NIEUW LOONGEBOUW CAO-LEO PER 1 JANUARI 2004 Informatie voor werkgevers
Dit is een uitgave van CUMELA Nederland, november 2003
1. Inleiding Op 1 maart 2003 is voor bedrijven die de CAO-LEO toepassen, een nieuw systeem van functiewaardering in werking getreden. Dit nieuwe systeem heeft de functieklassen vervangen zoals die stonden omschreven in artikel 4. Hieraan gekoppeld wordt per 1 januari 2004 een nieuw loongebouw ingevoerd dat in de plaats komt van de CAO-lonen die in artikel 18 waren opgenomen. De werkgever dient ervoor te zorgen dat alle werknemers volgens het nieuwe functiewaarderingssysteem in de juiste functiegroep ingedeeld worden en per 1 januari 2004 overgezet worden naar het nieuwe loongebouw. Deze brochure is door CUMELA Nederland opgesteld om u als werkgever bij dat laatste behulpzaam te zijn. In paragraaf 2 wordt kort ingegaan op het nieuwe functiewaarderingssysteem. In paragraaf 3 komt het nieuwe loongebouw uitgebreid aan bod en leggen wij u uit wat de wijzigingen zijn ten opzichte van het bestaande loongebouw. In paragraaf 4 treft u een stappenplan aan waarlangs u uw werknemers kunt overzetten van het oude naar het nieuwe loongebouw. Tot slot trekken we in paragraaf 5 een aantal conclusies en noemen we in paragraaf 6 een aantal tips die we u graag willen meegeven. Veel succes met de overgang naar het nieuwe loongebouw, en u weet het: bij vragen kunt u altijd een beroep doen op uw organisatie. Het telefoonnummer van de CUMELA-infolijn is: (033) 247 49 99
Nieuw loongebouw 1-1-2004
1
CUMELA Nederland, november 2003
2. Het nieuwe functiewaarderingssysteem Sociale partners hebben op enig moment geconcludeerd dat het bestaande systeem van de acht functieklassen (artikel 4 CAO-LEO) verouderd was en dat het tijd werd voor een nieuw systeem van functiewaardering. Dit nieuwe systeem is op 1 maart 2003 ingevoerd. Het nieuwe systeem is beschreven in het “handboek functiewaardering loonwerksector”. Dit handboek is in december 2002 naar alle loonbedrijven toegestuurd. Referentiefuncties Het nieuwe systeem is vanuit de praktijk opgebouwd en bevat nu een aantal functiebeschrijvingen die beter recht doen aan de situaties die zich op loonbedrijven voordoen. In totaal zijn in het handboek de 19 meest voorkomende functies beschreven, geanalyseerd en volgens de zogeheten ORBA-methode van de AWVN gewaardeerd. Deze functies worden referentiefuncties genoemd. Op basis van het puntenaantal dat aan iedere referentiefunctie is toegekend, heeft door de AWVN indeling plaatsgevonden in een bepaalde functiegroep. Binnen het nieuwe functiewaarderingssysteem wordt niet meer over functieklassen gesproken, maar over functiegroepen. De 19 referentiefuncties zijn als volgt over deze functiegroepen verdeeld: Functiegroep A B
C
D
E
F G
H
Nieuw loongebouw 1-1-2004
Referentiefuncties geen functies in opgenomen Algemeen medewerker onderhoud Medewerker huishoudelijke dienst Algemeen medewerker loonwerk I Medewerker gemechaniseerd loonwerk I Algemeen medewerker loonwerk II Medewerker transport I Administratief medewerker I Medewerker gemechaniseerd loonwerk II Medewerker transport II Technisch medewerker I Medewerker gemechaniseerd loonwerk III Algemeen medewerker loonwerk III Technisch medewerker II Administratief medewerker II Meewerkend uitvoerder Werkvoorbereider/planner Chef werkplaats Administrateur Commercieel medewerker/adviseur geen functies in opgenomen
2
CUMELA Nederland, november 2003
Bedrijfsfunctie koppelen aan referentiefunctie Voor u als werkgever is het de bedoeling dat u elke functie die binnen uw bedrijf voorkomt (bedrijfsfunctie), koppelt aan één van de referentiefuncties uit het handboek. In het “handboek functiewaardering loonwerksector” staat precies beschreven hoe u dat moet doen. In de meeste gevallen zal het u lukken om elke functie te koppelen aan precies één referentiefunctie. De referentiefunctie bepaalt vervolgens in welke functiegroep de werknemer ingedeeld wordt.
Voorbeeld: U heeft een trekkerchauffeur in dienst die eenvoudige werkzaamheden verricht. Op grond van het functiewaarderingssysteem wordt hij door u aangemerkt als “medewerker gemechaniseerd loonwerk I” en ingedeeld in functiegroep C.
Lukt het niet om de bedrijfsfunctie aan één referentiefunctie te koppelen, bijvoorbeeld omdat de werknemer een combinatiefunctie heeft, dan is het systeem zodanig opgebouwd dat u de functie dan doorgaans kunt koppelen aan twee referentiefuncties die tot dezelfde functiegroep behoren.
Voorbeeld: U heeft een werknemer in dienst die acht maanden per jaar op de trekker zit en vier maanden in de werkplaats de monteur helpt bij onderhoud en reparaties. Op grond van het functiewaarderingssysteem wordt hij door u aangemerkt als “medewerker gemechaniseerd loonwerk II” en als “technisch medewerker I”. Beide functies behoren tot functiegroep D.
