KERNPUNTEN MISSIE KERNWAARDEN PROFIEL

IMTECH N.V.

Imtech N.V. Quinterium Offices l Kampenringweg 45a 2803 PE Gouda Postbus 399 2800 AJ Gouda Nederland Telefoon +31 182 54 35 43 Fax +31 182 54 35 00 [email protected] www.imtech.nl Investor Relations Telefoon +31 182 54 35 04 Fax +31 182 54 35 00 [email protected] www.investors.imtech.nl

JAARVERSLAG 2004

SAMEN SUCCESVOL

JAARVERSLAG 2004

KERNPUNTEN

DE KERNCOMPETENTIES VAN IMTECH


2004: goed jaar in niet eenvoudige marktomstandigheden:
EBITA: 78,1 miljoen euro (+ 5,8%), autonoom + 2,6%*
Omzet: 2.067 miljoen euro (– 1,5%)
Orderportefeuille: 2.110 miljoen euro (+ 1,2%)
Nettowinst: 45,4 miljoen euro (+ 3,2%)*
Winst per aandeel voor amortisatie goodwill: 1,93 euro (+ 6,0%)*
Bijzondere last inzake overtreding Nederlandse Mededingingswet: 8,0 miljoen euro
Handhaving dividend: 1,07 euro per gewoon aandeel
Imtech goed gepositioneerd voor verdere groei bij aantrekkende markten
Verwachting 2005: verdere toename bedrijfsresultaat bij aantrekkende markten *

Vóór bijzondere last inzake overtreding Nederlandse Mededingingswet.

KERNWAARDEN
Imtech is klantgericht. Imtech kan vanuit één aanspreekpunt hoogwaardige totaaloplossingen aanbieden. Klanten zijn hierdoor beter in staat zich op hun eigen kernactiviteit(en) te richten. Imtech streeft naar langdurige partnershiprelaties met zowel klanten als toeleveranciers.
Imtech is (financieel) krachtig, betrouwbaar en onafhankelijk. Imtech is ambitieus en groeit snel als Europese technische dienstverlener.
Binnen Imtech is op alle niveaus ruimte voor ondernemerschap. Dit leidt tot innovatief denken, flexibiliteit en snelheid.
Imtech is een aantrekkelijke werkgever met gedreven medewerkers. Dit vertaalt zich in vakmanschap en kwaliteit. Medewerkers krijgen hierbij alle ruimte zich verder te ontwikkelen.
Imtech is integer en hecht grote waarde aan de verantwoordelijkheid voor het (leef)milieu en de veiligheid en gezondheid van mensen.

MISSIE

PROFIEL


Imtech wil klanten meetbare toegevoegde waarde bieden.
Imtech realiseert die waardecreatie door diepgaand inzicht in en kennis van (de primaire processen van) de klant, intensieve samenwerking met en voor de klant en een compleet en geïntegreerd aanbod van concepten en diensten.
Meetbare toegevoegde waarde voor onze klanten leidt tot waardecreatie voor onze aandeelhouders en een boeiende en hoogwaardige werkomgeving voor onze medewerkers.


Imtech N.V. is een Europese technische dienstverlener op het gebied van informatieen communicatietechnologie, elektrotechniek en werktuigbouw. Met ongeveer 13.000 medewerkers realiseert Imtech een omzet van ruim 2 miljard euro op jaarbasis.
Imtech is in staat klanten meetbare toegevoegde waarde te bieden door het aanbieden van hoogwaardige totaaloplossingen. Imtech onderscheidt zich door een proactieve, innovatieve en multidisciplinaire aanpak vanuit één aanspreekpunt, van advies en ontwerp tot en met realisatie, onderhoud en beheer.
Imtech heeft sterke posities in de markten utiliteit, industrie, maritiem, infra en telecom in België, Duitsland, Luxemburg, Nederland, de UK en Spanje en is tevens actief in Oost-Europa.
De aandelen Imtech zijn genoteerd aan de effectenbeurs van Euronext, waar Imtech is opgenomen in de Amsterdam Small Cap Index (AScX) en de Next 150 index.

Van dit jaarverslag is een Engelse versie beschikbaar. An English translation of this annual report is available.

De kerncompetenties van Imtech kunnen het best wordt geïllustreerd aan de hand van de Imtech-competentiepiramide, die hiernaast is afgebeeld. Imtech bestrijkt:
drie technologieën: informatie- en communicatietechnologie, elektrotechniek en werktuigbouw, over het complete spectrum van deze technologieën, zowel in de breedte als in de diepte;
vijf activiteiten: advies, ontwerp (engineering), installatie, onderhoud en beheer;
vijf markten: utiliteit, industrie, infra, maritiem en telecom.

Elektrotechniek

Bij elektrotechniek gaat het om het complete gamma aan elektrotechnische oplossingen in elke schaalgrootte. Enige belangrijke voorbeelden zijn: elektrische voorstuwing, energietechniek, instrumentatie, integrale veiligheid, gebouwbeheersing, infratechniek, laag-, midden- en hoogspanning, meeten regeltechniek, toegangstechnologie, systeemtechnologie, verkeersmanagement, wind- en zonne-energie. Bij werktuigbouw gaat het om het complete scala aan lucht- en klimaatoplossingen in elke vorm. Enige vermeldenswaardige voorbeelden zijn: HVAC (Heating, Ventilation and Air Conditioning), koude- en warmteopslag, cleanroomtechnologie, energiemanagement, warmtetechnologie, sprinklertechnologie, piping, procestechnologie, brandblustechnologie en werktuigbouwkundige (proces)installaties. De activiteiten omvatten de volledige procesgang: van advies en ontwerp

Werktuigbouw

Advies

Advies

Ontwerp

Beheer

Installatie

Onderhoud

Utiliteit

Bij informatie- en communicatietechnologie gaat het om het complete ICTtraject. Enige in het oog springende voorbeelden zijn: alle relevante diensten op het gebied van Information Technology, besturingstechnologie, platformautomatisering, data- en telecommunicatie, Data Modelling, ICT-infrastructuren, infra-automatisering, internet- en intranet-applicaties, logistieke automatisering, robotisering, satellietcommunicatie, simulatietechnologie en technische automatisering.

ICT

Industrie

Maritiem

Infra

Telecom

De strategische competentiepiramide van Imtech

(engineering) tot en met installatie, onderhoud en beheer, inclusief kosten-, proces-, kwaliteits- en veiligheids- en milieubewaking. In elke markt wordt de complete dienstverleningskolom afgedekt. Als technische dienstverlener is Imtech hierbij gedurende de totale levensduur verantwoordelijk voor de technologie: multidisciplinair, proactief en innovatief. Van ontwerp tot en met ingebruikname, van nieuwbouw tot renovatie en beheer, gedurende de complete levenscyclus. Als specialist in Life Cycle Management en Total Cost of Ownership helpt Imtech opdrachtgevers te sturen op integrale kosten vanaf ontwerp tot en met onderhoud inclusief beheer, gedurende de hele exploitatie. Dit maakt het mogelijk voor opdrachtgevers meetbare toegevoegde waarde te creëren. Daarnaast wordt beschikt over goede balansposities, hetgeen vertrouwen wekt en continuïteit garandeert. Bovenstaande technologieën en activiteiten worden op vijf markten gericht. Elk van deze markten kent een eigen marktdynamiek en vraagt om zijn eigen marktbenadering, specifieke proceskennis, evenals kennis en ervaring in technologie. Het gaat om de volgende markten:

Utiliteit: onder andere computercentra, distributiecentra, financiële centra, kantoren, laboratoria, luchthavengebouwen, musea, parkeergarages, penitentiaire inrichtingen, leisure centra, stadions, stations, universiteiten en (hoge)scholen, winkelcentra, ziekenhuizen en zorginstellingen. Industrie: onder andere auto-industrie, chemie en petrochemie, energiecentrales, farmacie, machinebouw, milieu, olie en gas, veevoederindustrie, vliegtuigindustrie, voedings- en genotmiddelenindustrie. Infra: onder andere drukriolering, energie, luchthaveninfrastructuur, rail (spoor, tram en metro), sluizen, transport- en distributienetten, tunnels, verlichting, verkeersmanagement, (afval)waterzuivering en -beheer. Maritiem: onder andere baggerschepen, defensieschepen, luxe jachten, offshore platforms, passagiersschepen, transportschepen en werkschepen. Telecom: onder andere mobiele, draadloze en vaste netwerken in telecom en broadcasting voor transmissie van data, beeld of spraak (GSM, GPRS, UMTS, optisch, radio, tv, maar ook carrier class netwerken), indoor- en satellietcommunicatie en Wireless Fidelity (WiFi) netwerken voor breedband internet.

INHOUD 3 Organisatie, marktsegmenten en competenties

75 OVERIGE GEGEVENS

4 Kerncijfers

75 Accountantsverklaring

6 Informatie over het aandeel Imtech

75 Stichting Imtech

8 Voorwoord Raad van Bestuur

76 Statutaire bepaling inzake winstbestemming

10 Corporate Governance

76 Voorstel tot winstbestemming

12 Bericht van de Raad van Commissarissen

76 Bijzonder statutair recht inzake zeggenschap

14 Personalia (Raad van Commissarissen, Raad van

77 EFFECTEN VAN DE OVERGANG NAAR IFRS

Bestuur en Directieraad)

77 Inleiding

15 VERSLAG RAAD VAN BESTUUR

77 Invloed op de balans

15 Imtech goed gepositioneerd voor verdere groei

78 Geconsolideerde openingsbalans IFRS

17 Acquisities

80 Invloed op de resultatenrekening

17 Bijzondere last inzake overtreding Nederlandse Mededingingswet 17 Dividendvoorstel 18 Strategie 20 Benelux 26 Duitsland, UK en Spanje 31 ICT & Technology 38 Financiën en middelen 41 Risicomanagement 44 Personeel en organisatie 46 Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen 48 Doelstellingen en vooruitzichten 49 JAARREKENING 49 Grondslagen van de jaarrekening 52 Geconsolideerde balans 54 Geconsolideerde winst- en verliesrekening 55 Geconsolideerd kasstroomoverzicht 56 Toelichting op de geconsolideerde balans 62 Toelichting op de geconsolideerde winst- en verliesrekening 67 Toelichting op het geconsolideerd kasstroomoverzicht 68 Balans 69 Winst- en verliesrekening 69 Toelichting op de balans en de winst- en verliesrekening

2

ORGANISATIE, MARKTSEGMENTEN EN COMPETENTIES Marktsegmenten

Competentiepiramide 1

Marktsegmenten

BENELUX

ICT & TECHNOLOGY

Imtech Projects

Imtech ICT

Imtech Projects Noord-Oost B.V.

Imtech ICT Information Technology B.V.

Imtech Vonk B.V.

Imtech ICT Communication Solutions B.V.

Imtech Projects West B.V.

Imtech ICT Brocom B.V.

Imtech Industry B.V.

Imtech ICT Consultancy B.V.

Farnest Engineering B.V.

BrightHouse Management B.V.

Imtech Utiliteit West B.V.

Eniac B.V.

Imtech Projects Zuid B.V.

Dirkzwager B.V. (54%)

Competentiepiramide 1

Imtech Technology Imtech Maintenance

Saval B.V.

Imtech Maintenance B.V.

Knowsley SK Ltd. Ventilex B.V.

Imtech Infra

Imtech Toegangstechniek B.V.

Imtech Nettenbouw

WPS Parking Systems B.V.

Imtech Infratechniek Imtech Marine & Offshore

Infra Engineering B.V.

Imtech Marine & Offshore B.V. Imtech Belgium

Imtech Marine & Offshore Ltd.

Imtech Projects N.V.

Imtech Marine & Offshore GmbH

Imtech Maintenance N.V.

HDW – Hagenuk Schiffstechnik GmbH

Van Looy Group N.V.

IHC Systems B.V. (50%) Imtech Telecom

Imtech Luxemburg

Imtech Telecom B.V.

Paul Wagner et Fils S.A. (60%)

Imtech Telecom N.V. (België) Imtech Telecom GmbH

DUITSLAND, ENGELAND EN SPANJE

Imtech Telecom UK Ltd. Imtech Telecom Sweden AB

Imtech Deutschland Imtech Deutschland GmbH & Co. KG Schiffbau-Dockbautechnik

LEGENDA

Imtech ICT Deutschland GmbH

Marktsegmenten

Deutsche Van Rietschoten & Houwens

Utiliteit (inclusief zakelijke

GmbH

dienstverlening) Industrie

Een volledige lijst van werk-

Imtech UK

Maritiem

maatschappijen van Imtech N.V.

Meica Services Ltd.

Infra

is verkrijgbaar bij de Kamer van

Meica Process Ltd.

Telecom

Koophandel Rotterdam.

Competentiepiramide

Imtech España

1

Voor een overzicht van

Imtech España Projects S.A.

Elektrotechniek

de Imtech-competentie-

Imtech Intesa S.A. (75%)

ICT

piramide, zie achterin,

Imtech Novocalor S.A.

Werktuigbouw

binnenzijde omslag.

3

KERNCIJFERS 1 in miljoen euro

2004 Omzet

2.067

EBITA

78,1

3

EBIT

73,4

3

Orderportefeuille

2.110

EBITA-marge (%)

3,8

Aantal medewerkers

3

12.836

Nettoresultaat doorlopende activiteiten

45

3

2003

2002

2.098

2.000

2001 1.778

68,4

4

70,8

66,7

4

2.086

2.088

73,9

5

1.340

5

51,1

4, 5

47,5

4, 5

51,1

4, 5

47,5

4, 5

2.000 4

2000

2,9

5 4, 5

1.678 3,5

5 4, 5

3,5

3,4

13.100

13.780

14.375

5

10.049

5

44

42

39

5

34

5

Beëindigde activiteiten (inclusief boekwinst)

–

–

–

78

174

Pensioenrestitutie na belastingen

–

–

–

13

13

8

–

–

–

–

37

44

42

130

Bijzondere last inzake overtreding Nederlandse Mededingingswet Nettoresultaat

221 6

Nettoresultaat

37

44

42

61

77

Kasstroom

60

67

65

149

243

Eigen vermogen ultimo boekjaar

324

311

295

283

428

Nettokaspositie

113

124

132

154

6

198 35,5

6

23,9

6

Nettorendement eigen vermogen per 1/1 (%)

12,0

14,9

14,7

14,3

6

Nettorendement gemiddeld eigen vermogen (%)

11,8

14,5

14,4

17,2

6

Groepsvermogen : totaal passiva

0,34

0,34

0,33

0,31

0,41

Lang vermogen : totaal vaste activa

2,84

3,00

3,05

4,00

5,26

Vlottende activa : kortlopende schulden

1,65

1,69

1,69

1,75

2,09

Rentedekking

10,2

11,5

13,3

–

17,3

Aantal uitstaande aandelen in miljoenen (ultimo boekjaar)

26,0

25,9

25,8

25,9

26,9

Aantal uitstaande aandelen in miljoenen (gemiddeld)

25,9

25,8

25,8

26,3

26,5

2,61

2,50

5,67

Per aandeel van € 2,40 nominaal Kasstroom 2 Nettoresultaat voor amortisatie goodwill

2,33 2

1,93

3

1,82

1,68

2,31

9,18 6

2,89

Nettoresultaat 2

1,44

1,70

1,61

4,95

8,32

Eigen vermogen

12,43

12,02

11,44

10,93

15,94

1,07

1,07

1,25

63

66

53

1,07

Dividend

61

Pay-out in %

3

1

Imtech in haar huidige vorm heeft een korte historie, derhalve is een tienjarenoverzicht niet representatief.

2

Op basis van gemiddeld aantal uitstaande aandelen.

3

Vóór bijzondere last inzake overtreding Nederlandse Mededingingswet.

4

De cijfers over de jaren 2000 tot en met 2002 zijn voor vergelijkingsdoeleinden aangepast.

1,25 6

De posten die voorheen werden verantwoord als buitengewone baten en lasten worden niet meer als zodanig aangemerkt. 5

De cijfers van de in 2000 en 2001 verkochte activiteiten zijn, evenals de in 2000 en 2001 ontvangen restitutie van het Pensioenfonds buiten beschouwing gelaten.

6

Exclusief buitengewone baten en lasten beëindigde activiteiten.

4

6

44

6

KERNCIJFERS

2.500

100 90 80

68,4

70 60 50

73,9

78,1 2

500 2002

2003

2004

2.088

2.086

2.110

2003

2004

Omzet 1

EBITA 1

in miljoen euro

in miljoen euro

17.500

2.500

15.750

14.375

14.000

2.250

13.780

13.100

12.836

2.000 1.750

10.049

2.000 1.678

1.500

8.750

1.250

7.000

1.000

5.250

750

3.500

500 2002

2001

Ontwikkeling FTE’s 1

250

2000

2004

2003

2002

2001

2000

1.750

2001

2004

2003

2002

2001

2000

250

2000

750

20

10.500

1.340

1.000

30

12.250

2.067

1.250

40

10

2.098

2.000 1.778

1.750 1.500

51,1

47,5

2.250 2.000

Orderportefeuille 1 in miljoen euro

Overheidsgebouwen

Private kantoren 17%

18%

Advies & Engineering Onderhoud & Beheer

7% 19%

Overig 4%

Telecom 8%

10%

Zorg

7% Maritiem 12%

28%

Infra

70%

Industrie

Installatie & Implementatie

Omzet per marktsegment

Omzet per activiteit

in %

in %

ICT & Technology

Werktuigbouw ICT

41%

Duitsland, Engeland en Spanje 21%

11% 2%

44%

Overig

35%

46%

1

Benelux

Elektrotechniek

De cijfers over de jaren 2000 tot en met 2002 zijn voor vergelijkingsdoeleinden aangepast.

Omzet per technologie

Omzet per cluster

in %

in %

2

Vóór bijzondere last inzake overtreding Nederlandse Mededingingswet.

5

INFORMATIE OVER HET AANDEEL IMTECH




Beurzen




Industrie




Aantal geplaatste aandelen

26.886.549




Aantal uitstaande aandelen

26.049.549

Euronext, Amsterdam / Seaq, Londen / Xetra, Frankfurt Engineering Contractors (classificatienummer FTSE: 20-264)

STATUTEN

LIQUIDITY PROVIDERS

Imtech kent slechts aandelen op naam, die via het girale

ABN AMRO Bank, F. van Lanschot Bankiers, ING Bank, Rabo

systeem worden verhandeld. De aandelen die Imtech in

Securities en Kempen & Co. treden op als Liquidity

haar eigen kapitaal houdt, tellen niet mee voor de bereke-

Providers voor het aandeel Imtech. Strikt genomen

ning van een voor uitkering op aandelen bestemd bedrag.

behoeft Imtech volgens de Euronext-criteria geen Liquidity Providers in het fonds aan te stellen. Niettemin is Imtech

DIVIDENDBELEID

van mening dat een toenemende en geordende handel in

Het dividendbeleid blijft 40% van het nettoresultaat exclu-

haar aandeel van groot belang is voor de onderneming en

sief bijzondere posten uit te keren. In 2004 wordt hier,

haar aandeelhouders.

evenals in voorgaande jaren, positief van afgeweken. De winstuitkering voor bijzondere last inzake overtreding

INGEKOCHTE EIGEN AANDELEN

Nederlandse Mededingingswet bedraagt 61%.

In het eerste halfjaar zijn 14.000 aandelen verkocht door de vennootschap waarmee een bedrag was gemoeid van

DIVIDENDRENDEMENT

0,3 miljoen euro. De verkoop hield verband met het feit

Het dividendrendement op basis van de slotkoers 2004

dat er per saldo meer personeelsopties zijn verlopen dan

bedraagt 4,1%.

toegekend. Het aantal uitgeoefende personeelsopties bedroeg 171.000. Inclusief de in voorgaande jaren inge-

GROOTAANDEELHOUDERS

kochte aandelen zijn de verplichtingen uit hoofde van tot

De bij Imtech laatst bekende stand van zaken betreffende

en met 2004 verstrekte personeelsopties (per saldo in

de aangemelde belangen krachtens de Wet Melding

totaal 837.000) afgedekt. In 2004 zijn er geen aandelen

Zeggenschap is:

ingekocht.




Internationale-Nederlanden Groep N.V. (ING)




Fortis Utrecht N.V.

6,1%

Imtech hecht aan een actieve en open communicatie met




Smoorenburg B.V.

5,8%

investeerders en analisten ter verduidelijking van haar




AVIVA Plc/Delta Lloyd Verzekeringsgroep N.V.

5,2%

strategie, financiële resultaten en actuele aangelegen-




Delta Deelnemingen Fonds N.V.

5,2%

heden. Ter ondersteuning van een evenwichtige waarde-




Tweedy, Browne Fund Inc.

5,1%

ring van het aandeel en een bredere spreiding van het aan-

INVESTOR RELATIONS

10,0%

HET AANDEEL IN 2004 in euro

2004

2003

2002

Koers hoog

26,17

20,58

25,70

Koers laag

16,65

10,20

12,51

Koers slot

25,95

20,58

12,57

4,1

5,2

8,5

18,0

12,1

7,8

37.146

52.458

35.391

Aantal uitstaand (ultimo boekjaar)

26.049.549

25.864.549

25.823.549

Aantal uitstaand (gemiddeld)

25.948.716

25.828.966

25.842.216

Dividendrendement op slotkoers in % Koerswinstverhouding (ultimo boekjaar) Beursomzet (gemiddeld aantal per dag)

6

INFORMATIE OVER HET AANDEEL IMTECH

Koersverloop aandeel Imtech ten opzichte van Midkap-index ( januari 2002 t/m december 2004 op basis van gemiddelde weekkoersen) 120

110

100

90

80

70

60

50

2004

2003

2002

Koers Imtech Koers Midkap

ven aan analisten, institutionele en particuliere beleggers.

INTERN REGLEMENT INZAKE VOORWETENSCHAP

Voor beleggers en overige geïnteresseerden in het aandeel

Binnen Imtech is een reglement inzake de melding en

Imtech werd in mei een speciale bijeenkomst georgani-

reglementering van transacties in effecten Imtech N.V. van

seerd in de Thomassen Tunnel (voorheen Calandtunnel)

kracht voor haar Raad van Commissarissen, Raad van

nabij Rotterdam. Imtech was hier verantwoordelijk voor de

Bestuur, Directieraad en overige daartoe aangewezen per-

complete technologie. Voor financiële analisten organi-

sonen (onder wie stafmedewerkers), het management van

seerde Imtech in november in Brussel een speciale analis-

de werkmaatschappijen en een aantal vaste adviseurs. De

tenbijeenkomst inzake de positie van Imtech in België.

Secretaris van de Vennootschap is aangesteld als

Hierbij kwamen zowel de opbouw van deze positie als rele-

Compliance Officer en is belast met het toezicht op de

vante marktontwikkelingen aan de orde. In november pre-

naleving van de gedragscode en de communicatie met de

senteerde Imtech zich op de beurs ‘Dag van het Aandeel’.

Autoriteit Financiële Markten.

delenbezit is in 2004 een groot aantal presentaties gege-

Op de Imtech-website (www. imtech.nl) kan uitgebreide informatie worden gevonden over strategie, persberich-

FINANCIËLE AGENDA

ten, analistenpresentaties en financiële data. Imtech




streeft naar een zo duidelijk en transparant mogelijke pro-

18 april 2005 Algemene Vergadering van Aandeelhouders




filering van haar activiteiten en strategie. In dit kader verzorgt Imtech via haar website al enige jaren een webcast

20 april 2005 Notering ex-dividend




van de presentatie van haar (half)jaarcijfers.

26 april 2005 Betaalbaarstelling dividend




IMTECH UIT MIDKAP-INDEX

16 augustus 2005

Bij de herschikking van de Euronext-koersindexen per

Publicatie halfjaarcijfers 2005, persconferentie

1 maart 2005 zal Imtech uit de Midkap-index (AMX) ver-

en analistenbijeenkomst


dwijnen en worden opgenomen in de nieuwe Amsterdam

28 februari 2006

Small Cap Index (AScX). De oorzaak hiervan ligt in het

Publicatie jaarcijfers 2005, persconferentie en

relatief lage handelsvolume. Grote pakketten aandelen

analistenbijeenkomst


zijn in handen van institutionele beleggers, die op basis van koersontwikkeling en dividendrendement het aandeel

11 april 2006 Algemene Vergadering van Aandeelhouders

Imtech als aantrekkelijk beschouwen. 7

VOORWOORD RAAD VAN BESTUUR DE ACTIVITEITEN IN 2004 In Nederland bleef de markt in de utiliteitsbouw opnieuw achter ten opzichte van het voorgaande jaar. Zoals eerder aangegeven heeft Imtech de marktfocus verlegd van de kantorenmarkt naar projecten voor de zorg en het onderwijs. Deze keuze is een goede gebleken, want juist in deze Dr. Ir. R.J.A. (René) van der Bruggen

marktsegmenten was in 2004 sprake van een duidelijke

Mr. B.R.I.M. (Boudewijn) Gerner

groei van het investeringsvolume. Deze trend zal zich naar verwachting de komende jaren voortzetten. Een andere

STRATEGIE BEWIJST WAARDE

groeimarkt is de markt voor veiligheidsvoorzieningen,

Imtech heeft een goed jaar achter de rug. Hoewel de eco-

waarvoor Imtech Security is opgericht. Imtech heeft hierin

nomische omstandigheden in een aantal landen nog altijd

een sterke positie. Ook de markt voor infrastructurele pro-

niet goed zijn, werd een – zeker naar de omstandigheden

jecten in Nederland liep in 2004 achter bij die in voorgaan-

op bepaalde deelmarkten – bevredigend hoger resultaat

de jaren. In het tweede halfjaar was echter al wel een lich-

behaald. De nettowinst kwam 3,2% hoger uit op 45,4 mil-

te verbetering in de markt merkbaar en naar verwachting

joen euro. Het bedrijfsresultaat voor amortisatie goodwill

zal die lijn in 2005 worden doorgetrokken. Verwacht wordt

(EBITA) kwam 5,8% hoger uit op 78,1 miljoen euro, waarvan

dat de Nederlandse overheid de komende tijd beslissingen

2,6% autonoom. De winst per aandeel voor amortisatie

zal gaan nemen over de realisering van nieuwe infra-

goodwill nam met 6,0% toe tot 1,93 euro. Bij deze cijfers is

structurele projecten. Imtech gaat zich in de inframarkt

de bijzondere last inzake overtreding Nederlandse Mede-

meer positioneren als een kennisorganisatie. De positie in

dingingswet buiten beschouwing gelaten. Met deze ont-

de railinframarkt werd versterkt.

wikkeling wordt de juistheid van de in de afgelopen jaren gemaakte strategische keuzes bevestigd. Voor de nabije

In België wierp de doorgevoerde stroomlijning van de

toekomst betekent deze strategie dat Imtech bij aantrek-

organisatie haar vruchten af. Meer commerciële slagkracht

kende markten goed gepositioneerd is voor verdere groei.

compenseerde de moeilijke marktomstandigheden en prijsdruk in de utiliteitsmarkt. De marktsituatie in Brussel

STRATEGISCHE VISIE

trok aan, mede door uitbreiding van de EU. Imtech voert

Imtech heeft zich de afgelopen jaren ontwikkeld tot een

daar enkele grote projecten uit. Ook in Luxemburg zorgde

Europese multidisciplinaire technische dienstverlener van

de uitbreiding van de EU voor een impuls in een overigens

formaat. Dat heeft geleid tot een ruime expertise in tech-

aarzelende markt.

nologieën, technieken en services op het gebied van informatie- en communicatietechnologie, elektrotechniek en

De resultaten in Duitsland lieten in 2004, ondanks aan-

werktuigbouw. Bovendien is deze expertise in de breedte

houdende economische tegenwind, voor het zevende

verspreid over een aantal geografische markten: België,

achtereenvolgende jaar op rij een groei zien: een goede

Duitsland, Luxemburg, Nederland, de UK en Spanje en een

prestatie. De marktsituatie in de utiliteit blijft moeilijk en

aantal landen in Oost-Europa. Imtech heeft zich de afgelo-

daarom heeft Imtech Deutschland zich meer gericht op de

pen jaren ook in toenemende mate ontwikkeld tot een

activiteiten in de industrie. En met succes. Ook de expansie

vooraanstaand specialist in hoogwaardige nichemarkten.

naar een aantal landen in Oost-Europa verloopt volgens

Bijvoorbeeld in ICT of als full service contractor met hoge

plan.

toegevoegde waarde op de internationale maritieme markt en op het gebied van energiemanagement en

De activiteiten in de UK en Spanje ontwikkelden zich even-

onderhoud en beheer. Deze combinatie van een breed aan-

eens positief. In Engeland werd een goede prestatie gele-

bod van hoogtechnologische vaardigheden en de geografi-

verd en werd in de groeiende markt van afvalwaterzuive-

sche spreiding biedt een solide basis. De verdieping van

ring een groot contract (300 miljoen euro) in Wales ver-

gespecialiseerde technologieën versterkt bovendien onze

worven. In Spanje bewees de strategie van vergroting van

marktposities en biedt ruimte voor margegroei.

de regionale spreiding haar waarde. De nieuwe regionale vestiging in Valladolid presteerde goed.

8

VOORWOORD RAAD VAN BESTUUR

In de cluster ICT & Technology bewezen de ICT-activiteiten

Onderhoudscontract

onder licht verbeterde marktomstandigheden het belang

afwaterzuivering Wales

van een goede positionering in de diverse relevante mark-

Imtech verzorgt voor Dwr

ten. Deze activiteiten presteerden onder nog niet altijd

Cymru

ideale omstandigheden beter dan in voorgaande jaren.

management en de realisatie

Om het belang van een goede positionering te onderstre-

Welsh

van

alle

Water

het

technische

voorzieningen op het gebied

pen, zijn in 2004 de ICT-activiteiten door middel van acqui-

van afvalwaterzuivering in

sities opnieuw versterkt. De Technology-activiteiten pres-

Wales. Het gaat om het aan-

teerden minder dan vorig jaar, maar staan goed geposi-

passen, upgraden en moderniseren van meer dan 850 afvalwa-

tioneerd voor groei. De Maritieme activiteiten lieten bij

terzuiveringsinstallaties. De totale contractwaarde bedraagt

een snel toenemende internationalisering opnieuw een

circa 300 miljoen euro voor tien jaar. Het totale verzorgings-

opgaande lijn zien. Ook hier vond internationale verster-

gebied telt 1,2 miljoen huishoudens en 110.000 bedrijven.

king plaats door middel van een acquisitie. In de markt van Telecom werd groei gerealiseerd in alle landen. Daarnaast wordt in België en Luxemburg voortgaande

REGELGEVING

groei verwacht. De activiteiten in Duitsland, de UK en

Op het gebied van Corporate Governance werd goede

Spanje hebben een schaalomvang en marktpositie die een

voortgang geboekt met implementatie van de bepalingen

stabiele ontwikkeling van omzet en resultaat waarborgen.

uit de Nederlandse Corporate Governance Code. Ook werd

Bij het door acquisities versterkte cluster ICT & Technology

uitgebreid onderzoek gedaan naar de effecten van invoe-

is het wachten nog steeds op een echt marktherstel, met

ring van IFRS, hetgeen bij de jaarrekening van 2005 zicht-

name in de markten van ICT en Telecom. De eerste tekenen

baar wordt gemaakt. Vooralsnog is de conclusie dat er voor

van verbetering in deze markten hebben zich in 2004 voor-

Imtech beperkte verschuivingen te verwachten zijn.

gedaan, hetgeen ook tot uiting is gekomen in de ontwikke-

Anticiperend op de verwachte boete van de NMa (Neder-

ling van de omzet en het resultaat. Zet het herstel door,

landse Mededingingsautoriteit) in verband met overtre-

dan zal dat leiden tot een versnelling in de ontwikkeling

dingen van de Mededingingswet door enkele Nederlandse

van de resultaten in deze cluster. De Maritieme en

dochterondernemingen in de periode vóór eind 2001, is ten

Technology-activiteiten van Imtech ontwikkelen zich

laste van het resultaat 2004 een bijzondere last getroffen

bovendien goed, hetgeen ook in de nabije toekomst reden

van 8 miljoen euro. Deze overtredingen houden verband

geeft tot optimisme.

met het vooroverleg dat toentertijd in de Nederlandse installatiebranche bij aanbestedingen stelselmatig plaats-

Imtech is dan ook goed gepositioneerd voor verdere groei

vond. Imtech heeft bij het NMa-onderzoek inzake de

bij aantrekkende marktomstandigheden. Samenvattend

brancheovertredingen alle medewerking verleend. Zo

verwachten wij, naar de huidige inzichten, voor 2005 een

werd er onder meer een intern onderzoek uitgevoerd.

hoger bedrijfsresultaat.

VOORUITZICHTEN 2005

Gouda, 7 maart 2005

Met het oog op de toekomst zal voor de activiteiten in de Benelux veel afhangen van de ontwikkeling van de verschillende deelmarkten in Nederland. Zowel in de inframarkt als in de utiliteitsmarkt was hier in 2004 sprake van een dalend marktvolume en hevige prijsconcurrentie. Het dieptepunt lijkt bereikt en de verwachting is dat hier in

Dr. Ir. R.J.A. (René) van der Bruggen, voorzitter

2005 een kentering in zal komen. Als deze verwachting juist is, dan worden in Nederland betere resultaten verwacht. Hierbij speelt ook de afgelopen jaren doorgevoerde aanpassing en stroomlijning van de organisatie een rol, evenals een verscherpte strategische focus gericht op groeiende markten als onderwijs, zorg en veiligheid.

Mr. B.R.I.M. (Boudewijn) Gerner 9

CORPORATE GOVERNANCE NIEUWE STRUCTUURWET

Bovenstaande wijzigingen uit hoofde van de nieuwe struc-

Imtech N.V. is een structuurvennootschap (onder volledig

tuurwet, alsmede wijzigingen op grond van een aantal

regime) met een Raad van Commissarissen en een Raad

principes en bepalingen uit de Nederlandse Corporate

van Bestuur. Sedert 1 oktober 2004 is de nieuwe structuur-

Governance Code, zijn in de voorgestelde statuten ver-

wet van toepassing.

werkt. De door de Raad van Bestuur voorgestelde statutenwijziging is goedgekeurd door de Raad van Commis-

De leden van de Raad van Commissarissen worden thans

sarissen en wordt ter goedkeuring voorgelegd aan de

door de Algemene Vergadering van Aandeelhouders

Algemene Vergadering van Aandeelhouders.

benoemd. Dit gebeurt op voordracht door de Raad van Commissarissen op basis van de profielschets, al dan niet

Met uitzondering van het verlenen van een optie op prefe-

na aanbeveling van de Centrale Ondernemingsraad (voor

rente aandelen aan Stichting Imtech (zie pagina 75) kent

een derde van de leden). De profielschets wordt bij vast-

Imtech geen beschermingsconstructies.

stelling en wijziging besproken in de Algemene Vergadenemingsraad. De Raad van Commissarissen heeft uit zijn

NEDERLANDSE CORPORATE GOVERNANCE CODE

midden een Auditcommissie, een Honoreringscommissie

Eind 2003 werd door de commissie-Tabaksblat de Neder-

en een Benoemingscommissie ingesteld. De voorgestelde

landse Corporate Governance Code (hierna ‘Code’) gepubli-

profielschets, alsmede het reglement van de Raad van

ceerd, die op 1 januari 2004 in werking is getreden.

