Na lange tijd opnieuw aan het werk? Of denkt u erover om te veranderen van beroep?
Kies voor tandartsassistent! Het is nooit te laat voor een nieuwe start
1
Kies voor tandartsassistent! Wilt u na een fulltime moederschap weer aan de slag? Of is uw huidige baan niet meer zo leuk en doet u liever iets anders? Vele anderen stonden ooit voor dezelfde keuze. Zij waagden de sprong in het diepe en werden tandartsassistent. Die nieuwe baan geeft kracht en voldoening, het daagt ze uit. En de praktijk vraagt om betrouwbare, zorgzame en enthousiaste krachten. Tandartsassistenten werken voor en met mensen. Het is uitdagend en verantwoordelijk werk en in de tandartspraktijk raakt u niet uitgeleerd. Na de basisopleiding kunt u kiezen waar u wilt werken. Bij een grote praktijk of juist een kleine? Of misschien wel bij een specialist? Hebt u niets met tanden en kiezen? Laat u daar niet door weerhouden; die liefde groeit tijdens het werk vanzelf.
De baan in ‘t kort • Het is afwisselend en zelfstandig werk. • U hebt echt contact met patiënten. • Ook ideaal voor parttimers. • Veel doorgroeimogelijkheden. • Volop keuze, ook qua praktijkvorm.
Kies een beroep dat bij u past. Word het nieuwe gezicht van de tandartspraktijk!
Denise van den Hout (26), floormanager, tandarts- en preventieassistente:
“Patiënten zijn soms zó gelukkig! In dit beroep kun je écht iets voor mensen betekenen. Mijn grootste kick is
2
als er iemand binnenkomt met een gebit om te huilen. Maandenlang knap je het samen op en elk bezoek maakt de patiënt gelukkiger.”
Wat doet een tandartsassistent precies? In Nederland werken zo´n 17.500 tandartsassistenten. Zij roemen de afwisseling, het contact met patiënten en de zelfstandigheid van hun beroep. Als tandartsassistent heeft u als eerste contact met patiënten. U haalt mensen uit de wachtkamer, maakt een praatje met ze en stelt ze zo nodig gerust. Samen met de tandarts zorgt u voor een vlot verloop van de behandeling. U zet de juiste spullen klaar en maakt vulmateriaal en pasta’s. Tijdens het werk aan de stoel reikt u instrumenten, boren en spiegeltjes aan en u zuigt speeksel af. Tussendoor let u op het wel en wee van de patiënt: gaat het goed, is alles onder controle? Soms licht u toe wat er gebeurt of u lacht de patiënt bemoedigend toe. Na de behandeling ruimt u alles op en u steriliseert de gebruikte instrumenten. Tandartsassistenten zijn duizendpoten. Ze voeren ook veel handelingen zelf uit en geven ook advies en voorlichting. Daarbij voeren ze de patiëntenadministratie en ze beantwoorden telefoontjes, e-mail en vragen achter de balie.
Maar past het ook bij mij? De tandartspraktijk draait om mensen. Tandartsassistenten hebben veel contact met patiënten. Zij werken nauw samen met de tandarts en met andere assistenten. Geen enkele dag is hetzelfde en soms lopen afspraken uit. Daar moet u wel tegen kunnen, want er kan altijd iemand afbellen, de behandeling kan uitlopen of er komt een spoedgeval binnen… Tandartsassistenten zijn flexibele mensen. Het zijn nauwkeurige werkers die initiatief tonen en begrip. En ze blijven de rust zelve, wat er ook gebeurt. Bekijk de volgende eigenschappen: • Ik maak gemakkelijk contact met mensen. • Ik kan goed luisteren en iets uitleggen. • Ik ben flexibel en zelfstandig. • Anderen kunnen van mij op aan. • Ik ben zorgvuldig en een pietje precies. • Ik kan samenwerken en overleggen. • Ik ben geduldig, maar ook begripvol. • Ik kan goed plannen en organiseren. Herkent u zich hierin? De kans is groot dat het beroep bij u past.
Het beroep tandartsassistent past bij iemand die:
• houdt van omgaan met mensen. • het leuk vindt om iets in de zorg te doen. • graag in een team werkt. • iets voor mensen wil betekenen. • dol is op afwisseling. 3
De opleiding tot tandartsassistent
Veel herintreders of assistenten die van beroep veranderden, hebben het vak aan de stoel geleerd. Voormalig apothekersassistent Marjon Eijkelenkamp (36) wilde per se ook de basisopleiding doen. Hieronder vertelt ze waarom:
“De opleiding heb ik jaren geleden gedaan. ‘Voor mij hoef je het niet te doen hoor’, zei de tandarts waar ik toen werkte. Ik ben nog steeds blij dat ik niet naar hem luisterde en wél de opleiding deed. Ik voel me zekerder met die gedegen basis en ik kan erop terugvallen mocht de tandarts ooit stoppen of als ik zelf ga verhuizen. Nog belangrijker is dat de opleiding aanzet tot begrip. Het laat me zien waarom iets moet en daardoor versta ik mijn vak beter. Voor de moeilijkheidsgraad hoeft niemand het te laten. Soms was het best pittig, maar onmogelijk was het nooit.”
