GRAFISCHE CURSUSSEN Dirk Laurent
DRUKKLAAR!
met Enfocus Pitstop Deel 3 pdf controleren voor drukwerk
Enfocus producten • Enfocus Pitstop interface • Certified PDF Het preflight report • De nieuwe 1v4 instellingen voor Enfocus Pitstop o n d e r n e m e r s o p l e i d i n g d t p ■ desktop publishing 1
U
iteindelijk zal je ontwerp moeten gedrukt geworden en is het tijd om een pdf te maken, gebaseerd op de juiste instellingen en pdfstandaarden.
In dit cursusdeel staan we stil bij de mogelijkheden van enfocus Pitstop,
Wat is de doelstelling van deze cursus ?
een plug-in voor Adobe acrobat Pro, waarmee je een pdf kan controleren
of hij drukklaar gemaakt is volgens de internationale PDF/X-1a standaard en volgens de instellingen van de Ghent PDF Workgroup
Deze cursus is het vervolg op het eerste deel waarin gefocust werd op de pdf-export vanuit InDesign en de controle in Adobe Acrobat.
Dirk Laurent © 2010
2 o n d e r n e m e r s o p l e i d i n g d t p ■ desktop publishing
Cursusdelen ■
Deel 1
Enfocus producten en versies.
■
Deel 2
Enfocus Pitstop interface.
■
Deel 3
Certified PDF maken van documenten
■
Deel 4
Het preflight-rapport
■
Deel 5
De nieuwe 1v4 instellingen voor Pitstop.
o n d e r n e m e r s o p l e i d i n g d t p ■ desktop publishing 3
1
Enfocus producten en versies
Of je PDF-documenten maakt of ontvangt, je wil graag dat ze onmiddellijk klaar zijn voor gebruik. Je wil elk probleem dat de workflow kan verstoren, vermijden. Door de PDF-standaarden en PDF-preflightsoftware te gebruiken, kun je dit bereiken. Er kunnen steeds fouten voorkomen in PDF-documenten, en natuurlijk wil je de problemen die je via de PDF-preflight-software op het spoor gekomen bent in een oogopslag terugvinden en oplossen. Je wil graag de oorzaak en de oplossing kennen, zodat je deze problemen kan vermijden in nieuwe documenten. Deze cursus zal je helpen om de PDF-standaarden toe te passen wanneer je PDF-documenten maakt of ontvangt. Als je je PDF-documenten onderwerpt aan een preflightcontrole, krijg je een lijst van (mogelijke) problemen, opgesomd in een preflightrapport. De foutmeldingen uit dit preflightrapport zijn het uitgangspunt voor deze cursus. De meest voorkomende errors uit een preflightrapport worden in detail beschreven. Bij elke fout vind je de mogelijke oorzaak en krijg je tips voor de oplossing. Sommige gevonden fouten uit het PDF-document worden automatisch verbeterd door de beschreven profielen van de vele softwareoplossingen die hier voorgesteld worden. In die gevallen vind je een beschrijving van de opgeloste problemen.
▲ De laatste versies van Enfocus Pitstop Pro 09, een plug-in voor Adobe Acrobat Pro. Er bestaat ook nog een "stand-alone"-versie van het programma, Enfocus Pitstop Extreme en een versie die geïntegreerd kan worden in het opmaakprogramma: Instant PDF
Certified PDF is per definitie gebaseerd op de preflightprogrammatuur van Enfocus. De technologie van Enfocus is
beschikbaar via PitStop Professional, een plug-in voor Acrobat,
maar zit ook ingebouwd in een groot aantal PDF-workflow sys-
temen waaronder Agfa Apogee en Heidelberg Metadimensions. Van PitStop is ook een serverversie beschikbaar. Deze wordt
gebruikt om automatisch grote hoeveelheiden in of uitgaande
bestanden te preflighten en zonodig automatisch te corrigeren. Sinds december 2008 heeft Enfocus een “stand-alone” pakket
op de markt gebracht, Enfocus Pitstop Extreme. Het programma werk “alleen”, het is dus geen plugin voor Adobe Acrobat.
Naar verwachting zullen steeds meer mensen gebruik gaan
maken van de ingebouwde preflightfunctie van Acrobat. Sinds versie 9 zijn er heel wat verbeteringen en mogelijkheden voor het preflighten en corrigeren van pdf-bestanden bijgekomen. Alle gangbare preflightsoftware is in staat een aan-
>> Instant PDF is een losstaand programma waarmee je vanuit ieder pakket (InDesign, QuarkXPress, maar ook Word en
Excel) een goed PDF-bestand kunt maken. Met Instant PDF maak je een virtuele printer. In deze virtuele printer zitten de controlecriteria van PitStop Professional ingesloten. In
het printmenu van welk programma dan ook, verschijnt de
virtuele printer als ‘gewone’ printer. Als je deze printer kiest,
maakt Instant PDF in de achtergrond een PostScript-bestand
en start Distiller op. Distiller maakt het PDF-bestand waarna Instant PDF het bestand weer oppikt om het te controleren. Na de controle krijg je een keuze: reject of accept. Als je
het bestand afwijst (reject) maakt Instant PDF geen PDFbestand aan. Als je het bestand accepteert (accept), dan bewaart Instant PDF het bestand voor je.
Je maakt bij de controle altijd gebruik van controlecriteria die vervat zitten in profielen (.ppp): je controleert een bestand immers op basis van de voorwaarden van de drukkerij. De
tal veel voorkomende fouten automatisch te herstellen.
controlecriteria voor vierkleurenbestanden zijn bijvoorbeeld
Maar is dat ook gewenst? Een automatische correctie
anders dan die voor bestanden met steunkleuren of alleen
levert niet altijd automatisch de beste kwaliteit.
grijswaarden. Je kan de profielen afstemmen op de normen
Bovendien is het de vraag wie verantwoordelijk is voor de
die zijn ontwikkeld voor verschillende soorten drukwerk.
geleverd of degene die het bestand heeft ontvangen en
Professional. Bijna iedere branche heeft een profiel, dus een set
PDF-bestand door de maker van het bestand te laten cor-
vanaf de website www.certifiedpdf.net.
gevolgen van een correctie: degene die verkeerd heeft aan-
De Ghent Workgroup maakt standaardprofielen voor PitStop
gecorrigeerd. Het verdient aanbeveling alle fouten in een
met controlecriteria. Deze profielen kun je gratis downloaden
rigeren in het native-bestand en een nieuw PDF-bestand te
Sommige drukkerijen en printbedrijven maken hun eigen
laten genereren. Hierdoor is niet alleen duidelijk wie verant-
woordelijk is voor de wijzigingen, maar er wordt tevens mee voorkomen dat de fouten bij hergebruik van het oorspronkelijke bestand opnieuw in het PDF-bestand terecht komen.
profiel. De reden kan zijn dat ze specifieke wensen of eisen
hebben of dat ze het niet eens zijn met de inhoud van de stan-
daardprofielen. Als drukkerij of printbedrijf doe je er goed aan om (net als de PDF-instellingen voor Distiller) de profielen te
Veel gebruikte Enfocus programma's:
publiceren op je website, vergezeld door een korte handleiding.
>> PitStop Professional is een plug-in voor Adobe Acrobat.
kun je natuurlijk ook aanbieden om het zelf te installeren. Dit
Je hebt dus altijd Adobe Acrobat nodig om met dit pro-
gramma’s te kunnen werken. Als je de plug-in installeert,
Mocht de vormgever de profielen niet kunnen installeren, dan voorkomt aanleverproblemen in de toekomst.
verschijnen de extra opties voor Pitstop in het programma Acrobat. PitStop Professional kan alleen een “gewoon” PDF-bestand controleren. Het kan niet overweg met PostScript-bestanden.
o n d e r n e m e r s o p l e i d i n g d t p ■ desktop publishing 5
2
de interface van Enfocus Pitstop Voor we de werking van Enfocus Pistop uitleggen, krijg je eerst een overzicht van de belangrijkste vensters en de werkbalk van het programma. Na de installatie verschijnen er in de menubalk van Adobe Acrobat Pro een hele reeks blauwe icoontjes: de Pitstop-tools waarachter telkens een venster schuilgaat.
1
Gebruik de pijltjes naast de gereedschappen om de paletten in en uit te klappen.
5
6 7
8
2
9
9 Enfocus Pitstop Inspector
Enfocus Pitstop Glo
locale correcties (tekst, objecten, kleur,...).
breide correcties op pag
de items in dit venster gebruik je voor kleine,
de knoppen in dit venst
(tekst, objecten, kleur,...
samenstellen met versc
1 Enfocus Pitstop
selectiegereedschappen
Deze knoppen op de werkbalk gebruik je om objecten te selecteren te verplaatsen en te bewerken. Je kan ook nieuwe ojecten aan een pdf toevoegen zoals een ovaal of een rechthoekig kader.
2 Enfocus Pitstop selectie- en bewerkings
gereedschappen voor tekst
Deze knoppen op de werkbalk gebruik je om
objecten en tekst te selecteren te verplaatsen en te bewerken. Je kan ook nieuwe ojecten aan een pdf toevoegen zoals een ovaal of een rechthoekig kader.
5 Enfocus View and File Control Panel
Dit paneel geeft je in één oogopslag informatie over transparantie,
3 Enfocus Pitstop selectie- en bewerkings
kleurenruimte, overdrukinstellingen en pageboxen.
2
gereedschappen voor paden
Deze knoppen op de werkbalk gebruik je om een pad te bewerken. Zo kan je o.a. anker-
3
punten toevoegen of weggooien.
4
4 Enfocus Pitstop meetgereedschappen
Deze knoppen op de werkbalk gebruik je om te meten. Je kan afstanden meten, eigen-
schappen meten met het pipetje en linialen tonen of eigenschappen van een object of
tekst d.m.v. een pipetje meten en toepassen
op iets anders.
5 Enfocus View and File Control Panel
Dit paneel geeft je in één oogopslag infor-
obal Change
Enfocus Convert Color Panel
matie over transparantie, kleurenruimte,
gina- of documentniveau
converteren naar een kleurenruimte en een bron-
6 Enfocus Certified PDF waarschuwing
ter gebruik je voor uitge-
.). Je kan eigen categoriëen
chillende acties.
Dit venster gebruik je om kleuren van objecten te profiel met een passende omrekeningsmethode (rendering intent).
overdrukinstellingen en pageboxen.
Deze knop toont je de status van de certified PDF. De geopende pdf kan volledig conform de Certified PDF-instellingen zijn (groen
vinkje) of kan fouten bevatten (rood kruis).
7 CertifiedPDF.net
(niet actief). Link naar de website en de ppp.profielen
8 Instant PDF Output intent panel
Hier kan je kiezen welk doelprofiel je wenst te selecteren of bewerken.
o n d e r n e m e r s o p l e i d i n g d t p ■ desktop publishing 7
Enfocus PDF Profile Panel
Controleer je PDF-bestand d.m.v. een preflight-profiel dat je hier kan selecteren
Selecteer "New" om een nieuwe "Action List" te maken. De "Action List Editor' gaat open
Action List Panel
Met dit gereedschap kan je een correctietaak selecteren en automatisch uitvoeren.
Knop "Profiles"
Knop "Action List" De knop "Manage" laat je toe eigen "PDF profielen" of "Action Lists" aan te maken.
Selecteer hier het preflight-profiel om uw PDF na te kijken. Eigen aangemaakte PDF-profielen bewaar je in "Local PDF Profiles" Klik op het plusteken. Het volgende venster verschijnt:
Een nieuwe "Action List" te maken Ga naar "Local Action Lists" of Selecteer hier of je het hele document wil nakijken, één pagina of een selectie van pagina's.
"Local PDF Profiles", onderaan in het venster. Klik vervolgens op "Manage" en selecteer
"New". In het venster "Action List Editor" klik
je op het plusteken. In het tweede venster dat veschijnt, kan je nu nieuwe "Actions"
Klik op "Run" om een "Action list" te starten of om uw PDF te preflighten aan de hand van een preflight profiel, bv. "SheetCymk 1v4". Klik op een categorie om de Actions te tonen. Je kan de selectie verfijnen door op één van de "Types" te klikken. Je kan zoveel actions combineren door in de lijst "AND", "OR" of "NOT" te selecteren. Klik vervolgens op de button "ADD" onderaan in het venster. De nieuwe "Action List verschijnt in het "Action List" paneel onder de "Local Action Lists".
8 o n d e r n e m e r s o p l e i d i n g d t p ■ desktop publishing
selecteren en toevoegen.
