'Ik win liever op knock out dan op punten'

'Ik win liever op knock out dan op punten' Wijkaanpak: Marcouch en het Allebéplein Geld om kinderen te laten sporten Henk Schiffmacher leegt zijn zakken Terreur van 0900 nummers

MUGWEBWINKEL

Filmliefhebbers slagen in de MUG Webwinkel. Ook deze maand aantrekkelijke aanbiedingen, o.a.: The Who: Tommy €4,99 Pink Floyd: Live at Pompeiï €4,99

Bestel via www.mugwebwinkel.nl, reken af met iDeal, laat je bestelling thuis bezorgen of haal hem op bij Concerto in de Utrechtsestraat

Gratis Rechtshulp voor minima

020 - 627 37 95 Uitkeringen, Arbeidsrecht en Strafrecht

Willering Advocaten Singel 190 Amsterdam - www.willering-advocaten.nl

Heeft u problemen met uw uitkering? Walker & Wittensleger advocaten tel. 020-6730055

Zie advertentie pagina 18

Inhoud

DE MAAND MUG



• Werkloze ouderen • De ombudsman over de belastingdienst • Rubriek: hoe kom je de maand door met weinig geld •



• Het circus van de re-integratie • Worden medicijnen nog vergoed na ziekenhuisopname? •



• Sombere tijden bij TNT-post •



• Portret van kunstverzamelaar en pechvogel Daniel Gould •

2/3 De Maand MUG 10 Achtergrond De DWI-Cliëntenraad Amsterdam 11 Cultuur ADM-terrein / Kwakoefestival / de Parade 12 Broedplaats Arts&Crafts in het Centrum | Rubrieken: 3 Kafka | 9 Werken met DWI |12 Ramsj | 16 Jacques Peeters | 17 Betoog van FNV'er Rutger Groot Wassink | 23 Klerenzooi / Koopwijzer |

 Crisis: straks langer werken op tijdelijk arbeidscontract Werknemers tot 27 jaar mogen wellicht langer door hun baas aan het lijntje worden gehouden. Nu mogen werkgevers drie keer een tijdelijke overeenkomst aanbieden. De ministerraad heeft op verzoek van minister Jan Hein Donner (Sociale Zaken en Werkgelegenheid) ingestemd met een plan om daar vier keer van te maken, althans voor jongeren tot 27 jaar. De maatregel is als tijdelijk - vooralsnog twee jaar - bedoeld, om de werkloosheid onder jongeren op te vangen. De verwachting is dat in september grote groepen schoolverlaters de arbeidsmarkt instromen, waar door de crisis geen vraag naar zal zijn. Volgens het wetsvoorstel hoeven werkgevers hun jongere werknemer pas een vaste baan aan te bieden na een periode van vier jaar of bij het vijfde contract. Dat zou werkgevers moeten stimuleren om jongeren sneller aan te nemen of langer in dienst te houden. Het voorstel ligt voor een spoedadvies bij de Raad van State. Als die positief adviseert, wordt het voorstel bij de Tweede Kamer ingediend.

foto voorpagina: Ingrid de Groot Correctie De Klerenzooi van juli was niet door Hanan Bajja geschreven maar door Masja Oosterbroek.

2

ac t UeeL

a u g u s t u s 2 009

 Ook jongeren met een handicap moeten sneller aan het werk Ondanks de dreigende jeugdwerkloosheid blijft het motto: Alle hens aan dek, ook gehandicapten. Het kabinet wil werkgevers stimuleren om jongeren met een arbeidsbeperking (Wajongers) aan te nemen. In samenwerking met werkgeversorganisaties, vakbonden, cliëntenorganisaties, re-integratiebedrijven en uwv zijn plannen gemaakt. Minister Donner geeft daarin aan wat werkgevers kunnen doen om jongeren met een beperking aan de slag te krijgen. Daarbij krijgen zij hulp van uitkerings- en keuringsinstantie uwv en re-integratiebedrijven. uwv heeft in 2008 al een Werkgeverssteunpunt Wajong geopend. Hier kunnen werkgevers, die jonggehandicapten in dienst willen nemen, met vragen terecht. Het is de bedoeling dat er vanaf 2010 meer van zulke regionale servicepunten komen. Verder bekijkt de minister met werkgeversorganisaties of bedrijven een logo in hun vacature kunnen zetten, waaruit blijkt dat ze openstaan voor mensen met een arbeidsbeperking. In de huidige Wajong worden jongeren met een

MUG begint de nieuwe maand met een overzicht van de vorige. Welke gebeurtenissen, wetswijzigingen of politieke ideetjes raakten uw portemonnee? Wie kwam voor uw belangen op? Waar werd u wijzer van? Wat hielp u aan werk of zorgde ervoor dat u het straks wat beter hebt? MUG maakt de balans op. beperking vaak al op jonge leeftijd arbeidsongeschikt verklaard, terwijl ze best gedeeltelijk zouden kunnen werken. Nederland telt 180.000 jonggehandicapten, waarvan 25 procent een baan heeft.  Ondertussen blijft TNT banen schrappen tnt gaat bovenop de eerder aangekondigde bezuiniging van 395 miljoen nog eens 200 miljoen uit de organisatie wegsnijden. De vakbonden reageren onthutst. Zowel de organisatie van het werk, als de medewerkers staan al onder zeer grote druk. AbvaKabofnv, cnv, Publieke Zaak en bvpp hebben eerder laten weten zich niet neer te leggen bij het aangekondigde schrappen van 11.000 banen bij tnt-Post. Op dit moment laten de bonden onderzoeken of en hoe gedwongen ontslagen te voorkomen zijn. Opmerkelijk: Bestuursvoorzitter bij tnt is Peter Bakker, die eerder voorzitter was van de Commissie Arbeidsparticipatie. Bakker onderzocht in 2008 hoe meer mensen aan het werk konden komen. Maar dat was vóór de crisis. Nu mag hij banen schrappen. Meer tnt op pagina 9.  Ook een beetje crisis op Sociale Zaken: toch geen herinvoering WW-premie En nou niet zeggen dat het kabinet niks aan de crisis doet; de bewindslieden zijn het alleen niet altijd met elkaar eens over te nemen maatregelen. Neem Donners staatssecretaris Jetta Klijnsma (pvda). Zij nam het zomerreces te baat om te pleiten voor het opnieuw invoeren van de ww-premie voor werknemers. Donner (cda) ziet er niets in en ook de vakbonden zijn tegen. Is Klijnsma's idee dan zo gek? Ze wil

dat de werknemers weer, net als tot begin dit jaar, meebetalen aan hun eigen verzekering. Ze denkt aan een kleine premie van 0,5 procent van het loon. Daarmee zou extra geld beschikbaar komen voor de deeltijd-ww. Werknemers die hun werk behouden, zouden zo hun solidariteit tonen met de minder gelukkigen. En wie meer verdient, betaalt ook meer premie. Klijnsma is per slot van rekening van de pvda. Maar zelfs de vakbond heeft andere ideeën over solidariteit. fnv-bestuurder Wilna Wind: ,,Het kabinet heeft de ww-premie voor werknemers verlaagd van 3,5 naar 0 procent. De vakbeweging zegde in ruil een verantwoorde loonstijging toe. Dan kun je natuurlijk niet na korte tijd ineens weer die wwpremie van stal halen. Bovendien zit er zoveel geld in die wwpot. Daar kun je met gemak een fatsoenlijke deeltijd-ww regeling van betalen.'' De premies voor de Werkloosheidswet-uitkering (ww) werden tot 1 januari van dit jaar betaald door werknemers en werkgevers. Omdat de ww-pot te vol werd, door het geleidelijk afbouwen van de ww-rechten, kon de premie voor werknemers worden geschrapt. Dat leverde een modale werknemer €500 per jaar op. Goed voor de koopkracht, dacht het kabinet. Dit besluit werd genomen in september 2008, toen de kredietcrisis nog moest losbarsten. Het ww-premie proefballonnetje is de eerste misser van de verder vlekkeloos opererende bewindsvrouw, die in december 2008 Ahmed Aboutaleb opvolgde  Aantal WW-ers neemt fors toe, toch nog 7,2 miljard in de pot Werknemers mogen dan, dankzij Donner en de vakbonden, gevrij-

Ergert u zich ook zo aan die 0900-nummers, waar ze je extra lang aan het lijntje lijken te houden. Bij de Nederlandse Spoorwegen vragen ze maar liefst €0,70 per minuut (met een maximum van €14) Dat tikt lekker aan. Bij de NS zijn ze sowieso dol op vertraging. Het kan sneller én goedkoper. Kijk op www.mugweb.nl voor alternatieve telefoonnummers. Een paar voorbeelden: nuon 026 845 02 71, NS Klantenservice 030 295 08 88, Politie (geen spoed 0900 88 44) 0343 57 88 44, uWv 0113 750 350, uPc Amsterdam 020 775 50 00. Kijk ook op pagina 23: Koopwijzer.

waard blijven van het betalen van ww-premie, ondertussen neemt de werkloosheid wel fors toe. Het aantal ww-ers steeg in juni 2009 met 9 procent naar 239.000. Deels omdat meer mensen hun baan verliezen dan er banen vrijkomen, deels door de deeltijd-ww. Deze regeling werd onlangs verlengd, omdat er grote behoefte aan bleek, bij zowel werkgevers als werknemers. Het ministerie van Sociale Zaken wilde er aanvankelijk mee stoppen, maar kwam daar na aandringen van de Tweede Kamer op terug. Ten gevolge van de stijgende werkloosheid en de deeltijd-ww zal de belangrijkste wwpot, het Algemeen Werkloosheidsfonds (AWf), dit jaar veel minder

overhouden dan in 2008. Toen was het overschot 9,1 miljard euro, eind dit jaar daalt dit naar 7,2 miljard, zo luidt de prognose van uitvoerder uwv. Nog steeds een ruime reserve. uwv verwacht dit jaar 5,3 miljard aan ww kwijt te zijn. Aan premies komt er 3,4 miljard binnen. Als de crisis lang aanhoudt, zal Klijnsma's idee misschien toch zo gek niet blijken.  Ook pensoenfondsen hebben weer geld zat De meeste pensioenfondsen voldoen weer aan hun minimale dekkingsgraad van 105 procent en daarmee aan hun wettelijke verplichtingen. Dit blijkt uit cijfers van De Nederlandsche Bank (dnb). Die geven een sterk verbeterd beeld van de financiele positie van de pensioenfondsen aan. Door het inzakken van de beurzen kwamen de fondsen in de problemen. Hun vermogen slonk zo snel, dat ze niet meer aan hun wettelijke verplichtingen konden voldoen. De fondsen zijn verplicht een zogenoemde dekkingsgraad te hanteren van tenminste 105 procent. Dat betekent dat ze de pensioenen van de huidige deelnemers voor 105 procent kunnen dekken. Bovendien wil de overheid dat pensioenfondsen een buffer hebben van tenminste 130 procent dekkingsgraad. Een eis die niet onomstreden is. Volgens sommige deskundigen is 150 procent beter. De fondsen kregen van hun toezichthouder dnb vijf jaar de tijd om hun dekkingsgraad weer op peil te brengen. De fondsen geven in hun herstelplan ook aan hoe ze binnen vijftien jaar hun dekkingsgraad (buffer) kunnen opkrikken tot 130 procent; sommige fondsen mogen met 110 procent genoegen nemen. Dat de fondsen nu weer een dekkingsgraad van 105 procent halen, wil nog niet zeggen dat het herstelplan is geslaagd. Daarvoor moeten van dnb drie opeenvolgende kwartalen zonder tekorten worden afgesloten. M U G m ag a zine

REDACTIONEEL

Foto:John Melskens

Simons laatste trip

Een wervelwind is totaal onverwacht gaan liggen. Uitgerekend op zijn 81e verjaardag werd Simon Vinkenoog begraven. Heel de zaterdagochtend van 18 juli trok een stoet van vrienden voorbij zijn vrolijk versierde open kist, onder begeleiding van zijn muzikale maat Spinvis. Generaties pleiners, provo's, hippies, krakers, punks, profeten en poëten stroomden toe, ruim duizend in getal. Vinkenoogs stem klinkt niet meer, zijn boeken, beelden en karakteristieke stemgeluid blijven echter binnen bereik. Want al jaren hield hij, praktisch dagelijks, zijn eigen weblog 'Kersvers' bij. Al wat de dag bracht, leesvoer, gesprekken, ontmoetingen, herinneringen en citaten legde hij daarin vast. Duizenden pagina's woord en beeld. Het is te hopen dat dit arsenaal tot ver in de toekomst nog te genieten zal zijn: www.vinkenoog.nl is het adres. Liefhebbers, lezers, luisteraars en makers van gedichten opgelet: in het najaar verschijnt een herziene en uitgebreide editie van 'Goede raad is vuur', waarin Vinkenoog aan de hand van voorbeelden uit alle tijden de magie van poëzie belicht, bezingt en bepleit. Simon is er niet meer, zijn werk en begeestering blijven voortleven. Hij vertrok met een eeuwig opgeladen ov-chipkaart, vol Opperste Vervoering.

 Pensioenen weer veilig, maar indexering is nog lang niet zeker Door de betere resultaten lijken de pensioenen gered. Ook komt indexering van de pensioenen, ofwel het compenseren van koopkrachtverlies door inflatie, weer iets dichterbij. Veel pensioenfondsen nemen in november een beslissing over al dan niet indexeren in 2010. De fondsen zijn nog voorzichtig; het herstel is fragiel. Een woordvoerder van ambtenarenfonds abp zegt dat er pas geïndexeerd kan worden als de dekkingsgraad van de fondsen is gestegen tot 135 procent.  Patatje oorlog en Coca Cola blijven goedkoper dan onbespoten groente Gezondheidsminister en antirookmagiër Ab Klink (cda) gaat niets doen aan de prijzen van on gezond voedsel. In plaats daarvan doet hij een beroep op de eigen verantwoordelijkheid. Patatje oorlog, kroket uit de muur, aardappelchips in grootverpakking, anderhalve literflessen zwartgekleurd suikerwater... erg gezond is het menu van de gemiddelde Nederlander allerminst. Te vet, te zoet en vooral te veel. In het juni-nummer van MUG Magazine pleitte GroenLinksgemeenteraadslid Marieke van Doorninck nog voor een gezondere levensstijl voor Amsterdammers. Maar gezond voedsel - vezelrijk, zonder toegevoegde suiker, biologisch geteeld - is vaak duurder. Wat kun je als overheid doen als je een evenwichtiger voedingskeuze wil bevorderen? Het ongezonde voedsel extra belasten is een optie, zoals ook tabak en alcohol extra worden belast. Minister Klink liet een onderzoek uitvoeren naar het consumptiegedrag van de Nederlanders. Het blijkt dat de prijs inM U G m ag a zine

derdaad een rol speelt bij de keuze voor producten. De minister vindt belasten echter geen oplossing. Klink denkt aan andere maatregelen. Hij vindt dat het bedrijfsleven en consumenten het zelf moeten uitzoeken. Eigen verantwoordelijkheid dus. De accijnzen op tabak en alcohol blijven overigens buiten

deze principediscussie.  Bewoner AWBZinstelling ligt krom voor schone onderbroek Er zijn grote verschillen tussen de bewonersbijdragen die patiënten in awbz-inrichtingen betalen voor zaken als wasserij, uitstapjes en ui-

KAFKA Het is makkelijker geworden om van een duur telefoonabonnement af te komen, zo heeft de Tweede Kamer beslist. Geen stilzwijgende verlengingen meer. Bij T-Mobile hebben ze maling aan de gewijzigde Telecomwet, zo ondervond Michiel. De kosten voor zijn mobiele telefoon werden Michiels werkgever te duur. Michiel wilde graag zijn nummer behouden. Dat kon door de zakelijke overeenkomst om te zetten in een privécontract. Op 29 april wordt een fax naar T-Mobile verstuurd, met de gewenste nieuwe voorwaarden. Het zakencontract liep op 4 mei af. Op 8 mei verzoekt T-Mobile om een nieuwe fax. Het contract is wel al overgezet, aldus een sympathieke telefoniste. Ze bevestigt de verwerking van de wijzigingen én de nieuwe voorwaarden. Maar de kopie van Michiels ID-kaart en pinpas zijn niet goed doorgekomen; of hij die nogmaals wil faxen? Op 18 juni stuurt T-Mobile de nieuwe overeenkomst. Het contract is compleet anders dan afgesproken én drie keer duurder. Terugbelverzoeken worden niet gehonoreerd en een verklaring wordt niet gegeven. Ondertussen wordt via de automatische incasso een veel te hoog bedrag van Michiels rekening afgeschreven, zonder specificatie. T-Mobile heeft nooit toestemming gekregen om automatisch geld af te boeken. De laatste, telefonische reactie van T-Mobile: ,,Uw contract is stilzwijgend verlengd.”

terlijke verzorging. Sommigen betalen vier keer meer dan anderen. Dit blijkt uit een onderzoek in opdracht van het ministerie van Volksgezondheid, dat op 23 juli naar de Tweede Kamer werd gestuurd. Aanleiding waren berichten, onder andere van de Chronisch Zieken- en Gehandicaptenraad, dat patiënten zoveel bewonersbijdragen moeten betalen, dat ze niets overhouden voor sociale activiteiten;  25 zakgeld per maand is geen uitzondering. Sommige instellingen maken het heel bont. Zo vraagt de ene  20 per maand voor het wassen van kleding, de duurste  80. Dan kun je het beter zelf doen. Maar dat is nu net het probleem. Patiënten zijn doorgaans afhankelijk van de inrichting. Met geluk is een behulpzaam familielid bereid een paar keer per maand met een volle wasmand te sjouwen maar zelfs dat geeft niet altijd financiële verlichting. De bewonersbijdrage is vaak

verplicht. Slechte zaak, vindt staatssecretaris Jet Bussemaker (pvda) van Welzijn. ,,De instellingen moeten rekening houden met de kwetsbare positie waarin deze mensen zich bevinden. De bijdrage voor aanvullende diensten kan dan ook in principe alleen vrijwillig zijn.” Bussemaker vindt het sowieso verkeerd dat elementaire zorg niet geregeld is in het basispakket van de instelling, maar als aanvullende dienst wordt aangeboden. Ze kondigde aan op termijn met de instellingen te gaan praten.

