KNÍŽKA PLNÁ TVOŘENÍ KERAMIKA I Vypracovala: Mgr. Anna Nováčková
Grantový projekt OPVK - Už vím,čím budu? Aneb co se v mládí naučíš…,
CZ.1. 07/1.1.32/01.0038
ZŠ a MŠ Jince
Jmenný seznam Mistička pod svíčku ….. str.5 Rybí miska ….. str.7 Měšec ….. str.10 Váza vyrývaná ….. str.12 Miska list I….. str.14 Miska list II …..str.17 Kočka ….. str.20 Pařez tužkovník ….. str. 23 Tác mozaika ….. str.26 Mísa ryba ….. str. 30 Motýl – šnečci ….. str.32 Motýl – práce s plátem ….. str.34 Úkolovník – ZOO ….. str.36 Tác – štrůdlovník ….. str.38 Zvonek – rybka ….. str.40 Drak….. str.42 Zajíc …..str.45 Magnetka ….. str.47 Květníčky ….. str.48 Sluníčko….. str.50
3
Svícen … str. 52 Vánoční betlém I ….. str.54 Vánoční betlém II ….. str.56 Miska z placiček ….. str. 58 Kočka velká …..str. 60 Kočka malá ….. str.62 Váza šnečci ….. str.64 Velikonoční zajíček ….. str.66 Sluníčko ….. str. 68 Svícen ….. str.70
4
Mistička pod svíčku
Materiál a pomůcky: Keramická hlína, váleček, papírová šablona nebo pravítko, jehlice nebo keramická jehla, houbička, noviny, hadr, burel, váleček nebo zbytky různých tkanin
5
Popis:
1) Vyválíme plát hlíny silný asi 0,5 cm 2) Válečkem nebo tkaninou vytvoříme požadovaný reliéf 3) Z papíru vystřihneme čtverec 10 x 10 cm nebo naměříme pravítkem 4) Jehlou vyřízneme tvar podle šablony 5) Houbičkou uhladíme okraje 6) Vytvarujeme prohnuté okraje a necháme vyschnout 7) Po vyschnutí a přežahu na 900˚C štětcem natřeme burel 8) Po zaschnutí burel vymyjeme houbičkou a vypálíme na vysoký výpal 1180 ˚C
Možné obměny: Na burel je možno použít ještě průhlednou transparentní glazuru.
Pokud pracujeme s malými dětmi, je vhodné jim před použitím burelu dát gumové rukavice
6
Rybí miska
Materiál a pomůcky: Bílá keramická hlína, váleček, papírová šablona, jehlice nebo keramická jehla, houbička, noviny, hadr, engoby, transparentní glazura, špachtle
7
Popis:
1) Vyválíme plát hlíny silný asi 0,5 cm
2) Z papíru vystřihneme šablonu a přiložíme ji na vytvořený plát
3) Jehlou vyřízneme tvar podle papírové šablony
4) Houbičkou uhladíme okraje a podél ocásku vytvoříme rýhu, pak otiskujeme konec špachtle – vznikne tak ocásek
8
5) Z hlíny vyválíme kuličku, palcem z ní uděláme placičku – oko a přišlikrujeme, dovnitř otiskneme např. zavírátko fixy 6) Ještě vlhký výrobek pomalujeme engobami a necháme uschnout 7) Po vyschnutí a přežahu na 900˚C naglazujeme transparentní glazurou a vypálíme na vysoký výpal 1180 ˚C
Možné obměny: Lze pracovat s hnědou hlínou a po přežahu ponořit do bílé krycí glazury a na tu následně malovat barvítky
Pokud pracujeme s malými dětmi, je vhodné jim barvítka naředit kapkou vody, aby barva nebyla moc řídká
9
Měšec
Materiál a pomůcky: Bílá nebo hnědá keramická hlína, váleček, papírová šablona, jehlice nebo keramická jehla, houbička, noviny, hadr, světle hnědá glazura, špachtle, válečky nebo odstřižky látek
10
Popis:
1) Vyválíme plát hlíny silný asi 0,5 cm 2) Válečkem nebo tkaninou vytvoříme požadovaný reliéf 3) Z papíru vystřihneme kruh a obdélník, aby nám šel sestavit válec – pozor obdélník musí být delší – budeme ho spojovat 4) Jehlou vyřízneme tvary podle šablony 5) Houbičkou uhladíme okraje 6) Na krajích obdélníka vytvoříme jehlou rýhování a potřeme šlikrem, spojíme a stejným způsobem pracujeme s kruhem – rýhujeme, potřeme šlikrem a upevníme k válci. 7) Uhladíme spoje, vytvarujeme prohnuté okraje a necháme vyschnout 7) Po vyschnutí a přežahu na 900˚C ponoříme do hnědé glazury a utřeme dno, vypálíme na vysoký výpal 1180 ˚C