In functiegroep A en H zijn geen referentiefuncties opgenomen. Deze kunt u wel gebruiken in die situaties waarbij de bedrijfsfunctie duidelijk lichter is dan de referentiefunctie genoemd in functiegroep B respectievelijk beduidend zwaarder is dan de referentiefunctie in functiegroep G. Het lichter of zwaarder zijn van een bedrijfsfunctie ten opzichte van een referentiefunctie is ook binnen de andere functiegroepen mogelijk.
Voorbeeld: U neemt een grondwerker in dienst die werkzaamheden gaat verrichten die o.a. wat betreft niveau en verantwoordelijkheid precies liggen tussen de referentiefuncties “Algemeen medewerker loonwerk II” en “Algemeen medewerker loonwerk III”. In plaats van indeling in functiegroep C respectievelijk E kunt u er dan voor kiezen deze functie in te delen in functiegroep D. Richting de werknemer dient u dit uiteraard wel met argumenten te onderbouwen.
Nieuw loongebouw 1-1-2004
3
CUMELA Nederland, november 2003
Voorlichtingsbijeenkomsten In december 2002 is CUMELA Nederland begonnen met het houden van voorlichtingsbijeenkomsten. Op praktische en actieve wijze nemen werkgevers dan kennis van het nieuwe functiewaarderingssysteem en de wijze waarop de werknemers opnieuw ingedeeld moeten worden. Inmiddels zijn de meeste werkgevers in de gelegenheid geweest om een bijeenkomst bij te wonen. In de komende tijd worden de laatste regionale bijeenkomsten gehouden, waarna in februari/maart 2004 nog een aantal bijeenkomsten verspreid over het land georganiseerd zullen worden. Werkgevers die nog niet eerder een bijeenkomst hebben kunnen bijwonen, worden dan alsnog geïnformeerd over het nieuwe systeem. Hou de berichtgeving hieromtrent dus in de gaten.
Hierbij benoem ik jou tot medewerker gemechaniseerd loonwerk II
Nieuw loongebouw 1-1-2004
4
CUMELA Nederland, november 2003
3. Het nieuwe loongebouw Zoals gezegd wordt op 1 januari 2004 een nieuw loongebouw ingevoerd. Dat ziet er voor werknemers van 21 jaar en ouder als volgt uit:
CAO-lonen per 1 januari 2004 o.b.v. 38-urige werkweek inclusief 1,2% prijscompensatie functie- functie- functie- functie- functie- functiegroep groep groep groep groep groep G F E D C B per maand in €
1.274,10 1.318,10 1.362,00 1.405,90 1.449,90 1.493,80 1.537,70 1.581,70 1.625,60 1.669,50 1.713,50 1.757,40 1.801,30 1.845,30 1.889,20 1.933,10 1.977,10 2.021,00 2.065,00 2.108,90 2.152,80 2.196,80 2.240,70 2.284,60 2.328,60 2.372,50 2.416,40 2.460,40 2.504,30 2.548,20
per 4 weken in €
per week in €
1.171,60 1.212,00 1.252,40 1.292,80 1.333,20 1.373,60 1.414,00 1.454,40 1.494,80 1.535,20 1.575,60 1.616,00 1.656,40 1.696,80 1.737,20 1.777,60 1.818,00 1.858,40 1.898,80 1.939,20 1.979,60 2.020,00 2.060,40 2.100,80 2.141,20 2.181,60 2.222,00 2.262,40 2.302,80 2.343,20
Nieuw loongebouw 1-1-2004
292,90 303,00 313,10 323,20 333,30 343,40 353,50 363,60 373,70 383,80 393,90 404,00 414,10 424,20 434,30 444,40 454,50 464,60 474,70 484,80 494,90 505,00 515,10 525,20 535,30 545,40 555,50 565,60 575,70 585,80
functie- functie- functie- functie- functie- functieschaal schaal schaal schaal schaal schaal
0 1 2 3 4 5 6
0 1 2 3 4 5 6 7
5
0 1 2 3 4 5 6 7
0 1 2 3 4 5 6
0 1 2 3 4 5 6
0 1 2 3 4 5 6 7
CUMELA Nederland, november 2003
Functiegroep B tot en met G Het oude loongebouw bestond uit functieklasse 1 tot en met 8 (waarbij functieklasse 3 niet van toepassing was). Het nieuwe loongebouw bestaat uit de functiegroepen B tot en met G en sluit daarmee aan op het nieuwe functiewaarderingssysteem. Functiegroep A en H In functiegroep A en H zijn geen functies opgenomen en derhalve ook geen lonen. Zoals in paragraaf 2 is vermeld kunt u deze functiegroepen wel gebruiken. Met de betreffende werknemer kunt u dan een loon afspreken dat in overeenstemming is met de functie. In functiegroep A geldt daarbij wel het wettelijk minimumloon als ondergrens. Loonbedragen In het nieuwe loongebouw zijn geheel andere loonbedragen opgenomen en wordt in plaats van functiejaren gesproken over functieschalen. Iedere functiegroep begint bij functieschaal 0. Functiegroep B loopt vervolgens door tot functieschaal 6, functiegroep C en D tot functieschaal 7, functiegroep E en F tot functieschaal 6 en functiegroep G tot functieschaal 7. Een uitbreiding derhalve ten opzichte van het beperkte aantal functiejaren in het oude loongebouw. Hierdoor duurt het ten opzichte van het oude loongebouw langer voordat een werknemer het maximum bereikt. De volwassen aanvangslonen (21 jaar en ouder bij functieschaal 0) in bijna alle functiegroepen liggen vanaf 1 januari 2004 aanmerkelijk lager ten opzichte van het oude loongebouw. Hierdoor wordt niet alleen de overgang van jeugdloon naar volwassen loon kleiner (zie verderop), maar is ook het instroomniveau van nieuwe werknemers van 21 jaar en ouder verlaagd.