Commissarissen en de commissies zijn te raadplegen op de

Voorzover het voorschriften betreft omtrent de inhoud van

website van Imtech (www.imtech.nl).

het jaarverslag, is naleving van de Code wettelijk veran-

ring van Aandeelhouders en met de Centrale Onder-

kerd via de nieuwe structuurwet. De Raad van Commissarissen benoemt op voorstel van de Benoemingscommissie de leden van de Raad van Bestuur,

Uitgangspunten van de Code zijn goed ondernemerschap

na de Algemene Vergadering van Aandeelhouders daarvan

(integer en transparant handelen door het bestuur) en

vooraf in kennis te hebben gesteld. De Algemene

goed toezicht hierop (inclusief de verantwoording daar-

Vergadering van Aandeelhouders stelt het bezoldigings-

over).

beleid voor de leden van de Raad van Bestuur vast en keurt de aandelenregeling voor hen goed. Binnen het kader van

VERANTWOORDING

het bezoldigingsbeleid geschiedt de vaststelling van de

De Code is uitgewerkt in principes en concrete bepalingen.

beloning van individuele bestuurders (inclusief de toeken-

Imtech onderschrijft deze principes volledig. Met implemen-

ning van aandelen) door de Raad van Commissarissen op

tatie van de bepalingen werd goede voortgang geboekt.

voorstel van de Honoreringscommissie. Het bezoldigings-

Zo werden onder meer:

beleid, het remuneratierapport en de aandelenregeling




zijn eveneens te raadplegen op de website van Imtech

diverse reglementen opgesteld of aangepast (voor de Raad van Commissarissen, de Auditcommissie, de

(www.imtech.nl).

Honoreringscommissie en de Benoemingscommissie);


de profielschets aangepast;

Besluiten die een belangrijke verandering van de identiteit




een klokkenluidersregeling geïntroduceerd;

of het karakter van Imtech of haar onderneming met zich




het bezoldigingsbeleid aangepast;

meebrengen worden goedgekeurd door de Algemene




de aandelenregeling geïntroduceerd en de stockoptie-

Vergadering van Aandeelhouders. Voorts zijn in de statu-

regeling aangepast;

ten en in artikel 164 lid 1 boek 2 BW besluiten van de Raad




van Bestuur opgesomd die onderworpen zijn aan de goed-

Deze reglementen, statuten, alsmede overige regelingen

keuring van de Raad van Commissarissen.

en codes zijn zo veel mogelijk openbaar gemaakt via de

een voorstel tot aanpassing van de statuten gedaan.

website (zie www.imtech.nl). Ten slotte komt de bevoegdheid tot het vaststellen van de jaarrekening thans aan de Algemene Vergadering van Aandeelhouders toe.

10

CORPORATE GOVERNANCE

Migratie naar IP Telephony

Bestuur wordt jaarlijks afgezet tegen de ontwikkelingen

Universiteit Leiden

van de Nederlandse beloningsmarkt voor bestuurders van

Voor de Universiteit Leiden

grotere ondernemingen.

verzorgde Imtech, in samenwerking

met

Cisco,

voor

De hoofdlijnen van het bezoldigingsbeleid zijn als volgt:

ruim 6.000 telefoons de




migratie van analoge telefo-

het basissalaris is gesteld op het mediaanniveau van de referentiemarkt voor bestuurders van grotere

nie naar IP (Internet Proto-

Nederlandse ondernemingen;

col) Telephony, inclusief op-




leidingen, interne communicatie en zes jaar onderhoud.

het korte termijn variabel inkomen (circa 65% van de

Hiermee ontstaat één netwerk voor e-mail, vaste en mobiele

totale variabele beloning) zal overwegend worden

telefonie. De opdracht is één van de grotere migraties op dit

gebaseerd op het operationeel resultaat, alsmede in

gebied in Europa.

geringere mate op basis van persoonlijke doelstellingen;


het lange termijn variabel inkomen (circa 35% van het

De Code heeft betrekking op het boekjaar 2004 en ver-

totale variabele inkomen) zal worden verbonden aan

langt een gemotiveerde verantwoording over eventuele

de realisatie van strategische doelstellingen in combi-

afwijkingen. Imtech past alle bepalingen van de Code toe,

natie met waardecreatie ten opzichte van een referen-

met uitzondering van de volgende afwijkingen:

tiegroep van ondernemingen;







bestaande contractuele afspraken met bestuurders

van Commissarissen, jaarlijks met de Raad van Bestuur

ontslagvergoeding) zullen worden geëerbiedigd, waar-

de te leveren prestaties overeenkomen en het aantal voorwaardelijk toe te kennen aandelen vaststellen;

bij het Nederlandse arbeidsrecht als uitgangspunt zal


dienen. Voor toekomstig te benoemen bestuurders zal


de hoogte van de variabele beloning is afhankelijk van

de Code worden gehanteerd;

vooraf vastgestelde doelstellingen en kan bij (‘at tar-

van de bepaling die het aantal commissariaten in

get’) realisatie daarvan 85% toevoegen aan het basis-

Nederlandse beursfondsen tot vijf beperkt, zal ten aan-

salaris van de Voorzitter van de Raad van Bestuur en

zien van de heer A.G. Jacobs (voorzitter Raad van

60% aan het basissalaris van het lid van de Raad van

Commissarissen) voor een overbruggingsperiode tot

Bestuur;


de Algemene Vergadering van Aandeelhouders in 2006

realisatie van de jaardoelstellingen wordt beloond in

worden afgeweken, teneinde in zijn opvolging als voor-

een jaarlijkse bonus in contanten, en het behalen van

zitter te kunnen voorzien. De heer Jacobs zal derhalve

de langetermijndoelstellingen wordt na drie jaar

bij zijn aftreden volgens rooster in 2005 zich herkies-

beloond via een bonus in aandelen. Hiertoe is een nieu-

baar stellen voor een periode van één jaar. Dit mede

we aandelenregeling in het leven geroepen, die de

met het oog op het aftreden in 2005 van de vice-voor-

bestaande optieregeling voor de leden van de Raad van Bestuur vervangt;

zitter, de heer M.C. van Veen;


de Honoreringscommissie zal, in overleg met de Raad

(ten aanzien van zowel de benoemingstermijn als de




in 2004 kende Imtech twee afhankelijke commissaris-

de Honoreringscommissie kan per doelstelling afwij-

sen. Per 1 januari 2005 is dat er één en wordt aan de

ken van de ‘at target’ (niveau 100%) vastgestelde bonus

betreffende bepaling voldaan. Door het toen verstrijken

in contanten of aandelen. Bij excellente performance

van de vijfjaarsperiode geldt de voormalig voorzitter van

bedraagt deze bonus maximaal 150% van het ‘at tar-

de Raad van Bestuur sedertdien als onafhankelijk lid.

get’ vastgestelde bedrag of het aantal aandelen, welk percentage kan teruglopen tot nihil bij het volledig

BEZOLDIGINGSBELEID VOOR RAAD VAN BESTUUR

niet behalen van de doelstellingen;


de secundaire arbeidsvoorwaarden blijven ongewijzigd.

De aard en samenstelling van het beloningspakket van de Raad van Bestuur zijn in lijn gebracht met de beloningsmarkt voor grotere Nederlandse ondernemingen. Hierbij is geen sprake van een substantiële verhoging van het totaalpakket. Het vaste jaarinkomen van de Raad van 11

BERICHT VAN DE RAAD VAN COMMISSARISSEN Hierbij bieden wij aan de aandeelhouders de door de Raad

veiligheid en energiemanagement door haar competen-

van Bestuur opgestelde jaarrekening over het boekjaar

ties (elektrotechniek, ICT, werktuigbouw) daarvoor gebun-

2004 ter vaststelling aan. Deze jaarrekening is gecontro-

deld aan te bieden.

leerd en van een goedkeurende verklaring voorzien door KPMG Accountants N.V. (‘KPMG’). Wij adviseren aandeel-

Aandacht werd besteed aan de operationele gang van

houders de jaarrekening vast te stellen. De statutaire

zaken, de beheersing van risico’s en de effectiviteit

winstbestemming staat vermeld op pagina 76. Na overleg

daarvan, de evaluatie van in het verleden geacquireerde

met de Raad van Bestuur stellen wij voor het dividend over

bedrijven, het opvolgen van de aanbevelingen uit de

2004 per gewoon aandeel vast te stellen op 1,07 euro in

onderzoeken naar de interne controle, alsmede de invloed

contanten (een winstuitkering van 61% voor bijzondere

van de economische omstandigheden op de markten

last inzake overtreding Nederlandse Mededingingswet) en

waarop Imtech actief is. Uitgangspunt blijft het creëren

een bedrag van 9,5 miljoen euro toe te voegen aan de

van aandeelhouderswaarde op de lange termijn. Gegeven

reserves. Evenals over de voorgaande jaren wordt hierbij

de marktomstandigheden heeft Imtech naar onze mening

positief afgeweken van het vigerende dividendbeleid

goed gepresteerd.

(een winstuitkering van 40%) gelet op het vertrouwen van de onderneming in de toekomst. Dit dividendbeleid

Zowel in de vergaderingen van ons College als in de verga-

wordt besproken in de aanstaande jaarlijkse Algemene

deringen van de Auditcommissie, waar een en ander meer

Vergadering van Aandeelhouders.

uitgebreid aan bod kwam, werden de kwartaal-, halfjaar-, en jaarcijfers besproken (wat betreft de halfjaar- en jaar-

In het verslagjaar hebben wij in zes vergaderingen de Raad

cijfers in aanwezigheid van KPMG), alsmede de rapporta-

van Bestuur met advies terzijde gestaan en, met inacht-

ges van KPMG, de jaarverwachting, en de begroting voor

neming van de belangen van alle ’stakeholders‘, toezicht

2005. Blijvende aandacht werd geschonken – met name

gehouden op het beleid van de Raad van Bestuur en op de

door de Auditcommissie – aan de invoering van IFRS en

algemene gang van zaken binnen Imtech. De Audit-

de effecten daarvan, risicomanagement, de voorzieningen,

commissie kwam tweemaal bijeen, de Honorerings-

het werkkapitaal en de kaspositie. Regelmatig werden de

commissie driemaal, en de Benoemingscommissie een-

rapporten van analisten over Imtech besproken.

maal. De aanwezigheid van commissarissen bij al deze vergaderingen was nagenoeg volledig. Aan de twee over-

Ten laste van het resultaat 2004 is een bijzondere last

legvergaderingen met de Centrale Ondernemingsraad

getroffen van 8,0 miljoen euro ter afwikkeling van de

waarin speciale thema’s werden behandeld (‘loopbaan-

financiële consequenties in verband met overtredingen

beleid, carrièreplanning en (pre)pensioen’ en ‘toekomstige

door enkele Nederlandse dochterondernemingen van de

organisatie van de medezeggenschap’) werd steeds door

Mededingingswet in de periode vóór eind 2001. Begin

twee leden van onze Raad deelgenomen.

2004 heeft Imtech hierover vrijwillig de NMa (Nederlandse Mededingingsautoriteit) ingelicht. Gebaseerd op door de

In 2004 is Imtech verder versterkt conform de daartoe

NMa in de GWW-sector (Grond-, Weg- en Waterbouw)

vastgestelde ‘strategische blauwdruk’. Daartoe werden –

gehanteerde uitgangspunten is een beoordeling gemaakt

naast diverse kleinere acquisities – met de overnames van

van de mogelijke directe financiële consequenties, ter dek-

BrightHouse (ICT projectmanagement), HST (maritieme

king waarvan de last voorziet. De Raad van Bestuur heeft

technologie) en Eniac (software gebaseerd op de IBM-tech-

maatregelen getroffen ter voorkoming van concurrentie-

nologie), met in totaal circa 300 medewerkers en een

beperkende afspraken.

omzet van 56,4 miljoen euro op jaarbasis, belangrijke stappen gezet. Daarnaast groeide Imtech in diverse landen in

Op het personele vlak werd gesproken over de verdere

Oost-Europa, zowel door vanuit Duitsland voor bestaande

noodzakelijke reorganisaties ten gevolge van het aanpas-

opdrachtgevers daar te werken, als door de export daar-

sen van de organisatie aan de marktomstandigheden.

naar toe van maritieme technologie en industriële proces-

Ook het (eigen) functioneren van zowel de Raad van

technologie. Ten slotte richtte Imtech zich succesvol op

Commissarissen als de Raad van Bestuur en hun leden

nieuwe productmarktcombinaties als bijvoorbeeld zorg,

werd geëvalueerd in een vergadering buiten aanwezigheid van de Raad van Bestuur. 12

BERICHT VAN DE RAAD VAN COMMISSARISSEN

Op voorstel van de Honoreringscommissie heeft de Raad

Naar de letter van de Nederlandse Corporate Governance

van Commissarissen het bezoldigingsbeleid voor de Raad

Code is de voorzitter van de Raad van Commissarissen niet

van Bestuur vastgesteld. Het bezoldigingsbeleid heeft ten

onafhankelijk van Imtech, aangezien hij commissaris is bij

doel om gekwalificeerde en ervaren bestuurders met

ING Groep NV, welke vennootschap een belang van 10% in

bedrijfstakervaring aan te trekken, te motiveren en te

Imtech heeft aangemeld. De overige leden van de Raad zijn

behouden. De beloningsstructuur is gericht op een opti-

onafhankelijk van Imtech. Er zijn geen transacties waarbij

male verhouding tussen de kortetermijnresultaten van de

tegenstrijdige belangen van commissarissen of bestuur-

onderneming en haar doelen voor de langere termijn. Bij

ders spelen.

het vaststellen van bezoldigingsbeleid is een vergelijking gemaakt met hetgeen gebruikelijk is bij andere grotere

KPMG heeft aan ons gerapporteerd over haar onafhanke-

Nederlandse ondernemingen en daarover is geadviseerd

lijkheid ten opzichte van Imtech. In dit kader is onder meer

door Hay Group. Het bezoldigingsbeleid wordt ter goed-

aandacht besteed aan de honoraria van KPMG voor zowel

keuring voorgelegd in de aanstaande jaarlijkse Algemene

de controle, aan controle verwante werkzaamheden en

Vergadering van Aandeelhouders. Voor de hoofdlijnen van

overige werkzaamheden. Voorts heeft KPMG bevestigd dat

het bezoldigingsbeleid wordt verwezen naar pagina 11.

zij van Imtech onafhankelijk is in overeenstemming met de geldende beroepsvoorschriften.

In de aandeelhoudersvergadering van 20 april 2004 werd de heer Groenenboom herbenoemd. Voorts werd in deze

Wij danken de Raad van Bestuur en alle medewerkers voor

vergadering kennis gegeven van het in 2005 volgens roos-

de in het afgelopen jaar geleverde prestatie.

ter aftreden van de heren Jacobs en Van Veen. De heer Gouda, 7 maart 2005

Jacobs heeft zich verkiesbaar gesteld voor een periode van één jaar, teneinde in zijn opvolging als voorzitter te kunnen voorzien, mede gezien het aftreden van de heer Van Veen als vice-voorzitter. De Raad van Commissarissen

namens de Raad van Commissarissen

draagt de heer Jacobs voor herbenoeming voor deze perio-

Drs. A.G. Jacobs, voorzitter

de voor. Voor vervulling van de vacature door het aftreden

Ir. M.C. van Veen, vice-voorzitter

van de heer Van Veen draagt de Raad van Commissarissen de heer Van der Meer voor benoeming als vice-voorzitter voor een periode van vier jaar voor. Wij zijn de heer Van Veen veel dank verschuldigd voor zijn grote inzet gedurende vele jaren, gestoeld op een brede ervaring, ten bate van Imtech en onze Raad. De door de Raad van Commissarissen gehanteerde profiel-

Energy Contracting Infineon

schets is in 2004 bijgewerkt om specifieke deskundigheid

Technologies, München

te waarborgen ten aanzien van de aard van de onderne-

In de nieuwe 6.000 mede-

ming en haar activiteiten. Vaststelling zal geschieden na

werkers

bespreking

van

in

de

aanstaande

jaarlijkse

Algemene

Infineon

Vergadering van Aandeelhouders. De taakverdeling en

tellende

campus

halfgeleiderproducent Technologies

in

München verzorgt Imtech

werkwijze van de Raad van Commissarissen en zijn com-

voor 80 miljoen euro de

missies zijn vastgelegd in reglementen. Het algemene

complete outsourcing (ont-

reglement is in 2004 op onderdelen aangepast aan de

werp, inrichting, functioneel gebruik, bedrijfskosten, vijftien-

Nederlandse Corporate Governance Code en de reglemen-

jarig onderhoudscontract) van alle energievoorzieningen en

ten van de commissies zijn in 2004 vastgesteld. Zowel de

de optimale integratie hiervan in de primaire en secundaire

profielschets als de reglementen zijn via de website van

processen van Infineon. Dit is het grootse outsourcingsproject

Imtech (www.imtech.nl) toegankelijk.

op dit gebied in Duitsland.

13

PERSONALIA RAAD VAN COMMISSARISSEN

1

Drs. A.G. Jacobs (68)

Commissariaten

Belangrijke nevenfuncties







Voorzitter, benoemd in 2001, lopende termijn tot 2005

Joh. Enschedé BV (voorzitter),

Lid Beleggingscommissie PGGM, Lid Stichtingsraad

lid van de Auditcommissie

NV Kon. Nederlandsche Petroleum Mij. (voorzitter),

Prinses Beatrixfonds, Lid Raad van Toezicht

lid van de Honoreringscommissie

VNU NV (voorzitter), Buhrmann NV (vice-voorzit-

Stichting Nationaal Fonds Kunstbezit

lid van de Benoemingscommissie

ter), IHC Caland NV (vice-voorzitter), ING Groep NV

Voormalig Voorzitter Raad van Bestuur ING Groep NV

Ir. M.C. van Veen (69)

Commissariaten

Belangrijke nevenfuncties






Vice-voorzitter, benoemd in 1985, lopende termijn tot 2005

Koninklijke Volker Wessels Stevin NV (voorzitter),

Voorzitter Koninklijke Hollandsche Maatschappij

Voorzitter van de Honoreringscommissie

ABN AMRO Holding NV (vice-voorzitter),

der Wetenschappen, Voorzitter Bestuur Koninklijk

Voorzitter van de Benoemingscommissie

Akzo Nobel NV (vice-voorzitter), Corus Group Plc.

Concertgebouw Orkest, Voorzitter Bestuur

Voormalig Voorzitter Raad van Bestuur Koninklijke

(non-executive board member)

Nationale Stichting De Nieuwe Kerk te Amsterdam,

Hoogovens NV

Lid Executive Board RAND Europe

Prof.Dr. B. de Vries (66)

Commissariaten

Belangrijke nevenfuncties





Benoemd in 1995, lopende termijn tot 2007

F. van Lanschot Bankiers NV (vice-voorzitter),

Voorzitter van de Stichting START, Voorzitter START

Voorzitter van de Auditcommissie

NV Eneco, Quest International Nederland BV

Foundation, Voorzitter Centrale Plan Commissie,

Voormalig Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid

(voorzitter), USG NV

Voorzitter Bestuur Stichting Het Expertise Centrum

Drs. G.J. de Boer-Kruyt (60)

Commissariaten

Belangrijke nevenfuncties




Benoemd in 1999, lopende termijn tot 2007

C/TAC NV (voorzitter), Sara Lee/DE NV,

Raad van Toezicht Netherlands Development

Persoonlijk adviseur

Reed Elsevier NV, Allianz Nederland Groep NV

Organisation (SNV), Raad van Toezicht Common Purpose

Drs. P.J. Groenenboom (69)

Commissariaten

Belangrijke nevenfuncties





Benoemd in 2000, lopende termijn tot 2008

Philips Electronics Nederland BV (voorzitter),

Vice voorzitter Marketing Committee UEFA, Lid

lid van de Auditcommissie

Electrabel Nederland NV (voorzitter), Q-Park NV

Bestuur NOC*NSF, Vice-voorzitter Koninklijk Instituut

Voormalig Voorzitter Raad van Bestuur Internatio-Müller NV

(voorzitter), Tapijtfabriek H. Desseaux NV

voor de Tropen, Voorzitter Fonds voor de Topsport,

(voorzitter), NIB Capital NV

lid Bestuur Benificiantenraad Lotto, Bestuurslid SIC

E.A. van Amerongen (51)

Commissariaten

Belangrijke nevenfuncties




Benoemd in 2002, lopende termijn tot 2006

Lucent Technologies Nederland BV (voorzitter),

Voorzitter Raad van Toezicht Universiteit Twente,

Voormalig CEO Koninklijke Swets & Zeitlinger NV

HITT NV, Corus Group Plc (non-executive board

Raad van Toezicht Centraal Bureau Rijvaardigheid

member), ASM International NV, Koninklijke Swets & Zeitlinger NV

2

RAAD VAN BESTUUR

DIRECTIERAAD

Dr. Ir. R.J.A. (René) van der Bruggen (57)

K. (Klaus) Betz (49)

Dipl.-Ing. P. (Peter) Kronenberg (47)

voorzitter

lid directie Imtech Deutschland

lid directie Imtech Deutschland

Ir. J.A. (Jan) Casteleijn (55)

Ir. C.A.J. (Cees) van Laarhoven (56)

algemeen directeur Imtech Infra

algemeen directeur Imtech Technology

Drs. Ing. A.L.A. (Aart) van Gelder (58)

W. (Willy) Michielsen (61)

algemeen directeur Imtech Projects

algemeen directeur Imtech Belgium

A.F. (Jos) Graauwmans (47)

Drs. J.W. (Jan) Mussche RA (58)

directeur personeel & organisatie

directeur control Duitsland en Spanje

Drs. G.L.M. (Goof) Hamers (52)

Drs. C.A. (Kees) van Rooden RA (53)

algemeen directeur Imtech Marine & Offshore

financieel directeur

Mr. B.R.I.M. (Boudewijn) Gerner (53)

1

Alle commissarissen bezitten de Nederlandse nationaliteit.

2

De leden van de Raad van Bestuur maken deel uit van de

Drs. J.T.M. (Hans) van Happen (46)

Mr. M.E.J. (Mark) Salomons (43)

Directieraad.

algemeen directeur Imtech ICT

secretaris van de vennootschap

14

VERSLAG RAAD VAN BESTUUR

KERNPUNTEN


2004: goed jaar in niet eenvoudige marktomstandigheden:


EBITA: 78,1 miljoen euro (+ 5,8%), autonoom + 2,6%*




Omzet: 2.067 miljoen euro (– 1,5%)




Orderportefeuille: 2.110 miljoen euro (+ 1,2%)




Nettowinst: 45,4 miljoen euro (+ 3,2%)*




Winst per aandeel voor amortisatie goodwill: 1,93 euro (+ 6,0%)*




Bijzondere last inzake overtreding Nederlandse Mededingingswet: 8,0 miljoen euro




Handhaving dividend: 1,07 euro per gewoon aandeel




Imtech goed gepositioneerd voor verdere groei bij aantrekkende markten




Verwachting 2005: verdere toename bedrijfsresultaat bij aantrekkende markten in miljoen euro

2004

2003

2002

Netto-omzet

2.067

2.098

2.000

78,1

73,9

68,4

EBITA*

3,8

3,5

3,4

45,4

44,0

41,7

2.110

2.068

2.088

363

339

320

12.836

13.100

13.780

EBITA als % van de omzet* Nettowinst* Orderportefeuille Werkzaam vermogen, exclusief liquide middelen Aantal medewerkers per 31 december

*

Vóór bijzondere last inzake overtreding Nederlandse Mededingingswet.

IMTECH GOED GEPOSITIONEERD VOOR VERDERE GROEI

De toename van het bedrijfsresultaat kwam – door druk in

2004 is voor Imtech goed verlopen. In niet eenvoudige

en telecom) – met name tot stand door een goede gang

marktomstandigheden werd met een hoger resultaat bij

van zaken in België, Luxemburg, Duitsland, UK en Spanje

een lagere omzet naar tevredenheid gepresteerd. Het

en in de markten van ICT en maritieme technologie. En dat

bedrijfsresultaat voor amortisatie goodwill (EBITA) nam

terwijl ook in deze landen en markten de omstandigheden

met 5,8% toe tot 78,1 miljoen euro (2003: 73,9 miljoen

niet eenvoudig waren.

een aantal markten in Nederland (utiliteit, industrie, infra

euro), waarvan 2,6% autonoom. De nettowinst liet een toename van 3,2% zien tot 45,4 miljoen euro (2003: 44,0

Met het oog op de toekomst zal voor de activiteiten in de

miljoen euro). De omzet nam met 1,5% af tot 2.067 miljoen

Benelux veel afhangen van de ontwikkeling van de ver-

euro (2003: 2.098 miljoen euro). Deze hogere omzet in

schillende deelmarkten in Nederland, waar in 2004 sprake

2003 werd veroorzaakt door het in dat jaar opgeleverde

was van hevige prijsconcurrentie. De verwachting is dat

omvangrijke kantorencomplex AVIVA in Duitsland, waar-

hier in 2005 een kentering in zal komen. Hierbij spelen de

mee een omzet van circa 100 miljoen euro gemoeid was.

afgelopen jaren doorgevoerde aanpassing en stroomlij-

De orderportefeuille per 31 december 2004 nam daaren-

ning van de organisatie een rol, evenals een verscherpte

tegen met 1,2% toe en bedroeg 2.110 miljoen euro (2003:

strategische focus gericht op groeiende markten als onder-

2.086 miljoen euro). De winst per aandeel voor amortisatie

wijs, zorg en veiligheid. De kwetsbaarheid van de Benelux-

goodwill steeg met 0,11 euro naar 1,93 euro (+ 6,0%),

organisatie voor conjuncturele tegenvallers wordt hier-

gebaseerd op het gemiddeld aantal uitstaande aandelen

door aanzienlijk verminderd. Daarnaast neemt het belang

gedurende het verslagjaar. Bij deze cijfers is de bijzondere

van

last inzake overtreding Nederlandse Mededingingswet

Bovendien wordt in België en Luxemburg voortgaande

buiten beschouwing gelaten.

groei verwacht.

15

langdurige

maintenance-contracten

snel

toe.

VERSLAG RAAD VAN BESTUUR

schaalomvang en marktpositie die, ondanks per land en

BIJZONDERE LAST INZAKE OVERTREDING NEDERLANDSE MEDEDINGINGSWET

markt wisselende economische en marktomstandig-

Ten laste van het resultaat 2004 is een bijzondere last

heden, een stabiele ontwikkeling van omzet en resultaat

getroffen van 8,0 miljoen euro ter afwikkeling van de

waarborgen. Het succesvolle ‘trackrecord’ uit het verleden

financiële consequenties in verband met overtredingen

en de sterke positionering geven vertrouwen voor de toe-

door enkele Nederlandse dochterondernemingen van de

komst.

Mededingingswet in de periode vóór eind 2001. Deze over-

De activiteiten in Duitsland, UK en Spanje hebben een

tredingen houden verband met het vooroverleg dat toenBij de ICT- & Technology-activiteiten is het nog steeds

tertijd in de Nederlandse installatiebranche bij aanbeste-

wachten op een echt marktherstel, met name in de mark-

dingen stelselmatig plaatsvond. Imtech heeft hierover vrij-

ten van ICT en Telecom. De eerste tekenen van verbetering

willig de NMa (Nederlandse Mededingingsautoriteit) inge-

in deze markten hebben zich in 2004 voorgedaan, hetgeen

licht, in het tweede kwartaal van 2004 een intern onder-

ook tot uiting is gekomen in de ontwikkeling van de omzet

zoek uitgevoerd en de resultaten hiervan overhandigd.

en het resultaat. Zet het herstel zich door, dan zal dat lei-

Imtech heeft kennis genomen van de uitgangspunten

den tot een versnelling in de ontwikkeling van de resulta-

waarop de NMa zich baseert bij het vaststellen van de

ten in deze cluster. De versterking van de marktpositie

boetebeschikkingen voor overtredingen van de mededin-

door de acquisities in 2004 zal eveneens bijdragen aan

gingsregels in de GWW-sector (Grond-, Weg- en Water-

groei van het resultaat. De Maritieme en Technology

bouw). Gebruikmakend van onder andere deze uitgangs-

activiteiten van Imtech ontwikkelen zich bovendien goed,

punten heeft Imtech een beoordeling gemaakt van de

hetgeen ook in de nabije toekomst redenen geeft tot

mogelijk directe financiële consequenties van de in ver-

optimisme.

band met deze zaak lopende mededingingsrechtelijke procedures en de daarmee gemoeide kosten. De genomen

Imtech is dan ook goed gepositioneerd voor verdere groei

bijzondere last voorziet naar verwachting in de volledige

bij aantrekkende marktomstandigheden.

dekking van deze consequenties.

ACQUISITIES

DIVIDENDVOORSTEL

In 2004 heeft Imtech het aanwezige strategische portfolio

Doelstelling blijft 40% van het nettoresultaat exclusief

van activiteiten op een aantal fronten versterkt. De volgen-

bijzondere posten uit te keren aan aandeelhouders. Aan

de overnames (met specificatie van de omzet op jaarbasis)

de Algemene Vergadering van Aandeelhouders zal een

zijn gedaan:

dividend in contanten worden voorgesteld van 1,07 euro




BrightHouse, een specialist in ICT-projectmanagement:

per aandeel (2003: 1,07 euro). Dit voorstel komt neer op

5 miljoen euro;

een winstuitkering van 61% van het nettoresultaat vóór




Eniac, een IBM Software Partner: 14 miljoen euro;

de hierboven genoemde bijzondere last (2003: 63%), gelet




HST (HDW-Hagenuk Schiffstechnik), een specialist in

op het vertrouwen van de onderneming in de toekomst.

maritieme technologie: 36 miljoen euro;


Diverse kleinere acquisities: 1,4 miljoen euro:

Multifunctionele

–

Navision-activiteiten (ERP-dienstverlening: Enter-

technologie in Care & Cure

price Resource Planning) van Level Automatisering;

De zorg is een segment

IMServ (overgenomen van Invensys) en Spark

waarbinnen

Energy, beide gespecialiseerd in energiemanage-

Europa snel aan positie wint.

–

Het

ment; –

TLM Noord, specialist in infra-automatisering;

–

Belgische

en

Franse

parkeeractiviteiten

Imtech

in

competentiecentrum

Imtech Care & Cure richt zich op integrale, innovatie-

van

ve en multifunctionele tech-

Aspark/Bolore.

nologische dienstverlening in de complete zorgketen. Imtech

De totale koopsom bedroeg 38,6 miljoen euro. In totaal

biedt de nieuwste zorgconcepten en -processen en richt zich

zijn bij bovengenoemde bedrijven circa 300 medewerkers

op strategisch vastgoedmanagement. In 2004 werd voor tien-

werkzaam.

tallen miljoenen euro’s aan orders verworven.

17

VERSLAG RAAD VAN BESTUUR

STRATEGIE

Sterke punten zijn:

Imtech levert een samenhangend pakket van technische




het gecombineerd aanbieden van de technologieën

dienstverlening in de Benelux, Duitsland / UK / Spanje en

informatie- en communicatietechnologie, elektrotech-

de grotendeels internationale markt van ICT & Technology

niek en werktuigbouw met één aanspreekpunt voor de

(ICT, Technology, Maritiem en Telecom). Het gaat om de

klant;


combinatie van drie technologieën (informatie- en com-

de financiële kracht die klanten vertrouwen geeft in continuïteit van de onderneming;

municatietechnologie, elektrotechniek en werktuigbouw)


en vijf activiteiten (advies, ontwerp, installatie, onderhoud

‘leadership’ door schaalgrootte met sterke nationale

en beheer) die in vijf markten (utiliteit, industrie, infra,

posities (top-3 marktposities) en onderscheidende

maritiem en telecom) wordt aangeboden (zie achterin bin-

technische innovatie;


nenzijde omslag). Deze combinatie is in samenhang met

strategische allianties met derden en partnership-

de bereikte schaalgrootte onderscheidend en geeft Imtech

relaties met leveranciers van specifieke technologie-

een uniek profiel.

producten;


een decentrale klantgerichte organisatie waarbinnen

De markt van technische dienstverlening is een gefrag-

het fenomeen ‘ondernemerschap’ goed ontwikkeld is

menteerde markt waarin veel concurrenten in slechts één

en waar sprake is van een relatief lage overhead;


technologisch gebied opereren. Imtech kan vanuit één

succesvolle integratie van overnames in de organisatie, die als ‘multiplier’ voor verdere groei kunnen dienen;

aanspreekpunt hoogwaardige totaaloplossingen aanbie


den. Imtech realiseert toegevoegde waarde door diep-

de geboden hoge kwaliteit.

gaand inzicht in en kennis van (de primaire processen van) de klant, intensieve samenwerking met en voor de klant en

Zwakke punten zijn:

door een compleet en geïntegreerd aanbod van concepten




het nog onvoldoende beschikken over volledige en optimale domeinkennis van klanten;

en diensten. Klanten zijn hierdoor beter in staat zich op


hun eigen kernactiviteit(en) te richten.

de ontwikkeling van het kennispotentieel en managementvaardigheden in relatie tot de snelheid van de ontwikkeling op de markten waarin Imtech actief is;

De opbouw en versterking van de positie als multidisci


plinaire Europese technische dienstverlener zijn mede

het decentrale business-model maakt het optimaal

ingegeven door de trend bij opdrachtgevers om niet-kern-

intern samenwerken in een aantal gevallen niet een-

activiteiten, zoals engineering, ICT en onderhoud, niet

voudig, omdat de zelfstandige organisatieafdelingen

meer zelf uit te voeren, maar uit te besteden aan grote,

ieder voor zich worden afgerekend op hun prestaties.

multidisciplinaire spelers met één aanspreekpunt. Activiteiten op het gebied van elektrotechniek, werktuigbouw en ICT worden daarom gecombineerd aan de markt aangeboden, hetgeen Imtech in staat stelt aan die groeiende vraag tegemoet te komen en de toegevoegde waarde

Ecostroom Burgenland,

aanzienlijk te vergroten.