Možné obměny: Pokud pracujeme s bílou hlínou, je možné potřít burelem a ponořit do transparentní glazury – opět je potřeba otřít dno
11
Váza vyrývaná
Materiál a pomůcky: Bílá nebo hnědá keramická hlína, váleček, papírová šablona, jehlice nebo keramická jehla, houbička, noviny, hadr, transparentní glazura, špachtle
12
Popis:
1) Vyválíme plát hlíny silný asi 0,5 cm 2) Z papíru vystřihneme kruh a obdélník, aby nám šel sestavit válec – pozor obdélník musí být delší – budeme ho spojovat 3) Jehlou vyřízneme tvary podle šablony 4) Houbičkou uhladíme okraje 5) Nyní jehlou vyryjeme požadovaný reliéf 6) Na krajích obdélníku vytvoříme jehlou rýhování a potřeme šlikrem, spojíme a stejným způsobem pracujeme s kruhem – rýhujeme, potřeme šlikrem a upevníme k válci. 7) Uhladíme spoje, lehce zatočíme, aby vzniklo zajímavé kroucení vázy 8) Po vyschnutí a přežahu na 900˚C ponoříme do transparentní glazury a utřeme dno, vypálíme na vysoký výpal 1180 ˚C
Možné obměny: Pokud pracujeme s bílou hlínou, je možné potřít burelem a ponořit do transparentní glazury – opět je potřeba otřít dno. Váza se dá naglazovat jakoukoli barevnou glazurou.
Při kroucení vázy je potřeba, aby byl střep dostatečně vlhký – jinak začne praskat.
13
Miska list I
Materiál a pomůcky: Keramická hlína, váleček, jehlice nebo keramická jehla, houbička, noviny, hadr, engoby a transparentní glazura
14
Popis:
1) Vyválíme plát hlíny silný asi 0,5 cm 2) Jehlou vyřízneme tvar listu – podle fantazie a velikosti plátu 3) Houbičkou uhladíme okraje
4) Vyrobíme několik kuliček – podle požadované délky housenky
15
5) Kuličky jehlou na spodní straně naškrábeme a přilepíme šlikrem na list
6) Engobami nabarvíme a na list vyryjeme jehlou žilky, stejným způsobem můžeme ozdobit i housenku 7) Vytvarujeme prohnuté okraje a necháme vyschnout 8) Po vyschnutí vypálíme rovnou na vysoký výpal 1180 ˚C
Možné obměny: Nejprve je možné udělat přežah a pak domalovat glazurami, následně se vypaluje na vysoký výpal
16
Miska list II
17
Materiál a pomůcky: Keramická hlína, váleček, jehlice nebo keramická jehla, houbička, noviny, hadr, glazury v odstínech zelené, žluté a oranžové, čerstvý list libovolné velikosti a tvaru
Popis:
1) Vyválíme plát hlíny silný asi 0,5 cm 2) Na vyválený plát přiložíme list žilkováním dolů a opatrně ho přimáčkneme do hlíny 3) Jehlou vyřízneme list a houbičkou uhladíme okraje
18
4) Vytvarujeme prohnuté okraje a necháme vyschnout – je dobré okraje listu podložit novinami nebo houbičkami 5) Po vyschnutí a přežahu na 900˚C naglazujeme – základ je vhodné ponořit do glazury (nezapomenout otřít dno) a pak je možné postříkat nebo nanášet houbičkou další glazury 6) Po vyschnutí vypálíme na vysoký výpal 1180 ˚C
Možné obměny: Po ponoření do základní glazury je možné dobarvit barvítky
Pokud pracujeme s malými dětmi, je vhodné jim barvítka naředit kapkou vody, aby barva nebyla moc řídká
19
Kočka
Materiál a pomůcky: Bílá nebo hnědá keramická hlína (vhodná je hlína s ostřivem), váleček, jehlice nebo keramická jehla, houbička, noviny, hadr, glazury, špachtle, očko
20
Popis:
1) Vyválíme plát hlíny silný asi 0,5 cm
2) Vyřízneme obdélník dle požadované výšky kočky
3) Jehlou vyřízneme tvar očí, uší, z kuliček vyrobíme tlamičku a vnitřek očí 4) vyválíme větší kouli (hlava) a uvnitř ji vydlabeme očkem
21
5) ocásek tvoří váleček na jednom konci zploštělý
6) Obdélník na krajích našlikrujeme a spojíme, vršek těla lehce stlačíme k sobě a opět našlikrujeme
