Ik t rok een st re e p ; t ot hi er, nooi t g a i k verd e r d a n h i e r. Toen i k v erd er g i n g t rok i k een ni e u we s tre e p , en nog een st re e p . D e zon sc heen en ov er al zag i k m e n s e n , ha a st i g en er n s ti g , en i ed ereen t ro k e e n s tre e p i ed ereen g i ng v e rd e r.
Intos Jaarverslag 2012
2
Inhoudsopgave Voorwoord
4
Algemeen
6
Missie, visie, scope Verslag IWGM Verslag Ondernemingsraad
Arbeidsontwikkeling
10
Sociaal verslag
16
INTOS Commercieel
28
Financieel verslag
32
Bijlagen
38
Colofon
43
Arbeidsontwikkeling Detacheringen/Begeleid werken WSW
Personeelsbestand Wachtlijst WSW (Her-)indicatieprocedure Begeleidingsteam Scholing en vorming Ziekteverzuim KAM: Kwaliteit, ARBO, Milieu
Productie Groen Facilitair
Personeel Omzet en kosten Rijksvergoeding en Gemeentelijke bedragen Investeringen Tabellen
Organigram, verklaring afkortingen
3
Voorwoord Eigen grenzen verleggen!
“Mensen aan de onderkant van de arbeidsmarkt door middel van scholing en/of bemiddeling weer voldoening in zijn of haar leven geven. Dat is voor mij de essentie van arbeidsontwikkeling. En dat begint heel simpel: met het ontwikkelen van sociale vaardigheden als op tijd opstaan en op tijd komen. En zo telkens een stap verder. Kijkend naar de mogelijkheden en het (h)erkennen van grenzen. In de bijna 15 jaar dat ik nu in dit werkveld bezig ben, heb ik veel zien veranderen. Zijn de grenzen verlegd. Andere opvattingen over werk en over het deelnemen aan de maatschappij deden intrede. INTOS veranderde van productiebedrijf naar arbeidsontwikkelbedrijf. Maar toch altijd met een gelijkblijvende essentie: de mens als uniek vertrekpunt. Ik ben er dan ook heel trots op als ik zie dat wij, ook het afgelopen jaar, samen in staat zijn geweest om tegen minimale kosten, het schip op koers te houden.
4
Ondanks de huidige conjunctuur die zorgt voor de nodige druk op de ketel en de veranderingen in het maatschappelijke werkveld. Niets is mooier als iemand die eerst vol scepsis bij ons binnenkomt, na een paar maanden vraagt, mag ik niet bij jullie blijven werken? Dat hij/zij op tijd komt en een stoel bijschuift voor iemand anders. Dat degene betrokken is bij wat ‘ie doet en waardering geeft en ontvangt van een ander. Iedereen die dat mogelijk maakt en eraan heeft bijgedragen, wil ik daarvoor heel hartelijk danken: allereerst iedereen bij INTOS, maar ook onze private opdrachtgevers en de gemeenten Gennep, Mook en Middelaar in het bijzonder. 2012 was een feestelijk jaar, een bewogen jaar, een bijzonder jaar, een memorabel jaar en mijn laatste volledige boekjaar als directeur/bestuurder van Stichting INTOS. Een periode waar ik met heel veel dankbaarheid op terugkijk. Ik zet een streep, maar ga verder en verleg mijn eigen grenzen. Net zoals INTOS; HET arbeidsontwikkelbedrijf van noordelijk Noord-Limburg.” Wim le Clercq Directeur/Bestuurder Stichting INTOS
5
Algemeen Geen enkele organisatie kan het doen zonder een duidelijk doel voor ogen en een visie. Daarom staan die twee elementen – missie en visie – centraal en aan de basis van alles wat we doen. Maar tegelijk moeten we ons natuurlijk aan de ‘spelregels’ houden. Hoewel die combinatie vaak een uitdaging vormt, gaan we daar als INTOS integer en succesvol mee om. Zo gaan we ook uiterst zorgvuldig om met de noodzakelijke verslagleggingen.
Onze missie
Mensen met een ernstige verstandelijke, psychische, lichamelijke en/of sociaaleconomische beperking duurzaam ondersteunen bij het werken in en deelnemen aan de (lokale) samenleving. Dat is de missie van INTOS. Duurzaam door een sluitende aanpak, de inzet van ondersteunende instrumenten en een gerichte ondersteuning van individuele, sociale- en arbeidsvaardigheden.
Onze visie
Vanuit de ‘community living’-gedachte zet INTOS zich in voor een zo regulier mogelijke plaatsing van mensen met een ernstige verstandelijke, psychische, lichamelijke en/of sociaaleconomische beperking. INTOS omvat het werkgebied van de gemeenten Gennep, Mook en Middelaar. Bovendien
6
maken we gebruik van de diensten van 57 WSW-medewerkers met én zonder dienstverband, die allen hun belangrijke bijdrage leveren aan het uiteindelijke resultaat van INTOS.
Scope ISO (ISO 9001:2008)
Ons managementsysteem is door Bureau Veritas Certification Nederland B.V. tegen het licht gehouden en uiteindelijk geheel in overeenstemming met de eisen van de norm bevonden. De norm die luidt: ’Ten behoeve van personen met een afstand tot de arbeidsmarkt. Het opzetten en uitvoeren van (re-)integratie- en detacheringsprojecten, het creëren van (beschermde) arbeidsplaatsen en zorg dragen hiervoor, het begeleiden naar een (beschermde) arbeidsplaats en zorg dragen hiervoor.’
7
Verslag Intergemeentelijke Werkvoorziening Gennep, Mook en Middelaar (IWGM)
De samenstelling van het Algemeen Bestuur en het Dagelijks Bestuur IWGM is: E.H.C. Vandermeulen (ook DB) Voorzitter I.D.A.M. Voncken H.W.M. van den Bogaert W.F.J. Meij (ook DB) L.M.J. Barten W.J. le Clercq Bestuurder INTOS B. Hulskotte secretaris Het Dagelijks Bestuur vergaderde tien maal, het Algemeen Bestuur vier maal. De volgende punten kwamen aan de orde: • Financiële structuur gemeenten – IWGM INTOS • Jaarrekening 2012 Stichting INTOS • Jaarrekening GR-IWGM 2012/accountantscontrole • Jaarverslag INTOS • Controleprotocol 2012 • Rapport KplusV • Statutenwijziging Stichting INTOS • Facturering exploitatietekort regiogemeenten • Begroting IWGM 2013 • Advies project MT AB-besluit
8
Verslag Ondernemingsraad
De OR bestaat op dit moment uit zes leden. De heer Aoujil heeft dit jaar zijn lidmaatschap neergelegd. De OR is naarstig opzoek naar een nieuw lid, maar tot op heden is dit niet gelukt. Doordat er verschillende zaken in de WSW gaan veranderen, is mevrouw Miep Bos (Coaching Bureau) gevraagd om de OR te begeleiden en te adviseren. Ook is mevrouw Bos bij de OR-vergaderingen aanwezig. De OR heeft een brief gestuurd naar de directie van INTOS en de IWGM betreffende de opvolging van de directeur van INTOS. De OR dient in dit proces betrokken te worden.
