KunstKrant. mee! Informatiekrant voor beeldende kunst

KunstKrant

Informatiekrant voor beeldende kunst

ACHTTIENDE JAARGANG NUMMER 5 SEPTEMBER/OKTOBER 2014

M E E N !

e e m

Lotta Blokker

www.kunstkrant.com

In dit nummer o.a. • Nieuwe beelden van Lotta Blokker - verontrustend, intiem, kwetsbaar • Aanstormend talent Frederique Jonker blaast nieuw leven in stilleven • Weerzien met oude bekenden in verbouwd Mauritshuis • Kenne Grégoire: realist met een twist • Kunstvrienden Kirchner en Wiegers • Belgische kunstenaars in Domburg • Oorverdovende stilte in CODA

pagina 2 kunstkrant september/oktober 2014

kunstkrant september/oktober 2014 pagina 3

O-68

ZERKALO: Reflection on Expanding Spaces

Alexandra Arshanskaya

(7 sept-5 okt.)

Art Gallery O-68 exposeert moderne en hedendaagse kunst van Nederlandse en buitenlandse kunstenaars. Zondag 7 september van 15.00 tot 17.00 uur opent Art Gallery O-68 een expositie met olieverfschilderijen van de Russische Alexandra Arshanskaya uit Den Haag. De kunstenaar zal tijdens de opening ( 15.30 uur ) een ‘live performance’ uitvoeren met beeld en muziek samen met Sharon Stewart. Zij zal ter plekke tekeningen maken, die meteen geprojecteerd worden op de wand tijdens de uitvoering van een ter plaatse geïmproviseerde compositie van ‘field recordings’, geluid en muziek. De expositie loopt tot en met zondag 5 oktober. Beeldend kunstenaar A l e x a n d r a A r s h a n s k ay a maakt gebruik van verschillende technieken, waaronder schilderen en tekenen, met daarnaast ook optredens. Haar werk is gewijd aan het waarnemen van de ruimte. Alexandra’s kunstpraktijk begon als een brede verkenning van ruimtelijke verschijningsvormen, zoals architectuur, stedelijke landschappen, perspectieven, verdwijnpunten, oppervlakken, en kruispunten. Haar werken zijn bespiegelingen van de werkelijkheid. In haar schilderijen en tekeningen wekt ze een sterk gevoel van diepte en ruimte. Hierbij maakt ze gebruik van het samenspel van licht en schaduw, en van de illusies van perspectief en oneindigheid. Het emotionele aspect van de ruimtelijke waarneming speelt daarbij een belangrijke rol. De essentie van haar werk bestaat uit de complexe versmelting van interne en externe werelden. Om de ruimtelijke indruk te benadrukken schildert Alexandra Arshanskaya vaak door op de zijkanten van haar doeken. Zo wordt het vlakke beeld een 3-dimensionaal object. Alexandra maakt gebruik van levendige heldere kleuren. Ze waardeert de klare lijn en gebruikt een heel precieze penseeltechniek.

Circular Warmth, 2014, olieverf op linnen, 50 x 50 cm

Ruimtelijke waarneming is voor Alexandra onlosmakelijk verbonden met een actieve exploratie van de ruimte door beweging in de tijd. Dat aspect van verkenning van de ruimte in de tijd wil Arshanskaya in haar kunst tot uiting brengen. Om vorm te geven aan dit aspect van “ervaren” van de ruimte breidt zij haar kunstpraktijk uit met ‘live’ optredens. Door te tekenen voor de ogen van de kijker wordt het publiek opgenomen in het creatieve proces op het moment van de schepping. Als dit gebeurt in samenhang met ‘live’ muziek en/of dans, verbreedt zich de ervaring van ruimte en tijd voor de toeschouwer: beeld, geluid en ruimte verbinden zich tot een nieuwe eenheid.

Inner World, 2014, olieverf op canvas, 100 x 100 x 3 cm

Open Sphere, 2014 olieverf op canvas, di 50 cm

Revealed View, 2014, olieverf op canvas, di 40 cm

Alexandra Arshanskaya studeerde exacte wetenschappen aan de Universiteit van Sint-Petersburg in Rusland. In 2012 behaalde zij het Bachelor of Art diploma aan de Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten in Den Haag, waar zij haar atelier heeft. De laatste jaren heeft ze deelgenomen aan verschillende kunstprojecten, tentoonstellingen en optredens met musici en dansers in Nederland, Londen (UK) en Sint-Petersburg (Rusland).

Passage, 2012, olieverf op doek, 100 x 100 cm

Zo werkte zij onder andere samen met het Residentie Orkest tijdens de uitvoering van ‘Le Sacre du Printemps’ in de Dr Anton Philipszaal, den Haag, 2012.

Mirror, 2014, olieverf op doek, 50 x 70 x3 cm

De ‘O-68 Prijs voor Nederlandse / Duitse beeldend kunstenaars’ reiken wij op 2 november uit tijdens de expositie van werk van de drie finalisten.

Art Gallery O-68 Oranjestraat 68 6881 SG Velp, GLD open tijdens expositie di - vr, 14 - 17 uur 026 3639 222 / 06 1259 4329 [email protected] www.gallery-o-68.com


KNSTNWS Mondriaans Jazzcafé Vanaf september presenteert het Mondriaanhuis een driedelige concertreeks onder de naam Mondriaans Jazzcafé. Op iedere eerste zaterdag van de maand in september, oktober en november wordt een ander aspect van Piet Mondriaans muzieksmaak belicht door twee of drie muzikanten. Zo komt op 4 oktober boogiewoogie-specialist Lodewijk van der Linden naar het museum. Zie www.mondriaanhuis.nl

Afscheid Els Barents van Huis Marseille Op 13 september neemt Els Barents afscheid als directeur van Huis Marseille met de tentoonstelling De Marseillaise(s) / 15 jaar verzamelen. Barents heeft het eerste particuliere fotomuseum van Amsterdam geleid vanaf de opening in 1999. Ze breidde de collectie uit van 50 naar 650 werken en het museum met een tweede pand. Barents wordt opgevolgd door de conservator van Huis Marseille, Nanda van den Berg.

Art Rocks 2014 Dit najaar is in drie musea de landelijke muziekcompetitie Art Rocks. In het Groninger Museum, Museum Boijmans Van Beuningen en het Centraal Museum Utrecht zullen in drie voorrondes muzikanten optreden bij door hen gekozen kunstwerken. De finale is in januari tijdens Eurosonic Noorderslag in het Groninger Museum. Informatie over bijvoorbeeld aanmelden (t/m 2 november) is te vinden op www.artrocks. nl

Info via smartphone Tweederde van de bezoekers aan een museum wil tentoonstellingsinformatie ontvangen via hun smartphone. Dit blijkt uit onderzoek in Museum Boerhaave in Leiden tijdens de tentoonstelling 100 jaar Philips Research (nog t/m 4 jan). Bezoekers kregen een tablet mee. Via een nieuw en efficiënt verlichtingssysteem verscheen op de tablet extra informatie over de gepresenteerde werken. 63% van de bezoekers vond daardoor de tentoonstelling leuker en interessanter.

Frederique Jonker blaast nieuw leven in het stilleven

‘Levenloze voorwerpen een extra dimensie geven’ Tijdens de verschillende eindexamenexposities van afgelopen zomer behoorde Frederique Jonker tot de meest opvallende afstudeerders, met haar eigenzinnige stillevens die ze met verf en spuitbussen opzet. Ze kreeg er al de Jan Zumbrink Prijs voor van de Hogeschool voor de Kunsten in Utrecht. Daarnaast is ze een van de winnaars van de Buning Brongers Prijs. En in oktober dingt ze mee naar de Koninklijke Prijs voor Vrije Schilderkunst 2014. Ondertussen bereidt ze zich gewoon voor op haar vervolgstudie, en werkte ze afgelopen zomer als artist in residence aan een presentatie in Arnhem.

Door Wim

van der

Beek

Aan dynamiek en aandacht geen gebrek. In een tijdelijke projectruimte die deel uitmaakt van het artist in residence-verblijf van kunstruimte Circa…dit in Arnhem, werkt Frederique Jonker keihard aan de presentatie die vanaf eind augustus in Circa…dit te zien zal zijn. In oktober opent Koning Willem-Alexander in het Koninklijk Paleis op de Dam de tentoonstelling van de genomineerden voor de Koninklijke Prijs voor Vrije Schilderkunst 2014. Frederique Jonker is één van hen. Daarnaast is ze één van de zeven winnaars van de Buning Brongers Prijzen die tweejaarlijks worden toegekend. Naast een geldbedrag van € 4.500,- is aan de prijs een expositie in het Amsterdamse Arti et Amicitiae verbonden. Die opent in hetzelfde weekend als de expositie van genomineerden voor ‘de Koninklijke’. Zoveel exposure na de opleiding aan de kunstacademie is niet voor veel jonge kunstenaars weggelegd. Frederique Jonker blijft er nuchter onder. Haar opleiding aan de Hogeschool voor de Kunsten in Utrecht krijgt straks een vervolg in Groningen. Daar begint zij in oktober aan haar Master aan het Frank Mohr Instituut. Hoewel die vervolgopleiding ongetwijfeld nieuwe ideeën en inzichten zal opleveren, wekken de schilderijen van Jonker de indruk dat ze volwassen en volgroeid zijn en het resultaat zijn van een persoonlijke artistieke ontwikkeling die een bescheiden en samenhangende collectie schilderijen met

Frederique Jonker in haar atelier. een eigen signatuur en uitstraling heeft opgeleverd. Hoewel het gaat om ‘traditionele stillevens’ is het authentieke en autonome karakter gegarandeerd door de bijzondere werkwijze die Jonker toepast. Het traditionele stilleven krijgt daardoor een eigentijdse en persoonlijke impuls.

Rendement Frederique Jonker is 23 jaar oud. Haar artist in residence in Arnhem dankt zij aan het feit dat zij door velen als aanstormend talent gezien wordt. Om dezelfde reden werd zij genomineerd voor de Koninklijke Prijs voor Vrije Schilderkunst en werd één van de zeven Buning Brongers Prijzen aan haar toegekend. Zelf nuanceert Jonker de euforie en het enthousiasme over haar schilderijen enigszins. “Sinds een half jaar werk ik met spuitbussen. Het toegepaste procedé is behoorlijk complex en bestaat onder meer uit het afplakken met tape van de op het doek aangebrachte beeldelementen. In het begin leverde deze werkwijze heel veel slechte schilderijen op. Pas sinds kort krijg ik het gevoel dat ik het scheppingsproces kan sturen en dat de werkwijze het gewenste effect en het beoogde rendement oplevert. Veel stilleven-

Zelf expo samenstellen

Winnaar ets van Homan De ets van Reinder Homan is deze keer gewonnen door R. Bus uit Zevenaar. Van harte gefeliciteerd! De ets komt naar u toe. Ook kans maken op zo’n fraai kunstwerk? Word abonnee en u krijgt de KunstKrant thuisgestuurd. Iedere twee maanden wordt onder de abonnees een originele ets verloot van Reinder Homan. Zie de bon in deze krant of kijk op www.kunstkrant.com

Love Triangle, Olga Suvorova, olieverf op linnen

Zes Nederlandse musea geven deze herfst het heft uit handen. Bezoekers mogen vanaf oktober op www.mixmatchmuseum. nl grasduinen in de collecties van het Amsterdam Museum, het Groninger Museum, het Kröller-Müller Museum in Otterlo, Museum Boerhaave in Leiden, TwentseWelle in Enschede en het Van Abbemuseum in Eindhoven. Met als thema ‘fascinatie voor het moderne’, maakten conservatoren een voorselectie van 300 objecten. Het publiek mag hieruit een tentoonstelling naar eigen smaak samenstellen. De enige voorwaarde: er moet een goed verhaal achter de keuze zitten. De meest originele voorstellen worden daadwerkelijk uitgevoerd en zijn vanaf de Museumweek 2015 (4-11 april) te zien in de deelnemende musea.

Galerie Rosarta

Gespecialiseerd in Russische schilderkunst Vlaardingweg 62, 3044 CK Rotterdam Iedere zaterdag & zondag geopend van 12.00 - 17.00 uur

Kijk op www.rosarta.nl voor onze gehele collectie


neemt soms weken in beslag. De compositie ligt dus eigenlijk al vast voordat ik met het schilderij begin, maar ik ga wel heel vrij om met de schilderkunstige vertaling van de bouwsels,” legt Jonker uit. “In het begin bewerkte ik de met spuitbus op doek aangebrachte beeldelementen met olieverf, maar in mijn recente werk gebruik ik alleen nog de spuitbus. De vage en diffuse sfeer die daardoor ontstaat, bevalt me en geeft de stillevens een heel eigen gezicht.”

Monochroom Niet alleen de werkwijze van Frederique Jonker is bijzonder. Ook haar voorkeur voor triviale voorwerpen die zonder vooropgezet plan bij elkaar zijn gebracht en tot een compositie worden geordend, is opmerkelijk. Plastic flessen, een bestekbak, kartonnen melkpakken, een kapotte schemerlamp, een vergiet, een wasgoedrekje en een oude stoel worden onderdelen van een levendige compositie. Het stilleven balanceert tussen dynamiek en verstilling. De levendige ordening wordt versterkt doordat de voorwerpen lijken te zweven of te bewegen. Ze dreigen om te vallen of tegen elkaar aan te botsen. De buitengewone uitstraling wordt verder versterkt door de kleurreductie die Jonker toepast. Soms zijn de schilderijen bijna monochroom. Blauwtinten, grijstonen of verschillende schakeringen rood zetten de toon in stillevens waarin het ingehouden palet en de losbandige ordeningsprincipes elkaar in evenwicht houden.

“Mijn schilderijen bezitten vaak een decorachtig karakter,” licht Jonker toe. “Door het gebruik van spuitbussen kan ik spelen met nuances en details. Door het proces dat ik toepas, kan ik bepaalde beeldelementen heel gedetailleerd weergeven terwijl andere onderdelen van het schilderij juist vaag blijven. Het tekenachtige karakter van de schilderijen hangt samen met mijn ongeremde passie voor tekenen, die al bijna mijn hele leven duurt. Ik wist als kind al dat ik naar de kunstacademie wilde.” Het plezier van het maken waaraan Frederique Jonker onbevangen refereert, spat van haar schilderijen. Op geheel eigen wijze blaast ze nieuw leven in het stilleven. Het aantal schilderijen dat voldoet aan de strenge eisen die zij aan haar werk stelt, is nog beperkt maar groeit gestaag. Nu ze een idioom ontwikkeld heeft waarin ze zichzelf herkent en waarbij ze zich lekker voelt, neemt de productie toe. Er is in elk geval voldoende werk voor drie exposities die de komende maanden min of meer simultaan te zien zullen zijn.

schilders werken vanuit de achtergrond naar de voorgrond. Ik doe precies het tegenovergestelde. Mijn manier van werken vereist veel concentratie en is zeer tijdrovend.” Tijdens de eerste twee jaar van haar academische opleiding concentreerde Jonker zich op het schilderen van mensfiguren. Maar over de resultaten was ze niet echt tevreden. “De schilderijen uit de beginperiode waren te verhalend,” constateert zij achteraf. Een bezoek aan de rommelzolder van haar moeder veranderde alles. Van de zolderinventaris maakte ze decorachtige bouwwerken, die de input werden voor schilderijen. De zolderstukken werden gefotogra-

feerd en dienden als modellen voor de schilderijen. “Stillevens vond ik eerst heel saai, totdat ik ontdekte dat ik levenloze voorwerpen een extra dimensie kon geven. Ik maak geen ondertekening op het doek en werk niet met schetsen. Het construeren van de bouwsels die als model voor de stillevens fungeren,

■ Tentoonstellingen: - Genomineerden Koninklijke Prijs voor Vrije Schilderkunst 2014; 11 oktober t/m 2 november 2014, Koninklijk Paleis op de Dam, Amsterdam. Informatie: www.paleisamsterdam.nl. - Winnaars Buning Brongers Prijzen; 10 t/m 26 oktober, Arti et Amicitiae, Amsterdam. www.buningbrongers.nl. - Groepspresentatie Zomeratelier, Circa…dit, Arnhem, t/m half-eind september. www.beeldendekunstarnhem.nl. www.frederiquejonker.com


KNSTNWS Nieuw licht op oude bekenden Mauritshuis glorieus geopend na verbouwing

3 Seconden Gallery

Breda heeft een nieuwe exporuimte: de 3 Seconden Gallery, bij de inrit van de Chasségarage. Vier keer per jaar verzorgt Graphic Design Festival Breda er een nieuwe expositie. De naam verwijst naar de tijd, waarin men het werk passeert. De eerste expositie bestaat uit 47 affiches van het internationale posterproject Greed is out, empathy is in (2012). Vanaf eind september toont het Bredase bureau Staynice er een speciaal ontworpen serie posters.

Artist in SRV-wagen Het Leeuwarder kunstinitiatief VHDG stuurt kunstenaars de provincie in. Jaarlijks wordt een jonge kunstenaar uitgenodigd een maand lang in een SRV-wagen te werken. Met 25 km/u kan de artist-inresidence Friesland ontdekken. Videokunstenaar Teun Vonk (Uden 1986) bijt in september het spits af. Van 27 september tot 11 oktober presenteert hij zijn werk in de Blokhuispoort in Leeuwarden.

Vriend & Vijand Oktober is de Maand van de Geschiedenis. Dit jaar met het thema Vriend & Vijand. Honderden musea, archieven, bibliotheken en andere culturele instellingen brengen het thema Vriend & Vijand tot leven middels allerlei activiteiten. Verboden liefde, kinderen van foute ouders, vriendjespolitiek, brieven uit de Eerste Wereldoorlog, spotprenten, vluchtelingen, vriend en vijand in de muziek, water als vriend of vijand - het is een kleine greep uit de talloze onderwerpen. Zie www.maandvandegeschiedenis.nl

Na een twee jaar durende verbouwing onder leiding van architect Hans van Heeswijk, is het Mauritshuis weer in al zijn glorie geopend. Een ondergrondse foyer – die vanwege het daglicht nergens het gevoel geeft dat je onder de grond zit – verbindt het vertrouwde stadspaleis met een bakstenen gebouw uit 1932 dat is omgebouwd tot moderne museumvleugel met een tentoonstellingszaal. Het oude Mauritshuis is technisch gemoderniseerd. De totale kosten van 30 miljoen euro werden deels opgebracht door een wereldreis van topstukken langs grote musea. Maar nu is daar het weerzien van al die oude bekenden.

Door Aernout Hagen

Hij heeft een ereplaats gekregen, tussen twee gordijnen en twee vensters. Een paneeltje van 33,5 bij 22,8 centimeter. Een vogeltje op een etensbakje: Het puttertje of de distelvink, geschilderd door Carel Fabritius in het jaar waarin hij – 32 jaar jong – zou omkomen door de ontploffing van een kruitmagazijn in

Delft. Het vogeltje kreeg de hoofdrol toebedeeld in de roman van Donna Tartt en iedereen in New York wilde hem zien toen hij was uitgeleend aan The Frick Collection. Maar waarom is dit nu zo’n fantastisch schilderij? Dat komt door de balans tussen het spel met de illusie van een vogeltje dat je voor je ziet aan de ene kant en aan de andere kant de echte verfstreken die niet zijn weggemoffeld. Dat donkerrode kopje en de vleugel met het dik geschilderde, felgele accent waarin Fabritius met de achterkant van zijn penseel een ferme kras heeft gezet. De kriebelige draadjes witte verf waarmee hij de houten stangetjes glans heeft gegeven. En dan natuurlijk de contrasten tussen het blauwige wit van de gepleisterde muur en alle donkere tonen in de schaduwpartijen naast en onder het bakje. Het schilderplezier spat er vanaf.

Spectaculair Zo op het eerste gezicht lijkt het of er aan het interieur van het oude Mauritshuis weinig is veranderd. Maar dat is schijn. Alle wanden en vloeren waren gestript, om nieuwe technische installaties aan te leggen. Daarna werd alles met nieuwe materialen weer dicht gemaakt. De stof met florale motieven voor de wandbespanningen werd in Frankrijk geweven. De kamers beneden hebben een blauwe wandbespanning gekregen, in de kamers op de eerste verdieping is voor groen gekozen. Spectaculair en ingetogen tegelijk zijn de twee glazen liften waarmee je vanaf het voorplein in de ondergrondse foyer kan komen en van de foyer in de hal van het Mauritshuis. Het mechanische deel van de lift bevindt zich hier onder

App Brabant Vertelt Met de app Brabant vertelt zijn de mooiste plekken en verhalen van de provincie te ontdekken. De door het bkkc gelanceerde app bevat al 16 verschillende wandel- en fietsroutes met informatie over kunst, cultuur en omgeving. In de zomer zijn een aantal nieuwe routes toegevoegd, waaronder Landkunst op de Buisse Heide en de volledige route van Culturueel Fietsevent Bels Lijntje op 13 en 14 september.

Oproep Papendieck Prijs


Elke twee jaar looft de Sparkasse Bremen samen met het Focke Museum de Auguste Papendieck Prijs voor toegepaste kunst uit. Onder meer edelsmeden, glaskunstenaars, textielkunstenaars, meubelmakers, keramisten en boekbinders kunnen meedingen naar de prijs van € 6.000 en een solotentoonstelling in het Focke Museum in Bremen. Deelnemers dienen woonachtig te zijn in de Nieuwe Hanze Interregio. Daar vallen ook de Nederlandse provincies Groningen, Friesland, Drenthe en Overijssel onder. Aanmelden kan nog tot 12 september. Zie www.sparkasse-bremen.de/auguste

Monumenten: Op reis Het thema van de Open Monumentendag is dit jaar Op reis. Omdat 2014 ook het Jaar van Mobiliteit en Mobiel Erfgoed is, staan tijdens het weekend van 13 en 14 september onderwerpen centraal als wegen, sporen en kanalen, en natuurlijk ook de gebouwen die daar bij horen: van remises en werven tot koetshuizen en vertrekhallen. Zie www.openmonumentendag.nl

Galerie Rosarta


Kijk op www.rosarta.nl voor onze gehele collectie Carel Fabritius, Het puttertje, 1654, Mauritshuis, Den Haag.


100.000 bezoekers In de eerste twee maanden na de heropening ontving het Mauritshuis al meer dan 100.000 bezoekers. Voor de verbouwing lag het gemiddelde op 250.000 per jaar. De toeloop naar het vernieuwde museum is boven verwachting. Wat mee kan spelen, is dat de openingstijden verruimd zijn. Daarnaast is het Mauritshuis tot 1 november tevens op maandag geopend.

Frans Hals, Lachende jongen, ca. 1625, Mauritshuis, Den Haag. de liftschacht en de (marmeren) vloerdelen buiten en binnen de lift sluiten precies aan, zodat het lijkt of er alleen een glazen hokje op de vloer is geplaatst. De indeling van de kamers is nauwelijks veranderd, sinds graaf Johan Maurits van Nassau Siegen zijn stadspaleisje in 1644 liet bouwen door de architect Jacob Van Campen (uitgevoerd door Pieter Post). Na een hevige brand in 1704 was er weinig meer over van het interieur, maar bij de herbouw werd aan de oorspronkelijke indeling vastgehouden. Vanaf 1822 fungeerde het Mauritshuis als museum; het bood onderdak aan de collectie van koning Willem I. In de loop der tijd zijn daar belangrijke werken bij gekomen, met name door Abraham Bredius die er van 1889 tot 1909 directeur was en die onder meer zijn Rembrandt-schilderijen aan het museum heeft vermaakt. De indeling over de zalen is nu, beneden: Vlamingen uit de 15de en 16de eeuw (Rogier van der Weyden), Vlaamse meesters uit de 17de eeuw

Johannes Vermeer, Meisje met de parel, ca. 1665, Mauritshuis, Den Haag.

(Jordaens, Rubens, Jan Brueghel), een zaal voor Hans Holbein, het begin van de Gouden Eeuw (Thomas de Keyser, Hendrick Avercamp) en de pas gerestaureerde Gouden zaal met negen plafond- en wandschilderingen van Giovanni Pellegrini; eerste verdieping: het thema ‘specialisatie’ (portret van Michiel de Ruyter door Ferdinand Bol in opvallende lijst met houtsnijwerk, maar ook het intieme Man die een vrouw geld aanbiedt van Judith Leyster), de vroege Rembrandt, de late Rembrandt en zijn leerlingen, landschap (Jacob van Ruisdael, Meindert Hobbema, maar ook Potters Stier), dagelijks leven (Fabritius, Frans Hals, Jan Steen), Johannes Vermeer, en de 18de eeuw (serie van vijf werken in pastel en gouache door Cornelis Troost). Topstukken Als je al die geliefde topstukken weer terugziet, dan kun je soms details zien die je vroeger nooit zo

Paulus Potter, De stier, 1647, Mauritshuis, Den Haag.

waren opgevallen. Natuurlijk kijk je naar de ruwe haren en de glanzend natte neus die Paulus Potter zijn Stier heeft meegegeven. Maar de zwarte vliegen boven zijn rug, dat kleine kikkertje vooraan op de grond en de opvliegende vogels rechtsachter die wit afsteken tegen de grijze regenwolken, had je die al eens eerder gezien? En Vermeers Meisje met de parel dat tegenwoordig zo’n beetje als het beeldmerk van het museum fungeert en als de ‘Mona Lisa van het Mauritshuis’ triomfen vierde bij haar Amerikaanse bewonderaars, met het romantische verhaal van Tracy Chevalier in het achterhoofd: kun je nog iets aan haar ontdekken? Zeker kan dat. Vermeer is ‘ingezoomd’ op zijn model. Schilderkunstig lijkt het vooral een studie van lichtval. Van linksboven valt het licht over het gezicht naar de witte kraag. Met witte stippen is glans gesuggereerd: via de oogbollen naar de onderlip tot aan de parel. Daar tegenover staan de donkere achtergrond en de grijsblauwe schaduwpartijen. De parel is een soort enclave van licht tussen schaduwpartijen. En dan is daar Rembrandts laatste Zelfportret dat hij maakte in zijn sterfjaar. Niemand kan zo toveren met verf. Kijk maar eens naar de krassen met de achterkant van het penseel in zijn grijze haren, de rode ondergrond die in het gezicht en de kleding naar boven komt en de ferme penseelstreken waaruit de tulband op het hoofd is opgebouwd. Het lachende jongetje van Frans Hals is ook zo’n voorbeeld van snel maar trefzeker schilderen. Het onderwerp en de manier van schilderen komen samen: allebei stralen ze een soort branieachtige levenslust uit. Toch ontbreekt er tussen al die toppers een bekend schilderij. Dat is David en Saul, ooit toegeschreven aan Rembrandt, maar vanaf 1968 niet meer. Het werk wordt onderzocht, gerestaureerd en misschien toch weer toegeschreven aan Rembrandt. Het blijft geheim tot juni volgend jaar, als de resultaten in een tentoonstelling bekend zullen worden gemaakt. Maar tot die tijd blijft er nog genoeg om van te genieten. ■ Mauritshuis, Plein 29, Den Haag. Openingstentoonstelling ‘Mauritshuis - Het gebouw’, t/m 4 januari. www.mauritshuis.nl


MEER DAN MAATWERK KUNSTGIETWERK IN:

BRONS - ALUMINIUM - RVS EN GIETIJZER

Noorderstraat 370 9611 AV Sappemeer

Tel: +31 (0) 598 - 39 29 97 Fax: +31 (0) 598 - 39 62 20

[email protected] www.gieterijborcherts.nl

Of het nu abstract is of figuratief - het werk van kunstenaar Jürgen Ebert fascineert telkens weer vanwege zijn verfijnde, esthetische en symbolische toespelingen. Een uitgebreid overzicht van zijn grote werken is te zien in zijn eigen galerie en beeldentuin in Bocholt. In deze ruime setting zijn meer dan 200 van zijn gelimiteerde bronzen sculpturen te zien.

