Bijlage 1:
Inventarisatie wet- en regelgeving in het kader van de rechtmatigheidscontrole bij gemeenten
In het navolgende overzicht is een inventarisatie gegeven van de in het kader van de rechtmatigheidscontrole bij gemeenten relevante algemene wet- en regelgeving. Dit overzicht moet als volgt worden gelezen: • In de eerste kolom wordt een algemene omschrijving gegeven die overeenkomt met de indeling van de Programmabegroting 2005-2008 • In de tweede kolom wordt e.e.a. nader uitgewerkt naar de specifieke activiteiten welke onder zo´n programma kunnen vallen. • In de kolom wetgeving extern wordt de te toetsen algemene wet- en regelgeving aangegeven die direct een relatie heeft met het financieel beheer en de inrichting van de financiële organisatie van de gemeente. De randvoorwaarden waarbinnen uitgaven (lasten) mogen worden gedaan worden onder meer ontleend aan de begroting, de beheersverordening en het delegatie en mandaatbesluit. • De meest gebruikelijke verordeningen en besluiten zijn in de laatste kolom opgenomen. Daarnaast worden door de Rijksoverheid dan wel andere instanties op grond van deze algemene wet- en regelgeving specifieke geldstromen geïnitieerd, bijvoorbeeld in de vorm van subsidies en/of specifieke uitkeringen. Deze specifieke (subsidie) regelgeving is niet in dit overzicht opgenomen. Voor het verkrijgen van subsidies en/of specifieke uitkeringen moet veelal worden voldaan aan de in deze wet- en regelgeving geformuleerde (nadere) voorwaarden, het zogenaamde voorwaardencriterium. Wanneer voor het verkrijgen van de geldstromen ook gesteund moet worden op gegevens van derden, dan zal ook inzake de juistheid en volledigheid van deze gegevens rekening moeten worden gehouden met mogelijk misbruik en oneigenlijk gebruik, het zogenaamde M&O-criterium. Programma’s
Specifieke activiteit
Wetgeving extern
Regelgeving intern
Programma 1 Algemeen Bestuur
Besluitvorming dagelijks bestuur
Algemene Wet Bestuursrecht Grondwet Provinciewet Gemeentwet Burgerlijk Wetboek Wet Gemeenschappelijke Regelingen
Verordening op het correctief raadgevend referendum Verordening op de bezwaaren beroepschriften Verordening klachtenregeling Delegatie en mandaatregeling Verordening fractieondersteuning en ambtelijke bijstand
Arbeidsvoorwaarden en personeelsbeheer
Ambtenarenwet Fiscale wetgeving Sociale verzekeringswetten CAR/UWO Arbeidstijdenwet Arbowet
Organisatieverordening Nota Integriteitsbeleid Regeling gedragscode gemeentelijke organisatie Bezoldigingsverordening Spaarloonregeling Uitkeringsverordening functioneel leeftijdsontslag Handboek werving en selectie Regeling outplacement gewezen wethouders Vakantieverlofregeling Archiefverordening
Documentatie en archiveringArchiefwet Databankenwet Lokale media Mediawet
Algemene subsidieverordenin
-2Programma 2 Burgerzaken en participatie
Programma 3 Openbare orde en veiligheid
Programma 4 Wegen, verkeer en riolering
Programma 5 Economische zaken
Programma 6 Onderwijs en kinderopvang
Burgerlijke stand en afgifte Burgerlijk Wetboek documenten Gemeentewet Wet GBA Besluit burgerlijke stand Vreemdelingenwet en –besluit Reglement rijbewijzen Paspoortwet, Besluit paspoortgelden Privacyreglement Wet bescherming persoonsgegevens Kieswet, Kiesbesluit Bouwbesluit, Kadasterwet Wet op de lijkbezorging Wet op Nederlanderschap Nieuw Burgerlijk Wetboek Handhaving Gemeentewet Winkeltijdenwet Inrichtingseisen drank- en horecawet Woningwet Wegenverkeerswet Brandweer en Gemeentewet Brandweerwet rampenbestrijding Wet rampen en zware ongevallen Wet kwaliteitsverbetering rampenbestrijding Wegenbeheer Wegenverkeerswet 1994 Reglement voor verkeersregels en verkeerstekens Besluit administratieve bepalingen wegverkeer Scheepvaartverkeerswet Wet personenvervoer Rioolbeheer Gemeentewet Wet op de waterhuishouding Waterleidingwet
Reglement burgerlijke stand Verordening GBA, GBA beheersregeling Verordening op benoemen openbare ruimten Besluit aanwijzing stemlokalen Besluit verdeling stemdistricten Verordening op gebruik en beheer alg. begraafplaats Verordening begrafenisrechten
Havenbeheer
Verordening havengelden Verordening haven
Kinderopvang
Binnenschepenwet
Wet basisvoorziening kinderopvang
Verzorgen basis- en speciaal Wet primair onderwijs Wet op de basiseducatie onderwijs Leerplichtwet GOA OALT
Programma 7 Cultuur en vorming
Verzorgen voortgezet onderwijs Cultuur