Adviesaanvragen
Er zijn adviesaanvragen ontvangen en gehonoreerd in het kader van werkzaamheden vrijwilligers en RVT en feestdagen 2013.
Instemmingsaanvragen
Er zijn instemmingsaanvragen ontvangen voor: • Wijzigingen woon- werkverkeer • Revisie functieboek WSW productieafdeling • Vakantie en RVT uren tijdens ziekte. Ook deze aanvragen zijn positief beoordeeld. De samenwerking met het MT en de bestuurder van INTOS verloopt goed en prettig. De OR heeft een open dialoog met het bestuur van INTOS. Gerard Arts Secretaris OR INTOS
9
Arbeidsontwikkeling Arbeidsontwikkeling
In 2012 is de nieuwe afdeling arbeidsontwikkeling van start gegaan. Er wordt zoveel mogelijk inhoud gegeven aan het uitgangspunt om arbeidsontwikkeling voor iedere klant of werknemer centraal te stellen. De dienstverlening van de organisatie is daar op ingericht. Bij de uitvoering van de taken op het terrein van arbeidsontwikkeling is de missie leidend. Deze missie is: “Met arbeidsontwikkeling biedt INTOS als mensgerichte organisatie passend werk aan mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt en bevordert hun ontwikkeling naar arbeid.” De inrichting van onze organisatie is gericht op arbeidsontwikkeling en bemiddeling naar de arbeidsmarkt, waarbij wij uitgaan van een sluitende aanpak van inactief naar actief. Bij voorkeur in regulier werk, anders via leerwerkplekken of op vrijwilligersplekken bij instellingen of andere maatschappelijk nuttige activiteiten. Inactiviteit is geen optie. Vanuit de vraag van de arbeidsmarkt naar competent en gekwalificeerd personeel ontwikkelt INTOS de talenten van mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt zodat deze aansluiten op de vraag.
10
De doelgroep
De afdeling Arbeidsontwikkeling heeft dienstverlening verricht ten behoeve van de volgende klantgroepen; WSW-ers die (op termijn) in aanmerking komen voor detachering, van binnen naar buiten, WWB-ers, WW-ers, Wajongers, en reclasseringstrajecten. De diensten van INTOS worden ingekocht door de gemeenten Mook en Middelaar, Bergen en Gennep, het UWV WERK-bedrijf en de reclassering.
Europees Sociaal Fonds (ESF)
In 2012 verwees de gemeente Gennep extra veel klanten door naar de afdeling Arbeidsontwikkeling in het kader van een ESF-project. De resultaten van de deelnemers aan ESF-projecten zijn niet apart weergegeven, maar vormen onderdeel van deze rapportage. Over de resultaten van het ESF-project is apart gerapporteerd door de gemeente Gennep. Het ESF-project loopt door in 2013.
11
Reïntegratietrajecten
Hierna volgt een overzicht van de uitgevoerde reïntegratietrajecten in 2012 met een toelichting op de ingezette dienstverlening.
Tabel 1 Reintegratietrajecten in 2012 Soort reïntegratietraject
Aantal
AWBZ
2
Bedrijfstrajecten
17
Begeleid werken
11
Begeleiding WSW aanvraag
15
Detachering
48
ESF trajecten
186
Gesubsidieerd dienstverband
2
Herindicatie
67
Inkoop werkplek
4
Nazorg
2
Ondergrens procedure
5
Onderzoeken
22
POP Trajectplan
41
Reclassering
5
Sociale activering UWV
13
Trainingen/ opleidingen
142
UWV ziektewet preventie
1
Wachtlijstbeheer
65
Diagnose
Een groot deel van de klanten die in aanmerking komen voor dienstverlening kunnen niet direct bemiddeld worden naar de arbeidsmarkt. Dat betekent dat er nader onderzoek gedaan moet gaan worden naar de situatie van de klant. INTOS werkt met verschillende methodieken, waaronder de methodiek MELBA en AVEM om naar de klant te kunnen kijken vanuit verschillende objectieve invalshoeken. Het werken met diagnose instrumenten stelt de consulenten in staat om methodisch te werken. 12
Training
INTOS werk met een trainingsprogramma. Dit moet gezien worden in samenhang met de ontwikkeling van een werkmethodiek. De trainingen zorgen er voor dat de klanten een vast aanbod krijgen van leermiddelen bedoeld om de klant beter in positie te brengen. De trainingen hebben twee niveaus, eerste training is bedoeld voor klanten met grote afstand tot de arbeidsmarkt en of participatie, de tweede training is bedoeld voor klanten met kansen op de arbeidsmarkt. Bij de eerste training staan de werknemersvaardigheden centraal, bij de tweede training staat de arbeidsmarkt centraal. Naast het verder doorontwikkelen van deze trainingen is het de ambitie van Arbeidsontwikkeling om twee vakgerichte modules aan te bieden. Deze modules (bv. de opleiding persoonlijke hygiëne, schoonmaakopleiding) worden uitgevoerd door INTOS zelf al dan niet in samenwerking met een professionele organisatie.
Tabel 2 Trainingen/opleidingen in 2012 Trainingen/Opleidingen
Aantal
Excel
19
Computervaardigheden training
17
Sollicitatietraining (incl. jobhunttraining)
46
Losse jobhunttraining
36
Individueel ingekochte opleiding
1
Citaverde groenopleiding niveau 1, 2, 3
10
Schoonmaakopleiding niveau 1
14
Werknemersvaardigheden
4
Bemiddeld naar regulier werk
Arbeidsontwikkeling is bedoeld om klanten dichtbij de arbeidsmarkt te brengen en zoveel als mogelijk te bemiddelen naar de reguliere arbeidsmarkt. Ook in 2012 zijn er klanten bemiddeld naar regulier werk.
