—Atmosphere
ingeborg meulendijks har van der put 2 november 30 november 2012 1
Har van der Put / Interieur / 2010
Ingeborg Meulendijks / the secret house, room no. 4 / 2012
—Atmosphere
—Atmosphere
Het SABIC Art Committee presenteert in de tentoonstelling Atmosphere werk van Ingeborg Meulendijks en Har van der Put. De kunstenaars uiten zich in verschillende disciplines: Meulendijks maakt schaalmodellen als autonome kunstwerken, Van der Put schildert. Ogenschijnlijk heeft het werk van deze twee kunstenaars niet veel met elkaar gemeen, maar dat is wel degelijk het geval.
— ENG
Zowel Meulendijks als Van der Put laten zich inspireren door onderwerpen uit de kunstgeschiedenis, uit de architectuurgeschiedenis en door de reële werkelijkheid, maar interpreteren deze naar eigen inzicht. Verstilling, suggestie en intimiteit karakteriseren het werk van beiden. Om de emotie die een bepaald onderwerp oproept te kunnen verbeelden, spelen factoren als lichtinval, het gebruik van kleur en materiaal en het formaat voor beiden een belangrijke rol. Hoewel Meulendijks en Van der Put dit op geheel verschillende en persoonlijke wijze toepassen, roept het werk eenzelfde sfeergevoel op.
In the exhibition Atmosphere the SABIC Art Committee presents work by Ingeborg Meulendijks and Har van der Put. These artists express themselves through various disciplines: Meulendijks makes scale-models as stand-alone works of art and Van der Put is a painter. At first glance the works of these two artists have nothing in common, but this is not really the case.
De werken van Meulendijks zijn bedachte, geheime ruimten en de schilderijen van Van der Put zijn suggestieve impressies van ruimten. In het gecreëerde interieur wordt de toeschouwer als het ware tot voyeur, tot een beschouwer die een verlaten ruimte betreedt waarin geen enkel menselijk wezen is te bekennen. Dit biedt de beschouwer alle vrijheid zichzelf in gedachten in de ruimten te projecteren en er zijn eigen verhaal bij te bedenken. Ingeborg Meulendijks / the secret house, room no. 8 / 2007
2
— NL
3
De besloten opstelling van Atmosphere staat in duidelijk contrast met de openheid van de architectuur van het SABIC-gebouw. Bij het ontwerp van de tentoonstelling is gekozen voor een lange gang met nissen waarin het ingetogen werk van Ingeborg Meulendijks is geplaatst. Bezinning en rust spelen hierin een cruciale rol. Aan de buitenkant van de gangwanden hangen de schilderijen van Har van der Put. Het werk is in vergelijking met de maquettes expressiever van karakter. Door het gebruik van alleen grijstinten vormt dit werk een duidelijk contrast met onze kleurrijke dagelijkse omgeving. Het vraagt door de bijna onbewuste gewaarwording hiervan als vanzelfsprekend de aandacht van de argeloze passant. De onwerkelijke, mysterieuze sfeer van deze werken blijft de beschouwer boeien. De ruimte waarin de kunstwerken worden tentoongesteld, is opgebouwd uit een door SABIC ontwikkeld en geproduceerd materiaal: LexanTM ThermoclickTM sheets. LexanTM polycarbonaat is een unieke hoogwaardige kunststof die bijzondere mechanische, optische en thermische eigenschappen in één product verenigt. Geperst tot een meerwandige plaat is dit materiaal met name door zijn hoogwaardige optische eigenschappen een ideaal alternatief voor een grote verscheidenheid aan beglazingstoepassingen. LexanTM ThermoclickTM systeemplaat is een slagvast en energiebesparende meerwandig beglazingssysteem met een mes- en groef verbinding, inclusief een gleuf voor een dubbelzijdige verbinding aan de binnenkant. Deze verbindingstechniek maakt het gebruik van verticale profielen overbodig. Dit leidt niet alleen tot kostenbesparing, maar biedt ook in esthetisch opzicht meer mogelijkheden.
