Jaargang 1 april 2007
Maak werk van vrouwelijk talent
1
in dit nummer Voorwoord van Minister Plasterk Vrouwen in een beroep met een mannelijk imago
2
de glazen muur - april 2007
De Glazen Muur Het project De Glazen Muur richt zich op het beter benutten van de talenten van
INHOUDSOPGAVE
meisjes en vrouwen voor opleidingen en beroepen met een mannelijk imago, zoals de techniek, logistiek, de beveiliging en de accountancy. Op dit moment zijn er acht pilots gaande binnen dit project. Zo’n 100 laag- en hoogopgeleide meisjes en vrouwen (scholieren, werkneemsters, herintreedsters), nemen met veel plezier deel aan de verschillende projecten. Dit is het eerste magazine in het kader van De Glazen Muur. Kijk op www.glazenmuur.nl voor de meest recente informatie.
Pagina
3 Voorwoord Ronald Plasterk, minister OC&W
4 Pilot Vmbo-meisjes en techniek
Je bent nieuwsgierig en houdt van uitdaging: doe mee aan het project VMBO>MBO>brug!
5 Westhage/Haags Genootschap doet mee aan pilot Vmbo-Mbo-brug
6 Pilot Vrouwelijke accountants
Pilot Vrouwelijke persoonsbeveiligers
7 Column Roos Wouters ‘ Toen ik klein was wilde ik in het circus berenprinses op de bal worden’
8 Vrouwen in beroepen met een mannelijk imago
13 Vrouwen in technische opleidingen
14 Zeven Visies
april 2007 - de glazen muur
Stelt u zich eens een vakbekwame fietsenmaker voor. Of een persoonsbeveiliger, die aan zware fysieke eisen moet voldoen. Of een topmanager, verantwoordelijk voor een miljoenen bedrijf. Denkt u dan aan een man? Of aan een vrouw? Het is nog steeds niet vanzelfsprekend dat vrouwen dit soort beroepen uitoefenen. Dat is De Glazen Muur die we de komende jaren willen afbreken. Die muur vertoont nu nog nauwelijks barsten. Het is dus tijd om werk te maken van vrouwelijk talent. Meisjes en jongens zijn geneigd de gangbare paden in te slaan bij de keuze voor profielen en vervolgopleidingen. Daarom zijn er maar weinig vrouwen die werken in de techniek, ICT en logistiek, en weinig mannen die werken in uitvoerende functies in de zorg en het onderwijs. Dit terwijl onze economie juist gebaat is bij een mix van mannelijke en vrouwelijke talenten in alle functies en beroepen. Dat leidt tot betere resultaten en tot meer creativiteit en innovatief vermogen. Als Nederland wil concurreren met andere landen in Europa, is een goed opgeleide en toegeruste beroepsbevolking essentieel. Dat betekent dat we meisjes en jongens moeten stimuleren om hun mogelijkheden te verkennen en alle talent moeten benutten, in jargon ‘ontschotten’. Het ‘ontschotten’ van de arbeidsmarkt is een kwestie van imagoverbetering van profielen en beroepen, maar ook van praktische initiatieven. Het EQUAL project De Glazen Muur werkt daarom door heel Nederland met pilots, waarin meisjes en vrouwen kennis kunnen maken met opleidingen en banen in techniek, accountancy, logistiek en beveiliging. In het eerste nummer van dit magazine geven werkgevers, werknemers en studenten hun inspirerende en soms verrassende visie op De Glazen Muur. Ronald Plasterk, minister OC&W
VOORWOORD
‘Onze economie is gebaat bij een mix van mannelijke en vrouwelijke talenten.’
de glazen muur - april 2007
PILOT
Vmbo-meisjes en techniek
Onder De Glazen Muur vallen acht pilots, die zich richten op meisjes en vrouwen in mannenstudies en/of -beroepen. In dit magazine aandacht voor de pilots Vmbo-Mbo-brug, Accountancy en Persoonsbeveiliging.
