Leeswijzer Tarievencode Elektriciteit 1 2
Doel leeswijzer TarievenCode .........................................................................................................................1 Aansluittarieven (hoofdstuk 2 TarievenCode) ............................................................................................... 2 2.1 Twee soorten aansluittarieven................................................................................................................. 2 2.1.1 Eenmalig aansluittarief afhankelijk van capaciteit (artikel 2.3.2.A)............................................... 2 2.1.2 Periodiek aansluittarief (artikel 2.3.2.B) ..........................................................................................3 3 Transporttarieven (hoofdstuk 3 TarievenCode)..............................................................................................3 3.1 Twee soorten transporttarieven................................................................................................................3 3.1.1 Transport-afhankelijk tarief .............................................................................................................3 3.1.2 Transport-onafhankelijke tarieven.................................................................................................. 4 4 Systeemdienstentarief (hoofdstuk 4 TarievenCode) ..................................................................................... 4 5 Tarieven op www.dte.nl .................................................................................................................................. 4 5.1 Voorbeeld van een eenmalige en periodieke aansluitvergoedingen 2006............................................. 4 5.2 Voorbeeld van transporttarieven 2006.....................................................................................................5 5.3 Voorbeeld van het systeemdienstentarief 2006.......................................................................................5
1 Als afnemer van elektriciteit en/of gas heeft u enerzijds te maken met een energieleverancier en anderzijds met een netbeheerder. De energieleverancier koopt elektriciteit en gas in bij een energieproducent en levert deze vervolgens aan de klant. De netbeheerder is ervoor verantwoordelijk dat de betreffende energie naar uw woning wordt getransporteerd en dat er geen storingen in het elektriciteits- of gasnetwerk plaatsvinden. U bent vrij in het kiezen van uw energieleverancier voor elektriciteit of gas. Mocht u bijvoorbeeld ontevreden zijn over de prijs, dan kunt u naar een andere leverancier overstappen (‘switchen’). Switchen van netbeheerder is echter niet mogelijk. U bent gebonden aan de in uw regio actief zijnde netbeheerder, aangezien deze de daar aanwezige elektriciteits- en/of gasnetwerken beheert1. Om ervoor te zorgen dat netbeheerders geen misbruik maken van deze (monopolie-)positie worden de tarieven, die netbeheerders mogen berekenen, bepaald door de Nederlandse Mededingingsautoriteit (NMa), Directie Toezicht Energie (DTe). Voor elektriciteit is in de door NMa-DTe vastgestelde ‘TarievenCode Elektriciteit’ (hierna: TarievenCode), vastgelegd waaraan de door netbeheerders gehanteerde tarieven moeten voldoen. In dit document is beschreven welke kosten de netbeheerder u mag berekenen voor uw elektriciteitsaansluiting en elektriciteitstransport. Wanneer uw netbeheerder de maximale tarieven of anderszins de Tarievencode negeert, kan NMa-DTe ingrijpen. Omdat de TarievenCode een vrij technisch document is, heeft NMa-DTe deze leeswijzer opgesteld als hulpmiddel bij het lezen en begrijpen van de TarievenCode.
1
In Nederland zijn momenteel de volgende 15 netbeheerders actief (elektriciteit en/of gas): Netbeheerder Centraal
Overijssel, DELTA Netwerkbedrijf, ENECO Netbeheer (verschillende regio’s), Gas Transport Services (netbeheerder van het landelijk gastransportnet),Netbeheer Haarlemmermeer (enkel gas), InfraMosane, Intergas (enkel gas), NRE Netwerk, Continuon Netbeheer, Obragas Net (enkel gas), ONS Netbeheer, RENDO Netbeheer, Essent Netwerk, TENNET (o.a. netbeheerder landelijk hoogspanningsnet) en WESTLAND energie Infrastructuur.
