KAS BANK Committed to you
Jaargang 4, no. 1
December 2006
I N V E S T O R R E L AT I O N S B U L L E T I N Het Investor Relations Bulletin is een digitale nieuwsbrief van KAS BANK N.V. Deze verschijnt tweemaal per jaar en wordt elektronisch verzonden aan aandeelhouders van KAS BANK en belangstellenden.
INHOUD
Voorwoord
2
Financiële kalender
3
Koers KAS BANK
3
KAS BANK op roadshow
3
Tweehonderd jaar KAS BANK
4
Congres ‘Het pensioencontract van de 21e eeuw’
4
Haldiners
6
Jubileumconcert 200 jaar KAS BANK
7
Bicentennial gevierd op Engelse wijze
7
Rembrandt, de musical
8
Jubileumboek ‘Tweehonderd Jaar KAS BANK’
8
Lagere renteopbrengsten vertragen groei bedijfsresultaat KAS BANK in derde kwartaal 2006
10
Wmz meldingen in KAS BANK geactualiseerd
11
Het Fonds voor Gemene Rekening als instrument voor Asset Pooling door Pensioenfondsen
12
KAS BANK introduceert het Pensioenfonds Universum
15
ESES, Target2Securites en de harmonisatie van de Europese markt
16
European Securities Services verder uitgebreid
18
KAS BANK admitted as Depotbank in Germany
20
KAS BANK clearing services now cover entire Nordic region
21
KAS BANK reorganises KAS UK Branch
21
Seminar: ‘MiFID, the end of the conventional exchanges?’
22
KAS BANK in het nieuws
24
Bankenfusie zet bewaarmarkt in gang
24
Onbekendste bank van Nederland
26
‘Het heeft effect’
31
Colofon
34
I N V E S T O R R E L AT I O N S B U L L E T I N
december 2006
Voorwoord
Contact met aandeelhouders belangrijk voor KAS BANK
2006 is voor KAS BANK een enerverend jaar geweest. Een jaar waarin de organisatiestructuur is gewijzigd, de kwaliteit van de omzet en de winst sterk is verbeterd, nieuwe diensten en producten zijn gepresenteerd en het aantal Europese aansluitingen verder is uitgebreid. Een jaar ook waarin verleden, heden en toekomst van onze bank uitgebreid onder de aandacht zijn gebracht. Want 2006 was natuurlijk vooral het jaar van ons Bicentennial. Op 10 maart 2006 bestond KAS BANK 200 jaar. In een studie naar 60 bedrijven wereldwijd die ouder zijn dan 200 jaar, noemt de Nederlandse onderzoeker Ivo Wenzler zeven kenmerken waardoor zij zich onderscheiden van andere ondernemingen. Twee van die kenmerken passen goed bij KAS BANK: veerkracht en identiteit. En dan met name een goed besef van de eigen identiteit; weten wat je kan en dat zo goed mogelijk doen. Als onafhankelijke bank spelen wij al twee eeuwen een vooraanstaande rol in de financiële wereld. Eerst en vooral in Nederland, de laatste 25 jaar ook in Europa. Onze groei en succes in Europa danken wij onder meer aan het feit dat wij onszelf telkens opnieuw hebben uitgevonden en onze grenzen (letterlijk) hebben verlegd. Zo is KAS BANK van Amsterdams kassiersbedrijf uitgegroeid tot Europees specialist in ‘securities and investor services’ met directe aansluitingen op de effecteninfrastructuur in 15 Europese landen. Als General Clearing Member van de beurs van Dubai vormt KAS BANK een belangrijke schakel tussen het Midden-Oosten en de Europese effectenwereld. De Europese effectenwereld verandert snel van gezicht. Niet alleen door de harmonisatie van de Europese effectenmarkten maar ook door ingrijpende veranderingen in de pensioenvoorzieningen in Nederland en Europa. KAS BANK speelt daar veerkrachtig op in. Met haar eigen Europees model voor financiële instellingen, met nieuwe producten op het gebied van treasury en risicobeheersing voor institutionele beleggers, met insourcing van administratieve taken voor de rapportageverplichtingen aan toezichthouders, en nog veel meer. Kortom, KAS BANK is goed voorbereid op de veranderingen in het Europese beurzenlandschap. Diepgaande kennis van ons vakgebied, vernieuwend vermogen en ondernemerschap zijn de peilers voor verdere groei. Zonder daarbij onze neutrale en onafhankelijke positie op te geven. KAS BANK geeft haar aandeelhouders en andere in KAS BANK geïnteresseerden graag inzicht in deze en andere belangrijke ontwikkelingen in en rondom de bank. U leest hierover in ons Investor Relations Bulletin. Het IR Bulletin verschijnt in 2007 tweemaal, telkens kort na de publicatie van de (halfjaar)cijfers. Wij stellen uw reacties op het IR Bulletin zeer op prijs. Want KAS BANK is Committed to You. Albert Röell, voorzitter Raad van Bestuur KAS BANK
2
I N V E S T O R R E L AT I O N S B U L L E T I N
december 2006
Financiële kalender Kalender 2007
Donderdag 22 februari 2007 Donderdag 29 maart 2007 Woensdag 25 april 2007 Vrijdag 27 april 2007 Woensdag 9 mei 2007 Donderdag 6 september 2007 Vrijdag 7 september 2007 Woensdag 19 september 2007
bekendmaking jaarcijfers 2006; analistenbijeenkomst publicatie jaarverslag 2006 jaarlijkse Algemene Vergadering van Aandeelhouders ex-dividendnotering certificaat van aandeel KAS BANK N.V. betaalbaarstelling slotdividend 2006 bekendmaking halfjaarcijfers 2007; analistenbijeenkomst ex-dividendnotering certificaat van aandeel KAS BANK N.V. betaalbaarstelling interim-dividend 2007 Koers KAS BANK
Price for Kas Bank (NL) in EUR Nov-2005 / Nov-2006 23,5 23,0 22,5 22,0 21,5 21,0 20,5 20,0 19,5 19,0 18,5 nov 05
dec 05
jan 06
feb 06
mrt 06
apr 06
mei 06
jun 06
jul 06
aug 06
sep 06
okt 06
nov 06
dec 06
Kas Bank
Bron: Bloomberg
KAS BANK op roadshow In september 2006 heeft KAS BANK voor het eerst een roadshow georganiseerd in Nederland. De roadshow is onderdeel van ons Investor Relations beleid om actief aandacht te genereren voor het aandeel KAS BANK. In 2007 staan opnieuw enkele roadshows op het programma, waaronder in Londen en Frankfurt. Tijdens de eerste roadshow bezochten Albert Röell (voorzitter Raad van Bestuur), John van Scheijndel (CFO) en secretaris Michiel Janssen samen een aantal grootaandeelhouders in het aandeel KAS BANK, evenals als een aantal potentiële beleggers. Naast een toelichting op de halfjaarcijfers schonken zij vooral veel aandacht aan de strategie, doelstellingen en ambities van de onderneming. Het programma was goed voorbereid door Rabo Securities, die de roadshow als broker begeleidde. Het Investor Relations beleid van de bank zal de komende tijd verder ontwikkeld worden. Niet alleen door het aantal roadshows verder uit te breiden, maar ook door meer analisten in KAS BANK te interesseren en gericht aandacht te besteden aan ‘1-on-1's’. Telkens na de jaarcijfers en halfjaarcijfers zullen we erop uittrekken om de resultaten nader toe te lichten en de strategie nog eens duidelijk uit de doeken te doen aan bestaande en potentiële aandeelhouders van KAS BANK. Londen en Frankfurt staan daarbij ook op de agenda. 3
I N V E S T O R R E L AT I O N S B U L L E T I N
december 2006
Tweehonderd jaar KAS BANK In 2006 bestaat KAS BANK tweehonderd jaar. Met een reeks van activiteiten hebben wij, samen met onze relaties en andere belanghebbenden van de bank, het afgelopen jaar ruim aandacht besteed aan ons Bicentennial. Opgericht in 1806 als Associatie Cassa heeft KAS BANK zich de afgelopen tweehonderd jaar ontwikkeld van Amsterdams betaalkantoor tot een Europese bank met een breed scala aan effectendiensten voor institutionele beleggers en financiële instellingen – van bewaarneming van effecten tot hoogwaardige managementinformatie. Verleden en heden van de bank kregen het afgelopen jaar ruim aandacht tijdens de diverse activiteiten in het kader van ons Bicentennial. Een kort overzicht van de belangrijkste evenementen.
Congres ‘Het pensioencontract van de 21e eeuw’ Met een speciaal jubileumcongres onder voorzitterschap van Albert Röell opende KAS BANK op 10 maart 2006 de evenementen rondom haar tweehonderdjarig bestaan in 2006. In de Beurs van Berlage in Amsterdam bespraken topsprekers uit Nederland en Engeland ‘Het pensioencontract van de 21e eeuw’. Tevens vond de presentatie plaats van het jubileumboek ‘Tweehonderd Jaar KAS BANK’. Naar de reacties van de ruim 250 deelnemers te oordelen was het congres een bijzonder geslaagde bijeenkomst. Klokslag half elf belichtte een daverende lasershow hoogtepunten uit de geschiedenis van KAS BANK, vanaf de oprichting van voorganger Associatie Cassa in 1806 tot heden. Daarna overhandigde Albert Röell het eerste exemplaar van het jubileumboek ‘Tweehonderd Jaar KAS BANK’ aan burgemeester Job Cohen van Amsterdam. In zijn dankwoord benadrukte de heer Cohen nog eens de speciale band tussen KAS BANK en haar bakermat Amsterdam. Als inleiding en na iedere pauze werden videofragmenten vertoond van straatinterviews met voorbijgangers op de Dam. Ondanks alle ‘rampberichten’ over de toekomstige financiering van het Nederlandse pensioenstelsel bleek het merendeel er nog steeds op te vertrouwen ‘dat het allemaal wel goed komt’. Vervolgens kregen zeven specialisten op pensioengebied, vijf uit Nederland en twee uit het Verenigd Koninkrijk, ieder een half uur de tijd om dit optimistische toekomstbeeld van de nodige kanttekeningen te voorzien. Wat zijn bijvoorbeeld de risico’s in een pensioenstelsel dat vooral is gebaseerd op maatwerk en individuele afspraken in plaats van collectieve solidariteit? Hoe ziet het optimale pensioencontract er mogelijk uit? Beleeft de Defined Contribution regeling zijn definitieve doorbraak als standaard pensioenregeling? Wat voor kansen biedt het pensioencontract van de 21e eeuw aan gespecialiseerde financiële dienstverleners? Gaan pensioenfondsen hun administratieve taken steeds meer uitbesteden aan een specialist als KAS BANK?
8
I N V E S T O R R E L AT I O N S B U L L E T I N
december 2006
Openingsspreker Henk Brouwer, directeur van toezichthouder De Nederlandsche Bank, wees in zijn bijdrage op het belang van vertrouwen van de consument in de pensioenproducten van financiële dienstverleners. Brouwer ging uitvoerig in op drie vormen van vertrouwen: in het pensioensysteem, in haar uitvoerders, en in de uitkomst. Door de toenemende complexiteit van pensioenproducten wordt transparantie steeds belangrijker. Professor Coen Teulings (toen Algemeen Directeur van SEO Economisch Onderzoek, sinds 1 mei 2006 directeur van het CPB) behandelde daarna het vraagstuk van de efficiënte risicodeling tussen generaties, ofwel de Generatie Rekening, en de gevolgen die dat heeft voor pensioenfondsen en de financiële markten. Als derde spreker voor de lunch ging professor David Blake (Director Pensions Institute Cass Business School) dieper in op de relatie tussen pensioenen en besparingen in het Verenigd Koninkrijk. De huidige pensioenregelingen en spaarproducten zijn volgens Blake ‘poorly designed’. Zonder adequate oplossingen, stelde Blake, krijgt het Verenigd Koninkrijk binnen 10 tot 20 jaar met een enorme pensioencrisis te maken. Na de uitstekend verzorgde lunch, omlijst door een jazztrio en twee goochelaars, vroeg professor Theo Nijman (wetenschappelijk directeur van Netspar) zich af: past maatwerk voor de individuele deelnemer aan een pensioenregeling nog bij onderlinge solidariteit als traditioneel kenmerk van het pensioencontract? Of zijn er grenzen aan de toegevoegde waarde van het groeiende aantal keuzemogelijkheden? Algemeen Directeur Loek Sibbing van Unilever Pensioenfonds Progress, tevens voorzitter van het bestuur van de Stichting voor Ondernemingspensioenfondsen (Opf), ziet het afsluiten van een collectief DC pensioencontract als de trend, en straks misschien wel de norm, in pensioenland. In zijn verhaal over de optimalisatie van het pensioencontract en de praktische consequenties benadrukte Sibbing overigens dat collectieve DC-regelingen “geen tovermiddel” zijn. Brian Taylor, Managing Director BTA Consulting, schetste in zijn bijdrage de gevolgen voor beurzen en brokers van de ontwikkelingen in de Europese pensioenindustrie. Volgens Taylor is er sprake van een “deficit” bij Europese pensioenfondsen als gevolg van verscherpte regelgeving. “Fully funded schemes” zijn niet waarschijnlijk in de nabije toekomst. Maar volgens Taylor kunnen traditionele beurzen en brokers nog wel degelijk een rol spelen bij het dichten van deze “gap”.