In de pilot Vmbo-Mbo-brug van de VHTO, die op 1 novem
het St. Aloysius College. Zij werkten samen met het ROC
ber van start ging, kreeg een selecte groep meisjes van
Gooi- en Vechtstreek. De groep meisjes in Hilversum
verschillende Vmbo-scholen in Hilversum en Den Haag
oriënteerde zich op mediatechniek, bouw, werktuigbouw
(3e klas) de kans nieuwe mogelijkheden te onderzoeken in
& elektrotechniek en ICT. Vanuit Den Haag deden het
de techniek en ICT. De VHTO hoopt dat meisjes hierdoor
Edith Stein College, het Aloysius College en de scholen
kiezen voor een technische of ICT-vervolgopleiding.Tot het
groep Westhage/ Haags Genootschap mee. Voor hen was
programma behoorden bedrijfsbezoeken, rondleidingen
de Mondriaan Onderwijsgroep de aangewezen partner.
en opdrachten bij techniek en ICT-opleidingen. Ze maakten kennis met de breedte van technische en ICT-functies door middel van work-shadowing (mee
De Haagse meisjes oriënteerden zich op bouwkunde, ICT, mechatronica en motorvoertuigentechniek. In totaal namen 30 meisjes deel aan de pilot.
lopen met een vakvrouw in een bedrijf) en ze volg den een oriëntatietraject bij een aantal technische
Ervaringen
en ICT-opleidingen in het Mbo. Ze werden daarbij
De meisjes geven aan veel geleerd te hebben tijdens het
begeleid door aansprekende rolmodellen:
oriëntatietraject. Naast de regelmatige bijeenkomsten bij
meisjes/vrouwen en jongens/mannen die leren
het ROC bezochten zij bedrijven waar ze uiteenlopende
of werken in de techniek en de ICT.
opdrachten uitvoerden. Deze varieerden van het spuiten
Volgens Marjanne Harinck van de VHTO, coördi
van een autodeur, tot het inrichten van een discotheek op
nator van de pilot, gaat het om beeldvorming:
een bouwtekening, het bezoeken van een architectenbureau
‘De meeste meisjes weten niet welke opleidingen
en het ontwerpen van een internetsite. Daarnaast maakten
er zijn op het gebied van techniek en ICT. De pilot
zij ook kennis met nieuwe vakken zoals mechatronica.
geeft ze een reëel beeld en biedt ze een breed
Alle activiteiten, of deze nu plaats vonden op het ROC
spectrum van de mogelijkheden.’
of bij een bedrijf, kregen een vervolg met een gerichte opdracht of vragen, zodat de meisjes konden reflecteren
Deelnemers
op hun ervaringen.
Aan de pilot namen scholen uit Hilversum en Den Haag deel. Zij hadden ieder hun eigen programma. De deel
Begeleiding
nemers uit Hilversum waren het Comenius College en
De VHTO was verantwoordelijk voor de wekelijkse begeleiding van de pilot, voor de opdrachten en evaluaties. Omdat decanen en docenten een cruciale rol spelen bij de sector- en opleidingskeuze van hun leerlingen, werden zij in staat gesteld de meisjes te volgen via een besloten deel op de website. Zo blijven zij op de hoogte van de activiteiten
Je bent nieuwsgierig en houdt van uitdaging:
en ervaringen en beschikken zij over actuele informatie als het gaat om mogelijkheden voor meisjes en techniek.
Slotconferentie Op donderdag 10 mei a.s. vindt een slotconferentie plaats, waar de overstap Vmbo-t naar Mbo-techniek en Mbo-ICT
doe mee aan het project VMBO>MBO>brug!
centraal staat. Tijdens de conferentie zal speciale aandacht uitgaan naar het perspectief van meisjes en krijgen de deel neemsters van ‘Vmbo-Mbo-brug’ hun certificaat uitgereikt. Meer informatie over ‘Vmbo-Mbo-brug’ op www.komopdebrug.nl Kijk ook op: www.vhto.nl
april 2007 - de glazen muur
Westhage/Haags Genootschap doet mee aan pilot Vmbo-Mbo-brug Ineke Killaars, docent beeldende vorming
Work-shadowing
Ena genoot van het bezoek aan hAAi:
bij Westhage/Haags Genootschap in
Ineke vertelt verder: ‘Wat ook erg leerzaam
’Het lijkt mij heel leuk om zelf dingen te
Den Haag, kreeg de vraag of haar school
was, is dat ze in kleine groepjes hebben
bedenken. Ik wil graag naar het Grafisch
wilde deelnemen aan de pilot Vmbo-Mbo-
meegelopen met een vrouwelijk rolmodel.