Har van der Put / Interieur / 2010
Ingeborg Meulendijks / the secret house, lost space / 2006
Both Meulendijks and Van der Put are inspired by artefacts from the history of art, from architectural history and by reality, but they interpret these in their own individual ways. Serenity, suggestion and intimacy characterize their work. To visualize the emotions that a particular subject arouses, factors such as light, the use of colour & material, as well as size are important to both artists. Although Meulendijks and Van der Put apply this in completely different and individual ways, their works evoke the same atmosphere. The works by Meulendijks are considered, secret spaces and the paintings by Van der Put give suggestive impressions of spaces. In the interior created the spectator becomes a peeping tom, an observer who enters an empty space in which no other human being can be seen. This gives observers complete freedom to project their thoughts into the space and to imagine their own stories. The enclosed construction of Atmosphere is in stark contrast to the openness of the architecture of the SABIC building. The designer of the exhibition chose a long passageway with niches in which the restrained work of Ingeborg Meulendijks is placed. Reflection and peace play crucial roles here. On the outside, on the walls of the passageway hang the paintings by Har van der Put. Compared to the models, these works are more expressive in character. By using only shades of grey this work forms a clear contrast to our daily colourful environment. The almost unconscious perception of this naturally demands the attention of any unsuspecting passer-by. The unreal, mysterious atmosphere of these works continues to fascinate the observer. The room in which the works of art are exhibited, is built from a material developed and produced by SABIC: LexanTM ThermoclickTM sheets. LexanTM polycarbonate is a unique engineering thermoplastic which combines a high level of mechanical, optical and thermal properties. When extruded in multi-wall sheet form its optical and impact properties in particular render this material a strong candidate for a wide range of glazing applications. LexanTM ThermoclickTM sheet is an impact resistant, energy-saving multiwall sheet with profiled tongue and groove connection, including a groove for double sided tie on the inside. This inter-connecting system eliminates the need for vertical profiles, thereby saving costs and enhancing aesthetics.
Het blijkt dat dit materiaal zich bij uitstek ook leent voor de bouw van een tentoonstellingsruimte voor kunst. In dit kader wil ik mede namens het SABIC Art Committee de medewerkers van Innovative Plastics, specialty Film and Sheet (SF&S), in Bergen op Zoom danken voor hun inzet en medewerking.
It turns out that this material is ideally suited to the construction of art exhibition facilities. In this context, on behalf of the SABIC Art Committee, I would like to thank the employees of Innovative Plastics, specialty Film and Sheet (SF&S), in Bergen op Zoom for their efforts and cooperation.
Noëlle Kemmerling tentoonstellingsmaker - Kemme+co
Noëlle Kemmerling exhibition curator - Kemme+co
Har van der Put / Hotelroom / 2010
—Atmosphere
—Atmosphere
ingeborg meulendijks Ingeborg Meulendijks / meditation centre Zorgcompas, Rotterdam / 2009
— NL Ingeborg Meulendijks (Helmond, 1968) woont en werkt in Steyl. Zij studeerde aan de Academie voor Beeldende Kunsten en de Jan van Eyckacademie in Maastricht. Als docent is zij verbonden aan de MMA Maastricht Master of Architecture, de Academie voor Beeldende Kunsten in Maastricht en de Universiteit van Siegen (D). Zij exposeerde in Museum van Bommel van Dam, Venlo; Museum Amstelkring, Amsterdam; Stadsgalerij Breda en Stedelijk Museum Roermond. Haar werk is aangekocht door DSM, AZM, Universiteit Maastricht en Musée National de l’ Art Moderne Centre George Pompidou, Parijs. In 2009 heeft Ingeborg Meulendijks haar eerste architectonische project uitgevoerd in opdracht van Stichting Kunst en Openbare Ruimte. 4
