het huishoudelijk personeel zullen in vele Joodsche gezinnen de huisvrouwen alleen of met weinig hulp alle voorkomende huishoudelijke werkzaamheden

NIEIWE EDITIE: 1e

JAARGANG

No. 45

-

13 FEBRUARI 1942 (26 SJEWAT 5702)

Het Joodsche Weekblad 1262

SECRETARIAAT OER REDACTIE*. JOCTEPa BREESTRAAT 99 TELEFOON 31739-41838 ADMINISTRATIE "EN EXPLOITATIE

*

JOACHIMSTHAL'S BOEKHANDEL. UITGEVEB» EN ORUKKERIJBEDRIIf

UITGAVE VAN DEN JOODSCHEN RAAD VOOR AMSTERDAM

onder Maakt gebruik van den schoonmaakdienst door mannen. Het zware en ruwe huishoudelijke werk wordt voor u gedaan. Hulp nog voor den zelfden dag kan men 's morgens telefonisch aanvragen tusschen half negen en negen uur aan het bureau van den Joodschen Raad voor Amsterdam, afd. arbeidsbemiddeling, N. Keizersgr. 58, tel. 55003, 54970, 55136. De werkuren van de mannen zijn van 9—l of van 2—6 a ’2. per halven dag.

—

Uitleenbibliotheken Joodsche eigenaren van zgn. uitleenbibliotheken"in het geheele land worden verzocht hun namen en adressen schriftelijk op te geven aan den Joodschen Raad voor Amsterdam, Nw. Keizersgracht 58, Amsterdam-C.

ONDERWIJS

Cursus opleiding levensverzekeringswiskundige Bij voldoende deelneming zal de Centrale Commissie voor het Jood-

sche onderwijs een cursus organis'eeren tot opleiding voor levensverzeke-

ringswiskundige. De duur

cursus 2rjn.

van dezen zal ongeveer anderhalf jaar

In aanmerking komen

een H.B.S. met driejarigen cursus of een overeenkomende opleiding met goed gevolg hebben doorloopen. Aanmeldingen vóór 20 Februari a.s. schriftelijk bij de Centrale Commissie voor het Joodsche Onderwijs, Tulpstraat 17, Amsterdam-C, tel. 51111 en 52542 zij, die

Opleiding acten L.O. De Centrale Commissie het te Amsterdam enkele cursussen organiseeren voor *E*e opleiding voor de acten L.O. f*ngelsch, Fransch en eventueel Wiskunde. Zij zal het op prijs stellen aanmeldingen van leerkrachten bij n®t L.0., die één dezer cursussen Willen volgen, zoo spoedig mogelijk te ontvangen op haar bureau Tulpstraat 17, tel. 51111 en 52542. De Jessen zullen worden gegeven in clubjes van drie a vier personen.

Joodsche Onderwijs zal

Opleiding tot onderwijzer(es) De Centrale Commissie voor het onderwijs deelt mede, dat °P 4 Februari j.l. de lessen zijn begonnen van de Joodsche opleidingsschool voor onderwijzers en onderwijzeressen, gevestigd te Amsterdamu°st, Smitstraat 41. De opleidingsschool bestaat uit een eerste en weede klasse, die ongeveer het nor-

Joodsche

verantwoorde Pensions, kamerhuur

Aan de huisvrouwen

Zij, die in één der drie Jood-

sche wijken wonen en kamers met en zonder pension of keukengebruik te verhuren hebben, kunnen dit opgeven aan den Joodschen Raad voor Amster-

dam, Nieuwe Keizersgracht 58, kamer 20lf. De Joodsche Raad is bereid geheel belangeloos kamerzoekenden, die zich tot hem om bijstand die degenen, wenden, met kanters 'beschikbaar hebben, in

contact te brengen. male programma van de rijks- en germeente kweekscholen volgen. Er bestaat gelegenheid zich schriftelijk aan te melden als leerling (e) voor deze school, onder opgave van naam en voornamen, geboortedatum, adres en gevolgde studie. De candidaten dienen in het bezit te zijn: voor de eerste klasse van het (M)ULO diploma A. of 8., diploma 3-jarige H.8.5., eflz.; voor de tweede klasse van het einddiploma H.B.S. A. of 8., M.M.S., Gymnasium A. of B.

en

N.V.

JOCEN BREESTRAAT 93 TELEFOON 44340-4474*0

Lyceum.

De candidaten voor de eerste klasse moeten den leeftijd van 15 jaren hebben bereikt, die voor de tweede klasse den leeftijd van 16 jaren. Spoedige aanmelding gewenscht. Inlichtingen bij bovengenoemde commissie, Tulpstraat 17, Amsterdam-C, tel. 51111 en 52542.

Bureau Utrecht van den Joodschen Raad plaatselijk bureau van den Joodschen Raad voor Amsterdam te Utrecht is gevestigd in het gebouw der Joodsche Gemeente aan den Het

Springweg.

De bureau-uren zijn voor heffing, „Grijze kaarten", reis- en verhuisvergunningen: van Maandag tot en met Donderdag: des morgens van half tien tot elf uur en des middags van twee tot vijf uur. Des Vrijdags van half tien tot half twaalf en des Zondags van half tien tot elf uur. Op Vrijdag- en Zondagmiddag is het bureau gesloten. De afdeeling voor sociale zorg houdt zitting voor: arbeidsbemiddeling voor huishoudelijk en verplegend personeel en bemiddeling bij de huisvesting: op Maandag en Donderdag des middags van drie tot vier uur. De afdeeling voor ondersteuning en maatschappelijk werk heeft haar spreekuren op Dinsdag: des ochtends van tien tot twaalf uur, des middags van twee tot vier uur en op Donderdagochtend van tien tot twaalf uur. Voor algemeene inlichtingen houdt speciaal de Sociale Commissie zitting op Zondagmorgen van tien tot elf uur.

Huisverzorgingsdienst te Den Haag Als gevolg van de Verordening op het huishoudelijk personeel zullen in

vele Joodsche gezinnen de huisvrouwen alleen of met weinig hulp alle voorkomende huishoudelijke werkzaamheden moeten verrichten en daarnaast natuurlijk ook met de zorg voor haar kinderen belast zijn. Bij ziekte of bevalling der huisvrouw kan daardoor de toestand ontstaan, dat hulp van Buiten onmogelijk gemist kan worden. Om in dergelijke gevallen een helpende hand te kunnen hieden, heeft de afdeeling Sociale Zorg van het Bureau Den Haag van den Joodschen Raad voor Amsterdam een huisin verzorgingsdienst het leven geroepen. Zij roept voor dezen liefdedienst de hulp van alle Joodsche vrouwen van Den Haag boven 18 jaar in. Hier is mooi en nuttig werk te verrichten. Men wende zich, bij voorkeur

Bureaux Joodsche Raad Voorzitters: A. Asscher, 's morgens N. Keizersgracht 58, tel. 55003, 55136, 54970; 's middags Tolstraat 127, tel. 91311. Prof. dr. D. Cohen, Nw. Keizersgracht 58, tel. 55003,,, 55136, 54970. Nw. Keizersgracht 58," tel. 55003, 55136, 54970. Algemeen secretariaat: dr. A. van der Laan, M. H. Max Bolle, algemeen secretarissen; Meyer de Vries, algemeen adviseur; J. Brandon, adjunct-

secretaris.

Algemeene Zaken; Kas en Boekhouding; Personeel Bureau; Voor-

lichtingsbureau en algemeene inlichtingen; Vereenigingen; Cultureele zaken; Medisch-sociale zaken; Arbeidsbemiddeling voor Joodsch huishoudelijk en verplegend personeel; Sociale zorg voor Nederlandsche Joden; Economische zaken; Samenstelling landelijk apparaat. JLijnbaansgracht 366, tel. 45390, 45890, 49813, 44575. Emigratie.

PI. Parklaan 9, t*l. 55902. Alle niet-Nederiandsche zaken Joden betreffend (behalve emigratie); Kindercomité; Ondersteuning, inlichting, vergunningen, etc. Sarphatikaae 11, tel. 38401, 36249. Commissie voor geldelijk beheer; Grijze kaart. Tnlpstraat 17, tel. 51111, 52542. Centrale Commissie voor het Joodsche Onderwijs. Jan v. Eyckstr. 15, tel. 95248, 26274. Pas-aangelegenheden niet-Nederiandsche Joden. Nw. Heerengracht 31. Reisvergunningen, voor vier dagen

en korter. Amstel 25, tel. 49157, 49542. Verhuisvergunningen. Weesperplein 4, kamers 28—25, tel. 53369, 55101. Joodsche Centrale voor Beroeps-

schriftelijk, tot het bureau Den Haag

van den Joodschen Raad voor Am-

sterdam, afd. Huisverzorging, Har-

togstraat 1, Den Haag. Bij schriftelijke opgave wordt

ver-

zocht mede te deelen of men zich voor geheele dagen (9 —12, 2—5 uur) of voor 's morgens (9 —12 uur) of 's middags (2—5) beschikbaar stelt. Men vermelde bij deze opgave of men deze diensten kostelops of tegen een nader te bepalen vergoeding

wenscht

te geven. De Haagsche Commissie doet een ernstig beroep op alle daarvoor in aanmerking komende dames en meisjes om aan dit bij uitstek sociale werk haar medewerking te geven en daarvoor in eigen kring propaganda te maken, opdat de beoogde Joodsche huisverzorgingsdienst, waaraan ongetwijfeld behoefte bestaat, aan zijn doel zal kunnen beantwoorden. opleiding. Inlichtingen omtrent organisatie van vakcursussen. Algemeene vakopleiding voor emigratie. Oosteinde 16, tel. 30756, 37189, Cursussen voorbereiding beroeps* verandering voor emigratie.

Jodenbreestraat 93, tel. 31736, 41838. Redactie „Het Joodsche Weekblad",

Joodsch Symphonie-Orkest Het oorspronkelijk op 8 Februari bepaaldevolksconcert van het Joodsch Symphonie Orkest onder leiding van Albert van Raalte vindt nu plaats op Zondag 15 Februari des voormiddags te 10.30 uur.

Soliste is de pianiste Marjo Tal, die in g kl. terts van Mendelssohn zal vertolken. Voorts vermeldt het programma de concert-ouverture „lm Fmhling" van Goldmark, de Serenade op. 3 van Leo Weiner en de ouverture: „Meerisstille und glückliche Fart" van Mendels-

het pianoconcert

sohn.

Het tweede abonnementsconcert der Februari-serie, eveneens onder leiding van Albert van Raalte, zal worden gegeven op Zondag 15 Februari, des namiddags te 2.30 uur. Hierbij" zal Judith Toff met orkestbegeleiding liederen van Gustav Mahler ten gehoore brengen, voorts de solo („Urlicht") uit de 2de Symphonie van Mahler. Uit dezelfde symphonie wordt door het orkest het Allegretto uitgevoerd, verder de Symphonie van Paul Dukas. Het programma wordt geopend met Mendelssohn's Ouverture „Meeresstille und glückliche Fahrt". Het derde abonnementsconcert zal plaats vinden op Zondag 22 Februari des voormiddags 10.30 uur. Tot uitvoering zullen gebracht worden de Symphoiiia van Pleyel, de balletmuziek uit Goldmark's „Königin von Saba", terwijl Benedict Silbërman als solist de Rhapsody in Blue van Gershwin zal vertolken.

HET JOODSCHE WEEKBLAfi

2

Gods boden „Verhef dis een teeken over

ons het licht van Vw aangezicht, o Heer!"

DIT

is een zevenvoudig aangeheven refrein in het Moesaf-gebed van dezen Sjabbat, die als een eerste lentebode is, bode van het licht, dat op komst is na de donkerte van den

Winter. Zeven malen vragen wjj, dat God öns een teeken moge zenden, het hoog over ons moge opheffen. Het teeken ia „het licht van Gods aangezicht".

door Opperrabbijn S. Dasberg

ongestoord. Het vertelt ons van de veel sterker stralende glans van de

zon.

Zóó is het met Gods aangezicht. Een schijnsel ervan straalt ons tegen. Dè.t kunnen wij zien, zonder verblind te worden. Dat staat als een Teeken hoog boven ons en wijst ons den weg naar verder, naar hooger-op. Zoo was het bij Mozes' eerste- Godsvizioen: hij zag een vuurvlam als Gods Engel, een bode, door Hem gezonden. „En Mozes bedekte zijn aan-

gezicht". Zoo was het in de woestijn. Gods vurige zuil trok vooruit als een Bode, door Hem gezonden, leidend en licht

brengend.

NAAR

dat Licht streeft de mensch; de mensch in zijn kostbare en wonderlijke samenstelling van

Hchaam-en-ziel, van hemel-en-aarde, van goed-en-kwaad. Voor den Joodschen mensch is deze tweevoudigheid nog versterkt, omdat in en om hem heen klinkt zoowel de stem der wereld als ook die van het eigen Volk en de eigen goddelijke Leer. Zoo leeft in ons de drang naar God. Om los te komen uit de gre«p van het zinnelijk-beperkte, van de wereld om ons heen... streven wij naar God omhoog. Ja, wij willen God zien; Zijn ©peubaring; Zijn aangezicht; Zijn Wezen! En toch kunnen wfl niet zonder een

Teeken van God, dat ons een baken is* bij ons zoeken haar den weg omhoog. Daarom bidden wij: „verhef, o Heer, over ons als een teeken het licht van Uw aangezicht."

onzer beste verklaarders geeft ons de volgende gelijkenis: Een mensch wil de zon zien. Hjj loekt immers het licht. Maar het bloote oog kan in de zon niet kijken, al genieten wij pok overal van de weldaad van het zonnelicht. Daar staat echter in den nacht de maan aan den hemel. Die geeft tsns licht, dat wij Wel kunnen zien, een zachte schijn, die ons niet verblindt. Is het echter wel licht van de maan? Wij weten immers 'beter! 't Is toch het opgevangen licht van de fcon, dat tot ons menschen op de ftftrde, teruggekaatst wordt. Di t zonnelicht kunnen wij zien, wij-zelf,

EEN

Joodsche feest- en vastendagen in 1942 De Joodsche feest- en vastendagen van 5702 én ten deele van 6103 vinden op de volgende data in 1942 plaats: Poeriem 3 Maart Pesach 2 en 3 April, 8 en .9 April Sjawoe'uth 22 en 23 Mei Sjivfa 'Asar be-Tammoez 2 Juli Tisj'a be-Aw , 23 Juli 12 en 13 Sept. Rosj Hasjana Tsom Gedalja 1% Sept. Jom Kiepoer -. 21 Sept. Soekot 26 en 27 Sept. Sjemini gag ha-'Atsereth, S Oct.

...

Simchat Thora 4 Oct. Chnnoeka 4 t/m 11 Dee. 'A.ara be-Tëwet 19 Dee.

Ook in onze Thora-afdeeling wordt, Gods diepzinnig-vizioenair, aldus openbaring aangeduid (24, 10 en 17); het stralende van Gods Wezen èn Zijn majesteit is te fel-verblindend, dan dat het volk het kon en mocht zien. Daarom bidden wij: Verhef, God, ons ter beschutting, als gids en bode, als weerkaatsing van Uw Wezen, over ons het licht van Uw aangezicht!

ZIEN

wij nog dit hooge Licht als een Engel op onzen weg? Of

gelijk, die zeggen:

hebben zij

God zendt niet meer zijn Boden, die ons uit onze zinnelijke beperktheid, uit ballingschapsinvloed verlossen. Zijn Gods engelen verdwenen? Onze afdeeling zegt: „Zie, Ik zend een Engel tot U om U op den weg te behoeden en U te brengen naar de plaats, die Ik bestemd heb." Dat is niet een woord voor één keer, het is een eeuwig woord. Of meent men:

Zijn boden zijn om ons heen en

ter is Sjabbat een bode Gods. En hij brengt engelen mede. Op Sjabbat komt onze nesjama jeteira, dat is ons betere ik, boven. Wij bezinnen ons op het Hoogere. Wij worden kinderen van God. Op Sjabbat kan de wereld om ons heen zwijgen. Wij worden weer voor korten tijd vol-Joodsche menschen. Wij hervinden ons-zelf. Twee engelen vergezellen den Jood Vrijdagavond naar huis toe, die van het goede en die van het slechte; is door de sfeer van hét Joodsche' huis de engel van het slechte overwonnen, dan zingt het Joodsche gezin met blij gemoed de engelen toe, die staan in dienst Gods, die boden zijn van hooger leven, die brengers zijn van vrede en bezinning, engelen van de hoogste Majesteit Gods. Ja, elke Jood staat dan met zijn wijdingsbeker in de hand als een engel in den dienst Gods, als een bode van hooger streven, als een gezant van vrede en geluk. Licht is over hem heen, het licht van Sjabbat, dat afstraalt van Gods aangezicht. Zoo was het vroeger, in donkere tijden van Ghetto en vervolging...

(

ZOO

komt wekelijks, de zevenae

dag als een engel Gods, om den sleurgang van ons'leven ryth-

misch te onderbreken. Zooals ook de

engelen zijn alleen bovenaardsche wezens, die soms plotseling komen en dan weer even wonderlijk-voor-goedverdwijnen? Neen: zij zijn boden van God, Hij-zelf verschijnt niet. Maar

andere wijdingsvolle mooie dagen in het Joodsche jaar^Zooals ook de zeer bijzondere dagen In ieders leven, die alle door hun eigen karakter ons een boodschap uit den Hooge brengen, uit-

Het hoofdgebed

De eerste drie. lofzeggingen van het middenstuk zijn gebeden vanuit onzen geestelijken nood: wij vragen om verstand, kennis en oordeel: om herstel van de eenheid van Volk en Thora en aanvaarding van onzen inkeer; en tenslotte om vergeving onzer zonden. Het tweede drietal zijn gebeden wegens onze stoffelijke nooden: verlossing uit de ellende; herstel van de zieken; en een zegenrijk jaar van

HET

kernstuk van het hoofdgebed bevat het eigenlijke bidden, dat wil zeggen, dat wij daarin God vragen om in onze nooden te voorzien. Het zijn niet in de eerste plaats onze persoonlijke, individueele zorgen, welke wij hierin uitspreken, doch de vragen van de Joodsche gemeenschap. Door twee dingen valt de bijzondere structuur van het Joodsche volk op, hetgeen vooral in het gebed tot uiting komt: in de eerste plaats is ons volk door God met één bijzonder geschenk begiftigd, n.l. de Thora. Dit is een eeuwig kenmerk van het Jodendom, al schijnt het in sommige tijden wel, of de eenheid van Israël en Thora verbroken zal worden.

.

Het tweede is van meer tijdelijken aard: het Joodsche volk leeft n.l. in zeer abnormale omstandigheden; het moge zijn, dat dit reeds vele eeuwen zoo is; het moge evenzeer waar zijn, dat wij niet weten hoelang dit nog zal duren; maar ook na zooveel eeuwen bidden wij nog in den zelfden verm, om herstel van onze eenheid in eigen land, als op den dag, dat het Galpeth voor ons begon. En ook in tijden (die voor een belangrijk deel al weer achter ons liggen), waarin men dacht, dat de eenheid van Israël en Palestina verbroken zou worden, was er altijd een kern van het Joodsche volk, die in het gebed dit ideaal bleef belijden. Zoo is het gebed de sterkste waarborg geweest voor het behoud van onze eeuwigdurende drie-éénheid op aarde: Thora, Israël en Palestina,

Uit de Sidra

ons Zijn licht. Men ziet deze boden niet? Eiken Vrijdagavond komen zij mee uit sjoel naar huis, naar het Joodsche huis, waar het gezin wacht, waar alles wacht op den Sjabbat. Heel de week is de Joodsche mensch verbonden aan de aarde, die God hem gaf „om te bewerken en te behoeden" maar op Sjabbat maakt hij zich los en wordt hij vrij. Men zegt: Sjabbat is een koningin, is de bruid van Israël. Vóór alles ech-

brengen

regen en oogst.

Daarop volgt een groep gebeden om recht: hereeniging van ons volk in eigen land; het vestigen van de Goddelijke rechtsorde op de wereld; straf voor de slechten en belooning voor de goeden. De lofzegging, die straf voor de misdadigers vraagt, heeft een groote geschiedenis achter zich. Den oörspronkelijken vorm kennen wij niet meer. Naderhand werd het vervormd tot een gebed tegen hen, die vreemde en heidensche gedachten in het Jodendom wilden introduceeren, en heetts toen „gebed wegens de „Mieniem" (scheurmakers).

Nog later verviel dit. weer, omdat er geen aanleiding meer toe was.

Doch in sommige uitgaven (bijv. inv het gebedenboek van L. Wagenaar) vindt men er nog sporen van. Hierop volgt dan weer een groep lofzeggingen, welke herstel van ons volksbestaan vraagt: herstel vah het koningshuis van Dayid, herbouw van Jeroesjalajim. Oorspronkelijk vormden deze beide lofzeggingen een geheel, doch later werden zij gesplitst, zoodat er nu negentien berachoth zijn inplaats van achttien. Dit deel eindigt dan met den algemeenen wensch, dat God alle gebeden van zijn volk verhooren moge. Zoo zij het! CH. A.

Als ge het rund of den

ezel van uw vijand verdwaald aantreft, dan moet ge ze hem teruggeven. Als ge den ezel ziet van hem, die u haat, neerliggend onder zijn last, dan moogt ge hem niet'in den steek laten: ge moet vermijden hem te

verlaten.

