www.besafe.be
III. Voor u, technisch deskundige Het technisch project
I. Voor u, burgemeester: Vragen over camerabewaking in openbare ruimtes II. V oor u, projectbeheerder: De 10 fasen van het proces voor de installatie van een systeem van camerabewaking
IIII. V oor u, technisch deskundige: Het technisch project...........................................................................................4 • De technische aspecten : een overzicht...............................4 • In overweging te nemen bij de camerakeuze.........................9 • Enkele nuttige instrumenten..................................................13
IV. Voor u, juridisch deskundige: Het wettelijke kader V. Nationale en internationale goede praktijken
Gids camerabewaking - De technisch deskundige
INHOUD
3
Gids camerabewaking - De technisch deskundige
Vast of koepel
De technische aspecten: een overzicht
CCTV-camera’s zijn beschikbaar in verschillende configuraties: vast, pan-tilt-zoom (PTZ), indoor, outdoor, vandalismebestendig,
De opbouw van een systeem van camerabewaking kan volgens de vier volgende blokken worden weergegeven: - Verzamelen - Overdragen - Bekijken - Opnemen
Verzamelen De beelden worden verzameld via vaste of koepelcamera’s, zowel overdag als ‘s nachts.
Cameratypes:
in kleur of in zwart-wit. - Vaste camera De camera bewaakt één enkele zone, naargelang een groter of kleiner bereik als hij is uitgerust met een gemotoriseerde optische zoom. De lens van een vaste camera wordt gekozen naargelang het te observeren voorwerp, er worden ook gemotoriseerde lenzen gebruikt. Een vaste camera is perfect zichtbaar. Hij geeft duidelijk de richting aan waarin hij gericht staat. Om nog beter beschermd te zijn, kunnen deze camera’s in speciaal hiervoor ontworpen (vandalismebestendige) bakken worden geplaatst. - PTZ-camera Om het probleem van het gezichtsveld op te lossen kan men, als alternatief, kiezen voor een camera met plan-tilt-zoommogelijkheden (PTZ). Deze optie biedt de operator de mogelijkheid om een grotere zone dan het gezichtsveld te observeren of om in te zoomen op een voorwerp om het te identificeren.
Analoog en digitaal/IP
Gids camerabewaking - De technisch deskundige
III. Voor u, technisch deskundigE : Het technisch project
Met de PAN- en TILT-mogelijkheden kan men een voorwerp trachten te volgen. In bepaalde gevallen kunnen de PTZ-camera’s Analoge camera’s bestaan al heel lang en de techniek is met de jaren verbeterd. Ze worden analoog genoemd omdat
worden gebruikt zonder personeel volgens een op voorhand geprogrammeerd model. In dit opzicht moeten we rekening
het uitgangssignaal analoog is, dit betekent: overgebracht door een coaxiale kabel. Het signaal is compatibel met
houden met het feit dat de beelden die tijdens de beweging van de camera worden opgenomen, vrijwel onbruikbaar zijn
standaardcomputer- of televisieschermen. De beeldkwaliteit en vlotte doorstroming zijn vergelijkbaar met die van een camcorder.
omwille van de kracht van de beweging.
Analoge camera’s bestaan in alle vormen en afmetingen. Een PTZ-camera is duurder dan een vaste camera en in de controlekamer moet een bijkomend bedieningspaneel worden geïnstalleerd. Een IP-camera is zo ontworpen dat hij rechtstreeks kan worden aangesloten op een netwerkkabel. De beelden kunnen vanop een pc worden bekeken.
- Vaste koepelcamera of mini-koepelcamera Mini-koepelcamera’s bestaan uit een vaste camera in een vaste, koepelvormige behuizing. Ze kunnen gemakkelijk in om
IP-camera’s zijn veel duurder maar flexibel en ze beschikken over een standaardisatie van de protocollen waardoor het beeld
het even welke richting worden gericht. Ze zijn relatief discreet omdat ze kunnen worden ingebouwd in een vals plafond of
en het geluid goedkoper via bestaande intranet- en internetnetwerken kunnen worden overgebracht.
in een muur en het is moeilijk om ze waar te nemen en te bepalen in welke richting ze filmen. Ze zijn gemakkelijk te installeren en de camera blijft discreet.