Oostenrijk Imtech

is

een

specialist

in energiemanagement. In Heiligenkreuz in Oostenrijk won Imtech een uitgeschreven competitie voor realisatie van een milieuvriendelijke

energiecentrale

met

een thermische capaciteit van 43,3 MW en een elektrische capaciteit van 11,6 MW. Deze innovatieve centrale gaat een groot deel van de regio Burgenland van ecostroom voorzien. Imtech is verantwoordelijk voor het concept, de engineering, het projectmanagement en de complete technologie.

18

VERSLAG RAAD VAN BESTUUR

Kansen zijn:

Publiek Private Samen-




het overnemen van alle niet-strategische technische

werking voor Montaigne

vraagstukken van klanten, zodat deze zich beter kun-

Lyceum, Den Haag

nen concentreren op hun eigen kernactiviteit(en);

Met Strukton en ISS Services

toenemende vraag van klanten naar duurzame tech-

heeft




nologische oplossingen en de laagste kostprijs gedu-

project

rende de levenscyclus van een technische oplossing,




(samen

(Publiek

Private

Samenwerking) op de onder-

gekoppeld aan de specifieke kennis van prestatiecon


Imtech

TalentGroep) het eerste PPS-

wijsmarkt in Nederland ver-

tracten en ervaring in Publiek Private Samenwerking;

worven. In opdracht van de gemeente Den Haag, de Stichting

het afdekken van de complete dienstverleningskolom

Confessioneel Onderwijs Lucas en diverse ministeries is een

gedurende de gehele levenscyclus van specifieke pro-

dertigjarig contract opgesteld voor het nieuwe Montaigne

ducten of diensten (Supply Chain Management);

Lyceum in Den Haag op basis van de Design, Build, Finance en

het nemen van initiatieven die leiden tot vroegtijdige

Maintain (DBFM) benadering.

en totale betrokkenheid bij projecten (‘main contractors rol’);



de toename van hoogwaardige ICT binnen de techno-

Actiepunten in de uitwerking van deze strategie zijn:

logie;




deling van technische competenties en ‘cross selling’;

nische dienstverleners;



sterke focus op groeimarkten, zoals energiemanagement, onderwijs, zorg en integrale veiligheid door bun-

toenemende vraag naar merkonafhankelijke tech


de groeiende marktniches van energiemanagement,

overnames op het gebied van ICT in met name Duits-

zorg, onderwijs en integrale veiligheid;

land, UK en België, teneinde hier de reeds sterke posi-

productverbreding en ‘cross selling’ bij het bestaande

ties in elektrotechniek en werktuigbouw te complete-

klantennetwerk.

ren;


versterking van positie in de UK, zowel in geografische

Bedreigingen zijn:

markten waarin Imtech nog niet actief is als op het




gebied van water- en afvalwaterzuivering;

toenemende concurrentie door voorwaartse integratie


door leveranciers, verbreding van disciplines en dien-







het door middel van overnames in industrieel onder-

sten door civiele aannemers en concurrentie van aan-

houd, elektrotechniek en – daarna – ICT afronden van

bieders uit andere landen;

de nationale positie in Spanje;


het toenemende risicoprofiel bij de trend naar verdere

vergroten van activiteiten in een aantal landen in Oost-

juridisering van de maatschappij in de vorm van ver-

Europa, vanuit bestaande marktposities (met name

hoogde aansprakelijkheid en claims;

vanuit Duitsland);


toenemende afhankelijkheid van grote leveranciers en

verdere internationalisering en versterking van de posities op het gebied van infra en in de maritieme

onderaannemers.

markt. Mede op basis van deze SWOT-analyse heeft Imtech een strategische blauwdruk opgesteld voor verdere groei.

Imtech beschikt voor een groot deel van deze strategische

De strategie richt zich op:

trajecten over voldoende ruimte voor het financieren van




handhaven van autonome groei;

aanvullende acquisities.




acquireren van hoogwaardige diensten met bijbeho-




rende marge in met name:

Acquisities moeten passen in de strategie, direct bijdragen

–

informatie- en communicatietechnologie;

aan de winst per aandeel, meetbare toegevoegde waarde

–

ontwerp en advies (engineering);

realiseren, beschikken over capabel management en

–

technisch onderhoud en beheer.

synergetische mogelijkheden bieden.

voortzetting van de Europese expansie.

19

VERSLAG RAAD VAN BESTUUR, BENELUX

BENELUX De activiteiten in de Benelux ontwikkelden zich in 2004 per saldo minder positief. Bij een toenemende omzet (732 miljoen euro tegenover 728 miljoen euro in 2003, een toename van 0,5%) daalde de EBITA* tot 25,2 miljoen euro, tegen 29,3 miljoen euro in 2003, een afname van 14,0%. De orderportefeuille groeide met 0,7% tot 771 miljoen euro per 31 december 2004 (2003: 766 miljoen euro). Met name de activiteiten in de markten utiliteit, industrie en infra stonden in Nederland onder zware druk, maar groeiden in België en Luxemburg. In de markt voor technisch beheer en onderhoud realiseerde Imtech een sterke groei in alle landen. 2004

in miljoen euro

2002

Netto-omzet

732

728

696

EBITA*

25,2

29,3

29,9

3,4

4,0

4,3

771

766

754

87

70

63

5.630

5.810

5.797

EBITA als % van de omzet* Orderportefeuille Werkzaam vermogen, exclusief liquide middelen Aantal medewerkers per 31 december

*

2003

Vóór bijzondere last inzake overtreding Nederlandse Mededingingswet.

PROFIEL EN AANPAK

Imtech creëert duurzame technologische oplossingen

Door de bundeling van de kerncompetenties elektrotech-

tegen de laagste integrale kostprijs, waarbij klanten hun

niek, werktuigbouw en informatie- en communicatietech-

producten en diensten gedurende de gehele levensduur

nologie is Imtech in de Benelux één van de sterkste multi-

efficiënter en effectiever kunnen aanwenden of produce-

disciplinaire technische dienstverleners (top-3-speler).

ren in een optimale werk(plek)omgeving.

Imtech is actief in de markten utiliteit, industrie en infra, op het gebied van nieuwbouw, upgrading, renovatie,

De strategie richt zich op het aanbieden van totaaloplos-

beheer en onderhoud. In Nederland telt Imtech twee divi-

singen met een steeds hogere toegevoegde waarde. Dit

sies: Imtech Projects, inclusief Imtech Maintenance (omzet

vertaalt zich in bundeling van technische competenties en

476 miljoen euro) en Imtech Infra (omzet 100 miljoen

intensieve interne samenwerking zowel binnen als buiten

euro). In België is Imtech via Imtech Belgium (omzet 127

de Benelux-organisatie, bijvoorbeeld in de zorg, het onder-

miljoen euro) actief. In Luxemburg opereert Imtech via

wijs en op het gebied van integrale veiligheid. Het doel is

Paul Wagner et Fils (omzet 29 miljoen euro). Met tientallen

om tot vroegtijdige participatie in projecten te komen,

vestigingen en competentiecentra beschikt Imtech over

waarbij Imtech – al of niet in combinatie met derden – ver-

complete dekking in de Benelux.

antwoordelijk is voor de invulling van de complete technologie, inclusief het technisch onderhoud en beheer. De

Hoofdkantoor Dexia BIL,

financiële kracht van Imtech maakt het mogelijk te partici-

Luxemburg

peren in financiering, bijvoorbeeld in de vorm van Publiek

Vermogensspecialist

Dexia

Private Samenwerking (PPS). Consultancy en hoogwaardig

BIL, Dexia

Inter-

projectmanagement maken integraal deel uit van de aan-

nationale Luxembourg, rea-

geboden totaalconcepten. Imtech ontwikkelt zich steeds

Banque

liseert in fasen een nieuw hoofdkantoor totale

met

een

oppervlakte

van

meer tot ‘kennisbedrijf’ in plaats van ‘capaciteitsaanbieder’. Hierbij wordt waar nodig en gewenst samengewerkt met andere sterke spelers in de markt.

80.000 m 2 in Belval-Ouest te Luxemburg. Het kantoor telt zeventien etages en is 73 meter hoog. In combinatie is Imtech hier verantwoordelijk voor alle technische oplossingen, waaronder een modern gebouwbeheersysteem.

20

VERSLAG RAAD VAN BESTUUR, BENELUX

ORGANISATIE

Lloyd Hotel, Amsterdam

De organisatie in Nederland in de markten utiliteit, indu-

Het

strie en infra werd aangepast aan de slechte marktsituatie.

Hotel in Amsterdam, vroeger

De strategische focus op ‘kennisbedrijf’ resulteerde in toe-

een hotel voor reizigers van

nemende aandacht voor engineering en projectmanage-

de Holland Amerika Lijn, is

monumentale

Lloyd

omgebouwd tot een cultu-

ment. Tegelijkertijd werd de samenwerking tussen diverse

rele ambassade. Het hotel

Imtech-divisies geïntensiveerd: Imtech-brede bundeling

richt zich op de culturele,

van competenties en ervaring leidt tot een hoge toege-

kunstzinnige

voegde waarde en meer commerciële slagkracht.

en

culinaire

doelgroep en kent vele gezichten: luxe en minder luxe kamers, kamers met luxe keukens, muziekateliers, podia, zalen, een

Om de positie in het noorden van Nederland in automati-

24-uurs restaurant etc. Imtech realiseerde alle technische

sering van water- en afvalwaterzuiveringsinstallaties te

oplossingen.

versterken, werd TLM Noord overgenomen. Op het gebied van energiemanagement is Imtech

van onder andere het Flevo Ziekenhuis (Almere) en het Nij

Measurement Solutions opgericht. In de nieuwe business

Smellinghe Ziekenhuis (Drachten). De eerste verkenningen

unit zijn de recente acquisities IMServ (een in energie-

werden uitgevoerd in de markt van Zotels (Zorg-Hotels) en

metingen gespecialiseerd en gecertificeerd meetbedrijf

zorgboulevards (bundeling van medische expertise op één

van Invensys) en de Nederlandse meetactiviteiten van

locatie). Samen met Sturkenboom & Partners en Volker

Spark Energy samengebracht. Daarmee is de positie in het

Wessels participeerde Imtech in HZC, Het Ziekenhuis

technisch beheer en onderhoud versterkt.

Consortium, met als doelstelling delen van de exploitatie van ziekenhuizen over te nemen.

GANG VAN ZAKEN Utiliteit

Opdrachtgevers zijn zich in toenemende mate bewust van

De investeringen in de utiliteitsmarkt in Nederland waren

risico’s en gevaren. Daarmee groeit de behoefte aan veilig-

op een laag niveau. De overtuiging is aanwezig dat het

heid. In dit kader werd Imtech Security opgericht. Imtech

dieptepunt in 2004 bereikt is, maar marktherstel kan nog

Security biedt integrale, gecertificeerde totaaloplossingen

enige jaren duren. Dit heeft opnieuw geleid tot toenemen-

voor veiligheidsvraagstukken. Primaire aandachtsgebied is

de concurrentie en margedruk. Dientengevolge vond er

de utiliteit, maar ook in de industrie en op de inframarkt is

onder kleine spelers een eerste sanering plaats, maar nog

Imtech Security actief. Ook dit initiatief werd enthousiast

steeds was er een constante druk op het prijsniveau.

ontvangen, zo blijkt uit de gestaag groeiende orderstroom,

Imtech anticipeerde reeds vorig jaar op deze marktontwik-

met opdrachten van onder meer de Rabobank, Bank

kelingen met een strategische koerswijziging richting

Nederlandse Gemeenten, RET en Yamanouchi.

hogere toegevoegde waarde. In het verslagjaar is dit verder geconcretiseerd voor de marktsegmenten zorg, inte-

Ook de vraag naar sprinklertechnologie nam toe. Imtech is

grale veiligheid en onderwijs.

marktleider in Nederland en biedt opdrachtgevers in met name de retail en logistieke sector kostenefficiënte totaal-

In de zorg dringen technologische oplossingen steeds ver-

oplossingen die aan de hoogste verzekeringseisen vol-

der door, niet alleen in de gebouwen maar ook in het medi-

doen. Een goede voorbeeld was het nieuwe distributiecentrum van Ricoh in Bergen op Zoom (47.000 m2).

sche proces. Het opgerichte Imtech Care & Cure is thuis in alle technische disciplines, heeft ruime ervaring in de zorg en sluit goed aan bij de trend naar vraaggestuurde zorg (de

In de onderwijsmarkt ligt de focus op stringente budgette-

patiënt centraal) en strategisch vastgoedmanagement.

ring. In dit kader is er veel belangstelling voor pro-actief

Dankzij een geïntegreerde technologische visie èn aanpak

huisvestingsmanagement. Schoolgebouwen moeten aan

is het mogelijk de laagste exploitatiekosten gedurende

de laagste integrale kostprijs gedurende de totale levens-

de complete levenscyclus (Total Cost of Ownership) te

duur voldoen. Samen met de externe partners Strukton en

realiseren. ICT vervult hierbij een belangrijke rol. Het

ISS werd TalentGroep opgericht. De ambitie is marktleider

initiatief werd goed in de markt ontvangen met orders

te worden op het gebied van Publiek Private Samen21

VERSLAG RAAD VAN BESTUUR, BENELUX

Multidisciplinair onderhoud

In België wist Imtech te profiteren van de doorgevoerde

Belgacom, Brussel

bundeling van voorheen vijf juridische entiteiten tot één

In de Belgacom Towers, het

organisatie. In België acteert Imtech met drie hoofdactivi-

180.000 m 2 grote hoofd-

teiten in zowel Vlaanderen, de regio Brussel als Wallonië:

kantoor van Belgacom in

Engineering, Projects en Maintenance. Imtech behoort tot

Brussel, is Imtech vijf jaar

de selecte groep van ondernemingen die voldoen aan de

verantwoordelijk voor het

hoogste erkenning (klasse 8). Commerciële slagkracht en

multidisciplinair onderhoud

marktpositie werden opnieuw versterkt. Dit compenseer-

en beheer op basis van een

de niet eenvoudige marktomstandigheden en prijsdruk.

totale waarborg, inclusief preventief en correctief onderhoud. Imtech zorgt voor het complete energiebeheer, een comfortabel klimaat, optimale veiligheid, structureel functionerende

In Brussel trok de vastgoedmarkt aan onder invloed van de

elektriciteit en bacteriologisch zuiver water.

uitbreiding van de Europese Unie en de groeiende financiële markt en hotelsector. Vorig jaar wist Imtech een belangrijk deel van de technologie in de nieuwe 109 meter

werking (PPS) in onderwijshuisvesting. Met de verwerving

hoge Dexia-toren (Tour Centre International Rogier) te ver-

van het eerste PPS-project voor het Montaigne Lyceum in

werven, een opdracht die doorloopt tot en met 2006. Dit

Den Haag (een school voor hoger onderwijs van circa 10.000 m2 en 1.200 leerlingen) werd een doorbraak

jaar werden een groot kantoorpand van de bank KBC, als-

bereikt. TalentGroep is verantwoordelijk voor ontwerp,

Sofitel en SAS Radisson verworven. In Vlaanderen werd met

bouw, exploitatie, complete financiering, inrichting, volle-

de engineering en uitvoering van de duurzame technologie

dige technologie en alle facilitaire services, inclusief het

in het nieuwe Vlaams Administratief Centrum (VAC) een

beheer en onderhoud voor een periode van dertig jaar.

begin gemaakt, één van de meest duurzame gebouwen in

Andere aansprekende orders in het onderwijs waren:

Europa. In Wallonië werd in Louvain la-Neuve de technolo-

Universiteit

gie in het winkelcentrum ‘L’Esplanade’ verworven.

van

Amsterdam,

Universiteit

mede het ‘Waterloo Office Park’ en nieuwe hotels van

Twente,

Avansschool Den Bosch en het Atlas College Edam. Een bijzonder project was de nieuwbouw van de Hogeschool voor

Het multidisciplinaire technisch beheer en onderhoud

de Kunsten in Arnhem, de eerste volledig ondergrondse

groeide wederom. De dienstverlening werd uitgebreid

school in de Benelux.

richting waterbehandeling en legionellabehandeling. Teleen energiebeheer kregen extra aandacht. Fortis en ING

Als marktleider in technisch beheer en onderhoud onder-

breidden hun bestaande contracten uit. Voor Belgacom

scheidt Imtech zich door innovatieve prestatiecontracten

werd een derde datacenter in onderhoud genomen. Bij de

met hoge toegevoegde waarde. De marktomstandigheden

Europese Unie en de Stad Brussel werden onderhouds-

en prijsconcurrentie vergden veel inzet en creativiteit om

contracten verlengd.

groei van activiteiten tegen goede marges te waarborgen. Belangrijke contracten waren: ruim één miljoen vierkante

In Luxemburg is Imtech (Paul Wagner et Fils) de enige

meter kantoren van de Rijksgebouwendienst in de regio

grote multidisciplinaire technische dienstverlener. In

Den Haag (waaronder de Tweede Kamer, Binnenhof en een

publieke gebouwen (overheid, gemeenten, zorg) was de

groot aantal ministeries), vijfhonderd postdistributiecen-

markt neutraal, maar de private markt liep opnieuw terug.

tra van TPG Post, Essent, World Trade Center Amsterdam,

Enige compensatie was er in de uitbreiding van de Euro-

de Universiteit van Amsterdam en de omvangrijke Nike-

pese Unie. Grote kantorenprojecten waarin Imtech verant-

Campus in Hilversum. Speciale aandacht ging uit naar

woordelijk was voor de complete technologie waren de

leegstandsonderhoud

gebouwbeheer.

eerste fase van het nieuwe hoofdkantoor van Dexia BIL

Het eerste EnergiePrestatieAdvies (EPA) werd verstrekt aan

(Banque Internationale Luxembourg) en de tweede fase

Banner Pharmacaps in Tilburg. Verdere groei van deze acti-

van het Drosbach-gebouw. In de zorgsector was de positie

viteit ligt in het verschiet.

snelgroeiend. Een nieuwe opdracht was de complete tech-

en

intelligent

nische inrichting van honderden patiëntenkamers (onder andere individuele zusteroproepsystemen, telefonie, radio, tv) in het Centre Hospalitier du Nord. De activiteiten op het 22

VERSLAG RAAD VAN BESTUUR, BENELUX

gebied van beheer en onderhoud en technisch gebouwma-

In België was sprake van een aarzeling in investeringen

nagement werden versterkt. Ook in dit segment is Imtech

met een concentratie in procesverbetering, upgrading en

nu marktleider.

renovatie. De situatie in de veevoeder- en voedselindustrie was slecht, hetzelfde geldt voor de auto-industrie. Imtech

Industrie

wist wel opdracht te krijgen voor een aanpassing van de

In de industrie was in Nederland nauwelijks sprake van

industriële automatisering bij Volvo. Compensatie bood de

nieuwbouw. Voor het enige grote nieuwbouwproject, een

farmacie. Hier heeft Imtech inmiddels een goede reputatie

hoogrendementafvalverwerkingscentrale van het Afval

opgebouwd en werkte voor opdrachtgevers als Janssen

Energie Bedrijf Amsterdam, wist Imtech opdracht te ver-

Pharmaceutica, Glaxo Smith Kline Beecham en Pfizer. Als

werven. Dit project, een goed voorbeeld van Design &

afgeleide was Imtech ook in toenemende mate actief in de

Build, is kenmerkend voor de toegevoegde waarde van

farmaceutische verpakkingsindustrie, bijvoorbeeld bij

Imtech. Vanuit de sterke marktpositie en een brede bunde-

Wolffs en Peurna (Pfizer). Ook zorgde de ‘uitrol’ van UMTS

ling van technische competenties wordt steeds vaker de

voor extra activiteiten op het gebied van midden- en hoog-

verantwoordelijkheid voor full service contracting geno-

spanning. Daarnaast groeiden de engineering-contrac-

men. Dit geldt vooral in de licht aantrekkende markt van

ting-activiteiten in de logistieke sector (warehousing, dis-

stops, revamps, upgrading, renovatie en optimalisatie. Het

tributiecentra etc.). Imtech verwierf orders voor logistieke

toenemende aantal technische toetreders uit de utilitaire

centra van onder meer De Post en Abott.

markt zorgde wel voor margedruk. Imtech was onder meer betrokken bij de upgrading van Shell Chemicals, een uit-

Infra

breiding bij Outokumpo, een renovatie bij Evides en een

De inframarkt in Nederland ontwikkelde zich niet gunstig

turn-around bij Netherlands Refining Company. Bij Nerefco

door afnemende overheidsbestedingen, afronding van

(een raffinaderij van BP) en Solvay werden meerjarige

grote railprojecten en concurrentie met energiebedrijven.

onderhoudscontracten verworven. De activiteiten op het

Hierdoor stonden marges onder druk. Doelstelling is

gebied van industriële automatisering vertoonden een

Imtech Infra verder te verbreden van ‘capaciteitsaanbieder’

sterke groei met orders van Vitens, Solvay, Teijin Twaron en

(‘installateur plus’) naar een pro-actief ‘kennisbedrijf’.

Gasunie en diverse automatiseringsprojecten bij Frico

De strategie richt zich op beheersing van de totale keten,

Campina Dairy Food (FCDF). De export van industriële

het aangaan van strategische samenwerking met derden,

technologie op het gebied van olie en gas naar met name

export van kennis naar het buitenland en acquisities in

Afrika en Azië verliep bevredigend. Grote projecten in dit

buurlanden. Op diverse fronten werd vooruitgang

segment waren de upgrading van vijf flowstations in het

geboekt. Imtech Infra was bovendien één van de oprichters

Cawthorne Channel Further Oil Development Project en

van Imtech Security (zie pagina 21).

de bouw van een powerstation voor Chevron, beide in De positie op de railinframarkt werd versterkt. Als erkend

Nigeria.

spoorwegaannemer is Imtech onder meer betrokken bij delen van de Hogesnelheidslijn, de verplaatsing van een Upgrading security hoofd-

station in Swalmen in verband met omlegging van de A 73,

kantoor Ohra, Arnhem

de aanpassing van het tracé Roosendaal – Lage Zwaluwe

Optimale veiligheid is alleen

en uitbreiding van de railcapaciteit bij het station Utrecht.

te realiseren door een uitge-

Teneinde de gesloten railinframarkt verder te ontsluiten

kiend samenspel van tech-

heeft Imtech samen met Dura Vermeer en Arcadis de joint

nologie, richtlijnen, proto-

venture ‘Asset Rail’ opgericht, die inmiddels door ProRail is

collen, procedures en bouwkundige

oplossingen.

gecertificeerd als complete onderhoudsaannemer op het

Dat

spoor. Verdere progressie kwam tot stand door een

vraagt om een hoge graad van automatisering en integratie van systemen en databases.

opdracht van 73 miljoen euro voor projectmanagement,

Imtech Security is in Nederland een top-3-speler in de markt

engineering en uitvoering van de complete technologie

van integrale veiligheid en verzorgde de technologische upgra-

voor besturing, beveiliging en communicatie in vijf tunnels

ding van de security in het hoofdkantoor van verzekeraar Ohra.

voor de Betuweroute (de 160 kilometer lange goederenlijn tussen Rotterdam en het Europese achterland). Een inno23

VERSLAG RAAD VAN BESTUUR, BENELUX

vatief traject was de ontwikkeling van zogenoemde elek-

Hogesnelheidslijn België

tronische baancodegevers. Deze bepalen met welke snel-

De Nationale Maatschappij

heid treinen op bepaalde trajecten kunnen rijden. Imtech

der Belgische Spoorwegen

ontwikkelde een multi-inzetbaar type en kreeg opdracht

verzorgt de aanleg van de

voor de realisatie van 3.500 exemplaren.

HST-Noord,

de

hogesnel-

heidslijn van Nederland naar Antwerpen. Via een tunnel

De unieke kennis en kunde op het gebied van verkeers-

bereiken de hogesnelheids-

technologie en verkeersmanagementcentrales maken

treinen Antwerpen-Centraal.

export van diensten mogelijk. In dit kader werd een strate-

Imtech is, in combinatie, verantwoordelijk voor het projectma-

gische alliantie gesloten met Delcan, een internationale

nagement en de tunnelinformatietechnologie. Ook wordt de

specialist in Traffic Management Technology. Doel is ver-

spoorcapaciteit op het Centraal Station van Antwerpen

werving van internationale opdrachten. Samen met de

verdubbeld. Imtech verzorgt hier de complete zwakstroom-

lokale partner GEC-Services uit Hongkong ontving de

technologie.

alliantie opdracht voor een verkeersmanagementsysteem op Route 8, een nieuwe snelweg nabij Hongkong. Een tweede order was de renovatie van een verkeerscontrole-

In België is Imtech actief (samen met GTI-Fabricom en

systeem in de bestaande Lion Rock tunnel in Hongkong.

Strukton) betrokken bij de aanleg van de nieuwe tunnel voor de Hoge Snelheidslijn. Voor ELIA, de beheerder van het

Op het gebied van hoogspanning, openbare verlichting en

Belgische hoogspanningsnet, werden hoogspannings-

infra-consultancy werd progressie geboekt. Voor TenneT,

opdrachten uitgevoerd.

de beheerder van het Nederlandse hoogspanningsnet, werden meerdere onderhouds- en uitbreidingsactiviteiten

Ook in Luxemburg is Imtech in toenemende mate actief.

uitgevoerd. Op de geliberaliseerde markt van openbare

Na de succesvolle implementatie van de veiligheids-

verlichting werden grote onderhoudscontracten van de

technologie in de Markusbiergtunnel vorig jaar werd een

gemeenten Amsterdam, Amstelveen en Aalsmeer verkre-

begin gemaakt met een vergelijkbaar project voor de

gen. Voor intelligente verlichting met radardetectie werd

Gusselerbiergtunnel.

een belangrijke energiebesparingsprijs verkregen. Imtech verwierf de order voor technologische aanpassingen voor

TOEKOMST

de spitsstrookverbreding op de A 50 en maakt deel uit van

In de Nederlandse utiliteitsmarkt zal het ingezette traject

een consortium voor de verdubbeling van de N 31 nabij

naar

Leeuwarden. De financiering, het ontwerp en de bouw als-

Bestaande initiatieven in de zorg, op het gebied van inte-

mede het onderhoud van dit wegdeel zijn door Rijks-

grale veiligheid en in het onderwijs zullen met kracht wor-

waterstaat als PPS-project aanbesteed. Infra Engineering

den doorgezet. Nieuwe initiatieven op het gebied van

maakte goede voortgang op het gebied van verkeers- en

energiemanagement, sprinklertechnologie en werkplek-

verlichtingstechnische consultancy. Ook de in 2004 gestar-

automatisering zullen worden gestart. Op het gebied van

te advisering rondom parkeermanagement ontwikkelde

beheer en onderhoud zal middels investeringen in ICT de

zich goed.

dienstverlening aan klanten naar een nog hoger niveau

‘kennisbedrijf’

verder

worden

geïntensiveerd.

worden gebracht. Op het gebied van digitale registratie werd in opdracht van ProRail een begin gemaakt met de digitalisering van het

In de Nederlandse industriële markt zal Imtech zich na een

tekenwerk voor de opdracht voor besturing, beveiliging en

integratieslag met vernieuwd elan op drie fronten presen-

communicatie in vijf tunnels in de Betuweroute. Voor het

teren: installatietechniek, industrial maintenance en EPC

Ministerie van Landbouw, Natuur en Visserij werd gestart

(Engineering Procurement Contracting). Vooral de laatste

met digitalisering van de registratie van landbouw-

activiteit zal de toegevoegde waarde verder vergroten.

percelen.

Daarnaast wordt door middel van overnames gestreefd naar uitbreiding van het dienstenpakket in de werktuigbouw en op het gebied van ‘rotating equipment’.

25

VERSLAG RAAD VAN BESTUUR, BENELUX, DUITSLAND, UK EN SPANJE

Speerpunten in België en Luxemburg zijn het continueren

In de inframarkt zullen bestaande nationale en internatio-

van de autonome groei en de mogelijke overname van

nale samenwerkingsverbanden verder geïntensiveerd

bedrijven teneinde ook hier invulling te geven aan de

worden. Vanuit Nederland zullen de Belgische en Duitse

Imtech-strategie.

markt intensief worden verkend met het oog op verdere versterking. Ook in de railinframarkt worden eventuele overnames niet uitgesloten.

D U I T S L A N D, U K E N S PA N J E De activiteiten in Duitsland, UK en Spanje ontwikkelden zich in 2004 positief. De omzet nam 6,2% af tot 900 miljoen euro (2003: 959 miljoen euro). Deze lagere omzet werd veroorzaakt door het in 2003 opgeleverde omvangrijke kantorencomplex AVIVA in Duitsland, waarmee een omzet van circa 100 miljoen euro gemoeid was. De EBITA bedroeg 41,2 miljoen euro, tegen 35,1 miljoen euro in 2003, een toename van 17,4%. De orderportefeuille nam met 3,3% af tot 912 miljoen euro (2003: 943 miljoen euro). In Duitsland, waar Imtech marktleider is in de markten utiliteit en industrie, werd wederom een hoger resultaat behaald dan in 2003. Dit was het zevende jaar op rij dat Imtech hier beter presteerde. Imtech bevestigt hiermee haar ‘trackrecord’ op de Duitse markt. De expansie vanuit bestaande marktposities naar een aantal landen in Oost-Europa verliep goed. Het in 2003 in de UK overgenomen Meica heeft goed gepresteerd. Ook Spanje ontwikkelde zich positief. 2004

2003

2002

Netto-omzet

900

959

943

EBITA

41,2

35,1

29,3

4,6

3,7

3,1

Orderportefeuille

912

943

928

Werkzaam vermogen, exclusief liquide middelen

149

117

133

4.173

4.324

4.674

in miljoen euro

EBITA als % van de omzet

Aantal medewerkers per 31 december

PROFIEL EN AANPAK

tentiecentra en separate business units voor maritieme

Met een omzet van 741 miljoen euro en 3.809 medewer-

technologie en ICT. De activiteiten zijn geconcentreerd in

kers is Imtech Deutschland, met een historie die teruggaat

de as Düsseldorf – Frankfurt – Stuttgart – München, het

tot 1858, veruit de grootste multidisciplinaire technische

hart van de Duitse economie. Ten behoeve van het via

dienstverlener op de Duitse markt. Het vanuit één aan-

bestaande klantcontacten opbouwen van posities in een

spreekpunt aanbieden van hoogwaardige multidiscipli-

aantal landen in Oost-Europa is er een beperkt aantal

naire totaaloplossingen (de combinatie van elektrotech-

eigen steunpunten.

niek, werktuigbouw en ICT) in de utiliteit en industrie vormt de basis van de sterke groei in de afgelopen jaren.

Imtech Deutschland beschikt over een hoogwaardig en

Imtech richt zich hierbij op Life Cycle Management in de

gerenommeerd R&D-centrum: het ZIT (Zentralbereich

utiliteit en het bieden van toegevoegde waarde in de

Ingenieurstechnik) in Hamburg. Dit centrum maakt het

industrie.

mede mogelijk om in een vroegtijdig stadium bij projecten betrokken te zijn en nieuwe producten en diensten te ontwikkelen.

De organisatie telt zes regionale hoofdkantoren in Hamburg, Berlijn, Düsseldorf, Frankfurt, Stuttgart en München en zestig lokale steunpunten. Hiermee is sprake

In Engeland bezit Imtech sinds de overname van Meica in

van landelijke dekking. Daarnaast zijn er diverse compe-

2003 (omzet: 122 miljoen euro) goede posities op de markten 26

VERSLAG RAAD VAN BESTUUR, DUITSLAND, UK EN SPANJE

van utiliteit en infra, maar is ook actief in de industriële

GANG VAN ZAKEN

markt. De activiteiten in utiliteit en industrie zijn beperkt

Duitsland

tot de regio zuidoost-Engeland (Groot-Londen), waar spra-

De Duitse economie liet in 2004 een groei zien van 1,7%,

ke is van een substantieel marktvolume. Imtech behoort in

maar leunde daarbij vooral op de export. De binnenlandse

deze regio tot de top-10-spelers. In de inframarkt is Imtech

investeringen bleven hangen op het relatief lage niveau

landelijk actief en behoort het tot de landelijke top-5 met

van 2003. In de voor Imtech relevante markten betekende

unieke kennis van ontwerp, bouw, onderhoud en beheer op

dit aarzeling in de beslissingen over de daadwerkelijke

het gebied van drinkwater- en afvalwaterzuivering.

start van projecten. Ondanks deze bijzondere marktomstandigheden werd goede vooruitgang geboekt.

Op de Spaanse markt onderscheidt Imtech zich door com-

Imtech bewees zijn leidende positie op de markt en reali-

plete werktuigbouwkundige dienstverlening met goed

seerde wederom een groei in omzet en resultaat.

ontwikkelde management- en controlesystemen. Met name in de belangrijkste economische regio’s rond

Van de diverse regio’s presteerden de regio’s Zuidoost

Barcelona, Madrid en Valladolid is Imtech actief. De omzet

(München) en Zuidwest (Stuttgart) uitstekend, de regio’s

bedraagt 38 miljoen euro, waarmee Imtech in de gefrag-

Oost (Berlijn) en Noord (Hamburg) en Midden (Frankfurt)

menteerde Spaanse markt tot de grotere technische

redelijk tot goed. De regio West (Düsseldorf) behaalde een

dienstverleners behoort.

lager resultaat dan in 2003. De business unit ICT en de business unit Schiffbau-/Dockbautechnik (maritieme

ORGANISATIE

technologie) presteerden respectievelijk beter en iets min-

In Duitsland werd de laatste fase van de integratie van de

der in vergelijking met 2003.

voorgangers van Imtech Deutschland (Rud. Otto Meyer en Rheinelektra Technik) afgerond. Dat ging, mede door niet

Utiliteit

eenvoudige marktomstandigheden, gepaard met een

In de utiliteitsmarkt was sprake van een beperkte vraag

afname van het aantal arbeidsplaatsen. Ten behoeve van

naar gebouwen, hetgeen in alle regio’s leidde tot relatief

versterking van de positie in een aantal landen in Oost-

hoge leegstand en prijsdruk. Er waren weinig nieuwbouw-

Europa werd, naast bestaande steunpunten in Polen en

initiatieven en de nadruk lag op technische verbeteringen,

Tsjechië, ook een steunpunt in Roemenië geopend.

renovatie en herbestemming. De concurrentie nam toe, vooral van bouwondernemingen die additionele techni-

In de UK en Spanje werd de organisatie uitgebreid. In

sche diensten zonder eigen competenties aanboden.