13
Bieden van leer- werkplekken
We streven er naar om zoveel mogelijk, het liefst alle, klanten zo snel mogelijk na de start van hun traject werk (met behoud van uitkering) aan te bieden. Het aanbieden van werk is een belangrijke stap in het traject van een klant. Door de klant te zien werken, te begeleiden en te coachen kunnen we de kansen op de arbeidsmarkt goed inschatten, de afstand tot de arbeidsmarkt verkleinen en er direct voor zorgen dat een klant participeert. We bieden werk aan in een brede omgeving. Dat wil zeggen dat klanten werkzaamheden verrichten op allerlei verschillende plekken. In 2012 zijn de mensen via INTOS werkzaam in de schoonmaak, straatwerk, groen, verkeersborden wassen, naai-atelier, inpakwerkzaamheden, gras maaien, winkelwerkzaamheden, horeca, et cetera. INTOS heeft in 2012 bij SCA een opdracht aangenomen die onder aansturing en binnen de muren van INTOS wordt uitgevoerd. Deze werkzaamheden zijn ideaal als leer-werk plek. De afgelopen periode zijn dan ook verschillende klanten via deze werkplek weer in het arbeidsritme gekomen.
Detacheringen/Begeleid werken WSW Detacheringen
Medewerk(st)ers van INTOS kunnen worden gedetacheerd bij diverse inleners in de regio. Hierbij moet worden gedacht aan o.a. overheid- en zorginstellingen, maar ook aan het midden- en klein bedrijf. Veelal zijn dit inleners welke maatschappelijk verantwoord ondernemen hoog in het vaandel hebben staan. INTOS heeft de afgelopen jaren ingezet op groei van het aantal medewerkers die via detacheringen werken . In 2012 is het aantal individuele detacheringen nauwelijks gegroeid, daarentegen is het aantal klanten via een groepsdetachering van 0 naar 12 gegaan.
14
Groepsdetachering
Het speerpunt in de beweging van binnen naar buiten ligt vooral op het Werken Op Locatie (WOL) en groepsdetachering. Dit is het werken in groepsverband onder begeleiding van INTOS-professionals op locatie van derden. INTOS kent inmiddels WOL-werkzaamheden in het Groen, Grijs, Facilitair en Industrie. Daarnaast is INTOS in 2012 gestart met het werken in groepsdetachering. Werken in groepsverband met begeleiding vanuit professionele, reguliere organisaties met medewerkers van INTOS.
Begeleid werken
Vanaf 2011 krijgen medewerkers met een advies begeleid werken voorrang op de wachtlijst. Dit heeft betekend dat er twee personen direct vanaf de wachtlijst in een begeleid werken baan zijn geplaatst. Bij begeleid werken neemt een werkgever de WSW kandidaat in dienst en ontvangt afhankelijk van de loonwaarde een loonkostensubsidie. Dit is de laatste stap die een WSW- medewerker kan bewandelen voordat hij regulier uitstroomt. In 2012 is één WSW-kandidaat uit de WSW uitgestroomd naar reguliere arbeid.
Detacheringen/Begeleid werken WSW Soort werk
Aantal
Begeleid werk
10
Detachering
36
Groepsdetachering
12
Totaal
58
15
Sociaal verslag De afdeling Personeel en Organisatie (P&O) houdt zich bezig met het totale mensproces en is mede verantwoordelijk voor de organisatieontwikkeling. We adviseren het managementteam ten aanzien hiervan en implementeren de meest passende structuren. Ook zijn we belast met de uitvoering van het personeelsmanagement in de ruimste zin van het woord. Denk hierbij aan zaken als personeelsbeheer, het verzorgen van managementrapportages, beleidsadvisering, wachtlijstbeheer, her-indicaties, rechtspositieregelingen, ziekteverzuim (o.a. Wet Verbetering Poortwachter), lief en leed, alsmede scholing en diagnostiek. In het jaar 2012 is wederom de complete WSW-populatie van INTOS ‘doorgelicht’ door middel van de ‘werkladderscan’. Uit deze scan is opnieuw gebleken dat INTOS een buitenbeentje is in WSW-land. Onze populatie is gemiddeld zwakker, ouder en anderszins arbeidsgehandicapt dan die van onze collega SW-organisaties. Een groot deel van het personeelsbestand van INTOS mag niet in staat worden geacht om door te stromen naar een plaatsing buiten de beschutte setting van het werkbedrijf. Uit genoemde scan wordt bij herhaling geconstateerd dat de begeleidingsbehoefte van een aantal oudere WSW-werknemers met een verstandelijke beperking dusdanig hoog is, dat deze de ondergrenscriteria van de WSW overstijgt. 16
Dit vraagt om een zorgvuldige herbezinning over de positie van de betrokken medewerkers. Veel inspanningen zijn verricht om deze ‘ondergrenzers’ op een verantwoorde wijze naar een meer passende vorm van dagbesteding te motiveren. De resultaten zijn best bemoedigend, maar de mogelijkheden zijn tegelijk beperkt omdat er objectief sprake moet zijn van duurzame arbeidsongeschiktheid. Dit blijkt in de uitvoeringspraktijk moeilijk aantoonbaar. Daarom is INTOS in het verslagjaar gestart met een ‘tussenafdeling’. Deze afdeling gaat zich richten op de groep welke vanwege de indicatiecriteria niet terug kunnen stromen, maar door hun arbeidsbeperkingen ook niet meer volledig inzetbaar zijn. Op deze wijze kan aan hen toch passende arbeid en begeleiding worden geboden. Inmiddels heeft het UWV het mogelijk gemaakt zogenoemde ‘ondergrensindicaties’ voor de oude doelgroep WSW (dienstverband < 1998) aan te vragen mits dit op vrijwillige basis en met medewerking van de desbetreffende medewerker en/of diens wettelijke vertegenwoordiger plaatsvindt. In 2012 leverden we als afdeling een forse bijdrage aan de voorbereidingen voor een zogenaamde shared service center. Dit beoogt een verregaande samenwerking tussen de afdelingen FEZ en P&O met als doel om de dienstverlening te optimaliseren. In 2012 is de afdeling P&O gestart met de voorbereidingen voor de implementatie van een nieuwe werkladderscan. Deze scan wordt geïntegreerd in het cliëntvolgsysteem en wordt gecombineerd met het zogenaamde werkplekopleiden (WPO). Hiermee wordt de positie van INTOS als arbeidsontwikkelbedrijf aanmerkelijk verbeterd. 17
Tenslotte waren we - naast de organisatie van de jaarlijkse jubileumviering -, ook betrokken bij de voorbereidingen en de presentatie van het boek “Dat kunnen wij beter.“ Dit is uitgebracht ter gelegenheid van het 50-jarig bestaan van INTOS.