IP-camera’s comprimeren de beelden digitaal en beperken hun flux (beelden/seconde - im/s). - Vaste koepelcamera 360° Ongeacht het type bestaat een camera uit twee hoofdbestanddelen: de lens en de beeldreceptor. Deze twee elementen bepalen
Deze camera’s zijn camera’s die in 360° filmen en waarmee dus voortdurend een globaal overzicht van een plaats op
samen de mogelijkheden van de camera: beeldresolutie, beeldhoek en de prestatie bij zwakke verlichting. Met de komst van IP
een korte afstand kan mogelijk is. Deze camera’s zijn niet gemotoriseerd.
en de draadloze technologie is de transmissiemethode een bijkomende prioriteit geworden.
4
5
Gids camerabewaking - De technisch deskundige
Overdragen
Deze camera’s hebben min of meer dezelfde kenmerken als de PTZ-camera’s. Bovendien zijn ze discreter omdat ze ingebouwd kunnen worden. Ze hebben een grote verplaatsingssnelheid, bieden een grote reactiviteit en laten toe om
De transmissie van de signalen gebeurt met behulp van kabels, draadloos of via IP:
een onderwerp dat zich verplaatst te volgen.
Functionaliteiten De volgende functionaliteiten hebben voornamelijk betrekking op koepelcamera’s.
- Kabel: sommige camera’s kunnen worden gevoed door middel van een kabel. Wanneer beelden via kabels worden verzonden, moeten op regelmatige afstand versterkers worden geplaatst. - Draadloos: de keuze voor een draadloze transmissie van de beelden is een andere mogelijkheid. Dit systeem maakt gebruik van een frequentieband die voor verschillende toepassingen wordt gebruikt. Deze band wordt met name gedeeld met draadloze
Dynamische maskering: met deze functie, nuttig voor camera’s op de openbare weg, kunnen de niet-toegelaten gezichtsvelden
telefoons, babyfoons, deuropeners, … Het risico van interferentie is groot. Om te vermijden dat onbevoegden de verzonden
van een camera op dynamische wijze worden gemaskeerd.
beelden zouden oppikken, moeten bijkomende veiligheidsmaatregelen worden genomen, doorgaans wordt het signaal gecodeerd.
Geprogrammeerde beeldenpreselectie/automatische rotatie: met deze functie kunnen punten worden bepaald die interessant
- Internet Protocol: de transmissie van informatie door middel van een Internet Protocol (IP) gebeurt via een netwerk van
zijn om met een camera in het oog te houden wanneer de camera niet door een operator wordt gestuurd. Deze interessante
gegevens (digitaal). IP vindt zijn oorsprong in computernetwerken (LAN). Bij een volledig digitale CCTV-configuratie is IP
punten worden door de camera in cycli met een bepaald tijdsinterval gefilmd.
een interessante methode om de camera’s en de apparatuur onderling te verbinden. Daarnaast biedt IP de mogelijkheid om vanop afstand te werken (telemetrie, controle, afstelling). Tot de mogelijkheden behoren onder andere het bekijken en
Een camera-instelling onthouden: wanneer een operator een camera bestuurt, kan hij een interessant punt (camera-instelling)
opnieuw bekijken van de beelden vanop afstand.
Gids camerabewaking - De technisch deskundige
- Mobiele koepelcamera
onthouden om er met een eenvoudige handeling naar terug te keren.
Bekijken Geblokkeerde camera : met deze functie kan een camera met een opzettelijke handeling op een bijzonder tafereel worden geblokkeerd. De camera wordt pas vrijgemaakt via een nieuwe opzettelijke handeling van de operator.
Opmerkingen
De keuze van de schermen om de beelden te bekijken is voornamelijk een budgettair probleem. Het is niet altijd nodig om te investeren in zeer grote schermen of in een groot aantal schermen. De technische ontwikkelingen zullen er op termijn voor zorgen dat lcd-schermen dezelfde kwaliteit als CRT-schermen bieden
Het is praktisch onmogelijk om een te bewaken zone volledig in beeld te brengen met behulp van een camera met een klein
en ze bijgevolg zullen vervangen.
gezichtsveld. Toch moet men er steeds op toezien dat een persoon die zich in de zone bevindt op een scherm kan worden
Een 9”-scherm is geschikt voor het bekijken van een enkel beeld.
opgemerkt (10 % van de beeldhoogte).