Een Preflight uitvoeren in Enfocus Pitstop Pro Om een PDF na te kijken, open je het PDF Profile Panel. Klik hetzelfde profiel
aan dat je gebruikt hebt om de PDF te exporteren vanuit InDesign. Heb je bv in InDesign een PDF gemaakt met het profiel "SheetSpotHires_1v4", selecteer dan
in het preflightvenster eveneens "SheetSpotHires_1v4". Dit profiel vind je onder
de "Default PDF Profiles" > "Ghent PDF Workgroup". Kies voor de "2008 specifica-
tions (PDFX-1a)": hier zitten de 1v4-profielen. Selecteer op het profiel en klik de op "Run" pijl. Een voortgangsbalk verschijnt. De PDF wordt nu gepreflight. Vervolgens verschijnt het venster "Enfocus Navigator"
In het bovenste deelvenster van de Enfocus Navigator lees je welke errors en warnings er in de pdf voorkomen. Fouten en waarschuwingen worden "opgelicht" in het PDFbestand. Je kan van "error" naar "error" navigeren en eventueel een herstelling of "fix" uitvoeren.
Het preflight rapport geeft je een overzicht van alle errors en warning. klik op het vergrootglas om naar het probleem in de pdf te gan.
o n d e r n e m e r s o p l e i d i n g d t p ■ desktop publishing 9
De Enfocus Pitstop Inspector gebruiken
1 4 2 6
3
7 5
De eerste knop rechtsboven 1 gebruik je om kleuren van objecten te veranderen. Dat kan de vulling 2 zijn of de kaderlijn 3. Je kan hier via de opties PMS-kleuren oproepen en toevoegen 4 en een ICC-profiel gebruiken 5 . Bij de kleuren kan je ook overdrukken of uitsparen gebruiken voor de vulling 6 en voor de lijn 7.
8 9
De Tweede knop boven 8 gebruik je om tekstaanpassingen uit te voeren. Je kan het lettertype of het corps aanpassen 9 of via de opties kan je een ander font laden, bv een systeemfont om correcties in de tekst te kunnen uitvoeren . De derde knop is er voor de beeldaanpassingen. Je kan informatie oproepen over de geselecteerde foto , het beeld resamplen of de compressie aanpassenen .
Knop vier gebruik je om algemene prepress-problemen op te lossen zoals de aanwezigheid van OPI, het gebruik van lagen en rasterinformatie . Knop 5 gebruik je om kleuren te "remappen"
10 o n d e r n e m e r s o p l e i d i n g d t p ■ desktop publishing
1 2
3 6 4 5
Met Enfocus Pitstop Inspector kan je correcties uitvoeren op object- en tekstniveau. Selecteer met selectiepijl van Pitstop een object dat je wenst aan te passen. Klik op de knop "Inspector" in de gereedschapsbalk 1 Navigeer vervolgens binnen het venster "Inspector" 2 naar één van de knoppen aan de bovenkant 3 en voer vervolgens correcties uit via één van de knoppen aan de linkerkant van het venster 4. De correcties zelf voer je uit in het venster 5. In een aantal vensters kan je opties selecteren 6.
Voorbeeld van een kleuraanpassing in een tekst via "Inspector". De tekst wordt geselecteerd (links)en vervolgens worden de CMYK-waardes (recht) aangepast.
o n d e r n e m e r s o p l e i d i n g d t p ■ desktop publishing 11
3
CERTIFIED PDF maken van documenten
Certified PDF De term certified PDF (cPDF) is in het leven geroepen door Enfocus, vandaar dat je alleen met de Enfocus-producten het label “certified PDF” tegenkomt. Als je
een PDF-document controleert met PDF Inspektor of FlightCheck (dat ook PDFbestanden kan controleren), dan heeft het weliswaar niet het label “certified PDF” maar het is niet slechter.
Als je een PDF-bestand controleert met PitStop Professional, kan dit bestand
correcties (fixes), fouten (errors) en waarschuwingen (warnings) bevatten. Een
error is een ernstige fout waardoor de drukkerij of het printbedrijf het PDF-
bestand niet naar behoren kan verwerken. Een warning is een waarschuwing: er bestaat een kans dat het PDF-bestand niet goed kan worden verwerkt, maar
het is niet per definitie fout. Bevat een bestand geen errors, dan spreken we van een certified PDF. Een certified PDF is dus niets anders dan een PDF-bestand dat
is gecontroleerd op basis van een aantal voorwaarden en goed is bevonden. Een uncertified PDF is een PDF-bestand dat wel is gecontroleerd, maar fouten bevat. Een “gewone” PDF is een PDF-bestand dat in het geheel niet is gecontroleerd. Het Enfocus Certified PDF concept is ontworpen om tegemoet te komen aan
3 essentiële punten waar het merendeel van de gebruikers mee worstelt bij de implementatie van een PDF-workflow:
>> Hoe garandeer je dat een PDF-document goed gecontroleerd wordt met een bepaald PDF-profiel?
>> Hoe bewaar je de consistentie tussen de brondocumenten en het PDF-document als je (kleine) veranderingen kunt aanbrengen in het PDF-document?
>> Hoe beperk je de risico’s en de verantwoordelijkheid als je het PDF-document van een klant verandert voor de definitieve output?
■■ Preflightcontrole uitvoeren in een Certified PDF-workflow Een Certified PDF-workflow ondersteunt de preflightcontrole door:
>> de ontwerper een eenvoudige en gestroomlijnde manier aan te bieden om
preflightcontrole uit te voeren op een PDF-document. Hiervoor kan hij een PDF-profiel gebruiken dat de ontvanger van het PDF-document levert.
>> het PDF-profiel en bijhorende preflightrapport toe te voegen aan het
PDF-document. Dit zorgt ervoor dat er geen twijfel kan zijn over de preflightcontrole van het PDF-document.
>> een duidelijke gebruikersinterface aan te bieden die de documentontvanger 12 o n d e r n e m e r s o p l e i d i n g d t p ■ desktop publishing
Certified pdf in schema
Preflight eerst je opmaak in InDesign met Life Preflight. Exporteer daarna je PDF met één van de GWG-instellingen
Je hebt nu een PDF die je kan preflighten en certifiëren. Start Acrobat pro op en selecteer het Preflight Panel
PPP
Udantistius, conserf ererunt aperit everum acepedipsae. Resti sae numet, et odi consed
Udantistius, conserf ererunt aperit everum acepedipsae. Resti sae numet, et odi consed
Voor het preflighten van de PDF selecteer je identiek hetzelfde profiel waarmee je de PDF aangemaakt hebt. Vink aan dat je een certified PDF wil.
Udantistius, conserf ererunt aperit everum acepedipsae. Resti sae numet, et odi consed
cPDF
Edit Log
Groen vinkje. De PDF is gecertifieerd (geen errors)
Preflight report
Je hebt nu een rapport en een edit log die je de resultaten van de preflight toont.
Rood kruis betekent dat de PDF niet voldoet aan de PDFX-Plus norm. Het is geen cPDF. Je moet de errors verbeteren in Acrobat en Enfocus Pitstop of je maakt een nieuwe PDF in InDesign
o n d e r n e m e r s o p l e i d i n g d t p ■ desktop publishing 13
de mogelijkheid geeft te verif iëren of een PDF-document met succes gecontroleerd werd met het PDF-profiel dat hij of zij aanleverde. De vermelde mogelijkheden helpen om:
>> de ontwerper te motiveren om inderdaad een preflightcontrole uit te voeren op zijn PDF-documenten
>> het aantal problemen in de PDF-documenten van documentontwerpers drastisch te verminderen.
>> PDF-documenten bewerken in een Certified PDF-workflow Om het aantal consistentieproblemen in een document te verminderen bevat de Certified PDF-workflow een mechanisme dat:
>> alle aanpassingen aan een Certified PDF-document vermeldt in een logboek >> deze aanpassingen bewaart in het Certified PDF-document.
Gebaseerd op deze informatie, kun je een logboek van alle bewerkingen
(edit log) genereren in een leesbaar PDF-rapport. Als consistentie tussen het
CERTIFIED PDF
PDF-document en de brondocumenten heel belangrijk is, kun je het logboek
Een certified PDF is pas "certified" als hij voldoet aan volgende regels:
pen, kan het Certified PDF-document ook een referentie naar de verschillende
>> het PDF-bestand moet met een
gebruiken om de brondocumenten aan te passen. Om je bij dit werk te hel-
brondocumenten van het PDF-document bijhouden. Je kunt deze referentie
gebruiken om je ervan te vergewissen dat het brondocument niet bewerkt is nadat het PDF-document gemaakt werd.
PDF-profiel gecontroleerd zijn;
Verantwoordelijkheid
moet het Preflight Rapport
■■ Aandachtspunten bij verantwoordelijkheid
>> het gecertificeerd PDF-bestand bevatten
Wanneer je een PDF-document van iemand anders verandert, zorg je niet alleen
gecertificeerd PDF-bestand
eindverantwoordelijkheid voor het resultaat? Veel drukkers en dienstverleners
>> bekijk de historiek van een
voor inconsistenties maar vaak ook voor dubbelzinnigheid: wie draagt nu de
staan weigerachtig tegenover het bewerken van de documenten van hun klan-
ten. Zij vrezen namelijk dat zij de verantwoordelijkheid zullen dragen als er iets fout loopt.
■■ Verantwoordelijkheid in een Certified PDF-workflow De Certified PDF-workflow regelt de aandachtspunten bij verantwoordelijkheid door:
>> een gedetailleerd logboek aan te maken van alle aanpassingen in een PDFdocument
>> het PDF editing proces bij te houden, wie bracht wanneer welke veranderingen aan
>> een stevig roll-back mechanisme te implementeren waarmee je heel vlug kunt terugkeren naar de vorige bewaarde versie van je PDF-document (snapshot)
>> de mogelijkheid te bieden om elke twee snapshots met elkaar te vergelijken zodat je de verschillen makkelijk ziet en kunt evalueren.
Wat is een Certified PDF? Elk PDF-document bevat metadata: informatie over het document zelf. Het
dialoogvenster Document Summary van Adobe Acrobat bevat, bijvoorbeeld, metadata zoals:
>> de titel van het document
>> het onderwerp van het document
>> de tekstverwerker waarin het originele document gemaakt is (Creator). Een Enfocus Certified PDF-document bevat bovendien de volgende metadata:
>> een verwijzing naar een of meer brondocumenten waarop het PDF-document gebaseerd is
14 o n d e r n e m e r s o p l e i d i n g d t p ■ desktop publishing
>> het PDF-profiel
>> een preflightrapport
>> identificatie van de gebruiker en het systeem
>> een logboek van de bewerkingen, met een lijst van alle aanpassingen aan het PDF-document per sessie (de tijdspanne waarin een PDF-document geopend, bewerkt en bewaard is)
>> opmerkingen bij de sessie. ■■ Persoonlijke informatie in een Certified PDF Een Enfocus Certified PDF-document kan twee soorten gebruikersinformatie
bevatten: persoonlijke informatie en systeeminformatie. Beide soorten hebben hun eigen doel:
>> De persoonlijke informatie bevat jouw naam en de contactgegevens van het bedrijf, eventueel aangevuld met een boodschap. Je kunt dit invullen zodat
bepaalde mensen je kunnen bereiken wanneer ze vragen hebben over bewerkingen of preflightcontroles die gebeurd zijn in dit PDF-document.
>> De systeeminformatie bevat de details van de persoon die de PDF registreerde en informatie over jouw bestur ingssysteem, netwerk en computer. Deze
informatie kan niet veranderd worden en is daarom een betrouwbare bron om bijvoorbeeld verantwoordelijkheid aan te duiden. Wanneer personen
verantwoordelijkheid opeisen of ontkennen over een bepaalde aanpassing in een PDF-document, levert de systeeminformatie onbetwistbaar bewijs. Deze informatie staat in het logboek van de bewerkingen om aan te tonen wie welke veranderingen aanbracht tijdens een bepaalde sessie.
>> Opmerkingen bij de sessie
Venster voor de persoonlijke gegevens die aan de PDF gehangen worden.
>> Het Certified PDF-mechanisme uit Enfocus PitStop geeft je de mogelijkheid om de kwaliteit van je PDF-workflow te verhogen door opmerkingen toe te
voegen aan het logboek van de bewerkingen (edit log). Zo kun je bijvoorbeeld, voor je je PDF-document naar de uitgever stuurt, verklaren waarom bepaalde aanpassingen gemaakt zijn. Je kunt per bewerkingssessie opmerkingen toe-
voegen. Een bewerk ingssessie is de tijdspanne waarin je een PDF-document opent, bewerkt en bewaart. ■■ Taakinformatie (Job Info) Enfocus Certified PDF-documenten kunnen ook taakinformatie bevatten.