De rellen van 1998 bij het August Allebéplein zette Slotervaart/Overtoomse Veld volop in de schijnwerpers. De politiek en de landelijke pers rolden over elkaar heen, in collectieve verontwaardiging over het gedrag van de Marokkaanse jeugd. Er werden vergelijkingen getrokken met de golf van brandstichtingen in Parijse en Brusselse voorsteden. Ook daar riepen jongeren dat de politie discrimineerde en dat er niets voor ze te doen viel: geen werk, geen voorzieningen, niks. Ook daar was de keerzijde dat gediscrimineerde, toekomstloze kinderen van Noord-Afrikaanse immigranten op hun beurt hun omgeving terroriseerden. Toenmalig hoofdcommissaris van politie Jelle Kuiper zag al een no go area ontstaan, waar straatbendes het voor het zeggen zouden hebben. Zo'n vaart liep het niet. Amsterdam is geen Brussel of Parijs, niet in positieve én niet in negatieve zin. De polderpolitiek reageerde alert. De stedelijke vernieuwing moest ervoor zorgen dat ook Overtoomse Veld een ander aanzien zou krijgen. Er kwam een jongerencentrum vlakbij het Allebéplein. Aan het plein zelf verrees een politiebureau. Ook de Marokkaanse gemeenschap liet zich niet onbetuigd. Zo gingen Marokkaanse buurtvaders zich met de straatjeugd bemoeien. Inmiddels heeft Slotervaart een Marokkaanse stadsdeelvoorzitter, van het kaliber Ahmed Aboutaleb. Zo eentje die geen blad voor de mond neemt, die zegt waar het op staat. Opmerkelijk: Achmed Marcouch was ten tijde van de rellen politieagent. Het levende bewijs dat vooroordelen doorgaans niet kloppen. MUG-verslaggever Marcel Schor vroeg hem hoe het nu gaat in - volgens de landelijke pers - een van de gevaarlijkste Vogelaarwijken. Te lezen in De Wijkaanpak (p. 6/7), die met ingang van deze zomer elke maand een andere Vogelaarwijk onder de loep neemt. MUG heeft de zomervakantie ook benut om zichzelf in een nieuw jasje te steken. Na twintig jaar hebben we afscheid genomen van het krantenpapier en krantenformaat (tabloid). MUG Magazine ziet er nu uit als een magazine. Waarom? Omdat we een maandblad zijn en geen dagblad én omdat wij vinden dat onze lezers een mooie MUG verdienen. Joop Lahaise a u s u s t u s 2 009

ac t UeeL

3

OMBUDSMAN

Meer aandacht voor oudere werklozen

Gemeentelijk ombudsman Ulco van de Pol behandelt klachten van burgers Ik kreeg de afgelopen maand regelmatig klachten over de Dienst Belastingen Gemeente Amsterdam (dbga). Het ging erom dat mensen een verzoek om kwijtschelding van gemeentelijke heffingen hadden ingediend, maar daar nog geen beslissing over hadden gehad. Anderen hadden een bezwaarschrift ingediend en hoorden daar niets over. Ondertussen werden er wel bedragen afgeschreven van hun bankrekening of ze kregen acceptgiro’s met de mededeling dat ze moesten betalen. Dus prtobeerden burgers contact op te nemen met de dienst Belastingen, maar dat lukte vaak niet; mensen werden lang in de wacht gezet of kregen een bandje te horen. Ik heb contact opgenomen met dbga om te vragen wat er aan de hand was. Het bleek dat er zo veel verzoeken om kwijtschelding en bezwaarschriften waren binnengekomen dat er een achterstand was ontstaan bij het verwerken. Niet alle bezwaarschriften en kwijtscheldingsverzoeken waren al in het systeem gezet, laat staan behandeld. Maar ondertussen liep het systeem dat de betalingen invorderde, gewoon door. Vorige week was ik bij dbga om dit punt te bespreken. De dienst vertelde dat er inderdaad problemen waren, maar dat er maatregelen zijn genomen om de telefonische bereikbaarheid te verbeteren en de achterstanden in te lopen. Wanneer dat het geval zal zijn, was nog niet bekend. Het kan altijd gebeuren dat er een achterstand ontstaat. Dat kan veel oorzaken hebben, die soms ook niet in een dag op te lossen zijn. Het is jammer dat DBGA pas in actie komt op het moment dat de ombudsman komt vragen wat er aan de hand is. Het had natuurlijk voor de hand gelegen om de invordering van belastingen stop te zetten tot de achterstanden waren ingelopen. Het was ook goed geweest wanneer er een bericht op de website van dbga was geplaatst, zodat mensen konden weten dat er problemen zijn en dat de behandeling van hun bezwaarschrift of kwijtscheldingsverzoek langer kan gaan duren. Dat bericht komt er nu wel. In de tussentijd verzamel ik de klachten die over dit onderwerp binnenkomen en leg deze een keer per week voor aan dbga. www.gemeentelijkeombudsman.nl M U G m ag a zine

RONDKOMEN Lezers vertellen hoe zij de maand doorkomen met weinig geld.

MichieL WetZer na de vakantie worden grote groepen werklozen verwacht. Besteed de gemeente echter wel genoeg aandacht aan de nieuwe, oudere werkloze? De economische crisis zal voor sommige groepen Amsterdammers grotere gevolgen hebben dan voor anderen. Met name jongeren en ouderen lopen het risico geraakt te worden. De overheid trekt zich juist in deze periode het lot van jongeren aan. Er worden honderden miljoenen euro's uitgetrokken voor maatregelen om jongeren langer op school te houden of aan stageplekken te helpen. Ze krijgen geen uitkering meer en kunnen langer in tijdelijke dienst worden gehouden. Ook de gemeente doet mee. Naar schatting honderdduizend Amsterdamse jongeren zullen volgend jaar werkloos worden. En dus volgen maatregelen om vroegtijdig schoolverlaten tegen te gaan en zijn er afspraken gemaakt met werkgevers en opleidingsinstellingen over stageplekken en leerwerkplekken. Het risico bestaat nu dat oudere werknemers

'Een uitkering aanvragen lijkt me vreselijk'

coby mooren. Foto: John melskens

De zorginstelling waar Coby Mooren (55) werkt, is aan het bezuinigen. Ze vreest niet direct voor haar baan maar is ook ‘niet helemaal zeker’. ,,Volgend jaar hebben we meer uitsluitsel.” Als ambtelijk secretaris van de ondernemingsraad ondersteunt Mooren die op verschillende manieren. Ze stelt de agenda voor vergaderingen op, notuleert en maakt verslag, archiveert en is verantwoordelijk voor het jaarverslag. Ze heeft een vaste aanstelling voor 26 uur per week. Mooren werkt al 18 jaar bij dezelfde zorginstelling en heeft het er nog steeds naar haar zin. ,,Het is uitdagend werk. Ik ontmoet hierdoor verschillende mensen en leer veel van de organisatie kennen.” Het bedrijf waar ze werkt, fuseert met een vergelijkbare instelling. Er komt een nieuw orga-

worden verdrongen. ,,Een groot deel van de huidige klanten van het uwv en dwi is ouder dan 55”, zegt Carmen Westra, woordvoerder van de Dienst Werk en Inkomen (dwi) Amsterdam. Ze erkent dat de huidige arbeidsmarkt moeilijk toegankelijk is voor de oudere werknemer. ,,Maar ze hebben ook goede kansen. Oudere werknemers brengen een aantal extra kwaliteiten met zich mee die van groot belang kunnen zijn voor een bedrijf ", zegt Westra. ,,Deze werknemers hebben bijvoorbeeld veel levenservaring en hebben vaak een hoger arbeidsethos. Ook door de landelijke overheid wordt leeftijdsbewust personeelsbeleid steeds belangrijker gevonden. Daarom is er een aantal maatregelen genomen die het aantrekkelijker moeten maken voor werkgevers om ouderen aan te nemen.” Toch moet Westra toegeven dat deze oudere klanten moeilijk aan een baan komen en extra ondersteuning nodig hebben. ,,Daarom is DWI eind vorig jaar begonnen met een proef op het werkplein Centrum/Oost. Hierbij wordt gekeken of met een andere werkwijze betere resultaten behaald kunnen worden.” De deelnemers worden intensiever persoonlijk begeleid. Bovendien hebben ze invloed op de keuze van hun eigen traject. ,,De ervaringen hieruit zullen worden gebruikt in de toekomst.” Het experiment wordt eind dit jaar geëvalueerd.

nisatiemodel waarbij schaalvergroting en decentralisatie kernwoorden zijn. ,,Een gevolg hiervan is dat er functies worden opgeheven”, zegt Mooren. ,,Er gaan mensen uit. Ik zie het al om me heen: de plek van een naaste collega is al opgeheven.” Volgens Mooren zijn de gevolgen van de reorganisatie steeds verder in het bedrijf merkbaar. ,,De onrust onder de werknemers neemt toe. Ze gaan klagen en weten niet meer bij wie ze terecht kunnen. De leiding is even weg. Mensen zijn onzeker van hun positie en dat zorgt ervoor dat de spanning op de werkvloer toeneemt.” De werknemers gaan daar op verschillende manieren mee om. ,,De directie heeft beloofd dat er geen gedwongen ontslagen zullen vallen. Maar dat wacht niet iedereen af.” Volgens Mooren kiezen de beste werknemers het snelst eieren voor hun geld. Zij zijn de eersten die vertrekken. Zelf vreest Mooren ‘niet direct’ voor haar baan. ,,Er is al toegezegd dat de ambtelijke ondersteuning die ik biedt, blijft bestaan. Bovendien zit ik gunstig want mijn directe collega in de naastgelegen regio was net weg vóór de reorganisatie begon. Wel heeft de reorganisatie gevolgen voor mijn werk: onze afdeling krijgt een minder dikke vinger in de pap.” Toch is Mooren ook niet helemaal zeker van haar zaak. ,,Er kan nog van alles gebeuren en pas volgend jaar heb ik uitsluitsel.” Tot die tijd blijft ze laconiek. ,,Ik kan mezelf wel gek zitten maken, maar misschien is dat helemaal niet nodig. En anders is er altijd eerst een sociaal plan. Dan moet er een andere, passende functie binnen het bedrijf voor me worden gevonden. En als dat niet lukt, treedt er een 'outplacementtraject' in werking. Mijn werkgever heeft dan tien maanden de tijd om elders werk voor me te vinden. Pas daarna volgt een eventuele ontslagaanvraag. Maar dat is nog zó ver weg...” Mooren is nog nooit werkloos geweest. ,,Een uitkering aanvragen lijkt me vreselijk; al die regels en die afhankelijkheid. Je moet alles verantwoorden, hebt dan opeens sollicitatieplicht en bent beperkt in het opnemen van vakanties. Bovendien is een uitkering volgens mij ook iets lager dan een salaris. En: wat moet je de hele dag thuis?”

Masja Oosterbroek (30) woont zelfstandig, heeft een vaste lat-relatie en studeert Media Informatie en Communicatie. Masja: ,,Doordat ik weer ben gaan studeren, heb ik financieel best een stap terug moeten doen. Mijn inkomsten bestaan uit huurtoeslag, zorgtoeslag, studiefinanciering en bijbaan, dat is bij elkaar €1338. Gelukkig verdien ik met mijn werk in de horeca een redelijk goed salaris, ongeveer €600. Na elke shift ontvang ik ook nog eens een klein bedrag aan fooi en dat komt goed uit, want daar kan ik zelfs mijn dagelijkse boodschappen van doen. Mijn uitgaven per maand bedragen in totaal €1040, de grootste uitgaven zijn huur (€427), energie (€89), zorgverzekering (€124) en boodschappen. Boodschappen doen kost mij €250 per maand, dat vind ik zelf best hoog. Mijn twee katten zijn daar onder andere de oorzaak van. Zij lusten alleen de dure (1 maaltijd) blikjes van Gourmet. En aangezien ze toch moeten eten, koop ik het voor ze. Aan uiterlijke verzorging besteed ik ongeveer €100 per maand. Flink doorzakken doe ik al een hele poos niet meer. Als ik kijk naar wat je tegenwoordig kwijt bent aan een hapje en drankje in de stad of naar de discotheek gaan, zou je daar bijna al een extra baantje voor moeten nemen. Ik ga wel zo af en toe naar de fi lm of een keer lekker buiten de deur eten. Verder spreek ik veel met vriendinnen thuis af. Aan uitstapjes ben ik ongeveer €50 kwijt. Verder neemt mijn relatie ook aardig wat tijd in beslag. Mijn vriend woont in Gelderland, waar ik mijn ov-kaart dankbaar voor inzet. Sowieso probeer ik zoveel mogelijk per fiets te reizen en anders met mijn ov. Ondanks dat ik geld leen van de ib-Groep (studiefi nanciering), spaar ik €50 per maand. Zodra ik afgestudeerd ben en een baan heb, hoop ik dat bedrag te kunnen verhogen. Een verzorgde oude dag wanneer je niet meer hard kunt werken, vind ik best wel belangrijk. Vergeet ik bijna te zeggen dat ik als dierenliefhebber voor €5 per maand het goede doel wspa (World Society for the Protection of Animals) steun.“ Hanan Bajja a u s u s t u s 2 009

ac t UeeL



Wijkaanpak KORT €130.000 voor bewonersinitiatieven Stadsdeel Zeeburg steekt €130.000 in buurtinitiatieven uit de Indische Buurt. Een jury heeft negen ideeën van bewoners met een geldprijs beloond. Zo komt er onder meer een schaakschool voor kinderen, een theaterproductie met kinderen uit de buurt en wordt het Ceramplein opgeknapt. Het geld komt uit het potje van de Vogelaarwijken. De bewoners hadden in totaal 27 ideeën ingezonden. De jury bestaat uit succesvolle Zeeburgers. Hulp aan probleemgezinnen slaat aan Een speciaal hulpprogramma voor probleemgezinnen in stadsdeel Zeeburg lijkt te werken. Achttien gezinnen hebben inmiddels hulp en zorg gekregen. Het gaat om problemen als schulden, geen werk, kinderen die niet naar school gaan en voor overlast zorgen, taalproblemen en gezondheidsproblemen. De overlast van die gezinnen zou zijn afgenomen en de kinderen krijgen betere kansen om zich te ontwikkelen. Naar eigen zeggen loopt Zeeburg samen met Noord en NieuwWest voorop in de aanpak van probleemgezinnen. Vogelaargelden nog steeds niet uitbetaald De Amsterdams woningcorporaties hebben het beloofde geld van de overheid voor de aanpak van de Vogelaarwijken nog steeds niet ontvangen. In totaal gaat het om een bedrag van 19,3 miljoen euro. De corporaties hebben daarover inmiddels hun beklag gedaan bij minister Eberhard van der Laan van Wonen, Wijken en Integratie (wwi). Uit solidariteit hebben de corporaties wel al 75 miljoen euro uit eigen zak betaald om de Vogelaarwijken op te knappen. Dat bedrag staat volgens Hans van Harten, directeur van de Amsterdamse Federatie van Woningcorporaties, nog steeds ‘weg te roesten op een rijksrekening’. Ymere stelt ‘leefregels’ voor huurders op Woningbouwcorporatie Ymere heeft in al haar wooncomplexen in Amsterdam Zuidoost borden opgehangen met ‘leefregels’. De tien vuistregels die op deze borden staan, zijn door stadsdeel Zuidoost in samenwerking met de inwoners bedacht. Ymere verhuurt in Zuidoost zo’n vierduizend woningen en bedrijfsruimten. Het eerste bord met de tien geboden van Zuidoost werd onthuld door stadsdeelvoorzitter Elvira Sweet (pvda). De bedoeling is dat bewoners elkaar erop aanspreken als de regels niet worden nageleefd. 

ach t er g r o nd

a u g u s t u s 2009

| Slotermeer / overtoomse Veld |

teksten: marcel Schor, Jos Verdonk, michiel Wetzer

Ex-politieman veegt Slotervaart schoon achmed marcouch, is ruim drie jaar stadsdeelvoorzitter van Slotervaart. daarvoor was hij politieagent. toeval? in  haalde Slotervaart het nieuws met rellen tussen marokkaanse jongeren en de politie. achmed marcouch: 'over overlast valt niet te onderhandelen.' Foto: Gemeente Amsterdam

D

e arrestatie van een jongen op het August Allebéplein vormde in april 1998 aanleiding voor rellen. De merendeels Marokkaanse jongeren beschuldigden de wijkagent van discriminatie. Ook pikten zij het zero tolerance-beleid van de politie niet langer en eisten meer voorzieningen. De andere kant van het verhaal: Overtoomse Veld (Slotervaart) ging gebukt onder criminaliteit en overlast. Achmed Marcouch was ten tijde van de rellen politieagent. Hij werkte zich op tot coördinator/adviseur op het gebied van jeugd, veiligheid en interetnische spanningen. Sinds drie jaar is Marcouch (pvda) stadsdeelvoorzitter van Slotervaart. Als bestuurder van Marokkaanse afkomst in een stadsdeel met veel Marokkaanse bewoners haalt hij de pers met opzienbarende uitspraken, nooit te beroerd om de knuppel in het hoenderhok te gooien. Zo pleitte hij ervoor om de botenparade van de Gay Pride in Slotervaart te laten beginnen: ,,Intolerantie tegen homoseksuelen wordt niet meer geaccepteerd.” Wat trof u in Overtoomse Veld aan, toen u als stadsdeelvoorzitter aantrad? ,,Ik constateerde dat er sinds de rellen niet veel was veranderd. De sfeer bleef grimmig en de verloedering groot. Zo durfde de stadsreiniging na tien uur ’s ochtends niet meer de straat op. Een kleine groep jongeren drukte een negatief stempel op de buurt. Die jongens

hadden een mentaliteit van ‘niemand doet ons wat’. Tegelijkertijd voelden ze zich slachtoffer.” Wat moest er in uw ogen veranderen? ,,Het beleid was erop gericht om de boel niet uit de hand te laten lopen. Als stadsdeelvoorzitter vond ik dat het zo niet verder kon. Het werd hoog tijd om de buurt nieuw leven in te blazen. Het moest duidelijk worden dat je van andermans spullen afblijft en dat er bij wangedrag niet langer wordt weggekeken. Veiligheid en handhaving moesten de hoogste prioriteit krijgen. En slachtoffers van misdaden moesten meer aandacht krijgen. We hebben afspraken gemaakt met woningcorporaties over de aanpak van woonblokken. De straten zijn we beter gaan schoonhouden en bewoners werden geïnformeerd hoe ze met hun afval om moesten gaan. Straatcoaches gingen in de buurt toezicht houden en ouders werden aangesproken op afwijkend gedrag van hun kind. Over overlast viel niet meer te onderhandelen. Vanuit de hulpverlening gingen we huisaan-huisbezoeken afleggen. We wilden bewoners aan de slag krijgen, om ze uit de armoede te halen. Ook hebben we in scholen geïnvesteerd en ouders meer bij de school van hun kind betrokken.'' Achmed Marcouch vertelt graag wat de overheid allemaal doet maar zet zich af tegen

het idee dat de staat alle problemen wel even oplost. ,,Het kan niet zo zijn dat iemand op een feestje over zijn uitkering zit op te scheppen. Dat is een foute mentaliteit. De verzorgingsstaat is er als noodverband. Het is gevaarlijk om mensen te hospitaliseren. Ze moeten leren op eigen benen te staan. Als je een beter inkomen wilt, dan moet je aan het werk. Dat geldt ook voor je partner en je volwassen kinderen.'' Heeft uw aanpak gewerkt? ,,De straten zijn schoner en de woningbouw is goed op gang gekomen. De buurt is veiliger geworden en er is minder spanning. De stemming is veranderd. Welzijnswerkers voelen zich tijdens hun werk veiliger. Ze durven tegen jongeren te zeggen dat ze dingen fout doen. Maar er zijn nog steeds bewoners die criminaliteit niet melden en er zijn nog te veel mensen die zich onveilig voelen. We hebben dus nog veel te doen. Ik ben niet tevreden met een zesje.” Hoe ziet u de toekomst van Overtoomse Veld? ,,Als overheid zorgen we voor goede huizen, schone buurten en goede scholen. Bewoners moeten zich inspannen om hun buurt leefbaar te houden. Opvoeding speelt daarin een centrale rol. De basis van een kind moet goed zijn, ook al heb je de pech dat je in een achterstandswijk woont. Kinderen moeten thuis liefde krijgen, want goed voorbeeld doet goed volgen.”