5
Met haar werk begeeft Ingeborg Meulendijks zich op het snijvlak van autonome kunst, architectuur en vormgeving. Sinds 1997 werkt zij aan het project Het Geheime Huis. Dit project omvat naast een verzameling schaalmodellen ook foto’s, korte films en studies. In het project verwijst Meulendijks letterlijk naar de ‘Kunstund Wunderkammer’ uit de 17e eeuw. Zij raakte gefascineerd door de ambachtelijkheid, de precisie en de sfeer van de miniaturen. Meulendijks’ schaalmodellen zijn reacties op historische situaties of op de eigen omgeving. Verstilling, contemplatie, intimiteit en rust zijn woorden die het werk van Meulendijks karakteriseren. Maandenlang kan Meulendijks werken aan een maquette, waarin zij fictie en realiteit vermengd. De schaalmodellen ontstaan, na intensieve studie van bijvoorbeeld de architectuur- en kunstgeschiedenis, uit de verbeelding van de kunstenaar. Het is de fantasiewereld van de kunstenaar in beeld waarin zij speelt met maten, perspectieven en sferen. Uit de geïsoleerde interieurs zijn alle overbodige elementen en details weggehaald, waardoor de essentie van de ruimte intenser kan worden beleefd. De atmosfeer wordt mede bepaald door de lichtinval en de toegepaste (rest)materialen. De ruimtes die Meulendijks creëert zijn toegankelijk, maar mysterieus. Het werk biedt de beschouwer alle vrijheid om het op een eigen manier te interpreteren en te beleven. En dit is meteen de kracht van het werk: de toeschouwer krijgt de kans ‘het geheim’ van de kamer te ontrafelen.
Ingeborg Meulendijks / the secret house, room no. 2 / 2012
— ENG De schaalmodellen zijn ook onderwerp van haar fotografie. Hierin zijn details uit de modellen te zien als realistische interieurs, volledig aangekleed en ingericht. De foto’s lijken een bewoonde werkelijkheid weer te geven en mijlenver af te staan van hun raadselachtige, lege, ruimtelijke evenbeelden. Hiermee probeert Meulendijks het vaak oppervlakkige kijkgedrag van de beschouwer te doorbreken. In 2009 heeft Ingeborg Meulendijks haar eerste architectonische project uitgevoerd. Het schaalmodel is werkelijkheid geworden. In Oud-Delfshaven, een multiculturele wijk van Rotterdam, heeft Meulendijks voor de nieuwbouw van verpleeghuis Zorg Compas een stiltecentrum ontworpen. Zij had bij het ontwerp van de ruimte een ideaal voor ogen. Omdat er in onze maatschappij weinig ruimte is voor bezinning, wilde zij letterlijk en figuurlijk ruimte scheppen voor stilte en contemplatie midden in een bedrijvig verpleeghuis. 8 Rooms 8 Rooms zijn eenvoudige kleine kamers, gebaseerd op de eigen ervaringen en gedachten van Ingeborg Meulendijks. De binnenruimtes bestaan uit vier rechte wanden, een plafond en een vloer. Vanwege de minimale afmetingen van iedere kamer lijkt het een verblijfplaats voor één persoon. De inrichting is summier en het meubilair basaal: het bestaat uit een tafel, een stoel en een bed. Door deze soberheid dringt zich de associatie op aan het architectonische begrip ‘cel’, een kleine kamer voor één persoon in een gevangenis of klooster. Door de afwezigheid van tralies, en vrije toegang via een open deur is de link met een kloostercel sterker. Het zou ook een studeerkamer kunnen zijn, een plaats voor tijdelijke afzondering. De afzonderlijke cellen zijn niet geheel identiek, kleine verschillen in de architectonische vormgeving geven elke kamer een eigen identiteit. Of misschien krijgt hierdoor de stilte in iedere kamer een eigen karakter.