Spanje vond verdere uitbouw van de activiteiten plaats

Dankzij het complete dienstenpakket (elektrotechniek,

door opening van een vestiging in Valencia. Na Madrid en

werktuigbouw, ICT), kon Imtech deze concurrentie weer-

Barcelona is dit het derde economische gebied in Spanje.

stand bieden. De sterke positie van Imtech’s R&D Centrum ZIT werd bewezen met simulatietechnologie in een groot aantal

Olympiastadion, Berlijn

projecten, waaronder nieuwe musea voor Mercedes en

Het monumentale Olympia-

speelgoedproducent Steiff. Het ZIT richtte zijn research-

stadion in Berlijn, daterend

inspanningen ook op de utilitaire renovatiemarkt. In veel

uit

compleet

Duitse steden bevinden zich op goede locaties gebouwen

gerenoveerd en uitgebreid

die vanwege hun slechte technische staat moeilijk te ver-

1936,

werd

met VIP-loges, luxe business

huren zijn. Voor deze gebouwen werd een nieuwe techno-

seats en ondergrondse parkeergarages,

oefen-

logie (PCM) ontwikkeld, die koude nachtlucht tijdelijk

en

opslaat om overdag koelcapaciteit te genereren. Hierdoor

kleedruimten. Imtech verzorgde een belangrijk deel van de technologie, inclusief een

wordt bij renovatie de airconditioning overbodig, waarmee

ingenieus lichtconcept (‘Ring of Fire’). Dit geeft ’s avonds de

een aanzienlijke kostenbesparing mogelijk is. Deze innova-

indruk dat het dak als een stralende ring boven het stadion

tie versterkte de concurrentiepositie. Imtech richtte zich

zweeft.

vooral op bijzondere projecten, zoals de complete vernieuwing van het monumentale Olympiastadion in Berlijn en 27

VERSLAG RAAD VAN BESTUUR, DUITSLAND, UK EN SPANJE

de upgrading van de technologie in de hoofdtribune van

dat er veel aandacht is voor kostenverlaging voor techni-

het Formule-1-circuit Hockenheimring. Een technologisch

sche voorzieningen. Imtech kan opdrachtgevers hierbij van

hoogstandje nabij Berlijn was de ombouw van een voor-

dienst zijn met:

malige productiehal voor zeppelins tot een tropisch para-




objectgeoriënteerd energiemanagement dat leidt tot

dijs dat uniek is voor Europa. Imtech was in dit project ver-

lagere kosten. Hoogwaardige simulatietechnologie

antwoordelijk voor de gehele technische infrastructuur.

stelt Imtech in staat om opdrachtgevers het beste advies te geven en interessante energy contractingmodules aan te bieden;

Op de nieuwbouwmarkt onderscheidde Imtech zich in


Düsseldorf met orders voor de complete technische inrich-

projectgeoriënteerde diensten door de volledige verantwoordelijkheid voor de complete technologie op

ting van het nieuw vijfsterrenhotel Interconti (Intercontinental) en Media Tower (19 verdiepingen, 75.000 m2).

zich te nemen, van ontwerp en engineering tot en met realisatie, beheer en onderhoud;


De belangrijkste troef van Imtech op de utiliteitsmarkt was

projectgeoriënteerde diensten door opdrachtgevers te

echter energiemanagement. Door de sterk gestegen kos-

ondersteunen met consultancy, planning, R&D-activi-

ten voor primaire energievoorzieningen nam de vraag naar

teiten en full service contracting om productiecapaci-

decentrale energievoorzieningen toe. Mede op basis van

teit naar Oost-Europa te verplaatsen.

hoogwaardige kennis van thermodynamica en elektrotechniek heeft Imtech een uitgebreid dienstenpakket van

Voorbeelden van oplossingen op het gebied van energie-

energy contracting, energie-upgrading, -instandhouding

management waren de inrichting van een energiecentrale

en -services ontwikkeld. Hierbij wordt voor alle strategisch

bij Audi in Ingolstadt en het voor een periode van drie jaar

belangrijke energievoorzieningen (onder andere warmte,

overnemen van het energie- en gebouwmanagement bij

stroom, noodstroom, koeling, drinkwater en afwatering)

Stada Arzneimittel, producent van licentievrije medicijnen.

de complete verantwoordelijkheid genomen voor functio-

Projectgeoriënteerde toegevoegde waarde werd geboden

neel gebruik en bedrijfskosten. De belangrijkste opdracht

aan farmaceut Altana Pharma, halfgeleiderproducent

(80 miljoen euro) in dit segment betrof de realisatie van

Siltronic en autofabrikant Volkswagen. Voor Altana

de complete technische infrastructuur in een nieuwe 150.000 m2 grote campus van Infineon in München, inclu-

Pharma werden de complete technische infrastructuur en

sief een contract om voor een periode van vijftien jaar de

medicijnenfabriek te Cork in Ierland verzorgd. Eenzelfde

integrale energy contracting-services te verzorgen. Andere

traject werd gerealiseerd voor een nieuwe locatie van

orders waren er voor het hoofdkantoor van Vodafone in

Siltronic in Freiberg. In opdracht van Volkswagen werd de complete technologie in een 110.000 m2 groot

cleanroomtechnologie

Düsseldorf en de Rheinischen Kliniken in Bonn.

in

een

nieuw

te

bouwen

distributiecentrum verzorgd. Voorbeelden van projectgeoriënteerde partnerships waarbij Imtech opdracht-

Op het gebied van ICT namen de activiteiten in datacommunicatie en ICT-infrastructuur toe. Vooral in Voice-over-IP, ethernettoepassingen en veiligheid werd vooruitgang

Futuristisch vrijetijds-

geboekt. Belangrijke opdrachten waren er van supermarkt-

centrum ‘Tropical Island’,

keten Aldi, sanitairspecialist Grohe en LIT Berlin.

Berlijn In een voormalige productiehal van zeppelins (107 meter

Industrie

hoog, 66.000

Door de moeilijke marktsituatie in de utiliteitmarkt heeft

m2

groot)

nabij Berlijn is het futu-

Imtech zich in 2004 sterker gericht op de industrie. En met

ristische

succes. Imtech beschikt hier over een omvangrijk klanten-

vrijetijdscentrum

‘Tropical Island’ aangelegd.

bestand. Door diepgaand inzicht in en kennis van de pro-

Hier werd een compleet tropisch eiland, een kunstmatig meer

cessen van de klant, intensieve samenwerking met de

en een 200 meter lang zandstrand aangelegd. Imtech was

klant en door een compleet en geïntegreerd aanbod van

verantwoordelijk voor de complete technologie, waaronder

concepten en diensten vind waardecreatie plaats. De toe-

computergestuurde hittetechnologie en een warmteschild dat

nemende export vanuit Duitsland resulteerde in investe-

een constante hoge temperatuur garandeert.

ringen voor uitbreiding en upgrading. Concurrentie maakt 28

VERSLAG RAAD VAN BESTUUR, DUITSLAND, UK EN SPANJE

Technologische upgrading

voor Norwegian Cruise Line. Een andere opdracht was de

Formule-1 circuit

upgrading van de cruiseschepen Blue Star Naxos en Blue Star Paros in opdracht van een Griekse rederij. De markt

Hockenheimring Het

Formule-1

circuit

van luxe jachten trok sterk aan. De trend hier was

Hockenheimring in Hocken-

opwaarts: steeds completer, steeds meer luxe, meer tech-

heim in Duitsland maakt

nologie aan boord. Voorbeelden waren de verlenging naar

deel uit van het Formule 1

68 meter van het luxe jacht ‘White Cloud’ en de realisatie

Grand Prix toernooi. Om

van de complete lucht- en klimaattechnologie in een

ervoor te zorgen dat het circuit aan alle eisen van de toernooileiding voldeed, werden

133 meter lang jacht voor een Arabische eigenaar.

een nieuwe zuidtribune en VIP-lounge gerealiseerd. Imtech

In samenwerking met Imtech Marine & Offshore wordt

verzorgde de elektrotechnische infrastructuur, HVAC, meet- en

met succes gewerkt aan het eerste fregat voor de Poolse

regeltechnologie en alle overige technische voorzieningen.

marine. Ook in de UK werkten deze twee Imtech-ondernemingen succesvol samen.

gevers helpt productiecapaciteit in Polen en Roemenië op

UK

te bouwen zijn de supermarktketen Selgros, sigaretten-

Imtech (Meica) bewees zijn leidende positie op de markt

producent BAT (British American Tabacco), visspecialist

en realiseerde opnieuw groei in omzet en resultaat. De

Laurin Seafood en de winkelketen Metro. Imtech nam de

afgeronde technische inrichting van twee hightech call

verantwoordelijkheid voor zowel de technologie als het

centers voor de Londonse politie en de betrokkenheid bij

bouwmanagement op zich. De totale opdrachtenstroom

het nieuwe Engelse hoofdkantoor van de farmaceut Roche

bedroeg tientallen miljoenen euro’s.

droegen positief bij aan de reputatie. In het Greater London Area behoort Imtech inmiddels tot de top van

Een spin-off van de kennis van energiemanagement was er

technische dienstverleners. De strategie is gericht op ver-

in het segment energiecentrales. In Duitsland is Imtech

dere groei, vooral bij bestaande klanten. Hierbij onder-

één van de grotere spelers op dit gebied en beschikt over

scheidt Imtech zich door zijn diversiteit. Afhankelijk van de

ruime referenties van nieuw gebouwde centrales met

kansen op het hoogste rendement, de ontwikkelingen in

diverse onderhouds- en servicecontracten. Deze kennis

de diverse marktsegmenten en het investeringspatroon

werd geëxporteerd naar de Oostenrijkse markt, waar spra-

van klanten, beweegt Meica zich tussen de marktsegmen-

ke was van een investeringsprogramma voor milieuvrien-

ten retail, kantoren, onderwijs, industrie en de markt voor

delijke energiecentrales. In Heiligenkreuz won Imtech de

(zeer) luxe appartementen. Deze brede scope is bewust

door opdrachtgever Biomassekraftwerk Heiligenkreuz

gekozen en levert een goede bijdrage aan de continuïteit

Errichtungs GmbH uitgeschreven competitie voor realisa-

van Imtech in Londen.

tie van een milieubewuste energiecentrale. Deze innovatieve centrale gaat een groot deel van de regio Burgenland

In de retailmarkt werd het warenhuis Peter Jones (het

van ecostroom voorzien en vertegenwoordigde een waar-

vlaggenschip van de John Lewis Group) na vier jaar renova-

de van ruim 31 miljoen euro. De opdracht vormde een door-

tie bij doorgaande verkoop succesvol overgedragen aan de

braak op de Oostenrijkse markt.

klant. In dit segment telt dat het traditionele winkelen steeds vaker wordt vervangen door ‘shopping experience’,

Maritiem

waarbij technologie aan waarde wint. Een voorbeeld hier-

Op de maritieme markt is Imtech Deutschland vooral

van was het Lake Side Shopping Centre en het nieuw ver-

actief in het segment cruiseschepen en luxe jachten. De

worven Riverside Shopping Centre. De kantorenmarkt in

cruisemarkt raakte na september 2001 in een dal en trok

Londen trok na een wat mindere periode weer aan. Hier

pas in 2003 weer wat aan. In 2004 zette deze trend door.

werd in opdracht van British Land het prestigieuze No. 10

Omdat de productiecapaciteit van de werven nog niet

Exchange Offices opgeleverd. Een belangrijke nieuwe

helemaal gevuld was, was er nog wel sprake van prijsdruk.

opdracht was de kantoorontwikkeling voor SKY TV (Sky

Van de Meyer Werft werd opdracht ontvangen voor de

Offices) in West-Londen. Imtech is eveneens betrokken bij

lucht- en klimaattechnologie en brandbeveiliging aan

de kantoorontwikkelingen rondom de nieuwe Wembley

boord van een nieuw cruiseschip van 2.400 passagiers

Arena en een nieuw kantoor voor Welcom Trust. 29

VERSLAG RAAD VAN BESTUUR, DUITSLAND, UK EN SPANJE

Ook in de onderwijsmarkt is sprake van een positieve ont-

De totale contractwaarde bedroeg circa 300 miljoen euro.

wikkeling. De technische renovatie van de privé-scholen

De opdracht vormde een belangrijke doorbraak in de UK.

Birkbeck College en Whitelands werd succesvol afgerond. Een nieuwe opdracht was de upgrading van het bekende

Spanje

Chelsea College of Art, een centrum voor moderne kunst in

In Spanje bleef de economische ontwikkeling positief, hoe-

Londen. Industriële opdrachten waren de renovatie en

wel de groei op een iets lager niveau dan in voorgaande

upgrading van twee stations van London Underground in

jaren uitkwam. Desondanks had Imtech in Spanje weder-

Tufnell Park en Burnt Oak. Beide stelden hoge eisen aan

om een goed jaar met een hogere omzet en resultaat. Door

zowel de technologische als logistieke performance.

de sterke groei in het verleden vertoonde de kantoren-

Samenhangend met de economische ontwikkeling nam de

markt tekenen van verzadiging. Het aantal nieuwe initia-

vraag naar (zeer) luxe appartementen toe. Omdat in

tieven op de markt nam af. In deze markt werkte Imtech in

appartementen van circa 1 miljoen pound sterling technologie en kwaliteit een belangrijke rol spelen, is dit een aan-

Madrid aan het multifunctionele Office Center TN6 en werd het bijna 80.000 m2 grote Las Mercedes Park (nabij

trekkelijk marktsegment. Het multifunctionele complex

de luchthaven) opgeleverd. Imtech wist succesvol op de

‘Albion Riverside’ werd opgeleverd. Nieuwe opdrachten

marktontwikkelingen te anticiperen en richtte zich met

waren Falcon Wharf aan de Thames en Paddington Walk.

name op de snelgroeiende markt van winkelcentra, hotels, congressen/evenementen en musea. Bovendien werd de industriële markt actief bewerkt.

In de inframarkt richt Imtech zich uitsluitend op drinkwater- en afvalwaterzuivering en beschikt over unieke en complete technologische knowhow (nieuwbouw, renova-

Na de bewezen kwaliteit in het al eerder opgeleverde win-

tie, upgrading, piping, milieu- en procestechnologie) èn

kelcentra ‘Xanadu’ in Madrid en ‘Espacio Léon’ in Léon was

kennis van primaire en secundaire processen bij Water

Imtech dit jaar betrokken bij de nieuwe winkelcentra

Bonds. Dit zijn regionale waterbedrijven die elk in hun

‘Plenilunio’ in Madrid en ‘Vialia’ in Malaga. De lucht- en kli-

eigen geografisch werkgebied verantwoordelijk zijn voor

maattechnologie en brandbeveiliging in hotel ‘El Cigarral’

het beheer van de watervoorzieningen. In dit segment

in Toledo werd opgeleverd. Een nieuw project was hotel

beschikt Imtech (Meica) over talrijke bouw- en servicecon-

‘Diagonal’ in Barcelona. In de markt van congressen en eve-

tracten, bijvoorbeeld voor Nortumbrian Water, Southern

nementen wordt Imtech inmiddels gezien als een

Water en Yorkshire Water. Na een langdurig proces van tendering, prekwalificatie en assessment vond kwalificatie

betrouwbare en flexibele partner. In Barcelona was Imtech al technologiepartner bij het 67.000 m2 grote congrescen-

plaats als preferred supplier voor Dwr Dymru Welsh Water.

trum ‘Forum 2004’ en werd ook betrokken bij de ontwikke-

Voor een periode van tien jaar is Imtech verantwoordelijk

ling van de omvangrijke exhibitieruimte ‘FIRA 2000’. In

voor het management en de upgrading van alle technische

Madrid werd het ‘Principe De Asturias’ auditorium gereali-

voorzieningen op het gebied van afvalwaterzuivering in

seerd.

Wales en enige aangrenzende gebieden in Engeland. De vorig jaar geopende nieuwe Imtech-vestiging in Technologie multifunctio-

Valladolid (Noordwest-Spanje) ontwikkelde zich goed. De

neel gebouw ‘The Point’,

strategie van hieruit de industriële markt in de regio’s

Londen

Castilla y Léon, Asturias en Cantabria te bewerken was

Imtech realiseerde de com-

succesvol. De eerste grote opdrachtgever was banden-

plete technische infrastruc-

fabrikant Michelin met een complex upgradingtraject. Een

tuur (onder andere elektro-

andere industriële opdrachtgever was de cosmetica-

techniek, lucht- en klimaattechnologie,

producent Puig Beauty & Fashion Group.

beveiliging,

gebouwbeheersing, energie en verlichting) in het luxe business center ‘The Point’ in

TOEKOMST

Paddington Base in Londen. Het gebouw fungeert, mede door

De verwachtingen voor de activiteiten in Duitsland zijn

zijn opvallende verlichting, als een ‘landmark’ in de Britse

positief. Verdere continuering van het bewezen ‘track-

hoofdstad.

record’ wordt verwacht. En dit terwijl de economie nog steeds niet meewerkt. Het marktleiderschap, de technolo30

VERSLAG RAAD VAN BESTUUR, DUITSLAND, UK EN SPANJE, ICT & TECHNOLGY

gische kennis, het volwaardige en complete dienstenpak-

Technologie in industrieel

ket, alsmede de kracht van management en kennis van

complex cosmeticaprodu-

medewerkers maken dat Imtech Deutschland veel vertrou-

cent Puig, nabij Madrid

wen in de toekomst heeft. De aantrekkende export en het

Voor de cosmeticaproducent

samen met Duitse klanten ontwikkelen van industriële

Puig

Beauty

&

Fashion

Group, waartoe merken als

productiefaciliteiten in een aantal landen in Oost-Europa

Nina Ricci en Paco Rabanne

bieden kansen, evenals de markt voor energiecentrales in

behoren, verzorgde Imtech

Oostenrijk. Op het gebied van energiemanagement is

in Alcala de Henares in een

Imtech inmiddels onderscheidend te noemen. Verdere

nieuw 25.000 m 2 groot industrieel complex een deel van de

groei wordt hier voorzien. Versterking van de competentie

technologie die het primaire productieproces ondersteunt,

informatie- en communicatietechnologie wordt beoogd.

waaronder procestechnologie, cleanroomtechnologie en alcohol-/gasdetectie.

Via Meica zoekt Imtech in Engeland gericht naar verdere versterking door middel van overnames, vooral in die regio’s waarin Meica niet actief is. Daarnaast wordt de

In Spanje blijft de strategie gericht om te komen tot een

inframarkt voor drinkwater- en afvalwaterzuivering onder-

nationale positie in werktuigbouw èn elektrotechniek ten-

zocht om te kijken of ook hier via verdere acquisities uit-

einde multidisciplinaire technische oplossingen te kunnen

breidingsmogelijkheden aanwezig zijn. Ook wordt verdere

aanbieden. Tevens is de focus gericht op het uitbreiden van

verspreiding van deze kennis naar andere Europese

de positie op de industriële markt, met name op het

Imtech-vestigingen actief ter hand genomen.

gebied van Industrial Maintenance. Daarna komt analoog aan de Imtech-strategie versterking op het gebied van ICT aan de orde.

ICT & TECHNOLOGY De activiteiten in de cluster ICT & Technology maakten per saldo een positieve ontwikkeling door. De omzet nam toe met 5,8% tot 435 miljoen euro (2003: 411 miljoen euro). De EBITA bedroeg 20,8 miljoen euro, tegen 18,7 miljoen euro in 2003, een toename van 11,2%. Ook de orderportefeuille steeg met 13,3% tot 427 miljoen euro per 31 december (2003: 377 miljoen euro). In de onderliggende activiteiten was het beeld wisselend. De ICT-activiteiten vertoonden een goede groei, hetgeen resulteerde in een hoger EBITA-resultaat dan in 2003. Imtech Technology presteerde slechter dan vorig jaar. De maritieme activiteiten vertoonden een sterke groei en droegen uitstekend bij aan de EBITA. Bij Imtech Telecom groeiden de activiteiten in Duitsland, België, Engeland en Scandinavië, maar op de Nederlandse telecommunicatiemarkt was, ondanks verdere versterking van de marktpositie, door prijsdruk nog steeds sprake van te lage marges. 2004

2003

2002

Netto-omzet

435

411

361

EBITA

20,8

18,7

19,2

in miljoen euro

EBITA als % van de omzet Orderportefeuille Werkzaam vermogen exclusief liquide middelen Aantal medewerkers per 31 december

31

4,8

4,5

5,3

427

377

406

93

84

72

3.003

2.939

3.284

VERSLAG RAAD VAN BESTUUR, ICT & TECHNOLOGY

PROFIEL EN AANPAK

Call center Theater Carré,

Imtech ICT is een full service ICT-dienstverlener met een

Amsterdam

geïntegreerd

In

pakket

ICT-diensten

gericht

op

ICT-

het

theater

Carré

in

Consultancy/Projectmanagement, Software Services en

Amsterdam, het beroemdste

ICT-infrastructuren. In Nederland behoort Imtech ICT met

theater van Nederland werd een grootschalige renovatie

een omzet van 134 miljoen euro tot de grotere ICT-bedrij-

uitgevoerd.

ven Daarnaast is er een kleine vestiging in Spanje.

Tijdens

dit

omvangrijke project verving Imtech het telecommunica-

Imtech Technology is met een omzet van 97 miljoen euro

tieplatform en de complete telefonie. Ook werd een modern

internationaal actief met sterke posities in hoogwaardige

call center ingericht. In het call center worden alle reserverin-

systeemtechnologie in de niche-markten van de olie- en

gen van het publiek automatisch verwerkt.

gasmarkt, brandbestrijding, toegangscontrole, parkeren en de procesindustrie. Nederland geworden. Om ook beter gepositioneerd te zijn Imtech Marine & Offshore biedt als full service contractor

in de groeiende markt van ICT-projectmanagement is

integrale totaaloplossingen met hoge toegevoegde waar-

BrightHouse overgenomen. BrightHouse is een vooraan-

de op de internationale maritieme markt. Imtech richt zich

staande managementspecialist die complexe projecten,

op de combinatie van (platform)automatisering, bruggen

waarbij information technology een dominante rol speelt,

voor integraal scheepsmanagement, elektrische voort-

op tijd en binnen budget realiseert. Alle drie de overnames

stuwing, elektrotechniek en lucht- en klimaattechnologie.

zijn renderend.

De omzet bedraagt 108 miljoen euro. Imtech behoort in de maritieme markt tot de grotere wereldspelers.

Met de overname van diverse Belgische en Franse parkeeronderhoudscontracten van Aspark/Bolore werden de par-

Imtech Telecom ontwerpt, levert, bouwt, beheert en onder-

keeractiviteiten versterkt. Imtech realiseerde hiermee een

houdt netwerken voor operators van vaste en mobiele

sterkere basis voor verdere groei van de parkeeractiviteiten

netwerken in telecom en broadcasting, internet service

in Europa.

providers en operators van grotere corporate netwerken. Met een omzet van 96 miljoen euro is Imtech Telecom één

Ter verdere versterking van de maritieme activiteiten werd

van de grotere spelers in de Europese telecommarkt met

HST (HDW-Hagenuk Schiffstechnik), een specialist in elek-

activiteiten in Nederland, België, Duitsland, Engeland en

trische systemen, automatiseringsconcepten, beveiligings-

Scandinavië.

systemen en navigatie- en communicatie-apparatuur, overgenomen. Imtech werd hiermee één van de sterkste

ORGANISATIE

spelers op de Duitse maritieme markt en versterkte zijn

In de markt van Software Services is een belangrijke wijzi-

positie op de Chinese maritieme markt aanzienlijk.

ging van marktomstandigheden gaande. Waar tot voor kort capaciteitsleveranciers op detacheringsbasis ‘totaal-

GANG VAN ZAKEN

software’ ontwikkelden en implementeerden, ontstaat er

ICT in utiliteit, zakelijke dienstverlening en industrie

nu een sterk toenemende vraag naar afgebakende IT-pro-

In de ICT-markt is al vier jaar sprake van overcapaciteit en

jecten. De dominante wereldspelers in deze snelgroeiende

prijsdruk op de tarieven. Het strategische portfolio van

nieuwe markt zijn Microsoft en IBM. Imtech heeft de posi-

Imtech maakte het mogelijk om tegen de trend in toch

tie in deze markt in 2004 aanzienlijk versterkt door drie

groei te realiseren. De ‘drive’ van Imtech tot het leveren van

acquisities. Door de overname van de Navision-activiteiten

kwaliteit binnen stringente budget- en tijdskaders wordt

(ERP-dienstverlening: Enterprice Resource Planning) van

door de markt positief gewaardeerd. Een deel van de groei

Level Automatisering werd Imtech een Microsoft Certified

wordt gerealiseerd door intensieve samenwerking en

Business Solutions Partner. Door de overname van IBM

‘cross selling’ tussen de diverse business units van Imtech

Software Partner Eniac is de reeds aanwezige strategische

ICT. Ondanks de groei is prijsdruk ervoor verantwoordelijk

samenwerking met IBM aanzienlijk versterkt en is Imtech

dat de marges nog niet op het gewenste niveau zijn.

één van de belangrijkste IBM Business Partners in 32

VERSLAG RAAD VAN BESTUUR, ICT & TECHNOLOGY

In ICT-Consultancy/Projectmanagement wist Imtech haar

In de markt van ICT-infrastructuur behoort Imtech tot de

positie te versterken. Zowel binnen Imtech ICT als op de

sterkste spelers. De activiteiten zijn met name gericht op

markt is sprake van een toenemende belang van ICT-pro-

storage (consolidatie), servertechnologie, werkplekauto-

jectmanagement en juist hierin wist Imtech zich via de

matisering en de convergentie tussen data en spraak door

overname van BrightHouse verder te versterken. Bright-

bijvoorbeeld Voice-over-IP, waarbij het datanet wordt

House vormt samen met Imtech ICT Business Improvement

gebruikt om te telefoneren. Imtech is merkonafhankelijk

en Bostec een sterke en omvangrijke groep van hoogwaar-

en richt zich op maatwerk bij een grote diversiteit aan

dige ICT-consultants en ICT-projectmanagers met elkaar

klanten. Daarbij wordt onder meer samengewerkt met

aanvullende netwerken en kennisgebieden. Er werden ICT-

IBM, HP, Cisco, Avaya en Microsoft. Hierbij worden ook aan-

trajecten uitgevoerd voor onder meer IATA, Amsterdam

vullende ICT-diensten aangeboden, zoals consultancy,

Airport Schiphol, Interpolis, Achmea en Rabobank.

projectmanagement, additionele applicaties, onderhoud en beheer. De positie van deze activiteiten werd in 2004

De markt van Software Services bleef in bijna alle sectoren

wederom versterkt. Als eerste Cisco Partner in de Benelux

onder druk staan. Uitzonderingen zijn de financiële en

werd Imtech gecertificeerd voor communicatie op basis

agrarisch sector. Juist in deze sectoren beschikt Imtech

van het Internet Protocol. Er werden grote projecten bin-

over sterke posities. Bij banken, verzekeraars en accoun-

nengehaald, met name in de sectoren onderwijs en zorg.

tants groeide de behoefte aan ‘business intelligence’ en

Voor de Universiteit Leiden werd één van de grootste

‘customer intelligence’. Imtech leverde geavanceerde ICT-

conversies van traditionele telefonie naar IP-telefonie in

oplossingen aan onder andere de Rabobank, AXA en Ernst

Europa verzorgd met meer dan zesduizend aansluitingen

& Young. In de agrarisch sector zorgt ICT ervoor dat

in diverse universiteitsgebouwen. Andere opdrachtgevers

Nederlandse agrarische ondernemingen hun voorsprong

in het onderwijs waren de Avans Hogeschool en de ROC’s

op de wereldmarkt behouden. Imtech ontwikkelt en imple-

(Regionale Onderwijs Centra) Flevoland en Groningen.

menteert geïntegreerde ICT-oplossingen en richt zich als

In het Spaarne Ziekenhuis in Haarlem en omgeving werd

Microsoft Business Partner op automatisering van bedrijfs-

de complete vernieuwing van het data- en telecommuni-

processen in de totale agrarische keten. Er werden projec-

catienetwerk verzorgd. Voor de Zorggroep Noorderbreedte

ten uitgevoerd op basis van Navision/ERP-software van

en het Flevoland Ziekenhuis werd de centrale opslag-

Microsoft bij onder meer Vegex Fruit, de Bloemenveiling

infrastructuur voor de digitalisering van alle röntgenfoto’s

Aalsmeer en de internationale groenten- en fruithandelaar

gerealiseerd. De sterke positie in IBM I-based server- en

Nature’s Pride. Het Imtech Food & Feed Compentence

storagetechnologie werd bevestigd met grote opdrachten

Center, de Imtech-brede samenwerking in technische

bij de Fortis Bank en de Informatie Beheer Groep. HP-gere-

automatisering, ontwikkelde zich goed.

lateerde diensten op het gebied van werkplekautomatisering kwamen tot stand bij Vodafone en het Centraal

Een groeiende markt waarin Imtech excelleerde was de

Bureau voor de Statistiek. Microsoft-oplossingen werden

digitalisering van de dienstverlening van gemeentelijke en

geleverd aan GGZ Delftland en de Gemeente Lelystad.

provinciale overheid. Deze overheidsorganen denken steeds meer klantgericht naar zowel burgers als bedrijfs-

Automatische besturing

leven en hebben grote behoefte om informatie redundant

robot high-speed wind-

en centraal bij te houden, met mogelijke koppelingen naar

tunnel, Amsterdam

bestuurlijke informatie- en backofficesystemen. Doel-

De windtunnel van DNW

stelling is op de langere termijn virtuele loketten te creë-

(Duits Nederlandse Windtunnels)

ren. Imtech is op dit terrein een specialist en werkte bij-

behoort

tot

de

meest geavanceerde test-

voorbeeld voor de gemeentes Haarlem, Amstelveen en

tunnels ter wereld. In de

Rotterdam, maar ook voor de provincie Zuid-Holland.

high-speed windtunnel wor-

Vergelijkbare diensten werden verricht bij de belasting-

den rond de snelheid van het geluid simulaties voor vliegtui-

diensten in Den Haag en Rotterdam. Weboplossingen in

gen en raketten uitgevoerd. Een robotarm zorgt voor de juiste

combinatie met communicatiekanalen als internet en

manipulatie van het testmodel. Imtech verving het complexe

intranet maken het mogelijk werkprocessen volledig te

geautomatiseerde besturingssysteem van de robot.

automatiseren en digitaal te ontsluiten. 33

VERSLAG RAAD VAN BESTUUR, ICT & TECHNOLOGY

Brugsimulator, Zeebrugge

In de markt van toegangstechnologie is Imtech de merk-

Samen met het maritieme

onafhankelijk marktleider en leverancier van een brede

kenniscentrum MARIN ont-

range aan topmerken. Imtech richt zich op geautomati-

wikkelde Imtech voor het

seerde persoons- & voertuigdoorgangen en toegangscon-

Centrum

trole. Onder invloed van de toenemende behoefte aan vei-

voor

Maritieme

Opleidingen in het Belgische

ligheid vertoonden de activiteiten een goede groei. Het

Zeebrugge een geïntegreerde

digitale

dienstenpakket werd uitgebreid met innovatieve elektro-

brugsimulator

nische en biometrische toegangscontrole, ImmSec (auto-

(vergelijkbaar met de ‘flight simulator’ in de luchtvaart) op basis van Imtech-technologie

matisering van de immigratieprocedure op luchthavens,

die zowel de navigatiebrug van reguliere zeeschepen als van

havens en grensovergangen) en Registered Security

bagger- en visserijschepen kan nabootsen.

(gecertificeerde veiligheidsanalyses). Belangrijke orders waren er van VUMC (het Academisch Ziekenhuis van de Vrije Universiteit) en de Technische Universiteit Delft.

Voor BEEP!, gespecialiseerd in mobile ticketing, is veel belangstelling. Met BEEP! kunnen consumenten digitale

Op het gebied van betaald parkeren is Imtech via WPS

tickets via SMS ontvangen voor bioscoopvoorstellingen en

Parking Systems met een combinatie van barcodetechno-

bezoek aan pretparken, theaters, events of concerten. Met

logie, veiligheid en bedieningsgemak wereldwijd actief

diverse bioscopen zijn contracten afgesloten.

voor beheerders en exploitanten van parkeergarages en -voorzieningen. De activiteiten ontwikkelden zich teleurstellend.

Technology in utiliteit en industrie De Technology-activiteiten maakten per saldo een minder jaar door. Op het gebied van brandbeveiliging, toegangs-

In de procestechnologie is Imtech wereldwijd actief met

controle en vooral procestechnologie werd goede vooruit-

unieke proceskennis (Fluid Bed Technology). De markt

gang geboekt. De parkeer- en metering- & analyseractivi-

wordt vanuit zowel Nederland als de USA bewerkt. De acti-

teiten presteerden echter minder goed. Er werd met kracht

viteiten vertoonden een goede groei. Deze kwam deels

ingezet op verbeterde samenwerking binnen de divisie.

voort uit de Imtech-strategie om vanuit bestaande markt-

Een voorbeeld is Entrance Vision®, een nieuwe totaaloplos-

posities groei in een aantal landen in Oost-Europa te gene-

sing op het gebied van parkeren. Ook met andere Imtech-

ren. In dit kader werd opdracht ontvangen van het

divises werd actief samengewerkt. Zo participeren de acti-

Roemeense Oltchim voor de technische upgrading en uit-

viteiten op het gebied van brandbeveiliging, toegangscon-

breiding van een PVC-fabriek in Valcea.

trole en parkeren in Imtech Security (zie pagina 21). Maritiem In de olie- en gasindustrie concentreerden de metering-

In de maritieme en offshore-markt heeft Imtech zich ont-

activiteiten zich uitsluitend op hoogwaardige ICT-oplos-

wikkeld tot een internationale speler van formaat. De

singen met eigen software. De analyseractiviteiten had-

focus is gericht op zowel de markt voor defensieschepen

den wederom te maken met de sterk gedaalde dollarkoers

(fregatten, korvetten, onderzeeboten) als passagiers-

waardoor de concurrentiekracht dusdanig werd verzwakt

schepen, luxe jachten, bagger- en werkschepen. Imtech

dat besloten werd zich terug te trekken op de markt in de

beschikt over een unieke specialisatie: de combinatie van

Benelux.

hoogwaardige (platform)automatisering, bruggen voor integraal scheepsmanagement, innovatieve elektrische

In brandbeveiliging is Imtech met de topmerken Saval en

voortstuwing, elektrotechniek en lucht- en klimaatbehan-

Knowsley een grote speler. De focus is gericht op brand-

deling. Dit maakt Imtech tot een full service contrator die

blusapparaten in Nederland en België en brandblussyste-

integrale oplossingen biedt met hoge toegevoegde waar-

men in de internationale olie- en petrochemiemarkt, beide

de. Inmiddels wordt Imtech wereldwijd gezien als leidende

inclusief service. De vraag naar brandblussystemen nam

system integrator met een hoge mate van innovatie. Het

toe, hetgeen de dalende vraag naar brandblusapparaten

‘klassieke’ installatiewerk wordt steeds vaker uitbesteed

compenseerde. Een aansprekend servicecontract werd

aan lokale onderaannemers. Het innovatieve karakter van

afgesloten met AJS/NAM.

de activiteiten bleek bijvoorbeeld uit het winnen van de 35

VERSLAG RAAD VAN BESTUUR, ICT & TECHNOLOGY

Maritime Innovation Award 2004 voor de UniMACS Blue

De markt voor civiele schepen in Nederland is nagenoeg

Line®, een basisuitvoering voor platformautomatisering

weggevallen. Imtech anticipeerde hierop met het aanpas-

aan boord van schepen. Andere innovaties waren een

sen van de organisatie en verdere internationalisatie.

brugsimulator in Zeebrugge en een asloze elektrisch aan-

Hierbij wordt steeds vaker geacteerd als automatiserings-

gedreven schroef. Hierbij werd goed samengewerkt met

specialist, engineer en systeemleverancier, waarbij ook

gerenommeerde onderzoeksinstituten. Ook met Wärtsilä,

hier het installatiewerk lokaal wordt uitbesteed. Een door-

wereldmarktleider op het gebied van elektrische aandrij-

braak werd bereikt in China met opdrachten voor de auto-

ving, werd de samenwerking geïntensiveerd.

matisering van een kraanschip en de platformautomatisering en elektrische besturing van een grote yacht carrier.