Contact

Openingstijden: Elke 1e en 3e zondag van de maand en elke woensdag van 14.30 tot 17.00 uur, en na afspraak.

Beeldhouwer Jürgen Ebert Vardingholter Straße 30 46397 Bocholt, Duitsland T +49-2871-37914 www.juergen-ebert.com [email protected] (Net over de grens bij Winterswijk)

Ook vertegenwoordigd door galerie Groeneveld, Almelo


Oorverdovende stilte in CODA Museum Tentoonstelling Sounds of Silence laat stilte in de hedendaagse beeldende kunst zien met werk van 15 kunstenaars uit binnen- en buitenland 14.09.2014 t/m 11.01.2015 | www.coda-apeldoorn.nl ook ongewenst. Mensen worden dagelijks overladen met prikkels die een dwingend beroep doen op alle zintuigen. In een omgeving die bereikbaarheid en beschikbaarheid vereist, is weinig ruimte voor de ervaring van rust en stilte. De tentoonstelling Sounds of Silence in CODA Museum geeft bezoekers de gelegenheid aan het geluid van alledag te ontsnappen en te genieten van de stilte in de hedendaagse beeldende kunst. Sounds of Silence zoomt in op de stem van de stilte waarbij ervaringen van gesublimeerde stilte, serene schoonheid en innerlijke rust elkaar afwisselen. Sounds of Silence toont het werk van 15 kunstenaars uit binnen- en buitenland en maakt de ervaring van oorverdovende stilte op unieke wijze hoorbaar en zichtbaar. Door Eva Schaap

Sounds of Silence openbaart wonderlijke fricties tussen de ervaring van geluid en stilte. Zo kan een schilderij van een voorbij denderende trein of het waarnemen van een explosie die op grote afstand plaatsvindt onverwacht verstilling oproepen. De beleving van overweldigende stilte in de natuur gaat soms gepaard met (natuur)lawaai. De idylle van een waterval brengt ook de ervaring van onophoudelijk kletterend water met zich mee, terwijl de stilte in een ogenschijnlijk rustige leefomgeving plotseling

Miguel, 2013, Bertil Nilsson, courtesy Galerie Wilms.

ruw verstoord kan worden door een laagvliegende Boeing 737 of door luidruchtige toeristen die in een schilderij buiten beeld zijn gebleven. De totale afwezigheid van geluid wordt doorgaans ervaren als ‘absolute stilte’. In andere gevallen zijn het juist subtiele geluiden die de stilte benadrukken. Ook de ervaring van serene schoonheid en harmonie kan de ervaring van stilte stimuleren. De stem van de stilte is in veel gevallen synoniem voor innerlijke rust. Ervaringen van stilte dienen zich op verschillende niveaus aan. Zo is er de stilte van een leeg interieur waarin een zwijgende familie aan tafel zit zoals de aardappeleters van Vincent van Gogh dat ooit ook deden. Deze installatie van Levi van Veluw in deze tentoonstelling is een voorloper van drie nieuwe films die in CODA Museum in première gaan. Interieurstukken storten in slow motion in elkaar zonder geluid te veroorzaken. Op een vergelijkbare manier is het oorverdovende lawaai van een bomexplosie gefilterd uit een tekening van Raquel Maulwurf. Ruben Bellinkx legt de mens letterlijk het zwijgen op. In zijn film houden mannen een tafelblad tussen hun kaken geklemd, waardoor spreken onmogelijk wordt. Bertil Nilsson en Ronald Bal brengen in hun fotowerken een bijzondere verbinding tussen mens en natuur tot stand. Bal verplaatst herinneringen uit ons collectieve geheugen naar een mysterieuze, bosrijke omgeving, terwijl Nilsson een symbiose tussen verschillende artistieke disciplines realiseert. Rob Sweere, Regula Maria Müller en Truc-Anh zoomen in op de betekenis van wolkenluchten als dragers van stilte. DAANOE en Jan Ros benadrukken de stilte in imposante interieurfoto’s en schilderijen van een ingerichte omgeving waarin de afwezigheid mens synoniem is voor een geluidloze wereld. Ineke van Harten, Gertjan Scholte-Albers en Sandra Kruisbrink doen hetzelfde, maar kiezen voor een landschappelijke context. Van Harten doet dit in abstracte schilderkunst terwijl Scholte-Albers figuratief werkt. Uche Okpa Iroha en Hidenori

SoundS of Silence 14.09.2014 t/m 11.01.2015

Eike, 2013, Bertil Nilsson, courtesy Galerie Wilms

Stilte is schaars. Geluid is tenslotte overal; soms gewenst maar vaak

Mitsue nemen de kijker mee naar Afrikaanse en Aziatische omgevingen waarin zichtbaar wordt dat stilte in verschillende culturen anders beleefd of gevisualiseerd wordt maar tegelijk een tijdloos en universeel fenomeen is.

Exposerend kunstenaars Levi van Veluw, Sandra Kruisbrink, Rob Sweere, DAANOE (Daan Oude Elferink), Gertjan ScholteAlbers, Ronald Bal, Ineke van Harten, Jan Ros, Bertil Nilsson (UK), Ruben Bellinkx (B), Uche Okpa-Iroha (Nigeria), Truc-Anh (Vietnam), Hidenori Mitsue (Japan/NL), Regula Maria Müller (Zwitserland/NL) en Raquel Maulwurf (Spanje/NL)



Lotta Blokker - gewetensvol schipperen tussen empathie en bezieling

Doorwaakte nachten in The Hour of the Wolf Wat gebeurt er ‘s nachts, als mensen niet kunnen slapen? Lotta Blokker vroeg het zich als kind al af. Vanuit deze herinnering maakte ze de serie The Hour of the Wolf. Vijf jaar werkte ze aan het project. Ze maakte intieme beelden, vol expressie en zeggingskracht. Blokker toont ons daarmee mensen met hun emoties en kwetsbaarheden, waarin we onszelf kunnen herkennen. Van 30 augustus tot en met 4 januari zijn de sculpturen te zien en te ervaren in Museum De Fundatie in Zwolle.

Door Wim

van der

Beek

“Ik geloof altijd in een goede uitkomst.” Lotta Blokker zegt het bijna terloops. Het is een tussenzin in een gepassioneerde uiteenzetting over de beginperiode van haar nog prille artistieke carrière. In relatie tot The Hour of the Wolf krijgt de zin een diepere betekenis. Onzekerheid over een goede uitkomst is namelijk één van de vele oorzaken voor slapeloosheid. En dat is het thema bij uitstek waarmee zij zich de afgelopen vijf jaar bezig hield. In een samenhangende beeldencyclus zoomt Blokker in op angst, pijn, verdriet, desoriëntatie en andere oorzaken die mensen wakker houden. Ze maakte een groep van op zichzelf staande bronzen sculpturen over mensen die de slaap niet kunnen vatten, als zombies wezenloos door hun huizen waren, terwijl de wereld om hen heen volledig tot rust gekomen is. De wonderlijke discrepantie tussen vertrouwde situaties en herkenbare gemoedstoestanden enerzijds en het gevoel van desoriëntatie en vervreemding ander Lotta Blokker met de sculpturen Pas de deux en Hours (foto Maarten Schets).

Silhouette III, 2013.

Silhouette III, 2013, detail. zijds, is door Lotta Blokker intiem en kwetsbaar in beeld gebracht. Het late tijdstip, de nachtelijke omstandigheden en de duisternis waarin de plaats van handeling is gehuld, geven een verontrustende wending aan de figuratieve sculpturen die in museum De Fundatie (Zwolle) naar houvast zoeken. De sculpturen zijn zó gegroepeerd dat ze los van elkaar een eigen domein lijken te claimen. Er zijn geen decors die voor een fysieke afbakening zorgen. De zeggingskracht van de individuele sculpturen is sterk genoeg om de ruimtelijke omstandigheden erbij te kunnen denken. Identificatie Kunst is de allerindividueelste expressie van de allerindividueelste emotie, stelde dichter Willem Kloos

rond 1880 vast. In zijn dichtkunst streefde de voorman van de Tachtigers, evenals zijn geestverwanten, naar een evenwichtige combinatie van impressionistische invloeden en naturalistische tendensen. In hun tijd was dat een revolutionair statement. De Tachtigers hebben een aantal kenmerken gemeen met de romantici die ze bewonderden. Hun individualisme, opstandigheid en natuurliefde komt tot uiting in dichtkunst die de kern van de persoonlijke emotie zoekt. De beeldhouwkunst van Lotta Blokker doet dat ook. Persoonlijke waarnemingen en gewaarwordingen worden verankerd in sculpturen die haar persoonlijke verhaal naar een universeel en tijdloos niveau tillen. Het herkenbare beeldvormingsproces maakt identificatie mogelijk. Velen zullen zichzelf, hun positie of persoonlijke gebeurtenissen herken-


Ronald, 2009.

Uccello, 2003.

materialen waarin de sculpturen zijn uitgevoerd. Daarnaast dragen de zienswijzen van de kunstenaars bij aan een noodzakelijke heroriëntatie op de traditionele beeldhouwkunst. Zo ging er een golf van verontwaardiging door het Verenigd Koninkrijk toen in 2005 op Trafalgar Square in Londen naast de zuil met het standbeeld van Lord Nelson een ‘levensecht’ marmeren beeld van Alison Lapper werd geplaatst. Quinn maakte dit beeld van de hoogzwangere lichamelijk gehandicapte vrouw als eerbetoon aan de

Muted, 2012. nen in de allerindividueelste expressie van Lotta Blokker. Wie zich onvoorwaardelijk overgeeft aan de emoties die in The Hour of the Wolf in geconcentreerde vorm voorkomen, kan het wonder van de herkenning zowel fysiek als mentaal ervaren. Actualiteit In relatie tot de beeldhouwkunst van Lotta Blokker (Amsterdam, 1980) wordt vaak verwezen naar de klassieken en naar traditionele beeldhouwkunst. Hoe logisch en vanzelfsprekend het ook is om verbanden te leggen met de renaissanceopvattingen van Donatello of de beeldhouwkunst van Rodin, het is minstens even belangrijk om de visie en beeldtaal van Blokker te parachuteren in de actualiteit van de beeldende kunst. Ideologische overeenkomsten met schilders als Lucian Freud en Jean Rustin liggen voor de hand, maar nog dichterbij liggen de verwantschappen met de werkwijze en ideeënwereld van Marc Quinn, Ron Mueck en Keith Edmier. Deze vertegenwoordigers van de Amerikaanse en Britse avant-garde bekeerden zich na een aantal omzwervingen tot de realistische beeldhouwkunst. Maar hoe herkenbaar en bedrieglijk ‘echt’ hun sculpturen ook lijken, altijd schuilen er addertjes onder het gras. De mensfiguren van Mueck, Quinn en Edmier wijken door hun maatvoering af van de gangbare werkelijkheid. Vervreemding wordt ook veroorzaakt door de

Silhouette II, 2013.


It’s a boy, 2014.

It, 2011.

moderne vrouw die ondanks zware tegenslagen een eigen plek in de samenleving opeist. Geloofwaardigheid Evenals de realistische mensfiguren van Quinn, Edmier en Mueck openbaren de sculpturen van Lotta Blokker een eigentijdse mensvisie. Ze veroorzaken een schok van herkenning of roepen heftige reacties op. Ze zijn gebaseerd op concrete waarnemingen en gewaarwordingen maar wijken daar deels weer van af doordat ze een gecomprimeerde, geïntensiveerde of verhevigde werkelijkheid weergeven die de grenzen van nabootsing overschrijden. De intimiteit en intensiteit van de ervaringen die Lotta Blokker in beeld brengt, hangen samen met haar vermogen om dode materie te bezielen. Sterker nog: in haar beeldhouwkunst is alles een kwestie van bezieling. De geloofwaardigheid, de uitstraling en de tactiele componenten worden gedragen door technische vaardigheid en perfecte materiaalbehandeling enerzijds en door authentieke, menselijke uitstraling anderzijds. Chemie “In tegenstelling tot beeldhouwers als Rodin zoek ik naar details die afwijken van het klassieke schoon-

Precipice, 2003. heidsideaal,” licht Lotta Blokker toe. “Een kromme teen, rimpels, een asymmetrisch lichaam of een gezicht dat een beetje hoekig is, maken mijn mensfiguren kwetsbaarder en menselijker. Ik ben niet op zoek naar esthetiek maar naar oprechte emoties. Daar zoom ik nadrukkelijk op in. Bij de keuze van de modellen houd ik daar ook rekening mee. De chemie tussen mij en het model is bepalend voor de uitstraling van mijn beelden. Tegenover het gesublimeerde lichaam dat toonaangevend is in het oeuvre van Rodin, plaats ik subtiele onvolmaaktheden die ontroering wekken of de mensfiguren ontwapenend maken. Perfectie is vaak saai. Onvolmaaktheden geven extra spanning aan de mensfiguren.” De omwegen die Quinn, Edmier en Mueck nodig hadden om tot het inzicht te komen dat ‘realistische’ beeldhouwkunst interessant wordt door de exploitatie en exploratie van het spanningsveld tussen echt en onecht, zijn Lotta Blokker bespaard gebleven. Zij wist al heel snel welke kant zij met haar beeldhouwkunst op wilde en ontdekte al vroeg dat de wonderlijke discrepantie tussen fictie en feiten boeiende beeldhouwkunst kan opleveren. “Ik heb destijds bewust gekozen voor een opleiding aan de Florence Academy of Art,” vertelt ze. “Aanvankelijk zou ik daar een paar maanden studeren, maar toen de mogelijkheid zich voordeed om langer aan deze academie verbonden te blijven, heb ik die kans met beide handen aangegrepen. De voorkeur voor een opleiding waar klassieke beeldhouwkunst en traditionele vaardigheden belangrijk gevonden werden, bepaalde mijn keuze voor Florence. De eerste beelden die ik er maakte waren groots en meeslepend, extreem, extravert, theatraal en dramatisch. In de piëta-beelden die daarop volgden, werd een kentering zichtbaar naar beelden die introverter zijn, minder geëxalteerd. De sculpturale gebaren zijn hier kleiner gehouden.”

See me, 2007.

Verdieping Het beeld Pas de deux is een voorbeeld van een sculptuur uit die transitiefase, die voorafging aan de cyclus The Hour of the Wolf waaraan Lotta Blokker ruim vijf jaar werkte. De markante nieuwbouw van museum De Fundatie in Zwolle, die in de volksmond ‘de wolk’ of ‘het oog’ is gaan heten, is de komende maanden het perfecte podium voor de mensfiguren die Lotta Blokker (Amsterdam, 1980) verbeeldde. Op de bovenverdieping heersen de nachtelijke omstandigheden die The Hour of the Wolf tot een onvergetelijke en bij vlagen beklemmende ervaring maken. Hier wordt de bezoeker opgenomen in een merkwaardige schemerzone. Een verdieping lager is ouder werk te zien. Hoewel de sculpturen niet in chronologische volgorde geplaatst zijn, is het niet moeilijk om de ontwikkeling van de vroege beelden en de overgangsfase naar The Hour of the Wolf te ontdekken.

Zowel in het vroege werk als in de recente beeldencyclus lopen de emoties hoog op. Soms zijn de confrontaties ongemakkelijk. Bezoekers worden ooggetuige van intieme situaties die hen het gevoel kunnen geven dat zij ongewenst in een voyeuristische positie worden gemanoeuvreerd. Daardoor kan de waargenomen werkelijkheid gaan wringen of schuren. Maar steeds weer overwinnen de oprechte bedoelingen van Lotta Blokker. Haar sculpturen ontroeren ons en maken ons deelgenoot van intense momenten die doorleefde kunst garanderen. Het concipiëren van geloofwaardige sculpturen blijft voor Lotta Blokker een kwestie van consciëntieus schipperen tussen empathie en bezieling. Dat doet ze met volle overtuiging. ■ Lotta Blokker – The Hour of the Wolf Museum De Fundatie Zwolle, t/m 4 januari. Informatie: www.museumdefundatie.nl.

Zhang Yong, Ballgirl, messing, 2012, oplage 8


VERKOOp-ExpOSITIE TEMBER 2014 T/M ZONDAG 21 SEpTEMBER Topkunst uit de Chinese Contemporary Artscène met o.a.:

• ZHANG YONG • XIE AIGE • ChEn WAn YI

• GOnG DOnG • ShEnG ShAOPEnG • An KUn e.v.a

VAnAF 10 OKTOBER: WU JIA hUI - PAInTInGS GS & SCULPTURES

DO. t/m ZON. 13.00-17.00 U. WEVERSSINGEL 22, AMERSFOORT W W W. K U N ST B R O E D E R S . C O M

M A RT H A A S M A N

P RO G R A M M A 2 0 1 4 1 0 o k t . t / m 3 0 n ov.

E VA B E VA A RT JANTIEN

DE

SENSATIE VAN OBSERVATIE

BOER

E LV I R A D I K

Kir ill Datsouk Jeanette Jipping

H é l è n e G r é g oi re

Martha Asman

Ruth van Roye n

S ARAH VAN E PENHUYSEN PIET

VA N D E

Wal t e r S t o e lw i nd e r

HOEF

Jan Te unissen H i s ke Wie r s m a

JEANETTE JIPPING KEIMPE

VA N D E R

KO O I Bryan Rietman

B RYA N R I E T M A N Sarah van Epenhuysen

Jantien de Boer

Elvira Dik

Eva Bevaart

Keimpe van der Kooi

Piet van de Hoef

W W W . G A L E R I E D E N A N D E L . N L


Domburg 1914-1918: Tijdelijk Thuisland Hoewel Nederland in de Eerste Wereldoorlog neutraal bleef, begint zelfs hier een zekere herdenkingsmoeheid te ontstaan. Tussen de overvloed aan boeken, brochures en tentoonstellingen valt echter nog wel eens een pareltje te ontdekken. In het Marie Tak van Poortvliet Museum (MTVP) in het Zeeuwse Domburg is tot en met 9 november de expositie Belgische kunstenaars in Domburg 1914-1918. Tijdelijk thuisland te zien. Door Eric-Jan Weterings

Jean Gouweloos, In de tuin van De Broodkist, ca. 1916. eengebrachte werken afkomstig zijn uit particuliere collecties, vertelt MTVP-conservator Francisca van Vloten. Zij omschrijft hun werk in de catalogus als ‘licht melancholiek’ (Posenaer), ‘zonnige en harmonieuze landschappen’ (Viérin), ‘verfijnde portretten en kleurrijke landschappen en marines’ (Gouweloos) en de ‘nu eens illustratief-rake, dan weer mijmeringsvolle aquarellen en pentekeningen’ van Willems.

Frans Willems, l’Interné, pentekening.

Front Van Vloten noemt Willems (1877-1945) de grote onbekende van het viertal. Opmerkelijk is dat hij als enige van het gezelschap de oorlog meemaakte als medewerker van het Rode Kruis aan het front. “In zijn werk zie je de nare ervaringen die hij aan dat front heeft meegemaakt. Hoewel hij autodidact was, die mogelijk in Domburg voor het eerst exposeerde, verkocht hij goed. Vooral zijn serie ontwerpen voor glasramen vind ik indrukwekkend.” De ontwerpen zijn niet uitgevoerd in glas, maar de aquarellen en lavis zijn in Domburg te zien. Van Gouweloos (1868-1943) vallen vooral zijn realistische portretten op. Verder schilderde hij marines, landschappen en naakten. “Vooral aan die laatste categorie dankt hij zijn bekendheid”, verklaart Van Vloten, “maar die stammen uit een latere periode.” De familie Gouweloos was goed bevriend met het gezin Viérin. Gouweloos’ dochter trouwde zelfs met de zoon van Viérin. De relatie tussen de vier kunstenaars zal ongetwijfeld goed geweest zijn. Ze exposeerden samen en zijn in de catalogus op foto’s met twee of meerderen van hen te zien. Jozef Posenaer (1876-1935) stamde uit een artistieke familie, die opgroeide in de tijdgeest van het Vlaams bewustzijn. Hij deed mee aan (inter)nationale tentoonstellingen en was een gezien man in Antwerpen. Daar was hij de grote bezieler van de (aristocratische) kunstkring ‘Als Ick kan’. Tot zijn specialiteit behoorden ietwat melancholieke stads- en dorpsgezichten. Van ‘moderne’ kunst moest hij niets hebben. Posenaer overleed op betrekkelijk jonge leeftijd aan tbc. Love Triangle, Olga Suvorova, olieverf op linnen

In de catalogus bij de expositie staan het werk en leven centraal van de Belgische kunstenaars Emmanuel Viérin, Jozef Posenaer, Frans Willems en Jean Gouweloos. Dat zijn geen grote namen in de kunstgeschiedenis, maar wel vier vakschilders die een breder publiek verdienen. Bijzonder is dat veel van de bij-

Toevluchtsoord Nadat de Duitsers in augustus 1914 België binnenvielen, vluchtten meer dan een miljoen burgers en soldaten naar Nederland, van wie er velen na enige tijd weer terugkeerden. Voor kunstenaars was Domburg een veilig toevluchtsoord, dat velen al kenden van hun Nederlandse collega’s die er een artistieke kolonie hadden gevestigd. Op initiatief van Jan Toorop was een ‘kunstzaal’ gebouwd, waarin van 1911 tot en met 1921 de bekende Domburgsche Tentoonstellingen werden georganiseerd. In 1921 dreigde het gebouwtje in te storten waarna het werd afgebroken. In 1994 verrees een replica, waarin sindsdien het MTVP is gevestigd. Gastconservator van Tijdelijk thuisland is Antwerpenaar Alex Elaut, een kenner van het werk van Posenaer, die evenals Willems afkomstig was uit de omstreken van Antwerpen. Viérin kwam uit Kortrijk en Gouweloos uit Brussel.

Van de vier is Viérin (1869-1954) de bekendste, voor wie zelfs een eigen website in de lucht wordt gehouden (www.emmanualvierin.be). “In zijn tijd was hij een succesrijk kunstenaar, die veel betekende voor de geschiedenis en kunst in zijn geboortestreek. Viérin was onder meer bevriend met schrijver Stijn Streuvels, wiens boeken hij illustreerde,” aldus Van Vloten Tevens kende hij de priester/dichter Guido Gezelle, die zijn gedicht De dakpannen aan Viérin opdroeg, geïnspireerd op een werk van de schilder. Hoewel hij twee oorlogen overleefde, kwam Viérin die toch niet ongeschonden door. Zowel in de Eerste- als in de Tweede Wereldoorlog werd zijn huis vernield.

■ Tijdelijk thuisland. Belgische kunstenaars in Domburg 1914-1918, t/m 9 november in Marie Tak van Poortvliet Museum, Ooststraat 10a, Domburg. www.marietakmuseum.nl.

Galerie Rosarta


Kijk op www.rosarta.nl voor onze gehele collectie Emmanuel Viérin, Marine met wolken, 1916.


Oosterburen ontdekken Groninger Expressionisme

Wiegers ontmoet Kirchner in Museum Schwerin Voor het eerst gaat een Duits museum diep in op de vriendschap tussen de Groninger kunstenaar Jan Wiegers en een van de bekendste expressionisten, Ernst Ludwig Kirchner. Hun ontmoetingen in Davos tussen 1920 en 1926 betekenden het begin van de expressionistische stijl van KunstKring De Ploeg. Met de tentoonstelling Expressionistische Begegnung ontsluit Museum Schwerin Nederlandse kunst, die voor vele Duitsers nog zeer onbekend is. Door Illand Pietersma

Een Duitse bezoekster staat hoofdschuddend tussen de kunstwerken van Groninger Ploeg-lid Jan Wiegers en de Duitse expressionist Ernst Ludwig Kirchner. ,,Ik zie het niet’’, zegt ze vertwijfeld. ,,Je kunt niet zomaar zeggen, wat van welke kunstenaar is. Ik zie nauwelijks verschil.’’ Er zijn er meer die er moeite mee hebben. Zie je een schilderij van een groepje mensen in een café, dan denk je dat Kirchner dat vast en zeker gemaakt heeft. Als lid van kunstenaarsgroep Die Brücke legde hij immers regelmatig het uitgaansleven van de grote stad vast. Maar het is Music Hall van Jan Wiegers, een van de recente aanwinsten van het Groninger Museum. Zo zijn er meer frappante overeenkomsten. De conservator van het Groninger Museum, Mariëtta Jansen, staat tijdens de opening van de tentoonstelling voor twee sneeuwlandschappen. Het ene van Kirchner, het andere van Wiegers. ,,Het is alsof ze naast elkaar gestaan hebben’’, zegt ze met lichte verbazing. Beiden schilderden ze een wit besneeuwd chalet met blauwe en paarse accenten. Ze zouden welhaast hetzelfde palet gebruikt kunnen hebben. Dat kan echter niet. Want Kirchner schilderde zijn landschap in 1924 en Wiegers het zijne in 1926. Maar dat de Groninger beïnvloed is door de expressionist, is overduidelijk.

Ontdekking Tijdens de voorbereidingen aan de tentoonstelling werd een kleine ontdekking gedaan. Op de houtsnede Portret van een vrouw (1927) van Wiegers staat zeer waarschijnlijk de moeder van de kunstenaar afgebeeld. Dit is na vergelijkingen met foto’s en onderzoek van andere kunstwerken van Wiegers vastgesteld.