Voorbeeld: In het oude loongebouw ontving een volwassen werknemer in functiegroep D een aanvangsloon van € 427,00 per week. Met de prijscompensatie van 1,2% zou dit aanvangsloon, bij voortzetting van het oude loongebouw, per 1 januari 2004 uitkomen op € 432,10. In het nieuwe loongebouw bedraagt het daadwerkelijke aanvangsloon in functiegroep D (functieschaal 0) € 383,80 per week. Een lager instroomniveau derhalve van € 48,30 per week.
De volwassen eindlonen (21 jaar en ouder bij de hoogste functieschaal in de betreffende functiegroep) liggen in bijna alle functiegroepen vanaf 1 januari 2004 ongeveer op hetzelfde niveau.
Voorbeeld: Het eindloon in functiegroep D bij 3 functiejaren bedroeg € 449,05 per week. Met de prijscompensatie van 1,2% zou dit eindloon, bij voortzetting van het oude loongebouw, per 1 januari 2004 uitkomen op € 454,45. In het nieuwe loongebouw bedraagt het daadwerkelijke eindloon in functiegroep D (functieschaal 7) € 454,50 per week. Een verschil derhalve van slechts 5 cent.
Alleen de eindlonen vanaf functiegroep E komen vanaf 1 januari 2004 op een hoger eindbedrag uit dan de eindlonen in het oude loongebouw. Deze functiegroepen zijn bedoeld voor de hogere functies binnen uw bedrijf en doorgaans worden deze werknemers al hoger beloond dan het
Nieuw loongebouw 1-1-2004
6
CUMELA Nederland, november 2003
CAO-loon. De langere uitloop in deze functiegroepen zal dan ook in de praktijk niet direct een kostenverhogend effect hebben. Toekenning functieschaal Binnen het oude loongebouw werd het loon van volwassen werknemers (21 jaar en ouder) vastgesteld op grond van de vermelde functiejaren. Een werknemer begon normaliter met 0 functiejaren en groeide vervolgens in een paar jaar tijd door naar het maximum aantal functiejaren binnen de functieklasse. In het nieuwe loongebouw krijgt de werknemer er op 1 januari van elk jaar een functieschaal bij, tenzij er voor de werkgever aanleiding is om dit niet te doen. Op basis van een functionerings- of beoordelingsgesprek kan het automatisch toekennen van een functieschaal door de werkgever maximaal één jaar worden opgeschort. De argumenten hiertoe dienen schriftelijk te worden vastgelegd. Toepassing van het opschorten is alleen mogelijk wanneer binnen het bedrijf een systeem van regelmatige functionerings- of beoordelingsgesprekken met alle werknemers gehanteerd wordt. Het is voortaan dus mogelijk om tegen een werknemer die niet goed functioneert, te zeggen: “Jij krijgt er even geen functieschaal en dus geen extra loon bij”. Het opschorten van een functieschaal is bij iedere functieschaal mogelijk. In theorie kan een werknemer er dus twee keer langer over doen voordat hij het eindloon in de betreffende functiegroep bereikt. Maar in de praktijk heeft u dan al lang maatregelen genomen, omdat u met een niet goed functionerende werknemer niet uit de voeten kunt. Let erop dat u gesprekken voert met alle werknemers. Het is dus niet mogelijk de toekenning van een functieschaal op te schorten door alleen een gesprek te hebben met een werknemer waarop u dat wilt toepassen. Hoogste aantal functieschalen bereikt, wat dan? Zodra een werknemer het hoogste aantal functieschalen binnen de functiegroep heeft bereikt, blijft hij op dat maximum staan. Net als bij het oude loongebouw is het ook bij het nieuwe loongebouw niet de bedoeling dat de werknemer dan overgaat naar een hogere functiegroep. Een werknemer blijft in de betreffende functiegroep zolang zijn functie dat rechtvaardigt. Zo kan het dus zijn dat u op enig moment bijvoorbeeld een werknemer al 15 jaar in dienst hebt die in functiegroep E is ingedeeld met functieschaal 6. Promotie In het oude loongebouw gingen werknemers in functieklasse 1 automatisch na een half jaar over naar functieklasse 2. In het nieuwe loongebouw is dit automatisme van functiegroep B naar C niet meer aan de orde. Een werknemer blijft in functiegroep B (oude functieklasse 1) zolang zijn functie dat rechtvaardigt. Pas bij promotie naar een hogere functie kan er aanleiding zijn voor indeling in een hogere functiegroep.
Voorbeeld: Een werknemer is op enig moment in zijn functie van trekkerchauffeur wat betreft zijn werkzaamheden doorgegroeid naar een vakbekwaam niveau. Hij wordt door de werkgever gepromoveerd van “Medewerker gemechaniseerd loonwerk I” naar “Medewerker gemechaniseerd loonwerk II” en verhuist daarmee van functiegroep C naar D.