Een 14”-scherm is geschikt voor 4 tot 9 beelden in mozaïekvorm. Een 20”-scherm is geschikt voor 9 tot 16 beelden in mozaïekvorm.
De plaatsing van een camera met een klein gezichtsveld kan worden beperkt tot de “kritieke punten”, bijvoorbeeld aan in- en uitgangen.
Er moet rekening worden gehouden met de afstand waarop men zit om naar het scherm te kijken
Het is daarentegen nutteloos om koepelcamera’s te gebruiken als er geen besturing of personen aanwezig zijn voor de bediening. De kenmerken van de camera’s (gevoeligheid, optische zoom) moeten aangepast zijn aan de gebruiksomstandigheden: verlichting (met name ‘s nachts), maximale afstand tussen de camera en het onderwerp dat wordt gevolgd (gewenste zoom). Er dient opgemerkt te worden dat de meeste camera’s automatisch omschakelen naar zwart-wit zodra de omgeving onvoldoende is verlicht (dag-/nachtmodus). Het is dan ook aangeraden om, wanneer het systeem ‘s nachts moet werken, infraroodhulpverlichting te voorzien wanneer de omgeving onvoldoende is verlicht.
6
7
Gids camerabewaking - De technisch deskundige
- Hoelang moeten de opgenomen beelden beschikbaar blijven ?
TYPE
CRT
+
-
- Welke kwaliteitseisen stelt men voor de opgenomen beelden ?
Goede beeldkwaliteit
Verbruikt veel stroom
- Hoeveel beelden per seconde moeten worden opgenomen ?
Stevige technologie
Temperatuur
- Van hoeveel camera’s moeten beelden worden bewaard ?
Compatibel met heel wat apparaten
Heeft plaats nodig
Lage prijs
Verdwijnt langzamerhand
In overweging te nemen bij de camerakeuze
van de markt Compact en licht LCD
Minder geschikt om bewegingen weer te geven
Verbruikt weinig stroom
Beperkte gezichtshoek
Groot aanbod aan formaten
Contrast
Licht De aanwezigheid van licht is een basisvereiste om een voorwerp te kunnen observeren. De totale controle van de verlichting en de helderheid van een plaats is vrijwel onmogelijk. Nochtans is een minimum aan licht nodig om een nauwkeurig beeld te kunnen observeren.
Lage prijs
Plasma
Design
Breekbaar
Aan een muur bevestigd
Verbruikt veel stroom
Grote afmetingen
Temperatuur
Grote gezichtshoek
Hoge kostprijs
Opnemen
Licht wordt uitgedrukt in lux. 1 lux is gelijk aan het licht dat wordt afgegeven door een kaars. Hoe lager de waarde, hoe gevoeliger de camera, waardoor hij dus minder licht nodig heeft om hoogwaardige beelden weer te geven.
Verlichtingsniveaus
Gids camerabewaking - De technisch deskundige
De keuze voor de grootte van de opslagcapaciteit wordt bepaald door de antwoorden op volgende vragen :
Vergelijking van de schermen :
De verlichting van een te bewaken ruimte draagt in grote mate bij tot een optimaal resultaat. Het minimale verlichtingsniveau dat nodig is, is afhankelijk van de activiteit die moet worden geobserveerd. De meeste camera’s kunnen werken met zeer lage verlichtingsniveaus. 3 lux wordt beschouwd als een minimum voor beveiligingsinstallaties. Net zoals de mens kan een bewakingscamera met een laag verlichtingsniveau moeilijk kleuren en details onderscheiden.
Als men camerabeelden achteraf wil bekijken, moeten ze worden opgenomen. Vóór de komst van de CCTV-bewakingssystemen werden doorgaans VHS-videocassettes gebruikt. Wanneer de beelden van verschillende camera’s op dezelfde videocassette worden opgenomen, spreekt men van multiplexopname. Een videocassette kan slechts de opnamen van één dag bevatten. Er waren 31 cassettes nodig om de beelden van een maand bij te houden. Deze methode is niet langer actueel en is nu vervangen door digitale opnameapparatuur of harde schijven, al dan niet in combinatie met verschillende schijven voor meer opslagcapaciteit (RAID), of door middel van videorecordernetwerken (NVR). Op de opslagsystemen kan de informatie permanent worden opgeslagen. Wanneer de opslagcapaciteit is opgebruikt, wordt de informatie overschreven met nieuwe opnamen. Aangezien de meeste van deze systemen comprimeren, zal het opgenomen beeld nooit de kwaliteit van het originele beeld hebben.