Personeelsbestand
Het WSW-personeelsbestand omvatte op 31 december 2012 in totaal 306 personen. Vanaf 2009 wordt een taakstelling per individuele gemeente vastgesteld. De taakstelling voor de gemeente Gennep was bepaald op 206,0 SE’s, waarvan gemiddeld 10,51 SE’s werkzaam waren bij een andere WSW-organisatie. Gemiddeld zijn er bij INTOS over 2012 195,74 SE’s gerealiseerd. Daarmee kwam de totale realisatie van Gennep op 206,25. Voor het jaar 2013 is de taakstelling vastgesteld op 211,47 SE’s waardoor de zeer kleine overrealisatie geen problemen voor de toekomst oplevert. De gemeente Mook en Middelaar kreeg voor het jaar 2012 een taakstelling toegewezen van 36,37 SE’s, waarvan per 31-12-2012, 24,16 SE’s bij INTOS en 8,78 SE’s elders werkzaam zijn. Gemiddeld gerealiseerd over 2012 zijn 32,61 SE’s. De onderrealisatie is deels te verklaren door de gescheiden WSW-administratie (de elders geplaatsten door de gemeente Mook en de bij INTOS geplaatsten door INTOS, waardoor een zuivere en nauwkeurige afstemming werd bemoeilijkt. Vanaf eind 2012 is deze situatie op adequate wijze aangepast waardoor in de toekomst nauwkeuriger (d.w.z. conform de taakstelling) kan worden geplaatst. De taakstelling voor 2013 gaat voor Mook 34,19 SE’s bedragen, waardoor de onderrealisatie wel bijdraagt aan het anticiperen op de dalende tendens voor Mook. Door gewijzigde pensioenleeftijden kent Mook gedurende de komende jaren niet of nauwelijks uitstroom, waardoor het gevaar voor toekomstige overrealisatie bij het volledig benutten van de plaatsingsruimte reëel zou zijn. Vanuit de tien zogenoemde ‘buitengemeenten’ (gemeenten die niet onder de Gemeenschappelijke Regeling Gennep, Mook en Middelaar vallen) is gemiddeld 54,91 SE’s (61 personen) over 2012 gerealiseerd.
18
In het verslagjaar kwamen vijf nieuwe WSW-medewerkers de gelederen van INTOS versterken. WSW Medewerkers
In dienst per 31-12-2011 WSW Medewerkers
In dienst per 31-12-2012
Industrieel
Detacheringen/WOL (volledig)
Begeleid Werken
Totaal
245
68
9
322
Industrieel
Detacheringen/WOL (volledig)
Begeleid Werken
Totaal
231
66
9
306
De 306 WSW-medewerkers zijn verdeeld over de volgende handicapcategorieën: matig: 254 (272)* ernstig: 52 (50)* * tussen haakjes het jaar 2011
De WSW-medewerkers verdeeld naar handicap Handicapcode
Personen
%
Lichamelijk gehandicapt
54
17,7
Licht verstandelijk beperkt
81
26,5
Matig verstandelijk beperkt
93
30,4
Matig psychisch gehandicapt
64
20,9
Ernstig psychisch gehandicapt
1
0,3
13
4,2
Overigen gehandicapt (visueel, motorisch etc.)
INTOS ervaart een langzame, maar gestage daling van het aantal verstandelijk gehandicapte WSW-medewerkers ten gunste van een instroom van personen met een psychische- of lichamelijk beperking. In toenemende mate zien wij ook medewerkers met een combinatie van beperkingen (b.v. psychisch en verstandelijk/zwakbegaafd).
19
In het jaar 2012 verlieten 18 personen met een WSW-dienstverband het bedrijf: • 1 medewerker i.v.m. 2 jaar arbeidsongeschikt; • 6 medewerkers namen op eigen verzoek ontslag; • 2 medewerkers maakten gebruik van de zgn. VOP-regeling (vervroegde uittreding); • 5 medewerkers zijn met pensioen gegaan; • 1 medewerker wegens afloop overeenkomst bepaalde tijd; • 2 medewerkers zijn overleden; • 1 medewerker overige redenen. Bij de Stichting INTOS hadden ultimo 31 december 2012, 36 personen (32,06 FTE’s) een dienstverband. Via INTOS Overige Activiteiten B.V. hadden drie voormalige WIW-medewerkers in het jaar 2012 een vast dienstverband bij INTOS. Gedurende het jaar 2012 is door overlijden van een medewerker, pensionering van een medewerker en middels een ontslagaanvraag voor een medewerker het aantal oud-WIW’ers verminderd tot nihil.
Werkladderscan populatie per 31-12-2012 Werkladderscan WSW-populatie 31-12-201
Personen
Test en training
0
Intern geplaatst
233
Werken op locatie (WOL)
36
Extern in groep (Werken op locatie/WOL)
0
Extern individueel
28
Regulier/ begeleid werken Totaal
Wachtlijst WSW
9 306
INTOS verzorgt voor de gemeenten Gennep en Mook het administratief en juridisch beheer van de WSW-wachtlijsten. Desgevraagd verzorgt INTOS voor deze gemeenten ook activerende begeleiding van wachtlijstkandidaten. 20
Aanmeldingen WSW Wachtlijst 2012
Voor Gennep zijn er 27 aanmeldingen voor de WSW Wachtlijst in 2012, voor Mook zijn dit er 4.
Wachtlijstbeheer
Als gevolg van doorverwijzingen vanuit het ESF-cliënten, is de wachtlijst van de gemeente Gennep gegroeid. Een aantal ESF-cliënten bleek zodanig arbeidsbelemmerd dat gesubsidieerde arbeid de meest geëigende oplossing biedt. Ook de wachtlijst van Mook kent een lichte groei. Mogelijk speelt ook de huidige arbeidsmarktsituatie een rol.
