HET ZWARTE ZEE GEBIED
Het levendige groen van de Zwarte Zeekust van Turkije zal een verrassing zijn voor mensen die denken dat het binnenland slechts een barre steppe is.
Van de grens met Bulgarije tot de grens met Georgië zijn de bergtoppen bedekt met dichte pijnboombossen. O de lager gelegen hoogten en in de valleien is veel natuur te bewonderen dat uit een oneindig aantal verschillende gewassen bestaat. Langs de kustlijn zijn er kilometerslange prachtige stranden uit waar men ongestoord kan zonnen, zwemmen en gedurende het hele jaar ontspannen. In de lente zijn de heuvels aan de oostkant bedekt men een tapijt van wilde bloemen. De traditionele houten huizen in de vissersdorpen en berggehuchten liggen er als een plaatje bij. Het vochtige klimaat en de vruchtbare bodem zetten aan tot het verbouwen van een grote verscheidenheid aan gewassen zoals thee, tabak, graan, en hazelnoten. De betovering van dit gevarieerde landschap was niet alleen voor Alexander de Grote onweerstaanbaar maar is ook onweerstaanbaar voor eenieder die van de natuur houdt, of het nu een fietser, bergbeklimmer of waterliefhebber is.
1
Archeologische opgravingen in Ikiztepe in de provincie Samsun, hebben aangetoond dat er reeds 5000-4000 BC mensen leefden in dit gebied. De Hethietten, Mileten, Phrygiërs, en volgens Homerus ook de Amazones hebben allen delen van de kust gekoloniseerd. Ook Alexander de Grote heeft over dit gebied geheerst. Na ook in handen te zijn geweest van het het Romeinse en Byzantijnse Rijk kwam het grootste deel van dit gebied in de 15de eeuw onder de Ottomaanse heerschappij van de Sultan Mehmet II. Het Zwarte Zeegebied is gemakkelijk toegankelijk voor toeristen en beschikt over een groot aantal hotels en restaurants in diverse prijsklassen.
2
‹kizdere, Rize 3
A¤va 4
HET WESTELKIJK DEEL VAN DE ZWARTE ZEEKUST
De provincie K›rklareli wordt door het Y›ld›z (Istranca) gebergte in tweeën gedeeld. In het rijke berglandschap met de historische huizen waant u zich als in een mooie dagdroom. Het 14de eeuwse K›rklar (Veertig) Mausoleum met haar indrukwekkende 18 pilaren is op de K›rklar heuvel gebouwd ter nagedachtenis aan de 40 soldaten die hier het leven lieten toen de Osmanen onder aanvoering van Murat I dit gebied veroverden. De oudste moskee in de stad K›rklareli is de H›z›rbey Moskee, gebouwd in 1383. Binnen het moskeecomplex is ook een bazaar. Vlakbij staat een hamam gebouwd in dezelfde periode als de moskee. In het schitterende Archeologisch Museum zijn voorwerpen tentoongesteld afkomstig van plaatselijke opgravingen. De Sokollu Moskee in Lüleburgaz op de weg Edirne-Istanbul, is een schitterend werk van
de beroemde architect Sinan en dateert uit 1570. In het nabijgelegen Babaeski is ook een bouwwerk van deze beroemde architect namelijk De Cedid Ali Pafla Moskee. In Vize (Byzia), een belangrijk Byzantijns centrum, staan de Küçük Ayasofya kerk en een kasteel, beiden uit de Byzantijnse tijd. Wanneer U noordwaarts richting Bulgarije reist, breng dan enkele uren door in het vredige en groene stadje Dereköy, de laatste stopplaats voor de grens. De Zwarte Zee kust van K›rklareli is een andere plaats met prachtige stranden en goede visrestaurants. ‹¤neada, 98 km ten oosten van K›rklareli, ligt ingeklemd tussen zandige kusten en het Y›ld›z gebergte. K›y›köy (Midye) is een andere toeristische trekpleister met goede accommodatie en pittoreske huizen uit de Middeleeuwen. De stad en zijn muren dateren uit de Byzantijnse tijd. De beste plaats om in Midye te bezoeken is het historische St.Nicolaas Rots Klooster. 5
fiile 6
Eveneens aan de Europese zijde van de Zwarte Zeekust, op ongeveer 35 km van Istanbul, liggen de zandstranden, hotels, motels en campings van Kilyos. Aan de Aziatische kant van de Bosporus liggen op 71 km afstand van Istanbul, de lange zandtranden van fiile, waar de ruïnes van een Genuese Burcht, veel bezoekers trekken. De uitstekende restaurants en het nachtleven maken het tot een populair toevluchtsoord voor de inwoners van Istanbul. Hier kan u ook schitterende geborduurde katoenen shirts vinden die gemaakt die worden gemaakt van het beroemde fiile Bezi (een dunne katoenen stof). Polonezköy (25 km van Istanbul) is in het verleden gesticht door een Poolse prins als een opvangplaats voor Poolse vluchtelingen en is nu omgevormd tot ontspanningsoord met pen-
sions en restaurants die een keur aan verse lokale producten voorzetten. Verder landinwaarts zijn de golvende heuvels en de vredige bossen uitermate geschikt om paard te rijden. A¤va (50 km ten oosten van fiile), ligt zowel aan de oevers van een rivier als aan de kust van de Zwarte Zee ligt temidden van een prachtige natuur en is ideaal om te kamperen. Kerpe, Kefken en Karasu zijn drie typische vissersdorpen ten oosten van A¤va. Uitstekende restaurants en helder water trekken een voortdurende stroom van bezoekers aan.