9
I N V E S T O R R E L AT I O N S B U L L E T I N
december 2006
Als laatste specialist sprak John van Scheijndel, CFO van KAS BANK. Een van zijn aandachts-gebieden is de ontwikkeling van Investment Management Services voor institutionele beleggers en financiële instellingen. In dat verband lanceerde Van Scheijndel het concept KAS BANK Enterprise Risk Management. Daarmee biedt KAS BANK een instrumentarium om invulling te geven aan de Governance Code voor pensioenfondsen. De nieuwe dienstverlening geeft pensioenfondsen vooral ondersteuning bij het risicobeheer, vanaf het strategische beleggingsbeleid tot en met de performance meting. Politiek en cultureel expert Maarten van Rossem verzorgde het slotoptreden. In een af en toe hilarisch betoog schetste hij een toekomstbeeld van Europa en de Europese Unie vanuit mondiaal perspectief. Ondanks de tegenslagen van de afgelopen tijd gelooft Van Rossem nog altijd in het welslagen van het Europees project. Tijdens de receptie na afloop kwamen alsnog nieuwe gasten binnen om hun gelukwensen over te brengen. Iedere bezoeker kreeg bij vertrek een exemplaar mee van het jubileumboek ‘Tweehonderd Jaar KAS BANK’, om thuis nog eens rustig na te lezen “hoe het allemaal zo gekomen is”. Fotografie: Paul van Zomeren
Haldiners Op 9 maart, 2 en 16 november vonden in de ‘huiskamer’ van KAS BANK, de monumentale hal van het pand in de Spuistraat, drie galadiners plaats voor relaties van Financial Institutions en Institutional Banking en hun partners. Het menu was geheel afgestemd op het Europees profiel van KAS BANK, met specialiteiten uit alle landen waar KAS BANK een directe aansluiting heeft. Alle drie de diners waren zeer geslaagd. Na het welkomstwoord en de toast door voorzitter Albert Röell van de Raad van Bestuur werden de gasten tussen de gangen door toegesproken door Managing Director Laurens Vis en CFO John van Scheijndel (9 maart) en bestuurslid Hans Kadiks (2 en 16 november). Een goochelaar verzorgde bij elk diner een origineel programma met opmerkelijke acts. Het diner van 9 maart kreeg een muzikale omlijsting door een harpiste. Tijdens de diners in november speelde eerst een panfluitist en daarna een jazzcombo zachtjes op de achtergrond. Ook stond een rondleiding door de historische kluizen van de bank op het programma. Daarna konden de aanwezigen een keuze maken uit fraai ingelijste historische aandelenbewijzen.
6
I N V E S T O R R E L AT I O N S B U L L E T I N
december 2006
Jubileumconcert 200 JAAR KAS BANK Op zaterdag 13 mei 2006 vierde KAS BANK haar tweehonderdjarig bestaan samen met cliënten en relaties van de divisie Private Banking. Met een breed samengesteld programma kwamen de gasten volop aan hun muzikale trekken tijdens het jubileumconcert in de Beurs van Berlage in Amsterdam. Alle gasten werden persoonlijk welkom geheten door voorzitter Albert Röell en zijn medebestuursleden John van Scheijndel en Nico Blom. Het programma startte met dezelfde spectaculaire lasershow als tijdens het jubileumcongres. Na dit overrompelende begin legde John van Scheijndel een link met het heden in een verhaal over de Beurs van Berlage en het bankwezen in de Gouden Eeuw. Net als bij de bankiers in de Gouden Eeuw is vertrouwen de basis voor de werkzaamheden van KAS BANK Private Banking. Daarna was het tijd voor veel muziek. De virtuoze pianist Jan Vayne begeleidde, samen met het internationale Netherlands Bach Orchestra en de dynamische blazersgroep Het Ventoux Koperensemble, het Holland Boys Choir onder leiding van dirigent Pieter Jan Leusink. Dit unieke koor bestaat uit circa 40 jongens in de leeftijd vanaf 5 jaar en een aantal volwassen heren. Bij elkaar stonden 70 personen op het podium. Voor de pauze werden werken van Vivaldi en Händel uitgevoerd. Jan Vayne improviseerde er af en toe lustig op los. Na de pauze volgde een programma met ‘Golden Classics’. Klassieke meesterwerken die door het Holland Boys Choir de afgelopen 20 jaar veelvuldig zijn uitgevoerd, waren nu in nieuwe arrangementen voor piano, orgel, orkest, slagwerk en koperensemble te horen. Tegen vijf uur was het zeer gevarieerde concert afgelopen. De gasten kwamen zichtbaar enthousiast uit de concertzaal. Maar het was nog lang niet afgelopen met de fraaie muziek. Zangeres Sylvi Lane en haar band zetten bij binnenkomst in de foyer direct het eerste nummer in. De band stopte om zeven uur met spelen maar het feest ging daarna spontaan verder dankzij het opvallend goede pianospel van een van de gasten. Om kwart voor acht was het dan echt tijd om de Beurs van Berlage te verlaten. Een passend feest voor de viering van het tweehonderdjarig bestaan!
Bicentennial gevierd op Engelse wijze KAS BANK opende in 1988 een Representative Office in de Londense City. Sinds 1993 opereert het kantoor in Londen als ‘Full Branch’ en is KAS BANK een erkende speler op de Britse markt. Naast clearing & settlement dienstverlening aan banken en brokers richt KAS BANK haar pijlen met name op de institutionele markt. Alle reden dus om onze Engelse relaties uit te nodigen voor KAS BANK’s Bicentennial Celebration op 7 juni in Londen. Fotografie: Louis Foto’s
7
I N V E S T O R R E L AT I O N S B U L L E T I N
december 2006
Bijna 120 gasten meldden zich in The Shakespeare’s Globe voor een gevarieerde avond vol ernst, luim en muziek. De avond werd geopend door gastheer Laurens Vis, Managing Director KAS BANK. Na een korte toespraak door bestuursvoorzitter Albert Röell kreeg Peter Brusse, voormalig correspondent van onder andere het NOS Journaal in Engeland, het woord. Op beeldende wijze beschreef Brusse de manier waarop Nederlanders aankijken tegen die voor ons soms wonderlijke Britten. Na het buffet was het tijd voor een gevarieerde quiz, geleid door Tine van Houts, eveneens oud-correspondent van de NOS in Londen. Aan alle gasten was gevraagd een team van maximaal zes personen samen te stellen. Nadat alle teams over de tafels waren verdeeld kregen zij zeer uiteenlopende vragen te beantwoorden over de Nederlandse geschiedenis en de Brits-Nederlandse betrekkingen. De teams werden daarbij ondersteund door een KAS BANK medewerker. Na de nodige hoofdbrekens en het af en toe inzetten van een tulpenbol bij wijze van joker kwam een team van Winterflood Securities Ltd als overall winnaar uit de bus. De hoofdprijs, een grote fles champagne, werd door de winnaars direct uitgeschonken. A night to remember!
Rembrandt, de musical Historisch onderzoek heeft uitgewezen dat de schilder Rembrandt korte tijd heeft gewoond in een pand waar ooit een van de voorgangers van KAS BANK gevestigd is geweest. Dit feit, gevoegd bij de viering van Rembrandt’s vierhonderdste geboortedag en het tweehonderdjarig bestaan van KAS BANK in 2006, vormde voldoende aanleiding voor een bezoek met relaties van de bank aan ‘Rembrandt, de musical’ in theater Carré. Voorafgaand aan de musical vond een galadiner plaats in een aparte foyer. Om parkeerproblemen te voorkomen was voor alle gasten een plaats gereserveerd in de parkeergarage bij het Centraal Station. Daar vandaan vertrok om 17.00 uur een rondvaartboot naar Carré. De gasten werden verwelkomd en daarna toegesproken door Albert Röell. Na de bijzonder geslaagde voorstelling volgde een nazit in de foyer. Tot besluit bracht de rondvaartboot de gasten weer terug naar de parkeergarage bij het Centraal Station. Ook deze avond in het kader van ons tweehonderdjarig bestaan was bijzonder geslaagd.
Jubileumboek ‘Tweehonderd Jaar KAS BANK’ ‘KAS BANK schrijft historie’ staat op de deur van de werkruimte in de nok van de Spuistraat. Binnen staan archiefdozen en mappen met foto’s keurig in het gelid. Op tafel ligt een indrukwekkend schema met een overzicht van de belangrijkste gebeurtenissen in de geschiedenis van KAS BANK. Aan de muren portretten van de oprichters, waslijnen hangen vol met voorbeeldillustraties.