7) Nyní spojíme jednotlivé části – opět použijeme šlikr 8) Po vyschnutí a přežahu na 900˚C namalujeme glazurami a vypálíme na vysoký výpal 1180 ˚C
Před spojováním jednotlivých částí je vhodné vycpat tělo hadrem nebo novinami
22
Pařez - tužkovník
Materiál a pomůcky: Hnědá keramická hlína (vhodná je hlína s ostřivem), váleček, jehlice nebo keramická jehla, houbička, noviny, hadr, glazury, burel, špachtle, očko, zmuchlaný papír
23
Popis:
1) Vyválíme plát hlíny silný asi 0,5 cm 2) Vyřízneme obdélník dle požadované výšky pařezu – řežeme jen ze tří stran, abychom vytvořili zubatý a nepravidelný okraj, zmuchlaným papírem vytvoříme na plátu texturu kůry 3) Vyřízneme kruh, zmuchlaným papírem vytvoříme texturu trávy a palcem mu zvlníme okraje
4) Jehlou vyřízneme tvar očí, z válečků vytvarujeme obočí a nos 5) Vše důkladně přišlikrujeme a jehlicí vyřízneme ústa 6) Pařez na krajích narýhujeme, spojíme pomocí šlikru a spodní část po narýhování také našlikrujeme a připojíme ke kruhu – spoj umačkáme palcem
24
7) Po vyschnutí a přežahu na 900˚C namalujeme burelem a po jeho vymytí glazurami, vypálíme na vysoký výpal 1180 ˚C
Po postavení pařezu je vhodné ho vyplnit novinami, do vyříznutého otvoru (ústa) je také dobré vložit papír, aby se nezavíral
Pokud pracujeme s malými dětmi, je vhodné jim před použitím burelu dát gumové rukavice
25
Tác mozaika
Materiál a pomůcky: Bílá nebo hnědá keramická hlína, váleček, papírová šablona, jehlice nebo keramická jehla, houbička, noviny, hadr, burel, glazury
26
Popis:
1) Vyválíme plát hlíny silný asi 0,5 cm
27
2) Z papíru vystřihneme obdélník – velikost asi 2 x 15 cm a nařežeme jehlou podle šablony pruhy hlíny
3) Pruhy začneme skládat jako když tvoříme papírovou mozaiku
28
4) Po poskládání mozaiky vyválíme váleček, který narýhujeme a přišlikrujeme k základu tácu 5) Tác začistíme houbičkou a necháme uschnout
6) Po vyschnutí a přežahu na 900˚C natřeme burelem a po jeho vymytí nabarvíme zvolenou glazurou, vypálíme na vysoký výpal 1180 ˚C
Při práci s malými dětmi je vhodné mozaiku nejprve natrénovat s papírem
29
Mísa ryba
30
Materiál a pomůcky: Bílá nebo hnědá keramická hlína, váleček, papírová šablona, jehlice nebo keramická jehla, houbička, noviny, hadr, glazury
Popis:
1) Vyválíme plát hlíny silný asi 0,5 cm 2) Podle šablony nebo podle fantazie vyřízneme tvar ryby 3) Houbičkou uhladíme okraje a jehlou nakreslíme tělo ryby 4) Okraje mísy tvarujeme pomocí prstů – pozor, aby hlína nebyla moc suchá, protože okraj by se tak mohl zlomit 5) Po vyschnutí a přežahu na 900˚C ponoříme do glazury (nezapomeneme utřít dno) a buď štětcem nebo houbičkou dozdobíme a vypálíme na vysoký výpal 1180 ˚C
Možné obměny: Při práci s hnědou hlínou a po přežahu můžeme misku ponořit do bílé krycí glazury a na tu následně malovat barvítky
Pokud pracujeme s malými dětmi, je vhodné jim barvítka naředit kapkou vody, aby barva nebyla moc řídká
31
Motýl - šnečci
Materiál a pomůcky: Keramická hlína, houbička, noviny, hadr, glazury
Popis: 1) Vyválíme pět hadů z hlíny – jeden trochu delší 2) delšího hada přehneme a zatočíme jako cop 3) další čtyři hady zatočíme jako šneky a konce zajistíme šlikrem nebo dohladka zatřeme 4) Houbičkou uhladíme okraje 5) Spojíme šlikrem křídla s tělíčkem a necháme vyschnout 6) Po vyschnutí a přežahu na 900˚C natřeme barevnými glazurami 7) Po zaschnutí vypálíme na vysoký výpal 1180 ˚C
32
Možné obměny: Místo barevných glazur můžeme použít burel a leklou transparentní glazuru.