Taakinformatie bestaat uit elke soort informatie die je met de ontvanger wil uitwisselen over het PDF-document. Het gaat bijvoorbeeld over:
>> de naam van de persoon voor wie het PDF-document (uiteindelijk) bedoeld is, het adres van zijn bedrijf en de contactgegevens
>> eventuele bijkomende opmerkingen waarmee de PDF-documentontvanger
rekening moet houden, bijvoorbeeld richtlijnen over hoe het PDF-document
gedrukt moet worden of wat er nog moet gebeuren met het PDF-document.
>> Verwijzingen naar het originele brondocument
Je kunt in je Certified PDF-document verwijzingen toevoegen naar een of meerdere brondocumenten waarop het PDF-document gebaseerd is. Dit maakt het
jou en de PDF-ontvanger niet alleen makkelijk om de brondocumenten terug te
vinden, je kunt ook makkelijk nagaan of de brondocumenten gewijzigd werden nadat de Certified PDF-workflow voor een bepaald PDF-document begonnen
was. Vooral als je het brondocument wilt updaten naar het bewerkte PDF-document, kun je het rapport van het logboek gebruiken om de aanpassingen aan te brengen in het brondocument. Op dat ogenblik is het van cruciaal belang om te weten of je in de juiste versie van het brondocument werkt. ■■ Het logboek van de bewerkingen (edit log)
Taakinformatie of "edit log" geeft aan wat er met de PDF gebeurt is
o n d e r n e m e r s o p l e i d i n g d t p ■ desktop publishing 15
Het Certified PDF-mechanisme uit Enfocus PitStop Professional maakt een verslag van elke bewerkingssessie van een Certified PDF-document. Dit betekent
dat alle bewerk ingen van het PDF-document chronologisch opgeslagen worden in het PDF-document. Deze bewerkingen worden op twee verschillende manieren opgeslagen, afhankelijk van het gebruikte programma:
>> Als je je PDF-document bewerkt met een van de plug-in-toepassingen die
compatibel zijn met Enfocus Certified PDF, bijvoorbeeld Enfocus PitStop Pro-
fessional of Enfocus PowerUp PDF, dan worden de aanpassingen onmiddellijk bewaard in het logboek van de bewerkingen. Het logboek bevat dan een gedetailleerde aantekening voor elke aanpassing.
>> Als je je PDF-document bewerkt met een niet-compatibel PDF-bewerkings-
programma van een andere leverancier, dan zal Enfocus PitStop Professional de aanpassingen opvangen en registreren. Maar in het logboek vind je dan
geen details over de aanpassingen of het product waarmee de aanpassingen gemaakt zijn.
■■ De geschiedenis van het document Het Certified PDF-mechanisme uit Enfocus PitStop Professional geeft je de
mogelijkheid om de geschiedenis van je PDF-document te bekijken. Je kunt een chronologische lijst opvragen van alle bewerkingssessies die jouw Certified PDF-document ondergaan heeft.
De chronologische lijst van sessies bevat de volgende informatie: het Certified PDF-product dat de sessie noteerde
>> de persoon of het bedrijf dat verantwoordelijk is voor de sessie
>> de tijd en datum van het einde van de sessie. Je kunt dus makkelijk sessies met elkaar vergelijken of een sessie bewaren als snapshot:
>> Twee versies van je PDF-document visueel vergelijken is handig om duidelijke veranderingen op te merken. Je selecteert twee sessies en klikt op de
knop Compare Visually. Enfocus PitStop Professional zal dan twee snapshots maken die de eindversies van het document na elke sessie tonen en zal deze twee snapshots naast elkaar op het scherm zetten.
>> Een snapshot is een visuele voorstelling van het PDF-document op het ogen-
blik dat het bewaard is na een bewerkingssessie. Om terug te keren naar een vorige versie van je PDF-document, kun je dit snapshot bewaren. Je hoeft dit
snapshot echter niet na elke sessie te bewaren: je kunt gewoon een sessie uit de lijst selecteren en het snapshot van deze sessie bewaren op elk moment van de workflow.
Enfocus Certified PDF workflow opstarten voor een PDF Beschrijving Wanneer je bv. met Enfocus PitStop een Certified PDF-workflow voor een PDFVink "Certified PDF Preflight" aan om uw document "Certified" te maken.
document opstart, kun je er Enfocus Certified PDF-informatie aan toevoegen, bv.:
>> een verwijzing naar een of meerdere brondocumenten >> een ingesloten PDF-profiel
>> een opmerking bij een bepaalde sessie, dit is elke keer dat je een PDF-document opent, bewerkt en bewaart.
Bovendien blijven alle aanpassingen, preflightcontroles en zelfs verschillende
versies bewaard in het PDF-document, zo kun je ze altijd later bekijken, of zelfs terugkeren naar een vorige versie.
16 o n d e r n e m e r s o p l e i d i n g d t p ■ desktop publishing
Werkwijze Ga als volgt te werk om een Enfocus Certified PDF-workflow op te starten voor een PDF-document:
1 Open het PDF-document in Adobe Acrobat. 2 Kies Certified PDF > Preflight and Save 3 Selecteer een PDF-profiel uit de lijst of klik op de knop Browse en zoek het gewenste profiel (.ppp).
4 Voeg, indien nodig, een verwijzing naar een of meerdere brondocumenten en opmerkingen bij de huidige sessie toe.
5 Een dialoogvenster vraagt je om nu of later een preflightcontrole uit te voeren
op je PDF-document. Klik op Now. Het PDF-document ondergaat een preflight controle en het preflightrapport verschijnt. Je kunt dit rapport gebruiken om de nodige verbeteringen aan te brengen in het PDF-document of in de originele brondocumenten.
■■ De status van een Enfocus Certified PDF-workflow controleren De Enfocus Certified PDF status knop toont je onmiddellijk de status van een PDF-document in de Enfocus Certified PDF-workflow. Open een PDF-document in Adobe Acrobat. Controleer de Enfocus Certified PDF-statusknop in het resultaatvenster na de certified pdf-controle:
>> Als op de knop een groen vinkje staat,
betekent dit dat het PDF-document
voldoet aan de criteria van het PDF-profiel.
>> Als op de knop een rood kruisje staat,
betekent dit dat het PDF-document niet
klaar is voor output. Lees in het venster wat het probleem (error) is. Probeer de
error te corrigeren en voer opnieuw een controle uit, tot je een groen vinkje ziet.
Enfocus Certified PDF-documenten ontvangen Als jouw klant een PDF levert die ‘Enfocus Certified’ is, kun je die met vertrou-
wen in ontvangst nemen. Het label ‘Enfocus Certified PDF’ is op zich immers al een kwaliteitsgarantie.
In principe moet je enkel de Certified PDF-status van de PDF-bestanden controleren, en dit merk je in een oogopslag aan de Enfocus Certified PDF-statusknop
De Enfocus Certified PDF status geeft weer welk profiel je gebruikt hebt en Wat de status van het gecontroleerde documents is: gcertifieerd of niet (error)
bovenaan in de werkbalk in Adobe Acrobat.
Ga als volgt te werk om de status van een document in een Enfocus Certified PDF-workflow te controleren:
Open het PDF-document in Adobe Acrobat. Controleer de Enfocus
Certified PDF-statusknop bovenaan in de werkbalk :
>> Als op de knop een groen vinkje staat betekent dit dat het PDF-document voldoet aan de criteria van het PDF-profiel.
>> Als op de knop een rood kruisje staat betekent dit dat het PDF-document niet klaar is voor output. Klik op het rode kruisje om de oorzaak van het probleem terug te vinden.
>> Als de Enfocus Certified PDF-statusknop er zo uitziet
betekent dit dat de
Enfocus Certified PDF-workflow voor dit document nog niet opgestart is.
Klik op de knop om de Enfocus Certified PDF-workflow te starten. Mogelijke problemen die kunnen opduiken zijn:
>> Het Enfocus Certified PDF-profiel dat ingesloten is in het PDF-document komt niet overeen met een van de PDF-profielen in je Enfocus PitStop PDF Profile
o n d e r n e m e r s o p l e i d i n g d t p ■ desktop publishing 17
Control Panel. Ga na of het PDF-document werd aangemaakt met het juiste profiel. Als dat niet de oorzaak is, kun je ook nagaan of het profiel wel in je Enfocus PitStop PDF Profile Control Panel voorkomt.
>> Het PDF-document onderging nog geen preflightcontrole, er werden wijzi-
gingen aangebracht in het document nadat de preflightcontrole uitgevoerd werd, of er zijn fouten ontdekt bij de controle. Klik op Show Report en breng
wijzigingen aan in het PDF-document. Stuur, indien nodig, het PDF-document samen met het rapport terug naar de ontwerper zodat hij de originele documenten kan aanpassen en jou een nieuw PDF-bestand bezorgen. Als je het Enfocus Certified PDF-document kunt aanpassen, moet je toch het aange-
paste PDF-bestand naar de ontwerper sturen. Hij kan dan precies nagaan
welke aanpassingen gebeurd zijn door de vergelijkingsfuncties van Enfocus Certified PDF: ‘Visually’ en ‘Using the Edit Log’. Deze zijn toegankelijk via de
Historyknop van het Certified PDF menu. Dit geeft hem of haar de mogelijk heid om de originele documenten aan te passen. Zo komen de fouten niet meer voor in latere versies.
■■ PDF-documenten interactief controleren met Enfocus PitStop Professional Enfocus PitStop Professional laat je toe een interactieve preflightcontrole uit te
voeren op een PDF-document. Je opent het PDF-document dan in Adobe Acrobat en controleert enkele kenmerken aan de hand van een vooraf ingesteld PDFJe kan ook "voor" en "na" visueel met elkaar vergelijken. De verschillen worden in dePDF gemarkeerd.
profiel. Je kunt het rapport gebruiken om de fouten te verbeteren, of om aan de ontwerper te vragen ze te verbeteren.
Ga als volgt te werk om een PDF-document interactief te controleren: Open het PDF-document dat gecontroleerd moet worden.
In het Window menu kies je Show Pitstop Preflight Control Panel. Klik op Import in het tabblad Managing.
Selecteer het profiel dat je wil gebruiken om het PDF-document te controleren en klik op Open.
Het profiel verschijnt in het Enfocus PDF Control Panel. Klik op Create Report in het tabblad Checking. Het PDF-document wordt
gecontroleerd en het rapport verschijnt. Je kunt het rapport gebruiken om de fouten te verbeteren of om ze door de ontwerper te laten verbeteren. ■■ Fouten ontdekken in een preflightrapport Het rapport mag geen enkele fout bevatten. Als de preflightcontrole fouten ontdekt in het PDF-document, moet de ontwerper deze verbeteren in zijn
opmaakprogramma, of in het PDF-document met Enfocus PitStop Professional. De waarschuwingen of fouten uit het rapport bevatten hyperlinks. Als je erop klikt, zie je de plaats van de respectieve waarschuw ing of fout. ■■ Gerapporteerde problemen oplossen Indien het PDF-document fouten vertoont, dan moeten er wat gedaan worden aan de oorzaken van die fouten.
Het ideale scenario is dat je de klant een Enfocus Certified PDF-document met het preflightrapport teruggeeft en dat de ontwerper de gevraagde aanpas-
singen aanbrengt in het PDF-document. Een ontwerper kan in een Enfocus
Certified PDF-document alle gemaakte aanpassingen aan een bepaald PDFdocument bijhouden. De ontwerper kan de noodzakelijke aanpassingen aanbrengen in de originele bronbestanden.
Een andere mogelijkheid is het PDF-document aan te passen met Enfocus
18 o n d e r n e m e r s o p l e i d i n g d t p ■ desktop publishing
PitStop Professional. Dit is in sommige gevallen aangewezen, denk maar aan
globale kleurveranderingen in verschillende objecten (tekst en illustraties) die waarschijnlijk met verschillende software-programma’s aangemaakt zijn en samengebracht in een enkel document. Soms is het zelfs noodzakelijk om de
deadline te halen of omdat je gewoon de tijd niet hebt om de originele brondocumenten te zoeken en te bewerken. Let er dan wel op dat die aanpassingen enkel in het PDF-document gebeurd zijn en niet in de originele brondocu-
menten. Een zekere ‘post-synchronisatie’ tussen de bronbestanden en het
PDF-bestand is dus nodig: de originele brondocumenten moeten op dezelfde manier aangepast worden.
Wat verder in deze cursus krijg je een overzicht van alle foutmeldingen die in
een preflightrapport kunnen voorkomen na een preflightcontrole. Elke foutmelding geeft een gedetailleerde beschrijving van het probleem en een procedure of tips om het op te lossen.