Overzicht wachtlijst 31 december 2012
Aantal
Wachtlijst Gennep
42
Wachtlijst Gennep Begeleid Werken
13
Wachtlijst Mook
5
Wachtlijst Mook Begeleid Werken
0
(Her-)indicatieprocedure
De (her)indicaties voor de Wet Sociale Werkvoorziening worden verzorgd door de UWV-Werkbedrijven in Nijmegen (inwoners gemeente Mook) en Venlo (inwoners gemeente Gennep). INTOS heeft echter wel een zeer belangrijke rol in het aanleveren van informatie welke voor de (her)-indicatie van belang kan zijn. Aantal
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
Indicaties
27
16
13
12
23
39
31
Herindicaties
41
46
27
24
25 met 7 ondergrens
43 met 0 ondergrens
37 met 3 ondergrens
21
Begeleidingsteam
De toegenomen diversiteit en complexiteit van onze doelgroepen uit zowel WSW, WWB en UWV-trajecten, de hogere eisen vanuit het (her)indicatieproces, alsmede het belang van het behalen van duurzame trajectresultaten, leiden tot een grotere aandacht voor het begeleidingsproces van onze werknemers. Hierdoor wordt de inbreng van het Begeleidingsteam uitgebreider en belangrijker. Dit multidisciplinaire team komt gemiddeld eens per vier weken bij elkaar. Het bestaat uit het hoofd P&O, de behandelend re-integratieconsulent van INTOS, de bedrijfsverpleegkundige/bedrijfsmaatschappelijk werker en, ad hoc en voor zover noodzakelijk, een vertegenwoordiger van de te bespreken medewerker en diens werkleiding. Steeds vaker schuiven ook consulenten/klantmanagers van de gemeenten, vertegenwoordigers van begeleidingsorganisaties zoals MEE en Dichterbij, verslavingszorg, schuldhulpverlening e.a. aan bij deze periodieke bijeenkomsten. Ze praten over zaken als aanpassing van de werktijden, werkplek, werktempo en werkplekbegeleiding. Daarnaast komt het belang van een goed evenwicht tussen de driehoek wonen, werken en vrije tijd steeds vaker aan bod. Binnen het kader van in-, door- en uitstroom worden de individuele mogelijkheden besproken. Uitermate delicaat is de behandeling van de ‘ondergrenzers’. Vaak oudere WSW-medewerkers met een verstandelijke beperking, die jarenlang hun beste krachten aan INTOS gaven, maar nu niet meer aan de minimale criteria van de WSW kunnen voldoen. Een uitstroomtraject vraagt om een professionele aanpak en uiteraard een zeer zorgvuldige onderbouwing.
Scholing en vorming
Omdat scholing en vorming strategische middelen zijn voor de organisatie om de ontwikkeling, door- en uitstroommogelijkheden van de medewerkers én re-integratie van cliënten te bevorderen, heeft INTOS een progressief opleidings- en trainingsbeleid.
22
INTOS manifesteert zich steeds nadrukkelijker als een arbeidsontwikkelbedrijf voor personen met een grote afstand tot de arbeidsmarkt. Na een zorgvuldige intake en diagnose wordt middels individuele trajectbegeleiding gewerkt aan het verwerven van algemene werknemersvaardigheden en –competenties en daar waar mogelijk ook aan vakvaardigheden (beroepscompetenties). De leerstijl wordt veelal gekenmerkt door praktijkleren en is vooral gericht op het verkrijgen van startkwalificaties. Vroeger werden opleidingen meestal ingekocht bij de WSW branchevereniging. Tegenwoordig proberen we een betere aansluiting te krijgen met de reguliere arbeidsmarkt en zijn de contacten met de regionale ROC’s geïntensiveerd. We zien steeds vaker dat in het kader van re-integratietrajecten zogenaamde BBL-opleidingen (eventueel in aangepaste vorm) worden gevolgd. Om diverse redenen bleek het ook belangrijk om ‘in company’ trainingen te kunnen verzorgen. Hiervoor is in 2011 een eigen klaslokaal ingericht, compleet met een tiental computers. Middel het ‘train de trainer’-principe zijn enkele re-integratieconsulenten opgeleid tot ‘docent’, zodat INTOS nu in staat is om zowel klassikaal als door middel van e-learning opleidingen te verzorgen. Belangrijk zijn ook de sollicitatietrainingen welke door INTOS worden verzorgd. Scholing is ook een belangrijke voorwaarde voor een verantwoorde bedrijfsvoering en een voorwaarde om aan vigerende kwaliteitseisen (ISO en GMP) te voldoen. INTOS is gecertificeerd re-integratiebedrijf en de borging hiervan vereist continue (bij)scholing van onze medewerkers, reintegratieconsulenten en leidinggevenden. De procedures voor opleiding en training zijn inmiddels opgenomen in het kwaliteitmanagementsysteem (KMS). Medewerkers in begeleidende en ondersteunende functies hebben in het verslagjaar generieke en individuele scholing gevolgd, toegespitst op ontwikkelingsgericht werken (o.a. Melba, IDA en INTOS oriënteert zich momenteel op het zgn. werkplekopleiden (WPO)) en vakgerichte verdieping. Extra aandacht in verband met het laatste ging uit naar de afdelingen Facilitair 23
en Groen. Onderkenning van het belang van veiligheid en gezondheid wordt onderstreept door de trainingen voor EHBO, VCA en BHV. Als erkend leerbedrijf ( Zorg en Welzijn, Administratie, Facilitair en Groen ) met een aantal gecertificeerde praktijkopleiders in dienst heeft INTOS regelmatig leerlingen van de ROC’s en het VMBO te gast, omdat we het tot onze taak rekenen kansarme (jonge) mensen uit de regio de gelegenheid te bieden om vaardigheden op te doen of kennis te laten maken met de diverse facetten van het werken in een bedrijfsmatige omgeving. Gelet op haar specifieke karakter en doelstelling ontvangt INTOS jaarlijks ook een aanzienlijk aantal stagiaires uit het VSO-onderwijs.
