(c) (c) Liberaal Liberaal Archief Archief -- Kramersplein Kramersplein 23 23 -- 9000 9000 Gent Gent
,,.I I ./ jU.:]'
Maandelijkse
Uitgave
van de Federatie
Arrondissement Tiende
Jaargang
_,-Ilher' Lilar
der
Antwerpen
liber ••I,. 'elolgd
(c) (c) Liberaal Liberaal Archief Archief -- Kramersplein Kramersplein 23 23 -- 9000 9000 Gent Gent
SUIKER TIENEN BRODENSUIKER KLONTENSUIKER PER
ELS
GRIES-
EN
U 1 K E R POEDERSUIKER
BLOEMSUIKER
Eist ze in oorspronkelijke
HUIS
verpakkingen
MEIRE
Ste Kathelijnevest, 24 - A N T W E R PEN Telefoon: 33.27.87 Alle schrijf- en rekenmachines NIEUW TWEEDEHANDS Herstellingen Onderhoud van alle bureel machines Bureelbenodigdheden BIJZONDERE
!
BURHHLitlEUUHLEN
REBUILT Huur
Kopijwerken VOORWAARDEN VOOR LEZERS VAN HET MAANDBLAD «VRIJ»
(c) (c) Liberaal Liberaal Archief Archief -- Kramersplein Kramersplein 23 23 -- 9000 9000 Gent Gent
1
Een Vriend van de /eug,v. f1
VRIJ
Minister Albert
iJ ouftlopstelfer
Roger A. Van Looy 162, Desguinlei .'\ n twerpen verantwoordelijk
Fiuancieel publtctteit
uitgever
beheer' en
Louis De Ro Heistraat
210
Wilrijk P.C.R
IjO.6:3.92
Los Numme»
fr.
ii.-
.'1bouucmenr Leden
"Iel
Federatie
Niet-leden Steunabonnement
15,25,100,-
. .JJI-
F/
LILAR~
Op vrijdag 24 mei e.k, wordt door de Federatie der Liberale Jeugd van het arrondissement Antwerpen, een grote voordracht ingericht in de benedenzaal van «Billard Palace», om 20 u. 30. Spreker van die avond is de heer Lilar, Minister vant Justitie . Wij zijn ervan overtuigd dat vele medeburoers dit initiatief naar waarde zullen schallen. De heer Lilar, de enige Antwerpse Minister in de huidige Regeringscoalitie, heeft niet alleen de belangen van 7.f.JN kiezers verdedigd doch hij verdient de waardering ,mn! ieder rechtgeaard Antuierpenaar, Vergeten mi} niet: Indien het mogelijk zal zijn. aan de Aniurer pse hanen in de toekomst de geplande uitbreiding te geven, don is hel Minister r-i/ar qeuiee«! die, samen mei zijn collega dhr. Varwudenhoue, de Antwerpse belanqen met klem hee]t nerdediqd De Antwerpse liberale voorman werd geboren te Antwapen. Na zijn lagere studiën aan het qemeentelijk Instituut voor Jonqens, Louisastraat 1, volgde hi] de lessen aan liet Koninklijk Atheneum te Antwerpen. Op nauuicliiks 22jarige ouderdom behaalde hij in 1922 zijn diploma nau doctor in de rechten en van licenciaat in het zeeuttartreclu aan de Vrije Universiteit van Brussel. Advocaal bij de, Ra/ie te Anturerpeti sedert october trJ22 houdt hij er zich voornamelijk bezig met internationale, burgerlijke, hondels- en zee-
oaartzaken.
Inhoudsopgave Alberr, Lilar
blz.
Een Kijk in de Were:d
2
Binnenlands
5
nieuws
't, Hoekska van de Fons 6 Taalkwestie
in Congo'?
Onze twintigste
Eeuw
7 8
De Krotoprtumlng
11
Waar zijn de Ghana's van het Sovjetrijk?
12
Navo
]:3
De Haai
j·l
Wat gebeurt er in Mei? 14 Ram Gopal
15
In 1938 werd hij voorzitter van de Conferentie der Ionge Balie te Antwerpen en van 1947 tot lM9 nam hij hel voorzitterschap waar van het Verbond der Belgische Advocaten. Ook in het Hoger Onderwijs heeft de heerUlar een vooraanstaande plaats Weten te verwerven. In 1936 werd hij assistent van professor Fan der Eycken aan de Rechtsfaculteit van de Vrije Universiteit nat» Brussel. In 1937 werd -hij benoemd tot docent. Gemobiliseerd in 1940, neemt hij hef ambt waar uan verbindingsofficier bij het Engels leger, als lid van de Belgische Militaire Zending bij de qeallieerde legers. Na de bevrijding wordt hij benoemd tot gewoon hoogleraar aan de Rechtsfaculteit van voornoemde Universiteit en titularis van de leerstoeien van vergelijkend handelsjnecht van internationaal privaat recht en van zeenaartrecht. Hij werd tevens aangesteld als vast lid van de Beheerraad van de Universiteit van Brussel. Op internationaal terrein heelt hij een grote faam weten te verwerven. In 1947 werd hij voorzitter van het Internationaal Zeevaartcomité en als dusdanig zat hij de Belgische afvaardiging voor cp de Internationale conferenties voor zeevaartrecht te Antwerpen (1947), te Amsterdam (1949), te Napels (1951) en te Madrid (1955). In 1952 zat hij tevens, als Belgisch gevolmachtigde en Hoofd van de afvaardiging, de diplomatieke Conferentie te Brussel voor, die de eenmaking van sommige regels van het zeevaartrecht tot doel had. zie vervolg blz. 4
0')
(c) (c) Liberaal Liberaal Archief Archief -- Kramersplein Kramersplein 23 23 -- 9000 9000 Gent Gent
2
EEN KIJK IN DE WERELD DE 4l' FAZE. Sinds het einde van de tweede wereldoorlog wordt de internationale politiek beheerst dool' de tegenstellingen : Oost- West, CommunismeKapitalisme, Soviet Busland-Verenigde Staten. In deze twaalf jaar oude strijd echter kan men reeds .dric wel onderscheiden fazen ontdekken. Eersl van 1\)4;) tol de blokkade van West-BetIij n : het uiteenvallen der oorlogsallian tie, het vervliegen der oorlogsillusies. Dan de koude oorlog van de Luchtbrug naai' Berlijn tot de dood van Stn lin, Als derde: faze kwam dan de zogenaamde «vreedzame coëxistentie» van Malenkov en Kroetshev. Door de brutale onderwerping van Hongarije werd deze faze echter definitief afgesloten, werd die in slaap wiegende vredesillusie gelukkig op tijd nog vernietigd. Nu hegint een nieuw hedrijf: het vierde. \Vat zal hel ons brengen? HUSLAND, WAT NU? Zelden overleeft een dictatuur zijn stichterdictator. Zelden kan een dictator zelfs zijn heel leven als dictator uitdoen. Hil ler, Mussolini, Peron, :'\ apoloon I. en 111, allen werden zij of gedood of verbannen en met hen verdween ook hun Hijk. Niet zo in Rusland. Stalin is oud gestorven. Zijn rijk beef voortbestaan. Alhoewel er geen wettelijke opvolgers zijn, kunnen de leiders der Hussische Communistische Partij hun ruzies toch zo bedwingen dat de eenheid van Partij en land niet, in gevaar komen. Toch is er veel veranderd sedert de dood van Stalin. Het leiderschap is meer in zigzag gaan lopen. Nu weer nadruk op de zware industrie, dan weer een programma om meer gebruiksgoederen Ie maken en zo het lot van de doorsnee Bus te verbeteren. Nu weer een. aanmoediging aan de satellieten om hun eigen weg naar het Socialisme te zoeken, dan weer een interventie als in Hongarije. Nu eens Malenkov, dan weer Kroetshek aan het hoofd met Zukov, Molotov en vele anderen dreigend in de onmiddellijke achtergrond. Wat er achter de sombere muren van het! Kremlin ingebeurt zullen wij nooit weten. Wel vermoeden wij dat er dikwijls duchtig moet ruzie gemaakt worden, dat er altijd nijdig met de ellebogen gewerkt wordt. Hoelang kan dat nog blijven voortduren? Zal de ruzie eens niet zo hevig worden dat de staat ontploft? Zal het ontwakend nationalisme, de niet Russische Soviet-Hepuhlieken en de satellieten niet de eerste kans doen waarnemen om, als de Hongaren, maar hopelijk met meer succes, het
Russisch juk af te werpen? Zullen Partij en Leger nooit in conflict komen'? Zal de hogere levensstandaard der kapitalistische landen de BUssen er niet toe aanzetten langzamerhand van het socialisme terug naar ,de vrije markt-economie over te gaan? Of zal er weer uit het huidig lot van leiders een komen, die de anderen absoluut zal kunnen beheersen en «elimineren» Zal hetgeen wij nu beleven enkel een tussenspel zijn tussen twee dictaturen in? Allemaal vragen die passioneren omdat ze zo belangrijk zijn voor ons verder hestaan en omdat we er geen antwoord voor welen. EUROPA: DE TU KEEHT. Als wij de toestand in Europa 1957 met die van het Europa 1~H;)-50 vergelijken, zijn er veel redenen om tevreden te zijn. De communistische vloed van juist na ,de wereldoorlog werd
Ik:e vertrekt
'COOl'
de Berm uila samenkomst. (cliché
U.S.I.S.)