Jan Wiegers, Kirchner in het atelier, 1925. Verwantschap Jan Wiegers (1893-1959) verbleef tussen 1920 en 1926 meerder keren in Davos vanwege een longziekte. Daar ontmoette hij Ernst Ludwig Kirchner (18801938). Het kunsthistorisch verhaal is in 2007 in het Groninger Museum al enigszins uit de doeken gedaan met de tentoonstelling De kring rond Kirchner. De verwantschap tussen de twee kunstenaars vormde toen een klein onderdeel van de expositie. Maar het wierp een licht op de kiem, waar in de jaren twintig van de vorige eeuw het zogenaamde ‘Groninger Expressionisme’ uit zou opbloeien. Want Wiegers nam de kennis van een nieuwe schilderstijl mee vanuit Davos naar zijn bevriende kunstenaars van kunstkring De Ploeg. Vanaf toen gingen ook zij experimenteren met primaire en secundaire kleuren en vlakmatige weergaves. Na 2007 zijn er nog enkele andere tentoonstellingen geweest, waarin het verband werd onderzocht tussen Die Brücke (1905-1913) en De Ploeg (opgericht in 1918 door o.a. Wiegers). Niet alleen in Groningen, maar ook in het Duitse Schloss Moyland. Maar nu gaat

Jan Wiegers, Portret van een vrouw, 1927.


een Duits museum voor het eerst één op één in op de vriendschap tussen Kirchner en Wiegers. En hoe. De tentoonstelling begint met een kleine introductie van beide kunstenaars met werk dat ze maakten vóór hun ontmoeting in 1920. Kirchner werkte al lang in een expressionistische stijl. Maar Wiegers was nog zoekende, wat bijvoorbeeld te zien is aan de kubistische vormen in het portret van H.B. Jordens-Luchsinger, de vrouw van zijn Ploeg-collega Jan Jordens. Vervolgens hangen twee schildersportretten die de kunstenaars van elkaar maakten, aan weerszijden van de doorgang naar de volgende zaal. De atelierportretten uit 1925 staan symbool voor de ontmoeting in Davos. Kijk naar het vergelijkbare gebruik van primaire en secundaire kleuren. Zie dezelfde tonen rood, blauw en paars. Wiegers maakte het af met gele accenten, Kirchner met groene. Mooi is het venster,

Galerie Rosarta

Samenwerking Groningen en Schwerin

Gespecialiseerd inHetRussische schilderkunst Groninger Museum en het Staatliches Museum Schwerin hebben een intentieverklaring getekend

Vlaardingweg 62, CK Rotterdam voor 3044 een nauwere samenwerking. De expositie over Wiegers en Kirchner blijkt de eerste in een reeks uitIedere zaterdag & zondag geopend van 12.00 - 17.00 uur

Kijk op Ernst Ludwig Kirchner, Nederlandse schilder in het atelier (Jan Wiegers), 1925.

wisselingen, die de komende jaren tussen beide musea plaats gaan vinden. Zo zal de Werkman-tentoonstelling, die volgend jaar in het Groninger Museum te www.rosarta.nl voor onze gehele collectie zien is, in 2016 doorreizen naar Schwerin.


column

kleine kunstirritaties Een beeldig meisje

Jan Wiegers, Davos Frauenkirch, 1926. dat Kirchner achter Wiegers schilderde, met zicht op besneeuwde bomen. Dat is Davos. Daar ontstond de vriendschap tussen twee kunstenaars, die in de volgende tentoonstellingsruimtes volledig wordt beklonken. Daar hangt het werk naast elkaar en door elkaar, op thema’s als landschappen, interieurs, portretten en stadsgezichten. Daar kan beider werk onderzocht worden op overeenkomsten: vaak hoekig en donker in de tekeningen en de grafiek, fel gekleurd in de schilderijen. Telkens is werk bij elkaar gezocht waarin de twee elkaar op enigerwijze naderen. Gelijkwaardig De kunstwerken worden op een gelijkwaardige manier getoond. ,,Jazeker’’, beaamt de Duitse samenstelster van de tentoonstelling, Adina Rösch, tijdens een kleine rondgang. ,,Je zou in eerste instantie denken aan een meester-leerling verhouding tussen de twee. Maar wij gaan er vanuit dat het een wissel-

werking is geweest, waarbij beiden elkaar hebben beïnvloed.’’ Ze wijst op een detail in een aquarel van Kirchner. Daarop voorzag hij naaldbomen van vereenvoudigde, rechte strepen als takken, dwars op de boomstam. Ernaast hangt een eerdere schets van Wiegers met een vergelijkbaar landschap, en ook een naaldboom die in een snelle en naïeve stijl dwarse takken heeft gekregen. Tijdens de opening van de tentoonstelling benadrukken verschillende sprekers het belang van deze kunstenaarsvriendschap. Al was het maar als vredige tegenhanger van de vele herdenkingen van de Eerste Wereldoorlog in dit jaar, stelt de minister-president van de deelstaat Mecklenburg-Vorpommeren, Erwin Sellering. Wiegers was nog een zoekende kunstenaar en vond bij Kirchner een nieuwe beeldtaal die bij hem paste. Kirchner vond in Wiegers een nieuwe kunstpartner. De directeur van het Staatliches Museum Schwerin, Dirk Blübaum, ziet de tentoonstelling als welkome aanvulling op de collectie. Het museum bezit een aanzienlijke verzameling Hollandse Meesters uit de 17de en 18de eeuw, met werken van bekende kunstenaars als Rembrandt, Frans Hals en Jan Steen. Nu wordt aan deze museumwanden voor het eerst een moderne kunstenaar uit Nederland getoond, die de Duitsers kunnen ontdekken, in een tentoonstelling met een van de grootste Duitse expressionisten en een van zijn belangrijkste Nederlandse pendanten. Over twee jaar kunnen de Oosterburen kennis maken met het werk van Hendrik Nicolaas Werkman, dat er dan te zien zal zijn vanwege een samenwerkingsverband tussen Museum Schwerin en het Groninger Museum. ■ Expressionistische Begegnung, Ernst Ludwig Kirchner – Jan Wiegers, t/m 28 september in Staatliches Museum Schwerin/Galerie Alte & Neue Meister, Schwerin (D). www.museum-schwerin.de

Zoiets was in de Nederlandse museumcultuur recentelijk niet meer vertoond. De nieuwe directrice van het Mauritshuis in Den Haag, Emilie Gordenker, leek een serieus iemand te zijn. Zij initieerde geen mediaspektakel tijdens de verbouwing van het museum, maar stuurde de collectie op wereldtournee om toekomstig, internationaal publiek te garanderen. Zij overschreed het restauratiebudget niet en zorgde ervoor dat het museum op tijd kon opengaan. Bij de opening echter werd het verzuimde spektakel dubbel en dwars ingehaald. Op 28 juni werd het Meisje met de parel van Vermeer met een cavalerie-escorte, het Residentie Orkest en een fanfare binnengehaald. Een transportkist met het ‘schilderij’ erin werd op het dak van gehesen. Daaruit stapte een levend ‘meisje’ met een platte rechthoek achter haar hoofd. Zag ik dat wel goed; was de achtergrond van het schilderij van Vermeer op haar hoofd gemonteerd? De dame in kwestie bleek een koorddanseres die als levend schilderij op dertig meter hoogte naar de nieuwe vleugel van het museum overstak. Dit alles werd gadegeslagen door koning Willem Alexander die het museum vervolgens ceremonieel opende. Had het museum een reclamebureau ingehuurd om deze idiote vertoning te ensceneren? Zoiets paste toch niet bij de ingehouden stijl van de directrice of was dat ook een geconstrueerd imago? Het Mauritshuis heeft een uitstekende collectie met grootse en eenvoudige werken die nu echter anders worden bekeken dan in de 17de eeuw. Juist de ‘minst aanzienlijke’ schilderijen, zoals het Meisje met de parel van Vermeer en het Puttertje van Fabritius worden tegenwoordig bewonderd. Dit is niet alleen te danken aan een veranderde smaak, maar ook aan de media die de film van Peter Webber, The Girl with the Pearl Earring (2003), en het boek van Donna Tartt, The Goldfinch (2013), waarin de kunstwerken figureren, uitvoerig celebreerden. De museumstaf is dit natuurlijk niet ontgaan. Beide kleine schilderijen hangen niet, zoals de andere, met hun lijst direct op het damastbehang, maar hebben een extra kader gekregen, zodat ze nu groter en belangrijker lijken. Museumbezoekers verdringen zich vooral om het Meisje, zich afvragend wie zij is en wat zij zoal denkt. Waarschijnlijk worden zij hiertoe aangezet door de film, waarin Vermeer romantische gevoelens koestert voor zijn dienstmeisje, tevens model voor het schilderij. Weinigen zullen weten dat dit een handige geschiedvervalsing is, want het schilderij is geen portret, zoals de Mona Lisa in het Louvre. Bij het Meisje gaat het hoogstwaarschijnlijk om een tronie, een schilderij van een type mens dat kunstenaars in de 17de eeuw ter oefening maakten. Dat zij zo’n type voorstelt, wordt ook bevestigd door haar nogal vlakke gezicht en de tulband die uit de verkleedkist lijkt te komen. Daar gaan we dan. Wij verdringen ons om een soort 17deeeuwse etalagepop die we een sterke aantrekkingskracht toedichten, zoals we dat ook doen bij gefotoshopte modellen in catalogi. Ze zijn mooi en bij Vermeer zelfs prachtig, maar ze zijn ook leeg en karakterloos. Heeft de museumstaf dit allemaal overwogen en toen besloten onze onwetendheid en hebberigheid te gebruiken om ons naar het museum te lokken? Zij kaderen het Meisje op de muur extra in en personifiëren haar bij de opening door van een levend mens een schilderij in een kader te maken. Zij moeten wel beseffen dat dit geheel in de tegenwoordige, commerciële cultuur past, waarin alles om meer opbrengst gaat. Maar is het niet oneerlijk om de museumstaf van zoiets te betichten? Is het verkeerd om commerciële technieken toe te passen om nog meer mensen met kunst in contact te brengen? Op zich is er niets mis met commerciële technieken, zolang zij op hun plaats blijven, namelijk ten dienste van de toegankelijkheid van kunst en het in stand houden van musea. Verkeerd is echter om alles kritiekloos door een commerciële bril te bezien. Dan verdwijnen alle andere waarden die bij kunst horen, waardoor extra dimensies aan het genieten van kunst worden toegevoegd. Dan kunnen kunstwerken ons geen spiegel meer voorhouden, ter bewustwording van onze huidige, eendimensionale cultuur. Katalin Herzog

Zie weblog http://kunstzaken.blogspot.com en weblog Beautifulworld, katalinherzog.tumblr.com.

Ernst Ludwig Kirchner, Zittend naakt, 1909.

kleine kunstirritaties


KLASSIEKEACADEMIE voor beeldende kunst

VAKOPLEIDINGEN SCHILDEREN EN BEELDHOUWEN

klassieke-academie.nl Klassieke Academie voor beeldende kunst

Jopie Huisman inspireert kunstenaars met een beperking 22.02.2014 – 04.01.2015

Noard 6, Workum | www.jopiehuismanmuseum.nl

Email: [email protected]


Telefoon: 050 3189202

Akerkhof 43C 9712 BC Groningen

MooiZooi!

Galerie Rosarta


Kijk op www.rosarta.nl voor onze gehele collectie



Pronkstukken

De mooiste sieraDen van heDenDaagse ontwerpers

& De Keuze van gorcum

Gorcums museum 5 juli - 9 november 2014

in de galerie

‘ZWART WIT’ 24/08 t/m 04/10 2014

Deelnemende kunstenaars

Anouk Bax Dinieks Olivier Julia Gijs Pape Rachida Post Marjan Wester

BEELDwerk t/m 12/10 2014

Elly Baltus Petra Boshart Bert Grotjohann Guido Messer Jurriën Strelitski Peter van Tilburg Jan Timmer José van Tubergen BEELDENTUIN Pimpelmees 1 - SOEST www.hazart.nl

BEELDwerk is mede mogelijk gemaakt door de Hazelaar - ART SUPPLIES

www.deploegh.nl

VAN DER LINDE

KUNSTSCHILDERS MATERIALEN ART SUPPLIES alle materialen voor de beeldende kunst

voor kunstenaars op ongebaande wegen

scherpe prijzen, interessante kortingen

kom naar de winkel in Amsterdam

Rozengracht 36-38, 1016 NC Amsterdam | T 020-62 42 791

bezoek de groothandel in Weesp

Flevolaan 60 C, 1382 JZ Weesp | T 0294-415150

of ga naar de webshop www.vanderlindewebshop.com


Art The Hague Van woensdag 1 tot en met zondag 5 oktober is Art The Hague, de beurs voor hedendaagse kunst, het inspirerende middelpunt van een week lang kunst in Den Haag. De tweede editie van Art The Hague vindt opnieuw plaats in de Fokker Terminal, de voormalige luchtvaartschool in het creatieve gebied Binckhorst in Den Haag. In de hoge hal waar vroeger aan vliegtuigen werd gesleuteld, tonen ruim veertig gerenommeerde galeries voor hedendaagse kunst werk van internationaal bekende kunstenaars en aanstormende talenten. Art The Hague wil daarnaast tot ver buiten het terrein van de Fokker Terminal kunst in de schijnwerpers zetten. “Den Haag is een fantastische stad voor wie kunst wil ontdekken”, zegt organisator Axel Lemmens. “Het werk van oude meesters als Vermeer en Rembrandt, kunstenaars van de Haagse School als

Herman de Vries, After the winter.

Mesdag en Mauve, maar ook van latere kunstenaars als Mondriaan en Van Gogh maakt allemaal deel uit van de collecties die Den Haag rijk is. Dat deze historische voedingsbodem zeer vruchtbaar is voor de kunst van nu, blijkt wel uit het grote aantal toonaangevende en gespecialiseerde galeries voor eigentijdse kunst dat de stad telt. Zoals Nouvelles Images, Galerie Ramakers en Livingstone Galleries, om er enkele te noemen. Samen met in ieder geval het Haags Gemeentemuseum, het Haags Historisch Museum, Museum Beelden aan Zee en de Haagse galeries zullen we in de eerste week van oktober een programma neerzetten dat bezoekers doet beseffen Simon Schrikker, Pulpo, pulpo, pulpo. dat één dag gewoon niet genoeg is om de kunst in Den Haag te ontdekken. En met het zogenaamde combi-ticket dat bij Vr. 3 okt. 18 u. opening expositie sculpturen van jonéén betalend bezoek aan een van de deelnemende inge Belgische talenten stellingen en onze beurs gratis toegang geeft tot alle Za. 4 okt. 16 u. lezing door Aldwin Kroeze over Herman de Vries (solo bij Galerie Witt) deelnemende musea, stimuleren we dat ook.” De ambitie van de beurs stopt overigens niet bij de stads- of landsgrenzen. Dit jaar is het thema van Art Combi-ticket The Hague België. Een expositie van objecten van be- Tijdens Art The Hague laten de Haagse musea zien ginnende Belgische kunstenaars vormt een van de welke kunst van wereldklasse de stad in huis heeft. Bij een betalend bezoek aan het Gemeentemuseum, hoogtepunten van de beurs. GEM, Panorama Mesdag, Beelden aan Zee, Haags Historisch Museum en Art The Hague ontvangt elke Highlights Art The Hague Wo. 1 okt. 19 u. opening door Hans Biesheuvel, direc- bezoeker een combi-ticket dat van 1 t/m 5 oktober recht geeft op gratis toegang bij alle deelnemende teur Ondernemend Nederland instellingen. Do. 2 okt. 14 u. rondleiding Aegon Collectie Do. 2 okt. 16 u. lezing door Joop Van Caldenborgh, ■ Art The Hague, Fokker Terminal, Binckhorstlaan 249, kunstverzamelaar Den Haag. Open: 1 t/m 5 okt, wo 17-22, do/vr 14-21, Vr. 3 okt. 14 u. rondleiding Caldic Collectie Vr. 3 okt. 18 u. performance en signeersessie Kama- za 11-20, zo 11-18. www.artthehague.nl gurka bij Eastmen Gallery

Emotion bij galerie De Paardenstal in Espel • Gedreven door emotie Van 11 september t/m 16 november is bij galerie De Paardenstal te Espel (Noordoostpolder) de expositie Emotion te zien met schilderijen en sculpturen van Jenny Verplanke en beelden in brons en gietsteen van Lena Postuma. Jenny Verplanke woont en werkt in het Belgische Houtave. Ze is afgestudeerd aan de Academie in Brugge. Verplanke is een materieschilder en haar werk is te vatten onder de noemer lyrisch abstract. Ze schildert gedreven door emotie. Ze schildert met acrylverf in diverse lagen die op elkaar inwerken en een ‘aards’ palet vormen. Daarnaast maakt ze gebruik van allerlei materie waarmee ze wil uitdrukken wat haar bezighoudt. Haar schilderijen werden jarenlang gekenmerkt door het sobere, veelal bruingrijze kleurgebruik. Dit had alles te maken met de thema’s die zij verwerkt in haar doeken. Jenny Verplanke werkt al vele jaren samen met haar man en andere kunstenaars voor de stichting Art for All. Ze wordt tijdens verschillende projecten, waarin ze o.a. tekent en schildert met zwaar getraumatiseerde kinderen, uitgezonden naar diverse landen in o.a. Afrika en Azië, Roemenië en Haïti. Met name het werken met kindsoldaten in Oeganda heeft een diepe indruk op Jenny achtergelaten. De emoties en ervaringen die zij heeft opgedaan in deze landen verwerkt ze in haar doeken. De laatste jaren echter komt er meer kleur in haar werk en zijn haar schilderijen

Sculpturen van Jenny Verplanke.

Jenny Verplanke.

Lena Postuma, Dragers.

minder abstract geworden. Er is sprake van minder details op hetzelfde doek, maar meer uitgediepte gedachten en emoties. Er verschijnen menselijke figuren, tafels en stoelen en andere objecten op haar schilderijen maar nog steeds is haar werk sterk beïnvloed door haar ervaringen en verhalen. Het is nooit vooraf gepland maar ontstaat spontaan uit het spel met verf en materie. Pas achteraf blijkt het werk veel meer in zich te dragen zoals elk leven meer in zich draagt dan de opeenvolging van gebeurtenissen en emoties. Ook maakt Verplanke sculpturen in brons en mixed media. Het zijn beelden van mensen die net als haar schilderijen een diepe emotie weerspiegelen. Alle onnodige details zijn weggelaten en het is vooral de lichaamstaal en de houding die het verhaal vertellen dat de kunstenares ons wil meegeven. Lena Postuma, woont en werkt in Lelystad. Ze volgde meerdere lessen bij bekende kunstenaars maar noemt zichzelf autodidact. Ze is sinds 1998 bezig met beeldhouwen en modelboetseren. Lena is, mede door haar achtergrond in de gezondheidszorg zeer geïnteresseerd in mensen en wat hen bezighoudt. Haar beelden zijn dan ook uitsluitend mensfiguren. Ze legt zich toe op twee verschillende technieken en

maakt haar beelden in brons en gietsteen. Kenmerkend voor haar werk zijn de ‘volle’ vrouwen en de juist zeer ranke en lange mensfiguren. Dit alles met een knipoog naar de werkelijkheid. De beelden van Lena Postuma lenen zich mede door de titels die ze dragen bij uitstek als relatiegeschenk. Haar gietsteen beelden zijn altijd unica en de bronzen worden als unicum of in een zeer beperkte oplage gegoten.

Beeldentuin In de 5000 m2 grote beeldentuin zijn ook beelden van de beide in de galerie exposerende kunstenaars te zien. Tevens staan er vele andere beelden, objecten en sculpturen in diverse materialen en stijlen van professionele kunstenaars opgesteld in de tuin, die ook in de nazomer en herfst een prachtig decor voor de kunst vormt. In de galeriewinkel worden design sieraden, de tassen van twee Nederlandse ontwerpers, kunstboeken en de poëzieproducten van Plint verkocht. Galerie de Paardenstal is te vinden aan de Noordermiddenweg 2-1 te Espel. Voor meer informatie zie www.galeriedepaardenstal.nl of facebook. com/galeriedepaardenstal.


Expositie de Middeleeuwen van Helmantel permanent in

Een van Reinder Homan een abonnee EenetsGiclée voor een voor nieuwe abonnee!

een kunstwerk onder de Deze Giclée is beschikbaar geabonnees. steld door Art Revisited.

EXPOSITIE REINDER HOMAN VAN 20 SEPTEMBER TOT 31 DECEMBER TOT 18 OKTOBER BEELDEN IN BRONS VAN

SOFIE HUPKENS

Voor Giclée Dealers zie: www.artrevisited.com

Galerie Jitsche Hemkes Love Triangle, Olga Suvorova, olieverf op linnen

Word nu abonnee van de KunstKrant en maak kans op Word nu abonnee van een ingelijste giclée van Rein dePol. KunstKrant en maak Deze giclée wordt verloot onder nieuwe abonnees kans opdeeen originele ets die zich in november en van Reinder Homan. december 2012 aanmelden. In het volgende nummer Iedere maanden wordt twee de winnaar bekend gemaakt. verloot de KunstKrant

Voorstraat Kollum www.galeriejitschehemkes.nl maandag t/m zaterdag van 14.00-17.00 uur zondags even bellen 0511-451321

A b o n n e m e n t

KunstKrant

Ja, ik wil op de hoogte blijven van de beeldende kunst in Nederland. Ik vind het gemakkelijk om Ja, ik wil op de hoogte blijven van de beeldende kunst in Noordoost-Nederland. Ik vind het gemakkelijk om de KunstKrant thuis bezorgd te krijgen. Voor €18,- (verzend- en administratiede KunstKrant thuis bezorgd te krijgen. Voor  18,- (verzend- en administratiekosten) krijg ik de kosten) krijg ik de eerste 6 nummers thuisgestuurd. Zonder opzegging wordt het abonnement eerste 6 nummers thuisgestuurd. Zonder opzegging wordt het abonnement automatisch verlengd. automatisch verlengd. Abonnement in België en Duitsland  25,-

AGNES VAN EUPEN beeldend kunstenaar

naam

Expositie van Etsen en Tekeningen van div. Kunstenaars Museum Eddy Roos

adres postcode woonplaats

Hierbij machtig ik de abonnementenservice van de Kunstkrant om  18,- af te schrijven van Hierbij machtig ik de abonnementenservice van de KunstKrant om €18,- af te schrijven van mijn bank-/girorekening mijn bank-/girorekening (België en Duitsland  25,-) bank-/gironummer

Gespecialiseerd in Russische schilderkunst

t.n.v. plaats datum

Galerie Rosarta

eind september begint het cursusseizoen weer

handtekening

Deze bon invullen en in een voldoende gefrankeerde envelop opsturen naar:

Abonnementenservice KunstKrant — Postbus 7 — 9780 AA Bedum

of mail naar [email protected] • www.kunstkrant.com

van 3 t/m 12 oktober expositie in “Beelden in Gees” Vlaardingweg van Kunstvesting Coevorden 62, 3044 CK Rotterdam

Emmaweg 50 Iedere zaterdag & zondag geopend van 12.00 - 17.00 uur Uithuizen www.agnesvaneupen.nl Facebookeddyroos

www.eddyroos.com [email protected] Kijk op www.rosarta.nl voor onze gehele collectie

tel.0591 532395 / 06 22953183


kunstkrabbels Bekende namen op kunstmaand Ameland

Terug naar de kust S

acha de Boer, Tjibbe Hooghiemstra, Tryntsje Nauta, Arno Kramer, Harry Sacksioni, Grietje Huisman en Tangarine. Dit is nog maar een kleine greep uit de lijst van bekende namen die in november hun werk komen laten zien en/of horen tijdens Kunstmaand Ameland 2014. Voor de achttiende keer staat de maand november op Ameland volledig in het teken van de populaire Kunstmaand Ameland, een grote expositie die zich in alle windrichtingen uitstrekt en kunst in de breedste zin laat zien. Deze keer heeft het evenement de titel Terug naar de kust gekregen. Toepasselijk, want de Kunstmaand trekt inmiddels veel jaarlijks terugkerende bezoekers en kunstenaars. Tekenaars Stond in 2013 fotografi e centraal, deze keer vormen tekenaars één van de belangrijkste pijlers van de Kunstmaand. Anita van Os, artistiek leider van het evenement, vraagt deze keer speciale aandacht voor bijvoorbeeld Arno Kramer, Tjibbe Hooghiemstra, Auke de Vries, Janpeter Muilwijk, Krin Rinsema, Maartje Strik, Lenneke van der Goot, Anni Fill uit Denemarken en de jonge, veelbelovende Janne Martens. Maar dat betekent niet dat andere technieken in ruimte moeten inboeten.

Integendeel. Kunstmaand Ameland biedt ook dit jaar weer een zeer gevarieerd programma met ruim tachtig kunstenaars. Het aanbod loopt uiteen van keramiek tot breikunst. En ook fotografi e heeft dit jaar weer een belangrijke plek gekregen, met exposities van Sacha de Boer, Krijn van Noordwijk, Rob Nypels, Maartje Roos en werk van Tryntsje Nauta (winnares Gerrit Bennerprijs). Daarnaast is er veel aandacht voor videokunst. In fi lmruimtes van de Amelander musea en hotels zullen zes videokunstenaressen hun werk laten zien. Onder hen bijvoorbeeld Lotte Middendorp. Van haar is onlangs een fi lm aangekocht voor de collectie van het Fries Museum. Tevens is er een muziek- en theaterprogramma met Tangarine, meestergitarist Harry Sacksioni en de muzikale duizendpoot Jaap Mulder met zijn zoon en pianist Ruben Mulder. Kunstmaand Ameland 2014 duurt van zaterdag 1 t/m 30 november. Meer informatie vindt u op www.kunstmaandameland.com

Atelierroute Blaricum

D

e Stichting kunst en cultuur Blaricum organiseert op zaterdag 27 en zondag 28 september voor het tiende achtereenvolgende jaar haar Atelierroute. Negenentwintig deelnemers tonen op de diverse locaties van 11.00 tot 17.00 uur hun kunstwerken. Naast de klassieke kunstvormen is er ook aandacht voor uitingen als 3D-prints, fi lm, patchwork en boekvouwen. De overzichtstentoonstelling is beide dagen eveneens tussen 11.00 en 17.00 uur en biedt een representatief beeld in het Gemeentehuis van Blaricum aan de Kerklaan 16. Met name op dit startpunt zijn de folders beschikbaar die het kiezen van een route langs de locaties vereenvoudigen. Deze folders zijn eveneens aanwezig op de adressen van de deelnemers die worden gemarkeerd met vlaggen. Ruim voor 27 en 28 september zijn de folders al beschikbaar op veel openbare locaties in het Gooi. Kinderactiviteiten worden georganiseerd op het adres Angerechtsweg 11, vooral bekend als de aspergeboerderij. Traditioneel is ook de Theeschenkerij aan de Polweg 5 betrokken bij de atelierroute. De opbrengst is ook nu bestemd voor een goed doel. De opening van de Atelierroute 2014 is op vrijdagmiddag 26 september om 16.00 uur in het Gemeentehuis Kerklaan 16. Meer informatie over deze atelierroute treft u aan op www.kunstencultuurblaricum.nl. Daar zijn onder meer – onder de rubrieksnaam Op weg naar de Atelierroute – korte karakteristieken te lezen over de deelnemers.

Eerste expositie van het Bouwhuis

Buiten de afspraken o

p 6 september opent het Bouwhuis, de opvolger van Kunstgang Op de Wind, zijn deuren met de eerste tentoonstelling van zijn kunstforum/galerie. Op 1 mei 2014 verhuisden Henriette Hogewind en Harm Janssens hun galerie van Westeremden naar Lettele (gemeente Deventer), evenals hun agrarische bedrijfsvoering. Onder de titel Buiten de afspraken, toont het nieuwe Bouwhuis recent werk van Annet Bakker (Amsterdam) en Bernard Divendal (Groningen). Plat werk en ruimtelijk werk is te zien binnen in het kunstforum en buiten in de tuinen.

Buiten de afspraken Kunst vertelt per defi nitie op ongebonden wijze over iets. Kunst garandeert iets; iets dat zich niet binnen de kaders van meten en weten bevindt. Kunst garandeert iets dat zich buiten de afspraken bevindt, de zogenaamde condities waarin wij moeten leven; oorlog en vrede, sociaal-economische, sociaal-maatschappelijke en politieke condities, plus mooi weer of storm en regen. Kunst garandeert schoonheid. En aangezien beleving van schoonheid per defi nitie niet te defi niëren valt en ook nog eens een hyper-individuele aangelegenheid is, is het juist aan de kunst om een mate van vrijheid te bewerkstelligen.