Nieuw loongebouw 1-1-2004
7
CUMELA Nederland, november 2003
Jeugdlonen Het oude loongebouw kende jeugdlonen voor 17 jaar en jonger, 18, 19 en 20 jaar. Werknemers van 15 en 16 jaar hadden dus recht op hetzelfde loon als iemand van 17 jaar. In het nieuwe loongebouw is deze onrechtvaardigheid weggenomen en treft u voortaan ook aparte lonen aan voor werknemers van 15 en 16 jaar. De jeugdlonen worden middels een bepaald percentage afgeleid van de volwassen lonen behorende bij functieschaal 0, waarbij het bedrag niet lager mag uitkomen dan het wettelijk minimum. Voor iedere jeugdleeftijd geldt een nieuw, apart percentage:
Jeugdlonen per 1 januari 2004 (bruto weeklonen in € bij 38 uur) Leeftijd
Percentage
Functiegroep B
Functiegroep C
Functiegroep D
15 jaar 16 jaar 17 jaar 18 jaar 19 jaar 20 jaar
30 42 54 66 78 90
87,87 123,02 158,17 193,31 228,46 263,61
103,02 144,23 185,44 226,64 267,85 309,06
115,14 161,20 207,25 253,31 299,36 345,42
Voorbeeld: Een werknemer van 17 jaar in functiegroep C ontvangt met ingang van 1 januari 2004 een bruto weekloon van 54% van € 343,40, zijnde € 185,44.
De jeugdlonen per vier weken en per maand bepaalt u door het betreffende percentage te berekenen over de bijbehorende volwassen vierweken- of maandlonen bij functieschaal 0. Tot en met 2003 gelden er ook jeugdlonen in functiegroep E en F. In de praktijk worden deze echter niet gebruikt. Vanaf 1 januari 2004 gelden er dan ook alleen jeugdlonen voor werknemers in functiegroep B, C en D. Met de nieuwe percentages komen de meeste jeugdlonen per 1 januari 2004 lager uit dan de jeugdlonen van 2003. Overgang van jeugdloon naar volwassen loon Zodra een werknemer 21 jaar wordt heeft hij recht op het volwassen loon bij functieschaal 0 in de betreffende functiegroep. In het oude loongebouw maakte de werknemer een flinke sprong in loon van gemiddeld zo’n € 80,- bruto per week. Door menig werkgever werd dit als een te grote loonsverhoging beschouwd. In het nieuwe loongebouw is de stap van jeugdloon naar volwassen loon een stuk kleiner gemaakt. In functiegroep B wordt de stap € 29,-. In functiegroep C wordt de stap € 34,- en in functiegroep D € 38,- bruto per week (afgeronde bedragen).
Nieuw loongebouw 1-1-2004
8
CUMELA Nederland, november 2003
BBL’ers Een BBL’er is een werknemer die (gemiddeld) nog één dag per week naar school gaat. Hij volgt dan een opleiding volgens de BeroepsBegeleidende Leerweg. Het is niet altijd gemakkelijk om een BBL’er volgens het nieuwe functiewaarderingssysteem in de juiste functiegroep in te delen; hij is immers nog in opleiding. Om dit op te lossen is in de CAO-LEO het volgende afgesproken: BBLopleidingsniveau
Functie waarvoor opgeleid wordt
2
medewerker gemechaniseerd loonwerk algemeen medewerker loonwerk technisch medewerker medewerker gemechaniseerd loonwerk + technisch medewerker medewerker gemechaniseerd loonwerk algemeen medewerker loonwerk technisch medewerker medewerker gemechaniseerd loonwerk + technisch medewerker
2 2 2
3 3 3 3
Functiegroep tijdens opleiding C B C C
D C D D
Beloning tijdens opleiding 85% van CAO-loon functiegroep C 85% van CAO-loon functiegroep B 85% van CAO-loon functiegroep C 85% van CAO-loon functiegroep C 90% van CAO-loon functiegroep D 90% van CAO-loon functiegroep C 90% van CAO-loon functiegroep D 90% van CAO-loon functiegroep D
Voorbeeld: Een BBL’er van 19 jaar volgt bij een AOC op niveau 3 de opleiding “Vakbekwaam medewerker gemechaniseerd loonwerk”. Gedurende zijn opleiding wordt hij ingedeeld in functiegroep D en ontvangt hij 90% van het bijbehorende CAO-loon. Het weekloon voor een 19-jarige werknemer in functiegroep D bedraagt € 299,36 (zie pagina 8). Het loon van deze BBL’er is 90% hiervan en bedraagt derhalve € 269,42.
In plaats van het hanteren van bovenstaande indeling blijft het ook mogelijk om een BBL’er een loon te geven ter hoogte van een bepaald percentage bovenop het voor hem geldende wettelijk minimumloon (toetsloon). In dat geval kan de werkgever gebruik maken van de afdrachtsvermindering onderwijs en/of de afdrachtsvermindering lage lonen (zie de belastinggids). Daar staat tegenover dat de BBL’er het loonverschil op enig moment gecompenseerd krijgt middels een diplomatoeslag (zie artikel 22 CAO-LEO).