De "edit log" toont je de verschillende sessies die de PDF doorlopen heeft bij de preflight.
o n d e r n e m e r s o p l e i d i n g d t p ■ desktop publishing 19
4
PrefligHT RAPpORT in Enfocus Pitsop
Je kunt de beschrijving van een bepaald probleem makkelijk terugvinden via de overzichtslijsten. In deze lijsten vind je alle errors (fouten) en cautions (waarschuwingen), gerangschikt volgens profiel De foutmeldingen of berichten in een preflightrapport zijn wel eens te kort, te technisch of te onduidelijk. En zelfs al komt de boodschap duidelijk over, dan is er nog de vraag: hoe los ik dit probleem nu op zodat ik een correcte PDF kan aanmaken. Het is vooral deze vraag waarop dit hoofdstuk een antwoord probeert te brengen.
Preflight Report Na de controle met PitStop Professional zie je de bevindingen van de controle.
Deze zijn samengevat in een Preflight Report. Dit rapport bevat errors, warnings en fixes. Een fix is een reparatie die PitStop heeft uitgevoerd.
Twee soorten problemen Als een PDF-document een preflightcontrole ondergaan heeft, krijg je een preflightrapport. Dit preflightrapport is een PDF-document en bevat de volgende hoofdstukken:
De eerste pagina van het preflightrapport bevat een lijst van de problemen die in het PDF-document gevonden werden. Een gerapporteerd probleem is niet
noodzakelijk een fout. Als een PDF-document een bepaald criterium niet behaalt, zal de ernst van het probleem bepalen hoe het gerapporteerd wordt:
>> als waarschuwing (Information), voorafgegaan door het label ‘Caution’ >> als fout (Error)
■■ Waarschuwing (Information - Caution) Als een probleem in het rapport verschijnt als waarschuwing, is het niet altijd een fout in de strikte zin van het woord. Het is enkel een opmerking die je aandacht
vestigt op een bepaalde eigenschap van het gecontroleerde PDF-document. Bijvoorbeeld, een van de controlepunten uit het profiel is ‘lege pagina’s
aangeven’ (‘Page is empty’). Dit criter ium op zich is niet cruciaal: dat een PDF-
document nog lege pagina’s bevat, maakt het niet ongeschikt om af te drukken. De waarschuwing uit het rapport wijst je er enkel op dat het PDF-document
lege pagina’s bevat. Jij kunt dan controleren of de lege pagina’s noodzakelijk zijn en de overbodige verwijderen. ■■ Fouten (Errors)
Als het preflightrapport fouten bevat, dan is het PDF-document zeker niet klaar voor output. Je kunt het rapport gebruiken om de fouten terug te vinden en te verbeteren, ofwel in het PDF-document ofwel in de brondocument. Bij-
voorbeeld, je krijgt een foutmelding als het PDF-document RGB-kleuren bevat en gecontroleerd wordt met een profiel voor offsetvierkleurendruk. Enfocus
PitStop Professional biedt een eenvoudige manier om de fout te herstellen in het PDF-document zelf. Bovendien is het heel wat makkelijker om foutieve
kleuren aan te passen in het PDF-document zelf dan in het brondocument of de brondocumenten. Je kunt hiervoor in Enfocus PitStop Professional de GlobalChangefunctie of een Action List gebruiken.
In sommige gevallen verbetert het PDF-profiel automatisch de fout door een
‘fix’ te gebruiken. Het rapport geeft aan hoe het probleem opgelost is, bijvoorbeeld via boodschappen als ‘Objects compressed’ of ‘Converted color’.
>> Als het PDF-document problemen bevat, zullen die gerapporteerd worden als fout (Error) of waarschuwing (Caution) in het preflightrapport. Als er fouten (Errors) werden aangetroffen dan blijft het PDF-document open in Adobe
Acrobat. Je kunt dit preflightrapport gebruiken om de nodige correcties aan te brengen in je brondocument of in het PDF-document. De waarschuwingen en
fouten in het rapport bevatten hypertext-koppelingen. Als je erop klikt, zie je de plaats van de respectieve waarschuwing of fout.
o n d e r n e m e r s o p l e i d i n g d t p ■ desktop publishing 21
Beschrijving van de fouten en waarschuwingen in de PDF-rapporten Inleiding Dit deel geeft een overzicht van alle fouten en waarschuwingen die kun-
nen gerapporteerd worden als je een van de PDF-profielen gebruikt. Hoewel
deze (mogelijke) problemen hier beschreven zijn in het kader van de Enfocus
PDF-fouten Volgens een Amerikaans onderzoek van Seybold zijn dit de meest voorkomende fouten: >> Beeldresolutie te laag >> Fonts niet ingesloten >> Verkeerde kleurenruimte >> Verkeerde trim of bleed informatie >> Inconsistentie met native files (haarlijnen, verlopen) >> foutief benoemde of geconverteerde steunkleuren >> Te hoge compressie van beelden (artifacts,kwaliteitsverlies) >> Foutieve paginaformaten >> Transparantie
PDF-profielen, blijven ze niet beperkt tot de Enfocus workflows: ze kunnen in
elke workflow die op PDF-bestanden gebaseerd is voorkomen, welke PDF- soft-
wareoplossing je ook gebruikt. Vraag bij jouw uitgever of drukker na of deze of andere instellingen of profielen voldoen aan hun specifieke vereisten voor je
ze gebruikt. Je kunt de overzichtslijsten gebruiken om de beschrijving van een bepaalde fout of waarschuwing terug te vinden
Fouten en waarschuwingen uit de categorie ‘Document Format’ ■■ PDF version is not equal to 1.3 De versienummers van PDF-bestanden verschillen van de versienummers van het programma Adobe Acrobat..
Als het versienummer van het PDF-bestand lager is dan 1.3, betekent dit dat het PDF-bestand gemaakt is:
>> met Acrobat Distiller 3.x
>> met Acrobat Distiller 4.x of 5.x, maar de opdrachtopties (Job Options) zorgen ervoor dat het bestand compatibel is met versie 1.2.
Maak een nieuw PDF-document aan en zorg ervoor dat de PDF-versie hoger is dan 1.3. Je kunt dit op de volgende manier doen:
>> Foutieve of ontbrekende ICC-profielen
>> Gebruik minstens Acrobat Distiller 4.x om je PostScript-bestand om te zetten
>> Overdruk >> Lagen
>> Zet bij PDF export vanuit IndesIgn de “Compatibiliteit” op Acrobat 4 (PDF 1.3)
in een PDF-document.
■■ Document needs repair on open Het PDF-bestand is beschadigd en moet worden hersteld.
Maak het PDF-bestand opnieuw aan of bewaar het in Adobe Acrobat. Kies File > Save as en bewaar het PDF-bestand onder dezelfde naam.
Fouten en waarschuwingen uit de categorie “Document Info” ■■ Document Producer info string contains: Acrobat PDFWriter Het PDF-bestand is aangemaakt met Adobe PDF Writer.
Gebruik geen PDF-Writer om een PDF te genereren. Gebruik “Exporteren” vanuit het menu “Bestand” in InDesign og gebruik Acrobat Distiller om een PDF te maken. PDF Writer zit niet meer in de Creative Suite.
In de nieuwe versie van de GWG Pistopinstellingen, 1v4, wordt een waarschuwing bij het gebrui van een PDF Writer genegeerd.
Fouten en waarschuwingen uit de categorie “Security” ■■ Document has security Je kunt je PDF-documenten beveiligen. Je kunt een paswoord gebruiken om de toegang tot bepaalde functies te beperken: >> de PDF-documenten afdrukken >> het PDF-document wijzigen >> tekst en beeld selecteren 22 o n d e r n e m e r s o p l e i d i n g d t p ■ desktop publishing
>> commentaar toevoegen aan de PDF-documenten. Bewaar je PDF-document zonder beveiliging. Ga als volgt te werk in Acrobat. >> Open het PDF-document.
>> Kies Geavanceerd > Beveiliging.
>> Kies “Beveiligingsbeleid beherenen” klik op Change Settings.
>> Klik om de geselecteerde beveiligingsparameters te wissen en klik op OK >> Klik op Close.
>> Bewaar het PDF-document en sluit het.
Fouten en waarschuwingen uit de categorie “Page Size” ■■ Not all pages have the same orientation Een enkel PDF-document kan zowel staande als liggende pagina’s bevatten.
Als dit het geval is, dan kan er een waarschuwing (‘Caution’) verschijnen in het preflightrapport. Controleer je PDF-document om je ervan te vergew issen dat sommige pagina’s niet onopzettelijk werden geroteerd.
Je kunt de pagina’s die de waarschuwing veroorzaken roteren in Adobe Acrobat, zodat ze dezelfde ligging krijgen als de rest van het document: Kies Document > “Pagina’s roteren”.
Kies hoe je de pagina’s in kwestie zou willen roteren: 90 graden in wijzerszin, 90 graden tegen wijzerszin of 180 graden.
Geef op welke pagina’s je wil roteren. Je kunt een aantal criteria combineren om aan te geven welke pagina’s precies moeten worden geroteerd:
>> Paginabereik: je kunt ofwel een aantal pagina’s selecteren (Selectie), ofwel een bereik opgeven (Van...tot...) ofwel alle pagina’s kiezen.
>> Even of oneven pagina’s: binnen het gekozen paginabereik kun je ofwel enkel de even, enkel de oneven, of alle pagina’s laten roteren.
>> Staand of liggend: binnen het gekozen bereik kun je ofwel enkel de staande, enkel de liggende, of alle pagina’s laten roteren.
■■ Not all pages in the document have the same media size Er bevinden zich pagina’s met verschillende formaten in het PDF-bestand. Ook dit kan soms de bedoeling zijn. Indien dit niet het geval is:
Maak per paginaformaat een nieuw, afzonderlijk PDF-bestand aan. Je kunt bv. de pagina’s met een afwijkend formaat uit het PDF-document lichten en als
afzonderlijke PDF-bestanden bewaren. Dit doe je in Adobe Acrobat met het commando Document > Pagina’s uitnemen waarbij je de keuze “Pagina’s verwijderen na uitnemen” aanvinkt.
In Adobe Acrobat pro kan je pagina's uitnemen en verxwijderen.
Fouten en waarschuwingen uit de categorie “Page Info” ■■ Object removed Het PDF-document bevat een of meerdere documenten die helemaal uit de media box staan (en die dus niet zichtbaar zijn in Adobe Acrobat). De media box komt
overeen met de afmetingen van het papier waarop je je document zal afdrukken, bv. A4 of A3. Doorgaans is de media box iets groter dan het paginaformaat (page
size) dat je kiest als je een PDF aanmaakt vanuit je bronbestand, omdat de media box ook nog paskruisen, registratietekens, afloop en paginainformatie bevat.
Je kan in Enfocus PitStop Professional de media box van je PDF-document nog ver-
kleinen. In dit geval is het mogelijk dat sommige objecten zich buiten de media box verplaatsen en zo onzichtbaar worden. Het PDF-profiel verwijdert deze objecten.
o n d e r n e m e r s o p l e i d i n g d t p ■ desktop publishing 23
■■ Page
is empty Het document bevat een lege pagina. Dit kan de bedoeling zijn, bv. als een hoofdstuk eindigt op een lege, even pagina.
Verwijder de lege pagina in Adobe Acrobat (klik op Document en Delete Pages) en controleer of de paginanummers nog steeds consistent zijn. Als dit niet het
geval is, kun je:
>> De lege pagina’s in het brondocument verwijderen en een nieuw PDF-bestand aanmaken.
>> De pagina’s hernummeren met een PitStop Action List. ■■ Number of pages more than 1 Het PDF-document mag slechts uit 1 pagina bestaan (bv voor een advertentie ine een magazine).
Controleer je origineel document en zorg ervoor dat het maar uit 1 pagina bestaat.
Een objectkleur converteren naar CMYK via de Enfocus Inspector en de deelvensteropties
Fouten en waarschuwingen uit de categorie “Process Color” ■■ RGB color is used Sommige objecten in het PDF-document bevatten RGB-kleuren. Een object kan zowel tekst als een lijntekening of pixelbeeld zijn. RGB-kleuren moeten gecon-
verteerd worden in functie van het geschikte kleurmodel.
>> Converteer de tekst of lijntekening naar het geschikte kleurmodel. Je kunt
dit in Adobe Acrobat doen of via de Enfocus PitStop Inspector, een algemene kleurverandering of een Action List.