‘Ik kan er nu echt voor iemand zijn’ Renata de Ridder (37) werkte jarenlang in een verpleeghuis. Maar toen er geen tijd overbleef voor de echte zorg was de lol er snel af. Renata kon als assistent aan de slag bij een tandarts die gespecialiseerd is in ouderenzorg. Nu kan ze er écht voor oudere mensen zijn.
“Bij de ene patiënt tel ik tot tien, voor de ander zing ik een liedje en bij weer een ander streel ik de gerimpelde handjes heel zacht. Zo stel ik de patiënten, die meestal niets snappen van dat gewriemel in hun mond, gerust. Eindelijk is er tijd voor heuse begeleiding, ik geniet intens van dit oprechte contact.” 4
Mooie mix van praktijk en theorie De mbo-opleiding tot tandartsassistent kunt u doen bij het ROC. Er zijn twee manieren om haar te volgen: via de beroepsopleidende leerweg (BOL) of de beroepsbegeleidende leerweg (BBL). De waarde van beide diploma’s is gelijk, maar herintreders en mensen die een ander beroep willen, kiezen meestal voor de BBL. • Bij BOL ligt de nadruk op leren op school. Het is een dagopleiding en u doet ervaring op tijdens de beroepspraktijkvorming (stage). Elk
schooljaar gaat u ongeveer 20 weken op stage. Deze leerweg duurt drie jaar, maar sommige ROC’s bieden ook een verkort traject aan. • In de BBL is het andersom: al doende leert u het vak. U werkt vooral in de praktijk en u gaat eens per week naar school voor de theorie. Deze leerweg duurt twee tot drie jaar, dat verschilt per ROC. En! Bij de BBL verdient u al een salaris. Dat is handig als u van een inkomen afhankelijk bent. Hebt u al relevante diploma’s of ervaring in de zorg? In beide gevallen is het mogelijk om de opleiding versneld te doorlopen. De meeste ROC’s hebben daarvoor een EVC-procedure. Dit houdt in dat u een erkenning krijgt van eerder verworven competenties. Zo krijgt u vrijstelling voor een deel van de opleiding.
Durfal aan het woord Je moet wel lef hebben om op je vijftigste nog te veranderen van beroep. Lien Grijsen (51) vond dat ook, maar ze deed het toch. ‘Baal je van je werk, dan moet je stoppen.’ De kersverse tandartsassistent over de switch:
“Ik heb tien jaar lang in het ziekenhuis gewerkt bij de bloedafname. De werkdruk was daar hoog. Soms prikte ik in paar uur tijd zestig mensen en dat werd saai. Toen de tandarts waarvoor ik nu werk mij vroeg of ik zijn assistent wilde worden, zei ik niet meteen ja. Ik had niets met tanden en het ziekenhuis voelde als een warme deken. Dat ik de switch uiteindelijk toch maakte, dat heeft mijn leven verrijkt. Eng was die beslissing zeer zeker, maar ik stapte er positief in en dan lukt het altijd.” 5
wat leer ik tijdens deze opleiding?
Mag ik de opleiding volgen?
Tijdens de opleiding leert u o.a.: assisteren aan de stoel, theorie over tandheelkunde, omgaan met patiënten, voorlichten en adviseren, zelfstandig tandheelkundige handelingen uitvoeren, administreren en organiseren. De opleiding is competentiegericht opgezet. Competenties zijn kwaliteiten waarover een persoon moet beschikken om in een (werk)situatie succesvol te kunnen functioneren. Belangrijke competenties voor een tandartsassistent zijn: • kwaliteit leveren, • aandacht en begrip tonen, • samenwerken en overleggen, • integer handelen, • de juiste materialen en middelen inzetten, • op de behoeften en de verwachtingen van de klant richten, • instructies en procedures opvolgen. Deze competenties ontwikkelt u op school en in de praktijk, aan de hand van praktische projecten en opdrachten. Verslagen en bewijzen van uw ontwikkeling verzamelt u in een portfolio.
Samen lekker knallen Assistent Marjon Eijkelenkamp (36) werkt waanzinnig samen met tandarts Karin:
“Karin en ik kunnen samen lekker knallen. Met weinig woorden in een rap tempo erg mooie dingen maken, dat is onze kracht. Al ben ik nu zelf preventieassistent, ik blijf ook aan de stoel zitten, want ik wil de geweldige samenwerking met Karin niet missen!” 6
Hebt u één van de volgende diploma’s? • VMBO (kaderberoepsgerichte leerweg, zorg en welzijn) • MAVO (met exacte vakken in het pakket) • Een overgangs-bewijs van 3 naar 4 HAVO/VWO? • Gelijkwaardig opleidingsniveau • Of hebt u EVC-certificaten Gefeliciteerd, u mag de opleiding doen! Hebt u de hierboven genoemde opleiding niet? Informeer bij het ROC naar uw mogelijkheden.