7
8
Landinwaarts, tussen Ankara en Istanbul, ligt Bolu (262 km van Istanbul en 192 km van Ankara). In dit belangrijk provinciecentrum ligt de indrukwekkende Ulu moskee uit de 14de eeuw maar ook vele moderne health spa’s liggen dicht in de buurt. In het Bolu Museum voor Archeologie en Volkenkunde kunt voorwerpen aan uit de Hettietische, Romeinse, Selsjoekse en Ottomaanse tijd bewonderen. Ten zuidwesten van Bolu ligt het populaire Abant meer ontspanningsoord, in een prachtige bergachtige omgeving op 1,500 m hoogte. Inwoners van Istanbul vluchten hier vaak naartoe voor een weekend vol frisse lucht en activiteiten. In de dorpen Solaklar, Muslar en Alpagut in de Seben regio 52 km ten zuiden van Bolu zijn nog rotswoningen te zien.
Kartalkaya, een van Turkije’s belangrijkste skioorden, ligt in het Köro¤lu gebergte. In de zomer kan men bij het meer van Gölcük picknickend genieten van de adembenemende natuur. Het adembenemend mooie Yedi Göller Nationaal Park ligt ten noorden van Bolu. Daar vlakbij ligt de stad Mengen. Deze stad staat bekend om zijn goede koks en in augustus wordt er ieder jaar een Culinair Festival gehouden met een keur aan traditionele Turkse gerechten. In Mudurnu (52 km ten zuidwesten van Bolu) en Göynük (96 km ten zuidwesten van Bolu) staan typische Ottomaanse huizen. De Byzantijnse Asar Burcht bevindt zich op 50 km van Bolu bij Ö¤rencik in het arrondissement Gerede. Op een hoogte van 1000 meter kunt u zonder last te hebben van de zomerhitte ontspannen. Dit kan ook bij Alada¤, K›z›k en At.
9
10
ontleent zijn naam aan de mythologische halfgod Hercules, die naar zeggen hier de driekoppige hond Cerberus ving. Cerberus zou in de grot Cehennema¤z› (Poort van de hel), buiten Ere¤li vlakbij Kavakderesi, hebben gewoond. . Zonguldak, in de oudheid bekend als Sandra of Sandraka, is een belangrijk centrum van steenkoolproductie en een belangrijke havenstad. De oude geschiedenis van deze regio die ook Paflagonië en Bythinia omvat, is ook beinvloed door de Hethieten, Frygiërs, Assyriërs, Perzen, Macedoniërs, Romeinen en Byzantijnen
In het antieke Prusa en Hypium bij Konuralp (45 km ten westen van Bolu) is een bezoek aan het plaatselijke museum zeker de moeite waard. De collectie wordt ieder jaar uitgebreid met voorwerpen uit de Romeinse en Byzantijnse tijd die nog steeds in de omgeving te vinden zijn. Tussen de ruïnes moet ligt een schitterend Romeinse theater waar u niet zo maar voorbij mag rijden. De Samandere waterval bevindt zich in het dorp Kaynafll›-Samandere in het arrondissement Düzce, 25 km ten zuiden van de D100 snelweg. Het Eleftenimeer, 14 km ten zuiden van Düzce, is een prachtige plaats voor vogelkijkers.
Akçakoca, Düzce Terug aan de kust zorgen het lieflijke strand en de comfortabele pensions en hotels van Akçakoca ervoor dat dit een populair vakantieoord blijft. Zevenentwintig km ten oosten van Akçakoca kan men, temidden van hazelnootstruiken, de ruïnes van een Genuaanse Burcht bezichtigen Alapl› is een ideale plek voor watersport. Vooral voor zeilen en surfen is deze plek ideaal. Lange stranden strekken zich uit aan beide zijden van de stad, zowel naar het oosten als naar het westen. Ere¤li, dat onder meer bekend is om zijn aardbeien, was de eerste belangrijke mijnbouwstad van Turkije. Ere¤li ligt op een heuvel vlakbij een Byzantijnse burcht. In de lente vult de geur van aarbeien de lucht en doet het water in de mond lopen. Ere¤li
Zonguldak 11
12
in deze regio sinds de oudheid gebruikt om textiel, garens en zelfs meubels te verven.