Ingeborg Meulendijks (Helmond, 1968) lives and works in Steyl. She studied at the Academie voor Beeldende Kunsten and the Jan van Eyck Academie in Maastricht. She lectures at the MMA Maastricht Master of Architecture, the Maastricht Academy of Fine Arts and the University of Siegen in Germany. She has exhibited at the Museum van Bommel van Dam, Venlo; Museum Amstelkring, Amsterdam; Stadsgalerij Breda and Stedelijk Museum Roermond. Her work has been purchased by DSM, AZM, the University of Maastricht and The Musée National de l’ Art Moderne Centre George Pompidou in Paris to name but a few. In 2009 Ingeborg Meulendijks carried out her first architectural project commissioned by Stichting Kunst en Openbare Ruimte. In her work Ingeborg Meulendijks works at the interface between autonomous art, architecture and design. Since 1997 she has been working on The Secret House project. This project includes a collection of scale models and also photographs, short films and studies. In the project Meulendijks refers literally to the ‘Kunst- und Wunderkammer’ in the 17th century. She became fascinated by the skilfulness, precision and the ambiance of the miniatures. Meulendijks’ scale models are a reaction to historical situations or to her own environment. Serenity, contemplation, intimacy and peace are words that describe Meulendijks’ work. Meulendijks can work for months on a model in which she mixes fiction with reality. The scale models are created from the artist´s imagination after intensive study of the architecture and history of art for example. They are creations of the fantasy world of the artist in which she plays with dimensions, perspectives and atmospheres. All excessive elements and details are removed from the isolated interiors, enabling the essence of the space to be experienced more intensely. The atmospheres are created by the lighting and the use of other materials. The spaces created by Meulendijks are accessible but also mysterious. The work offers observers the freedom to interpret and experience it their own way. And this is the immediate impact of the work: the observers have the opportunity to unravel ‘the secret’ of the room.
The scale models are also the subject of her photography. This shows details from the scale models as realistic interiors, fully fitted and furnished. The photos appear to show an inhabited reality and to be miles away from their puzzling, empty, spatial equivalents. In this way Meulendijks tries to pierce the often superficial viewing behaviour of the viewers. In 2009 Ingeborg Meulendijks carried out her first architectural project. The scale model had turned into reality. In Oud-Delfshaven, a multicultural district in Rotterdam, Meulendijks has designed a meditation centre for the new Zorg Compas nursing home building. When designing the centre she had one ideal. Because there is little room for reflection in our society, she wanted to literally and figuratively create space for silence and contemplation in the centre of a busy nursing home. 8 Rooms 8 Rooms are simple small rooms, based on the experiences and thoughts of Ingeborg Meulendijks. The interior rooms consist of four straight walls, a ceiling and a floor. The minimal dimensions of each room make it appear to be accommodation for one person. The fittings are minimal and the furnishing is basic: it consists of a table, a chair and a bed. This sobriety enforces the association with the architectural term ‘cell’, a small room for one person in a prison or monastery. The absence of bars and free access through an open door reinforces the association with a monastic cell. It could also be a study, a place for temporary isolation. The individual cells are not completely identical, small differences in the architectural design give each room an own identity. Or perhaps this gives the silence in each room its own character.
—Atmosphere
—Atmosphere
har van der put Har van der Put / Molen / 2009
— NL
— ENG
Har van der Put (Eindhoven, 1960) studeerde aan de Koninklijke Academie voor Kunst en Vormgeving in Den Bosch. Hij woont en werkt in Den Bosch. Hij presenteerde zijn werk bij: Galerie Kokon, Tilburg; Galerie Carla Stutzer, Keulen; Europees Keramisch Werkcentrum in Den Bosch; Museum de Tiendschuur, Tegelen en het Stedelijk Museum in Den Bosch.