'Kolenkit aan Zee' is lekker dichtbij en een stuk

Foto: John Melskens

In de schaduw van de Kolenkitkerk is deze zomer zomaar een heus stadsstrand ontstaan. Als het weer een beetje meezit, doet de ‘Costa del Kit’ weinig onder voor de Spaanse kust. Voor Amsterdamse begrippen kwam dit zomerse project ook nog eens in een moordtempo tot stand. Op het met zand opgespoten terrein zou een nieuwe woonwijk verrijzen, totdat projectontwikkelaar Hillen & Roosen failliet ging en de bouw werd afgeblazen. Achteraf een geluk bij een ongeluk voor de vele kinderen in de

buurt, die voor strandplezier niet meer op Zandvoort zijn aangewezen. ,,Het is begonnen als een geintje”, vertelt buurtbewoonster Silvia. ,,Het bouwterrein lag er verlaten bij en als er veel wind was, werden de balkons hier tegenover door al dat stuiven gezandstraald. Waarom dan niet van de nood een deugd maken? Al snel werden er grapjes gemaakt over Kolenkit aan Zee. Met dat idee zijn we toen naar het stadsdeel gegaan.” ,,Vier weken geleden werd ik gebeld voor deze opdracht”, zegt Thijs van der

M U G m ag a zine

Het August Allebéplein kruipt uit het dal ruim een decennium na de rellen, staat de leefbaarheidsbarometer er nog steeds op 'matig tot negatief'. toch zijn veel bewoners - ook de oudere positief gestemd over de aanpak van Vogelaarwijk pur sang overtoomse Veld. Sinds een jaar is het wat rustiger op het august allebéplein. Foto: Michel Hobbij

D

e Marokkaanse jongen die op 23 april 1998 door een overijverige wijkagent op het Allebéplein werd gearresteerd, omdat hij bij een brandende prullenbak stond, bleek niets met die brand te maken te hebben. Zo'n 150 jongeren en Marokkaanse vaders gingen in protest de straat op. Relschoppers gooiden stenen naar de toegesnelde me, die met knuppels terug sloeg. Pers en politiek zagen 'Parijse of Brusselse toestanden': schermutselingen tussen politie en jongeren van allochtone afkomst, een no go area. De rellen markeerden het begin van de stedelijke vernieuwing. Ook op sociaal gebied gebeurde het nodige, zoals de komst van een jongerencentrum bij het Allebéplein. Volgens de Leefbarometer van het ministerie van Vrom (Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieu) hebben al die maatregelen nog weinig effect gesorteerd. De leefbaarheid van Overtoomse Veld is na jaren van 'matig tot zeer negatief ' weer terug op het peil van 1998: 'matig tot negatief '. Lieke Mensink is voorzitter van bewonersorganisatie Eigenwijks: ,,De buurt is in beweging en wordt steeds leuker.'' Serfanim Uysal, opbouwwerkster bij Eigenwijks, is al even positief: ,,Het buurtgevoel is heel sterk, ook onder de jeugd.” Beide buurtwerkers hebben ook kritische opmerkingen maar

zien die liever niet in de krant terug. Een vrijwilligster, die vanuit het welzijnswerk veel contact met allochtone jongeren en hun ouders heeft, wenst de pers alleen anoniem te woord te staan: ,,De jeugd hier is talentvol maar ook heel gevoelig en onzeker. Je moet ze geen stempel van ‘criminele Marokkaan’ op hun voorhoofd drukken maar zelfvertrouwen geven.'' Ze prijst het werk van jongerencentrum Oportuna: ,,Jongerenwerkers stimuleren, corrigeren en knuffelen ze. De jongeren krijgen daarmee positieve aandacht, dat zijn ze vanuit hun cultuur niet gewend. De nadruk moet bij preventie liggen. Maar daar moet je bij de politiek niet mee aankomen. Als bewoners met problemen bij het stadsdeel langsgaan, beloven bestuurders veel maar daarna hoor je niets meer.'' Toch is ze positief: ,,De leefbaarheid is het laatste jaar vooruitgegaan, met minder politie in de wijk. Hun aanwezigheid biedt alleen maar schijnveiligheid. Voor kinderen is het afschuwelijk om tijdens het spelen aldoor politiemotoren om je heen te zien.” Sebastiaan de Vos, sinds een jaar filiaalchef bij Albert Heijn: ,,Het plein heeft nog steeds een negatief imago.” Qawi Alizai, filiaalhouder van Lidl op hetzelfde plein: ,,Sommige mensen schrikken nog steeds als je het August Allebéplein noemt.” Toch ziet ook Vos verbetering: ,,Toen ik hier begon, waren er

opstootjes. Ik heb meegemaakt dat mensen in de winkel met elkaar op de vuist gingen. Een aantal jongeren heeft een winkelverbod gekregen. De laatste maanden is het kalmer.'' Alizai beaamt: ,,Het is hier het laatste anderhalf jaar veel rustiger. Daarvoor hadden we last van stelende jongeren. Ze worden door onze beveiligingsmensen niet meer toegelaten.” Er moet nog veel gebeuren, vindt Vos: ,,Er is veel zwerfvuil, terwijl het stadsdeel regelmatig schoonmaakt. Bij sommige bewoners ontbreekt het aan een goede instelling. Daarnaast zijn er op straat meer conflicten dan ik in andere filialen gewend was. Zo is er laatst een schot op het parkeerterrein gelost. Ook wordt hier iets meer gestolen dan elders.” Willy (54) is Surinaamse: ,,In de twaalf jaar dat ik hier woon, is er veel verbeterd. Betere huizen en het is rustiger geworden. Bewoners zijn vriendelijk en op straat heb ik nooit problemen. Voor jongeren wordt veel gedaan, zoals voetbalwedstrijden. Je kunt ’s avonds weer de straat op omdat er geen overlastgevende jongeren meer zijn. In het begin was ik bang op straat.” Hilda (81) en Emile (87) komen uit voormalig Nederlands Indië: ,,We wonen hier prettig. Bewoners begroeten elkaar en zijn behulpzaam. Afkloppen, maar wij hebben nog nooit last van jongeren gehad. Met de

komst van het politiebureau op het August Allebéplein is er meer blauw op straat. De buurt is daardoor veiliger geworden.” Niet alle bewoners zijn positief; vooral bij ouderen zit de schrik er nog flink in. Loes (70): ,,Het is hier verschrikkelijk. Als ik op het plein loop, vraag ik me af of ik in Nederland of in Marokko ben. Vanwege de zomervakantie is het nu lekker rustig omdat de meesten in Marokko zitten. Ze zijn brutaal en onbeschoft, op een enkeling na. Ze roepen je na dat je ‘een vuile vieze hoer bent’ of ‘zullen we je tas eens roven?’ Vijf jaar geleden ben ik hier in een paar dagen tijd twee keer beroofd.'' Barkeepster Marga (55): ,,Het is een teringzooitje. En dan komen er nu ook nog Polen bij. Er is veel overlast van jongeren. Op straat ben ik een keer aangerand. Mensen zijn bang om iets te zeggen uit angst een steen door hun raam te krijgen. Als ik de kans kreeg, ging ik zo terug naar de Jordaan.” Vriendin en buurtbewoonster Ria herkent het verhaal van Marga niet: ,,Ik heb geen last van Marokkanen. Het is hier prima wonen.” Weinig Marokkaanse buurtbewoners willen praten, deels door het taalprobleem. Haji (50) is een uitzondering: ,,Er zijn hier geen problemen. Ik hoor tenminste nooit iets.” Het Allebéplein kruipt uit het dal, al lijkt het evenwicht nog uiterst wankel.

goedkoper dan de echte Costa's Wal, die in opdracht van stadsdeel Bos en Lommer de activiteiten op het stadsstrand organiseert. ,,Toevallig stond ik op het punt om naar het echte strand gaan. Een uurtje later zaten we met zijn allen te brainstormen.” Silvia benadrukt de gemoedelijkheid van Costa del Kit. ,,Er gebeurt hier veel op initiatief van de buurtbewoners. De één neemt een fles wijn mee en de ander een zak nootjes. Er is hier een mevrouw die wel eens een grote pan linzensoep maakt of een grote schaal couscous. Voor een heel

M U G m ag a zine

klein bedragje heb je dan weer een volle maag.” Op het strand worden barbeques georganiseerd, er komen workshops (onder andere buikdansen, capoeira en ehbo) en tal van sportactiviteiten, zoals beachvolleybal en lacrosse. ,,De Kolenkitbuurt zou volgens een onderzoek de slechtste buurt van Nederland zijn,” zegt Van der Wal, ,,maar cijfertjes zijn ook maar cijfertjes. De bewoners hier ervaren het heel anders. En deze zomer wordt Costa del Kit echt de verbindende plek in de buurt, the place

to be.” Overigens was het eind juli nog lang niet zo druk aan de Costa del Kit als op Zandvoort. En van files hadden de strandgangers in Bos en Lommer dus ook geen last. Het buurtstrand is bekostigd door stadsdeel Bos en Lommer, onder meer uit het potje voor de Vogelaarwijken. Tot 23 augustus zijn er elke dag tussen twaalf uur ’s middags en negen uur ’s avonds activiteiten, met uitzondering van de maandagen. Daarna is tot eind oktober het strand nog in de weekeinden open.

Foto: John Melskens

a u g u s t u s i 2 009

ach t er g r o n d



Verzekeraars weten ook meer niet wat vergoed wordt. Collage: Eddo Gorter

minder contracten met externe partners afsluiten. Collage: Eddo Gorter

Medicijnen lang niet altijd vergoed

Re-integratie circus moet eenvoudiger

Jos verdonk

Peter van Lieshout

in de gezondheidszorg ligt de nadruk op efficiëntie en kostenbesparing. maar patiënten kunnen na ontslag uit het ziekenhuis voor onverwachte kosten komen te staan.

W

ilfried de Vries (67) was directeur van een reclamebureau en is inmiddels gepensioneerd. Artsen besloten na een ziekte zijn endeldarm in te korten: een zware operatie onder volledige narcose. Voorheen stonden daar drie weken ziekenhuisopname voor; om kosten te besparen wordt de patiënt tegenwoordig al na een dag naar huis gestuurd. Een vriendin van De Vries begeleidde hem nog dezelfde avond per taxi naar huis. Maar toen was de ellende nog niet voorbij. De Vries had veel pijn en sliep slecht. Hij belde met de receptenlijn van de huisarts en kon vervolgens een medicijn ophalen bij de apotheek. Voor enkele slaappillen kreeg hij een rekening gepresenteerd van zeventien euro, die hij contant diende te betalen. De Vries leeft van wao en een klein pensioentje en moet voor zijn dagelijkse boodschappen rondkomen met veertig euro per week. ,,We hebben hier te maken met een maas in de wetgeving. Een ziekenhuisopname kost vele honderden euro’s per dag”, zegt De Vries. ,,Kun je nagaan hoeveel er dan bespaard wordt met de vele opnames voor slechts één dag tegenwoordig. In het ziekenhuis zijn medicijnen gratis. Zodra je thuis bent, dien je echter voor allerlei kosten op te draaien. Dat is gewoon bespottelijk.” Volgens een woordvoerder van ziektekostenverzekeraar Agis worden de meeste aanvullende ziektekosten ook na ontslag uit het ziekenhuis vergoed,

8

ach t er g r o nd

a u g u s t u s 2009

zowel bij een basisverzekering als bij een aanvullende verzekering. Wel is het zo dat patiënten kosten voor medicijnen soms moeten voorschieten. Agis erkent dat voor mensen met een smalle beurs dat een probleem kan zijn. Een medewerkster van een Amsterdamse apotheek verklaart echter dat slaapmiddelen sinds 1 januari 2009 buiten zowel het basis- als het aanvullende verzekeringspakket vallen. Er worden wel enkele uitzonderingen gemaakt, bijvoorbeeld voor terminale patiënten en mensen met epilepsie of psychiatrische problemen. De Vries vervolgt: ,,De apotheek lag dwars. Aan mij is nooit duidelijk gemaakt of medicijnen door mijn verzekeraar zouden worden vergoed. Er werd alleen gezegd dat ik ze direct moest betalen. Ik heb toen afgezien van de medicijnen en ben boos de apotheek uitgelopen." Marinke Vegter van Kring-apotheek, een landelijke keten van apothekers, herkent dit probleem. ,,Aan de balie van de apotheek hebben we vaak discussies over de vergoeding van geneesmiddelen. Het besluit over de vergoeding van slaapmiddelen is ergens eind 2008 genomen door minister Klink en is per 1 januari van dit jaar direct ingevoerd. Het was beter geweest als er een overgangsjaar was geweest, zodat iedereen aan deze nieuwe regeling kon wennen. In de apotheek worden wij ook met dit soort maatregelen geconfronteerd. Helaas kunnen we daar zelf niks aan veranderen, maar we moeten het wel uitleggen. Daarnaast is het zo dat de ziektekostenverzekeraars zelf vaak niet precies weten welke medicijnen wel en niet vergoed worden.” Ook Stichting Gehandicapten Overleg Amsterdam (sgoa) pleit ervoor dat huisartsen patiënten moeten waarschuwen indien aanvullende medicijnen na een ziekenhuisopname direct moeten worden betaald. Wilfried de Vries is inmiddels herstellende van zijn operatie. (De naam Wilfried de Vries is gefingeerd.)

als een klant zich meldt, heeft dWi de taak om zorg te dragen voor inkomen én werk. dat betekent een uitkering regelen en de betrokkene met spoed op een traject zetten.

e

en traject moet - op termijn - leiden tot activiteiten die voldoende geld in het laatje brengen om financiële steun van de overheid overbodig te maken. De wegen om dat te bereiken zijn talrijk en weinig overzichtelijk. In de praktijk komt het er op neer dat de klantmanager uit een overstelpend aanbod van wegen en weggetjes, paadjes en opritten een passend aanbod moet zien te vinden. Allereerst wordt bekeken wat de klant zoal in huis heeft. Dus: welke opleiding gevolgd, wat voor ervaring opgedaan en, heel belangrijk, hoe sluiten beiden aan bij de huidige vraag op de arbeidsmarkt? Sommige klanten blijken na diagnose zo ver van de arbeidsmarkt af te staan dat voorlopig alleen zorg geboden wordt. Terwijl een ander deel dankzij recente werkervaring, scholing of eigen netwerk, via cwi, uitzendbureau of vlijtig solliciteren snel aan de bak zal komen. Dan hebben we het over trede 1 en trede 4. De inspanningen van dwi en de ruim honderd al dan niet commerciële re-integratiebedrijven met wie contracten zijn afgesloten, richten zich op klanten op trede 2 en 3. Dan gaat het om trajecten die in het teken staan van maatschappelijke participatie (in deeltijd ervaring opdoen en vaardigheden aanleren, meestal met behoud van uitkering plus een onkostenvergoeding) of arbeidstoeleiding. Dit gebeurt in de vorm van stage lopen, een combinatie van leren en werken (Leren door Doen, in maar liefst 48 verschillende (beroeps) varianten voorhanden), voorbereiding

op zelfstandig ondernemerschap of door het leren omgaan met handicaps en beperkingen. De klantmanagers worden bij hun werkzaamheden geholpen door de Trajectplanner, een computerprogramma dat gegevens bevat van de meer dan driehonderd verschillende trajecten die voor de klant beschikbaar zijn. Sommige daarvan, zoals de projecten Herstelling en de Formulierenbrigade, worden door dwi zelf uitgevoerd. De rest ligt op het bordje van de vele bedrijven en maatschappelijke ondernemingen die op kleine of grotere schaal hun partijtje meeblazen in het circus dat re-integratie heet. De gemeenteraad heeft kort voor de vakantie nog eens goed naar de stand van zaken gekeken en beslist dat enige vereenvoudiging noodzakelijk is. Het plan is minder contracten met externe partners af te sluiten en de uitvoering van trajecten in eigen hand te nemen. Op den duur ontstaat zo een Gemeentelijk Re-integratiebedrijf (grb), waarbij de al bestaande samenwerking met Pantar versterkt wordt. In de overwegingen die tot deze beslissingen leidden, speelde een recent verschenen onderzoek van de Amsterdamse Rekenkamer een belangrijke rol. Die toezichthoudende instantie nam namelijk het reilen en zeilen van de re-integratiebusiness in een stevig rapport kritisch onder de loep. En constateerde: ‘Klantmanagers hebben nog geen zicht op de kosten van een traject en evenmin op de effectiviteit van trajecten. De kennis van de klantmanager over de cliënt is door invoering van de trajectplanner toegenomen, maar levert niet per definitie een betere trajectplaatsing. De klantmanager moet nog steeds zelf een keuze maken uit het aanbod van alle trajecten op een trede. Of cliënten geplaatst worden op een traject dat voor hen passend en effectief is, is voor de klantmanager door het tekort aan kennis over de trajecten en de arbeidsmarkt nog moeilijk te bepalen. Een goede aansluiting tussen cliënt en traject is echter essentieel.” M U G m ag a zine

WERKEN MET DWI De Dienst Werk en Inkomen (dwi) verstrekt niet alleen uitkeringen maar helpt mensen ook aan werk, opleiding of dagbesteding. mug bekijkt de mogelijkheden. Deze maand: Chiel (58) verzorgt als vrijwilliger de openbare ruimte.