Lyceum. De ontwerprichting is echt iets
brug. Dit is een pilot van de VHTO, die
De meiden konden van te voren kiezen
voor mij. ’Dominique was op bezoek bij
Vmbo-meisjes in de 3e klas – met belang
uit zes vakvrouwen die werkzaam zijn in
een vrouwelijk rolmodel bij bouwbedrijf
stelling voor techniek – stimuleert om te
verschillende vakgebieden. Ik ben zelf
Panagro Bouw: ‘Dat was heel leerzaam.
kiezen voor een vervolgopleiding Mbo-
mee geweest naar hAAi, een bureau
We gingen naar de bouwplaats om een
techniek of Mbo-ICT. Ineke: ‘Omdat ik vind
voor grafisch ontwerpen.‘
bijzonder project te bekijken. Daarna mochten we bij gesprekken met kopers
dat mijn leerlingen zo breed mogelijk moeten kunnen kiezen, inventariseerde
Kennis uitdragen
aanwezig zijn, die bijvoorbeeld aan
ik via de docent techniek welke meisjes
Ineke wil de kennis over de pilot verder
passingen in hun ontwerp wilden hebben.’
hier interesse voor konden hebben.
uitdragen binnen haar school. Zij heeft
Toch gaat ze niet verder in de bouw.
Uiteindelijk kon ik 7 leerlingen inschrijven
de meisjes daarom opdracht gegeven
‘Ik ga laboratoriumtechniek doen. Ik ben
voor de pilot. Voorwaarde was dat zij dit wel
een powerpointpresentatie te maken.
een tijd geleden al op de open dag
aan moesten kunnen qua schoolprestaties en
Deze moet een beeld geven van het
geweest en ik weet zeker dat het iets
het vak wiskunde niet hadden laten vallen.’
programma dat ze hebben doorlopen
voor mij is.’ Ena en Dominique vonden
en de kennis die ze hebben opgedaan.
deelname aan de pilot heel leerzaam.
Liefst bezig met de praktijk
De powerpoint wordt gepresenteerd
Wel vinden zij dat ‘er zin in hebben’ een
‘De VHTO werkt intensief samen met de
aan alle andere meiden uit de 3e klas.
voorwaarde is om te kunnen deelnemen.
Mondriaan Onderwijsgroep in Den Haag.
Ineke: ‘Je moet iets losmaken, besef
De meisjes deden hier kennis op over de
kweken, prikkelen.’
Ineke wil in de toekomst aandacht blijven besteden aan de oriëntatie van meisjes
mogelijkheden voor vervolgopleidingen en gingen praktisch aan de slag. Hoewel
Resultaat
op technische vervolgopleidingen.
het als leerling natuurlijk leuk is om eens
Wat heeft de pilot opgeleverd? Ineke:
De opgedane kennis moet verder worden
over de schoolmuren heen te kijken,
‘Daar kunnen we nog weinig over zeggen.
uitgebreid en benut. Op dit moment zijn
vonden ze het ook best lastig. Ze moesten
We weten dat volgend jaar – als ze hun
de evaluaties van het traject nog in volle
te lang luisteren en stil zitten. Deze meisjes
vervolgopleiding gaan kiezen – pas echt.
gang. Een werkgroep bekijkt hoe
zijn graag praktisch bezig. Eén van de prak
Wel durf ik met zekerheid te zeggen dat
de VHTO en de deelnemende scholen het
tijkopdrachten die ze tijdens het oriëntatie
deelname aan de pilot iets losmaakt.