(c) (c) Liberaal Liberaal Archief Archief -- Kramersplein Kramersplein 23 23 -- 9000 9000 Gent Gent
3
niet alleen ingedijkt, hij schijnt, sinds de Hongaarse opstand, bepaald sterk terug te lopen. Was er vroeger nog altijd een gevaar voor een Volksfront regering in Frankrijk of Italië, dan zijn nu de Communistische partijen in die landen terug uit alle politiek leven gesloten. In Italiê keren de Nenn l-Sociu listen zich van de Kremlinaanbidders af en zoeken toenadering tot de pro-westerse Saragat Socialisten. In Frankrijk is he] gefluister over cel) Volksfrontregering .dcf'initief door de Russische tanks in Buduuest tot zwijgen gehracht. Overal verliezen de Communisten leden. Europa wordt iedere dag economisch sterker. Een Verenigd Europa hegint vorm te krijgen tegen de dreigende nota's van de Soviets in. Het ijzeren gordijn hegint door te roesten. Joego Slaviê is er reeds lang geleden onderdoor gekropcJl en kan niet meer terug binnengelokt worden. De Hongaren willen volgen: enkel hruut geweld kon hen tegenhouden. De Polen hehhen onlangs duidelijk laten hlijken hoeveel zij van. hun 'Slavische broeders uit de oneindig» steppen houden. Enkel het afschrikwekkend voorbeeld van Hongarije en veel sussende woorden van de populaire Gornulka hielden hen teCfen klein hout n te maken van de Bussen in Polen. Maarschalk Hokossovsk i en zijn trawanten moesten sne-lIer dan met hun waardigheid overeenkwam het Pools Ministet-i« van Defensie verfaten. Het is nu wel voor iedereen duideijk dat de Bussen, in tijd van oorlog met'!' last dan plezier van hun Oost - Europese satellieten zullen hebben. Xiel alleen kunnen zij niet meer rekenen op hun legers, ze zullen ook hun vcrbindingen als dil' over vreemd gehied lopen, moeten vrijwareil [('gell sabotage. Toch blijft de macht van Busland ontzaglijk en is het gevaar voor Europa nog altijd zeer groot. Maar de laatste maanden heeft hl'! Westen enkele goede slagen kunnen uitdelen. De laatste round werd op de punten gewonnen. Wij zijn in goede vorm voor de volgende! THOR Minister Mac Millan bracht vau de zonnige Berrnudas een ietwat abnormaal grote «soevenir» mee. Een Amerikaans geleid projectiel dat een waterstofbom.In zijn neus 1300 km verder kan laten ontploffen en dat de krijgshaftige naam Thor draagt. Het is de eerste van een hele reeks raketten die ,de Verenigde Staten aan de Na lo beloofd hebben. Een tastbaar resultaat van de hernieuwde Angelsaksische samenwerking. De Russen beantwoordden deze Dankomst met nijdige nota's aan Noorwegen en Denemarken waarin aan deze landen het gevaar van een atomische oorlog werd uitgelegd. Nog
een bewijs dat de Soviets meer en meer op verdediging worden teruggedrongen in Europa. VAN REALISTEN EN WARHOOFDEN. Deze week was het «Developmcnt Week» in Irak. Jaarlijks gaat 70 p.h. van de petroleumopbrengsten van Irak naar een «National Development Board» die deze ruime inkomsten gebruikt om een ambitieus 5 jaren plan ten uitvoer te brengen. Ieder jaar worden dan in één week al de werken die dit jaar afgemaakt worden of begonnen zullen worden door de koning en zijn ministers bezocht; dit is «Development Weck», en heel die week door wordt er ruime propaganda voor het 5 jarenplan gemaakt. De werken die dit jaar op het programma stonden: een stuwdam, twee bruggen over de Tigris in Bagdad, een woningcomplex: van 1250 woningen (totaal gepland: 400.000, het begin van een net van 2.000 km banen, een tekstielfabriek te Mossoe, een irrigatienetwerk om 800.000 ha land te herwinnen en het begin van een verdeling van herwonnen land voor een totaal van 148.000 Ha. Houderduizenden keken fier toe toen koning Feisal en eerste minister Nuri EI Said overal linten doorknipten en eerste stenen legden.Welstand zal heersen. In Irak redeneert men zo: nu hebben wij nog veel uitzonderlijke inkomsten door onze petroleunuvelden ; laat ons die nu gebruiken om onze toekomst als welstellend landbouwland vast te leggen. Als de petroleum dan op is zullen wij onbekommerd verder kunnen leven. Groot was ook de tevredenheid in Irak toen van de Bermuda-eilanden! het bericht kwam dat de Verenigde Staten lid werden van de militaire commissie van het Bagdadpakt. waar Irak, als enig: Arabisch land, ook lid van is, helemaal tegen de zin van Nasser en Co. Een officiele goedkeurende klop op de schouder van de Amerikanen, nu onder de Eisenhowerdoctrine de dollars ook in het Middenoosten overvloedig gaan rollen, is veel waard in de strijd van Irak om als eerste Arabisch land erkend te worden. Wat zien wij ondertussen gebeuren bij de warhoofden .die trapezist Nasser in zijn gekke s.ilto's volgen '(: 111'. Syrië gaan wij van paleisrevoluties naar militaire putschen. Enig resultaat van de «glorievolle» vernietigingen van, de peproleumleidingen door het Syrisch leger: de volgende pipeline vanuit Irak zal over Turks grondgebied gelegd worden. Millioenen aan vette transitorechten en opslaggelden verloren. In Jordanië, waar men de Engelsen. en tegelijkertijd ook .de jaarlijkse Engelse subsidie van 12 milIioen pond heeft buitengezet, rekent men nu op Arabische liefdadigheid om het anders hope-
(c) (c) Liberaal Liberaal Archief Archief -- Kramersplein Kramersplein 23 23 -- 9000 9000 Gent Gent
l'rcsitlcnt t rine
Eisenhenoer
t elci u! de Midden f)ost"r; doe(dich(; U.SIS.)
loos deficitair budget rcchn te houden, lil Suudi Arabië is de koning zeer rijk. De ouderdanen krijgen enkel de kruimels die van tafel
-------------
----------_
Vervolg van blz. 1 Zijn polili('kcf'n parlementaire [;edl'ij/Jighpid
is7!.p. ~f1JUlàJ.q-:-PI:Qvincia ..ar~~:i)o(}r .4 nt uierj)en van 7 maart 1946 lol 27 Juni 1949 werd hij tot 'rcchlslreelcs /J('1'koz('n-Senaforl)'(!rkoull voor het arroïidissement Anfii)erpen op 2G septemher 1949 eiiherkozen in 1950 ell.1JJ54. !?('J1 eerste maal werd hir~l[iniÛer van IustiI ie iiä n--?-wlgTlstusI946 ..to t 8: maarrtû 47. Van 11 auqusius 1949 tot 8 jllni 19/jO maakte hi] 0 P: .n[eiiIlJqe..e( uit .oan de Regéring. Sedert april tfr.j1j7."i hij Minister van Instiiie in de huidiqe fte?jering. "i5elzeêr Lilar heelt zich herbonldelijlc doen opmerken als auteur oan wetsontwerpen of wetsvoorstellen. Het is ons onmoqelijk een lolledige ()psomming te geven, wij vernoemen enkel deze betreffende de politie ()phet uieqoer-: leer, het regime van de alcohol, de uiederinricht!iJJl miriTaekinderbescherming en het opnieuw 01l(Ji~1~zSTekejz·. van de jezzgdmisdadiglleid, de reë7itstoè~t([lIa:vanr1.e gelllll/Jde vrouw, de verpl{ç!I~.e.....([([.nsprl1frelzJklieidsverzekering inzake mQto.!..Tiitui!JfJl1.~.f!!!:z.:_. . Alhoewel zijn Ministeriele ambtsbeziqheden hem niet toelaten oeelouldiq te Antwerpen Ie vertoeven, toch laat hij zich steeds noorlichten over de toestand in zijn arrondissement. Rel valt daarbij op dat hi] grote initiatieven altijd heeft gesteund. 'Vanneer de Jeugd voor de eer-
vallen. En als de petroleum op zal zijn? Dan terug per kamee] door de woestijn. Nasser nationaliseert er maar op los en hoopt langs de andere kant op vreemd' kapitaal om zijn grootse dictatordromen te verwezenlijken. (of moeten wij zeggen: groteske dromcn "}. Wie zal dil' man nog geld geven als hij blijft hundclcu zoals hij hezig is? En alle vier die warhoofden hebhen een illusie gemeen: Israel terug in zee duwen. Wanneer? Na de laatste Egyptische machtsontplooiing is men geneigd te zeggen: in het jaar één als de uilen preken. Die ijle praatrnake-rs zouden er heter Hall doen een les aan Irak te nemen en met hun twee voelen op de grond blijven staan, in plaats van briljante trapezetoeren uit te halen, die hen echter na veel gezwaai en gezweef in de Uno, op exact dezelfde pluuts terug brengen vanwaar zij vertrokken zijn. En eens zal solotrapezist Nasser wel Ie laat komen om de zwaaiende trapeze te snappen, Pil daar zullen wij hel nobele kwartet zien tuimelen, tot ze alle vier vrrsuft in 't net liggen te spartelen. Daarnaar' wacht heel de wereld in blijde spanning. 10-4-';)7.