Later werd het gebied ook beinvloed door diverse Turkse culturen. De schilderachtige weg aan de oostkant van de stad leidt naar Kapuz en Uzunkum, waar theetuinen en restaurants bezoekers uitnodigen een vrije middag door te brengen. Hoogvlakten, waarvan Bacakl› met 1637 m de hoogste is, bieden vele mogelijkheden om van de natuur te genieten. De speciale wandelroutes zijn erop gericht mensen optimaal te laten genieten van al dit ongerepte moois wat de natuur ons biedt. In Zonguldak zijn ook interessante grotten als K›z›lelma, Sofular en Çokgöl te bezichtigen. Natuurlijke verfstoffen worden
Kenners van fijne handbewerkte houten voorwerpen, reizen naar Devrek, een lieflijk stadje 50 km ten zuidoosten van Zonguldak, om een van de beroemde wandelstokken te kopen waarom het stadje al honderden jaren bekend staat. Tien kilometer ten noordoosten van Safranbolu vinden we Karabük. Dit is het belangrijkste industriecentrum van Turkije en
is bekend om zijn ijzer- en staalindustrie. Niet ver van Karabük ligt het schitterende Çaml›k Park. In dit park zijn pijnboombossen en ook een theetuin en een restaurant. Dit is de perfecte plaats voor rust en ontspanning. Avonturiers kunnen parachutespringen vanaf de Sorgun klif dat ook in de buurt ligt. In Safranbolu hebt u gevoel hebben dat u terug stapt in de tijd bij het zien van het prachtige ontwerp en constructie van traditionele oude huizen. Niet voor niets is Safranbolu door de UNESCO uitgeroepen tot internationaal cultureel erfgoed. De belangrijkste huizen zijn het Kaymakamlarhuis, het Ayg›rhuis en de Asmazlar Havuzlu Konak dat gerestaureerd is en nu in gebruik als hotel door de Turkse Touring en Automobiel Club. Ook het Mektepçilerhuis en het Hac› Memifllerhuis zijn zeker een bezoek waard.
13
14
Ook het Paflahuis is gerestaureerd en is nu in gebruik als cafépension. De burcht op de heuvel biedt een prachtig uitzicht over de stad. Breng beslist ook een bezoek aan de Cinci herberg en de 17de eeuwse hamam (de Izzet Mehmet Pafla Moskee en Bibliotheek (18de eeuw), en de Köprülü Moskee, die dateert uit de 17de eeuw. Ook de Da¤delen Moskee (18de eeuw) en de Kaçak Lütfiye Moskee (19de eeuw) zijn een bezoek meer dan waard. Safranbolu ontleen zijn naam aan de saffraanvelden die er in de 19de eeuw waren. Nu liggen die velden bij het dorp
Amasra, Bart›n
Amasra, Bart›n
Davutobas›, 20 km verderop, waar een levendige handel in saffraan bestaat. Voor U vertrekt, moet U beslist ook de Arasta (Oude Bazaar) bezoeken, waar ambachtslieden hard aan het werk zijn en ook hun werk verkopen. De plaatselijke “Lokum”(Turks fruit) lijkt in niks op wat u wellicht gewend bent en is volgens kenners uniek. Ongeveer 36 km ten zuiden van Karabük ligt Eskipazar, waar zich het oude Ömer Beyler herenhuis bevindt. Het is nu gerestaureerd en bekend om zijn prachtig gedecoreerde plafonds.In Eskipazar zijn ook ruïnes te bezichtigen van het oude Kotyara, in 800 v.C.gesticht door kolonisten uit Milete.
Amasra, Bart›n
Bart›n, het vroegere Parthenios, dat 80 km ten oosten van Zonguldak ligt, is een gezellige stad met houten huizen, waar elk voorjaar een aardbeienfestival wordt gehouden. Volgens Homerus hebben krijgers uit Bart›n tijdens de Trojaanse oorlog gevochten aan de kant van Troje. Ook zijn er de overblijfselen van een vijf meter brede Romeinse weg die dateert uit de tijd van keizer Claudius. Een boottocht over de Bart›nrivier is een heerlijk uitstapje. Vlak daarbij ligt ‹nkum, dat zich heeft ontwikkeld tot een echt gezellig vakantiedorp met uitstekende restaurants en pensions
15
Amasra, Bart›n 16
Amasra (17 km van Bart›n) is een van de mooiste steden aan de Zwarte Zeekust, en is in de zesde eeuw v.C. gesticht door inwoners van Milete. Het ligt op een schiereiland gevormd door twee inhammen. De oostkant is een uitstekende plek om te zwemmen. Op een rotsige kaap rijzen de wallen op van een Byzantijnse citadel, waarbinnen zich een kerk bevond. Dit is nu de Fatih Moskee. De necropolis dateert uit de Romeinse tijd. Voorwerpen uit de geschiedenis van Amasra zijn te bezichtigen in het adembenemende Archeologisch Museum. In de Çekicilerstraat vindt u prachtige handbewerkte houten souvenirs. Wanner we langs de kust in oostelijke richting verdergaan, komen we in Çakraz (15 km ten oosten van Amasra), een typisch vissersdorp met prachtige stranden, goede accommodatie en uitstekende restaurants. De kronkelige weg tussen Çakraz en ‹nebolu gaat langs stijle berghellingen en heeft een spectaculair uitzicht.