8
I N V E S T O R R E L AT I O N S B U L L E T I N
december 2006
Rob de Knegt en Paul Buurmans, samenstellers van het jubileumboek ‘Tweehonderd Jaar KAS BANK’, hebben duidelijk veel werk verzet. Het resultaat is er naar. In december 2004 kreeg Rob de Knegt het verzoek van de Raad van Bestuur om een boek samen te stellen over de geschiedenis van de bank. De geplande voorbereidingstijd van een jaar liet geen ruimte voor uitgebreid archiefonderzoek of voor het inwerken en begeleiden van externe auteurs. Daarom viel al snel de beslissing het productieproces grotendeels intern uit te voeren. Met het oog op de kwaliteitseisen voor een verzorgd boekwerk vroeg en kreeg Rob assistentie van graficus Paul Buurmans voor de begeleiding van het productieproces. Samen werden zij een jaar lang vrijgesteld van hun normale werkzaamheden voor het schrijven en produceren van een jubileumboek over de rijke geschiedenis van KAS BANK. Verzamelen
Ook als je geen uitgebreid archiefonderzoek doet, ontkom je niet aan het tijdrovende proces van verzamelen van allerlei gegevens. Voor de vroege periode werd vooral bestaande literatuur gebruikt, waaronder de eerder verschenen jubileumboeken over de bank. Voor de meer recente periode vormden onder meer de personeelsbladen een onmisbare informatiebron. Zij gunnen ons een blik op de werkwijze van toen en verklaren vaak waarom we het nu anders doen. Na een grondige selectie van het materiaal maakte de scanner vervolgens overuren. Contacten
Bij het inventariseren en verzamelen van illustratiemateriaal zijn met name door Paul Buurmans interessante contacten gelegd met instellingen die historische databanken beheren en historische afdelingen van andere bankinstellingen. Stichting Vereniging voor de Effectenhandel beheert bijvoorbeeld de historische collectie van de Amsterdamse beurs, waar onze bedrijfsnaam nog een bijzondere klank heeft. Vanzelfsprekend is ook de eigen historische foto-collectie grondig doorgenomen. Met als resultaat de vondst van uniek fotomateriaal van ver voor 1900 dat inmiddels op verantwoorde wijze is opgeborgen. Al met al is een redelijk uitgebreide verzameling bestanden met beeldmateriaal opgebouwd. Interviews
Voor een goed beeld van de na-oorlogse periode, en dan met name onze ontwikkeling tot Europese bank, werden interviews afgenomen met direct betrokkenen. Connie Dekker, die als buitenstaander tijdelijk was aangetrokken voor dit project, werkte de interviews letterlijk uit. Verder plaatste zij alle belangrijke gegevens uit verslagen, bladen en interviews in een matrix, waardoor de rode draad in de ontwikkeling van de bank duidelijk naar voren kwam. Fraai resultaat
Het eerste exemplaar van het jubileumboek werd op 10 maart aangeboden aan de Amsterdamse burgemeester Job Cohen tijdens het jubileumcongres in de Beurs van Berlage in Amsterdam. En het eindresultaat mag er zijn. ‘Tweehonderd jaar KAS BANK’ is een fraai vormgegeven boek dat een goed beeld geeft van de ontwikkeling van de bank van Amsterdams kassiersbedrijf tot Europees effectenspecialist. 9
I N V E S T O R R E L AT I O N S B U L L E T I N
december 2006
In het eerste deel van het boek wordt ruim aandacht besteed aan de vroege periode van de Amsterdamse kassiersinstellingen tot en met de oprichting van de Associatie Cassa in 1806. Daarna komen de andere rechtsvoorgangers van KAS BANK (Rente Cassa, Ontvang- en Betaalkas en Kas-Vereeniging) kort aan bod. Na de fusie tussen Associatie Cassa en Kas-Vereeniging in 1952 gaat de nieuwe onderneming verder onder de naam Kas-Associatie N.V. In 2002 wordt de naam gewijzigd in KAS BANK. Door eerst de vroege periode van de Amsterdamse kassiersinstellingen te beschrijven maakt auteur Rob de Knegt het contrast met de huidige werkzaamheden van de bank des te duidelijker. In het tweede deel en derde deel van het boek gaat hij in op de naoorlogse veranderingen in de effectenindustrie, de opkomst van de automatisering en de strategische koerswijziging richting Europees profiel en de focus op institutionele beleggers en financiële instellingen. De illustraties zijn met zorg gekozen en vormen een goede aanvulling op de prettig leesbare tekst. De opvallende fotografie geeft een aparte kijk op onze panden in Amsterdam en Londen. Een aparte Engelstalige uitgave van het boek stelt ook belangstellenden buiten Nederland in staat deze Europese bank beter te leren kennen. Lagere renteopbrengsten vertragen groei bedrijfsresultaat KAS BANK in derde kwartaal 2006 In het derde kwartaal van 2006 was er sprake van een beperkte groei van de omzet van KAS BANK. Oorzaken zijn de rente-ontwikkelingen op de internationale geldmarkten, een doorgaande druk op de tarieven voor de basisdienstverlening en de traditionele terugloop van de inkomsten uit securities lending in het derde kwartaal. Dankzij een bevredigende ontwikkeling van het kostenniveau en een toename van de bedrijfsactiviteiten verwacht KAS BANK nog steeds een voortgaande groei van het totale bedrijfsresultaat over heel 2006. Het resultaat van KAS BANK ondervond in het derde kwartaal duidelijk hinder van de ontwikkelingen op de internationale rentemarkten. De renteopbrengsten vielen tegen doordat het verschil tussen de korte en lange rente kleiner is geworden. Hierdoor is er sprake van een vlakkere yield curve. Daarnaast zijn de inkomsten vanuit de beurshandel en securities lending in het derde kwartaal traditioneel lager dan in het tweede kwartaal. De uitleenmarkt is sterk seizoengebonden doordat er vooral rond de dividenduitkering in het tweede kwartaal veel vraag is naar aandelen. Dit gekoppeld aan doorgaande druk op de tarieven van de basisdienstverlening zorgde voor een beperkte groei van de omzet in het derde kwartaal. De kosten ontwikkelden zich conform het beeld van het eerste halfjaar bevredigend en bevonden zich ondanks een toename van de bedrijfsactiviteiten op het hetzelfde niveau als in 2005. “Een wisselvallig kwartaal met goede onderliggende vooruitzichten”, aldus Albert Röell, bestuursvoorzitter van KAS BANK. “Onze toegevoegde waarde dienstverlening stelt institutionele beleggers in staat zich volledig te concentreren op het beleggen van de middelen, terwijl de administratieve en bestuurlijke informatievoorziening, alsmede het actieve risicobeheer, uit handen wordt gegeven.
10
I N V E S T O R R E L AT I O N S B U L L E T I N
december 2006
Met de komst van het Nieuw Financieel Toetsingskader per 1 januari aanstaande en de daarmee samenhangende groei van de vraag naar gecompliceerde financiële instrumenten neemt het belang van deze dienstverlening alleen maar toe” Zoals eerder aangegeven zal het bedrijfsresultaat van KAS BANK over 2006 een voortgaande groei laten zien. Wmz meldingen in KAS BANK geactualiseerd Op 1 oktober 2006 is de Wet melding zeggenschap en kapitaalbelang in effectenuitgevende instellingen (Wmz 2006) in werking getreden. De nieuwe wet is van toepassing op alle Nederlandse ondernemingen (Wmz-vennootschappen) die genoteerd zijn aan Euronext Amsterdam of enige andere Europese beurs, dus ook op KAS BANK N.V. Het doel van de nieuwe Wmz 2006 is de transparantie in de zeggenschap en kapitaalbelangen in effectenuitgevende instellingen te vergroten. Bij de uitvoering van de Wmz 2006 vervult de Autoriteit Financiële Markten (AFM) een centrale rol: nagenoeg alle taken en bevoegdheden die de Minister van Financiën op grond van de Wmz 2006 heeft, zijn overgedragen aan de AFM. Houders van een substantiële deelneming (meer dan 5%) in een Wmz-vennootschap moeten op grond van de nieuwe Wmz 2006 hun aantallen aandelen en stemmen melden aan de AFM. Een meldingsplicht ontstaat telkens wanneer bepaalde drempelwaarden worden overschreden. Deze zijn 5%, 10%, 15%, 20%, 25%, 30%, 40%, 50%, 60%, 75% en 95%. Ook de bestuurders en commissarissen van een Wmz-vennootschap hebben een meldingsplicht. Voor een zo actueel mogelijke stand van zaken is bij invoering van de wet een initiële melding ingevoerd. Meldingsplichtigen dienen de actuele stand van hun kapitaalbelang en stemrechten per 1 november 2006 te melden aan de AFM. Wmz-vennootschappen moeten de actuele stand van het uitstaande kapitaal per 1 oktober melden. Voor meldingsplichtigen is het systeem van melden en registreren vergemakkelijkt. Aandeelhouders, bestuurders en commissarissen van Wmz-vennootschappen kunnen hun belangen voortaan geautomatiseerd bij de AFM melden. De AFM houdt hiervan openbare registers bij op haar website die voor een ieder kosteloos en te allen tijde zijn te raadplegen. Door de geautomatiseerde melding zullen de AFM-registers meer up-to-date en inzichtelijker worden. Ten aanzien van KAS BANK zijn per 1 november 2006 de volgende belangen gemeld: • ING Groep N.V. 13,0 % • Stichting PGGM 11,0% • Delta Deelnemingen Fonds 7,9% • Stichting Pensioenfonds ABP 6,9% • Andringa Beheer B.V. 5,0%
11
I N V E S T O R R E L AT I O N S B U L L E T I N
december 2006
Fortis houdt eveneens een belang in KAS BANK van meer dan 10%; het exacte percentage wordt nog gemeld. KAS BANK heeft een belang van 5,1% gemeld. Voor nadere informatie over de Wmz 2006 verwijzen wij u naar de website van de AFM: www.afm.nl.
Het Fonds voor Gemene Rekening als instrument voor Asset Pooling door Pensioenfondsen
De financiële dienstverleningsector in Nederland staat de komende jaren voor grote uitdagingen. Inzet: het behoud en de versterking van Nederland als financieel kenniscentrum in Europa. De voortschrijdende ontwikkeling richting pan-Europese kapitaalmarkt biedt de bedrijfstak als geheel nieuwe kansen. Voor multinationale bedrijven lonkt het perspectief van asset pooling in een pan-Europees pensioenfonds. Helaas staan tegenover die kansen ook bedreigingen. Zo zien we de laatste jaren een duidelijke tendens dat Nederlandse beleggingsfondsen domicilie kiezen in landen met een gunstiger fiscaal belastingregime. Hoe kan de Nederlandse overheid de verschuiving van kapitaal naar landen met een gunstiger fiscaal regime, Egon Tibboel, en de daaraan gepaard gaande negatieve effecten voor Director Institutional Investors de sector financiële dienstverlening, voorkomen? Door met een fiscaal gunstig instrument de grensoverschrijdende distributie van beleggingsinstellingen een concurrerende basis te verschaffen. Egon Tibboel, Director Institutional Investors, legt uit waarom het Nederlandse Fonds voor Gemene Rekening daarvoor een uitstekend geschikt instrument is. Luxemburg introduceerde al in 1959 een speciaal beleggingsinstrument voor het bundelen van beleggingen door verschillende pensioenfondsen van een multinational: het Fonds Commun de Placement (FCP). Vervolgens was het Groothertogdom het eerste land in de Europese Unie dat collectieve investeringen in grensoverschrijdend effectenverkeer mogelijk maakte via de Sociétés d'Investissement à Capital Variable (SICAV). Inmiddels is Luxemburg na de Verenigde Staten uitgegroeid tot de belangrijkste vestigingsplaats voor de administratie van investeringsfondsen ter wereld. Vanaf eind jaren tachtig klopt de Ierse hoofdstad Dublin echter nadrukkelijk op de deur. Als relatieve nieuwkomer speelt Ierland flexibel in op de behoefte aan belastingvriendelijke investeringsinstrumenten voor diverse organisaties. Het in 2003 geïntroduceerde Common Contractual Fund (CCF) is een vrijwel identieke kopie van het FCP. Sindsdien verdringt Dublin Luxemburg steeds meer als de ideale vestigingsplaats voor beleggingsfondsen gericht op pension pooling. 12
I N V E S T O R R E L AT I O N S B U L L E T I N
december 2006
In 2004 hadden Luxemburg en Ierland respectievelijk 76,6% en 13,8% van het grensoverschrijdend fondsenaanbod in handen. De overige Europese lidstaten, waaronder Nederland, komen niet verder dan 2%. Daarom heeft de Nederlandse regering een aantal fiscale maatregelen genomen om te bevorderen dat beleggingsfondsen in Nederland domicilie kiezen in plaats van landen met een gunstiger belastingregime. Een van die maatregelen is de inrichting van een volledig belastingvrij investeringsvehikel voor pensioenfondsen, het Fonds voor Gemene Rekening. Achtergrond
Bestuurders van middelgrote pensioenfondsen beschikken, anders dan hun grootschaliger sectorgenoten, doorgaans niet over de specialistische kennis noch over de uitvoeringsorganisatie om alle veranderingen in wet- en regelgeving (o.a. de Wet VPL, Pension Fund Governance en het FTK) bij te houden en de noodzakelijke aanpassingen door te voeren. De verscherpte eisen ten aanzien van de dekkingsgraad leggen druk op het pensioenfonds en vragen om een verandering in de structuur en het beheer van de beleggingsportefeuilles. De noodzaak tot beter rendement dwingt pensioenfondsen tot vergaande diversificatie van de portefeuille en toepassing van steeds gespecialiseerder beleggingsinstrumenten. Toegang tot deze instrumenten is mede afhankelijk van een zekere schaalgrootte. Het vraagt bovendien om een goede beheersing van de relatief hoge beheerkosten van een gediversifieerde beleggingsportefeuille. Waar voorheen sprake was van één of enkele vermogensbeheerder(s) op het vermogen van het pensioenfonds, zien we nu steeds vaker een multi-market, multi-currency en multimanager structuur. De beheerkosten kunnen worden verlaagd door schaalvergroting in de vorm van een beleggingsstructuur waar meerdere fondsen in deelnemen. Zo’n beleggingstructuur dient flexibel te zijn, toegang te geven tot diversificatie van de beleggingsinstrumenten én goed pensioenbestuur te bevorderen. FGR
Het Fonds voor Gemene Rekening (FGR) maakt zowel uitbesteding van administratieve taken als collectief beheer van fondsen mogelijk. De structuur van het FGR is even eenvoudig als doeltreffend. Flexibiliteit is het uitgangspunt binnen de beleggingsstructuur. Via een participantenadministratie kan het pensioenfonds deelnemen in diverse collectief gedreven onderliggende ‘pools’. Deze pools verschillen in beleggingscategorie, regio, sector, beleggingsstijl, valuta, duration, etc. Door deze diversificatie ontstaat tevens een betere risicospreiding. Ondertussen behoudt ieder pensioenfonds de ruimte om naast deelname in de collectieve pools ook buiten de pool beheerde fondsen of eigen directe beleggingen (onderhandse leningen, hypotheken) aan te houden. De hoge mate van flexibiliteit vormt overigens geen enkel probleem voor de administratieve vastlegging op pensioenfondsniveau. In de participantenadministratie worden per pensioenfonds alle gegevens vastgelegd die voor de beleggingen in de onderliggende beleggingspools van belang zijn, zoals het beleggingsprofiel van het pensioenfonds en de wijze waarop asset rebalancing wordt toegepast. Collectief beheer levert ook kostenvoordelen op ten aanzien van het vermogensbeheer, administratie, custody en BTW. De noodzakelijke ALM studies kunnen gezamenlijk worden uitgevoerd. Ten slotte
13
I N V E S T O R R E L AT I O N S B U L L E T I N
december 2006
ondersteunt het FGR pensioenbesturen bij de invulling van pension fund governance en de oplevering van de verplichte rapportages aan toezichthouders. Uitbesteding van (administratieve) taken aan gespecialiseerde professionals maakt het bestuurders mogelijk om ‘in control’ te blijven. Taakverdeling
Welke partijen spelen verder een rol bij het Fonds voor Gemene Rekening? Ieder deelnemend pensioenfonds laat een ALM studie uitvoeren naar de strategische asset allocatie. De uitkomst dient als startpunt voor de verdere invulling van het beleggingsbeleid. Hoewel de strategische asset allocatie voor ieder pensioenfonds verschillend is, leert de praktijk dat de verschillende pensioenfondsen meestal kiezen voor dezelfde vermogensbestanddelen. Als autoriteit op het gebied van ALM studies is de actuaris vervolgens in staat om een onafhankelijke uitspraak te doen over het geheel aan verplichtingen van een pensioenfonds. Voor ieder pensioenfonds vormt een juiste invulling van de (strategische) asset allocatie en de selectie van de beste pool een belangrijk aspect op het gebied van de beleggingen. Juiste selectie houdt in dat het pensioenfonds deze pools voor tenminste 95% van het te beleggen vermogen kan inschakelen. De selectie van de beleggingspools en de bijbehorende vermogensbeheerder(s) is een belangrijke functie die het pensioenfonds zelf uitvoert of overdraagt aan een onafhankelijk specialist. De vermogensbeheerder is verantwoordelijk voor het beheren van de diverse beleggingspools binnen de met de deelnemende partijen afgesproken regels. Als verzamelpunt van informatiestromen is de custodian bij uitstek de specialist om de vertaalslag te maken tussen de asset allocatie en de keuze van de pools. De custodian is in staat om zowel de totale ‘performance’ van het pensioenfonds als de prestaties van de vermogensbeheerder onpartijdig te meten. Op basis van dezelfde informatiestromen kan de custodian in de functie van risk manager risico’s in kaart brengen, rapporteren en overschrijdingen van parameters corrigeren. Conclusie
Het Fonds voor Gemene Rekening is een belangrijk instrument voor het behoud en de verdere versterking van Nederland als financieel kenniscentrum van Europa. Om te beginnen is het Fonds een fiscaal gunstig vehikel om kapitaalvlucht door beleggingsfondsen naar het buitenland te voorkomen. Ten tweede is het een vruchtbaar samenwerkingsverband tussen gespecialiseerde dienstverleners in de financiële sector. Deze bundeling van hoogwaardige kennis is een belangrijk exportartikel op de Europese pensioenmarkt. Het Fonds biedt ook een oplossing voor middelgrote pensioenfondsen om aan de strenge financiële en organisatorische eisen van de toezichthouder te voldoen. Uitbesteding van taken verlaagt de operationele kosten van het pensioenfonds. Het geeft het bestuur tevens de mogelijkheid om de wettelijk verplichte rapportages tijdig en volledig op te stellen met behulp van een onpartijdige specialist. Schematisch ziet de beleggingsstructuur van een Fonds voor Gemene Rekening er als volgt uit.