Ziekteverzuim
INTOS steekt landelijk gezien nog steeds gunstig af ten opzichte van de collega Wsw-bedrijven. We hebben een gemiddeld verzuimpercentage van 9,2% (10,3% in 2011), terwijl de benchmark hier een percentage van 13,7% (14,3% in 2011) tegenover zet. Er is in Nederland slechts één WSW-organisatie met een lager verzuimpercentage dan INTOS. Het relatief lage verzuim is vooral toe te schrijven aan het grote aantal werknemers met een verstandelijke beperking, hoewel ook bij hen het verzuim toeneemt door de vergrijzing en de gevolgen van vermaatschappelijking. Dat INTOS in het verslagjaar een lager percentage telt dan in het voorgaande jaar is niet zozeer het gevolg van een “gezondere” populatie of een strakker verzuimbeleid, maar is vooral te danken aan een zuiverder vastlegging van de gegevens. In voorgaande jaren werd het verzuim van het toenemende aantal re-integratiecliënten meegenomen bij de vaststelling van het WSWpercentage. Dit bracht een negatief effect teweeg. De re-integratiecliënten hebben weliswaar geen loondienstverband, maar kennen een relatief fors verzuim. Daarnaast hoeft men bij een zgn. ondergrensprocedure WSW niet meer altijd ziek gemeld te worden. Dit heeft een positief effect op het langdurig verzuim. Het vorenstaande heeft een geraamde positieve beïnvloeding van plusminus 1,5% bewerkstelligd.
24
Ook met de gemiddelde verzuimduur steken we niet ongunstig af ten opzichte van de collega bedrijven. INTOS heeft een gemiddelde verzuimduur van 11,8 dagen (17,9 in 2011), ten opzichte van het landelijk gemiddelde dat 11,8 (27,6 in 2011) bedraagt voor het jaar 2012. Ook qua meldingsfrequentie onderscheiden wij ons positief ten opzichte van het landelijk beeld. Bij INTOS is sprake van een meldingsfrequentie van 1,92 (1,79 in 2011), terwijl de landelijke frequentie 2,00 (2,06 in 2011) per jaar is. Wel constateren wij dat de WSW-werknemers van INTOS gemiddeld vaker en korter ziek zijn dan in het verleden. Toename van frequent kortdurend verzuim noopt tot alertheid in de toekomst. Het ziekteverzuim Wsw laat vanaf 2004 het volgende beeld zien: 2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
7,63%
8,0%
8,6%
8,2%
10,28%
9,99%
11,3%
10,3%
9,2%
Het personeel in dienst van de Stichting INTOS kende inclusief het tweede ziektejaar een verzuimpercentage van 6,4% (4,8% in 2011). De meldingsfrequentie bedroeg 1,49 (1,33) per persoon en de gemiddelde verzuimduur bleek 13 (11,9) dagen per melding te zijn.
KAM: Kwaliteit, ARBO, Milieu Kwaliteit
Eind Januari 2012 is er een afstudeeropdracht van de HAN (Hogeschool Arnhem Nijmegen) in het kader van een afstudeerproject HBO Bedrijfseconomie gestart, met als opdracht het KMS (Kwaliteit Management Systeem) te updaten. De afstudeeropdracht was een gevolg van de bevindingen van de externe ISO audit van september 2011. Dit project is in juni 2012 afgerond. Het resultaat is een nieuw ingericht KMS toegesneden op de scope van INTOS. Om de kwaliteit van INTOS op de juiste manier te borgen, is er een vervolgopdracht aan de HAN gevraagd. Deze vervolgopdracht heeft als doel een beheersingmechanisme in te richten voor ons KMS. De opdracht is door 25
de HAN middels een nieuwe afstudeeropdracht aanvaard. Dit project duurt ongeveer een half jaar en wordt in januari 2013 afgerond.
Interne audits
In het kader van toetsing van het nieuw opgezette KMS zijn er interne audits gehouden. Hierbij zijn door de betrokken medewerkers nog enkele verbeterpunten aangedragen. Deze verbeterpunten zijn vervolgens doorgevoerd in het KMS.
Externe audits
In 2012 is er een externe audit gedaan. Het gaat om de jaarlijkse ISO audit, gehouden door Bureau Veritas. Voor INTOS een belangrijk moment om te laten beoordelen of de verbeteringen die in het KMS zijn aangebracht de toetsing konden doorstaan. Vol trots kan gemeld worden dat er tijdens deze externe audit geen enkele onvolkomenheid gevonden werd.
Klachten
Het aantal klachten in 2012 is iets toegenomen. De klachten deden zich voor bij productieactiviteiten en arbeidsontwikkeling. De toename in klachten bij de productieactiviteiten vinden hun oorsprong in de activiteiten voor de diergeneesmiddelenindustrie .
ARBO
In 2012 zijn de actiepunten voortvloeiend uit de RIE van 2011 voortvarend aangepakt. Op enkele actiepunten na, zijn door de verantwoordelijke alle actiepunten opgepakt. Speciale aandachtspunten uit de RIE 2011 waren; geluid, vluchtroutes en gevaarlijke stoffen. Voor medewerkers van afdelingen waar een te hoge geluidsbelasting optrad, zijn persoonlijke beschermingsmaatregelen getroffen. Er zijn binnen INTOS nieuwe vluchtplannen gemaakt, die voldoen aan de bestaande wetgeving. Gevaarlijke stoffen die bij INTOS aanwezig zijn, zijn opnieuw in kaart gebracht. Van alle stoffen zijn de nieuwste veiligheidsinformatiebladen opgevraagd bij de leveranciers. Hiervan zijn voor iedere stof werkplek-informatiekaarten gemaakt. De ARBO-commissie heeft in 2012 vijf keer vergaderd, waarbij onder andere onderwerpen als de BHV, EHBO-voorzieningen, plan van aanpak RI&E, 26
meldingen ongevallen en bijna ongevallen, geluidsmetingen en gevaarlijke stoffen aan de orde kwamen. In 2012 is het aantal meldingen van ongevallen en bijna ongevallen fors toegenomen ten opzichte van 2011. De toename van de meldingen is direct te herleiden aan de gewijzigde procedure voor uitgifte van EHBO-artikelen. De ongevallen hebben niet geleid tot ernstig letsel. Er is sprake geweest van enkele snij- en brandwonden. Ook is er een medewerker gewond geraakt door een struikelpartij. Al met al was INTOS in 2012 toch weer een gezond en veilig bedrijf.
Milieu
In 2012 zijn er geen milieu-inspecties gehouden. In het kader van het legionellabeheer zijn er dit jaar enkele watermonsters genomen van het waterleidingnetwerk van INTOS. Deze monsters zijn allen goed bevonden. De legionellabeheersing is dit jaar voor het eerst uitgevoerd volgens de huidige wetgeving op waterbeheer.