..~=-,_..~.- - .. =~~~_._--, ---~---
sl « 11I00[ berJC)[~met dl' inriclitino
van «T)e ])Of] uan de FrifhPid» ie. Ant urerpen, !lIOS dhr i.ilar de eersic die ons zijn daadurerlcelijke steun toezeqde. () I! 24 me4 e.lc. zal hi] het woord /JO('T'('l1 l e Anl uierpen, lVi] zijn eroan ooertniqd dat niernatul deze belanqtneklcende spreekbeurt zal willen missen.
Wiel's - MANS
WIELEMANS Depot
Antwerpen
12, Pacificatiestraat
Tel. 37.20.83
(c) (c) Liberaal Liberaal Archief Archief -- Kramersplein Kramersplein 23 23 -- 9000 9000 Gent Gent
5
Binnenlands Nieuws Het hccngaun van dhr Dcvèzc, wordt door i('dere~'n lx-trcurd. De wijze waarop hij hccngnut vcrdient echter alle lof. In hel «Volkshclnnu» van Zaterdag 13 Apr-il lezen wij desaangaande het volgende : . « Bij zijn heengaan als voorzitter van do liherale kamergroep heeft de h. A. Devèz« verkluard, dat de liberulo partij moel plaats maken VOOl'dl' jongeren. Minister Dcvèze wiens gezag en doorzicht dl' ecrhied van iedcrucn afd,~ingl~n, vcrtrekt aldus mei een hoed met pluimen hczrt. De libr-rale partij weet hem dank voor hetgeell hij VOOl' haar presteerde. Ook hef land is IWll1 crkcntclijk heid verschuldigd. Hij dient eveneens wloof'd VOOl'dl' wijze waarop hij nfsch-iid nam van zijn vrienden, dil' in hem steeds een voorbeeld zullen zien. El' is moed nodig om dl' politiek vaarwel te zeggei!. Dl'. h, Mundclccr, minister vun Middcnsf n nd en volksvertegenwoordiger va n Brussel, ZOII eveneens het inzicht hebhen zich uit dt- poll tick terug te trokken na deze legislatuur. :\Iisschil'1I zullen anderen hel roenu-ijk voorhccld van dl' h. Dcvèzc volgen. Dl' naam van dl' h . .loris, volksvertegenwoordiger uit Anlwcrpen werd reeds vernoemd. lid zou dl' lihcralc partij inderdaad gcen kwaad doen wat nieuw bloed over te Lappen, en di t is slechts mogelijk wanneer' dl' ouderen de plaats ruimen, Men stelt inderdaad vast, dat de jongste ministers het hcst huu departement leiden omdal zij «met vuur en vlam» te werk gaan. Dient het voorbeeld van de h. Vanaudenhovc. minister van Openbare Werken, nog aangehaald? Ook de h. Larock, die eerstdaags minister van Buitenlandse Zaken wordt, kan reeds op de steun van iedereen rekenen. Als jong minister heeft hij bewezen, dat hij. iemand is «die zijn man kan slaan». Het is een feit, dat dl' jongste volksvertegenwoordigers het meest in de smaak vallen van het publiek en van hel kiezerskorps. Iedereen zal luisteren naar de hh. Van Elslande en Meyers bij de C,V.P" naar de hh. Fayat bij de socialisten, Grootjans, Lahuye, D'Haeseleer en Tahon hij de liberalen, omdat hun leeftijd een waarborg is voor de lockomst en de verzekering geeft, dat wij met onze tijd meegaan en de toekomst met vertrouwen tegemoet mogen zien», tot daar «Het Volksbelang»,
BIJ EEN VIERING. De Burgemeester van Antwerpen is gevierd geworden, Zoals het past werden dl' nodige spreekbeurten gehouden en wr-rd de «Lodc», zoals de vrienden hem noemen, duchtig in de hlocmekcns gezet. H et schijnt dat zij n l' ig<'n partijgenoten hem echkr niet zoveel «hloernokcnss gezonden hebhen ! DE T.V. EN DE CATC.U, Dl' onvermoeibare MI' Philippart heeft MinisIl'I' Ansecle geinterpelleerd over de uitzcndiugen van «Catch» in de T,V. Hij VI'Ol'g dat' dl'Zl' u itzcndingcn zouden vcrboden worden. De Minister deelde mede dat deze uitzendingen gewoonlijk werden overgenomen van de Franse T,V. cn dat men op voorhand niet de dr-luils der uitzendingen kende. Gevolg: nieuw protest van de hl' Philippart. Uitei udclijk is besloten dat :\1inislcr Ansccle in dl' toekomst het uchtbuur lid zou vcrwit ligen indien dergelijke uitzendingen zouden plaats hebben. De heer Philippart kan dan gerust do knop van zijn T,V, toedraaien. Laat tonminste de andere kijkers eens lachen ! ! I>E VEIU{IEZINGE~ I~ '1' ZIel IT. Dat de verkiezingen in '1 zicht zijn blijkt best uit het feil dat de Purlcmcntairc, Provinciale, (;emet'nlelijke en Intercommunale dclcgutics tol l'en minimum herleid worden. Zijn ('I' dan werkelijk geen zaken meer te hestuderen in het Buitenland? Of. .. schrik van dv kiezer ?
Lezers van " VRIJ"
uw «
Mutualiteit
EIGEN
VOORZORG» Schuttershof5traat, Antwerpen Tel.
33.27,12
13,
(c) (c) Liberaal Liberaal Archief Archief -- Kramersplein Kramersplein 23 23 -- 9000 9000 Gent Gent
• In de week heb ik een brieflee in de bus gevonden van den Heiligen Anionius. Ik heb na al ueul re/dam in m'n brievenbus gevonden, mor tot hiertoe toch nog niks uit den hemel. Die mannen daarboven schijnen toch ook met hunnen tijd mee te gaan hé ? ! Mor van reklam gesproken, 't zot knap ineen ze nel De vent die dat qeschreoen had die kende zen djob man. 't tllas zo niks gelijk die plaat die we overal zien hangen «Honger? Houdt dan uw Pasen». Neje, zo moeilak was het ni. Da papirke van den Heiligen Aniut' was gemakkelakker te verstaan, da was eigenlijk just liet [Joel' mij. Ik weet niet of da qolle ook zo'n reklummelee gekregen hebt, mor 'k zal 't ol~e eens uitleggen wat er oepstoeng. Van boven stond er oep: «De Heiligen Anionins kan en-tuil U helpen». Da vond ik al sympatiek [Jan dien heilige, da was er dan tenminste qinne die nimmer (UW z'n kiezers docht Tlll dat hem eraan was. Verder stond er: « Gezondheid
naar Ziel en Lichaam ». « Huiselijk Geluk en Vrede ». « Hulp en Troost », « Voorspoed ~. Da vond ik eigenlak ucul te oeul. Hoe is da na meuqelak da~ ene heilige tegelijkertijd voer uw elcsieroeqen, uw schoenmoeder, een goei borrel en dan nog oeul eens kan zeurqen? ~vat hebben die ander heili-
gen dan nog te doenq? Neeje. als ik da gelezen had wier ik wantrouwig, en draaide ik het papirlce oem, en daar heulde' t sport: het kwam wel' van mene vriend, de pastoer van Balqerhoelce, Als er mij nog eens ene dor]t kottie vertellen dat alleen de joden verstand hebben van zaken doeng! De pastel' van Balqerhoeke, da's de man jo eng, wat die allemaal uitvindt oetn aan centen te geraken, daar Iiedde qolle gin gedacht van. Eerst kregen w' alle jaren een brieflee of nen almanak oem ons te verte/Ie da z'n Icark kapot was en moest gemokt ureurre. lVaarschijnlijk heeft hem daar/JOOl'genoeg qekreqen want nu hee]! hem iet anders gevonden: hij heelt een associatie met den Heiîiqem Aniul, En als ik olle zeg dat het knap ineen stekt kunt g' hei aelove zette. De paster kent z'n zieltjes zetuil Manlief! ~Vette urada ge moet doenq oem dat allemol te krijgen, wat dorboven slaat? Neje? Euiel leustert: biechten, te communie ouun, Hor de kark gaan en dan oek nog een hitje bidden /JOOl' de paus (P. C. R. staal op achterzijde) en dat is al! Vocr de rest doet ge wat ge wilt, daar hebbe ze gin affaire mee daarboven want als ge den heiligen Arztut als piston hebt dan zen uur broeilees zóó gebakken. Natuurlak moet q'ook nog de qebeddelees bidden die oep da papirlce staan lid Denkt na niet dat g'mv schoonmoeder zo qemolckelijk op straat zet. Tussen ons, ik geloof ria de pastoor oan ~~algerho('ke oep onnozel kinderen geboren IS.