Nieuw loongebouw 1-1-2004
9
CUMELA Nederland, november 2003
Gelegenheidsarbeiders Werknemers die u op grond van de CAO-LEO inzet als gelegenheidsarbeiders (o.a. scholieren/studenten en zelfstandige boeren), vallen buiten het loongebouw. Met hen kunt u een loon afspreken op het niveau van het wettelijk minimum. Zaterdaghulpen Veel loonbedrijven maken gebruik van scholieren die alleen op zaterdag komen werken. Deze en andere zaterdaghulpen (zie CAO-LEO) vallen buiten het loongebouw. Op hen zijn de wettelijke minimumlonen van toepassing. Administratieve werknemers Administratieve werknemers werden in het oude functiewaarderingssysteem buiten beschouwing gelaten. Ook de CAO-lonen waren op hen niet van toepassing. Daarnaast konden tussen werkgever en werknemer ook afwijkende afspraken worden gemaakt over o.a. de arbeidstijden en overwerkvergoeding. Vanaf 1 maart 2003 vallen deze werknemers wel onder het nieuwe functiewaarderingssysteem, althans wat betreft administratieve krachten die u vanaf die datum in dienst neemt. In geval administratieve werknemers al vóór 1 maart 2003 in dienst waren, kan tussen werkgever en werknemer afgesproken worden dat de bestaande, afwijkende arbeidsvoorwaarden ook na 1 maart 2003 gehandhaafd blijven. Werkgever en werknemer kunnen er ook voor kiezen om de CAO-LEO vanaf 1 maart 2003 volledig te gaan toepassen. In dat geval zullen de afwijkende arbeidsvoorwaarden in onderling overleg waar nodig in overeenstemming gebracht moeten worden met de CAO.
Wij zijn praktijkmensen, dus dat doen we eventjes, kijk maar op de volgende pagina’s
Ik weet hoe het nieuwe loongebouw in elkaar zit, nu de praktijk nog
Nieuw loongebouw 1-1-2004
10
CUMELA Nederland, november 2003
4. In een paar stappen van oud naar nieuw De prijscompensatie van 1,2% en de laatste automatische toekenning van een functiejaar worden geïntegreerd in het nieuwe loongebouw. Dat leidt tot onderstaande opzet:
Herindeling nieuw loongebouw (bruto volwassen weeklonen in € bij 38 uur)
Stap 1
Stap 2
Stap 3
Loon 1-3-2003
Loon 1-7-2003 +1,0%
Prijscompensatie 1-1-2004 +1,2%
B0
341,10
344,50
348,65
B6
353,50
C0 C1 C2
386,95 393,85 404,55
390,80 397,80 408,60
395,50 402,55 413,50
C6 C7 C7
404,00 414,10 414,10
D0 D1 D2 D3
422,75 430,05 437,25 444,60
427,00 434,35 441,60 449,05
432,10 439,55 446,90 454,45
D5 D6 D7 D7
434,30 444,40 454,50 454,50
E0 E1 E2 E3 E4
433,65 440,95 448,20 455,50 462,80
438,00 445,35 452,70 460,05 467,45
443,25 450,70 458,15 465,55 473,05
E2 E3 E4 E5 E5
444,40 454,50 464,60 474,70 474,70
F0 F1 F2 F3 F4
444,60 455,50 462,80 470,15 477,35
449,05 460,05 467,45 474,85 482,10
454,45 465,55 473,05 480,55 487,90
F1 F2 F2 F3 F4
464,60 474,70 474,70 484,80 494,90
G0 G1 G2
546,55 557,55 568,40
552,00 563,15 574,10
558,60 569,90 581,00
G5 G6 G7
565,60 575,70 585,80
Functiegroep en functiejaar 1-3-2003
Nieuw loongebouw 1-1-2004
11
Stap 4
Functiegroep en functieschaal 1-1-2004
Loon 1-1-2004 inclusief toekenning functieschaal
CUMELA Nederland, november 2003
Welke stappen gaat u doorlopen Met behulp van onderstaand schema kunt u bepalen bij welke van de daarna beschreven stappen u dient te beginnen:
Binnen ons bedrijf is het nieuwe functiewaarderingssysteem al volledig ingevoerd en de lonen van de werknemers zijn gesplitst in CAOloon en persoonlijke toeslag.
ja
Begin bij stap 3 (pag. 14)
nee Binnen ons bedrijf is het nieuwe functiewaarderingssysteem al volledig ingevoerd, maar de lonen van de werknemers zijn niet gesplitst in CAO-loon en persoonlijke toeslag.
ja Begin bij stap 2 (pag. 14)
nee Binnen ons bedrijf is het nieuwe functiewaarderingssysteem nog niet ingevoerd.
Begin bij stap 1 (pag. 12)
-----> Stap 1 <----Bepaal aan de hand van het “handboek functiewaardering loonwerksector” welke functiegroep en aantal functiejaren met ingang van 1 maart 2003 op de werknemer van toepassing is. Deze indeling zal ten opzichte van de oude functieklassen tot één van de drie hieronder genoemde situaties leiden: A: De werknemer wordt op hetzelfde functieniveau ingedeeld Dit zal het geval zijn bij werknemers die vóór 1 maart 2003 terecht ingedeeld waren in functieklasse 1, 2, of 4. Deze werknemers zitten vanaf 1 maart 2003 in functiegroep B respectievelijk C respectievelijk D. B: De werknemer wordt in een hogere functiegroep ingedeeld Binnen het nieuwe functiewaarderingssysteem is er geen enkele functie die in een hogere functiegroep terechtkomt ten opzichte van de oude functieklassen. Indeling in een hogere functiegroep zal dan ook alleen aan de orde zijn indien de werknemer vóór 1 maart 2003 in een te lage functieklasse heeft gezeten.
