p. 2
Flesjes drinkyoghurt in PMD-zak
p. 3
De afvalstraat
p. 4-5
Vrije Basisschool Sint-Laurens
p. 6
Ecologisch tuinieren
p. 7
Ten afval
idm INTERCOMMUNALE DURME-MOERVAART HUISVUILVERWERKING EN MILIEUZORG
idee milieu nr. 21
SEPT 2006
VIERMAANDELIJKS MILIEU- EN AFVALMAGAZINE
Project in de kijker Sint-Laurens Zelzate
p.4-5
p. 7 geleidehond
p. 8 kringloop
TE RECYC
RTEREN O SO
EN LER
Voor jou ligt onze 21ste IDeeMilieu. Het zal je zeker niet ontgaan zijn dat we onze viermaandelijkse uitgave in een nieuw kleedje hebben gestoken. De naam blijft behouden, maar de afvalkrant die al sinds 2000 trouw in de brievenbus valt, wordt vanaf nu een ‘afval- en milieumagazine’.
Flesjes Drinkyoghurt in de PMD-zak
Een magazine waarin een aantal vaste rubrieken hun plek krijgen, maar waarin er ook plaats is voor interactie. Zo ontdek je vanaf nu elke keer een project in de kijker, geeft een milieuwijzer je leuke tips en wordt er voor de ontspanning gezorgd in de milieucrea. Natuurlijk blijft er zoals voorheen voldoende ruimte over voor nuttige info over afval voorkomen, sorteren, composteren, …
Iedereen kent wel de flesjes drinkyoghurt van Yakult, Benecol, Danone,… Misschien gebruik je deze producten zelf in de strijd tegen een te hoge cholesterol.
MAAR WAAR BLIJF JE MET DE LEGE FLESJES?
Zorg er samen met ons voor dat IDeeMilieu een boeiend en interessant magazine wordt en hou ons op de hoogte over jouw afvalperikelen.
Sommige mensen twijfelen eraan, maar de flesjes van drinkyoghurt horen bij de categorie plastic flessen en flacons en mogen dus zonder problemen in de blauwe PMD-zak.
Dirk Strubbe Directeur
Let wel op! Gewone yoghurtpotjes en botervlootjes horen hier niet bij. Gooi deze bij het restafval in de grijze container! 1 2
3
gemeente Zelzate > 1 gemeente Wachtebeke > 2 4
5
gemeente Moerbeke > 3 gemeente Lochristi > 4 6
stad Lokeren > 5 gemeente Zele > 6
IDM ^ p .2
M
WOORD VOORAF
RKEN A P
NTAINER CO
MILIEUWI
R JZE
Elke afvalfractie op het juiste adres in de afvalstraat De containerparken uit de IDM-regio zijn de laatste jaren niet blijven stilstaan. Er is maar weinig afval dat er zijn plekje niet heeft. Zo zijn er de laatste tijd heel wat nieuwe afvalstromen bijgekomen. Al gaat het bij deze fracties vaak niet over grote hoeveelheden, toch verdienen ze het om gerecycleerd te worden. Voor al deze kleine, nieuwe afvalstromen ontwikkelde IDM een ‘afvalstraat’. Van kurk tot bloempot, van plastic zak tot CD… je kan het er allemaal kwijt en bovendien ontdek je ook nog wat er nadien mee gebeurt en krijg je interessante tips. De afvalstraat bestaat uit verschillende modules die elk 2 vakken hebben. Het grote voordeel is dat de constructie modulair is en dat ze dus ten allen tijde kan uitgebreid worden. Zo kan IDM snel inspelen op de nieuwigheden van de recyclagemarkt. Voor de afvalstraat werden er trouwens speciale containers aangekocht die heel gemakkelijk kunnen gewisseld en geledigd worden en die perfect in de constructie passen. Sorteren en recycleren wordt nog gemakkelijker.
dopjes van drankflessen. De afvalstraten zullen binnenkort op alle parken staan; in Lochristi houden we dit echter voor het nieuwe containerpark dat momenteel in opbouw is (voorlopig werken we op het containerpark van Lochristi verder met de bestaande recipiënten voor deze fracties).
