personen-familierecht.book Page i Monday, April 13, 2015 1:51 PM
i
Inhoudstafel 1.
GEZIN EN SOCIALE ZEKERHEID. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
1
Elisabeth Alofs Inleiding . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
1
I.
Verzekering voor geneeskundige verzorging . . . . . . . . . . . . . . . . . . . A. Rechthebbenden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1. Gerechtigden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2. Personen ten laste . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . B. Verhoogde tegemoetkoming . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . C. Maximumfactuur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
3
Arbeidsongeschiktheidsverzekering . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . A. Omvang van de arbeidsongeschiktheidsverzekering. . . . . . . . . . . 1. Gerechtigde met personen ten laste (‘gezinshoofd’) . . . . . . . . 2. Gerechtigde zonder personen ten laste met verlies van een enig inkomen (‘alleenstaande’) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3. Gerechtigde zonder personen ten laste en zonder verlies van een enig inkomen (‘samenwonende’) . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
8
II.
III.
IV.
V.
3 3 4 5 7 9 10 11 11
Werkloosheids- en faillissementsverzekering. . . . . . . . . . . . . . . . . . . A. Omvang van de werkloosheidsuitkering . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1. Gezinssituatie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2. Werkloosheidsperiode en beroepsverleden. . . . . . . . . . . . . . . B. Omvang van de faillissementsuitkering . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
12
Gezinsbijslagenverzekering . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . A. Actoren . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1. Rechthebbende . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2. Rechtgevend kind . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3. Bijslagtrekkende . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . B. Omvang van de kinderbijslag . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . C. Nieuw samengesteld gezin . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
17
Arbeidsongevallen- en beroepsziekteverzekering . . . . . . . . . . . . . . . . A. Schadeloosstelling . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1. Rente na overlijden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . B. Uitbreiding naar wettelijk samenwonenden . . . . . . . . . . . . . . . . . 1. Voorwaarden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2. Alternatief? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
22
larcier
12 13 14 16 17 18 18 20 21 22 23 24 26 27 33
personen-familierecht.book Page ii Monday, April 13, 2015 1:51 PM
ii VI.
VII.
PERSONEN- EN FAMILIERECHT
Pensioenverzekering . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . A. Rustpensioen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . B. Pensioensplitsing bij feitelijke scheiding of scheiding van tafel en bed . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . C. Echtscheidingspensioen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . D. Overlevingspensioen of overgangsuitkering . . . . . . . . . . . . . . . . . 1. Het hervormde overlevingspensioen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2. De nieuwe overgangsuitkering. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
35 35 37 41 44 46 51
Meewerkende echtgenoot/wettelijk samenwonende partner van een zelfstandige . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
54
Conclusie. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
55
TOPICS UIT HET ADOPTIERECHT TOEGELICHT . . . . . . . . . . . .
59
2.
Veronique Van Asch I.
Inleiding . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
59
II.
Definitie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
59
III.
Soorten adoptie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . A. Binnenlandse adoptie. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . B. Interlandelijke adoptie. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . C. Gewone adoptie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . D. Volle adoptie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
60
Grondvoorwaarden. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . A. Wettige redenen. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . B. Hoger belang van het kind en eerbied voor de fundamentele mensenrechten die hem op grond van het internationaal recht toekomen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . C. Bekwaamheid en geschiktheid van de adoptant . . . . . . . . . . . . . . D. Wettige belangen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
61
Overige voorwaarden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . A. Personen die moeten toestemmen met de adoptie . . . . . . . . . . . . B. Leeftijdsvereisten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
62
Adoptieprocedure . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . A. Bevoegde rechtbank. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . B. Interne adoptie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1. Inleiding bij verzoekschrift . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2. Advies Openbaar Ministerie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
64
IV.
V.
VI.
larcier
60 60 61 61 61
61 62 62 62 63 64 64 64 65
personen-familierecht.book Page iii Monday, April 13, 2015 1:51 PM
iii
INHOUDSTAFEL
VII.
3.
