 p.m. periode 01-11-11.
16
3. Conclusie ________________________________________________________ Algemeen bekend is dat het product ‘futures’ voornamelijk door professionele partijen wordt gebruikt, veelal voor hedging ( het beschermen van een grote portefeuille ) en wordt geroemd vanwege de transparantie. Daarnaast is een groot voordeel het ontbreken van verlies van tijdswaarde zoals bij opties het geval is, de grote verhandelbaarheid en lage spread ( in tegenstelling tot bijvoorbeeld turbo’s en sprinters ) en ook de snelheid van aan- en verkoop. Futures wordt door sommigen gezien als een risicovol product. Naast het realiseren van een grote winst door de hefboom functie, kan de hefboom uiteraard ook tegen je werken, maar dit kan ondervangen worden door een strikt risicomanagement. Het onderzoek heeft aangetoond dat, zeker wanneer een combinatie van meerdere beurzen tegelijkertijd worden verhandeld, de risico’s tot een minimum gereduceerd kunnen worden. Een gemiddelde maandelijkse drawdown van maar 1,47% laat zien dat de strategie zodanig is ontworpen dat verlies trades worden beperkt en daar waar ze plaats vinden snel worden afgekapt. De transparantie van futures, de unieke zelf ontwikkelde koerspresentatie, de hefboom van de future en het zeer strikte risicomanagement maken het gecombineerd handelen van de besproken beurzen tot een veelbelovend beleggingsproduct.
Forex, futures, stock, and options trading is not appropriate for everyone. There is a substantial risk of loss associated with trading these markets. Losses can and will occur. No system or methodology has ever been developed that can guarantee profits or ensure freedom from losses. No representation or implication is being made that using this methodology or system or the information received will generate profits or ensure freedom from losses. 17
Bijlage 1
De werking van futures
Hoe verdienen wij geld op een beurs die zowel omhoog gaat als ook naar beneden? Wij handelen in futures, net zoals vele professionele grote partijen. Dit zijn ‘termijn contracten’ die o.a. pensioenfondsen gebruiken om hun enorm grote aandelenposities tijdelijk te beschermen. Het is een van aandelen afgeleid product zoals opties en turbo’s, maar dan zonder alle nadelen die deze produkten kennen. Futures kunnen zorgen dekking tegen een waardedaling van een portefeuille. Met futures is een veel groter rendement te behalen dan met bijvoorbeeld aandelen, waar de traditionele vermogensbeheerders vaak mee werken. Dit komt door de hefboom die futures hebben ( een factor 5 tot soms wel 15 ). Het grote verschil in rendement tussen ons systeem en de aandelenmarkt ontstaat doordat een verlies bij traditioneel beleggen keihard aankomt. Daalt de aandelenmarkt met bijvoorbeeld 50%, dan moet er al 100% rendement volgen om weer break-even te draaien (ofwel op exact hetzelfde punt komen te staan). Voordat dit gebeurt zijn er vaak jaren verstreken, terwijl een systeem in deze periode rustig doorloopt. Ons systeem met handelen in futures kan immers zowel long posities innemen (meegaan met een stijging van de index) als ook short posities innemen (meegaan met een daling van de index). Voorbeeld: Met het vereiste geld op onze rekening mogen wij van de bank één future contract kopen op de S&P500. Stel ons systeem ziet kansen in een opgaande markt en gaat ‘long’ op een koers van 1910. Zodra dit contract is aangekocht zal de bank ons geen mogelijkheid geven nog een contract te kopen omdat daar niet genoeg geld voor op de rekening staat ( de z.g. ‘margin’verplichting ). Indien we 2x zoveel geld hebben staan mogen we dus ook 2 contracten kopen. Stel, op 1930 ziet ons systeem dat we deze transactie het beste kunnen sluiten door een samenwerking van verschillende technische indicatoren die hiertoe besluiten. De verkoop vindt plaats binnen een fractie van een seconde. Nu is dus de koop en de verkoop gedaan en staan we neutraal. Wel hebben we 20 punten winst gemaakt ( van 1910 tot 1930 ). Aangezien elk punt een waarde vertegenwoordigt van $50 heeft u nu 20*$50 =$1000 extra op uw rekening staan. Dit is een rendement van 10% terwijl de beurs ( het mandje van aandelen) maar 20 punten, ofwel 1% is gestegen. Indien u had gehandeld met aandelen was uw portefeuille gestegen met maar 1% t.o.v. de 10% stijging die wij hebben kunnen bereiken. We profiteren dus van een hefboom van een factor 10. Om te zorgen dat een hefboom niet tegen je werkt is een zeer strict risicomanagement vereist. Dit bewaken wij heel duidelijk. Een daling werkt precies zo. We beginnen met het verkopen van een contract. Overigens bezitten we dat contract niet, maar doordat we $10.000 ( weer die ‘margin’) op onze rekening hebben staan is dit toegestaan. We willen dus duur verkopen en later op een lagere stand van de beurs, het contract voor een lagere prijs terugkopen zodat we na deze transactie weer neutraal staan en winst hebben gemaakt. Verkopen op 1900 en terugkopen op 1862 levert een winst op van 38 punten. De berekening is als volgt; 38*$50 = $1900. De beurs is maar 2% gedaald ( van 1900 naar 1862 ), terwijl wij een winst hebben van $1900. Aangezien uw rekening begon met $10.000 en nu $11.900 bedraagt heeft u een rendement gerealiseerd van 19%. 18
Bijlage 2
De resultaten en opbouw per maand ( deel 1 )
Hieronder een overzicht van de rendementen per beurs per maand. Gezamenlijk levert dit de Global Mix (GM 5) op. De balans is de start balans ($50.000) + de maandelijkse winst.
19
( deel 2 )
Figuur 13; De rendementsopbouw uitgedrukt in bruto winst per maand. GM5 is de Global Mix van alle 5 markten.
20