>> Converteer het pixelbestand in functie van het geschikte kleurmodel: open het bestand in Adobe Photoshop, selecteer Image en klik op Mode en CMYK Color. Importeer het bestand weer in het opmaakprogramma (of update de Het converteren van documentkleuren via het venster "Convert Color"
link naar dit bestand) en maak het PDF-bestand opnieuw aan. Je kunt het
beeld ook in Adobe Acrobat aanpassen via de Enfocus PitStop Inspector of met een algemene kleurverandering of Action List.
■■ Calibrated Gray or Calibrated RGB/Lab-color is used Het PDF-document bevat tekst of objecten in gekalibreerd grijs of gekalibreerd RGB. De reproductie van een kleur of van een grijswaarde verschilt enigszins
van een inputapparaat (bv., een scanner of een digitale camera) tot een output24 o n d e r n e m e r s o p l e i d i n g d t p ■ desktop publishing
apparaat (bv., een computerscherm). Daardoor kunnen de kleuren die je op het scherm ziet verschillen van de kleuren als je de PDF afdrukt. Om dit te vermijden bevatten gekalibreerde kleuren informatie over hoe elk apparaat (bv. een
kleurenmonitor) zijn standaard parameters compenseert zodat kleuren exact gereproduceerd worden.
De gekalibreerde kleur kan bijvoorbeeld aanduiden dat scherm X 5 % rood moet toevoegen om de gewenste kleur correct weer te geven. Gekalibreerde kleuren
zijn slechts nuttig als ze voor een volledig gekalibreerde workflow gelden. In dat geval zijn zowel de input- en de outputapparaten in de workflow als het beeldscherm waarop het document bekeken wordt gekalibreerd.
1 Klik op het rode kruisteken in het
Controleer je bronbestanden en kijk of er kleurdefinities van gekalibreerd grijs
Preflight-rapport
of gekalibreerd RGB in voorkomen. Vervang het gekalibreerd grijs of het gekali-
2 Kies Window > Show PitStop Inspector en
breerd RGB door een CMYK-kleur of een steunkleur.
controleer de waarden van het gekalibreerd
In Enfocus PitStop Professional ga je als volgt te werk:
grijs of gekalibreerd RGB.
1 Klik op het rode kruisteken in het Preflight-rapport
3 Kies Window > Show PitStop Global Change.
Het Enfocus PitStop Navigator Panel verschijnt en het eerste object in gekali-
2 Kies Window > Show PitStop Inspector en controleer de waarden van het
6 Verander vervolgens de kleur
klik op Grab fill 5.
breerd grijs of in gekalibreerd RGB is zichtbaar.
1
Selecteer het tabblad Object > Color 4 en
2
4 5
3 6
o n d e r n e m e r s o p l e i d i n g d t p ■ desktop publishing 25
gekalibreerd grijs of gekalibreerd RGB. 3 Kies Window > Show PitStop Global Change. 4 Selecteer het tabblad Object > Color en klik op Grab fill. In de zone “To” selecteer je de kleur waarin je het gekalibreerd grijs of gekalibreerd RGB wilt veranderen. Dit kun je op verschillende manieren doen:
>> Klik op Load en laad een kleur uit het kleurenmagazijn (repository).
>> Selecteer een object in het PDF-document dat de juiste kleur heeft, en klik daarna op Grab Fill in het Global Change veld.
>> Specificeer de CMYK-waarden en klik op Save om deze kleur later te kunnen hergebruiken. Klik op Apply.
Voer een van de volgende acties uit:
>> Selecteer Apply to > Complete Document en klik op Apply om deze verandering in het volledige PDF-document uit te voeren.
>> Klik op Save as Action List als je nog andere PDF-documenten hebt met Action list om de inktlaagdekking na te kijken.
deze gekalibreerde kleur.
■■ Total ink coverage of flat CMYK is larger than % Er is een CMYK-kleur gebruikt waarbij de vier kleuren samen meer dan een maximum toegestane percentage inktdekking geven, bv. 320 %.
Verminder de totale inktdekking van de vier CMYK-kleuren tot minder dan de
percentage vermeld in het preflightrapport. Dit kun je doen in je opmaakpakket of met een Action List.
Fouten en waarschuwingen uit de categorie “Spot Color” ■■ Document uses separations, should be = 0 Bij offsetvierkleurendruk wordt een aparte plaat gebruikt voor elke CMYK-kleur (cyaan, magenta, geel, en zwart). Elke plaat drukt één kleur, waarbij de pas-
kruizen ervoor zorgen dat de verschillende kleuren precies boven elkaar kunnen worden gedrukt.
Het PDF-profiel kijkt het aantal kleurscheidingen na en vergelijkt het met het gewenste aantal. De volgende scheidingen worden hierbij niet meegeteld:
>> De basisseparaties voor de CMYK-kleuren cyaan, magenta, geel en zwart. >> De steunkleur “All” die gebruikt wordt voor de paskruizen.
>> De parameters zijn afhankelijk van je controle van het PDF-document: je kunt nagaan of het document geschikt is om in CMYK of in steunkleuren af te
printen. De onderstaande tabel geeft je een overzicht van de parameters en hun respectieve betekenissen.
Controleer het originele document op het gebruik van CMYK-kleuren en steun-
kleuren. Als je beschikt over Enfocus PitStop Professional, dan kun je eventueel een algemene kleurverandering uitvoeren. Als je deze kleurverandering in Het converteren van kleuren via een Action List
verschillende PDF-documenten moet uitvoeren, dan kun je deze algemene kleurverandering het best als Action List bewaren. ■■ Renamed spot color
Het PDF-document bevat twee steunkleuren waarvan de namen slechts ver-
schillen op het niveau van het achtervoegsel, bv. Rubine Red CV en Rubine Red CVU. Het is aangeraden om dit soort conflicten te vermijden.
Alle achtervoegsels van de conflicterende namen CV, CVU of CVC worden automatisch vervangen door CV.
26 o n d e r n e m e r s o p l e i d i n g d t p ■ desktop publishing
■■ Spot color “X” and spot color “Y” have the same CMYK values Als je twee steunkleuren met dezelfde CMYK-waarden, maar met verschillende namen in het document gebruikt, dan worden ze beschouwd als onduidelijk gedefinieerde steunkeuren.
Met een check kun je nakijken of er onduidelijke steunkleurendefinities aanwezig zijn in het PDF-document. Het gevaar met deze onduidelijk definities is dat
deze steunkleuren wel verschillend lijken op het scherm en in vierkleurendruk, maar dezelfde kleur hebben als je ze afdrukt met steunkleuren.
Controleer je bronbestanden en de CMYK-waarden van de steunkleuren, ook in geïmporteerde lijntekeningen. Verwijder de overbodige steunkleuren.
Met PitStop Professional is het makkelijker deze fout te verbeteren en je steun kleuren te beheren met het kleurenmagazijn (repository). ■■ Spot color does not end in CV Het PDF-document bevat een of meer steunkleuren met namen waarvan het suffix niet eindigt op CV, bv. Rubine Red CVU.
Controleer je PDF-document en je bronbestanden en zorg ervoor dat je alleen steunkleuren gebruikt met namen die eindigen op CV.
Met de PitStop Inspector de kleuren één voor één hernoemen, of een Action List gebruiken.
Fouten en waarschuwingen uit de categorie “ICC Color” ■■ Text, line art or image is tagged with an ICC profile Het PDF-document bevat tekst, beelden of lijntekeningen gemarkeerd met een
ICC-profiel. ICC-profielen worden gebruikt omdat elk input- en output-apparaat de kleuren en grijswaarden enigszins verschillend reproduceert.
De kleuren van een PDF-document op het scherm komen niet helemaal overeen
met de kleuren die geproduceerd worden als je hetzelfde document afdrukt. ICC-
profielen kunnen dit probleem oplossen: het zijn wiskundige beschrijvingen van het kleurenregister van een bepaalde printer. Het profiel van de ICC-kleuren beschrijft de verhouding tussen de kleuren geproduceerd door de printer en een referentiekleurenspectrum, CIE XYZ (een totaal printeronafhankelijk kleurenregister).
Indien een document dat ICC-profielen bevat in een workflow terecht komt die
niet geoptimaliseerd is voor kleurenbeheer, zullen de ICC-profielen zorgen voor
ongewenste kleurveranderingen. Daarom wordt je document gecontroleerd op de aanwezigheid van zulke ICC-profielen.
Deze ICC-profielen worden automatisch verwijderd.
Fouten en waarschuwingen uit de categorie “Rendering Parameters” ■■ Custom transfer function removed Zelf opgestelde overdrachtsfuncties (transfer curves) werden toegepast op
bepaalde objecten in het PDF-document. Een overdrachtsfunctie wordt gebruikt
om de kleuren in een document op een uniforme manier te veranderen. Je
kunt bijvoorbeeld overdrachtsfuncties definieren die alle kleuren in de lijnte-
keningen in een document veranderen, de saturatie voor alle kleuren in het document vergroten, enz.
Alle mogelijke selecties, controles, converties en veranderingen voor kleur in het venster "New Action Type for action List"". Deze instellingen kan je gebruiken om een eigen "Action List" samen te stellen om kleuren aan te passen.
Deze op maat gemaakte overdrachtsfuncties worden automatisch verwijderd
door het PDF-profiel, omdat ze de bedoeling hebben om de afwijkingen van een specifiek apparaat te compenseren. Bij PDF-uitwisseling is dit gevaarlijk.
o n d e r n e m e r s o p l e i d i n g d t p ■ desktop publishing 27
■■ Custom undercolor removal function removed Het PDF-document bevat zelfgemaakte Undercolor Removal definities (UCR). “Undercolor removal” is het proces dat grote percentages cyaan (C), magenta
(M), en gele (Y) inkt verwijdert voor het printen, en die vervangt door zwarte (K) inkt zodat je een heldere zwarte kleur krijgt bij het afdrukken, en je op kleurink-
ten spaart.
Aangezien UCR enkel wordt gebruikt bij de omzetting van RGB-naar CMYK-
kleuren hebben UCR-definities geen zin in CMYK-gebaseerde PDF-documenten. ■■ Custom black generation function removed Black Generation curves (BG) werden gebruikt voor objecten in het PDF-docu-
ment. “Black generation” is het proces dat zwarte inkt toevoegt aan het zwart en grijs dat wordt gegenereerd door de combinatie van de drie andere kleuren (cyaan, magenta, en geel). Door zwarte inkt toe te voegen krijg je een heldere zwarte kleur en bespaar je op kleurinkt.
Aangezien black generation curves enkel worden gebruikt bij de omzetting van RGB- naar CMYK-kleuren hebben ze geen zin in CMYK-gebaseerde PDF-documenten.
■■ Custom halftone function found for image In een van de objecten van het bestand is halftooninformatie bewaard. Dit is informatie i.v.m. de screening, zoals lineatuur, rastervorm en rasterhoeken. Deze informatie kan problemen veroorzaken bij de output, tenzij de RIP die informatie overschrijft.
Bewaar de objecten opnieuw zonder de halftooninformatie of schakel bij het aanmaken van de PDF deze instelling uit. Je kunt halftooninformatie ook
verwijderen met een Enfocus PitStop Professional Action List waarin je de actie Remove Halftone opneemt.
Fouten en waarschuwingen uit de categorie “Transparency” ■■ Found objects with transparency settings Wanneer het PDF-document niet afgevlakte transparantie bevat, spreken we niet
over een pdf die conform is aan PDF/X-1a. Bovendien kan transparantie problemen veroorzaken als je het document bekijkt in Adobe Acrobat 4.0. Een transparante
laag kan ook problemen veroorzaken als je de PostScript-code van je PDF-document omzet in halftooninformatie voor je printer (“ripping”). Een typisch voorbeeld zie
je wanneer je illustraties met transparante elementen bewaart als PDF compatibel met Acrobat, in Adobe Illustrator of Adobe InDesign. In Adobe Acrobat 4.0 worden Halftoon informatie verwijderen uit een beeld met een action list
deze transparante objecten ondoorzichtig in je documenten. Vlak de transparantie af.
Dit kun je doen op verschillende manieren:
>> Je kunt de transparante objecten handmatig ondoorzichtig maken met de PitStop Inspector. Selecteer het object en kies Show PitStop Inspector > Prepress > Transparency. In het tabblad Remove kun je de transparantie uit het gese lecteerde object of van de hele pagina verwijderen.
>> Je kunt de transparante objecten ondoorzichtig maken met een Action List. Kies Show PitStop Action List Panel en maak een Action List aan om de
transparante objecten ondoorzichtig te maken (Add > Changes > Remove Transparency).
28 o n d e r n e m e r s o p l e i d i n g d t p ■ desktop publishing
Fouten en waarschuwingen uit de categorie “Font Type” ■■ Font “X” is a TrueType font Het vermelde font is een TrueType-font.