(Exodus

23, vers 4/5)

drukkelijker en sterker dan de ge-

wone door-de-weeksche dagen. Vooral in het Joodsche leven zijn er aldus groote en grootsche dagen,, die

door hun vreugde of ook door hun

leed in het persoonlijke leven diepe sporen nalaten. Zulke dagen zijn

boden, door God gezonden. Wanneer

ze intens* beleven, wijzen zij ons den weg naar omhoog en brengen zij ons een sprankje licht van Gods aangezicht. w*

r

ER

zijn ook menschen, die in en door hun leven ons als Gods boden voorkomen, door hem gezonden met Zijn opdracht, vervuld van /goddelijke wijsheid en vroomheid, geadeld, door fijnheid van karakter, door Joodsch weten en werken. Wellicht zijn zulke personen zeldzaam. En ook dan merken wij meestal pas achteraf, dat God hen gestuurd had. Maar er zijn er, die Gods Naam dragen en naar wier stem wij moeten luisteren... Misschien heeft elke mensch zijn uur, waarin hij onbewust zulk een godsgezant kan worden of moet zijn. Zoo doorvoelt men iets van het mystieke denkbeeld, waarin elke daad, door den mensch verricht, wordt tot een engel Gods, die hem beschermt, of die hem beschuldigt. Elke daad stelt zich in pleitrede of aanklacht voor Gods troon. Elke daad schrijft zichzelf in, boven bij God, in het door den mensch geschreven levensbpek. Het is wel een veilig gevoel, aldus engelen om ons te weten. Maar het brengt ons ook diepe verantwoordelijkheid.

Mogen wij ons zóó geleid weten onder de beschutting van Gods gezanten, beschenen door hef licht, dat afstraalt van Gods wezen-zelf!

Bij de Sidra Exodus 21, vers 37: „Vijf stuks rundvee moet hij betalen voor een

rund en vier stuks kleinvee voor een schaap": Rabbi Meier zegt: Ziet hoe groot de beteekenis van den arbeid is: bij runderdiefstal geldt als verzwarende omstandigheden, dat de

eigenaar thans ook niet zijn dieren kan gebruiken bij het ploegen; daarom word* den dief hier een hoogere boete opgelegd dan bij diefstal van kleinvee, dat voor zijn eigenaar- geen arbeid verricht.

Exodus 22, vers 20: „G-e moogt den proseliet niet krenken": 'door tegen hem te zeggen: „herinner je maar ééns, wat je vroeger deed", of: „herinner je maar eens, wat je voorouders deden."

HEBRAICA ; JUDAICA JOACHIMSTHAL

HET JOODSCHE WEEKBLAD

JOODSCHE WIJSGEEREN

Spinoza (III) Zijn leer omtrent de physieke en psychische manifestaties der godheid hebben in het vorige artikel gezien, dat de pantheïst Spinoza godheid en natuur identificeert. Volgens hem openbaart zich nu die met de natuur

WIJ

op identieke godheid voor den mensch namelijk in physieke en psychische verschijnselen. Het physieke en psychische in den geest van Spinoza zijn attributen, d.w.z.

tweeërlei wijze,

grondeigenschappen van de godheid. Die beiden beschouwt hij echter geenszins als de eenige attributen deigodheid Deze is volgens hem oneindig en heeft derhalve ook oneindig veel attributen, maar de mensch is slechts in staat, twee van die attributen te het kennen, namelijk het physieke en forpsychische, of zooals Spinoza het muleert: de uitgebreidheid en het

denken. Deze formuleering is zeer karakteristiek. Ten eerste, omdat Spinoza het physieke en de uitgebreidheid identificeert. Een zoodanige identificeering, die Spinoza van Deseartes overneemt, is onjuist. Het lichaam vooronderstelt weliswaar de ruimte, maar het gaat daarin niet op en houdt veel meer in dan zuivere ruimte alleen. Aan de laatste moet nog iets toegevoegd worden, opdat er een lichaam uit voortkome. Maar daarop kunnen wij hier niet verder ingaan. Ten tweede is Spinoza's bovengenoemde formuleering karakteristiek, inzooverre hij eenvoudigweg van het denken in plaats van het psychische spreekt en dus het denken tot het centrum van het psychische maakt. Op die wijze betoont hij zich een aanhanger van een zuiver rationalistische, intellectualistische psychologie, die den hoogsten prijs en zelfs ergenlijk uitsluitend prijs stelt op de ratio, de intelligentie. Ook daarom volgt Spinoza het voorbeeld van Deseartes. Nu is het zeker noodig, zooveel mogelijk aandacht aan het denken te wijden; maar evenzoo zeker is het verkeerd, het denken de alleenheerschappij in den geest toe schrijven, tjjft andere psychische verschijnselen, zooals bijv.

de zinnelijke gewaarwordingen, het voelen en de wil, zijn niet slechts uitingsvormen en lagere stappen van het denken; men laat die verschijnselen gesn recht wedervaren, wanneer men ze zooals Deseartes en Spinoza als een verward, misvormd denken

beschouwt.

spraak met het Joodsche monotheïsme, dat. ter wille van de moraal in God iets zuiver geestelijks ziet. Slechts omdat Spinoza zijn godheid niet of althans niet. uitsluitend vanuit zedelijk oogpunt beschouwt, kan hij haar ook een lichamelijke fiatuur toeschrijven. Maar als men een lichamelijke natuur der godheid te erkennen terecht weigert, is daarmee geenszins gezegd, dat in de door God geschapen natuurverschijnselen iets geestelijks bestaat, dat niet tevens lichamelijk is. Spino'za's leerydat elk geestelijk natuurverschijnsel tegelijkertijd een lichamelijk natuurverschijnsel is,

heeft

zin ook volkomen onafhankelijk van zijn pantheïsme. Zij legt aan den onderzoeker de taak op, in de natuur bij al het geestelijke naar iets lichamelijks te zoeken t naar dat lichamelijke, waarbij het eventueel hoort. Een zoodanig principe is in methodologisch opzicht zeker vruchtbaar; want het leidt tot voorzichtigheid. De andere zijde van het nauwe verband, dat Spinoza tusschen het physieke en het psychische legt, is zijn doctrine, dat al het psysieke tevens van -psychische natuur is. Daarmee verkondigt hij 't p'anpsychisme, d.w.z. de leer van de albezieldheid. Inderdaad verklaart hij uitdrukkelijk, dat alles bezield is, hoewel in verschillende graden. Naar uit die toevoeging blijkt, bedoelt Spinoza'vanzelfsprekend niet, dat men overal in de natuur een hoog ontwikkeld zieleleven aantreft; hij is veelal zeker van meening, dat de ontwikkelingstrap van het psychische nauwkeurig aan de ontwikkelingstrap van het physieke beantwoordt. Niettemin zal niet iedereen de opvatting kunnen goedkeuren, dat bij al het physieke iets psychisch behoort. Te bewijzen valt dat zeker niet. Het lijkt meer een poëtisch dan een nuchter wetenschappelijk standunt te zijn, dat de heele wereld als bezield voorstelt. Zoo gezien zou opnieuw de reeds vermelde breuk blijken tusschen den rationalistisch-wetenschappelijken vorm, waarin Spinoza volgens het voorbeeld van de wiskunde redeneert, en den irrationalistisch-romantischen

Kedoesja Huldiging

van

(IV)

Gods Heiligheid

Sjabbat en Feestdagen U de engten, de

hemelsche scharen en Israël, Uw volk, hier beneden

deze overwegingen komen wij tot haar uitgangspunt terug, namelijk tot Spinoza's leer, dat de goddelijke natuur zich voor den 'mensch als de uitgebreidheid en het denken, als het physieke en het psychische, openbaart, en wel tegelijkertijd openbaart. Het laatste is beslissend. Volgens Spinoza openbaart zich de goddelijke natuur niet öf physiek of psychisch, maar veeleer overal zoowel physiek als psychisch. Alle dingen in de goddelijke natuur zijn dus physiek en tevens psychisch. Dit beteekent, dat er niets physieks bestaat, dat niet ook psychisch is, en dat er niets psychisch bestaat dat niet ook physiek is. Wat dit laatste betreft, is Spinoza's opvatting, dat al het geestelijke tegelijk lichamelijk moet zijn^het noodzakelijke gevolg van zijn "-pantheïstische identificeering der godheid met de natuur. Daar de natuur lichamelijk pn geestelijk is, moet een godheid lichamelijk en geestelijk zijn, die met de natuur identiek is. Nu is een zoodanig standpunt ongetwijfeld in tegen-

NA

verzameld;

huld'gen U samen met drievoudig heilig,

—

zooals beschreven door de hand van Uw profeet: „en de een riep den ander toe en sprak:

Heilig, heilig, heilig, Eeuwige Almacht de, volheid der gansche aarde Zijn luister"

—

—

Van Zijn luister de wereld vervuld Zijn dienaren vragen elkaar: Waar is de plaats van Zijn luister? dat wij hem huldigen! Zij zingen Zijn glorie in wisselend koor:

—

Gezegend de eer van den Heer alom door gansch 't heelal beweegt

zich

Zijn

inhoud van zijn redeneering. Deze inhoud maakt zonder meer begrijpelijk, dat juist dichters en romantische wijsgeeirn voor Spinoza's stelsel bijzonder groote vereering voelden. Toch kan aan het panpsychisme behalve de poëtisch-romantische nog een wetenschappelijke tendentie eigen zijn. Misschien leiden ook zuiver wetenschappelijke redenen tot op zekere hoogte naar het panpsychisme. Maar wij kunnen ons hier daarmee niet bezig houden. Ook zullen wij in het midden laten in hoeverre het bij Spinoza zelf in dat opzicht om wetenschappelijke overwegingen te doen is. Zeker is dit, dat bij hem het panpsychisme het noodzakelijke gevolg van zijn 'pantheïsme is, van zijn pantheïstische interpretatie van hét physieke en psychische als attributen van de godheid, van zijn opvatting, dat het physieke en psychische in de godheid identiek zijn.

wijdt Spinoza zijn aandacht niet slechts aan de betrekking tusschen het physieke en psychische, maar oök aan een bepaald deel van het psychische zelf, namelijk aan de hartstochten. Daarmee volgt Spinoza opnieuw het voorbeeld van Deseartes, die reeds een boek over de hartstochten had gepubliceerd. Spinoza volgt echter het voorbeeld van Deseartes niet slechts, wat het onderwerp van dat boek, maar ook wat Deseartes' zuiver mechanistische methode betreft. Het is vanzelfsprekend dat Spinoza, die zoozeer onder den invloed van de moderne wiskundige natuurwetenschap met haar mechanistische methode staat, dat hij die methode zelfs aan de kennis der godheid ten grondslag legt, een poging doet om die methode ook op de kennis der psychische verschijnselen toe te passen. Er is volgens Spinoza precies zoon mechanica van de innerlijke, psychische natuur, als er een mechanica van de uiterlijke, physieke natuur is. Door dit gezichtspunt consequent door te voeren, blijkt Spinoza een van de stichters der natuurwetenschappelijke psychologie, die tegen het einde van de negentiende eeuw tot bloei komt

NU

en als hoogtij

expertimenteele psychologie

viert. Die natuurwetenschappelijke psychologie in den geest van Spinoza is zeker niet de eenige en niet eens de hoogste, maar een uitermate belangrijke en onmisbare beoefeningsvorm der psychologie. Wat nu de mechanistisch-natuur-

en avond en morgen, telken dag

Uit het Moesafgebed voor Ken kroon bieden

3

—

luister!"

Uit Zijn woonstede wende Hij zich

in ontfermen,

erbarme zich 't volk dat Zijn Eenheid belijdt

weer,

in liefde verkondigt: Eén is de Heer. „Hoor Israël,

de

Eeuw'ge, onze God, de Heer is Eén!" Eén-en-Eenig onze God, Hij: onze Vader, Hij: onze Koning, Hij: onze Redder;

Naar in het nummer van 23 Januari van het „Jüdisches Nachrichtenblatt" (Wëensche

Hij 'zal ons redden,

„Ik ben de Heer Uw God!"

En in Uw heilig woord staat het

aldus geschreven:

„De Heer is Koning voor immer, Uiu God, Tsiön, in geslacht na geslacht.

I. H. B. In bovenstaande vertaling is de lezing gevolgd, zooals die in de Sephardische gebedsorde voorkomt, een lezing waarvan de aanhef ontegenzeggelijk fraaier is dan die van den paralleltekst uit den Asjkenazischen ritus, terwijl zij het op een tweetal plaatsen (leöematham mesjabechiem weómeriem, vóór leöematham baroech jomeroe en in de redactie van de strophe Echad hoe eloke-

noe) in helderheid van redactie verre van den laatsten wint.

uitgave)

medegedeeld

wordt, is dezer dagen in den ouderdom van 77 jaar David Jellin overleden, die een bekende Hebreeuwsche paedagoog was. Hij publiceerde, aldus het blad, talrijke leer- en leesboeken in de Hebreeuwsche taal, die de eerste waren voor het Hebreeuwsch als levende taal. Vierentwintig jaren was hij leeraar aan de „Lamelschool" in Jeruzalem, vervolgens werd hij benoemd tot docent aan het onderwijzersseminarium van de „Hilfsverein Deutscher Juden", terwijl hij later directeur werd van een nieuw ge-

stichte Hebreeuwsche kweekschool

voor onderwijzers, eveneens in Jeruzalem. De laatste jaren was hij professor in de Hebreeuwsche poëzie aan de Hebreeuwsche universiteit. De overledene was ook op wetenschappelijk gebied een vruchtbaar schrijver. Zoo schreef hij een boek over Maimonides, dat herhaaldelijk vertaald werd; hij vertaalde voorts een groot aantal gedichten van in de "middeleeuwen levende Joodsche dichters, terwijl hij bovendien een Hebreeuwsch woordenboek uitgaf. Ook in het openbare leven was David Jellin een bekende figuur. Zijn vaider was in 1834, als een der eerste tien Asjkenasische Joden, aldus het „J. N.", die zich in Jeruzalem gingen

vestigen, naar Palestina gekomen en David Jellin werd aldaar geboren. Acht jaar lang leidde hij daar als voorzitter den Joodschen Nationalen Raad (van 1920 tot 1928), terwijl hij ift denzelfden tijd tweede burgemeester van Jeruzalem was.

wetenschappelijke psychologie b*g Spinoza zelf betreft, deze wordt, naar reeds werd vermeld, vooral duidelijk in zijn beschouwingen over de hartstochten. Uitdrukkelijk verklaart hij, dat het er niet om te doen is, op de tot dusver gebruikelijke wijze waardeoordeelen over de hartstochten te vellen, dia hen bespottelijk maken. Zijn doel is, de hartstochten te begrijpen door hen mechanisch tot hun oorzaken te herleiden, waaruit zij met precies dezelfde onwrikbare noodzakelijkheid en strenge wetmatigheid voortvloeien, waarmee elk natuurverschijnsel uit zijn oorzaak voortvloeit. Een zoodanige zuiver mechanische herleiding tot de oorzaken is juist dat, wat voor het wezen der natuurwetenschap en dus ook

verlossen ons ten tweede maal, boodschappen in Zijn mededoogen v~oor 't aangezicht van al roat leeft: Zie, Ik verlos U, voor 't laatst. als in het eerst, om U tot God te zijn.

Hallaloe-jah"

David Jellin gestorven

der

natuurwetenschappelijke

psychologie kenmerkend is. Nu is het volgens Spinoza ondanks de onwrikbare noodzakelijkheid en strenge wetmatigheid, waarmee de hartstochten uit hun oorzaken voortvloeien, mogelijk, de overwinning op de hartstochten te behalen. De oorzaak van een hartstocht is, zooals Spinoza's volkomen rationalistische, intellectualistische psychologie meent,

een onzuivere, verwarde kennis, en men kan zoodoende een hartstocht beteugelen door tot een zuivere, duidelijke kennis te komen, die altijd met edelere gemoedsbewegingen gepaard gaat. Het is weliswaar niet mogelijk, zich eenvoudigweg van een hartstocht te ontdoen; zulk een vrijheid bezitten wij niet. Maar het is

mogelijk, een gemoedsbeweging door een andere gemoedsbeweging, dus ook een slechte, zooals de hartstocht, door een goede, die resultaat van het denken is, te vervangen. Juist hierin bestaat de zedelijke vrijheid van den mensch. Maar daarmee zijn wij reeds overgegaan tot de ethica van Spinoza. Zij vormt het laatste deel van Spinoza's stelsel, waaraan wij onze aandacht de eerstvolgende keer zullen wijden. KURT STERNBERG.

HET JOODSCHE WEEKBLAD

4

IN AMSTERDAM Joodsch Symphonie-Orkest Solist: Louis Schuyer (violoncel) Het eerste concert van de Februari-

serie, Donderdagmiddag 5 dezer, heeft het J.S.O. een nieuwe triomf

gebracht: de vertolking van Gustav Mahler's Eerste Symphonie. Aan het einde van een programma,- dat met Mendelssohn's ouverture „Ruy Bias" opende en waarop Louis Schuyer het tweede violoncelboncert van Karl Davidoff speelde, is die reproductie door het auditorium ontvangen met een geestdrift, welke van onmiskenbare» dankbaarheid en bewondering getuigde en waarop- men dirigent en ensemble langdurig heeft toegejuicht. Die hulde is zeker ten volle verdiend geweest. Zij vormde de rechtmatige belooning van een prestatie welke, verricht onder omstandigheden die voor een intensieve, studie al heel ongunstig mochten heeten, stellig hóóg moet worden aangeslagen. Mahler's eerste symphonie vraagt, men weet het, niet weinig op het stuk van ensembletechniek en muzikale vertolkingskunst, zij vergt een orkestraal apparaat van feillooze homogeniteit, een klanklichaam dat in staat is alle schakeeringen van dit zoo uiterst genuanceerde werk ±e realiseeren. Dat de spanningen en ontspanningen, climaxen en anticlimaxen van deze merkwaardige muziek weet te voeren en dat die partituur haar eigen cachet kan geven: het kenmerk van een hyper-individualistische en vaak groteske, maar bij dat alles toch ook menigmaal aangrijpende muziek.

Albert van Raalte en zijn musici hebben ons Mahler's symphonische eersteling voorgezet in een vertolking, welke de hierboven genoemde eigenschappen in een helder licht konden stellen. In een straf tempo en met voortreffelijke klankdoseering heeft het J.S.O. Mahler's symphonie gespeeld en vorm weten te geven aan dit, formeel juist zoo problematische, stuk. Die prestatie *— welke bij de ongetwijfeld nog te volgen reprises zeker nog aan gaafheid en expresverdient onversiviteit zal winnen deelde bewondering en de reacties aan het slot van de uitvoering hebben ook wel bejvezen dat men zulks ter

—

dege

heeft beseft. FEUILLETON

DE

16

PALISSADE

Oorspronkelijke roman door FRITS ROTHGIESSER

Isaac kwam toen de godsdienstoefening reeds begonnen was, binnen. Hij liep naar zijn oude plaats. Niejnand had haar in beslag genomen. Doch een gebedenboek lag op de lessenaar; het was opengeslagen. Niemand keek verwonderd naar hem, niemand keek op van zijn gebed. Een langen tijd weken Isaacs oogen niet van het gebedenboek. En toen hij ze eindelijk ophief, keek hij in de vlammen van de luchters en van de kandelaars op de lessenaars. Zij brandden rustig. Vooraan in de syrfï agoge zat op zijn plaats de oude rabbijn, die hij nu voor de eerste maal terugzag en die reeds door Isaacs grootvader in zijn ambt bevestigd was. Hij" keek rondom zich en hij blikte naar de plaatsen, waar de pamassijns zaten en op de stoel waar eens zijn vader zat, zetelde nu Carvalho. Rustig en vredig brandden de vlammen der kaarsen en der lampen. Alleen het „neer tamid", de eeuwige

Ik zeide reeds dat Loufis Schuyer, een der beide solo-violoncellisten van het orkest, op dit concert solist was in Karl Davidoff's tweede violoncelconcert. Met fraaien, breeden streek en brillante techniek, vertolkte de solist deze romantische partij en het orkest sloot zich daarbij prachtig aan. Al behoort Davidoff's werk dan ook niet tot de toppunten van het Joodsche concertrepertoire vertolkt gelijk het ditmaal geschiedde, luistert men toch met belangstelling en geboeide aandacht naar deze vlotte en welluidende muziek. Mendelssoh's ouverture leidde den, bij de heerschende verkeersmoeilijkheden zeker goed-bezochten, middag op forsche en vitale wijze in. De Februari-serie mocht aldus een uitnehomend geslaagd begin boeken pen wij dat de weersomstandigheden ertoe zullen bijdragen dat voortreffelijke peil ook verder te handhaven!

—

—

Het Joodsche Kleinkunst-Ensemble Nelson Show „Fortissimo" In Nelsons nieuwste show, getiteld „Fortissimo", geeft de muziek in letterlijken zoowel als in figuurlijken zin den toon aan. Zij regeert in deze

welke op Zondagmiddag 8 dezer een uitverkochte en opgetogen zaal vond, vanuit verschillende gezichtspunten: zoowel de muziek van theater en concert, als de amusementsmuziek komen hier aan het woord en worden tot dragers der gesproken, gezongen of gedanste handeling. Want de twee vroolijke managers Dur en Moll', alias Kurt Lilien en Otto W^llburg, zoeken voor hun onderneming vóór alles muzikale sensaties en zoo kan het dan gebeuren, dat beide heeren een even wonderlijke als amusante combinatie van muziek-evenementen tot stand brengen. Volendam levert een, door Henriëtte Davids met aanstekelijk entrain gezongen, boerenliedje; in een Mexicaansch cabaret Vindt men vurige dansmuziek, Parijs biedt apachenkunst, twee straatzangers dragen in de personen van Henriëtte Davids en Sylvain Poons het hunne bij. Maar ook de populaire Ëddy Walis en zijn Esmeralda krijgen een beurt en Michel Gobets kan met zijn mooigezongen Meyerbeer-aria de opera een kans .verschaffen. Twee orkesten wedijveren, elk op hun wijze, in de vertolking van Rubinstein's bekende „Melodie", de Nelson-Sisters maken zingend ruzie en verzoenen zich op dezelfde wijze met elkaar, de acht vaardige handen van

revue,

lamp voor de arke met de wetsrollen flakkerde een weinig. Maar dat had niets te beteekenen; men zorgde steeds wel, dat zij op tijd nieuwe brandstof kreeg... Ze brandde nooit geheel op. Het was 's middags van dien Sjabbat, dat Isaac met de jonge Ruth

sprak. Hij zat met haar in zijn huis, in het huis, waarin ook zijn ouders eertijds gewoond hadden. Ondanks de

zorgen van -de vrienden der familie

was het toch min of meer veronachtzaamd; op vele plaatsen zag het er vervallen uit. Tenslotte is een vreemd huis nooit precies hetzelfde als iemands eigen huis. „Het ziet hier niet uit, zooals het behoort", zeide hij en hij keek rondom zich. „Het is hier leeg, kaal in deze ruimten. Ruth wil je hier blijven, bij

mij ?"