Buiten de afspraken is een tentoonstelling waarin Annet Bakker en Bernard Divendal laten zien waar de kaders eindigen en de ongebondenheid begint en waar de vraag gesteld kan worden in hoeverre de uitzondering de regel bepaalt. De schilderijen van Annet Bakker en de objecten binnen, installaties (buiten) plus aquarellen van Bernard Divendal zijn de inhoud. Art The Hague Tevens zal het kunstforum van het Bouwhuis deelnemen aan Art The Hague met werk van Annet Bakker, Rudy Lanjouw, Onno Broeksma en Wianda Keizer. Deze kunstbeurs van hoog niveau vindt plaats van 1 oktober t/m 5 oktober in de Fokker Terminal in Den Haag. Buiten de afspraken loopt van 6 september t/m 12 oktober. Het Bouwhuis is geopend van vrijdag t/m zondag; 13.00 t/m 17.00 uur. het Bouwhuis, Croddendijk 8, 7434 PN, Lettele (gemeente Deventer). 0612624418/06-51463812. www.hetbouwhuis.net

Avontuur van kleur, vorm, licht en idee Kunstenaars die volgens de klassieke traditie van schilderen en beeldhouwen werken, worden vaak gezien als oude mensen die oubollige stilleventjes schilderen zoals dat al eeuwen werd gedaan. Niets is minder waar. Er is een Klassieke Academie voor Beeldende Kunst in Groningen die al tien jaar elk jaar nieuwe talenten afl evert, jonge en oudere mensen die een heel eigen visie op de werkelijkheid tonen. De Klassieke Academie is geen opleiding voor ouderwetse kunst, maar een vijfjarige vakopleiding van academisch niveau waar gebleken talenten en toptalenten het vak leren zoals op de toekomst gerichte muziektalenten op het Conservatorium leren op een vakbekwame manier Bach, Beethoven en Ligeti uit te voeren. Kunst is een vak, een vak kan geleerd worden. In samenhang met persoonlijk talent en een originele visie en aanpak ontstaan de mooiste dingen. Galerie Den Andel is daarin gespecialiseerd en toont tot en met 5 oktober het werk van negen afgestudeerden van bovengenoemde academie. Een avontuur van kleur, vorm, licht en idee. Tentoonstelling Nieuw licht in galerie Den Andel, De Streekweg 1, Den Andel. Open t/m 5 okt, wo-zo 13-17. Meer info: www.galeriedenandel.nl


GALERIE VOOR HEDENDAAGSE KUNST

Galerie De Burgerij

Expositie van 28 september t/m 16 november 2014

Wekelijkse:

Harry Konetzky - grafiek Liesbeth Kok - schilderijen Edith de Gooijer - keramiek (zie foto)

Veilingen voor verzamelaars 31/8 – 19/10

Afloop zondagavond:

Curiosa- & antiekveiling Maandag, onder andere:

Sieradenveiling en Designveiling

Expo Art & Fashion – Ineke Hekking – Francisca Henneman – Jos Koster – Ava Schmitt open: vr-zo 13-17 u. (13/9 gesl..) Zutphenseweg 11, 7251 DG Vorden (Gld) tel. 06 51112390

www.deburgerij-vorden.nl

Saaxumhuizerweg 2/ ingang Nienhuisweg 9957 NH Saaxumhuizen Telefoon 0595 - 425078 Openingstijden: za en zo van 10.30 tot 17.00 uur en op afspraak e-mail: [email protected] website: www.pronkkoamer.nl

Dinsdag, onder andere:

Kunstveiling en Cartografieveiling

Woensdag, onder andere:

Aziaticaveiling en Boekenveiling

12-13-14 september 2014 Leerdam

Donderdag, onder andere:

Zilver- / Goudveiling en Wijnveiling

www.catawiki.nl

ERNST LEYDEN

W W W. H O R S T - J A N S S E N - M U S E U M . D E

Erotische fantasieën van Horst Janssen

Horst Janssen, highländer, 1991, Aquarel © VG Bild-Kunst, 2014

Geile Sybillchen

30 AUGUSTUS 2014 04 JANUARI 2015

53°8‘N 8°13‘O

Cultureel Centrum HET DAK, Tiendweg 9, Leerdam. Tel. 0345-613626 12/9: 14.00-20.00 uur 13-14/9: 10.00-17.00 uur www.glaskunstbeurs.nl

OP URK 1919-1921 EEN EXPRESSIONIST, ZIJN GASTEN EN HUN WERK

18-7 tot 16-11-2014 Horst-Janssen-Museum Oldenburg

Museum Schokland

Middelbuurt 3 8319 AB Schokland (tussen Ens en Nagele) (0527) 251396 www.schokland.nl

Galerie Atelier Beeldentuin

Kunst en Kunstig / culinair Zeddam w w w . a r t h u u s . n l

In Galerie en Beeldentuin • Wisselende exposities • Exclusieve cadeaus • Sieraden • Workshops • Schildercursussen Elk weekend geopend Openingstijden Vrijdag, zaterdag en zondag: 11.00 – 17.00 uur, en op afspraak.

Eerbeekseweg 13a – 7371 CA Loenen (Gld) – Tel. 055 505 0623 – M 06 5144 7588 – [email protected]

vrijdagavond 3, zaterdag 4 en zondag 5 oktober 2014 kijken naar de exposities op vele locaties luisteren naar o.a. gospelkoor Amazing Vocals, Gelders Opera- en Operette Gezelschap, Egeländermuziek, jamsessies en vele andere stijlen. genieten van vele culinaire verrassingen en op diverse plaatsen street-dance en hip-hop workshops Kijk en reserveer uw kaarten op onze site: www.kunstenkunstig.nl kunst en kunstig op Facebook


kunstkrabbels Kunst en Kunstig Zeddam

K

unst en Kunstig wordt dit jaar al voor de 18e keer georganiseerd in het eerste weekend van oktober in Zeddam, gelegen in het mooie Montferland in de Achterhoek. Zeddam staat dan weer volop in het teken van kunst, muziek, dans en culinaire verrassingen. Kunstenaars en artiesten uit Nederland en Duitsland presenteren zich in een ongedwongen sfeer op verschillende locaties in Zeddam. Het wordt genieten van vele exposities op het gebied van viltkunst, schilderkunst, beeldhouwen, houtbewerking, sieraden en vele andere technieken. Dit alles wordt omkleed met allerlei concerten en andere activiteiten. Kunst en Kunstig Zeddam 2014, zaterdag 4 en zondag 5 oktober, van 12.00 tot 17.00 uur. Exposities vrij entree. Enkele muziekoptredens € 5.00 dagkaart. Meer informatie op www. kunstenkunstig.nl

Homan en Hupkes bij Hemkes in Kollum

Etsen, aquarellen en beelden

Erotische fantasieën van Horst Janssen

Geile Sybillchen: ‘vleestekeningen’

H

orst Janssen wordt beschouwd als de grote seksmaniak onder de kunstenaars uit de 20ste eeuw. Al van begin af aan zijn erotische tekeningen een grote inspiratie voor hem. Het onderwerp is in al zijn artistieke fases terug te zien. Een belangrijke reden waarom het Horst Janssen Museum een bijzondere tentoonstelling wijdt aan de geile Sybillchen, zoals Janssen ze noemde. Meer dan 200 tentoongestelde kunstwerken verbeelden de complexe artistieke ontwikkeling van zijn erotische tekeningen. Tegelijkertijd geven ze een overzicht van zijn werktijd van 1947 tot in de jaren 1990. Janssens vroegste etsen waren al gewijd aan de erotiek. “Met zijn fantasierijke en verzonnen beeldelementen lijken deze etsen op Art Brute. Maar het zijn toch de eigen ontwerpen van de dan 30-jarige kunstenaar”, legt Jutta Moster-Hoos, directrice van het Horst Janssen Museum, uit. De expositie omvat onder meer een selectie uit de prentenseries Nana (1959) en L’heure de Mylène (1962). Janssen toont hier de erotisch beladen vrouwen met krachtige of juist elegante en fijnzinnige lijnen. Later creëert Janssen een hele reeks (kleur)potloodtekeningen waarin het wellustige vrouwelijk naakt centraal staat. Met deze tekeningen, bestaande uit hele fijne lijnen, maakte hij furore op de Biënnale van Venetië in 1968. In deze tijd noemt Janssen zichzelf Millionenstrichler en zijn kunstwerken Fleischzeichnungen.

V

an 20 september tot 31 december is er bij galerie Jitsche Hemkes in Kollum een expositie van etsen en aquarellen van Reinder Homan. Daarbij staan er tot 18 oktober ook beelden van Sofie Hupkens. De etsen van Reinder Homan zijn toegankelijk voor iedereen. Kracht en tederheid wisselen elkaar af; bomen, vogels, bloemen, voorwerpen en landschappen. Bij iedere ets zijn de ogen en de handen van de kunstenaar nauwgezet bezig geweest. Door de jaren heen niet veranderd door nonchalance of grootmoedigheid. Deze kunstenaar blijft zijn oorsprong trouw. Naast etsen zijn er ook aquarellen van Homans hand aanwezig in de galerie. Eveneens met veel liefde en toewijding gemaakt zijn de beelden van Sofie Hupkens. Het materiaal waarin ze werkt is brons. In het werk van haar staat de menselijke gestalte centraal. Grote, in opdracht gemaakte werken staan op vele plaatsen in Nederland. Want aast vrij werk voert zij ook regelmatig opdrachten uit voor gemeenten, bedrijven en particulieren. Beide kunstenaars wonen en werken in Bakhuizen, Gaasterland. De opening is zaterdagmiddag 20 september om 15.00 uur. U bent hartelijk welkom in galerie Jitsche Hemkes, Voorstraat 100 te Kollum. Zie voor meer informatie www.galeriejitschehemkes.nl

Art & Fashion bij De Burgerij in Vorden

Dialoog van mode en kunst

D

e dialoog van mode en kunst inspireert de manier waarop de beschouwer naar mode en kunst kijkt. Galerie De Burgerij in Vorden gaat die dialoog aan in haar expositie Art & Fashion. In de galerie heeft elke ruimte een eigen karakter: diverse (toegepaste) kunst met mode/textiel elementen, met verdieping maar ook met een vrolijke kwinkslag. Zowel kunst-, mode- als textiel(kunst)liefhebbers komen aan hun trekken. Vier Nederlandse kunstenaars exposeren hun werk: Ava Schmitt, Jos Koster, Ineke Hekking en Francisca Henneman. Veelzijdig kunstenaar, mode- en kostuumontwerpster Ava Schmitt participeert in de expositie met haar bezieling van het verhaal van de Skelettevrouw (uit De ontembare vrouw van Clarissa Pinkola Estés). Skelettevrouw: het principe van Leven – Dood – Leven in de liefde aanvaarden. De kracht van de kleuren in de Art Painting van Jos Koster doet de toeschouwer in de beeltenissen dolen. Hij werkt met stoffen op doek net zo lang tot zijn verbeelding kracht heeft gekregen. De vorm en het vlak staan centraal en leiden tot een duidelijke textuur en zichtbare gelaagdheid op het doek. Speciaal voor de expositie Art & Fashion heeft Jos Koster zeer kleurrijke fashion- en textielcreaties gemaakt die in en om de galerie te bewonderen zijn: vier vrouwen en één man! Viltkunstenaar Ineke Hekking maakt hand-gevilte 3D objecten van ongekleurde wol, met soms een kleuraccent. Ze gebruikt wol van verschillende schapenrassen. Elke schapenvacht heeft zijn eigen structuur, die tot uitdrukking komt in het vilt en de daarin verwerkte materialen. Onlangs is haar object Beschermde natuur aangekocht door het World Trade Center in Rotterdam. Kunstenaar en (mode-)vormgeefster Francisca Henneman laat zien dat je prachtige sieraden kan maken door het schikken en herschikken van basismaterialen en het toepassen van verschillende technieken. In 2006 ontdekte ze industrieel rubber. Van rubber en silicone ontwerpt ze nu kleine series sieraden en accessoires die tegelijk chique en stoere eigenschappen kennen. Gebruik en hergebruik is de filosofie in haar werk. De expositie Art & Fashion is van 31 augustus t/m 19 oktober te zien in galerie De Burgerij, Zutphenseweg 11, Vorden (open: vr-zo 13–17 u. en op afspraak). Meer informatie: www.deburgerij-vorden.nl

Hoogtepunt Met de aquarelserie Phyllis bereikt de erotische kunst van Janssen een hoogtepunt. De reeks bestaat uit aangrijpende scènes, die voor een prachtige achtergrond geplaatst worden. De beelden kunnen als schokkend worden ervaren. “De werken ogen op het eerste gezicht als romantische taferelen, maar kunnen bij nadere beschouwing sadomasochistisch uitpakken”, verklaart Moster-Hoos. Eros en Thanatos, de goden van de liefdes- en doodsdrift, gaan in de kunst van Janssen een duistere relatie met elkaar aan. Deze thematiek keert in meerdere series terug. In zijn late jaren vindt Janssen weer een serenere uitoefening van zijn erotische obsessies: de vrije en experimentele aquarellen van de serie Drollerei geven zicht op een kunstenaar, die het thema ook behoorlijk humoristisch kan afbeelden. „Ook al draait het bij erotiek om een gewoon onderwerp, Janssen diept het hele spectrum van zijn stilistische mogelijkheden uit gedurende vijftig jaren artistieke activiteit. Ook daarom is de tentoonstelling zo spannend“, verklaart Moster-Hoos. De Geile Sybillchen zijn tot 16 november te zien in het Horst Janssen Museum, Am Stadtmuseum 4-8, in Oldenburg. www.horst-janssen-museum.de


Mis het niet: Open Ateliers in de Haagse Binnenstad! Op zaterdag 4 en zondag 5 oktober zijn ruim 60 ateliers van Haagse kunstenaars open. U bent welkom tussen 11:00 en 17:00 uur. Dit is een unieke gelegenheid om kunst direct van de kunstenaar te kopen of te genieten van de sfeer van het atelier en de kunstwerken. Meer info op: openateliersdenhaag.nl facebook.com/OpenAteliersDenHaag Met dank aan: Stroom - Fonds 1818 - ‘t Achterommetje - Any Frame Baklust - Boon Koffiebranderij - Bramasole - Eye-D Fa. Rolf Goedman - OK2Press.

groentekunstforum & aardappels

het Bouwhuis BUITEN DE AFSPRAKEN

artists in residence

6 september tot en met 12 oktober 2014

het Bouwhuis

12-13-14 september 2014 Leerdam Cultureel Centrum HET DAK, Tiendweg 9, Leerdam. Tel. 0345-613626 12/9: 14.00-20.00 uur 13-14/9: 10.00-17.00 uur www.glaskunstbeurs.nl

Annet Bakker

Cröddendijk 8 • 7434 PN Lettele T 06-51 46 38 12 of 06-12 62 44 18 E [email protected] www.hetbouwhuis.net vr. t/m zo. 13 - 17 u en op afspraak

Bernard Divendal

meer informatie vindt u op: www.hetbouwhuis.net


kunstkrabbel Galerie Bax eert Bram Vermeulen

‘Dood ben ik pas, als jij mij bent vergeten’

G

alerie Peter Bax in Sneek brengt tot en met 27 september een hommage aan Bram Vermeulen, 10 jaar na zijn overlijden. In deze expositie wordt een aantal nooit eerder in de galerie getoonde werken gepresenteerd, zoals zeefdrukken en andere grafi ek. Van de bekende overleden ‘alleskunner’ heeft galerie Bax weer een aantal originele werken in stock. Bram Vermeulen, geboren op 13 oktober 1946 in Den Haag. Hij was eerst een succesvol volleybalinternational en vormde vervolgens in 1968 met Freek de Jonge het even succesvolle Neerlands hoop in bange dagen. NAdat Neerlands Hoop in 1979 uit elkaar ging, legde hij zich zeer verdienstelijk toe op chansons waarmee hij vooral in België veel succes kende. In 1994 ontving hij de Annie M.G. Schmidt-prijs voor het lied Een doodgewone jongen. Polonaise Vermeulen - die zelden niets deed - maakte, in willekeurige volgorde, muziek en theaterprogramma’s, regisseerde, verzorgde en bewerkte televisieprogramma’s, was striptekenaar, schreef columns, gaf boeken uit, was muzikant en acteur bij Het Werktheater, en hij verzorgde scripts, decors, muziek en licht voor theaterproducties. Maar daarnaast was hij ook kunstschilder. Dit was bij het grote publiek minder bekend. Hij begon in 1989 met schilderen omdat hij niemand kon vinden aan wie hij uit kon leggen hoe het affi che voor zijn programma Dans met mij er uit moest zien. Er ontwikkelden zich twee richtingen bij het schilderen. De meer spirituele richting, schilderijen waar hij bijna altijd zelf op voorkomt. En de ‘polonaise richting’: de samenleving als een ogenschijnlijk vrolijke hossende stoet vermomde mensen achter elkaar die niet weten waar de stoet heengaat maar volhouden dat het lol is. Ellende in vrolijke verpakking. Met name deze schilderijen zijn een sterk toonbeeld van zijn expressionisme. Vanaf 1995 bouwden Bram Vermeulen en galeriehouder Peter Bax een vriendschap op. Bax nam als enige galeriehouder zijn werken op in de vaste collectie en Vermeulen exposeerde er meerdere malen. Ook voerden ze samen kunstprojecten uit. Zo brachten zij enkele malen een Creatief Doosje uit en verschillende zeefdrukken. Er lagen zelfs nog enkele ontwerpen klaar voor een aantal zeefdrukken. Boek Toen Bram Vermeulen in 2000 een expositie opende bij galerie Bax, ontstond een plan voor een boek over Vermeulen als schilder, met als titel Bram de Schilder. Het moest een kijkboek worden, zonder veel tekst. Maar ze hebben dit project nooit samen kunnen afronden. Bram Vermeulen overleed plotseling in San Dalmazio (Italië) op 4 september 2004. Nu, exact tien jaar later, wil Bax deze plannen alsnog graag doorzetten. Dit als eerbetoon naar een vriend. De galeriehouder wil samen met de Erven Bram Vermeulen dit boek middels crowdfunding en sponsoring gepubliceerd krijgen. Meer informatie hierover is te vinden op www.baxkunst.nl. Meet & Greet Op zaterdagavond 27 september, vanaf ca. 18.00 uur, is er een Meet & Greet met onder andere aan tafel de dochter van Bram Vermeulen, Tamara, die over zijn leven en werk kan vertellen. Het is, door tijdig in te schrijven, voor een klein gezelschap mogelijk hieraan deel te nemen. U kunt dan, in een ongedwongen sfeer en zonder verplichtingen, samen genieten van een meergangen diner. Dit is een bijzondere avondvullende ervaring te midden van zijn kunst. Zie www.baxkunst.nl

PrintDruk.nl •Flyers • Uitnodigingen • Programma's • Brochures • Posters • Entreebewijzen Voor tentoonstellingen, activiteiten en evenementen Voordelige combinatiemogelijkheden van flyers, posters e.d.; vraag informatie


HEDEnDaagSE KUnSt tRiBaLE KUnSt HEDEnDaagSE SiERaDEn 31 augustus t/m 5 oktober: Marije Bouman: schilderijen en werk op papier Jan Radersma, schilderijen Maryvonne Wellen, sieraden

Marije Bouman - open ruimte - 2014 acryl en rijstpapier op linnen - 24 x 27 cm

galerie Hoogenbosch Stationsweg 66 • 8401 DS Gorredijk 0513 465178 • 06 22457201 [email protected] • www.galeriehoogenbosch.nl

Museum De Buitenplaats

Schone illusie in de kunst

DE KUNST VAN MATERIALEN

Marnixstraat 47 Amsterdam / + 31 (0) 20 624 6045 hoopmanamsterdam.nl / [email protected]

Bart Art Box IndoMalukuTotok 1 2 3 4 GenerasiGeneratie 4 generaties Indische, Molukse en Totok kunstenaars. Een band met v.m. Nederlands-Indië en Indonesië. 412 jaar geschiedenis. Schilderijen, tekeningen, beelden. In de Grote Zaal, op de Vide en Buiten bij Bart Art Box, Thesinge in Groningen.

19 oktober tot 23 november 2014.

Open zaterdag en zondag 13.00 tot 17.00 uur. Nindityo Adipurnomo Edith Bons Ingrid van der Hoeven Bart Huysman Mella Jaarsma Shelly Lapré Danielle Lemaire Richard Lemaire Henk Mual Merapi Obermayer Yana Poppe Cora Samethini Nicolaas Ririmasse Paul Veenstra Harm van Weerden Robert van Westendorp Edwin van Wijngaarden Er is een randprogramma met dans, muziek, ﬁlms, voordrachten en workshops.

21 juni t/m 21 september 2014

Bart Art Box Thesingerweg 4 9797 TG Thesinge 0503061909 0643533703

[email protected] www.bartartbox.nl


kunstkrabbels De mooiste sieraden van hedendaagse ontwerpers

Expressionist Ernst Leyden in Museum Schokland

Pronkstukken in Gorcums Museum

Kunst op het afgelegen eiland Urk

I

n het Gorcums Museum staat het hedendaagse sieraad staat centraal in de tentoonstelling Pronkstukken (t/m 9 november). Met werk van ruim vijftig ontwerpers uit binnen- en buitenland geeft de tentoonstelling een beeld van de enorme variatie in thematiek en materiaalgebruik van het sieraad van nu. Een tweede onderdeel van de expositie is de Keuze van Gorcum, waarin 25 inwoners van de stad indringend worden geportretteerd met een door henzelf gekozen sieraad. Kijk- en draagplezier Bij de samenstelling van de tentoonstelling werkte het Gorcums Museum samen met gerenommeerde galeries die gespecialiseerd zijn in het sieraad. In hedendaagse sieraadontwerpen lijkt ‘the sky the limit’. Virtuoos vakmanschap gaat gepaard aan een welhaast ongebreidelde fantasie en staat borg voor kwalitatief en esthetisch hoogwaardige ‘pronkstukken‘ waar veel kijken draagplezier aan te beleven valt. De expositie toont pronkstukken in vele soorten en maten. Sommige ontwerpers, zoals Chris Sommer, maken gebruik van traditionele materialen zoals edelmetaal en edelstenen. Anderen, zoals Peter Hoogeboom, experimenteren met keramiek. Felieke van der Leest maakt voor haar ‘beesten’ gebruik van een combinatie van haakwerk en edelmetalen. Papier is het favoriete materiaal van Nel Linssen; haar veelkleurige armbanden zijn van een verrassende schoonheid. Ook natuurlijke materialen ontbreken niet in de presentatie. Afke Golsteijn gaat daarin heel ver door het gebruik van dierpreparaten. Zo heeft elke ontwerper een eigen ‘handschrift ’en bijpassend materiaalgebruik. Pronkstukken, t/m 9 november in het Gorcums Museum, Grote Markt 17, Gorinchem. Zie www.gorcumsmuseum.nl

Kunstvesting Coevorden bij Beelden in Gees

V

an 6 tot en met 12 oktober presenteren de leden van Kunstvesting Coevorden zich in een overzichtstentoonstelling in de Beeldentuin in Gees. De besloten opening op vrijdag 3 oktober, welke zal worden verricht door de Honorair Consul van Zweden voor Noord Nederland, de heer L. Joel, staat in het teken van de ontmoeting tussen kunst en samenleving. Kunstvesting Coevorden is een kunstenaarsvereniging voor professionele, beeldende kunstenaars in de gemeente Coevorden. Het doel van de leden is om kunst, kunstenaars en de samenleving te verbinden zonder aanspraak te willen maken op subsidiegelden. Atelierroutes en het organiseren van (internationale) stijlvolle exposities staan voorop. De vereniging telt twaalf kunstenaars die schilderijen maken, wandschilderingen, beelden, sieraden, grafiek, keramiek, grafische- en industriële vormgeving en installaties/ objecten. Deze tentoonstelling is de eerste gezamenlijke presentatie. Beelden in Gees kenmerkt zich door zeven hectare paradijs, waar natuur en kunst elkaar ontmoeten in een tuin met een Engels karakter. Het adres is Schaapveensweg 16 in Gees. Open: wo-zo 12-17. Meer informatie vindt u op: www.kunstvestingcoevorden.nl

V

anaf 30 augustus is de bijzondere expositie Ernst Leyden op Urk; 19191921 te zien in museum Schokland. De expressionistische werken van Ernst Leyden tonen een stuk geschiedenis van een eiland. Eind van de negentiende eeuw is in de kunstgeschiedenis een periode waarin menig kunstenaar er op uittrok om buiten te schilderen. Tot aan de Tweede Wereldoorlog waren veel schilders te vinden in schilderachtige plaatsen op het platteland en aan de kusten van Europa. Kunstenaars settelden zich tussen de lokale bevolking en schilderden menig boerenbinnenhuis of visserstafereel. Voorwaarde voor het bezoek waren pittoreske taferelen, een bereikbare locatie en tot slot een gastvrije herbergier. Afgelegen plaatsen als eilanden en dorpen aan bijna onbegaanbare wegen bleven om deze redenen onbezocht. Het eiland Urk, dat midden in de onstuimige Zuiderzee lag, was zo’n plaats. Toch is er één schilder geweest die voor langere tijd Urk als domicilie koos. Het jonge talent Ernst Moritz Leyden (1892-1969) liet een atelier op Urk bouwen en vestigde zich er van 1919 tot 1921. Leyden koos bewust voor een eenzaam bestaan dat af en toe opgefleurd werd door korte bezoeken van bevriende kunstenaars of soms onderbroken werd door buitenlandse reizen. Hij liet vanuit het Gooi zijn atelier overbrengen naar het eiland en woonde daar bijna twee jaar. Gedurende deze tijd bracht menig kunstenaar een bezoek aan het bijzondere atelier en maakte er kunstwerken die te vinden zijn in verschillende Europese musea. Schilders als Jan Sluyters en Willem Arondeus waren graag geziene gasten in het atelier en ook de bejubelde danseres Gertrud Leistikow bracht een bezoek aan het afgelegen eiland. De werken die de kunstenaars maakten zijn ontroerend, kleurrijk en vooral expressief. Zij tonen niet alleen een stuk geschiedenis van een eiland, maar geven vooral een beeld van een periode binnen de kunstgeschiedenis die gekenmerkt wordt door het expressionisme. Bij de tentoonstelling verschijnt een boek van de hand van de samenstellers van de tentoonstelling: Klaas Post en Elisabeth Oost, Ernst Leyden op Urk; 1919-1921, Een expressionist, zijn gasten en hun werk. 88 p. full colour, € 14,95. Het boek is vanaf september verkrijgbaar in de museumwinkel van museum Schokland of te bestellen via www.urkeruitgaven.nl Ernst Leyden op Urk; 1919-1921; een expressionist, zijn gasten en hun werk, t/m 4 januari in Museum Schokland aan de Middelbuurt 3. www.schokland.nl

Fotomanifestatie Noorderlicht 2014

Een zee van mogelijkheden D

e 21ste Noorderlicht Internationale Fotomanifestatie 2014 is geïnspireerd door de groeiende zoektocht naar andere mogelijkheden onze gezamenlijke toekomst vorm te geven, als hoopgevend antwoord op het haperen van de machine van de globale economische en politieke systemen. Met To Have and Have Not (2013) belichtte Noorderlicht vorig jaar achtergronden en hoofdbetrokkenen van de huidige wereldwijde economische en politieke crisis. An Ocean of Possibilities vraagt voorbij het ontleden van wat er mis ging, naar het daadkrachtig potentieel van hen die dwars op de status quo een eigen koers uitzetten. Dit kunnen particulieren of kleine gemeenschappen zijn, bedrijven die denken in termen van duurzaamheid, of sociale ondernemingen. Ongeacht hun vorm proberen ze een betere toekomst te realiseren, niet alleen voor zichzelf maar ook voor anderen, zelfs als dat onzekerheid in het vooruitzicht betekent. In een recent interview identificeert kunstenaar, ingenieur en activist Natalie Jeremijenko deze groeiende drang tot verandering als een crisis of agency. “The work I do addresses what I call ‘the crisis of agency’, in other words: what to do ... in the face of so many environmental and political challenges. What do I do as an individual, collective, or community? How do we produce a desirable future? Do we have any agency to imagine and redesign our collective relationship to natural systems? Can we make desirable imaginative changes?” De term crisis of agency wordt tegenwoordig ook vaak gebruikt om de strijd te duiden rond de mondiale bedrijven en hun financiële macht, die met hun overwicht een bedreiging voor de soevereiniteit van nationale staten betekenen, de representatieve democratie ondermijnen en het ecosysteem van de hele planeet aantasten. Omdat de effecten van deze strijd rond vertegenwoordiging en zeggenschap ons steeds directer raken, wordt deze crisis als een vraag naar ook ons eigen handelen ervaren. Sommigen zien dit als een uitdaging om de zeggenschap over wie en wat hun leven bepaalt terug te veroveren te midden van sociale structuren die in een alarmerend tempo uiteenvallen, terwijl het anderen dwingt de voorwaarden van hun bestaan op nieuwe gronden te stoelen. Het onderwerp bleek nog maar fragmentarisch in beeld gebracht. De research voor dit thema – waaronder de meer dan 700 inzendingen – was dan ook niet eenvoudig. Het beeld dat zich aftekent, is dat van een voorlopige kaart met nog vele onbevaren wateren. Sommige thematische routes, rijk aan beeld of dichter bij de hand, waren meer bezocht dan andere, en kregen ruimte hun rijkdom buiten de muren van het Fries Museum te tonen, in het nabijgelegen Natuurmuseum Fryslan, de Blokhuispoort en in de pop-up ruimtes in winkelcentrum Zaailand. De zee van mogelijkheden zelf is te bezoeken in het Fries Museum. Naast An Ocean of Possibilities biedt Fotomanifestatie Noorderlicht tevens een reeks presentaties van regionale fotografen, onder andere in een Kerkenroute door de provincie. Zie voor meer informatie onze website. An Ocean of possibilities, Fotomanifestatie Noorderlicht, t/m 26 oktober in Fries Museum, Leeuwarden en diverse ander locaties. www.noorderlicht.com

ARTIBRAK VOORBURG, ‘HET LANDSCHAP’ Joop van Egmond (MOND) Katwijk. Olieverven en ruimtelijke objecten in RVS, glas, brons en steen.