3. Maatschappelijk onderzoek. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4. Behandeling ter zitting. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . C. Interlandelijke adoptie. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1. Inleiding . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2. Geschiktheidsprocedure. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3. Interlandelijke adoptieprocedure sensu stricto . . . . . . . . . . . .
65
Enkele topics in het adoptierecht . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . A. Overgangsrecht meemoeders – adoptie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . B. Stiefouderadoptie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1. Algemeen. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2. Grondvoorwaarden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3. Gevolgen van de stiefouderadoptie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . C. Herroeping en herziening van de adoptie. . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1. Herroeping van de adoptie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2. Herziening van de adoptie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . D. Adoptiedecreet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
69
BELGISCH AFSTAMMINGSRECHT, QUO VADIS? . . . . . . . . . . . .
77
66 67 67 67 68 69 70 70 71 72 73 73 74 74
Liesbet Pluym Inleiding . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
77
I.
78
Draagmoederschap . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . A. Geen wettelijk statuut . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . B. Toepassing van draagmoederschap . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . C. Geen uitdrukkelijk strafrechtelijk verbod in België . . . . . . . . . . . D. Gezondheidsrechtelijke aspecten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1. Onduidelijkheid over de toepassing van wetgeving inzake medisch begeleide voortplanting . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2. Behandelingsovereenkomst met de arts . . . . . . . . . . . . . . . . . E. Verbintenisrechtelijke aspecten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1. Nietigheid van de draagmoederschapsovereenkomst . . . . . . . 2. Gevolgen van de nietigheid van de draagmoederschapsovereenkomst . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . F. Afstammingsrechtelijke aspecten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1. Oorspronkelijke afstamming . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2. Adoptieve afstamming. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . G. Grensoverschrijdend draagmoederschap . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
larcier
78 78 80 85 85 89 91 92 101 105 105 110 113
personen-familierecht.book Page iv Monday, April 13, 2015 1:51 PM
iv
PERSONEN- EN FAMILIERECHT
1. Emigrerend draagmoederschapstoerisme . . . . . . . . . . . . . . . . 2. Immigrerend draagmoederschapstoerisme . . . . . . . . . . . . . . .
113
Meemoederschap . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . A. Wettelijk statuut . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . B. Afstammingsband met de meemoeder . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1. Vermoeden van meemoederschap . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2. Betwisting van het vermoeden van meemoederschap . . . . . . . 3. Erkenning door de meemoeder . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4. Betwisting van de erkenning door de meemoeder . . . . . . . . . 5. Onderzoek naar het meemoederschap . . . . . . . . . . . . . . . . . . C. Afstammingsband met de vader. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . D. Gevolgen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
124
III.
Besluit . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
138
4.
EOT-ACTUALIA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
141
II.
121 124 126 126 127 130 130 132 133 134
Steven Brouwers I.
De rechtsleer . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . A. Vóór de wet van 27 april 2007 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . B. Na de wet van 27 april 2007 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
141
II.
De wetgeving. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
145
III.
De voorwaarden tot de echtscheiding door onderlinge toestemming. A. Algemeen. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . B. Facultatieve boedelbeschrijving . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
148
De overeenkomsten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . A. Algemeen. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . B. De vermogensrechtelijke overeenkomst . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1. Transactionele verdeling . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2. Gekwalificeerde benadeling . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3. Terugwerkende kracht. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4. Voorlopige binding . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5. Allesomvattend . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6. Heling . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7. Toewijzing bij voorrang . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8. Erfrechtelijke regeling . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9. Huwelijksvoordelen, overlevingsrechten en contractuele erfstellingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
150
IV.
larcier
141 143
148 149 150 152 152 155 155 157 157 159 159 160 162
personen-familierecht.book Page v Monday, April 13, 2015 1:51 PM
v
INHOUDSTAFEL
V.
VI.
5.