Zij gaf geen antwoord,.zij lachte en ze weende niet, maar ze stond op van

de stoel, waarop zij zat. Ze ging een

paar kleine pasjes naar voren, kwam op Isaac toe, en ze boog haar hoofd achterwaarts, haar oogen sloten zich... Zoo stond zij daar. Geen vezeltje bewoog zich in haar gezicht, en toch sprong haar geluk als een warme lichtstraal Isaac tegemoet. In deze ure had zich een heldere dag over de savannah der Joden uit-

Nefcson, Roman, De la Fuente sigan

toonen hun kunnen

—

en Rosaan mu-

ziek in velerlei schakeering is zeker geen gebrek. Hetgeen intusschen niet wil zeggen, dat er in deze nieuwe show voor andere zaken geen plaats is. Sylvia Grohs kan wederom bewijzen, dat zij een voordrachtskunstenares van beteekenis mag heeten, Florry en John Jackstone brengen met hun parodistische dansnummers veel vroolijkheid teweeg, Herbert Scherzer is in menige scène een voortreffelijk partner. Maar dat alles wordt toch door de muziek bepaald, door de vele knappe arrangementen van Martin Roman, Pim de la Fuente, Isja Rossigan of Benedict Silbermann, en uitgevoerd door het thans, met velen vermeerderde, uitstekende Nelson-orkest. Eddy Walis' optreden beteekeht natuurlijk een attractie teméér, niet in de laatste plaats door de vroolrjke noot, welke Leo Bronkhorst daarbij weet aan te brengen. Zoo biedt „Fortissimo" dan enkele uren van amusement en humor, in een kader van smaakvolle enscèneering en fleurige kleedij. Men heeft zich Zondagmiddag daarmede uitstekend vermaakt en alle medewerkenden de zoozeer verdiende hulde dan ook geenszins

onthouden.

LOU VAN STRIEN

Uitvoeringen Irene Getrey Naar ons wordt medegedeeld, zal de Joodsche danseres en voordrachtskunstenares Irene Getrey in de maand Maart een tweetal uitvoeringen geven, waarop beide door haar beoefende kunstgenres het onderwerp^ van een speciale voorstelling zullen worden. Irene Getrey, wier optreden in het kader van de voorstellingen door het „Cabaret der Prominenten" nog versch in het geheugen ligt en die ook eerder met een aantal dansavonden van zich deed spreken, zal op haar thans geprojecteerde dansuitjVoering optreden met medewerkng van een orkestensemble. Bij die gelegenheid hoopt de idanseres onder meer de première te geven van een door haar ontworpen dansspel, dat de mimische uitbeelding van een reeks van vrouwenfiguren tot onderwerp heeft; de muzikale -begeleiding wordt speciaal voor dit dansspel gecomponeerd. Als tweede optreden bereidt Irene Getrey een programma voor van Joodsche voordrachtskunst, in welk genre men de kunstenares ook reeds bij vroegere gelegenhsden heeft gezien en gehoord. Nadere mededeelingen aangaande beide manifestaties zullen binnenkort worden gepubliceerd.

gespreid. De velden lagen er in de felle zon, er werd geoogst, er werden voorbereidingen voor het nieuwe zaaisel getroffen. Een zachte oostenwind bewoog het riet. De wind kwam van uit de wijde ruimte der oneindige, eeuwige wouden, van de onafzienbare en nog onbebouwde savannen, die eenmaal ook velden zullen worden, die bevolkt worden en kracht en voeding aan de menschen geven zullen, zoowel aan sterke als aan zwakke schepselen* aan maiOien en vrouwen, kinderen en

.

grijsaards.

En reeds werd er weder gewerkt

aan het laatste :deel der palissade, palen werden opgericht en in den grond gestampt," opdat de savannah der Joden en hun velden veilig zouden kunnen zijn, opdat zij het rietvzouden

kunnen uitpoten en het weder onbeschadigd zou kunnen worden geoogst. Over de palissade heen en door de nog gapende openingen streek de wind, maar spoedig zou ook de palissade gereed zijn en de gansche savannah, het dorp en de velden zouden tot één palissade worden. Zij werd één met het volk, dat ze opgericht had, een met zijn verleden en met zijn toekomst, met de steenen omheinig der Schrift en de strenge overlevering. Zoo stond daar de palissade, EINDE

Boekbespreking Jacob Israël de Haan: Brieven uit Jeruzalem. Met een voorwoord van D. Koker, f Uitgave Joachimsthal N.V, (Massada-Serie) 5702-1941).

Dit zijn eenige van de brieven, welke, de Haan in een groote serie hier heeft gepubliceerd tijdens zijn verblijf in Palestina. De schrijver van het voorwoord, die ook de keuze deed, is te jong om zelf te hebben ervaren, wat die brieven indertijd, in meer dan een opzicht, voor ons hebben beteekend. De Haan behoorde «tot de eersten uit Nederland, die zich na den wereldoorlog in Palestina vestigden. Wat ons toen aan nieuws of beschrijving vandaar bereikte, kwam op een heete plaat, te meer omdat wij er nog zoo weinig familie en vrienden hadden, om ons wekelijks op de hoogte te houden. En daar was nu voor ons uitgetrokken een zeer gevoelig dichter, die ons week na week met een heel aparte openlijkheid van zijn ervaringen vertelde. Die openlgkheid is later een deel geworden van zijn tragiek. Wat de Haan niet beviel in het nieuwe, groeiende Erets Jisraël, hij „briefde" het over; wat hij karakteristiek vond, symphatiek of antipa* thiek, in alle typen die hij ontmoette, hij gaf het weer; en wat tenslotte zijn eigen zwakheden en mentale omzwervingen waren... hij biechtte ze op, ala ware elke krantenlezer* zijn vertrouweling. Dit had, in journalistieke brieven, natuurlijk een geheel andere uitwerking dan zijn „Boek der Kwatrijnen", wel even genadeloos openhartig, maar tenslotte slechts gelezen door weinigen, die zich in 't bijzonder hiertoe zetten. Hier past alleen de gedachte: het heeft zoo moeten zijn. Of, om De Haan in zijn eigen woorden te doen kennen: „En dat gij dit beseffen zoudt: Dat het toch alles één is. Leven en Dood. Jeruzalem en Amsterdanij," Het heeft zoo moeten zijn. Dit is hier geen formule ter afdoening van een „braven doode", maar de ge^ volgtrekking bij het weder ontwaken van de herinnering aan een groote, echte en tragische persoonlijkheid ook al heelït hij, die herdenkt, nimmer behoord tot die jongeren, die geestelijk geheel -door De Haan bevangen

—

waren.

Zijn brieven beteekenden»voor ons, dadelijk bij hun verschijnen, nog iets anders. Wij lazen een stijl, zeer persoonlijk doch niet geforceerd, geen „literatuur" uit den nabloei der Tachtigers, geen gedraaide .pinnakels aan een ivoren toren, waarop zoovelen in die dagen hun best hadden gedaan en waarmee zij ook den geestelijk levenden mensch vervreemdden, van wat zij te zeggen hadden. Neen, De Haan schreef zeer rustig, zeer rechtstreeks en daarbij boven alles:! schoon. Het was een dubbel genot, langs de schoonheid het echte leven van Erets binnen te treden. Dat tenslotte door zijn voorvorming — een half menschenleven lang ■— zijn blik vastgehouden bleef op eigen geestelijk en aesthetisch heil, zoodat hij in Erets Jisraël bleef stilstaan, terwijl het Land... verder ging, dat is het noodlot in dit dichterleven geworden. Hoe het toen was, heeft Koker niet

zelf meegemaakt; des te meer lof komt hem toe voor de keuze uit deze brieven. Lees ze; maar niet alle op één avond, want enkele zinswendingen, die iets van het klassieke in zich hebben, keeren vaak terug en zouden tot eentonigheid doen besluiten. Doch eentonigheid was er niet, toen de brieven, in hun tusschenpozen, uit Erets hier aankwamen. De in dit bundeltje verzamelde brieven zijn, zooals het voorwoord aangeeft, 'uit De Haan's „besten tijd in Palestina". Zij omvatten, in hun meesterlijk proza, al zijn rechtstreeksheid van voelen en zien; zij doen seizoenen, landschappen en vooral ook menschen van Erets voor ons leven? zij openbaren vele genietingen en hunkeringen van De Haan's wezen en reeds een enkel vèr weerlichten van zijn noodlot. Lees ze. Aandacht en eerbied komen vanzelf.

.

'S. PINKHOF,

HET JOODSCHE WEEKBLAD

jaadsche operette-componisten c OFFENBACH V

OSCAR STRAÜS LEO FALL E. KALMAN P. ABRAHAM

.... ... _

Vele belangwekkende figuren. In de reeds

zoo oude en toch al-

tijd actueele kunst der Joodsche operette hebben vele kunstenaars van meet af aan een plaats van beteekenis ingenomen. De Joodsche muziek telt niet weinig componisten van naam en reputatie, wier scheppende arbeid hoofdzakelijk, in vele gevallen zelf's uitsluitend, ligt on het terrein van dezen merkwaardigen kunstvorm, welke ook in onze dagen nog springlevend genoemd mag worden en die een populariteit heeft verworven, welke maar aan weinige genres der muzikale compositie ten deel viel: de geest, de persifleerende, ofwel ironiseerende, vorm der operette, met haar inslag van romantiek en caricatuur, telt nog altijd vele geestdriftige bewonderaars en toegewijde aanhangers.

ONDER

..

Orpheus aux Enfers Ein Walzertraum Die DoUarprinzessin Grafin Mariza

de Joodsche componis-

ten, wier levenswftk geheel of grootendeels aan de beoefening van dit muziekdramatische genre gewijd was, moet een meester als Jacq u es Offenbach wel in de allereerste .plaats genoemd worden. In den op' 21 Juni 1819 als oudsten zoon van den Keulschen cantor Juda Eberscht geboren musicus, beleeft de Joodsche operette-kunst haar eerste ontplooiing en tegelijkertijd haar nog onovertroffen hoogtepunt. Als veertienjarige reeds naar de Fransche hoofdstad gekomen, ontwikkelt Offenbach zich geheel op Parijschen bodem — in meer dan honderd groote en keinere operettes -vormt zich een stijl, welke tot in onzen tijd haar kracht en geest onverzwakt heeft behouden. Offenbach's kunst wortelt in de parodie, in de satyre en de caricatuur. In muzikaal opzicht ontleent zij haar kracht hoofdzakelijk aan de persiflage van den stijl der „grand opéra" uit

die dagen. . Tn dien spot toont Offenbach zich een meester) wiens goede smaak nem nimmer tot een teveel verleidt en wiens geniaal vakmanschap hem in staat stelt de gehekelde vormen de overdreven-pathetische aria's, de monumentale koren en het manco aan waarlijk-dramatische ensembles 3óó te copieeren, dat zij hun gebreken tot in het 'lachwekkende toe demonstreeren. Doch ook in de sociale verhoudingen van zijn tijd vindt Offenbach rijkelijk stof voor zijn werk en daarnaast offert hij als kind van zijn tijd tevens op het altaar der zoete en welluidende romantiek. Geestig caricaturist als hij is, leeft niettemin diep in den kunstenaar de drang naar de groote opera, die hij Weliswaar in zijn operetten bespot en caricaturiseert, maar waarin hij zijn dramatisch meesterschap toch zoo gaarne wil demonstreeren. Maar eerst op het einde van zijn leven zal Offenbach met „Les Contes d'Hoffmann" de beslissende stap naar de opera doen zijn beteekenis voor de Joodsche muziek ligt in de groote operetten, welke hij in de periode 1860-1880 schreef: in de geestige „Orphée aux Enfers", in „La Belle Hélène", in „La Vie Parisiehne", in „La Grande in „La Duchêsse de Gérolstein" of Fille du Tambour-Major", die koste-

— —

—

lijke, Van een puntigen en geestigen humor doordrenkte werken. En met minder ook in de overtalrijke kleine,

Victoria

und ihr Hutar

)

meestal slechts ééndeelige, bouffonnerieën waarmede de jonge musicus in het jaar 1855 zijn entree maakte via de opening van zijn spoedig beroemd-geworden miniatuur-theater dat „Les Bouffes Parisiens" genoemd werd. In al deze werken en werkjes heeft

Offenbach zich mede doen kennen als een lyricus van het zuiverste water, als een musicius, die over een melodische vindingskracht beschikte gelijk weinigen. Die daarbij ook een meester der instrumenteering is geweest en wiens beheersching van den vorm hem bij de persiflage voortreffelke diensten kon bewijzen. Boven het tijdelijke en actueele, waartoe zijn werk hem gereedelijk aanleiding gaf, behoudt Offenbach's muziek onveranderlijke Waarde door haar lichten en geestigen toets, door haar fijne pointe en melodische kracht. Waartoe de muziekdramaticus in staat was, toont ons een werk als „Les Contes d'Hoffmann": ofschoon de operette-componist zich ook in deze muziek niet verloochent, bevat Offenbach's laatste partituur toch veel dat den grooten dramatischen stijl zeker niet onwaardig is.

NA

Offenbach heeft d« Joodsche

operette-kunst nog* vele componisten van beteekenis opgeleverd; van de tweede helft der

negentiende eeuw af wordt er op dit speciale gebied door Joodsche auteurs belangrijk werk gedaan. Zoo bijvoorbeeld door een componist als Oskar Straus, den in 1870 te Weenen geboren auteur van

Ein Walzertraum". Hij was aanvankelijk bestemd voor de ernstige com-

positie en schreef in zijn jonge jaren inderdaad enkele werken in dien stijl, bijvoorbeeld een vioolsonate. Maar tenslotte bleek de natuur sterker dan

Siekel

de munt uit de Joodsche historie In Bijbelsche tijden had men in Erets Jisraeel nog geen munten. Mun-

ten dateeren uit een latere periode. Men woog het „geld", dat men betalen moest, af. Men betaalde in, wat tegenwoordig zouden noemen wij „muntspecie". En die muntspecie was dan gewoonlijk zilver. Het Hebreeywsche woord „kesef" beteekende oorspronkelijk zoowel zilver als geld. De eerste maal, dat in den -bijbel een geldelijke transactie vermeld wordt, geschiedt dit, als Abraham een stuk veld wil koopen om er zijn vrouw Sara te begraven. In Genesis 23-16 wordt dit als volgt vermeld: „En Abraham woog af aan Efron het geld, waarvan hfj gesproken had ten aanhoore van de zonen van Chet, 400 zilveren sjekels..." De gangbare eenheid van gewicht bijbelsche tijden, de sjekel een stuk zilver, dat waarschijnlijk 14,5 a 16,5 gram woog.

was, ook in latere

—

de leer en na een vergeefsche poging om zich in de compositie van een Rein een persgequiem te verdiepen sprek vertelde de kunstenaar eens dat hrj ibij Sien arbeid zoor zwaarmoedig werd, dat hij maar liever van zijn werk afzag!— wendde Straus zich tot de operette. Met zijn „Walzertraum", waarvan de première op 2 Maart 1907 in het Weensche Carltheater ging, heeft Oskar Straus het bewijs geleverd dat hjtj op dit speciale gebied tot opmerkelijke prestaties kon geraken: niet ten onrechte heeft de bekoorlijke en bloeiende muziek van dit werkje tot op heden haar geldigheid behouden. Helaas belette een steeds grover vormen aannemende neiging tot massaproductie den begaafden musicus de rust te vinden, welke voor waardevollen arbeid noodzakelijk is. Slechts in een operette als „Eine Ballnacht" (1918) heeft Oskar Straus bewezen, dat hfl bij een strengere concentratie zijner artistieke mogelijkheden nog immer tot het schrijven van goede operettemuziek in staat was.

—

Even vruchtbaar, doch als componist scrupuleuzer dan Oskar Straus in diens latere werken, was de in 1925 op twee en vijftigjarigen leeftijd gestorven Leo Fall, onder de Joodsche operette-componisten een heel aantrekkelijke verschijning. Ook hij hield zich in zijn jonge jaren met de kamermuziek en de operacompositie bezig, doch vestigde eerst op 27 Juli 1907 met de première van zijn „Fidele Bauer" de aandacht op zich als operettecomponist van ongewone bekwaamdheid. Dat Het bij Fall niet ging om een enkel geslaagd werk, bewees de eerste opvoering, in November van hetzelfde jaar, van zijn „Dollarprinzessin", alsmede met de fijnzinnige, muzikaal uitnemende, werkjes, die daarna volgden: „Die geschiedene Frau", „Der liebe Augustin" en „Die Rosé von Stamboul". Ook het melodieuze en charmante zangspel „Btüderlein fein" heeft Fall's naam een eereplaat.s verzekerd onder de Joodsche onerette-componfeten van den lateren tijd.

MET

Emmerich KfJlmSn

beleefde dë moderne operette een nieuwe periode van bloei. Tegenover de veelal zir.looze maaksels van de latere jaren, stelde de Hongaarsch-Joodsche musicus een minutieus-verzorgden operette-stijl, welke minder offerde op het altaar der zoozeer geliefde dansnummers, maar die daartegenover betere koorensembles en degelijker finales in zijn werk opnam. Operettes als „Die Czar-

In de tijden, dat de profeet Jecheskel (Ezechiel) leefde, dat was kort voor de Babylonische ballingschap, was ook de „gera" in gebruik, die de waarde van een twintigste sjekel had. In zeer bijzondere gevallen werd goud als betaalmiddel gebruikt. Geslagen munten, echte' munten dus, verschenen in Palestina, voor het eerst tijdens de regeering van Darius, I, die van 522 tot 486 voor de gewone jaartelling regeerde. Dat waren gouden muntstukken, die den beeltenaar van Darius droegen. Tijdens het bestaan van den tweeden tempel, waren er in Palestina,

gouden, zilveren, en koperen muntstukken in omloop, die de beeltenissen van de Egyptische koningen, de Ptolemaeën, of de Syrische koningen, de Seleuciden, droegen, welke beide koningshuizen om beurten Palestina onder hun invloedssfeer konden tellen. Een nationale Joodsche muift verscheen voor de eerste maal in de periode, dat het Chasmoneïsche huis den scepter zwaaide over Judaea. Simon de Maccabaeer, die van 142 tot 135 voor de gewone jaartelling hoogepriester en wereldlijk bestuurder v^n het Joodsche Rijk was. liet munten slaan, waarvan er nog enkele bewaard zijn gebleven. Op de eene zijde stond „Sjekel Jisraeel" (Sjekel van Jisraeel) op de halve' Sjekel stond „Chatsi hasjekel" (halve sjekel) en op de keerzijde van beide munten

5

Wie, WAT. Waar? Hier komen ze weer, de vijf vragen, waarmee u uw algemeene Joodsche kennis kunt testen. De juiste antwoorden vindt u weer op een der volgende pagina's.

1. Waar is sprake van een zoutpilaar in den Bijbel? 2. Wie was Nechemja?

3. Waar ligt Kefar Nachoem en wat weet ge van dit plaatsje f 4. Wat was de „Haskala" voor een beweging* 5. Vanwaar tot waar stroomt de Jordaanf

dasfürstin", „Die Bajadere" of „Grfifin Maritza" konden bewijzen, dat het KAlm-in ernst was met zijn kunst, dat hij zich niet met gemakkelijke successen vergenoegde, doch ernaar* streefde ook den. werkelijken muziekliefhebberr zijn deel te geven. Speciaal de Hongaarsehe volksmuziek is in menige operette van zijn hand tot grondslag van de muzikale conceptie geworden en Kalman heeft dien arbeid met evenveel goeden smaak als kennis van zaken volbracht. Tenslotte verdient in de pjj van Joodsche operette-componisten nog Paul Abraham genoemd te worden. Met zijn „Viktoria und ihr Husar", „Ball im Savoy" en „Blume von Hawai" verwierf deze, evenals Kalm&n in Hongarije geboren, musicus een reputatie van brillant en vindingrijk operette-auteur, wiens gedegen vakmanschap en melodische intentie hem een alleszins gerechtvaardigden roem verschafte. Speciaal het eerstgenoemde werkje deed Abraham kennen als een knap en serieus musicus, wiens ensemble-techniek zich ver verhief boven hetgeen men in de latere operette veelal gewend was. Met zijn latere operettes heeft de componist dat niveau weliswaar niet overal meer kunnen bereiken, al toont ook „Ball im Savoy" interessante en geslaagde bladzijde.

Zoo levert de Joodsche operettekunst tal van belangwekkende figuren op, wier arbeid zeker aandacht verdient. Zonder twijfel zal ook de toekomst op dit gebied nog auteurs van formaat voortbrengen.