TrueType-fonts zijn vooral in kantooromgevingen populaire fonts: ze worden vaak met de gangbare softwarepakketten voor Windows en Mac OS meege-
leverd. Voor professioneel drukwerk daarentegen zijn TrueType-fonts soms
minder geschikt, omdat ze geconverteerd worden in PostScript-outlines voor
output op PostScript-printers of -belichters. Bij die conversie kan er een kwaliteitsverlies van het font optreden.
Vervang in uw opmaak- of tekstverwerkingspakket TrueType-fonts door
hun tegenhangers in het "Open Type"-formaat. Bijvoorbeeld: vervang Arial
(TrueType) door Helvetica Neue Std (Adobe Open Type) Het gebruik van True-
Type-fonts geeft geen warnings meer. Het is een kwestie van esthetiek. Open Type en Type 1 fonts zijn beter vormgegeven dan TrueType-fonts ■■ Font “X” is a Type 3 font Het vermelde font is een Adobe Type 3-font.
Adobe Type 3-fonts zijn speciale, meestal decoratieve fonts die complexe
vormen en vullingen kunnen hebben. Adobe Type 3-fonts zorgen soms voor output-problemen.
Kies een ander font in uw opmaak- of tekstverwerkingspakket, zoals bv. Adobe Type 1, of converteer het font naar “outlines” en maak daarna het PDF-bestand opnieuw aan.
■■ Font “X” is a Multiple Master font
Transparantie afvlakken kan in Acrobat Pro of in enfocus Pitstop voor heel het document of voor individuele objecten
Het vermelde font is een Multiple Master-font.
Multiple Master-fonts zijn verwant aan Adobe Type 1-fonts. Het unieke aan dit font is echter dat je met bv. Adobe Type Manager zelf variaties van een basis-
font (“Masters”) kunt maken. Een Multiple Master-font kun je herkennen aan de dubbele “M” in zijn naam, zoals bv. TektoMM_308_wt_564_wd.
Vervang in je opmaak- of tekstverwerkingspakket Multiple Master-fonts door fonts in Adobe OpenType-formaat of converteer het font naar “outlines” en maak daarna het PDF-bestand opnieuw aan. ■■ Font “X” is a Composite (2 byte) font Het vermelde font is een Compositefont (ook 2-byte- of “double-bytefont”
genoemd). Compositefonts worden gebruikt om Aziatische lettertekens weer
te geven. Ze worden ook “double-bytefonts” genoemd omdat er twee bytes (of
16 bits) schuilgaan achter de definitie van 1 letterteken. Aziatische lettertekens worden niet altijd ondersteund in verdere stadia van een PDF-workflow.
Converteer in uw opmaak- of tekstverwerkingspakket het Compositefont naar “outlines” en maak het PDF-bestand opnieuw aan.
Fouten en waarschuwingen uit de categorie “Font Style” ■■ Font “X” uses an artificial bold, italic or outline style Het vermelde font is kunstmatig vet (bold), cursief (italic) of in outline-stijl gezet. Sommige fonts hebben slechts een enkele standaardgewicht en stijl: romein
(roman). Wilt u voor die fonts toch een andere stijl gebruiken, dan moet u een
ander, verwant font kiezen. Een voorbeeld is het font Futura. Wilt u tekst in dit font in cursief of vet zetten, dan kiest u respectievelijk het font Futura-Oblique of Futura-Bold.
o n d e r n e m e r s o p l e i d i n g d t p ■ desktop publishing 29
Met sommige tekstverwerkings- of opmaakpakketten kunt u de stijl of het
gewicht van die fonts echter kunstmatig aanpassen. Vaak kunt u dit eenvoudig doen door tekst te selecteren en met CTRL+B of CTRL+I de tekst respectieve-
lijk vet (bold) of cursief (italic) te zetten. Dit kan bijzonder handig zijn, maar is eigenlijk af te raden, onder meer omdat de outputkwaliteit van die artificiële stijlen soms te wensen overlaat.
Vervang het font door de “bold”-variant van het font. U kunt dit in uw tekstverwerkings- of opmaakpakket doen en het PDF-bestand opnieuw aanmaken, of u kunt dit in het PDF-bestand zelf doen met Enfocus PitStop Professional:
>> Interactief met Enfocus PitStop Inspector: Selecteer de tekst met het Enfocus Edit Paragraph-gereedschap (
>> Doorheen het hele document met een Global Change of een Action List.
>> Kies Window > Show PitStop Inspector en selecteer in het tabblad Text een ander font door op de knop Font Picker te klikken.
Fouten en waarschuwingen uit de categorie “Font Embedding” ■■ Font “X” is not embedded De vermelde fonts zijn niet ingevoegd.
Fonts in een PDF-document invoegen (“Font embedding”) betekent dat elk
letterteken van dat font in het PDF-document wordt gekopieerd. Dit is handig
indien u PDF-documenten creëert die op verschillende systemen worden beke-
ken en op verschillende printers worden afgedrukt: vaak gaat het om systemen
waarop niet precies dezelfde fonts geïnstalleerd zijn. Indien een font in een PDFdocument is ingesloten, kunt u altijd nog de tekst in dat font bewerken, ook al is het font niet op uw computer geïnstalleerd.
Maak het PDF-bestand opnieuw aan en zorg dat alle gebruikte fonts ingesloten zijn. Dit kunt u doen in het tabblad Fonts van de Acrobat Distiller opdrachtopties (kies Instellingen > Opdrachtopties, of Settings > Job Options). Kies daar
Embed All Fonts invoegen en voeg de nodige fonts toe aan de Always Embed-
lijst. Wanneer je een pdf vanuit InDesign exporteert, worden de gebruikte fonts automatisch ingesloten, wanneer ze effectief geladen zijn in een lettertypebeheezrprogramma zoals Extensis Suitcase.
Fouten en waarschuwingen uit de categorie “Text” ■■ Text point size is less than Sommige delen van de tekst zijn kleiner dan de minimale puntgrootte die het PDF-profiel vereist. Dit probleem kan veroorzaakt zijn door:
>> een illustratie die tekst in een kleine puntgrootte bevat (bv. 10 pt) werd via een DTP-programma ingevoegd en daarna verkleind tot bv. 70%.
>> een te klein font is in het DTP-programma zelf gebruik.t
>> Sommige PDF-profielen bevatten een tweede preflightcontrole die op zoek
gaat naar tekst die kleiner is dan een bepaalde puntgrootte en op meerdere scheidingen voorkomt.
Je kunt de tekstgrootte in Adobe Acrobat aanpassen of in InDesign. "Artificieel" vet verwijderen met een action list
Ga als volgt te werk in PitStop: Selecteer de tekst die te klein is. Kies Window >
Show PitStop Inspector. Klik op het tabblad Text. Geef de nieuwe tekstgrootte op in het Size-veld.
30 o n d e r n e m e r s o p l e i d i n g d t p ■ desktop publishing
■■ Text point size , colored with or more color plates, is less than points
Het PDF-document bevat tekst die:
>> voorkomt op een bepaald aantal kleurseparaties en >> kleiner is dan een bepaalde puntgrootte.
Als kleine tekst voorkomt op verschillende kleurseparaties kan de leesbaarheid verminderen. De kleinste fout bij de uitlijning van de drukplaten kan afdrukproblemen zoals in de illustratie veroorzaken.
Als je tekst in een kleine puntgrootte gebruikt op verschillende separaties zorgt zelfs de kleinste afwijking ervoor dat de tekst moeilijk leesbaar wordt. Tekst in een grotere puntgrootte is veel minder gevoelig voor fouten bij het uitlijnen.
>> Zorg ervoor dat de tekst die voorkomt op verschillende kleurseparaties groter is dan de minimaal vereiste lettergrootte uit het preflightrapport. Je kunt de tekstgrootte in je PDF-document op verschillende manieren aanpassen:
>> Je kunt de grootte in de bronbestanden aanpassen en een nieuw PDF-docu-
Corps anpassen met de enfocus Inspector
ment creëren.
>> Je kunt de grootte van de tekst aanpassen met de PitStop Inspector. Kies Window > Show PitStop Inspector > Text.
>> Je kunt een globale aanpassing doen om de lettergrootte te maximaliseren. Kies Show PitStop Global Change > Font.
>> Je kunt een Action List aanmaken. Kies Show PitStop Action List Panel en maak een Action List aan die de tekst de vereiste grootte zal geven.
■■ Text does not knock out or white text has been set to knock-out Het PDF-document bevat witte tekst die niet uitgespaard is. Als jouw document witte tekst bevat, moet je ervoor zorgen dat de kleuren achter de tekst niet
gedrukt worden. Dit heet drukken met uitsparing (knock-out printing): de witte tekst moet uitgespaard blijven in de andere kleurenscheidingen. Het profiel
controleert of het PDF-document witte tekst bevat die niet op deze manier zou gedrukt worden.
Als de fout “Text does not knock-out” in het preflightrapport verschijnt, con-
troleer dan de kleurinstellingen i.v.m. uitsparen en overdrukken (knock-out en overprint) in InDesign via het venster "Kenmerken".
Een of meerdere profielen lossen dit probleem automatisch op en het rapport toont de foutmelding “White text has been set to knock-out” ■■ Changed line width In het PDF-document zijn lijnen teruggevonden met een puntgrootte die kleiner is dan het minimum. Afhankel ijk van de resolutie van het apparaat waarop het
document gedrukt wordt, kunnen dunnere lijnen immers verdwijnen in de output. De lijndikte wordt automatisch aangepast aan de minimaal vereiste maat (vaak uitged rukt in punten).
■■ Number of nodes in the single path is more than Het aantal ankerpunten (nodes) in een pad is hoger dan het maximaal toege-
stane aantal. Dit komt vaak voor als je een pixelbeeld (bitmap) automatisch laat converteren naar een lijntekening. Dit kan als resultaat een ‘Limitcheck’-fout geven op de RIP: het pad is te complex om te verwerken.
Met en "action lst"kan je overdrukken en uitsparen verbeteren.
Maak de lijntekening handmatig opnieuw of maak de tekening eenvoudiger. In
Adobe Illustrator bv. kun je de lijntekening opsplitsen, zodat de onderdelen min-
der ankerpunten bevatten. In InDesignkun je lijntekeningen ook vereenvoudigen. In Enfocus Pitstop kan je een pad selecteren en het aantal punten verminderen.
o n d e r n e m e r s o p l e i d i n g d t p ■ desktop publishing 31
■■ Effective resolution of images is less or larger than dpi De resolutie van kleur-, grijswaarde- en zwartwit-illustraties is te hoog of te laag, afhankelijk van de maximaal of minimaal toegestane waarden in het
PDF-profiel. De tabel geeft een overzicht van de vereiste minimale en de toege-
stane maximale waarden voor kleur-, grijswaarde- en zwartwit-illustraties per profiel.
Soort illustratie Kleur of grijswaarde Lijnwerk
Resolutie
MagazineAds
NewspaperAds
SheetCymk
SheetSpotHiRes
Min. Max. Min. Max.
150 dpi 600 dpi -
100 dpi 600 dpi -
150 dpi 450 dpi 600 dpi 3600 dpi
150 dpi 450 dpi 600 dpi 3600 dpi
Fouten en waarschuwingen uit de categorie Image Resolution Als de eigenlijke resolutie van een illustratie te laag is, heb je de volgende mogelijkheden:
>> Scan de originele illustratie in met een hogere resolutie of vraag aan uw klant een beeld met de juiste resolutie.
>> Controleer de resolutie van de originele illustratie en zorg ervoor dat de illus-
tratie niet vergroot wordt in een latere fase (effectieve en werkelijke resolutie controleren in het venster "Info" of in het venster "Koppelingen" in InDesign), bv. na import in InDesign.
>> Controleer de opdrachtopties (Job Options) voor downsampling in Acrobat
Distiller. Kies Settings > Job Options en klik op het tabblad Compression. Zorg ervoor dat ‘downsampling’ niet geselecteerd is of dat de ingevulde waarden hoger zijn dan de vereiste minimum waarden.
>> Controleer de PDF-exportinstellingen in InDesign. Ga naar het venster "Compressie" en zorg ervoor dat de ingevulde waarden hoger zijn dan de vereiste minimum waarden.