Nieuw loongebouw 1-1-2004
12
CUMELA Nederland, november 2003
Bij indeling in een hogere functiegroep ontvangt de werknemer vanaf 1 maart 2003 het hogere bijbehorende CAO-loon c.q. behoudt hij zijn feitelijke loon indien hij al een persoonlijke toeslag had. CAO-partijen zijn van mening dat een werknemer bij indeling in een hogere functiegroep niet automatisch een claim op het verleden kan leggen door het instellen van een loonvordering bij de werkgever. De argumentatie hierbij is dat de ORBA-systematiek van het nieuwe functiewaarderingssysteem wezenlijk verschilt van de oude, summiere omschrijvingen van de functieklassen.
Voorbeeld: Het verschil tussen functieklasse 2 en 4 werd met name bepaald door de mate van zelfstandigheid. Maar wat die zelfstandigheid inhield werd niet omschreven. In de functiebeschrijvingen van bijvoorbeeld Medewerker gemechaniseerd loonwerk I en II is nu veel concreter aangegeven wat er tot die functies behoort en wat er van de werknemer verwacht wordt.
Mocht indeling in een hogere functiegroep aan de orde zijn, neem dan contact op met CUMELA Nederland om te bekijken in hoeverre de werknemer vóór die tijd al dan niet in de juiste functieklasse heeft gezeten. C: De werknemer wordt in een lagere functiegroep ingedeeld De ORBA-systematiek, die wezenlijk verschilt van de systematiek die bij de functieklassen werd gebruikt, leidt ertoe dat een aantal functies lager gewaardeerd zijn. Het gaat in ieder geval om de volgende functies: • De vrachtwagenchauffeur die in functieklasse 5 zat, komt in functiegroep D (medewerker transport II), of in functiegroep C (medewerker transport I); • De monteur die in functieklasse 6 zat, komt in functiegroep E (technisch medewerker II); • De specialist die in functieklasse 6 zat, komt in functiegroep E (Medewerker gemechaniseerd loonwerk III, of Algemeen medewerker loonwerk III); • De chauffeur/monteur die in functieklasse 6 zat, komt in functiegroep E (combinatie van Medewerker gemechaniseerd loonwerk III en Technisch medewerker II); • De werknemer die in functieklasse 7 zat, komt in functiegroep F. De werknemer wordt per 1 maart 2003 ingedeeld in de lagere functiegroep met een zodanig aantal functiejaren c.q. een zodanige persoonlijke toeslag dat hij er in loon niet op achteruit gaat.
Voorbeeld: Een monteur zit op 1 januari 2003 in functieklasse 6 met 4 functiejaren met bijbehorend bruto weekloon van € 477,35. Door het nieuwe systeem komt hij op 1 maart 2003 in functiegroep E terecht. Het hoogste weekloon in E bedraagt € 462,80 bij 4 functiejaren. De monteur wordt daarop ingedeeld. Hij behoudt zijn oorspronkelijke loon van € 477,35 dat vanaf 1 maart 2003 bestaat uit het CAO-loon van € 462,80 en een persoonlijke toeslag van € 14,55.
Nieuw loongebouw 1-1-2004
13
CUMELA Nederland, november 2003
-----> Stap 2 <----Beoordeel met behulp van de CAO-lonen van 1 juli 2003 (waarin 1% prijscompensatie is verwerkt) of de werknemer een hoger loon verdient dan de CAO voorschrijft. Verdient de werknemer precies het CAO-loon, dan hoeft u binnen deze stap verder niets te doen en kunt u meteen doorgaan naar stap 3. Verdient de werknemer een hoger loon dan het CAO-loon, dan wordt dit loon het feitelijke loon genoemd. Splits dit feitelijke loon in: CAO-loon en persoonlijke toeslag.
Voorbeeld: Een werknemer is ingedeeld in functiegroep D met 3 functiejaren. Hij verdient sinds 1 juli 2003 € 465,- bruto per week. Dit feitelijke loon wordt opgesplitst in een CAO-loon van € 449,05 en een persoonlijke toeslag van € 15,95.
-----> Stap 3 <----Voordat de werknemer in de nieuwe functieschaal wordt geplaatst, dient eerst de afgesproken prijscompensatie van 1,2% berekend te worden over het CAO-loon van 1 juli 2003. In de tabel op pagina 11 leidt dat tot de daar vermelde bedragen.
Voorbeeld: Een werknemer is ingedeeld in functiegroep E met 2 functiejaren. Zijn CAO-loon bedraagt sinds 1 juli 2003 € 452,70 per week. De prijscompensatie van 1,2% hierover berekend levert een bedrag van € 5,43 op. Opgeteld en afgerond wordt zijn nieuwe loon € 458,15.
-----> Stap 4 <----Op basis van het nieuwe CAO-loon van 1 januari 2004 plaatst u de werknemer in de eerstvolgende hogere functieschaal binnen de functiegroep met bijbehorend definitief loon. Met deze plaatsing in de eerstvolgende hogere functieschaal vindt (gedeeltelijke) toekenning plaats van het functiejaar waarop de werknemer volgens het oude loongebouw nog recht had.