Postbezorgers van tnt, nu nog met z'n tweeën. Foto: Hilco Koke

TNT wil helft minder postbodes

Werkneemster: 'Je krijgt geen adempauze meer' Martin BrandWaGt Bij tnt staan . van de . banen op de tocht. tnt wil meer parttimers, in plaats van voltijdpersoneel. de werksfeer wordt er niet beter op.

t

NT Post heeft het zwaar. Banen staan op de tocht en postkantoren sluiten. Wie mag blijven, gaat minder verdienen en leuker wordt het werken bij ‘Tante Pos’ er niet op. Ondertussen maakt het bedrijf nog steeds winst, ondanks alle problemen. De bonden zijn dan ook niet blij met de bezuinigingsplannen. Is er straks nog werk voor de vele parttimers, die traditiegetrouw als postbezorger of sorteerder bij tnt aan de slag konden? Door de elektronische post (email) krijgt de voormalige ptt minder post te versturen. Wel houdt tnt, net als de oude ptt, een ijzersterke positie bij de pakkettenpost tot tien kilo. Die zit nu in een andere divisie, namelijk tnt Express. Ook buiten e-mail heeft tnt last van concurrentie. Sinds tnt Post per 1 april zijn laatste monopolie, op brievenpost tot 50 gram, is kwijtgeraakt, zijn bedrijven als Sandd en Selektmail extra alert op de gaten die tnt laat vallen. Tot overmaat van ramp kwam afgelopen najaar de crisis. Moederbedrijf tnt, sinds vorig jaar getooid met de slagzin Sure we can, zag de koers met de helft dalen en moest de winstverwachting twee keer bijstellen. Het was overigens vóór de crisis al duidelijk dat er ontslagen gingen vallen en dat op salarissen zou worden beknibbeld. Dit ondanks een winst van 633 miljoen euro in 2008, op een omzet van 4,3 miljard. Minder dan het jaar ervoor weliswaar, maar

M U G m ag a zine

nog steeds aanzienlijk. tnt heeft echter veel geld nodig, onder meer om een positie op de aantrekkelijke Duitse en Braziliaanse postmarkt te veroveren. Erg prettig is het werken bij ‘Tante Pos’ niet meer, zo klinkt het op de werkvloer. Postbode Ingeborg Aarts ziet de sfeer met de maand verslechteren. ,,De laatste jaren zijn veel mensen vertrokken. Dat wordt ook gestimuleerd door het bedrijf. We krijgen blaadjes waarin staat hoe je moet sollicteren. Omdat er collega’s vertrekken, krijg ik het alleen maar drukker. Soms lijkt het net een fabriek, je krijgt geen adempauze meer. Vroeger was het meer ontspannen. Je had je eigen wijk, je wist waar je aan toe was. Nu moet je gewoon komen en afwachten. Ze passen het schema elke dag aan.’’ Aarts vervolgt: ,,Er zijn altijd wel een paar mensen ziek. Hun werk krijg je er dan ook bij. Het ergste dat ik heb meegemaakt, was de keer dat ik aan een hand geblesseerd was. Of ik toch niet kon komen, misschien dat ik met één hand nog wat kon doen. Ik heb fijne collega’s, dat vergoedt veel. We helpen elkaar, gelukkig maar.” In het voorjaar kwamen tnt Post en de vakbonden bijna tot een akkoord. De werknemers zouden maximaal 15 procent loon inleveren. In ruil kregen ze een baangarantie voor drie jaar. De enkeling die toch zou afvloeien, zou hulp krijgen bij het vinden van een nieuwe baan. De leden van AbvaKabo fnv, cnv Publieke Zaak, bvpp en vpp wezen het akkoord af. De werknemers vonden het onterecht dat alleen de laagste loonschalen moesten inleveren. De top zou de eerste stap moeten zetten en ook de middelste loonschalen zouden wel wat kunnen inleveren. tnt Post ontkent overigens dat alleen de laagste salarisgroepen zouden moeten inleveren. Daarop trok tnt Post zijn oude plan uit de kast. Tot in 2012 verdwijnen er 11.000 banen, vooral bij de

postbodes, die zowel post sorteren als bezorgen. Het blijft niet bij loonkosten alleen. tnt gaat op meer onderdelen bezuinigen, onder meer op de luchtvloot van tnt Express. De aankondiging van het ontslag, zo vlak vóór de vakantieperiode, viel niet in goede aarde bij de vakbonden. Bestuurder Inge Bakker van cnv Publieke Zaak: ,,Wij zijn bezig om alternatieven te onderzoeken voor ontslag. De resultaten komen in september, dat wist tnt ook. Ze zijn natuurlijk vrij om een eigen onderzoek te doen, maar onze ervaringen zijn compleet anders. De leden van de bonden, dat is 70 procent van het personeel, zijn heel duidelijk geweest. Ze zien het niet zitten om loon in te leveren voor een baangarantie van drie jaar.” Woordvoerder Ernst Moeksis van tnt Post begrijpt de onrust onder de werknemers maar weerspreekt dat ze het steeds drukker krijgen. ,,Er is minder post, dat is een feit. Daarom zal er een verschuiving komen van voltijds- naar deeltijdwerk. Ik weet dat tnt Post vorig jaar een miljoenenwinst gemaakt heeft. Maar we kunnen de mensen moeilijk de helft van de tijd uit het raam laten kijken. We zitten met een Europese markt, we hebben in Nederland te maken met grote concurrentie. We hebben die winst nodig om te investeren. Dat doet elk gezond bedrijf.” Hoe dit afloopt, zal in september blijken als de bonden en tnt Post weer bij elkaar komen. Moeksis is optimistisch: ,,Laat ik voorop stellen: er is nog niemand ontslagen. Ik heb nog steeds hoop dat we tot goede afspraken kunnen komen.” Postbode Ingeborg Aarts is daar niet gerust op. ,,Het laatste wat ik heb gehoord, is dat we binnenkort de post moeten ophalen bij een depot en dan kunnen we het gaan bezorgen. Dat is een kale bedoening. Geen kantine, niks. Koffie uit de automaat. Het wordt er bij Tante Pos niet gezelliger op.”

,,Inmiddels werk ik alweer negen jaar bij stichting Streetcornerwork, een instelling voor druggebruikers. Meestal gaat het om papierprikken en de straat schoonhouden. Ik werk hier als vrijwilliger. Wel krijg ik een kleine vrijwilligersvergoeding; die wordt niet ingehouden op je uitkering. Mijn vriendin, waarmee ik samenwoon, heeft een aow-uitkering en daarbij krijgen we gezamenlijk een aanvullende uitkering van dwi. Daar bovenop komt dan nog mijn vrijwilligersvergoeding, die komt neer op ongeveer hondertwintig euro per maand. Echt heel leuk vind ik het werk niet. Ik doe het vooral voor dat beetje extra geld. Het liefst zou ik ander vrijwilligerswerk willen doen, iets met dieren of zo. Mijn gebruik belemmert me bij het zoeken naar een normale baan. Ik kan de werkdruk en de snelheid van het werken vaak niet aan. Bovendien valt mijn concentratie vaak weg. Dat komt allemaal door mijn verslaving. Ik gebruik al dertig jaar en neem nog steeds af en toe een 'Chineesje'. Het wordt tijd dat ik er eens van afkom. Als je gebruikt, sta je geestelijk stil. Ik ben momenteel ook niet verder aan het solliciteren. Eerst moet ik afkicken. Tot die tijd zie ik mezelf alleen maar doorsudderen. dwi laat me met rust, ik heb bijna geen contact met ze en word nooit opgeroepen. Als ik zelf eens bel met een vraag, word ik in de wacht gezet. Ik hoef niets maar reken ook nergens op. Ik heb niet het idee dat ze geïnteresseerd zijn in wat ik doe. Ik weet niet eens zeker of mijn consulent wel weet dat ik hier vrijwilligerswerk doe. Ik reken er ook niet op dat ik via hun aan ander werk kom. Toch hoop ik op de een of andere manier eens wat extra geld te verdienen.” Op verzoek is de naam ‘Chiel’ gefingeerd. Zijn echte naam is bekend bij de redactie.

Vacatures UWV WERKbedrijf regio Amsterdam 1

Chauffeurs

2

Interieurverzorgers

3

Bouwvakkers

4

Productiemedewerkers

5

Hulpkrachten horeca en verzorging

6

Verkoop medewerkers

7

Verkopers

8

Verzorgend personeel

9

Laders en lossers

10 Aannemers en installateurs

a u g u s t u s i 2 009

ach t er g r o n d

9

Voorzitter marga van der erve van de cliëntenraad dWi (rechts) feliciteert haar opvolgster grace doelare. Foto: John Melskens

'DWI heeft nog veel te leren' adviezen van dWi-cliëntenraad worden vaak overgenomen

MichieL WetZer de cliëntenraad dWi amsterdam heeft een nieuwe voorzitter. marge van der erve draagt na ruim twee jaar het stokje over aan grace doelare.

h

et is belangrijk dat de klanten van dwi hun rechten kunnen krijgen en niet alleen worden gewezen op hun plichten”, vindt Marga van der Erve. Op 1 juli heeft ze, na een periode van ruim twee jaar, het voorzitterschap van de Clientenraad dwi Amsterdam overgedragen. Ze kan, op structurele basis, geen 32-urige werkweek meer aan. ,,Er komt veel kijken bij het voorzitterschap.” De Cliëntenraad in zijn huidige vorm bestaat nog maar drie jaar. Er is in die tijd veel bereikt, vindt Van der Erve. ,,We hebben als cliëntenraad meegedacht met het nieuwe beleid van dwi en daarin concrete resultaten geboekt.” Volgens Van der Erve worden de meeste adviezen van de cliëntenraad door dwi overgenomen. Wel wordt de invloed van de raad beperkt door landelijke wetgeving. De gemeenten mogen slechts gedeeltelijk zelf de bijstandswet invullen. ,,Neem de huisbezoeken bijvoorbeeld – daar kunnen we weinig aan veranderen. Wel hebben we bijvoorbeeld aangedrongen op een respectvolle bejegening van de klanten. Inmiddels zijn daar afspraken met de gemeente over gemaakt. We ervaren absoluut steeds meer dat we als serieuze gesprekspartner worden beschouwd. Gelijkwaardig word je 10

ach t er g r o nd

a u g u s t u s 2009

natuurlijk nooit; we blijven cliënten.” Dat vindt haar opvolger, Grace Doelare, ook. Ze heeft ‘al heel lang’ een bijstandsuitkering en neemt dan ook veel ervaring mee naar de raad, ‘vooral op het gebied van bejegening en communicatie naar de klant’. ,,De re-integratiebureaus die dwi inhuurt, leveren in mijn ogen weinig op. Zelf ben ik er al bij vier geweest. Het is triest om mee te maken hoe klanten worden behandeld. Er zit op dat vlak nog veel scheef ", zegt ze. Doelare wil als voorzitter ook meer aandacht voor mensen met een functiebeperking of arbeidshandicap. ,,De gemeente heeft door de crisis de neiging zich te richten op de nieuwe werklozen. Maar de mensen met een grotere afstand tot de arbeidsmarkt of met een functiebeperking verdienen, zeker nu, ook aandacht.” In eerste instantie wil Doelare echter ‘waarborgen wat Marga heeft opgebouwd’. Want oud-voorzitter Van der Erve kan redelijk tevreden terugkijken. ,,Een van mijn doelen was de medewerkers van de raad bekender te maken met de wetgeving op het gebied van de sociale zekerheid. De een ging daarmee wat actiever om dan de ander. Inmiddels nemen alle medewerkers hun verantwoordelijkheid. Ook heb ik meer structuur aangebracht in de raadpleging van de achterban. Het overleg met bijvoorbeeld de ouderenbond anbo, de ggz en Vrouwen in de Bijstand – om er maar een paar te noemen – is een vast onderdeel geworden van de raadsvergaderingen. Een belangrijke winst is verder dat inkomstenverklaringen waarbij op korte termijn niets aan het inkomen verandert, voor een groot deel van de klanten zijn afgeschaft. En er is een langdurigheidstoeslag, dwi-klanten kunnen van

klantmanager wisselen en in situaties waarbij klanten hun re-integratietraject bij dwi moeten toelichten, kunnen ze nu een deskundige meenemen. Dat zijn allemaal voorbeelden van zaken die zijn veranderd waarbij de cliëntenraad een rol heeft gespeeld.” Ook dwi stelt dat de Cliëntenraad dwi Amsterdam de afgelopen drie jaren 'een goede gesprekspartner is gebleken'. ,,En dat is belangrijk", vindt dwi-woordvoerder Carmen Westra. ,,Wij weten zelf niet altijd wat er speelt bij onze klanten. Dus is het zinvol om regelmatig gesprekken te voeren met vertegenwoordigers uit de verschillende groepen cliënten. Er is bijvoorbeeld veel kritiek geweest op de manier waarop we met onze cliënten communiceren. En een deel van de adviezen die we daaover kregen, hebben we overgenomen." Westra kijkt met genoegen terug op de samenwerking met vertrekkend voorzitter Van der Erve. Ze roemt vooral de 'hele constructieve manier van overleg'. ,,Marga heeft ook altijd begrip gehad voor het standpunt van dwi. Ze denkt goed mee, en niet alleen met de klant. En dat is niet makkelijk. Als je een club vertegenwoordigt met diverse groepen belanghebbenden is het knap dat je al die groepen het gevoel geeft gehoord te worden. Daarvoor is een goede voorzitter nodig." Westra hoopt dat opvolger Doelare de lijn van haar voorganger voortzet. Van der Erve blijft vice-voorzitter. Ze vindt het werk te leuk en te belangrijk om te stoppen. Bovendien heeft de dwi nog veel te leren, stelt ze. ,,dwi zou moeten beginnen te denken bij de rechten van de klant en niet bij diens plichten. De dienst werkt ook niet eenduidig: de ene klantmanager gaat anders om met

zijn klanten dan de andere. Dat leidt tot ongelijkheid. Onze eis is dat dwi een klantgerichte organisatie wordt." Wat is de Cliëntenraad DWI Amsterdam? De cliëntenraad – de naam zegt het al - zet zich in voor de positie van de klanten van de Dienst Werk en Inkomen (DWI). De Cliëntenraad is, volgens de statuten, niet bevoegd om individuele gevallen op te lossen. De pagina met het kopje ‘klachten’ op de website van de cliëntenraad bevat alleen een link naar de klachten- en bezwaarformulieren van DWI. Het werk van de raad speelt zich vooral af op beleidsniveau. Hij adviseert ‘gevraagd en ongevraagd’ de directie van DWI en de gemeente Amsterdam over het werk van DWI en alles dat met de klanten van DWI te maken heeft. ,,We gebruiken de individuele zaken wel voor onze adviezen”, zegt scheidend voorzitter Van der Erve. ,,We hebben een telefoonteam dat de klachten verzamelt. Als er eenmaal een concrete klacht ligt, proberen we altijd te kijken of er uit dat ene individuele geval een algemeen advies te halen valt.” De cliëntenraad vergadert voornamelijk. De raad komt elke maand bij elkaar. Verder wordt er ‘minimaal 1 keer per jaar’ met de wethouder Werk en Inkomen vergaderd en zes keer per jaar met de DWI-directie. De gesprekken gaan vooral over het armoedebeleid, de bejegening van de DWI-klanten, scholing en werk en zorg voor extra kwetsbare groepen mensen. De raad adviseert de DWI-directie en het college van burgemeester en wethouders.

M U G m ag a zine

Einde voor laatste vrijplaats in de stad de voormalige adm-werf in het Westelijk havengebied is de laatste grote vrijplaats van amsterdam. ook deze dreigt te sneuvelen. het adm-terrein, binnenkort ten prooi aan de vaart der volkeren? Foto: John Melskens

Martin Brandwagt

n

og geen decennium geleden kende Amsterdam een dozijn grote vrijplaatsen: veelal terreinen van bedrijven die aan de economische malaise van de jaren zeventig en tachtig ten onder gingen. Ze werden gekraakt, waarna ze het domein werden van kunstenaars en andere bohémiens. De Graansilo, Vrieshuis Amerika, de douaneloods, de Kalenderpanden; Amsterdam was in Nederland het Mekka van de vrije vogels. Er zijn er niet veel meer over. Sommige vrijplaatsen werden benoemd tot officiële ‘broedplaats’,

waar de gebruikers tegen een milde huurprijs hun activiteiten konden voortzetten. Anderen kregen een nieuwe bestemming: koopwoningen of culturele centra. De gemeente verdiende er miljoenen aan. Het terrein van de Amsterdamse Droogdokmaatschappij (adm) werd medio jaren tachtig gekraakt, stond een tijd leeg en werd in 1997 opnieuw gekraakt. De scheepswerf bleek een fenomenale plek voor kunstenaars die wat meer ruimte nodig hebben. Ver buiten de stad, met een enorme hal voor grote festivals en daarbuiten genoeg ruimte om een bescheiden woning neer te

zetten. Het Robodock-festival werd het paradepaardje van de adm en een begrip tot ver buiten de landsgrenzen. Kunstenaar Jochem Hartz is bewoner van het adm-terrein. Hij wijst op het belang van vrijplaatsen voor de culturele ontwikkeling van een stad. ,,Amsterdam is er als de kippen bij om zichzelf op de borst te slaan. Dan wijzen ze op de grote culturele diversiteit, waar ook plaats is voor vrije geesten. Maar als puntje bij paaltje komt, kiezen ze voor het grote geld. Een broedplaats is niet hetzelfde als een vrijplaats. Hier wordt ook gebroed op nieuwe kunstvormen,

maar in een ongedwongen sfeer.” Hij wijst op een lemen huisje aan de rand van het terrein. ,,Kijk, hier kun je nog gewoon je eigen huisje fabriceren.” Dat zal niet lang meer duren, zo is de vrees van de ‘Amsterdamse Doe-het-zelf-Maatschappij’, zoals de bewoners het tegenwoordig noemen. De gemeente heeft plannen met het terrein. Er is één probleempje: de grond is niet van de gemeente. Het is nog altijd eigendom van de erfgenamen van Bertus Lüske. Dit is de voormalige eigenaar die vooral herinnerd zal worden vanwege een uiterst brutale inval in 1998 met een knokploeg

en een negentig tons sloopkraan. De plek waar het gevaarte naar binnen drong is nog steeds te zien, als een afschrikwekkende herinnering aan een mislukte ramkraak. De gemeente is al enige jaren bezig om hetadm-terrein over te nemen. De afspraak met de bewoners is dat zij een jaar na de overname het terrein verlaten. De woonboten dienen in januari 2010 al te verdwijnen. Naar een vervangende ruimte voor de kunstenaars wordt gezocht. Hartz heeft daar een hard hoofd in. ,,Alleen naïeve geesten geloven in democratie. Goed lobbyen, daar heb je meer aan."

