Nummer 18, september Samenwerken aan een betere luchtkwaliteit

Tr a v e r s e Nummer 18, september 2007

Samenwerken aan een betere luchtkwaliteit Vijf teams en één duidelijke lijn Turkije wil standaard voor verkeerslichten Met de loopbus naar school OV Klantenbarometeronderzoek Cursusprogramma september t/m december 2007

Traverse18sept07-220807.indd 1

22-08-2007 16:54:42

’Succes = lef + bewijs’ is een

colofon

vaak gebruikte kreet binnen ons bureau. Een aantal jaren geleden tijdens een van onze jaarlijkse ‘heidagen’ kwam deze formule ter sprake en sindsdien wordt hij regelmatig uit de kast gehaald. Waar het in essentie om gaat, is dat je van de gebruikelijke paden moet afwijken (en dat is toch een vorm van moed tonen) om nieuwe oplossingen voor oude problemen te vinden en deze succesvol te implementeren. En pas als je hebt laten zien dat het werkt, kun je spreken van een geslaagd idee. Hoe groter de lef die je toont, hoe groter het potentiële succes. Wellicht het beste voorbeeld van de afgelopen decennia is de software van het nietige Microsoft, dat dwars tegen de wil van de gigant IBM in zijn eigen weg insloeg, de concurrentie aanging en een volledig nieuwe softwarestandaard neerzette. Met als gevolg dat Microsoft binnen twintig jaar de grootste onderneming ter wereld werd (met opponent IBM als goede derde). In tegenstelling tot normale adviesbureaus heeft DTV Consultants een lange traditie als gaat om het ontwikkelen en implementeren van nieuwe ideeën en producten. Denk in dit verband aan COCON, de Post-HBO Opleiding Verkeerskunde, de Verkeersslang®, vele succesvolle cursussen, ODYSA® en de NOVI Verkeersacademie. Ons nieuwste initiatief is het Informatieve Voetgangerslicht, maar stuit op onverwacht veel weerstand vanuit de vakwereld. Al ruim vijftien jaar ben ik persoonlijk betrokken bij het wel en wee van voetgangers, op met verkeerslichten, geregelde oversteekplaatsen. Na vele gesprekken met tal van functionarissen en een redelijk geslaagde praktijkproef met de EcoGop in Tilburg, hebben we in samenwerking met Hoeflake Electrotechniek in Hedel een nieuw voetgangerslicht ontwikkeld. Het tweelichtsarmatuur kan naast de wettelijke voorgeschreven lichtbeelden (het rode wachtende en het lopende groene mannetje) informatie tonen over de resterende wachttijd tijdens roodlicht en over de duur van de ontruimingstijd. Natuurlijk wordt door de veelheid aan informatie slim omgesprongen met de beschikbare ruimte. Inmiddels heeft het ‘revolutionaire ontwerp’ zijn vuurdoop doorstaan. Een groep van circa twintig oudere en bejaarde weggebruikers, die veelal als voetganger aan het verkeer deelnemen, heeft het nieuwe ontwerp bestudeerd en hun oordeel was eensluidend: het informatieve voetgangerslicht werd vrijwel unaniem als een forse verbetering ervaren en men kon niet wachten totdat het op straat wordt uitgeprobeerd. Ook de verantwoordelijke wethouder en de beleidsambtenaar waren meteen enthousiast en willen een praktijkproef. Maar zoals gezegd, de collega verkeersregeltechnici vinden het ontwerp te veel afwijken van de ‘gangbare voetgangerslichten’ en wijzen op bestaande regelgeving. Dat die er de afgelopen decennia voor gezorgd heeft dat voetgangers vinden dat ze veel te weinig en ook nog eens veel te kort groen krijgen, ervaren ze daarbij kennelijk als een ondergeschikt probleem. Ik blijf er echter bij dat je voetgangers bij verkeerslichten pas beter kunt bedienen, als je voor een compleet nieuwe aanpak kiest. En ik realiseer me dat dit lef vergt, want van het gangbare pad afwijken wordt vaak als lichtzinnig, overmoedig of zelfs gevaarlijk gezien. Gelukkig bepaalt de wegbeheerder of we het nieuwe licht in de praktijk mogen gaan uitproberen, en die durft de uitdaging aan. Ik hoop en verwacht dat dan blijkt dat het daadwerkelijk een verbetering is. En met dit bewijs boeken we dan het gewenste succes waar voetgangers al zo lang op wachten!

Colofon

Traverse is een uitgave

van DTV Consultants B.V. en verschijnt drie maal per jaar.

Op de voorzijde Paul van den Bosch, teamleider Beleid & Ontwerp

Redactie-adres DTV Consultants T.a.v. Anne-Lieke Joosten Postbus 3559 4800 DN Breda Telefoon (076) 513 66 00 Fax (076) 513 66 06 E-mail: [email protected] www.dtvconsultants.nl Bezoekadres Teteringsedijk 3 4817 MA Breda

Eindredactie Anne-Lieke Joosten DTV Consultants

Fotografie DTV Consultants Peter v/d Kerkhof Photography MEETt Ontwerp en vormgeving Script unlimited, Utrecht Druk Drukkerij USP, Utrecht Oplage 4500 exemplaren