De maritieme markt ontwikkelde zich positief voor Imtech.

Teneinde de positie in China verder te versterken werd een

Vooral op de markt voor marineschepen nam het aantal

samenwerkingsovereenkomst gesloten met een Chinese

internationale opdrachten toe. In 2004 werd gewerkt aan

specialist in elektrische systemen met lokale productie-

opdrachten voor de marines van Griekenland, Verenigde

capaciteit. Inmiddels zijn er goede contacten met diverse

Arabische Emiraten, Duitsland, België, Polen, Nederland en

Chinese scheepswerven en wordt aan meerdere schepen

Engeland. De oplossingen van Imtech maken het door de

gewerkt.

hoge automatiseringsgraad mogelijk te besparen op personeelskosten, tegelijkertijd neemt de veiligheid, controle

In de offshoremarkt richtte Imtech zich op onderhoud en

en vooral taakflexibiliteit aan boord aanzienlijk toe.

beheer en werd partner van AJS (Amec, Jacobs, Stork) voor

Imtech, Schelde Marinebouw en Thales (samen verenigd in

onderhoud van de NAM-platforms op de Noordzee.

het Marinebouw-cluster) trekken steeds vaker met elkaar op om aan buitenlandse marines complete diensten aan te

Telecom

bieden. Ook met de Nederlandse regering is dit cluster in

In de telecommunicatiemarkt ontwikkelt Imtech zich tot

overleg over de bouw van vier nieuwe korvetten. Succes

‘kennisbedrijf’. Hiermee en door continue groei in West-

was er met de verkoop van twee korvetten via De Schelde.

Europa wordt ingespeeld op nieuwe ontwikkelingen. Door

Imtech is hierbij verantwoordelijk voor het geïntegreerde

het inrichten van competence centres wordt kennis in de

platformmanagementsysteem, de geïntegreerde brug en

diverse landen actief gedeeld. Dit levert synergie op.

het elektrische distributiesysteem. In een aantal landen

Daarnaast zijn er goede samenwerkingsverbanden met

manifesteert Imtech zich als vaste technologiepartner van

leidende systeemleveranciers als Juniper Networks,

de marine. Dit geldt bijvoorbeeld in Engeland waar Imtech

Alcatel, Lucent Technologies, Nortel Networks, Ciena en

de technische infrastructuur en dieselelektrische voort-

World Wide Packets.

stuwing aan boord van vier schepen voor de Royal Fleet Auxiliary uitvoert. Hierbij wordt intensief samengewerkt

De markt richt zich op convergentie en bundeling van aan-

met de werf Swan Hunter en BAE Systems (British

geboden diensten in de vorm van Triple Play: het (inter-

Aerospace). Samen met deze laatste partij werkt Imtech

actief) geïntegreerd aanbieden van spraak, data en

ook succesvol aan automatisering van onderzeeboten. ADSL-infrastructuur

Ook in de markt van luxe jachten werd progressie geboekt.

voor Tiscali

De samenwerking met werven als Feadship, Damen-Amels

Internet- en communicatie-

en Mulder verliep goed. Steeds meer eigenaren van luxe

bedrijf Tiscali

jachten wensen uitsluitend de hightech oplossingen van

sumenten de mogelijkheid

biedt

con-

een zogenoemd triple-play-

Imtech aan boord. Ook in Duitsland, Rusland, de Verenigde

abonnement af te sluiten,

Arabische Emiraten en Taiwan is Imtech inmiddels actief.

waarmee

Met het jacht ‘My Caravelle / Eagle One’ bewees Imtech dat

telefonie,

snel

internet én radio/televisie

het in staat is om ook in het Verre Oosten hoogwaardige

over dezelfde datalijn te ontvangen zijn. Imtech richtte een

automatiseringsconcepten te leveren, hetgeen een door-

groot deel van de hiervoor noodzakelijke nieuwe ADSL-

braak vormde. Het servicepunt voor luxe jachten in de

infrastructuur in en verzorgde de achterliggende integrale

Côte d’Azur in Frankrijk deed het prima.

logistiek.

36

VERSLAG RAAD VAN BESTUUR, ICT & TECHNOLOGY

video/audio. Het onderscheid tussen vaste en mobiele

Yacht carrier, China

diensten verdwijnt hierbij snel. Migratie van technolo-

In

gieën voert de boventoon, waarbij digitalisering van con-

Nederlandse rederij Dock-

ventionele netwerken en convergentie van analoge toe-

wise en in samenwerking

passingen naar het Internet Protocol (IP) het operators en

met

opdracht

van

Wärtsilä

de

realiseert

Imtech bij de Yantai Raffles

Internet Service Providers mogelijk maken om gecombi-

Shipyard in China de plat-

neerd data, spraak, beeld en geluid via een breedbandverbinding (‘bundel’) aan te bieden. Voorbeelden hiervan zijn

formautomatisering

met

digitale

aan

scheepsbrug

Voice-over-IP en Video-on-Demand. Ook CATV-operators

boord van een yacht carrier. Dit is een transportschip dat luxe

(met kabel- en glasvezelnetwerken) en broadcastspecialis-

jachten van de Carribean naar de Middellandse zee vervoerd.

ten (tv en radio) concurreren op deze markt. Als ervaren

Door de innovatieve high-speed elektrische aandrijving vaart

netwerkspecialist beschikt Imtech inmiddels over een ster-

het schip twee keer zo snel als normaal.

ke en stabiele Europese positie in deze dynamische markt. Imtech heeft een aantal innovatieve projecten uitgevoerd

Hoewel sterk verbeterd ten opzichte van 2003, stelde het

samen met haar business partners. Zo werd in Engeland

resultaat in Nederland teleur. Dit heeft vooral te maken

het netwerk van Cable & Wireless voorzien van veertig

met de nog steeds aanwezige hevige prijsdruk op de markt

nieuwe IP-nodes van Juniper, waarmee de bandbreedte

en de additionele investeringen in de opbouw van het ken-

aanzienlijk toenam. In dit land zijn de CATV-operators

nisbedrijf. In het buitenland waren de resultaten echter

Telewest en NTL samen met Imtech een nieuw ethernet

positief.

via glasvezel aan het uitrollen voor de zakelijke markt. Hierbij wordt samengewerkt met World Wide Packets. In

TOEKOMST

Zweden werd het DSL-netwerk van Bredband Bolaget (B2)

De ICT-activiteiten zijn goed gepositioneerd voor verdere

aanzienlijk

Lucent

groei, mede onder invloed van de aantrekkende IT-markt.

Technologies. Verder werd in Nederland het dienstenpak-

Door de overname van Eniac kan Imtech als één van de

ket van CATV-operators als Multikabel en Priority Telecom

belangrijkste IBM Business Partners de combinatie van

uitgebreid met telefonie (Voice-over-IP Gateways).

hardware, software en services aanbieden, niet alleen in

uitgebreid

met

producten

van

Nederland maar ook in Duitsland en België. In deze landen De constructie- en implementatie-activiteiten namen toe

richt Imtech zich op het verwerven van posities, zowel

als gevolg de snelle toename van het aantal breedband-

autonoom als door middel van overnames. Met de part-

aansluitingen en de groei van mobiele netwerken (GSM,

nerships in Microsoft en IBM kan versneld invulling wor-

GPRS en UMTS). Een groot deel van het accessnetwerk KPN

den gegeven aan de wijziging van marktomstandigheden

en Tiscali DSL in Nederland werd gerealiseerd. In Neder-

naar

land, België en Duitsland werd structureel gewerkt aan de

BrightHouse kan in samenwerking met de bestaande con-

engineering en uitrol van de UMTS-netwerken voor E-Plus,

sultancy-activiteiten als ‘multiplier’ in de aantrekkende

Vodafone, KPN, Mobistar en RANN (T-Mobile / Orange).

markt van ICT-projectmanagement dienen.

Ook nam het aantal ‘Indoor Wireless’ projecten aanzienlijk

De Technology-activiteiten staan goed gesteld voor ver-

toe, zowel in Nederland en België als in Duitsland. Hiertoe

dere groei. De strategie is gericht op intensieve interne

behoren (radio)metingen, netwerkbenchmarking en opti-

samenwerking op het gebied van integrale veiligheid en

malisatie van GSM-/UMTS-dekking in grote gebouwen en

het verder versterken van de parkeeractiviteiten in Europa.

tunnels. De Operation & Maintenance-activiteiten zien

De internationale groei van de activiteiten in de proces-

een gestage groei van het aantal onderhoudscontracten.

industrie zal verder vorm worden gegeven.

Het betrof servicecontracten voor diverse grootschalige internationale telecommunicatienetwerken van internationale operators. Verder werd het correctief onderhoud voor het mobiele netwerk van Vodafone uitgevoerd.

37

afgebakende

IT-projecten.

Het

overgenomen

VERSLAG RAAD VAN BESTUUR, ICT & TECHNOLOGY, FINANCIËN EN MIDDELEN

Automatisering hightech

De maritieme activiteiten van Imtech staan aan de voor-

korvetten

avond van een verdere internationale groei. Samen-

Op de markt voor marine-

werking met internationale partijen wordt niet uitgeslo-

schepen neemt de vraag

ten. Complementaire diensten en intensieve samenwer-

naar

king tussen Imtech en het overgenomen HST maken addi-

korvetten

toe.

In

opdracht van Schelde Naval Shipbuilding

tionele groei in Duitsland en China mogelijk. Via HST wordt

verzorgt

ook groei voorzien op het gebied van maritieme navigatie

Imtech de technologie in

en communicatie.

twee nieuwe korvetten van de Sigma Klasse. Dit is een nieuwe generatie marineschepen passend tussen de huidige offshorepatrouilleboten en fregat-

Imtech Telecom richt zich op verdere invulling van haar

ten. Imtech realiseert onder andere een geïntegreerd platform-

positie als ‘kennisbedrijf’. Verdere groei wordt verwacht in

managementsysteem (voor aandrijving, navigatie, energie-

België, Duitsland, Engeland en Scandinavië. Versterking

opwekking en -distributie), een geïntegreerde digitale brug en

van de Europese marktpositie door middel van aanvullen-

het elektrische distributiesysteem.

de partnerships en/of overnames wordt niet uitgesloten.

FINANCIËN EN MIDDELEN In het navolgende worden de financiën en middelen van Imtech nader toegelicht OMZET

& Technology terwijl het cluster Benelux als gevolg van

De omzet is in 2004 gedaald met 32 miljoen euro ten

moeilijke marktomstandigheden een lager resultaat

opzichte van 2003, met name als gevolg van de realisatie

behaalde.

in 2003 van een groot project (een omvangrijke kantorencomplex met een omzet van 100 miljoen euro) in Duits-

De autonome toename van EBITA (exclusief de getroffen

land. Een vergelijkbaar project heeft zich in 2004 niet aan-

last) bedraagt 2,6%.

gediend. Het bedrijfsresultaat (EBIT) steeg ten opzichte van de EBIT De in 2004 geconsolideerde omzet van de in 2003 en 2004

over 2003 met 2,6 miljoen euro tot 73,4 miljoen euro, een

geacquireerde ondernemingen bedroeg in totaal 38,7 mil-

toename van 3,8%.

joen euro.

FINANCIËLE BATEN EN LASTEN De omzet is voor 35% gerealiseerd in de Benelux, voor 44%

Het saldo financiële baten en lasten kwam met 5,8 miljoen

in Duitsland/UK/Spanje en voor 21% in de cluster ICT &

euro negatief op een lager niveau uit in vergelijking met

Technology.

2003 (-/- 5,1 miljoen euro). Hierin zijn rentebaten en rentelasten van per saldo -/- 6,4 miljoen euro (2003: -/- 6,2 mil-

EBITA/EBIT

joen euro) begrepen, voornamelijk als gevolg van rentelas-

Ten laste van het resultaat is een bijzondere last getroffen

ten samenhangend met pensioenvoorzieningen in eigen

ter afwikkeling van de financiële consequenties in verband

beheer in Duitsland. De stijging van de rentelasten vloeit

met overtredingen door enkele Nederlandse dochter-

voort uit een lagere nettokaspositie gedurende het jaar

ondernemingen van de Mededingingswet in de periode

mede als gevolg van gepleegde acquisities.

vóór eind 2001. De hoogte hiervan bedraagt 8 miljoen

Het resultaat deelnemingen is uitgekomen op 0,6 miljoen

euro. Hierdoor daalt het resultaat ten opzichte van vorig

euro (2003: 1,0 miljoen euro).

jaar met 3,7 miljoen euro. Exclusief deze eenmalige post is de EBITA gestegen van 73,9 miljoen euro in 2003 tot 78,1

BELASTINGEN

miljoen euro in 2004 (een toename van 5,8%). De toename

De belastingen bedroegen 21,1 miljoen euro, 0,3 miljoen

is gerealiseerd in de clusters Duitsland/UK/Spanje en ICT

euro meer dan in 2003. De effectieve belastingdruk steeg 38

VERSLAG RAAD VAN BESTUUR, FINANCIËN EN MIDDELEN

tot 35,4%, voornamelijk vanwege het niet-aftrekbaar zijn

euro). Op 31 december 2004 beschikte Imtech over 123 mil-

van de bijzondere last inzake overtreding van de Neder-

joen euro aan liquide middelen en ruime bankfaciliteiten,

landse Mededingingswet. Bij het bepalen van de belas-

die voor een belangrijk deel niet benut zijn. Een belangrijk

tinglatenties is rekening gehouden met de daling van het

deel van deze faciliteiten wordt verstrekt door Inter-

nominale tarief in Nederland.

nationale-Nederlanden Groep N.V., tevens grootaandeelhouder in Imtech, onder condities die marktconform zijn.

NETTORESULTAAT

Dit impliceert dat Imtech over voldoende financierings-

Het nettoresultaat bedroeg 45,4 miljoen euro na aftrek

ruimte voor verdere acquisities beschikt.

van het aandeel derden van 1,2 miljoen euro (2003: 44,0 miljoen euro). Dit is exclusief de bijzondere last inzake over-

Het aantal ingekochte aandelen ter dekking van optierech-

treding Nederlandse Mededingingswet van 8,0 miljoen

ten is in het verslagjaar gedaald met 171.000 in verband

euro. Het nettorendement op het gemiddeld eigen vermo-

met uitgeoefende optierechten en de verkoop van inge-

gen bedroeg 11,8% (2003:14,5%).

kochte aandelen.

De orderportefeuille bedroeg ultimo 2004 2.110 miljoen

INVESTERINGEN EN AFSCHRIJVINGEN

euro (ultimo 2003: 2.086 miljoen euro), hetgeen een goede

De investeringen in materiële vaste activa bedroegen

startpositie betekent voor 2005.

14,7 miljoen euro (2003: 16,8 miljoen euro) en de afschrijvingen bedroegen 18,4 miljoen euro (2003: 20,4 miljoen

FINANCIËLE POSITIE

euro). Naar verwachting zullen de investeringen in 2005 op

Het balanstotaal is toegenomen met 39,8 miljoen euro tot

een gelijk niveau liggen. Desinvesteringen omvatten een

956,2 miljoen euro ultimo 2004 (ultimo 2003: 916,4 mil-

bedrag van 2,1 miljoen euro (2003: 7,2 miljoen euro).

joen euro). Deze stijging vloeit voor ruim 10,4 miljoen euro voort uit de in 2004 geëffectueerde acquisities. Daarnaast

KASSTROOM

is de balansverlenging het gevolg van autonome groei in

Imtech genereert een positieve kasstroom waarmee de

onderhanden werk en vorderingen. Het eigen vermogen is

beoogde groei gefinancierd kan worden.

toegenomen uit hoofde van toevoeging van het resultaat

De kasstroom uit bedrijfsactiviteiten steeg ten opzichte

in 2003 ten bedrage van 16,2 miljoen euro en komt ultimo

van 2003 met 10,2 miljoen euro tot 48,7 miljoen euro. De

2004 uit op 323,7 miljoen euro (ultimo 2003: 311,0 miljoen

kasstroom uit investeringsactiviteiten bedroeg 40,3 mil-

euro), een toename van 12,7 miljoen euro.

joen euro negatief, tegen 35,8 miljoen euro negatief in

De goede solvabiliteitspositie is stabiel gebleven. Ultimo

2003. De financiering vond plaats uit beschikbare liquidi-

2004 bedroeg deze 34,2% (ultimo 2003: 34,3%). De netto-

teiten. Het werkkapitaal nam licht af tot 318 miljoen euro

kaspositie bedroeg 113 miljoen euro (2003: 124 miljoen

(2003: 322 miljoen euro).

Export van verkeerstechno-

EFFECTEN VAN DE OVERGANG NAAR IFRS

logie naar Hongkong

Voor wat betreft de interne processen en management-

Samen

strategische

accountingprincipes zijn de veranderingen als gevolg van

partner Delcan, een interna-

IFRS uiterst beperkt. Dit is belangrijk omdat daarmee de

tionale specialist in Traffic

continuïteit in de financiële sturing wordt gewaarborgd.

met

Management Technology, en

Voor de financial accounting verandert er wel het nodige.

een lokale partij verzorgt

Daarom is dit proces binnen Imtech breed en adequaat

Imtech voor de nieuwe zesbaanssnelweg

Route-8

aangepakt. Vooralsnog is de conclusie dat er voor Imtech

in

Hongkong het verkeersmanagement. Er wordt een modern

beperkte verschuivingen te verwachten zijn. De impact

Traffic Control & Surveillance Systeem aangelegd dat bestaat

van IFRS op het eigen vermogen per 1 januari 2004 zal circa

uit een combinatie van verkeerssystemen, camera’s, dynami-

49 miljoen euro negatief zijn, voornamelijk veroorzaakt

sche route-informatiepanelen (voor actuele informatie voor en

door afwaardering onroerend goed, pensioenen en claims

vermelding van de maximale snelheid voor weggebruikers) en

(zie pagina’s 77 tot en met 80).

een verkeersmanagementcentrale.

39

VERSLAG RAAD VAN BESTUUR, RISICOMANAGEMENT

RISICOMANAGEMENT Risico’s kunnen worden onderscheiden naar verschillende invalshoeken. Naast financiële risico’s gaat het ook om operationele risico’s en marktrisico’s. De beheersing van deze risico’s is een van de strategische pijlers van het beleid. Ook aan de Imtech Business Principles wordt veel aandacht geschonken. RISICOBEHEERSING

FINANCIËLE RISICO’S

De Raad van Bestuur van Imtech is verantwoordelijk voor

Ten behoeve van de operationele gang van zaken beschikt

de opzet en werking van de interne risicobeheersings- en

Imtech over ruime bankfaciliteiten waarbinnen het dage-

controlesystemen. Deze systemen hebben tot doel om

lijkse beheer van werkkapitaal en het aangaan van obligo’s

belangrijke risico’s waaraan de onderneming is bloot-

(onder meer bankgaranties en letters of credit) plaats-

gesteld zo goed mogelijk te beheersen en om realisatie van

vindt. Daarenboven staat een portefeuille middellange

operationele en financiële doelstelling, alsmede naleving

standby-faciliteiten ter beschikking tot een totaalbedrag

van wet- en regelgeving te waarborgen. De Raad van

van ruim 100 miljoen euro. Met betrekking tot deze facili-

Bestuur is zich ervan bewust dat dergelijke systemen, hoe

teiten worden geen zekerheden verschaft; wel worden

uitgebreid dan ook, geen zekerheid kunnen bieden dat de

gangbare

ondernemingsdoelstellingen worden gerealiseerd, noch

Imtech beschikt niet over een officiële ‘credit rating’.

dat deze systemen alle onjuistheden van materieel belang,

Gezien de sterke balanspositie en positieve cashflow heeft

verlies, fraude en overtredingen van wetten en regels

Imtech een goede kredietwaardigheid en daarmee ruime

geheel voorkomen.

toegang tot overige, zowel openbare als onderhandse,

Hoewel al veel aandacht wordt gegeven aan de risico-

financieringsbronnen.

financiële

convenanten

overeengekomen.

beheersing is naar aanleiding van de code-Tabaksblat in het verslagjaar een aanvang genomen met op systematische en

Valutarisico’s spelen binnen Imtech een zeer bescheiden

formele wijze de interne beheersings- en controlesystemen

rol. Van de geldstromen bestaat ruim 90% uit euro’s, de

te evalueren. Hierbij zullen werkmaatschappijen uiteinde-

rest voornamelijk uit het Britse pond en de US dollar. De

lijke moeten komen tot een jaarlijkse self assessment van

geringe translatierisico’s uit hoofde van buitenlandse deel-

hun interne beheersings- en controlesystemen uitmondend

nemingen worden niet afgedekt. De eveneens geringe

in een verklaring waarin wordt aangegeven dat deze syste-

transactierisico’s uit hoofde van inkoop van materialen

men effectief en adequaat zijn. Deze self assessments wor-

dan wel afzet in het buitenland worden zo veel mogelijk

den gebaseerd op het COSO-raamwerk voor interne beheer-

afgedekt met valutatermijncontracten. De omvang hier-

sing. Indien het voornoemde proces is afgerond, zal de Raad

van bedraagt enkele tientallen miljoenen euro. Imtech

van Bestuur een verklaring afgeven omtrent de effectiviteit

heeft meer dan 15.000 klanten uiteenlopend van groot tot

van de interne beheersings- en controlesystemen.

klein en daardoor een zeer gespreid debiteurenrisico. Van kredietverzekering wordt, behoudens in enkele export-

Technologie InterConti

transacties, geen gebruik gemaakt. Wel wordt in veel

Hotel, Düsseldorf

gevallen gebruik gemaakt van kredietinformatie van daar-

In

het

vijfsterren

Continental

Hotel

in gespecialiseerde instellingen.

Interin

Düsseldorf verzorgt Imtech de

complete

Financiële verplichtingen uit hoofde van lease- en huur-

technologie.

contracten behelzen onder meer het wagenpark en een

Het hotel telt 280 kamers en

belangrijk deel van het in gebruik zijnde onroerend goed,

suites, 25.000 m 2 event- en

zie de opgave van niet uit de balans blijkende verplichtin-

conferentieruimte, 8.700 m 2

gen op pagina 61 van dit verslag.

kantoorruimte, een 4.600 m 2 grote beauty- en fitnessclub en een ruime parkeergarage. Imtech is onder meer verantwoordelijk voor de lucht- en klimaattechnologie, sprinklertechnologie,

Pensioenvoorzieningen van medewerkers zijn voor het

elektrotechniek en beveiliging. Voor koeling van het pand

grootste deel ondergebracht bij diverse bedrijfstak-

wordt gebruikgemaakt van ondergronds bronwater.

pensioenfondsen. Voor het hoger en middenmanagement kent Imtech daarnaast een additionele pensioenregeling, ondergebracht bij het eigen pensioenfonds (CPIM). 41

VERSLAG RAAD VAN BESTUUR, RISICOMANAGEMENT

Backserviceverplichtingen met betrekking tot pensioen-

Het beleid van Risk Management is er expliciet op gericht

regelingen beperken zich, gegeven de middelloonregeling,

dat alle Imtech-bedrijven al vroeg in de aanbiedingsfase

tot de indexatie. In Duitsland is een deel van de pensioen-

een groot aantal projecten aanmelden voor risico-inventa-

verplichtingen in eigen beheer. Imtech is blootgesteld aan

risatie en het managen van het risicoprofiel. Voor de selec-

onder meer het renterisico van deze verplichtingen.

tie van een project gelden de volgende criteria:

OPERATIONELE RISICO’S




projectoffertes boven vier miljoen euro;




projecten die geografisch gezien buiten het land van vestiging van het betreffende Imtech-bedrijf liggen;

Imtech heeft grootschalige en complexe projecten onder


handen. Mede als gevolg van technologische ontwikke-

projecten waarbij sprake is van consortiumdeelname of andere samenwerkingsverbanden;

lingen, de toegenomen complexiteit in diverse markt


segmenten en het steeds ruimere internationale kader

projecten met een extra hoog risicoprofiel, bijzonder

waarbinnen Imtech opereert, nemen deze in omvang en

complexe projecten of projecten waar sprake is van bij-

complexiteit nog steeds toe. Daarnaast neemt het aantal

zondere contracten.

prestatiecontracten en contracten met een summiere bestekomschrijving toe. Bovendien geldt dat bij een

In de risico-inventarisatie wordt onder meer aandacht

steeds grotere vroegtijdige betrokkenheid van Imtech bij

besteed aan: klant, contractvorm en -bepalingen, samen-

projecten en als gevolg van de toenemende tendens naar

stelling van de projectorganisatie, technologie, locatie van

Publiek Private Samenwerking (PPS) de risico’s alleen maar

het beoogde project, ontwerp, materialen, organisatori-

toenemen.

sche en technische uitvoeringsaspecten, prijsopbouw, samenwerking met derden, tijdsfasering en veiligheid.

Deze ontwikkelingen zijn voor Imtech al een aantal jaren geleden aanleiding geweest steeds meer aandacht te

Risk Management ontwikkelt zich hierbij van een facilite-

besteden aan beheersing van de operationele risico’s.

rende stafafdeling naar een auditerende kennisorganisatie

Mede onder invloed van de Nederlandse Corporate Gover-

met een eigen kennisdomein, waarbij de GRIP®-methode

nance Code, waarbinnen risicobeheersing een belangrijk

integraal binnen Imtech gebruikt wordt. Het pro-actief

item is, heeft Imtech in het verslagjaar het risicobeheer-

gebruik van deze risico-inventarisatie leidt binnen Imtech

singsbeleid verder geïntensifeerd. Doelstelling is het

tot een hoger risicobewustzijn. Risk Management was bij-

vroegtijdig anticiperen op risico’s waardoor verrassingen

voorbeeld ook betrokken bij diverse buitenlandse acquisi-

gedurende de projectlooptijd voorkomen worden. Dit

ties en lokale projectmanagers gebruiken de GRIP®-

geschiedt door de eigen, in het verslagjaar uitgebreide,

methode inmiddels zelfs voor kleinere projecten. Door de

afdeling Risk Management met specifiek voor Imtech

afdelingen Risk Management en Legal werden er op de

ontwikkelde

diverse niveaus in de organisatie workshops Risk- en

en

geïmplementeerde

risicobeheersing-

Contractmanagement gegeven, waarbij praktijkvoorbeel-

procedures die onder de naam GRIP® zijn geregistreerd.

den van contractbeoordeling, inkoop en uitvoeringsproblemen besproken en geëvalueerd werden. Onderhoudscontract Bestuurlijk Centrum

Risk Management is nu actief in Nederland, België en

Nederland, Den Haag

Duitsland. In de toekomst zal de afdeling het gehele con-

Na een Europese aanbeste-

cern bestrijken.

ding verwierf Imtech het onderhoudscontract

voor

Na gunning van een aanbieding wordt het risicoprofiel

het complete gebouwgebon-

regelmatig gemeten en wordt er over de voortgang gerap-

den technisch onderhoud en

porteerd. Voorts worden cashflowontwikkeling, project-

beheer van het Bestuurlijk Centrum Nederland in Den Haag. De looptijd van het contract

voortgang, resultaat- en risico-ontwikkeling van deze

bedraagt 4,5 jaar. Imtech onderhoudt de technologie in de

grote complexe projecten periodiek aan de Raad van

Tweede Kamer, bijna alle Nederlandse ministeries en diverse

Bestuur gerapporteerd middels Project Status Rappor-

overige overheidsgebouwen.

tages.

42

VERSLAG RAAD VAN BESTUUR, RISICOMANAGEMENT

Brandveiligheid Mercedes

De voorraadrisico’s zijn vrijwel nihil daar Imtech met name

Benz museum, Stuttgart

per project of deel daarvan inkoopt, waardoor voorraad-

In het nieuwe in voorberei-

vorming niet aan de orde is.

ding zijnde 17.000 m 2 grote Mercedes Benz museum in

Het beleid op het gebied van veiligheid en ARBO richt zich

Stuttgart zal een expositie

op goede bescherming van werknemers, waardoor risico’s

van het eerste (1885) tot het

van bedrijfsongevallen en mogelijk daaruit voortvloeiende

laatste Mercedes-model te

claims beperkt zijn.

zien zijn. Met het oog op veiligheid heeft Imtech in haar R&D-centrum in Hamburg de brandveiligheid van het spiraalvormige ontwerp getest en

MARKTRISICO’S

hierin een innovatief rookafzuigsysteem geïntegreerd.

Aan het ondernemen zijn risico’s verbonden, die niet gelijk zijn voor de verschillende activiteiten waarop Imtech actief is. De conjunctuurcycli van deze markten verschillen van

Door de afdeling Legal worden projectcontracten in de

elkaar, waardoor Imtech minder conjunctuurgevoelig is

offertefase juridisch getoetst en dient aan afwijkingen van

dan bedrijven die slechts op één of enkele van deze mark-

het beleid goedkeuring door de Raad van Bestuur te wor-

ten opereren. De combinatie van technologieën (informa-

den gegeven. Bij grote en risicovolle projecten kan aan de

tie- en communicatietechnologie, elektrotechniek en

staf van het projectmanagement een contractmanager

werktuigbouw), de geografische spreiding en de verschil-

worden toegevoegd.

lende markten maken Imtech minder gevoelig voor wisselende marktomstandigheden.

Daarnaast is er voor ondernemings- en uitvoeringsrisico’s een adequaat verzekeringspakket afgesloten dat mogelij-

De marktrisico’s omvatten mede economische, politieke en

ke schade dekt.

sociale risico’s. Imtech opereert hoofdzakelijk in WestEuropa op markten die nauwkeurig gedefinieerd zijn. De

Imtech kent een systeem van periodieke interne rapporta-

hieraan verbonden risico’s in termen van instabiliteit zijn

ges en een begrotingscyclus, volgens vaste procedures en

minimaal.

gedetailleerde richtlijnen. De financiële rapportages worden centraal beoordeeld in vergelijking met de goed-

BUSINESS PRINCIPLES

gekeurde begrotingen. Prognoses worden per kwartaal

In de ‘Business Principles’ zijn de algemene regels voor het

getoetst en waar nodig aangepast. Er zijn vaste procedures

ondernemen binnen Imtech vastgelegd. Elke manager

voor investeringen en desinvesteringen, evenals voor de

heeft deze Business Principles in zijn bezit en zich hieraan

beoordeling en goedkeuring van acquisities. Elke werk-

gecommitteerd. In de Business Principles is opgenomen

maatschappij tekent een letter of representation.

dat medewerkers zich aan de wet dienen te houden en alle zakelijke transacties nauwkeurig in de boekhouding moe-

Jaarlijks worden, op basis van risicoanalyse, prioriteiten

ten worden verantwoord. Imtech heeft daarnaast maatre-

vastgesteld voor onderzoek naar de opzet en het functio-

gelen getroffen ter voorkoming van concurrentiebeper-

neren van de administratieve organisatie en interne con-

kende afspraken en fraude. Iedere divisie- en bedrijfsdirec-

trole bij de werkmaatschappijen. De uitkomsten van deze

teur heeft met betrekking tot de jaarcijfers ten behoeve

onderzoeken worden regelmatig besproken. De Raad van

van de externe accountant een verklaring afgelegd dat hij

Bestuur brengt tweemaal per jaar verslag uit aan de Raad

zich niet bewust is van (mogelijke) overtredingen van de

van Commissarissen.

wet.

Productaansprakelijkheid is bij Imtech nauwelijks aan de orde, omdat Imtech nauwelijks eigen producten ontwikkelt, maar voornamelijk inkoopt bij een groot aantal verschillende leveranciers, die voor hun eigen producten verantwoordelijk zijn.

43

VERSLAG RAAD VAN BESTUUR, PERSONEEL EN ORGANISATIE

P E R S O N E E L E N O R G A N I S AT I E In het verslagjaar werd extra aandacht besteed aan Management Development, de Imtech-Arbodienst, sociale wetgeving, pensioenen en het vertegenwoordigend overleg. MANAGEMENT DEVELOPMENT

voldoen. In de loop van 2005 zullen competentieprofielen

In 2004 zijn een aantal programma’s ontwikkeld voor jong

in alle onderdelen van de onderneming worden ingevoerd.

management die in 2005 georganiseerd gaan worden. De

Aandacht voor strategie en samenwerking binnen de

zogenoemde Imtech-oriëntatieweken zijn bedoeld om

onderneming vormt een geïntegreerd onderdeel van alle

jong management een brede kennis te geven van het con-

trainingsactiviteiten.

cern en netwerken op te bouwen voor de nieuwe managementgeneratie van Imtech. In beginsel wordt getracht om

ARBODIENST

hoger- en middenkaderpersoneel uit de eigen geledingen

Imtech heeft vanaf het prille begin in Nederland een eigen

te laten doorstromen. Om aan de managementbehoefte

Arbodienst gehad en heeft deze tegen de trend in behou-

van de komende jaren te voldoen zijn tevens programma’s

den. Niet alleen op het gebied van verzuim en verzuimpre-

opgezet voor de werving van potentials die middels een

ventie heeft de Arbodienst een prominente positie binnen

traineeprogramma versneld in de organisatie geplaatst

Imtech, maar in de loop van de jaren is het dienstenpakket

kunnen worden. Daarnaast is er gerichte aandacht voor

uitgebreid naar onder andere bedrijfszorg, veiligheid en

het management in programma’s die de nadruk leggen op

medewerkerstevredenheidonderzoeken. Daarnaast ver-

persoonlijke effectiviteit, leiderschap en strategieontwik-

leent de Imtech-Arbodienst diensten aan de branche-

keling. Imtech heeft hierbij gekozen voor intensieve pro-

vereniging. De korte lijnen met de bedrijven en de hoge

gramma’s die een langere leerperiode omvatten.

kwaliteit van de dienstverlening dragen ertoe bij dat alle Nederlandse bedrijven (vrijwillig) aansluiting hebben

In 2004 is de nadruk gelegd op opvolgingsvraagstukken op

gezocht bij de Arbodienst. De Arbodienst participeert vol-

het hoogste niveau in de onderneming. Indien manage-

waardig in het overleg met de personeelsdiensten op

ment niet intern kan worden opgevolgd, wordt een plan

zowel divisie- als concernniveau.

van aanpak opgezet voor een intern ontwikkelingsplan van potentiële kandidaten. Omdat op een aantal plaatsen

ONTWIKKELING PERSONEELSBESTAND

niet kon worden voorzien in structurele opvolging zijn op

Met name in Nederland is de omvang van de personeels-

basis daarvan de genoemde managementdevelopment-

bezetting afgenomen. Doordat in de verschillende markt-

programma’s ontwikkeld. Daarnaast is een aanvang

segmenten druk op de resultaatontwikkeling merkbaar

gemaakt met het opstellen van competenties met als doel

was, zijn de personeelskosten kritisch getoetst. Daarbij

nauwkeuriger te kunnen vaststellen aan welke kwaliteiten

vormen de indirecte kosten, die voornamelijk gevormd

de succesvolle manager binnen Imtech voldoet en dient te

worden door indirect personeel, een belangrijk aandachtspunt. Om gedwongen ontslagen zo veel mogelijk te voor-

Technologie medicijnen-

komen is vooral gestuurd op natuurlijk verloop. In 2004

fabriek Altana Pharma,

zijn echter extra ingrepen noodzakelijk gebleken.