Algemene plaatselijke verordening Verordening Winkeltijden Marktverordening Bouwbesluit en -verordening GR Brandweer ZHZ Verordening brandweerbeveiliging Verordening brandveiligheid en hulpverlening Gladheidsbestrijdingsplan Verkeerscirculatieplan
Gemeentelijk rioleringsplan Verordening reinigingsrechten
Bestemmingsplannen Horeca-detailhandelsnota GR Gevudo Verordening op de markt Verordening kinderopvang
Beleidsregels welzijn en onderwijs Verordening voorzieningen huisvesting onderwijs Verordening leerlingenvervoer Onderwijsachterstandbeleid Contract Rivas Contract onderwijsbegeleidingsdienst
Wet educatie en beroepsonderwijs Wet op het specifiek cultuurbeleid
Algemene subsidieverordening Investerings en exploitatiesubsidies Verordening op de culturele raad
-2-
-3Programma 8 Openbaar groen en reiniging
Programma 9 Sport en Recreatie
Groenbeheer
Boswet Plantenziektwet
Groenbeleidsplan
Afvalstoffenbeheer
Gemeentewet
Verordening op afvalstoffenheffing
Milieubeheer
Wet milieubeheer Bestrijdingsmiddelenwet Meststoffenwet
Sportvoorzieningen (beheer)
Recreatievoorzieningen
Sociale Programma 10 Sociale voorzieningen inkomensvoorzieningen
Gehandicaptenzorg
Wet Werk en Bijstand IOAW en IOAZ Bijstandsbesluit zelfstandigen Sociale en Fiscale wetgeving
Schuldhulpverlening
Wet voorzieningen gehandicapten Protocol Wvg Regelingen (woon, vervoer) Wvg Wet Werk en Bijstand Wet Inkomensvoorziening Kunstenaars Wet sociale werkvoorziening GR Drechtwerk Bijstandsbesluit zelfstandigen Wet op het kredietbeheer
Algemeen Welzijn
Welzijnswet
Vreemdelingenzaken
Vreemdelingenwet
Integratie
Wet inburgering nieuwkomers Regeling inburgering oudkomers ROA/VVTV Wet op de jeugdzorg Regeling specifieke uitkering jeugdgezondheidszorg Welzijnswet Tijdelijke stimuleringsregeling algemeen maatschappelijk werk
Werkgelegenheid
Programma 11 Welzijn en volksgezondheid
GR Hollandsche Biesbosch
Jeugd- en jongerenwerk
Maatschappelijke dienstverlening
Algemene subsidieverordening Verordening op de sportraad Investerings- en exploitatiesubsidies Raadsbesluit aansluiting regionale VVV Algemene subsidieverordening Investerings- en exploitatiesubsidies Verordening maatregelen en toeslagen WWB Verordening/ raadsbesluiten inzake bijzondere bijstand en minimabeleid Werkinstructie langdurigheidstoeslag Beleidsregels terugvordering en verhaal Verordening cliëntenparticipatie Wvg verordening en handboek Verstrekkingenboek Wvg Reintegratieverordening WWB
Gemeentelijk beleid schuldhulpverlening Algemene subsidieverordening Beleidsregels welzijn en onderwijs Verordening op de sportraad Exploitatieovereenkomst SRA Nota relatie Vluchtelingenwerk Taakstelling huisvesting statushouders Regionale visie inburgering Diverse budgetsubsidie overeenkomsten Convenant met provincie Nota jong en volwassen worden Budgetcontract Rivas Budgetcontract DMW Algemene subsidieverordening
-3-
-4-
Programma 12 Milieu
Programma 13 Ruimtelijke ordening en volkshuisvesting
Programma 14 Belastingen, grondexploitatie en financiën
Algemene gezondheidszorg Wet ambulancevervoer Wet collectieve preventie Volksgezondheid Verordening GGD ZHZ Milieubeheer Wet milieubeheer, eisen duurzaam bouwen Wet belastingen op milieugrondslag Wet vervoer gevaarlijke stoffen Natuurschoonwet Bodembescherming Waterschapswet Wet bodembescherming Intensivering stedelijke Wet ISV vernieuwing
Lokaal gezondheidsbeleid
Wonen en beheer gemeentelijke panden
Leegstandswet Woningwet Huurprijzenwet woonruimte Huisvestingswet Huurwet Huursubsidiewet Besluit woninggebonden subsidies Wet bevordering eigen woningbezit Wet op de ruimtelijke ordening Wet voorkeursrecht gemeenten Besluit beheer sociale huurwoningen Wet ketenaansprakelijkheid Onteigeningswet Pachtwet
Welstandsnota Bouwverordening Dakkapellennota Verordening onttrekken van woonruimte Monumentenverordening Exploitatieverordening Regeling stimuleringsreserve voor de woningbouw Ontwerp woonvisie Drechtsteden PALT-prestatieafspraken Huisvestingsverordening Verordening onderhoud gemeentelijke monumenten Verordening op de monumentencommissie Verordening subsidiering woonconsumenten (organisaties) Bestemmingsplannen
Grondexploitatie
Wet ruimtelijke ordening Besluit op de ruimtelijke ordening
Algemeen financieel middelenbeheer
Treasurybeheer OZB Grafrechten
Beleidsplannen