Bo Boormans – Directeur

pagina


Samenwer betere luc Bewoners en bedrijven uit de gemeenten Loenen, Maarssen en Breukelen hebben deze zomer concrete afspraken gemaakt om de gevolgen van de uitstoot van schadelijke stoffen door het verkeer in deze gemeenten te verminde ren. Zij gaan nog dit jaar met zelf bedachte projecten aan de slag om de milieuoverlast van het verkeer in hun gemeente terug te dringen. Deze projectideeën zijn het resultaat van het project ‘Samenwerken aan een betere luchtkwaliteit’, dat de Milieudienst NoordWest Utrecht samen met de drie gemeenten heeft geïnitieerd. Het doel van dit project is om concentraties stikstofdioxide en fijn stof te laten dalen, zodat in 2010 wordt voldaan aan de wettelijke grenswaarden. DTV Consultants heeft in dit unieke samenwerkingsproject de uitvoering gecoördineerd, het proces begeleid en de communicatie verzorgd. Anders dan anders De betrokken gemeenten willen hun bewoners en bedrijven niet alleen regels opleg-

pagina

22-08-2007 16:54:45

Een groep bewoners gaat aan de slag om het lopen en fietsen naar winkels en scholen te stimuleren, in combinatie met een plan om bomen aan te planten. In het project ‘Fiets een boom bij elkaar’ worden mensen gestimuleerd vaker de fiets te pakken. Door middel van een ‘korte ritten contract’ kunnen zij een boom bij elkaar sparen die wordt geplant tijdens de Nationale Boomfeestdag. Ook wordt nagedacht over een poster voor sportclubs om het fietsen naar de clubs te stimuleren. Verder wordt het fietsen looppoolen gestimuleerd bij ouders en schoolgaande jeugd. Ook de straatspeeldag wordt door een groep enthousiaste bewoners nieuw leven ingeblazen.

erken aan een uchtkwaliteit gen. De uitdaging van het project was daarom om bewoners en bedrijven inzicht te geven in hún invloed op de luchtkwaliteit. Het project richtte zich daarom op lokale, gemeentelijke maatregelen die redelijk eenvoudig door bewoners of bedrijven zélf kunnen worden uitgevoerd. Het gaat hierbij om bijvoorbeeld de bevoorrading van bedrijven, de mobiliteit van de winkelbezoekers en het sociale verkeer. In plaats van de gebruikelijke situatie waarin de overheid bepaalt ‘wat goed is voor haar burgers en bedrijfsleven’ en van daaruit maatregelen initieert, zijn in dit project gezamenlijke afspraken gemaakt over hoe de luchtkwaliteit in de regio verbeterd kan worden. Met de aanpak van DTV Consultants hebben de bewoners en bedrijven inzicht gekregen in de lokale problematiek én hebben zij voor hun eigen gemeenten zélf oplossingen bedacht. Goede en haalbare lokale ideeën worden later dit jaar en in 2008 ook daadwerkelijk uitgevoerd. Een unieke opzet! Ideeën bewoners en bedrijven staan centraal In april en mei van dit jaar zijn bewoners en bedrijven telefonisch benaderd om mee te denken in het project. Uiteindelijk is een groep van vijftig deelnemers gevormd; merendeels bewoners, maar ook mensen uit het bedrijfsleven van Loenen, Maarssen en Breukelen. De enthousiaste aanwezigen zijn vervolgens verdeeld in werkgroepen om per gemeente de problematiek te bespreken.

Binnen deze werkgroepen hebben zij kennis vergaard over de luchtkwaliteitproblematiek, zijn zich op deze manier bewust geworden van hun eigen verantwoordelijkheden en hebben creatieve maatregelen bedacht. Het totale proces van bewustwording en het bedenken van oplossingen is in drie avonden doorlopen. Deze eerste avond stond in het teken van bewustwording. Wat is luchtkwaliteit en wat betekent dit voor bewoners en bedrijven? Op de tweede avond stond de vraag centraal: waardoor worden de problemen met luchtkwaliteit in Loenen, Maarssen en Breukelen veroorzaakt en wat zijn mogelijke oplossingen? Op deze avond is samen met alle aanwezigen gezocht naar concrete, lokale oplossingen. Door deze aanpak zijn de betrokkenen gestimuleerd met creatieve maatregelen voor zichzelf te komen en tevens aan te geven wat zij van de andere doelgroepen verwachtten. De enthousiaste deelnemers zijn daarbij met tal van suggesties gekomen. Tijdens de derde en laatste avond zijn gezamenlijk de meest haalbare en effectieve, lokale ideeën uitgewerkt in concrete afspraken en acties. De aanwezige bewoners en ondernemers hebben een intentieverklaring ondertekend waarin zij hebben verklaard samen met anderen in het najaar één of meerdere projectideeën om te zetten in een concrete actie. Inmiddels staan er vijf acties op stapel, die nog dit jaar in praktijk worden gebracht.

pagina

Misschien wel één van de meest verrassende ideeën kwam van een groep winkeliers. Onder leiding van de voorzitter van de Breukelse winkeliersvereniging bekijkt deze groep de mogelijkheden om een groot op- en overslagpunt nabij de A2 te realiseren. Vrachtwagens kunnen hun goederen die naar het centrum moeten, bij dit op- en overslagpunt aanleveren. Vanaf hier worden de winkels in het centrum met kleinere voertuigen bevoorraad. Mogelijk gaan deze kleinere bestelauto’s op aardgas of elektriciteit rijden. Een andere groep ondernemers, waaronder een transportbedrijf uit Loenersloot, gaat zich bezig houden met ‘Het nieuwe (zuinige) rijden’. Over het ophalen van vuilnis op de Straatweg in Breukelen in de spits, heeft de gemeente inmiddels contact gehad met de vuilophaaldienst. Afgesproken is dat de Straatweg in de spits voortaan wordt vermeden, zodat de doorstroming, en daarmee de luchtkwaliteit, op deze weg verbetert.