6
7
Har van der Put is een echte schilder: hij gebruikt traditionele schilderstechnieken, maar de uitstraling van zijn werk is verre van klassiek. De schilderijen verwijzen zowel naar de traditie van de schilderkunst (technisch en kunsthistorisch) als naar de visuele overdaad van de beeldcultuur. Hij werkt voornamelijk op klein formaat in acryl op doek en schildert droog – niet pasteus - maar door de grove schildertoets blijft de verfstructuur wel zichtbaar. Van der Put laat zich inspireren door het leven van alledag. De onderwerpen zijn dan ook uiteenlopend: van geparkeerde auto’s tot wachtende soldaten, van molens in een landschap tot hotelinterieurs. Ondanks de verschillende thema’s tonen de werken duidelijke overeenkomsten in benadering, betekenis en uitstraling. Van der Put werkt in series. Dit is een typisch kenmerk voor zijn werk. Gedurende een aaneengesloten periode heeft hij een haast maniakale fixatie op één bepaald onderwerp. Zodra deze obsessie verzwakt, eindigt de serie. De passie voor het seriematig werken verhoogt zijn concentratie op het beeld. Deze wijze van werken legt hem geen dwang op, maar biedt hem juist een grotere vrijheid van interpretatie waardoor hij steeds verder de grenzen met betrekking tot de weergave van het onderwerp kan opzoeken. Door de seriële presentatie, variërend van drieluik tot wandvullend beeld, ontstaat een bijna ‘stripachtige’ installatie. Toch zijn deze werken niet leesbaar als bij een stripverhaal.
Har van der Put / Interieurs / 2010
De voorstellingen zijn niet fotorealistisch, maar een spel tussen abstractie en realisme. Het zijn geschilderde suggesties – herkenbaar en op verschillende manieren te interpreteren waardoor de beschouwer wordt geprikkeld om binnen een gegeven combinatie van werken zijn eigen verhaal te ontdekken. Kleur leidt alleen maar af vindt Har van der Put en hij schildert dan ook enkel in grijstinten. Toch werken de doeken niet zwaar, maar hebben een ‘kleurig’ karakter door het samenspel van de verschillende grijstonen. De beperking tot de grijstinten vestigt de volledige aandacht
op de vorm en het licht. Het ontbreken van kleur werkt raadselachtig en suggereert het binnentreden in een andere werkelijkheid of in een droomwereld. Meestal ontbreekt een mensfiguur als figurant waardoor het werk een verstild karakter krijgt. Met name in de interieurserie voelt de beschouwer zich een voyeur: het is alsof hij of zij een ruimte betreedt van een ander zonder dat deze aanwezig is. Har van der Put over zijn werk: Interieurs ‘De reeks van interieurs bestaat uit een aantal afzonderlijke subseries met hotelkamers, kantoorruimtes en luxe appartementen. Terwijl de afwezigheid van de mens voelbaar is, spelen de voorwerpen met licht en ruimte hun eigen abstracte spel. De eerste serie van kleine interieurs is donker en sferisch. De daarop volgende reeksen in groter formaat zijn harder geschilderd en met een sterker zwartwit contrast. Mijn interesse hierin gaat vooral uit naar het conflict tussen het ongenaakbare steriele design en de emotie van de expressieve grove schildertoets.’ Verdachte auto’s ‘In deze schilderijen ontstaat eerst de volledige achtergrond: vaak een desolate industriële omgeving. Later ‘parkeer’ ik er de auto voor. Deze ontneemt, zoals auto’s in werkelijkheid ook vaak doen, voor een deel het zicht op de omgeving. Het zijn in wezen landschapschilderijen waar steeds een obstakel voor staat. De zwarte auto’s zijn geen bestaande merken of modellen. Ze zijn onbemand en stilstaand; de suspense van een achtergelaten voorwerp, zowel onnozel als bedreigend.’ Molen in landschap ‘Molen in landschap is een terugkerend onderwerp in de Nederlandse schilderkunst zoals bij Ruysdael, Weissenbruch, Gabriël en veel anderen. De schilders van de Haagse School negeerden toen ook al de ‘lelijke’ industriële en stedelijke ingrepen in het Nederlandse landschap en richtten zich op het pittoreske. Kan het schilderen van dit gegeven in deze tijd nog anders worden opgevat dan reactionair of puur ironisch? Bewust van het gevaar te vervallen in parodie of pastiche ontstaat een schaamteloos romantische ode aan het Hollandse landschap.’
