kijk, leer en kopieer: het etrium
ir. Jeroen Scheepmaker sr. sr. consultant – business development PROVADA - DUURZAAMHEIDSPAVILJOEN - 8 juni 2011 A SUSTAINABLE ENERGY SUPPLY FOR EVERYONE
Source: Wassermann, Manos Meisen
A SUSTAINABLE ENERGY SUPPLY FOR EVERYONE
feiten etrium: •
zeer energiezuinig atrium kantoor; kantoor;
•
gesitueerd in landschapspark TRIOTOP in Kö Köln, Duitsland; Duitsland;
•
circa 4.700 m2 bvo; bvo; 3360 m2 vvo
•
verdeeld over 3 verdiepingen; verdiepingen;
•
ontwerp van Benthem Crouwel Architekten; Architekten;
•
realisatie tijd slechts 18 maanden, maanden, van initiatie tot en met gebruik; gebruik;
•
oplevering oktober 2008.
A SUSTAINABLE ENERGY SUPPLY FOR EVERYONE
ontwerp etrium: Benthem Crouwel Architekten: Architekten: “The building has three storeys ranged round an atrium, a spectacular glass covered court drawing daylight and air air into the entire building. Internal terraces on the upper storeys are rotated relative relative to one another to give unexpected views and vibrant spaces. The wood finish adds an element of informality. Facades are of red broken recycled glass that glistens glistens in the sunlight.” sunlight.”
Source: Benthem Crouwel Architects
ontwerp Etrium:
Atrium
terace
meeting
office zone
combination zone Source: Benthem Crouwel Architects
Source: Wassermann, Manos Meisen
A SUSTAINABLE ENERGY SUPPLY FOR EVERYONE
ontwerp Etrium:
Source: Wassermann, Manos Meisen and Benthem Crouwel Architects
Etriums energie: ontwerp •
compact ontwerp;
•
met een atrium als klimaatbuffer en voor afvoer van ventilatielucht; ventilatielucht;
techniek •
flink geï geïsoleerde gevel en dak (economisch geoptimaliseerd) met RC van 6 -11 m2 K/W;
•
drievoudig glas voor goede isolatie en comfort (Uw=0,76 W/m2K);
•
slim en simpel ventilatieconcept, ventilatievoud van 1,5 voor de kantoren;
•
zonzon- èn lichtregulering; A SUSTAINABLE ENERGY SUPPLY FOR EVERYONE
Etriums energie: •
betonkernactivering met buitenlucht;
•
warmtepomp en warmtewisselaar voor verwarming en koeling;
•
maximaal verwarming/koelvermogen slechts 40/43 kW
gebruik •
slimme verlichting door daglichtsensoren;
•
ventilatie meldsysteem voor de gebruiker;
duurzame energie •
zonnepanelen zorgen voor 32.000 kWh / jaar. A SUSTAINABLE ENERGY SUPPLY FOR EVERYONE
verwarmen: centrale afzuiging ventilatielucht atrium
in
grondwater
grondbuizen warmtewisselaar
Source: Ecofys
A SUSTAINABLE ENERGY SUPPLY FOR EVERYONE
out
warmtepomp
koelen :
openen dakvensters atrium
zonregulering
warmtepomp in
UITGESCHAKELD
grondbuis warmtewisselaar
Source: Ecofys
A SUSTAINABLE ENERGY SUPPLY FOR EVERYONE
ventilatie en beton.... Source: Wassermann, Manos Meisen
•
betonkernactivering niet met water,
•
maar met ventilatielucht !
•
gekoelde lucht koelt het beton;
A SUSTAINABLE ENERGY SUPPLY FOR EVERYONE
gebruikerinstructies
raam s.v.p. dicht
raam mag open
koeling/verwarming aan
A SUSTAINABLE ENERGY SUPPLY FOR EVERYONE
Etrium voldoet aan passivhaus eisen •
totaal energieverbruik warmte
6 <15 kWh/m2 vvo - jr; jr;
•
totaal primair energieverbruik
116 < 120 kWh/m2 vvo - jr; jr;
•
plus opbrengst PV – cellen
32.000 kWh/jr kWh/jr;;
•
niet alleen op papier, maar praktijk!
•
Als vergelijk: gem. primair energieenergieverbruik kantoor: 250 kWh/m2 - jr.
•
meten is weten !
energieverbruik etrium 300
Primary energy consumption [kWh/m²a]
250
200
Ventilation Air conditioning
150
Auxillary energy Office devices
100
Lighting Hot water
50
Heating PV plant
0
-50
-100
-150
Source: Ecofys
Standard office
Etrium A SUSTAINABLE ENERGY SUPPLY FOR EVERYONE
energiekosten etrium energiekosten standaard kantoor versus Etrium 2,5
Euro/m/month
2
1,5
1
0,5
0 2005
2007
2009
2011
2013
2015
2017
2019
2021
Source: Ecofys A SUSTAINABLE ENERGY SUPPLY FOR EVERYONE
2023
2025
energiekosten etrium •
economische optimum is: een balans tussen investering en energieenergie- en exploitatiekosten.
•
balans bij warmtevraag van 15 en 45 kWh/(m2 - jr) jr)
Source: Ecofys
A SUSTAINABLE ENERGY SUPPLY FOR EVERYONE
Hallo, Ik ben eigenaar van het etrium.... etrium....
haalbaarheid etrium Gebaseerd op huurcontract van 10 jaar. jaar. Goedemiddag, Goedemiddag, Provada bezoeker. bezoeker. Ik ben de groene ondernemer, ondernemer,
en ik als gebruiker wil zeker 10% meer betalen.... betalen....
....want ik bespaar een gelijke bedrag aan Energiekosten! Energiekosten! A SUSTAINABLE ENERGY SUPPLY FOR EVERYONE
....en ik heb 10% extra nodig voor al die ‘groene’ groene’ maatregelen! maatregelen!
comfort etrium •
Met één één woord:
geweldig! Source: Ecofys
A SUSTAINABLE ENERGY SUPPLY FOR EVERYONE
ECOFYS •
250 experts in Europa, VS en China;
•
energie en klimaatbeleid;
•
bouw & industrie,
•
zakelijke markt & overheden.
A SUSTAINABLE ENERGY SUPPLY FOR EVERYONE
ECOFYS “a sustainable energy supple for everyone” everyone”
A SUSTAINABLE ENERGY SUPPLY FOR EVERYONE
enkele van onze klanten •
Governments
•
Larger industrials:
•
Energy utilities:
•
Building sector:
•
Financials:
•
Transport:
A SUSTAINABLE ENERGY SUPPLY FOR EVERYONE
eigenlijk is het niet moeilijk.. •
neem gebouwen als het Etrium; Etrium;
•
bewezen technieken;
•
laag energieverbruik;
•
Deutsche Grundlichkeit; Grundlichkeit;
•
flexibel is duurzaam;
•
prijswinnaar Passive Buildings
•
financieel haalbaar. Source: Wassermann, Manos Meisen
•
kijk, leer en kopieer!
•
de deuren van het Etrium staan voor u open.
A SUSTAINABLE ENERGY SUPPLY FOR EVERYONE
ir. Jeroen Scheepmaker j.scheepmaker@
[email protected] Ecofys – Utrecht 06 21100715
PROVADA - DUURZAAMHEIDSPAVILJOEN - 8 juni 2011 A SUSTAINABLE ENERGY SUPPLY FOR EVERYONE