Inleiding Systeemgerichte Contractbeheersing of: SCB Mr Joost Jansen MBA
Programma:
• Voorstellen • Doel • Management summary • Introductie I t d ti SCB •ISO 9001:2008 •Toetsen •Protocol managementaandacht • Afronding (Vragen graag aan het eind) Rijkswaterstaat 2
Even voorstellen.. RWS Dienst Infrastructuur IMG: Joost Jansen
Rijkswaterstaat 3
Doel van deze bijeenkomst • SCB / ISO 9001 begrippen bijbrengen • Uniform beeld + toepassing p g SCB bijj uitvoering g werk • Inzicht in veranderingen n.a.v. invoering SCB
Rijkswaterstaat 4
Management summary: • Overheid vraagt (kwaliteits-) gecertificeerde inschrijvers & opdrachtnemers…maar…
• …doet doet
(d d?) (deed?)
er te weinig mee
(t t voor kort?) (tot k t?) Rijkswaterstaat
5
Ontwikkelingen Beleid •
Ondernemingsplan: Markt, tenzij… Inkoopstrategie:
•
• Prijs/kwaliteit (EMVI) • Uniformering (contracten en contractbeheersing) Contractbeheersing g • Bij introductie SCB: op D&C en E&C • nu: op alle contractvormen (incl DBFM) Opleidingen • • •
Lead auditor opleiding (CLC/IMG/Lloyds (CLC/IMG/Lloyds’)) Auditor opleiding (CLC/IMG/Lloyds’) Diverse andere SCB opleidingen (CLC/DHV/Boertien)
Rijkswaterstaat 6
Praktijk (I) Uit o onze Vraagspecificatie gsp d deel 2 – Proceseisen: o s s Hanteren kwaliteitsmanagementsysteem
De Opdrachtnemer dient...Werkzaamheden …… te verrichten op basis van een kwaliteitsmanagementsysteem. Dit kwaliteitsmanagementsysteem dient gebaseerd te zijn op één of …..meerdere kwaliteitsmanagementsystemen die zijn gecertificeerd door een daartoe geaccrediteerde certificatiecertificatie instelling op basis van de vigerende versie van de norm NEN-EN-ISO 9001.”
Rijkswaterstaat 7
Praktijk (II)
UAV-GC: hoofdstuk 9 – Kwaliteitsborging •§ 19 Kwaliteitsbeheersing en kwaliteitsplan •§ 20 Toetsing van Ontwerpwerkzaamheden •§ § 21 Toetsing g van Uitvoeringswerkzaamheden g en Onderhoudswerkzaamheden • Óók: Stop- en Bijwoonpunten
Rijkswaterstaat 8
Systeemgerichte Contractbeheersing….. = Beheersing op afstand Hands-off… toezicht op afstand!! Zo ver genoeg ??
Kom ik k “onder” “ d ” SCB SC nog op het h werk? k? Rijkswaterstaat 9
Over de term “toezicht houden”… O d Opdrachtgever h Dagelijks toezichthouden dmv aantekeningen + visuele inspecties … Het ontstaan van kwaliteit in producten • SCB: toezicht houden op………… Het waarnemen van de werking van een kwaliteitssysteem
Conclusie Toezichthouden onder SCB is niet hetzelfde als toezichthouden bij ‘t dagelijkse werk: van toezicht op kwaliteit en hoeveelheden (eigen waarneming) naar toezicht t i ht op een werkend k dk kwaliteitssysteem lit it t (SCB) Rijkswaterstaat 10
Systeemgerichte Contractbeheersing
• Basis kwaliteitsmanagement opdrachtnemer • Risicogestuurd g toetsen • Met een mix van toetsen
Rijkswaterstaat 11
Het Kwaliteitsmanagement van de Opdrachtnemer en Systeemgerichte contractbeheersing van de Opdrachtgever Kwaliteitsmanagement
Opdrachtnemer
Systeemgerichte contractbeheersing
Opdrachtgever
Rijkswaterstaat 12
Systeemgerichte Contractbeheersing Het gaat nu om vertrouwen, maar…hebben we dat zo maar? Kan de opdrachtnemer het wel aan?