Verordening inzake exploitatie van gronden Nota grondbeleid Bouwverordening (leges) Grondwet Verordening financieel beleid Burgerlijk Wetboek en inrichting financiële Gemeentewet organisatie Besluit begroting en verantwoording Verordeningen artikel 212, Algemene wet bestuursrecht 213 en 213a Gemeentewet BTW compensatiefonds Organisatieverordening BVV/Verslagleggingsregels Delegatie- en mandaatbesluit Invorderingswet Programmabegroting Algemene Termijnenwet Nota inkoop- en Pachtwet aanbestedingen Wet WOZ Legesverordening
Wet financiering decentrale overheden Gemeentewet Wet waardering onroerende zaken Gemeentewet Wet op de lijkbezorging
Hondenbelasting
Gemeentewet
Baatbelasting
Gemeentewet
Treasurystatuut OZB verordening Verordening op de begraafplaatsen en plaatsrechten Verordening op de hondenbelasting Verordening op de baatbelasting
-4-
-5Marktgelden
Gemeentewet
Reclame en precariorechten Gemeentewet
Marktgeldverordening Verordening op precariorechten Nota reclamebeleid
Bijlage 2: Communicatie en periodiek overleg Onderstaand is de overlegstructuur in een communicatiematrix vastgelegd voor het boekjaar 2004. Uit oogpunt van doelmatigheid heeft het de voorkeur zoveel mogelijk gesprekken te combineren. In het kader van het bestuurlijk overleg en de rapportage kunnen de volgende contacten tussen de accountant en het bestuur en management als regel van toepassing zijn.
Audit-commissie
Aantal per Toelichting jaar Minimaal De gemeenteraad is opdrachtgever van de accountant. De audit-commissie vier is het aanspreekpunt voor de accountant voor de opdrachtformulering. Met de audit-commissie zal voorafgaand aan de controle een overleg plaatsvinden om te komen tot een afstemming inzake de nadere invulling van de controleopdracht. Wellicht kan dit worden gecombineerd met het pre-audit gesprek dat ambtelijk wordt gevoerd. Eventuele tussentijdse belangrijke bijstellingen van de controle zullen tussentijdse worden teruggekoppeld naar de audit-commissie. Daarnaast zullen de bevindingen van de eindejaarscontrole (op basis van het concept en definitief rapport van bevindingen) worden besproken in de audit-commissie.
Griffier
Periodiek
Met de griffier vindt overleg plaats over de opdrachtverstrekking (ook als secretaris van de audit commissie). Informeel voortgangsoverleg naar behoefte.
Concerncontroller
Periodiek
De concerncontroller is voor de accountant een belangrijke gesprekspartner binnen de gemeentelijke organisatie. Met hem dient dan ook nadrukkelijk afstemmingsoverleg plaats te vinden t.a.v. de controle.
Financieel manage ment
Minimaal vier
Het financieel management is voor de accountant het eerste aanspreekpunt. Er zijn drie natuurlijke momenten: het pre-audit gesprek, de bespreking van de interim-controle en van de eindejaarscontrole. Daarnaast kan naar behoefte worden gekozen voor tussentijdse voortgangsgesprekken.
Sectoren/ diensten
PM
Binnen de sectoren/ diensten zal, in het kader van onze controle, nader overleg van toepassing kunnen zijn met de directeuren/ hoofden en verantwoordelijken voor de relevante primaire processen.
Portefeuillehouder Financiën
Vier
Pre-auditgesprek, bespreking bevindingen interim-controle en eindejaarscontrole.
College van burgemeester en wethouders en gemeenteraad
PM
Op verzoek zal de accountant verschijnen in de vergaderingen van college en gemeenteraad.
-5-
-6-
Bijlage 3: Rapportage De volgende standaard rapportagemomenten worden onderkend: Rapportage
Tijdstip
Inhoud
Gericht aan
Managementletter dan wel Na afronding Mogelijke risico’s, verbeter- en Raad (hoofdlijnen) Verslag van bevindingen van de interim- aandachtspunten betreffende de processen en College interim-controle controle. en procedures (beheersingsstructuur), beheersing specifieke subsidiestromen evenals overige van belang zijnde onderwerpen. Voortgang groeiproces invoering rechtmatigheid. Verslag van bevindingen
Na afronding van de controle van de jaarrekening.
Accountantsverklaring
Na afronding van de controle van de jaarrekening.
Wettelijk: De vraag of inrichting van het Raad financieel beheer en van de financiële organisatie een getrouwe en rechtmatige verantwoording mogelijk maken. Daarnaast resterende fouten, onzekerheden of verbeteringen op het gebied van verslaglegging rekening houdend met afgesproken rapporteringstoleranties. Relatie tussen de controletolerantie ingevolge controleverordening en de feitelijke bevindingen. Ons oordeel over de mate waarin de Raad gemeenterekening een getrouw beeld geeft i.o.m. verslaggevingsvoorschriften en voldoet aan de eisen van rechtmatigheid.
-6-