8
Het gebruik van kunstlicht kan nuttig zijn om een dergelijke zichtbaarheid te verkrijgen. Buiten kan zich dat vertalen in straatverlichting. Feitelijk gaat het om een maatregel om het veiligheidsgevoel te verhogen. Bij de keuze voor een veiligheidsverlichting moet men rekening houden met het verlichtingsniveau en de kleurtemperatuur van het licht. In bepaalde omstandigheden is het gebruik van een klassieke straatverlichting niet aangewezen of onmogelijk. In bepaalde gevallen moet worden overgeschakeld op infraroodverlichting. Als men voor dit type verlichting kiest, moet de camera natuurlijk zijn ontworpen om dit licht op te vangen. Op een zonnige dag kan het verlichtingsniveau een waarde van 100.000 lux bereiken. Een dergelijk hoog niveau kan problemen veroorzaken bij de vorming van het beeld. Dit kan leiden tot overbelichting en een verlies van details. Hetzelfde probleem kan zich voordoen wanneer een sterke lichtstraal door een venster, een wateroppervlak of een stralend voorwerp in de camera wordt weerkaatst. Autoverlichting die rechtstreeks in de camera schijnt, veroorzaakt hetzelfde probleem. Het gebruik van een lens kan dit probleem oplossen.
9
Gids camerabewaking - De technisch deskundige
Gelijke lichtniveaus in een zone zorgen voor een goed contrast. Te hoge verlichtingsniveaus geven veel contrast en bijgevolg een slecht beeld. Het verband tussen het maximale en het minimale verlichtingsniveau mag niet meer dan 3/1 zijn. Wanneer uiterst hoge en lage verlichtingsniveaus in één enkel beeld samenkomen, zal het contrast voor de camera hoog zijn. Dit kan leiden tot overbelichting van heldere voorwerpen en onderbelichting van donkere voorwerpen. Dit is het geval op zonnige dagen of op momenten waarop de zon laag staat. Een ongelijke verlichting zorgt ook voor grote contrasten.
Beeldresolutie De beeldresolutie (aantal lijnen en kolommen) is een belangrijk element dat de kwaliteit van het beeld en de mogelijke verwerking ervan beïnvloedt. De beeldresolutie wordt uitgedrukt in beeldelementen of pixels (picture elements). Een klassieke CCTV-camera heeft een beeldresolutie van 800 op 600 pixels. Een HD-camera kan een beeldresolutie van 1280 op 960 (1.228.000 pixels) hebben, megapixelcamera’s een resolutie van 1280 x 1024 pixels.
Beeldkwaliteit De visuele perceptie door de mens van een beeld is moeilijk te beschrijven,maar er bestaan enkele eenvoudige maatregelen die kunnen worden genomen om de kwaliteit van het beeld te optimaliseren, los van wat wordt waargenomen. Vier parameters bepalen voornamelijk de beeldkwaliteit: de definitie, het detail, de kleur en de fouten. In de definitie onderzoekt men of het beeld voldoende scherp is en of er niet veel vervorming op de lens zit. Een beeld moet voldoende details bevatten om de voorwerpen te kunnen identificeren. De werkelijke kleur van het tafereel moet op het scherm te zien zijn. Tot slot is de afwezigheid van fouten een pluspunt. Fouten zijn beeldpunten die niet in het beeld aanwezig waren, maar die zijn ontstaan door de verwerking van de beelden.