Marc Renckens- Voorburg, gemengde techniek. Van 11 t/m 29 oktober 2014 DORPSKERK

kunst MarKt

44e

BIJ DE

13 en 14 sept. 2014

aee


13 SEPTEMBER 2014 BLOEMBINDERIJ GORISSEN • BURO FREECON • DC ONDERSTEUNING • DRUKKERIJ TEEUWEN • ESMARE • HAROLDS • M DE KONING • STUDIO BUITENBEELD • NIC VISSER • VISSER PROJECTEN • NOTARIS DE STIGTER

Openingstijden: woensdag tot en met vrijdag van 14.00 – 17.00 uur, zaterdag en zondag van 13.00 – 17.00 uur. ArtiBrak Galerie Voorburg, Herenstraat 44

[email protected] www.mondart.net [email protected]

W W W . K U N S T K R I N G C A P E L L E . N L

KUNST B&V

KUNSTUITLEEN KUNSTHANDEL Werk van ruim 375 kunstenaars, nationaal en internationaal. Wisselende exposities.

Bezoek onze website/webshop

www.baxkunst.nl

LIJSTENMAKERIJ / BARTH DEALER Singel 82 Sneek 0515 422772

Verhuur en verkoop schilderijen, tekeningen, grafiek aan particulieren en bedrijven van Exposite “Naturalia” door Diek Boerman (eitempera), Hieke Veenstra (eitempera, tekeningen), Wiets Lanjouw (objecten natuurlijke materialen) op 4 en 5, 11 en 12, 18 en 19 okt. van 11 - 17 uur

Galerie/Atelier

Margôt Ritman Hoptunen 13 9213 VK De Wilgen (Fr.) M.: 06-52539055

Open 1e weekend van de maand en op afspraak of op afspraak: even bellen 0592-559332. Zie ook www.kunstbv.nl • Email: [email protected]

“De verrassing”

Diek Boerman, Bloemen offer, eitempera, 2014

Hieke Veenstra, Landschappelijk 30 x 30 cm

Norgerweg 153, 9494 TA Yde T 0592-559332 E [email protected] I www.kunstbv.nl

5 september t/m 2 november Schilderijen en beelden van Margôt Ritman, schilderijen van Alie Popkema en glaskunst van Ankie Douma Kijk op www.margotritman.nl

Homan-Hupkens in Prent en Beeld

DE KUNST... IN UITLEEN

Moleneind NZ 22

●

9203 ZP Drachten

DE GALERIJ EXPOSITIERUIMTE S C HO UW B UR G

DE

LAWEI

●

telefoon 0512 - 51 32 23

●

www.kunstuitleen-veenstra.nl

Burgemeester Wuiteweg 24 (ingang Gauke Boelensstraat) • Postbus 31 9200 AA Drachten e [email protected] • // www.lawei.nl/degalerij • openingstijden: woensdag t/m zondag, 14.00 - 17.00 uur (ingang Gauke Boelensstraat) , voorafgaand aan, tijdens de pauze van, en na voorstellingen (ingang Schouwburg De Lawei) • De exposities zijn gratis te bezoeken.

zo 12 oktober t/m zo 30 november 2014

Welkom Thuis

Reinder Homan | Etsen Sofie Hupkens | Bronzen beelden Prenten van 1600 tot heden Regelmatig een ander thema, een andere collectie

Margot Brekelmans • ruimtelijk & tekeningen Jan Kalma • fotografie Hilda Klaassen en Gerdie de Jong • installaties Anton Pieters • fotografie Erna van der Wijk • fotografie

Extra: drie workshops op woensdag 19 november om 14.00 uur. Jan Kalma – workshop fotografie • Hilda Klaassen & Gerdie de Jong – workshop ruimtelijk en Margot Brekelmans – workshop schilderen. Leeftijd: 9+ • Entree: 5,- • Kaarten via de kassa van De Lawei: 0512-335050 of www.lawei.nl

Gaestwei 14 | Bakhuizen | 0514 581 312 | 06 1302 0602 | www.reinderhoman.com Zaterdag | Zondag | 12:00 tot 17:00 uur | en op afspraak


E x C L U S I E V E H E D E N DA AG S E K U N S T

Fotoserie ter beschikking gesteld door fotografe Edith Howard

Tjalf Sparnaay, Gebakken ei, 80 x 80 cm

TJALF SPARNAAY • MICHAEL PARKES • OLE AHLBERG • MENUNANA EGO LEONARD • VICTOR SAFONKIN • PETER HERMANS

www.salomeartventure .com [email protected] • 036-536 88 75

De wedstrijd

Lijstenmaker van het jaar 2015

Oudestraat 133 | 8261 CK | Kampen | 038 331 73 61 | www.stedelijkmuseumkampen.nl

De Vereniging Art-Frame organiseert wederom de jaarlijkse lijstenmakerswedstrijd. Iedere lijstenmaker in Nederland kan een tweetal werkstukken aanleveren om mee te dingen naar de titel “Lijstenmaker van het jaar 2015”. De werkstukken bestaan uit een verplichte opdracht, zie foto’s, en een 3-D opdracht met thema: ambachtelijk gereedschap. Er zijn diverse prijzen te winnen in beide categorieën; vier maal een 3e prijs a €100,-, vier maal een 2e prijs a €200,- en vier maal een 1e prijs a €300,-. De Lijstenmaker van 2015 wint een reischeque voor 2 personen. U kunt zich aanmelden op www.art-frame/wedstrijd-formulier en hier vindt u ook alle informatie en het wedstrijdreglement. De inschrijvingstermijn voor deelname aan de wedstrijd sluit op 5 januari 2015. De uiterlijke inleverdatum voor de werkstukken is 1 maart 2015. De uitslag zal 20 april 2015 bekend worden gemaakt.

Janpeter Muilwijk in paradisum

over de kalmte van de ziel

21 juni t/m 7 september

Secretariaat ART-FRAME | Veldbies 4 | 6075 GN Herkenbosch T 0475 - 536 313 | E [email protected]

www.art-frame.nl

pagina 34 kunstkrant september/oktober 2014 2014

expositieagenda Groningen appingedam Kunsthal Stadskantoor, Wilhelminaweg 14, open ma-vr 9-17. T/m 1 nov Lydia Jonkman, schilderijen. Museum Møhlmann Westersingel 102-104, T 0596-682856, open vr-zo 13-17. T/m 14 sept Met Rembrandt op zolder, Dürer, Van Ostade e.a., grafiek. 20 Meesters van nu, Pol, Afman, Martinovic e.a. bad nieuweschans LaKaserna Molenstr. 5, T 0597-856422, open do-zo 12-17. 4 sept t/m 12 okt Duidelijke dingen zijn een troost, Wim Biewenga, gem. techn. Old Ambt Glasblazerij & Galerie Hamdijk 21, T 0597-655213, open do-zo 13-17.30. Glaskunst. delfzijl Galerie HOP Het oude postkantoor, open 30/31 aug, 6/7 sept, za/zo 11-17. Overzicht Atelierroute van Eems tot Westeremden. den andel Galerie Den Andel Streekweg 1, T 0595-422726, open vr-zo 13–17 en op afspr. T/m 5 okt Nieuw licht, div. kunstenaars. ezinge Museum Wierdenland Van Swinderenweg 10, T 0594-621524, open di-vr 10-17, za/zo 13-17. T/m 28 sept Oudheden en erfgoed als inspiratie, Henk Helmantel. finsterwolde De Groninger Kroon Reiderwolderpolder 4, T 0597-354261, open za 14-17, zo 11-18. en op afspr. T/m 19 okt Hou(d)t moe(d)t, Tineke vd Berg, Job Heijkamp e.a., grafiek, keramiek. groningen Ann’s Art Vos Maupertuus, Laan Corpus den Hoorn 100, open op winkeltijden. 4 sept t/m 4 okt Carola Schapals, schilderijen. Galleria Unexpected Schuitendiep 47, T 050-3183144, ma-zo 11-17. 4 t/m 30 sept Litouwse kunstenaars. 4 okt t/m 9 nov Aleksandras Vozbinas, schilderijen. Atelier Horneman Kajuit 326, T 06-50563099, open ma 13-18, di-vr 9-18, za 9-17. T/m 6 sept Joekels. 20 sept t/m 15 nov Kunstformen der Natur, Ria Penthum, Ron Offermans e.a. Fotogalerie Lichtzone Oude Kijk in ’t Jatstr. 36, open wo-zo 12-17. 3 t/m 28 sept Japan, Ria Akkersdijk, Marc vd Velden. Noordelijk Scheepvaartmuseum Brugstr. 24, T 050-3122202, open di-za 10-17, zo 13-17. T/m 7 sept De Ploeg uit eigen collectie. T/m 4 jan Lagen in Stad, archeologie. 4 okt t/m 1 feb Het Groningen van Cornelis Jetses. Pictura Walburgstr. 1, T 050-3122953, open wo-zo 13-17. 7 t/m 28 sept Oud-leerlingen tekenen Kamerlingh Onnes. Remonstrantse kerk Coehoornsingel 14, open ma-vr 9-16.30. 13 okt t/m 28 nov Iets = niets of niets = iets, Anne Wine. Sign Winschoterkade 10, T 050-3132651, open di-za 12-17, zo 14-17. 6 sept t/m 5 okt Moutka, Martin Brandsma. Galerie with tsjalling: Oosterstr. 26, open wo-vr 12-18, za 12-17. T/m 6 sept Sander Wiersma. leens Verhildersum Wierde 40, T 0595-571430, open di-zo 11-17. T/m 21 sept De Rijke smaak van het Hoogeland, Han Jansen, studenten Fotoacademie. midwolda Galerie Maya Wildevuur Ennemaborg, Hoofdweg 100, T 0597552950, open vr-zo 14-17. niezijl Galerie Ruigewaert Rijksstraatweg 1, T 0594-213738, open za/zo 1218 en op afspr. 7 sept t/m 2 nov Realistisch bekeken, Ineke Mahieu, Gertjan Scholte-Albers, Arie Zuidersma e.a. onnen Galerie Appèlbergen Zuidveld 31, T 06-55740700, open za/zo 13-17. 4 okt t/m 30 nov Edwin Aafjes, Jan Steen e.a., div. techn. saaxumhuizen Galerie de Pronkkoamer Saaxumhuizerweg 2, T 0595-425078, open za/zo 10.30-17 en op afspr. T/m 21 sept Noor Agter, Riet Soons, Ansje vd Muyzenberg. 28 sept t/m 16 nov Liesbeth Kok, Edith de Gooijer, Harry Konetzky, div. techn. sappemeer Galerie de Smederij De Vosholen naast nr 58, T 0598-399899 tstl 243, open do-za 13.30-16.30. 20 sept t/m 18 okt Creatieve Sara’s en oma’s, De Saroma’s. slochteren Fraeylemaborg Hoofdweg 30, dagl 10-17, wknd/feestdagen 13-17. T/m 5 okt Etsen van Rembrandt. thesinge Bart Art Box Thesingerweg 4, T 050-3061909/06-43533703, open za/zo 13-17 en op afspr. T/m 28 sept Papierwerk, Jef Bosman, Reinoud Koenders, Evert Winkel. 19 okt t/m 23 nov Indo Maluku Totok 1234 Generasi Generatie, 15 kunstenaars. tolbert Roesd De Holm 34, T 0594-549707, open wo-vr 10-17.30, za 10-17. T/m 20 sept Glaskunst. veendam Galerie 5 VanBeresteyn, Museumplein 5c, T 0598-631030, open di-za 12-17. Veenkoloniaal Museum Museumplein 5, T 0598-364224, open di-do 11-17, vr-zo 13-17. T/m 14 sept Rolf Dieter Meyer-Wiegand. ‘t waar Galerie Waarkunst Hoofdweg 1, T 0598-446390, open za 14-17, zo 11-17. 7 sept start Kiek Kunstroute. 7 sept t/m 2 nov Een frisse kijk op het Oldambt, Leen Kaldenberg, Fonger de Vlas e.a., div. techn.

Friesland bakhuizen Homan-Hupkens in prent en beeld Gaestwei 14, T 0514-581312/0613020602, open vr-zo 12-17 en op afspr. T/m 14 sept Van Albrecht Dürer tot Siemen Dijkstra, grafiek.

Stuur expositiegegevens en persberichten voor de KunstKrant van november/december uiterlijk 10 oktober naar het volgende adres: KunstKrant, Postbus 494, 9700 AL Groningen, of e-mail naar [email protected]

Kunstroutes Groningen

Kunstroutes Friesland

Kiek kunst & kunstig Zo 7 sept, 11-18. Open kunstroute langs 20 locaties in en rond Nieuw Scheemda en ‘t Waar. www.kiekroute.nl

Kunstroute Smallingerland 13/14 sept, za/zo 13-17. 16 kunstenaars in Drachten. Info www.kunstroutesmallingerland.nl

Atelierroute Middelstum e.o. 13/14 sept, za/zo 11-17. Route door vier Groninger dorpen met 14 beeldend kunstenaars. www.josefienalkema.nl/route

Kunstroute Heerenveen Za/zo 20/21 sept, 11-17, (fiets)kunstroute langs div. ateliers. Info: kunstrouteheerenveen.blogspot.com

A-Kwartier Kunstroute Groningen Zo 5 okt, 11-17. Ateliers, galerieën, musea, kunsthandels in Gronings A-Kwartier. www.kunstinheta-kwartier.nl

ExpoMeer Grou Za/zo 20/21 sept, 12-18. Kunstroute in Grou, thema: Vier de kunsten. O.a. Gjalt Blaauw en Zhongnai in/rond Sint Piter Kerk.

Noorder 7 1e zo vd mnd 12-17. 30 km lange route door NO-Groningen. Info o.a. bij VVV en locatie Waarkunst (in ’t Waar). www.noorder7.nl

Kunstroute Huregaryp Za/zo 27/28 sept, 11-18. 15e kunstroute langs kunstenaars en gastexposanten in Hurdegaryp (Hardegarijp). Start, gratis leenfietsen en ovezichtsexpo bij It Maskelyn, Easter Omwei 5. www.kunstroute-hurdegaryp.nl

Open ateliers Ten Boer Stichting KAT 1e zo vd mnd 13-17, mei t/m okt. Info: Bertus Hidding, Kollerijweg 18, Woltersum, tel: 050-5710707 of www.stichtingkat.nl Open Ateliers Westerkwartier 1e zo vd mnd 12-17. 10 kunstenaars in de regio Westerkwartier. Info: www.openatelierswesterkwartier.nl beetsterzwaag Galerie Van Harinxma Van Harinxmaweg 4, T 0512-385511, vr-zo 13-17. T/m 18 okt Redmer Hoekstra, Tjitske Boersma e.a. Galerie MdJ-Atelier Hoofdstr. 28, T 06-15396806, open vr/zo 13-17. T/m 27 sept Marc de Jong, Wietske Lycklama à Nijeholt. Galerie Terbeek Hoofdstr. 42, T 0512-820300, open do-za 11-16, zo 13-16. 5 t/m 21 sept Reizen.

Kunstroute Ars et Natura Apr t/m okt, ltste volledige wknd vd mnd za/zo 13-17. Kleine route langs 3 kleinschalige locaties tussen Beetsterzwaag en Drachten. www.ateliertonterlinden.nl Kunstroute Gaasterland Gaasterland Mei t/m okt 1e zo vd mnd. 8 open ateliers, omgeving Balk en Bakhuizen. www.kunstroutegaasterland.nl sneek Atelier Jan Adamse Bothaniakade 52a, T 06-52457173, open do-za 10-18. Schilderijen in noordelijke kleuren. Galerie Peter Bax Singel 82, T 0515-422772, open di-vr 13.30-18, do 19-21, za 10-17. T/m 27 sept Dood ben ik pas, als jij mij bent vergeten, Bram Vermeulen, schilderijen.

bolsward Galerie Badweg 3 Badweg 3, T 0515-336451/06-23466630, open vr 19-21 za/zo 13-17 en op afspr. 6 sept t/m 5 okt Lia Ootes, schilderijen. 11 okt t/m 9 nov Tineke Otten, schilderijen.

uitwellingerga Galerie De Griene Wrâld Greate Súdein 9, T 0515-412413, open 7 t/m 28 sept 11-17 en op afspr. Annie Huitema, schilderijen.

de wilgen Atelier Amapola Hoptunen 13, T 06-52539055, open za/zo 13-17 en op afspr. 5 sept t/m 2 nov De verrassing, Margot Ritman, Alie Popkema, Ankie Douma, div. techn. Galerie Buitengewoon Dr. Heawei 52, T 0512-518684, open 1e en ltste za/zo vd mnd 13-17 en op afspr. T/m 28 okt Jitse Sikkema, Hiske Wiersma.

workum Jopie Huisman Museum Noard 6, T 0515-543131, open dagl 13-17, apr t/m okt ma-za 10-17, zo 13-17. T/m 4 jan MooiZooi!, kunstenaars met een beperking. Galerie De Vereeniging Sud 13, T 06-28676254, open vr-zo 13.30-17. 21 sept t/m 26 okt Els vd Glas, Marie-Renée Hoeks, Gert Tabak, div. techn.

drachten E.M. Galerie Heideanjer 8b, T 06-22121831, open vr-za 13-17 u en op afspr. De Galerij Burg. Wuiteweg 24, ingang Boelensstr., T 0512-335025, open wo-zo 14-17 en rond voorstellingen De Lawei. 12 okt t/m 30 nov Welkom thuis, Margot Brekelmans, Anton Pieters e.a. Museum Dr8888 Museumplein 2, T 0512-515647, open di-za 11-17, zo, feestd. 13-17. T/m 5 okt Jan Ketelaar. eernewoude Galerie Koopmans De Stripe 14, T 0511-539575, open do-za 14-17 en op afspr. T/m 13 sept Hans Jouta, Marije Lameijer e.a. gorredijk Galerie Hoogenbosch Stationsweg 66, T 0513-465178, open do-zo 13.30-17.30 en op afspr. Museum Opsterlân Hoofdstr. 59, T 0513-462930, open di-za 11-17. T/m 2 nov Henk Hofstra, Marc de Jong, Corry Kooy e.a. harlingen Hannemahuis Voorstr. 56, open di-vr 11-17, za/zo 13.30-17. T/m 28 sept Beeld van een tuin, Eja Siepman vd Berg, Jos Blersch e.a. Galerie De Vis Noorderhaven 40, T 0517-417116, open do/vr 12.3017, za 11-17 en op afspr. 18 sept t/m 13 dec Wim van der Veer 75. heerenveen Museum Belvédère Oranje Nassaulaan 12, T 0513-644999, open dizo 11-17. T/m 29 sept Wit rood zwart, Zero-kunst, Erb, Schoonhoven e.a. T/m 9 nov Zelfportretten, Sjoerd de Vries. 4 okt t/m 1 mrt Gerrit Benner. jubbega Kunstlokaal No8 AlleskAn, Schoterlandseweg 55, T 0516-463141, open za/zo 12-18. kollum Galerie Jitsche Hemkes Voorstr. 100, T 0511-451321, open ma-vr 14-17 en op afspr. 20 sept t/m 10 okt Sofie Hupkens, beelden. 20 sept t/m 31 dec Reinder Homan, etsen.

Drenthe assen Het Aardscheveld Anreperstr. 184, open T/m 28 sept za/zo 13-17, beelden- en poëzietuin, ca. 30 beelden. Adventskerk Lindelaan 49, open vr 10-12, zo rond kerkdienst 9-11.30. T/m 12 sept Tekens aan de Wand, Philippine Lugtigheid. CBK Drenthe Weiersstr. 1/f, T 088-0128000, open di-vr 11-17, za 13-16. T/m 7 sept Zilveren Camera, foto’s. CBK Vanderveen Koopmansplein 16. open tijdens winkeltijden. T/m 4 okt Een goed begin, afgestudeerden Minerva. Gouverneurstuin Brink 38 open ma-zo 8-20. T/m 21 sept Atelier van Lieshout, o.a. Het Orakel. KunstSalon Vaart nz 6, T 06-50512515, open vr-zo 13-17 en op afspr. T/m 7 sept Zilveren Camera, foto’s. 13/14 sept Harry Cock, Rudy Lanjouw. Kunstruimte Rudy Lanjouw Portugallaan 60, T 06-21863399, open op afspr. Galerie Spieker Singelpassage, open wo-za 14-17, vr 19-21. beilen Stefanuskerk Prins Bernhardstr. 12, open 6 t/m 21 sept vr-zo 13-17. Harjo Martinus (schilderijen), Wessel Bezemer (beelden). borger Hunebedcentrum Bronnegerstr. 12. 4 mei 11-17, Art Event. Galerie De Omgeving Torenlaan 13, T 0599-657007, open di-za 10-16. coevorden Kunst op 5 Sallandsestr. 5, T 06-25503692, open wo-za, koopzo 1317. T/m 3 okt Evi vd Berg, Geke Prins-Muskee. de schiphorst De Havixhorst beeldenpark, Schiphorsterweg 34-36, T 0522-441487, open dagl. 11-17. T/m 26 okt Beatrix in beelden.

leeuwarden Blokhuispoort Blokhuisplein 40. 27 sept t/m 11 okt Teun Vonk, artist in residence VHDG/SRV. T/m 26 Noorderlicht, foto’s. Fries Museum Wilhelminaplein 92, T 058-2555500. T/m 26 okt An ocean of possibilities, Noorderlicht fotomanifestatie. 4 okt t/m 1 mrt Gerrit Benner. Galerie De Kleine Hoogstraat Kleine Hoogstr. 14, T 058-8442545, vr/ za 13.30-17 en op afspr. 6 sept t/m 8 nov Ineke Hofste, Ed vd Hoek e.a. Natuurmuseum Fryslân Schoenmakersperk 2, T 058-2332244, open di-zo 11-17. T/m 26 okt Noorderlicht fotomanifestatie. Tresoar Boterhoek 1, T058-7890789, open ma-za. T/m 14 sept Fries meubeldesign, Roosje Hindeloopen, Gjalt Pilat e.a. 18 sept t/m 31 dec Wim vd Veer, schilderijen.

de stapel Wildschutserve beeldenatelier, Stapelerweg 29, open vr-zo 11-17. T/m 14 sept Vogels en andere fladderaars, Erik van Ommen, Lidwien Chorus e.a.

mildam Galerie It Alde Tsjerkje Schoterlandseweg 37, open wo-za 14-17. T/m 3 okt Kleurrijk keramiek, Jayanne Reddy.

eelde Museum De Buitenplaats Hoofdweg 76, tel. 050-3095818, open di-zo 11-17. T/m 21 sept Schone Schijn, Matthijs Röling, Wout Muller, Nico Laan e.a.

oldeberkoop Hawar Oosterwoldseweg 33, T 0516-451020, open do-za 13-17. 7 sept t/m 23 nov Miek Vlamings, Mieke Werners, vilt. olterterp Galerie Lauswolt bij De Slag, Selmien West 2, T 0512-301695, open di-za 10-12, 13.30-17, zo 13.30-17. T/m 21 sept Ingrid Smuling, Wout Wachtmeester e.a. 28 sept t/m 9 nov Zhongnai Heng Wie Han, Rieke vd Stoep e.a. oosterstreek Atelier Grensweg Dwarsvaartweg 78, T 0561-433122, open za/zo 13-17 en na afspr. Jeltje Baas, schilderijen. T/m 14 sept Made in New Zealand V. snakkerburen Galerie Efterom Oan ‘e Dyk 20, open vr/za, 1e zo vd mnd 13-17 en op afspr. T/m 14 sept Tineke Baukema, Raimond Evers e.a.

dwingeloo Art Garden Drenthe Honingvlaken 10, T 0521-599064, open di-za 10-18, zo 13-17. Elke 2 mnd nieuw werk. Boerderij de Galerij Eemster 24, T 0521-571220, open T/m 24 aug, wo-vr 13-17 en op afspr. Wessel Bezemer (beelden), schilderijen van wisselende exposanten. Beeldentuin. Keramiek- & grafiekatelier Elysia Verhoeven en Siemen Dijkstra, Lheeweg 10b, T 0521-597636/597146, open wo-za 13-17.

emmen CBK De Fabriek, Ermerweg 88b, T 0591-685820, open wo-zo 13-17. T/m 2 nov In de wolken, Boelsums/Veen, JCJ Vanderheyden, Berndnaut Smilde e.a. Galerie Expo Oost Best Boslaan 3, T 0591-79520, do-zo 15-20. T/m 1 nov Welkom, Paul Meijering, Sé van Weert e.a. Grote Kerk Marktplein, open di-do, za 13-17. T/m 14 sept Doorleefde industrie, Nico Peeters, schilderijen. exloo Zwakanaga beeldentuin & galerie, Grootakkersweg 15, open t/m 15 okt vr-zo 12-17 en op afspr. 16 kunstenaars. gees Beelden in Gees beeldentuin en galerie, Schaapveensweg 16, T 0524-582141, open wo-zo 12-17. T/m 28 sept Luk Luts, Kieta Nuij, Franz Politzer e.a. 6 t/m 12 okt leden van Kunstvesting Coevorden.

hoogeveen De Compaen Vos van Steenwijklaan 75, open tijdens kantooruren. T/m 31 dec Janny en Berthilde Bouman, schildeijen, glas. hooghalen Galerie Wildevuur Zwiggelterweg 4, T 0593-592411, open vr-zo 12-18. T/m 28 sept Chris Herenius, Sara van Epenhuysen, Coba Koster. 3 okt t/m 9 nov Flip Gaasendam. meppel Drukkerijmuseum Kleine Oever 11, T 0522-242565, open di-za 1317. T/m 28 sept Uit liefde voor de letter, kalligrafie. De Portretschilderij Kunst- en Cultuursalon, Woldstr. 52, T 0522270522, open do-za 13-17 en op afspr. Kunsthuis De Stijl Touwstr. 6, 06-30666682, open wo-vr 13.30-17.30, za 11-17 en op afspr. meppen Atelier Agnes van Eupen Mepperstr. 13, T 0591-532395, open op afspr. Schilderijen. nieuw amsterdam Galerie Van Strien Vaart nz 176, T 0591-551630, open vr-zo 13-17. 7 sept t/m 26 okt Ewoud de Groot, Margreet Zwetsloot e.a. nieuw buinen Goedewaagen Keramisch museum, Glaslaan 29a, T 0599-616090, open ma-vr 10-16, za/zo 13-17. T/m 28 sept Glas uit Nieuw Buinen. T/m 26 okt Het verdriet van Gouda. T/m 23 dec in Nieuw Buinen herbouwd, miniaturen. paterswolde Galerie Aanblick Fletcher Familiehotel, Groningerweg, T 0505340485, dagl 8-22. Galerie Lemferdinge Lemferdingelaan 2, T 050-3091377, open za/ zo 12-17. 27 sept t/m 23 nov Humor in de kunst, Redmer Hoekstra, Trees Stegeman e.a. rolde Collectie Harms Rolde Hoofdstr. 38, T 0592-242521, open za 13-17 en op afspr. Real. schilderkunst begin 20e eeuw - heden. veenoord Van Gogh Huis Van Goghstr. 1, T 0591-555600, open di-zo 13-17. vledder Museums Vledder Brink 1, T 0521-383352, open apr t/m kerstvak. wo-zo 11-16. T/m 30 nov Klaas Werumeus Buning (schilderijen), Annie van Huisstede (keramiek). vledderveen Atelier Hans van Riessen Jan vd Veenweg 2, T 0521-381676, open dagl. Aardewerk. yde Kunst B&V Norgerweg 153, T 0592-559332, open 1e za/zo vd mnd 11-17 en op afspr. Diek Boerman en Hieke Veenstra. Galerie Brink 7 Brink 7, T 050-4061580, open zo-wo 13-17 en op afspr. T/m 14 sept Harry Hensen, Nonette Determeyer.