14
I N V E S T O R R E L AT I O N S B U L L E T I N Pensioenfonds 1
Pensioenfonds 2
Pensioenfonds 3
december 2006 Pensioenfonds ..
Pensioenfonds. n
Participanten administratie
Pension PoolingVehicle
Pool 1
Pool 2
Asset M anage r 1
Pool 3
Pool …
Asset M an ager 2
Asset Manager .n
Pool ..n
Bron: KAS Selections, september 2006
KAS BANK introduceert het Pensioenfonds Universum Pensioenfondsen verschillen onderling wat betreft hun financiële positie en volwassenheid. Vandaar dat bij veel pensioenfondsen de behoefte bestaat om de eigen prestaties te vergelijken met andere pensioenfondsen. In dat verband introduceert KAS BANK een betrouwbare maatstaf, het KAS BANK Pensioenfonds Universum. Dit vergelijkingsinstrument is beschikbaar sinds 1 juli 2006. De financiële positie en de mate van volwassenheid van een pensioenfonds oefenen invloed uit op de mate van risico dat het bestuur accepteert in zijn beleggingsbeleid. Eenvoudig gezegd: hoe groter de groep deelnemers die een uitkering ontvangt of waarvoor binnenkort tot uitkering wordt overgegaan, des te minder financieel risico het pensioenfonds kan nemen. Vanwege deze nabijheid van de pensioenhorizon moeten de noodzakelijke middelen op korte termijn beschikbaar zijn. De geaccepteerde mate van risico resulteert doorgaans in een specifieke asset allocatie. De asset allocatie bepaalt voor meer dan 90% het rendement op totaalniveau. Om een vergelijking van pensioenfondsen met een overeenstemmend risicoprofiel mogelijk te maken, heeft KAS BANK gekozen voor allocatie naar vastrentende waarden (<40%, 40%-50%, 50%-60%, 60%-70%, >70%). Naast deze weergave is het rendement van het pensioenfonds ook op totaalniveau opgenomen. In het KAS BANK Pensioenfonds Universum zijn in totaal 48 Nederlandse pensioenfondsen geclassificeerd naar de allocatie van hun vastrentende waarden. Onze rapportage bestaat uit een analyse ten opzichte van diens specifieke asset allocatie universum en een analyse ten opzichte van het totale KAS BANK Pensioenfonds Universum. De rapportages zijn gebaseerd op data, voor zover beschikbaar, van de afgelopen drie jaar. Bron : KAS Selections, september 2006.
15
I N V E S T O R R E L AT I O N S B U L L E T I N
december 2006
ESES, Target2Securities en de harmonisatie van de Europese markt De harmonisering van de Europese effecteninfrastructuur komt stapje voor stapje dichterbij. Ook in 2006 is door diverse partijen weer een aantal concrete stappen gezet om het grensoverschrijdend effectenverkeer goedkoper en efficiënter te maken. KAS BANK is hier nauw bij betrokken via haar deelnames aan diverse Europese werkgroepen en overlegorganen. Henk Brink, Divisiehoofd Securities Services, schetst de stand van zaken eind 2006 en zet de visie van KAS BANK uiteen. De belangrijkste gebeurtenissen in 2006 - MiFID buiten beschouwing gelaten - zijn de verdere ontwikkeling van ESES door de Euroclear Groep en de aanzet tot de inrichting van uniform afwikkelsysteem in centrale bankgeld via de Europese Centrale Bank, onder de naam Target2Securities. Henk Brink, Divisiehoofd Securities Services
ESES
ESES (Euroclear Settlement of Euronext-zone Securities) is het uniforme settlementplatform van Euroclear voor de straight through afwikkeling van transacties in het Euronext Single Order Book en OTC-transacties. Het ESES-project staat ook wel bekend als het ESES/RGV project. RGV staat voor Relit à Grand Vitesse, de huidige infrastructuur van Euroclear France voor de afwikkeling van obligatietransacties. Het project is in drie fases opgedeeld. De eerste fase, de technische implementatie van de nieuwe settlement module Single Settlement Engine (SSE), is inmiddels voltooid. Het gaat hier om de aansluiting van Euroclear Bank, Euroclear France and CREST op Euroclear’s Single Application Platform (SAP). Nederland en België worden later aangesloten op SAP via de tweede fase van het project, de implementatie van ESES, de Euroclear Settlement for Euronext-zone Securities. Dan wordt ook het geharmoniseerde centrale bankgeld model van Euroclear voor betalingen in euro’s geïntroduceerd, samen met de bijbehorende betalingsinfrastructuur. CREST behoudt overigens zijn verbinding met de Bank of England. Fase 2 moet zijn afgerond in 2008 (zie kader). De derde en laatste fase van ESES is de aansluiting van alle bij Euroclear aangesloten CSD’s op Single Application Platform van Euroclear, inclusief CREST. De Britse markt wordt dan volledig aangesloten op het Europese settlementmodel van Euroclear en de betalingsinfrastructuur voor de euro. Het is dan inmiddels eind 2009, begin 2010. Gevolgen van ESES
De invoering van ESES staat niet los van andere ontwikkelingen binnen de Europese effecteninfrastructuur. De Europese Commissie heeft diverse richtlijnen afgegeven voor de verdere harmonisatie van corporate events binnen de Europese Unie. Het gaat daarbij om ‘verplichte’
16
I N V E S T O R R E L AT I O N S B U L L E T I N
december 2006
corporate actions in geld en/of rights, zoals cash dividenden, stock dividenden en rights issues. Op basis van deze richtlijnen wordt vanaf 27 maart 2007 een Record Date ingevoerd op de Nederlandse markt. Een meer indirect gevolg van ESES is de aankondiging van de Franse belastingautoriteiten dat buitenlandse financiële instellingen vanaf 1 januari 2007 zelf kunnen optreden als ‘withholding agent’ voor de teruggave van bronbelasting op dividenden en market claims betaald aan buitenlandse investeerders. Daarmee vervalt de verplichting voor buitenlandse financiële instellingen om gebruik te maken van een lokale intermediair. Voor KAS BANK was een volledige toegang van buitenlandse instellingen tot de Franse effecteninfrastructuur een van de voorwaarden om in de verschillende Advisory Committees en Working Groups in te stemmen met het ESES-project. Door de wetswijziging kan KAS BANK in Frankrijk straks ook direct custody diensten aanbieden voor Franse beleggingen van Franse ingezetenen. Target2Securities
Ondertussen onderzoekt de Europese Centrale Bank (ECB) de mogelijkheid een eigen model voor de afwikkeling van effectentransacties in euro’s te ontwikkelen, Target2Securities (T2S). Op dit moment vindt een consultatieronde plaats onder alle betrokken marktpartijen, waaronder KAS BANK. Target2Securities richt zich uitsluitend op de settlementfunctie. De Europese CSD’s blijven in dit model verantwoordelijk voor de bewaarneming en administratie van effecten en corporate actions. In de loop van 2007 valt een definitieve beslissing over de bouw van T2S. Target2Securities is, evenals ESES, nauw verbonden met de invoering van het nieuwe betalingssysteem Target2, de opvolger van Target. Het Trans-European Automated Real-time Gross settlement Express Transfer systeem verbindt sinds 1999 de nationale betalingssystemen met de ECB in Frankfurt. Target2 stelt participanten in een CSD, en daarmee ook de participanten in ESES, in staat om rechtstreeks geld over te boeken van hun eigen Central Bank Money (CeBM) rekening naar de ECB en vice versa. Op die manier worden alle effectentransacties in de Euro-zone afgewikkeld in centrale bankgeld. De overgang van Target naar Target2 gaat groepsgewijs. De eerste groep landen migreert in november 2007. Nederland en België gaan over in januari/februari 2008. Deze fasering heeft te maken onder andere te maken met de huidige dematerialisatie van effecten op de Belgische markt en de geplande koppeling tussen ESES en Target2 in de Nederlandse markt. Mocht de invoering van Target2 worden uitgesteld, dan verschuift de invoering van ESES in Nederland van mei naar februari 2008. ESES, T2S en KAS BANK
KAS BANK neemt actief deel aan alle overlegorganen die de verdere harmonisatie van de Europese markt tot onderwerp hebben. In onze ogen is een geïntegreerde Europese kapitaalmarkt vooral gebaat bij een Europees systeem van central securities depositories (vergelijkbaar met het Europese systeem van centrale banken) en de erkenning van een settlement en custody infrastructuur die is opgebouwd uit de Europese CSD’s en de Europese Centrale Bank. Kortom, voor een ‘level playing field’ dienen de verschillende functies in de logistieke keten van handel-clearing-settlement/custody goed van elkaar gescheiden te zijn. 17
I N V E S T O R R E L AT I O N S B U L L E T I N
december 2006
Uiteraard juicht de bank de verdere eenwording van het Europese effecten- en betalingssysteem toe. Het streven naar één Europese kapitaalmarkt wordt ten zeerste ondersteund door het verlagen van met name de kosten van grensoverschrijdende transacties. Maar met name bij Target2Securities zijn er nog punten die ook naar de mening van KAS BANK eerst nader moeten worden onderzocht. Zo bestaat er in de markt twijfel of de ECB inderdaad in staat is een ingewikkeld en tijdrovend project als T2S (geschatte bouwtijd 5 jaar!) op te zetten en tijdig af te ronden. Bovendien beperkt de oplossing van de ECB zich tot settlement van transacties in euro’s. Belangrijke zaken als bewaarneming en corporate actions blijven nog steeds in de lokale CSD. Ook dienen nog flink wat vraagstukken rondom belastingen, doelmatigheid en de verordeningen van de verschillende CSD’s te worden opgelost. Er zijn partijen die zich afvragen of het splitsen van asset servicing en DVP/RVP functies in T2S de zaak inderdaad minder complex maakt. Onder andere deze vraag komt in de consultatieronde van de ECB nog uitvoerig aan de orde. Daarnaast is de vraag of het voor partijen nog zin heeft (verder) te investeren in een deeloplossing voor een beperkt aantal markten (ESES) als de ECB inderdaad besluit T2S te gaan ontwikkelen. T2S bestrijkt straks immers veel meer markten en maakt bovendien gebruik van het CeBM-model. De door Euroclear afgegeven planning voor de invoering van ESES lijkt echter realistischer dan de plannen voor T2S. Het is immers nog niet zeker dat het betalingssysteem Target2, als opmaat voor T2S, ook daadwerkelijk in alle landen van de Euro-zone op tijd wordt ingevoerd. In zijn algemeenheid staat KAS BANK echter positief tegenover T2S, met name uit oogpunt van (kosten) efficiency en risicobeheersing. Ook het feit dat betaald wordt in CeBM is van belang is. Bovendien is het vraagstuk van ‘level playing field’ met T2S in feite opgelost. Bron: KAS Selections, december 2006. European Securities Services verder uitgebreid De Europese ‘coverage’ van KAS BANK groeit gestaag verder. Via onze European Securities Services (ESS) bieden wij onze cliënten nu rechtstreeks toegang tot de effectenbeurzen in 15 verschillende landen. Naast de uniforme afwikkeling van beurstransacties via één technisch platform omvat ESS een breed palet aan added value diensten en producten. De geïntegreerde dienstverlening van ESS levert brokers belangrijke kostenvoordelen op, zegt Ryanne Cox, Director Financial Institutions.