Compressie Compressie kan de grootste oorzaak zijn voor het verlies aan kwaliteit bij digitale video-opnamen, vooral wanneer ze overmatig wordt toegepast. Beelden moeten met bijzondere aandacht worden gecomprimeerd, de gekozen compressieratio beïnvloedt
10
namelijk rechtstreeks de kwaliteit van de beelden, en dit onafhankelijk van de camera en de gekozen optiek. Het is belangrijk om de beelden niet te veel te comprimeren, anders zouden ze onbruikbaar kunnen worden. Een sterk gecomprimeerde video afkomstig van een megapixelcamera zal van lagere kwaliteit zijn en veel minder informatie bevatten dan een weinig gecomprimeerde video afkomstig van een standaardcamera. Compressie is een techniek waarbij de grootte van een bestand wordt verkleind zodat verschillende beelden in een drager kunnen worden opgeslagen. Tijdens de compressie wordt de informatie van de beelden verwijderd. Hoe groter de compressiefactor, hoe kleiner het bestand en hoe minder informatie het beeld bevat. Door te comprimeren neemt de kwaliteit van het beeld af doordat het definitie, details en kleur verliest. De compressietechnieken die men in de literatuur terugvindt, zijn: compressie zonder verlies, JPEG, MPEG 1, MPEG 2, MPEG 4, MJPEG, H263, H264, DCT of Wavelet. Het is daarom belangrijk om steeds te controleren of de compressie die op de opgeslagen beelden en op de realtimebeelden is uitgevoerd, steeds voldoet aan de operationele doelstellingen die de installatie van de camera hebben beïnvloed.
Beeldsnelheid De afspeelsnelheid van de beelden bepaalt hoe vloeiend de bewegingen zijn. Hoe meer beelden per seconde een sequentie heeft, hoe regelmatiger de verplaatsingen van de beelden zijn. De meeste camera’s produceren 25 beelden per seconde. Deze snelheid maakt vloeiende bewegingen mogelijk. De opslagcapaciteit en het conversieproces laten niet altijd een opname tegen deze snelheid toe, de snelheid moet dalen in functie van de snelheid van het object. Als de opnamesnelheid te laag ligt, zal een bewegend object niet worden opgenomen.
Gids camerabewaking - De technisch deskundige
Contrast
Ook een veranderlijke snelheid kan worden toegepast. In een rustige periode kan men met een lage snelheid opnemen, wanneer het alarm afgaat, kan de opnamesnelheid worden opgedreven. Als het systeem met een buffer is uitgerust, kan het systeem nog enkele seconden vóór het alarm afgaat aan verhoogde snelheid opnemen. Het aantal op het systeem opgenomen beelden per seconde heeft een belangrijke impact op de geproduceerde gegevens. Hoe hoger het aantal geregistreerde beelden, hoe groter de opslagcapaciteit moet zijn.
Opslagcapaciteit De totale behoefte aan opslagcapaciteit van een CCTV-installatie kan op voorhand worden berekend om het opslagtype hiermee zo goed mogelijk af te stemmen. Een eventuele lage opslagcapaciteit moet dan niet worden gecompenseerd door een daling van de kwaliteit of van de afspeelsnelheid van de beelden. De beeldcapaciteit wordt bepaald door verschillende factoren:
Bestandsgrootte van een beeld De bestandsgrootte van een beeld wordt bepaald door de afmetingen van het beeld. Dit komt overeen met het aantal pixels waaruit het beeld bestaat en met het compressieniveau van het beeld. De afspeelsnelheid van de beelden (aantal beelden per seconde) 11
Gids camerabewaking - De technisch deskundige
Enkele nuttige instrumenten
Elke operationele camera produceert een groot aantal beelden.
Uitwerkingsfase
Opnameperiode Het aantal uur beeldopnamen per dag is in verhouding tot de gebruikte opslagcapaciteit.
Opslagduur De tijd gedurende dewelke de opgenomen beelden beschikbaar blijven om te worden gebruikt.
Analyserooster om een adviesbureau te kiezen : Strategisch pilootcomité voor de ontwikkeling van camerabewaking (Comité de pilotage stratégique pour le développement de la vidéoprotection), Frankrijk Er bestaan enkele bureaus in de zogenoemde sector van de “camerabewaking”. De kwaliteit van de dienstverlening, de opleiding en het profiel van de betrokkenen in deze structuren zijn niet gelijk.