L. v. S. stond „Jeroesjalajim hakedosja" (Het heilige Jeruzalem.) Er zijn ook nog munten bewaard gebleven van koper,

die een palmtak en fruitmandjes aan de eene zijde vertoonen en aan de keerzijde een loelaw en een etrog dragen. De herkomst van deze munten is nog steeds onzeker. Van de latere Chasmoneeërs zijn alleen' maar koperen munten bewaard gebleven. Herotjes en zijn opvolgers gebruikten geen Hebreeuwsch meer op de munten doch Latijn en Grieksch. Bij den opstand tegen het Romeinsche gezag. (66-70) werden er weder Hebreeuwsche munten geslagen, ze droegen de inscriptie „Lecheroet Jisraeel" (voor de bevrijding van Jisraeel). De laatste Joodsche munten waren die van Bar Kochba (132-135), koperen munten met Joodsche emblemen als loelaw, etrog, met vier zuilen etc. en met Hebreeuwsche karakters. Tijdens de regeering van den Romeinschen keizer Hadrianus werden er in Palestina munten geslagen, die o.a. het opschrift „Aelia Capitolina" hadden, de Romeinsche naam voor Jeruzalem. Thans worden in Palestina munten gebruikt, die ook een Hebreeuwsch opschrift hebben. De kleinste koperen munt is een mil, tien mil is een piaster, de piaster, de meest gebruikte munt heet- in den Joodschen volksmond, „groesj" (waarschijnlijk van het Arabische grisch), 100 groesj is een Palestijnsch pond. H. H.

HET JOODSCHE WEEKBLAD

6

Voor beroepsopleiding

De heer B. Konijn overleden

NIEUWE ISRAELIETISCHE

dagen is alhier in den ouderdom van jaar overleden de heer B. Konijn. Hij behoorde

Dezer

57

tot de pioniers van het krachtige, godsdienstigJoodsche leven, dat in Zuid — in het nu reeds „oudheerscht. Zuid" geworden deel van Amsterdam Toen men in 1917 voor het eerst in dit gedeelte Van de stad — op een étage in de Cornelis Schuytstraat —■ 'in een bidlokaal bijeenkwam, behoorde hij reeds tot de stuwende krachten van „Ohel Ja'akof" van dezen jongen tak der Amsterdamsche Joodsche gemeente. Zonder in besturen zitting te hebben de overledene was blind en meende, dat dit voor regelmatig bestuurswerk te bezwarend zou zijn , was hij hier zoowel als bij de inrichting van het houten gebouw, dat in 1919 als synagoge in. dit «tadsdeel werd ingericht, als bij den bouw van de fraaie synagoge aan het Jacob Obrechtplein, een van de menschen, die er krachtig voor werkten en die, achter de coulissen, heel wat arbeid voor het goede doel verrichtten. De heer Konijn was, toen de Ned. Isr. Hoofdsynagoge haar 300-jarig bestaan herdacht, voorzitter van het comité-Zuid, terwijl hij ook voorzitter was van het comité, dat het tienjarig bestaan van de Jacob Obrecht-synagoge waardig herdacht. Bij de teraardebestelling, die de vorige week Donderdag onder zeer veej belangstelling plaats had, heeft rabbijn Ph. Coppenhagen in het sterfhuis de verdiensten van den overledene naar voren

BEGRAFENIS-VEREENIGING

—

—

gebracht.

TOUROH OUR

Sjabbat a.s. godsdienstvoordracht ter Nieuwe Synagoge van kwart over één tot kwart over twee.

Cursus voor volwassenen Zondag van vier tot vijf uur in de Talmoed Thoraschool, 2e Boehaavestraat.

PET JOODSCHE ONDERWIJS TE UTRECHT UTRECHT. De commissie voor Joodsch onderwijs van den Joodschen Raad voor Amsterdam te Utrecht stelt thans pogingen in het werk om tezamen met het bureau Hilversum van den Joodschen Raad technische cursussen te organisêeren Het hangt van de belangstelling af, waarnaai thans een onderzoek wordt ingesteld, of en in welkt mate deze cursussen, o.m. op textielgebied, kuhner worden gehouden. De onderwijs-commissie, waarvan'dr. L. Leydesdorfï voorzitter en mr. A. de Haas secretaris is acht de oprichting van een nijverheidsschool ir verband met de daarvoor benoodigde uitgebreide niet mogelijk. Er *prdt thans aan onoutillage geveer honderdvijftig leerlingen lager onderwijs en aan een veertigtal uitgebreid lager onderwijs ge-

—

—

geven.

Als schoolhoofd fungeert de heer Bromet. Het lyceum, waarvan dr. A. Vega als rector fungeert, Wordt door circa zestig «scholieren bezocht.

DEN HAAG. De diensten ter Gemeente-synagogen zullen op Sjabbatmorgen aanvangen te kwart over acht. '

ALMELO. Op de Zondag 11. gehouden vergadering der vereen. „Gemiloes Gasodiem" werden de aftredende bestuursleden mej. B. Samson en d< heer J. de Groot herkozen, terwijl de heeren M. v Dam en I. Goldsteen in het bestuur werden gekozen De. heer J. de Groot is thans 20 jaar bestuurslii dezer vereeniging. ALMELO. 15 Febniari a.s. herdenkt de eerw. heer M. E. de Metz den dag, dat hij 45 jaar geleden zijn intrede in onze gemeente heeft gedaan

Zijn het Uw oogen? 2356 Gaat naar VAN ROOYEN! Gevestigd 1894 UTRECHTSCHESTRAAT 20

VOOR HEI VERANDEREN VAN DAMESHOEDEN HOEDENATELIER STREEP

«"

GER. DOUSTRAAT 9T, TEL. 28302

VAN DE REDACTIE

—

M. BOLLE Jr.

■>„.,

—

NIEUWE KEIZERSGRACHT 62 TELEFOON 51362 AMSTERDAM-C

2365

Hoe laat ter Synagoge ? Ned. Isr.

Hoofdsynagoge

Vrijdag aanvang

zes.

van

Sjabbat te kwartier

Copy voor „Het Joodsche Weekblad" moet worden ingezonden bij het Secretariaat der Redactie, Joden-

-

breestraat 93, Tel. 31736 I^lB3B. Berichten kunnen tot uiterlijk Maandagmiddag ingeleverd worden.

oyt

De ochtenddienst zal a.s. Sjabbat aanvangen b negen uur. « De dienst der Groote Synagoge, die gehouder wordt in de synagoge van het N. I. Oude Liedengesticht, Nw. Kerkstraat 135, zal Sjabbat a.s. aanvangen te tien uur. De middagdiënst op Sjabbat zal aanvangen te kwartier over twee. De uitsluitend in de synagogen waar vtrduiste ring is aangebracht te houden ochtenddienst, za. van Zondag tot en met Vrijdag aanvangen fe tier minuten over half acht.

Port. Isr. Gemeente Vrijdagavond aanvang van den dienst te kwartiel Sjabbatochtend te negen üur. Op werkdagen wordt het ochtendgebed gelezen te. acht uur, het middag- en avondgebed te kwartier over zes.

over zes;

Liberaal Joodsche Gemeente Vrijdagavond vijf voor tien.

kwart

GODSDIENSTIGE BIJEENKOMST UITGESTELD HAARLEM. De op Zondag 15 Februari vastgestelde godsdienstige bijeenkomst in de synagoge alhier, waar more I. L. Seeligmann een voordracht zou houden en oppervoorzanger Rokach uit Rotterdam zou zingen, is in verband met de gasbeperking voorioopig uitgesteld.

DINXPERLO. Dezer dagen herdacht de heer J. Menist, leeraar bij de Ned. Isr. Gemeente alhier, zijn 75sten geboortedag. De heer Menist, die nog steeds met jeugdige activiteit werkzaam is voor het Joodsche leven, mocht dien dag vele gelukwehschen , van zijn gemeenteleden in ontvangst nemen, doch ook van vele andere Dinxperlo'sche ingezetenen. Bij de vele schriftelijke gelukwenscben van vrienden, oud-verpleegden en studie-vrienden, was ook een gelukschrijven van den nieuwen opperrabbijn van Gelderland, den heer Levisson, die op het groote voorrecht wees, om na 55-jarige functie nog werkzaam te kunnen zijn voor hef Joodsche leven,

v

VAN WEEK TOT WEEK SJEWAT FEBRUARI IS 26 VRIJDAG Begin van Sjabbat te kwart over zes 14 27 SJABBAT " Afdeeling der week: Misjpatiem; Sjekaliem.

katan

15 16

17

ADAR 1 WOENSDAG

18

Tweede dag Rosj Chodesj

voorbereiding.

Amsterdam: Metaalbewerking, huotbewerking, Stoffeeren/behangen, schilderen, kleermaken, electromontage, lood- en zinkbewerking: dag- en avondcursussen. Tuinbouw, handenarbeid, strijken, huishoudcurdagcursus.

Naai- en verstelèursus. dagcursus. Boekbinden: 5 halve dagen per week. Costuumnaaien (patroonteekenen en knippen): 2 u. p, w*?ek. Nieuwe cursussen: in voorbereiding is thaips een Cursus leerbewerking (4 halve dagen per week), omvattende het fabriceeren van tasschen, portefeuilles, actemappen, etc. Gegadigden voor dezen cursus dienen zich omgaand met de J.C.B, in verbinding te stellen. Petten- en hoedenfabricatié: in dezen cursus kunnen nog enkele cursisten geplaatst worden (5 halve dagen per week). In Amsterdam zal-half Maart een tweede cursus Voor kraam- en gezinshulp beginnen. Hiervoor kan een beperkt aantal gegadigden zich nog aanmelden. Rotterdam: Huishoudcursus; Naai- en verstelcursus; Electromontage; Kleermaken; Houtbewerking; Metaalbewerking; Tuinbouw; Schoenmaken; Stoffeeren/Behangeh; Schilderen; Boekbinden; Spoed* cursus opleiding huishoudkunde en dienstbode; Alg. Huishoudcursus (koken, naaien, verstellen enz., ook voor meisjes vanaf 12 jaar en 8 maanden). Den Haag: Houtbewerking; Electromontage. Groningen: Machinebankwerken; Electromontage; Kleermaken; Broodbakkerij; Naai- en versteU

cursus.

Utrecht: machinaal breien, kleermaken, houtbewerking, metaalbewerking, electrotechniek 2e cursus, verstelnaaien, stoffeeren/behangen. Spoedige aanmelding dringend gewenscht. De cursussen verstelnaaien en electrotechniek zijn inmiddels begonnen. Bij zeer spoedige aanmelding kunnen nog enkele cursisten geplaatst worden. Hilversum: costuum- en verstelnaaien^ Haarlem: schoenmaken, Tilburg:, stoffeeren/behangen.

Te^, oRnLEe

SO DINSDAG

Eerste dag Rosj Chodesj

Cursussen Voor de volgende cursussen kunnen aanmeldingen plaats vinden. De cursief gedrukte cursussen zijn in

Voor artistieke FOTO'S E T92 s 2 2

Haftara: Ben sjewa' sjaniem. Inzegening van het Nieuwemaansfeest. Einde in district I te 7 u. 33 m.; distr. II en 111 -7.35 u.; distr. IV 7.36 u.; distr. V

.7.37 v. 28 ZONDAG 29 MAANDAG

Ned. Isr. Oudeliedengesticht, Neuhuyskade 92/94. utrecht: Dinsdags van 11—12 uur m het gebouwder Joodsche gemeente, Springweg. Arnhem: Eerste en derde week van de maand, en wel des Maandags, 's avonds van half negen tot negen uur in het Beth Am, Kortestraat 4. Hilversum: Elke eerste en derde Donderdag van de maand, van 11—12 uur, in het gebouw der Joodsche gemeente, Zeedijk 30. Haarlem: Dinsdagmorgen van 10—11 uur tn het gebouw der Ned. Isr. gemeente. Lange Wijngaardstraat 14 (middendeur). Groningen: Zondagmiddag van 2—3 uur in het gebouw der Ned. Isr. Gemeente, Nieuwstad 28. Tilburg: Spreekuur dagelijks (Maandag-Vrijdag) 16—18 uur, Telefoonstraat 5 a.

sus:

uur; Zaterdagochtend

Erew Rosj Chodesj; Jom Kiepoer

—■"■

De Joodsche Centrale voor Beroepsopleiding, Beurs voor den Diamanthandel, Kamers 23/4/5, Weesperplein 4, Amsterdam-Centrum, Tel. 53369, deelt ons het volgende mede: Spreekuren worden eenouden te: Amsterdam f~Maandag 9.30-12 uur; Maandagmiddag van 2-4.30 uur; Donderdag 9.30-12 en 2-4.30 uur, ten kantore der Centrale. Rotterdam: Woensdag van 10.30—12.30 uur in het Isr. Weeshuis, Mathenesserlaan 208. Den Haag: Vrijdag van 10.30—11.30 uur tn het

2 DONDERDAG 19 20 8 VRIJDAG Begin van Sjabbat te half zeven. Vroegste thd voor het ochtendgebed yan 15—20 Februari: tien minuten over half acht.

TRr

2350

FOTQ-MOTTEK

LAAT ONS UW LADDERS OPHALEN!

Kousenkliniek „LADDERVAST" Merwedepl. 13 E. - Telef. 93709 Gratis afgehaald en .thuisbezorgd! LÖWENSTEIN

2363

BEEN KAHTOORHUUR- ENTOCH.... alle voordcelen van een eigen kantoor of corres-

pondentie-adres met telefooncel, spreekkamer, door-

zenden van brieven, gelegenheid tot correspondentie en dupllceeren. Vraagt inlichtingen aan

AMSTERDAMSCHE KANTOREN-CENTRALE, Geb. „Centrum", N.Z. Voorburgwal 61, TeL 46730

HET JOODSCHE WEEKBLAD

De Joden van Kai-Feng-Foe De ondergang van hun gemeente een in 1852 verschenen boek Religion in China" van de hand van Joseph Edkins, die gelegenheid had gehad eenige leden der Joodsche gemeente van Kai Feng-Foe te spjfcen, vindt men reeds belangwekkende bijzonderheden omtrent hun godsdienstige ideeën. Zij wisten niets van de Messias-gedachte en hadden ook geen voorstelling van een leven hiernamaals. Voor „God" gebruikten zij het | woord „tiin", dat hemel beteekent, zonder echter onderscheid te maken tusschen het firmament en den Heer des Hemels dien zij ver-

IN

eerden. In een van de

opschriften in hun synagoge staat te lezen: „Weliswaar bestaan er eenige afwijkingen van geringe beteekenis tusschen onze leer en die van Confucius, maar de grondslagen van beide godsdiensten zijn dezelfde; hun doel is, den eerbied voor den hemel, de vereering van de voorouders, de trouw aan den vorst en de liefde voor de ouders in te prenten."

In de 80—90 jaren, die verstreken sedert men cohtact kreeg met de Joden van Kai-Feng-Foe, is het eigenaardige van deze kleine groep, wat uiterlijk en wat geestelijke eigenschappen betreft, nog meer verdwenen. Ook de synagoge bestaat niet meer. ' De eerste synagoge waaromtrent iets bekend is, werd waarschijnlijk in de jaren 1163-1165 gebouwd. Onder de heerschappij der Mongolen, die vijandig stonden tegenover de Chineesche beschaving en het Confucianisme, en die daarom den anderen godsdiensten, zooals de Christelijke de Mohammedaansche, "gunstiger en gezind waren, hadden de Joden het zijn

tamelijk

goed.

In het jaar 1279 konden zij in KaiFeng-Foe een nieuwe, fraaiere synagoge bouwen. Omstreeks dien tijd bloeiden ook in andere Chineesche steden, sedert dien verdwenen, Joodsche gemeenten en- werden er synagogen gebouwd. Toen de Mongolen verjaagd werden, verloren de Joden echter hun bevoorrechte positie, ofschoon het hier en daar ook tijdens de Ming-dynastie nog voorkwam, dat Joden hooge plaatsen, ook in het leger, bekleedden. Het jaar 1642 was een ongeluksjaar voor de Joden van Kai-FengFoe. Tijdens den opstand onder leiding van Li Tsoe-Tsjoeng, welke een einde maakte aan de heerschappij der Ming-dynastie en die der Mand-

in-luidde, werden de dijken der Gele Rivier doorgestoken en wat nog overbleef na de verwoestingen van den oorlog en den hongersnood, werd door het water

sjoe-dynastie

verzwolgen.

Ook van de Joodsche gemeente kon zich slechts een klein gedeelte door

de vlucht redden. Pas elf jaren later keerden de overlevenden naar KaiFeng-Foe terug en konden zij weer een synagoge bouwen. De religieuse opvoeding was intusschen echter zeer irerwaarloosd en gemengde' huwelijken met Chineezen kwamen ook steeds meer voor. Na 1700 waren nog slechts enkelen, meestal de rabbijnen, het Hebreeuwsch machtig en, zooals reeds eerder werd gezegd, in 1800 was ér nog maar één enkele onder hen, die de taal der heilige geschriften verstond.

Verval Parallel met het religieuse. verliep het economische verval. Eenige jaren na het bezoelc van de twee Chineezen, waarvan eerder sprake was, zagen dé Joden van Kai-Feng-Foe zich verplicht- hun synagoge aan de Moham-

medanen te verkoopen, die het gebouw afbraken en het materiaal voor den bouw van een moskee gebruikten. De grond bleef nog in het bezit der Joden, maar in 1914 verkochten zij dien aan de Anglikaansche Missie, nadat zij reeds een jaar eerder de welke beide steenea met opschriften, op dien grond waren geplaatst, aan die missie hadden van- de hand gedaan Zij hadden daarbij de voorwaarde gesteld, dat die steenen niet uit de provincie Honan mochteïi worden verwijderd.

Dr. A. WaSdenburg overleden Een opmerkelijke figuur is uit het Joodsche openbare leven te Amster-

dam verdwenen: dr. Waldenburg. ledereen kende hem en niemand wist iets van hem. Men kende hem sinds een veertig jaren als de gebogen figuur, een interessant gezicht met doorborende oogen en zwarten baard; altijd een pakje onder de arm, ook als hij een parapluie droeg. Hij voerde in dat pakje zijn „meet-apparaat" mee; het befaamde instrument waarmede hij schedelmetingen verrichtte. Het groote publiek noemde hem den „schedelmeter"; men wist eigenlijk slechts van hem, dat hij op alle Joodsche openbare vergaderingen van eenige beteekenis aanwezig was. Dr. Alfred Waldenburg werd te Berlijn geboden in een familie van geleerden.-. Zijn vader was de uitvinder van het zuurstofapparaat, een oom, de geneesheer-directeur van het eerste t.b.c. -sanatorium te Davos. Van, moederszijde stamde hij van de Jaffé's, een geslacht van rabbijnen en profane geleerden, dat sinds de vroege Middeleeuwen een groote vermaardheid bezat. Hij promoveerde tot doctor in de geneeskunde op een proefschrift over de schedels van doofstommen en blinden en schreef kort daarna een opmerkelijk geschrift over de blondheid van Joden. Hij beweerde 0.a., dat volgens de beschrijvingen en de opgravingen, reeds in den Kanaanietischen tijd, bij de Joden zoowel blond- als zwartharigheid voorkwam.

De jeugdige geleerde ging naar Nederland om een onderzoek in te stellen bij de Portugeesche Joden te Amsterdam; hij strekte dit onderzoek ook verder uit. Hij is met dir onderzoek ■—■ schier veertig jaren bezig geonverpoosd weest; waardoor 'hij nimmer naar Duitschland teruggekeerd is. Dr. Waldenburg had zijn domicilie te Laren; tot in de laatste maanden reisde hij eenige malen per .week, soms dagelijks, naar Amsterdam en terug. Hij liep 's avonds van station Bussurn, meer dan een uur, naar zijn woning. Thans heeft men den zonderlingen, maar geleerden, man Zaterdagmiddag dood in deze woning gevonden.

—

Joden uit Kai-Feng-Foe,

vader en zoon. (Foto ontleend aan S. Feistl Stammeskunde der Juden.),

7

Deze belangwekkende oudheden staan thans in den tuin der Anglikaansche missie. Op den eenen steen staat bovenaan het Chineesche opschrift: Tsjoeng Tsjien Tsching Tschen, d.w.z. „Oorkonde van de wederoprichting van den Tempel der Reinheid èn der Waarheid". Ook alle Mohammedaansche rc;oskeeën in China worden als „Tempel der Reinheid én der Waarheid" aangeduid; de Joden golden, zooals reeds eerder werd gezegd, als min of meer tot den Islam behoorend.

Verder komt in de Chineesche literatuur ook de benaming Yih-sfelo-li-nie in de beteekenis van „synagoge" voor. Dit lajige woord is niets anders dan „Israël" in het Chineesch uitgesproken, d.w.z. bij labdacistische vervanging van de r" door „1" en de bijvoeging van klinkers, teneinde ongewenschte opeenhopingen van medeklinkers te voorkomen. Hierbij moet nog opgemerkt" worden, dat de Joden van Kai-Feng-Foe nooit den naam „Joden", maar dien van „Israëlieten" voerden. Uit dit feit kan men gevolgtrekkingen maken omtrent den tijd toen het verband tusschen de oud-Chineesche gfoep en de hoofdmassa van hun geloofsgenooten verbroken raakte. In ieder geval moet dit reeds vóór het ontstaan van het Christendom geschied zijn, want daarvan was hun niets bekend. Zij wonen dus meer dan 2000 jaar in het Rijk van het Midden. Thans zijn er nog slechts enkele honderden, rermengd met Chineezen over, wien men'hun afkomst nog ternauwernood aanziet en die zich van de volbloedChineezen wat taal, kleeding en manieren betreft, in het geheel niet onderscheiden. Zij hebben geen contact n\et de overige Joden ter wereld, van wie er in deze dagen vele duizenden zich gevestigd hebben in de Chineesche havenplaatsen. H. M.