Na Çakraz en 44 km ten oosten van Amasra ligt Kurucaflile, bekend om de vissersboten die er gebouwd worden. Cide, 28 km verderop, heeft goede hotels en een leuk strand voorzien van alle comfort. De Giderosbaai zal door zijn schoonheid uw stoutste dromen overtreffen. ‹nebolu (100 km ten oosten van Cide) is een typisch Zwarte Zee stadje gelegen temidden van rijk groen en met prachtige voorbeelden van de Turkse architectuur. Ten oosten van ‹nebolu ligt Abana, ook dit is een uitstekende vakantiebestemming. Meer landinwaarts ligt 90 kilometer ten zuiden van ‹nebolu vinden we temidden van schitterende bossen de stad Kastamonu. Dit is de hoofdstad van de gelijknamige provincie waar diverse belangrijke monumenten te bezichtigen zijn.
17
Ilgaz National Park 18
Zo zijn er de Byzantijnse burcht, in de 12de eeuw gebouwd door Comnenes, de Atabey Moskee uit de 13de eeuw en de ‹bni Neccar Moskee uit de 14de eeuw. Het Archeologisch en Etnografisch Museum toont voorwerpen die in het gebied gevonden zijn en in het Liva Pafla Kona¤› Museum kunt U plaatselijke ethnografische voorwerpen bewonderen. Vlakbij de stad is Evkaya, een rotsgraf dat dateert uit de 6de eeuw v.C. In het Kasaba dorp bevindt zich in de 14de eeuwse Mahmut Bey Moskee een van de mooiste voorbeelden van houtsnijwerk van heel Turkije. Ongeveer 41 kilometer ten westen van Kastamonu en 9 kilometer ten westen van Daday, ligt het dorp Çömlekçiler met zijn traditionele houten huizen en boerderijen van waaruit men een tocht per paard kan maken in de omgeving.
Ten zuiden van Kastamonu ligt Ilgaz National Park, een prachtig gebied in het Ilgaz gebergte met een skicentrum en goede verblijfmogelijkheden. Ten oosten van het park bij de Devrez en de K›z›l Irmak rivieren, ligt Tosya met zijn uitgestrekte rijstvelden. De Ilgarinigrot, in de buurt van P›narbafl› (ten noordwesten van Kastamonu) is een van de grootste grotten van Turkije. Het is een uitstekende omgeving voor trekking.
19
20
HET OOSTELIJK DEEL VAN DE ZWARTE ZEEKUST
Sinop (192 km ten noordoosten van Kastamonu) is een van de mooiste natuurlijke havens van de Zwarte Zee. De eerste bewijzen dat mensen in het gebied hebben gewoond dateren uit 4500 v.C. In de zevende eeuw v.C werd het door kolonisten uit Milete gesticht als een kolonie en in de derde eeuw v.C werd de wijsgeer Diogenes de Cynicus er geboren. De citadel van de stad en de fundamenten van een tempel gewijd aan de god Serapis, van wie wordt aangenomen dat hij in Sinop werd geboren, dateren ook uit die periode. Serapis werd zowel in de Romeinse wereld als in het verre Egypte vereerd. Na de kolonisten uit Milete kwam de stad achtereenvolgens onder de heerschappij van de Frygiërs, de Perzen, de Romeinen, de Byzantijnen, de Seldsjoeken en vanaf 1461 de Ottomanen. In het Archeologisch Museum worden verschillende mooie gouden iconen tentoongesteld en in het18de eeuwse Aslan Torunlar Kona¤› Museum
ethnografische voorwerpen. Andere belangrijke monumenten zijn de 13de eeuwse Alaeddin Moskee en de Alaiye Medrese. Sinop is ook bekend om zijn traditionele nautische houtsnijwerk. In visrestaurants langs de gezellige visserswerf kunt u genieten van heerlijke maaltijden en de bontgekleurde boten die in het water dobberen bewonderen. In de hotels en vakantiedorpen aan de kust is er accommodatie in alle prijsklassen. Ongeveer 35 kilometer naar het zuidwesten liggen hoog in de bergen de yaylas (alpenweiden) van Güzf›nd›k en Bozarmut. Op een hoogte van 1350 m gunnen deze groene weiden met hun zomer bewoners een blik in een traditionele leefwijze. Gerze is gesitueerd op een schiereiland 40 kilometer naar het oosten aan de kust, omgeven door parken en stranden. Voorbij het Akkumstrand vindt u de enige fjord van Turkije, de Hamsaros fjord. 21
Verderop langs de kustweg, 44 kilometer ten oosten van Gerze, komt U in Yakakent, een vissersdorp met mooie schone zandstranden. Çamgölü, een groot bos met hellingen naar de zee, heeft campings, accommodatie en restaurants. Landinwaarts brengt de weg ons bij Bafra, een stad die beroemd is om zijn tabak. De 13de eeuwse hamam en het 15de eeuwse moskee-medrese complex zijn een bezoek zeker waard. ‹kiztepe, 7 km ten noordoosten van Bafra is een archeologische site met meer dan zeshonderd graven uit de vroege Bronstijd (2300-2100 v.C). Deze plaats laat de bewijzen zien van een constante bewoning vanaf ongeveer 4000 v.C tot de tijd van de Hethieten in 1700 v.C. De voorwerpen waaronder veel sieraden kunt u zien in het Samsun Museum. Ook de delta van de rivier K›z›l›rmak is sedert de oudheid bewoond geweest. De Paflagonische graven dateren van 380 v.C