De Federatie der Liberale Jeugd van het Arrondissement voordracht gehouden door de Heer
De FOllS
Antwerpen 'nodigt U uit op een
A. LILAR Minister van Justitie over het onderwerp : DE PROBLEMEN IN VERBAND MET DE DELINQUENTE EN ONAANGEPASTE JElJGD in de zaal «Billardi Palace». op 24 Mei 19;')5, te 20 uur 30. Wij zijn ervan overtuigd dat het grote sukses op 1 Maart 1~)57door de heer Volksvertegenwoordiger Frans Grootjans behaald met zijn voordracht «Uno, de grote onbekende», ook ditmaal te: beurt zal vallen aan de heer Lilar, die hier een van de onderwerpen komt behandelen die hem zeer nauw aan het hart liggen. Bijpassende filmen zullen ook te dezer gPlegenheid vertoond worden.
(c) (c) Liberaal Liberaal Archief Archief -- Kramersplein Kramersplein 23 23 -- 9000 9000 Gent Gent
7
Taalkwestie in Congo I De Vlaamse taal werd dus in de Congotese scholen ingevoerd. Als Vlamingen zijn wij er terecht verheugd om. Doch het invoeren van de' Vlaamse taal on de verplichtingen aan de zwarten opleggen orrt het Vlaams te leren en te spreken zijn twee verschillende dingen. Wij moeten er ons goed van bewust zij u dat indien de' zwarten het Frans, hoven het Vlaams verkiezen dit niet is omdat zij de taal der \Valen boven die der Vlamingen stellen, doch: wel omdat het Frans nu eenmaal een wereldtaal is. Wij weten dat in vele middens (Belgische) in Belgisch Congo het Frans uitsluitend gesproken wordt uit snohisme en wij kunnen er slechts onze eigen Vlamingen om laken dil' hcschaamd zijn hun moedertaal te spreken. Doch laat ons eerlijk zijn, wat hehl)su de..negers met onze binnenlandse taalkwestie te makon? Vooral nu wij Cl' ons eenmaal een gedacht van gemaakt hebhen dat onze taak in Belgisch Congo slechts van tijdelijke duur is en wij vroeg of laat dit land een zelfbestuur zullel' moeten geven, moelen wij de moed hebben te bekennen dat dl' neger zèlf het recht moet hczittcn van nu af de keuze te doen tussen het Vlaams of het Frans. Een zwarte spreekt nog steeds zijn eigen taal, daarhij komt dan de tweede taal (Frans of Vlaams) en in dl' oude humaniora Grieks of Latijn. Is het dan verantwoord hem het Frans én het Vlaams op te leggen? Onze familietwisten in eigen land werden reeds al te dikwijls naar' Congo overgeplaatst en deden de zwarten de wenkbrauwen Ironsen. Er wordt ons medegedeeld dal in de universiteit van Elisabethstad, ingevolge politieke druk, het Vlaams verplichtend is gesteld voor de kandidaten in wijsbegeerte en letteren. \V ààr ligt er een taulgt-ens waar is onze vrijheidsliefde?
in Congo,
en ...
Indien men in discussies en ruzies steeds zeer ver gevorderd is, dan is men het veel minder in het bouwen van dl' officicle scholen. De moeilijkheden waaien als bij toeval uit dezelfde hoek, Een taalkwestie is er, wees gerust.Doch de universiteit van Elisahethstad bestaat nog steeds slechts op papier en de voorlopige gehouwtjes zullen op verre na niet toereikend zijn hij de opening van het tweede schooljaar. Het is waar dat de universiteit van Elisabathstad een OFFICIELE SOHOOL is en dat legt veel uit.
LUCH7'BUS
OF LUCH7'FIE7'S
.
U de Boeirut 707, stratoliner, liet eerste lijntoestel met reactiemotoren. De 3.800 tem. tussen Seattle eTIJBaltimore werden door deze nieuwe «bus» afgelefjd in drie uren en 48 minuten. De Boeiru) 707 vervoert van 80 tot 110 passaçiers en rliegt normaal op 10.000 meter hoogte.
Boven
ziet
tuneriktumse
Oruler ziet U eerüvan de Bell 47-) helicopters van Ike, die hem in stacc stellen «zonder te veel tijdverlies» een partijtje golf te gaan spelen op zijn terrein te Burniruj 'I'ree. Deze kleine Acro Comnuuulers zijn zeer h.andu; doch hebben slechi.s een actiestraal van 320 km. en kunnen slechts 160 km. per nur vliegen. Het «ding» landt natuurlijk zondermoeite op het g1"(/SperM van he~ Witte Huis.
(c) (c) Liberaal Liberaal Archief Archief -- Kramersplein Kramersplein 23 23 -- 9000 9000 Gent Gent
a
ONZE XXe EEUW Eeuw van kontrasten en paradoksen, eeuw van vrijheid en van tyrannie, eeuw van ver doorgedreven verstandelijke onf1Wikkeling en van Rock and RoII, eeuw van zelfopoffering en van egoisme.
Eeuw die ons tot het toppunt der beschaving van de wereld zal brengen.
of tot de totale vernieling
artikels bre nqe n die ee n poyinq zullen dcuuslrl[en om ons AIJ.,ES op de hoogte te brengen tian de qrole en ingewikkelde uraaqstuklce n VWI heden. "'ij hebben vandaag IIPI recht niet 111('('/' om de oeruniuroordelijkheid aan anderen ie [alen. Onze eeutu vraagt mensen die hun qc zotul versland welen Ie qebruilcett en uii] moet en in de allereerste ploais hei voorbeeld qeoen. Deze reeks artikels verschijnt met hij.ondcrc tocsterruni ng van: de Britse persdienst, The. Xew Scicnt ist van Londen, Sir Heil Lockspciser, de Amerikaanse Persdienst, Time en Tide.
De Deel/se
phusicue lViels nohr
(cliché
U.3.I.S.)