27
INTOS Commercieel Productie
Ondanks de aanhoudende negatieve teneur op de markt, is het INTOS door de ons gegunde opdrachten van onze opdrachtgevers, toch gelukt de orderportefeuille gevuld te houden. En daarmee alle medewerkers voldoende werk te bieden. Het verpakkingswerk voor MSD liep in 2012 met ongeveer 20% terug ten opzichte van 2011. Met het overige verpakkingswerk, door het gunnen van meer kerstpakketten en het werk van een nieuwe opdrachtgever, Ambiente, werd toch nog een goede eindspurt van de omzet op verpakkingen gerealiseerd. Het montagewerk liep qua omzet op. Dit kwam mede door het doorzetten van het werk van Marel Stork, alsook door het toenemende werk voor Brabant Alucast. Ook namen de machinale bewerkingen die wij voor een aantal opdrachtgevers uitvoeren, behoorlijk toe in omzet. De omzet in onze groen- en facilitairtak steeg ten opzichte van 2011. Het gunnen van de werkzaamheden Groen in de gemeente Mook en
28
Middelaar, naast die van Gennep lag hieraan ten grondslag. Het opgestarte Stratenmakenproject voor Gennep Zuid is na evaluatie aan onze groendivisie toegevoegd. Na een moeizame start om ook een rol te kunnen spelen op het gebied van schoonmaakwerkzaamheden, is in het boekjaar nadrukkelijk gekozen om hiermee door te gaan door samenwerkingsverbanden aan te gaan met bedrijven die hierin gespecialiseerd zijn. Ons collegabedrijf IBN neemt hierin het voortouw. Vanuit de gemeente Gennep, Mook en Middelaar is het project ESF 2 gegund. Dit mede door het goede resultaat van ESF 1. Het zorgde voor onze afdeling Traject voor een goede continuering van de omzet die zij over 2011 realiseerden. Door de sluitende aanpak van de gemeente Gennep, Mook en Middelaar, alsook de gemeente Bergen, werden er meer mensen gedetacheerd en uitgeplaatst als geraamd.
Groen
INTOS werkt in het openbaar groen zeer nauw samen met de gemeenten Gennep, Mook en Middelaar. Ook Dichterbij, Kion, scholengemeenschap Elzendaal, Destion, Brabant Alucast en SCA zijn belangrijke samenwerkingspartners. Daarnaast participeert INTOS in het Noord-Limburgs Groen. Dit is een samenwerking tussen INTOS, de NLW en de WAA.
29
In 2012 werkten in totaal 43 INTOS-medewerkers bij groen/grijs en bij de straatwerkgroep. Er zijn nu vijf groenteams en een straatwerkploeg. De medewerkers komen uit de WSW-regeling, aangevuld met stagiaires en cliënten uit het ESF-traject die hier hun opleidingstraject en/of werkervaring op kunnen doen. Het contract voor het groenonderhoud in Molenhoek voor de Gemeente Mook en Middelaar is ons dit jaar voor een periode van drie jaar gegund.
Facilitair
De facilitaire werkzaamheden zijn zeer bescheiden. We gebruiken de huidige externe werkplekken om medewerkers te trainen en te beoordelen op hun geschiktheid om elders bij reguliere partners ingezet te worden. Met de IBN denken we een passende partner te hebben gevonden om medewerkers op te leiden.
30
31
Financieel verslag De stand van de financiën zegt veel over de gezondheid van een bedrijf, instantie of organisatie. Hoe is de verhouding tussen omzet en kosten? Welke vergoedingen of bijdragen werden er toegekend? Hoeveel is er geïnvesteerd en wat waren de baten en lasten? Voor de INTOS groep was het exploitatieresultaat over het jaar 2012 negatief en bedroeg het € 252.661,-. Begroot was een negatief resultaat van € 240.000,. De afwijkingen ten opzichte van de begroting zijn vooral het gevolg van een aantal zaken. Aan de batenkant zijn dat het realiseren van een hogere netto toegevoegde waarde dan begroot, tot een totaalbedrag van € 290.000,-. Het totaalpakket aan lasten valt € 273.000,- hoger uit dan begroot. Het resultaat van de deelneming in INTOS BV bedraagt negatief € 30.000,- meer dan begroot. De stijging in netto toegevoegde waarde ten opzichte van de realisatie 2011 bedroeg € 150.000,-. Hiervan nam de afdeling Arbeidsontwikkeling een aandeel van 70% (ESF) voor zijn rekening, de afdeling Blijvend Beschut 30%.
Personeel
De personeelsbezetting WSW daalde van 280.5 SE’s in 2011 naar 274.3 SE’s over 2012, bij een begrote taakstelling van 276. De bezetting van het personeel 32
in dienst van de stichting steeg van 27,7 Fte’s in 2011 naar 31,1 Fte’s over 2012 mede als gevolg van het in uitvoer nemen van een ESF I en II project, waarbij personen via trajecten zijn begeleid naar werk. Voor deze begeleiding zijn 3 Fte aangetrokken. De dienstverbanden in het kader van overige re-integratieactiviteiten anders dan de WSW en ESF/WWB zijn in 2012 verder afgebouwd . Kende de groep in 2011 nog een gemiddelde bezetting van circa 10 Fte’s, in 2012 was de bezetting geslonken tot 1,25 Fte.
Omzet en kosten
De nieuwe activiteiten inzake arbeidsontwikkeling zijn goed voor een toename in omzet van € 131.000,- door de inzet van ESF - trajecten om met name mensen met een 55+ leeftijd terug te brengen in het arbeidsproces. De netto opbrengsten uit traditioneel bedrijfsgebonden activiteiten van INTOS geconsolideerd vallen € 45.000,- hoger uit dan in 2011, terwijl de opbrengsten uit dienstverlening € 26.000,- lager uitvielen. De bruto loonkosten WSW vallen, door een afname taakstelling met 6 personen, lager uit dan in 2011. Door het verloop dalen de gemiddelde bruto loonkosten als gevolg van aannames tegen minimumloon en het uit dienst treden van degenen in hogere functie loonschalen. In 2012 zijn de lonen WSW inzake arbeidsvoorwaarden niet veranderd. Daardoor ondergaat ook het saldo van sociale- en pensioenslasten 2012 versus 2011 nagenoeg geen wijzigingen. 33
Door de personeelsuitbreiding (3.4 Fte) mede als gevolge van ESF et cetera, stegen de totale loonkosten van het stichtingspersoneel, alsook de kosten van inhuur personeel directe en indirecte diensten.