Pokud pracujeme s malými dětmi, je vhodné jim před použitím burelu dát gumové rukavice. Hlína musí být dostatečně vlhká, jinak hrozí polámání šnečků.
33
Motýl – práce s plátem
Materiál a pomůcky: Bílá keramická hlína, váleček, jehlice nebo keramická jehla, houbička, noviny, hadr, engoby, špachtle
34
Popis:
1) Vyválíme plát hlíny silný asi 0,5 cm
2) Z vytvořeného plátu vyřízneme jehlicí nebo jehlou požadovaný tvar křídel 3) Vyválíme delší váleček, přeložíme a zatočíme do copu – tělo motýla 4) Šlikrem spojíme křídla a tělo a houbičkou celou práci začistíme 5) Ještě vlhký výrobek pomalujeme engobami a necháme uschnout 6) Po vyschnutí a přežahu na 900˚C naglazujeme transparentní glazurou a vypálíme na vysoký výpal 1180 ˚C
Možné obměny: Lze pracovat s hnědou hlínou a po přežahu naglazovat barevnými glazurami
Hlína musí být dostatečně vlhká, aby se tělíčko nelámalo. Při práci s malými dětmi je vhodné na křídla vyrobit papírovou šablonu.
35
Úkolovník - ZOO
Materiál a pomůcky: Bílá nebo hnědá keramická hlína, váleček, papírová šablona, jehlice nebo keramická jehla, houbička, noviny, hadr, glazury, špachtle, tavná pistole, malý trhací bloček
Popis:
36
1) Vyválíme plát hlíny silný asi 0,5 cm 2) Podle připravené šablony vyřízneme čtverec nebo obdélník 3) Na další vyválený plát předkreslíme jehlicí požadovaný tvar zvířat 4) Houbičkou uhladíme okraje 5) Pomocí šlikru přilepíme zvířata na plát a následně jehlicí předkreslíme pozadí 6) Kraje plátu propícháme jemně jehlou, aby se plát nekroutil a nezapomene vytvořit díry pro následné zavěšení výrobku 7) Uhladíme, začistíme a necháme vyschnout 8) Po vyschnutí a přežahu na 900˚C namalujeme glazurami, vypálíme na vysoký výpal 1180 ˚C 9) Po vypálení přilepíme tavnou pistolí bloček pro zapisování úkolů
Pozor: Při práci s tavnou pistolí dbejte na bezpečnost – hrozí popálení.
37
Tác - štrůdlovník
Materiál a pomůcky: Bílá nebo hnědá keramická hlína, váleček, papírová šablona, jehlice nebo keramická jehla, houbička, noviny, hadr, glazury, špachtle, lžíce nebo fixírka, korková zátka
Popis: 1) Vyválíme plát hlíny silný asi 0,5 cm 2) Z papíru vystřihneme obdélník 3) Jehlou vyřízneme tvary podle šablony 4) Houbičkou uhladíme okraje 5) Do krajů otiskujeme zátku – otisky vytvoří ozdobný okraj 6) Kratší okraje tácu zvedneme, aby vznikla ouška, pokud tunýlek spadává, je dobré ho vypodložit zátkami nebo roličkou papíru 7) Po vyschnutí a přežahu na 900˚C ponoříme do glazury a utřeme dno, fixírkou nebo lžící nastříkáme další barvy glazur, vypálíme na vysoký výpal 1180 ˚C
38
Možné obměny: Pokud pracujeme s bílou hlínou, je možné potřít burelem a ponořit do transparentní glazury – opět je potřeba otřít dno.