en de burcht van 1000 v.C. In het Bafra K›z›l›rmak Deltamoeras hebben meer dan 300 verschillende vogelsoorten hun nesten en meer dan 100.000 vogels gebruiken deze plaats om te overwinteren. Samsun (418 km ten noordoosten van Ankara en 168 km ten zuidoosten van Sinop) is een moderne industriestad en al eeuwenlang een belangrijke haven. Producten uit de hele regio worden geexporteerd via deze stad, waar elk jaar de Samsun Handels- en Industriebeurs wordt gehouden. Samsun werd het centrum van Turkse Onafhankelijkheidsoorlog toen Atatürk daar op 19 mei 1919 aan land ging om vandaaruit de verdediging van Anatolië te organiseren. In het Atatürk Museum zijn vele zaken die betrekking hebben op de oorlog tentoongesteld. De 14de eeuwse Pazar Moskee en de 19de eeuws Büyük (Grote) Moskee laten twee heel verschillende stijlen van de Turkse architectuur zien en het is interessant deze met elkaar te vergelijken. 22
Ünye, Ordu
In het Archeologisch Museum worden niet alleen voorwerpen tentoongesteld die afkomstig zijn van ‹kiztepe (Tweelingheuvel) maar ook van de Dündartepe (Dündarheuvel) en uit Amisus, onder welke naam Samsun in de oudheid bekend was. Tijdens opgravingen in 1955 werd hier een graf gevonden in de vorm van een kubus met vijf kamers uitgehouwen in rotsblokken. Drie van de vijf kamers bevatten skeletten, de twee andere waren leeg. Ook is aardewerk, glaswerk, metalen en marmeren voorwerpen gevonden uit de 14de eeuw v, C en gouden sieraden uit 100 v.C. Ook in Akalan, Tekkeköy en Kaledoru¤u zijn opgravingen gedaan. Op tenminste nog 69 plaatsen moeten de opgravingen nog beginnen! Wie weet welke wonderen hier nog ontdekt zullen worden. In Çarflamba staat de prachtige houten Gökçeli Moskee, in 1206 gebouwd zonder gebruik te
fiebinkarahisar, Giresun maken van metalen spijkers. Terme is het oude Themiskyra, gesticht in 1200 BC door Amazones. Het heeft schitterende stranden en meren. De gezellige kleine haven van Ünye (93 rivier ten oosten van Samsun) is een van de meest aantrekkelijke vakantieplaatsen aan de oostkant van de Zwarte Zee en is terecht trots op haar prachtige stranden en faciliteiten. Breng ook een bezoek aan het 18de eeuwse gemeentehuis. Vlakbij Ünye ligt het schitterende Çaml›kstrand waar u van de zon kunt genieten. Na Fatsa (22 kilometer ten oosten van Ünye) komt u op de weg naar Ordu langs de ruïnes aan van de Byzantijnse Jason Kerk, gelegen op de Çamburnu kaap. Dit is nu een museum, De legende wil dat de Argonauten hier landden op hun zoektocht naar het Gulden Vlies. Langs de 50 kilometer lange schilderachtige weg naar Ordu serveren de (vis)restaurants de beste thee uit de regio. Zeeslakken, een regionale specialiteit, zijn vooral heerlijk in Yal›köy.
Ünye, Ordu 23
Giresun 24
een hoogte van 1250 meter. De Keyfalan yayla op 2000 meter is voor de plaatselijke bewoners een andere populaire bestemming om de zomer door te brengen.
Ordu is een prachtige haven gelegen aan de voet van een beboste heuvel. In de Paflao¤lu Konak, nu het Etnografische Museum, kan men zien hoe een rijke en belangrijke familie leefde in de 19de eeuw. Ordu is ook het centrum van de hazelnootproductie en elk jaar wordt er in de maand september het Gouden Hazelnoot Festival gehouden. Proef ook eens van de heerlijke chocolade met hazelnoten. Een 18de eeuwse kerk, 2 km buiten de stad, en het mooie Güzelyal› strand zijn beslist ook een bezoek waard. De yayla (alpenweide) van Çambafl› met prachtige berg panoroma’s ligt 58 kilometer naar het zuiden, op
De ruïnes van het Giresun fort bieden een prachtig uitzicht over de stad Giresun (52 kilometer ten oosten van Ordu). Het fort is gelegen op het schiereiland dat de stad in tweeën deelt. Het verhaal gaat dat er zich onder het fort aan de zeezijde een grot bevond die als kerk werd gebruikt en als schuilplaats voor wel 1500 mensen. Het was vanuit Giresun, het vroegere
Cerasus, dat de Romeinse generaal Lucullus de eerste kersenbomen exporteerde naar Europa. Een 18de eeuwse kerk (nu een museum) is beslist ook een bezoek waard. Van Giresun eiland, het enige onbewoonde eiland in het oostelijk deel van de Zwarte Zee, wordt gezegd dat het eens aan de Amazones behoorde. De ruïnes van een tempel ondersteunen deze theorie. Andere historische overbljfselen zijn twee grote wijnvaten, wallen van een burcht en een uitkijktoren. Het Aksu Kunst en Cultuur Festival in de maand mei is een jaarlijks terugkerend festijn.