i

Paul van den Bosch

pagina


22-08-2007 16:54:47

Organisatie

Vijf teams en één duidelijke lijn &

Onder zoek

Be l

Communicatie & Educatie

Ontwerp

Onderlinge verbondenheid Tussen de verschillende teams onderling zit een duidelijke lijn. Bo Boormans, één van de twee directeuren van DTV Consultants: “Onderzoek & Mobiliteit gaat over strategisch mobiliteitsonderzoek. Zijn er andere manieren om mobiliteit te verbeteren? Op basis van onderzoeken moet er beleid komen, dat tot een ontwerp leidt.” Dit is het politieke traject, en het terrein van Beleid & Ontwerp. “Als de politiek een beslissing heeft genomen, komt Realisatie & Beheer in beeld. Dit team voert het beleid uit. Als iets eenmaal gerealiseerd is, moet O&M onderzoeken of het werkt. En is er iets mis, dan moet het beleid aangepast worden, en is B&O weer aan de beurt, waarna R&B de verandering realiseert.” Deze drie teams zijn nauw verbonden met Communicatie & Educatie. Om de kennis om te zetten in cursussen bijvoorbeeld, en ook om het proces te begeleiden. Om de onderlinge verbondenheid aan te geven, is de teamcirkel ontworpen (zie afbeelding). Hieruit blijkt duidelijk dat

teit i l i ob M

d& ei

Organisatie

Vanaf het voorjaar is DTV Consultants opgebouwd uit vijf teams. Het team Algemene Zaken ondersteunt de inhoudelijke teams Onderzoek & Mobiliteit, Beleid & Ontwerp, Realisatie & Beheer en Communicatie & Educatie. Wat voor de relatie met opdrachtgevers geldt, geldt ook voor de teams onderling: ze zijn partners in kennis en advies.

r e Re a e lis a ti e & B e h Al g e m en ene Zak alle teams met elkaar samenwerken, en niet zonder elkaar kunnen. Ook kunnen zij niet zonder de ondersteuning van het team Algemene Zaken, dat eigenlijk te zien is als een ondersteunende laag rond de team cirkel. Het werken in teams gaat de medewerkers goed af, ervaart Boormans: “Dat we met de

teams zijn begonnen, past goed bij de stand van zaken van vandaag als het gaat om de groei van onze organisatie. Het is iets waarmee we een nieuwe weg inslaan.” Belangrijk bij deze nieuwe weg zijn de teamleiders. Ze stellen zichzelf en hun team kort even voor.

Be l


Ontwerp

O nderzoek

it ilite ob M

d& ei

&

Onderzoek & Mobiliteit

r Re a ee lis a ti e & B e h Al g e m en ene Zak

pagina

“We zijn de ontwikkelclub”, aldus Don Guikink, teamleider van Onderzoek & Mobiliteit (O&M), “we doen onderzoek op het gebied van verkeer en zijn een actieve speler op het gebied van mobiliteitsmanagement.” Het team voert haalbaarheidsstudies en evaluatiestudies uit, en richt zich meer en meer op monitoring en gedragsonderzoek. Ook is O&M al jaren actief in diverse Europese projecten. “Er komt steeds meer geld en bemoeienis uit Europa. Dit levert Europese projecten op die bij DTV Consultants vanuit O&M worden opgepakt”, licht Guikink toe. Of het nu gaat om projecten uit binnen- of buitenland, een kracht van het team is dat de medewerkers altijd vol zitten met nieuwe ideeën. “Wat dat betreft is ons team een kweekvijver.” Dat komt vooral door de mooie mix van mensen die iets kunnen bedenken, kunnen realiseren en kunnen verkopen. “Die drie-eenheid werkt goed”, aldus Don, “mede door de gebalanceerde samenstelling tussen ervaren mensen en nieuwe mensen.”

pagina

Organisatie

Be l

Ontwerp

O nder zoek

it ilite ob M

d& ei

&

Beleid & Ontwerp


al g e m en ene Zak

it ilite ob M

“De praktijkclub.” Zo bestempelt Marcel Willekens, teamleider van Realisatie & Beheer (R&B) zijn team. De pijlers van zijn team zijn verkeerslichten en simulaties. Op het gebied van verkeerslichten behoort DTV Consultants tot de top van Nederland. Het team ontwerpt verkeerslichten, verzorgt de verkeersregeltechnische software, schrijft het bestek en onderhoudt en beheert de vri’s. Maar er is meer, veel meer. “We doen verkeerslichten en alles wat met verkeerslichten te maken heeft”, legt Marcel uit. R&B heeft bijvoorbeeld ook projecten op het gebied van luchtkwaliteit, verkeersveiligheid en rotondes. “We hebben niet de blik naar binnen, maar naar buiten gericht”, aldus Marcel. Bij bijvoorbeeld een vraag over een verkeerslicht bij een verkeersknooppunt kijkt R&B niet alleen naar dit verkeerslicht, maar ook naar de vormgeving van het knooppunt en of er bijvoorbeeld mogelijkheden zijn om een rotonde te realiseren. “We doen meer dan alleen de vraag beantwoorden.” Om de verkeersafwikkeling op rotondes, bij verkeerslichten of op trajecten inzichtelijk te maken, maakt R&B veel gebruik van simulatiemodellen. Het team is dan ook veel meer dan een verkeerslichtenclub.

Be l

d& ei Ontwerp

Onderzoek &

Realisatie & Beheer


Organisatie

r re a ee lis a ti e & B e h

“Ons team houdt zich bezig met alle beleidsvragen en adviezen over inrichtings- en ontwerpvraagstukken”, zo introduceert Paul van den Bosch het team Beleid & Ontwerp (B&O), “onze focus ligt daarbij op verkeersveiligheid, fietsen en lopen, parkeren en toegankelijk openbaar vervoer.” Binnen deze thema’s werkt B&O aan veelomvattende beleidsplannen, bijvoorbeeld over het verbeteren van de luchtkwaliteit of een integraal verkeers- en vervoerplan. Maar ook concrete ontwerpvraagstukken komen aan bod, zoals hoe om te gaan met landbouwverkeer op ontsluitingswegen. Maar of het nu gaat om effectief parkeerbeleid of de verkeerscirculatie in een bungalowpark, de werkwijze van B&O is hetzelfde: het team bekijkt de situatie integraal en betrekt alle belanghebbenden zoveel mogelijk in het proces. ”Plannen kunnen alleen gerealiseerd worden bij voldoende raakvlak”, zegt Paul,”daarom werken wij graag samen met de opdrachtgever en belanghebbenden aan oplossingen.”