Bij toepassen SCB vertrouwen krijgen in een werkend systeem met als basis: kwaliteitsmanagement ON zien tijdens risicogestuurd toetsen met mix van toetsen Rijkswaterstaat 13
Het projectmanagement systeem Opdrachtgever
Projectmanager
Manager omgevingszaken
Manager techniek
Contractmanager
Projectbeheersing Manager projectbeheersing risicomanagement
planningsmanagement
configuratiemanagement
financieel management
Projectondersteuning IKB
V&Gmanagement
organisatiemanagement
Rijkswaterstaat 14
documentmanagement
Ma arkt
Omge eving/ stakeholders
Projectmanagement
Beheersing g op p afstand? •
Zoeken naar toetsaspecten met name gericht op inspanning van de ON op het
b beperken k
van
risico’s i i ’ .
•
Aspecten zijn: – Oorzaken (zijn ze gezien?) – Maatregelen (worden ze beheerst) – Effectiviteit Eff ti it it (werken ( k ze ook k echt?) ht?)
•
Bijj aantoonbaar bewijs j dat kwaliteitsmanagement g ON functioneert => kleinere risico’s => minder toetsen?
Rijkswaterstaat 15
Kwaliteitsmanagement bij de Opdrachtnemer
Opdrachtnemer
Opdrachtgever
Rijkswaterstaat 16
Kwaliteitsmanagement ON Plan
Contract
…... …... …...
Act
Proces Proces
Do
Product
…… …… ……
Aantonen
Check Rijkswaterstaat 17
…... …...
Managementsysteem ON
Rijkswaterstaat 18
Risicogestuurd toetsen De • • • • • •
contractrisico’s van de opdrachtgever op rij: Veiligheid g Bereikbaarheid/ beschikbaarheid Keteneffect op p andere relevante p processen Financiën g ON Procesbeheersing Imago RWS
Rijkswaterstaat 19
Het toetsplan is opgesteld met een mix van toetsen: Plan
C t t Contract
…... …... …...
Act
Product Proces
Do
…… …… ……
Aantonen
Check
Rijkswaterstaat 20
…... …...
Het toetsen
Rijkswaterstaat 21
Voorbereiden!
HIER: PARACHUTE.MPEG
Rijkswaterstaat 22
De toetsen op een rij •Systeemtoets Toets op functioneren van het integrale projectmanagementsysteem van de opdrachtnemer (nadruk op naleving van het systeem en de kwaliteitsborging) •Procestoets Toets op het werk tijdens een ontwerp- of uitvoeringsproces (kan een toets op papier p p zijn) j ) •Producttoets Toets in de uitvoering op betrouwbaarheid van test-/keurings/verificatieresultaten van de opdrachtnemer
Niet: doet opdrachtnemer het g goed, maar werkt het systeem van opdrachtnemer
Rijkswaterstaat 23
Resultaat van een toets (bevindingen) Wat is een bevinding: Een feit tijdens j toets door de toetser vastgesteld g + Positieve – Negatieve
kan aantonen dat aan eisen is voldaan kan niet aantonen: Mogelijk tekortkoming?
Tip: betrek het afwijkingenregister van de bij je toetsen!
Vraag: veel negatieve toetsen meer toetsen uitvoeren?
Rijkswaterstaat 24
Tekortkoming g ((term voor opdrachtgever) p g ) Wat is een tekortkoming: Een negatieve bevinding die naar het oordeel van opdrachtgever p g zwaarwegend g is,, zonder aantoonbare beheersing door . Sanctie ֲ opschorten betaling / (deel van) termijnbedrag totdat tekortkoming aantoonbaar door ON is opgeheven.
Rijkswaterstaat 25
Spelregels..
HIER: GELEKAART.MPEG
Rijkswaterstaat 26
Afwijking j g ((term voor opdrachtnemer) p ) Wat is een afwijking? 1. Het niet voldoen aan een eis (uit het contract, volgens een norm of volgens het kwaliteitsplan van de opdrachtnemer inclusief de producten die daaruit voortkomen) 2. Dit feit moet door de opdrachtnemer zelf zijn geconstateerd en opgenomen in zijn afwijkingenregistratie (dit is de feitelijke werking van het kwaliteitssysteem volgens ISO!)
Rijkswaterstaat 27
Het wegen g van een bevinding g • De gemachtigde OG (UAV-GC) • Werking: • Als opdrachtnemer p niet conform eisen werkt,, leidt dat tot bevindingen van de toetsers. • De toetser brengt verslag uit aan de gemachtigde van de opdrachtgever • De gemachtigde van de opdrachtgever bepaalt of een bevinding leidt tot een tekortkoming!