Eenige dagen tevoren was hij, ondanks den langen sparreboom, dien hij als wandelstok gebruikte, gevallen Men vond hem op het boschpad naar zijn woning en bracht hem naar huis. Den volgenden dag was hij-weer hersteld, zoodat hij naar het dorp liep. Dinsdagochtend hebben vele vrienden uit het Gooi hem op de Joodsche begraafplaats te Hilversum te rusten gelegd.

Tehuis Oosteinde Het Tehuis Oosteinde 16 organiseert nieuwe cursussen ter voorbereiding voor emigratie. Er zijn

in voorbereiding: Leergang voor handelsopleiding en wel: algemeene handelscorrespondentie; Engel; sche handelscorrespondentie : Nederlandsene handelscorresponilentie:

hoekhoudéh.-

En-

gelsche stenografie; Nederlandsche stenografie; machine'schrijven. Practische cursussen: Leergang I: knippen; naaien; modeteekenen; textielcursus (grondige warenkennnis,

practische tips). Leergang II dameshoeden maken

en vervormen.

Leergang III: etaleeren; plakaat schrijven;, reclame teekenen; practijk

en theorie van de reclame. electrotechnische Leergang IV:

werkzaamheden (algemeene regels, zwakstroomtechniek, installaties, electrotechnisch teekenen). Principieel wordt aangeraden een geheelen leergang te bezoeken; het is echter ook toegestaan aan afzonderlijke vakken deel te nemen. Elke leergang duurt zes maanden. De cursussen vinden drie tot vier maal per week overdag plaats (gedeeltelijk ook des Zondags). De loopende cursussen van het Tehuis Oosteinde, in het bijzonder de

Engelsche, Nederlandsche, Spaansche Stoomcursussen vormen een aanvulling op deze leergangen. Verder bestaat gelegenheid tot aan-

ANTWOORDEN VAN WIE, WAT, WAAR? 1. De vrouw van Lot keek, volgens het bijbelverhaal, ondanks het verbod van de engelen, die de familie uit Sedom waren komen redden, om en toen werd zij veranderd in een

zoutpilaar. (Genesis

19,26).

Nechemja, oorspronkelijk „mondschenker'' van Artaxerxes, werd in ongeveer 445 voor de gewone jaarteuing stadhouder van Juda. Hij was samen met Ezra de drager van de restauratie van het Jodendom. Het boek Nechemje hetzelfde als het tweede boek Ezra — bevat het verhaal van zyn werken; het is dertien hoofdstukken en is in den eersten 2.

—

persoon geschreven.

S. Kefar Nachoem. is de Hebreeuwsche naam voor het oude Kapernaum en beteek-ent „Dorp van Nachoem". Het was een plaatsje gelegen aan het meer van Tiberias. Men heeft er de ruïnen van een synagoge gevonden uit den eersten tijd' van de gewone jaartelling. 4. De „Haskala" was een geestelijke „verlichtingsbeweging", die in Centraal- en Oost-Europa in het midden van de achttiende eeuw opkwam. De Haskala-beweging hield in: een Hreven naar maatschappelijke en wetenschappelijke kennis; zij wilde meer nadruk leggen op het verstandelijke en, tot op een zekere hoogte, vrijzinnige tegenover de strengheid van de geloot'swetten;- zij ruimde aan den Bijbel een grootere plaats in dan aan den Talmoed. Uit haar gelederen

kwamen de

eerste

voortbrengselen

der nieuw-Hebreeuwsche literatuur, de modern-Joodsche wetenschap en ook de latere religieuze reformrichtijtgen. De Haskaln-tijd begon met Mozes Mendclssohn. S. De Jordnan, de hoofdrivier van, Palestina, ontspringt in hef Hermongebergte, stroomt, door het Meer van Tiberias van het noorden naar het zuiden, waar zij bij Daganja het meer verlaat. De Jordnan stroomt dam door naar het zuiden tot de Doode Zee, vxaarin zy uitmondt. De rivier verdeelt Palestina in Cis- en Transjóréanië.

voor cursussen voor jonge menschen boven den leerplichtigen

melding

leeftijd: (voertaal Duitsch). Duur drie maanden. " Vakken: rekenen, geschiedenis, let-

terkunde, aardrijkskunde, natuurkunde, kennis der natuur. Engeisch, Hebreeuwsch, naaien. verstel-naaien, strijken, knippen, mode- en reclameteekenen, gymnastiek. Voor nadere bijzonderheden en aanmeldingen richte men zich tot het Tehuis Oosteinde 16. Tel. 30756-37189. Spreekuren alle werkdagen van 11.30—13 uur en van 14—18 uur.

Gevonden voorwerpen In het gebouw van den Joodschen Raad voor Amsterdam (Emigratieafdeeling), Lijnbaansgracht 366, ia een paar overschoenen gevonden, vermoedelijk, achtergelaten door een bezoeker. Deze zijn aldaar te bevragen, kamer 9.

Nieuw Joodsch Kamer-Orkest Zooals wij reeds meldden, zal, op verzoek van de velen die nog niet in de gelegenheid waren het Nieuw

Joodsch Kamerorkest te beluisteren, op 22 Februari, 2.30 uur, een extra Zondagmiddagconcert worden gegeven. Dit concert vindt plaats in het Gebouw Rapenburgerstraat 109. De solisten zijn Elie Meyer, concertmeester van N.J.K.O. en Lou Salomons. Het programma bevat o.m. de prélude tot „Le Déluge" van SaintSaens, „Hebreeuwsche Rhapsodie" van Lewandowski, „Fingalshöle" van Mendelssohn e.a. De kaarten zijn uitsluitend verkrijgbaar bij de administratie van het N.J.K.0., Amstel 188, telefoon 39908 en des middags aan de zaal. Het achtste en negende abonnementsconcert is uitgesteld tot nader aankondiging.

HET JOODSCHE WEEKBLAD

8

FAWIIIE-AAWKOWDIGiHGEW

INPLAATS KAARTEN SIPHRA SANDERS en hoopt Zaterdag 21 Februari ALEX. L. KOHEN C4Adar) hebben de eer U kennis te BARMITSWO te worden in de Synagoge geven van hun Huwelijk op Woensdag 18 Februari, Choepo Lekstraat. 'te 1.15 uur, ten huize der Fam. I. POLAK. S. POLAK—VAN VELZEN. SANDERS, Stationsweg 125, 2436 Zaterdag 2—5 uur, Lekstr. 138 Den Haag. Receptie Woensdag van I—s1—5 u. BARMITSWOH &&AA*z~&A-zr&AAA4A&AAAAA van onzen Zoon

2622 Onze Zoon

Ondertrouwd:

RrWKA LEISEROFF en AB. HILSUM 2661 Amsterdam, 10 Februari 1942. V.erloofd: Amstellaan 29. RO CASSUTO en IN PLAATS VAN KAARTEN SIMON CUNB 2424 Het Huwelijk van Leeuwenhoekstraat 5 *. KURT SCHLOSS gaffierstraat 107 =. en Amsterdam, 9 Febr. 1942. URSULA KAUFMANN Geen ontvangdag. zal plaats hebben op Donderdag 19 Febr. 1942, 2 Adar 5702, IN PLAATS VAN KAARTEN te 12 uur in de Nieuwe Syn2502 agoge, Jonas Daniël Meijerplein Verloofd: EVA DE JONG Adam, Albr. Dürerstr. 139 hs.

-

JOZEF

2535

f.> 1922

HANS

A

1942

t

Op 18 Februari hopen *y 21 Februari. onze geüefde Ouders en SPRINGER. L. **> Behuwdouders, de Heer 4 en Geen receptie. A. SPRINGER— HENRI VAN LEEUWEN en Mevrouw 2437 V d. WIEKEN. v. 2322 Arnhem, Oeverstraat 77a. Getrouwd: M. SANDERS, V X 2549 Scheveningen: Den Haag, GASTON E. ABERLÊ SANDERS— X G. X Gevers Deynootweg 66. BEP VAN DER LINDE a Weissenbruchstraat 374. VAN MAARSEN, £ die, mede namens wederzijd4 Adar 5702. den dag hunner ❖ »> sche Ouders, hartelijk dank Algemeene kennisgeving. 21 Februari 1942. Op Sjabbos 4 Adar 5702 zeggen voor de vele blijken van Huwelijk (21 Februari 1942), hoopt onze IN PLAATS VAN KAARTEN belangstelling bij hun te vieren ♦ ondervonden. Zoon 2482 De heer en Mevrouw Dat zij nog jarenlang a Amsterdam, 12 Februari 1942. DAVID M. BIALER Sarphatipark 111. $ voor ons gespaard mogen .;. Bar Mitswoh te worden. en de Heer en Mevrouw blijven, is de wensch hun- ❖ J. COHEN. *-> A ner dankbare Kinderen. J. LIPSCHUTZ 2529 Getrouwd: J. COHEN— geven kennis van de Verloving ALFRED MOSER VAN AMERONGEN. t SIPHRA en ALEX. V van hun kinderen 2338 en% t Receptie van 2 tot 5 uur. CHRIS. HANNI en SALLY JESSNER HANNELORE a X, Leiden, BETSY. Haarlemmerstr. 147 a. Receptie Zondag 28 Sjewat Amsterdam, 12 -Februari 1942. A META. <♦ 5702 (15 Februari 1942), 3—5 "!> Receptie Woensdag van ♦> 4 Sjabbat, (21 Ader 5702 Febr. uur, Unge**plein 6b, Rotterdam. Getrouwd: 2530 I—s uur, Stationsweg 125 A onze 1942), hoopt eenige BRUNO IMBACH Haag. Den Zoon, 2573 AAA AAAAAAAAAAAAAAA*z* en Verloof d: *Z* ILSE BORCHARDT BERTHA LEESER Amsterdam, 12 Februari 1942. DOLF NORT Eenige en algem. kennisgeving. Barmitswah te worden. 15 Febr. 1942 21 Febr. a.s. hopen onze geJ. WALG. M. J Met blijdschap geven wij kennis 2494 Ouders, liefde M. WALG—TROOSTWIJK. 2412 van de geboorte van onzen 28 Sjewat 5702 de Heer I. MESSCHER Zwolle, Voorstraat 24. Adam, Rapenburgerstraat 171. Zoon en Broertje en ABY. Arnhem, Rijnkade 34. Mevr. M. MESSCHER— L. v. LOON. *Z*A*Z*A*Z**Z*A*Z**Z*AA*Z*AAA*Z**Z*AK**l' VAN DAM, A R. v. LOON —GOSLER. A Maandag 16 Februari a.s. Verloofd: 2488 X MARY. hun hoopt mijn lieve Groot- a ANNIE R. WIJNMAN Amsterdam, 6 Februari 1942. .♦. moeder, a en te herdenken. 2421 <8> 53 2. Hunzestraat A ❖ Mevrouw MAURITS S. DE JONG Dat zij nog lang voor ons A ❖ gespaard mogen blijven, is de S. DE WINTER— Den Haag, Noordeinde 40. Met blijdschap berichten wij de 2503 d. SLUIS, X wensch van hun dankbare Zaltbommel, Oliestraat 50. v. X geboorte van onze Dochter 4 Adar 5702 21 Febr. 1942. Kinderen:

4 Adar

*

**

1 20-jarige Echtvereeniging f

*X

*%

**

MARCUS ARNOLD

X

12^-jarig huwelijk

-

2650 WIES VAN LEEUWEN

Verloofd:

Verjaardag J fhaaröOsten te vieren.

..

SOPHIE-LINI DER HEIM.

'f

*

**

*

JOOP. FITY.

J. VAN Thuis: Zondag, 22 Februari zij nog lang voor V X mijDat M. VAN DER HEIM— uur, Schieweg 166a, 2—5 gespaard blijven. moge X KOLLEN. en VAN Rotterdam. lES MESRITZ ❖ ❖ CfiLINE SIMONE Amsterdam, 5 Febr. '42. Monster, Zeestraat 41. 2321 DE WINTER. «♦, Eenige en algem. kennisgeving Nic. Beetsstraat 73. Middelharnis, Tijdelijk: N. Isr. Ziekenhuis. Rotterdam, Februari 1942 5"J..J..t*.l..'i.*l.+l..X**!**l.*!*.l*.l.**;.**.*t*,»*,l**+**l* Zondag 22 Febr. hopen onze Dirk Bosstraat C 323. <" 2512 geliefde Ouders, 15 Februari '42. 2501' Geboren: *» de Heer PH. MUG Geen ontvangdag. AAAAAAAAAAAAAAAA A<>^A TAMARA QITA RACHEL en Dochter van t Op Zaterdag 14 Febr. 1942 f Mevr. S. MUG—v. WITTENE L. DORNFEST. (27 Sjewat 5702), HST PLAATS VAN KAARTEN hopen % X B. DORNFEST— BeX onze lieve Ouders en a Ondertrouwd: 2556 HOFFMANN. a huwdouders, 2486 a hun MAK DE HAAN en Frans Halslaan 99. Arnhem, te vieren. ❖ LEENDERT PHILIPS f CLARA BRIL 7 Sjewat 5702, 4 Febr. 1942. Dat zij nog vele jaren voor ❖ en ♦ hun Huwelijksinzegening: Woensgezin "gespaard mogen PHILIPS— dag 18 Febr. 1.15 u. 2493 *> ❖ PAULINA De Heer en Mevrouw blijven. SUSAN, Benviljoenstraat 12 *„ W. LAUFER— Hun dankbare Kinderen: ZWARENSTEIN MIMI TN PLAATS VAN KAARTEN geven kennis van de geboorte LEO a Dochter te gedenken. AB $, Ondertrouwd: 2326 van hunDEBORAH .;. Dat zij nog vele jaren <. LOUIS v. PRAAG. L. ROOD 5 Februari 1942. in gezondheid in ons mid- »J* Rotterdam, West-Kruiskade 85 en "> Rotterdam, ■ den mogen zijn, is de A <> wensch D. JACOBSON 18 Sjewat 5702. van hun liefheb- V X Huwelijksvoltrekking WoensHenegouwerlaan 30a. £ bende Kinderen: X Met leedwezen geven wij dag 18 Febr. 1942. X kennis X.♦. BEP VAN PRAAG— van het overlijden van Receptie Chr. de Wetstr. 53 hs. De Heer en Mevrouw PHILIPS. onzen Broeder, BehuwdbroeAmsterdam: BRAM VAN ❖ ~E. VISCHSCHRAPER PRAAG. der en Oom, ' Hunzestraat 73. 2460 ->❖ JAAP PHILIPS. ❖ R. VISCHSCHRAPER Heer den Chr. de Wetstraat 53. 5* "> CARRY PHILIPS. MOZES BIRNBAUM, Toekomstig adr.: Hunzestr. 73 geven kennis van de MENIST Barmitz- X A'dam-0., 14 Febr. 1942. X in den leeftijd van 44 jaar. Pr. Brandstraat 1. woh van hun Zoon 4. Uit aller naam: Op 18 Februari a.s. trouwen LEO. Z**X**Z**Z* sz**Z*A*Z**Z**l*4Z*vAA*Z*AAAAA M. W. BIRNBAUM Sr. JO CROONENBERG 21 Februari 1942. 22 Sjewat 5702.. Amsterdam, en Amsterdam, >*.**.*'***"*****,******.*****2**3fc *J**C**.**l**l**ï**'i**»*"*I 4 Adar 5702. ROSY ROSENBERG 9 Februari 1942. Donderdag 2 Adar 5702* Amsterdam, Waalstraat 125. Nieuwendijk 145. 2416 X

.

20-jarige Echtvereeniging

*%

-

fhun2s-jar. eclivereenpgf -

*

—

X

Rotterdam,

Nwe. Binnenweg 322. Toekomstig adres: 2505 119, Adam. Zuider Ar

X

Febr. 1942), hopen onze lieve Ouders, Be- <" ♦>

.♦. (19

BARMITSWOH van onzen Zoon EDDY.

4 Adar 5702.

"*"> ❖ huwd- en Grootouders, ❖ de Heer

XX

❖

A

M. DE LANGE V J, en Mevr. X J. DE LANGE— DE LEEUW, «

INPLAATb VAN KAARTEN 21 Februari 1942. X 2429 *2404 Ondertrouwd: 2406 S. SANDERS. SIEGFRIED POLAK M. SANDERS—VAN KLEEF hunne en Roompotstraat 6. FREDERIKA B. POLAK Geen receptie. a te herdenken. ♦> Gorinehem, ❖ ❖ Hunne liefhebbende Kin- A Januari '42. BARMITSWO deren, Behuwd- en KleinX Groningen, van onzen jongsten Zoon kinderen. \ X Receptie X De Huwelijksvoltrekking zal SIMON HEIN 19 Febr. 2—5 v. plaats vinden op Donderdag 4 Adar 5702 21 Febr. 1942. £ Meppelerweg 80, Steenwijk .> ♦> 19 Februari 1942 's middags HARTOG FRANK. Eenige kennisgeving aan *♦* 1 uur, te Groningen. ES FRANK— APTROOT. X fam., vrienden en bekenden V Gelegenheid tot feliciteeren 2645 AAAAAAAAAAAAAAAAAAA Hotel Hoogstraal 4 tot 5 uur. Zwolle, Aplein 2.

|

-

X

*>

40-jar. Echtvereen. f:

Eenige en alg. kennisgeving. Na een kortstondige ziekte, stierf heden, in den leeftijd van 66 jaar, onze Vader, Schoonvader, Broeder, Zwa2433 ger en Oom, de Heer ISRAËL ENGELANDER,

Weduwnaar van

RACHEL FONTEYN. Uit aller naam:

L. ENGELANDER. 8 Februari 1942. 21 Sjewat 5702. A'dam-C, Oude Waal 35.

Geen bezoek.

Met leedwezen geven wij het overlijden van onzen lieven Echtgenoot, Vader, Behuwd- en kennis van

Grootvader,

2589 den Heer JOSEPH DE VRIES, in den leeftijd van 65 jaren. R. DB VRIES—KLOOTS. L. SMIT—DE VRIES. L. SMIT. A. KIWI—DE VRIES. H. KIWI.

LEOPOLD. I. DE VRLES. J. K. DE VRIES.

Amsterdam, 6 Februari 1942

Memlingstraat 3. De teraardebestelling heeft reeds plaats gevonden.

Met leedwezen geven wij kennis van het Overlijden van onzen lieven Broeder, Behuwdbroeder en Oom, den Heer JOSEPH DE VRIES, in den leeftijd van 65 jaren. Amsterdam: 2590 Wed. E. MUZIKANTDE VRIES. Antwerpen:

S. DE VRIES. E. DE VRIES—

MULLER. A.msterdam: Wed. E. DE VRIES—

SCHAAP.

C. DE VRIES. H. DIAMANT-

DE

PH. DIAMANT.

VRIES.

Nichten en Neven.

Amsterdam, 6 Febr. 1942. ■—«J-—Mire———■!■■—M re—<mmn ■■!■ im ■!■■ i ■iwiiii uw 11

Heden overleed tot onze

diepe droefheid, onze lieve

Man en Vader, 2454 ISAAC JESSURUN LOBO, in den ouderdom van 77 jaar. R. JESSURUN LOBO— DE VRIES.

JOHANNA JESSURUN LOBO. 8 Februari 1942. 21 Sjewat 5702. Kerkstraat 417 huis.

Onvergetelijk blijft de herinnering aan onze lieve' Vrouw, Moeder, Behuwd- en

Grootmoeder,

K. POLAK-

2638

VAN COLLEM, in den ouderdom van 61 jaar, 10 Februari 1942 ons door den dood ontvallen. Amsterdam, 10 Febr. 1942. Transvaalplein 17. N. E. POLAK. H. N. POLAK.

B. POLAK—COZIJN. HANNA. Johünnesburg: LEO POLAK. E. POLAKDE VRIES. NICO.

Tijdelijk adres:

Smaragdstraat 21 3.

Heden overleed na een kortstondig lijden, onze dierbare Vader, Behuwd- en Grootvader, 2465 de Heer LEVIE DE HAAN, iri den ouderdom van 74 jaar.

Amsterdam: S. WITZENHAUSEN— DE HAAN. J. WITZENHAUSEN. M. DE HAAN. S. DE HAANWATERMAN. M. DE HAAN. Londen: M. DE HAAN. R. DE HAAN—SIMONS. Amsterdam: B. DE HAAN en Kleinkinderen. 8 Februari 1942. Amsterdam,

■

■

21 Sjewat 5702. Rouwbeklag: Rijnstr. 146 2.

HET JOODSCHE WEEKBLAD Tot onze groote droefheid overleed te Amsterdam zacht en kalm, onze beste Vader, Behuwd- en Grootvader, de Heer SIMON KLEINKRAMER, in den ouderdom van bijna 2328 84 jaar. Uit aller naam: A. KLEINKRAMER. Dordrecht, Gorinehem, Rotterdam, Oss. 2 Februari 1942. 15 Sjewat 5702.

Op 7 Februari 1942 overleed plotseling tot onze diepe

droefheid, onze geliefde Man, Vader, Behuwd- en Groot2666 vader, de Heer

MANUS WOLF SALOMON in den ouderdom van 85 jaar. Uit aller naam; f. salomon— Teveeson. Smaragdstraat 25. Tot onze diepe droefheid overleed heden, onze *2eer beminde Zuster, Schoon2611 zuster en Tante,

Heden overleed tot onze diepe droefheid, onze lieve Man, Vader, Behuwd- en 2491 Grootvader, de Heer MEYER MANUEL DE, VRIES, in den ouderdom van 60 jaar. B. DE VRIES—v. d*. HAL.

Mejuffrouw LENA HERZ. Uit aller naam: S. SARFATY—HEZR.

