Wilhelmina Ziekenhuis Assen
Vertrouwd en dichtbij
Informatie voor patiënten
Longfunctieonderzoeken bij kinderen
zz
1e afspraak Uw kind wordt verwacht op de longfunctieafdeling (nr. 19) voor één of meer van de onderstaande onderzoeken:
Spirometrie (flow-volumetest) (p.2) Spirometrie (flow-volumetest) met medicatie (p.3) Methacholinebromide provocatie (p.4) Inspanningsastmaonderzoek (p.5) Hyperventilatie-provocatietest (p. 7)
2e afspraak Uw kind wordt verwacht op de longfunctieafdeling (nr. 19) voor één of meer van de onderstaande onderzoeken:
Spirometrie (flow-volumetest) (p.2) Spirometrie (flow-volumetest) met medicatie (p.3) Methacholinebromide provocatie (p.4) Inspanningsastmaonderzoek (p.5) Hyperventilatie-provocatietest (p. 7)
Bij een afspraak voor een hyperventilatie-provocatietest wordt u verzocht thuis een vragenlijst in te vullen (p.8). Wilt u deze op de dag van het onderzoek meenemen?
1
Algemene informatie Binnenkort vinden bij uw kind één of meer longfunctieonderzoeken plaats. Door middel van deze onderzoeken kan worden vastgesteld hoe goed de longen werken. In deze brochure vindt u informatie over de gang van zaken tijdens de verschillende onderzoeken.
Dag van het onderzoek Uw kind kan voor het onderzoek gewoon eten en drinken. Het is belangrijk dat het rustig en ontspannen aan het onderzoek begint. Probeer daarom ruim op tijd aanwezig te zijn. Als u niet op de afgesproken tijd kunt komen, wilt u dat dan tijdig doorgeven? U kunt bellen naar nummer (0592) 32 52 35. Vergeet u niet om het ponskaartje van uw kind mee te nemen naar het onderzoek. Uitslag van het onderzoek De onderzoeken worden uitgevoerd door een longfunctieanalist. Deze geeft de uitkomsten door aan de kinderarts die de onderzoeken heeft aangevraagd. De kinderarts zal de uitslag met u bespreken of u krijgt bericht via uw huisarts.
2
Spirometrie (flow-volumetest) Doel van het onderzoek Door middel van dit onderzoek kan worden vastgesteld met hoeveel kracht uw kind kan blazen en hoe groot de longinhoud van uw kind is. Verloop van het onderzoek Tijdens de ademtest heeft uw kind een mondstuk in de mond dat verbonden is met een meetapparaat. Een klemmetje op de neus zorgt ervoor dat er geen lucht via de neus ontsnapt. Het meetapparaat registreert hoeveel lucht maximaal kan worden ingeademd en uitgeademd en hoe snel dat gaat. Om de meting te vergemakkelijken wordt gebruik gemaakt van leuke computerspelletjes. Er worden twee verschillende metingen gedaan: 1. Uw kind haalt een paar keer gewoon adem. Vervolgens moet het diep inademen en zo krachtig en zo lang mogelijk uitblazen. 2. Uw kind haalt een keer of tien gewoon adem. Vervolgens ademt het diep uit en daarna zo diep mogelijk in. Om goed te kunnen zien hoeveel uw kind maximaal kan in- en uitademen worden de metingen verschillende keren herhaald. Het onderzoek duurt ongeveer een kwartier.
3
Spirometrie (flow-volumetest) met medicatie Doel van het onderzoek Door middel van dit onderzoek kan worden vastgesteld hoe groot de longinhoud van uw kind is en wat het effect is van een luchtwegverwijdend medicijn. Voorbereiding thuis Hieronder is aangegeven welke medicijnen uw kind voor het onderzoek niet mag gebruiken. Daarmee moet 24 uur van te voren worden gestopt.