■■ Changed image resolution Een zwartwit-of kleurenillustratie heeft een hogere resolutie dan de toegestane waarde. De resolutie van een illustratie is de hoeveelheid informatie of details
die ze bevat, uitgedrukt in “pixels per inch” (ppi). Illustraties met een hoge resolutie bevatten veel informatie en hebben een grote bestandsgrootte. Daarom
controleert het profiel de resolutie van de illustraties in je documenten. Als het
profiel illustraties vindt met een resolutie hoger dan de maximale waarden, zal het de resolutie verlagen (downsampling). Als het PDF-profiel dit doet gebruikt het hiervoor de “bicubic downsampling” methode. ■■ Image compression changed Afhankelijk van het soort illustratie dat je gebruikt, zijn er verschillende
compressiemethoden. Als je de juiste compressiemethode gebruikt, kun je de bestandsgrootte van het PDF-document aanzienlijk verkleinen. Daarom con-
troleert het profiel de compressiemethode die in jouw PDF-document gebruikt is. Het controleert enerzijds de methoden die gebruikt zijn voor kleuren- of
grijswaardenillustraties en anderzijds zwartwit-illustraties. Als het profiel een foutieve compressiemethode ontdekt, zal het deze automatisch veranderen en volgende methodes toepassen:
>> comprimeren met ZIP voor kleuren- of grijswaardenillustraties >> comprimeren met CCITT voor zwartwit-illustraties. 32 o n d e r n e m e r s o p l e i d i n g d t p ■ desktop publishing
■■ OPI is used or OPI information removed Een object uit het bestand bevat OPI-informatie. Omdat bij het aanmaken
van het PDF-bestand de beelden met hoge resolutie gebruikt werden, heeft de OPI-informatie geen nut meer. Ze is overbodig geworden en kan alleen maar
problemen veroorzaken. De OPI-informatie kan nog samengaan met het beeld, ook al heb je een hogere resolutie bepaald.
Gebruik beelden zonder OPI-informatie of verwijder de OPI-informatie uit het PDF-bestand. Je kunt op een van de twee volgende manieren te werk gaan:
>> Schakel de optie “Preserve OPI comments” uit in Acrobat Distiller. Je vindt deze optie op het tabblad Advanced van de opdrachtinstellingen (Job Options).
>> Selecteer een beeld met OPI-informatie met het Select Objects-gereedschap van Enfocus PitStop Professional. Klik op Window en dan op Show Pitstop
Inspector. Klik op de tabbladen Prepress en OPI, en dan op de Remove informa-
tion knop.
Een Action List maakt het mogelijk om snel alle objecten terug te vinden die OPI-informatie bevatten. Selecteer Window en dan Show Pitstop Action List
Panel. Klik op het tabblad Managing en op New. Klik op Add en selecteer New action list op het tabblad Informs van het dialoogvenster dat verschijnt. Klik dan op Gather OPI information, Add, Close en OK. Op het tabblad Executing,
selecteer Complete document en Create report en klik dan op Execute. De Action List wordt uitgevoerd en een rapport verschijnt, met hyperlinks naar de eventuele beelden in het document die OPI informatie bevatten.
In de Inspector kan je controleren of er an een beeld OPI-informatie hangt.
■■ Removed Annotation Het PDF-document bevat een of meer annotaties van een van de volgende types:
>> Hyperlink
>> Movie and sound >> Trapping
>> Printer marks
>> File attachment >> Custom.
Deze types annotaties zijn overbodig in PDF-documenten die bedoeld zijn voor druk. Bovendien zorgen ze voor een toename van de bestandsgrootte. De ver-
antwoordelijke annotatie werd automatisch verwijderd door het profiel. ■■ Annotation setting changed to non-printing
Je kunt annotaties in een PDF-document zo definieren dat ze afgedrukt worden of niet. Een of meer annotaties ingesteld om te printen werden gevonden in het gecontroleerde PDF-document. Dit is niet aangeraden in een werkomgeving.
De parameters van de annotaties zijn veranderd en ingesteld zodat ze niet zullen worden afgedrukt.
■■ Removed metadata: thumbnails, bookmarks, article threads or unused destinations
Het document bevat de volgende soorten metadata: >> Form fields
>> Thumbnails: een geminimaliseerde reproductie van de pagina’s in je PDF-
document. Thumbnails kunnen nuttig zijn voor visuele navigatie of om de opstelling van de pagina’s in het PDF-document te wijzigen (je moet enkel
de thumbnails slepen om de pagina’s anders op te stellen). Adobe Acrobat 5
maakt automatisch thumbnails aan wanneer je de Thumbnails Palette (Window > Thumbnails) opent.
>> Bookmarks: de titels en tussentitels van je document in een aparte lijst.
o n d e r n e m e r s o p l e i d i n g d t p ■ desktop publishing 33
Bookmarks zijn ook heel nuttig voor de navigatie. Je hoeft maar op een titel te klikken om het gewenste deel of hoofdstuk te vinden.
>> Article threads: een soort van “draad” door je PDF-document die de ontwikkeling volgt van je document als je het op scherm leest. Article threads zijn
nuttig als de tekst uit verschillende kolommen bestaat, en over verschillende pagina’s loopt.
>> Unused destinations: links naar een ander PDF-document. Door destinati-
ons te gebruiken, kun je een gelinkte verzameling documenten aanmaken. Unused destinations bevatten geen links naar een ander document.
>> Alle metadata zijn heel nuttig, en soms zelfs noodzakelijk, om een document leesbaar te maken op het scherm, maar ze kunnen het bestand aanzienlijk
verzwaren. Ze zijn bovendien niet noodzakelijk voor PDF-documenten die je
zal afdrukken. Als het PDF-profiel metadata in het document vindt, verschijnt er een fout in het rapport.
Het PDF-profiel verwijdert automatisch alle metadata uit het PDF-document. ■■ Page description contains inline PS code Het document bevat ingesloten PostScript-fragmenten. Ingesloten PostScriptfragmenten zijn PostScript-instructies die printproblemen voorkomen. Ze
kunnen het uitzicht van het afgedrukte document veranderen maar verschijnen niet op het scherm in Adobe Acrobat. Verwijder de inline PostScript-code
Verwijderen van "annotaties", hyperlinks, onzichtbare data, metagegevens,... kan via een action list.
34 o n d e r n e m e r s o p l e i d i n g d t p ■ desktop publishing
OEFENING 1 preflight in Enfocus Pitstop >> De PDF werd bewaard in 3 verschillende versies: één PDF werd gemaakt met het profiel "Drukwerkkwaliteit", één met de instelling "PDFX-1a" en één vol-
gens de instelling "SheetCymk_1v4".
>> Preflight de 3 PDF-bestanden met het preflightprofiel "SheetCymk_1v4". Vergelijk het aantal "errors" en "warnings".
>> Verbeter zoveel mogelijk errors en warnings met Adobe Acrobat en Enfocus Pitstop. Preflight tenslotte de PDF opnieuw.
Is dit een drukklare PDF? Genoeg redenen om “Preflight” te gebruiken Zelfs nu PDF in de grafische industrie al jaren dé standaard is, worden er nog veel te veel slechte PDFbestanden aangeleverd. Een betrouwbare PDFX-Plus, gemaakt volgens de instellingen van de Ghent PDF Workgroup is nog altijd de beste garantie voor een probleemloze drukwerkproductie. Een PDF maken is heel gebruiksvriendelijk, maar je moet wel de juiste instellingen gebruiken en je moet je PDF altijd preflighten voor hij naar de drukker vertrekt. Een “preflight” is een technische analyse van het PDF-bestand op basis van een preflight-profiel. En dat er in een PDF nog heel wat “verborgen” fouten kunnen zitten, bewijst deze pagina. Er zitten genoeg fouten in die bewijzen dat preflighten echt wel noodzakelijk is. Veel plezier met deze oefening!
Te lage resolutie en RGB
Uitsparen en overdrukken
Voor drukwerk moet een pixelbeeld een resolutie hebben die ligt tussen 150 en 300 ppi, anders verschijnen er artefacten in druk. Beelden moeten uiteidelijk in CMYK gedrukt worden. Wat is er verkeerd aan de onderste foto (ze is in 4 delen opgesplitst) en staat het beeld in RGB of CMYK?
Zwarte tekst moet standaard op “overdrukken” staan. De zwart inkt mengt zich met de achtergrondkleur. Maar wat gebeurt er met samengesteld zwart (rich black) en mag je registratiezwart gebruiken in de opmaak? Wit moet op uitsparen staan. Het wit dat je in het drukwerk ziet is gee witte inkt maar is het papier dat uitgespaardstaat in de achtergrond. Wat gebeurt er met de tekst in de zwarte kader?
TEKST IN ZWART GEDRUKT TEKST IN ZWART GEDRUKT
Uitgespaard Transparantie
Steunkleuren gebruiken Veel designers gebruiken Pantone om een kleuren te kiezen, vooral als ze logo’s ontwerpen. Maar in de meeste gevallen wordt er in CMYK gedrukt. De gebruikte kleuren moeten omgezet worden in CMYK. Werd het logo hieronder omgezet in CMYK of niet? Controleer om te beginnen het aantal platen.
LOGO
Fontproblemen De nachtmerrie! Er kunnen veel dingen mislopen met lettertypes, vooral als het font niet in de PDF ingesloten is (embedden). De RIP van de drukker moet het font ‘vervangen” door een lettertype dat er op gelijkt (substitutiefont). Dit font kan er in het beste geval op gelijken, maar in de meeste gevallen zorg het tektverloop. Nog een probleem zijn kleine corpsen, opgebouwd uit meerdere kleuren.
Uiteraard mag je transparantie gebruiken. Maar de transparante elementen moeten afgevlakt worden tijdens het omzetten naar PDF. Transparantie mag dus niet meer “life” aanwezig zijn in het bestand. Wat is er mis met de tekst hieronder en wat met de gekleurde vlakjes?
Dit stukje tekst is niet transparant gezet. De tint van zwart werd is 50%. Dit stukje tekst staat transparant. De dekking van zwart staat op 50%. Wanneer de RIP geen transparantie ondersteund, kan de tekst 100% zwart afgedrukt worden.
Wat met is er mis met deze tekst? En wat is er met deze regel aan de hand?
En de fontproblemen houden niet op; ook glyphs kunnen ontbreken zoals ligaturen
Ontbreekt er hier geen ongede退niëerd glyph?
Hetlettertypeontbreektvoordezetekst.Hetisvervangen door een standaardfont. IndeRIPwordthetvervangendooreensubstitutiefont.
Lagen Lagen bestaan sinds PDF versie1.5. Ze kunnen zichtbaar of verborgen zijn in Acrobat. Het kan zijn dat de RIP de PDFversie 1.5 of hoger niet ondersteund.
o n d e r n e m e r s o p l e i d i n g d t p ■ desktop publishing 35
De nieuwe 1v4 instellingen voor Enfocus Pitstop Voor het aanleveren van ‘drukklare’ PDF’s gelden er nieuwe vereisten: de specificaties van de Ghent PDF Workgroup (GWG) werden vernieuwd naar versie 4. Een aantal nieuwe controles werden geïntroduceerd, zoals de controle op missing glyphs. Bestaande controles, zoals overdruk, te kleine tekst en lijnwerk werden verfijnd. ‘Oude’ controles, zoals NChannel, Composite- en MultipleMaster-fonts werden dan weer verwijderd. Alhoewel het misschien maar een kleine update is ten opzichte van versie
GWG 3, is het toch belangrijk om een goed inzicht te hebben in de verschillen tussen GWG v3 en GWG v4. Niet alleen de preflight-specificaties werden
geüpdatet, ook de PDF joboptions voor PDF-creatie werden vernieuwd. Zo
wordt bv. nu het juiste kleurprofiel meegegeven in de output intent van de PDF (bv. ISO Coated v2_300% bij MagazineAds_1v4 of ISONewspaper26v4 bij NewspaperAds_1v4). Het gebruik van de juiste job options is dus even essentieel als het gebruik van de juiste preflight-profielen!
Wat is er nieuw? ■■ Resolutie
>> Waarschuwing als de resolutie hoger is dan 400 dpi.
>> Waarschuwing als de resolutie van een beeld ligt tussen 150 en 225 dpi. ■■ Fonts
>> Waarschuwing als het lettertype courier binnen trimbox gebruik wordt. Courier is nl het font dat voor fontsubstitutie gebruikt wordt als een lettertype in de pdf ontbreekt. ■■ Kleur
>> Waarschuwing: “separation all” binnen trimbox: wanneer je registratiekleur gebruikt binnen trimbox: (100c+100m+100y+100k). Dit geeft een totale inktdekking van 400% . Dat is vragen om problemen. ■■ Overdrukinstellingen
>> Waarschuwing: Witte lijnen en artwork in overdruk ipv in uitsparing binnen de trimbox . Dit verdwijnt in druk.