GROENE RAAD VAN TANTE KAAT Tanta Kaat geeft niet alleen gouden, maar ook groene raad! In haar nieuwste boek ontdek je heel wat handige en ecologische tips die je gemakkelijk en snel thuis kan toepassen. Met haar tips toont Tante Kaat dat milieuvriendelijkheid en ‘goed voor de portemonnee’ samen gaan. Dit boek is te verkrijgen in het Ecohuis Antwerpen, Turnhoutsebaan in Borgerhout. Voor inlichtingen www.eha.be www.tantekaat.net.
INFOTOUR OP HET CONTAINERPARK Het containerpark is een ideale plaats om te vertellen waarom we al die sorteerinspanningen leveren. Sinds kort vind je daarom bij elke afvalfractie een overzichtelijk paneel met hierop de sorteerregels (wat wel/wat niet), de recyclageweg en een interessante tip.
Wat kan je kwijt in de afvalstraat: plastic folies, textiel, printercartridges, isomo, batterijen, kurk, plastic bloempotten en plantentrays, autobanden, CD/DVD-schijfjes en -doosjes, plastic
CONTAINERPARKEN
^ p .3
PROJECT
R
DE KIJKE IN
Vrije Basisschool Sint-Laurens trekt de milieukaart!
Hoe tof vindt een hengelaar het om allerlei troep uit de visvijver boven te halen? Hoe denken fietsers en joggers erover om in de stank rond te rijden of te lopen? En kijk, wat gebeurde er toen een verstrooide professor zijn afval verkeerd sorteerde? Vragen die de leerkrachten en de leerlingen van de Vrije Basisschool Sint-Laurens te ZelzateWest zich terecht stelden. Van elke school wordt immers verwacht dat ze de zorg voor het milieu opneemt in haar lessenpakket. Binnen de verschillende belangstellingscentra voor kleuters en de lessen wereldoriëntatie in de lagere klassen komt dit dan ook regelmatig aan bod. De Vrije Basisschool Sint-Laurens, Zelzate-West, ging echter ettelijke stappen verder en pakte deze thematiek met de volledige school klasoverstijgend aan in een 14-daags project. De afvalproblematiek, duurzame en alternatieve energie, water- en luchtverontreiniging waren tussen 21 april en 5 mei niet meer weg te denken op de school.
DE VUILNISWAGEN OP BEZOEK
BEZOEK IDM
Het was even manoeuvreren doch een bekwame chauffeur van IDM slaagde er toch in om zijn grote vuilophaalwagen op de speelweide te parkeren. De kleuters, in de klas goed voorbereid op zijn komst, wilden zelf wel eens plaats nemen achter het stuur. Met open mond zagen ze hoe de vuilnisbakken de hoogte ingingen en werden geledigd. Na afloop bleken er heel wat vuilnismannen in spe kandidaat te zijn om zelf ook met zo’n wagen de weg op te gaan …
2de leerjaar: ”Welgezind vertrokken we met de bus richting Lokeren, naar IDM. Dankzij onze samenwerking met M(ilieu) O(pvoeding) op S(chool) kon dit zelfs helemaal gratis. Het was wel nog een heel eindje stappen na de busrit, doch na zo’n drie kwartier kwamen we aan bij het grote gebouw dat vroeger een verbrandingsoven was. We hebben duchtig geoefend met echt afval, en zijn nu echte sorteerspecialisten. We bekeken ook een leuk en leerrijk filmpje. Maar wat we zeker onthouden is dat het beste wat je kan doen steeds is: AFVAL VOORKOMEN! Daartoe proberen we vanaf nu allemaal extra ons steentje bij te dragen!”
BEZOEK AAN HET CONTAINERPARK De kleuters van G3 trokken met juf Joke en enkele bereidwillige ouders naar het Zelzaatse containerpark voor een grondige rondleiding. Ze namen meteen wat afval mee, zodat ze dat daar in de juiste container konden achterlaten. Opgeruimd staat netjes, was het motto en sorteren moesten ze echt goed doen. Groot was de verrassing voor de kleuters toen een reuzengrote vrachtwagen een volle container kwam weghalen om een lege achter te laten. Die laad- en losmanoeuvres zijn onze jonge sorteerders zeker niet ontgaan zodat ze thuis weer heel wat te vertellen hadden.