Ierland Imtech is verantwoordelijk

De vraag naar goed gekwalificeerd technisch personeel is

voor de technische inrich-

al jaren punt van aandacht op alle niveaus van de arbeids-

ting in de medicijnenfabriek van

farmaceut

Pharma

nabij

Ierland.

Imtech

markt. Omdat Imtech zich verder ontwikkelt op specifieke

Altana Cork is

marktgebieden en zich hoger in de bedrijfskolom positio-

in

neert blijft de behoefte aan hoog gekwalificeerd personeel

onder

meer verantwoordelijk voor de complete lucht- en klimaat-

onverminderd aanwezig. Naast branchegebonden scho-

technologie, het complexe ‘purified’ watersysteem, de clean-

lingsactiviteiten heeft Imtech vele bedrijfsopleidingen in

roomtechnologie, alle elektrotechnische oplossingen en het

eigen huis. Daarnaast zijn er diverse samenwerkings-

gebouwmanagementsysteem.

verbanden met universiteiten en hogescholen.

44

VERSLAG RAAD VAN BESTUUR, PERSONEEL EN ORGANISATIE

Ken- en stuurgetallen Categorie

Ken- en stuurgetallen

Algemeen

Aantal medewerkers per 31 december Instroompercentage (excl. acquisities) Uitstroompercentage Uitstroompercentage op eigen verzoek

Effectiviteit

Resultaat na rente per FTE (in duizend euro)

Efficiency

Loonkosten per FTE (in duizend euro)

Flexibiliteit

6,0

3,9

10,5

9,6

4,0

3,3 5,0

Trainingskosten (als % loonkosten)

2,0

1,5

Gemiddelde leeftijd

41

–

Aantal medewerkers in leeftijdcategorie 30-45 (%)

47

47

Gemiddeld aantal dienstjaren per medewerker (%)

12,3

11,2

4,6

4,5

0,03

0,13

Ongevallenfrequentie per miljoen gewerkte uren

Cijfer met betrekking tot Nederland.

13.100

47,9

Gezondheid en veiligheid Niet in rapportage opgenomen.

12.836

5,3

Gemiddeld ziekteverzuim per medewerker (%)

2

2003

48,7

Beroepsmatig

1

2004

1

2

De gemiddelde leeftijd van de Nederlandse medewerkers

VERTEGENWOORDIGEND OVERLEG

binnen Imtech is relatief hoog te noemen en zal de komen-

De implicaties van Corporate Governance zijn aan de orde

de jaren verder stijgen. In 2004 is gestart met een werk-

gesteld binnen het centraal overleg en middels presenta-

groep die het beleid met betrekking tot de ouder worden-

ties en discussie is het beleid van Imtech uitvoerig door-

de werknemer in de onderneming verder zal uitwerken. De

gesproken. Daarnaast zijn de themavergaderingen een

medezeggenschapsorganen binnen Imtech hebben ook

succes gebleken. Maatschappelijk Verantwoord Onder-

aandacht gevraagd voor dit vraagstuk. Bij de instroom van

nemen is een belangrijk thema geweest en na discussie is

personeel zal vooral gekeken worden naar de evenwichtig-

door de onderneming verdere invulling gegeven aan de

heid in de leeftijdsopbouw van het personeelsbestand.

richting en doelstellingen. In 2005 zal verder worden gewerkt aan de beleidsinvulling van dit vraagstuk en zul-

SOCIALE WETGEVING EN PENSIOENEN

len door de onderneming keuzes worden gemaakt.

Vooral in Nederland en Duitsland zijn de sociale hervormingen in de bedrijven nadrukkelijk voelbaar. De onver-

Gezien de vele acquisities is door het centraal overleg een

wachte beweging van de branchevereniging voor Metaal

draaiboek opgesteld waarin de werkwijze en positie van de

en Technische Bedrijfstakken in Nederland om prepen-

medezeggenschap nader zijn aangegeven. De voorstellen

sioen onder de 60 jaar af te schaffen, alsmede de plannen

zijn door de onderneming overgenomen en dienen naast

van het Nederlandse kabinet om VUT en prepensioen af te

het formele adviesrecht als leidraad voor de behandeling

schaffen, hebben nogal wat onrust met name onder de

van de koop en verkoop van bedrijven.

oudere werknemers teweeggebracht. Met name in reorganisaties waarin prepensioen een onderdeel van de regeling

Actuele beleidsonderwerpen zoals Management Develop-

vormde heeft dit tot de nodige zorg geleid. Echter, ook in

ment, carrièreplanning en vraagstukken met betrekking

Duitsland is veel discussie om de concurrentiekracht van

tot prepensioen zijn in de vergaderingen besproken en zul-

het bedrijfsleven te versterken, bijvoorbeeld door verho-

len in 2005 een vervolg krijgen.

ging van de werktijd (zonder loonaanpassing) naar veertig uur per week en vermindering van het aantal vakantie-

In Vaals zijn de eerste besprekingen gevoerd om te komen

dagen.

tot een invoering van een Europese Ondernemingsraad.

45

VERSLAG RAAD VAN BESTUUR, PERSONEEL EN ORGANISATIE, MAATSCHAPPELIJK VERANTWOORD ONDERNEMEN

In Duitsland wordt in steeds beter overleg bezien hoe de

Upgrading comfort en

concurrentiekracht verder verbeterd kan worden, zowel

veiligheid twee zieken-

vanuit de positie van de onderneming als vanuit de mede-

huizen Luxemburg

werkers. In dit kader was er veel aandacht voor tariefvoor-

In de Luxemburgse zieken-

waarden van het personeel.

huizen in

Hôpital

Kirkberg

Hospitalier

De Raad van Bestuur heeft op informele en open wijze met

en du

Kirckberg Centre Nord

in

Ettelbruck heeft Imtech 530

de overlegorganen kunnen overleggen en is erkentelijk

patiëntenkamers

uitgerust

voor de gemoedelijke en ontspannen sfeer in de vergade-

met geïntegreerde voorzieningen ter verhoging van comfort

ringen van het afgelopen jaar. De pro-actieve en onder-

en veiligheid. Het gaat om tv, radio, telefoon, infokanalen, zus-

nemende rol van de overlegorganen onderstreept de ver-

teroproep- en noodsystemen. Tegelijkertijd zijn alle patiënten

bondenheid met de doelstellingen van de onderneming.

en zusters aangesloten op een centraal communicatiesysteem.

De Raad van Bestuur dankt de nationale en internationale overlegorganen voor de positieve en constructieve wijze waarop het overleg heeft kunnen plaatsvinden.

M A AT S C H A P P E L I J K V E R A N T W O O R D O N D E R N E M E N Imtech heeft inmiddels de oriëntatiefase van Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen (MVO) achter zich gelaten en definieert MVO als het tegemoet komen aan maatschappelijke wensen en (impliciete) verwachtingen van stakeholders op sociaal en ecologisch gebied, die verder gaan dan datgene wat wettelijk verplicht is. Imtech richt zich hierbij op de vraagstelling hoe de eigen primaire bedrijfsactiviteiten bij kunnen dragen aan een duurzame ontwikkeling. In dit kader is in 2003 een MVO-beleidsnotitie met de

producten. Opdrachtgevers hebben daarnaast een eigen

Raad van Commissarissen en Centrale Ondernemingsraad

verantwoordelijkheid op het gebied van duurzaam onder-

besproken en bij het vorige jaarverslag is een speciale

nemen. Imtech is als dienstverlener en integrator van pro-

themakrant ‘Veiligheid en Milieu’ uitgegeven. In 2004 is in

ducten van derden bovendien niet of nauwelijks verant-

overleg met de Centrale Ondernemingsraad een beleids-

woordelijk voor het zelf produceren van goederen of dien-

kader vastgesteld waarbinnen Imtech wenst te opereren.

sten.

Speciale aandachtspunten hierbij zijn: integer ondernemerschap, veiligheid & milieu, het zijn van een mens-

Op het gebied van veiligheid en milieubewustzijn leveren

gerichte organisatie, specifieke aandacht voor stake-

de diensten van Imtech een belangrijke bijdrage aan MVO.

holders en het hebben van respect voor de samenleving.

Mede dankzij Imtech wordt het milieu minder belast, vindt

In de uitwerking richt Imtech zich op het zoeken van even-

er een lagere zwaveluitstoot plaats, blijven fossiele brand-

wicht tussen technologie en ecologie en tussen economie

stoffen langer beschikbaar en wordt er een substantiële

en normen en waarden. Het evenwicht tussen deze fac-

hoeveelheid energie bespaard. Bovendien adviseert

toren is dynamisch van aard. Nergens gaan de ontwikke-

Imtech over toepassing van (de meest) milieuvriendelijke

lingen immers zo snel als in de technologie.

technologie in projecten, waarbij opdrachtgevers echter zelf de verantwoordelijkheid hebben om keuzes te maken.

Vanuit de eigen primaire bedrijfsactiviteiten is MVO overi-

Enige voorbeelden uit het verslagjaar zijn de talloze pro-

gens behoorlijk ingeperkt. Immers, als Europese dienstver-

jecten op het gebied van Energy Contracting in de utiliteit

lener voldoet Imtech aan alle relevante wettelijke eisen en

en industrie, de ontwikkeling van energiezuinige gebou-

normen. Voor producten of diensten die klanten maken of

wen en schepen, alsmede energiezuinige verlichting en

leveren, ligt de verantwoordelijkheid binnen de wettelijke

het geven van adviezen op het gebied van het

kaders primair bij de klant zelf. Maar ook bij de overheid

EnergiePrestatieAdvies (EPA), zie de verslagdelen van de

voor wat betreft het verbieden van mogelijk controversiële

diverse clusters. 46

VERSLAG RAAD VAN BESTUUR, MAATSCHAPPELIJK VERANTWOORD ONDERNEMEN

Overduidelijk is dat MVO binnen Imtech niet beperkt kan

van alle medewerkers, inclusief tijdelijk personeel en het

blijven tot één onderneming. Iedere afzonderlijke onder-

personeel van (onder)aannemers. Daaruit voortvloeiend is

neming maakt deel uit van een keten die in de huidige

het beleid mede gericht op het voorkomen van persoonlijk

maatschappij

omvatten.

letsel voor direct of indirect betrokkenen. Voorzover geva-

Samenwerking en overleg binnen de keten – het zoge-

ren onvermijdelijk zijn, richt Imtech zich op een zodanige

noemde ‘ketendenken’ – zijn dan ook essentieel voor het

projectorganisatie dat onaanvaardbare risico’s worden uit-

realiseren van doelstellingen op het gebied van duurzaam

gesloten. In de risico-inventarisatie in het werkvoorberei-

ondernemen. Hierbij heeft Imtech wel een eigen verant-

dende stadium, bij interne en externe audits, alsmede bij

woordelijkheid voor bedrijfszorgsystemen, veiligheid en

de introductie van medewerkers op de werkplek en in

het milieu.

maandelijkse werkplekinspecties zijn controlepunten

de

hele

wereld

kan

opgenomen om arbeidsgebonden risico’s en milieubelas-

BEDRIJFSZORGSYSTEMEN

ting te voorkomen. Opvolging van geconstateerde knel-

Alle Imtech-bedrijven voldoen aan de hoogste eisen ten

punten geschiedt door maandelijkse voorlichting aan

aanzien van zowel kwaliteit, veiligheid, arbo, gezondheid

medewerkers in de vorm van zogenoemde ‘toolboxmee-

als milieu. Dit biedt afnemers, maatschappij en medewer-

tings’ en eventueel door medewerkers speciaal voor taken

kers maximale zekerheid op deze gebieden. De bedrijven

op te leiden en het voorzien in de juiste materialen en mid-

zijn gecertificeerd op basis van relevante ISO-kwaliteits-

delen. Bij het toepassen van materialen staan heldere

standaarden, beschikken over veiligheidscertificaten en

gecertificeerde procedures, instructies, alsmede deskundi-

zijn daarnaast extra gecertificeerd voor specifieke projec-

ge bijstand borg voor een professionele projectuitvoer.

ten. Kwaliteit, veiligheid, arbo, gezondheid en milieu zijn

Materialen en stoffen die worden toegepast en gevaar

dan ook integrale onderdelen van de bedrijfsvoering en

kunnen opleveren voor mens en milieu zijn geïnventari-

leveren een essentiële bijdrage aan de continuïteit van de

seerd en door een systeem van informatiebladen voor elke

onderneming. Deze aspecten zijn vastgelegd in een inte-

medeweker toegankelijk.

graal bedrijfszorgsysteem dat periodiek door het management wordt getoetst en waar nodig wordt geoptimali-

De eigen, gecertificeerde Arbodienst met specialisten in de

seerd. Van toeleveranciers wordt op dezelfde manier een

specifieke werksfeer van Imtech staat borg voor deskundi-

garantie voor hun producten en diensten gevraagd.

ge, praktische maar ook beleidsmatige begeleiding en (medisch) advies. De Arbodienst geeft adviezen op het

Het bedrijfszorgsysteem omvat – binnen de randvoor-

gebied van bedrijfsgezondheidszorg, ziekteverzuim en

waarden van ISO 9000, ISO 9001 en VCA** – het totale

reïntegratie, bedrijfsveiligheidszorg, arbeid en organisa-

bedrijfsproces, van selectie, inkoop, installatie en/of toe-

tiekunde en milieuvraagstukken. Specifieke onderzoeken

passing, tot en met onderhoud en beheer. De verantwoor-

worden verricht om het niveau van blootstelling door

delijkheid is zo diep mogelijk in de organisatie neergelegd.

Imtech-medewerkers aan arbeidsgerichte risico’s te

Alle medewerkers, van directie tot en met uitvoerende medewerkers op de werkvloer, dragen hun eigen verant-

Duurzame technologie

woordelijkheid voor kwalitatief hoogwaardig, veilig,

Vlaams Administratief

gezond en milieubewust werken. Jaarlijks worden hun

Centrum, Hasselt

prestaties en doelstellingen op dit gebied getoetst via de

In Hasselt in België staat

functiebeoordeling en waar nodig verbeterd door nadere

het Vlaams Administratief Centrum, één van meest

opleiding of instructie.

duurzame overheidsgebouwen in Europa. Imtech ver-

VEILIGHEID

zorgde hier, naast alle lucht-

Zorg voor arbeidsomstandigheden staat hoog in het vaan-

en klimaatoplossingen, de innovatieve betonkernactivering

del. Concreet houdt dit in: het bereiken van een zo groot

(het inblazen van koele nachtlucht in de holle betonnen

mogelijke veiligheid, een zo goed mogelijke bescherming

constructie), adiabatische koeling (waarbij opgevangen regen-

van de gezondheid en het bevorderen van het welzijn, als-

water na filtering wordt verneveld voor extra koeling) en

mede een zo goed mogelijke beheersing van ziekteverzuim

energiezuinige verwarming.

en het voorkomen van ziekte en arbeidsongeschiktheid 47

VERSLAG RAAD VAN BESTUUR, MAATSCHAPPELIJK VERANTWOORD ONDERNEMEN, DOELSTELLINGEN EN VOORUITZICHTEN

meten. Enige voorbeelden zijn: de blootstelling aan

de materialen afgevoerd conform de wettelijke voorschrif-

kwartsstof, lasrookonderzoek en onderzoek naar de

ten, al dan niet door afspraken met opdrachtgevers of

gezondheidseffecten van straling bij zendmasten. De des-

partners. Teneinde emissie van broeikasgassen en ozon-

kundige bijstand wordt gegarandeerd door continue bij-

laag aantastende gassen te beperken en te voorkomen zijn

scholing en opleiding. Toetsing van de prestaties vindt

medewerkers speciaal opgeleid en gecertificeerd. Op de

plaats door regelmatige interne en externe audits en bij-

kantoorlocaties wordt het klein afval gescheiden verza-

eenkomsten binnen het CIA (College van Industriële

meld en afgevoerd volgens de wettelijke voorschriften en

Arbodiensten).

wordt door een gecertificeerd afvoerbedrijf een afvaladministratie bijgehouden. In Engeland heeft Imtech inmiddels het ISO 14001-milieucertificaat behaald.

Teneinde de toch al hoge veiligheidseisen verder aan te scherpen is in 2004 een Imtech-brede veiligheidscampag-

DOELSTELLINGEN EN VOORUITZICHTEN

ne gevoerd. Doelstelling is door middel van een integrale en herkenbare veiligheidsactie de noodzaak tot veilig werken binnen de totale Imtech-organisatie verder te bena-

DOELSTELLINGEN

drukken en de persoonlijke betrokkenheid en de eigen

Afhankelijk van de voortgang van de voorgenomen acqui-

veiligheidsverantwoordelijkheid

te

sities en onverminderd de kwalitatieve doelstellingen

optimaliseren. Enige voorbeelden van behandelde thema’s

streeft Imtech in de komende vier jaar naar een omzetni-

zijn: het opruimen van de werkplek (‘opgeruimd werkt vei-

veau van circa 3 miljard euro (2004: 2,1 miljard euro).

van

medewerkers

lig’), het inschatten van veiligheidsrisico’s voorafgaand aan projecten (‘bezinnen voor beginnen’) en alertheid bij

Onder ‘normale’ marktomstandigheden streeft Imtech

medewerkers (‘gevaarlijke situaties melden’). Doelstelling

naar een margedoelstelling van circa 6%. Deze doelstelling

is het aantal ongevallen verder te reduceren.

is opgebouwd uit:


MILIEU

5% voor de multidisciplinaire technische diensten in de Benelux (over circa 35% van de omzet);




Onder milieuzorg verstaat Imtech: het voorkomen van

4% voor de multidisciplinaire technische diensten in Duitsland, Engeland en Spanje (over circa 40% van de

lucht-, water- en bodemverontreiniging, geluids- en ande-

omzet);

re hinder zoals bijvoorbeeld de emissie van koudemiddelen


en het bij voorbaat zo veel mogelijk beperken van schade

10% voor de hoogwaardige activiteiten op het gebied

als gevolg van gebeurtenissen die zich desondanks kunnen

van ICT & Technology (over circa 25% van de omzet).

voordoen. Milieu-eisen vormen een vast criterium bij het

Afhankelijk van de ontwikkelingen op de diverse deel-

ontwikkelen van producten respectievelijk uitvoeren van

markten (met name ICT en Telecom) zal Imtech in staat zijn

diensten. Het milieubeleid wordt geborgd door externe

deze margedoelstelling te bereiken.

audits en is gecertificeerd conform de relevante punten uit ISO 9001, ISO 9002 en VCA** en voldoet aan alle eisen van

VOORUITZICHTEN 2005

SCIOS en STEK. Op projectlocaties worden milieubelasten-

Imtech is goed gepositioneerd voor verdere groei bij aantrekkende marktomstandigheden. 2005 wordt met ver-

Technologie Solaris Office

trouwen tegemoet gezien. Naar huidige inzichten ver-

Building, Madrid

wacht de Raad van Bestuur bij aantrekkende markten een

Op een centrale en goed-

verdere toename van het bedrijfsresultaat over 2005.

bereikbare locatie in Madrid in de zakenwijk Alcobendas ligt

het

Solaris

Office

Building. In opdracht van Procam, de vastgoedontwikkelingsgroep

van

Caixa

Catalunya, verzorgde Imtech in dit hypermoderne gebouw de complete lucht- en klimaattechnologie, inclusief een geavanceerd Building Management Systeem (BMS).

48

GRONDSLAGEN VAN DE JAARREKENING VAN IMTECH N.V. ALGEMEEN

en de ingedekte koers bij dekking wordt gelijkmatig toegerekend aan de looptijd van de dekkingstransactie.

Grondslagen voor de consolidatie

Koersverschillen op de omrekening van de netto-investering in bui-

Geconsolideerd zijn de financiële gegevens van Imtech N.V. en alle

tenlandse deelnemingen worden direct ten laste of ten gunste van

maatschappijen waarmee Imtech N.V. een organisatorische en

het eigen vermogen gebracht.

economische eenheid vormt. Consolidatie vindt plaats op basis van

De koersverschillen, ontstaan als gevolg van transacties luidend

uniforme grondslagen volgens de integrale consolidatiemethode,

in vreemde valuta’s, worden opgenomen in de winst- en verlies-

waarbij onderlinge activa en passiva, baten en lasten alsmede op

rekening.

balansdatum in activa begrepen in groepsverband niet-gerealiseer-

In de geconsolideerde winst- en verliesrekening worden de ge-

de winsten worden geëlimineerd.

gevens van de buitenlandse groepsmaatschappijen omgerekend

Van de geconsolideerde maatschappijen zijn de activa, de passiva

tegen de over het boekjaar berekende gemiddelde koersen.

en de resultaten voor 100% opgenomen. Het aandeel van derden in

Het verschil tussen het aldus omgerekende nettoresultaat en dat

het groepsvermogen, respectievelijk in het groepsresultaat, is

resultaat tegen eindkoers wordt rechtstreeks ten gunste of ten

afzonderlijk vermeld.

laste van het eigen vermogen gebracht.

Overnames

Financiële derivaten

In de loop van 2004 hebben acquisities plaatsgevonden met name

Financiële derivaten kunnen worden gebruikt voor het afdekken

in de cluster ICT & Technology.

van vreemdevalutarisico’s en van renterisico’s.

Het betreft de IBM-softwarepartner Eniac (omzet op jaarbasis 14 miljoen euro), de ICT-consultant Brighthouse (omzet op jaarbasis

Financiële derivaten worden in de winst- en verliesrekening verant-

5 miljoen euro) en de Navision-activiteiten van Level Auto-

woord bij afwikkeling van de ingedekte positie.

matisering BV (omzet op jaarbasis 2 miljoen euro). De maritieme activiteiten zijn versterkt door de overname aan het

GECONSOLIDEERDE BALANS

einde van 2004 van HST (HDW – Hagenuk Schiffstechnik GmbH) met een omzet van 36 miljoen euro op jaarbasis. De koopsom van deze acquisities, alsmede een drietal kleinere acti-

Immateriële vaste activa

va-/passivatransacties, bedraagt 38,6 miljoen euro. Deze koopsom

Hieronder wordt opgenomen de goodwill die ontstaan is bij het

is inclusief nabetaling op acquisities voorgaande jaren en een toe-

verwerven van kapitaalbelangen. Het verschil tussen de betaalde

komstige earn-out betaling. Het totaal aantal FTE’s bij de over-

verkrijgingsprijs verhoogd met kosten verband houdende met de

genomen ondernemingen bedraagt 300.

overname en de nettovermogenswaarde van de deelneming wordt aangemerkt als goodwill. De nettovermogenswaarde wordt bepaald door de activa, voorzieningen en schulden van de over-

Grondslagen voor de waarde- en resultaatbepaling

genomen onderneming, te waarderen op basis van de door Imtech

De waarde- en resultaatbepaling is geschied volgens het histori-

gehanteerde grondslagen.

sche kostprijsstelsel. Behoudens hierna genoemde vermelding van afwijkende grondslag, geschiedt de waardering op nominale waar-

Goodwill wordt afgeschreven op basis van de economische levens-

de. Baten en lasten worden toegerekend aan de periode waarop ze

duur evenwel met een maximum van twintig jaar. Met bijzondere

betrekking hebben.

waardeverminderingen wordt zonodig rekening gehouden.

Omrekening vreemde valuta

Materiële vaste activa

In de geconsolideerde balans zijn alle in vreemde valuta luidende

Deze zijn gewaardeerd op basis van de verkrijgingsprijs of vervaardi-

bedragen omgerekend in euro’s tegen de aan het einde van het

gingskosten rekening houdend met lineaire afschrijvingen berekend

boekjaar geldende wisselkoersen. Indien valutarisico’s op mone-

over de economische levensduur. Bedrijfsterreinen worden niet afge-

taire posities op balansdatum zijn afgedekt, wordt het verschil tus-

schreven. Met bijzondere waardeverminderingen wordt rekening

sen de contante koers op balansdatum en de ingedekte koers ver-

gehouden. Buiten gebruik gestelde objecten zijn gewaardeerd op de

antwoord als transitorische post. Het verschil tussen de contante

verwachte directe opbrengstwaarde, indien deze lager is. 49

GRONDSLAGEN VAN DE JAARREKENING VAN IMTECHN.V.

Deelnemingen en vorderingen op deelnemingen

De projecten waarvoor winst wordt genomen naar rato van de

Aandelen

voortgang betreffen veelal complexere projecten met navenante

Onder deze rubriek zijn gerangschikt de duurzame kapitaalbelan-

onzekerheden. Om deze reden wordt over de eerste 25% van de

gen die voor eigen rekening ten dienste van de eigen werkzaam-

voortgang geen winst genomen. Als gevolg van voortschrijdend

heden worden gehouden. Indien invloed van betekenis op het

inzicht is deze grens in het verslagjaar verlaagd van 35% naar 25%.

beleid kan worden uitgeoefend, vindt de waardering van de aan-

Invloed van deze schattingswijziging bedraagt 1,7 miljoen euro. Op

delen plaats op basis van het aandeel in de nettovermogenswaar-

het saldo van onderhanden werken minus voorzieningen worden

de, volgens de waarderingsgrondslagen van Imtech N.V. Indien

voorts de op onderhanden werken betrekking hebbende gedecla-

geen invloed kan worden uitgeoefend worden de aandelen

reerde termijnen in mindering gebracht.

gewaardeerd op kostprijs of lagere opbrengstwaarde. Vorderingen

Voorraden

Onder deze rubriek zijn gerangschikt de vorderingen met een

De voorraden grond- en hulpstoffen en materialen zijn gewaar-

financieringskarakter (looptijd als regel langer dan één jaar) op

deerd tegen kostprijs op basis van first in first out (fifo) of lagere

maatschappijen, waarin de duurzame kapitaalbelangen voor eigen

marktwaarde per 31 december. De voorraden gereed product en

rekening en ten dienste van de eigen werkzaamheden worden

halffabrikaten zijn gewaardeerd tegen integrale kostprijs of netto-

gehouden. De waardering geschiedt op basis van nominale waarde

opbrengstwaarde per balansdatum, indien deze lager was.

onder aftrek van noodzakelijk geachte voorzieningen. Vorderingen Overige effecten en vorderingen

De vorderingen zijn opgenomen voor de nominale waarde, onder

Overige effecten

aftrek van noodzakelijk geachte voorzieningen voor het risico van

De overige effecten betreffen de aandelen in maatschappijen

oninbaarheid.

welke niet onder groepsmaatschappijen of deelnemingen worden gerangschikt. De waardering van de individuele effecten geschiedt Groepsvermogen

op basis van kostprijs of lagere marktwaarde.

Onder het groepsvermogen is het aandeel van derden in groepsOverige vorderingen

maatschappijen opgenomen. Waardering geschiedt op het aandeel

Leningen en waarborgsommen zijn opgenomen voor de nominale

in de nettovermogenswaarde welke is gebaseerd op de grondsla-

waarde onder aftrek van voorzieningen voor het risico van on-

gen toegepast voor deze geconsolideerde jaarrekening.

inbaarheid. Voorzieningen Onderhanden werk

De voorzieningen voor pensioenen zijn opgenomen tegen de con-

De onderhanden werken voor derden zijn gewaardeerd op directe

tante waarde volgens actuariële grondslagen. De pensioenregelin-

kosten – voornamelijk materialen, lonen en sociale lasten – ver-

gen in Duitsland betreffen eindloonregelingen die deels in eigen

meerderd met een opslag ter dekking van de hieraan toe te reke-

beheer worden gehouden. Deze pensioenverplichtingen in Duits-

nen indirecte kosten en een naar rato van de voortgang van het

land zijn berekend in overeenstemming met FAS 87. De jaarlijkse

werk toegerekend deel van de verwachte winst bij oplevering van

rentebijschrijving is als rentelast verantwoord.

grote projecten en onder aftrek van voorzieningen wegens te verwachten verliezen voorzover van toepassing. Op projecten met een

De voorziening voor garanties is gebaseerd op een uit ervaring ver-

aanneemsom van 2 miljoen euro of meer en een looptijd van langer

kregen percentage van de productie.

dan één jaar wordt winst genomen naar rato van de voortgang van het project. Voor de overige projecten wordt winst genomen bij

De voorziening voor latente belastingverplichtingen wordt ge-

oplevering van het project. Deze overige projecten betreffen een

vormd voor verschillen tussen de bedrijfseconomische en de fiscale

grote stroom van opdrachten met veelal een looptijd korter dan

waardering van bepaalde activa en passiva voorzover deze verschil-

één jaar, waardoor winstneming naar rato van de voortgang niet

len in de toekomst in de belastingheffing zullen worden betrokken,

zou leiden tot een materiële invloed op het vermogen en resultaat.

behoudens de verschillen terzake van de permanente kern van het 50

GRONDSLAGEN VAN DE JAARREKENING VAN IMTECH N.V.

onderhanden werk. De voorziening voor latente belastingverplich-

Financiële baten en lasten

tingen wordt berekend tegen de op balansdatum geldende tarie-

De resultaten uit deelnemingen betreft het aandeel in het resultaat

ven. Aanspraken uit hoofde van verliescompensatie worden ge-

van ondernemingen waarin wordt deelgenomen. Het aandeel is

waardeerd voorzover deze binnen redelijke termijn gerealiseerd

vastgesteld overeenkomstig de grondslagen van Imtech N.V.

kunnen worden. Binnen één jaar realiseerbare aanspraken uit hoof-

De rentebaten en -lasten hebben betrekking op interest die aan het

de van verliescompensatie en tijdelijke verschillen worden onder

verslagjaar toegerekend moet worden, alsmede kosten van bankga-

kortlopende vorderingen verantwoord.

ranties.

Reorganisatievoorzieningen worden gevormd voor in rechte afdwingbare en feitelijke verplichtingen als gevolg van gedetailleer-

Belastingen

de reorganisatieplannen.

De belasting over het resultaat wordt berekend op basis van het resultaat volgens de winst- en verliesrekening en de geldende belastingtarieven waarbij rekening wordt gehouden met de permanente

Langlopende schulden

verschillen tussen het resultaat volgens de winst- en verliesreke-

Dit betreft langlopende schulden met een resterende looptijd van

ning en de fiscale winst. Latente belastingverplichtingen en -vorde-

meer dan één jaar. Binnen één jaar vervallende termijnen worden

ringen uit hoofde van de tijdelijke verschillen tussen het resultaat

onder kortlopende schulden opgenomen.

volgens de winst- en verliesrekening en de fiscale winst komen tot uitdrukking in de voorziening voor latente belastingverplichtingen en de overige vorderingen.

Niet uit de balans blijkende verplichtingen Voor het merendeel van de Nederlandse dochtermaatschappijen heeft Imtech N.V. een verklaring van aansprakelijkstelling op grond

Winst- en verliesrekening Imtech N.V.

van artikel 403 Boek 2 van het Burgerlijk Wetboek afgegeven, het-

Omdat in de geconsolideerde balans en winst- en verliesrekening de

geen impliceert dat deze vennootschappen hun jaarrekening niet

financiële gegevens van Imtech N.V. zijn verwerkt, is de winst- en

overeenkomstig de voorschriften van Titel 9 van dit boek behoeven

verliesrekening van Imtech N.V. opgesteld onder toepassing van

in te richten en deze ook niet behoeven te publiceren.

artikel 402 Boek 2 van het Burgerlijk Wetboek.

GECONSOLIDEERDE WINST- EN VERLIESREKENING

Gegevens per aandeel De gegevens per aandeel zijn gebaseerd op het gewogen gemiddeld aantal uitstaande gewone aandelen in het boekjaar.

Netto-omzet Onder netto-omzet wordt verstaan de opbrengsten van aan derden en niet-geconsolideerde deelnemingen opgeleverde werken, goede-

GECONSOLIDEERD KASSTROOMOVERZICHT

ren en diensten, exclusief de over de omzet geheven belastingen.

Het kasstroomoverzicht is opgesteld aan de hand van de indirecte

Transacties tussen groepsmaatschappijen worden gebaseerd op

methode. Kasstromen in buitenlandse valuta zijn herleid naar euro’s

prijzen die over het algemeen gelijk zijn aan de geldende markt-

met gebruikmaking van de gewogen gemiddelde koersen over de

prijzen.

betreffende perioden.

Overige bedrijfsopbrengsten Onder overige bedrijfsopbrengsten zijn begrepen de resultaten die niet rechtstreeks samenhangen met de kernactiviteiten van de onderneming zoals verkochte activa en doorberekende vracht- en behandelingskosten.

51

GECONSOLIDEERDE BALANS VAN IMTECH N.V. in duizend euro, vóór winstverdeling

31 december 2004

31 december 2003

71.232

47.689

1 Immateriële vaste activa Bedrijfsgebouwen en terreinen

52.791

56.404

Bedrijfsuitrustingen en overige materiële vaste activa

37.931

39.345

2 Materiële vaste activa

90.722

95.749

3 Deelnemingen en vorderingen op deelnemingen

1.905

2.124

4 Overige effecten en vorderingen

4.946

9.815

Financiële vaste activa Totaal vaste activa

6.851

11.939

168.805

155.377

5 Onderhanden werk

89.064

76.935

6 Voorraden

28.797

27.646

Voorraden

117.861

Vorderingen op handelsdebiteuren Overige vorderingen Vorderingen

104.581

473.679

462.057

72.652

55.592 546.331

517.649

123.156

138.828

Totaal vlottende activa

787.348

761.058

Totaal activa

956.153

916.435

7 Liquide middelen

52

GECONSOLIDEERDE BALANS VAN IMTECH N.V.