Ryanne Cox, Director Financial Institutions
Het financiële landschap in Europa verandert van karakter. Nationale infrastructuren verdwijnen ten gunste van Europees opererende organisaties als Euronext en Euroclear. Europese regelgeving (zoals MiFID) maakt het grensoverschrijdend effectenverkeer makkelijker en (uiteindelijk) goedkoper. De consolidatieslag tussen de grote Europese beurzen zorgt voor een verdere harmonisatie van de handelsplatformen. Beleggers zijn steeds minder tijd- en plaatsgebonden bij de uitvoering van hun effectentransacties. 18
I N V E S T O R R E L AT I O N S B U L L E T I N
december 2006
De toegang tot de markten wordt dan wel eenvoudiger, de handelsmarges nemen ondertussen af. Veel partijen stappen daarom in nieuwe (niche) producten en nieuwe markten. Tegelijkertijd bezinnen zij zich op de uitbesteding van niet-kernactiviteiten aan gespecialiseerde aanbieders als KAS BANK. De toenemende administratieve druk als gevolg van verscherpte regelgeving door de toezichthouders speelt daarbij een belangrijke rol. Op het gebied van post-trading faciliteiten is in Europa echter nog duidelijke sprake van versnippering. KAS BANK heeft van deze nood echter een deugd gemaakt. Sinds 1999 bouwen wij aan een uitgebreid Europees netwerk van directe aansluitingen op de belangrijkste Europese markten. Hetzij als General Clearing Member en participant van de nationale CSD’s, hetzij via onze lokale partners in landen waar KAS BANK niet rechtstreeks is aangesloten op de effecteninfrastructuur. Dankzij dit netwerk kunnen wij de effectentransacties van onze cliënten op uniforme wijze afwikkelen als ware er reeds sprake van één Europese markt. Europees platform
Banken en brokers kunnen - onafhankelijk van de plaats waar zij zijn gevestigd, in Europa of daarbuiten - voor de afhandeling van al hun transacties gebruikmaken van het Europees platform van KAS BANK. Na de uitbreiding van onze directe aansluiting op de beurs van Amsterdam naar de overige beurzen van Euronext vanaf 1999, zijn daarna vrijwel ieder jaar nieuwe aansluitingen gerealiseerd. 2003 was in dat opzicht een vruchtbaar jaar, met aansluitingen op de CSD’s van Duitsland en Zwitserland, gevolgd door de toelating als General Clearing Member op de elektronische beurs virt-x en Eurex, de clearingpartij voor Deutsche Börse. In 2004 volgde de stap naar de Duits/Zwitserse derivatenbeurs Eurex. In datzelfde jaar werd KAS BANK als eerste buitenlandse bank in Frankrijk direct aangesloten op de betalingsinfrastructuur van de Franse Centrale Bank. Sindsdien wikkelen wij betalingen voortvloeiend uit effectentransacties van onze cliënten direct af via onze eigen rekening bij de Banque de France. Een belangrijke uitbreiding van onze dienstverlening is de status van General Clearing Member van DIFX, de effectenbeurs van Dubai, en onze toelating als participant in de lokale CSD. Europese partijen die lid willen worden van DIFX hoeven alleen voor een aansluiting op het handelsplatform van DIFX te zorgen. Clearing, settlement en bewaarneming worden volledig verzorgd door KAS BANK. Omgekeerd verleent KAS BANK ook sub-custody diensten aan partijen op DIFX die actief willen worden in Europa. Direct clearing
Naast volledige directe aansluitingen maakt KAS BANK gebruik van ‘direct clearing’-overeenkomsten voor de clearing van beurstransacties van haar cliënten in Italië en Scandinavië. Onlangs is een overeenkomst gesloten met Svenska Handelsbanken voor de clearing van beurstransacties van lokale handelaren en ‘remote members’ op de beurzen van Kopenhagen en Oslo. Daarmee bestrijkt KAS BANK thans geheel Scandinavië: Denemarken, Finland, Noorwegen en Zweden.
19
I N V E S T O R R E L AT I O N S B U L L E T I N
december 2006
In Duitsland zijn wij ondertussen toegelaten als Depotbank voor brokers (‘Maklers’) op de lokale beurzen van Frankfurt, Stuttgart en Berlijn. Als Depotbank verzorgt KAS BANK de settlement van transacties voor brokers die handelen via het elektronische handelssysteem Xontro. ‘Single processing platform’
Het ‘single processing platform’ van KAS BANK biedt brokers vele voordelen. Om te beginnen krijgt de broker rechtstreeks toegang tot de belangrijkste Europese effectenmarkten. Daarbij maken wij gebruik van een unieke rekeningstructuur waarbij alle effectentransacties via één geld- en effectenrekening worden afgewikkeld. Voor brokers levert dit een belangrijke besparing op in de kosten van het handelsverkeer. Voor alle markten waar de broker actief is geldt één kredietovereenkomst met KAS BANK. Dit maakt één onderpandstelling en één marginregeling mogelijk. Hierdoor kan het onderpand zo efficiënt mogelijk worden ingezet. Het gebruik van een gestandaardiseerde clearingovereenkomst maakt een uitbreiding van onze effectendiensten naar andere markten zo eenvoudig mogelijk. De broker ontvangt gestandaardiseerde (clearing) output van al zijn effectentransacties, ongeacht de beurs waar de transactie heeft plaatsgevonden. Daardoor hoeft hij geen ‘vertaalslag’ te maken om de gegevens van de verschillende beurzen te vergelijken met de eigen administratie. De rapportages van KAS BANK worden ook zoveel mogelijk naar de wensen van de cliënt ingericht. Bovendien verloopt de communicatie met KAS BANK via een gestandaardiseerd protocol, inclusief realtime inzage in de rekeningmutaties via onze internettoepassing KAS-Web. Ten slotte worden onze clearing- en settlementdiensten ondersteund door een uitgebreid pakket aanvullende effectendiensten, zoals beheerhandelingen, proxy voting en belastingterugvordering. Op treasury gebied bieden wij securities lending, treasury dienstverlening en FX/Money Markets in de diverse markten aan. Bron: KAS Selections, september 2006. KAS BANK admitted as Depotbank in Germany In 2006 KAS BANK N.V. has been admitted for Xontro trading on the local exchanges of Frankfurt, Stuttgart and Berlin. With this admission, KAS BANK is the only Dutch bank permitted to act as ‘Depotbank’ for brokers (“Maklers”) trading via the Xontro system. The admission as Depotbank is a further substantiation of KAS BANK’s strategy to realise direct connections to all significant European securities and derivatives exchanges. With this, KAS BANK strengthens its position as the European specialist in securities and derivatives services provided to banks, brokers and institutional investors.
20
I N V E S T O R R E L AT I O N S B U L L E T I N
december 2006
Xontro is an electronic order routing system for the regional stock exchanges in Germany. Brokers need a Depotbank for the settlement of their transactions. A trading license is required in order to act as Depotbank. KAS BANK is the first Dutch bank permitted to act as Depotbank for brokers (“Maklers”) trading via the Xontro system. KAS BANK is in the process of extending its Depotbank services to other German stock exchanges. KAS BANK has been active in Germany since the introduction of the Central Counter Party principle (CCP) in 2003. KAS BANK started as General Clearing Member (GCM) for transactions on Xetra, the electronic trading system of Deutsche Börse. Since 2005 KAS BANK also provides settlement services for Xontro transactions to banks (“Kreditinstituten”). Trading members trading on Xetra as well as on the Frankfurter Floor are required to use one GCM for their Xetra and Xontro business. KAS BANK is now in the position to provide these GCM services to banks and brokers. KAS BANK clearing services now cover entire Nordic region KAS BANK has signed an agreement with Svenska Handelsbanken for the clearing of stock exchange transactions by (remote) members of both the Copenhagen Stock Exchange and the Oslo Stock Exchange. As such agreements already exist regarding the clearing of trades on the Helsinki Exchanges (HEX) and the Stockholm Stock Exchange, KAS BANK can now offer these services for the entire Nordic region. KAS BANK can therefore settle the exchange transactions for both local traders in Denmark, Norway, Sweden and Finland and for 'remote members', that is to say foreign members of these exchanges. As a result, KAS BANK’s Dutch and international clients are able to settle on-exchange transactions in 15 countries via the KAS BANK clearing and settlement platform. This multi-market clearing offers advantages such as uniform reporting, one credit arrangement (cross collateralisation, margin financing) and a single account structure, communication protocol and clearing agreement. KAS BANK reorganises KAS UK Branch KAS BANK N.V. changes the organisational structure of the KAS UK Branch in London as of 1 January 2007. The general management of the Branch will fall under the Managing Director of the KAS BANK UK Branch. The Managing Board has appointed Laurens Vis as Managing Director. Mr. Vis will report to Hans Kadiks, responsible for Marketing, Sales & Relationship Management within the Managing Board of KAS BANK. Laurens Vis,
Hans Kadiks, Member Managing Board KAS BANK: “With this Managing Director KAS UK reorganisation of our organisational structure, KAS BANK will further increase her commercial and operational strength in the UK. By putting the UK Branch under a one-headed direction and with a direct responsibility to the Managing Board, KAS BANK emphasises the importance of the British market for her specialist securities and investor services to institutional investors and financial institutions.” 21
I N V E S T O R R E L AT I O N S B U L L E T I N
december 2006
Laurens Vis, Managing Director KAS BANK UK Branch: “With this new structure, KAS BANK emphasises that the UK market is a key focus area for KAS BANK and one in which we strive for strong growth over the coming years.” As of 1 January 2007 the organisational structure of KAS BANK UK Branch is as follows: •
Team UK Financial Institutions. The team is divided into two groups: Sales Management and Relationship Management. As of 1 January 2007, Peter Rouwen will be appointed Team Leader UK Financial Institutions.
•
Team UK Institutional Investors. The team is divided into two groups: Sales Management and Relationship Management. For now, Laurens Vis will fill the role of Team Leader UK Institutional Investors.
•
Team UK Client Support. The unit UK Client Support is responsible for the UK operational functions; in particular the (specific) UK reconciliation activities and the management of connections to the central UK market systems, including LSE, LCH.Clearnet and CREST. As of 1 January 2007, Camiel Janmaat will be appointed Team Leader UK Client Support.
•
Compliance UK and Human Resources.