Het bruist in het Bijlmerpark

„Volgend jaar bestaan we 35 jaar”, zegt Kenneth Renfurm, manager en organisator van het Kwakoe Zomerfestival 2009 in Zuidoost. Kwakoe, dat ooit begon als voetbaltoernooi is in de loop der jaren uitgegroeid tot het grootse multiculturele festival in Nederland. Renfurm: „De jongeren uit de flats speelden vroeger tegen elkaar en er werden broodjes verkocht uit de kofferbak. Er werd ook muziek gemaakt. Zo groeide het festival ieder jaar verder tot wat het nu is. We zijn dit jaar wat later begonnen met alles, want de vorige vereniging die Kwakoe organiseerde, voldeed niet aan alle eisen wat betreft de vergunningen. Dit jaar wordt Kwakoe

georganiseerd door de Stichting Kwakoe Zomerfestival. De andere organisatie is nu met het zelfde concept naar Almere gegaan. Het festival daar heet Kwakoe on Tour, en is wat kleinschaliger opgezet.” Naast het ruime aanbod aan muziek en dans staat het hele terrein vol met eet- en drinkkraampjes. De geur van gegrilde kip komt je al tegemoet als je het Bijlmerpark inloopt, en de zoete geur van kokos, cassave en maïskoekjes geven het festival ook in dit opzicht een exotisch tintje. Op het terrein staan drie podia met allen een ander thema. Het hoofd- podium, of Main Stage, heeft een modern thema. Hier treden bands op met

een modern repertoire, wel met een Surinaamse of Ghanese inslag. Ook worden er op dit podium workshops gegeven in rap en salsa. Dit jaar is ook het COC bij het festival betrokken. „We willen ook aandacht besteden aan homoseksualiteit, dus hebben we ook bands uitgenodigd die zich hier mee bezighouden”, zegt Renfurm. Op het Cultuur Podium zullen vooral folkloristische bands optreden en in de Kwakoe Lounge, het derde podium, treden beginnende artiesten en jongeren op. ,,Dit podium is eigenlijk een springplank voor jong talent, dat hier volop aanwezig is.” Meer informatie: www.kwakoefestival.com

„Het Parade-terrein is eigenlijk een soort culturele straat die tijdelijk toegevoegd wordt aan de stad”, zegt Paul van Loon. Hij is communicatiemedewerker bij de Parade. De artiesten die hier optreden, geven een voorproefje van de voorstelling die ze gaan geven. De voorloper van de Parade was het rondtrekkende muziek- en theatergezelschap Boulevard of Broken Dreams. Een aantal jaren later ontstond uit dit initiatief de Parade. Ook de Parade reist van stad naar stad en de voorstellingen worden in theatertenten gegeven. „We hebben altijd een aantal bekende groepen en mensen die mee doen zoals Orkater en Ellen ten

Damme", zegt Nicole van Vessum. Zij is atistiek leider van de Parade. „We proberen wel een mix neer te zetten van bekende en nog niet bekende artiesten. We hebben een samenwerkingsverband met het ITs Festival in Amsterdam. Hier geven eindexamenkandidaten van alle theaterscholen in Nederland hun eindexamenvoorstelling. De winnaar van dit Festival staat ook op de Parade. Dit jaar is dat Pepijn Schoneveld met het stuk 'Voor de Gehoorzamen'. Eigenlijk heb ik geen favoriete act, maar ik ben wel ieder jaar weer verrast door de originaliteit van een aantal voorstellingen. Dit jaar hebben we een heel mooie musical over het leven

van Theo Nijland. Dit is uniek omdat hij zelf in de voorstelling staat. Zijn tegenpool is de acteur Juneoer Mers, die alle andere rollen vertolkt, zoals die van zijn moeder. Een voorstelling zoals Chop Wood, die over slapeloosheid gaat en over dromen, ontroert me door de eenvoud en natuurlijk door de prachtige klanken van de muziek…” Voor kinderen is er ook van alles te beleven. Er zijn zang, dans en theatervoorstellingen voor kinderen, maar ze kunnen bijvoorbeeld ook poffertjes bakken of een rondje maken in de nostalgische zweefmolen.

thea golverdingen

Voor kinderen zijn er leuke dingen te krijgen. Foto: Michel Hobbij

'Hooggeëerd publiek, komt dat zien!' thea golverdingen

Jonge artiesten lokken publiek op de Parade. Foto: Boudewijn Bollmann

M U G m ag a zine

Informatie: www.deparade.nl a u g u s t u s 2 009

K&c

11

RAMSJ Het linkse boek Het Fort van Sjakoo is is een boekhandel die op links-politieke, maatschappelijk-anarchistische leest is gestoeld. De oorspronkelijk gekraakte boekhandel bestaat al meer dan dertig jaar. Aan het eind van de jaren tachtig werd Het fort van Sjakoo gelegaliseerd. De winkel is vernoemd naar een ficief fort aan de Elandsgracht, dat volgens schrijver Justus van Maurik (1846-1904) de uitvalsbasis was van ene ‘Jaco’, alias ‘Sjakoo’, die van de rijken zou stelen om die buit vervolgens met de armen te delen. Deze Sjakoo was een door Van Maurik sterk geromantiseerde versie van de Amsterdamse crimineel Jacob Frederik Muller, die maar weinig met Robin Hood gemeen had. Met de echte Muller liep het dan ook slecht af: op 6 augustus 1718 werd hij onthoofd, na eerst te zijn geradbraakt. Sjakoo’s nieuwe fort vergaat het aanzienlijk beter. De winkel opereert nog steeds zonder winstoogmerk en wordt gedreven door een veertiental vrijwilligers. Een collectief heeft het pand kunnen kopen dankzij donaties van sympathisanten en obligaties die werden uitgegeven door de stichting ‘Stort voor Het Fort’. De winkel wordt nog steeds stuiver voor stuiver afbetaald. ,,De mensen die hier komen, zijn bewust op zoek naar het linkse boek”, zegt Emmy, een van de vrijwilligers. Ze zit achter de toonbank en houdt in een groot, ouderwets kasboek bij wat ze verkoopt. Het Fort doet voornamelijk in ramsj, maar er zijn ook wat planken met tweedehands boeken. Er is een ruime keuze in voornamelijk non-fictieboeken over socialisme, communisme, anarchisme en gender (‘alles wat de relatie tussen mannen en vrouwen aangaat’). De lijvige werken van Marx en Engels gaan hier nog wekelijks over de toonbank. ,,We verkopen hier eigenlijk alles, zolang het maar niet spiritueel is,” vervolgt Emmy, ,,we hebben wel kritische beschouwingen over religie.” Behalve boeken vind je in Het Fort ook cd’s en elpees (voornamelijk alternatieve muziek), heel veel tijdschriften, posters, ansichtkaarten, T-shirts en petjes. Opvallend is dat ook veel toeristen Sjakoo aandoen. ,,En af en toe komt er hier wel eens iemand binnen die je dan ziet denken: dit hier is niks voor mij.” Elke twee weken vergaderen de vrijwilligers van Sjakoo. Dan wordt op democratische wijze besloten welke boeken worden aangekocht. En dat al dertig jaar lang. Jos Verdonk 12

K&c

a u g u s t u s 2009

Floor van Spaendonck, directeur van Virtueel platform. Foto: Michel Hobbij

De modernste moderne kunst in de serie ‘Broedplaats’ gaan we elke maand op zoek naar een creatieve broedplaats bij u in de buurt. deze maand: ‘arts & crafts’ in het centrum.

thea golverdingen Jos verdonK

B

egin dit jaar heeft Arts & Crafts Lab (a&c Lab) zijn deuren geopend. Die naam is een speelse omkering en verwijzing naar het bekende warenhuis, de onderbuurman van deze broedplaats. De zes etages van a&c hebben een oppervlakte van in totaal zesduizend vierkante meter. Je kan a&c Lab het best typeren als een centrum voor de modernste moderne kunst. Het is een ontmoetingsplek waar de virtuele wereld van het internet, de wereld der natuurwetenschappen en Kunst met de hoofdletter K. samenkomen. a&c Lab is een initiatief van het bedrijf FanU, dat deze creatieve broedplaats exploiteert. ,,Wij zijn geen projectontwikkelaars, maar conceptontwikkelaars in de creatieve industrie”, verklaart projectleider Chantal Wiertz. ,,Behalve

Tegen de verwildering sandra tooM Socratische gesprekken worden sinds een aantal jaren in Amsterdam ingezet om buurtbewoners met elkaar in contact te brengen.

B

ij een Socratisch gesprek ligt de nadruk op naar elkaar luisteren. Het is het tegenovergestelde van

BROEDPLAATS

bij a&c Lab zijn we betrokken bij nog vier creatieve broedplaatsen in de stad.” a&c Lab biedt zowel onderdak aan individuele kunstenaars als aan innovatieve, commerciële bedrijven, bedrijfjes en instellingen in de creatieve sector. De verdeling is nu ongeveer fifty-fifty. Niet iedereen die zich kunstenaar noemt, kan hier zomaar terecht. De deelnemers worden beoordeeld en geselecteerd door de Commissie Ateliers en Woonwerkpanden Amsterdam (cawa). Kunstenaars betalen aanzienlijk minder huur dan de commerciële gebruikers van de ruimten. Er werken momenteel fotografen, webdesigners, filmmakers, (binnenhuis)architecten, game-ontwikkelaars en schilders. Het Appel Arts Centre, een kunstinstelling die onder andere tentoonstellingen organiseert, heeft hier tijdelijk onderdak gevonden. Ook de studio van Amsterdam FM zit tegenwoordig op het Damrak.

Nog lang niet alle atelier- en bedrijfsruimten zijn verhuurd. Wiertz: ,,We hebben hier nog een grote ruimte op de vierde etage. Alleen al het uitzicht daar is prachtig. Die zaal heeft een horecabestemming en daarvoor zijn we nog hard op zoek naar een exploitant. Maar dat is niet zo eenvoudig. We willen hier graag iets wat een beetje trendy is. We zouden ook graag zien dat straks toeristen het hier weten te vinden.” a&c Lab organiseert elke twee maanden een doorlopende expositie, die open is voor het publiek. Floor van Spaendonck is directeur van Virtueel platform en zit achter haar computer. ,,Wij zijn een expertise-centrum en intermediair en houden ons bezig met wat wij e-cultuur noemen,” legt Van Spaendonck uit, ,,dus alle raakvlakken tussen kunst en de virtuele wereld van internet. Ik noem het ook wel e-kunst en het is eigenlijk het samengaan van kunst en techniek.

We houden ons onder andere bezig met het geven van adviezen en workshops aan professionals uit het bedrijfsleven en de overheid”, vervolgt Van Spaendonck. ,,We geven cursussen aan kunstcritici, om hen een beter referentiekader te geven en deze vorm van kunst zo beter te kunnen beoordelen. Maar we hebben ook veel contacten met hackers, bloggers en andere intensieve gebruikers van het web. Daarnaast houden we ons bezig met praktische zaken. Hoe archiveer je deze nieuwe kunst? Moet je alles bewaren? En hoe doe je dat?” Op de derde etage is het kantoortje annex galerie van Optofonica gevestigd. Hier is een klein overzicht te zien van de e-kunst die Virtueel Platform zo aan het hart gaat. ,,Hier tref je kunstvormen aan die je ergens anders niet zult vinden,” vertelt Teresa van Twuijver van Optofonica, ,,een samengaan van wetenschap en kunst.” Arts & Crafts Lab, Damrak 70

een debat. Bij deze gesprekken wil men een brug slaan tussen mensen met verschillende meningen. Het gaat erom dat je elkaars standpunt onderzoekt. Je luistert naar de ander, vat wat de ander zegt samen en vraagt door naar waarom iemand dat vindt. Aan het eind van zo’n gesprek heb je wat geleerd over de achtergrond en opvattingen van die ander. Het Socratische gesprek is vernoemd naar de Griekse filosoof Socrates, die rond 400 voor Christus in Athene leefde. Socrates ging met iedereen in gesprek, ook met

vrouwen en slaven en wilde vooroordelen en schijnzekerheden ontmaskeren. Een Socratisch gesprek gaat vaak als volgt: het maximale aantal deelnemers is vijftien personen, de deelnemers gaan in een kring zitten, wijzen een gespreksleider aan en spreken af hoe lang het gesprek gaat duren. Vervolgens wordt er een filosofische vraag geformuleerd. De deelnemers denken na over een concrete ervaring uit hun eigen leven zodat het geen zweverige toestand wordt. Aan de hand van zulke ervaringen wordt er doorgevraagd. Wat is de essen-

tie? Dan kan je samen op zoek naar een oplossing of antwoord. Als er problemen zijn in een buurt, als bijvoorbeeld niemand een groep rondhangende jongens op hun gedrag aan durft te spreken, kan je beter met buurtbewoners een Socratisch gesprek gaan voeren over opvoeding dan dat je in een debat al je vooroordelen nog eens op een rijtje zet. Initiatiefneemster van de Socratische gesprekken in de Amsterdamse buurten is Joke Jongejan, filosofe en voormalig opbouwwerkster. ,,Het idee was om mensen M U G m ag a zine

daniel gould: ,, i shall rise again from the ashes.” Foto: John Melskens

Één van de vele vreemde vogels die amsterdam bevolken, is de amerikaan daniël r. gould. hij is kunstenaar, kunstverzamelaar, journalist en nog veel meer. Van vreemde vogel tot pechvogel.

Down and out in Amsterdam toine graus aniёl R. Gould heeft een vriendelijk gezicht met een brilletje en een kalende kruin. Hij gaat altijd keurig gekleed in colbert, pantalon en leren schoenen. Zijn leeftijd houdt hij zorgvuldig geheim, maar hij behoort tot de senioren. In het Amsterdamse kunstcircuit is hij een bekende verschijning. Gould bezoekt per fiets alle openingen van exposities en doet daarvan verslag in ellenlange e-mails, die hij onder de titel 3D list wekelijks aan zo’n 500 bekenden stuurt. Daarnaast zullen er heel wat Amsterdammers zijn die hem kennen van Amsterdam Today, het eerste Engelstalige magazine van de hoofdstad. Of misschien nog van het restaurant Danny’s American Style op de Lijnbaansgracht , waarvan hij eigenaar en kok was. Sinds er een documentaire over hem is gemaakt onder de titel I love art heeft Gould definitief de status van Bekende Amsterdammer bereikt. Daniёl (of Dan of Danny) Gould is heel veel tegelijk: beeldend kunstenaar, schrijver, journalist, uitgever, kok, kunstverzamelaar. Om

te beginnen is hij Amerikaan. Hij spreekt geen Nederlands, hoewel hij het grootste deel van zijn leven hier heeft gewoond. Dat manco wijt hij aan een nogal radicale vorm van dyslexie. ,,Ik kan heel snel schrijven maar niet spellen.” Tot slot is hij ook een dakloze illegaal, een feit dat steeds meer zijn leven gaat beheersen. ,,Ik zit aan de grond”, zegt hij. ,,Deze maand heb ik een slaapplaats, maar ik heb geen idee waar ik volgende maand naar toe moet. Ik heb geen inkomen. Bij de premiѐre van I love art heb ik de aanwezigen om een bijdrage gevraagd. Daar heb ik twee maanden van geleefd. Ik heb medicijnen nodig, maar die kan ik niet betalen, eten komt eerst.” Tot nog toe heeft Gould steeds weer een slaapplek kunnen vinden door de welwillendheid van bekenden; daar komt echter een eind aan. ,,Ik heb alle gastvrijheid verbruikt.” Terug naar Amerika wil hij onder geen beding. ,,Ik verhonger nog liever in Amsterdam dan terug naar de VS.” Gould heeft zijn jeugd doorgebracht in ‘Motown’ Detroit. Vervolgens ging hij naar St. Louis, duizend kilometer naar het wes-

ten, om er American Studies te volgen aan de universiteit. Na zijn bachelor-diploma werd hij uitverkoren om meteen de promotiefase in te gaan, maar na twee jaar moest hij afhaken. Zijn derde kind was geboren en er moest brood op de plank komen. Gould overhandigt zijn CV dat hij altijd op zak heeft. Het is een hele lijst met indrukwekkende termen als international marketing manager, publisher en editor. Zo kwam hij in Amsterdam als sales manager voor Nederland van Da Capo Press, een bekende uitgever van kunstboeken. Na een tussenperiode in New York vestigde hij zich definitief in Amsterdam als medewerker van uitgeverij Sijthoff & Noordhoff. Hij nam zijn drie kinderen mee en ze gingen in de Bijlmer wonen. Gould en zijn kinderen vonden het prachtig. ,,I love Amsterdam.” Het werk hield echter op. Het restaurant en magazine Amsterdam Today kostten meer geld dan ze opleverden. Gould verloor zijn werkvergunning en werd illegaal. Hij wierp zich op zijn passie, kunst, zowel als collectioneur als producent. De neergang zette pas goed in toen

hij zijn woning uit moest. Noodgedwongen sloeg Gould alles wat hij had op in twee grote units van het bedrijf Allsafe in het Amsterdamse havengebied. Daar kon hij ook aan de slag als schilder en klusjesman. Met het zo verdiende geld betaalde hij de huur van de containers. Dat liep goed tot er een vete ontstond tussen hem en de directeur van Allsafe. Dat conflict leidde tot een ramp. Het telefoongesprek tussen de directeur en Gould is de meest dramatische scene in de documentaire I love art. ,, Ik heb je maanden lang proberen te bereiken omdat je een betaalachterstand hebt”, begint de directeur. ,,Hoezo?,” vraagt Gould, ,,mijn postbusnummer is nog altijd hetzelfde.” ,,Ik heb alles verkocht. Ik kreeg er niet eens veel voor”, vervolgt de directeur. Gould hangt op. Hij is niet het type dat gaat tieren en schelden, maar hij is kapot. Al zijn eigen kunstwerken, zijn verzameling, foto’s van vroeger, liefdesbrieven, allemaal weg. ,,Mijn leven is uitgewist.” Gould noemt deze aanslag een persoonlijke vendetta. Het is een geestelijke moord en bijna een fysieke. Gould krijgt een hartinfarct. ,,Ik rook niet,

drink matig, fiets heel veel en eet gezond. Hoe zou ik die hartaanval anders moeten verklaren dan door deze aanslag?” Gould is weer opgekrabbeld. Hij fietst weer alle openingen af en schrijft zijn 3D list. Ondertussen zoekt hij wanhopig naar een baantje. Hij is in voor alles, legaal of illegaal. Hij voelt zich niet verbitterd, alleen pissed off’. In I love art, zegt kunstenaar Fabrice, die hem op alle mogelijke manieren heeft geholpen, dat Gould nul-komma-nul realiteitsbesef heeft. Dat is niet helemaal waar. Gould beseft heel goed in welke toestand hij zit en doet reёle pogingen eruit te komen. Maar hij is wel op de eerste plaats kunstenaar, een conceptualist. Nog altijd heeft hij de hoop op een doorbraak niet opgegeven. Zijn laatste concept is de ’grootste eerste expositie van een kunstenaar ooit’ . Dertien galeries heeft hij zo gek gekregen mee te doen. ,,Het is een gimmick, een art joke”, verklaart Gould. ,,De bedoeling is in het Guinness Book of Records te komen. Marketing van kunst is mijn specialiteit. Je moet mensen ervan overtuigen dat iets kunst is en dan wordt het ook kunst.”