39
Zvonek - rybka
Materiál a pomůcky: Keramická hlína, váleček, jehlice nebo keramická jehla, houbička, noviny, hadr, burel a transparentní glazura, šablona
40
Popis:
1) Vyválíme plát hlíny silný asi 0,5 cm 2) Vytvoříme šablonu rybky a jehlou vyřízneme tvar rybičky – dvakrát 3) Jehlou vykreslíme detaily na těle rybky 4) Šlikrem připevníme očka, které vyrobíme ze dvou malých kuliček 5) V místě horní ploutve spojíme obě rybky šlikrem 6) Rybku propíchneme (na protáhnutí provázku) 7) Houbičkou uhladíme okraje 8) Vyrobíme kuličku – nezapomeneme ji propíchnout 9) Necháme vyschnout a vypálíme na přežah 10) Hotovou rybku natřeme burelem, po jeho zaschnutí ho vymyjeme a vypálíme na vysoký výpal 1180 ˚C
Pokud pracujeme s malými dětmi, je vhodné jim před použitím burelu dát gumové rukavice 41
Drak
Materiál a pomůcky: Keramická hlína, váleček, jehlice nebo keramická jehla, houbička, noviny, hadr, glazury, zbytky krajek, korková zátka, provázek
42
Popis:
1) Vyválíme plát hlíny silný asi 0,5 cm 2) Plát odekorujeme krajkou nebo použijeme váleček s dekorem 3) Na vyválený plát si předkreslíme a pak vyřízneme jednotlivé části těla draka – 1x větší kruh, 1x větší a 1x menší obdélník, 4x noha 4) Kruh přeložíme a šlikrem spojíme, spoj je vhodné odekorovat korkovou zátkou – vznikne zajímavá vlnka 5) Stejným způsobem spojíme i oba obdélníky – větší bude tvořit krk, menší ocásek 6) Do nožek nezapomeneme udělat dírky 7) Dle vlastní fantazie vymodelujeme hlavu draka, kterou nesmíme zapomenout také propíchnout 8) Po vyschnutí a přežahu na 900˚C naglazujeme – základ je možné ponořit do glazury (nezapomenout otřít ) a pak je možné postříkat nebo nanášet houbičkou další glazury 9) Po vyschnutí vypálíme na vysoký výpal 1180 ˚C 10) Nyní jednotlivými částmi protáhneme provázek
43
Možné obměny: Na barvení můžeme použít i engoby, ale dráček se musí barvit hned, dokud je hlína vlhká
Pokud pracujeme s malými dětmi, je vhodné jim připravit šablony
44
Zajíc
Materiál a pomůcky: Bílá nebo hnědá keramická hlína (vhodná je hlína s ostřivem), váleček, jehlice nebo keramická jehla, houbička, noviny, hadr, glazury, burel, špachtle, očko, šablona kruhu a obdélníku
Popis:
45
1) Vyválíme plát hlíny silný asi 0,5 cm 2) Válečkem nebo tkaninou vytvoříme požadovaný reliéf 3) Z papíru vystřihneme kruh a obdélník, aby nám šel sestavit válec – pozor obdélník musí být delší – budeme ho spojovat 4) Jehlou vyřízneme tvary podle šablony 5) Houbičkou uhladíme okraje 6) Na krajích obdélníka vytvoříme jehlou rýhování a potřeme šlikrem, spojíme a stejným způsobem pracujeme s kruhem – rýhujeme, potřeme šlikrem a upevníme k válci. 7) Uhladíme spoje, vytvarujeme prohnuté okraje 8) Z dalšího kousku hlíny vytvoříme dle fantazie hlavičku zajíčka důkladně ji přišlikrujeme k válci 9) Po vyschnutí a přežahu na 900˚C natřeme burelem, který po zaschnutí vymyjeme a následně dokreslíme na hlavičku zajíčka detaily glazurou, vypálíme na vysoký výpal 1180 ˚C
Možné obměny: Je možné vynechat burel a zajíčka naglazovat dle vlastní fantazie ( nesmíme zapomenout pečlivě otřít dno)
Pokud pracujeme s malými dětmi, je vhodné jim před použitím burelu dát gumové rukavice
46
Magnetka
Materiál a pomůcky: Hnědá nebo bílá keramická hlína, jehlice nebo keramická jehla, houbička, noviny, hadr, glazury, tavná pistole, magnet
Popis: 1) Vyválíme 4 kuličky – budoucí křídla a na novinách z nich vyrobíme placičky 2) Vyválíme váleček, ze kterého vytvarujeme tělo 3) Jehlicí nebo jehlou nakreslíme žilkování na těle motýlka 4) Celého motýla spojíme šlikrem a hrany uhladíme houbičkou 5) Po vyschnutí a přežahu na 900˚C namalujeme glazurami a vypálíme na vysoký výpal 1180 ˚C 6) Nakonec tavnou pistolí přilepíme magnet
Pozor: Při práci s tavnou pistolí dbejte na bezpečnost – hrozí popálení.