As of 20 November 2006 KAS BANK UK Branch is located at Old Broad Street 10, 5th Floor, London EC2N 1AA, +44 0207 153 3600. KAS BANK Seminar: ‘Mifid, the end of the conventional exchanges?’ Markets in Financial Instruments Directive. Kortweg MiFID. Deze nieuwe Europese richtlijn moet meer eenheid brengen in het Europese effectenverkeer. Doel: meer transparantie en lagere kosten voor de belegger. Alle financiële instellingen die zich bezighouden met de beurshandel krijgen met MiFID te maken. Dus ook KAS BANK. Wat gaat door MiFID veranderen? Effectenhuizen moeten zich er straks van vergewissen dat een effectentransactie altijd tegen de best mogelijke prijs wordt uitgevoerd. Desgewenst moeten zij dit achteraf aan de klant kunnen aantonen. Dat vraagt een enorme investering in geavanceerde informatiesystemen die constant nagaan waar de beste prijs tegen de laagste kosten kan worden gemaakt. Plus een hoop extra werk op organisatorisch, administratief en juridisch gebied. In ‘ruil’ krijgen financiële instellingen die aan de voorwaarden van MiFID voldoen een Europees paspoort. Daarmee kunnen zij in alle Europese lidstaten een kantoor opzetten zonder specifieke toestemming van de lokale toezichthouder. 22
I N V E S T O R R E L AT I O N S B U L L E T I N
december 2006
Maar er is meer aan de hand. Banken en grote effectenhuizen krijgen straks bijvoorbeeld de mogelijkheid om orders van hun eigen klanten intern tegen elkaar weg te strepen. Op die manier passeren zij de effectenbeurs bij de afhandeling van beursorders en verlagen daarmee hun transactiekosten. Betekent dat het einde van de effectenbeurzen als centraal handelsplatform? Over deze vraag organiseerde KAS BANK op 30 november een seminar in het Hilton Hotel in Frankfurt am Main in Duitsland. De bijeenkomst werd bezocht door een gevarieerd gezelschap van bankiers en effectenhandelaren. Dagvoorzitter Hans Kadiks, lid Raad van Bestuur, verwelkomde de aanwezigen met een primeur, namelijk de aanstaande opening van een eigen kantoor door KAS BANK in Duitsland.* Vervolgens belichtten vijf sprekers uit de effectenwereld de gevolgen van MiFID voor de beurzen, effectenhuizen en de ‘achterkant’ van de markt, de afwikkeling van effectenorders. Michael Sterzenbach, voorzitter van het Bundesverbandes der Wertpapierfirmen an den deutschen Börsen, sprak zijn twijfels uit over de haalbaarheid van de invoering van MiFID in Duitsland in maart 2007. Met name op juridisch gebied moet nog zeer veel gebeuren voordat de markt voor financiële instrumenten aan de richtlijn voldoet. Cees Vermaas, Executive director sales & marketing Cash Market Euronext, besprak de oplossing van Euronext om het ‘weglekken’ van de handel op de beurzen van Euronext tegen te gaan: een in-house matching service die de orderstroom van de cliënt moet optimaliseren. De lezing van dr Rolf Deml, Managing Director van Börse Stuttgart behandelde het vraagstuk van ‘best execution and pre- and post-trade transparency’. Zijn voordracht spitste zich vooral toe op artikel 21 van MiFID. Hierin wordt de verplichting geregeld om orders altijd tegen de best mogelijke prijs voor de cliënt uit te voeren. De vierde spreker, directeur Peter Randall van Instinet Chi-X, vroeg zich af of het niet tijd wordt om van handelsplatform te veranderen. In zijn betoog vergeleek hij onder andere de reactiesnelheid van de verschillende elektronische handelssystemen in Europa nadat een order is ingelegd. Naar de mening van Instinet, zelf een grote broker op de elektronische handelsplatformen in Europa, moet daar met het oog op MiFID nog het nodige aan verbeteren. Slotspreker Ryanne Cox, director Financial Institutions van KAS BANK, ging in op het thema ‘Post-trade processing in a MiFID context’. Cox ziet duidelijk nieuwe mogelijkheden voor alternatieve post-trading platforms, waaronder het Europese multimarkt model van KAS BANK,
23
I N V E S T O R R E L AT I O N S B U L L E T I N
december 2006
naast de huidige infrastructuur voor clearing en settlement. Met de komst van MiFID voorziet zij ook een groeiende vraag vanuit institutionele beleggers en beleggingsfondsen naar toegevoegde waarde diensten en outsourcing van de rapportages. *KAS BANK in Duitsland
De keuze voor Frankfurt als locatie voor het seminar bevestigt dat KAS BANK de Duitse markt van groot belang acht voor de verdere uitbouw van haar Europese strategie. In 2003 startte KAS BANK haar activiteiten in Duitsland als General Clearing Member voor transacties van remote members op Xetra, het elektronische handelssysteem van Deutsche Börse. Onze dienstverlening breidde zich in 2005 verder uit met settlementdiensten aan ‘Kreditinstituten’ (banken) voor transacties op het regionale handelssysteem Xontro. Medio 2006 is KAS BANK als eerste (en enige) Nederlandse bank toegelaten als ‘Depotbank’ voor ‘Maklers’ die handelen via Xontro. De volgende stap in Duitsland is de opening van een eigen ‘sales office’ in Frankfurt in het eerste kwartaal van 2007. KAS BANK in het nieuws In de media verschijnen regelmatig berichten over KAS BANK. Persberichten, artikelen over onze dienstverlening of artikelen waarin vertegenwoordigers van onze bank geciteerd worden naar aanleiding van actuele ontwikkelingen in de effectenindustrie. Medewerkers van KAS BANK publiceren ook regelmatig artikelen in binnen- en buitenlandse vakbladen. De toenemende publiciteit is een teken dat KAS BANK in de markt wordt gezien als topspecialist. Onze stem wordt niet alleen gehoord, er wordt duidelijk ook naar geluisterd. In de rubriek KAS BANK in het nieuws brengen wij een selectie van artikelen over de bank daarom graag onder uw aandacht. Als de situatie daar om vraagt zal het standpunt van KAS BANK over een bepaald onderwerp nader worden toegelicht.
Bankenfusie zet bewaarmarkt in gang De grote maar onzichtbare industrie voor het bewaren en administreren van effecten is in beweging. De fusie tussen ABN Amro -partner Mellon en ING -partner Bank of New York gooit de verhoudingen op de Nederlandse markt door elkaar. De overname van Mellon door Bank of New York heeft grote gevolgen voor de Nederlandse industrie voor effectenbewaring. In deze markt, waar honderden miljarden aan effecten worden bewaard en geadministreerd, bezet Mellon met zijn joint venture-partner ABN Amro een tweede plek. De joint venture kan nu onder druk komen. Mellon, dat buiten de VS via joint ventures werkt, stelt enkel dat 'er gesprekken komen met alle partners die het wereldwijd heeft'. Uit deze gesprekken kan volgens bronnen mogelijk naar voren komen dat de twee fuserende partijen genoeg aan elkaar hebben. Mellon en Bank of New York
24
I N V E S T O R R E L AT I O N S B U L L E T I N
december 2006
vormen samen veruit het grootste bewaarbedrijf ter wereld, met $ 16.600 mrd in portefeuille. Als vermogensbeheerders behoren de twee met $ 1100 mrd aan beleggingen eveneens tot de top. Bovendien raken ABN Amro en ING ineens indirect aan elkaar gelieerd. ING is in Nederland immers partner van Bank of New York. Het is denkbaar dat de twee Nederlandse banken en hun klanten er niets voor voelen om binnen een dergelijke verbintenis te opereren. ING stelt in overleg te zijn met zijn partner en door de fusie juist groeikansen te zien. ABN Amro verwijst naar de reactie van Mellon. De grote klanten van ABN Amro Mellon kijken nog even de kat uit de boom. Zorgfonds PGGM, dat voor zijn effectenbewaring en -administratie ook Citibank gebruikt, stelt dat 'het nog wil onderzoeken in hoeverre deze fusie een effect heeft op de dienstverlening dan wel de reikwijdte van het contract. We verwachten echter geen grootschalige wijzigingen.' Ambtenarenfonds ABP, dat ook bij State Street en JP Morgan bankiert, geeft geen commentaar op de fusie. De concurrenten van ABN Amro Mellon zien in ieder geval kansen. 'Door deze fusie verschuift het kernterrein van deze banken meer naar de Verenigde Staten', zegt de woordvoerder van Kas Bank. 'Door de toenemende complexiteit van het vermogensbeheer en meer verfijnde risico-eisen van de toezichthouder, is meer behoefte aan specialisten bij Europese en Nederlandse institutionele beleggers. Met onze aanwezigheid in Nederland en EU-landen als Groot-Brittannië, voorziet Kas Bank hierin.' Kas Bank is van oudsher dé bewaarbank voor Nederlandse beleggers en banken. Als er een aandeel werd verhandeld tussen bank A en bank B, dan verplaatste Kas Bank in haar kluizen fysiek de bijbehorende effectenbewijzen. Daarnaast zorgde Kas Bank er netjes voor dat dividend- en rentebetalingen op de goede plek kwamen. Deze taken heeft de industrie nu nog steeds, al hebben de kluizen plaatsgemaakt voor computers. Belangrijker is nog dat bewaarbanken meer en meer als informatiebron zijn gaan fungeren voor instituten die hun beleggingen bij tientallen externe beheerders hebben uitbesteed. Via de bewaarbanken houden ze zicht op de externe gelden en bijbehorende risico's. Net als Kas Bank verwacht JP Morgan dat de Amerikaanse bankenfusie niet zonder gevolgen blijft. JP Morgan startte vorig jaar een kantoor in Amsterdam om dichter op de Nederlandse pensioenmarkt te zitten. Volgens John Gout, hoofd van de Nederlandse activiteiten, is lokale aanwezigheid een voorwaarde om te blijven meespelen in de wereld van effectenadministratie. Gout stapte onlangs met enkele collega's van ABN Amro Mellon over naar JP Morgan. 'Binnen de ontwikkelde financiële markten is pure effectenbewaring en -administratie uiterst concurrerend en een zaak van lage marges. De toegevoegde waarde zit tegenwoordig vooral op het leveren van extra diensten die met deze basisfunctie samenhangen.' Het pure bewaren van effecten levert slechts enkele basispunten op. Partijen als JP Morgan en Kas Bank bieden hun institutionele klanten onder meer diensten aan waarbij de pensioenfondsen doorlopend kunnen zien of ze wel binnen de bandbreedtes zitten die de toezichthouder en hun interne risicomanagers hen opleggen. Ook doorlopende rapportages aan pensioenfondsen over in hoeverre de gestelde rendementsdoelen worden behaald, behoren hiertoe. Daarnaast bekijken deze partijen ook of de aangestelde externe vermogensbeheerders zich wel aan de regels houden. 'Uit risico-oogpunt moeten externe beheerders wel doen waarvoor ze zijn aangesteld', zegt Gout. Met verfijnde analyses kan JP Morgan snel opsporen of een externe aandelenbeheerder niet alles op de bank heeft gezet. 25
I N V E S T O R R E L AT I O N S B U L L E T I N
december 2006
Kas Bank stelt dat deze functies extra van belang worden naarmate pensioenfondsen beleggen in hedge funds en private equity. 'De transparantie van deze beleggingen is beperkt en de risico's kunnen groot zijn. Een goed risicomanagement is dan noodzaak.' Gepubliceerd op 8 december 2006. Copyright (c) 2006 Het Financieele Dagblad, Bendert Zevenbergen
Onbekendste bank van Nederland Bij zijn aantreden ging de hele raad van bestuur met pensioen. Directeur Albert Röell van Kas Bank: “Twee bestuursleden zaten er al achttien jaar. Goede mensen, maar doordat ze er bovenop zaten, waren ingesleten ritmes in de organisatie ontstaan”. Wie zijn verleden kent, kan de toekomst beter begrijpen. Bij Kas Bank vinden ze deze wijsheid cruciaal. In tegenstelling tot andere financiële instellingen die op zoek naar een betere bereikbaarheid stuk voor stuk vertrokken naar Amsterdam Zuidoost of de Zuidas, is Kas Bank al tweehonderd jaar gevestigd in hartje Amsterdam. Via de Keizers- en de Herengracht werd in 1915 het pand in de Spuistraat betrokken, aan de imposante hal met een glas in lood koepel, marmeren zuilen en houten kerkbanken is te zien hoe belangrijk de historie voor Kas Bank is. “Amsterdam is onze bakermat. Je moet je wortels niet wegsnijden vanwege onduidelijk gedefinieerde voordelen. We hebben veel geïnvesteerd in een renovatie van dit pand aan de Spuistraat en het gebouw hiernaast op de Nieuwezijds Voorburgwal. Daardoor is er nu een mooie koppeling van technisch hypermoderne apparatuur met de roots van het verleden.” Albert Röell, sinds anderhalf jaar voorzitter van de raad van bestuur van Kas Bank, vertelt gedreven over de rijke historie van de bank en de Amsterdamse geschiedenis. “Kas Bank is een beursgenoteerde onderneming, dus rendement is een doelstelling. Maar door onze geschiedenis actief uit te dragen, geven we meer diepte aan de relatie met onze medewerkers en partners.” Toen historici van de bank ontdekten dat in een pand waar Kas Bank jarenlang was gevestigd, eerder ook Rembrandt had gewoond, werd een bedrijfsuitje georganiseerd naar de musical Rembrandt in Carré. Dat Kas Bank zo ongeveer de onbekendste bank van Nederland is, deert hem niet. “Ik wil dat wel zo houden, wij werken vrijwel uitsluitend voor zakelijke relaties en zijn in feite hartstikke saai. Het enige wat telt is onze solide reputatie. Onze klanten willen zekerheid, wij streven continu naar foutloosheid. Elke dag gaan hier miljarden heen en weer, onze systemen begeleiden aandelentransacties dwars over de wereld.”