IDM ^ p .4
BEZOEK AAN DE KRINGWINKEL winkel t dat de e ni t is w k I Wat zijnen had. a g a m te ro g ar stonden da t ruimte ! Er he d on v n. Ik lle pu s l e e v lva) leuk ! (Je
zo’n een heel heel
Ik vond het leuk, maar ik h eb vooral heel veel bijgeleerd. Hier kom ik nog terug! (Brian H.)
ngen daar zo’n mooie di ensen e j t a d t e i n t s i w Ik r weinig geld. De m kon kopen voor maar veel werk om al es uit hadden daar zeesorteren. (Quinten) het ledij in en en k te pakken en te l e e v doz heel Er lag n. Alles zat in d het een magazijverpakt. Ik von ogynn) zakken ondleiding. (Im leuke r
OPROEP PAPIERSCHEPPEN
Zelzate-West onuitputtelijk is, in tegenstelling tot andere energiebronnen zoals aardolie, gas en uranium.”
GROEPSWERK Een project rond milieu wil niet alleen maar zeggen dat we uitstapjes maken, er moet ook gewerkt worden. In kleine groepjes verdiepen de leerlingen zich in de verschillende oorzaken en gevolgen van milieuvervuiling. Er worden diverse informatiebronnen aangewend. Boeken uit de bib, internet, artikels uit tijdschriften en kranten, … Iedereen doet zijn best om een zo goed mogelijke voorstelling van zijn/haar werk voor te bereiden.
Als hobby doet Maritza aan papierscheppen. Een leuk en creatief tijdverdrijf en bovendien goed voor het milleu aangezien zij dit doet met gebruikte papieren zakken. Om te kunnen papierscheppen heeft ze minimum 500 g droog papier nodig en dat zijn heel wat papieren zakken. Rures fortiter vocificat fragilis matrimonii Daarom doet ze via deze weg een oproep! Quamquam catelli comiter adquireret Allerlei papieren zakken komen in aanmerking: apparatus bellis van brood, koeken,groenten, fruit, enz Etiam agricolae circumgrediet Caesar. De opdruk op de zakken bepaalt de kleur van Tremulus quadrupei aegre divinus deciperet het papier, groene opdruk levert bv papier op met een groene tint, alle mogelijke kleuren zijn dus welkom! Wie Maritza wil helpen bij het beoefenen van haar hobby en tegelijk een steentje wil bijdragen voor het milieu, kan haar contacteren per mail,
[email protected] Hartelijk dank alvast aan iedereen die aan dit initiatief meehelpt.
OPROEP AAN VERENIGINGEN ALTERNATIEVE ENERGIE IN HET WINDMOLENPARK TE EEKLO Zowel 5de als 6de leerjaar gingen bekijken en beluisteren hoe wind kan worden aangewend voor het opwekken van elektriciteit en maakten in levende lijve kennis met een ‘groene energie’ leverancier, m.n. de Leidijkmolen, één van de 7 windmolens die Eeklo rijk is. “We stonden ervan versteld dat zo’n molen maar liefst 85 meter hoog is (van aan de grond tot aan de gondel) en dat één wiek wel 35 meter lang is. Eén molen staat in voor de energievoorziening van zo’n 2200 gezinnen. Niet mis dus! Zeker als je bedenkt dat het produceren van deze energie geen afval met zich meebrengt en dat alles bovendien heel veilig en
ONTWERPEN MODECOLLECTIE J.P. RÉCYCLÉ Koortsachtig werd er met man en macht gewerkt aan de samenstelling van een modecollectie met als basis bergen verzameld wegwerpmateriaal. De rijk gevulde sorteerdozen op onze speelplaats slonken zienderogen. Afgedankte kledij, paraplu’s, karton, isomo, kroonkurken, verpakkingsmateriaal, … Het kon de jeugdige ontwerpers helemaal niet van de wijs brengen. Integendeel zij werden er des te meer door geïnspireerd …
ZUIVER WATER VOOR IEDEREEN In het 4de leerjaar leerden de leerlingen dat al het water dat wij lozen, moet gezuiverd worden in een zuiveringsstation. Ze maakten zelf een eenvoudige zandfilter en beseffen beter dan ooit welke inspanningen allemaal nodig zijn om ons drinkbaar water te verschaffen.