lVij mogen niel als toeschouwer blijven slaan, onze jeuod MOET zich bewust uierden. van haar taak voor morgen want onze 20e eeuw zal ons ook onverbiddelijk voor de keuze stellen: liberalisme en vrijheid of communisme en dwangarbeid. Van deze maand af zullen wij U een reekis
111 .Juli 19:-);) sprak President Eisenhuwc-r te Genève de volgende woorden: « Ik hoop dat de private onderneming dl' wc» tenschap een helpende hand zal toesteken om » nieuwe middelen te vinden ten einde de korn» l'IH'I'gie ten dienste van de mensheid te ~td» len in plaats van bij te dragen tot haat' totale » Vl'1"Ilieling. » Deze woorden houden een vreselijke waarheid in, de mens staat inderdaad voor de keuze: een bovenmenselijke kruchtsinspanning Ieveren om zich los te rukken van ecuwenoude vooroordelen en haatgevoelens of een volledige vernietiging tegemoet gaan. Een meer hoopvol element is echter (lok in deze oproep te vinden: de kernenergie hetekent niet noodzakelijk ver-nieling, integendeel kan zij ook de algemene welstand van do hele mensheid bren gen. Wij moeten pogen onze vrees voor de atoomenergie te overwinnen en ons een juist idee te vormen vu n de atoomsplitsing en haar gevolgen. Wij hebhen onze grootouders ui tgelachen wanucer zij beweerden dat overvloedige regens het gevolg waren van de electriciteit en nadien van de radio-uitzendingen. Indien wij willen vermijden dat wij een even mal figuur zouden slaan tegen onze kinderen later, moelen wij ons onmiddellijk interesseren voor alle nieuwe vraagstukken die in onze dagen besproken worden. Ik zeg wel eonmiddell ijk» want indien wij
(c) (c) Liberaal Liberaal Archief Archief -- Kramersplein Kramersplein 23 23 -- 9000 9000 Gent Gent
9 te lang wachten zullen wij niet meer in de, mogelijkheid verkeren om de opgelopen achterstand in te lopen. Wij leven niet meer in een tijd waarin de geleerde zich in zijn laboratorium opsloot ('11 door de mens op de straat beschouwd werd als een ZONDERLING IN EEN GLAZEN BOKAAL, terwijl de gedane uitvindingen steeds op scepticisme en schouderophalen werden onthaald en de nijveraar in de fabriek op zijn schranderheid en zijn beroepsondervinding vertrouwde om zijn arheidsmethodcn te verbeteren. Geleerden en ingenieurs maken thans gemene zaak en de theoretische arbeid der ellen vindt meestal een snelle toepassing i n de praktijk der anderen. In de Verenigde Staten van Amerika kun men vaststellen dat in HF>6 aan het wetenschappelijk onderzoek door dc Industril' een bedrag werd uitgegeven van B. Fr. 200 miljard tegenover 45 miljard in 1941. Zowel wetenschappelijk onderzoek als toegepaste studien nemen een zeer grote plaats in, in ons dagelijks leven. De Ford Motor Company heeft de oproep van President Eisenhower onmiddellijk bcantwoord en stelde een hedrag van 50 miljoen B. Fr. ter beschikking van een speciaal fonds dat tot opdracht kreeg deze som over tien jaarlijkse schijven van 5 miljoen B. Fr. te verdelen, waarvan 3.750.000 B. Fr. moesten dienen als prijs voor de beste prestatie op gebied van kern-energie voor de vrede, en dit van 19;)7 af. Indien de beheerraad van dit fonds, waarvan het hoofd Dr. Jatnes H. Killian Jr. is, oordeelde dat in het afgelopen jaar geen enkele gcleerde zich deze prijs waardig had getoond zou het volledig bedrag van B. Fr. 5.000.000 uitgegeven worden aan studiebeurzen. Dit jaar werd hij voor de eerste keen uitgekeerd. Bij algemeenheid van stemmen werd hesloten PROFESSOH NIELS BOHH te kiezen uit een groep van 75 kandidaten die 23 landen vertegenwoordigden. Niels Bohr is een Deen en" is voor ons geen onbekende, zijn naam werd dikwijls genoeg vermeld in verband met de kern-energie. In 1922 kreeg professor Bohr reeds de Nobelprijs voor zijn arbeid op gebied van de atoomstructuur. (Het is geen toeval dat reeds Nobel destijds bevreesd was geweest voor de gevolgen van zijn eigen uitvinding, nl. dynamiet, en dat hij erop had gestaan, dat zijn hele fortuin zou gegeven worden aan «arbeiders voor de vrede») Professor Niels Bohr leidt sedert de oorlog een merkwaardig laboratorium waar hij men-
sen hijeenbracht van alle nationaliteiten en alle rassen die allen bezield zijn met de 'wens de kern-energie ten dienste van de mensheid te stellen. Hij persoonlijk is van oorodcel dat de kern-energie de" mogelijkheid bezit alle volkeren tot een harmonieuso samenwerking te brengen. . Laten wij nu eerst de kern-energie even van dichtbij bestuderen zonder hier natuurlijk CC)] wetenschappelijke kursus in te richten. Wij hebhen verleden maand vernomen dat twaalf europese landen een synchrotron bouwen, die een van de krachtigste acceleratoren in de wereld zal zijn. Maar wat betekent Cl'1I «synchrotron» ? Waartoe dient het: ? Sir Ben Lookspelser geeft ons volgende uitleg die de zeldzame kwaliteit bezit duidelijk te zijn voor iedere leek. Eerst haalt hij volgende woorden aan uit de Conventie van de Europese Organisatie V(DI' Kernonderzoek: « De Organisatie zal voor samenwerking on» der de europeso volkeren zorgen op gebied » van kernonderzoek met zuiver wetenschap» pelijk en fundamenteel karakter, evenals van » de hierop hetrekking hebbende opwekingen. » De Organisatie zal niets te maken hebhen met » arbeid voor oorlogsdoeleindcn en alle heko» men resultaten zullen openhaar bekend ge» maakt worden. » Men had nagelaten mede te delen dat de Organisatie zich ook niet zou bezighouden met toepassingen voor niet-militaire doelicndcn, hv, kern-reactors. Ellkel de wetenschappelijke opzock ingrn kwamen hier te pas en men kan er nooit genoeg op drukken dat onderzoek iedere toepassing noodgedwongen voorafgaat en hij gevolg van primordiaal belang is. Het Fundamentcel onderzoek leidt tot de ontdekking en is de oorzaak van de revoluties: nergens is dit trouwens heter weergegeven dan in de wereld van de kernenergie. Er zou geen elcctrischc kracht geleverd worden door kernreactors indien er niet eerst enkele wetenschappelijke zoekers de hand hadden gelegd op de sleutel tot atoomsplitsing. De middelen die een geleerde heden moet hebben om zijn opzoekingcn te kunnen verder zetten zijn totaal verschillend van die welke men nodig had in de vorige eeuw. Annoede werd door vele grote uitvinders geleden, doch kon hun werk niet stoppen, alleen vertragen. Vandaag is alle opzoekingsarbeid sterk beperkt zonder verreikende finantiels middelen. De revelatie van de geheimen van de dectron door J. J. Thomson was practisch het rcsutaat van de arbeid 'van één man met middelen die wij vandaag zouden bestempelen als
(c) (c) Liberaal Liberaal Archief Archief -- Kramersplein Kramersplein 23 23 -- 9000 9000 Gent Gent
10
gratie mogelijk te maken. Nochtans moeten dc geleerden dil' zich van dc cosmische stralen hedienen op zeer onregelmatige wijze arbeiden. Zij zijn volledig afhankelijk van de natuur, en moeten in uiterst moeilijke omstandigheden werken op bergtoppen of met hallonnetjes. Men moest el' zich dan ook aan verwachten dat geleerden en ingenieurs de hoofden zouden hijeenbrengen zodat de. stroom van uiterst krachtige deeltjes mechanisch naar wens zou voortgebracht worden. Cockcroft en Walton dreve-n een stroom van protonen (het zwaarste stabiele atoomdccltje) door een rechte huis onder groot voltage om de litiumkcrn te bomharderen en dcsiutegrercn. Deze eerste «atoomklutser» was natuurijk maar een heseheiden geval in vergelijking met wat de atoomgeleerden vandaag als noodzakelijk ach ten. De kracht van deze eerste machine hereikte 2.000 electron volts, daar waar men vandaag spreekt van 1.000 miljoen electron volts. Indien men hieraan toevoegt het aan lal aan uiterst gespecialiseerde werklui za] men allicht begrijpen dat zulke atoomzuil builen het bereik ligt van l'C'U gewoon staatsbudgetje. En dit is dan ook de reden waarom niet minder' dan 12 europeso landen hun centen en hun verstandelijke middelen bijccnbrachu-n. (wordt vervolgd)
Een. eerste toepassino van de «atoom L'oor de »rede»: een electriciteitscentrale te Argonne (V.S.A..) die 20.()()() kilowatts aan warmte en 5.000 kilowatts aan electrisene stroom uoortbrenat. Deze reactor uieriet op basis van het kokend uxüe» principe. Stoom verwekt door de kernenerçie brengt de turbine in heuieçina die op haar beurt tie electrische stroom verwekt. (cliché U.S.l.S.)
«zeer bescheiden» en wij moeten onmiddellijk toegeven dat ook vandaag nog de; mogelijkhe.den van de uitblinkende enkeling even groot zijn als vroeger. In zoverre nafuurlijk dat hij over een uitzonderlijk stel hersens beschikt en hij gebruik weet te rnaken van de vrije natuurelementen. Het bewijs hiertoe werd geleverd op gebied van dc opzoekingen inzake kosmische stralen. Professor Blackett toonde aan in The New Scientist dat 'het grootste deel van wat wij welen over de kern energie te wijten is aan de bestudering van het bombardement door cosmische stralen, die wel te verstaan voldoende versterkt werden om het indringen en de desinte-
DE LlBEHALE DA:\1SKHlN(; «lHENE .JANSSENS»VIERDE HAAH :He \'EHJAHlNGSFEEST Zaterdagavond 13 ApJ"i1 wer-d in het lokaal «Prins Albert», Heisiraal 52, {,l'n halletavond ingericht door de plaatselijke liberale danskrings «Irène Junsscns», ter gl'legenheid van haar' 21 jarig bestaan. Het programma, dal voor deze gelegenheid zeer puik was samengesteld, kende bij de talrijke aanwezigen een zeer grote bijval, zodat de kinderen en mevrouw Fr. Gionnv, balletleidster, en de heer Mevcnseu, die voor dl' muzikale omlijsting zorgde, hij het slot, een welverdiend applaus mochten in ontvangsü nemen. Even voor de pauze had de viering plaats van enkele meisjes. die reeds meer dan 5 jaar aangesloten zijn hij de vereniging: de juffers Francine Frighcm, Gaby Troquet, Paula en Maria Ceurvels, Mia Van Gansen en Suzanne De Wit. De gevierden werden bedacht mct een mooie medalje, die door Frans Grootjans.volksvertegenwoordiger en voorzitter der Belgische Liberale Jeugd en de heer Pornu, burgmeester. werden uitgereikt. Een gezellig samenzijn besloot deze zeer prachtige feestavond.