31 december 2004 8 Eigen vermogen 9 Aandeel van derden

31 december 2003

323.692

310.993

3.621

3.718

Groepsvermogen

327.313

314.711

Pensioenvoorzieningen

90.469

86.665

Voorzieningen voor garanties en claims

25.821

22.312

Latente belastingverplichtingen

31.843

33.091

1.132

6.121

Reorganisatievoorzieningen 10 Voorzieningen

149.265

Onderhandse leningen

2.403

11 Langlopende schulden

148.189 3.002

2.403

12 Schulden aan banken

7.444

3.002 11.736

13 Schulden aan leveranciers

292.957

283.852

14 Overige schulden

176.771

154.945

Kortlopende schulden

477.172

450.533

Totaal passiva

956.153

916.435

53

GECONSOLIDEERDE WINST- EN VERLIESREKENING VAN IMTECH N.V. in duizend euro

15 Netto-omzet Wijziging in onderhanden werk Overige bedrijfsopbrengsten

2004

2003

2.066.930

2.098.465

– 72.255

14.827

7.246

12.220

Totaal bedrijfsopbrengsten

– 65.009

27.047

2.001.921

2.125.512

Kosten van grond- en hulpstoffen en van handelsgoederen

598.631

556.414

Kosten uitbesteed werk en andere externe kosten

522.488

682.425

16 Lonen en salarissen

506.610

509.655

17 Sociale lasten

118.709

117.866

18 Afschrijvingen op immateriële vaste activa 19 Afschrijvingen op materiële vaste activa Overige bedrijfskosten 20 Bijzondere last inzake overtreding Nederlandse mededingingswet

4.669

3.091

18.355

20.428

159.018

164.866

8.000

–

Totaal bedrijfslasten Bedrijfsresultaat 21 Resultaten uit deelnemingen 22 Resultaten van overige financiële vaste activa

2.054.745

65.441

70.767

620

1.042

–1

40

Rentebaten

4.217

4.524

Rentelasten

– 10.638

– 10.674

Totaal financiële baten en lasten

– 5.802

Groepsresultaat voor belastingen

– 5.068

59.639

65.699

– 21.106

– 20.793

Groepsresultaat na belastingen

38.533

44.906

Aandeel van derden

– 1.169

– 941

Nettoresultaat

37.364

43.965

Gewogen gemiddeld aantal uitstaande aandelen (x 1.000)

25.949

25.829

23 Belastingen

24 Winst per gewoon aandeel

*

1.936.480

1,44

1,70

Winst per gewoon aandeel – verwaterd

1,44

1,69

Winst per gewoon aandeel*

1,93

1,82

Winst per gewoon aandeel* – verwaterd

1,93

1,81

Voor afschrijvingen op immateriële vaste activa en voor bijzondere last inzake overtreding Nederlandse mededingingswet.

54

GECONSOLIDEERD KASSTROOMOVERZICHT VAN IMTECH N.V. in duizend euro

2004 Nettoresultaat

37.364

Afschrijvingen op immateriële vaste activa Afschrijvingen op materiële vaste activa Mutatie voorzieningen Mutatie werkkapitaal (exclusief liquide middelen)

2003 43.965

4.669

3.091

18.355

20.428

– 850

– 4.051

– 10.807

– 24.858

25 Kasstroom uit bedrijfsactiviteiten

48.731

38.575

Investeringen:


Materiële vaste activa

– 14.672

– 16.756




Financiële vaste activa

– 981

– 1.169

– 33.296

– 26.427

Verwerving van deelnemingen Desinvesteringen:


Materiële vaste activa

2.130

7.191




Financiële vaste activa

6.875

2.384

Overige vermogensmutaties

– 344

– 995

26 Kasstroom uit investeringsactiviteiten

– 40.288

Verkoop/inkoop eigen aandelen

– 35.772

300

– 62

Uitoefening opties gewone aandelen

3.213

635

Mutatie langlopende leningen

– 599

471

– 4.525

– 4.940

– 97

– 450

– 27.760

– 27.631

Mutatie kortlopende schulden bij kredietinstellingen Mutatie aandeel derden Dividend voorgaand verslagjaar 27 Kasstroom uit financieringsactiviteiten

– 29.468

– 31.977

– 21.025

– 29.174

5.353

17.127

Liquide middelen 1 januari

138.828

150.875

Liquide middelen 31 december

123.156

138.828

Mutatie liquide middelen Liquide middelen in verworven deelnemingen

55

TOELICHTING OP DE GECONSOLIDEERDE BALANS VAN IMTECH N.V. in duizend euro

1 Immateriële vaste activa Met ingang van 2002 wordt de bij verwerving van kapitaalbelangen betaalde goodwill geactiveerd en afgeschreven ten laste van het resultaat over de periode waarin het actief zal bijdragen aan het resultaat. Gemiddeld is dit 15 jaar. Het verloop van de onder dit hoofd opgenomen activa blijkt uit het

2004

2003

Boekwaarde per 1 januari

47.689

29.681

Betaalde goodwill

27.125

21.954

1.162

– 312

– 4.669

– 3.091

– 75

– 543

71.232

47.689

80.551

52.423

9.319

4.734

onderstaande overzicht.

Aanpassing verkrijgingsprijs Afschrijving goodwill Koersverschillen Boekwaarde per 31 december Als volgt samengesteld: Aanschaffingswaarde Cumulatieve afschrijvingen

De aanpassing verkrijgingsprijs heeft betrekking op de definitieve vaststelling van de verkrijgingsprijs van eerder gedane overnames.

2 Materiële vaste activa Het verloop van de onder dit balanshoofd opgenomen activa blijkt uit onderstaand overzicht.

Bedrijfs-

Bedrijfsuitrustingen en

Totaal

Totaal

gebouwen

overige materiële vaste activa

2004

2003

95.749

105.969

en terreinen Machines en installaties

Boekwaarde per 1 januari Verwerving van deelnemingen

56.404

Andere vaste bedrijfsmiddelen

Hard- en software

4.537

11.937

22.871

–

–

165

621

786

709

140

1.660

5.631

7.228

14.659

16.756

Desinvesteringen

– 1.536

– 18

– 162

– 414

– 2.130

– 7.191

Afschrijvingen

– 2.215

– 1.602

– 7.066

– 7.472

– 18.355

– 20.428

–2

–1

9

7

13

– 66

52.791

4.576

10.514

22.841

90.722

95.749

Aanschaffingskosten

73.007

19.802

46.751

75.916

215.476

227.681

Cumulatieve afschrijvingen

20.216

15.226

36.237

53.075

124.754

131.932

Investeringen

Koersverschillen Boekwaarde per 31 december Als volgt samengesteld:

56

TOELICHTING OP DE GECONSOLIDEERDE BALANS VAN IMTECH N.V.

In het algemeen worden de aanschaffingskosten van bedrijfsgebouwen in 30 jaar afgeschreven (verbouwingskosten in 10 jaar). Voor de bedrijfsuitrustingen worden als regel de volgende afschrijvingstermijnen in acht genomen:


Machines en installaties: 10 tot 12 jaar;




Hard- en software: 3 tot 5 jaar;




Andere vaste bedrijfsmiddelen: 3 tot 5 jaar.

3 Deelnemingen en vorderingen op deelnemingen Hieronder zijn begrepen:

2004

2003

Aandelen

1.138

1.146

767

978

1.905

2.124

Het verloop van het aandeel in het vermogen van de deelnemingen is als volgt:

2004

2003

Stand per 1 januari

Vorderingen Totaal

Aandelen

1.146

1.131

Uitbreiding deelnemingen

494

65

Aandeel in resultaten

620

1.042

Gedeclareerd dividend

– 855

– 1.076

Verkoop deelnemingen

– 267

–

–

– 16

1.138

1.146

2004

2003

32

4.218

Overige vorderingen

4.914

5.597

Totaal

4.946

9.815

Overige mutaties Stand per 31 december

4 Overige effecten en vorderingen Hieronder zijn begrepen: Overige effecten

De looptijd van de overige vorderingen is over het algemeen langer dan één jaar. Onder overige vorderingen zijn begrepen actieve belastinglatenties ten bedrage van 3,8 miljoen euro (2003: 5,0 miljoen euro).

57

TOELICHTING OP DE GECONSOLIDEERDE BALANS VAN IMTECH N.V.

5 Onderhanden werk Het onderhanden werk bestaat uit:

2004

2003

vermeerderd met naar rato van de voortgang genomen winsten

934.100

985.787

Af: gefactureerde termijnen

845.036

908.852

89.064

76.935

Saldo onderhanden werk groter dan gefactureerde termijnen

189.131

210.016

Saldo onderhanden werk kleiner dan gefactureerde termijnen

– 100.067

– 133.081

2004

2003

15.031

15.658

Kosten verminderd met voorzieningen voor verliezen en risico’s en

Onderhanden werk Als volgt samengesteld:

6 Voorraden De voorraden bestaan uit: Grond- en hulpstoffen Halffabrikaten Gereed product en handelsgoederen Vooruitbetaald op voorraden Totaal

1.109

2.508

11.844

9.455

813

25

28.797

27.646

7 Liquide middelen Hieronder zijn begrepen tegoeden op bank- en giro-instellingen. De tegoeden zijn deels op deposito geplaatst. De liquide middelen zijn vrij beschikbaar en direct opeisbaar.

8 Eigen vermogen Voor de toelichting op kapitaal, agio en overige reserves wordt verwezen naar de toelichting op de balans van Imtech N.V.

58

TOELICHTING OP DE GECONSOLIDEERDE BALANS VAN IMTECH N.V.

9 Aandeel van derden Hieronder zijn opgenomen de belangen van derden in geconsolideerde

2004

2003

3.718

4.154

–

18

deelnemingen. Het verloop is als volgt: Stand per 1 januari Mutatie door acquisities Aandeel in resultaten

1.169

941

– 1.363

– 1.380

Koersverschillen

–2

– 15

Overige mutaties

99

–

3.621

3.718

Dividend

Stand per 31 december

10 Voorzieningen Latente belastingPensioenen Stand per 1 januari 2004

86.665

Garanties

verplich-

Reorgani-

en claims

ting

saties

22.312

33.091

Totaal

6.121

148.189

Verwerving van deelnemingen

1.210

716

–

–

1.926

Dotaties

4.282

10.298

3.320

1.724

19.624

Onttrekkingen

– 1.688

– 7.505

– 4.568

– 6.713

– 20.474

Stand per 31 december 2004

90.469

25.821

31.843

1.132

149.265

Een bedrag van 18,0 miljoen euro (2003: 24,2 miljoen euro) moet worden beschouwd als kortlopend (korter dan één jaar). De pensioenvoorziening heeft met name betrekking op huidige en voormalige werknemers in Duitsland. In de onttrekking van de latente belastingverplichting is begrepen een vrijval van 1,6 miljoen euro als gevolg van tariefsverlaging in Nederland.

59

TOELICHTING OP DE GECONSOLIDEERDE BALANS VAN IMTECH N.V.

Pensioenen 31 december 2004

31 december 2003

120.222

99.384

–

–

120.222

99.384

– 3.290

– 3.561

– 29.438

– 11.270

87.494

84.553

2.975

2.112

90.469

86.665

Toelichting pensioenen Duitsland:


Contante waarde pensioenverplichtingen




Fondsbeleggingen




Backservice




Actuariële resultaten

Pensioenverplichtingen in Duitsland Pensioenverplichtingen elders Totaal

De pensioenlast in 2004 van de pensioenregelingen in Duitsland bedraagt 7,0 miljoen euro. De oprenting van de verplichtingen bedraagt 5,4 miljoen euro, de inkoop van dienstjaren 1,1 miljoen euro, de lasten over verstreken dienstjaren 0,3 miljoen euro en de actuariële resultaten 0,2 miljoen euro. De gehanteerde veronderstellingen bij de bepaling van de pensioenverplichtingen in Duitsland zijn: een discontovoet van 4,75% (2003: 5,5%), toekomstige salarisstijgingen tussen 0% en 3,0% (2003: idem) en een toekomstige indexatie van 2,0% (2003: 1,5%). De verplichtingen inzake de pensioenregelingen van de in Nederland gevestigde vennootschappen zijn ondergebracht bij bedrijfspensioenfondsen, alsmede bij de Stichting Centraal Pensioenfonds Internatio-Müller en enkele afzonderlijke stichtingen en verzekeringsmaatschappijen. De voorziening voor latente belastingverplichtingen heeft betrekking op toekomstige belastingverplichtingen die voortvloeien uit verschillen tussen de fiscale en commerciële waardering voor bepaalde activa en passiva. Voor de permanente kern van het fiscaal lager gewaardeerde onderhanden werk in Nederland is geen passieve latentie gevormd. Deze latentie bedraagt 5,9 miljoen euro (2003: 6,5 miljoen euro). Latente belastingverplichtingen voor bronbelastingen worden alleen opgenomen indien en voorzover het voornemen bestaat om de door groepsmaatschappijen behaalde winst in de nabije toekomst uit te keren. De latente belastingverplichtingen bestaan uit het saldo van 10,8 miljoen euro actieve en 42,6 miljoen euro passieve belastinglatenties (2003: respectievelijk 17,8 miljoen euro en 50,9 miljoen euro). De actieve belastinglatenties hebben in hoofdzaak betrekking op voorzieningen en compensabele verliezen, de passieve latenties in hoofdzaak op onderhanden werken. Aan 44,6 miljoen euro voorwaarts compensabel verlies in het buitenland is geen waarde toegekend.

11 Langlopende schulden Het gemiddelde rentepercentage van de opgenomen leningen bedraagt 4,0%. Het kortlopende deel van de leningen bedraagt 0,5 miljoen euro.

12 Schulden aan banken Deze post betreft bij banken opgenomen gelden uit hoofde van kasgeldleningen en rekening-courantkrediet.

60

TOELICHTING OP DE GECONSOLIDEERDE BALANS VAN IMTECH N.V.

13 Schulden aan leveranciers Dit betreft de schulden voor geleverde goederen en verrichte diensten.

14 Overige schulden De samenstelling van deze post is als volgt:

2004

2003

Te betalen wissels en cheques

1.218

6

Schulden aan maatschappijen waarin wordt deelgenomen

15

261

49.180

46.454

2.693

1.779

Diverse schulden

123.783

106.445

Totaal

176.771

154.945

Belastingen en premies sociale verzekeringen Schulden ter zake van pensioenen

Belastingen en premies sociale verzekeringen Onder dit hoofd zijn opgenomen de op korte termijn verschuldigde belastingen en premies sociale verzekeringen, onder aftrek van de reeds betaalde voorlopige aanslagen. Diverse schulden Voor het merendeel betreffen deze schulden overlopende passiva. Hierin zijn ook begrepen restanten van koopsommen van gepleegde acquisities.

Niet uit de balans blijkende verplichtingen De verplichtingen uit hoofde van erfpacht, huur en operational lease, welke voor een aantal jaren zijn aangegaan, bedragen in totaal 186 miljoen euro (2003: 192 miljoen euro). Deze verplichtingen in nominale bedragen zijn als volgt over de komende jaren verdeeld: 2006 t/m 2005

2009

Na 2009

Erfpacht en huur

20.231

57.469

24.299

Operational lease

24.953

51.626

7.550

Totaal

45.184

109.095

31.849

De lasten uit hoofde van operational lease, huur en erfpacht in het verslagjaar bedragen 62,9 miljoen euro (2003: 53,0 miljoen euro). Een aantal groepsmaatschappijen is aansprakelijk voor enkele samenwerkingsverbanden.

61

TOELICHTING OP DE GECONSOLIDEERDE WINST- EN VERLIESREKENING VAN IMTECH N.V. in miljoen euro

15 Verdeling van de netto-omzet naar geografische afzetmarkten

Nederland Overige EU-landen Buiten EU-landen Totaal

2004

%

2003

%

874

42

871

42

1.125

54

1.115

53

68

4

112

5

2.067

100

2.098

100

Totaal

Totaal

2003

2004

2003

Verdeling groepsresultaat Benelux 2004

Duitsland/UK/Spanje 2003

2004

2003

ICT & Technology 2004

Omzet

732

728

900

959

435

411

2.067

2.098

EBITA operationeel*

25,2

29,3

41,2

35,1

20,8

18,7

87,2

83,1

NMa-boete

– 8,0

–

–

–

–

–

– 8,0

–

17,2

29,3

41,2

35,1

20,8

18,7

79,2

83,1

Amortisatie goodwill

– 4,7

– 3,1

Kosten groepsbeheer

– 9,1

– 9,2

Bedrijfsresultaat

65,4

70,8

EBITA operationeel na NMa-boete

Geïnvesteerd vermogen EBITA-marge %*

127

120

291

220

118

106

486

478

3,4

4,0

4,6

3,7

4,8

4,5

3,4

3,5

In het bedrijfsresultaat is een boekwinst bedrijfsgebouwen en -terreinen ter grootte van 1,2 miljoen euro (2003: 1,6 miljoen euro) opgenomen.

16 Lonen en salarissen De lonen en salarissen bedroegen in 2004 507 miljoen euro (2003: 510 miljoen euro).

17 Sociale lasten Onder dit hoofd zijn de jaarlijkse pensioenlasten ten bedrage van 19,5 miljoen euro (2003: 17,8 miljoen euro) begrepen.

*

Voor verwachte boete NMa.

62

TOELICHTING OP DE GECONSOLIDEERDE WINST- EN VERLIESREKENING VAN IMTECH N.V.

Aantal medewerkers ultimo 2004

2003

Benelux

5.630

5.810

Duitsland/UK/Spanje

4.173

4.324

ICT & Technology

3.003

2.939

30

27

12.836

13.100

6.857

7.202

5.979

5.898

Holding Totaal Waarvan: in Nederland in het buitenland

Bezoldiging van bestuurders en commissarissen (in euro) Bezoldiging voor leden van de Raad van Bestuur over 2004 was als volgt: Pensioen- en Brutosalaris 2004

Bonus 2003

2004

Totaal

Totaal

2004

2003

sociale lasten 2003

2004

2003

Dr. Ir. R.J.A. van der Bruggen

467.400

467.400

163.000

143.217

169.516

201.811

799.916

812.428

Mr. B.R.I.M. Gerner

309.000

309.000

130.563

132.250

121.850

106.654

561.413

547.904

Totaal

776.400

776.400

293.563

275.467

291.366

308.465

1.361.329

1.360.332

Daarnaast ontvangen de leden van de Raad van Bestuur een tegemoetkoming in de kosten die, in het kader van afspraken met de fiscus, ten dele wordt gebruteerd. Voor de leden van de Raad van Bestuur wordt de ontwikkeling van het vaste inkomen jaarlijks vergeleken met de Nederlandse honoreringsmarkt van bestuurders van grotere ondernemingen. De functiezwaarte en -niveaus zijn bepalend als uitgangspunt voor de marktvergelijking. Voor 2004 is gezien de afspraken in het najaarsakkoord 2003 besloten de vaste salarissen van de Raad van Bestuur en het topmanagement niet te verhogen. De variabele beloning van de Raad van Bestuur wordt vastgesteld op basis van een combinatie van rendementsdoelstellingen van de groep en het realiseren van persoonlijke doelstellingen. De doelstellingen zijn in belangrijke mate behaald. De opgenomen bonus betreft de in het boekjaar betaalde bonus die is vastgesteld op basis van de prestaties in het voorgaande jaar. Voor wat betreft de pensioenvoorziening is voor de Voorzitter van de Raad van Bestuur een eindloonregeling van toepassing en voor het lid van de Raad van Bestuur een middelloonregeling; het variabele deel van het inkomen maakt onderdeel uit van de pensioengrondslag. Toekenning van opties aan de Raad van Bestuur en het topmanagement geschiedt onvoorwaardelijk met een looptijd van vijf jaar en is vooral bedoeld om de binding met de onderneming te versterken.

63

TOELICHTING OP DE GECONSOLIDEERDE WINST- EN VERLIESREKENING VAN IMTECH N.V.

Samenhangend met het optieplan over het jaar 1999 zijn rentedragende leningen verstrekt aan de heren Van der Bruggen en Van Alphen (voormalig bestuurder) tegen een rente van 3,5%. In 2001 is door de Raad van Commissarissen besloten dat de rentelasten over deze leningen ten laste van de vennootschap komen en dat de leningen worden kwijtgescholden, indien de opties op expiratiedatum niet zijn uitgeoefend. De heer Van der Bruggen heeft de lening afgelost ter zake van het optieplan 1999. De lening samenhangend met het optieplan 1999 is in 2004 kwijtgescholden aan de heer Van Alphen, waardoor een brutolast is genomen van 42.300 euro. De leden van de Raad van Bestuur houden geen aandelen in Imtech N.V. Een overzicht van verstrekte optierechten aan leden van de Raad van Bestuur die in 2004 actief waren is hieronder opgenomen. De voorwaarden zijn hetzelfde als voor alle andere optiehouders (zie pagina 71). Stand Verstrekt in Uitoefenprijs 01-01-2004 Dr. Ir. R.J.A. van der Bruggen

Mr. B.R.I.M. Gerner

Toegekend in 2004

Stand Vervallen

31-12-2004

16.000

–

1999

26,65

16.000

2000

20,80

40.000

40.000

2001

27,00

40.000

40.000

2002

24,25

15.000

15.000

2003

14,11

15.000

15.000

2004

22,98

2002

24,25

15.000

15.000

2003

14,11

15.000

15.000

2004

22,98

Totaal

15.000

15.000

15.000 156.000

30.000

15.000 16.000

170.000

In 2004 zijn voor de laatste keer onvoorwaardelijke optierechten (15.000) over 2003 toegekend aan de leden van de Raad van Bestuur. Daarnaast zijn aan de voorzitter 4.068 aandelen en aan het lid van de Raad van Bestuur 2.286 aandelen voorwaardelijk toegekend. Deze voorwaardelijke toekenning is gekoppeld aan vervulling van de lange termijn (drie jaar) prestatiecriteria die vermeld staan in de paragraaf ‘Bezoldigingsbeleid Raad van Bestuur’ in het hoofdstuk Corporate Governance, zie pagina 11. Definitief toegekende aandelen moeten ten minste vijf jaar worden aangehouden of tot het einde van het dienstverband, indien die periode korter is. De waarde van deze aandelen is gebaseerd op de koers op de datum van de voorwaardelijke toekenning, te weten de eerste dag dat de aandelen Imtech exdividend noteren. Deze koers was 22,98 euro.

64

TOELICHTING OP DE GECONSOLIDEERDE WINST- EN VERLIESREKENING VAN IMTECH N.V.

De bezoldiging van de leden van de Raad van Commissarissen in 2004 bedroeg (in euro): 2004

2003

Drs. A.G. Jacobs*, voorzitter

36.089

35.089

Ir. M.C. van Veen, vice-voorzitter

28.924

28.924

Prof. Dr. B. de Vries*

25.759

24.859

Drs. G.J. de Boer-Kruyt

24.160

24.160

Drs. P.J. Groenenboom*

25.759

24.759

E.A. van Amerongen

23.759

23.759

164.450

161.550

Totaal *

Lid Auditcommissie.

De leden van de Auditcommissie ontvangen een extra vergoeding die in bovengenoemde bedragen is begrepen (op jaarbasis 2.000 euro). Daarnaast ontvangen de leden van de Raad van Commissarissen een tegemoetkoming in de kosten die, in het kader van afspraken met de fiscus, ten dele wordt gebruteerd. Geen van de leden van de Raad van Commissarissen houdt ultimo 2004 aandelen in Imtech N.V. of opties op aandelen. De heer Groenenboom hield in 2004 personeelsopties stammend uit de periode waarin hij voorzitter van de Raad van Bestuur was, die in het verslagjaar zijn vervallen. Samenhangend met het optieplan over 1999 is een rentedragende lening verstrekt aan de heer Groenenboom tegen een rente van 3,5%. In 2001 is door de Raad van Commissarissen besloten dat de rentelasten over dergelijke leningen ten laste van de vennootschap komen en dat de leningen worden kwijtgescholden, indien de opties op expiratiedatum niet zijn uitgeoefend. De lening samenhangend met het optieplan 1999 is in 2004 kwijtgescholden, waardoor een brutolast is genomen van 42.300 euro. Ingevolge een besluit van de Algemene Vergadering van Aandeelhouders wordt de honorering van de Raad van Commissarissen jaarlijks aangepast aan de ontwikkeling van de index CAO-lonen particuliere bedrijven. De Raad van Commissarissen heeft besloten hiervan over 2004 af te zien gezien de afspraken in het najaarsakkoord 2003.

18 Afschrijvingen op immateriële vaste activa Onder dit hoofd zijn de afschrijvingslasten van de betaalde goodwill opgenomen.

19 Afschrijvingen op materiële vaste activa Voor de wijze waarop de afschrijvingen zijn berekend, wordt verwezen naar de toelichting op de desbetreffende activa. 20 Bijzondere last inzake overtreding Nederlandse Mededingingswet Voor de verwachte boete van de NMa inzake overtreding van de Nederlandse Mededingingswet is een voorziening gevormd van 8 miljoen euro. Dit betreft een schatting op basis van de door NMa gehanteerde uitgangspunten bij het vaststellen van de boetes in de GWWsector. De boete is nog niet opgelegd.

65

TOELICHTING OP DE GECONSOLIDEERDE WINST- EN VERLIESREKENING VAN IMTECH N.V.

21 Resultaten uit deelnemingen Onder dit hoofd is opgenomen het aandeel in de resultaten van op nettovermogenswaarde gewaardeerde deelnemingen. 22 Resultaten van overige financiële vaste activa Onder dit hoofd zijn opgenomen de dividenden uit overige effecten, die niet op nettovermogenswaarde zijn gewaardeerd.

23 Belastingen De samenstelling van de verschuldigde belasting is als volgt:

2004

2003

20.688

8.521

Latente belastingen

418

12.272

Totaal belastinglast

21.106

20.793

2004

2003

Acute belastingen

De relatie tussen het effectieve belastingtarief en het Nederlandse wettelijke belastingtarief is als volgt: Tarief vennootschapsbelasting

34,5%

34,5%

Niet-aftrekbare afschrijving goodwill

1,1%

0,5%

Overige niet-aftrekbare kosten

4,7%

0,1%

Belastingfaciliteiten

– 2,3%

– 2,8%

Compensabele verliezen

– 0,2%

–

Afwijkende belastingtarieven voor buitenlandse bedrijfsonderdelen

1,1%

1,3%

Overig

– 3,5%

– 2,0%

Effectief belastingtarief

35,4%

31,6%

In de post overige niet-aftrekbare kosten is het effect van de bijzondere last inzake overtreding Nederlandse mededingingswet begrepen. In de post overig zijn hoofdzakelijk latente belastingbaten begrepen als gevolg van de daling van het Nederlandse wettelijke belastingtarief tot 31,5% met ingang van 2005. Imtech N.V. vormt tezamen met de meeste Nederlandse groepsmaatschappijen een fiscale eenheid.

24 Winst per aandeel De gegevens betreffende de winst per aandeel worden berekend door de nettowinst te delen door het gemiddeld aantal uitstaande aandelen. Bij de bepaling van de verwaterde winst per aandeel wordt het gemiddeld aantal uitstaande aandelen verhoogd met de uitstaande optieseries voorzover de uitoefenkoers lager ligt dan de gemiddelde koers in het verslagjaar.

66

TOELICHTING OP DE GECONSOLIDEERDE WINST- EN VERLIESREKENING VAN IMTECH N.V.

Financiële instrumenten Reële waarde De reële waarde van de financiële instrumenten wijkt nauwelijks af van de boekwaarde. Renterisicobeheer De onderneming maakte in het verslagjaar geen gebruik van afgeleide financiële instrumenten. Valutarisicobeheer Door de onderneming worden valutatermijntransacties en valutaswaps afgesloten met tot doel risico’s af te dekken die voortvloeien uit de normale bedrijfsactiviteiten. Centraal in dit beleid staat het doel de onderneming te beschermen tegen het risico dat de uiteindelijke kasstroom negatief wordt beïnvloed door wisselkoersveranderingen. Het totaal van uitstaande transacties per balansdatum heeft in relatie tot de gehele onderneming een bescheiden omvang. Kredietrisicobeheer Dit risico behelst het verlies dat zou kunnen ontstaan indien wederpartijen in gebreke zouden blijven hun contractuele verplichtingen na te komen. Met betrekking tot de normale debiteurenrisico’s wordt ter beheersing van dit risico gebruikgemaakt van informatie van erkende instellingen die zich op het leveren van kredietinformatie hebben toegelegd. Bovendien wordt het debiteurenrisico beperkt door de opdrachtsommen in termijnen te factureren. Daarenboven is de onderneming niet afhankelijk van één of enkele grote cliënten. Afgeleide financiële instrumenten worden uitsluitend met eersteklas banken afgesloten. De beschikbare liquide middelen worden op zeer beperkte schaal bij verschillende banken of in eersteklas papier kortlopend belegd.

TOELICHTING OP HET GECONSOLIDEERD KASSTROOMOVERZICHT VAN IMTECH N.V. 25 Kasstroom uit bedrijfsactiviteiten De kasstroom uit bedrijfsactiviteiten bedroeg 48,7 miljoen euro (2003: 38,6 miljoen euro); de nettowinst en afschrijvingen bedroegen 60,4 miljoen ( 2003: 67,5 miljoen euro). De toename van het werkkapitaal was 10,8 miljoen euro, tegenover een stijging van 24,9 miljoen euro in het voorgaande boekjaar. Het saldo onderhanden werk en gefactureerde termijnen steeg ten opzichte van 2003 met 7,8 miljoen euro.

26 Kasstroom uit investeringsactiviteiten De kasstroom uit investeringsactiviteiten was per saldo 40,3 miljoen euro negatief tegenover 35,8 miljoen euro negatief in 2003. Met acquisities was een bedrag gemoeid van 33,3 miljoen euro, tegenover vorig jaar 26,4 miljoen euro. De investeringen in materiële vaste activa bedroegen 14,7 miljoen euro en waren daarmee lager dan vorig jaar.

27 Kasstroom uit financieringsactiviteiten De kasstroom uit financieringsactiviteiten vertoont een tekort van 29,5 miljoen euro. De kortlopende schulden bij banken werden teruggebracht en een cashdividend van 27,8 miljoen euro werd betaald.

67

BALANS VAN IMTECH N.V. in duizend euro, vóór winstverdeling

31 december 2004

31 december 2003

37.741

14.271

728

–

1 Immateriële vaste activa 2 Materiële vaste activa 3 Deelnemingen in en vorderingen op groepsmaatschappijen 4 Overige effecten en vorderingen

365.851

344.527

415

468

Financiële vaste activa

366.266

344.995

Totaal vaste activa

404.735

359.266

6.712

10.880

Liquide middelen

74.440

39.055

Totaal vlottende activa

81.152

49.935

485.887

409.201

5 Vorderingen

Totaal activa 6 Gestort en opgevraagd kapitaal

64.528

7 Agio 8 Overige reserves Onverdeelde winst

36.120

36.120

185.680

166.380

37.364

43.965

Eigen vermogen 9 Voorzieningen Schulden aan banken Schulden aan groepsmaatschappijen 10 Overige schulden

64.528

323.692

310.993

37.691

35.226

103.470

48.344

7.868

8.135

13.166

6.503

Kortlopende schulden

124.504

62.982

Totaal passiva

485.887

409.201

68

WINST- EN VERLIESREKENING VAN IMTECH N.V. in duizend euro

2004

2003

Resultaten uit deelnemingen

39.923

47.753

Overige baten en lasten

– 2.559

– 3.788

Nettoresultaat

37.364

43.965

TOELICHTING OP DE BALANS EN DE WINST- EN VERLIESREKENING VAN IMTECH N.V. in duizend euro

Grondslagen voor de waarde- en resultaatbepaling De waardering van de activa en passiva en de bepaling van het resultaat zijn geschied overeenkomstig de grondslagen van de geconsolideerde jaarrekening. Hierdoor zijn het eigen vermogen en het nettoresultaat van Imtech N.V. gelijk aan die volgens de geconsolideerde overzichten.

1 Immateriële vaste activa Het verloop van de onder dit hoofd opgenomen activa blijkt uit het

2004

2003

Boekwaarde per 1 januari

14.271

15.219

Betaalde goodwill

24.433

–

728

–

Afschrijving goodwill

– 1.691

– 948

Boekwaarde per 31 december

37.741

14.271

41.076

15.915

3.335

1.644

onderstaande overzicht.

Aanpassing verkrijgingsprijs

Als volgt samengesteld: Aanschaffingswaarde Cumulatieve afschrijvingen

69

TOELICHTING OP DE BALANS EN DE WINST- EN VERLIESREKENING VAN IMTECH N.V.

2 Materiële vaste activa Het verloop van de onder dit balanshoofd opgenomen activa is als volgt: Boekwaarde per 1 januari

2004

2003

–

–

Investeringen

809

–

Afschrijvingen

– 81

–

Boekwaarde per 31 december

728

–

809

–

81

–

2004

2003

358.626

284.138

7.225

60.389

365.851

344.527

Als volgt samengesteld: Aanschaffingskosten Cumulatieve afschrijvingen

3 Deelnemingen in en vorderingen op groepsmaatschappijen Hieronder zijn begrepen: Aandelen Vorderingen in rekening-courant* Totaal Aandelen De aandelen zijn gewaardeerd op nettovermogenswaarde, onder aftrek van de op deze maatschappijen betrekking hebbende voorzieningen. Het verloop van de nettovermogenswaarde van de deelnemingen is als volgt:

Stand per 1 januari Nieuwe deelnemingen Uitbreiding van deelnemingen* Deconsolidaties Resultaten Ontvangen winstuitkeringen Koersverschillen Overige mutaties* Balans per 31 december

2004

2003

284.138

257.887

5.000

9.145

10.000

327

278

–

39.923

47.753

– 27.154

– 29.551

– 459

– 451

46.900

– 972

358.626

284.138

De belangrijkste deelnemingen zijn op pagina 3 vermeld. Een lijst van deelnemingen in groepsmaatschappijen en andere deelnemingen conform artikel 379 en 414 Boek 2 van het Burgerlijk Wetboek, is ten kantore van het Handelsregister te Rotterdam gedeponeerd. *

Interne herfinanciering deelnemingen.

70

TOELICHTING OP DE BALANS EN DE WINST- EN VERLIESREKENING VAN IMTECH N.V.