r re a ee lis a ti e & B e h al g e m en ene Zak

Be l



Ontwerp

On de rzoe k

it ilite ob M

d& ei

&

Communicatie & Educatie Het team Communicatie en Educatie heeft een centrale positie binnen DTV Consultants (zie teamcirkel). De cirkel is tegelijkertijd een afspiegeling van het verkeerskundige werkveld met al haar disciplines waarin wij een centrale rol ambiëren op het gebied van kennisuitwisseling. De dynamiek in het werkveld zorgt ervoor dat mensen moeten blijven leren. Wij spelen daar als team op in. “Wij inventariseren kennisvragen en maken op basis daarvan een opleiding of training op maat.” verduidelijkt teamleider Marjolein van de Nadort, “Ze kunnen natuurlijk ook een van onze cursussen of een opleiding van NOVI Verkeersacademie volgen. Daarnaast faciliteren wij vaak groeps- en planvormingsprocessen in samenwerking met de andere teams.” Meer en meer houdt C&E zich bezig met verslaglegging en het schrijven van teksten voor brochures en websites. Het team zoekt nadrukkelijk de randen van de verkeerskunde op. “We leiden mensen op die als verkeerskundige aan de slag gaan en mensen die actief zijn in het verkeerskundige werkveld, zoals politieagenten, weginspecteurs, politici en medewerkers van de ANWB.”

it ilite ob M

Be l

d& ei



Ontwerp

Onderzoek &

Algemene Zaken “Het team Algemene Zaken (AZ) ondersteunt de directie en de andere teams, zodat deze zich alleen nog maar hoeven te richten op de inhoud van de projecten”, zegt teamleider Merel van Mierlo. Haar team houdt zich bezig met secretariële ondersteuning, office management, communicatie, financiële administratie en personeelszaken.” Veel werk doet het team voor Communicatie & Educatie. Als een cursus, bijeenkomst of congres ontwikkeld wordt, pakt AZ de organisatie op. “Het is heel breed, van uitnodigingen maken tot de financiële afhandeling.” Ook buiten de teams om kan AZ een cursus of congres organiseren voor opdracht gevers. Merel: “Of ze nu kiezen voor de inhoud van een cursus of congres, voor de organisatie hiervan, of voor allebei, ze kunnen bij DTV terecht.” pagina


pagina

22-08-2007 16:54:56

Projecten

Turkije wil standaard voor verkeerslichten In het kader van het project ‘Partners for Roads’ van het Ministerie van Verkeer en Waterstaat heeft DTV Consultants in de week van 14 tot en met 18 mei een cursus verkeerslichtenregelingen verzorgd in de Turkse stad Izmir. De intentie van dit initiatief is om meer samenwerking tussen Nederland en de (mogelijk) nieuwe Europese lidstaten te bewerkstelligen op het vlak van verkeer en vervoer.

P ro j e c t e n

Hoewel in Turkije op grote schaal verkeerslichten operationeel zijn, ervaren wegbeheerders een kennisachterstand en een gebrek aan richtlijnen c.q. standaarden, waardoor ze geen gelijkwaardige partner zijn voor de (internationaal opererende) fabrikanten en leveranciers. Voor de Turkse Rijkswaterstaat (KGM) was dit aanleiding om van het Nederlandse aanbod gebruik te maken. Een groep van circa 30 specialisten van KGM en de grote steden

Nieuw bestek en eisen voor verkeers regelinstallaties Sinds begin dit jaar zijn voor de ver keersregelinstallaties nieuwe eisen en besteksteksten vastgesteld en opge nomen in de RAW-systematiek. Vanaf januari 2008 zijn deze teksten ook digitaal beschikbaar. In samenwerking met CROW heeft DTV Consultants in het voorjaar van 2007 vier praktijkbijeenkomsten georganiseerd om de wegbeheerders te informeren over de nieuwste ontwikkelingen binnen het vakgebied. In totaal hebben meer dan 100 verkeersregeltechnici de bijeenkomsten bezocht. Uit de reacties kan worden geconcludeerd dat de interesse om over te gaan tot het schrijven van VRI-bestekken in de RAWsystematiek door de praktijkbijeenkomsten is toegenomen.

i

zijn bij elkaar gebracht, met als doel een begin te maken met het opstellen van een Turkse standaard. Tijdens de cursus heeft Bo Boormans minutieus uitgelegd hoe de ver doorgevoerde standaardisatie in Nederland tot stand is gekomen. Gebruikmakend van internationale theorieën en inzichten is in Nederland een breed geaccepteerde gemeenschappelijke visie op of over hoe het verkeer moet worden geregeld. Pas daarna zijn onderlinge afspraken gemaakt en vastgelegd en specifieke hulpmiddelen ontwikkeld. Frans Middelham en Cyril Cappendijk van AVV zorgden voor de organisatorische begeleiding van deze door de deelnemers als zeer succesvol ervaren cursus.

i

Bo Boormans

Implementatie KAR in de provincie Utrecht DTV Consultants verzorgt voor de provincie Utrecht de implementatie van KAR ten behoeve van prioriteitverlening aan het openbaar vervoer bij met verkeerslichten geregelde kruispunten. KAR staat voor Korte Afstand Radio en wordt in toenemen de mate gebruikt als detectiemiddel voor het aanvragen van prioriteit bij VRI’s. Van oudsher worden verkeersregelinstallaties (VRI’s) op openbaar vervoerroutes voorzien van selectieve lusdetectie zoals VECOM en VETAG. Dergelijke lusdetectie is echter duur in aanleg en onderhoud. KAR is goedkoper, functioneel en heeft meer mogelijkheden dan lusdetectie. Een groot deel van de VRI’s, die in beheer bij de provincie zijn, is inmiddels al voorzien van KAR. Momenteel wordt er in samenwerking met de provincie getest of de technische werking goed is. In november voert DTV Consultants samen met de

provincie en Connexxion een uitgebreide functionele test uit op een proeftraject op de N228 tussen Montfoort en De Meern. Tegelijkertijd loopt een deelproject waarin gemeentelijke VRI’s in het OV concessiegebied van de provincie voorzien worden van KAR. Hierin verzorgt DTV Consultants de besteksvoorbereiding. Vanaf eind 2008 rijden de bussen met KAR-apparatuur aan boord en is de overstap van selectieve lusdetectie naar KAR afgerond.