47
Květníčky
Materiál a pomůcky: Keramická hlína, váleček, papírová šablona nebo pravítko, jehlice nebo keramická jehla, houbička, noviny, hadr, burel, váleček nebo zbytky různých tkanin
48
Popis:
1) Vyválíme plát hlíny silný asi 0,5 cm 2) Válečkem nebo tkaninou vytvoříme požadovaný reliéf 3) Z papíru vystřihneme požadovaný tvar budoucího květníčku nebo naměříme pravítkem 4) Jehlou vyřízneme tvar 5) Houbičkou uhladíme okraje 6) Vytvarujeme prohnuté okraje dle vlastní fantazie a necháme vyschnout 7) Po vyschnutí a přežahu na 900˚C štětcem natřeme burel nebo naglazujeme 8) Po zaschnutí burel vymyjeme houbičkou a vypálíme na vysoký výpal 1180 ˚C 9) Tavnou pistolí nebo lepidlem přilepíme vhodnou květinu
Možné obměny: Na burel je možno použít ještě průhlednou transparentní glazuru.
Pokud pracujeme s malými dětmi, je vhodné jim před použitím burelu dát gumové rukavice
Pozor: Při práci s tavnou pistolí dbejte na bezpečnost – hrozí popálení.
49
Sluníčko
Materiál a pomůcky: Bílá keramická hlína, váleček, jehlice nebo keramická jehla, houbička, noviny, hadr, glazury nebo engoby, děrovač nebo silnější štětec
50
Popis:
1) Vyválíme plát hlíny silný asi 0,5 cm 2) Podle fantazie vyřízneme tvar sluníčka 3) Houbičkou uhladíme okraje a jehlou vyryjeme sluneční paprsky 4) Děrovačem nebo větším štětcem vytvoříme po obvodu dírky 5) Přidáváním a zatíráním hlíny vytvoříme pramínky vlasů a vytvarujeme nosík 6) Domalujeme obličej engobami 7) Po vyschnutí vypálíme rovnou na vysoký výpal 1180 ˚C
Možné obměny: Sluníčko lze vypálit nejprve na přežah a pak namalovat glazurami dle vlastní fantazie
51
Svícen
52
Materiál a pomůcky: Keramická hlína, váleček, jehlice nebo keramická jehla, houbička, noviny, hadr, burel
Popis: 1) Hlínu zpracujeme a vyválíme 3 stejně silné válečky 2) Z válečků upleteme cop a konce spojíme šlikrem 3) Vyválíme si plátek hlíny a jehlicí z něj vykrojíme listy 4) Jehlou naznačíme žilkování a uhladíme houbičkou okraje 5) Listy přišlikrujeme 6) Vyválíme kuličky a vytvoříme z nich mističky, které opět přišlikrujeme na listy 7) Po vyschnutí a přežahu na 900˚C štětcem natřeme burel 8) Po zaschnutí burel vymyjeme houbičkou a vypálíme na vysoký výpal 1180 ˚C
Možné obměny: Na burel je možno použít ještě průhlednou transparentní glazuru. Svícen můžeme též barvit glazurami.