(c) (c) Liberaal Liberaal Archief Archief -- Kramersplein Kramersplein 23 23 -- 9000 9000 Gent Gent
11
De Krotopruiming Een der aspecten van het woningvraagstuk dat sedert jaren bestendig in het brandpunt der belangstelling staat is ongetwijfeld de krotopruiming. Het is nu ongeveer vier jaar geleden dat te Brussel in het Paleis voor Schone Kunsten, in aanwezigheid van Z. M. Koning Boudewijn, de plechtige zitting plaats had, die op een symbolische wijze de definitieve inzet moest inluiden van de strijd tegen de krotten, De wet van 7-12-'53 met de uitvoeringsbesluiten van 10 en 11-2-'55 en de beslissing van de huidige regering de ingezette actie krachtdadig voort te zetten in nauwe samenwerking met de plaatselijke overheden en de erkende bouwmaatschappijen, hebben heel wat bijgedragen tot de verwezenlijking van het gestelde doel, zodat de resultaten van de saneringsaktie zich reeds duidelijk hebben afgetekend. De strijd tegen de krotwoningen is een probleem waarvan niemand noch het economisch noch het sociaal belang zal betwisten. De physische en zedelijke gezondheid van de bevolking eist degelijke woonvoorwaarden. Zonder een voortreffelijke woning is geen ware ontplooiing van de menselijke persoonlijkheid en van het gezin mogelijk. De morele en psychologische weerslag van de slechte huisvestingstoestanden is gevaarlijk te noemen. Zowel de volwassenen als de kinderen gaan ten slotte de voorkeur geven aan de bioscoop, de herhergen en zelfs de straat boven een ongezonde of al te kleine woning. Men heeft eens gezegd dat «er niets meer internationaal is dan de ellende der krotbewoners». Inderdaad bijna alle grote steden in de wereld zijn door deze kwaal getroffen. Algemeen wordt aangenomen dat er in BelgW 400.000 krotbewoners zijn voor 100.000 krotten. De stad Antwerpen telde 10.000 woningen, die a priori kunnen beschouwd worden als krotwoningen. Een latere enquête wees uit dat (30p.h. van deze woningen moeten gesloopt worden. Er werd vroeger nooit een systematische inventaris aangelegd, noch van de behoefte aan, noch van de mogelijkheden van huisvesting.De Hegering heeft thans besloten een doorlopende inventaris der huisvestirigsbehoeften te houden. Het opmaken van een dergelijke inventaris eist een diepgaande vooraf'gaandelijke studie inzonderheid wat de gezondheidscriteria betreft. Er bestaan meerdere uiteenlopende bepa-
lingen voor de «krotwoning». De wet van ï-'2Hl5:3 geeft evenmin een definitie. Meermaals spreekt men van «ongezonde woning» doch deze term heeft een algemene betekenis. Het is inderdaad zeer moeilijk en misschien wel gevaarlijk al te absolute criteria te geven voor de beoordeling der krotwoning. Het uitwerken van eCHdefinitie is overigens geen dringende kwestie daar men gedurende de eerstkomende jaren, die woningen zal dienen te vervangen, die onbetwistbaar krotten zijn. De krotopruiming en hun vervanging door gezonde woningen betekent een verantwoorde operatie, die ten slotte voor de gemeentelijke financies een goede zaak is onder economisch oogpunt. Want de krotwoning is in feite een luxeartikel, wat blijkt uit de volgende gegevens: « Te Clevcland (U.S.A.) worden de krotwijken bewoond door slechts 10 p.h. van de bevolking; zij slorpen nochtans2ö p.h. op van het totaal der kosten besteed aan politie, pompiers en gezondheidsdiensten, en :36 p.h. der hospitaalkosten. Deze verhouding vindt men terug in alle grote Amerikaanse steden. » c,
« ... het sterftecijfer ten gevolge van tuberculose, dat in Parijs slechts 0.5 p.h. bedraagt in de nieuwe wijken, stijgt boven de 2,3 p.h, en tot 5,8 p.h, in de ongezonde wijken ». « ... de genezing van een T.B.C.-lijder kost ongeveer 250.000 B. Fr., hetzij de prijs van een gemiddelde confortabele woning». (1) (1) hetreft jaar 1H53. BibIiographie: Tijdschrift «Huisvesting» uitgegeven door het Nationaal Instituut tot Bevordering van de Huisvesting».
BOEKHOUDINGEN FISKALITEIT
J. SELLICAERTS ACCOUNTA~T
107, Meir
Antwerpen
(c) (c) Liberaal Liberaal Archief Archief -- Kramersplein Kramersplein 23 23 -- 9000 9000 Gent Gent
12
« Waar zijn de Ghana's van het Sovjetrijk » naar
een tekst
van WALTEH
Enkele dagen qeledeti werd de onaîhunkelijkheid afgekondigd oan GHANA, (de' oroeqere enqelse kolonie aon de Goudkust) en in menig opzicht was deze daad een uitdaging voor het Kremlin en voor hef wereldcommunisme. De sou [el pesr heeft nooit nagelaten op 0[[(> tonen te beweren dat Groot Briiianië hl geen geval zou afzien 'van haar koloniale heerschappij, zo!dat deze vreedzame emancipatie de cotumunistische propaganda eens te meer uerplictü het roer om te gooien. Denk nu niet dat de sovjets iets onuerlei hebben gelaten om' de .Goudkust te bewerken. lV el integendeel, de proefnemingen door hen zonder veel succes gedaan in Indië en Birma, herlutaldeti ze ook te Ghana. De arbeidersklosse werd naar communistisiische traditie stevig onder handen genomen, qeënumcipeertle elementen werden door de sovjets opgeleid ten einde hun ondermijnende octie met sukses te kunnen uitvoeren. Dit sukses bleef nochtans uit. 'Wat is er in Ghana nu juist gebeurd en hoc werd het gezien door Rusland: In 1951 behaalt de Volkspartij van Kuuuue Nkrumah haar eerste grote overwinning: de sovjets reppen er geen woord over. Een jaar. later wordt Kunmie Nkrumali eerste minister en strijdt met sukses voor 'de onafhankelijkheid van zijn land: De soujet.deskundige Potechin zegt: «De regering van del volkspartij is een scherm waarachter hef Britse imperialisme verborgen wordt. In feite is niets
KOL\HZ
veranderd aan de toestand tnaurt n het tioll: oerkeerde» In 195(; wordt de proclamatie UWl de onafhankelijkheid in hef vooruitzicht gesl<>{d: Potechin schrijft in het tijdschrift «Soujetrussisclie Oosterse Studies»: «de zelj'rr>gf'ring UWI (:1' Goudkust heeft wel enige uorderinqe u (Jf'maakt maar naar een onafhwnkdijkheid kun het er zeker nooit qaan.» Moskou bakt zoete broodje» {JOOl' K uuunc N krumah en tracht hem in hl'! sov,;et kunt JI I!' krijgen, maar de eerste minister zeqt zeer duidelijk: «Zoals wij qeen briise meesters willen, zo willen wij ook geen russische. He! liUt niet in o nzc bedoelino het ene im perialistue te oerucnujen door een andere» Op 12 Nooember 1!J5(j houdt Nkrumali «'11 toespraak tot de Goudkust oerqaderinq en ze q!: «lVij hebben een zeer grote eerbied POOI'de [1('Ie britse ambtenaren. die hun lenen gewijd hebben aan de uretoeart oati Afrika.» De koloniale fase van de geschiedenis van G//(llWJ eiruliqt in een atmosfeer van vriendschap en wederzijdse eerbied. Er blijft geen erfenis van oerbiiterino en haat. waarop het Kremlin speculeert om de geëmancipeerde Afro-Aziaiische nolkeren 111 zijn net te lokken. En tenslotte kan Lotule.u UWI Moskou tlr vraag stellen: «Waar zijn de Ghana's [Jan hel Sovjet im prrium?»