10. Notaris . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11. Conventionele onverdeeldheid. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . C. De familierechtelijke overeenkomst . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1. Vorm. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2. Inhoud . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3. Interpretatie. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . D. Wijzigingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
163
Procedure . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . A. Verschijning . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . B. Hoger beroep . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
171
De gevolgen van de echtscheiding . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . A. M.b.t. het huwelijksvermogen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . B. M.b.t. de afstamming . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
175
BESCHERMING MEERDERJARIGE ONBEKWAMEN: PROCEDURELE ASPECTEN . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
164 166 166 168 169 170 171 172 175 175
177
Dirk Scheers I. II.
III.
IV.
Beschermde personen: nieuwe bijzondere rechtspleging in het Gerechtelijk Wetboek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
178
Buitengerechtelijke bescherming . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . A. Geschillen aangaande de uitvoering van de lastgeving . . . . . . . . . 1. Wilsonbekwaamheid van de lastgever . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2. De alarmbelprocedure . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . B. Geschillen aangaande de lasthebbers . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1. Aanstelling lasthebber ad hoc . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2. Betwistingen tussen de lasthebbers . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
179
Voor de rechterlijke bescherming . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . A. De verklaring van voorkeur. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . B. De verklaring van voorkeur bij vervanging of opvolging . . . . . . .
181
De rechterlijke bescherming . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . A. Bevoegdheid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1. Materiële bevoegdheid. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2. Nabijheidsrechters en reizende dossiers . . . . . . . . . . . . . . . . . B. Het verzoek tot rechterlijke bescherming . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1. De verzoekende partij . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2. De te beschermen persoon . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
183
larcier
179 179 180 181 181 181 181 183 183 183 184 186 186 187
personen-familierecht.book Page vi Monday, April 13, 2015 1:51 PM
vi
PERSONEN- EN FAMILIERECHT
3. Het verzoekschrift . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . C. De behandeling van het verzoek tot rechterlijke bescherming . . . 1. Voorafgaande handelingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2. De zitting. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3. De aan te stellen bewindvoerder . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4. Het Openbaar Ministerie. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . D. De beschikking inzake rechterlijke bescherming . . . . . . . . . . . . . 1. Behandeling in raadkamer en openbare uitspraak . . . . . . . . . 2. Inhoud van de beschikking . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3. Uitvoerbaarheid. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . E. Handelingen onmiddellijk na de aanstelling van de bewindvoerder 1. Kennisgeving beschikking en aanvaarding opdracht bewindvoerder. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2. Publiciteit . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3. Leefsituatie/Patrimoniumverslag . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4. Vrijstellingsprocedure voor de ouders-bewindvoerders . . . . . F. Het administratief dossier . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1. Inhoud . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2. Bewaring . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3. Inzage in het dossier . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4. Afschriften. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . G. Procedures tijdens de rechterlijke bescherming . . . . . . . . . . . . . . 1. Algemeen. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2. Machtigingsprocedure met oproeping (art. 1246 Ger.W.) . . . 3. Machtigingsprocedure zonder oproeping (art. 1250 Ger.W.) 4. Geschillen tussen bewindvoerders (art. 1252 Ger.W.) . . . . . . 5. Toekenning van bezoldiging bewindvoerder . . . . . . . . . . . . . 6. De vrederechter en de openbare verkoop van onroerende goederen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . H. Bijzondere procedure na rechterlijke beëindiging van de rechterlijke bescherming . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1. Toepassingsgebied . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2. Procedure . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3. De ondraaglijke lichtheid van de procedure. . . . . . . . . . . . . . I. Betekening en kennisgeving bij rechterlijke bescherming . . . . . . . J. Rechtsmiddelen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1. Hoger beroep en verzet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2. Termijnen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . larcier
188 194 194 196 199 201 203 203 203 210 210 210 211 212 212 213 213 214 214 215 215 215 216 218 221 222 223 225 225 226 227 227 228 228 229
personen-familierecht.book Page vii Monday, April 13, 2015 1:51 PM
vii
INHOUDSTAFEL
V.
Toezicht op het bewind: de jaarlijkse verslaggeving . . . . . . . . . . . . . A. In geval van bijstand . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . B. In geval van vertegenwoordiging . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
229
VI.