Rijkswaterstaat 28
Betaalproces toetsproces betalingsschema
aanpassen betalingsschema
betaalproces
betalen, tenzij
herijken h ijk betalingsschema kwaliteitssysteem opdrachtnemer bevindingen / tekortkomingen
toetsproces
uitvoeren toetsen
Rijkswaterstaat 29
risicoanalyse
samenstellen toetsmix/toetsplan
Instrumenten IMG • • • • •
Contractteksten (incl. betalingsregeling) Modellen Trainingen Handreiking SCB (Naslagwerk) ICT-tool SCB / toets-administratie (UR-SCB)
Rijkswaterstaat 30
Rijkswaterstaat 31
Kort over ISO
Rijkswaterstaat 32
Wat is kwaliteit? Geen fouten
Voldoen aan technische eisen
Een gevoel
Geschikt voor de toepassing
Goede verhouding g prijs-prestatie
Rijkswaterstaat 33
Definities Kwaliteit: De mate waarin een geheel van eigenschappen en kenmerken van een product, dienst of proces voldoet aan behoeften of verwachtingen hti van de d gebruiker b ik die di kenbaar k b gemaakt, kt vanzelfsprekend of dwingend voorgeschreven zijn.
Rijkswaterstaat 34
Definities Kwaliteitsmanagement: Alle activiteiten van het management gericht op het realiseren van kwaliteit, door het implementeren van kwaliteitsbeleid en toepassen van een kwaliteitsmanagementsysteem (waarin gebruik wordt gemaakt van de Deming cirkel).
Rijkswaterstaat 35
Afwijkingen j g
Rijkswaterstaat 36
Afwijking j g volgens g ISO 9001 • Afwijking: niet voldoen aan een eis • Eis: behoefte of verwachting die kenbaar is gemaakt,vanzelfsprekend kt lf k d off d dwingend i d voorgeschreven
Rijkswaterstaat 37
Wat vragen g we aan de opdrachtnemer? p Plan
Contract
…... …... …...
Product
Act
Proces Do
…… …… ……
Aantonen
Check
1. 2. 3 3.
Een beheerst proces Aantoonbaar voldoen aan de eisen Kwaliteitsmanagementsysteem (PDCA) Rijkswaterstaat
38
…... …...
ISO 9001:2008 - Eisen • • • • •
Kwaliteitsmanagementsysteem (hfdst 4) Directieverantwoordelijkheid (hfdst 5) Management van middelen (hfdst 6) Realiseren van het p product ((hfdst 7)) Meting, analyse en verbetering (hfdst 8)
Rijkswaterstaat 39
ISO 9001:2008 - Eisen 5.1
Betrokkenheid van de directie
De directie moet bewijs leveren van de betrokkenheid bij het ontwikkelen en invoeren van het systeem en bij de continue verbetering ervan. – Belang van voldoen aan eisen van de klant kenbaar maken – Beleid vaststellen – Kwaliteitsdoelstellingen vaststellen – Directiebeoordeling Di i b d li uitvoeren i – Middelen beschikbaar stellen 5.2 Klantgerichtheid De directie moet bewerkstelligen dat aan de eisen van de klant is voldaan met het doel klanttevredenheid te verhogen Rijkswaterstaat 40
ISO 9001:2008 - Eisen 6 Management van middelen 6.1 6.2 6.3 6.4
Beschikbaar stellen van middelen Personeel Infrastructuur Werkomgeving
Rijkswaterstaat 41
ISO 9001:2008 - Eisen 8 8.1 8 1 8.2 8.3 8.4 8.5
Meting, analyse en verbetering Al Algemeen Bewaking en meting Beheersing g van afwijkende j p producten Analyse van gegevens Verbetering
Rijkswaterstaat 42
Managementsysteem - Continue verbetering
Management verantwoordelijkheid
K L A N T
ISO 5
B e h o e f t e n
K L Middelen Meten, analyse, Managementsysteem A management verbetering ISO 4 ISO 6 ISO 8 N T Input
Realisatie van het Product
Output
ISO 7 Kwaliteitsmanagementsysteem Rijkswaterstaat
43
T e v r e d e n h e i d
Product Service
Rijkswaterstaat
Afronding… g Rijkswaterstaat 45
Rijkswaterstaat