25
Uzungöl, Trabzon 26
Indien u eens wat anders wilt zien, doe dan mee aan ee excursie naar hooggelegen alpenweiden Bektafl of Kümbet. Ook is het mogelijk te wandelen, te hiken of een fietstocht te maken en zo te genieten van de heldere schone berglucht temidden van de rijke natuur.
Vakf›bekir voor het beste roomboter en in Akçaabat voor de beste köfte (gekruide gehaktballetjes). Trabzon, de hoofdstad van de gelijknamige provincie, 346 kilometer ten westen van Samsun, heeft een lange en rijke geschiedenis. De eerste bewijzen van beschaving gaan terug tot 7000 v,C. Krijgers uit Trabzon zouden volgens de overlevering hebben deelgenomen aan de Trojaanse oorlog. Over dit gebied hebben de Assyriërs, inwoners van Milete, Perzen, Romeinen, Gothen, Comnenen en de Ottomanen geheerst. De kolonisten uit Milete kwamen in de 7de eeuw v.C en Alexander
Tussen Giresun en Trabzon liggen de typische kustplaatsen Keflap, Tirebolu, Görele, Vakf›bekir en Akçaabat ingeklemd tussen de beboste bergen en het water van de Zwarte Zee. Stop in Görele voor verrukkelijk vlees in de vorm van een onderzeeboot en pide (rond plat brood) gevuld met kaas, in
de Grote in 334 v.C. De Romeinen hebben er in de jaren 118 tot 110 v.C veel gebouwd. De Gothen veroverden het gebied in het jaar 258. Het pronkjuweel van de Monumenten in Trabzon is de gerestaureerde 13de eeuwse Byzantijnse kerk, die eeuwenlang als moskee in gebruik geweest is en nu als het Ayasofia Museum. De muren in de kerk zijn bedekt met prachtige fresco’s, die tot de mooiste uit de Byzantijnse tijd behoren. De kerk is gebouwd werd gebouwd door Manuel I, een van de eerste Comnenen koningen in Trabzon. Ook de Fatih Moskee en de Yeni Cuma Moskee zijn vroeger in gebruik geweest als kerk. De Ottomaanse Gülbahar Hatun Moskee, gebouwd in een typische provinciale stijl, ligt middenin een gezellige theetuin. Houten huizen in de oude wijk binnen de oude vestingswerken ademen nog steeds de sfeer van de middeleeuwen. Het huis waar Atatürk heeft gewoond is nu een museum.
27
28
Op de heuvels boven Trabzon, biedt het Boztepepark een prachtig uitzicht over de stad en de kustlijn. Op de westelijke hellingen van de Boztepe heuvel staat de Irenetoren. Deze toren is in 1340 gebouwd door keizerin Irene van Trabzon. Meteen ten oosten van de stad ligt het dorpje Sürmene met een indrukwekkende 19de eeuwse konak (herenhuis), nu bekend onder de naam Kastel. Vlakbij Trabzon, ten zuiden van Akçaabat, liggen de schilderachtige alpenweiden Karada¤, H›d›rnebi en Erikbeli. Ideaal voor een trektocht of een picknick. In de buurt is onlangs het Zarhaberg Vakantiecentrum geopend. De weg vanaf Trabzon landinwaarts slingert zich door een spectaculair berglandschap waarna men de langste tunnel van Turkije, de Ziganatunnel, bereikt. Hamsiköy is een aardig bergdorpje, dat een nationale reputatie bezit vanwege haar uitstekende keuken. Naar zeggen kan men hier de beste rijstpudding eten. Het
ligt bovendien heel dicht bij het Zigana Skicentrum. De prachtige weiden en yaylas (alpenweiden) Gürgena¤aç Yaylas›, Kirazl› Yaylas› en Solma Yaylas› zijn uitermate geschikt voor activiteiten in de openlucht. Tijdens het traditionele Kad›rga Festival viert men de jaarlijkse zomertrek naar de alpenweiden. Alt›ndere Nationaal Park in het arrondissement Maçka is een schitterende omgeving voor het 14de eeuwse Sumela (de Maagd Maria) klooster, op 270 meterhoogte tegen de rotsen aangebouwd boven een diep ravijn. Omgeven door de ruïnes van de verblijven van de monnikken, is de kerk van binnen en van buiten versierd met de fraaiste fresco´s. Ten zuiden van Trabzon ligt het Uzungöl meer, een mooi alpenmeer omgeven door bergen en weiden. Uitermate geschikt om te kamperen, trektochten te maken of om te vissen. De restaurants daar zijn de beste plek om verse forel te eten. 29
30
Gümüflhane (88 kilometer ten oosten van Trabzon) ligt op de oude handelsroute tussen Trabzon en Iran en was eens een heel belangrijke stad. Er zijn nog veel elegante bouwwerken uit die tijd te zien. Temidden van fruitboomgaarden en wilde rozen, is de stad een natuurlijke pleisterplaats tussen Trabzon en Erzurum. Proef in elk geval de plaatselijke rozebottelsiroop.