uit de buurt over zinnige vragen te laten nadenken. Op een gegeven moment vroegen mensen van het Koerdisch Centrum: ‘Kan je integreren met behoud van identiteit?’ Er kwamen toen zoveel gevoelens van discriminatie op tafel dat we er van schrokken. We realiseerden ons dat we een methode nodig hadden om op een respectvolle manier met dit soort gevoelens om te gaan. Ik heb toen contact gezocht met Jos Kessels van ‘Het Nieuwe Trivium’, hij heeft een Socratische methode ontwikkeld voor organisaties en bedrijven. Samen met Jos heb ik

toen een aangepaste Socratische methode ontwikkeld voor interculturele gesprekken.” Kort na de moord op Theo van Gogh veranderde de sfeer in wijken als Amsterdam Oud Zuid. Misschien kwam het door de invloed van de media, maar veel mensen in de buurt waren bang dat hun Arabische buren wel eens sympathiek tegenover moslimextremisten konden staan. En veel mensen van Marokkaanse komaf voelden zich op straat met argwaan bekeken Jongejan: ,,Hoe overwin je je angst? Door de ander te leren

kennen en te zien dat die niet zo verschillend is. Vooroordelen kan je wegnemen door kennis, door meer te weten over iemands religie en achtergrond.” Sindsdien is het aantal Socratische gespreksgroepen uitgebreid met verschillende Marokkaanse groepen, Joodse gemeenschappen, Surinaamse Nederlanders, Turkse zelforganisaties en sinds kort ook een Italiaanse groep. ,,Ik wil het eigenlijk niet meer hebben over een interculturele dialoog omdat je dan toch weer gaat praten over wij en zij. Wat we willen, is een vrije

ruimte creëren waarin mensen met een verschillende culturele achtergrond elkaar kunnen ontmoeten.” Naast de gespreksgroepen in Oud Zuid, Centrum en Geuzenveld gaat er binnenkort ook in Amstelveen een groep van start. De initiatieven worden financieel ondersteund door de stadsdelen. Socratische gesprekken worden sinds kort ook op basisscholen gevoerd. Jongejan: ,,Vooral Islamitische scholen grijpen de Socratische gesprekken aan als methode om kinderen meer zelfvertrouwen te geven en zich beter te le-

ren uitdrukken. De bedoeling is dat ze zelfstandig leren nadenken en elkaar leren begrijpen.” Op de vraag of het Socratische gesprek niet heel geschikt zou zijn voor de politiek, antwoordt Jongejan: ,,Jazeker! Luisteren naar je burger. Echt leren luisteren is nog niet zo simpel.” Wilt u deelnemen aan een Socratisch gesprek of wilt u gespreksleider worden, dan kunt u contact opnemen met Joke Jongejan 06 137 85 908 [email protected]

d

M U G m ag a zine

a u g u s t u s 2 009

K&c

13

Agenda Cultuur T/M 31 AUGUSTUS Gratis met de stadspasbon

Zie MUG magazine van juli voor een uitgebreid overzicht van de gratis culturele aanbiedingen van deze zomer. Onder andere: Artis, de filmtheaters, de Hermitage, Rembrandt Compleet in de Beurs, het Zuiderzeemuseum, film bij Pathé en Madame Tussauds. INFO Zie de juliaanbiedingen op www. stadspas.nl

VR 14 AUGUSTUS Ramayana in het Vondelpark

De Ramayana is een Indiaas epos dat bekend is in de hele Aziatische wereld. Het is het verhaal van de jonge prins Rama die wordt verbannen, en wiens vrouw wordt ontvoerd. Met hulp van de mytische vogel Jetayu en het apenleger van generaal Hanuman weet Rama zijn vrouw terug te krijgen. De Ramayana heeft een bijzondere vorm. Het is theater, dans, schimmenspel en muziek. De voorstelling bestaat uit twee delen. Het eerste speelt zich af in verschillende delen van het park, het tweede gedeelte in het Openluchttheater zelf. 20.30 uur Verzamelen bij het Filmmuseum / . uur In het Openluchttheater De voorstelling is een eigen productie van het Vondelpark Openluchttheater LOCATIE Vondelpark INFO www.openluchttheater.nl OPEN 20:30 TOEGANG gratis

2

1

T/M 16 AUGUSTUS De Parade

Voor kinderen en voor zwevers, voor theater- en muziekliefhebbers en voor flaneurs en nietsnutten. Allemaal kom je ze tegen in de zon, in het donker in de tent of in de blubber. Tip: ‘Goed fout, een ‘klucht zo fout als een deur’ van de Paradebeesten Van Houts en De Ket (10 - 15 aug). LOCATIE Martin Luther Kingpark, Amsteldijk INFO www.deparade.nl RESERVEREN 0900-25 25 255 OPEN zo - do 15:00 - 01:00, vr+ za - 02:00 TOEGANG 7,00 TOEGANG VOORSTELLINGEN 2,00 - 8,00

6 T/M 22 AUGUSTUS Pluk de Nacht

Pluk de Nacht is een ‘echt’ filmfestival. Snds  vertoont het onafhankelijke auteursfilms, animaties en documentaires die (nog) niet in de Nederlandse bioscoop te zien zijn. De openingsfilm is ‘Autumn Ball’, een fascinerende film, vol zwarte humor en zo deprimerend dat je erom kunt lachen. Ook is er een retrospectief van een van de grootste webkunstenaars van dit moment, Ze Frank. Zijn werk is ironisch, inventief en ontroerend tegelijk. Ze Frank vertoont op  aug zelf zijn kunsten.

1

1

K&c

a u g u s t u s 2009

Data:  t/m : Het Stenen Hoofd /  t/m : Studio K LOCATIE Het Stenen Hoofd en Studio K INFO www.plukdenacht.nl OPEN ca 21:30 TOEGANG gratis

15 T/M 23 AUGUSTUS Grachtenfestival

Het Amsterdamse Grachtenfestival is het jaarlijks terugkerende muziekfestival waarbij uitvoeringen van (klassieke) muziek op bijzondere locaties in de binnenstad van Amsterdam plaatsvinden. In de twaalfde editie trekt het festival naar de Plantagebuurt in het oostelijk deel van het centrum, met de Hermitage Amsterdam als festivalhart. De programmering van het Grachtenfestival in de Plantagebuurt wordt vervlochten met die van de binnenstad, de IJ-oevers en Amsterdam-Noord. Op de website kunt u ook een overzicht zien van alle gratis voorstellingen. LOCATIE Binnenstad Amsterdam INFO www. grachtenfestival.nl en 620 40 90 / 620 41 79 TIJD divers TOEGANG divers

19 T/M 22 AUGUSTUS Rialto in de openlucht

Rialto stelt ook deze zomer de wereldcinema centraal. Nieuw is dat het publiek de winnaar van de Rialto World Cinema Audience Award mag aanwijzen. Te zien zijn een lichthartige tragikomedie uit Uruguay, Gigante van Adrián Biniez; Machan van Uberto Pasolini, een speelfilmdebuut over een groep jonge mannen uit Sri Lanka. London River van Rachid Bouchareb speelt na de bomaanslagen in de Londens metro en Française van Souad El Bouhati over een jong meisje dat terugverhuist naar Marokko. Zaterdag na afloop een afterparty in Marokkaanse stijl in Rialto. LOCATIE Marie Heinekenplein INFO www.rialtofilm.nl en 6768700 AANVANG ca. 21:30 voorprogramma 19:00 TOEGANG gratis

VR 28 - 30 AUGUSTUS Uitmarkt

De Dam en de Nieuwmarkt fungeren als het hart van het festival. Op de Dam is vrijdagavond het openingsprogramma met onder meer Ruth Jacott, het Scapino Ballet Rotterdam en de musical Amandla! Mandela. Het Beursplein is tijdens de Uitmarkt een waar kinderparadijs en het jongerenprogramma The Remix vindt rond de Theaterschool aan de Jodenbreestraat plaats. De Hermitage doet uiteraard ook mee: openlucht bioscoop, klassieke concerten en moderne dans. De musea presenteren zich op een Museumeiland in de gracht van de Kloveniersburgwal. LOCATIE Binnenstad INFO www.uitmarkt.nl TOEGANG vrijwel gratis

Wegens zomerreces deze maand geen politieke agenda

IEDERE VR T/M 4 SEPTEMBER Sunsets Vondelpark

Iedere vrijdagavond na zonsondergang kunt u traditiegetrouw genieten van openluchtvoorstellingen op het lommerrijke bordes van het Filmmuseum in het Vondelpark. Een breed programma, waaronder filmklassiekers, documentaires en nieuwe arthousefilms. Kaartverkoop aan de kassa van het Filmmuseum. LOCATIE Filmmuseum, Vondelpark INFO www.filmmuseum.nl en 589 14 00 AANVANG ca. 22:00 TOEGANG 3,00

2 T/M 6 SEPTEMBER Sunsets Overhoeks

Voor de derde keer organiseert het Filmmuseum het openluchtfilmfestival Sunsets Overhoeks, de toekomstige locatie van het Filmmuseum. Vijf avonden lang kunnen bezoekers genieten van bijzondere films op een reusachtig scherm. Met een toefje glamour en een drankje bij de hand. Op het programma o.a. The Red Shoes en Les vacances de Monsieur Hulot. Op het festivalterrein is plaats voor ruim zevenhonderd bezoekers, waarvan  plaatsen overdekt. Het terrein is vanaf 19:30 open. LOCATIE Overhoeks, naast Shellgebouw in A’dam-Noord. INFO www.filmmuseum. nl/sunsets en 589 14 00 AANVANG 20:30. TOEGANG 3,00

T/M 20 SEPTEMBER De Best Verzorgde Boeken

Niet alleen de 33 Best Verzorgde Boeken van  zijn te zien, maar ook wordt stilgestaan bij vroegere jureringen en een selectie van  pre-Best Verzorgde Boeken uit vijf eeuwen boekdrukkunst. Speciale aandacht voor ‘gedroomde boeken’ die nooit gedrukt zijn, meestal om financiële redenen: ‘boeken die in de kiem gesmoord zijn’. LOCATIE Bijzondere Collecties UvA, Oude Turfmarkt 129 INFO www.bestverzorgdeboeken.nl AANVANG 10:00 - 17:00 ZA+ZO V.A. 13:00 TOEGANG gratis

2

T/M 20 SEPTEMBER Tolhuistuin

Ieder weekend open van  tot : Het terrein rond het Shellgebouw tegenover het Centraal Station. Met een zeer divers programma: Een houten dansvloer voor Danser à Deux, eten en drinken van De Eet-o-Theek, de Biologische Snackbar, de Vrouwenbazaar en Muller&Moerkerk. De Flash Mob Cinema, een camping voor kinderen die niet op vakantie gaan, een kunstkoopzondag, een podium in de open lucht. Met daarop een Senegalese Kniertje, dub van Bo Marley, rappers uit Noord met een hommage aan het Amsterdamse levenslied en Edgar Allen Poe. INFO www.tolhuistuin.nl

M U G m ag a zine

www.mugweb.nl

In samenwerking met uitgeverij Nieuw Amsterdam biedt MUG Magazine deze maand aan:

Chris Anderson's Free Hoe het nieuwe 'Gratis' de markt radicaal verandert

Met Free schreef Chris Anderson een onweerstaanbaar betoog waarin hij stelt dat bedrijven er in veel gevallen beter aan doen om hun producten of diensten gratis aan te bieden dan er geld voor te vragen. Voorwaarde is wel dat ze zich vooral op internethandel storten. ‘Gratis’ is niet alleen een promotionele stunt, maar ook een businessstrategie. Een strategie, waar minima wellicht hun voordeel mee kunnen doen. De kosten om zaken op internet te produceren en te verdelen zijn nihil. Of een website nu één bezoeker per dag heeft of een miljoen, de kosten blijven vrijwel gelijk. Dat betekent dat je nu kunt experimenteren door het één gratis weg te geven in de hoop het ander er door te kunnen verkopen. De traditionele economie kan op geen enkele manier wedijveren met de bandbreedte, de verwerkingssnelheid en de opslagruimte van internet. Chris Anderson laat in Free zien hoe je kunt concurreren met je concurrenten wanneer zij weggeven wat jij probeert te verkopen, en demonstreert hoe Gratis in het belang kan zijn van zowel consument als bedrijf. Free is een boek waarin de lezer zich opnieuw kan laven aan Andersons vernieuwende ideeën en dat ons leert wat out of the box thinking daadwerkelijk inhoudt.

Gratis luisterboek

Uitgeverij Nieuw Amsterdam laat zien hoe het werkt. mug-lezers kunnen Free via www.mugweb.nl aanschaffen, voor € 18,50 (plus € 1,95 verzendkosten), maar ze kunnen ook het Engelstalige luisterboek van Free gratis downloaden bij Luisterrijk. Het luisterboek is door Chris Anderson zelf ingesproken. Ga voor zowel de hardcopy tegen winkelprijs als het gratis luisterboek naar www.mugweb.nl. M U G m ag a zine

Is ook te zien in de Openbare Bibliotheek (OBA) op het Oosterdokseiland, op de vijfde etage bij het hobbyplein (mogelijk gemaakt door het Amsterdams Fonds voor de Kunsten en MUG Magazine). Empty your pocket werkt alleen met vrijwilligers. Om de integriteit van het project te waarborgen vraagt de fotograaf zonder van te voren een afspraak te maken of je wilt deelnemen aan het project. Je hoeft dan alleen je zakken te legen. Een tweede kans is niet mogelijk.

Niet alleen voordelige cd’s en dvd’s op www.mugweb.nl maar vanaf deze zomer ook boeken!

Henk Schifffmacher, Empty your pocket! Fotoproject mUgfotograaf george maas | www.fotonova.nl

d

eze afbeelding is gemaakt in de tattooshop van Henk Schiffmacher. ,,De foto’s die je ziet, komen niet uit mijn zak. Die liggen gewoon op tafel. Ze zijn van mijn kinderen. Ik ben er trots op. Eentje is een beetje lastig. Maar hij kan goed tatoeëren. Het valt me op dat anderen vaak heel weinig op zak hebben. Ik heb altijd al veel bij me gehad. Als kind zaten mijn zakken nog veel voller, met gedroogde kikkers, haarballen en koeienogen. Ik ben gewoon een

chaotisch type. Hier in de tattooshop zwerft ook altijd van alles rond. Bovendien heb ik de eigenschap dat ik van alles in mijn zak stop. Ik kom dan ook vaak met andermans spulletjes thuis. De conclusie die je zou kunnen trekken uit de inhoud van mijn broekzakken is misschien dat ik à la minute zou kunnen vertrekken. Daarom is mijn portemonnee ook zo dik. Hij zit vol met creditcards, autopapieren, Ausweis... de nood-

gedwongen bullshit. De losse papiertjes die je ziet, vormen mijn agenda. Ik heb altijd papiertjes in mijn zak, om aantekeningen op te maken. Verder heb ik mijn sleutels bij me, van de auto en van mijn huis. De dobbelstenen die je ziet, horen bij een oude sleutelhanger. Ik heb verder niets met gokken, maar dices zijn dingen die je vaak terugziet in tatoeages. Om die reden ligt de shop vol met sleutelhangers. Verder heb ik geld op zak. Dat

Zuidamerikaanse geld, daarmee heeft Pablo Escobar hier nog eens afgerekend. Grapje. Het is heel oud geld waarvan ik me afvraag of het nog wel van toepassing is. Het heeft vast ergens in de shop gehangen. Zo’n peso is ook geen spectaculair bedrag. Wel heb ik nog €250 bij me. Ik heb niets met de bank, ben een cash-mens. Mijn lijfspreuk is ‘In God we trust, everybody else pays cash’. Michiel Wetzer a u g u s t u s 2 009

K&c

1

Gang van zaken

SOCIAAL RAADSLIEDEN

JACQUES PEETERS

De postmarkt

Bij het begin van een schooljaar In september beginnen de scholen weer, dit brengt altijd veel vragen met zich mee wat betreft de kosten voor uw schoolgaande kinderen. Op welke voorzieningen kunt u als ouder met schoolgaande kinderen aanspraak maken? Scholierenvergoeding Voor ouders van leerlingen tot 18 jaar heeft de Gemeente Amsterdam een scholierenvergoeding in het leven geroepen. Deze vergoeding kan worden toegekend aan ouders in Amsterdam die een inkomen hebben op bijstandsniveau of een schuldsaneringstraject volgen. Voor het schooljaar 2009-2010 kunt u tot uiterlijk 1 juni 2010 een aanvraag indienen bij Dienst Werk en Inkomen. Tegemoetkoming ouders Deze voorziening wordt dit jaar flink gewijzigd. Deze wijzigingen zult u als ouder ook gaan merken, niet zozeer financieel, maar zeker wel praktisch gezien. Als uw kind op het voorgezet onderwijs zit, kon u als ouder tot afgelopen jaar een tegemoetkoming ouders ontvangen van de ib-Groep.