volgend jaar gaan aanpakken. Ineke is van
traject kregen, was uit losse onderdelen
Wat ze horen en zien is anders, nieuw,
plan om aan het einde van dit schooljaar
een pc in elkaar te zetten. Dat was een hele
onbekend en daardoor worden ze aan het
een soort terugkommiddag voor de deel
uitdaging en het is natuurlijk fantastisch als
denken gezet. Misschien zien ze nu zelf
neemsters te organiseren. Zij kunnen dan
je na een middag hard werken een pc hebt
nog niet direct wat het oplevert, maar
aangeven welke activiteit zij in hun eind
die werkt. Ook waren zij een middag bezig
uiteindelijk zullen ze merken dat deze
examenjaar nog graag zouden doen in het
met autotechniek: spuiten, lassen, punt
pilot ze dwingt op een bepaalde manier
kader van de verdere oriëntatie op techniek.
lassen en banden verwisselen. Het geeft
te denken.’
een kick om zoiets te leren.’ Behalve deze
Vmbo-Mbo-brug is een pilot van de VHTO,
praktijkervaringen gingen de meisjes naar
Ervaringen
Landelijk expertisebureau meisjes/vrouwen
een bouwbedrijf, waar ze een uitgebreide
Dominique Koper en Ena Nagel, twee
en bètatechniek in het kader van het
rondleiding door het bedrijf kregen en met
deelneemsters aan de pilot over hun
ESF/Equalproject De Glazen Muur van
een opdracht aan de slag gingen.
ervaringen: ‘Je komt meer te weten over
het ministerie van Onderwijs, Cultuur
Ook waren zij te gast bij Festo, een bedrijf
technische opleidingen. Omdat je er in
en Wetenschap.
in mechatronica, waar zij luchtdrukappara
de praktijk mee bezig bent krijgt het meer
tuur in elkaar hebben gezet.
betekenis en blijft het beter hangen.’
de glazen muur - april 2007
PILOT
Vrouwelijke accountants
Vrouwelijke persoonsbeveiligers
Kozen voorheen voornamelijk mannen voor het beroep
De Dienst Koninklijke en Diplomatieke Beveiliging
van accountant, gelukkig lopen ook steeds meer vrouwen
(DKDB), onderdeel van het Korps landelijke politie
warm voor het vak. Toch verloopt de emancipatie bij veel
diensten (KLPD), zorgt voor de persoonlijke beveiliging
accountantskantoren nog stroef. Dat zit hem met name
van hoogwaardigheidsbekleders, zoals leden van het
in het behoud van vrouwelijk talent en de doorstroom
Koninklijk Huis, ministers of (bedreigde) personen die
van vrouwen. Uit onderzoek blijkt dat naar verhouding
door de overheid worden aangewezen. Ook bij staats
meer vrouwen dan mannen na enkele jaren het vak
bezoeken aan ons land komt de DKDB in actie.
weer verlaten, vooral omdat zij de gewenste work-
Verreweg de meeste persoonsbeveiligers zijn mannen.
life balance niet kunnen vinden. De vrouwen kiezen
Dat hangt samen met onder andere de zware fysieke
voor een ander vak of stappen over naar een orga
eisen die de functie met zich meebrengt.
nisatie die beter rekening
De DKDB is gestart met de wervingscampagne
houdt met hun wensen.
‘Het Zesde Zintuig’ om meer vrouwen bij het politie korps te krijgen, 10% in 2008 om precies te zijn. Vrouwen hebben een duidelijke toegevoegde waarde. Ze beschikken over andere eigenschappen, vaardig heden en voelsprieten dan mannen. Vandaar het ‘Zesde Zintuig’. Bovendien zijn man/vrouwkoppels in de persoonsbeveiliging succesvol gebleken.
De Glazen Muur pilot over accountancy richt zich op de vraag hoe de instroom van vrouwelijke accountancystudenten kan worden vergroot en op welke wijze accountantsorganisaties talentvolle vrouwen voor hun bedrijf kunnen behouden. Om het vraagstuk goed in kaart te brengen zijn gesprekken gevoerd met studen ten, young professionals, accountantsorganisaties en opleidingen. Ook zijn exit-interviews gehouden met vertrokken vrouwelijke accountants. Daarnaast is een aantal vragen toegevoegd aan het grote Belonings onderzoek (2006) onder werkzame accountants en
Het traject om vrouwen te werven en te selecteren,
leden van de Vereniging Accountancy Studenten (VAS).