Te PaTijs Inramen
een äertiçta; speciclisten up politieke economie en syndicale problemen, samen in de Frtmklin. Bibliotheek, Wa(1T zij met drie amerikaanse professoTen op 14, 15 en 16 maart l.l, een studie unitlden aan. de [actoren. van de economische cmticikkeling van de V.S.A. De historische en economische redenen die de ontwikkeling bevorderden, de Tol v~n de arbeidersorganisaties en. de jldste plaats ven de reaeTing in dit geheel urerd. langdurig besproken en ontleed. Wij kunnen deze initiatieven slechts toejuichen en hopen dat zulke «semiruiritics» ueeliruldiqer zouden plaats grijpen ;;rp.üelop binnenlands als op internationaal plan. Men zou rmget"J'ijfeld tot de vaststelling moeten komen dat liberalisme aan de basis ligt van elke vooruitgan{J op econornisch en sociaal gebied.
çcbied
1;on
rectü,
(c) (c) Liberaal Liberaal Archief Archief -- Kramersplein Kramersplein 23 23 -- 9000 9000 Gent Gent
13
NAVO Er was eens.... Zo zouden we het leven kunvan een arme knaap uit Simbirsk, op de Wolga gelegen, maar deze aanhef word t alleen maar gebruikt in sprookjes. En het leven van deze knaap genaamd Vladirnir I1itsj Oclianov is helemaal geen sprookje geworden, wel integendeel. Hij is de bewerker geweest van de martelgang van ontelbaren, en lag (en zijn doctrine ligt nog) aan de basis van de rampen welke we meemaakten en waarvan we de gevolgen nog steeds ondervinden. nen beginnen
Deze knaap, koppig, doordrijvend en niettegenstaande alles ver-standig, noemen wijNikolai Lcnin. Leuin de man die in Husland de revolutie deed losbarsten en reeds van jongsaf totalitait'e ideeën verspreidde onder zij n medeburgers e-n hen aanzette tol opstand, was uit e-en arm gezin geboren en verwaarloosd grootgehrachl. Hij heeft reeds onder het Tsaarregime in de gevangenis van Okrana (geheime politie van de Tsaar) gezeten. Zijn broer was een beroepsmoordenaar en viel onder de kogels van het executiepeloton. Hij maak te de mislukking mee van de opstand van 190;). In 1906 werd hij verhannen en verbleef als banneling te Parijs, Stockholm, Krakau en ten laatste in het gastvrije Zwitserland. Hij voorzag schrijven van leidde vanuit dingen tot de
in zijn onderhoud door het revolutionnaire geschriften en zijn ballingsoord de voorbereigrote revolutie in Rusland.
Hoofdzakelijk door de nederlagen en de instorting van het economisch stelsel werd de troon van de Tsaar aan het wankelen gebracht en het kostte Lenin betrekkelijk weinig moeite volgelingen te kweken in zijn vaderland. Op 8 Maart 1917 gingen de arbeiders in St. Petersburg in staking om te protesteren tegen het gehrek aan levensmiddelen. De troepen van de Tsaar schoten op de menigte en Nikolaas ontbond de Doema. De arbeiders werden gesteund door de ,)Pstandige troepen, soldaten en matrozen, en 011der de druk van de omstandigheden deed de Tsaar aller Russen afstand van de troon ten voordele van zijn broer Miehael. Evenwel kreeg het volk door voortdurende druk de monarchie op de knieën. De meeste bolsjewieken waren verbannen naar Siberië of het buitenland. Door een amnestiemaalregel tengevolge van bepaalde toe-
gevingen aan de opstandelingen kwamen hun leiders terug, en ook Lenin zou vrijelijk in Rusland binnenmogen, maar hij zat in het neutraIe Zwitserland. De Duitsers wisten dat indien zij Lenin tol Rusland konden smokkelen zulks in hun I~aart speelde en knoopten onmiddellijk met de Zwitserse Sociaal Democraten ouder-bandeling('n aan om Lenin toelating te verlenen Zwitserland te verlaten. Hij was volgens hen (en terecht) de man dip de gewapende weerstand in Rusland ten overstaan van Duitsland kon verhrcken. in
Lcnin bereikte veilig Berlijn en werd daar vervoegd door Zinoview, Radek en Mevr.Kropskuja. Zij werden in een verzegelde trein gestopt en' overgeln-acht naar Sassnitz op het ('i~ land Hungen om vcrvolgens per boot TrcllobOl'g te bereiken in Zuid-Zweden. Vervolgens ging de reis door Zweden en Finland om op If April St. Petersburg te hereiken. De resultaten lieten niet op zich wachten en op 17 Mei na de vredesvoorstellen van Duitsland en Oostenrijk aan het gedemoraliseerd Russisch Leger werd een coalitieregering gevormd met de socialist Kerenski als minister vau oorlog. Van dan af spoorde Lenin zijn volgelingen aan, en dit openlijk, om de macht in handen te nemen. Op 1 Juli ontketende Rusland een offensief op het Gallicisch front maar de bolsjewistische opruiing had haar doel niet gemist en hele regimenten legden de wapens neer of sloegen op de vlucht. De voorlopige regering beval de aanhouding van Lenin maar deze vluchtte naar Finland. Op 21 Juli 1917 trad Prins Lvov af en Kerenski werd regeringsgleider, Lenin evenwel riep de bevolking op van uit Finland en op 23 Oktober 1917 decreleerde het centraal comité van de opstandelingen dat de tijd voor de revolutie gekomen was. Het communisme startte . SAMENISTEiLLING
VAN DE REiDACTIERAAD
Fernand Boey, Liliane Peet ers, Pol Bludts, Gasion Kenes, Frans Coddé, Victor Van Steernhern, Atbert Blondeel, Raymoud Roels, Auguste .Junes en Roger van Looy.
(c) (c) Liberaal Liberaal Archief Archief -- Kramersplein Kramersplein 23 23 -- 9000 9000 Gent Gent
14
Voor jonge weetgragen DE HAAI (of R.I.P.-VIS). . I~e haai geniet niet alleen een slechte reputatie III de wereld der zeemonsters, ook zijn naam heeft een ijselijke afkomst. Immers, in de franse taal noemt men zulk een dier «un requin», afkomstig van «requiem», zoals de oude normandischc vissers hUJ~ vijand noemden. Nu weet iedereen dat «requiem» in bijna alle europese landen «dood» of «eeuwige rust» betekent. Waarom juist die nare naam? Wel omdat het doen en laten van deze reuzen vissen zo ijselijk is, dat hij hem beslist past. ':;c:, Zijn indrukwekkende afmetingen - soms 7 tot 8 meter lang voor een gewicht van 500 kTlos - zijn schrikwekkend uitzicht - platte kop, afgeronde snuit met neusgaten aan de onderkant en voorzien van meerdere rijen scherpe, puntige tanden - zijn vraatzucht vooral, maken er een afgrijselijk dier van. Zijn volharding, zijn hardnekkigheid in hef volgen van zeeschepen; de gretigheid waarmede hij zich werpt op alle levende of dode wezens die hij ontmoet, hebben hem zijn naam bezorgd. Bij zacht weder zwemt de haai soms aan de oppervlakte van de zee, maar de geweldigste storm kan hem niet verschrikken, evenmin als het geraas van een zeeslag. Integendeel hij zal zich in de nabijheid van de slagschepen ophouden om de doden en gewonden die in zee vallen te verslinden. Nochtans heeft de natuur een rem gezet op zijn vraatzucht: de stand van zijn muil verplicht de haai op zijn rug te zwemmen wanneer hij een slachtoffer aan het wateroppervlak wil grijpen. Het omdraaien van zulke mas-
sa vlees gebeurt hetrekkelijk langzaam, temeer daar de haai weinig lenig is. Zo beweert men dat een goed zwemmer zich zonder gevaar onder het lichaam van een haai kan d(;en "'Iijden en de tijd heeft de huik met muisstek("~l te doorhoren vóór het dier- de tijd heeft zich in verdediging te stellen. HOE( VANGT MEN HAAIEN? Bij voorkeur bij cen kalme zee en tijdens lange donkere nachten. Vissers gebruiken zeer sterke koorden die eindigen op ijzeren kettingen, waaraan het, lokaas bevestigd wordt. Zijn natuur-lijke nieuwsgierigheid en vooral zijn vraatzucht leiden de haai naar het aas, dat nauwkeurig onderzocht wordt. Heeft de haai honger, dan slaat hij onmiddellijk toe; zoniet vervolgt hij, na de ontdekking van het aas, zijn weg, doch komt weldra terug en hapt naar het aas. Als men dan het lokaas wegtrekt, vreest de haai dat zijn prooi zal ontsnappen en werpt hij er zich gulzig op, slikt hij alles in legt zichzelf dus aan de ketting. Hij duikt, terwijl de koord wordt uitgelaten. Dan begint een hardnekkige strijd tussen het monster en de mens. De haai maakt geweldige sprongen om zich te bevr-ijden, hij tracht dei ketting met de tanden door te hij ten, terwijl de mens geduldig' wacht tot het monster vermoeid is. Dan trekt hij de koord in, totdat het hoofd van de vis hoven water komt. Vervolgens worden koorden rond het lichaam gehecht en de gevangene aan boord gehesen. waar de haai verder' wordt afgemaakt. Zodoende overwint de mens op zijn beurt een van zijn méést geduchte vijanden .