Kunstroutes Drenthe Kunst aan de Vaart Za/zo 13/14 sept, 11-17. Meer dan 60 kunstenaars in huizen, kantoren en tuinen aan De Vaart in Assen. www.kunstaandevaart.nl Kunst en Cultuur 4daagse Za/zo 20/21, 27/28 sept, 11-17. Open atelierroute langs 12 kunstenaars in gemeente Midden-Drenthe. www.kunstcultuur4daagse.nl De Verbinding Za 4 okt, 10-17. Kunst en cultuurroute in Nieuw Amsterdam en Veenoord. www.kcroutedeverbinding.nl Kunstrotonde Za.zo 11/12 okt, 11-17. Open atelier 13 kunstenaars in gemeente De Wolden en Westerveld. www.beeldencollectiefdrenthe.nl Atelierroute Borger-Odoorn 11/12 okt. www.kunstkollektiefborger-odoorn.nl

Overijssel almelo Stichting Indigo Kunsthal Hof 88, Hofkamerstraat, Elisabethhof 6, open di-zo 13.30-17. Lads kunst + exposities Molenstr. 23, T 0546-459490, open wo-vr 10-17.30, do 10-21, za 11-17. blokzijl Galerie Kunst & Kleur Bierkade 9, open di-za 10-18, zo 12-17. T/m 26 okt Marjan Kwaaitaal, Lia van Rhijn, Thijs Kwakernaak e.a. Atelier Maria Mosselman Brouwerstr. 7/9, T 0521-515605/0650488003, open do-za 10-17. Schilderijen, beelden, mode. delden Galeriet Langestr. 46, T 074-2919600, open di-vr 11-17.30, za 11-17, zo 14-17. De Pook galerie & kunstuitleen, Noorderhagen 58a, T 074-3767065, open wo-vr 13-18, za 11-17, zo 13-17. 7 sept t/m 26 okt Otto Oelen, Wim van Oostrom. de pol Expositie Beeldschoon Löhnislaan 4, T 0521-588679, open vr-zo 1317. 12 sept t/m 26 okt Haute couture in kunst en mode. deventer Etty Hillesum centrum Roggestr. 3, open wo, za/zo 13-16. T/m 28 sept Weergave, Peter Paul Hattinga Verschure. Galerie Kiek-Kus Roggestr. 16, T 0570-642573, open wo-za 12-17 en op afspr. T/m 7 sept Elly Overberg, Teun Renes, div. techn. Galerie Koningshof Grote Overstr. 16-18, T 0570-672753, open ma, di, do-za 11-18. T/m 12 okt Kees van Dongen, Jan te Wierik. De Kunsten TG Gibsonstr. 19, 0570-615569, open vr-zo 13-17. T/m 7 sept Kimonoart, Be J. Birza, div. techn. Singelplantsoen en in Singel, t/m 25 okt Floating images – tekenen in de Singel, 8 kunstenaars, drijvende kunstwerken.


expositieagenda diepenheim Galerie Àlafran Grotestr. 45, T 0547-351718, open wo-zo 12-17 en op afspr. Dutch Drawing Grotestr. 9, open wo-za, 1e zo vd mnd 12.30-17. T/m 28 sept Te mooi om waar te zijn, Jillian Pieplenbosch. Galerie Visée Grotestr. 41, T 06-18653279, open vr/za 13-17 en op afspr. 21 sept t/m 16 nov Wendelien Schönfeld, div. techn. 9 t/m 19 okt Kunstmoment. enschede Concordia 21rozendaal, Het Rozendaal 21, T 053-4300999, open do/ vr 13-17, za/zo 11-17. 5 sept t/m 16 nov We know that nothing else for us is possible, Marie Aly, div. techn. Dynamo Expo HB Blijdensteinlaan 85, T 053-4786042, open wo-vr 13-17 en op afspr. Oosterveld Het Oosterveld 20, open zo 13-17. TETEM kunstruimte Stroinksbleekweg 16, T 053-2308791, open do-zo 11-17. T/m 7 sept kunstenaars Leipzig en Enschede. T/m 14 sept Cycles, Joris Strijbos. 18 sept t/m 16 nov In prais of shadows, kunstenaarscollectief iii. Rijksmuseum Twenthe Lasondersingel 129-131, T 053 4358675, open di-zo 11–17. T/m 28 sept De Vlaamse barok, Rubens, Van Dyck, Jordaens. T/m 25 jan Paden naar het paradijs, Atte Jongstra. hardenberg HardenbergArt LOC, Parkweg 1-4, open dagl 14-17, do 19-20, za 11-14. V.a. half aug deelnemers Open Atelierroute. Galerie IQ kunstuitleen De Mulderij 15, T 0523-270023, open di-vr 10-17, do 10-21, za 11-17. Theo Boeren, Herman Brood e.a., heeten Expositiehuis Willy Alferink Dorpsstr. 32, T 0572-381234, open za/zo 12-17. T/m 21 sept Marike Olthof, Henny Salimans, Lydha Brandwagt, div. techn. heino/wijhe Museum de Fundatie kasteel Het Nijenhuis, ’t Nijenhuis 10, T 0572388188, open di-zo 11-17. T/m 28 sept Europe me, David Bade. T/m 26 okt Wood Works, Luuk van Binsbergen, beelden. hengelo Crea Esrein 9-11, T 074-2917597, open ma-vr 9-17. De Pook galerie & kunstuitleen, Deldenerstr. 77, T 074 2919759. 7 sept t/m 26 okt Otto Oelen, Wim van Oostrom. holten Galerie/Atelier Henk Mulder Oranjestr. 29, T 06-53837281, za 13-17 en op afspr. 4 okt t/m 2 nov start-/eindpunt Etalage Kunst Route 2014, Vereniging Holtense Beeldende Kunstenaars. Nagelhoutzaal Kulturhus, Smidsbelt 6, open ma-vr 11-17, za 11-15. T/m 20 sept Twee artsen, twee passies, Nagelhout en Stijsema. 4 okt t/m 23 nov Sophia de Vries (objecten), Hans Wissink (foto’s). kampen Gemeentelijke expositieruimte IJsselkade 33, di-za 11-17. T/m 7 sept Stephanie Jansen. 20 sept t/m 1 nov Geerten Sterk. Koornmarktspoort IJsselkade 1, T 038-3317361, open di-za 11-17. 13 sept t/m 9 nov Wond’ring, Ossip. Stedelijk Museum Kampen Oudestr. 133, T 038-3317361, di-za 10-17, zo 13-17. T/m 7 sept In paradisum, Janpeter Muilwijk. 20 sept t/m 16 nov Tom Claassen, beelden. Frans Walkate Archief Burgwal 43, T 038-3392266, open wo/do 14-17. lettele Het Bouwhuis Croddendijk 8, T 06-12624418, open vr-zo 13-17. 6 sept t/m 12 okt Annet Bakker, Bernard Divendal. 18 okt t/m 30 nov Jelis van Dolderen, Jantine Koppert. lonneker Galerie Urinoir Bezet Dorpsstr., open 24/7. T/m okt Position, Reggie Voigtländer, installatie. Galerie Karin Wijnand Dorpsstr. 113, open vr 11-17, zo 13-17. mariënheem Beeldentuin Mariënheem Nijverdalseweg 20, T 06-22903265, open t/m 4 okt di-zo 10-18. oldenzaal Art Atelier Markt 13, open werkdagen 10-17. Lony Wing. SWOK/O-art Jacob Catsstr. 2, T 0541-532464, di-do 10-16, vr 10-15. ootmarsum Galerie Bianca Leusink Grotestr. 26, open di-zo 13-17. Schilderijen Bianca Leusink. Annemiek Punt galerie/glasatelier, Kloosterstr. 5, T 0541-293245, open wo-vr 13.30-17, za 11-17 en op afspr. rouveen Olde Maten start De Veldschuur, Wijkweg 2, T 038-4772734, open wo-za 13-16.30. T/m okt De nederzetting van Fah, Han Ferwerda, Albert Greveling, Frits Driesen, kunst-natuurproject. staphorst Galerie Hein Elferink Kastanjelaan 5, T 0522-242414, open do 14-18, vr/za 10-18, 2de zo vd mnd 13-17 en op afspr. 5 sept t/m 12 okt Célio Braga, Judith Maria Kleintjes. wierden Galerie Tolg’Art Tolgaarde 6-8, T 0546-657589, open do 13-17.30, vr 13-20.30, za 10-16, 1e zo vd mnd 13-17 en op afspr. T/m 5 okt Theo Onnes, Theo Leijdekkers, Ton de Vreede. 9 okt t/m 15 nov Jan van Well, Harjo Martinus, Ingrid Beemsterboer. witharen Til Aalbers Balkerweg 50a, T 0523-676999 open op afspr. Galerie de Schaapskooi en beeldentuin, Witharenweg 14, T 0523676272, open mei-sept do-zo 11-17. T/m 28 sept beeldentuin, ruim 100 objecten, Lolke vd Bij, Thea Dijkema e.a. Jeroen Bijl, schilderijen. ijhorst De Galerij Kerkweg 12, T 0522-441367, open vr-zo 14-18 en na afspr. T/m 28 sept Hans Ekkelkamp, schilderijen. zwolle Anningahof Beeldenpark, Hessenweg 9, open wo-zo 13-18. T/m 26 okt Armando, Visch, Claassen, e.a. Museum De Fundatie Blijmarkt 20, T 0572-388188, open di-zo 11-17. T/m 14 sept El Lissitzky, Malevitsj, Rodtsjenko e.a. 30 aug t/m 4 jan The hour of the wolf, Lotta Blokker, beelden. 13 sept t/m 4 jan Van Gogh tot Cremer, Nederlandse kunstenaars in Parijs. Kunstuitleen Zwolle Voorstr. 31, T 038-4216118, open di-za 11-17, do 11-21. T/m 15 sept Machteld van Joolingen. T/m okt Esther van Groeningen, keramiek. T/m nov Buitenissig uitgebeeld, Jacqueline van Leeuwenstein. Okt t/m dec Celine van Raamt. Galerie Lang Licht Spoelstr. 28, T 038-4549786, open vr/za 12-16 en op afspr. Annette vd Vegte, Theo Jaasma, Michiel Galama e.a.


Kunstroutes Overijssel

Galerie Stijl De Chauffeurswoning, Hoflaan 3, T 026-3794438, open za/zo 13-17 en op afspr. 21 sept t/m 3 nov 25 jaar galerie Stijl, 25 kunstenaars.

Grensloos Kunst Verkennen Drenthe/Overijssel 11 t/m 28 sept do-zo 11-17. Ca. 40 kunstenaars in en rond De Wijk (Dr.) en IJhorst (Ov.). Start o.a. Tillemaweg 65, De Wijk (caravan) en De Galerij, Kerkweg 12, IJhorst. www.grenslooskunstverkennen.nl

asperen KunstFort Asperen Langendijk 60, open mei t/m sept, wo-zo 10-17. T/m 14 sept Inflatables, Bert Kramer, Robert Roelink. Land & Beeld galerie en beeldentuin, Oude Zuiderlingedijk 12, T 0315-632423, open t/m okt za/zo 10-16 en op afspr.

Open Ateliers Zwolle Za/zo 27/28 sept 11-17. Open ateliers van Belangenvereniging Zwolse Kunstenaars. www.bzkzwolle.nl

borculo Beeldentuin AJ & LW Bier Haarloseweg 6, T 0545-271380, open 16 apr t/m 12 okt op afspr. De Weemhof Weemhof 5, T 0545-273775, open wo-vr 13.30-17, za 11-17. T/m 31 okt Annemiek Punt, glaskunst.

Kunstroute Borculo 4/5, 11/12 okt, za/zo 12-17. Diverse unieke locaties met gevarieerde kunst in Geesteren en Gelselaar. www.kijkopkunstborculo.nl

bredevoort Foto21 ’t Zand 21, T 0543-452006, open wo-zo 11-17. T/m 5 okt Biggest little universes, Paul Bulteel. Het landschap voorbij, Will Friesen. Polaroid, Pim vd Maden.

Beeldenroute Het Beekdal T/m 14 sept, tussen zonsop- en ondergang. 10 km wandelroute langs werk 12 kunstenaars Renkum en Ede. Start o.a. Renkum en Bennekom. www.14karaats.nl

Atelierroute Vechtdal Aug/sept laatste wknd vd mnd 11-17. 21 kunstenaars rond Ommen en Hardenberg. www.vechtdalkunst.nl Natuurgebied De Weerribben Route met twaalf kunstwerken. Bezoekerscentrum De Weerribben, Ossenzijl. Galerie Het Langhuis Goudstr. 8, T 038-4215268, open do-zo 13.30-17. Schipper Ceintuurbaan 24, open za/zo 27/28 sept Kunst doet goed, KIKA Kunstveiling en –expositie. Stedelijk Museum Melkmarkt 41, T 038-4214650, open di-zo 11-17. T/m 7 sept Jan Pieter Gootjes, Koos Geerds. T/m 21 sept Mannen door vrouwen, Toorop, Van Lamsweerde, Van Pallandt e.a.

Flevoland almere Corrosia Stadhuisplein 2, T 036-5215929, open di-za 12-17. T/m 20 sept Thuis in Almere, Bert Teunissen, Witho Worms. Kunstcentrum Jillian Mandelaplein 1, open di-vr 10-16. 13/14 sept 25 jaar Kunstenaarsvereniging Flevoland KVF. ZOXX Gallery Antiguastr. 27, T 036-5254981, open op afspr. Internationale fotografie, thema Tijd & ontdekking. emmeloord Galerie KIK Bedrijfsweg 20, T 06-34193198, open do-za 13.30-17.30 en op afspr. Kuntruimte Novazero Bedrijfsweg 62, T 0527-613100/06-22746283, open wo-za 10-16 en op afspr. espel Galerie de Paardenstal Noordermiddenweg 2-1, T 0527-612654, open do-za, 1e, 3e, 5e zo vd mnd 13.30-17; T/m 7 sept Puck Steinbrecher, Martin McWilliam e.a. 11 sept t/m 16 nov Emotion, Jenny Verplancke, Lena Postuma, schilderijen, beelden. Beeldentuin open. lelystad Bos Fine Art Buitenplaats 131, T 0320-244826, open zo 14-17 en op afspr. Atelier Fjordje Open Haven, Fjord 155, T 06-44533384, open zo 1317. Robert Bosari, div. techn. Loods 32 Loodsweg 32, open 13/14 sept, za 10-17.30, zo. 25 jaar KVF. nagele Museum Nagele Ring 23, T 0527-653077, open do-zo 13-17. 7 sept t/m 23 nov Sculptural Felt international. schokland Lichtwachterswoning Vluchthavenpad 1, open 13/14 sept za 1017.30, zo. 25 jaar Kunstenaarsvereniging Flevoland KVF. Museum Schokland Middelbuurt 3, T 0527-251396, open di-zo 11-17. T/m 4 jan Ernst Leyden op Urk, 1919-1921, een expressionist. zeewolde Atelier Nestor Krachtenveld 52, T 036-5225229, open di-vr 9-12, za12-15. Kathelijne Hes, Ineke te Kaate, Wilhelmien Nijboer e.a. De Verbeelding De Verbeelding 25, open 13/14 sept za 10-17.30, zo. 25 jaar Kunstenaarsvereniging Flevoland KVF. almen Galerie De blauwe deur Bakkersteeg 2, T 0575-433447, open wo 10-17, do/vr 14-17, 1e za/zo vd mnd 12-17. T/m 5 okt Beelden binnen & buiten, 10 kunstenaars van de Wilpse Klei.

Kunstroute Flevoland Kunst Route Lelystad Ltste zo vd mnd 14-17. Open ateliers kunst en kunstnijverheid. Info: www.kunstroutelelystad.com

Gelderland apeldoorn Coda Museum Vosselmanstr. 299, T 055-5268400, open di-vr 1017.30, do-koopavond, za 10-17, zo 13-17. T/m 7 sept Natuurkracht. 14 sept t/m 11 jan Sounds of silence. Paleis Het Loo Amersfoortseweg 7313, T 055-5772400, di-zo 10-17. T/m 28 sept Portret van de Koning. T/m 26 okt Grace Kelly. Ludiek Art gallery atelier, De Haassstr. 39. Jolanda van Hattum. Galerie Zaay! Asselsestr. 43, open do 12-17, vr/za 11-17. T/m 15 okt Hetty Wolters, Ineke Daub Daemen, Karin Schoonewelle. 15 okt t/m 26 nov Emiel Bruggeman, beelden, objecten. arnhem Landgoed Bronbeek Velperweg 147, open di-zo 10-17. T/m 28 sept Na de missie: de kunst van het verwerken, st. Veteranenkunst. Dudok Koningstr. 40, T 026-3511872. T/m 11 jan Voorgeschoteld, jubileumexpositie Arnhems keramiekatelier. Circa…dit Weerdjesstr. 8, open vr-zo 12-17. T/m half sept presentatie Zomeratelier, Frederique Jonker, Michiel Westbeek e.a. Museum Arnhem Utrechtseweg 87, T 026-3775300, open di-vr 10-17, za/zo 11-17. T/m 9 nov Sla je slag! Klaas Gubbels, Hester Oerlemans e.a. 6 sept t/m 18 jan Assessing reasons for failure, Suze May Sho. 6 sept t/m 25 jan Fragment, Miroslaw Balka. Galerie Plaatsmaken Klarendalseweg 82a, open wo-vr, zo 12-17. T/m 14 sept Polyfonie 2, Mattijs vd Bosch, Mirka Farebqoli, Frans van Tartwijk.

breedenbroek Galerie 21 Terborgseweg 21, open vr-zo 13.30-17.30. 13 sept t/m 5 okt Herma Heezen-Vreman, Liesbeth Hetebrij e.a. bronkhorst Het Kunstgemaal Veerweg 1, T 0575-472550, open dagl 10-18. deest Kenne Grégoire Kweldam 38, T 0487-519696, open 5 t/m 18 okt en op afspr. Ateliertentoonstelling. ede Huis Kernhem Kernhemseweg 7, T 0318-651981, open za/zo 12-17. Simonis & Buunk Not. Fischerstr. 30, T 0318652888, open di-za 11-17. eefde Artterre salon d’art, Reeverdijk 4, T 06-51116548, open zo 12-17, vr/ za op afspr. 7 sept t/m 26 okt János Bittenbinder, Anke Birnie. elburg Sjoel Elburg Graaf Hendriksteeg 2, T 0525-685564, open di-za 11-17. T/m 13 sept Simcha! Een feest van kleur, Jackie Howard, textiel. Galerie Withaar Beekstr. 11, T 0525-682698, open wo-za 13.3016.30. Reint en Rian Withaar, schilderijen. epe De Aventurijn Polweg 2, T 0578-610535, do-za, 2e zo vd mnd 13-17 en op afspr. Kunsthuis KEK Beekstr. 5, open vr, zo 14-17, za 11-17. ‘t harde Kasteel Zwaluwenburg Zwaluwenberg 6, T 0525-681932, open di-zo 14-17. T/m 13 sept Gevleugeld, Andries vd Beek, Corina Corvers, Irma Wisman e.a. harderwijk Galerie Arneri Smeepoortstr. 18, T 0341-416809/06-26608688, open di-za, 3e zo vd mnd 10-18, vr 10-21. T/m 1 nov Gijs Kos, Catherine Pineau, Roel Hanssen e.a. div. techn. hattem Anton Pieck Museum / Voerman Museum Achterstr. 46-48, T 0384442897, open di-za 10-17. T/m 30 sept Gouden penselen. Galerie de Rode Jas Kruisstr. 15, T 038-4449999, open do-za 13.3017. klarenbeek/voorst Galerie Bij Krepel J.R. Krepellaan 5-7, ing. Kopermolenweg t.o. 7, T 055-3011103, open vr-zo 11-17. lochem 15a galerie en beeldentuin, Galgengoorweg 15a, T 0575-469458, open t/m 19 okt do-zo 13-17 en op afspr. Herbert Nouwens, Stephan Siebers, Ron vd Ven e.a. Galerie Air Kijksteeg 9, T 0573-252396, open vr-za 13-17 en op afspr. loenen Arthuus Eerbeekseweg 13a, T 055-5050623/06-51447588, open vr-zo 11-17 en op afspr. Wisselende exposities. oosterbeek Kunstgalerij Albricht Utrechtseweg 107, T 026-3611876, open wo-za 11-17 en op afspr. otterlo Kröller-Müller Museum Houtkampweg 6, T 0318-591241, open di-zo 10-17, beeldentuin tot 16.30. T/m 7 sept Seurat. T/m 21 sept Flatscreens, Ger van Elk. Blue, Red, Yellow, Djungel, Simon Starling. Nederlands Tegelmuseum Eikenzoom 12, T 0318-591519, open di-vr 10-17, za/zo 13-17. T/m 14 sept Sprookjes van toen en nu. velp Art Gallery O-68 Oranjestr. 68, 026-3639222, open di-vr 14-17. 7 sept t/m 5 okt Zerkalo, reflection on expanding spaces, Alexandra Arshanskaya. vorden Galerie A-quadraat Mosselseweg 12a, 0575-556456/06-54397579, open vr-zo 13-17 en op afspr. T/m 14 sept Doet Boersma, Olav Slingerland en beeldentuin. 12 okt t/m Hans D’olieslager, Anja Vosdingh Bessem e.a. Galerie De Burgerij Zutphenseweg 11, T 06-51112390, open vr-zo 13-17. T/m 19 okt Art & fashion, Jos Koster, Ineke Hekking e.a. Galerie Agnes Raben Nieuwstad 20, T 0575-551647, open vr-ma 11-17 en op afspr. 7 sept t/m 19 okt Genius Loci, Hugo Pasman, schilderijen. wageningen Beeldengalerij Het Depot Arboretumlaan 4, T 0317-467720, open do-zo 11-17, vr 11-21. T/m 21 sept Wortels en vleugels, Andreas Hetfeld. Villa Hinkeloord Generaal Foulkesweg 64. T/m 25 jan Groei en bloei, Emile vd kruk. Galerie Wit Hamelakkerlaan 38, T 0317-410930, open do-zo 13.3017.30. T/m 21 sept Tussenruimten, Marena Seeling, Coen Vernooij. warnsveld Galerie JansenKooy Lage Lochemseweg 7, T 0575-431481, open do-za, 1e zo vd mnd 12-17.30 en op afspr. winterswijk Galerie atelier Gerri Grijsen Leeferdinklaan 2, open op afspr. Villa Mondriaan Zonnebrink 4, T 0543-515400, open di-zo 11-17. T/m 14 sept Mondriaan en zijn leermeesters.

Kunstroutes Gelderland Kunstroute Noordwest-Veluwe 5, 6 en 7 sept. Route van Kunstkring Noordwest-Veluwe, o.a. in Elburg, Harderwijk, Ermelo. www.kunstroute.nu Kunst & Atelier Route Warnsveld Za/zo 27/28 sept, 11-17. Info: 06-44660155.

zeddam Kunst en Kunstig/culinair Bovendorpsstraat, div. locaties en activiteiten, za/zo 4, 5 okt 12-17. zutphen Kunst op de hoek Nieuwstad 20, open vr/za 12-17. Vier kunstenaars, div. techn. Galerie Bozana Milic Nieuwstad 66, T 0575-476996, open do-za, 1e zo vd mnd 12-17 en op afspr. Museum Henriette Polak Zaadmarkt 88, T 0575-516878, open di-zo 11-17. T/m 28 sept Mooi oud, Natasja Bennink, Drukker, Röling e.a.

Utrecht amersfoort Museum Flehite Westsingel 50, T 033-2471100, open di-vr 11-17, za/zo 12-17. T/m 28 sept Rosita Steenbeek vs Robert Webster. 4 okt t/m 4 jan Belgische vluchtelingen. KAdE Eemhuis, Eemplein 77, T 033-4225030. 28 sept t/m 4 jan De vierkantigste rechthoek, Belgische kunst. Galerie Kunstbroeders Weverssingel 22, T 06-14133123, open vr-zo 13-18 en op afspr. Mondriaanhuis Kortegracht 11, T 033-4600170, open di-vr 11-17, za/ zo 12-17. T/m 28 sept In de stijl van De Stijl, Hendrik Valk. 5 okt t/m 28 jan Agatha Zethraeus, leerlinge, model en vriendin van Mondriaan. Stad van Cahen Muurhuizen 104, open ma-vr 10-17, za/zo 13-17 7 sept t/m 23 nov Absoluut ontdekt de Verborgen Stad, kunstenaars galerie Absoluut. De Vensterbank Bergstr. 32, dagl 8-24 vanaf straat te bezichtigen. T/m 5 okt Olaf Mooij. Frank Welkenhuysen galerie & kunstmakelaardij, Lichte Gaard 3, open wo-zo 14-17.30. 7 sept t/m 12 okt Maurits Cornelis Escher: gezien door de ogen van M.C. Escher. baarn Galerie Peter Altena Brinkstr. 27, open do-za 13-17. Paleis Soestdijk Amsterdamsestraatweg 1, open vr-zo 11-17. 5 sept t/m 30 nov Gubbels in Oranje, Klaas Gubbels. bilthoven ArtTraverse Gemeentehuis Jagtlust, Soestdijkseweg Zuid 173, T 030-2288111, open ma-vr 8.30-17, di 8.30-19. 21 sept t/m 11 nov Jacqueline de Jong, div. techn. de bilt Van Boetzelaerpark Za 13 sept 12-18, Kunstmarkt. langbroek Art Options Amerongerwetering 13, T 0343-592322, open mei t/m okt za/zo 13.30-17 en hele jaar op afspr. Galerie Laimböck Doornseweg 10, T 0343-561699, open zo 13-18 en op afspr. lopikerkapel Beeldentuin Uitweg Batuwseweg 33, T 0348-445512, open t/m 14 sept za/zo 13-17. 22 kunstenaars. mijdrecht De Toonzaal Rendementsweg 2b, T 0297-256283, open vr 15-18, za 14-17 en op afspr. T/m 26 sept. Araun Gordijn, Marian Daems. soest Galerie de Ploegh Pimpelmees 3, T 035-6090411, open wo-vr 11-17, za 11-16. T/m 4 okt Zwart-wit, Marjan Wester, Olivier Julia e.a. T/m 12 okt Beeldwerk, beeldentuin, Petra Boshart, Peter van Tilburg e.a. tienhoven/oud-maarsseveen Streekmuseum Vredegoed Heuvellaan 7, open wo, za/zo 13-17. T/m 28 sept Cees van IJsseldijk, een stille kracht. utrecht Aboriginal Art Museum Oudegracht 176, T 030-2380100, open di-vr 10-17, za/zo 11-17. T/m 5 okt Country to coast, colours of the Kimberley. GrachtenGalerie Oudegracht 185, wo-zo 12-17. 9 sept t/m Jake Baddeley, schilderijen. Morren galleries Oudegracht 338-340, T 030-2317752, open wo-za 11-17, zo 12-17. Galerie Quintessens Nieuwegracht 53, T 030-2322351, open wo-za 12-17. Rabo Kunstzone Croeselaan 18, open ma-vr 8.30-18. T/m 19 sept Options & futures, Fiona Tan.