Evaluatie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
232
VII.
Overgangsrecht . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1. Inkanteling van bestaand voorlopig bewind . . . . . . . . . . . . . 2. Inkanteling van bestaande verlengde minderjarig verklaarden
233
VEREFFENING-VERDELING NA ECHTSCHEIDING . . . . . . . . . . .
235
6.
230 231
233 234
Annelies Wylleman Situering . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . I.
II.
III.
De aanvangsfase van de gerechtelijke vereffening-verdeling voor de rechtbank . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . A. De keuze van de notaris. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . B. De verkoop van de onverdeelde goederen . . . . . . . . . . . . . . . . . . C. De uitsluiting van in het buitenland gelegen goederen . . . . . . . . . D. De aanstelling van deskundigen. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . De procedure voor de notaris-vereffenaar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . A. Enkele bijzonderheden en vernieuwingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1. Een partij verschijnt niet of wil niet tekenen . . . . . . . . . . . . . 2. De notaris-vereffenaar (of geen van de notarissen-vereffenaars) is territoriaal niet bevoegd voor een bepaalde procedureverrichting . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . B. Het eigenlijke verloop van de procedure voor de notaris . . . . . . . 1. Het initiatief tot het aanvatten van de procedure voor de notaris-vereffenaar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2. De opening van de werkzaamheden. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3. Het verder verloop van de procedure tot aan de staat van vereffening. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4. De staat van vereffening . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5. De reactie van de partijen op de staat van vereffening . . . . . . C. De procedure na de staat van vereffening voor de rechtbank . . . . Enkele bijzondere procedurewendingen tijdens de procedure voor de notaris-vereffenaar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . A. Tussengeschillen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . B. De aanstelling van een deskundige. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
larcier
235 236 236 237 239 240 240 240 240
241 241 241 242 244 246 247 249 250 250 252
personen-familierecht.book Page viii Monday, April 13, 2015 1:51 PM
viii
PERSONEN- EN FAMILIERECHT
C. De verkoop van de goederen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1. De verkoop van de onroerende goederen. . . . . . . . . . . . . . . . 2. De verkoop van de roerende goederen. . . . . . . . . . . . . . . . . .
254
Enkele bedenkingen om te besluiten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
258
INTERNATIONALE ECHTSCHEIDING IN DERTIEN VEELGESTELDE VRAGEN . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
261
7.
254 257
Jan De Meyer I.
II.
III.
IV.
V. VI. VII.
Wanneer is sprake van een ‘internationale’ echtscheiding?. . . . . . . . A. Een internationale echtscheiding . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . B. Internationale voorlopige maatregelen. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Welke rechtsbron regelt de internationale bevoegdheid bij een echtscheiding? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . A. Toepassingsgebied Brussel IIbis-Vo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . B. Residuele toepassing WIPR met beperkingen. . . . . . . . . . . . . . . . C. Homohuwelijken onder de Brussel IIbis-Vo? . . . . . . . . . . . . . . . . Hoe regelt de Brussel IIbis-Verordening de internationale bevoegdheid voor echtscheidingen?. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . A. Zeven bevoegdheidsgronden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . B. Bevoegdheid o.g.v. gewone verblijfplaats. . . . . . . . . . . . . . . . . . . C. Bevoegdheid o.g.v. nationaliteit. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . D. Bevoegdheidsovereenkomsten mogelijk? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . E. Oplossing voor parallelle procedures. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Hoe regelt het WIPR de internationale bevoegdheid voor echtscheidingen? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . A. Residuele bevoegdheidsgronden in het WIPR . . . . . . . . . . . . . . . B. Residuele bevoegdheidsovereenkomsten mogelijk? . . . . . . . . . . . C. Oplossing voor parallelle procedures. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
262 262 263 263 263 265 265 267 267 267 268 269 269 270 270 271 272
Wat als geen enkele rechter internationaal bevoegd is om van een echtscheidingsvordering kennis te nemen? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
273
Hoe wordt de interne, nationale bevoegdheid geregeld bij internationale echtscheidingen? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