Dit jaar verandert de tegemoetkoming die u als ouder kon ontvangen voor uw schoolgaande kind. Per 1 januari 2010 zal de Belastingdienst het Kindgebonden Budget voor kinderen van 12 tot 18 jaar verhogen, wat aan de andere kant betekent dat de tegemoetkoming ouders van de ibGroep zal worden verlaagd. Omdat deze wetswijziging ingaat per 1 januari 2010 geldt dit schooljaar als een ‘overgangsjaar’, wat inhoudt dat u dit jaar nog geld kunt krijgen van de IB-Groep én van de Belastingdienst. Welke veranderingen voor u van toepassing zijn hangen af van het soort school dat uw kind bezoekt. Gaat uw kind naar het regulier voortgezet onderwijs, of de middelbare school vmbo, havo of vwo, dan verdwijnt de tegemoetkoming ouders van de ib-groep helemaal. U kunt dan dus nog enkel het Kindgebonden Budget aanvragen bij de Belastingdienst. Gaat uw kind naar mbo, vavo of particulier voortgezet onderwijs, dan bestaat de tegemoetkoming ouders nog wél, maar hiervoor geldt dan bovenstaande nieuwe regeling, wat betekent dat deze is verlaagd. U kunt in dit geval de tegemoetkoming ouders aanvragen

bij de ib-groep en daarnaast kunt u het Kindgebonden Budget aanvragen bij Belastingdienst. Let er op dat u de tegemoetkoming ouders elk schooljaar opnieuw moet aanvragen bij de ib-groep! Vergoeding voor schoolboeken voor leerlingen in het voortgezet onderwijs Sinds vorig schooljaar worden de schoolboeken in het voortgezet onderwijs betaald door de overheid en zijn dus voor u gratis. De overheid en de scholen regelen dit onderling, waardoor de vergoeding is komen te vervallen. Dit geldt enkel voor het reguliere voortgezet onderwijs. Voor mbo, vavo of particulier voortgezet onderwijs geldt dit niet en moet u dus nog wel betalen voor de boeken, hiervoor blijft de tegemoetkoming ouders nog wel bestaan. Wilt u meer weten over deze, of overige voorzieningen, dan kunt u zich altijd wenden tot de Sociaal Raadslieden in uw buurt. Caroline de Jong Sociaal raadsvrouw st. MaDi ZO

JURIDISCH LOKET

De valkuilen van (ver)huren Stel je kunt de hypotheek niet meer betalen en je bent genoodzaakt je huis te verhuren. Wat zijn dan de valkuilen? En wat zijn ook al weer je rechten als huurder? Verhuren is niet geheel risicoloos. Verhuurders (maar ook huurders)die vooraf geen advies inwinnen, komen vaak bedrogen uit. Hieronder volgen alvast een paar tips: Het eerste waar je als aspirant verhuurder op moet letten is de vraag of er een huurbeding in de hypotheekakte is opgenomen. Volgens dat beding is het zonder voorafgaande toestemming van de hypotheeknemer (bank) niet toegestaan te verhuren. In verhuurde staat is de woning immers gemiddeld 40% minder waard. Als je toch verhuurt, kan de bank de huurder er zonder probleem uitzetten, waardoor je tevens contractbreuk pleegt jegens de huurder. Ongeacht een huurbeding is het oplet-

Juridisch Loket

tel. 0900-8020 (10ct per minuut) iedere werkdag 9:00 - 17:00 Bezoekadres Vijzelgracht 21-25 website: www.hetjl.nl

1

o Pinie

a u g u s t u s 2009

ten geblazen wanneer je een tijdelijke huurovereenkomst aangaat. Na afloop van de huurtermijn mag de huurder volgens de Nederlandse huurbeschermingsregels blijven zitten tenzij je vooraf hebt afgesproken dat je er zelf in gaat wonen na afloop van de termijn of als een eerdere huurder terugkomt. Het is daarom aan te raden je huis te verhuren aan mensen die zeker na verloop van tijd uit zichzelf weg gaan. Het kan hierbij om een huurovereenkomst voor bepaalde of onbepaalde tijd gaan. Bedenk dus bij verkoop van je huis dat de kopers bereid moeten zijn te wachten tot de huurders gereed zijn te vertrekken. Huurders, let op bij een contract voor bepaalde tijd. Als je besluit de woning eerder te verlaten, ben je verplicht de huur te blijven betalen tot het einde van de huurtermijn, tenzij je een acceptabele vervanger vindt. Na die termijn kan je wel opzeggen ook

Sociaal Raadslieden

Centrum 1e Laurierdwarsstr. 6 St Antoniebreestr. 32-46 Kleine Wittenburgerstr. 1 Haarlemmerstr. 132/136 tel. 557 33 33 ZuidoostHoofdvestiging Kempering 100B, tel. 314 16 18

al is de huur bijvoorbeeld met een jaar verlengd. Wees ook op je hoede bij een huis dat meer dan een jaar leegstaat en dat tijdelijk verhuurd wordt met een vergunning van b&w op grond van de leegstandswet. De minimale periode is 6 maanden en de maximale 2 jaar, telkens te verlengen met een jaar tot maximaal 5 jaar. In dit geval geldt de huurbescherming niet. Ten slotte geldt de huurbescherming ook niet voor huur die van korte duur is. Er valt te denken aan de huur voor vakantiedoeleinden van bijvoorbeeld enkele weken of een maand van mensen die elders hun hoofdverblijf hebben. Huren en verhuren, het kan dé oplossing zijn, maar zorg er voor dat je goed op de hoogte bent van je rechten en plichten. Juridisch Loket Afra Kwak

Noord Volendammerweg 51B Hagedoornplein 1B Tuindorp Oostzaan Aldebaranplein 2C Banne Buiksloot Botterstraat 185B tel. (cliënten): 435 45 55 website: www.sociaalraadslieden.nl

En opeens was daar die vraag. ,,Meneer, u bent toch van de Mug en u schrijft toch over werk en reintegratie en dergelijke?” De vragensteller ging verder. ,,Nou, u schrijft dat re-integratie geen werk oplevert. Ik ben het met u eens dat praten over werk bij een re-integratieburo geen arbeidsplaatsen creërt en daardoor weggegooid geld is. Maar waarom steekt de overheid dan miljarden in zo’n nutteloos project.” Ik had op dat moment nog geen pasklaar antwoord. In de brievenbus vond ik echter een folder, waarin een postbestelbedrijf vroeg om parttime postbestellers. Het baantje was ideaal voor studenten, huisvrouwen en dergelijke op zoek naar een bijverdienste. Ja, het kan verkeren. Postbesteller, ooit een baan met aanzien, verworden tot bijverdienste.Als postbode was je vroeger in dienst van het overheidsbedrijf ptt. Natuurlijk een doorn in het oog van al die vrije markt-denkers. En aangezien de toenmalige ptt een overheidsbedrijf was, waren de nadelen daarvan ook zo gevonden. Kortom, tijd voor privatisering van de postmarkt. Eerst voor de grotere poststukken. Concurrenten werden toegelaten op de postmarkt. Concurrenten echter, die nog niet in het bezit waren van een distributiesysteem. Maar geen nood. Hele groepen werklozen, werkzaam in de werkfabrieken van re-integratiebedrijven sorteerden dozen en enveloppen voor allerlei postbedrijven, veelal met mooie Duitse namen. Dit alles onder het mom van werkervaring opdoen. Tegen deze gratis arbeidskrachten kon en kan de opvolger van de ptt, de tnt, natuurlijk niet opboksen met vaste werknemers met een goed caoloon in dienst. Dus ook hier zien we tegenwoordig steeds meer parttime medewerkers en dergelijke. Natuurlijk vindt tnt dat verschrikkelijk. Het wrange is echter dat tnt een plek verwierf op de Duitse postmarkt. Maar daar meteen ging roepen dat ze niet konden concurreren met de Deutsche Post, omdat die minimumsalarissen uitbetaalde. Erg he! Natuurlijk is de overheid geen gekke Henkie en gooit ze geen miljarden over de brug. Werklozen die je inzet op een traject onder het mom van werkervaring opdoen. Maar die eigenlijk misbruikt worden om werknemers onder druk te zetten, zodat ze akkoord gaan met een lager loon en slechtere arbeidsomstandigheden. Uiteindelijk bespaar je belastingcenten. En geef je particuliere aandeelhouders een goed rendement op hun aandelen. En dat je als werknemer van de post nauwelijks kan rondkomen en dat de post soms uren onbeheerd op straat staat. Ach, een kniesoor die daar op let. Een die bovendien niks begrijpt van de moderne tijd. Jacques Peeters, Werklozen Belangen Vereniging M U G m ag a zine

INGEZONDEN

Dode mus

rutger groot Wassink: 'We moeten nu aan de slag.' Foto: Ingrid de Groot

Mensen aan het werk voor Pantar kregen in juli een merkwaardig bericht. Een brief bijgevoegd bij de salarisspecificatie meldde verheugd dat de resultaten bij Pantar afgelopen jaar zo goed waren dat ze zelfs geld over hadden gehouden. De brief eindigt ermee dat ze dit resultaat graag willen delen met iedereen die hieraan heeft meegewerkt, in de vorm van een eenmalig extraatje van een paar tientjes. Na inspectie van de salarisspecificatie bleken die paar tientjes er niet bij te zijn opgeteld. Doordat de brief was meegestuurd in dezelfde envelop als de persoonlijke salarisspecificatie van alle Pantarmedewerkers dacht natuurlijk iedereen dat die ook aan hem/haar gericht was. Uit de aanhef werd pas duidelijk dat deze brief eigenlijk bestemd was voor de interne medewerkes van Pantar zelf. Het ICT systeem bij Pantar werkt kennelijk zo slecht dat er geen apart bestand voor interne medewerkers gemaakt kan worden. De brief was dus eigenlijk niet voor alle medewerkers bestemd. Zo werden de ‘gewone’ medewerkers van Pantar blij gemaakt met de spreekwoordelijke dode mus en werd bovendien de suggesstie gewekt dat het kennelijk niet aan hun inspanningen te danken was dat Pantar zo goed draaide. M. Ottens, Amsterdam

Twee dingen Aan dat nieuwe formaat moet ik wel even wennen, wat is-ie groot geworden. Eerlijk gezegd, beviel het oude me beter. Dan 'Empty your pocket', pagina 15. Waarom moest dat nou zo nodig Engels zijn? Was 'Leeg je zakken' niet net zo'n aardige naam geweest, bovendien voor iedereen begrijpelijk. Ik stuur een kopie van dit bericht naar de Stichting Nederlands, die in Nederland onder Nederlanders het Nederlands boven het Engels stelt. Overigens vind ik de MUG net zo leesbaar als voorheen, laat dat gezegd zijn. Nettie Roes, Amsterdam M U G m ag a zine

Betoog Positieverbetering jongeren De crisis slaat keihard toe, onder vijftig-plussers én jongeren, en dan vooral onder allochtone jongeren. Zo waarschuwt Rutger Groot Wassink, FNV-beleidsadviseur arbeidsmarktbeleid.

Voor ‘Betoog’ nodigt MUG iedere maand een schrijver uit om zijn of haar mening over een actueel onderwerp te geven.

A

msterdam hield in april een echte ‘arbeidsmarkttop’, georganiseerd door het Platform Arbeidsmarkt en Onderwijs. Tal van bobo’s waren opgetrommeld om hun licht over de crisis te laten schijnen. Want dat het niet goed gaat, is duidelijk. De crisis heeft gevolgen voor iedereen; sommige groepen zijn zelfs meer de pineut dan anderen. Om precies te zijn: ouderen en jongeren. Alleen al in Amsterdam zullen volgend jaar 10.000 jongeren werkloos worden, zo berekende het SEO Economisch Onderzoek (www.seo.nl). De jeugdwerkloosheid loopt snel op, nu al naar 9,2 procent landelijk. Dat zijn 78.000 jongeren. Gebrek aan werk vertaalt zich ook in een tekort van 150.000 stageplaatsen, waardoor ook scholieren klem komen te zitten. Zo blijkt uit een persbericht van het Colo (de landelijke koepel van centra voor beroepsonderwijs). Dat zal zijn weerslag vinden op voortijdige schooluitval en latere werkloosheid. Van oudsher een punt van zorg in de hoofdstad. Het is om tal van redenen zaak jongeren die hun werk verliezen of niet direct een baan vinden, fit te houden voor de arbeidsmarkt. We weten dat door de vergrijzing straks weer een tekort aan arbeidskrachten zal ontstaan. Jongeren zijn dus al heel snel weer hard nodig. Ook daarom moeten jongeren betrokken blijven bij de arbeidsmarkt, via scholing of werk. Als je langer dan een half jaar zonder onderwijs of werk zit, loop je blijvende schade op. Bezig zijn en betrokken blijven is het motto. Amsterdam moet alles op alles zetten om de huidige jeugdwerkloosheid te bestrijden. En die aanpak moet ook tot doel hebben structurele achterstanden weg te werken.

Het kabinetsplan ter bestrijding van de crisis zet al in op het terugdringen van de jeugdwerkloosheid. Daarin ontbreekt het echter aan aandacht voor de meest kwetsbare groep, de allochtone jongeren. De werkloosheid onder deze groep was voor de crisis al relatief hoog. In vergelijking met de autochtone beroepsbevolking zit iemand van Turkse of Marokkaanse afkomst drie keer zo vaak zonder werk. Allochtonen werken vaker in een flexibel dienstverband en vaker in conjunctuurgevoelige sectoren. Zij hebben een grotere kans om door de crisis te worden geraakt. Ik vind dat de gemeente Amsterdam dat niet toe mag staan. De crisis moet een extra reden zijn om goed naar de positie van deze kwetsbare groep te kijken, al was het maar om problemen in de toekomst te voorkomen. Behalve de economische crisis liggen er vooral structurele oorzaken ten grondslag aan de slechte arbeidsmarktpositie van allochtone jongeren. Als we kijken naar opleidingsniveau, dan scoren deze jongeren nog altijd lager dan hun autochtone leeftijdsgenoten. Voortijdige schooluitval komt nog steeds te veel voor en zo zijn er nog wel wat zaken aan te stippen. De startpositie van allochtone jongeren moet dus beter worden. Dat kan door de inzet van werkbegeleiders, stageprojecten, het wegwerken van taalachterstand, extra aandacht voor sociale vaardigheden en ga zo maar door. De oplossingen voor de structurele knelpunten zijn al vaak bedacht, maar er is tot nu toe te weinig mee gedaan. Op het moment dat de oplossingen op papier stonden, trok de economie weer aan en daalde de werkloosheid ook onder allochtone jongeren. Daarmee werd het voorgestelde beleid feitelijk

overbodig verklaard. Het ging immers goed, al was het maar ‘ietsje’ beter. De crisis confronteert ons weer met de harde werkelijkheid. Allochtone jongeren zullen zeker profiteren van de plannen om de jeugdwerkloosheid de komende tijd aan te pakken. Maar wordt daarmee hun slechtere arbeidsmarktpositie fundamenteel verbeterd? Nee, natuurlijk niet. Om dat te bereiken moet er veel meer gebeuren. Ik vind dat we deze achterstand juist nu moeten inlopen. Ik ben er van overtuigd dat het een bijdrage kan leveren aan het verminderen van de polarisatie in Nederland. Nu en in de toekomst. Verbetering van de positie van allochtone jongeren zou wat mij betreft deel moeten uitmaken van de wijkaanpak. Vergeet al die gezellige buurtbarbecues en zet meer dan nu in op het activeren en aan het werk helpen van jongeren. Of zorg dat ze doorleren, dat kan ook. De gemeente Amsterdam moet het versterken van de positie van allochtone jongeren nu tot speerpunt maken. Waarom zou je niet tijdelijk het schoolgeld verlagen of een aanvulling op de studiebeurs geven als een jongere doorleert. Desnoods sluit je een contract dat bij het niet halen van het diploma het bedrag om door te leren in een lening wordt omgezet. Zet maar projecten op waarmee je nieuw werk maakt. Laat jongeren de openbare ruimte of woningen in bijvoorbeeld Nieuw West opknappen. Dan kunnen ze geld verdienen en tegelijkertijd een vak leren. Geef die jongeren scholing in een sector die met personeelstekort kampt, met een baangarantie. Doe iets! Laten we nu niet wachten op de volgende crisis voordat we wat gaan doen. We moeten nu aan de slag. a u g u s t u s 2 009

o Pin ie

1

met korting naar de voetbalclub of gratis sportkleding. het kan allemaal, als je als ouder de weg maar weet. Foto: Johan Koopman

Sporten hoeft niet duur te zijn amsterdamse regelingen voor kinderen op een rijtje MarJan ten Broeke MarceL schor Sporten is gezond maar ook duur. een op de vijf kinderen doet niet mee, omdat er thuis geen geld is. er zijn potjes waar minima een beroep op kunnen doen.

d

e gemeente wil dat ook kinderen uit minimagezinnen sporten. Kortingen en speciale fondsen moeten de financiële drempel wegnemen. Soms moet je als ouder de weg weten. Er zijn regelingen, waar ouders zelf aanspraak op kunnen maken. Er zijn ook fondsen, waar ouders alleen via school of een hulpverlener een beroep op kunnen doen én er zijn regelingen, waar je als ouder buiten staat.