SAMEN AAN DE SLAG MET DE COMPOSTMEESTER
ONTWERP EEN AFVALMONSTER EN MAAK KANS OP EEN UITSTAP! Sinds vorig schooljaar wordt het thema afvalpreventie voor de kleuters en voor de eerste graad van het lager onderwijs door IDM aangebracht via het verhaal van “het Afvalmonster”. Om een lang verhaal kort te maken: het Afvalmonster was ooit een heel mooi monster, maar omdat het de laatste tijd zoveel afval te verorberen krijgt, is het ondertussen heel lelijk geworden. Samen met de kinderen zoeken we dan naar een oplossing om er weer een mooi monster van te maken. Om dit verhaal visueel aantrekkelijk te maken zijn we op zoek naar verenigingen met creatieve vingers die voor ons een “afvalmonster-pop” willen ontwerpen. De vereniging met het beste ontwerp krijgt niet alleen de vraag tot uitvoering met de steun van IDM, maar ook een waardebon die je kan besteden aan een uitstap met de vereniging. Heb je hierin interesse? Het volledige verhaal en de specificaties kan je verkrijgen bij IDM. Ontwerpen kunnen ingestuurd worden tot 15 november 2006. Het winnende ontwerp wordt tegen 1 december gekozen door een jury zodat het afvalmonster tegen half februari kan gemaakt worden.
MILIEUCREA
^ p .7 .5
ECOL O
EN IER
CH TUIN S I G
50 compostvaten verloot tijdens juni compostmaand. Kraste je ook mee tijdens een van de activiteiten van Juni Compostmaand? Dan ben je vast benieuwd naar de uitslag van de schiftingsvraag. Het compostvat van de Vlaco-medewerker van dienst wordt inderdaad goed gebruikt en is bijgevolg steeds goed gevuld. Een paar keer per jaar wordt het omgezet en komt er een kruiwagen afgewerkte compost uit die meestal in de groentetuin wordt gebruikt. Dit jaar waren het eind juni de bessenstruiken die wel een portie compost konden gebruiken. Het compostvat werd leeggemaakt en omgezet op dinsdag 27 juni. De halfverteerde compost en het verse materiaal werden vermengd en opnieuw in het vat gedaan. Hittegolf in compostvat Aanvankelijk steeg de temperatuur in het vat maar langzaam. De eerste dagen was het er niet veel warmer dan buiten. Maar begin juli was het prijs. De micro-organismen in het vat waren niet meer te stuiten. De inhoud was ook flink gezakt. En de rode compostwormen die zich uit de hitte hadden kunnen redden, troepten samen tegen de koelere buitenwand van het vat. Op 2 juli om 12u was het zo ver en ging de priem van de digitale thermometer het vat in. Zelfs de Vlaco-medewerker was aangenaam verrast over de uitslag: 53,55°C. IDM verlootte in de schoot van de 6 gemeenten 50 compostvaten. Wie in de prijzen viel werd persoonlijk aangeschreven. Ben je niet bij de gelukkigen, maar wil je toch composteren? Een compostvat kan je aankopen bij je gemeente tegen een gereduceerd tarief. Voor meer info, contacteer de milieudienst.
IDM ^ p .6
Mosselschelpen: afval of grondstof? Na het smakelijk verorberen van onze mosselen blijven we met heel wat schelpen zitten. Schelpen die bij het restafval terechtkomen en de verbrandingsoven ingaan. Duizenden kilo’s mosselschelpen worden zo jaarlijks weggegooid. Compostmeester Valère Verlee uit Lochristi heeft er iets op gevonden en gebruikt de schelpen als grondstof en slakkenmiddel.
“
Eerst spoel ik de lege mosselschelpen (met regenwater) zodat alle groenten- en kruidenresten eruit zijn. Daarna leg ik de schelpen te drogen. Hoe droger de mosselschelp, hoe beter. Eenmaal ze droog zijn, giet ik ze in een plastic zak van bv. kippenvoer. Ik giet de zak wel maar voor de helft vol en leg hem daarna in de garage, of in het spoor waar ik dagelijks met de auto passeer.