Stofnamen Salbutamol, Fenoterol,Terbutaline, Rimiterol, Ipratropium, Formoterol, Salmeterol, Tiotropium, Theofylline. Merknamen Aerolin, Airomir, Berodual, Atrovent, Berotec, Bricanyl, Ventolin, Foradil, Oxis, Serevent, Seretide, Symbicort, Serevent, Spiriva, Theolin, Foster. Verloop van het onderzoek Tijdens de test heeft uw kind een mondstuk dat verbonden is met een meetapparaat. Een klemmetje op de neus zorgt ervoor dat er geen lucht ontsnapt. 1. Uw kind haalt gewoon adem. Vervolgens moet het diep inademen en zo krachtig en zo lang mogelijk uitblazen. 2. Uw kind gewoon adem. Vervolgens ademt het diep uit en daarna heel snel zo diep mogelijk in. Om goed te kunnen zien hoeveel lucht maximaal kan worden ingeademd en uitgeademd, worden de metingen verschillende keren herhaald. Bij het meten wordt gebruik gemaakt van leuke computerspelletjes. Uw kind krijgt tijdens de test een luchtwegverwijdend medicijn, bijvoorbeeld Ventolin. Dit wordt via de mond ingeademd. Het onderzoek duurt ongeveer drie kwartier.
4
Methacholinebromide provocatietest Doel van het onderzoek Door middel van dit onderzoek kan worden vastgesteld of er sprake is van een overgevoeligheid van de luchtwegen en in welke mate dat eventueel het geval is. Voorbereiding thuis Hieronder is aangegeven welke medicijnen uw kind voor het onderzoek niet mag gebruiken. Daarmee moet 24 uur van te voren worden gestopt.
Stofnamen Salbutamol, Fenoterol,Terbutaline, Rimiterol, Ipratropium, Formoterol, Salmeterol, Tiotropium, Theofylline. Merknamen Aerolin, Airomir, Berodual, Atrovent, Berotec, Bricanyl, Ventolin, Foradil, Oxis, Serevent, Seretide, Symbicort, Serevent, Spiriva, Theolin, Foster, Onbrez. Verloop van het onderzoek Uw kind ademt door een mondstuk en krijgt een klemmetje op de neus, zodat er geen lucht ontsnapt. De ingeademde lucht bevat methacholinebromide (een prikkelende stof voor de luchtwegen). Tijdens de test wordt de concentratie methacholinebromide stapsgewijs verhoogd. Na elke nieuwe ingeademde concentratie wordt gemeten hoeveel lucht uw kind krachtig kan wegblazen. Als de luchtwegen van uw kind niet overgevoelig zijn merkt het niets van de methacholinebromide. Bij overgevoeligheid kan uw kind gaan hoesten, last krijgen van kortademigheid of een piepende ademhaling. In dat geval wordt een luchtwegverwijdend medicijn gegeven, waardoor de klachten weer verdwijnen. Een kwartier daarna wordt de meting herhaald. Het onderzoek duurt een uur.
5
Inspanningsastmaonderzoek Doel van het onderzoek Door middel van dit onderzoek kan worden vastgesteld of bij uw kind een astmatische reactie ontstaat wanneer het zich lichamelijk inspant. Voorbereiding thuis In het schema hieronder is aangegeven welke medicijnen uw kind voor het onderzoek niet mag gebruiken en hoe lang van tevoren het daarmee moet stoppen. 24 uur van te voren stoppen Stofnamen Salbutamol, Fenoterol,Terbutaline, Rimiterol, Ipratropium, Formoterol, Salmeterol, Tiotropium, Theofylline. Merknamen Aerolin, Airomir, Berodual, Atrovent, Berotec, Bricanyl, Ventolin, Foradil, Oxis, Serevent, Seretide, Symbicort, Serevent, Spiriva, Theolin, Foster. 4 dagen van te voren stoppen Claritine, Hismanal, Incidal, Aerius, Lomudal, Phenergan, Tavegil, Telfast, Tilade, Triludan, Xyzal, Zyrtec, Mizollen, Allerfre, Zaditen, Tinset e.d.
Het is verstandig als uw kind voor het onderzoek kleren aantrekt waarin het gemakkelijk kan fietsen of hardlopen. In de vier uur voorafgaand aan het onderzoek mag uw kind niet sporten of zware lichamelijke inspanning verrichten. Ook is het af te raden om op de fiets naar het ziekenhuis te komen.