i

Arjan Bezemer

Marcel Willekens

pagina


22-08-2007 16:55:05

Projecten

Met de Loopbus naar school ‘Ik vind nog steeds dat de Loopbus dezelfde potentie heeft als bijvoorbeeld de ver keersbrigadier’, zegt André de Wit, coördinator Veilige buurt en Veilige schoolom geving van VVN. Hij reageert op de ‘toch wat teleurstellende’ uitkomst van het pilotproject en de haalbaarheidsstudie van de Loopbus. tijd en professionele begeleiding kost. De betrouwbaarheid is een belangrijke factor voor het wel of niet slagen van de Loopbus. Als ouders de garantie hebben dat de bus altijd loopt, ook bij slecht weer, zullen ze hun kinderen eraan mee laten doen en anders niet.’ In diverse landen, waaronder Engeland, Australië en Zweden, is de Loopbus ofwel Walking Bus succesvol ingezet. In opdracht

OV Klantenbarometeronderzoek DTV Consultants gaat de komende vijf jaar in samenwerking met Goudappel Coffeng het grootste klanttevredenheidsonderzoek in het openbaar vervoer in Nederland uitvoeren. In een Europese aanbesteding van het OV Klantenbarometeronderzoek is de inschrijving van de combinatie DTV Consultants en Goudappel Coffeng als kwalitatief beste beoordeeld.

i

P ro j e c t e n

Het idee van de Loopbus is simpel. Onder begeleiding van een ouder halen kinderen elkaar op en lopen achter elkaar naar school, in een ‘levende bus’. De gemeente Den haag was de initiatiefnemer van het project en had als doelstelling drie loopbussen opzetten. Uiteindelijk is het één Loopbus met elf kinderen geworden. Geo Burggraaf, projectleider van de gemeente Den Haag, is tevreden over het resultaat, omdat het veel

van de gemeente Den Haag en VVN heeft DTV Consultants een onderzoek verricht naar de effecten en randvoorwaarden van het pilot project ´Loopbus´. Het doel van de pilot was om het concept van de Loopbus toepasbaar te maken voor Nederland en om een aantal loopbussen in de gemeente Den Haag op te starten. Het aardige van de Loopbus is dat het lopen op een positieve wijze wordt gestimuleerd en dat het aansluit bij de belevingswereld van kinderen. Vanuit het EU project Emotions en de vele Verkeersslang projecten weet DTV Consultants dat een positieve trigger als ´lopen is fun´ veel krachtiger is dan een negatieve als ´autorijden is slecht´. Don Guikink

te beantwoorden worden ieder jaar onder ongeveer 90.000 reizigers enquêtes afgenomen. Het onderzoek stelt de OV-autoriteiten en het Ministerie van Verkeer en Waterstaat in staat om het openbaar vervoerbeleid te evalueren en verder te ontwikkelen.

i

Alex van Ingen

In Nederland wordt jaarlijks, in opdracht van het Kennisplatform Verkeer en Vervoer, het OV Klantenbarometeronderzoek gehouden. Dit is een landelijk onderzoek naar de mening van reizigers over het openbaar stads- en streekvervoer en de regionale spoorlijnen. Het doel van de OV Klantenbarometer is om jaarlijks op concessieniveau weer te geven wat de mening is van de reizigers over diverse kwaliteitsaspecten in het openbaar stads- en streekvervoer. Om dit doel pagina

pagina


22-08-2007 16:55:11

Projecten

Evaluatie IVER detectieconfiguratie en signaalgroepafwikkeling

P ro j e c t e n

Het IVER-stuk 02-01 dat in 2002 door de IVER (Initiatiefgroep Verkeersregel technici Rijkswaterstaat en Provincies) is goedgekeurd, beschrijft een richtlijn voor een standaard signaalgroepafwikkeling en detectieconfiguratie bij ver keersregelinstallaties. De standaard omvat onder andere een driedeling van de voertuigafhankelijke groentijd in ‘afwikkeling wachtrij’, ‘comfort’ en ‘veiligheid’.

In de praktijk blijkt de nieuwe signaalgroepafwikkeling naar behoren te functioneren, maar dit is niet onderbouwd met cijfers. In opdracht van de provincie Noord-Brabant heeft DTV Consultants een evaluatiestudie uitgevoerd. Het doel was het onderzoeken van het effect van de IVER

signaalgroepafwikkeling en detectieconfiguratie op de verkeersafwikkeling ten opzichte van de “traditionele” signaalgroepafwikkeling en detectieconfiguratie. Het woord “traditioneel” staat tussen aanhalingstekens, omdat dit een discutabel onderdeel voor de studie vormde. Nagenoeg elke wegbe-

heerder gebruikt zo zijn eigen, al dan niet onderbouwde, signaalgroepafwikkeling en detectieconfiguratie. In overleg met de provincie is de traditionele signaalgroepafwikkeling vastgesteld in de vorm van de RWS-C blokprocedure en de CCOL modulestructuur. Beide methoden zijn vergeleken met die van de IVER waarbij gebruik is gemaakt van microsimulatie. Belangrijkste reden voor implementatie van de nieuwe signaalgroepafwikkeling is de verwachting dat het aantal voertuigen op einde groen in de dilemmazone worden teruggebracht. Bestuurders in deze zone kunnen in de praktijk zorgen voor kop-staart ongevallen. Nog net door groen/geel of stoppen voor geel/rood? Uit de evaluatiestudie is duidelijk gebleken dat met name op de hoofdweg het aantal voertuigen in de dilemmazone sterk wordt verminderd waardoor de verkeersveiligheid toeneemt. Een tweede belangrijke conclusie uit de studie is dat de IVER-regeling wat betreft verkeersafwikkeling, zoals bijvoorbeeld verliestijden en aantal stops, minder gunstig scoort dan een RWS-C- of CCOL-regeling. Echter door het aanpassen van enkele instellingen ten opzichte van de standaard blijken de verschillen in verkeersafwikkeling minimaal te zijn. Naar aanleiding van de resultaten van de evaluatiestudie bekijkt de provincie momenteel of de nieuwe signaalgroepafwikkeling en detectieconfiguratie moet worden bijgesteld en wat de gevolgen daarvan zullen zijn.