Waar kan ik aan de slag?
Bij- en nascholen
Het beroep tandartsassistent biedt volop mogelijkheden. U kunt in een solo- of groepspraktijk gaan werken of bij de jeugdtandverzorging. Maar u kunt ook kiezen voor assisteren bij een specialist: de kaakchirurg of de orthodontist. Verder zijn er veel tandartsen die zich richten op één gebied van de tandheelkunde. Denk bijvoorbeeld aan: implantologie of parodontologie. Welke praktijkvorm het beste bij u past, weet u na de opleiding. U loopt verschillende keren stage en wie slim is, kiest telkens een andere praktijk. Zo komt u er vanzelf achter wat het leukst is en dat is handig bij het solliciteren.
Als tandartsassistent kunt u veel bij- en nascholingscursussen volgen. Op het gebied van communicatie, hygiëne, administratie, materiaalkunde, cosmetische ingrepen, anesthesie, praktijkorganisatie… Noem maar op. Bijscholing verbreedt de vakkennis. Het maakt nog zelfstandiger en u kunt steeds meer verantwoordelijkheid aan. Het is ook mogelijk om verder te leren tot preventieassistent. Dan verwijdert u tandsteen en geeft voorlichting over mondverzorging en -hygiëne. Zo’n ‘eigen’ stoel met patiënten is in de tandartspraktijk allang geen uitzondering meer.
Achter het stuur en ‘aan de stoel’! Maira Heijmans (45 jaar) was jarenlang ziekenverzorgster totdat ze moeder werd. Nadat ze dertien jaar fulltime voor haar kinderen had gezorgd, stroomde ze in als tandartsassistent. Nu is ze bezig met haar grootrijbewijs. Nog even en Maira doorkruist Nederland met een tandartsbus. Achter het stuur en ‘aan de stoel’!
Maira: “Ik heb destijds voor de beroepsbegeleidende leerweg (BBL) gekozen. Dat betekent dat ik toen drie dagen per week werkte en één dag op school zat. De leeftijd in mijn klas varieerde van 19 tot 45 jaar. We leerden veel van elkaar en sommige lessen waren zo boeiend dat we steeds de tijd vergaten. Ik raad het iedereen aan om de opleiding te doen. Maar! Wees niet te streng voor jezelf en doe niet al te moeilijk. Soms moet je de boel ook de boel kunnen laten.” 7
Waar kan ik de opleiding doen? De onderstaande instituten bieden de opleiding tandartsassistent aan. De mogelijkheden en toelatingseisen verschillen per onderwijsinstelling. Voor details zoekt u contact met een ROC bij u in de buurt.
Waar haal ik meer informatie? • Op www.nmt.nl vertellen Lien, Maira, Marjon en Renata (de gezichten van deze folder) uitgebreid over hun nieuwe beroep. Klik op ‘Producten’. Daarna op ‘Diensten voor tandheelkundig team’ en tot slot op: ‘Wat houdt het beroep in?’. • Hoor uw eigen tandartsassistent uit! • Voor vragen over de opleiding belt u met iemand van de opleidingsinstituten. • Surf naar: www.gobnet.nl of www. assistentensite.nl. Ook daar vindt u veel beroepsinformatie.
Alkmaar www.horizoncollege.nl T (072) 514 78 78
Gouda www.idcollege.nl T (071) 535 33 22
Nijmegen www.roc-nijmegen.nl T (024) 890 46 00
Amersfoort www.rocasa.nl T (033) 479 10 47
Groningen www.noorderpoort.nl T (050) 547 09 90
Rotterdam www.zadkine.nl T (010) 489 11 00
Amsterdam www.roc-ams.nl T (020) 487 99 99
Haarlem www.novacollege.nl T (023) 517 43 64
Tilburg www.rocmb.nl T (013) 539 70 10
Arnhem www.rijc.nl T (026) 323 99 66
Heerlen www.arcuscollege.nl T (045) 573 32 00
Utrecht www.rocmn.nl T (030) 266 66 66
Deventer www.aventus.nl T (055) 577 21 71
Hengelo www.rocvantwente.nl T (074) 850 30 00
Venlo www.gildeopleidingen.nl T (077) 359 73 73
Dordrecht www.davinci.nl T 0900 789 07 89 (lokaal tarief)
Hoogeveen www.alfa-college.nl T (052) 828 76 54
Vught www.kw1c.nl T (073) 624 96 00
Eindhoven www.roceindhoven.nl T (040) 269 56 00
Leeuwarden www.rocfriesepoort.nl T (058) 265 52 00
Zaandam www.regiocollege.nl T (075) 681 90 00
Etten-Leur www.rocwb.nl T (076) 504 81 00
Leiden www.idcollege.nl T (071) 535 33 22
Zwolle www.deltion.nl T (0800) 07 55 (gratis)
Goes www.roczeeland.nl 8T (0113) 55 80 00
LOI (landelijk) www.loi.nl T (071) 545 12 34