6
Inspanningsastmaonderzoek
Verloop van het onderzoek Eerst wordt er een ademtest gedaan om te kunnen bepalen hoeveel longinhoud uw kind heeft. Een beschrijving van deze test vindt u bij ‘Spirometrie’ (p.2). Daarna neemt uw kind plaats op een hometrainer of een loopband en fietst of loopt ongeveer zeven minuten. Geleidelijk wordt de loopband of fiets zwaarder gezet. Uw kind tijdens de test een apparaatje om waarmee de hartslag wordt gemeten. In verband daarmee is het nodig dat het bovenlichaam tijdens de test ontbloot is. (Een bh mag aan blijven.) Na het fietsen of lopen wordt er om de paar minuten een ademtest gedaan. Als uw kind ten gevolge van het fietsen of lopen een astmatische reactie krijgt, kan het gaan hoesten, last krijgen van kortademigheid of een piepende ademhaling. Indien nodig wordt daarvoor een medicijn gegeven. Het totale onderzoek duurt vijf kwartier.
7
Hyperventilatie-provocatietest Doel van het onderzoek Door middel van de hyperventilatietest kan worden vastgesteld of de klachten van uw kind veroorzaakt worden door een verkeerde manier van ademen. Voorbereiding thuis U wordt verzocht thuis samen met uw kind een vragenlijst in te vullen over de klachten en deze mee te nemen op de dag van het onderzoek! De vragenlijst vindt u op pagina 8. Verloop van het onderzoek Uw kind ademt door een soort masker dat verbonden is met een meetapparaat. Eén minuut in een gewoon tempo, daarna twee minuten in een hoog tempo en diep, vervolgens weer vijf minuten zo gewoon mogelijk. Het apparaat registreert hoe vaak er wordt in- en uitgeademd en hoeveel koolzuur er wordt uitgeademd. Tijdens de ademtest wordt de hartslag gecontroleerd. Hiervoor krijgt uw kind tien zuigers op de borst, die gekoppeld zijn aan een meetapparaat. (Als uw kind een bh draagt, mag het die aanhouden.) Een klemmetje om de vinger meet de zuurstofverzadiging. Tijdens de ademtest kan uw kind last krijgen van duizeligheid, kortademigheid of andere hyperventilatieachtige klachten. Na afloop wordt besproken wat uw kind tijdens de test heeft gevoeld. Het onderzoek duurt drie kwartier.
8
Vragenlijst hyperventilatie In deze lijst staan vragen over klachten die uw kind mogelijk heeft (gehad). Het is de bedoeling dat u achter de klachten een kruisje zet om aan te geven hoe vaak uw kind een bepaalde klacht heeft (gehad). Nooit Zelden Soms 0 1 2 1 Pijnlijke steken in de borst 2 Gespannenheid 3 Een waas voor de ogen 4 Duizeligheid 5 In de war zijn of het gevoel hebben, het normale contact met de omgeving te verliezen 6 Een snellere of diepere ademhaling 7 Ademnood 8 Een benauwd gevoel in of rond de borst 9 Een opgeblazen gevoel in de buik 10 Tintelingen in de vingers 11 Niet voldoende diep kunnen doorademen 12 Stijfheid van vingers of armen 13 Stijfheid rond de mond 14 Koude handen of voeten 15 Bonzen van het hart 16 Een angstig gevoel Totaal:
Vaak Zeer 3 vaak 4
9
Vragen? Als u na het lezen van deze brochure nog vragen hebt, kunt u contact opnemen met de longpoli. Men is op werkdagen bereikbaar van 8.30 tot 16.30 uur, op telefoonnummer (0592) 32 52 35.
Hebt u een opmerking of een klacht? De medewerkers en specialisten van het Wilhelmina Ziekenhuis Assen doen hun best uw kind de juiste (medische) zorg te geven. Mocht er toch iets gebeuren waarover u niet tevreden bent, dan verzoeken wij u om dat door te geven. Dat kan aan degene die direct verantwoordelijk is of aan de ombudsfunctionaris van het ziekenhuis. Deze is bereikbaar via:
e-mailadres:
[email protected] telefoonnummer: (0592) 32 56 24/32 55 55 (maandag t/m donderdag) postadres: WZA t.a.v. ombudsfunctionaris, postbus 30.001, 9400 RA Assen
Wilhelmina Ziekenhuis Assen Europaweg-Zuid 1 Postbus 30.001 9400 RA Assen Telefoon (0592) 32 55 55 www.wza.nl
© 2014 WZA
kinde14 - juli 2014
Meer informatie over de klachtenprocedure vindt u op www.wza.nl/patienten/een-klacht