i

Marcel Willekens en Erik de Jong

Voorbeeldendatabank met praktijkoplossingen Recent heeft het Fietsberaad op haar website www.fietsberaad.nl een voorbeeldenbank gelanceerd. In de voorbeeldenbank zijn (vaak infra structurele) praktijkoplossingen opgenomen, die zijn geïllustreerd met foto’s en video’s en voorzien van een gedetailleerde toelichting. Voor het vullen van de voorbeeldenbank heeft het Fietsberaad de hulp van DTV Consultants ingeschakeld.

Naast bestaande voorbeelden uit het archief van het Fietsberaad, heeft DTV Consultants ook eigen voorbeelden uitgewerkt en in het juiste format gezet. Bovendien is, onder andere op internet, gezocht naar andere interessante voorbeelden. De eventueel ontbrekende achtergrondinformatie bij de voorbeelden is opgevraagd bij de betreffende wegbeheerders. De voorbeeldenbank moet wegbeheerders inspireren en een platform bieden om van elkaars voorbeelden te leren. Inmiddels zijn tientallen voorbeelden uitgewerkt en aan de databank toegevoegd.

i

pagina


Hans Godefrooij

Vervolg cursusaanbod op pagina 11

22-08-2007 16:55:18

Projecten

Maatregelen black spot in Noord-Brabant

Bij de AVOC (Aanpak Verkeersongevallen concentraties) wordt op basis van de dominante ongevalskenmerken, de vormgeving van het kruispunt en de verkeersstromen een maatregelenpakket ter verbetering van de verkeersveiligheid samengesteld. Uit de gegevens is gebleken dat relatief veel (letsel)ongevallen gebeuren in de middagperiode tussen 12 en 16 uur. Daarnaast komen flankongevallen, kop-staart ongevallen en frontale ongevallen relatief veel voor. Op basis van deze resultaten is een aantal hypothesen opgesteld die de ongevallen zouden kunnen verklaren. Uit een schouw ter plekke zijn deze hypothesen getoetst. Uit de schouw zijn de volgende conclusies getrokken: - het kruispuntenstelsel te ruim is opgezet (brede middenbermen, geen verkeers

Op basis van de bevindingen heeft DTV Consultants enkele maatregelen voor de korte en lange termijn voorgesteld. Voor de korte termijn gaat het om maatregelen als het aanpassen en vernieuwen van de markering/belijning en bewegwijzering en het opheffen van de aansluiting van Nachtegaallaan op het kruispuntstelsel. Voor de lange termijn is een kluifrotonde voorgesteld. Hiervan is een verkeerkundige schets en een capaciteitsberekening gemaakt om de haalbaarheid van deze oplossing te onderbouwen. In het ontwerp is de huidige infrastructuur zo veel mogelijk behouden gebleven en is de Nachtegaallaan op een veilige manier aangesloten.

i

P ro j e c t e n

Ter plaatse van de aansluiting van de N396 (Valkenswaard – Leende) met de A2 (Eindhoven – Weert) gebeuren relatief veel ongevallen. Om de verkeersveiligheid op dit kruispuntenstelsel te verbeteren, heeft de provincie Noord-Brabant aan DTV Consultants gevraagd een AVOC-analyse uit te voeren.

regelinstallatie), hetgeen veel gevaar oplevert in de rustige perioden; - de rijlijnen onduidelijk zijn, waardoor de kruising niet overzichtelijk is; - de bewegwijzering vanaf de A2 slecht is en wachtrijen aan het zicht onttrokken worden door de verticale bogen bij de afritten van de A2; - een aansluiting van een lokale weg (Nachtegaallaan) op het kruispuntenstelsel levert onduidelijkheid op voor alle bestuurders.

Bart Winkel

Analyse audits Rijkswaterstaat: van rode draad naar lerend vermogen Verkeerscentrum Nederland (VCNL) heeft opdracht gegeven aan DTV Consultants om een analyse te maken van de ruim 150 verkeersaudits die in de afgelopen drie jaar in alle wegen districten van Rijkswaterstaat zijn uitgevoerd. Bij een audit wordt vanuit het oogpunt van de weggebruiker gekeken naar de situatie op de weg inclusief eventuele verkeersmaatregelen. Het auditteam van Rijkswaterstaat verricht onder andere audits voor Incident Management, omleidingen en algemeen wegbeeld. Na een uitgevoerde audit krijgen de wegendistricten feedback. Zij leren van deze feedback en werken aan hun verbeterpunten. DTV Consultants heeft de auditrapporten geanalyseerd en diepte-interviews gevoerd met districtshoofden en het auditteam.