26
I N V E S T O R R E L AT I O N S B U L L E T I N
december 2006
Al sinds 1806 toen de naam nog Associatie Cassa was, is de bank actief als bewaarder van geld, effecten en obligaties. De taken zijn in de loop der jaren steeds verder uitgebreid, nu is Kas Bank internationaal actief als onafhankelijk risicobeheerder voor onder andere pensioenfondsen, verzekeraars en charitatieve instellingen. “Kas Bank verzorgt alle bancaire taken en de administratie rondom effecten, we zijn de bank voor een zeer groot aantal pensioenfondsen.” Na een moeizaam 2004, steeg de winst na het aantreden van Röell in 2005 weer naar ruim 19 miljoen (tegen 16 miljoen in 2004). In het eerste halfjaar van 2006 wist de financiële dienstverlener de cijfers te verdubbelen: dankzij de verkoop van aandelen kwam de winst uit op 20,2 miljoen euro. Zonder deze verkoop kwam het bedrijfsresultaat uit op 11,8 miljoen euro. Wat is er na uw aantreden bij Kas Bank anderhalf jaar geleden veranderd? “Gelijktijdig met mijn komst is de gehele oude raad van bestuur in een periode van een jaar met pensioen gegaan. Twee van de drie bestuursleden zaten achttien jaar in het bestuur. Heel goede mensen, maar doordat ze er dicht bovenop zaten, waren er ingesleten ritmes in de organisatie ontstaan. De raad van bestuur had de leiding, daar werd de strategie bepaald. De mensen daaronder zijn zich gaan concentreren op de operationele kant waardoor veel strategische kennis die in het bedrijf zat, er niet uit kwam. Werknemers waren geen ondernemers meer. Onze topjuristen lieten alles nog een keer door externe adviseurs checken. Ik heb hier een grotere mate van eigen verantwoordelijkheid ingevoerd, daardoor ervaart men zelf hoeveel capaciteiten er in huis zijn. Dat maakt dat medewerkers trots zijn op zichzelf en hun collega’s, op de Kas Bank. Pro-activiteit en ondernemerschap zijn belangrijke kwaliteiten. Medewerkers moeten zich ‘s ochtends afvragen wat ze vandaag voor Kas Bank gaan doen en niet wat Kas Bank voor hen gaat doen. Ik wil dat ze het leuk vinden om met de bank bezig te zijn. Via individuele performance contracten hebben we een rechtstreekse link gelegd tussen iemands persoonlijke doelstellingen en de continuïteit van de bank. Daarbij is het prettig dat wij maar 750 werknemers hebben, dat is een stuk minder dan bijvoorbeeld ING (120 duizend medewerkers, red.) of ABN Amro (100 duizend medewerkers, red.). Het is voor ons makkelijker om mensen te laten zien wat zij individueel bijdragen aan het bedrijf.” Heeft u ook wijzigingen aangebracht in de dienstverlening van de bank? “Onze historische basis, de bewaring van aandelen en obligaties is nog steeds een belangrijk fundament. We krijgen er steeds meer taken bij, maar dat heeft vooral te maken met de veranderingen in de markt en de manier waarop wij daar steeds sneller op anticiperen. Zo zorgt de nieuwe regelgeving voor pensioenfondsen bij ons voor een nieuwe dienst: liability-risicobeheer. De Nederlandsche Bank eist vanaf 2007 dat pensioenfondsen per kwartaal berekenen of de verplichtingen en beleggingen met elkaar in evenwicht zijn, zo niet dan vindt aanpassing plaats. Onze econometristen analyseren de cijfers van onze relaties en adviseren hoe de impact van externe factoren, zoals de veranderende rentestructuren en volatiliteit van aandelenmarkten, geneutraliseerd kan worden. We berekenen voor onze klanten de performance van externe vermogensbeheerders. Sinds een jaar houden we ons ook bezig met de levensloopregeling. Technisch hebben we daar de administratie voor in huis, levensloop is vergelijkbaar met pensioen op basis van een zogenaamde defined contribution-regeling, alleen moeilijker te managen. Pensioneringen kun je plannen. Maar als
27
I N V E S T O R R E L AT I O N S B U L L E T I N
december 2006
theoretisch gesproken alle medewerkers besluiten tegelijkertijd een sabbatical op te nemen, ontstaat er een vroegtijdige outflow van cash. We zijn vorig jaar de boer op gegaan met onze kennis van pensioenen, en moesten onszelf echt verkopen. Dat pro-actieve stimuleer ik.” Heeft u in deze functie iets gehad aan uw tijd bij McKinsey? “Dat was een heel goede leerschool, maar niet de basis voor mijn managementstijl. Mijn tijd daar is een heel belangrijke analytische rem geweest voor overmatig enthousiasme. Ik ben er getraind in het stel len van goede vragen. Het logische denksysteem daar heeft me enorm gestimuleerd, maar dienende functies blijken me niet te liggen. Het was de tweede keer in mijn carrière dat ik me afvroeg of een lijnfunctie bij me paste. Na mijn afstuderen was ik bijna advocaat geworden, ook een dienende functie. Maar het bloed stroomt steeds de verkeerde kant op.” Heeft u lang moeten nadenken toen ze u vroegen voor deze baan? “Toen ik de kans kreeg, heb ik hem meteen aangegrepen. Kas Bank heeft een ijzeren reputatie, kapitein zijn op dat schip is fantastisch. Het is geen analytische klus, het is manoeuvreren met mensen, reputaties, cijfers. Kunnen we meer met elkaar bereiken dan op papier staat? Dat is ontastbare materie want het gaat over ideeën en manieren van klantenbinding. Het is net een waterval, mijn persoonlijke uitdaging is om het water de goede route te laten vinden. Vergeleken met vroeger mis ik soms het directe contact met bancaire klanten. Op bezoek gaan bij een kaasboer die uitlegt hoe zijn fabriek werkt.” Tot 1974 was Kas Bank in handen van de Vereniging voor de Effecten handel, nu zijn jullie zelf aan de beurs genoteerd. Wie zijn de aandeelhouders van Kas Bank? “Organisaties als PGGM, Fortis en ING bezitten ruim tien procent. Voor ons zijn zij partners op afstand, onder de huidige wetgeving mag ik nauwelijks koffie met ze drinken. Dat is niet erg, de voordelen van onze neutrale, onafhankelijke positie zijn heel groot. We benadrukken daarom ook dat we niet aan actief vermogensbeheer doen, private banking is de uitzondering, maar dat doen we alleen in Nederland. Vroeger kon een actieve vermogensbeheerder naast het halen van rendement ook zelf de rapportage en controle doen, tegenwoordig zit daar steeds vaker een spanningsveld. De beleggingsadministratie en performance meeting worden meer gesplitst, Kas Bank wordt vaker ingeschakeld om de administratie doen. Het is ook logischer, een beleggingscommissie van een pensioenfonds moet keuzes maken ten aanzien van het beleggingsbeleid en vervolgens sturen op de selectie van beleggingsmanagers. Zij beslissen hoe het schip moet varen. Kas Bank maakt die keuzes niet, omdat je dan later in het proces niet meer objectief kunt rapporteren over de resultaten ervan. Maar wij meten wel hoe beleggingsmanagers opereren en bieden diensten aan waar door onze klanten minder risico lopen.” Kas Bank is een van de grootste in zijn soort. Hoe zit het met de concurrentie? “In Nederland bestaan geen vergelijkbare organisaties en ook in Europa maar heel weinig. We worden veel vergeleken met Amerikaanse partijen. Zij zijn echter wezenlijk anders omdat ze naast een thuismarkt aan actief vermogensbeheer doen. Voor Kas Bank is het onlogisch om actief vermogensbeheer te combineren met rapportage en risicobeheer over datzelfde vermogensbeheer. Ik
28
I N V E S T O R R E L AT I O N S B U L L E T I N
december 2006
vergelijk dat met de kalkoen die voorstelt wat er tijdens het kerstdiner op tafel komt: je neutraliteit en daarmee een stukje geloofwaardigheid komt onder druk te staan. We werken met cruciale informatie van klanten die nooit bij concurrenten mag komen te liggen, ook daarom is neutraliteit voor ons zo belangrijk. Onze klanten weten zeker dat wij niet aan cross-selling of datamanagement doen, dat we nergens aan gelieerd zijn. Wij zijn wat dat betreft zuiver en solide.” Kas Bank is een zeer specialistische organisatie. Outsourcen moet voor jullie doodeng zijn. “Dat is zeker waar, wij hebben zelfs onze catering nog in eigen beheer. Bij al onze kernprocessen houden wij de architectenrol. Onze medewerkers begrijpen wat er staat, waarom het er staat en hoe het er staat. Als er iets fout gaat, willen we snel kunnen ingrijpen en schakelen. Daarom zal bijvoorbeeld ons systeembeheer niet snel verplaatst worden naar een land als India. Productontwikkeling en systeemontwikkeling gaan bij ons hand in hand en fysieke nabijheid is daarvoor van groot belang. Ook met internet zijn we heel voorzichtig. We willen onze relaties de mogelijkheid geven om alles te doen wat ze willen. Maar internet alleen is nog niet de weg naar de hemel, het is ook oppassen. Uit veiligheidsoverwegingen bieden we daarom soms niet alle informatie direct aan en zorgen we dat relaties en klanten intensief met onze specialisten blijven samenwerken. Daarmee voorkomen we ongewilde fouten.” Bovenop de foutloosheid van operationele processen komt dus de verantwoordelijkheid voor cliënten. Toen Kas Bank twee jaar geleden een nieuwe voorzitter van de raad van bestuur zocht, stond controlfreak bovenaan het profiel? “Ik ben zeker iemand die controle op zijn waarde schat, maar dat is niet het belangrijkste hier. Kas Bank zocht vooral een generalist met een brede kennis van risicomanagement bij banken en verzekeraars. Voor onze strategie, waarbij een laag risicoprofiel een uitgangspunt is, is dat essentieel. Daarnaast moest de nieuwe bestuursvoorzitter vanuit zijn ervaring verbindingen kunnen leggen tussen de verschillende specialismen van Kas Bank en buiten Nederland kunnen en willen kijken. Een effectenhandelaar zal ik nooit worden, dat hoeft ook niet want daar werken er genoeg van bij Kas Bank. Soms mis ik wel eens wat in een discussie omdat ik niet in detail weet hoe bepaalde processen verlopen en wat alle afkortingen betekenen, maar daar is goed mee om te gaan. Dit is geen omgeving waar je het als voorzitter het beste moet weten. Kas Bank is heel toegankelijk, men wil in de organisatie alles met elkaar delen.” Wat verwacht u van de harmonisatie van de Europese kapitaalmarkten? “Dat zal nog lang gaan duren, iedereen wil het namelijk op zijn eigen manier doen. In Europa werken vijftien verschillende culturen tegen elkaar in. Op sommige financiële terreinen is er wel harmonisatie, maar aan de effectenkant is het lastig en nog niet tastbaar. Kijk naar de beurzen, die zijn al twee jaar een huwelijk aan het sluiten. Niemand weet wie met wie trouwt en of een polygame of monogame verbintenis wordt. Kas Bank heeft voor haar cliënten wel heel Europa bij elkaar geveegd. Wij werken nu al in vijftien landen op zowel de effecten- als de derivatenbeurzen. Daarnaast hebben we koppelingen gelegd naar de overige marktpartijen in die landen, zoals de centrale banken, de bewaarinstellingen en de zogenaamde clearinghuizen. Dat is niet zozeer een proces van IT-netwerken, maar vooral van het opbouwen van gedetailleerde kennis over de gebruiken
29
I N V E S T O R R E L AT I O N S B U L L E T I N
december 2006
en regelgeving in die verschillende Europese deelmarkten. Onze klanten hebben hierdoor nu de beschikking over een virtuele Europese kapitaalmarkt en wij kunnen hun transacties eenvoudiger, goedkoper en met minder risico door geheel Europa laten plaatsvinden. Vorig jaar zijn we in Dubai begonnen, waar een geheel nieuwe beurs uit de grond is gestampt. We vragen ons nu af of we in andere tijdzones willen gaan opereren. Dit klinkt prachtig, maar we willen niet vastlopen in een theoretisch visionair project waar operationeel niets van klopt. We kijken strategisch nauwkeurig hoe we ons verder moeten ontwikkelen zonder onszelf te overstretchen. Een kleine onderneming kan wat minder fouten maken dan een grote.” Wat zijn de toekomstplannen van Kas Bank op de Europese markt? “We weten dat we aan de kant van de retail niet teveel moeten willen, de financiële dienstverlening aan individuen leidt tot zeer specifieke eisen en op die markt bestaat reeds een goed aanbod. De retail-cliënt moet gecoacht worden, denk aan de financiële bijsluiter. Voor ons ligt de toekomst in de zakelijke effectendienstverlening. Door de optimalisatie van pensioensparen en de veranderende regelgeving op het gebied van risicobeheer en governance, gaan onze klanten specialistische functies gedeeltelijk aan ons uitbesteden. Door het ervaren toezicht door De Nederlandsche Bank en de overheid is de kwaliteit van de dienstverlening op het gebied van verplicht pensioensparen hier uitstekend. Klompen, tulpen, molens en pensioenvoorzieningen zouden volgens mij allemaal in het potje exportproducten van de BV Nederland moeten zitten. Voor andere Europese landen waar demografische tijdbommen gaan tikken, wordt die dienstverlening de komende jaren een grote uitdaging. Kas Bank kan de exportstap gezien onze ervaringen in Nederland en Engeland, vrij makkelijk maken. Dat is een kwestie van naamsbekendheid opbouwen, van een lange adem. We zijn nu langzaam mensen in andere landen aan het plaatsen. Zo groeien we stap voor stap. Misschien gaan we wel tempo maken met een kleine overname zodat we sneller voet aan de grond krijgen, maar ik laat me niet haasten.” Een functie zoals die van u is topsport. Hoe slaagt u erin toch een goede work-life balance te houden? ”Ik vergelijk het voorzitterschap van de raad van bestuur wel eens met een brandverzekering. Je betaalt er je hele leven voor maar weet nooit of je er echt wat aan hebt. Pas als de zaken tegenzitten, kun je hem volledig testen. Ik heb een mooi team om me heen, Kas Bank ziet zijn kansen, kortom het loopt allemaal. Daardoor ben ik nu een stuk relaxter dan in andere banen. Ik werk nooit in de vakantie en heb een groot gevoel van vervangbaarheid. Die zelfrelativering zorgt ervoor dat het me niet boven de pet groeit.” Bron: Management Scope, november 2006. Interview Herman Bol | Tekst Miloe van Beek | Fotografie Lex Draijer. Interviewer Herman Bol is lid van de raad van bestuur van Universitair Medisch Centrum in Utrecht.