Zo rij ik telkens bij het binnen of buiten rijden over de zak. In het begin maakt dit een hels lawaai omdat de schelpen worden gekraakt, maar naarmate ik dit doe,neemt het lawaai af. Ik schud de zak ook af en toe eens op. Wanneer alle schelpen gebroken en voldoende fijn zijn, strooi ik een laagje van ongeveer 1 cm dik rond de bloemen en planten in de tuin. Je zal merken dat de slakken een ommetje maken om het mosselgruis te ontwijken. Daardoor komen ze in het zicht van merels, lijsters, kippen, egels, … die ze dan met veel smaak opeten - ofwel kruipen ze bij de buurman (lacht). Voor mij de milieuvriendelijke oplossing om mosselschelpen te verwerken. Want wie vindt nog mosselschelpen van over tien jaar terug? Deze zijn terug naar moeder natuur, waar ze ontstaan zijn.
”
Ten afval FOST Plus en IDM willen voortaan ook de jeugdbewegingen sensibiliseren voor een milieubewust afvalbeheer. In samenwerking met het C.I.S. (Centrum Informatieve Spelen) werd een heus groepsspel ontwikkeld; een spel over sorteren en recycleren van afval. Bovendien kunnen de jeugdbewegingen sinds deze zomer ook beschikken over de nodige sorteerbakken om de selectieve inzameling in goede banen te leiden.
DE SPELMAP Het groepsspel heeft een educatieve inslag, maar het is vooral de bedoeling dat de jongeren zich amuseren. Tijdens het spel ontdekken de jongeren de verschillende stappen van afvalinzameling en -recyclage. Ze worden ingedeeld in teams van afvalsoorten (vb. de plastic flessen, de drankkartons, …) en leggen daarna een parcours af langs verschillende posten op het speelveld. Op elke post voeren ze een opdracht uit die symbool staat voor een bepaalde stap in het recyclageproces. Het zijn buitenactiviteiten die alle leeftijds-
Kijk uit je doppen voor het goede doel VAL F A
ER DAN E M
genegen en gingen een samenwerking met hen aan. Zo vind je in elke afvalstraat sinds kort een container voor deze dopjes.
AAN GE D
JONG GE
RD, OUD E E L
WELKE DOPJES WORDEN INGEZAMELD?
groepen samen kunnen spelen. De map bevat naast het groepsspel ook een verzameling van allerhande losse spelen rond afvalbeheer, die in kleinere groep kunnen gespeeld worden volgens leeftijdscategorie. Het groepsspel werd ontwikkeld in overleg met de diverse koepels van jeugdbewegingen. Zij zorgden ook voor de promotie binnen hun organisatie. Samen vertegenwoordigen deze organisaties 350.000 jongeren.
HEEFT JOUW VERENIGING DEZE KANS GEMIST? De jeugdbewegingen kregen via hun koepels de kans om de PMD-containers, papierkratten en de spelmap met spelhandleiding en basismateriaal te bestellen. Heeft jouw vereniging deze kans gemist, of ben je gewoon geïnteresseerd? Neem contact op met IDM (
[email protected], tel. 09/340.60.37), wij hebben nog een beperkte voorraad van de PMD-containers en de papierkratten. Download alle elementen van de spelmap die je nodig hebt om het spel te spelen op de website www.fostplus.be of ontleen de spelmap bij IDM. (
[email protected], tel. 09/340.60.37)
Een blindengeleide hond opleiden kost zo’n 15.000 euro. Om de honden toch gratis ter beschikking te stellen van blinde personen, tracht het Belgisch Centrum voor Geleidehonden v.z.w. op verschillende manieren geld in te zamelen. Eén van hun initiatieven is het inzamelen van plastic schroefdopjes van drankflessen. Deze dopjes worden dan verkocht aan een bedrijf dat ze recycleert tot o.m. duurzame paletten. IDM en haar gemeenten waren dit initiatief meteen
Enkel plastic schroefdopjes van drankflessen fortiter vocificat fragilis matrimonii -Rures van mineraalof spuitwater Quamquam catelli comiter - van frisdranken (cola, limonade,adquireret …) -apparatus van melkbellis of fruitsap Etiam agricolae circumgrediet Caesar. ➝ de dopjes dienen proper en droog Tremulus quadrupei aegre divinus deciperet te zijn. Let op! Geen dopjes van detergenten, zeepproducten, olie e.d. – Geen metalen doppen!