Pokud pracujeme s malými dětmi, je vhodné jim před použitím burelu dát gumové rukavice
53
Vánoční betlém I
Materiál a pomůcky: Bílá keramická hlína, váleček, papírová šablona, jehlice nebo keramická jehla, houbička, noviny, hadr, glazury, lis na česnek špachtle
54
Šablona:
Popis: 1) Vyválíme plát hlíny silný asi 0,5 cm 2) Z papíru vystřihneme šablonu a přiložíme ji na vytvořený plát 3) Jehlou vyřízneme tvar podle papírové šablony – na dno vytvoříme reliéf a na stěnu jehlou nakreslíme prkna 4) Houbičkou uhladíme okraje a oba díly přišlikrujeme 5) Hlínu vložíme do lisu na česnek a z vytlačených proužků vytvoříme postýlku pro Ježíška a seno – vše pečlivě přišlikrujeme 6) Vytvarujeme postavičky a opět pečlivě přišlikrujeme 7) Po vyschnutí a přežahu na 900˚C natřeme burelem a po jeho vymytí naglazujeme, vypálíme na vysoký výpal 1180 ˚C
Možné obměny: Lze pracovat s hnědou hlínou a po přežahu ponořit do bílé krycí glazury a na tu následně malovat barvítky
Pokud pracujeme s malými dětmi, je vhodné jim barvítka naředit kapkou vody, aby barva nebyla moc řídká 55
Vánoční betlém II
Materiál a pomůcky: Bílá nebo hnědá keramická hlína, váleček, papírová šablona, jehlice nebo keramická jehla, houbička, noviny, hadr, špachtle, válečky nebo odstřižky látek
56
Šablona:
Popis: 1) Vyválíme plát hlíny silný asi 0,5 cm 2) Válečkem nebo tkaninou vytvoříme požadovaný reliéf 3) Z papíru vystřihneme šablonu 4) Jehlou vyřízneme tvary podle šablony a podstavec 5) Houbičkou uhladíme okraje 6) Jehlou nakreslíme na hlínu jednotlivé postavy a šlikrem přilepíme hvězdu 7) Obě části po zavadnutí spojíme šlikrem a necháme vyschnout 8) Po vyschnutí a přežahu na 900˚C natřeme burelem a po jeho vymytí naglazujeme, vypálíme na vysoký výpal 1180 ˚C
Pozor: Před spojováním je nutné nechat hlínu zavadnout, jinak se bude výrobek bortit
57
Miska z placiček
58
Materiál a pomůcky: Bílá nebo hnědá keramická hlína, jehlice nebo keramická jehla, houbička, noviny, hadr, plastová miska, mikrotenový sáček, engoby, transparentní glazura, špachtle
Popis: 1) Plastovou misku vyložíme mikrotenovým sáčkem 2) Vyválíme si větší množství stejně velkých kuliček a rukou z nich vytvoříme placičky, které budou stejně velké 3) Placičky klademe na dno mírně přes sebe a lehce je přimáčkneme 4) Stejně postupujeme i na bocích 5) Když je celá mistička vyložená placičkami, houbou uhladíme a prsty uvnitř vyhladíme 6) Pokud je povrch nerovný, doplníme hlínou a opět vyhladíme 7) Vršek mističky uhladíme houbičkou a necháme zavadnout 8) Po zavanutí mističku opatrně vyklepneme, namalujeme engobami a do nich vyryjeme jehlou reliéf 9) Po vyschnutí a přežahu na 900˚C ponoříme do transparentní glazury a utřeme dno, vypálíme na vysoký výpal 1180 ˚C
Možné obměny: Misku můžeme tvořit i opačně – plátky dávat na misku Pokud pracujeme s bílou hlínou, je možné potřít burelem a ponořit do transparentní glazury – opět je potřeba otřít dno. Miska se dá naglazovat jakoukoli barevnou glazurou.
Před sejmutím misky je potřeba nechat ji zavadnout, aby se nebortila.