is één van De Glazen Muur pilots. Er wordt niet alleen
Deze vragen hebben vooral betrekking op ervaringen
geworven onder politiepersoneel, maar ook onder
en wensen met organisatieculturen, work-life balance
vrouwen die voor justitie en defensie werken en binnen
en beroepsambities. Met de verkregen resultaten
kort ook bij sportscholen en evenementen. Leverden
worden folders gemaakt voor studievoorlichters,
algemene wervingscampagnes nauwelijks succes op,
opleiders en organisaties. Tevens wordt samen met
‘Het Zesde Zintuig’ heeft al geleid tot belangstelling van
de branche een workshop voorbereid, die moet leiden
tientallen vrouwen voor het vak van Persoonsbeveiliger.
tot eigen initiatieven en experimenten om vrouwelijk
Ruim dertig van hen doorlopen momenteel de – zeer
accountancytalent betere kansen te geven.
zware – selectieprocedure. De pilots worden begeleid door adviesbureau VanDoorneHuiskes en partners. Voor meer informatie: VanDoorneHuiskes, dr. Anneke van Doorne-Huiskes, telefoon 030-2333361.
april 2007 - de glazen muur
In een mooie witte jurk met een kroontje op mijn hoofd wilde ik mij al trappelend door het circus en het leven begeven. Het duurde even voor ik door had dat ik nooit een beer zou worden. En ik wilde ook niet trouwen met Willem-Alexander. Toch bleef ik oefenen, op een kleine bal. Na weken hopeloos balanceren besloot mijn moeder mij op Circus Elleboog te doen. Daar leerde ik echt op een grote bal lopen maar op den duur begon dat behoorlijk te vervelen. Daarna wilde ik fietsenmaker worden. Als twaalfjarige kon ik
wegvalt voor zowel mannen als vrouwen. Zo staan er in het
al banden plakken, achterwielen verwisselen en een slappe
basisonderwijs vrijwel alleen nog maar vrouwen voor de klas
ketting strak trekken. Dat gaf mij een geweldig stoer en
terwijl diversiteit juist dáár van het grootste belang is.
voldaan gevoel. Maar toch ben ik ook nooit fietsenmaker geworden.
De waarde van diversiteit wordt nog steeds onderschat, zowel thuis als op de werkvloer. Willen mijn zoon en zijn
Dat ik geen berenprinses op de bal werd, kan ik moeilijk
leeftijdsgenootjes zich niet langer laten beperken door op
wijten aan een Glazen Muur, maar dat ik geen fietsenmaker
sekse gebaseerde scheidslijnen, dan moeten de bestaande
ben geworden wel. Ik kende geen vrouwelijke fietsenmakers,
vooroordelen worden ontkracht en de drempels worden
alleen maar bebaarde, shagrokende mannen met zwarte
verlaagd. Want pas dan kunnen zij echt kiezen wat ze later
handen. Toen ik in de pubertijd kwam en zo min mogelijk
willen worden. Berenprins of berenprinses, dat kan niet.
wilde opvallen liet ik de wens om fietsenmaker te worden
Dat weet ik uit ervaring.