De evaluatie van de opslagcapaciteit in gigabytes (GB) kan worden berekend met behulp van de volgende formule: (Bestandsgrootte X beeldsnelheid X aantal camera’s X 3.600)
1.000.000
Bijvoorbeeld : Beeldkwaliteit = 10 KB Beeldsnelheid = 12 beelden per seconde Aantal camera’s = 8 Opnameduur = 24 uur per dag Opslagduur = 31 dagen Opslagcapaciteit =
(10 x 12 x 8 x 24 x 3600) 1.000.000
Het gebruik van een analyserooster waardoor objectieve criteria kunnen worden gebruikt waardoor de beste keuze kan en zal x opslagduur
gemaakt worden, is dus noodzakelijk. Aangeraden wordt om volgende criteria voor de analyse te gebruiken. Complementariteit:
Gids camerabewaking - De technisch deskundige
Aantal camera’s
Dit bestaat erin de kwaliteiten en vastgestelde gebreken van het team van de projectbeheerder te bepalen, dat voor het project zal worden aangesteld. Naargelang deze analyse moet worden gezocht naar en gekozen voor het bureau dat deze leemten optimaal opvult. x 31 = 2600 GB
Vereiste competenties voor het dossier: Een adviesbureau dat zich kandidaat stelt, moet gedetailleerde referenties over gelijkaardige opdrachten kunnen voorleggen. Aarzel dan ook niet om verschillende voormalige klanten van de adviesbureaus te contacteren om hun ervaring en mening over het geleverde werk te kennen. De referenties van de onderneming en het projectteam zullen de beslissende criteria zijn. Prijs: Doorgaans zijn erelonen per dag toegelaten. Het gaat om ongeveer 800 euro per dag, exclusief kosten. Dit bedrag is een goede referentie. Het is de gemiddelde voor junior en senior adviseurs. Voor het bekomen van “de juiste prijs” volstaat een juiste raming van het aantal dagen waarop u, fase per fase, stap per stap, profiel per profiel, hulp nodig hebt. Vaardigheden en beschikbaarheid van de interveniënten: Om dit criterium te onderzoeken, moet u: - de presentaties van de verschillende tussenkomende partijen aandachtig bekijken (soms de cv’s controleren); - controleren dat de aanwezige verantwoordelijke tijdens de commerciële onderhandelingen daadwerkelijk bij de verwezenlijking van de missie is betrokken. De projectleider moet tijdens de hele missie aanwezig en beschikbaar zijn.
12
13
Gids camerabewaking - De technisch deskundige
Checklist plaatsing van camera’s: Algemene Directie Veiligheid en Preventie
Checklist voor de beveiliging van de camerabeelden van de digitale bewakingssystemen : Algemene Directie Veiligheid en Preventie
Op functioneel vlak nagaan of de oorspronkelijke doelstellingen zijn bereikt:
Aangezien de opslagcapaciteit in CCTV-systemen niet onbeperkt is, moet de opgenomen informatie op een gegeven moment
- de gedekte perimeter, op het einde de relevantie van de positionering van de camera’s valideren;
worden verwijderd. Om te vermijden dat informatie die nuttig is voor politioneel onderzoek verloren gaat, is het nuttig om de
- alle taken in operationele modus simuleren: actieve en reactieve sturing, weergave, analyse van de opnamen, gegevens exporteren, ...
gewenste beelden te beveiligen.
- de kwaliteit van de beelden valideren: overdag en ‘s nachts, in real time en opgenomen, valideren. - de voorwaarden en de beveiliging van de toegang tot de informatie (beelden) valideren. Op organisatorisch vlak : - de interne procedures valideren : ieders rol; - de externe procedures valideren : relaties met de politiediensten, het parket, …; - de opspoorbaarheid van de handelingen en interventies valideren. Op menselijk vlak : - het opleidingsniveau van de operatoren en hun goed gebruik van het systeem valideren; - de werkomstandigheden, overdag en ‘s nachts, indien mogelijk door een ergonoom, valideren; - de omkadering van de operatoren valideren; - de bevoegdheid van de verschillende tussenkomende partijen valideren. Op operationeel vlak : - de onderhoudsprocedures en de interventievoorwaarden, met name globaal de garanties voor het behoud van de functioneringsomstandigheden, valideren; - de toegangsbeveiliging in de videokamers en de technische lokalen valideren; - eventuele knooppunten van het systeem bepalen. Op reglementair vlak : - de conformiteit van de in de bewaakte zones ingevoerde signaletiek valideren; - de stabiliteit van de maskering van de camera’s valideren.