30
I N V E S T O R R E L AT I O N S B U L L E T I N
december 2006
‘Het heeft effect’ KAS BANK maakt met implementatie nieuwe beleggingsadministratie de weg vrij voor verdere innovaties
V.l.n.r. Thom Delleman (DCE Consultants), Coen Laan (KAS BANK), Marcel Kosten (DCE Consultants) en André Boomars (KAS BANK)
‘New Business Development’ staat tegenwoordig op zijn visitekaartje. André Boomars, de man onder wiens verantwoordelijkheid de nieuwe beleggingsadministratie bij KAS BANK werd geïmplementeerd, legt uit waarom: “Er is een roep in de markt naar innovatieve producten. Bij KAS BANK hebben wij daar een aparte divisie voor ingericht. Voor de ontwikkeling van nieuwe producten hadden wij behoefte aan een beter systeem voor het voeren van beleggingsadministraties. Feitelijk liep de implementatie van het systeem parallel aan de introductie van onze nieuwe producten en een enorme groei in de omzet. Wat hier oorzaak en gevolg is, loopt door elkaar. Feit is dat wij met het nieuwe administratiepakket meer financiële producten kunnen administreren en waarderen. De invoering kwam precies op tijd en heeft bovendien direct voor resultaten gezorgd.”
Onafhankelijk
Coen Laan, het huidige Divisiehoofd van Investment Management Services geeft aan dat er meer redenen waren om een nieuw pakket voor een beleggingsadministratie te overwegen: “De belangrijkste reden is misschien wel dat wij onafhankelijk wilden kunnen waarderen. Daarnaast moesten wij de door ons verwachte groei kunnen faciliteren en wilden wij inderdaad een antwoord kunnen bieden op de vraag naar nieuwe producten. Daartoe hadden wij behoefte aan een nieuw administratiesysteem, maar moesten wij ook gaan werken aan het uitwerken van nieuwe processen, het bouwen van nieuwe rapporten en het inrichten van een nieuwe IT-infrastructuur. Het was kortom een omvangrijke operatie, waarbij wij graag van de expertise van DCE Consultants gebruik hebben gemaakt.” Marcel Kosten van DCE Consultants: “Dit is dus een treffend voorbeeld van een bank op zoek naar Competitive Change. Alleen door te veranderen kon een nieuwe markt veroverd gaan worden.”
31
I N V E S T O R R E L AT I O N S B U L L E T I N
december 2006
Veel mensen
De pakketselectie zelf werd door KAS BANK opgepakt. Criterium daarbij was niet alleen, dat de applicatie ‘state of the art’ moest zijn, maar vooral ook ‘proven technology’. DCE heeft naderhand nog wel een quickscan uitgevoerd om de keuze en het proces te toetsen aan hun marktkennis en expertise. DCE publiceert immers jaarlijks een survey rond backofficepakketten voor deze markt. André Boomars: “Uit de quickscan kwam een bevestiging van de keuze die wij gemaakt hebben. Dat maakte dat wij vanaf dat moment de implementatie hebben opgepakt met Thom Delleman van DCE als projectmanager, drie deskundigen vanuit de bank die wij volledig voor deze operatie hadden vrijgemaakt en verder veel mensen uit de organisatie die steeds hun eigen specialisme inbrachten.” Verbouwing
Delleman benadrukt dat het hier om een complexe operatie ging: “Dit was een typisch geval van ‘tijdens de verbouwing gaat de verkoop door’. Maar het ging verder, want je bent aan het werk in een dynamische omgeving. Wij zagen bijvoorbeeld tijdens het proces de omzet explosief groeien en ook hoe het nieuw Financieel ToetsingsKader (nFTK) op ons en met name onze relaties afkwam. Tegelijkertijd wisten wij, dat de processen die wij onderhanden namen strategisch zijn en dat fouten dus de continuïteit in gevaar konden brengen.” Boomars daarover: “Vanwege dat risico hebben wij uiteindelijk de strategie voor de implementatie aangepast. Waar wij in eerste instantie met één “big bang” over wilden gaan, hebben wij uiteindelijk ingeschat dat dit te veel risico’s met zich mee zou brengen. Daarom is gekozen voor een drie stappen-scenario. Dat heeft het proces met twee of drie maanden verlengd, maar ik ben ervan overtuigd dat het een goede keus is geweest: anders waren wij in een onwerkbare situatie terechtgekomen.” ‘Live’
Sinds KAS BANK begin 2006 ‘live’ is gegaan met haar nieuwe beleggingsadministratie systeem, is de volledige nazorg in de eigen organisatie neergelegd. Laan: “Dat was vanaf het eerste begin de bedoeling. Wij hebben een externe projectleider op het project gezet, maar verder is met eigen mensen gewerkt. Doordat zij rechtstreeks participeerden in het project, en er bovendien een dertigtal trainingen voor gebruikers en beheerders verzorgd is, is onze eigen organisatie nu prima in staat de nieuwe applicatie zelf te beheren en er ook het optimale rendement uit te halen.” Boomars vult aan: “Een implementatie is eigenlijk een continu proces. Wij hebben afgelopen weekend, met eigen mensen, al weer een grote update van het systeem gedaan. De insteek dat KAS BANK-ers meedraaien werpt nu zijn vruchten af.” Marcel Kosten: “Je ziet hier dat de strategie en de vaardigheden goed geborgd zijn. Hier staat een slagvaardige organisatie die er in geslaagd is op dit gebied onafhankelijk van externe consultants te blijven.” Controle
Coen Laan geeft aan dat de mogelijkheden die het pakket biedt, door cliënten worden gewaardeerd: “Partijen die hun beleggingsadministratie bij ons onderbrengen willen wél zelf ‘in control’ blijven. Dat kan nu. We kunnen met onze nieuwe beleggingsadministratie optreden als business process resourcer en als application service provider (ASP). Op die manier krijgen relaties de gewenste grip op wat er met hun administratie gebeurt, terwijl zij de zorgen voor de back-office buiten de eigen
32
I N V E S T O R R E L AT I O N S B U L L E T I N
december 2006
organisatie hebben gelegd. Wij zien dat er een grote groep, met name pensioenfondsen, en vermogensbeheerders in beeld komt die graag van dergelijke oplossingen gebruik wil gaan maken. De vraagstukken waarmee zij geconfronteerd worden, zijn zo complex, dat zij hun back-office graag bij een partij als KAS BANK neer willen leggen. Wij bieden deze groep kennis, comfort, zekerheid, continuïteit en inzicht.” GBF
Boomars noemt direct een voorbeeld. Enthousiast vertelt hij dat de Grafische Bedrijfsfondsen (GBF) hun backoffice-activiteiten voor de beleggingen en de bijbehorende infrastructuur onder hebben gebracht bij KAS BANK. Boomars: “De GBF wil zich meer gaan concentreren op haar kernactiviteiten: het pensioenbeheer, het interne vermogensbeheer en de selectie en monitoring van externe vermogensbeheerders. Outsourcing van de administratieve activiteiten voor de beleggingen past in die strategie. De GBF houdt ondertussen controle. De GBF krijgt toegang tot de systemen en infrastructuur van KAS BANK en kan zodoende haar portfoliomanagement inclusief performancemeting, riskmanagement, order- en cashmanagement en analyse en rapportage blijven uitvoeren.” Voor deze vorm van dienstverlening constateren wij een grote belangstelling bij pensioenfondsen. Effecten
“Een sterk punt in onze eigen dienstverlening is dat wij zekerheid en gedegenheid bieden. Dat zochten wij ook bij de partij die ons een projectmanager kon leveren voor deze implementatie,” stelt Boomars. “DCE heeft ons dat geboden. Zij hebben niet een FTE geleverd, maar een persoon en zijn omgeving. Dat hebben wij meegepakt. Thom Delleman heeft met name abstractievermogen binnengebracht, maar ook de expertise voor het in gang zetten van dit soort veranderingstrajecten zoals die binnen DCE te vinden is. De werkzaamheden van DCE bestaan voor 70% uit veranderingstrajecten. Dat merk je. Wij hebben dan ook dankbaar gebruik gemaakt van de algemene kennis die Thom heeft ingebracht. DCE komt immers ook bij onze collega’s over de vloer. Samen met DCE hebben wij de businesscase die hier was neergelegd waargemaakt. Wij zien groei in cliënten en mandaten en bieden al concreet complexere producten aan. Wij zien de effecten...” Bron: DCE Consultants, december 2006
33
I N V E S T O R R E L AT I O N S B U L L E T I N
december 2006
Colofon
Het Investor Relations Bulletin is een periodieke uitgave van KAS BANK N.V. bestemd voor aandeelhouders en belangstellenden. Voor meer informatie over Investor Relations kunt u contact opnemen met: de heer mr. Michiel G.F.M.V. Janssen, Investor Relations. telefoon
020 557 5230
fax
020 557 6402
e-mail
[email protected]
Of bezoek onze website: www.kasbank.com/investor_relations_nl of www.kasbank.com/corporate_governance_nl.
Redactie KAS BANK N.V. Michiel Janssen, eindredactie Robbert Veltman, redacteur Postbus 24001 1000 DB Amsterdam telefoon
020 557 5010
[email protected]
34