1
Leeswijzer TarievenCode Elektriciteit, versie: januari 2006
De TarievenCode schrijft netbeheerders wel voor hoe zij de tarief moeten berekenen voor: 1) het aansluiten van afnemers op het elektriciteitsnet; 2) het transport van elektriciteit ten behoeve van afnemers; 3) systeemdiensten verzorgd door de netbeheerder van het landelijk hoogspanningsnet (dit wordt verderop in de leeswijzer nader toegelicht). De TarievenCode schrijft netbeheerders niet voor hoe zij het tarief moet berekenen voor: het huren van een meter of transformator. Voor deze diensten bent u namelijk vrij een andere leverancier te kiezen. De volledige actuele tekst van de TarievenCode is te vinden op de website van DTe: www.dte.nl î Elektriciteitî Regelgevingî Secundaire regelgevingî Codes î TarievenCode. In hoofdstuk 2 van deze leeswijzer zal allereerst worden ingegaan op kosten die de netbeheerder u berekent voor uw elektriciteitsaansluiting (bijvoorbeeld onderhoudskosten). In hoofdstuk 3 wordt uitgelegd welke kosten worden gedekt via het transporttarief. In hoofdstuk 4 wordt uitgelegd dat u tevens meebetaalt aan de kosten voor het goed functioneren van het hoogspanningsnet dat wordt beheerd door TenneT. Tot slot is in hoofdstuk 5, ter verduidelijking, een aantal voorbeelden van door netbeheerders gehanteerde tarieven opgenomen.
2 Een aansluiting is een verbinding met het elektriciteitsnet. In feite is het net van de netbeheerder opengeknipt en een aftakking gemaakt naar de meterkast in uw woning of bedrijfspand. Ook is er een beveiliging van de aansluiting aan die u aantreft in uw meterkast. De aansluiting bestaat dus uit: • de knip in het net van de netbeheerder; • de kabel van het net naar uw meterkast; en • de beveiliging in uw meterkast.
2.1
Twee soorten aansluittarieven
Het maken van de aansluiting is of wordt eenmalig in rekening gebracht daarnaast zijn er kosten verbonden aan het instandhouden van de aansluiting. Er is dus sprake van twee typen aansluittarieven: • een eenmalig aansluittarief voor nieuwe, te verwijderen of te wijzigen aansluitingen; en • een periodiek aansluittarief voor bestaande aansluitingen.
Wanneer u bij uw netbeheerder een nieuwe aansluiting aanvraagt, bijvoorbeeld als u een nieuw huis bouwt, dan betaalt u daarvoor het eenmalige aansluittarief. Het eenmalige aansluittarief is een tarief waarvan de hoogte is gebaseerd op de gemiddelde kosten die de netbeheerder maakt voor het maken van een aansluiting van die grootte (genoemd: aansluitcapaciteit). Afhankelijk van de hoeveelheid elektriciteit die u maximaal wilt gaan afnemen, krijgt u een bepaalde aansluiting. Een huishouden heeft meestal een aansluiting van 3*25 A (ampère). Een fabriek heeft behoefte aan een veel grotere hoeveelheid elektriciteit en dus een grotere aansluiting. Het aansluittarief dat u betaalt is afhankelijk van de mogelijke maximale ‘capaciteit’ van de aansluiting. Op basis van deze capaciteit wordt u in een aansluittariefcategorie ingedeeld.