De opbrengst van de analyse is tweeledig: een aantal procesmatige aanbevelingen en een lijst van inhoudelijke verbeterpunten. In nauwe samenwerking met de districtshoofden zijn de belangrijkste aanbevelingen samengevat in een managementsrapportage. Binnen Rijkswaterstaat wordt op

dit moment de rode draad uit de audits besproken om de dienstverlening aan de weggebruiker samen verder te verbeteren.

i

Allard Visser

pagina 9


22-08-2007 16:55:26

Toelichting cursussen

september 2007

t/m

december 2007

Cursussen

DTV Consultants ontwikkelt en organiseert cursussen, trainingen en opleidingen op het gebied van verkeer, vervoer en planologie voor de overheid, het bedrijfsleven en non-profit organisaties. Op de volgende pagina’s vindt u een overzicht van onze cursussen in de maanden september tot en met december 2007.* Het gehele cursusaanbod van DTV Consultants vindt u op de achterzijde.

Als u belangstelling heeft voor een van onze cursussen dan kunt u uitgebreide informatie opvragen via de bijgevoegde antwoordkaart. Natuurlijk kunt u ook alle cursusinformatie vinden op onze website: www.dtvconsultants.nl.

Cursussen

* De vermelde prijzen zijn excl. BTW. Bij inschrijving later dan 4 weken voor aanvang van een cursus brengen wij administratiekosten in rekening (uitgezonderd Post-HBO Verkeerskunde).

Opleiding Post-HBO Verkeerskunde

(PHBO-VK-07-B)

De Post-HBO opleiding Verkeerskunde is bedoeld voor mensen die willen werken in de verkeerskundige beroepspraktijk of die recent het vakgebied zijn binnen gekomen. U heeft een academische of HBO-opleiding voltooid en u heeft bovendien affiniteit met het verkeerskundige werkveld. De opleiding reikt voldoende kennis en vaardigheden aan om op HBO-niveau aan de slag te kunnen als beleidsmedewerker of projectleider in de verkeerskundige beroepspraktijk. Start cursus 28 september 2007 Kosten e 7.650,-

Duur 30 dagen Locatie Utrecht

Inleiding Verkeerskunde

(VK-07-B)

U doet kennis op van het werkveld verkeer met aangrenzende werkvelden. Na afloop heeft u inzicht in de complexiteit van verkeerskunde en in de huidige verkeersproblematiek. U vergaart voldoende kennis om verkeersproblemen op een gestructureerde, integrale manier aan te pakken, verkeersplannen te interpreteren, een verkeersplan op te stellen en te werken met de basis van ontwerp, planning en onderzoek. Start cursus 30 oktober 2007 Kosten e 2.575,-

Duur 7 dagen Locatie Breda

Verkeersveiligheid Verkeersveiligheidsaudit

(VVA-07-B)

Een van de flankerende maatregelen uit het Startprogramma Duurzaam Veilig was de ontwikkeling en invoering van de Verkeer sveiligheidsaudit. Een Verkeersveiligheidsaudit is een eenvoudige procedure die bijdraagt aan het vergroten van de verkeersveiligheid door al tijdens de plan- en ontwerpfasen de mogelijke verkeersveiligheidsproblemen te identificeren. Tijdens de eerste dag doet u praktische kennis op over de toepassingsmogelijkheden van de Verkeersveiligheidsaudit. Indien u ook de tweede dag volgt, wordt u opgeleid tot auditor en ontvangt u hiervoor een certificaat. Start cursus 4 oktober 2007 Kosten e 630,- / e 1.210,-

Duur 1 dag / 2 dagen Locatie Breda

Verkeerstechnisch ontwerp

(VTO-07-B)

Een verkeerskundig ontwerper moet verantwoorde keuzes maken in complexe ontwerpsituaties. Hij/zij maakt een afweging tussen onder andere technische randvoorwaarden, het startprogramma Duurzaam Veilig en diverse belanghebbenden. Na afloop van dit practicum bent u in staat om een ontwerpsituatie te analyseren vanuit verschillende invalshoeken; snel schetsmatig een ontwerp op papier zetten en tijdens het ontwerpproces in te springen op onverwachte veranderingen. Start cursus 29 oktober 2007 Kosten e 1.525,-


(VV-07-B)

Bij de aanleg en het beheer van het verkeers- en vervoerssysteem is verkeersveiligheid een belangrijk item. Het startprogramma Duurzaam Veilig is daarbij een belangrijk uitgangspunt. Na afloop van de cursus kent u de basisbeginselen van verkeersveiligheid (beleidsmatig, technisch en gedragsmatig) en kunt u een verkeersveiligheidsprobleem multidisciplinair aanpakken. Start cursus 30 oktober 2007 Kosten e 1.775,-


Practicum verkeersbesluiten

(PVB-07-B)

Beleidsmedewerkers, planvormers en ontwerpers zullen vaak te maken krijgen met het maken van verkeersbesluiten. Deze praktische cursus is een vervolg op de cursus BABW en biedt u kennis en vaardigheden voor het vervaardigen van verkeersbesluiten. Na afloop kunt u zelfstandig een verkeersbesluit opstellen en bent u in staat om een verkeersbesluit te beoordelen en te toetsen. Start cursus 31 oktober 2007 Kosten e 1.010,-


Recht van ruimtelijke ordening

(RRO-07-B)

Deze cursus is een vervolg op de basiscursus ruimtelijke ordening. Na afloop van de cursus kunt u de systematiek van het ruimtelijke ordeningsrecht doorgronden en de juridische status bepalen van nota’s, plannen en vergunningen op het gebied van de ruimtelijke ordening. Start cursus 6 november 2007 Kosten e 925,-


pagina 10


22-08-2007 16:55:27

Cursussen

Toelichting cursussen

Verkeersregelinstallaties; Van bestek tot beheer

(VRT3-07-B)

Start cursus 7 november 2007 Kosten e 1.775,-

Duur 4 dagen Locatie Utrecht

Verkeerslichten; Goed geregeld?