S. SARFATY en Kinderen. 19 Sjewat 5702. Amsterdam, — 5 Febr. 1942. Joubertstraat 10 (O.).

■

Rotterdam,

7 Februari 1942.

Heden overleed na langdurig, geduldig gedragen lijden, onze lieve Man en 2504 beste Vader, de Heer OTTO BECK, in den ouderdom van 71 jaar. Uit aller naam: JENNY BECK— DRESDNER.

kalm, tot

83

Kon. Wilh.laan 520. De teraardebestelling heeft plaats gevonden Donderdag 12 Februari des namiddags te Muiderberg.

Heden trof ons een gevoelige slag, door het overlijden van onze lieve Vrouw en 2614 Moeder,' , Mevrouw

leeftijd van 55 jaar. Uit aller naam: L. BERMANN. 7 Februari '42.

FRJEDRICH ALFRED

MORITZ WOLF, in den ouderdom van 71 jaar. 2587 Scheveningen: MARCEL WOLF.

FRANCIS WOLF.

Chicago:

ADOLPHE WOLF.

Scheveningen:

J. JONAS. Scheveningen,» 10 Febr. 1942 Stevinstraat 179. Eenige kennisgeving.

2378

Lst7gd Le Aanb. M. BLOEMENDAL

-

G ev

flfl^ic^lW

SALON

Joh. Verhulststraat 69

- Telef. 92365

den Heer

9|C Kan

nog tot uiterlijk 1 Maart a.s.

bestellingen op

CORSETTEN

en

BUSTENHOUDERS aannemen '*a^HBHimMHB^n^H^HH^^naHHHHi9MBB^H

'

Uit aller naam:

■ 1

Heden overleed, geheel onverwachts, tot onze diepe droefheid, onze lieve Vader en Behuwdbroeder,

Ischias

,

S. SWAAP, TANDHEELKUNDIGE

SCHELDESTRAAT 7 1 2382 ELIAS HEIMANS, Spreekuur Zondag van van u. 10-12, u., 2-4 u. 's Avonds van 7-8 11-1 hartelijken betuigen we onzen dank. 2621

——

21 Sjewat 5702. Pauwstraat 32.

- Jicht

r

Voor de vele blijken van beondervonden bij het overlijden van onzen Man, Vader, Behuwdvader, Broer en 2571 Oom, J. M. NOL, zeggen wij, uitsluitend langs dezen weg, onzen hartelijken

_

geb. KALLMANN,

Amersfoort,

Voor de veelvuldige blijken van deelneming, ondervonden bij het overlijden van onzen lieven Man, Vader, Behuwdvader, Broeder, Behuwdbroeder 2473 BESTELDIENST DRIE VS en Oom, den Heer SIMON GROOTKERK, betuigen wij hiermede onzen dank. Uit aller naam: K. MEERHUIZENSTRAAT 10 TELEF. 94556 ANNA GROOTKERK— ZELDENRUST.

dank. Uit aller naam: S. NOL—v d. SLUIJS. Linnaeusparkweg 79. Voor de belangstelling, ondervonden bij het overlijden van

FRANZISKA BERMANN

in den

Rheumatiek

langstelling,

;

II

LOODGIETER NOODIG ? BEL OP 22924 2546 COHENSIUS, I. MeerhuizenSpreekuren: Voor particul. dagel. 1% —3 u. straat 3 huis, Amsterdam-Zuid, Voor Ziekenf.patiënten spec. Erkend Gas- en Waterfitter. polikliniek Sarphatistraat 97, Maandag en Donderdag van " 266 T 11%—12 uur. Uw masseur is Spec. Polikl. (Wolkenkrabber) B. VIGEVANO Jr. Dan. Willinkplein 5, Dinsdag Vraagt gratis inlichtingen en en Vrijdag van 11% —12 uur. 2612 billijken prijs bij Jan Luykenstraat 33, WoensMINI MOOY dag 4—5 u., Zaterdag 9—lo u. HEMONYSTR. 26, Tel. 90646

Langs dezen weg betuigen wij onzen hartelijken dank voor de vele blijken van belangstelling bij ons Huwelijk op 7 Jan. j.l. ondervonden. 2471 LEO KLEIN en HEIMY KLEIN— MARKUS.

S. CONTENT—TAS.

Voorburg,

ii ■■■■iiwTWgn—~~^~*"

Tot onze diepe smart, overleed plotseling, na kortstondige ziekte, onze geliefde

-

jaar.

K. BLIK—CONTENT. 8668 J. BLIK. RUDI en ELLY. 10 Februari 1942. Gouda, Oósthaven 31.

. reeds plaats gevonden. 9 Februari. 2515 22 Sjewat.

AMSTERDAM-Zuid HERVAT 16 FEBRUARI A.S. DE PRAKTIJK.

2430

-

CONTENT, in den ouderdom van ruim

BERNARD DAVIDS. Verzoeke geen rouwbeklag. Waalstraat 28. De teraardebestelling heeft

-

8 DEÜ KAAS Jan Luykenstraat 33 A. VEERKADE TELEFOON 111323

Vlug Veilig Voordeelig

ABRAHAM

RIA.

24991 Grootmoeder, MevrouwE. VIEYRA—PENHA, in den ouderdom van bijna 71 jaar. Uit aller naam: L. DINGSDAG—VIEYRA. 4 Febr: 17 Sjewat. Haarlem, Julianaperk 46. Hilversum, Hindelaan 32.

—

Heden overleed zacht en onje groote droefheid, onze lieve Man, Vader, Behuwd- en Grootvader, de Heer

HAMBURGER, in den ouderdom van 62 jaar. LOUIS DAVIDS. EMANUEL DAVIDS.

Heden overleed onze lieve i Moeder, Zuster, Behuwd- en ï

5 Februari 1942.

■

Mevrouw DUIFJE DAVIDS—

. TECHNISCH BUR. FRESCO

onzen hartelijken dank, ook namens de Familie. HANNE FRANKENBERG. 2463 OSKAR GROSS.

18 Sjewat 5702. Sonoystraat 10 b.

Heden overleed tot onze groote droefheid, onze innig geliefde Vrouw en Moeder,'

Chopinstraat 29. GEORGE LION. Brussel: " R. ROSÉ en- Echtgenoote. Eenige en alg. kennisgeving.

2596

Voor de vele blijken van belangstelling, ondervonden bij onze Verloving,- betuigen wij

KURT BECK.

Rotterdam,

2475 Behuwdmoeder, FLORA LION—ISAAC, in den ouderdom van 64 jaar. Amsterdam, 8 Febr. 1942.

PEDICüUR CHIRQPODIST

■ ——■lilIPIIIMB IMIIMIH IlilllWll lII—I Op Vrijdagavond 20 Sjebat 5702 (6 Februari 1942) overleed zacht en kalm onze geliefde Man, Vader, Behuwden Grootvader, de Heer JEF FERRO in den ouderdom van 72 jaar Uit aller naam, E. FERRO— COHEN PARAIRA.

20 Sjewat 5702. Schieweg 214 a.

Haar nagedachtenis zal door mij steeds in hooge eere gehouden worden. JULES. DAVIDSON.

Heden overleed tot onze diepe droefheid, onze geliefde Echtgenoote, Moeder en

Uitsluitend langs dezen weg komt Medisch Gediplomeerd betuigen wij onzen hartelijken dank voor de belangstelling, betoond bij de geboorte van onzen Zoon 2627 bij U aan huis, desgewenscht electrische behandeling. SJELOMOS. HAMBURGER. 2422 TELEFOON 551767. M. HAMBURGERVAN STRATEN. 22 Sjewat 5702. Amersfoort, ■ — Gas, Water, Electriciteit en 9, Februari 1942. Machinerieën. Aanleg en onderhoud auto's en electr. laschinrichting. Erkend installateur G.E.8., G.G.8., D.W.L. VROUWE N A R T S

Groningen.

en Kind. Rotterdam: S. M. DE VRIES. H. DE VRIES-NIEKERK.

2 Febr. overleed te Amsterdam, in het Rusthuis „Zonlicht" van Mevr. B. LOEZA, mijn brave zorgzame Pleegmoeder, 2318 Mevr. de Wed. E. DAVIDSON—VISSER, in den leeftijd van 84 jaar.

Amsterdam, 9 Februari 1942 Noorder Amstellaan 190. t^MMwxßnrjHMrjrJjHuMigaMHnraaHH^Mn

Te Scheveningen of Den Haag

de Heer ALBERT MEYER, in den ouderdom van 68 jaar. Uit aller naam: B. MEYER—GODFRIED. M. COSSEN—MEYER. 10 Februari 1942, 23 Sjewat.

Rotterdam.

BESTELDIENST RINSBERGEH

Voor de vele blijken van belangstelling, ondervonden bij ZIESENISKADE 23 het overlijden van mijn lieven bfl de Weterirgschans 2375 Man, den Heer 2462 Telefoon 30958, na 7 uur 52218. ALEXANDER GOBUS, zeg ik mede namens de familie hartelijk dknk. S. GOBUS—v. DAM. Amstellaan 93.

Vader, Broer, Behuwdvader, Grootvader, Zwager en Oom

Amsterdam.

Op

2600, Dochter, TRUDI, in den nog jeugdigen leeftijd van 22 jaar. A. WITTEBOON. A. WITTEBOON— VON HALLE.

zeggen, mede namens fam hartelijji dank voor de bij . .1 Huwelijk betoonde bela af2 S5 stelling. Adam, Febr. 1942.

J. DÈ VRIES-DE JONGH

Apeldoorn.

""-iriwiiiiii

en

LILO ELSBERG-SIMONS

Heden overleed tot onze diepe droefheid, onze lieve

Groningen:

Den Haag. Arnhem. Leeuwarden.

1

ROLF ELSBERG

Heden overleed plotseling, tot onze groote droefheid, onze lieve Man, Vader, Grootvader, Broeder en Oom KELMAN MIKULÏNSKY, in den ouderdom van 62 jaar. 2608 Uit aller naam: Fam. MIKULÏNSKY. Amsterdam, 9 Februari 1942

1

i

9

Amsterdam,

E. HEIMANS. 25 Sjewat 5702.

"—:

12 Febr. 1942. Andr. Bonnstraat 7 hs. (O.)

Hiermede betuigen wij onzen hartelijken dank voor de vele van belangstelling, blijken ondervonden bij het overlijden

van onze lieve Vrouw, Moeder, Behuwdmoeder, Zuster, Behuwdzuster, Tante en Oma, Mevrouw

LIZE DE LEEUWMESRITZ

Kunsttanden en Gebitten, Kroon- en Brugwerk

Il HAARVERWHQERiHG il 2619

door

DIATHERMIE

OPLEIDING BEHANDELING Kate Rehlisch-Franken Jan

t. Kyckatr.

11

— Tel. iü-iO*

VERA BARSTZ

Manicure, Pedicure, Massage. Uit aller naam: 2637 MAK DE LEEUW. Aan huis te ontb. Tei. 93662. 2360 Winterswijk, 13 Febr. 1942.

ROTTERDAM, TELEF. 39258 ALEXANDER, Horlogemaker.

-

GR. VISSCHERUSTR. 34 W.

■jJßllto

r^*^k

EDICURE, MASSAGE

HOOGTEZON

|| UOv.d.KAR Ned. Gen.

Kj^» IgfP^

Dipl.

RIVIERENLAAN 174

-

A'DAM-2. TEL. 24750 Ook aan huis te ontbieden

■ WINTER! 1 Voeten

|

:376

en Handen SUCCESVOLLE BEHANDELING

I

I

|

HET JOODSCHE WEEKBLAD

10

MEISJE

Dagmeisje gevraagd

goed salaris. Dan. Willinkplein 27 huis, Telef. 27319.

2477

In hoogstaande Isr. familie in Zuid-Limburg gevraagd n. lib. Isr.

MEISJE

Hoog loon. Inlichting te verkregen

gevraagd in kl. gezin, van half negen tot 3 uur. Zelfst. huisel. bezigh. kunn. verrichten, hoog loon, Zaterdag of Zondag vrij. Mevr. Verdoner, Breughelstraat 4 huis, bij Apollolaan, Telef. 23427. 2431

Gevraagd net dagmeisje van 9—4, goed kunn. werken. De Vries, Maasstr. 122. Nadere afapr. uitsl. per teleloon 93139.

bij A. HORN, Molenbeek-

Gevraagd MEISJE van tot 8, 2439 voor alle huish. bezigh. 8uitgez. koken. Zaterdagmiddag en Zondag vrij. Br. J, Bkh. v. d. Loos, 21. Beethovenstraat 2426 in klein gezin (moeder en zoon) van 9.30—5 uur, Zaterdagmiddag tot Maandag vrij, hoog salaris. Aanmelden: v. Kleef, Jekerstraat 64. .2470

straat 12, Srttard.

Gevraagd dagmeisje

Net dagmeisje

2472

Voor direct lib. Isr.

meisje gevraagd

voor den dag of voor dag.en nacht. Klein gezin, ben. flat, centr. verw. Hoog loon. Mevrouw Leeuwin, Beethovenstraat 112 huis, /Telefoon 93818.

DIENST vraagt

flinke werksters, meisjes en huisknechten

*"

JONG MEISJE

Net

van 8 t/m 5 uur in klein gezin. Aanmelden Wij n m an, Leliegracht 26. 2405

Ten behoeve van zijn

2560

HUISVERZQRBtHGSDIENST ziekte of der

MEISJE GEVRAAGD van 's morgens 9 uur tot 's na-

2.123

VROUWELIJKE KUCHTEN

Gevraagd net MEISJE voor dag en nacht of alleen voor den dag. Blom, Gevers Deynootr weg 124a, Scheveningen. 2»2r,

Sollicitaties met vermelding van opleiding en vorigen werkkring te richten tot het bureau, Hartogstraat 1, Den Haag, Afd. Sociale Zorg.

Gevraagd 2327 HULP IN DE HUISHOUDING (gezin van 3 zusters) v. d. en n. (huis. verkeer) in Hilversum. Brieven fr. no. 599, Harkema's Boekhandel, Hilversum.

24»

e

HULP gevr., 9—12, g. k. w. Aanm. N. Amstellaan 207

*■

Jongedame gevraagd

voor lichte huish. bezigh., van 9—5 uur of alleen 's middags,

mnl. hulp dagelijks aanwezig.

Kalker, Wouwermanstraat 37,

JUFFROUW

GEVRAAGD EEN MEISJE

meisje

voor halve of heele dagen. Aanmelden Mevr. Hoffmann, Groote gevr. voor dag of dag en nacht, 2521 wasch buitensh. Br. K 842 bvdb. Oord 3, Arnhem.

Net dagmeisje gevr. in een gezin van 2 pers., van 9 tot 2 uur. 2538 van 9-t2.30 uur, in klein gezin, Kindftrdijkstraat 2 hs. v. Kleef, Mariotteplein 14 hs., brj Linnaeusparkweg, Oost.

Gevr. net lib. Isr. meisje 1

Gevraagd net meisje

-van 9—5 u. of voor dag en

Trijbits, Rijnstr. 193 2.

nacht, klein gezin. Matteman, 2511 Diezestraat 24, tel. 26321. 25»

ROTTERDAM

2507 Gevr. flink DAGMEISJE van

s

Gevraagd net DIENST9—5. Sanders, TrompenburgerMEISJE in gezin %. kinderen. straat 125 2. 2537

huisvrouw*) (hulp bij bevalling zoekt het BUREAU DEN HAAG van den Joodschen Raad voor Amsterdam eenige

middags 2 uur. Mevr. Porcelijn,

de Sterke, Hobbemalaan 3.

tel. 92768. 2520 Gevraagd bij alleenwonende dame op leeftijd 2513 MEISJE voor halve dagen gevraagd in kl. modern flat, kl. gezin, eventueel ter opleiding. * voor gezelschap en lichte bezig- Mevr. Katan, Lekstraat 33 2. heden. Mevr. Wed. S. Elzas, Lange Hofstraat 12 a, Zutphen. In kl. gezin, gem. Bloemendaal,

Dagmeisje gevraagd

Dienstmeisje gevraagd

Deurloostraat 7, Adam.

dagmeisje^

————————■i van half 9 tot s'uur, of WERKSTER 3xper week. 2519 dagmeisje 'gevr., hoog loon. TeniersGevr. uiterste rand Krastraat 4; Tel. 22887. 2480 ft'dam. lingen VR. HULP v. enkele u. p. d. beh. Zat.d. Mevr. Hijmans

Meisje gevraagd

1

DEN HAAG

verkeer. Hulp 8.30—5.30 u. of tot 8 u. Hoog buitenwerk. Sal. nader- loon. Mevrouw Spy e r, Dan. overeen te komen. v. d. Wijk, Willinkplein 17 a. 2487 Z. Amstellaan 23 hs., tel. 92493 HULP gevraagd in klein gezin, Gevraagd per 1 Maart lib. Isr. Zondags vrij. Ger. Douplein 21, jbeschaafde HUISHOUDSTER, Telefoon 29175. 2489 ; goed kunnende koken en werken en eenigszins bekend met Mevr. Franco Mendes, P. de lichte verpleg., bij oude dame, Hoochstr. 84 hs., telef. 28843, flat Apollobüurt, hulp werkster zoekt v. haar gezin van 3 pers. aanwezig. Br. K 806, b. v. d. b. " gezell,- huisel.

voor

VAN CLEEF, voor de huish., g. k. k. en wer2468 ken, dagel. hulp aanw. Br. M, Rubensstraat 86 huis. Bkh. v. d. Loos, Beethov.str. 21 FLINK MEISJE GEVRAAGD van 8% —5 uur. Zaterdagmiddag en Zondag vrij. Mevrouw Poons, Biesboschstraat 37 2, voor hulp in de huish.,- van 9-5 2440 uur. Mevr. Mossel, v. WouTelef. 24227. ■ 2483 straat 149 2.

voor gezelschap en lichte huise- gevraagd. Werkster aanwezig. Hoog loon en kost. Laings Nek- lijke bezigh. Werkster aanw. Wijnberg, Nic. Maesstraat 81hs. straat 55, Telefoon 54951. Brieven K 786, bur. v. d. blad. Mevrouw Franken—Rozelaar, EEN MEISJE GEVRAAGD Valeriusplein 36, vr. een HULP in kl. gezin (z.k.), voor halve IN DE HUISH., goed kunnende Gevraagd flink net MEISJE, dagen. Schaap, Uiterwaar- koken, in- of extern, eventueel 2411 extern, echtpaar. 2547 voor dag, of dag en nacht. denstraat 95-. Hulp voor grof werk aanwezig. Mevr. Potaschman, Amalia v. Solmsstr. 141, Tel. 773317.

in lib. Isr. gezin

MEISJE' of VROUW In gezin m. 3 pers., ben.-flat, zelfst. kunn. werken, anders rit. keuken, zeer g. beh. en onnoodig aan te melden, van

Mevrouw

Rotterdam. Dagmeisje gevr., 9—3 uur. Mevr. Katan, Rembrandtstraat 56. 2342 in gezin m. 2 kleine kinderen. Stevinstraat 152, tel. 55.43.28. Gevraagd te Den Haag bij wed.

JUFFROUW

a6l° Gevraagd

Gevr. p. 15 Mrt. in kl. gez. fl. gevraagd voor den dag, door zelfst. JUFFROUW, lib. Isr.,

Gevraagd te Scheveningen aardig meisje |

SLUYTER'S SCHOONMAAK-

Zelfst. huishoudster

Veel vrij. Mevr. Ph. Lezer, le Middeliandstr. 25 a, Tel. 34540

Dagmeisje gevraagd

Gevr. vrouwel. hulp, 4 X P-*v. kleine flat, centr. verw., van 9 v. 2—5, 40 cent per uur. Van tot 5 uur, klein gezin. Albr. 2517 Collem, Gov. Flinckstr. 362 K DUrerstraat 48 huis.

Een' flinke vrouwelijke hulp

gevraagd in gezin van 2 -pers. Ma. en Do. 2—5, loon De Roos, Hunzestraat 35 belet, (flatwoning).

’

0.40 p. u.

2456

Meisje gevraagd in klein gezin

*"« Goed salaris. LEESER, Stadionweg 115, Telefoon 93239. Terst. gevr. net DAGMEISJE, om met behulp van huisvrouw de huishouding van 2 pers. te -dagmeisje doen, v. 9—3. Beethovenstr. 96, flat, in centr. geriefelijke verw., 3 volwassen pers., 9—6 uur. bekend m. koken en werken, in van 9—5 uur. Aron s o n, eerste flat, tel. 28054. 2575 Telefoon 24851. Beethovenstraat 2320 120 huis. klein gezin (flat, centr. verw.). Hunzestraat. 27 belet., tel. 92963 Aanm.: A 1sbe r g, StadionIn klein gezin gevraagd weg 196 2, A'dam-Z. Tel. 28752 gevraagd net meisje Gevraagd'per 1 Maart in orthodox klein gezin, net MEISJE v. den dag. Cart o e f, Oudeals hulp in de huishouding. Mevr. R. Fuldauer, Vermeerlaan 44, 2476» goede brugsteeg 24. 2409 Hi 1 v e r s urn, Telefoon no. 9664. goed loon, van 9-5 uur. ZomerGevr. hulp in de huish. bij jong dijkstraat 8, Tel. 90105. 2444 In klein orth. gezin met kl. kinderen, kleine flat bew., c. verw.,

Per 1 Maart gevr. net Holl. Gevraagd in klein gezin Lib. Israël. 2334

meisje-huishoudster

net meisje

Net meisje

Scheveningen

Gevraagd huishoudster hulp voor ruw werk aanwezig. Wang, Badhuisweg 31. 2345

SCHIEDAM. 2343 Gevr. Hulp in de huishouding, v. dag of v. d. en n., in gezin van 2 pers. Mevr. Ras k e, Rembrandtlaan 78 b. Rotterdam. Gevr. f link .Meisje, v. 1.30—5.30 uur, kunn. koken. Flat, kl. gez. Zaterd. en Zond. vrij. Br. BMS 14, Adv. Bureau Slagter, Essenburgsingel 82.