Voorbeeld: De werknemer in het voorbeeld bij stap 3 gaat op 1 januari 2004 over van functieschaal E2 (€ 458,15) naar E4 met bijbehorend bruto weekloon van € 464,60. Zijn schaalverhoging bedraagt derhalve € 6,45 (€ 464,60 minus € 458,15).
Nieuw loongebouw 1-1-2004
14
CUMELA Nederland, november 2003
Er gelden twee uitzonderingen: • Werknemers die in 2003 ingedeeld zijn in functiegroep C met 1 functiejaar, worden op 1 januari 2004 geplaatst in functiegroep C met 7 functieschalen • Werknemers die in 2003 ingedeeld zijn in functiegroep F met 0 functiejaren, worden op 1 januari 2004 geplaatst in functiegroep F met 1 functieschaal. Deze uitzonderingen zijn gemaakt, omdat deze werknemers anders feitelijk geen schaalverhoging zouden ontvangen. Alleen indien de werknemer meer verdient dat het CAO-loon, gaat u stap 5 nog doen.
-----> Stap 5 <----Verhoog de persoonlijke toeslag met de 1,2% prijscompensatie. Tel de nieuwe persoonlijke toeslag op bij het nieuwe CAO-loon van 1 januari 2004 (na toekenning functieschaal). Hiermee ontstaat het nieuwe feitelijke loon.
Voorbeeld: Een werknemer is ingedeeld in functiegroep C met 2 functiejaren. Hij verdient sinds 1 juli 2003 € 420,- bruto per week. Bij stap 2 is dit feitelijke loon opgesplitst in een CAO-loon van € 408,60 en een persoonlijke toeslag van € 11,40. Bij stap 3 is op 1 januari 2004 zijn CAO-loon van € 408,60 verhoogd met 1,2% prijscompensatie en bedraagt dan € 413,50. Bij stap 4 is hij overgezet naar functieschaal C7 met bijbehorend CAO-loon van € 414,10. Bij stap 5 wordt zijn persoonlijke toeslag van € 11,40 verhoogd met 1,2% prijscompensatie en bedraagt dan € 11,54. Dit bedrag wordt opgeteld bij zijn nieuwe CAO-loon van € 414,10 waarmee zijn nieuwe feitelijke loon per 1 januari 2004 uitkomt op € 425,64.
Herindeling jeugdige werknemers Bij het herindelen van werknemers van 15 tot en met 20 jaar gaat u in principe op dezelfde manier te werk als bij werknemers van 21 jaar en ouder. Maar aangezien de jeugdloonpercentages gewijzigd zijn, zal de overgang naar het nieuwe loongebouw er in een aantal gevallen iets anders uitzien. Ter illustratie twee voorbeelden:
Voorbeeld: Een 18-jarige werknemer verdiende op 1 juli 2003 in functiegroep C het CAO-loon van € 234,50 per week. Op 1 januari 2004 is hij nog steeds 18 en verdient hij op basis van het nieuwe loongebouw een CAO-loon van € 226,64. Dit heeft tot gevolg dat hij op dat moment een persoonlijke toeslag heeft van € 7,86 (€ 234,50 minus € 226,64). Stel hij wordt op 1 februari 19 jaar. Vanaf die dag wordt zijn nieuwe CAO-loon € 267,85 en komt zijn persoonlijke toeslag te vervallen.
Nieuw loongebouw 1-1-2004
15
CUMELA Nederland, november 2003
Voorbeeld: Een 16-jarige werknemer verdiende op 1 juli 2003 in functiegroep B het CAO-loon van € 160,55 per week. Op 1 januari 2004 is hij nog steeds 16 en verdient hij op basis van het nieuwe loongebouw een CAO-loon van € 123,02. Dit heeft tot gevolg dat hij op dat moment een persoonlijke toeslag heeft van € 37,53 (€ 160,55 minus € 123,02). Stel hij wordt op 1 februari 17 jaar. Vanaf die dag wordt zijn nieuwe CAO-loon € 158,17 en is zijn persoonlijke toeslag afgebouwd naar € 2,38 (€ 160,55 minus € 158,17). Op 1 februari 2005 wordt hij 18 en zal zijn persoonlijke toeslag volledig zijn afgebouwd.
Herindeling van jeugdige werknemers in het nieuwe loongebouw zal door de gewijzigde jeugdloonpercentages leiden tot een tijdelijke persoonlijke toeslag. Deze persoonlijke toeslag verdwijnt vanzelf door het ouder worden. Berekening loonsverhogingen Regelmatig wordt door werkgevers de vraag gesteld: over welk loon dient een loonsverhoging berekend te worden, alleen over het CAO-loon of ook over de persoonlijke toeslag? In de CAO-LEO was altijd al geregeld dat loonsverhogingen (prijscompensatie en initieel) berekend dienen te worden over het feitelijke loon van de werknemer, dus ook over de persoonlijke toeslag. Met het nieuwe loongebouw verandert er in deze situatie niets.
Dat nieuwe loonstrookje ziet er goed uit hoor, bedankt baas !