2 Leeswijzer TarievenCode Elektriciteit, versie: januari 2006
Indien u een aansluiting wilt met een capaciteit groter dan 1 MVA (1000 ampère), dan kunt u deze aansluiting door een andere partij dan de netbeheerder laten realiseren. U kunt dus meerdere partijen om een offerte vragen. Deze mogelijkheid staat eveneens open voor een aantal in de art 16c van de Elektriciteitswet opgesomde afnemersgroepen als openbaar vervoersbedrijven, waterschappen, etc. Het kan ook zijn dat u uw aansluiting wilt laten verwijderen, bijvoorbeeld omdat u uw huis gaat verbouwen. Voor de verwijdering van uw aansluiting betaalt u ook een eenmalige bijdrage. Deze verwijdering moet namelijk op een veilige manier plaatsvinden. De hoogte van de verwijderingsbijdrage van uw aansluiting wordt gebaseerd op de gemiddelde kosten die een netbeheerder moet maken voor het verwijderen van een aansluiting met dezelfde capaciteit (artikel 2.4.1 en 2.4.4 van de TarievenCode). Naast een nieuwe aansluiting of verwijdering van uw aansluiting kan het ook voorkomen dat u op een gegeven moment een grotere (of kleinere) aansluiting wilt dan uw huidige aansluiting. Voor deze vervanging betaalt u de werkelijke kosten voor het aanpassen van de aansluiting waarbij dit bedrag nooit hoger kan zijn dan het bedrag dat een netbeheerder in rekening kan brengen voor een nieuwe aansluiting (art. 2.4.3-2.4.4).
Nadat de aansluiting is gerealiseerd, blijft, indien de aansluiting door de netbeheerder is gerealiseerd, de netbeheerder u maandelijks een bedrag in rekening brengen voor het in stand houden van de aansluiting. Dit wordt ook wel de periodieke aansluitvergoeding genoemd. Deze vergoeding wordt voor bijvoorbeeld onderhoud gebruikt. Voor een bestaande aansluiting kunt u dus nooit geconfronteerd worden met onverwachte onderhoudskosten.
3 Hoofdstuk 3 van de TarievenCode geeft de manier van berekening van het transporttarief weer. Nadat u een aansluiting heeft gekregen, kan er elektriciteit getransporteerd worden van producenten naar u als verbruiker. Door uw regionale netbeheerder worden kosten gemaakt om dit transport mogelijk te maken. Ook worden kosten gemaakt op de hoger gelegen netten (bijvoorbeeld de hoogspanningsnetten). Deze worden doorberekend aan de afnemers op de lager gelegen netten (cascade-principe: artikel 3.6.3). Het transporttarief dient ter dekking van al deze kosten (artikel 3.2.2).
3.1
Twee soorten transporttarieven
Op uw nota zult u voor het transport van elektriciteit twee typen transporttarieven tegenkomen: • een transport-afhankelijk tarief; en • een transport-onafhankelijk tarief.
Om de kosten voor de instandhouding van een kwalitatief goed elektriciteitsnetwerk eerlijk te verdelen is het uitgangspunt genomen; de gebruiker betaalt. U betaalt mee naarmate u elektriciteit verbruikt en dus beslag legt op de transportcapaciteit van het net. Huishoudens en kleinzakelijke bedrijven hebben alleen te maken met dit transport (-hoeveelheid)-afhankelijke tarief (tarief per kWh). Om het net in te kunnen richten op de grootte van de vraag en zo de elektriciteitslevering te waarborgen, moet de netbeheerder bij grootverbruikers van tevoren inzicht hebben in hun afname. Daarom wordt hier
3 Leeswijzer TarievenCode Elektriciteit, versie: januari 2006
gewerkt met jaarlijkse contracten waarin het gecontracteerde transportvermogen is vastgelegd en ook wordt gekeken naar de maximale belasting van de aansluiting gedurende een bepaalde periode (piekbelasting). Grootverbruikers betalen daarom (in plaats van of in aanvulling op) een bedrag per verbruikte eenheid elektriciteit (kWh) ook een bedrag afhankelijk van het gecontracteerde transportvermogen en piekvermogen. Het is mogelijk om het gecontracteerde transportvermogen te verlagen, zonder dat u de omvang van uw aansluiting hoeft te veranderen. Hiervoor moet u een verzoek doen bij uw netbeheerder (zie ook artikel 3.7.3 en 3.7.4 van de TarievenCode).