>> Waarschuwing: Grayscale objecten staan in overdruk binnen de trim-
box. De kleur grijs verandert, doordat ze mengt met de achtergrondkleur.
■■ Specifieke Fontchecks
>> Fout: ontbrekende glyphs, corrupte fontbreedte
36 o n d e r n e m e r s o p l e i d i n g d t p ■ desktop publishing
Overzicht nieuwe GWG-specificaties GWG v1 (2003) ■■ (PDF/X-1a en PDF/X-3 compliant settings voor: MagazineAds, Newspaper-
De nieuwe 1v4 instellingen voor Enfocus Pitstop
Ads, WebCmykHiRes, WebCmykNews, WebSpotHiRes, WebSpotNews,
SheetCmyk, SheetSpotHiRes, SheetSpotLoRes)PDF/X-1a (1v1), PDF/X-3 (3v1) Bijkomende checks, bovenop de standaard PDF/X-1a checks >> bestand codering & compressie (fout) >> Gebruik van Adobe PDF Writer (fout) >> Crop box (fout)
>> Objecten van de pagina (waarschuwing)
>> Custom Under Color Removal (UCR) (waarschuwing) >> Custom Black Generation (BG) (waarschuwing) >> Rendering Intent Operator (fout) >> Transparantie (fout)
>> TrueType fonts (waarschuwing) >> Type3 fonts (waarschuwing)
>> Multiple Master fonts (fout) >> City fonts (waarschuwing)
>> Volledig ingesloten Double-Byte fonts (fout) >> Zwarte tekst op overdruk (waarschuwing) >> Witte text op uitsparen (fout)
>> Paginagrootte en richting (fout / waarschuwing) >> Lege bladzijden gebruikt (fout / waarschuwing) >> Meerdere bladzijden (fout)
>> Ink dekking te hoog (waarschuwing)
>> Spot Color Naam (fout / waarschuwing)
>> Gebruik van Spot Color (fout / waarschuwing) >> dubieuze spot color (fout)
>> Artificiële fontstijlen (waarschuwing) >> Klein corps (waarschuwing) >> Lijndikte (fout)
>> Beeld resolutie (fout / waarschuwing)
>> Foute beeldcompressie(fout) >> Afdrukbare notities (fout)
>> Metadata (waarschuwing)"
GWG v2 (2004) ■■ (PDF/X-1a en PDF/X-3 compliant settings voor: MagazineAds, NewspaperAds, WebCmykHiRes, WebCmykNews, WebSpotHiRes, WebSpotNews,
SheetCmyk, SheetSpotHiRes, SheetSpotLoRes) PDF/X-1a (1v2), PDF/X-3 (3v2) >> "Wegwerken van inconsistenties in v1
>> Extra checks tegen nieuwe kenmerken in PDF 1.5"
>> "Extra restrictie tegen object compressie (PDF 1.5) (fout) >> Extra restricties tegen 16 bits beelden (PDF1.5) (fout)
o n d e r n e m e r s o p l e i d i n g d t p ■ desktop publishing 37
De nieuwe 1v4 instellingen voor Enfocus Pitstop
>> Extra restrictie tegen PDF lagen (PDF 1.5) (fout)
>> Uitbreiding / aanpassing check composite fonts: niet enkel completely
Embedded composite fonts, maar alle composite fonts (CID-fonts) (fout)
>> Uitbreiding / aanpassing check printable annotations (fout) >> Schrappen restictie tegen TrueType fonts >> Schrappen restrictie tegen Type3 fonts >> Schrappen restrictie tegen City fonts
>> "Extra restrictie tegen JPEG2000 compressie (PDF 1.5) (fout)
>> Extra restrictie m.b.t. image resolution: max. van 450dpi naast enkel min. van 150dpi voor Color & grayscale images (waarschuwing)
>> Uitbreiding / aanpassingen m.b.t. spot color naming & Use of spot colors: 'CVU' i.p.v. 'U', 'CV i.p.v. 'C' en i.p.v. should not use spot colors, should not
use spot colors, excl. ""CMYK"" and spot color ""All"" (fout/waarschuwing)
>> Schrappen restrictie tegen metadata (thumbnails, bookmarks, atricle traids, unused destionations)"
GWG v3 (2005) ■■ (PDF/X-1a en PDF/X-3 compliant settings voor: MagazineAds, NewspaperAds, WebCmykHiRes, WebCmykNews, WebSpotHiRes, WebSpotNews,
SheetCmyk, SheetSpotHiRes, SheetSpotLoRes, CmykVeryHiRes, SpotVeryHiRes, ScreenPrintCmyk, ScreenPrintSpot)
>> PDF/X-1a (1v3), PDF/X-3 (3v3)"Update specificaties naar nieuwe softwarereleases: Acrobat 7 (PDF 1.6) en InDesign CS2
>> Lancering van de nieuwe Packaging-specificaties" "Extra restrictie tegen Page scaling (PDF1.6) (fout)
>> Extra restrictie tegen OpenType fonts (PDF 1.6) (fout)
>> Extra restrictie rond Use of specific annotation types (fout) >> Schrappen restrictie tegen ASCII encoding
>> Schrappen restrictie tegen Custom Under Color Removal function (UCR) >> Schrappen restrictie tegen Custom Black Generation Function (BG)
>> Introductie 2005 specifications for Packaging (Packaging Baseline v1)"
"Uitbreiding / aanpassing check rond ink coverage: enkel verplicht voor tekst en lijnwerk, extra controles zijn toegelaten, maar niet verplicht (waarschuwing)
>> Schrappen restrictie tegen artificial font styles"
GWG v4 (2008) ■■ (PDF/X-1a en PDF/X-3 compliant settings voor: MagazineAds, NewspaperAds, WebCmykHiRes, WebCmykNews, WebSpotHiRes, WebSpotNews,
SheetCmyk, SheetSpotHiRes, SheetSpotLoRes, CmykVeryHiRes, SpotVeryHiRes, ScreenPrintCmyk, ScreenPrintSpot)"PDF/X-1a (1v4), PDF/X-3 (3v4) "Optimalisering van een aantal checks uit GWG v3
>> Introductie van een aantal nieuwe checks op basis van feedback van
eindgebruikers en branche-verenigingen" "Extra restrictie m.b.t. inconsis-
tente font widths (extra font check) (waarschuwing)
>> Extra restrictie tegen gebruik font ""Courier"" (extra font check) (waarschuwing)
38 o n d e r n e m e r s o p l e i d i n g d t p ■ desktop publishing
>> Extra restrictie m.b.t. white line art set to overprint inside trim box (waarschuwing)
>> Extra restrictie m.b.t. grayscale objects set to overprint inside trim box (waarschuwing)
>> Extra restrictie tegen gebruik Separation ""All"" binnen trim box (waarschuwing)
>> Uitbreiding / aanpassing check document compression: geen aparte
De nieuwe 1v4 instellingen voor Enfocus Pitstop
restricties meer m.b.t. image compression, extra verduidelijking rond compressie op XMP meta data streams (fout)
>> Uitbreiding / aanpassing check font embedding: extra restricties m.b.t. 'referentie naar .notdef glyph' en 'missing glyphs' (extra font checks) (fout)
>> Uitbreiding / aanpassing overprint settings: allemaal nu met restrictie tot trim box i.p.v. mediabox (waarschuwing)
>> Uitbreiding / aanpassing white text set to knockout: nu met restrictie tot trim box i.p.v. mediabox (fout)
>> Uitbreiding / aanpassing check annotation types: geen restricties meer tegen ""widget"" en ""Fileattchment"" annotaties (fout)
>> Schrappen restrictie Composite fonts
>> schrappen restrictie Multiple Master fonts
>> Schrappen restrictie Annotation set to print >> Schrappen restrictie rendering intent
>> Schrappen restrictie NChannel color space
>> Schrappen restrictie gebruik Adobe PDF Writer
>> Uitbreiding / aanpassing check page size and orientation: restrictie tot trim box i.p.v. media box (waarschuwing)
>> Uitbreiding / aanpassing check image resolutio: tolerantie van 1ppi afwijking i.p.v. 0ppi (fout/waarschuwing)
>> Uitbreiding / aanpassing check image resolution (waarschuwing) >> < xxxdpi, naast error indien resolutie <xxxdpi)
>> Uitbreiding / aanpassing check Spot Color Namin: expliciete lijst met toegelaten suffixen (waarschuwing)
>> Uitbreiding / aanpassing check ink coverage: WOWG profielen + 5% i.p.v. zelf gekozen waarden + extra warning voor CMYK tekst waarij K>85% (waarschuwing)
>> Uitbreiding / aanpassing check line weight: 0,124pt. i.p.v. 0,14 pt + restrictie binnen trim box i.p.v. media box (waarschuwing)
>> Uitbreiding / aanpassing check gebruik output intents
waarschuwing wanneer output niet overeenkomt met een van de door de GWG geadviseerde output intents of ""GWG Generic"")
>> Schrappen specifieke restricties m.b.t. image compression (nu algemene regels voor compressie op zowel document- als beeldniveau)"
o n d e r n e m e r s o p l e i d i n g d t p ■ desktop publishing 39
OEFENING 2 preflight in Enfocus Pitstop >> Open dit document in Adobe Acrobat. Controleer de PDF met een GWG v3
profiel in het preflighvenster. Kijk na hoeveel Errors, Warnings en Fixes je hebt.
>> Open opnieuw de originele PDF. Preflight de PDF opnieuw, maar dit keer met
een GWG v4 profiel in in het preflighvenster. Kijk na hoeveel Errors, Warnings en Fixes je nu hebt.
>> Vergelijk de GWG v3 met de GWG v4 preflight-rapporten. Kijk na welke extra
Errors, Warnings en Fixes je hebt. Kijk na welke Errors, warnings en Fixes niet meer worden getoond.
>> Probeer nu zoveel mogelijk errors en warnings te verbeteren met
Adobe Acrobat en Enfocus Pitstop. Preflight tenslotte de PDF opnieuw.
Is deze tekst uitgespaard? Of staat hij in overdruk?
TESTFILE voor PDF PREFLIGHT TRANSPARANTIE AFGEVLAKT OF NIET?
klopt de resolUtIe? Lettertypeproblemen?
Ik word er MOTTIG van.
‘Missing glyphs’ en gebruik van de Courier font (#4)Fonts vormen vaak nog een probleem. Eerst en vooral moeten ze mee ingesloten zijn in de PDF. Daarnaast mogen er uiteraard geen lettertekens (glyphs) ontbreken in de font. Een ‘Courier New’-font wordt soms gebruikt in de opmaak. Maar een gewone ‘Courier’-font kan ook wijzen op een vervangletterype als het systeem de juiste font niet vindt. Dit stukje werd in courier gezet.
Ontbreekt er hier geen ongede退niërd glyph? Deze tekst is gezet in een 6-punt letter en opgebouwd in twee kleuren. Geeft dit een “Warning” of een “Error”? En hoe lossen we dat het beste op?
Overdrukken of uitsparen?
Witte tekst in overdruk werd al gecontroleerd in GWG v3. Maar wat met wit lijnwerk in overdruk, bv. witte gevectori- seerde tekst in overdruk? Of grijze objecten die in overdruk staan?
Registratieproblemen
De registratiekleur ‘All’ kan je gebruiken om zwart te maken, maar dient in principe enkel voor registratietekens, gezien de kleur is opgebouwd uit 400% CMYK. De inktbedekking van opgebouwde zwarte tekst mag niet te hoog zijn om problemen in druk te vermijden (bv. zwarte tekst met een totale inktbedekking van 280% CMYK of hoger). Is deze zwarte tekst nog goed drukbaar, of niet?
Beeldresolutie
De geadviseerde resolutie voor afbeeldingen is 300 ppi. Tijdens preflighting wordt er vaak pas een gegeven als de resolutie lager is dan 150 ppi. Voor sommige toepassingen is dit veel te laag. Daarom heeft men nu een extra Warning toegevoegd voor afbeeldingen met een resolutie tussen 150 ppi en 225 ppi.
Kleurprofiel
De keuze van het kleurprofiel is belangrijk. Het bepaalt hoe je de kleuren ziet in de opmaak en nadien bij het bekijken van de PDF. Het gekozen kleurpro退el moet overeenstemmen met de kleurenruimte waarin het drukwerk uiteindelijk wordt gedrukt (bv. ISOCoated v2). Maar volgens welke kleurenruimte is deze PDF aangemaakt? En stemt dit overeen met één van de aanbevolen kleurprofielen van de GWG?
40testfile ovoor n pdfcheck.indd d e r n1 e m e r s o p l e i d i n g d t p ■ desktop publishing
10/06/10 16:32