Ulu Moskee (18de eeuw) en de Klokketoren in het stadscentrum uit de tijd van de Republiek. Ook een bezienswaardigheid is het Tweeling Mausoleum van fiehit Osman en zijn zuster, gelegen op een heuvelrug bij de zuidelijke toegang tot de stad. Osman Park aan de Çoruh rivier heeft prachtige natuur en is een uitstekende plaats voor ontspanning.
Bayburt (77 km van Gümüflhane), ligt op beide oevers van de Çoruh rivier en aan wat eens de zijderoute was. Marco Polo en de wereldberoemde Turkse filosoof Evliya Çelebi zijn beiden
Rize (75 kilometer ten oosten van Trabzon) is gebouwd op een berghelling bedekt met theestruiken. De 16de eeuwse Islam Pafla moskee en de ruïnes van een Genoese burcht moet u
door deze stad gekomen. De overblijfselen van een Byzantijnse burcht maar ook moskeeën, Turkse badhuizen en schitterend gedecoreerde grafstenen zijn een bezoek meer dan waard. De burcht heeft vele beschavingen overleefd. Voordat het door de Turken werd ingenomen stond het onder de zeggenschap van de Romeinen, de Byzantijnen en de Arabieren. De burcht van Bayburt is een van de best bewaarde van Anatolië. Ook is het een van de mooiste voorbeelden van Seldsjoekse archirectuur. Twee andere belangrijke monumenten in Bayburt zijn de
absoluut bezoeken. Vanuit het Ziraat Park is er een prachtig uitzicht over de hele omgeving. Uit het gebied van Rize komt ook een dunne zomerstof bedrukt met een veelkleurig patroon. Tijdens het Zomer Thee Festival kunt U de beste theemixen van de Zwarte Zee kopen. De Mehmet Matarac› Konak is nu een Atatürk Museum waar zijn persoonlijke eigendommen en etnografische voorwerpen afkomstig uit de streek tentoongesteld worden.
31
32
Na Ardeflen landinwaarts via de afslag ten oosten van Rize komen we in het lieflijke stadje Çaml›hemflin gebouwd aan beide zijden van een kolkende rivier. Vlakbij ligt de F›rt›na Vadisi (de Vallei der Stormen). Dit gebied is ideaal om te kanoën. Verder zien we de Zil Burcht (Kale-i Zir), en een oude stenen brug. Na over de golvende weiden van Ayder gewandeld te hebben, kunnen we bijkomen van onze inspanningen in een van de warmwaterbronnen. Voor degenen die van bergbeklimmem houden, is dit het beste startpunt voor het Kaçkar gebergte. Deze smaragdgroene bergketen is een van Turkije’s beste en grootste uitdagingen voor klimmers. Het prachtige Kaçkar Gebergte Nationaal Park omvat de gehele Kaçkar bergketen. In de bergen ten zuiden van Rize vindt U in het dorpje Anzer de werelberoemde voedzame Anzer honing. Het is tevens een mooie plaats om trektochten te maken en heeft een bijzondere flora en
fauna. ‹kizdere Canyon, tussen Anzer en de ‹kizdere yaylas (alpenweiden), is heel geschikt voor hang-gliding. De steden Çayeli, Pazar, Ardeflen, Of en F›nd›kl›, allen in de buurt van Rize, hebben een heerlijk subtropisch klimaat, veel groen en traditionele houten huizen (chalets). De Çamburnu kust is bedekt met goudkleurige pijnbomen waar vele trekvogels halt houden en het is een prachtig gebied om uit te rusten en foto’s te maken. Hopa, een aantrekkelijk stadje an de voet van een beboste berg, is de laatste haven voor de grens met Georgië. De internationale grens loopt in feite precies midden door het dorpje Sarp. 27 km ten noordoosten van de stad Borçka ligt het schitterende Karagöl alpenmeer met verschillende soorten pijnbomen en ook veel ander natuurschoon. De weg naar Artvin loopt via de Cankurtaran bergpas, waar het groene landschap plaats maakt voor kale rotsen. Het zeer grote Hatilla Vallei National Parkligt op 10 km van Artvin. In het hele park treft men canyons aan met steile kliffen en verticale hellingen aan. 33
34
In het park is er zowel Mediterrane als Zwarte Zee flora te vinden en ook leven er beren, herten, wolven, vossen en adelaars.In speciale op houten palen gebouwde huizen leven de bijen uit het park, die de beroemde regionale honing produceren. Een slingerweg halverwege de berghelling brengt ons naar Artvin, de hoofdstad van de provincie. Aan de voet van een steile helling staat de ruïne van een 16de eeuws fort op een rotspunt. Artvin is een aantrekkelijke stad met mooie oude Turkse huizen. Het milde klimaat zorgt ervoor dat een bezoek in de zomer heerlijk verkoelend is en elk jaar in de maand juni komen grote groepen bezoekers maar ook bontgeklede plaatselijke bewoners af op het Kafkasör (Kaukasisch) festival, waarvan het stierengevechten het hoogtepunt vormen. Avonturiers kunnen raften op de wilde Çoruh rivier. In de middeleeuwen kwam het gebied rond Artvin onder Georgische heerschappij, waardoor het