Het transport-onafhankelijk tarief, ook wel vastrecht genoemd, wordt in rekening gebracht ter dekking van de transport-onafhankelijke kosten. Dit zijn kosten die de netbeheerder maakt voor andere zaken dan het netwerk zelf. Hierbij kunt u denken aan de verwerking van meetgegevens, de kosten van factureren en het afhandelen van verhuisberichten. Deze kosten nemen niet toe als u meer verbruikt. Daarom is het transportonafhankelijke tarief een bedrag dat een verbruiker voor een aansluiting per jaar betaalt. Vanaf 1 januari 2005 zijn deze tarieven, die kunnen variëren naar grootte van de aansluiting, bij alle netbeheerders gelijk.
4 Hoofdstuk 4 van de TarievenCode geeft de manier van berekening van het systeemdienstentarief weer. Dit is een tarief dat bij afnemers in rekening wordt gebracht voor kosten die gemaakt worden om het landelijk hoogspanningsnet (TenneT) te beheren. Het gaat dan bijvoorbeeld om kosten die TenneT maakt om ervoor te zorgen dat er geen stroomonderbrekingen ontstaan in het hoogspanningsnet. Dit net is cruciaal voor uw voorzieningszekerheid. De regionale netbeheerders innen het systeemdienstentarief bij de afnemers. (Het kan als zelfstandige post maar ook inbegrepen in het transporttarief op uw transportrekening staan.) Vervolgens sluizen zij dit door naar TenneT. Het tarief wordt per afgenomen kWh in rekening gebracht.
5 Bovengenoemde tarieven worden jaarlijks vastgesteld door de NMa, op voorstel van de netbeheerders. DTe controleert of deze tarieven inderdaad gebaseerd zijn op de hiervoor geschetste kosten uit de TarievenCode. U kunt op onze website www.dte.nl de tarieven voor een bepaald jaar raadplegen. Klik op de homepage op Elektriciteitî TransportîTariefreguleringîTarievenbesluiten.
5.1
Voorbeeld van een eenmalige en periodieke aansluitvergoedingen 2006.
t/m 3*25A
605,00
t/m 3*25A
20,00
De eenmalige aansluitvergoeding is ingedeeld naar grootte van de aansluiting. Als huishouden, heeft u vaak een aansluiting van 3*25 A. Het tarief tot en met 25 meter volstaat als de maximale afstand van de dichtstbijzijnde kabel van de netbeheerder naar uw huis hierbinnen valt. Als deze afstand meer dan 25 meter is, betaalt u dus een extra bedrag per meter bovenop dit bedrag.
4 Leeswijzer TarievenCode Elektriciteit, versie: januari 2006
Afnemers t/m 3 x 25A DT Afnemers t/m 3 x 25A ET
29,20 29,20
De periodieke aansluitvergoeding staat in het tariefblad weergegeven als een jaarlijks te betalen bedrag. Uw netbeheerder zal er echter veelal voor kiezen dit totaalbedrag op te delen in maandbedragen en deze bij u in rekening te brengen. Hoewel enkel- en dubbelmeters (dag- en nachtstroom) worden onderscheiden gelden bij deze netbeheerder voor beide meters wel dezelfde aansluittarieven.
5.2
Voorbeeld van transporttarieven 2006
Vastrecht transportdienst kWh tarief laag kWh tarief normaal
18,00 0,0185 0,0360
Vastrecht transportdienst kWh tarief enkel
18,00 0,0317
Als huishouden heeft u vaak een aansluiting van 3*25 A. Afhankelijk van uw meter enkel (ET) of dubbel (DT) zijn de volgende transporttarieven (exclusief BTW) voor u van toepassing.
5.3
Voorbeeld van het systeemdienstentarief 2006
Deze staan op de betreffende pagina onder TenneT (landelijk).
Systeemdienstentarief (TenneT)
0,00099
5
Leeswijzer TarievenCode Elektriciteit, versie: januari 2006