Zo, dat werk is ook weer gedaan
Nieuw loongebouw 1-1-2004
16
CUMELA Nederland, november 2003
5. Conclusies Werknemers die vóór 1 maart 2003 in de juiste functieklasse waren ingedeeld met bijbehorend loon, zitten vanaf 1 maart 2003 automatisch in de juiste functiegroep en kunnen op 1 januari 2004 probleemloos overgezet worden van het oude naar het nieuwe loongebouw.
Werknemers die na 1 maart 2003 nieuw in dienst komen, plaatst u meteen volgens het nieuwe functiewaarderingssysteem in de van toepassing zijnde functiegroep. Die functiegroep bepaalt het CAO-loon.
Voor werknemers die vóór 1 maart 2003 in de juiste functieklasse waren ingedeeld, leidt het nieuwe loongebouw niet tot een kostenverhoging voor de werkgever (behoudens de afgesproken prijscompensatie).
Werknemers die vóór 1 maart 2003 in een te lage functieklasse waren ingedeeld, dienen per 1 maart 2003 in de juiste functiegroep ingedeeld te worden. Afhankelijk van de feitelijke situatie zal dan beoordeeld moeten worden in hoeverre een werknemer inderdaad te laag beloond is geweest. Neem daartoe contact op met CUMELA Nederland.
Loonsverhogingen worden berekend over het loon inclusief persoonlijke toeslag. Afbouw van de persoonlijke toeslag is alleen mogelijk bij promotie naar een hogere functiegroep. Deze afbouw zal gedeeltelijk zijn, omdat bij promotie wel sprake moet blijven van een loonsverhoging.
Nieuw loongebouw 1-1-2004
17
CUMELA Nederland, november 2003
6. Tips Betrek uw werknemers bij het opnieuw indelen van hun functie. Uiteraard neemt u als werkgever de uiteindelijke indelingsbeslissing, maar openheid richting uw werknemers en hun betrokkenheid zorgen voor een soepele invoering van het nieuwe functiewaarderingssysteem binnen uw bedrijf.
Voorkom verkeerde verwachtingen onder uw werknemers. Sommige werknemers denken dat ze er door het nieuwe functiewaarderingssysteem automatisch in salaris op vooruitgaan. Ook zijn er werknemers die hun functie (veel) hoger inschatten dan de werkelijkheid is. Door uw werknemers vooraf te informeren kunt u eventuele teleurstellingen achteraf voorkomen.
Kijk bij het indelen van de functie niet naar de wijze waarop de werknemer zijn functie uitvoert. Het gaat alleen om de werkzaamheden e.d. die iemand binnen zijn functie uitvoert; de manier waarop hij dat doet (goed, gemiddeld, slecht) doet niet ter zake.
Laat de werknemer de functiebeschrijving die op hem van toepassing is, ondertekenen. Op die manier is er tussen beiden overeenstemming over de inhoud van de functie voordat u als werkgever overgaat tot het indelen van de functie in de betreffende functiegroep.
Wilt u in het loon onderscheid maken tussen twee werknemers die dezelfde functie uitoefenen? Deel ze allebei in dezelfde functiegroep in en geef de werknemer die in uw ogen beter functioneert, een persoonlijke toeslag op zijn bruto loon. Deel deze werknemer dus niet in een hogere functiegroep in om hem een hoger loon te kunnen geven.
Deel de werknemer niet opnieuw in op grond van het bruto loon dat hij momenteel verdient. Hierdoor kan het namelijk gebeuren dat hij in een te hoge functiegroep terechtkomt met verantwoordelijkheden en bevoegdheden die hij helemaal niet heeft. Deel de werknemer alleen in op basis van zijn functie. Is zijn loon hoger dan het bijbehorende CAO-loon, dan wordt het verschil aangeduid als persoonlijke toeslag.
Indien het loon van een werknemer hoger is dan het CAO-loon, kunt u ervoor kiezen om dit op de loonstrook tot uitdrukking te laten komen door de persoonlijke toeslag apart te vermelden. De werknemer ziet dan iedere keer dat hij meer verdient dan de CAO voorschrijft. Dat geeft hem een goed gevoel.
Nieuw loongebouw 1-1-2004
18
CUMELA Nederland, november 2003
Tweejarige loonstop ! Waarom dan toch 1,2% prijscompensatie op 1 januari 2004 ? Onlangs hebben kabinet en sociale partners overeenstemming bereikt over het matigen van de lonen in 2004 en 2005. In ruil voor een loonstop zal de overheid een aantal ingrepen in de sociale zekerheid verzachten. In de nieuwe CAO-LEO die eerder dit jaar werd afgesloten, is afgesproken dat de lonen op 1 januari 2004 verhoogd worden met 1,2% prijscompensatie. Dit percentage komt overeen met de stijging van de consumentenprijzen in het tweede halfjaar van 2003. De prijscompensatie is dus een vergoeding die betrekking heeft op een achterliggende periode. De prijscompensatie van 1,2% per 1 januari 2004 valt dus buiten de afspraken van het sociaal akkoord.
Nieuw loongebouw 1-1-2004
19
CUMELA Nederland, november 2003
AANTEKENINGEN -----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Nieuw loongebouw 1-1-2004
20
CUMELA Nederland, november 2003
Postbus 1156 3860 BD Nijkerk tel. infolijn: (033) 247 49 99 fax: (033) 247 49 01 e-mail:
[email protected] website : www.cumela.nl
Nieuw loongebouw 1-1-2004
21
CUMELA Nederland, november 2003