dus varen. Toch heb ik daar de laatste tijd steeds vaker spijt van. Vooral als ik weer eens hopeloos op zoek ben naar een
Roos Wouters (32), politicoloog en bestuurslid van het
baan en zie dat de fietsenmaker bij mij aan de overkant het
Alternatief Voor Vakbond (AVV)
altijd druk heeft. In de hoop dat mijn kinderen minder last hebben van die Glazen Muur vroeg ik mijn zoon van bijna zeven of hij denkt dat vrouwen fietsenmaker kunnen worden. Vooral omdat ik thuis degene ben die de fietsen repareert was ik erg verbaasd toen hij nee zei. Mijn geëmancipeerde opvoeding is kennelijk nog niet opgewassen tegen de heersende norm. Vanaf zijn vijfde jaar kwamen de muren in alle hevigheid opzetten. Roze kon niet meer en poppen werden stom. Ik maak mij nu dan ook al zorgen over zijn puberteit want vooral in die periode wordt eigenheid en diversiteit zelden gewaardeerd. Lijkt hij een beetje op mij dan kiest ook hij een opleiding die in de lijn van de verwachtingen ligt, nog voordat hij door De Glazen Muur heeft durven kijken. Maar de geschiedenis hoeft zich niet persé te herhalen. Een grotere diversiteit binnen bedrijven komt niet alleen de sfeer ten goede, maar vaak ook de omzet van een bedrijf. Toch blijkt uit het onderzoeksverslag ‘De Glazen Muur’ hoe gebrekkig het nog gesteld is met die diversiteit. Ook in het onderwijs is het hard nodig dat De Glazen Muur
COLUMN
‘ Toen ik klein was wilde ik in het circus berenprinses op de bal worden’
de glazen muur - april 2007
VROUWEN IN BEROEPEN MET EEN MANNELIJK IMAGO
Een verkeersbegeleider in de scheepvaart. Een vrouwelijke cv-monteur. Een projectleider in de bouw, een vrouw met een eigen ICTbedrijf. Vrouwen in mannenberoepen floreren. Het is leuk, afwisselend werk. Het verdient goed. En… je laat soms mensen versteld staan. ‘De mensen zijn vaak heel verbaasd als er een vrouw voor de deur staat.’
Op de volgende pagina’s leest u fragmenten uit interviews met een aantal vrouwen in typische mannenberoepen. De volledige interviews kunt u lezen op: www.glazenmuur.nl
Vrouwen in beroepen met een mannelijk imago: gewoon heel erg leuk!
april 2007 - de glazen muur
Brenda Kannegieter, verkeersbegeleider scheepvaart
‘ Het is boeiend en uitdagend werk.’ Brenda Kannegieter is verkeersbegeleider in de scheepvaart. Zij begeleidt schepen in en uit Rotterdam. Dat kunnen plezierbootjes zijn, maar ook van die enorme containerschepen. Ze koos bewust voor varen. ‘Het avontuur van het varen en het onbekende trok mij erg aan, het leek me een enorme uitdaging.’
10
de glazen muur - april 2007
Ilja van den Berg, IT-er
‘ Ik vind het helemaal niet erg om in een typische mannencultuur te werken.’ Tijdens haar studie Informatica kreeg Ilja van den Berg de kans om een eigen bedrijfje op te richten. Het bedrijf van llja selecteert jonge IT-ers voor bedrijven. Ilja vindt het iedere dag weer leuk om in deze branche te werken. ‘Je leert steeds nieuwe dingen bij en het werk is erg afwisselend doordat je met zoveel mensen en bedrijven te maken hebt.’
april 2007 - de glazen muur
11
Margot Morskate, bouwkundige
‘ Mannen zijn nuchter en soms erg direct, maar dat is alleen maar grappig.’ Margot Morskate is assistent-projectleider bij een bouwmanagementbureau. Margot wist na de Havo niet wat ze wilde gaan doen. Heel toevallig waren haar ouders destijds bezig met het bouwen van een huis. Een studie bouwkunde lag voor de hand. ‘Ik heb er nooit bewust voor gekozen om in een mannenberoep te gaan werken. Ik vind dit werk gewoon heel erg leuk.’
12
de glazen muur - april 2007
Monia Kerkeni, CV-onderhoudsmonteur
‘ In Tunesië haalde ik hoge cijfers voor technische vakken.’ Monia Kerkeni is afkomstig uit Tunesië. Ze doet mee aan het project ‘Vrouwen in de techniek’ bij Geas. ‘In Tunesië heb ik twee jaar techniek gestudeerd. Als je hoge cijfers haalde voor bèta-vakken dan werd je daar automatisch geplaatst in een technische opleiding. ’Toen men bij het CWI vernam dat Monica een technische opleiding had brachten ze haar in contact met Geas. Meer over haar bevindingen op www.glazenmuur.nl.
april 2007 - de glazen muur
Bewegingstechnologie
Menselijke aspect geeft meerwaarde
Combinatie van technische en medische invalshoek aantrekkelijk
Anouk van Haaster (19) is derdejaarsstudent Human Technology (HT) aan de Haagse Hogeschool. HT is een relatief nieuwe opleiding, die nog volop in ontwikkeling is.