274
Welke rechtsbron wijst het toepasselijke recht op de echtscheiding aan? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . A. De Rome III-Vo voor alle echtscheidingsvorderingen . . . . . . . . . B. Homohuwelijken onder de Rome III-Vo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . larcier
275 275 276
personen-familierecht.book Page ix Monday, April 13, 2015 1:51 PM
ix
INHOUDSTAFEL
C. Alle rechtskeuzes onder de Rome III-Vo? . . . . . . . . . . . . . . . . . . VIII. Hoe regelt de Rome III-Verordening de aanduiding van het toepasselijke recht? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . A. Primauteit van de rechtskeuzevrijheid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1. Vier keuzemogelijkheden in artikel 5 Rome III-Vo . . . . . . . . 2. Tijdstip van de rechtskeuze . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3. Materiële geldigheid van de rechtskeuze . . . . . . . . . . . . . . . . 4. Formele geldigheid van de rechtskeuze . . . . . . . . . . . . . . . . . B. Verwijzingsladder bij afwezigheid van rechtskeuze . . . . . . . . . . . C. Uitzonderingen op toepasselijk recht . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . D. Verwijzing naar IPR van een land of naar intern materieel recht?
277 277 277 278 279 279 280 281 282 284
IX.
Waar vindt een advocaat vreemd recht? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
284
X.
Is een echtscheidingsprocedure mogelijk als het huwelijk niet is overgeschreven in België? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
285
XI.
Wat als de huwelijksakte ontbreekt? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
286
XII.
Wat als een Belgisch echtscheidingsvonnis in het buitenland geregistreerd moet worden?. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
287
XIII. Hoe zit het na echtscheiding met de achternaam? . . . . . . . . . . . . . . .
288
Besluit . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
289
ONTWIKKELINGEN INZAKE WETTELIJKE SAMENWONING (2012-2015) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
291
8.
Lynn De Schrijver Inleiding . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
291
I.
Aangaan van de wettelijke samenwoning . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . A. Situering . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . B. Grondvoorwaarden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . C. Vormvoorwaarden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1. Verklaring door middel van een geschrift . . . . . . . . . . . . . . . 2. Schijnwettelijke en gedwongen wettelijke samenwoning . . . .
291
Beëindiging en nietigverklaring van de wettelijke samenwoning . . . A. Beëindiging van de wettelijke samenwoning . . . . . . . . . . . . . . . . 1. Procedure . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2. Gevolgen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . B. Nietigverklaring van de wettelijke samenwoning. . . . . . . . . . . . .
299
II.
larcier
291 293 294 294 295 299 299 300 301
personen-familierecht.book Page x Monday, April 13, 2015 1:51 PM
x
PERSONEN- EN FAMILIERECHT
1. Procedure . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2. Gevolgen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
301
Gevolgen van de wettelijke samenwoning. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . A. Primair samenwoningsstelsel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . B. Secundair samenwoningsstelsel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1. Algemeen. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2. Bekwaamheid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3. Publiciteit . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . C. Dringende voorlopige maatregelen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1. Situering . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2. Tijdens de wettelijke samenwoning . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3. Na de beëindiging van de wettelijke samenwoning . . . . . . . . 4. Procedure . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
303
IV.
Vermeende discriminaties van wettelijk samenwonenden. . . . . . . . .
316
V.
Besluit . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
320
9.
ACTUALIA RELATIEVERMOGENSRECHT . . . . . . . . . . . . . . . . .
321
III.
302 303 304 304 304 306 307 307 308 313 315
Renate Barbaix I.
II.
Huwelijksvermogensrecht . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . A. Wettelijk stelsel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1. Statuut van de goederen – pensioenrechten . . . . . . . . . . . . . . 2. Bestuur over het vermogen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3. Ontbinding, vereffening en verdeling van het stelsel . . . . . . . B. Stelsels van scheiding van goederen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
321
Samenwoningsvermogensrecht . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
343
larcier
321 321 328 330 339