Zelf aanvragen: Scholierenvergoeding

Voor schoolgaande Amsterdamse kinderen van 4 tot 18 jaar, uit gezinnen met een minimuminkomen, is er de Scholierenvergoeding. Die is €225 per kind per jaar. Kinderen in het voortgezet onderwijs en mbo hebben recht op €400. Ouders mogen dit geld besteden aan het lidmaatschap van een sportvereniging of aan sportkleding. Om in aanmerking te komen, ligt de inkomensgrens voor een gezin op €20 per jaar. Voor alleenstaanden €18.996. Ouders met een minimum inkomen kunnen voor een aanvraagformulier terecht bij dwi: 346 36 84 of www.dwi.amsterdam.nl M U G m ag a zine

Zelf aanvragen: Stadspas

Amsterdamse huishoudens met een minimuminkomen hebben recht op de Stadspas. Deze is ook geldig voor kinderen van 3 tot 12 jaar. Met de Stadspas kunnen zij met korting naar de meeste zwembaden in Amsterdam. Enkele sportverenigingen geven een speciale Stadspas-korting voor jongeren. In de schoolvakanties ontvangen kinderen uit minimagezinnen bovendien bonnen waarmee ze gratis naar de meeste Amsterdamse zwembaden kunnen. Meer informatie: www.stadspas.nl

School of arts: Jeugdsportfonds

Deze particuliere stichting regelt dat kinderen van 4 tot 18 jaar van minimaouders in groepsverband kunnen sporten. De bijdrage is maximaal € 225 per kind per jaar, voor maximaal één sport. Dit geldt voor meerdere kinderen uit één gezin. Verschil met de Scholierenvergoeding is dat ouders niet zelf een aanvraag kunnen indienen. Dat kan alleen via bijvoorbeeld een leerkracht of huisarts. Er wordt geen geld aan de ouders uitgekeerd. Dat komt rechtstreeks op de rekening van de sportvereniging en als het om vergoeding van sportkleding gaat, op de rekening van de winkel. Meer informatie: www.jeugdsportfonds.nl

Basisschool regelt: Jippie

Jeugdsport In Beweging, kortweg Jippie, is voor alle basisschoolkinderen vanaf groep drie. Om ze kennis te laten maken met verschillende sporten organiseert Jippie gratis kennismakingslessen op scholen, voor maximaal drie verschillende sporten per schooljaar. Ruim de helft van de Amsterdamse basisscholen doet mee. De kinderen maken in twee of

drie gymlessen kennis met een sport, onder leiding van een professionele trainer. Daarna kunnen ze, gratis, tien tot twaalf keer een sport beoefenen. Hiervoor worden sportverenigingen in de buurt ingeschakeld. Informeer op school of bij de Dienst Maatschappelijke Ontwikkeling (dmo): 251 82 10 (www.dmo.amsterdam.nl/sport)

Basisschool regelt: Jump-in

In sommige wijken is speciaal voor kinderen tussen de 4 en 12 jaar Jump-in opgezet. Het doel is om door bewegen en verstandig eten overgewicht te voorkomen. Jump-in is actief op een aantal scholen in De Baarsjes, Bos en Lommer, Geuzenveld-Slotermeer, Noord, Osdorp en Slotervaart. Volgend jaar komen er stadsdelen bij, waaronder Zuidoost. Onder schooltijd laten ervaren trainers de kinderen met verschillende sporten kennismaken. Na schooltijd kunnen zij gratis of tegen lage kosten sporten. Jongeren met een motorische- of bewegingsachterstand krijgen extra gymlessen. Met voorlichtingsbijeenkomsten over voeding worden ouders actief bij het programma van Jump-in betrokken. Meer informatie op school of bij dmo: 251 80 00 of www.jump-in.nl

VO-school regelt: Topscore

Topscore wil zo veel mogelijk kinderen, tussen de 12 en 18 jaar met sport kennis laten maken. De gemeente zorgt er samen met de deelnemende Topscore-scholen voor dat jongeren na schooltijd kunnen trainen, in een locatie op of vlakbij school. Ze kunnen zich na een eerste kennismaking tijdens de gymles voor een sport inschrijven. Deelnemers krijgen wekelijks training, spelen toernooien, bezoeken wedstrijden en strijden aan

het eind van Topscore-seizoen om het Amsterdams Scholenkampioenschap tijdens de Topscore Finals. Sportverenigingen presenteren zich. Jongeren die naar een sportvereniging willen doorstromen en wier ouders weinig geld hebben, kunnen aanspraak maken op het Jeugdsportfonds voor een bijdrage in de contributie en de sportkleding (zie stukje hierboven). Informeer bij de gymleraar of de school aan Topscore meedoet. Meer informatie bij dmo: 251 80 00 of op www.topscore.amsterdam.nl

Automatisch: xxxs voor alle jongeren

Voor jongeren van 12 tot en met 18 jaar is er de xxxs-kaart. Alle jongeren krijgt deze automatisch toegestuurd. Zij krijgen hiermee korting op een aantal sportactiviteiten, of kunnen daar gratis aan meedoen. Als de ouders een Stadspas hebben, krijgen hun kinderen van 12-18 jaar een xxxs-kaart mét Stadspaslogo. Ze kunnen dan van dezelfde kortingen gebruik maken als hun ouders en jongere broertjes en zusjes. Ze krijgen alleen geen kortingsbonnen voor de vakanties. Meer informatie:www.xxxs.nl

Amstelveen: Amstelveenpas

Ook Amstelveen heeft een stadspas: de Amstelveenpas. Met deze gratis pas kunnen kinderen van 2 tot 18 jaar, uit minimagezinnen, korting krijgen op tal van sportactiviteiten. Meer informatie bij de gemeente Amstelveen: 540 49 11 of op www.amstelveen.nl (ga naar 'werk & inkomen' en vervolgens naar 'voorzieningen minima') Bovenstaande gegevens zijn gecheckt maar MUG neemt geen verantwoordelijkheid voor mogelijke wijzigingen of onvolkomenheden. a u g u s t u s i 2 009

ach t er g r o n d

19

orinta poserend (onder) en tijdens een oefenpartij in de ring. Foto's: Ingrid de Groot

Orinta van der Zee is in de ring keihard B

MarceL schor

ze behoort tot de wereldtop van het vrouwenkickboksen. hard in de ring maar zachtmoedig daarbuiten begon orinta van der zee op haar achtste met kickboksen. drie, vier keer per jaar staat ze een wedstrijd te boksen. Vuisten, ellebogen, knieën en benen zijn haar wapens. Berucht is de haarlemse professional om haar harde klappen en ‘low kicks'. M U G m ag a zine

ehalve in de ring is Orinta (24 jaar, 1,74 meter) ook op Hyves te vinden: brunette, lang loshangend haar en een gebronsde huid. Je zou zeggen niets bijzonders, daar heb je er dertien van in een dozijn op de vriendensite. Niets is minder waar, want een vrouwelijke kickbokser is een zeldzaamheid. Kickboksen is een mannenwereld. Op het grootse kickbokstoernooi, de K1, zijn vrouwen niet eens welkom. ,,Alleen voor mijn sport zou ik een man willen zijn. Dameswedstrijden worden zwaar ondergewaardeerd”, vertelt Orinta tijdens een prettig gesprek in Vos Gym, hartje Amsterdam. Als er weer een wedstrijd voor de deur staat, neemt de spanning toe. Twee maanden daarvoor is Orinta zes dagen per week op de sportschool te vinden. Als warming up beukt ze voor elke oefenpartij een bokszak beurs. In de ring deelt ze op commando van haar sparringpartner en coach leverstoten uit, geeft ze linker en rechtertrappen, klappen en stoten. Iedere aanval gaat gepaard met kreten: ‘hoj-hoj, moj-moj’. Ze oefent zes tot acht rondes, van elk drie minuten. Coach Monsef Bennour zegt dat Orinta alle kickbokstechnieken beheerst. Ze geeft harde klappen, alleen haar stoten kunnen nog iets krachtiger. ,,Ik ben leergierig en blijf opzuigen van anderen. Zo blijf ik groeien.” Afgelopen maart streed ze in het Bijlmersportpark tijdens het Beatdowngala in de A-klasse tot 63,5 kg vijf keer drie minuten tegen Rachida Hilali. Orinta won op punten en is daarmee

titelhoudster van de umc Contender. ,,Ik win liever op knock out dan op punten.” In de ring is Orinta fanatiek en beleeft ze het gevecht in een roes. ,,Ik ga de ring in om mijn tegenstandster pijn te doen en te slopen. Gewoon winnen op ‘low kicks’. Blijven hakken tot ze niet meer op haar benen kan staan. Als ik een rake klap incasseer, zal ik er tien teruggeven. Je hebt in de ring geen gedachtes. Het lijkt of je niet meer op aarde bent.” Tijdens het gesprek bekijkt Orinta een foto waarop ze tijdens het Beatdowngala een rake stoot krijgt. ,,Daar raak ik geïrriteerd van”, zegt ze terwijl ze de foto weg legt. ,,Er komt veel emotie bij mijn sport kijken.” Trainer en voormalig wereldkampioen Ivan Hippolyte, de baas van Vos Gym, en viervoudig K1-wereldkampioen Ernesto Hoost zijn haar steun en toeverlaat. ,,Ik heb dagelijks contact met Ivan. Hij haalt het beste in me naar boven. Als ik een moeilijke dag heb, geeft hij me een zetje in de goede richting. En dan ga ik ervoor, geen gezeik. Ernesto is mijn vertrouwenspersoon. Als ik advies nodig heb, kan ik bij hem terecht.” Inmiddels heeft Orinta zeven partijen in de hoogste klasse gevochten, waarvan zes gewonnen. Graag zou ze een keer uitkomen tegen de nummer één van de wereld, de Utrechtse Germaine de Randamie. Voor Orinta is de legendarische Lucia Rijker haar grote voorbeeld. ,,Ze was een monster waar je tegen op kijkt, die je adoreert.’’ Ondanks alle overwinningen heeft het kickboksen Orinta op straat niet

weerbaarder gemaakt. ,,Ik ga echt niet ’s nachts alleen buiten lopen. Kickboksen heeft zijn eigen regels, dat ligt op straat anders. Als je dat niet begrijpt, ben je naïef en heb je weinig levenservaring. Kickbokser of niet, niemand is onoverwinnelijk. Als iemand een mes trekt, kan ik wel in een vechthouding springen maar ik denk dat ik hard wegloop.” In tegenstelling tot haar mannelijke collega’s in de A-klasse kan Orinta niet leven van maximaal vier wedstrijden en toernooien per jaar. Ze combineert daarom haar sportcarrière met parttime baliewerk bij de sportschool. Ze heeft ook een sponsor die partijen voor haar regelt en zorgt voor al het materiaal. De vrijgezelle kickbokster woont nog thuis bij haar moeder: ,,Mijn sport is goed te combineren met een privéleven omdat ik vaak lange periodes vrij ben. Een vriendje kan dus prima. Maar als hij me beperkingen gaat opleggen, kan hij opzouten want kickboksen is het belangrijkste in mijn leven.” Na haar sportcarrière wil Orinta sociaal pedagogische hulpverlening of pedagogiek gaan studeren. ,,Dat zou mooi aansluiten op mijn diploma sociaal pedagogisch werker. Het lijkt me leuk om jongeren bij te staan. Maar op dit moment is een vervolgstudie niet met professioneel kickboksen te combineren.” Tijdens een oefensessie voor de foto gaat ze door haar enkel. De fotograaf suggereert dat Orinta misschien even moet stoppen. Nee dus, ze trekt gewoon een enkelbandage aan, want er moeten goede foto’s gemaakt worden. Het typeert haar wilskracht, ze gaat altijd door. a u g u s t u s 2 009

SP o r t

21

KLERENZOOI

Roze zijden oorbellen en knalrode jeans In de rubriek ‘Klerenzooi’ wordt elke maand gekeken hoe je je voor weinig geld leuk kunt kleden. Maxine de Jong(20) studeert Media en Informatie Management aan de Hogeschool van Amsterdam. „Hoewel ik af en toe gewoon in mijn trainingsbroek en sneakers naar college ga, besteed ik meestal wel de nodige aandacht aan mijn kleding”, zegt Maxine de Jong. „En nu ik stage loop op het Media Park in Hilversum zie je mij toch wel iets vaker met een colbertje aan. Gelukkig is het bij de zender Tijdsbeeld Media wel zo dat je er niet super zakelijk hoeft uit te zien. Dus als ik mijn dag niet heb komt het echt wel eens voor dat ik daar rondloop in een spijkerbroek en een wijde trui.” Naast haar studie werkt de Jong parttime in een kledingzaak. „Na mijn eindexamen heb ik een jaartje in Engeland gestudeerd”, zegt de Jong. „Voordat ik daarheen ging had ik al een tijdje in deze winkel gewerkt. En nu ik in Amsterdam studeer, werk ik er weer. Het heeft mijn

KOOPWIJZER

MUG geeft elke maand consumententips. Oftewel, hoe voorkom je dat je wordt uitgekleed, als je toch al niet veel te besteden hebt. Een gemak voor de instelling die ze gebruikt: 0900-nummers. De bellende consument krijgt de ergernis over lange wachttijden, ongewenste muziekjes en een hoge rekening. Geheel machteloos is de opbeller echter niet. ,,Een ogenblik geduld alstublieft, u wordt zo snel mogelijk doorverbonden.” Iedereen die telefoneert, kent het verschijnsel. Niet zelden begint een dergelijk nummer met 0900. Andere nummers die voorkomen zijn 0906, 0909 of 18. Met uitzondering van mobiele bellers zijn 0800-nummers daarentegen gratis. Een van de grootste ergernissen van de beller betreft de prijs van het gesprek. Sommige bedrijven schrikken niet terug voor 70 cent per minuut. Niet bellen is niet altijd een optie, want soms is een geschil met een bedrijf of instantie alleen op te lossen door het bellen M U G m ag a zine

kijk op mode wel beïnvloed, maar ik heb er vooral geleerd om veel selectiever te kopen. In het begin was het allemaal nieuw en spannend, je ziet opeens heel veel kleding. Ik ging toen ook veel kopen. Maar na een tijdje kwam ik er achter dat ik een hoop kleding niet of nauwelijks droeg. Voordat ik nu iets koop, denk ik wel twee keer na en kijk ik ook even in de kast of ik het toevallig niet al heb hangen.” Zoals veel studenten woont de Jong in een studentenhuis. Behalve dat dit gezellig is, levert het ook een aantal voordelen op. De Jong: „Ik woon met zes meisjes in een studentenhuis. Als er een feestje is, wordt er heel wat kleding uitgewisseld. Ik hoef dus eigenlijk nooit te shoppen want er is altijd wel een huisgenootje die iets in de kast heeft hangen. Je leert ontzettend creatief te zijn als student, omdat je nu eenmaal weinig te besteden hebt. De rode broek die ik nu draag komt van H&M. Mijn huisgenootje kwam er mee thuis. Ze had hem voor 9 euro gekocht in de uitverkoop. Ik ben toen ook naar H&M gegaan en gelukkig hadden ze hem nog in mijn maat. Wat handig is van deze broek is dat hij lang is. Ik ben zelf nogal lang, dus broeken zijn vaak te kort voor mij. Eenmaal in de winkel liep ik ook tegen dit witte shirt aan, altijd handig. Ook heel geschikt voor onder een zwart colbertje bijvoorbeeld. Dat vind ik trouwens een kledingstuk dat iedereen in de

kast moet hebben hangen: je kunt er alle kanten mee op. Als je er een nette blouse onder draagt, kun je er mee naar je werk en als je uitgaat, staat het prima boven jeans. Het roze vestje komt uit de kledingzaak waar ik werk. Dat is best een dure winkel, maar ze hebben wel een goede uitverkoop. Ik doe ook altijd veel met sieraden en accessoires. Het horloge heb ik een keer voor mijn verjaardag gehad en het armbandje met de steentjes was van mijn oma. Ze had het zelf op haar verjaardag gekregen. Maar ze vond het niet mooi omdat er allemaal heiligen op de steentjes staan. Dat vond ik nu juist wel leuk, dus heeft ze het aan mij gegeven…” • Broek:€9,00 H&M, Kalverstraat • Shirt: €5,00 H&M, Kalverstraat • Armband: €7,50 Country Style Fashion, Koningsplein • Oorbellen: €6,50 Accesssorize, Leidsestraat • Vestje: €15,00 Steppin Out, Beethovenstraat • Pumps:€5,00 Albert Cuyp tekst: Thea Golverdingen foto’s: fotonova.nl

Nieuwe wapens tegen -terreur met een 0900-nummer. Als consument wordt je dan dus dubbel gestraft. Het product of de geleverde dienst functioneert niet en om het op te lossen mag je een duur telefoonnummer bellen. Vanaf 1 juli 2009 is een nieuwe regeling van kracht die de beller meer mogelijkheden geeft. De consument mag de betaling van een deel van de telefoonrekening opschorten als hij denkt dat het bedrag niet klopt. De kwestie kan hij voorleggen aan de Geschillencommissie Informatiedienstaanbieders. De opta (Onafhankelijke Post en Telefonie Autoriteit) houdt toezicht of aanbieders hierbij zijn aangesloten. Een wellicht betere methode om de 0900-terreur te bestrijden is de nummers te omzeilen. Je kunt simpelweg het normale, tiencijferige telefoonnummer van een bedrijf of instantie bellen. Op het internet zwerven lijsten rond van duizenden telefoonnummers, geschikt op thema of alfabet. Bel je de instelling via dit nummer, dan betaal je het gewone lokale of buitenregionale tarief.

Dat lijkt te mooi om waar te zijn en die vlieger gaat dan ook niet altijd op. Niet alleen zijn de alternatieve telefoonnummers soms niet actueel en kost het een reeks van doorverbindingen voordat de juiste persoon aan het woord komt. Zeker bij buitenregionale gesprekken kan het dan duurder worden dan het 0900-nummer. Eerst bepalen

dus wat het 0900-tarief is, voordat je naar het gewone nummer belt. Woordvoerder Cynthia Heijne van de opta: ,,Een ander nummer bellen mag natuurlijk altijd. Ik denk wel dat veel bedrijven en instellingen hun klantencontacten op het 0900-nummer hebben ingesteld. Het kan dan 80 cent per minuut kosten, maar als het twee minuten

duurt, dan ben je misschien goedkoper uit dan tien minuten aan de lijn hangen.” Een lijst van alternatieve telefoonnummers staat op onze webplaats www.mugweb.nl. Tekst: Martin Brandwagt Foto: Remco Visser a u g u s t u s 2 009

Ser V i ce

23