Risja de Jong (20) heeft van thuis haar liefde Anouk: ‘Het is een technische opleiding,
voor de techniek mee gekregen. Als kind
die vanuit vier invalshoeken wordt aan
was zij al regelmatig in de weer met zagen
geboden: ondernemen, ontwerpen,
en timmeren. Op de Havo koos zij voor het
onderzoeken en vertalen. Deze combinatie
profiel Natuur & Gezondheid.
van creatief en zakelijk maakt de opleiding voor mij aantrekkelijk. Bij onze opleiding
Toen Risja zich ging oriënteren op een vervolg
gaat het erom produkten te maken, die
opleiding bij de Haagse Hogeschool, werd
niet alleen creatief, maar ook doelmatig
haar belangstelling gewekt voor de opleiding
zijn voor de gebruikers. Ik zie het als een
Bewegingstechnologie. Bewegingstechnolo
soort denkbeeldige brug tussen mensen
gie is een brede opleiding, met aan de ene
en techniek.’ Anouk deed al een onderzoek
kant vakken als anatomie en fysiologie en aan
naar toegankelijkheid in het openbaar
de andere kant ontwerpen, wiskunde en
vervoer.
mechanica. De combinatie van techniek
Ook ontwierp zij een rozenverpakking voor
met medische aspecten gaf de doorslag.
een kartonfabriek in Delft. Qua werk ziet
Risja: ‘Ik vind het fijn dat je bij deze opleiding
Anouk zichzelf vooral onderzoek doen en
met en voor mensen werkt en niet alleen met
advies geven. Studeren met, en tussen
techniek bezig bent. De opleiding is pittig.
jongens vindt zij geen enkel probleem.
Je hebt absoluut wis- en natuurkunde nodig’.
Het merendeel van de HT-studenten is man.
Bewegingstechnologie is geen bekende op
Anouk: ‘De meisjes op onze opleiding zijn
leiding. Werkmogelijkheden liggen op het
creatieve, aparte, bewuste meiden die goed
gebied van bijvoorbeeld revalidatie, maar
weten wat ze willen en die zich goed kunnen
ook ontwerpen. De belangstelling van Risja
inleven in anderen.’
gaat uit naar de laatste: ‘bedenken en ontwik kelen van produkten en ervoor zorgen dat het er mooi uitziet. Ik zou bijvoorbeeld graag eens een mooie rollator ontwerpen’. Onge veer 2/3 deel van de studenten Bewegings technologie op de Haagse Hogeschool is man, 1/3 is vrouw. Risja: ’Ik vind de sfeer in mijn jaar geweldig. Zo zijn we afgelopen weekend nog met z’n allen naar de Ardennen geweest. Tot slot over de meiden: nuchter, sportief en met beide benen op de grond.’
VROUWEN IN TECHNISCHE OPLEIDINGEN
Human Technology
13
14
de glazen muur - april 2007
ZEVEN VISIES
De Glazen Muur…
Harry van Dorenmalen, IBM-topman
‘Geef als werkgever het goede voorbeeld’
Een denkbeeldige barrière die vrouwen ervan weerhoudt in groten getale door te dringen tot beroepen met een
‘Je kunt op twee manieren kijken naar
mannelijk imago…
De Glazen Muur. Veel mensen zien het als Wij vroegen zeven vooraanstaande personen hun visie op
een blokkade. Zij kunnen er wel doorheen
De Glazen Muur te geven. Deze interviews zijn te lezen in
kijken, maar niet er doorheen gáán.
de bundel ‘Zeven visies op De Glazen Muur.’ We geven u
Dat maakt het nog eens extra frustrerend.
hier enkele quote’s. Gaat u vooral naar www.glazenmuur.nl
Zelf heb ik een positievere blik. Het is slechts
om de PDF van deze bundel te downloaden.
een muur. Die krijg je wel weg, als je maar perspectief biedt.’