59
Kočka velká
Materiál a pomůcky: Keramická hlína, váleček, jehlice nebo keramická jehla, špachtle, očko, houbička, noviny, hadr, glazury nebo burel, šablona 60
Šablona:
Popis: 1) Vyválíme plát hlíny silný asi 0,5 cm 2) Jehlou vyřízneme tvary podle šablony nebo podle fantazie a velikosti těla kočky 3) Jehlou nazdobíme a houbičkou uhladíme okraje 4) Vyválíme větší kouli a hodíme ji z výšky na stůl. Vytvoří se rovné dno a z této strany očkem vybereme vnitřek a uhladíme 5) Na vrchní části očkem vyryjeme hlínu – vznikne srst 6) Vyválíme váleček - ocásek 7) Všechny části spojíme šlikrem a kočku necháme vyschnout 8) Po vyschnutí vypálíme na přežah, naglazujeme nebo jen naburelujeme a pak na vysoký výpal 1180 ˚C vypálíme
Tip: Tělo kočky se dá vycpat novinami – lépe schne a nebortí se
61
Kočka malá
Materiál a pomůcky: Keramická hlína, váleček, jehlice nebo keramická jehla, houbička, noviny, hadr, glazura zelená, burel
62
Popis: 1) Vyválíme plát hlíny silný asi 0,5 cm 2) Z vyváleného plátu vyřízneme tvar hlavy, z kuliček vytvarujeme oči a nos a přišlikrujeme 3) Jehlou nakreslíme kočce obličej 4) Vyválíme větší kuličku a z výšky ji hodíme na stůl, vydlabeme a vyhladíme vnitřek těla 5) Vrchní část vytvarujeme pomocí špachtle a očka – ocásek a noha - a přišlikrujeme hlavičku 6) Po vyschnutí a přežahu na 900˚C naburelujeme a po vymytí naglazujeme 7) Vypálíme na vysoký výpal 1180 ˚C
Možné obměny: Je možné kočku ponořit do bílé glazury a dobarvit barvítky
Pokud pracujeme s malými dětmi, je vhodné jim barvítka naředit kapkou vody, aby barva nebyla moc řídká
63
Váza šnečci
64
Materiál a pomůcky: Bílá nebo hnědá keramická hlína (vhodná je hlína s ostřivem), houbička, noviny, hadr, špachtle
Popis: 1) Vyválíme plát hlíny silný asi 0,5 cm a vyřízneme dno vázy 2) Vyválíme větší počet kuliček a z nich vyrobíme přibližně stejně velké šnečky 3) Postavíme na dno vázy první řadu šneků a zevnitř dobře uhladíme 4) Na první řadu začneme stavět druhou řadu a opět uvnitř dobře vyhladíme 5) Takto vytvoříme celou vázu 6) Vnitřek dobře vyhladíme, a pokud jsou uvnitř vázy nerovnosti, doplníme hlínou a uhladíme 7) Houbičkou vyhladíme okraj vázy a necháme vyschnout 8) Po vyschnutí a přežahu na 900˚C použijeme burel a po jeho vymytí vypálíme na vysoký výpal 1180 ˚C
65
Velikonoční zajíček
Materiál a pomůcky: Hnědá keramická hlína (vhodná je hlína s ostřivem), váleček, jehlice nebo keramická jehla, houbička, noviny, hadr, glazury
66
Šablona:
Popis:
1) Vyválíme plát hlíny silný asi 0,5 cm 2) Vyřízneme destičku a zajíčka 3) Z kuliček vytvoříme oči a tlamičku a přišlikrujeme k tělíčku 4) Zajíčka důkladně přišlikrujeme a jehlicí nakreslíme detaily 5) Namalujeme engobami nebo glazurami a po vyschnutí pálíme rovnou na vysoký výpal 1180 ˚C
67
Sluníčko
68
Materiál a pomůcky: Bílá nebo hnědá keramická hlína, váleček, papírová šablona, jehlice nebo keramická jehla, dírkovač, houbička, noviny, hadr, glazury, provázek, korálky
Popis: 1) Vyválíme plát hlíny silný asi 0,5 cm 2) Z papíru vystřihneme šablonu a vyřízneme z hlíny kolo 3) Jehlou nakreslíme detaily sluníčka a po obvodu kruhu uděláme pravidelné dírky dírkovačem 4) Po vyschnutí a přežahu na 900˚C nabarvíme zvolenou glazurou, vypálíme na vysoký výpal 1180 ˚C 5) Nastříháme stejně dlouhé proužky provázku a připevníme do dírek 6) Na provázky navlečeme korálky a uděláme mezi nimi uzlíky
69
Svícen
Materiál a pomůcky: Bílá nebo hnědá keramická hlína, váleček, papírová šablona, jehlice nebo keramická jehla, lis na česnek, houbička, noviny, hadr, glazury
70
Popis:
1) Vyválíme plát hlíny silný asi 0,5 cm 2) Podle šablony nebo podle fantazie vyřízneme kolo a lístky a vytvarujeme kuličky 3) Houbičkou uhladíme okraje a jehlou nakreslíme žilkování lístků 4) Přišlikrujeme lístky a na ně kuličky 5) Z lisu na česnek vytvoříme střed svícnu – přišlikrujeme ho a svíčkou vytlačíme střed pro svíčku 6) Po vyschnutí a přežahu na 900˚C naglazujeme a vypálíme na vysoký výpal 1180 ˚C
71