Rijksvergoeding/Gemeentelijke bijdragen
De balans tussen de loonkosten WSW en de toegekende subsidie 2012 bedraagt € 181.000,- negatief (2011 € 322.000,- negatief). Deze verbetering is een combinatie van aanpassing in 2012 van het rijksbudget en een gemiddelde verlaging van de WSW loonkosten.
Investeringen
De investeringen over 2012 bedroegen € 143.000,-. Het geld werd vooral besteed aan vervanging/uitbreiding van de administratieve automatisering. Verder werd het wagenpark uitgebreid ten behoeve van de dienstverlening groen/grijs. Voor meer cijfermateriaal verwijzen wij u naar de bijgaande balans en exploitatierekening, overzichten van de baten en lasten én de verdeling van omzet en lasten in 2012. Ook is een historisch omzetoverzicht opgenomen dat betrekking heeft op de jaren 2003 tot en met 2012. Gedetailleerde en definitieve gegevens worden verstrekt in de jaarrekening.
34
Tabellen
Gecomprimeerde enkelvoudige balans Stichting INTOS 2012 2012
2011
Vaste activa
4.573.000
4.795.000
Vlottende activa
1.335.000
1.325.000
5.908.000
6.120.000
1.400.000
1.400.000
Vermogen Voorzieningen Vreemd vermogen
98.000
69.000
4.410.000
4.651.00
5.909.000
6.120.000
Gecomprimeerde geconsolideerde balans Stichting INTOS 2012 2012
2011
Vaste activa
4.338.000
4.540.000
Vlottende activa
1.563.000
1.596.000
5.901.000
6.136.000
1.400.000
1.400.000
Vermogen Voorzieningen Vreemd vermogen
98.000
69.000
4.403.000
4.667.000
5.901.000
6.136.000
35
Overzicht baten en lasten 2012 WSW Medewerkers
Enkelvoudige Exploitatie Stg. INTOS 2012
Enkelvoudige Exploitatie Stg. INTOS 2011
Geconsoldeerde Exploitatie INTOSgroep 2012
Geconsoldeerde Exploitatie INTOSgroep 2011
2.879.000
2691.000
3.004.000
3.049.000
Kosten grond- en hulpstoffen
504.000
361.000
451.000
292.000
Inlenen productiepersoneel
141.000
81.000
116.000
61.000
2.375.000
2.330.000
2.553.000
2.757.000
Omzet
Netto Toegevoegde Waarde Overige bedrijfsopbrengsten
1.036.000
933.000
913.000
795.000
Netto opbrengsten
3.411.000
3.263.000
3.466.000
3.552.000
Loonkosten WSW
7.206.000
7.470.000
7.206.000
7.470.000
Overige kosten WSW
476.000
437.000
476.000
437.000
1.775.000
1.625.000
1.824.000
1.852.000
Afschrijvingen
345.000
357.000
345.000
357.000
Overige bedrijfslasten
824.000
886.000
851.000
914.000
Rentekosten
143.000
146.000
143.000
146.000
10.769.000
10.921.000
10.845.000
11.176.000
Bedrijfsresultaat
7.358.000
7.658.000
7.379.000
7.624.000
Rijksbijdrage
7.115.000
7.229.000
7.116.000
7.229.000
Gemeentelijk bijdragen
253.000
435.000
253.000
435.000
Buitengewone baten/lasten
./. 7.000
38.000
13.000
4.000
Reservering vakantiegeld/dagen
./. 3.000
./. 44.000
./. 3.000
./. 44.000
0
0
0
0
Salariskosten overigen
Subtotaal bedrijfs en financieringslasten
Exploitatieresultaat
36
Omzetverdeling (in%) Injectoren
Diverse Groen/grijs Detacherin- Overige opdrachten gen bedrijfsopbrengsten
Grafiek omzetverdeling in % 2011
40,56
7,75
14,71
10,14
26,84
Grafiek omzetverdeling in % 2012
34,31
11,46
14,85
10,67
28,71
Overige algemene kosten
Rente en afschrijving
Lastenverdeling (in %) Loonkosten WSW
Salariskosten
Overige kosten WSW
Grafiek Lastenverdeling in % 2011
68,39
14,88
8,13
4,61
3,99
Grafiek Lastenverdeling in % 2012
66,90
16,47
7,68
4,53
4,42
Omzet 2003 t/m 2012 (in € 1.000) 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 Industrieel
2092 2134 2235 2282 2448 2344 2049 1848 2000 2000
Detacheringen
263
285
316
302
223
246
241
249
234
Overigen
651
589
613
890
1229
916
786
807
1266 1181
234
37
Bijlagen De INTOS organisatie Gemeenschappelijke regeling IWGM
Aanwijzingsbesluit Stichting INTOS Raad van Advies
Bestuurder
INTOS BV
38
Interne organisatie
Directeur Directiesecretariaat
Hoofd Hoofd financiële Hoofd personeel administratie & organisatie algemene zaken
Bedrijfsbureau
Trajectenbureau
Productiebureau
Productiemanagers
• Productie • Groen/Grijs • Facilitair • Magazijn
39
Overzicht van gebruikte afkortingen
AWBZ Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten FEZ Financieel Economische Zaken Fte Fulltime eenheid GMP Good Manufacturing Practice GR Gemeenschappelijke Regeling HRM Human Resource Management IWGM Intergemeentelijke Werkvoorziening Gennep, Mook en Middelaar KAM Kwaliteit – Arbo – Milieu OBU Overbruggingsuitkering OR Ondernemingsraad PMC Product Markt Combinatie POP Persoonlijk Ontwikkelingsplan REA Wet op de (re)ïntegratie Arbeidsgehandicapten Rie Risico Inventarisatie Evaluatie RWI Raad voor Werk en Inkomen SE Standaardeenheid UWV Uitvoeringsinstituut Werknemersverzekeringen VOP Vervroegd Ouderdomspensioen WI Wet Inburgering WIW Wet Inschakeling Werkzoekenden WMO Wet Maatschappelijke Ondersteuning WOL Werken op Locatie WOR Wet op de Ondernemingsraden WSW Wet sociale werkvoorziening WWB Wet Werk en Bijstand
40
41
42
Colofon Teksten Intos
Concept & vormgeving Imagro, Ottersum
Gedicht
De Streep, Toon Tellegen
INTOS
Bezoekadres De Groote Heeze 41 6598 AV Heijen Postadres Postbus 33 6590 AA Gennep Tel. 0485 – 490 811 Fax 0485 – 515 647
[email protected] www.intos-gennep.nl
43
rsl Intos Jaarve
12 ag 20