Kunstroutes Utrecht Kunst Rond Den Dolder 6/7 sept, za/zo 12-17, kunstroute Den Dolder, Bosch & Duin, Huis ter He4ide. www.kunstronddendolder.nl OpenKunstZondag IJsselstein 1e zo vd mnd 13-17. 3 open ateliers aan Walkade, IJsselstein. KunstKijkRoute Amersfoort 3e zo vd mnd 13-17 in mrt t/m mei, sept t/m nov. 45 ateliers en 10 galeries. www.kunstkijkroute.nl



expositieagenda vinkeveen Art Vinkeveen Groenlandsekade 3, T 0294-291226, open vr, ltste zo vd mnd 13-16.30. Mushave, beeldentuin. T/m 16 okt Ansjel Art. wijk bij duurstede Galerie Ahrens Oeverstr. 25, T 0343-572406, open za/zo 13-17 en op afspr. Galerie Elfring Art Oeverstr. 9, T 06-12517258, open za/zo 13.30-17. Galerie Betsy Liepertz Oeverstr. 8, T 0343-575740, open za/zo 12.30-730 en op afspr. ijsselstein Museum IJsselstein Walkade 2-4, T 030-6886800, open wo-zo 13-17. T/m 21 sept Ongekend kant, Danielle Kwaaitaal, Mary Waters, Cas Oorthuys e.a. Ook in Kasteeltoren en in de Waag. 27 sept t/m 23 nov Zilveren Camera.

Noord-Holland alkmaar Grafisch Atelier Doelenstr. 23, T 072-5128075, open ma-vr 10-18. 31 aug t/m Maartje vd Kruijs. 5 sept Kunst tot de Nacht. 13 sept Nationale Monumentendag. Sluistuinen Oude Heldersweg 85b, open di-za 10-17. amsterdam Div. locaties 18 t/m 28 sept Pop Up Week Amsterdam, div. activiteiten, zie www.popup-week.com Galerie 23 SBK, KNSM-laan 307-209, T 020-6201321, open di-vr 9-17, za/zo 11-7. Hedendaagse Afrikaanse kunst. Art Affairs Veemkade 354, opwn do-za 11-17. 18 t/m 22 sept Amsterdam Drawing. T/m 7 nov Moments in a stream, Ewerdt Hilgeman. Art Singel 100 Singel 100, T 020-6257764, open wo-za 13-17.30, 1e zo vd mnd 14-17. 4 t/m 25 okt Esther Levigne. Arti & Amicitiae Rokin 122, T 020-6245134, open di-zo 12-18. T/m 5 okt Haperende Mens II, Denny Devos, Zoro Feigl e.a. 10 t/m 26 okt Winnaars Buning Brongers Prijzen 2014. Galerie BMB Kerkstr. 127-129, T 020-6229963, open wo-za 12.3017.30. 13 sept t/m 21 feb René Marti Collection, Jan de Beus, Anton Heyboer, Monika Weiss e.a. C&H art space 2de Kostverlorenkade 50, T 020-7530964, open do-za 11-18. Galerie Franzis Engels Nieuwevaart 200, T 020-6264487, open do-za 13-18. 6 sept t/m 5 okt Life Lines, Christiaan Kuitwaard, Karin Rianne Westendorp e.a. Van Gogh Museum Paulus Potterstr. 7, T 020-5705200, open dagl. 10-18, vr 10-22. T/m 5 okt De wereld van Van Gogh, Emmy Andriesse, foto’s. Greenbox Museum Korte Leidsedwarsstr. 12, T 06-24282884, open wo-vr 13-17 en op afspr. Eigentijdse kunst uit Saudi Arabië. Galerie Roger Katwijk Lange Leidsedwarsstr. 198-200, T 0206373808, open wo-za 13-18, zo 13-17. 7 sept t/m 11 okt Tripple A, Dirk Salz, Jurgen Paas, Bodo Korsig. 18 okt t/m 15 nov ’t tijdloze land, Tessa Verder. Koninklijk Paleis Dam, open di-zo 11-17. 11 okt t/m 2 nov Koninklijke Prijs voor Vrije Schilderkunst 2014. Loods 6 Bagagehal, KNSM-laan 289. 5 t/m 7 sept, vr 17-19, za/zo 11-17. Weekend van het portret, 60 kunstenaars. 27 t/m 28 sept za/ zo 11-17, wo-vr 14-18 Beyond the eye, Niko vd Klugt, foto’s. Huis Marseille Keizersgracht 399-401, T 020-5318980, open di-zo 11-18. T/m 7 sept Taco Anema, foto’s. Veramente, Guido Guidi. 13 sept t/m De Marseillaise(s), 15 jaar verzamelen. Morren Galleries Prinsengracht 572, T 020-3206015, open do-za 11-17, zo 12-17. NDSM-Werf Ms van Riemsdijkweg, 18 t/m 21 sept Amsterdam Drawing, kunstbeurs werken op papier. Oosterkerk Kleine Wittenburgstr. 1, T 020-6272280, open ma-vr 10-16, za/zo 12-17. 8 t/m 28 sept Amsterdam, stad op de schop, Hilfo e.a., foto’s. Galerie Overstroom Entrepotdok 33, T 020-7727826, open vr-zo 1318 en op afspr. 5 okt t/m 2 feb Droomtheater, Nella Montfoort. Museum Perron Oost Cruquiusweg 11. 5, 6, 7 sept Festival. Polyester Willemspark 66, T 020-7864362, do-za 11-22, zo 12-17. T/m 7 sept Kiss me deadly, vintage crime, vice & tabloid photographs. PuntWG M.v.B. Bastiaansestr. 15; ook in Lima en op WG Terrein, vr-zo 14-18. 16 sept t/m 20 okt Tijd, ruimte, stilte, licht – de invloed van Nan Hoover. Rembrandthuis Jodenbreestr. 4, T 020-5200400, open dagl. 10-17. T/m 5 okt Briljant getekend, Johannes Thopas. 18 okt t/m 1 feb Leiden viert feest, hoogtepunten uit een academische collectie, 75 17de-eeuwse tekeningen, Flinck, Dusart, Goltzius e.a. Rijksmuseum Jan Luijkenstr. 1, T 020-6747470, open dagl. 9-18. T/m 5 okt Alexander Calder, beeldentuin. Stedelijk Museum Museumplein 10, T 020-5732911, di/wo 11-17, do 11-22, vr-zo 10-18. T/m 19 okt Opera, Lex Reitsma + Eiko Ishioka. T/m 9 nov Bad Thoughts, Gilbert & George, Kiefer, Sherman e.a. 6 sept t/m 4 jan The image as burden, Marlene Dumas.T/m 18 jan On the move, Van Lohuizen, Hornstra, Stultiëns e.a. foto’s. Torch Gallery Lauriergracht 94, T 020-6260284, open do-za 12-18. 6 sept t/m 11 okt 30 years of Torch. TrouwAmsterdam Wibautstr. 127. Trouw Invites… 4 sept t/m 5 okt Beirut, Rayyane Tabet. 6 t/m 30 nov New museum, AUNT performancecollectief. Westergasfabriek Klönneplein 1. 18 t/m 21 sept do/vr v.a. 12 u, za/zo v.a. 11 u. Unseen Photo Fair. WG Kunst M.v.B. Bastiaansestr. 38, T 020-6161515, open di-zo 13-17. 20 sept t/m 9 nov Annemarie van Haeringen, illustraties. World Fashion Centre Beursplaza, Kon. Wilhelminaplein 13. 27/28 sept Annual Dutch Art Fair, 200 kunstenaars. bergen Div. locaties 17 t/m 26 okt Kunst-10-Daagse Bergen/Bergen aan zee. Ineke Aronds kunsthandel, Ruïnelaan 3a, T 06-53286058, open do-za 13-17. 1 sept t/m 18 okt Bergense School en tijdgenoten. Art obsession Molenstr. 3, T 072-5818461, open do-zo 13-17 en op afspr. 7 sept t/m 5 okt Anne Dewailly, schilderijen. 17 t/m 26 okt Kunst-10-Daagse. Museum Kranenburgh Hoflaan 26, T 072-5898927, open di-zo 11-17. T/m 2 nov Pionier van een nieuwe wereld, Gertrud Leistikow, een eeuw danskunst. Groeten uit Bergen, Gestel, Besnyö, Toorop, schilderijen, foto’s. Zinc Dorpsstr. 2a, T 072-5814377, open vr-zo 13-17 en op afspr. 27 sept t/m 26 okt Ode aan Noord-Holland, Jan Goethart. berkhout Kerk Kerkebuurt 172, open 27/28 sept, za/zo 12-17. Art Berkhout 2014, Martin Otten, Annet Wood, Liesbeth Topper e.a. bussum Arte Temporale Nieuwe Brink 139-141, open vr/za 13-17. Sauter proeflokaal, Huizerweg 128. T/m sept Barbara Houwers, schilderijen.

Kunstroutes Noord-Holland Blaricum Atelierroute Za/zo 27/28 sept, za/zo 11-17. 29 kunstenaars op 25 locaties. Startpunt/overzicht/info in Gemeentehuis Blaricum, Kerklaan 16. www.kunstencultuurblaricum.nl Atelierroute Huizen Za/zo 11/12 okt, 11-17. Route langs 38 kunstenaars. Overzichtstentoonstelling in Kunstuitleen/bibliotheek, Plein 2000. www.atelierroute.beeldschoon.eu Kunsteilanden Amsterdam 2e zo vd mnd, 12-17. Kunstenaars Westelijke eilanden (o.a. Prinseneiland, Haarlemmerbuurt). www.kunsteilandenamsterdam.nl den helder Galerie Windkracht 13 Weststr. 107-109, T 0223-625901, open do-zo 13-17. edam Petersburch Gallery Damplein 5, T 06-24230127, open wo-zo 1216.30 en op afspr. ‘s-graveland Beeldentuin De Zanderij Oude Meentweg 2, T 035-6249722, open do-zo 10-18. O.a. beelden uit Afrika en Azië. haarlem 37 PK Groot Heiligland 37, T 023-5518432, open do-zo 12-17. 31 okt t/m 7 dec Strange rituals, alumni Frank Mohr Institute. Het Dolhuys Schotersingel , di-vr 10-17, za/zo 12-17. T/m 7 sept De geest geportretteerd, Koos Breukel, foto’s. Frans Hals Museum Groot Heiligland 62, T 023-5115775, open di-za 11-17, zo 12-17. T/m 28 sept Rineke Dijkstra. Horizonverticaal Houtmarkt 7, open 1e zo vd mnd en op afspr. 19 okt t/m 30 nov alumni Frank Mohr Institute Groningen. Nieuwe Vide Minckelersweg 6, open do-zo 12-17. 12 sept t/m 26 okt Frenzy, alumni Frank Mohr Institute. Teylers Museum Spaarne 16, T 023-5160960, open di-za 10-17, zo 12-17. T/m 28 sept Piranesi’s Vedute di Roma. De Vishal Grote Markt 20, open di-za 11-17, zo 13-17. T/m 21 sept Klaar! Sanne Bruggink, Fabian Westphal e.a. 28 sept t/m 26 okt alumni Frank Mohr Instituut Groningen. hoorn Galerie Oost 99 Grote Oost 99, open do-zo 13-17. T/m 14 sept Verstild vilt, Mieke Werners, textiel. Galerie Wim Zwijsen Mosterdsteeg 8, T 0229-219256, open wo-za 14-18, 1e zo vd mnd. Wim Zwijsen, Helma van Kleinwee. laren Singer Museum Oude Drift 1, T 035-5393939, open di-zo 11-17. 13 sept t/m 11 jan Raoul Dufy. Gallery Lilly Zeligman Torenlaan 4-8, T 035-5414787, open wo-za 12-17, zo 15-17 en op afspr. naarden Galerie Pouloeuff Turfpoortstr. 35a, T 035-6940406, open vr/za 11-17, zo 12-17. T/m 7 sept Esther Koetse, Marcel Brons e.a. 14 sept t/m 9 nov Herkenning en vervreemding, Merel Bekking, Guy Vording e.a., div. techn. Vintage Photo Gallery Bollelaan 4, T 06-54303031, open op afspr. T/m 7 sept 5 jonge kunstenaars. purmerend Museum Waterland Kaasmarkt 16, open wo-zo 12-17. 4 sept t/m 12 okt IMG_ Johan Nieuwenhuize, foto’s. velsen-zuid Buitenplaats Beeckestijn Rijksweg 134, open do-zo 11-16. winkel Wegert & Sadocco Bosstr. 7, T 0224-56262, open za/zo 14-17 en op afspr. texel Galerie Posthuys Brink 14, De Koog, open wo-zo 13-19. 5 sept t/m 12 okt Marieke Peters, schilderijen. 5 sept t/m 2 nov Travel around the seven seas, Jeannet Klement, keramiek.

Zuid-Holland alphen aan de rijn f/30 Fotografencollectief, Anne Frankkade 30, open vr 17-21, za 10-17. Galerie Helga Hofman Hoorn 131, T 0172-421174, open wo/do 1217, za 11-17 en op afspr. T/m 13 sept Eva Schwab, Erik Oldenhof e.a. KunstPunt Rijnstreek Wilhelminalaan 1, T 0172-4759, open do-za 13-17. bergambacht De Lek in Beeld Lekdijk-West 83, T 0182-352667, open 13/14, 20/21 sept. delft Galerie INKT Choorstr. 29, T 015-2138650, open wo-vr 12.30-17.30, za 12-17 en op afspr. Kadmium Koornmarkt 48f, T 015-2130965, open do-zo 12-17. T/m 28 sept Impressed, Vincent Both, Marijke Everts e.a. den haag Museum Beelden aan Zee Harteveltstr. 1, open di-zo 11-17. T/m 26 okt Grandeur, Franse beeldhouwkunst. Museum Bredius Lange Vijverberg 14, open di-zo 11-17. T/m 8 jan Kennerschap: Bredius, Jan Steen en het Mauritshuis. Fokker Terminal Binckhorstlaan 249, 1 t/m 5 okt wo 17-22, do/vr 14-21, za 11-20, zo 11-18. Art The Hague. Fotomuseum Den Haag Stadhouderslaan 43, T 070-3381144, open di-zo 12-18. T/m 12 okt De stad, de stilte en het gedruis. Gemak Vrije Academie, Paviljoensgracht 20-24, T 070-3638968, open di-vr 10-17, za/zo 13-17. T/m 27 sept Off senses, future senses, Peter de Cupere, Yoto Morimoto e.a. Gemeentemuseum Stadhouderslaan 41, T 070-3381111, open di-zo 11-17. 6 sept Museumnacht. T/m 21 sept Fotoverhalen 1895-2014, Breitner, Dibbets, Olaf e.a. T/m 30 nov Memento mori, Damien Hirst, Rodolphe Bresdin, Odilon Redon. 20 sept t/m 1 mrt Mark Rothko. Grafische Werkplaats Prinsegracht 16, open op afspr. 6 t/m 26 sept Analog 2014 festival grafiek en textiel.


Galerie Helder Tasmanstr. 188, T 070-3466309, open vr-zo 13-19. 6 sept t/m 11 okt Everything in the right place, Jochem Rotteveel, Sander Reijgers, div. techn. Mauritshuis Korte Vijverberg 8, T 070-3023456, open di-za 9-17, zo 11-17. T/m 4 jan Mauritshuis, het gebouw. Meermanno Prinsessegracht 30, open di-zo 11-17. T/m 30 nov Duizend jaar vogels in honderden boeken. T/m 4 jan Donald Duck. Nest De Constant Rebecqueplein 20b, 070-365-3186, open do-zo 1317. 6 sept t/m 2 nov Alchemy, Myriam Holme, Navid Nuur e.a. Panorama Mesdag Zeestr. 65, open ma-za 10-17, zo 12-17. T/m 7 sept Patrick Hughes. 21 sept t/m 26 okt Alma-Tadema, prenten. Pulchri Studio Lange Voorhout 15, T 070-3461735, open di-zo 11-17. 6 t/m 28 sept Najaarssalon en Van Ommeren-De Voogt Prijs. 4 t/m 23 okt Gertjan Scholte-Albers, schilderijen. Vaders & dochters, foto’s Frederick Linck en dochter. 4 t/m 26 okt 15 jaar HBKK. Nederlandse Kring van Tekenaars. 25 okt t/m 13 nov Nilken, Sees Vlag, Ans de Groot, div. techn. Galerie Ramakers Toussaintkade 51, T 070-3634308, open wo-za 12-17. T/m half sept beeldentuin. 7 sept t/m Warffemius. 12 sept t/m Pat Andrea. Roeleveld Sikkes Architects Alexanderstr. 1/Mauritskade. T/m half sept beeldentuin, Buisman, Verkade, Joncquil e.a. Galerie Dick van Straten Javastr. 72., open do-zo 12-17. Schilderijen 19e, 20e eeuw. dordrecht Dordtyart 2014 Maasstr. 1, T 078-6321200, open t/m 28 sept do-zo 11-17. Anja de Jong, Paul Segers, Giny Vos e.a. Galrerie Iroha Voorstr. 487, T 078-6119835, open do-za 11-17, ltste zo vd mnd 12-17. 6 t/m 28 sept Kazuko Uga, Liesbeth de Jonge e.a. gorinchem Gorcums Museum Grote Markt 17, T 0183-632821, open di-za 10-17, zo 13-17. T/m 9 nov Pronkstukken, sieraden. gouda Arti Legi Markt 27, open do-zo 12-17. 2 okt t/m 2 nov Eugène Brands. Van Bergen IJzendoornpark T/m 30 sept Park in beeld, Joost Barbiers, Eddy Gheress, Rob Schreefel e.a. Museum Gouda Achter de kerk 14, T 0182-331002, open di-vr 11-17, za/zo 12-17. T/m 5 okt Rembrandt in zwart-wit, etsen. T/m 10 jan Van Daubigny tot Weissenbruch. 19 okt t/m 1 feb Nocturne, Marie Louise Elshout, Brigitta Sundström Jansdotter e.a. hardinxveld-giessendam Museum De Koperen Knop Binnendams 6, T 0184-611366, di-vr 13-17, za 11-17. 24 sept t/m 15 nov De erfenis. katwijk Katwijks Museum Voorstr. 46, T 071-4013047, open di-za 10-17. T/m 21 sept Schrijven met licht, Dick Hogewoning, foto’s. leerdam Het Dak cultureel centrum, Tiendweg 9, T 0345-613626. 12 t/m 14 sept open vr 14-20, za/zo 10-17. Internationale Glaskunstbeurs. leiden Div. locaties 13 t/m 28 sept The big draw, festival ihkv 20 jaar Kunstroute Leiden. Museum Boerhaave Lange St. Agnietenstr. 10. T/m herfstvak. Circus Boerhaave. 13 sept t/m 4 jan Hit & run, Ed vd Elsken. Rijksmuseum van oudheden Rapenburg 28, T 071-5163163, di-zo 10-17. T/m 26 okt Gouden Middeleeuwen. Merovingisch glas. Rijksmuseum Volkenkunde Steenstraat 1, T 071-5168800, open di-zo 10-17. T/m 4 jan Fotografie China. nieuwkoop ’t Reghthuys Reghthuysplein 1, open za 10-16, zo 12-16. 6 t/m 21 sept Harmonie in email en steen, Annemarie Timmer, Pieter Antonie vd Velden. 11 t/m 26 okt Nautiek, kermaiek, Wil Wiegant, Eva Jorritsma-Thöne. Hoeve Rijlaarsdam Nieuwveenseweg 59, T 0172-574030, open do-za 10-17 13-17. noordwijk Artsurf gallery Duindamseweg 17, T 0252-372370, open dagl 10-21. Museum Noordwijk Jan Kroonsplein 4, T 071-3617884, open di-za 10-17, zo 14-17. T/m 14 sept Oswald Wenckebach, grafiek. rotterdam Boijmans van Beuningen Museumpark 18-20, T 010-4419400, open di-zo 11-17. T/m 21 sept Nobson, Paul Noble, tekeningen. Focus Beijing, collectie De Heus-Zomer. 11 okt t/m 11 jan 10 jaar Studio Wieki Somers. The future of fashion is now. Chabot Museum Museumpark 11, T 010-4363713, open di-vr 1116.30, za 11-17, zo 12-17. T/m 28 sept Jan Kamman, Jannes Linders, foto’s. Garage Goudsewagenstr. 27, open wo-zo 12.30-17.30. 6 sept t/m 9 nov Distance to Zero, Erik Andriesse, Fia Cielen e.a. Galerie Kralingen Gashouderstr. 9, do-za 14-18. 3 t/m 12 okt overzichtsexpositie kunstroute Kralingen-Crooswijk. Laurenskerk Kade 4, 12/13 sept vr 18-22, za 11-18 International Art Fair. Nederlands Fotomuseum Las Palmas, Wilhelminakade 332, T 010-2030405, open di-vr 10-17, za/zo 11-17. 6 sept t/m 2 nov nominaties Steenbergen Stipendium. 13 sept t/m 11 jan Dark Knees, Mark Cohen. Root Expositions Hoogstr. 20. V.a. 5 sept studenten en alumni Willem de Kooning Academie. Galerie Rosarta Vlaardingweg 62, open za/zo 12-17 en op afspr. O.a. Russische schilderkunst. TENT Witte de Withstr. 50, open di-zo 11-18. 4 t/m 16 nov The value of nothing, Antonia Hirsch, Jonas Lunde e.a. Galerie Untitled Bergweg 211, T 06-51426758. T/m 7 sept Planet Tropicana, Joren Joshua, Laury Tinnemans e.a. 27 sept t/m 14 dec Sander Buijk, beelden. Zerp Galerie Van Oldebarneveldstr. 120a, wo/do 11-18, vr 11-21, za/ zo 11-17 en op afspr. T/m 7 sept Marin de Jong. Marjolein van Pagee. rijswijk Museum Rijswijk Herenstr. 67, T 070-3903617, open di-zo 11-17. T/m 26 okt Papier Biënnale 2014. schiedam Div locaties 17 t/m 26 okt Fotofestival Schiedam. De Ketelfactory Hoofdstr. 125, open vr-zo 13-17. Pand Paulus Korte Haven 125, open vr-zo 13-17. T/m 7 sept Raph de Haas, Ka Yee Li, Steini Thorsson e.a., performances. 12 t/m 28 sept deelnemers Open ateliers Schiedam. 5 okt t/m 2 nov Poging tot poëzie, SAGE. voorburg Galerie ArtiBrak Herenstr. 44, wo-zo 13-17, za 11-17. T/m 14 sept Mariska Baars, Stephan van Zijp, Lisette Frimansslund. 11 t/m 29 okt Het landschap Mond, Mark Renckes, schilderijen.

Kunstroute Zuid-Holland Kunstroute Leiden Za/zo 27/28 sept. Circa 125 deelnemers. Startpunt De Lakenhal. www.kunstrouteleiden.nl Hoogtij Den Haag Vr 26 sept, 19-23. 23 galeries en andere culturele instellingen. www.hoogtij.net Open Ateliers Den Haag Za/zo 4/5 okt, 11-17. 60 kunstenaars in binnenstad Den Haag. www.openateliersdenhaag.nl Kunstroute Kralingen-Crooswijk Za/zo 4/5 (Crooswijk), 11/12 okt (Kralingen) 12-18. Meer dan 100 kunstenaars in Rotterdams stadsdeel. www.kunstroutekralingencrooswijk.nl Culturele Route Gorinchem 2e zo vd mnd 13-17. Route langs 20 ateliers, galerieën en div. locaties. www.cultureleroute.nl Lisse, een rondje sfeer en meer Permanente kunsten antiekroute langs 7 galerieën, kunsthandels en antiekzaken op loopafstand in Lisse. Brochure o.a. bij VVV en Het Grachthuisje, Kanaalstr. 39.

Zeeland breskens Galerie van der Lee Dorpsstraat 25, T 06-53567498, open wo-za 11-17. domburg Marie Tak van Poortvliet Museum Ooststr. 10a, T 0118-584618, di-zo 13-17. T/m 9 nov Tijdelijk Thuisland, Belgische kunstenaars in Domburg 1914-1918. geersdijk Galerie Lijn 3 Provincialeweg 1, T 0113-850609, open apr-okt do-zo 11-17. 30 aug t/m 26 okt 25 jaar passie en schoonheid. Ook mijmertuin en beeldenpark. goes Galerie Van den Berge Westwal 45, T 0113-250499, open do 12.30-17, vr 12-17, za 15-18. 6 sept t/m 11 okt Clary Stolte, Alain Bilteryst e.a. Noefy Gallery Pyntorenstr. 1, open di-za 13-17 en op afspr. middelburg Caesuur Presentatieruimte, Lange Noordstr. 67, open vr/za 14-17. GalleryMaritime Centrum van moderne maritieme kunst. Gortstr. 43, T 06-22591452, open do-za 12-17. Sandra van der Meulen galerie/atelier, Spuistr. 4 T 01184-468313, open do 11-16.30, 1e zo vd mnd 13-17. Signs of life, schilderijen. VanBerkelArt Rouaansekaai 3, open vr/za, 1e zo vd mnd 12-17. veere Museum De Schotse Huizen Kaai 25/27, T 0118-501744, open 31 mrt-31 okt, dagl. 13-17.