Har van der Put (Eindhoven, 1960) studied at the Royal Academy of Art and Design in Den Bosch. He lives and works in Den Bosch. He has exhibited his work at locations including Galerie Kokon, Tilburg; Galerie Carla Stutzer, Cologne; the European Ceramic Work Centre in Den Bosch; Museum de Tiendschuur, Tegelen and the Stedelijk Museum in Den Bosch. Har van der Put is a genuine painter: he uses traditional painters’ technique, but the character of his work is far from classic. The paintings refer to both the tradition of the art of painting (technically and art historically) and to the visual excess of today’s image culture. He mainly works on a small scale with unthinned acrylics on canvas - not impasto - but the coarse brush strokes leave the structure of the paint visible.
Har van der Put about his work: Interiors ‘The series of interiors consists of a number of separate subseries of hotel rooms, office spaces and luxury flats. While the absence of people can be felt, the objects play their own abstract game with light and space. The first series of small interiors is dark and atmospheric. The following series are larger and are painted harder and with stronger black and white contrast. My interest in this is mainly in the conflict between the untouchable sterile design and the emotion of the expressive coarse brush strokes.’
Van der Put is inspired by daily life. The subjects are therefore extremely varied - from parked cars to guards on parade, and from windmills in a landscape to hotel interiors. Despite the variety of topics the works display clear similarities in approach, meaning and character.
Suspicious cars ‘In these paintings I first created the complete background: often a desolate industrial environment. Later I ‘parked’ the car in front of it. This removed part of the view of the surroundings, as cars do in reality. They are actually landscapes partly obscured by an obstacle. The black cars are not an actual make or model. They are empty and stationary; the suspense of an abandoned object, innocent and yet threatening.’
Van der Put works in series. This is a characteristic of his work. During a continuous period of time he has an almost maniacal fixation on one specific topic. Once this obsession dies down, the series ends. The passion for working in series increases his concentration on the image. This manner of working does not impose on him, but rather offers him greater freedom of interpretation, enabling him to approach the limits of the illustration of his subject. The serial presentation, varying from triptychs to wallsized paintings, results in an almost ‘cartoonlike’ installation.
Windmill in landscape ‘Windmill in landscape is a common subject in Dutch art as for example by Ruysdael, Weissenbruch, Gabriël and many others. Even then the Hague School artists ignored all the ‘ugly’ industrial and urban impositions on the Dutch landscape and concentrated on the picturesque. Can the painting of this in this day and age be construed otherwise than reactionary or purely ironic? An awareness of the danger of falling into parody or pastiche creates a shamelessly romantic ode to the Dutch landscape.’
The exhibitions are not photorealistic but are an interplay between abstraction and realism. They are painted suggestions - recognisable and interpretable in various ways - stimulating the observer to discover his/her own story within a given combination of works. Har van der Put considers that colour distracts and therefore he only paints in shades of grey. And yet the canvases do not seem heavy, but have a ‘colourful’ character created by the interaction of the various shades. The restriction to shades of grey focusses the attention on the form and the light. The absence of colour is puzzling and suggests entry into another reality or into a dream world. A human figure as figurant is generally absent, giving the work a certain stillness. In the interior series in particular the observer feels himself to be a peeping tom. It is just as if he or she enters someone else’s room when that person is absent.
—Atmosphere — Colofon Publisher SABIC Art Committee Europaboulevard 1, 6135 LD Sittard Curator / editor Noëlle Kemmerling, Kemme+co Maastricht Text Noëlle Kemmerling, Ingeborg Meulendijks, Har van der Put, Translation Cunningham Marketing Services Graphic Design Ontwerpbureau B2B Maastricht Photography Ingeborg Meulendijks, Har van der Put, Romy Finke (portret Ingeborg Meulendijks) Print Gijsemberg Maasmechelen With additional thanks to the artists and SABIC IP Bergen op Zoom SF&S, special thanks to Przemyslaw Olszynski. Sittard-Geleen, november 2012
8
Ingeborg Meulendijks / the secret house, room no. 3 / 2012
Har van der Put / Verdachte auto’s / 2006-2007