de beste plaats is om overblijfselen uit die tijd te bezichtigen. De buitengewoon schilderachtige wegen leiden naar ruïnes van kerken en nederzettingen die een erfenis van deze periode zijn. De bestbewaarde zijn Barhal en ‹flhan, in het majestueuze Kaçkar gebergte. Barhal is een van de beste plaatsen in het land om paard te rijden. Langs de weg naar Erzurum komen we ook in Ba¤bafl› en Çakl›yamaç, waar nog enkele kerken te zien zijn. Ook kunnen we de Tortum watervallen en het vroegere Tortum Meer bewonderen. Andere Georgische kerken en nederzettingen zijn Dörtkilise, Köprügören en Tekkale bij Yusufeli, dat gelegen op 4000 meter hoogte liefhebbers van de natuur en trektochten uitstekende mogelijkheden biedt. Ten oosten van Artvin ligt de voormalige Georgische hoofstad Ardanuç, met zijn beroemde burcht die uitziet over de langste canyon in de streek.
35
36
Het bergdorpje fiavflat ligt 71 kilometer van Artvin en is omgeven door weiden vol wilde bloemen, vlinders, ruisende beekjes en typische houten huizen (chalets). Een plaatselijke vrouwenvereniging heeft een trainingcentrum opgezet waar men de oude weeftechnieken van de inheemse tapijten en kelims kan leren zodat deze kennis niet verloren gaat. In Karagöl-Sahara National Park, 17 kilometer van fiavflat op de weg naar Ardahan, vinden we een van de mooiste bergmeren maar ook de bekende Sahara Yayla. Het gebied rond het meer is bedekt met verschillende soorten pijnbomen en ook zijn er plaatsen om te picknicken. Er leven veel wilde dieren zoals beren. In dit park kunnen net als in de meeste andere nationale parken prachtige soorten vogels en vlin-
ders zien. De Sahara Yayla heeft vele minerale bronnen. Op de yayla ligt Kocabey K›flla¤›dorp waar men de traditionele huizen kan zien met hun vriendelijke bewoners. Een andere beroemde yayla en tevens een populair zomerverblijf in het gebied is Bilbilan waar de mensen buitengewoon gastvrij en behulpzaam zijn.
37
CULTUREEL ERFGOED IS KWETSBAAR Het cultureel erfgoed wereldwijd is te vergelijken met een grote puzzel. Elk monument, elk object, is een onvervangbaar stukje in het gehele plaatje. Elk stukje geeft ons informatie over onze afkomst, onze ontwikkeling en onze huidige samenleving. Iedere vondst en elke nieuwe interpretatie voegen weer een stukje aan de puzzel toe en maakt het gehele plaatje overzichtelijker en duidelijker. Elk stukje van deze puzzel moet door ons beschermd worden, zodat ook toekomstige generaties de kans krijgen de puzzel in elkaar te zetten en het totale plaatje te zien. De meeste mensen zijn zich niet bewust van het feit dat ons cultureel erfgoed onder druk staat: bijvoorbeeld door plotselinge natuurrampen als aardbevingen en vloedgolven, door milieuvervuiling en door ingrepen van de mensheid. Zelfs de meest onschuldige ingrepen kunnen een vernietigende invloed op het cultuurgoed hebben. Denk hierbij aan het meenemen als souvenir van eeuwenoud aardewerk of mozaïeken, of het aanraken van een stenen of een metalen voorwerp, of een textielstuk: iedere aanraking laat een laagje vet en zweet achter. Het beklimmen van een monument doet het oppervlaktemateriaal slijten en zelfs beschadigen. Het schrijven of inkrassen van namen zorgt voor permanente schade. Het meezeulen van grote tassen of rugzakken kan een muurschildering beschadigen of een object doen omvallen. Er zijn ontelbaar vele manieren waarbij we onbewust bijdragen aan de vernieling van onze cultuurschatten. In 2020 zullen er wereldwijd 1,6 miljard toeristen per jaar zijn. Laten we onze krachten bundelen om de diversiteit en de rijkdom van ons cultureel erfgoed te beschermen en ervan te genieten!
39
TOERISTISCHE INFORMATIEBUREAUS
40