DE RECYCLAGE Om een goede recyclage te garanderen is het belangrijk dat de dopjes correct gesorteerd zijn! Volg dus de bovenstaande instructies op. Wanneer de dopjes in de fabriek aankomen, worden ze gewogen en in bakken gelost. De bakken zijn onderaan voorzien van een opening die ervoor zorgt dat de dopjes verspreid worden op een transportband zodat ze een laatste sortering krijgen. Daarna gaan de dopjes door een machine die ze maalt tot schilfers zodat ze klaar zijn om naar de smelterij te gaan. Hier worden ze onder hoge temperaturen gesmolten en in mallen geperst zodat er o.a. paletten van gefabriceerd kunnen worden . Gooi je plastic drankdopjes in de afvalstraat op het containerpark, een kleine moeite voor jou, maar een wereld van verschil voor blinde en slechtziende mensen! Meer informatie over het Belgisch Centrum voor Geleidehonden vind je op
www.geleidehond.be TEN AFVAL
^ p .7
KRINGWINKEL DE CIRKEL
gedrukt op 100% gerecycleerd en chloorvrij papier - verantwoordelijke uitgever: D. Strubbe
Sinds 2000 werd ieder najaar i.s.m. OVAM de Dag van de Kringloopwinkel georganiseerd. Vanaf dit jaar organiseren de winkels deze dag in het kader van het Opendeurweekend Duurzame Ontwikkeling. Dat betekent misschien een kleiner budget voor de reclame, maar de opendeurdag blijft zoals voorheen! Verwacht je o.a. aan: - KringKaffee met gratis drankje voor iedere bezoeker. - Nooit eerder geziene spullen, enkel te koop vanaf de opendeurdag - Workshop “OUD of OUT?” Laat je tonen hoe oubollige “rommel” jouw interieur weer hip maakt. - Tombola met leuke KringKadoos Wij kijken er alvast naar uit!!! In afwachting van de opendeurdag, kan je eens langskomen in één van beide winkels. Lokeren, Groendreef 51, 09 348 75 31 Zelzate, Groenstraat 48, 09 326 05 95 Open van dinsdag t.e.m. zaterdag, 10 tot 12u en 13 tot 17.30u Ophaalfoon: 09 348 75 31 www.decirkellokeren.kringloop.net
COLOFON IDeeMilieu is een uitgave van IDM, Zelebaan 42, 9160 Lokeren Tel.: 09/348.43.97, Fax: 09/349.07.94 e-mail:
[email protected] www.idm.be Verantwoordelijke uitgever: ∆ D. Strubbe, directeur IDM Eindredactie: Annick Maes, communicatieverantwoordelijke IDM
EEN T
21 OKTOBER 2006
N
opendeur Kringwinkel:
EDE LEVE E W
hetzelfde maar anders. Kringwinkel De Cirkel is stilaan een begrip geworden in Lokeren en Zelzate. De ligging en openingsuren van de winkels zijn goed gekend, maar hoe zit het met dat andere aspect: het binnenbrengen van de oude spulletjes? We stellen met plezier vast dat steeds meer mensen hun afgedankte spullen niet zonder pardon naar het containerpark of de grofvuilophaling sturen. Er is een goede tussenstap en dat is de Kringwinkel. Wat je hebt verzameld na de grote schoonmaak of zolderopruiming, kan je op twee manieren bij de Kringwinkel kwijt. Kan het in de wagen? Alle dozen/zakken/klein meubilair kan je tijdens de openingsuren komen afgeven.
Te groot voor je wagen? Grote stukken komen wij graag én gratis met de vrachtwagen ophalen. Je maakt eerst een afspraak in de winkel of per telefoon (Tel. 09 348 75 31). Ons ophaalgebied bestaat uit de gemeenten (en deelgemeenten van) Lokeren, Lochristi, Wachtebeke, Moerbeke en Zelzate. Voor een ophaalafspraak hou je best rekening met 3 à 5 dagen wachttijd. Mensen die in Zele wonen kunnen terecht bij Spoor 2, Tel. 052/48 04 12. De Kringwinkel De Cirkel aanvaardt alle spullen die herbruikbaar – lees herverkoopbaar – zijn. In het algemeen is de regel erg simpel. Stel jezelf de volgende vraag: “Zou IK het nog kopen als ik het in de winkel zag staan?” Is het antwoord “nee”, dan is de kans reëel dat we de spullen niet zullen aanvaarden. Twijfel je, vraag dan gerust om uitleg.