Wat gebeurt er In Mei •
1
ingericht door de Liherale Jonge Wacht van Kapellen in de zaal «De Zwaan», Antwerpse Steenweg, Kapellen, ten voordele van Knapzak. Aanvang 19 uur, inkom 15 Fr. 24
Astridplein, Antwerpen. Aanvang : 20,30 uur.
BLAUW EEN MEI BAL.
VOORDRACHT: De Problemen in verhand met de deliquente en onaangepaste Jeugd, door A. Lilar, Minister van Justitie. ingericht door de Federatie der Liberale Jeugd van het Arrondissement Antwerpen, in de zaal «Billard Pal ace», Koningin
8
VOORLICHTINGSAVOND. Ingericht door de Liberale Jonge "Vacht Antwerpén in lokaal «Primera» Dendermondestraat 10, Antwerpen, te 20 uur. Sprekers: Frans Grootjans, volksvertegenwoordiger, Fernand Bocy, voorzitter van de Federatie van de Liberale Jeugd van het Arrondissement Antwerpen, Alhert Blondcel. bureellid van de Federatie.
(c) (c) Liberaal Liberaal Archief Archief -- Kramersplein Kramersplein 23 23 -- 9000 9000 Gent Gent
15
RAM GOPAL DE I~DISOHE
DA:\'SER :\IET WERELDFA,\\f
lil
11'!JI'llSlelli1l(j
me!
de Bhurulu Salyuw dans, lIil!Jeuoel'rl dool' jOIl!J(' meisjes, word I d (' Kat hukal! duns [Jo01'(/1 door nuuuten beoe îctu}. Opuoeriny('n qeschieilcn meestal in open lucht . Als thema's uiotden ('1' uoornnmelijl: nujth oloqisrlu: oerholen ye!.-ozen.die met urels pre lcende qebaren. (in het rrher'! beslaan
('1'
(;0
<
dras» o] conne niionrl e qdwl'en) uitqe uorn! worden. Eh1::l'!lde danser kan t eoens in de zrl] dl' dans meertlere /)(']'sonaqe« uit beelden.
Onder de pioniers die de heropleving van de klassieke indische danskunst bewerkstelligd hchhen ncr-rnt Ham Gopal ongetwijfeld een zeer belangrijke plaats in. Ham Gopal's techniek is vooral een vereniging van de kronkelende gratie der ledematen en de preciesheid van het rythmc. Het feit dat hij een Burmaansc moeder had terwijl zijn vader uit uit Hajasthan afkomstig was, schijnt daaraan niot geheel vreemd te zijn. Reeds zeer jong werd zijn talent ontdekt door de bekende fran-
se danser La Meri, die hem dan ook dadelijk in zijn groep opnam en waarmede hij een rondreis maakte in Japan en het, Verrel Oosten, Vlug verkoos Ram Gopal naar Europa te komen, waar hij een hijzondere belangstelling genoot vanwege Alexander .Tanta, de fijne kenner van kunst onder alle vormen. Ram Gopnl lokte met zijn gratievolle stijl en zijn persoonlijkheid bomvolle zalen tijdens zijn optreden in België met zijn gezelsch,ap enkele jaren terug.
(c) (c) Liberaal Liberaal Archief Archief -- Kramersplein Kramersplein 23 23 -- 9000 9000 Gent Gent
16
Rum. Gopal bij de uiteoertrui bekende
nm een
rlansji{!UIIT
Het Groot Vlaams Dagblad
De Nieuwe Gazet Korte Nieuwstraat.
28, Antwerpen
-
Telefoon
32.05.05 - 32.37.58 32.20.72 - 32.64.06
(c) (c) Liberaal Liberaal Archief Archief -- Kramersplein Kramersplein 23 23 -- 9000 9000 Gent Gent
"
Het Laatste Nieuws loont
"
"
de weg cloor
(1
Zijn
nauwkeurige
Zijn
degelijk
Zijn
groot
Zijn
objedil'Ïteif
en o()ervloeclige Berichtgeving
commentaar
na,linl
advertenties en zijn
ruime
perspreiding.
Het Laatste Nieuws
33.0I.37
Tel.
Antwerpeu
Omrneganckstraat,
"
Voor al Uwe verzekeringen t' in polle verlrouwen
\Vendl
lol de
THEMIS
D.V.
LOUISA~MARIALEI, 2, ANTWERPEN (ei ge ndorn der lVIaatscha ppij) lIR.A.
LEYEN -
ZIEKTE -
2·H2 -
ONGE\-ALLEN
-
Telefoon
: 32.00.09 - 32.65.44
AUTO - SPORTVERZEKERINGEN HYPOTHEKEN
-
LIJFRENTEN
Kapitaal en reserves: meer dan Fr. 75.000.000
De speciolist in Aulo-
~1oto~ Scooter~ en Brom.HetsuerzekerillH
Bijzonder
Snelle en correcte
gunstige
voorwaarden
regeling
der schadegevallen
(c) (c) Liberaal Liberaal Archief Archief -- Kramersplein Kramersplein 23 23 -- 9000 9000 Gent Gent
BELANGRIJKE
OPROEP
A.L: alle ernstige en deftige
ARBEIDERS.
BEDIENDEN. PERSONEEL IN OPENBARE DIENSTEN Wendt U in vertrouwen naar de : LIBERALE SOCIALE WERKEN. Hoofdz, : Isabellalei 14, Antwerpen. Tel. 39.64.7:2 VAKBOND - ZIEKENKAS - PENSiOENKAS LIBERALE POSTZEGELKRING «FRATERNITAS» BOKD VOOR OUDERDOMSGEPENSIONNEERDEN DER LIBERALE SOCIALE VlERKEN LOON- EN WEDDETREKKENDEN ALLER BEDRIJVEN: Het is nu het ogenblik een kordaat besluit te treffen : Met ons hand in hand gewerkt om de uitbreiding der
Liberale Sociale Werken He: is méér dan hoog tijd dat we bewust zijn van onze PLICHT, VERANTWOORDELIJKHEID. SOLIDARITEIT ' V001' Antwerpen. Berchem en Borgerhout : open alle dagen van 9 tot 12.30 uur, en van 14 tot 17 u. 30. Zaterdag gesloten. Voor Hoboken en Wilrijk: Kioskplaats 117. Hoboken, tel. 37.43.98. Open alle dagen van 9 tot 12.30 uur en van 14 tot 17.30 uur. Woens- en Vrijdagnamiddag. en Zalpröag :-!eslo!l-Il.
Voor Deurne. Wijnegem en Schilde: Turnhoutsebaan 40, Deurne, tel. 35.03.49, open alle dagen van 14 tot 17 u. 30. Zaterdag gesloten. V00r Merksem en Schoten : Heirmanstraat 80. Merksem, tel. 45.90.80. Open alle dagen van 9 tot 12.30 uur. Zaterdag gesloten. Voor Brasschaat en omliggende: Verhoeven-lei 84, tel. 81.80.58. Open alle dagen van 9 tot 12 uur. alsook de Maandag en Donderdag van 14 tot 17 u. 30. Voor onze Ziekenkas: te Lillo, Oud Strijderslaan 33. Zitdagen voor vakbond en ziekenkas: te Wilrijk : Lokaal Café Prins Albert, Heistraat 52, ingang langs Jules Moretuslei, iedere Vrijdagnamiddag van 15.30 tot 17 uur. te Ekeren: Bij A. Janssens. Klein Hagelkruis 58. iedere Maandagavond van 18.30 tot ~O uur. te Kontich: Lokaal «RIO». Molenstraat 33. iedere Woensdagnamiddag van 14.30 tot 17 uur (zie verder ook Jordaensstraat 2. Kontich voor vakbond). Kalmthout - Thillostraat. 42. Kontich - Jordaensstraat 2. Kapellen - Hoevensebaan 96. Zandvliet - Bakkerstraat 52. Ieder liberaal arbeider of bediende die nog onverenigd is, speelt in de kaart van de tegenstrevende syndicaten. Ieder liberaal arbeider of bediende die op hel huidig ogenblik nog lid is bij de socialistische of christene vakbonden, ondermijnt het bestaan der Liberale Vakbonden, en verzwakt daardoor het prestige en de toekomst der Liberale Partij. Een kordate houding vereist, dat geen enkel liberaal nog geldelijk de sociale werken der tegenstrevers door zijn lidmaatschap mag blijven steunen. De tijd van de daad is aangebroken'