4 Overige effecten en vorderingen Hieronder zijn begrepen:

2004

Effecten

2003

15

15

Vorderingen

400

453

Totaal

415

468

2004

2003

Vorderingen op maatschappijen waarin wordt deelgenomen

4.019

2.623

Overige vorderingen en overlopende activa

2.693

8.257

Totaal

6.712

10.880

5 Vorderingen

6 Gestort en opgevraagd kapitaal Het aantal uitstaande gewone aandelen van 2,40 euro nominaal bedraagt:


1 januari

25.864.549




31 december

26.049.549

Het aantal geplaatste aandelen bedraagt 26.886.549. Ultimo 2004 bedroeg het aantal door de vennootschap ingekochte aandelen 837.000 ter dekking van de verplichtingen uit hoofde van tot en met 2004 verstrekte personeelsopties. Aan een aantal leidinggevende functionarissen, onder wie de leden van de Raad van Bestuur en van de Directieraad, zijn in 2004 en voorgaande jaren vijfjarige opties op gewone aandelen Imtech N.V. toegekend tegen een uitoefeningsprijs die gebaseerd is op de beurskoers van gewone aandelen ten tijde van de verlening van de optierechten.

71

TOELICHTING OP DE BALANS EN DE WINST- EN VERLIESREKENING VAN IMTECH N.V.

Het aantal nog uitstaande opties verleend aan (voormalige) bestuurders en (voormalige) werknemers bedroeg per 31 december 2004: Uitgeoefend Uitgeoefend of vervallen Verstrekt in

Aantal

Uitoefenprijs vóór 2004

in 2004

Uitstaand 31-12-2004

1999

198.000

26,65

–

198.000

–

2000

222.000

20,80

–

114.000

108.000

2001

237.000

27,00

–

–

237.000

2002

236.000

24,25

–

2.000

234.000

2003

174.000

14,11

45.000

53.000

76.000

2004

184.000

22,98

–

2.000

182.000

45.000

369.000

837.000

De verschuldigde inkomstenbelasting behorend bij het optieplan 1999 is als lening aan alle optiehouders ter beschikking gesteld. De rentelast wordt overgenomen door de vennootschap en bruto aan de optiehouders vergoed. Voorzover de betreffende opties niet zijn uitgeoefend is de schuld van de optiehouder vervallen.

7 Agio

Stand per 31 december

2004

2003

36.120

36.120

8.593

8.593

27.527

27.527

36.120

36.120

2004

2003

166.380

152.911

300

– 62

Bestaande uit: Fiscaal belast uitkeerbaar Fiscaal onbelast uitkeerbaar

8 Overige reserves

Stand per 1 januari Verkoop/inkoop eigen aandelen Uitoefening opties gewone aandelen Winstbestemming Koersverschil waardering deelnemingen Stand per 31 december

In de overige reserves begrepen wettelijke reserves zijn niet van materieel belang. 72

3.213

635

16.205

14.089

– 418

– 1.193

185.680

166.380

TOELICHTING OP DE BALANS EN DE WINST- EN VERLIESREKENING VAN IMTECH N.V.

Voorstel winstbestemming 2004 Dividend gewone aandelen Toevoeging aan de algemene reserve Totaal

2003

27.873

27.675

9.491

16.290

37.364

43.965

9 Voorzieningen Latente Garanties en

belasting-

Reorgani-

claims

verplichting

saties

Totaal

Stand per 1 januari 2004

6.357

26.436

2.433

35.226

Dotaties

8.000

397

38

8.435

–

– 4.273

– 1.697

– 5.970

14.357

22.560

774

37.691

Onttrekkingen Stand per 31 december 2004

10 Overige schulden (kortlopend) De samenstelling van deze post is als volgt:

2004

2003

767

166

Diverse schulden

12.399

6.337

Totaal

13.166

6.503

Belastingen en premies sociale verzekeringen

73

TOELICHTING OP DE BALANS EN DE WINST- EN VERLIESREKENING VAN IMTECH N.V.

Niet uit de balans blijkende verplichtingen Voor het merendeel van de Nederlandse dochtermaatschappijen heeft Imtech N.V. een verklaring van aansprakelijkstelling op grond van artikel 403 Boek 2 van het Burgerlijk Wetboek afgegeven. Daarnaast heeft Imtech N.V. afzonderlijke concerngaranties afgegeven ten behoeve van dochtermaatschappijen tot meerdere zekerheid voor de nakoming van specifiek omschreven contractuele verplichtingen jegens derden. Deze concerngaranties betreffen voornamelijk zogenaamde vooruitbetalingsgaranties in de technische aanneming en enkele zuivere nakomingsgaranties. Nagenoeg alle concerngaranties zijn afgegeven voor bedrijven, waarvoor reeds bovenbedoelde verklaring van aansprakelijkstelling is afgegeven en ten kantore van het Handelsregister is gedeponeerd. De schulden van deze dochtermaatschappijen bedroegen per balansdatum 279 miljoen euro (2003: 240 miljoen euro). Gouda, 7 maart 2005

Raad van Commissarissen

Raad van Bestuur

Drs. A.G. Jacobs

Dr. Ir. R.J.A. van der Bruggen

Ir. M.C. van Veen

Mr. B.R.I.M. Gerner

Prof. Dr. B. de Vries Drs. G.J. de Boer-Kruyt Drs. P.J. Groenenboom E.A. van Amerongen

74

OVERIGE GEGEVENS

Accountantsverklaring

Stichting Imtech

Wij hebben de jaarrekening 2004 van Imtech N.V. te Gouda (statu-

Imtech N.V. heeft aan de Stichting Imtech een optie op preferente

tair gevestigd te Rotterdam) gecontroleerd. De jaarrekening is

aandelen in de Vennootschap verleend tot een maximum van

opgesteld onder verantwoordelijkheid van de leiding van de ven-

zestig miljoen preferente aandelen in haar aandelenkapitaal, met

nootschap. Het is onze verantwoordelijkheid een accountants-

dien verstande dat door de Stichting niet meer preferente aandelen

verklaring inzake de jaarrekening te verstrekken.

kunnen worden genomen dan tot een totaal nominaal bedrag gelijk aan het totale nominale bedrag van alle ten tijde van de des-

Werkzaamheden

betreffende uitoefening van het recht uitstaande gewone aande-

Onze controle is verricht overeenkomstig in Nederland algemeen

len en financierings preferente aandelen.

aanvaarde richtlijnen met betrekking tot controleopdrachten.

De Stichting zal bij volledige uitoefening van de optie maximaal

Volgens deze richtlijnen dient onze controle zodanig te worden

50% van de stemmen in een algemene vergadering van aandeel-

gepland en uitgevoerd, dat een redelijke mate van zekerheid wordt

houders kunnen uitoefenen. In het verslagjaar stonden bij de

verkregen dat de jaarrekening geen onjuistheden van materieel

Stichting geen preferente aandelen uit.

belang bevat. Een controle omvat onder meer een onderzoek door middel van deelwaarnemingen van informatie ter onderbouwing

Het bestuur van de Stichting Imtech bestaat uit: de heer Drs.

van de bedragen en de toelichtingen in de jaarrekening. Tevens

A.G. Jacobs, de heer Drs. J.H. Holsboer, de heer Prof. Mr. M.P. Nieuwe

omvat een controle een beoordeling van de grondslagen voor

Weme en BV Trustkantoor Gestor, vertegenwoordigd door de heer

financiële verslaggeving die bij het opmaken van de jaarrekening

Mr. L.J.J.M. Lutz. In zijn functie als bestuurder van Stichting Imtech

zijn toegepast en van belangrijke schattingen die de leiding van de

heeft de heer Jacobs geen stemrecht.

vennootschap daarbij heeft gemaakt, alsmede een evaluatie van het algehele beeld van de jaarrekening. Wij zijn van mening dat

Onafhankelijkheidsverklaring

onze controle een deugdelijke grondslag vormt voor ons oordeel.

De Raad van Bestuur van Imtech N.V. en het bestuur van Stichting Imtech verklaren hiermede dat naar hun gezamenlijke oordeel vol-

Oordeel

daan is aan de ten aanzien van de onafhankelijkheid van de

Wij zijn van oordeel dat de jaarrekening een getrouw beeld geeft

bestuurders van de Stichting Imtech gestelde eisen als bedoeld in

van de grootte en de samenstelling van het vermogen op 31 decem-

bijlage X bij het fondsenreglement van Euronext Amsterdam N.V.

ber 2004 en van het resultaat over 2004 in overeenstemming met Gouda, 7 maart 2005

in Nederland algemeen aanvaarde grondslagen voor financiële verslaggeving en voldoet aan de wettelijke bepalingen inzake de jaarrekening zoals opgenomen in Titel 9, Boek 2, van het Burgerlijk Wetboek.

Imtech N.V.

Stichting Imtech

Rotterdam, 7 maart 2005

Raad van Bestuur

Bestuur

KPMG Accountants N.V.

75

OVERIGE GEGEVENS

Statutaire bepaling inzake winstbestemming

Gewone aandelen

De regeling van de winstbestemming is vervat in artikel 17.3 t/m

De Raad van Bestuur bepaalt met goedkeuring van de Raad van

17.6 van de statuten van de Vennootschap en luidt zakelijk weer-

Commissarissen welk gedeelte van de na toepassing van het hier-

gegeven als volgt.

voor bepaalde resterende winst wordt gereserveerd. Het gedeelte van de winst dat resteert staat ter beschikking van de Algemene Vergadering van Aandeelhouders.

Preferente aandelen Op preferente aandelen wordt een dividend uitgekeerd overeenkomstig de gemiddelde Eurobasisrente zoals toegepast door ABN AMRO Bank NV, verhoogd met twee procent. Indien en voorzover

Voorstel tot winstbestemming

de winst niet voldoende is om deze uitkering volledig te doen, kan

Aan de Algemene Vergadering van Aandeelhouders zal worden

de Raad van Bestuur besluiten het tekort uit te keren ten laste van

voorgesteld het nettoresultaat ad 37,4 miljoen euro als volgt te

de reserves. Indien en voorzover deze uitkering ook niet ten laste

bestemmen: een bedrag van 27,9 miljoen euro aan houders van

van de reserves wordt gedaan, wordt uit de winst die in daaropvol-

gewone aandelen en het restant ad 9,5 miljoen euro over te bren-

gende jaren wordt geboekt eerst een zodanige uitkering aan de

gen naar de reserves. Het dividendvoorstel is vermeld op pagina 17

houders van preferente aandelen gedaan dat het tekort volledig is

van het Verslag van de Raad van Bestuur.

aangezuiverd alvorens op financierings preferente aandelen en gewone aandelen kan worden uitgekeerd. Bijzonder statutair recht inzake zeggenschap Financierings preferente aandelen

Er zijn geen personen die een bijzonder statutair recht inzake de

Vervolgens wordt op elk financierings preferent aandeel van een

zeggenschap in de Vennootschap kunnen laten gelden. Evenmin

serie een dividend uitgekeerd overeenkomstig het effectieve ren-

zijn winstbewijzen uitgegeven.

dement op staatsleningen met een (resterende) looptijd van acht tot negen jaar, zoals gepubliceerd in de Officiële Prijscourant van Euronext Amsterdam NV, voorafgaande aan de uitgifte van de desbetreffende serie, eventueel verhoogd of verlaagd met een opslag ter grootte van maximaal tweeënhalf procentpunt dan wel afslag ter grootte van maximaal een half procentpunt al naar gelang de marktomstandigheden, welke opslag dan wel afslag kan verschillen per serie. Eens per tien jaar zal het dividendpercentage van de desbetreffende serie worden aangepast aan het alsdan geldende rendement van de hiervoor bedoelde staatsleningen, eventueel verhoogd of verlaagd met voornoemde opslag dan wel afslag. Indien en voorzover de winst niet voldoende is om deze uitkering volledig te doen, zal het tekort worden uitgekeerd ten laste van de reserves. Indien en voorzover deze uitkering ook niet ten laste van de reserves kan worden gedaan, wordt uit de winst die in de daaropvolgende jaren wordt geboekt eerst een zodanige uitkering aan de houders van financierings preferente aandelen gedaan dat het tekort volledig is aangezuiverd alvorens op gewone aandelen kan worden uitgekeerd.

76

EFFECTEN VAN DE OVERGANG NAAR IFRS

Inleiding

leningen van 12,1 miljoen euro. Voorts zijn enkele leasecontracten geherrubri-

Vanaf het boekjaar 2005 zal Imtech IFRS toepassen. De jaarrekening 2005 zal

ceerd als een financial lease, hetgeen leidt tot een verhoging van de post mate-

vergelijkende cijfers over het boekjaar 2004 bevatten die zijn opgesteld overeen-

riële vaste activa met 4 miljoen euro. Imtech maakt gebruik van de optie om voor

komstig de IFRS-standaarden die voor 2005 gelden, met als uitzondering dat

enkele gebouwen en de daarbij behorende grond, de reële waarde op 1 januari

gebruik wordt gemaakt van de mogelijkheid om IAS 32 en 39 niet toe te passen

2004 als ‘deemed cost’ te hanteren. Het effect hiervan is een afwaardering van

op de vergelijkende cijfers over 2004. Imtech heeft de verschillen tussen IFRS en

12 miljoen euro. Op bepaalde schaal werden onder de oude waarderings-

haar huidige Nederlandse grondslagen in kaart gebracht. De accounting manual

grondslagen kosten van software geactiveerd. Dit betrof met name ERP-

en de rapportage zijn aangepast aan IFRS. Ten tijde van het opmaken van de jaar-

projecten. Deze kosten werden gerubriceerd onder materiële vaste activa.

rekening 2004 was de (voorlopige) openingsbalans per 1 januari 2004 op basis

Onder IFRS worden deze kosten (2,1 miljoen euro) begrepen onder immateriële

van IFRS afgerond.

vaste activa.

De op de volgende pagina opgenomen balans is gebaseerd op de IFRS-standaarden

Immateriële vaste activa

zoals die ten tijde van het opmaken van de jaarrekening over 2004 bekend waren.

De wijziging ten opzichte van de Nederlandse grondslagen betreft de rubricering

Het is mogelijk dat standaarden die voor 2005 van toepassing zullen zijn nog wijzi-

van ERP-software als immaterieel actief.

gen of dat aanvullende standaarden zullen worden uitgevaardigd. Ook is het proces van interpretatie van de IFRS-standaarden nog in volle gang, hetgeen later tot

Onderhanden werken en handelsvorderingen

nieuwe inzichten kan leiden. Voorts is het mogelijk dat informatie die in de loop

De waardering en presentatie van onderhanden werken worden in overeenstem-

van 2005 beschikbaar komt een nieuw licht schept op feiten en omstandigheden

ming gebracht met IAS 11 (constructie onderhanden werken) respectievelijk

per 1 januari 2004, zodanig dat aanpassingen op de openingsbalans nodig zijn. Op

IAS 18 (overig onderhanden werk).

de voorlopige IFRS-openingsbalans is geen accountantscontrole toegepast. Om deze reden is de op de volgende bladzijde opgenomen IFRS-openingsbalans voor-

Tot nu toe werd slechts op projecten met een aanneemsom groter dan 2 miljoen

lopig. Dit geldt eveneens voor de informatie die in dit hoofdstuk is opgenomen.

euro en een looptijd langer dan één jaar winst genomen naar rato van de voortgang. Onder IFRS wordt voor alle projecten groter dan 500.000 euro winst geno-

In het hierna opgenomen overzicht zijn de verschillen tussen de geconsolideerde

men naar rato van de voortgang. Voor projecten met een aanneemsom groter

balans per 1 januari 2004 volgens Nederlandse grondslagen en IFRS weergege-

dan 2 miljoen euro wordt in beginsel pas winst genomen nadat 25% van de

ven alsmede een aansluiting tussen het eigen vermogen volgens beide grond-

kosten gemaakt zijn, aangezien bij deze complexere projecten de winst pas dan

slagen. Hieronder worden de belangrijkste verschillen toegelicht.

betrouwbaar te schatten is. Het effect hiervan is een 9,1 miljoen euro hoger eigen vermogen (vóór belastingeffect).

Invloed op de balans IAS 11 kent verder een belangrijke wijziging van de waardering van claims op

De bedragen die hierna worden genoemd betreffen de situatie op 1 januari 2004.

opdrachtgevers. IAS 11 onderscheidt opbrengsten uit hoofde van het hoofdGoodwill (‘business combinations’)

contract, wijzigingen op het hoofdcontract (‘variations’), claims en incentives.

Vanaf 2002 is goodwill betaald bij acquisities geactiveerd en systematisch afge-

Onder claims worden onder meer begrepen kosten van vertragingen die zijn ont-

schreven over de economische levensduur. Onder toepassing van IFRS 3 zal de

staan door de opdrachtgever, fouten in specificaties en ontwerp en betwiste

goodwill niet worden afgeschreven. Wel zal jaarlijks een impairmenttest worden

wijzigingen in het contractwerk. Onder Nederlandse grondslagen kunnen claims

uitgevoerd. IFRS 3 wordt niet toegepast met terugwerkende kracht. Dit betekent

worden gewaardeerd tot het bedrag waarvoor het waarschijnlijk is dat deze

dat de voor 2002 afgeboekte goodwill niet in de balans wordt opgenomen.

worden gerealiseerd. Onder IAS 11 geldt een extra voorwaarde, namelijk dat de onderhandelingen met de opdrachtgever in een vergevorderd stadium zijn en

Materiële vaste activa

het waarschijnlijk is dat de opdrachtgever de claim zal accepteren. Met name in

Imtech verhuurt materiële vaste activa voor een beperkt bedrag. Deze verhuur

Duitsland is het usance dat grote opdrachten uitmonden in belangrijke claims

wordt gekwalificeerd als een financial lease. Om pragmatische redenen werden

waarover langdurig wordt onderhandeld en/of geprocedeerd. Onder IFRS kun-

deze activa als materiële vaste activa verantwoord. Onder IFRS worden deze con-

nen dergelijke claims pas worden verantwoord als opbrengst indien er (zo goed

tracten als leasevorderingen behandeld. De materiële vaste activa dalen hierdoor

als) overeenstemming is bereikt met de opdrachtgever. Dit betekent dat claims

met 5,8 miljoen euro. Een voor een huur van grond en een gebouw opgerichte

onder IFRS later als opbrengst worden verantwoord dan tot nu toe het geval is.

bijzondere vennootschap wordt met ingang van 1 januari 2004 onder IFRS

Verder ontstaat er een element van onvoorspelbaarheid over het moment waar-

geconsolideerd. Dit leidt tot een verhoging van de materiële vaste activa en

op dergelijke opbrengsten kunnen worden verantwoord.

77

GECONSOLIDEERDE OPENINGSBALANS IFRS in miljoen euro

IFRS

Dutch GAAP

31 december 2003

Verschil

31 december 2003

Materiële vaste activa

93,4

– 2,4

95,8

Immateriële vaste activa

49,8

2,1

47,7

Langlopende vorderingen en deelnemingen

13,6

6,7

6,9

Latente belastingvorderingen

24,3

19,3

5,0

181,1

25,7

155,4

28,6

1,0

27,6

Activa

Totaal vaste activa Voorraden Te vorderen van opdrachtgevers

229,4

152,5

76,9

Handels- en overige vorderingen

490,1

– 27,6

517,7

Geldmiddelen en kasequivalenten

138,8

–

138,8

4,2

4,2

–

891,1

130,1

761,0

1.072,2

155,8

916,4

Activa geclassificeerd als aangehouden tot verkoop Totaal vlottende activa

Totaal activa

78

GECONSOLIDEERDE OPENINGSBALANS IFRS

IFRS

Dutch GAAP

31 december 2003

Verschil

31 december 2003

261,6

– 49,4

311,0

3,8

0,1

3,7

265,4

– 49,3

314,7

21,2

18,2

3,0

Eigen vermogen en verplichtingen Eigen vermogen Minderheidsbelang Groepsvermogen Verplichtingen Rentedragende leningen en overige langlopende financieringsverplichtingen Personeelsbeloningen

121,0

34,3

86,7

Latente belastingverplichtingen

30,8

– 2,3

33,1

Voorzieningen

14,9

– 13,5

28,4

187,9

36,7

151,2

14,2

14,2

–

146,8

146,8

–

14,0

2,3

11,7

Handelsschulden en overige te betalen posten

443,9

5,1

438,8

Totaal kortlopende verplichtingen

618,9

168,4

450,5

Totaal verplichtingen

806,8

205,1

601,7

1.072,2

155,8

916,4

Totaal langlopende verplichtingen Kortlopend deel voorzieningen Verplichtingen aan opdrachtgevers Rentedragende leningen en overige kortlopende financieringsschulden

Totaal eigen vermogen en verplichtingen

Mutatie-overzicht groepsvermogen Groepsvermogen Dutch GAAP per 31 december 2003 Aanpassing PCM

314,7 9,1

Aanpassing waardering claims, meer-/minderwerk

– 33,0

Aanpassing personeelsbeloningen

– 35,2

Aanpassing waardering onroerend goed

– 12,0

Aanpassing latente belasting permanente kern onderhanden werk Overige aanpassingen Belastingeffect bovenstaande mutaties

– 6,4 0,2 28,0

Totaal aanpassingen

– 49,3

Groepsvermogen IFRS per 1 januari 2004

265,4

79

EFFECTEN VAN DE OVERGANG NAAR IFRS

Het effect op het eigen vermogen (vóór belastingeffect) van de lagere waarde-

Presentatie

ring van claims bedraagt 33 miljoen euro.

Het kortlopend deel van langlopende vorderingen, langlopende schulden en voorzieningen wordt onder IFRS geherrubriceerd naar vlottende activa en kortlopende verplichtingen.

Onder Nederlandse grondslagen werd in geval van verliesgevende projecten, een voorziening getroffen op basis van de integrale kostprijs. Onder IFRS wordt algemene overhead gezien als periodekosten en derhalve wordt geen voorziening

Invloed op de resultatenrekening

getroffen voor de algemene overhead bij verliesgevende projecten. Het effect

Waarderingsgrondslagen hebben geen invloed op de onderliggende kasstromen

hiervan op het eigen vermogen bedraagt 2,0 miljoen euro (vóór belastingeffect).

en daarmee op de winst over de gehele bestaansduur van de onderneming, maar wel op het moment waarop winsten of verliezen worden genomen. IFRS beïn-

Onder de Nederlandse grondslagen werden verkoopkosten voor grotere projec-

vloedt het resultaat op een aantal manieren. Voorts zal de presentatie van enkele

ten opgenomen in het onderhanden werk voorzover de verkoopinspanningen

posten wijzigen. De belangrijkste verschillen zijn:

succesvol zijn geweest. Onder IFRS is dit niet toegestaan, hetgeen leidt tot een Goodwill

afwaardering van het onderhanden werk van 1,5 miljoen euro.

Onder toepassing van IFRS 3 zal er niet langer systematisch worden afgeschreIAS 11 betekent een belangrijke wijziging in de presentatie van onderhanden wer-

ven op de geactiveerde goodwill. In 2004 bedroeg de afschrijving op goodwill

ken. Onder Nederlandse grondslagen werd slechts het nettobedrag van het

EUR 4,7 miljoen. Anderzijds zal de goodwill jaarlijks op impairment moeten

onderhanden werk in de balans gepresenteerd. Onder IAS 11 wordt het onder-

worden getoetst. Door het niet meer systematisch afschrijven op goodwill zal er

handen werk gesplitst in werken waar het saldo te vorderen op opdrachtgevers

in de toekomst wellicht eerder sprake zijn van de noodzaak tot het verantwoor-

positief is en werken waar het saldo op opdrachtgevers negatief is.

den van een impairment.

Pensioenverplichtingen en personeelsbeloningen

Pensioenen

Imtech heeft diverse ‘defined benefit’-regelingen. Toepassing van IAS 19 leidt tot

Verantwoording van pensioenlasten volgens IAS 19 leidt tot een andere toereke-

een hogere pensioenverplichting van 33,2 miljoen euro. Imtech kiest voor toepas-

ning aan de jaren. Het effect voor 2004 bedraagt circa 1,0 miljoen euro hogere

sen van de zogenaamde corridor, waarbij gebruik wordt gemaakt van de optie in

last dan onder de Nederlandse grondslagen.

IFRS 1 om de corridor niet met terugwerkende kracht toe te passen. Opties Een aantal ‘defined benefit’-regelingen in Nederland wordt uitgevoerd door

IFRS 2 schrijft voor dat de kosten van optie- en aandelenregelingen, berekend vol-

bedrijfstakpensioenfondsen. Aangezien deze bedrijfstakpensioenfondsen de

gens een bepaalde systematiek, ten laste van de winst- en verliesrekening moe-

vereiste informatie niet beschikbaar stellen, zijn deze pensioenregelingen als

ten worden gebracht, voor voorwaardelijk toegekende opties na 7 november

een ‘defined contribution’-regeling verwerkt.

2002 die op 1 januari 2005 nog niet onvoorwaardelijk zijn geworden. Bij Imtech

Voor jubileumverplichtingen is onder IAS 19 een bedrag van 2,0 miljoen euro

zijn de opties tot en met 2004 onvoorwaardelijk verstrekt. Daarnaast is voor de

voorzien.

Raad van Bestuur een voorwaardelijke aandelenregeling geïntroduceerd. De daarmee samenhangende last bedraagt 1,0 miljoen euro.

Voorzieningen Onder Nederlandse grondslagen werd geen voorziening voor latente belasting

Onvoorspelbaarheid moment verantwoorden van claims op opdrachtgevers

gevormd voor de permanente kern van het fiscaal lager gewaardeerde onder-

Zoals aangegeven bij onderhanden werk kunnen claims op opdrachtgevers pas

handen werk. Onder IFRS wordt hiervoor wel een voorziening getroffen. Dit leidt

worden verantwoord als de onderhandelingen met de opdrachtgever in een ver-

tot een hogere belastinglatentie van 6,4 miljoen euro.

gevorderd stadium zijn en het waarschijnlijk is dat de opdrachtgever de claim zal accepteren. Daardoor ontstaat er een element van onvoorspelbaarheid over het moment waarop dergelijke opbrengsten kunnen worden verantwoord.

Op de verschillen tussen IFRS en Nederlandse grondslagen wordt, voorzover van toepassing, het belastingeffect verwerkt in de voorziening voor latente belastingen respectievelijk wordt een actieve belastinglatentie verwerkt. De

Financiële instrumenten

overige voorzieningen worden onder IFRS contant gemaakt. Het effect hiervan is

Het merendeel van de activiteiten van Imtech vindt plaats in de euro-valuta.

zeer beperkt.

Voorzover andere valuta‘s worden gebruikt is het beleid van Imtech om valutarisico’s af te dekken. Voor het merendeel van de valutatermijncontracten zal cash flow-hedge accounting worden toegepast.

80

KERNPUNTEN

DE KERNCOMPETENTIES VAN IMTECH


2004: goed jaar in niet eenvoudige marktomstandigheden:
EBITA: 78,1 miljoen euro (+ 5,8%), autonoom + 2,6%*
Omzet: 2.067 miljoen euro (– 1,5%)
Orderportefeuille: 2.110 miljoen euro (+ 1,2%)
Nettowinst: 45,4 miljoen euro (+ 3,2%)*
Winst per aandeel voor amortisatie goodwill: 1,93 euro (+ 6,0%)*
Bijzondere last inzake overtreding Nederlandse Mededingingswet: 8,0 miljoen euro
Handhaving dividend: 1,07 euro per gewoon aandeel
Imtech goed gepositioneerd voor verdere groei bij aantrekkende markten
Verwachting 2005: verdere toename bedrijfsresultaat bij aantrekkende markten *

Vóór bijzondere last inzake overtreding Nederlandse Mededingingswet.

KERNWAARDEN
Imtech is klantgericht. Imtech kan vanuit één aanspreekpunt hoogwaardige totaaloplossingen aanbieden. Klanten zijn hierdoor beter in staat zich op hun eigen kernactiviteit(en) te richten. Imtech streeft naar langdurige partnershiprelaties met zowel klanten als toeleveranciers.
Imtech is (financieel) krachtig, betrouwbaar en onafhankelijk. Imtech is ambitieus en groeit snel als Europese technische dienstverlener.
Binnen Imtech is op alle niveaus ruimte voor ondernemerschap. Dit leidt tot innovatief denken, flexibiliteit en snelheid.
Imtech is een aantrekkelijke werkgever met gedreven medewerkers. Dit vertaalt zich in vakmanschap en kwaliteit. Medewerkers krijgen hierbij alle ruimte zich verder te ontwikkelen.
Imtech is integer en hecht grote waarde aan de verantwoordelijkheid voor het (leef)milieu en de veiligheid en gezondheid van mensen.

MISSIE

PROFIEL


Imtech wil klanten meetbare toegevoegde waarde bieden.
Imtech realiseert die waardecreatie door diepgaand inzicht in en kennis van (de primaire processen van) de klant, intensieve samenwerking met en voor de klant en een compleet en geïntegreerd aanbod van concepten en diensten.
Meetbare toegevoegde waarde voor onze klanten leidt tot waardecreatie voor onze aandeelhouders en een boeiende en hoogwaardige werkomgeving voor onze medewerkers.


Imtech N.V. is een Europese technische dienstverlener op het gebied van informatieen communicatietechnologie, elektrotechniek en werktuigbouw. Met ongeveer 13.000 medewerkers realiseert Imtech een omzet van ruim 2 miljard euro op jaarbasis.
Imtech is in staat klanten meetbare toegevoegde waarde te bieden door het aanbieden van hoogwaardige totaaloplossingen. Imtech onderscheidt zich door een proactieve, innovatieve en multidisciplinaire aanpak vanuit één aanspreekpunt, van advies en ontwerp tot en met realisatie, onderhoud en beheer.
Imtech heeft sterke posities in de markten utiliteit, industrie, maritiem, infra en telecom in België, Duitsland, Luxemburg, Nederland, de UK en Spanje en is tevens actief in Oost-Europa.
De aandelen Imtech zijn genoteerd aan de effectenbeurs van Euronext, waar Imtech is opgenomen in de Amsterdam Small Cap Index (AScX) en de Next 150 index.

Van dit jaarverslag is een Engelse versie beschikbaar. An English translation of this annual report is available.

De kerncompetenties van Imtech kunnen het best wordt geïllustreerd aan de hand van de Imtech-competentiepiramide, die hiernaast is afgebeeld. Imtech bestrijkt:
drie technologieën: informatie- en communicatietechnologie, elektrotechniek en werktuigbouw, over het complete spectrum van deze technologieën, zowel in de breedte als in de diepte;
vijf activiteiten: advies, ontwerp (engineering), installatie, onderhoud en beheer;
vijf markten: utiliteit, industrie, infra, maritiem en telecom.

Elektrotechniek

Bij elektrotechniek gaat het om het complete gamma aan elektrotechnische oplossingen in elke schaalgrootte. Enige belangrijke voorbeelden zijn: elektrische voorstuwing, energietechniek, instrumentatie, integrale veiligheid, gebouwbeheersing, infratechniek, laag-, midden- en hoogspanning, meeten regeltechniek, toegangstechnologie, systeemtechnologie, verkeersmanagement, wind- en zonne-energie. Bij werktuigbouw gaat het om het complete scala aan lucht- en klimaatoplossingen in elke vorm. Enige vermeldenswaardige voorbeelden zijn: HVAC (Heating, Ventilation and Air Conditioning), koude- en warmteopslag, cleanroomtechnologie, energiemanagement, warmtetechnologie, sprinklertechnologie, piping, procestechnologie, brandblustechnologie en werktuigbouwkundige (proces)installaties. De activiteiten omvatten de volledige procesgang: van advies en ontwerp

Werktuigbouw

Advies

Advies

Ontwerp

Beheer

Installatie

Onderhoud

Utiliteit

Bij informatie- en communicatietechnologie gaat het om het complete ICTtraject. Enige in het oog springende voorbeelden zijn: alle relevante diensten op het gebied van Information Technology, besturingstechnologie, platformautomatisering, data- en telecommunicatie, Data Modelling, ICT-infrastructuren, infra-automatisering, internet- en intranet-applicaties, logistieke automatisering, robotisering, satellietcommunicatie, simulatietechnologie en technische automatisering.

ICT

Industrie

Maritiem

Infra

Telecom

De strategische competentiepiramide van Imtech

(engineering) tot en met installatie, onderhoud en beheer, inclusief kosten-, proces-, kwaliteits- en veiligheids- en milieubewaking. In elke markt wordt de complete dienstverleningskolom afgedekt. Als technische dienstverlener is Imtech hierbij gedurende de totale levensduur verantwoordelijk voor de technologie: multidisciplinair, proactief en innovatief. Van ontwerp tot en met ingebruikname, van nieuwbouw tot renovatie en beheer, gedurende de complete levenscyclus. Als specialist in Life Cycle Management en Total Cost of Ownership helpt Imtech opdrachtgevers te sturen op integrale kosten vanaf ontwerp tot en met onderhoud inclusief beheer, gedurende de hele exploitatie. Dit maakt het mogelijk voor opdrachtgevers meetbare toegevoegde waarde te creëren. Daarnaast wordt beschikt over goede balansposities, hetgeen vertrouwen wekt en continuïteit garandeert. Bovenstaande technologieën en activiteiten worden op vijf markten gericht. Elk van deze markten kent een eigen marktdynamiek en vraagt om zijn eigen marktbenadering, specifieke proceskennis, evenals kennis en ervaring in technologie. Het gaat om de volgende markten:

Utiliteit: onder andere computercentra, distributiecentra, financiële centra, kantoren, laboratoria, luchthavengebouwen, musea, parkeergarages, penitentiaire inrichtingen, leisure centra, stadions, stations, universiteiten en (hoge)scholen, winkelcentra, ziekenhuizen en zorginstellingen. Industrie: onder andere auto-industrie, chemie en petrochemie, energiecentrales, farmacie, machinebouw, milieu, olie en gas, veevoederindustrie, vliegtuigindustrie, voedings- en genotmiddelenindustrie. Infra: onder andere drukriolering, energie, luchthaveninfrastructuur, rail (spoor, tram en metro), sluizen, transport- en distributienetten, tunnels, verlichting, verkeersmanagement, (afval)waterzuivering en -beheer. Maritiem: onder andere baggerschepen, defensieschepen, luxe jachten, offshore platforms, passagiersschepen, transportschepen en werkschepen. Telecom: onder andere mobiele, draadloze en vaste netwerken in telecom en broadcasting voor transmissie van data, beeld of spraak (GSM, GPRS, UMTS, optisch, radio, tv, maar ook carrier class netwerken), indoor- en satellietcommunicatie en Wireless Fidelity (WiFi) netwerken voor breedband internet.

IMTECH N.V.

Imtech N.V. Quinterium Offices l Kampenringweg 45a 2803 PE Gouda Postbus 399 2800 AJ Gouda Nederland Telefoon +31 182 54 35 43 Fax +31 182 54 35 00 [email protected] www.imtech.nl Investor Relations Telefoon +31 182 54 35 04 Fax +31 182 54 35 00 [email protected] www.investors.imtech.nl

JAARVERSLAG 2004

SAMEN SUCCESVOL

JAARVERSLAG 2004