Gevraagd flink

of werkster

HILVERSUM

echtp., mod. flat. Ch. Gans, Krammerstr. 13. Aanm. bij v. Fl. Dagmeisje of Vrouw gevr. Weerden, Rijnstr. 92 ». 2418 in kl. gez., goed loon, v. ifc—s. van half negen tot 5 uur, voor alle huish. bezigh. Zaterdags vrij. Lekstraat 172 huis. 2582 Aanm. Boekdrukker, Huize Rijnstroom, Trompenburgerstr. 36, 2525 van 12—2 uur of telef. 96198.

flink Hollandsch Isr. meisje gevraagd

MEISJE van

Dienstmeisje gevraagd

9 tot 3, Zaterdag dag of d. en n. Z. Amstelen Zondag vrij, werkster aan- voor 2453 laan 126 hs., tel. 92939. wezig, loon 5.— p. w. Druyf, 2479 NET MEISJE GEVRAAGD Amsteldijk 155 huis. van 9—2 uur. Mevr. Cardozo, NET MEISJE Talmastraat 201. 2550 voorde huishouding voor dir. gezocht door alleenwon. heer. Gevr. in gezin, 2 pers., 2558 2«s Schatz, N. Kerkstr. 100. JUFFR. VOOR DE HUISH. Stibbe, PI. Kerklaan 241. DAGMEISJE GEVRAAGD in kl. Lib. Isr. gezin, van half gevraagd

Rotterdam. Dienstbode, intern, gevraagd. Israël. Ziekenhuis, Schietbaanlaan 4*2, R'dam. 2339

&

’

Net meisje gevraagd

Gevraagd in klein gezin,

van 9—5 uur, per 15 Maart,

net meisje

zelfstandig kunnende werken en eenigszins bekend met koken, hulp van werkster aanwezig. Centraal verwarmde jjarterre-flat. Zonder goede getuigen onnoodig aan te melden. Brieven K 832, bureau van dit blad.

Brj lib, Isr. Dame alleen, part. flat te Amsterdam bewonende, negen tot 5 uur. Zaterdagmidd. en Zondag vrij. Aanm. Mevr. in klein gezin van 9V2 —3 uur. Van Aalst, Breedeweg 35 hs., Mevrouw de Wit, Andréas Telef., 50204. 2466 Bonnstraat la 2. 2548 tevens voor gezelschap. Holl. nat. Brieven K 835, bur. v.d. blad.

Sïïg be?chS hulp in de huishouding

ÏÏET

JOODSCHE WEEKBEAB

1

JONG MEISJE JONGE MAN van 15 17 in pension, als voor heele of halve dagen. Mevr. SANN—DRUKKER, Jan van* tweede hulp gevraagd. Aanm. 2574 10—12, Jan Luykenstraat 68, Eyckstraat 19 huis, telef. 25183. 2566 Tel. 22002. v.g.g.v., g. kunn. werken, evt. koken. Br. K 863, bur. v. d. bl.

Gevraagd te Heemstede In lib. Isr. gezin met 2 schoolg. kind.

vrouwelijke hulp

Bevraagd hulp in de huishouding

of

Meisje gevraagd

—

Aangeboden

Gevraagd WERKSTER voor 1 intern, in'klein lib. Isr. gezin, flat, ceritr. verw. Minkejihof, 2514 In een provinciestad kan een maal per week. Barend, Beethovenstraat 138, -telef. 90457. mannel. of vrouw, persoon kost Uiterwaardenstraat 332 2 2649

Gevraagd hulp in de huishouding

Mevr. B. A. K a hn, Hacquartstraat 17, tel. 26517, vr. tegen 1 Maart een flinke 26^2 intern of extern, hoog loon. Konijn, Parnassusweg 18 *. 259T VROUWELIJKE HULP in de huishouding, liefst kunn. koken. Leeftijd onder 40 j., kl. huishouding gezin, hulp v. ruw werk aanw. in moderne woning, opname in 't gezin verzekerd. Mevrouw MEISJE gevr. in kl. gez. v. 9-4, 2613 GANS, Gedempte Singel, Assen. Zaterdagmidd. en Zondag vrij. (Zuid) \ Herold, Zoomstr. 50 bij Scheldeplein. 2655 Gevraagd per 1 Maart 2630 Flink MEISJE in orthod. huishouding gezocht, v.g.g.v. Aanmeldingen na telef. afspraak (116976) Mevr. C. Abrahams— voor dag en nacht. Werkster aanwezig. Vondelstr. 94, tel. 81736 Levi, Stationsweg 101, 's-Hage.

PndlenttfreZ0! «ffiS hulp

de

flink meisje of flinke huishoudster.

Gevraagd flink zelfst. lib. Isr. MEISJE v. dag of d. en nacht, koken geen vereischte, kl. gez. Hoog ..loon. Mevr_ Plas, Sint Anth. Breestraat 25. 2662

MEISJE

voor kantoor en lichte huishoudel. bezigheden. Waalstraat 71 1. 2664 gezin Gevraagd in lib. Isr. v. 2 volw. personen HULP voor dag of d. en n., zelfst. kunn. Werken. Hulp v. ruw werk aanw. Goed loon, goede beh., gevraagd

veel vrij,

Mevr.

desgew. huisel. verk.

Heimans,

Muidergracht 123.

Plantage

2591

EEN DAGMEISJE GEVR. Hulp van juffrouw aanwezig. Weesperzijde 13 huis. 2592

Flink dagmeisje voor

halve gevraagd in kl. gez. of heele dagen. Mevr. Degen, Mauritsstr. 6 huis, Telef. 54274.

Gevr. Meisje

voor de huishouding, goede behandeling, goed loon. Mevr. 810 gg. Parnassusweg 14, Tel. 97896. 2660 DAGMEISJE GEVRAAGD van 9—5 uur. Voorganger, Vechtstr. Mevr. 71 a. 2604

SPOEDIG gevr. in gezin

v. twee pers. rhnke JUFFROUW, erv in ko^en en huish. werk, intern Goede behandel., hoog loon' huiskn. aanw. Mevr. Gomperts' Vondelstr. 65, tel. 80286. 2«o« Besch. zelfst. Huishoudster gëT (Holl. Isr.) bij heer, lib. Isr met 2 dochtertjes 12 13 i Brieven K 847, bur. v. en d. blad. geziiïlïb. 13 in kl* i , Sr^To?!, MEISJE v. d. huish., 9—3 sr u. Kijnstraat 163 hs. 2586 DAGMEISJE GEVR. 9—3, goed loon. HARTOG, v. Woustraat 1913. 2601 In klein lib. Isr. gezin van 3 pers. flink zelfst. DAGMEISJE boven 18 jaar voor alle voork. bezigheden. Adres: Lage der A. 30 a, Groningen. 2633

HILLEGERSBERG

Mevr. J. van Oosten, Emmalaan 77, Hillegersberg, vraagt direct een net lib. Israël. of WERK*?"=NSTMEISJE MJiR voor haar gezin van 2 loon* Aanm. dage9^ THtf' lijks of telef. 46167. 2619

K^

en inwoning genieten met huiselijk verkeer bij een orthodox huisgezin. Br. K 813, b.v.d.bl.

De Burgemeester van

's-G RAVENHAGE sollicitanten op voor de betrekking van 2331

roept

TIJDELIJK ONDERWIJZER

voor een te vormen 7e leerjaar aan één der openbare lagere scholen, welke uitsluitend bestemd zijn voor Joodsche leerlingen. Bij voorkeur komen In aanmerking zij, die in het bezit zijn 'van de hoofdakte. Stukken in te zenden vóór 17 Febr. 1942. Persoonlijk bezoek alleen n&

Gevraagd bij dame op leeftijd oproeping. ongediplomeerde Verpleegster, voor lichte verpleging. Brieven K 796, bureau van dit blad. ii niet onbemiddeld, die geneigd is in goed beklante zaak als DEELGENOOT samen te werken. Br. K 784, bur. v. d. blad. vraagt voor direct 2565

Kleermaker gevraagd

Rusthuis te Amsterdam 2 leerli nover p I eegsters

Aankomend Meubelmaker

gezocht. Aanm.: „De Meubelextern. Brieven letter H, specialist", Utrechtschestr. 139 aan Mercurius Boekhandel, Wanders en Holzer, Plantage Sarphatistraat 32. Franschelaan 16, vragen GEROUT. SPIJKERJONGEN in lib. Isr. gezin. Hoog loon. Mevrouw VAN WIN, Den Texvoor hun atelier. 2324 2663 3hs., Amsterdam-C, Tel. 48551. straat voor beter genre japonnen en maatwerk gevraagd. SIMONIS Banstraat 17/ 2484 op huish. gebied worden beof aanwezig, extern, werkster gevr,, voor direct of later, inantwoord in het boekje 2ust hoog loon. May e r, Prins Hendriklaan 11 hs., tel. 23289. CARTONNAGEWERKSTERS WEET U REEDS? gevr., vakkennis niet vereischt. Vos, Üithoomstr. 30 3. 2658 gevr. 2598 Gevraagd voor direct of voor 1 Maart Goede verd. Br. K 778, b.v.d.b. NAAISTER AAN HUIS genet zocht. Br. 477, Boekh. Onder- Enige nette, bekwame 2407 nacht; tevens WERKSTER. wijzer, Lekstraat 150. voor den dag of voor dag en 2635 Sluis, Aanmelden den geheelen dag: Mevrouw v. d. Gevraagd vrouwelijke Apollolaan 175, Telefoon 27401. voor direct gevraagd Goed loon, Maatkledingbedrijf „Succes", Leimuidenstraat 3, In klein gezin, 3 volw. personen Gevraagd in orthodox gezin hoek Hoofddorpplein (West). NET MEISJE Israël, Zaterdag v. B—s of van B—B8—8 u. Barend, vrij. Br. Ken828, bur. feestdagen d. blad. Keren, repareren, moderniseren v. 2636 Lekstraat 170*. pp A rp -r g gevraagd v. d en n. of v. d. d. Meisje of huisknecht gevr. v. of halve dagen. Mevr. Haag- dir., WASCH& WATERGOLF. z. kennis onn. zich aan te man, Oranjelaan 17, Rotterleeftijd 15—16 jaar, voor direct 2620 melden: Weteringkade 60, Den dam-Hillegersberg. gevraagd. Comestibleszaak, N, 2348 Haag, Tel. 722620. v. onie vaksch. Br. K 802 bvdb. Hoogstraat 21. 2616 Rotterdam. Gevr. HULP IN DE HUISHOUDING, liefst extern; MEISJE of JONGEMAN gevr. koken geen vereischte. Aanm. in gezin van 2 personen. Mevr. Mevrouw v. E s s o, Rochussen- v. Gelde r e n, Gerard Ter2«4 in- of extern, voor direct of later. Aanmelden Mevr. ISRAELS, straat 67 c, benedenflat. 2515 borgstr, 32 hs., Tel. 20791. Van Baerlestraat 18 boven. 2577 GEVRAAGD Kl. gezin vr. net DAGMEISJE flinke vrouwelijke of mftnlflke van 9-3, 27.50 p.m. Krammer, Mevr. Loeb, de Lairessestraat 147, vraagt 25a3 Stadionweg 41, 2e flat. FLINK KAMERMEISJE of HUISKNECHT voor 2807 goede positie. Voor. direct gevraagd een net MEISJE voor dag of d. en n. M. Drukker, Andréas Bonn- intern. Mevrouw J O S EP H S, De JOODSCHE CENTRALE VOOR BEROEPSOPLEIDING 2594.. Apollolaan 123. 2459 roept hiermede Sollicitanten straat 38 (Oost). op voor de betrekking van DIENSTMEISJE GEVR. "ü Gevr. HUISKNECHT van 8 tot 9—-2, Zaterd. en Zondag vrij. 8 voor alle huish. bezigh., uiten Boekh. Leon, Weesperstr. 58. koken. Zaterdagmiddag en ondag vru\ Br. K, v. d. Loos, JONG MEISJE GEVR. Beethovenstraat 21. 2427 ten behoeve van haren algemeenen schildercursus. In aanmerking bij kinderen 1 en 2 jaar, van 9—12 uur. Blumenthal, Gevraagd MEISJE of JONGEN komen leeraren, in het bezit van de gangbare diploma's, of zij, die op grond van hun practijk en theoretische kennis en hun Watteaustraat 19 hs. 2603' voor halve of heele dagen. ervaring» bij opleiding hiertoe geschikt zijn. Uitsluitend P. C. Hooftstraat 164. 2448 schriftelijke sollicitaties te richten aan de Joodsche Centrale voor Beroepsopleiding, Beurs v. d. Diamanthandel, Weesperplein 4 te Amsterdam. 2629

Voor direct gevraagd FUNK DAGMEISJE

in- of

LEERMEISJES

1000 Vraagstukken

rper-Tnfnté hulp in de huishouding

Colporteurs

dienstmeisje

colporteurs

jongste bediende

HULP

Eenige-modellen gevraagd

Nette Fietsjongen

Gevraagd dienstmeisje of huisknecht

’

hulp de huishouding

*

leeraar hand-

fez.

Keuken-werkmeisje Gevraayd vrouwelijke of Doorn Daelen, Mevr. B. Freundlich-v.

mannelijke hulp

alsmede reclame-schilderen

2485 GEVRAAGD VOOR EINDHOVEN:

Berkenweg 19, Tel. 2555, Doorn zoekt per 1 Maart voor /haar voor huishouding. Goede bekleine huishouding bekwaam handeling, eventueel in- of exKEUKEN-WERKMEISJE, in- tern. Blogg, Parnassusweg 14. tern. Hoog loon. 2623 Gevraagd voor Den Haag in lib. Isr. gezin, mann. of vrouw, fünke hulp in de huish., in- of extern. Mod. flat. Br. no. 94, Boekh. Jacobson, Den Haag.

Flinke steno-typiste enkele uren

lib. Isr., op fabriekskantoor, geneigd per dag HUISH. BEZIGH. te verrichten (in kl. gezin, 1 kind), in- of extern, m. o. z. huisel. verkeer. Brieven met voll. gegevens, leeft., refer. en?., onder K 782, bureau van dit blad.

Net dagmeisje gevraagd

goed kunnende koken, in kleine' huishouding,

bij heer alleen. Goed loon. Brieven onder no. K 852, bur. v. d. blad.

Gevr. flink dagmeisje en flinke huisknecht

Hoog loon plus kost. Brieven K 815, bureau van dit blad.

leng huish. personeel

decoratief-teekenen

Hachinestikker(ster) gevraagd

■

(stolpen en mouwen inzetten). .S tro z, 2651 Binnenkant 28. (Na 6 uur) Rijnstraat 119.

voor TAILLEURS

Japonnen. Flinke handwerksters gevraagd

2413 leeftijd ca. 16 jaar. O. Z. Achterburgwal 83. Net DAGMEISJE gevr. Prinz, mnl.) gevraagd. InlichJoh. Keplerstr. 16 hs. (O.) 2ax-t (vr. of 2563 tingen Tel. 24160. Gevr. in Den Haag, in gez. van 2 pers. MEISJE alleen, kunn. Gevraagd te^ OVERVEEN koken en werken, v. d e. n. of voor damestasschen (uit kunstleer). Aanbiedingen HUISKNECHT, Mevr. Kahn, Laan Copes v. Cattenburch 99, voor alle voorkomend naaionder T 56 Adv. Bur. Rouma & Co., Heerengr. 226. 2455 werk. Br. K 777, bur. Vjd. M. tel. 110647.

LOONATELIER GEZOCHT

huisnaaister

I

HET JOODSCHE WEEKBLAD

12 IDAME,

B.z.a. net Isr. MEISJE (uit Holland) in Groningen. In lichte huish. of voor winkel. liefst bij heer alleen of klein gezin, hulp ruw werk aanwezig.voor eenige uren per dag, evtl. Brieven K 819 b.v.d.b. Brieven Amsterdamscheweg 9, in gezin waar vrouw ontbreekt, 2653 alleen in UTRECHT. Brieven Besch. huishoudster, v.g.g.v., Arnhem. in staat zelfst. de huishouding K 790, bureau van dit blad. Dame (wed.), j., 39 té voeren, b.z.a. tegen 1 Maart, z. te Adam JUFFR. ZOEKT BEZIGH. liefst ter verv. der huisvrouw. werkkring als huish, bij heer, m. hulp voor administratie of huish. v. halve Br. J 444, Adv. Bur. Rijnstr. 12 r.dame of kl. gez., werk. Br. A. Nijveen, Konindagen. Zaterd. én Zond. vrij. 2646 Brieven K 793, bur. v. d. blad. Juffr., zelfst. k. koken en wer- ginnegr. 95, Den Haag. ken, z. betr. in kl. lib. Isr. gez, DAME, m.1., prima kookster, overdag. Br. m. uitv. ml. no. 473 ± 3 uur per dag, 6. aan Bkh. Onderwijzer, Lekstr. 150. b.z.a. per week -f- cv. tram. Brieven meisje Perf. huiskn. al werkz., zoekt K 858, bureau van dit blad. voor de huishouding, intern werkkring met kost, extern. Ik zoek door omstandigheden (rit.). Br. K 820 b.v.d.b. Br. K 848, bur. van dit blad. PLAATSING als HULP IN HET HUISH., waar hulp v. ruw werk aanw. is. Huiselijk verk. gew. Liefst Den Haag, liefst bij heer alleen of waar huisvr. ontbr. Kinderen geen bezwaar. Br. K 853, bvdb. 42 jaar,

B.z.a. Dame-Huishoudster

zoekt lichte bezigheden

GEZOCHT in DEN HAAG door beschaafde jonge dame, plaatsing bij kl. kinderen, gen. huish. werk te verr. Br.^ no. 84, Bkh. Jacobson, Den Haag. 2349 BETREKKING GEZOCHT door meisje van 20 jaar, bij orth. familie, om huishouding ba' leeren, extern, geen ruw werk. Br. K 775, bur. v. d. bl.

DEN HAAG. Beschaafde dame zag zich gaarne belast met de leiding van een huishouding, voor tijdelijk of vast. Brieven: van Neckstraat 27, Den Haag.

HULB IN DE HUISHOUDING Net meisje, 24 j., biedt zich aan voor hulp in de huish. of bij kinderen, waar hulp voor grof werk aanwezig is. Alleen intern. Nadere inlichtingen telefoon 27109, Amsterdam.

Te Amsterdam gevraagd door Wed. uit R'dam, middelb. leeft. en dochter 23. j. (orth.) betr. bij dame of hees. Moeder goed kunn. koken* en dochter voor het werk. Wordt meer gelet op goede behandel, dan op hoog loon. Br. K 787, bur. v. d. bl.

Biedt zich aan

jonge vrouw

alg. ontw., -v. de middaguren, elk soort werk. Br. K 808 bvdb. B.z.a. Jongedame, 22 jaar, als

hulp in de huishouding

Isr.

I

S

drukt allé distributie-perikelen de kop in

HUISVROUW! a. 3

eens

||

TOUF

soepen

T PUF

soepblokjes en minnich sausen

TOUF

geprobeerd?

1

Nog niet?!!

DOE HET DAN DADELIJK

en zit niet langer zonder deze onmisbare ingrediënten voor een lekkeren maaltijd. Waar eventueel niet verkrijgbaar, wende men zich tot

-

ESCHKOL NV. AMSTERDAM PRINSENGRACHT 784-786 - TEL. 49563

en/of voor

kantoor. Br. K'B4o, bur. v.d. bl. Rotterdam. Besch. j. d., lib. Isr., z.'werkkr. bij kind. en Orth. jonged. z. in Adam of huish. hulp van 9—3. Br. No. Utrecht interne betr. in huish. 484, Adv. Bur. Haagens, Cl. de met huisel. verk., waar hulp v. Vrieselaan 161. 2509 Ben bereid alle werkdagen r. werk aanw., kangoed koken hulp te verleenen (koken en en werken. Br. K 788, b.v.d.bl. lichte huish. werkz.) van 11—12 uur. Br. No. 485 Adv. Bur. Dame (34 jaar) met dochtertje bij Heer of Dame alleen of in Haagens, Cl. de Vrieselaan 161, van 6 jaar, in staat zelfstandig klein gezin. Br. K 794, b.v.d.bl. Rotterdam. 2508 de huishouding te voeren, zag zich gaarne in Amsterdam ge- HULP IN DE.HUISHOUDING Beschaafd lib. Isr. MEISJE, plaatst als aangeboden door besch. Dame, 21 jaar, van goeden stand, HULP IN DE HUISHOUDING kunnende koken, liefst in ruil biedt zich aan voor lichte huish. (intern). Beschikt over prima voor beschikbaarstelling gem. bezigh. in of bij Den Haag. referenties. Br. K 799, b.v.d.bl. zit-slaapkamer, Mejuffr. S. d e Brieven K 814, bureau y. d. bl. Koning p.a. Adelheidstr. 44, HUISHOUDSTER, Den Haag. 2449 ORTH. KOOKSTER k zoekt plaatsing in Amsterdam Israël., 44 j., zag zich gaarne gepl. in gezin waar DEN HAAG. Dame, g. huisvr., per 15 Maart of 1 April, in vrouw ontbreekt, ook bij kin- alg. ontw. m. erv. v; lichte ver- inrichting of gezin. Brieven deren, gen. in winkel mede te pleg. en omg. m. kinderen, z. K 812, bureau v. d. blad. helpen, waar hulp \n. ruw werk pi. als huisdame, all. bij oudere aanwezig is. Extern, v. 9 tot 4. dames of heeren óf daar, waar BESCH. HUISHOUDSTER Utrecht, omtr. Wilhelminapark. huisvr. Ontbr. Hulp v. werkster v.g.g.v., in staat zelfst. de huish. Brieven K 792, bur. v. d. blad. gew. Br. 93, Jacobson, 's-Hage. te voeren, b.z.a. tegen 1 Maart, liefst ter verv. der huisvrouw. Brieven K 811, bur. y. d. blad.