(VRT1-07-B)

Start cursus 8 november 2007 Kosten e 1.775,-


Kosten van verkeersmaatregelen

(KVM-07-B)

december 2007

Verkeersrechtelijk kader voor wegbeheerders

(VRK-07-B)

Op een praktische manier wordt inzicht gegeven in de juridische aspecten die zijn verbonden aan het beheer en onderhoud van wegen. Voor de aansprakelijkheid is het van belang of de wegbeheerder zijn verantwoordelijkheden in het kader van het beheer en onderhoud voldoende heeft ingevuld. In de cursus worden deze vragen uitgewerkt. De volgende onderwerpen komen aan de orde: de openbaarheid van wegen (Wegenwet), het algemeen (internationaal) verkeersrechtelijk kader, behandelingen op hoofdlijnen van de wegenverkeerswetgeving (o.m. WVW 1994, RVV 1990, BABW) en de uitvoeringsvoorschriften in verband met de toepassing van verkeerstekens en de aansprakelijkheid van de wegbeheerder (schuld- en risicoaansprakelijkheid). De cursist gaat met de verkregen kennis direct aan de slag door het uitwerken van casussen die gebaseerd zijn op praktijksituaties. Start cursus 21 november 2007 Kosten e 630,-

Duur 1 dag Locatie Breda

CCOL voor beginners

(CCL1-07-B)

De ‘Toolkit CCOL’ is een programmapakket dat speciaal is ontwikkeld voor het ontwerpen en testen van verkeerslichtenregelingen in de programmeertaal C. De Toolkit CCOL is opgebouwd uit een aantal basis- en systeemfuncties. U, als gebruiker, bent daarbij vrij om uw eigen regelfilosofie toe te passen. Daardoor is het pakket in principe voor elke wegbeheerder geschikt. Na afloop van de cursus bent u in staat om in CCOL verkeerslichtenregelingen te programmeren. Start cursus 22 november 2007 Kosten e 2.785,-


De eendaagse cursus kosten van verkeersmaatregelen biedt u de mogelijkheid om het kostenaspect van verkeersmaatregelen in de vingers te krijgen. Tijdens de cursus wordt er stilgestaan bij de kostenraming, in relatie tot de planfase en de te hanteerde prijssoorten. Tijdens de cursus wordt er actief geoefend met het zelf opstellen van kostenramingen, zodat u na afloop met de aangeboden technieken direct zelf aan de slag kunt gaan in uw werk praktijk.

De cursus “Meerstrooks rotondes” gaat in op kruispuntoplossingen van rotondes en het best passende type (meerstrooks)rotonde. De cursus is in het bijzonder interessant voor ontwerpers en beleidsmakers die tips en trucs willen horen voor het maken van een keuze in en het vormgeven van de rotondes.

Start cursus 20 november 2007 Kosten e 630,-

Start cursus 27 november 2007 Kosten e 925,-

Duur 1 dag Locatie Breda

Meerstrooks rotondes

(MRO-07-B)


DTV Consultants stelt zich niet aansprakelijk voor foutieve of onvolledige gegevens in deze nieuwsbrief. Alle genoemde prijzen zijn onder voorbehoud.

Verkeerslichten worden vaak geassocieerd met moeilijke formules, onbegrijpelijke computerprogramma’s en complexe apparatuur. Verkeerskundig gezien is dat echter bijzaak: verkeerslichten dienen namelijk te zorgen voor een veilige en efficiënte verkeersafwikkeling. In deze cursus wordt op een niet-technische wijze uitgelegd wat je wel en niet mag verwachten van verkeerslichten, hoe ze verkeerskundig gezien (kunnen) functioneren en welke ondersteunende maatregelen mogelijk zijn. Doel is om de cursist met behulp van oefeningen te leren om zelf een werkende verkeerslichtenregeling te beoordelen en hier verbetervoorstellen voor aan te dragen.

t/m

Cursussen

Deze praktische vierdaagse cursus biedt een programma voor iedereen die zich bezighoudt of wil gaan bezighouden met de realisatie, beheer en onderhoud van verkeersregelinstallaties. Na het opstellen en aanbesteden van een regeltechnisch bestek in de eerste cursusdagen, vindt de afname en inbedrijfstelling plaats bij een van de fabrikanten. Op de laatste cursusdag wordt stil gestaan bij de onderdelen van beheer en onderhoud van VRI’s, zoals tijdelijke wegwerkzaamheden, beheerssystemen en periodiek onderhoud.

september 2007

pagina 11


22-08-2007 16:55:30

Maatwerk

Leertrajecten Incompany trajecten Maatwerk

Competentieprofielen Opleidingsplannen

Overzicht cursussen / opleidingen

Cursusaanbod Verkeerskunde

Inleiding Verkeerskunde Beleid & Proces

Kosten van verkeersmaatregelen Verkeersrechtelijk kader voor wegbeheerders Verkeersveiligheid

Excursies

Verkeersveiligheid Verkeersveiligheidsaudit Verkeersregeltechniek

Studiereizen

Brochures Websites Procesbegeleiding

pos t b u s 3 5 5 9 , 4 8 0 0 D n B r ed a

www . d t v co n s u l t a n t s . n l

Symposia

CCOL voor beginners CCOL voor gevorderden Verkeerslichten; goed geregeld? Ontwerp verkeerslichtenregelingen Verkeersregelinstallaties; Van bestek tot beheer Verkeersontwerp

Verkeerskundig ontwerp Meerstrooks rotondes Practicum verkeerstechnisch ontwerp Ontwerp turborotondes BABW voor wegbeheerders Practicum verkeersbesluiten Uitvoeringsvoorschriften BABW Verkeerskundig onderzoek

Verkeersmodellen als beleidsinstrument Ruimtelijke ordening

Ruimtelijke ordening Recht van de ruimtelijke ordening

Post-HBO Opleiding verkeerskunde 30 dagen vanaf 28 september in Utrecht

Beschrijvingen van het cursusaanbod najaar 2007 vindt u op pagina 10 en 11. Voor meer informatie kijk op www.dtvconsultants.nl

Wijzigingen voorbehouden.


22-08-2007 16:54:36

Nummer 18, september Samenwerken aan een betere luchtkwaliteit

Recommend Documents