14
Methode 1. Open een onderzoeksverslag in de vorm van een logboek, waarin elke ondernomen actie, evenals het tijdstip, wordt genoteerd. 2. Noteer de gegevens van het systeem van camerabewaking. Noteer tevens de opnamesequenties. Maak op voorhand foto’s als de kabelverbindingen gewijzigd zijn. 3. Vergelijk de tijd van het systeem van camerabewaking met de werkelijke tijd en noteer het verschil. Controleer op welk moment de tijd van het systeem is gewijzigd. 4. Bepaal welke camera’s en welke camerabeelden nodig zijn om het onderzoek verder te zetten. 5. Controleer of de gezochte camerabeelden zich in het systeem bevinden. 6. Bepaal de maximale tijdsduur waarin de beelden mogen worden teruggevonden om verlies van gegevens te vermijden. Dit is vooral van belang als de beveiliging niet onmiddellijk kan worden uitgevoerd. 7. Let op handelingen die het opnameproces beïnvloeden. Koppel niet los tijdens de beveiliging, tenzij er een rechtstreeks gevaar is dat de belangrijke gegevens worden verwijderd alvorens ze worden opgeslagen. 8. Laat de gewenste sequenties beveiligen tegen wissen. Bewaar de gegevens in het programma. In sommige gevallen moet dit aan de producent gevraagd worden. 9. Selecteer een beveiligingsmethode. De voorkeur gaat uit naar een registratie in het originele bestandsformaat. Indien de omstandigheden het niet toelaten, moet een alternatieve methode worden gebruikt, zoals de transfer naar een opslagsysteem. Maak een mastercopy en, indien mogelijk, tezelfdertijd een werkkopie. 10. Controleer de beveiligde gegevens alvorens de plaats te verlaten (de opgenomen beelden moeten kunnen worden weergegeven). Controleer of het gebruikte programma goed werkt. 11. Controleer op een ander toestel dan het originele opnametoestel om er zeker van te zijn dat de restitutie niet te wijten is aan dit specifieke toestel. 12. Vergewis u ervan dat het systeem correct werkt op het ogenblik dat u de plaats verlaat. 13. Controleer de inhoud van het onderzoeksverslag. 14. Verpak en label de gegevensdragers. Beveilig ze indien nodig tegen wissen of overschrijven. De verpakking moet verhinderen dat ze worden beschadigd. Verpak de cd’s of de dvd’s in afzonderlijke doosjes. Het bewijsmateriaal moet worden bewaard in gesloten zakken met een duidelijk etiket. Vermeld op het etiket een uniek nummer, de datum, een uniforme beschrijving van de feiten, de eenheid, de naam van de uitvoerder en de telefoon.
Gids camerabewaking - De technisch deskundige
Uitvoeringsfase
15
VOORLOPIGE VERSIE
VERTROUWELIJK
Waarnemingen (reactief, de camera(’s) gericht) Oorsprong
Plaats
Soort incident
Resultaat (interceptie, registratie)
VOORLOPIGE VERSIE VERTROUWELIJK Formulier “Activiteitenverslag”: Politiezone Luik
Formulier “Camera-aanvraag” : Politiezone Luik
(Document opgesteld door de cameraoperatoren) Formulier “Activiteitenverslag”: Politiezone Luik
(Elke agent die vraagt aan de cameraverantwoordelijke om beelden te tonen, moet dit document invullen)
(Document opgesteld door de cameraoperatoren)
CRISISCENTRUM Sectie camera Activiteitenverslag
Vervolg op de keerzijde Onderzoeken/Registraties Aanvrager
Gedaan
Registratie ja/neen (pc: naam van het dossier, …) Dvd gebrand ja/neen
Datum: ….. Prestatie: …… Operator: Materiaaltest (camera’s, computers, schermen, …) Vastgestelde gebreken: Opsporing (proactief, ontdekt, …) Gegeven gevolg Uur
Plaats
Soort incident
Opmerkingen …
Info Omega Registratie uitgevoerd …
VOORLOPIGE VERSIE
Naam, handtekening …..