Guusje Dolsma, secretaris Sociale Zaken bij VNO NCW
Rein Willems, Shell topman
‘ Glazen Muur zit in de hoofden van mensen’
‘ We moeten onze talenten meer benutten.’
‘De Glazen Muur zit feitelijk in de hoofden
‘Op scholen moet er echt een cultuuromslag
van de meeste mensen. Tradities,
plaatsvinden. Te vaak hoor ik de verhalen
gewoontes, opvattingen over rollen maken
dat meisjes het NT-Profiel wordt afgeraden
dat meisjes en vrouwen de gebaande paden kiezen.
omdat dat niets voor meisjes is. Dat is zo zonde!
De oplossing zit hem dan ook vooral in bewustwording
Ook van de overheid verwacht ik een veel progressiever
en cultuurverandering.’
beleid.’
Gert-Jan Hemme, hoofd personeel & organisatie bij Geas
Roos van Erp-Bruinsma, algemeen directeur GVU
‘ Groepsaanpak werkt drempel verlagend’
‘Er zitten volop deuren in De Glazen Muur’
‘Het idee om parttime werkende vrouwen te
‘Meisjes en vrouwen zijn in de toekomst
werven voor het onderhoudswerk leefde bij
nodig op de arbeidsmarkt. Niet alleen in
mij al drie jaar,’ vertelt Gert-Jan. ‘Met de
de traditioneel vrouwelijke beroepen, maar
groeiende krapte op de arbeidsmarkt kreeg
overal. Gelukkig heeft het nieuwe kabinet
ik in 2006 het groene licht om daadwerke-
emancipatie weer op de agenda gezet.
lijk aan het werven te gaan. Dit leidde in
Dat is ook nodig, want ik merk dat traditio-
september 2006 bij Geas tot een verster-
nele denkpatronen vaak nog overheersen.
king met vijf vrouwelijke onderhouds
Opvallend genoeg zijn het juist allochtone
monteurs.’
meisjes die het meest voor het avontuur kiezen.’
Jeanette Morang, commandant van het fregat Hr. Ms. De Ruyter
‘ De grootste uitdaging ligt bij de vrouwen zelf’ ‘Door mijn beroep als commandant
Wilna Wind, feeratiebestuur FNV
‘ Vrouwen op de agenda in de participatietop’ ‘Natuurlijk staan vrouwen op onze agenda voor de participatietop in het nieuwe
beschouwen de mensen mij als rolmodel.
kabinet. Vrouwen vormen immers een
Ik realiseer me heel goed dat mijn zichtbaarheid grenzen
groot potentieel voor de krappe arbeidsmarkt.
voor jonge vrouwen kan opheffen. Het kán dus echt,
In deze discussie gaat het om twee zaken. Op de eerste
door het glazen plafond breken en door De Glazen Muur.
plaats hoe je bepaalde bedrijven en sectoren aantrekkelijker
Als je maar keuzes maakt voor je eigen toekomst!’
maakt voor vrouwen, en ten tweede hoe je het voor elkaar krijgt dat meer vrouwen gaan werken.’
april 2007 - de glazen muur
Gratis te bestellen via de website www.glazenmuur.nl Concept en productie HVR management en consultancy in strategische communicatie, Den Haag Redactie Henk Buis, Patrick Dekkers, Corien Duvekot, Monique Pruijsen, Marij Sloothaak Ontwerp hAAi, Rotterdam Fotografie Bert van Gent (pagina 7), Erno Wientjens (pagina 9-12), Corien Duvekot (pagina 13) Website www.glazenmuur.nl
De Glazen Muur is een project in het kader van het ESF/Equalprogramma 2004-2007. In dit project werken de ministeries van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap en van Sociale Zaken en Werkgelegenheid samen met de expertorganisaties VHTO, VanDoorneHuiskes, Equivalent en de STT.
Dit project en deze publicatie zijn mede mogelijk gemaakt door bijdragen uit het Europees Sociaal Fonds.
COLOFON
Uitgave van het ESF/Equalproject De Glazen Muur, april 2007
15
De glazen muur Een denkbeeldige barrière die vrouwen ervan weerhoudt in groten getale door te dringen tot beroepen met een mannelijk imago.