Kunstroutes Zeeland Kunst & Cultuurroute Middelburg 1e za/zo vd mnd, 13-17. Route langs alle galeries en kunstateliers van Middelburg. Rondje Kunst Schouwse Westhoek Ltste zo vd mnd 13-17, mrt t/m okt. Route langs galeries en ateliers van Burg Haamstede. Info: www.rondje-kunst.nl

Noord-Brabant bergen op zoom Markiezenhof Steenbergsestr. 8, T 0164-277077, open di-zo 11-17. T/m 30 nov De stroom, vluchten voor de oorlog 1914-1918. breda Grote Kerk Kerkplein 2, open ma-za 10-17, zo 13-17. T/m 7 sept Red hot, Thomas Knights, foto’s. MOTI Boschstr. 22, T 076-5299900, open di-zo 10-17. T/m dec Waanzien. T/m 1 feb Welcome to the Imagesphere. Galerie Van Rossum Prins Hendrikstr. 57, open za, 1e zo vd mnd 13-17. T/m 18 okt Quintijn van Eyk, schilderijen. cuijk Beeldentuin Cuijk Naast RK-Kerk, Kerkstraat. T 0485-321380, open 1 mei t/m 31 okt di-zo 11-17. deurne De Wieger Oude Liesselsweg 29, T 0493-322930, open di-zo 12-17. eindhoven Van Abbemuseum Bilderdijklaan 10, T 040-2381000, open di-zo 11-17. T/m 21 sept Amalia Pica. Radio Balzac, Arnoud Holleman. T/m 12 okt Positions. MU Strijp S Torenallee 40-46, T 040-2961663, open ma-vr 10-17. Galerie Pennings Geldropseweg 61b, T 040-2930270 open do/vr 1318, za 13-17. 6 sept t/m 4 okt Liefst geen misverstand, Hans Biezen. Galerie Willy Schoots Willemstr. 27, T 040-2222592, open wo-vr 11-18, za 11-17. heeswijk-dinther Interart beeldentuin&galerie, Gouverneursweg 6c, T 0413-293328, open t/m 12 okt do-zo 13-17, 25 jaar Interart. ‘s hertogenbosch De Burggravin Kruisstr. 10a, T 06-45734883, open di-vr 10-17.30, za 10-17. T/m sept Lei Hannen, Hans Nijhoff e.a. Dutch Art & Design Salon Lange Putstr. 10, T 06-22593817, open di-za, 1e zo vd mnd 13-17. Wisselende exposities.


expositieagenda Jan van Hoof Galerie Vughterweg 58-60, T 073-6142343, open do-zo 14-18 en op afspr. Het Kruithuis Citadellaan 7, open wo-zo 12-17. Galerie KuBra Hinthamerstr. 100. Stedelijk Museum De Mortel 4, T 073-6273680, open di-vr 10-17, za/zo 12-17. T/m 14 sept Dinie Besems. T/m 28 sept Raakvlakken II. heusden Div. locaties T/m 28 sept Beelden in de Vesting, De Vesting in beeld, 70 sculpturen van 13 intern. kunstenaars. Clemens Briels Art Centre Wijkestr. 38, T 0416-665267, open wo-za, zo 13-17. Schilderijen, beelden, glas. Lis Viv’arte De Weynbergh, Breestr. 23, T 06-42962805, open vr-zo 13-17. nuenen Galerie Bonnard Berg 41, T 040-2837878, open vr-zo 13-18. oisterwijk Etienne Gallery De Lind 38, T 013-5299599, open wo-zo 12-17. 7 sept t/m 5 okt Charlotte Molenkamp, schilderijen. oss Museum Jan Cunen Molenstr. 65, T 0412-629328, open di-zo 12.3016.30. T/m 23 nov Almost nature, Gerco de Ruijter, foto’s. Galerie K26 Kruisstr. 26, T 0412-795209, open do 17-21, vr-zo 13-17. ravenstein Museum voor vlakglas- en emaillekunst Markststr. 22 T 0486411155, open di-vr 13-17, za/zo 11-17. T/m 31 dec Op zoek naar het licht, 50 internationale kunstenaars. schijndel Jan Heestershuis Pompstr. 17, T 073-5492276, open di-zo 13-17. T/m 26 okt Bloemen en granaten, WOII door Schijndelse kunstenaars. 21 sept t/m 7 dec Tussen suggestie en beeldkracht, Marti de Greef, beelden.

nederweert Galerie VONC Liskesweg 2a, T 06 50282189, open za/zo 11-18. roermond DZD Art Gallery Willem II Singel 59, T 0475-331985, open za/zo 13-18 en op afspr. Huis voor de Kunsten Kapellerlaan 36, T 0475-399299, open ma-vr 9-17. Galerie Wansink Neerstr. 76, T 06-55851452, open do-za 14-17 en op afspr. sittard Museum het Domein Kapittelstr. 6, T 046-4513460, di-zo 11-17. T/m 30 nov The Yes Men out-smarting capitalism. Galerie Norbert Dabekaussen Engelenkampstr. 21a, T 06-22990892, open wo-za 11-17, zo 13-17. tegelen Tiendschuur keramiekcentrum, Kasteellaan 8, T 077-3260213, open di-za 14-17, zo 11-17. T/m 14 sept Barstens mooi, internationale raku. 19 sept t/m 11 jan Vrije vormen.

vaals De Kopermolen Von Clemontplein 11, open di-zo 11-17, 1e zo vd mnd 11-18. T/m 14 sept Anita Brendgens, Jacqueline vd Venne.

kleve Museum Kurhaus Tiergartenstr. 41, T +49-2821-75010, open di-zo 11-17. T/m 14 sept, Franz Gertsch. Isa Genzken, Jack Pierson e.a.

venlo Museum Van Bommel Van Dam Deken Van Oppensingel 6, T 077-3513457, open di-zo 11-17. T/m 7 sept Nieuw, nieuwer, nieuwst (3). T/m 21 sept Verzameling Venlo. 27 sept t/m 2 nov Kunst op bestelling. Galerie Wilms Nieuwstr. 50, T 06-43599407, open wo-vr 13-18, za 12-17, 1e zo vd mnd 13-17. 7 sept t/m 18 okt Frode Bolhuis.

lingen Kunsthalle Kaiserstr., T 0049-591-59995, open di-vr 10-17, za/zo 11-17. 6 sept t/m 26 okt Alexander Wolff, Andreas Bunte.

tilburg bkkc Spoorlaan 21 i-k, open di-zo 13-17. 11 sept t/m 2 nov Onvoltooid archief, Ria van Eyk, Bert Loerakker e.a. Galerie Holtrop Goirkestr. 45, open zo 13-17. De Pont Wilhelminapark 1, T 013-5438300, open di-zo 11-17, 3e do vd mnd 17-20. 8 sept Kunstpodium T: Dag van de jonge kunstenaar. T/m 26 okt The Essential, Inge en Martin Riebeek. Een oeuvre, Ria van Eyk. T/m 4 jan Stones & sketches, Robert Zandvliet. 20 sept t/m 18 jan Unseen, Willie Doherty.

aken Ludwig Forum Jülicherstr. 97-109, open di-vr 12-18, do 12-20, za/ zo 11-17. Rathaus Markt, open dagl 10-18. T/m 21 sept Karel de Grote, macht kunst schatten. Ook in Centre Charlemagne en Domschatzkammer.

Kunstroute Noord-Brabant Kunst van het geloven, Boxmeer 29 aug t/m 14 sept za/zo 11-17. Tweejaarlijkse manifestatie. Fietsroute langs 6 kerkjes met exposities in en rond Boxmeer. www.facebook.com/kunstvanhetgeloven Kunst en Biobased Hilvarenbeek 6 t/m 21 sept, dagl 8-20. Kunstwandelroute (4 km) door natuurgebied in gemeente Hilvarenbeek. 20 kunstenaars. Start Molenstr. 17a, Diessen. www.landartdiessen.nl Over de Vlaamse kasseien Zo 7 sept, 13.30 u. Fietstocht olv architect Vic Wendel van Tongerlohuys, Roosendaal naar Kalmthout-Heide vv. langs opmerkelijke Belgische woningen en plekken WO I. Reserveren: Anja Elst, 0165-579827/[email protected]

bedburg-hau Schloss Moyland Am Schloss 4, T +49-2824-9510-60, open di-vr 11-18, za/zo 10-18; okt t/m mrt di-zo 11-17. 7 sept t/m 30 nov Wege zu Gabriele Münter und Käthe Kollwitz, grafiek. berlijn Gemäldegalerie Matthaïkirchplatz, di-vr 10-18, do 10-20, za/zo 11-18. 25 sept t/m 24 jan The Botticelli Renaissance. Galerie Hiltawsky Tucholskystr. 41, open wo-za 14-18. T/m 6 sept Stars, Peter Brüchmann. 12 sept t/m 9 nov Portraits, Greg Gorman, foto’s. Neue Nationalgalerie Postdamer str. 50, di-vr 10-18, za/zo 11-18. 13 sept t/m 31 dec No father, no mother, Moshe Gerhuni. Postbahnhof Str. der Pariser Kommune, 8, open 18 t/m 21 sept do-za 1-21, zo 1-19. Berliner Liste, kunstbeurs. Verein Berliner Künstler Schöneberger Ufer 57, open di-vr 15-19, za/zo 14-18. 4 t/m 28 sept Triple A. bocholt Galerie Jürgen Ebert Vardingholter Str. 30, T +49-2871-37914, open wo, 1e, 3e zo vd mnd 14.30-17 en op afspr. Jürgen Ebertm, beelden. bonn Frauenmuseum Im Krausfeld 10, T +49-228-691344, open di-za 1418, zo 12-18. T/m 9 nov Single moms. Kunstmuseum Friedrich Ebert Allee 2, T +49-228-776260, open di-zo 11-18, wo 11-21. 25 sept t/m 4 jan August Macke und Franz Marc. August Macke Haus Bornheimer str. 96, open di-vr 14.30-18, za/zo 11-17. T/m 14 sept Mit Feder und Farbe, Hermann Hesse, illustraties.

aijen Galerie Pictura Aijenseweg 16b, T 0485-341970, open di-za 14-17. T/m 6 sept Igor Grechanyk, beelden. 16 sept t/m 1 nov Eten en drinken, Brita Seifert, Fred Smoolenaers, Pita Vreugdenhil.

bremen Focke Museum Schwachhauser Heerstr. 240, T 0421-699600-60, open di 10-21, wo-zo 10-17. Kunsthalle Bremen Am Wall 207, T 0421-329080, open di 10-21, zo 10-17. T/m 23 nov Den Teufel im Leib, Italiaanse grafiek 16e eeuw. 22 okt t/m 4 jan Eine Frage der Herkunft, drei Bremer Sammler. GAK Teerhof 21`, open di-zo 11-18, do 11-20. T/m 28 sept Ich brauche wenig Wirklichkeit. Nina Hoffmann. Paula Modersohn-Becker Museum Böttcherstr. 6-10, T 04213365077, open di-zo 11-18. T/m 5 okt Marianne Werefkin, Vom Blauen Reiter zum grossen Bären. Overbeck-Museum Alte Hafenstr. 30, open di-zo 11-18. T/m 5 okt Fritz Overbeck, Otto Moderssohn, een kunstenaarsvriendschap. Weserburg Museum Teerhof 20, T +49-421-59839-70, open di-vr 10-18, do 10-21, za/zo 10-18. T/m 1 feb Existenzielle Bildwelten, Burroughs, Rauschenberg, Fabre e.a.

heerlen Schunck Glaspaleis, Bongerd 18, T 045-5772200. T/m 7 sept Tussenbeelden. T/m 28 sept Tekenen aan de wand, Aad de Haas. T/m 31 dec Jan vd Ploeg, John Körmeling.

duisburg Museum DKM Güntherstr. 13-15, T +49-203-9355547-0, open za/ zo, 1e vr vd mnd 12-18 en op afspr. 5 sept t/m 23 nov Acht Künstler, sieben Positionen, sechs Räume, Barbara Köhler, Manfred Vogel e.a.

horst Galerie Judy Straten Schoolstr. 7, T 077-3661910, open wo-vr 10-17, za/zo 13-17. 7 sept t/m 19 okt Joy van Erven, Kurt Stallaert.

düren Leopold Hoesch Museum & Papiermuseum, Hoeschplatz 1, T +492421-252593, di-zo 10-17, do 10-19. T/m 23 nov Ici, Saâdane Afif.

kerkrade Loods 8 Tien Wenckebachstr. 18, T 06-53971554, open op afspr. T/m 30 sept Schmerz, Arlaque & Dyon Scheijen. Post galerie Hoofdstr. 16, open wo-za 12-17.

düsseldorf K20 Grabbeplatz 5, T +49-211-8381204, open di-vr 10-18, za/zo 11-18. T/m 4 jan To Egypt! Max Slevogt, Paul Klee. K21 Ständehausstr. 1, T +49-211-8381204, open di-vr 10-18, za/zo 11-18. T/m herfst In orbit, Tomás Saraceno. Museum Kunstpalast Ehrenhof 4-5, T +49-211-8990200, open. 30 sept t/m 1 feb Katharina Grosse. Kunsthalle en Kunstverein Grabbeplatz 4, T +49-211-8996243, open di-zo 11-18. 20 sept t/m 11 jan Lichten, Thomass Ruff. NRW Forum Ehrenhof 2, open di-zo 11-18, vr 11-20. 27 sept t/m 11 jan retrospectief Joel Meyerowitz, foto’s.

Kunst en Bomen 2014 Oisterwijk T/m 26 okt. Route (35 km) langs honderd internationale kunstenaars in gemeente Oisterwijk. Zie kunstenbomen.inoisterwijk.nl

Limburg

maastricht Gallery Bell’Arte Jekerweg 51, T 043-3211702, open di-za 11-17, zo 14-17 en op afspr. T/m 14 sept Arvid, Bart, Van Hemert e.a. Bonnefantenmuseum Avenue Céramique 250, open di-zo 11-17. T/m 7 sept Beating around the bush #3, Vladimir Arkhipov, Duan Jianhy e.a. Galerie High Culture Keizer Karelplein 8c, T 06-25046662, open vr 13-17, za 11-17, zo 12-17 en op afspr. Kunstuitleen Rechtstr. 50, open wo-vr 11-18, za 10-17, 1e zo vd mnd 13-17. O L Vrouwe Galerie O L Vrouweplein 4, T 043-3521204, open do/vr 13-18, za 12-17 en op afspr. Galerie Schuwirth & van Noorden Rechtstr. 64, open za 14-17 en 14 sept 12-18. 5 sept t/m 6 okt Naturidentisch, Monica Petschnigg, schilderijen.

keulen Museum Ludwig Heinrich Böll Platz, open di-zo 10-18, 1e do vd mnd 10-22. T/m 5 okt Unbeugsam und ungebändigt, Goldblatt, Höfer, Mikhailov e.a. Das Museum der Fotografie, eine Revision. koblenz Ludwig Museum Danziger Freiheit 1, T +49-261-304040, open di-za 10.30-17, zo 11-18. T/m 16 nov Figure/Abstract, Sean Scully.

Duitsland

werkendam Museumeiland Biesbosch, Hilweg 2. 6 sept t/m 30 nov Werk in uitvoering, landkunst, Mischa Doorenweerd, Tim Hoefnagel e.a.

hamburg Ernst Barlach Haus Baron Voght Str. 50a, T +49-40826085, di-zo 1118, T/m 28 sept Von Liebermann bis Nolde, werken op papier. Bucerius Kunst Forum Rathausmarkt 2, +49-403609960, dagl 11-19, do 11-21. T/m 7 sept Kirchner - Het expressionistische experiment. 27 sept t/m 11 jan Pompeï – goden, mythen, mensen. Deichtorhallen Deichtorstr. 1, T +49-40-321030, open di-zo 11-18. 24 okt t/m 11 jan Kijk! 100 jaar Leica-fotografie. Museum für Kunst und Gewerbe Steintorplatz, T +49-40-428134880, open di-zo 10-18, do 10-21. 12 sept t/m 1 nov Looted art? 10 okt t/m 11 jan Rijke buit, overvloed tonen, Martin Parr, Otto Snoek e.a., fotografie, nieuwe media. Kunsthalle Glockengiesserwall, open di-zo 10-18, do 10-21. T/m 3 jan Spot on, Friedrich, Runge, Liebermann, Munch e.a. 5 sept t/m 18 jan Max Beckmann, de stillevens.

urmond Terpkerkje Grootestr. 26. 24 t/m 26 okt Linea forte, grafiek.

sint anthonis Brink Zo 7 sept 11-17, Kunstmanifestatie Kunstdorp Sint Anthonis.

valkenswaard Steendrukmuseum Oranje Nassaustr. 8, open di-zo 13-17. T/m 21 sept Litho’s met een S! Nicole Schulze, Ruud Spil, Kees Slegt e.a.


emden Kunsthalle Emden Hinter dem Rahmen 13, T +49-49-21975050, open di 10-20, wo-vr 10-17, za/zo 11-18. T/m 19 okt Horizont Jawlensky, auf den Spuren von Van Gogh, Matisse, Gauguin. frankfurt Bernhard Knaus fine art, Niddastrasse 84, T +49-69-24450768, do/ vr 13-18, za 11-15 en op afspr. 12 sept t/m Ralf Peters. 13/14 sept 11-18 Seizoensstart Frankfurter galerieën.

marsberg Kloster Bredelar Sauerlandstr. 76, open do-zo 11-17, vr 11-20. T/m 14 sept Skulptur Bredelar, Paul de Reus, Christina von Bitter e.a. münster Museum für Lackkunst Windthorststr. 26, T +49-251-418510, open di 12-20, wo-zo 12-18. 4 sept t/m 11 jan Dammar, Ulrich Moskopp. Picasso-Museum Picassoplatz 1, T +49-2514144710, open di-zo 10-18. T/m 19 okt Beelden van een revolutie, van Malewitsch tot Kandinsky. oldenburg Horst Janssen Museum Am Stadtmuseum 4-8, open di-zo 10-18. T/m 16 nov Geile Sybillchen, erotische fantasieën van Horst Janssen. Landesmuseum Schlossplatz 1/Damm 1, T 0049-441-2207306, open di-vr 9-17, do 9-20, za/zo 10-17. T/m 21 sept Der andere Müller vom Siel. 26 sept t/m 2 nov Harald Metzkes. 12 okt t/m 18 jan Von Rembrandt bis Richter. Stadtmuseum Am Stadtmuseum 4-8, open di-zo 10-18. osnabrück Div. locaties 13 sept 18-24, Kulturnacht. Kulturgeschichtliches Museum Heger Tor Wall 27, +49-541-3232207, open di-vr 11-18, za/zo 10-18. T/m 11 jan 1914-1918 Met andere ogen, propaganda in WO-I. Kunsthalle Hasemauer 1, di 13-18, wo-vr 11-18, za/zo 10-18. 12 sept t/m 11 jan Michael Beutler, Architekt - Etienne Descloux, Künstler. Felix Nussbaum Haus Lotterstr. 2, T +49-541-3232207. T/m 2 nov Sammlung Felka Platek.

KunstKrant Informatiekrant voor beeldende kunst in Nederland www.kunstkrant.com Uitgave, vormgeving & opmaak Connect Printmedia, ISSN 1389-8462 Industrieweg 4, 9781 AC Bedum/Postbus 7, 9780 AA Bedum E-mail: [email protected], telefoon: 050-3013636, fax: 050-3012732 Abonnementen Aanmeldingen, adreswijzigingen en andere mutaties graag doorgeven via bovenstaand (e-mail)adres Opzeggen van een los abonnement kan schriftelijk of via de e-mail worden gedaan, voor 1 december Abonnementsgeld bedraagt € 18,- per kalenderjaar Voor België en Duitsland € 25,- per kalenderjaar Uitgiftepunten Aanmeldingen, adreswijzigingen en andere mutaties graag doorgeven via bovenstaand (e-mail)adres Redactie Hoofdredacteur: Illand Pietersma, Postbus 494, 9700 AL Groningen E-mail: [email protected], telefoon: 06-18535018 Aan dit nummer werkte mee: Wim van der Beek, Aernout Hagen en Eric-Jan Weterings. Vertaling: Illand Pietersma Advertentiewerving Eddy van den Berg, T: 038-4220364/06-53170662 E-mail: [email protected] Advertenties Aanleveren van advertenties bij voorkeur als pdf- of jpgbestand via de e-mail: [email protected] Deadlines Het aanleveren van zowel kopij als advertenties kan tot uiterlijk de 10e van de maand voor verschijning Verschijning 6 keer per jaar: januari/februari, maart/april, mei/juni, juli/ augustus, september/oktober, november/december Verspreiding Gratis verspreiding in heel Nederland via galeries, musea, VVV-kantoren, openbare bibliotheken, culturele centra (theaters etc.), instituten, opleidingen, boekhandels en hotels.

www.kunstkrant.com

papenburg Gut Altenkamp Am Altenkamp 1, T +49-4962-6505, open di-zo 1118. T/m 12 okt 18e-eeuwse Duitse kunst Berliner Gemäldegalerie. rastede Palais Rastede Feldbreite 23, T 044-0281552, open zo-vr 11-17 u en op afspr. T/m 28 sept Helga Kreuzritter. saarbrücken Saarlandmuseum Bismarckstr. 11-15, open di-zo 10-18, wo 10-22. T/m 28 sept Euforie en ondergang, Kirchner, Beckman, Meidner e.a. T/m 12 okt Edouard Manet, grafiek. Frank Badur, schilderijen. schwerin Staatliches Museum Alter Garten 3, T +49-385-59580, open di-zo 1018, do 12-20. 4 juli t/m 28 sept Expressionistische ontmoeting, Ernst Ludwig Kirchner–Jan Wiegers. 24 okt t/m 1 feb Kunstroof/roofkunst. steinfurt Heinrich Ney Bauhaus Museum Kirchplatz 5, T +49-2552-9958309, open ma-vr, zo 11-17. sögel Schloss Clemenswerth Emslandmuseum, D 49751, T +49-5952923225, open di-zo 11-16 (1 apr-2 nov 10-18). T/m 2 nov Farbenspiele, Gertrud Larsz. stade Kunsthaus Wasser West 7, open di-vr 10-17, wo 10-19, za/zo 10-18. T/m 14 sept Phantastische Tiere, Jozéf Wilkon. stolberg Museum Zinkhütter Hof Bernhard Kuckelkort Platz, open di-vr 14-17, za 14-18, zo 10-18. 12 okt t/m 1 feb In memoriam, Karl Fred Dahmen. wuppertal Von der Heydt-Kunsthalle Geschw. Scholl Platz 4-6, T +49-202-5636571, open di-zo 11-18. 7 sept t/m 25 jan Heike Kati Barath. Von der Heydt-Museum Turmhof 8, T +49-202-563-6231, open di-zo 11-18. 14 sept t/m 22 feb Das Pariser Album, Jochen Stücke. 14 okt t/m 22 feb Pissarro, vader van het impressionisme. Skulpturenpark Waldfrieden Hirschstr. 12, T +49-202-47898120, open di-zo 10-19, nov-feb vr-zo 10-17. T/m 12 okt Stephan Balkenhol, beelden.

brussel Bozar Ravensteinstr. 23, T +32-2-5078200, open di-zo 10-18, do 10-21. Lumas Jean Stasstr. 10, T +32-2-8089420, open ma-za 10-18.30. Wiels Av. Van Volxemlaan 354, T +32-2-3400050, open wo-zo 11-18. deinze Museum Dhondt-Dhaenens Museumlaan 14, di-zo 10-17. T/m 12 okt Biënnale van de schilderkunst. Museum van Deinze L. Matthyslaan 3-5, open di-zo 11-18. T/m 12 okt Biënnale van de schilderkunst. Ikob Rotenberg 12b, T +32-87560110, di-zo 13-17, 1e wo vd mnd 13-19. gent Museum Dr. Guislain Jozef Guislainstr. 43, open di-vr 9-17, za/zo 1317. T/m 21 sept Ik zie wat jij niet ziet, kunst en autisme. 18 okt t/m 31 mei 2015 Donkere kamers, over melancholie en depressie. S.M.A.K. Citadelpark, T +32-9-2407601, open di-zo 10-18. T/m 21 sept David Bade & Instituto Buena Bista. leuven Museum Leuven Leopold Vanderkelenstr. 28, T +32-16-272929, open ma-zo 11-18, do 11-22. T/m 2 nov. Adriaan Verwée, installaties. mechelen Roger Raveelmuseum Gildestr. 2-8, wo-zo 11-17. T/m 12 okt Biënnale van de schilderkunst. mons BAM Rue Neuve 8, open di-zo 10-18. T/m 23 nov Signes des temps, Zadkine, Slevogt, Beckman, Ensor e.a. oostende Mu.Zee Romestr. 11, open di-zo 10-18. T/m 14 sept Cinema Joostens, Episode 2. turnhout De Warande Expozaal, Warandestr. 42. 13/14 sept, za 19-23, zo 1117 Michele Matyn, Tinka Pittoors, Katrin Kamrau, ihkv Fietsevent Bels Lijntje. Zo 14 sept 10-17 Cultuurmarkt.

België

Frankrijk

antwerpen FotoMuseum Waalsekaai 47, T +32-3-2429300, open di-zo 10-18. T/m 11 nov Shooting Range. Fotografie in de vuurlinie. The enclave, Richard Mosse. Magazinewerk, Walker Evans. MuHKa Leuvenstr. 32, T +32-3-2609999, open di-zo 11-18, do 11-21. T/m 14 sept Don’t you know who I am? Kunst na identiteitspolitiek. T/m 5 okt Dialoog, Ria Pacqueé & Filip Gilissen. Modemuseum Nationalestr. 28, T +32-3-4702770, open di-zo 10-18. T/m 26 okt MoMu Award, Madeleine Coisne. Galerie Van Campen & Rochtus Leopold de Waelplaats 24a, T +32-3-2940662, open do/vr 12-18, za/zo 14-18. 11 sept t/m 19 okt Annemie Onghena (schilderijen), Gerard Engels (beelden).

duinkerken Frac 503 Avenue des Bancs de Flandres, T +33-328658420, open wozo 12-18. 20 sept t/m 30 mrt Latin lovers – arte povera, hommage to Jan Hoet, Mario Merz, Luciano Fabro e.a. tourcoing MUba Eugène Leroy Rue Paul Doumer 2, T +33-320289160, open wo-ma 13-18. T/m 24 nov Ornement et obsession, Elmar Trendkwalder. VDES, Vases des Sevres.


BO ZAR

25.09.2014 > 04.01.2015

Sensation and Sensuality

Rubens and his Legacy RUBENS MANET REMBRANDT DELACROIX KLIMT … Peter Paul Rubens, Pan and Syrinx, (detail) 1617. ©Museumslandschaft Hessen Kassel. Photo Ute Brunzel


G

L

alerie auswolt bij Juwelier De Slag

Selmien West 2 in Olterterp

t/m 21 september 2014 onze

Zomer-expositie 2014

De moeite van een reisje waard en u bent van harte welkom ONTDEK, VERWONDER, GENIET

Ingrid Smuling

Hanneke v d Bergh Brons

Rineke Engwerda

Wout Wachtmeester

Paula Evers

Hanneke v d Bergh Keramiek

Schilderijen van o.a. Rineke Engwerda, Rens Hoekstra, Herman Kolker, Jia Bei Le, Ingrid Smuling en Wout Wachtmeester. Gedigitaliseerde collages op aluminium: Elvira Dik Keramiek en Beelden: Hanneke van den Bergh

Paula Evers

(vrij entree)

Rens Hoekstra

============================================

Alvast voor in uw agenda: 28 september t/m 9 november 2014 onze

Herfst-expositie 2014 Opening op 28 september 2014 om 15.00 uur met live muziek, een hapje en een drankje, voorbezichtiging 27 september 2014 Schilderijen: o.a. Paula Evers, Andreas Rueda, René Tweehuysen Tanya van der Woude

NGA Lid van de Ned. Galerie Associatie

Zhongnai Heng Wie Han Aangesloten bij Mondriaanfonds

Beelden: Rieke van der Stoep e.a. (vrij entree)

www.lauswolt.com

Galerie Lauswolt bij Juwelier De Slag, Selmien West 2, Olterterp

[email protected] Tel. 0512 - 30 16 95

dinsdag t/m zaterdag 10.00 - 12.00 uur en 13.30 - 17.00 uur zondag 13.30 - 17.00 uur.

Stel uw tomtom in op: Olterterp, Aldhof 9, schuin tegenover nummer 9 vindt u onze galerie

KunstKrant. mee! Informatiekrant voor beeldende kunst

Recommend Documents