Gids camerabewaking - De technisch deskundige
Gids camerabewaking - De technisch deskundige
Uur
84
VERTROUWELIJK
Waarnemingen (reactief, de camera(’s) gericht) Uur
Oorsprong
Plaats
Soort incident
Resultaat (interceptie, registratie)
83 Vervolg op de keerzijde Onderzoeken/Registraties Aanvrager
Gedaan
Registratie ja/neen (pc: naam van het dossier, …) Dvd gebrand ja/neen
16
Opmerkingen …
17
Gids camerabewaking - De technisch deskundige
Los van de toepassing van de geldende voorschriften die aan de verantwoordelijke voor de verwerking worden opgelegd, is het nuttig dat deze laatste bij een incident een checklist ter beschikking heeft: 1. Contacteer de politie; 2. Vermeld plaats, tijdstip en geef een korte beschrijving van de feiten; 3. Vergelijk het daadwerkelijke uur met het op de opnamedrager opgenomen uur en noteer de vaststellingen (overeenkomsten of verschillen). 4. Plaats de opnamen op een verplaatsbare drager zonder de kwaliteit van de informatie te beschadigen, maak indien nodig 2 kopieën, een origineel en een back-upkopie; 5. Gebruik een opnamedrager type READ-ONLY (CD-R, DVD-R) om te vermijden dat gegevens worden overschreven; 6. Voorzie de opnamedrager van een etiket met vermelding van de naam van de organisatie, de datum en het tijdstip van het incident, het origineel, de kopie, de naam en de handtekening van de verantwoordelijke; 7. Beveilig de registratiedrager door hem in een verzegelde envelop te stoppen. In afwachting van de overdracht aan de politie, bewaart u de verzegelde enveloppen in een beveiligde ruimte (diefstal, temperatuur, materie, rechtstreekse zonnestralen, …);
Checklist Optimaliseer uw camerabewakingssysteem : Federale gerechtelijke Politie
Gids camerabewaking - De technisch deskundige
Incidenten checklist: Algemene Directie Veiligheid en Preventie
8. Controleer of de beschikbare gegevens op een wettelijke manier door de politie kunnen worden verwerkt. Indien dit niet zo is, moet u nagaan of de nodige software of hardware beschikbaar is op het ogenblik dat de politie de informatie verzamelt; 9. Ga na of alle nuttige documenten beschikbaar zijn: * contactpersoon; * telefoonnummer van de verantwoordelijke; * installateur; * telefoonnummer van de installateur; * soort installatie; * technische handleiding; * cameraplan; * document voor het overhandigen van beveiligd materiaal (datum, eigenaar, ontvanger, dienst).
18
19
Gids camerabewaking - De technisch deskundige
Opvolgingsfase Onderhoudschecklist: Algemene Directie Veiligheid en Preventie Om de werking van het CCTV-systeem te garanderen moeten op regelmatige tijdstippen inspecties plaatsvinden en onderhoudswerken worden gepland. Dit kan dagelijks, maandelijks of jaarlijks zijn. Dagelijks : Werken alle camera’s ? Zijn de beelden scherp ? Is de verlichting goed ? Worden de beelden opgenomen ? Zijn de datum en het tijdstip correct ? Is het systeem beveiligd ? Maandelijks : Zijn de lenzen nog proper ? Zijn de camera’s niet verplaatst ? Is de ruimte nog veilig ? Voldoet de kwaliteit van de opnamen ? Jaarlijks : Levert het systeem nog steeds de vereiste opnamekwaliteit ? Evenwichtscontrole ? HD-statuscontrole ? Controleren of de documenten en de handleidingen nog aanwezig zijn ? Krijgen de operatoren bijscholing ? Gebeurt de overdracht van beelden op een vaste drager correct ? Een onderhoud voor het CCTV-systeem plannen ?
20
Met behulp van de “Cameragids” wil de FOD Binnenlandse Zaken de steden en gemeenten ondersteunen die een systeem van camerabewaking willen invoeren. Dit deel van de gids, voor u, technisch deskundige, helpt bij het specificeren van het cameraproject. Het behandelt de technische aspecten zoals het maken van beelden, het transport van de informatie, de visualisatie van de beelden en de registratie van de gegevens. De gids wordt ook aangevuld met enkele nuttige instrumenten voor het dagelijks beheer van uw systeem.
Voor meer informatie over camerabewaking : www.besafe.be (rubriek Lokaal beleid en politie).
Algemene Directie Veiligheid en Preventie Waterloolaan 76 1000 Brussel
T 02 557 33 99 F 02 557 33 67
[email protected] www.besafe.be
V.U.: Jérôme GLORIE, Waterloolaan, 76 - 1000 Brussel - 2011
Camerabewaking is één van de instrumenten die gebruikt kan worden om het onveiligheidsgevoel te verminderen, de criminaliteit te bestrijden en de politie-interventies te optimaliseren. Dit systeem is slechts doeltreffend wanneer het ingebed is in een ruimer beleid en in een geheel van coherente preventieve maatregelen.