ROTTERDAM Hulp in de huishouding

B.z.a. huishoudster

voor HULP IN UW HUISHOUDING wij goed personeel

hebben

Hilversum. Mannel. hulp in de huish., bekend m. alle werkzaamh., prima ref., nog enkele halve dagen beschikb. Br. C, Boekh. Beethovenstr. 21. a*»*

B. z. a. handige JONGEMAN 22 j., Isr., Zuid-Ned., p. 1 Mrt., 4 jaar pract. werkz. gew. in gr. cons.fabr.; o.m. dipl. 3-j. H.B.S. Onversch. welk werk. Brieven K 779, bur. v. d. blad.

Isr. meisje zoekt in Gouda BETREKKING, g. kunn. werken. Hoog loon geen vereischte, wel g. behandel. Br. no. 88, Boekh. B.z.a. v. dir. besch. jongeman, S. Jacobson.' Den Haag. 2640 31 j., als Huiskn., v. 9-1 u., tiek. m. alle werkzaamh. Br. no. 86, Juffr., m.1., zoekt tegen 1 April Bkh. S. Jacobson,. Den Haag. of later zelfst. betrekk. in de huish., in kl. gez. of bij heer all. Besch. lib. Isr. dame, ger. tijd Bij voork. Den Haag of Adam. in het assurantie-wezen, zelfst. Br. 89, S. Jacobson, Den Haag. werkzaam gew. zijnde, ZOEKT EEN HAAR PASS. BETREKMeisje v.z.g.h., 18 j., 2 j. opl. KING. Ook gen. kinderen te genoten, kinderverz. zag zich verz. Liefst Den Haag. Br. no. gaarne gepl. als Kinderjuffr. of 91, Bkh. Jacobson, Den Haag. voor gezelschap bij bejaarde menschen. Liefst Den Haag of Net besch. meisje, jarenl. kanomgev. Br. K 862, b. v. d. bl. toorpractijk, typen, administr., enz., zoekt pass. werkkring, B.z.a. onversch. waar, behalve ook gen. lichte huish. bezigh. R'dam en Adam, lib. Jsr. te verrichten. Br. K 861 b.v.d.b. ECHTPAAR 241-0 met 1 kind v. 11 j., als huis- Voor Groningen, Friesland en houdster en huisknecht. Man Drenthe AGENTUREN gezocht ook gen. alle werkzaamh. te op elk gebied. Volledige aanb. verr. Hoog loon geen vereischte, onder no. 10, Boekh. Stern, doch wel goede behandeling. Br. Nieuwstad, Groningen. 2519 BMS 29, Adv. Bur. Slagter, Essenb.singel 82, Rotterdam.

Amsterdam, Stadionkade 4, Tel 92010 en 29628 a

Mannelijke hulp in de huishouding

Biedt zich

aan, jong

beschaafd

ECHTPAAR z. kinderen, voor typw. enz. in abonnem. p. uur alle voorkomende huish. werk- of dag, d. oud gevest, bureau. zaamheden, gesteld op ritueele Vr. ml. onder K 797, b. v. d. bl. keuken. Br. K 839, b. v. d. b. BOEKHOUDEN 2478 Echtpaar of alleen b.z.a. voor voor winkeliers enz. v.a. ’4. ieder werk. Br. K 854, b.v.d.b. p. mnd., ruim 20 jaar practijk Telef. 86304 Jong echtp. (gem. gehuwd) z. J. Vleeschhouvver, z. g. gepl. in de huish. Beiden met alle huisel. bezigh. op de hoogte. Liefst omg. Apeldoorn of Arnhem. Br. no. 87,' Boekh. biedt zich aan voor keuken van S. Jacobson, Den Haag. 263^, inrichting, 25 jaar, ongehuwd. Br. K 810 bur. van dit blad. Jongem., 23 j. jarenl. erv. op huish. gebied, biedt zich aan v. alle werkz.h. è. f 0.50 p. u. met kost, ook gen. vaste betr. te ace. mits ext. Liefst Den Haag. Br. 92, Bkh. Jacobson, 's-Hage Fmiifj «T? g|lJ>ftjSL T--^l|'jiji|jl§Lfltjr

—

Banketbakker-Kok

HUISKNECHT 24 jaar, v.g.g.v., zoekt andere jbetrekking,reeds eenige maanden ervaring. Br. K 866, bvdb. Besch. heer vr. verw. gest. of gern. KAMER m. of z. pension Jonge gehuwde man biedt zich (lib. Isr.). Riv.b. Br. 472, Bkh. 2415 aan voor HUISH. WERK, per Onderwijzer, Lefcstr. 150 dag of. week tè Haarlem en omgeving*. Br. met cond. J 452, TE HUUR GEVRAAGD Koppelstokstr. 56 2, A'dam-W. 2 of 3 gem. of gestoff. kamers, liefst met gebruik van keuken, Rotterdam. Jongeman, 19 j., in Rivierenbuurt, door a.s. echtb.z.a. als huiskn. 0.d., ook flink paar. Brieven E., Boekhandel 2425 in handel, v.g.g.v. Br. BMS 55, Beethovenstraat 21. . Net meisje b.z.a. als HULP in Slagter, Essenb.singel 82. 2r*2s de huishouding, te Enschede, in gezin met ritueele keuken. Met Jongeman, 18 jaar, v.g.g.v., gekoken eenigszins op de hoogte. wend aan te pakken, z.z.g.g. in A.s. jong echtpaar zoekt gestoffeerde of ongestoffeerde Brieven uitvoerig te richten streng orth. gezin als / 2329 KAMERS, K 817 bureau van dit blad. HUISKNECHT. Brieven K 857, bur. v. d. blad. liefst omgeving Wittebrug. Br. Badhuisweg 207. Nette juffrouw, 22 j., BIEDT ZICH AAN bij kinderen, van Lib. Isr. j. m. 24 j., v.g.h., reeds 's middags 2—5% uur, behalve als zoodanig gewerkt, b.z.a. als Gevr. ZIT-SLAAPKAMER Zaterd. en Zondags. B. Keizer, HUISKNECHT of dergel. Br. voor twee dames, met kook2428 K 850, bureau van dit blad. gelegenheid, eigen bedden, irt Beijersweg 41 (Oost). toegestane buurt. Brieven 2330 HUISKNECHT Merwedeplein 18 huis. l voor D e n Ha a g of omgeving. i lichte huish. bezigh. of bij 2 Vriemden zoeken werkkring. Gezocht2of3 KAMERS of voor 1 kinderen. Indien noodig tevens Goed op de hoogte met huis- zeer kleine woning, ongemeubi1 kantoorwerkzaamheden of bij houdelijk-, timmer-, metsel-, leerd, per direct of 1 Mei, in (costuumnaaister, goed kunn. schilder- en electriciteitswerk. Joodsche wijk, Rivierenbuurt, 1 koken, naaien enz., extern, or- Brieven Boekh. H. Berkelouw, of andere toegestane wijk. Br. 2520 K 822 bureau van dit blad. tthodox. Br. K 856, b. v. d. b. Spui 24, Den Haag.

DEN HAAG

— ;.

goed kunnende koken, ZOEKT PLAATSING in streng ritueele huishouding, Den Haag of Amsterdam. Brieven onder no. 74, ' » 1519 Boekhandel S. Jacobson, Den Haag.

Voor het bij mij dienende j. echtpaar, wegens omstandigh. naar Adam terug moetend, aldaar goede BETREKKING GEZOCHT. Uitstekend op de hoogte m. koken en huishouding. Man desgew. bereid bezigh. buitenshuis te verrichten. Brieven Mevr. Marx, 2516 Badhuisweg 84, Scheveningen.

*"

Kantoorwerk in abonnement Corresp. in alle talen, adm.,

Enschede

voor U beschikbaar, zoowel in abonnement als voor heele of halve dagen 2446

/oODSCHE C~>CHOONMAAK <=^Z}IENST

.

GRONINGEN. B.*z^._ per terstond als hulp in nuish., voor halve dagen, man, met alle huish. werkz. op de hoogte (beh. koken en wasch). Brieven H. K, O. Kijk. I/h Jatstraat 1, Groningen. 2146

DEN HAAG

*4°3

Dame, lib. Isr., 35 j., m. dochter 7 j., zou gaarne zorg v. kl. huish. op zich nemen, event. ter verv. v. huisvr., reeds m. malen als zood. werkz. gew. Pr. ref. Kl. plaatsje midden des lands. Br. 85, Bkh. Jacobson, 's-Hage.

(liefst bij kinderen)

’—

Biedt zich

Rotterdam. Schoonmaker heeft nog Maand., Donderd. en Vrijdag vrij. Regeling werkt, ca loon-volgens Joodsch Arb. Bur. Aanvr. ond. BMS 47, Adv. Bur. Slagter, Essenburgsingel 82.

Jongedame b.z.a.

HET JOODSCHE WEEKBLAD

13

Rotterdam. Te huur Hoofdweg Voor orth. heer, ± 60 j., voorBlijdorp, gem. of omjem. boyenaanst. pos., jeugd, en gezond, étage. Br. No. 486, Gebr. Haagezocht gens, Cl. de Vrieselaan 161. m. dame, ± 50 j., uit eerste Op pr. stand orth. fam., aardige versch. Voor oude dame in de Rivierenbuurt. Alleen beschaafd HILVERSUM. aangeb. groote Zit- en Slaap- Strengste discr. verz. Br. K 824 milieu, brengt desgewenscht eigen meubels mede. kamer, modern comfort, met bureau van dit blad. voll. pension, voor echtpaar. Brieven K 849, bureau van dit blad. Brieven K 785, bur. v. d. blad. Dame, 31 j., lib. Isr., beroep uitoefenend, niet geh. onbem., ZOEKT KENNISMAKING R'dam. Gevr. ongem. kamers Dame zoekt te ROTTERDAM m. netten heer. Br. 475, Boekh.

Eerste Bas pension gezocht m. keuken of

samenwoning, d. of omgeving

moeder en zoon.

Br. BMS 13,

wordt kennism.

2625

Onderwijzer, Lekstr. 150.

GEMEUBILEERDE ZIT-SLAAPKAMER

Slagter, Essenb.singel 82. 2341 Besch. d. vr, op le ét. bij IJoll. De beste weg is een werkelijk Isr. fam., gem. z.-sl.k. op h. z., met pension, bij particulieren ser. huwel. bemiddel. Inlicht.: omg. Riv.brt.,

c. verw. en comf. of in rusthuis. Br. no. 487, 30, m. kookgel. Brieven Adv. Bur. Haagens, Claes de lett. L, Beethovenstr. 21. 2447 Vrieselaan 161a, R'dam. Voor alleenstaande dame wordt Jong echtpaar zoekt gemeub. ZIT-SLAAPKAMER met 2-pers. opklapbed, rrtet of gezocht in rustig gezin,, met zonder pension en gebruik van huiselijk verkeer, waar tevens keuken, liefst m. stookgelegengelegenheid is lichte huishoud. heid. Omtrek Amstellaan tot bezigheden te verrichten. Br. Rivierenlaan. Br. K 865 bvdbl. K 803, bureau van dit blad. GOED JOODSCH PENSION Rotterdam. Gevr. Pension met voor oude dame gez. in toegest. verw. zit-slaapk. voor heer, per wijk. Br. K 829, bur. v. d. blad. i 15 Mrt. of 1 Apr. in niet lib. Isr. gezin, met tel. voork., liefst Gez. 2 kamers, gem. of ongem. omg. Middeliandstr, anders Blij- m. gebr. v. keuken in Rivierendorp. Br. J. v. Westerborg, p.a. buurt. Brieven J 450, Adv. Bur. de Sterke, Ungerplein 6. *24<" Rijnstraat 12. 2552

pl.m.

’

RITUEEL PENSION

-

Heer zoekt

pension

bij dame alleen of kl. gez., toegest. buurt. Br. K 831, b.v.d.b.

Dame vraagt in Holl. lib. Isr. gezin KAMER, warm stroom,

water en centr. verw., met of zonder penïïion, desgewenscht geneigd met de vrouw des huizes huish. bezigh. te verrichten. Br. Kahn, Beethovenstr. 3b

Gevraagd gem. kamer m. gebr, van keuken^ in Rivierenbuurt. Métz p/a Rosenberg, Uiterwaardenstraat 80 -.

2557

Leeg gestoff. of gemeubil. woning'

event. inwoning m. gebruik van keuken. Rivierenbuurt of Joodsche wijk gez. Br. K 830, bvdb.

Kamers

Dame zoekt gest. KAMER'm. stookgèl. en kookgel., toegest. wijk. Br. 476, Bkh. gevr.

Onderwijzer, Lekstr. 150.

2583

Dame zoekt 2 of 3 gestoff. of gem. of ongem. KAMERS of WONING met kookgel. v. dir., In toegest. buurt. Br. 474, Bkh. Onderwijzer Lekstr. 150. 2579

A.s. Echtpaar zoekt gem. zit- en slaapkamer

SIVIERENBUURT.

Br.

onder K 841, bureau van dit blad.

Gevraagd door lib. Joodsch a.s. jong echtpaar gemeubil.

zit-slaapkamer

Belastingrecht LESSEN, REPETITIES, voorb. EXAMENS en TENTAMINA

Wed., begin 40, geg.

Dame, 42 jaar, gesch. Isr., spreekt goed Hollandsch,

z. kennismaking

MARY MEUE-R-v. d. SLUIS

N. LISSEfI, Vrolikstraat 136».

voor Joodsche leerlingen door

kring, zoekt

met goed gesit. heer uit zelfde omgeving. Br. K 800, b.v.d.bl.

ZANGLESSEN FRANS LEREN

Sluyter, L. Nekstr. s§hs, Adam Oost. Spreekuur v. -3—6 en volgens afspraak. Telef. 54951.

kennismaking

Studeert Uw talen thuis

Engeisch, Fransch, Duitsch, schriftel. lessen d. heel Nederl., vlugge methode, ’2.50 p. mnd. m. correctie. Br. K 798, b.v.d.b.

Heer, wedn., middeh). STADHOUDERSWEG 121 b leeft., m. 3 kind., verm., met uitst. zelfst. positie, zoekt Tei. 43163 ROTTERDAM ideëel hoogst, dame, die lust heeft de taak als MOEDER LAAT MIJ UW KINDEREN blijmoedig en liefdevol te aanv. Str. discr. Ser. br. onder K 860 bureau van dit blad. Privéles f I.—.

Orth.

Serieuze Huw.-bemiddel. Mevr.

Dame,

clubje SPAANS zoekt beginners. Leraar aanw. Inl. en aanm. K 781, b. v.d.' bl.

BEROEPSVERANDERING GOEDE TOEKOMST biedt het AUTOVAK

§

Vraagt inlich'inggn bij M. A CITROEN Dipl. K.N.A.C.. C.C.A B. & P?B.N.A-

-

B. VAN DEN BERG Oud-Inspecteur Belastingen 20 j. cursus-1. N. I. v. Ace. Graaf Florisstraat 30 B

ROTTERDAM

Schr. of mondel. aanm. en ml. aldaar. 2495

RUYSOAELKADE 97 99 TEL 21606-23612

SCHOOLvoqrAUTOTECHHIEK

met besch. Heer, niet boven ENGELSCH. B. DE JONGH, 48—50 j. Ben eenzaam en ge- leeraar M.O. Opl. alle ex., conliefst met pension, omtr. Rivie- heel alleenstaandj met vers. Rijnstr. 162, Tèl. 22695 renbuurt. Br. K 827, b. v. d. b. foto onder K 791, Brieven bur. v.d. bl. Heer, lib. Isr., zoekt gem. ZITSLAAPK. m. pens. Br. Jacobs, Lib. Isr. dame, 40 j., z. langs Joz. Israelskade 1211. 2527 dezen weg ser. kennism. met Grondig en systematisch besch. heer. Br. 473, Boekh. om deel te nemen aan een curVoor 17-jarig schoolg. meisje Onderwijzer, Lekstr. 150. 243 S onderricht. Ook schriftelijk sus in Modeteekenen. Br, Dr. 15. RAPTSCHINSKY, wordt in Adam OPNAME GEK 823 bureau van dit blad. ZOCHT in besch. orth. gezin, g. Besch. jonged., 22 j., sportief, Valeriusstraat 262, Amsterdam ACCORDEON- en PIANOLES beroepspensión. Br. Modijefsky, opgew. kar., n. geheel onbem., BIJWERKEN v. LEERL. L.O. Boulevard 56, Arnhem. 2522 en UK.O. d. ervaren onderwijv. corr. event. huw. Br. m. foto, zeres. Br. K 776, bur. v. d. bl. Boterdiepstr. 17, Z., Tel. 29642 discr. verz., K 805, b. v. d. b. of 2—3 ongem. kamers m. keu- HEER 2576 ken gevr. door jong echtpaar Isr., financ. onafh., z. z.k. Rievierenbuurt of Joodsche kennism. m. jonge dame, vlotte van een der grootste dagwijk. Br. K 818, bur. v. d. blad versch., beschaafd milieu. Br. . aead.aevcUnd aceoiuitant bladen van Nederland, m. foto (ret.) onder no. 91465, Uitetwaaide,ftdl.2c7, geeft lessen in de techDokters echtpaar, ca. 70 jaar Bolrek, Krningspl. 1, Adam. niek van het dagbladwezen, ZOEKT 2 KAMERS Opleiding boekhouden, verslaggeverij, werk der met str. water bad of douche K 546, Medicus, schrijf uw 2:sBi economie en accountancy bureau-redactie, opmaak en kookgelegenheid, of gedeel- adres volledig, ik woon in prov. enz. enz. Br. K 825 b.v.d.b. telijk pension. Parterre of bel- Geen tusschenpers. Br. desverl. I. B. DE JONG étage, Rivieren- of Plantage- geretourn. Br. K 756, b. v. d. bl. LEERAAR ENGELSCH M.O. buurt. Dr. Gallinek, TintorettoAMSTELKADE 126, Tel. 91755 straat 12, tel. 97394. acss Welke heer, 40—45 j., die eveneens visum voor Argentinië beGevr. in Rivierenbuurt gestoff. zit en meer waarde hecht aan Italiaansch, Fransch, PortuSUITE, zolderk. met keuken- beJtwaamheid en intelligentie geesch, Conversatie, Handelsgebruik en bad, liefst centrale dan geld, schrijve aan stelster corresp. opl. Examens. 2514 E. CROST verw. Br. K 846, bur. v. d. bl. dezes. Foto gewenscht, geheim- L. KOOL, Schietbaanlaan 80 a, Hoendiepstraat 21 \ A'dam-Z. houding op eerewoord. Brieven ROTTERDAM, Tel. 37794. Ü555 Dipl. Cons. Ï942. R'dam. Pension gevr. voor bej. K 836, bureau van dit blad. Dame (lib. Isr.) niet hulpbeh., Gedipi. Coupeur. ROTTERDAM m. eenv. dieet, liefst Westen. Twee nette orthodoxe vrienU JaCliiLmlJ ¥ Ll\ SCHIEWEG .91c Telef. 49143. Br. BMS 50, Adv. Bur. Slagter, dinnen, ± 20 jaar, zoeken Opleiding tot gedipi. coupeur aan Joodsche leerlingen. 2624 KENNISMAKING Essenburgsingel 82. met 2 besch. heeren. Brieven Privé- en Clublessen. 2,0 i Levering patronen naar maat. K 834, bureau van dit blad.

—

RUSSISCH

J£l. wonirtg

zoekt serieus vriend

Jongelui gezocht

Siegfried Courant

EX-REDACTEUR I mA.s£Moïwmef tM2?fsï

SPAANSCH

VIOOLLES

.

S~nQOCMnDilt/ED

Gemeub. Zitslaapkamer of Slaapkabinet met Zitkamer gezocht in DEN HAAG of WASSENAAR, op lsten stand, stroomend water, w. en k verw., telef. Met of zonder pen-c sion. Br. K 838, bur. v. d. blad. 53 j., zoekt ZIT-SLAAPKAMER, evt. ongem., met gebruik v. keuken, in rustig gez. D E N H A A G 2647 Omtrek Rivierenbuurt te Adam Groote ongem. suite of geh; le Brieven K 816 bur. van dit blad étage te huur aangeb.. Gas, str. w., vloerbedekk.'ënz. aanw. Be-"" schaafde omgeving. De Carpen77,. Bezuidenhout. tierstraat KAMERS £oekt 1 ofin2 Den MET PENSION Haag, op goeden stand. Brieven K 859 bureau van dit blad. LANGE HOUTSTRAAT 8. Heer alleen, b.b.h.h., zoekt goed 2 kamers, keuken, zolder. Aanvaarding direct, 3.75 p. week. gemeubileerde

game.

Den Haag 5"

Mevr. SEELIG, Maasstraat 8, Amsterdam (Z.), Telef. 29018. Uitsluitend Dinsdags 12—5 uur Br. Mendelssohnlaan 15, Soest.

2üBo

Rotterdams

TE HÜÜR: fe BOVEHHÜiS

’ slaapkamer

HEER 37 j., zoekt leuke vriendin. Br. liefst m. foto, welke op eere-

woord geretourneerd wordt, on-

der' K 833, bureau v. d. blad.

Nette lib. Isr. jongem., 23 jaar,-

-

—

*

DANSSCHOOL Amsterdam

55MLLL.UI1U

- Ruyschstraat6 - Telefoon 55579

zoekt ser. kennismaking

net meisje tot 23 jaar (liefst eenigszins bem.) om na wederz. goedv. huwelijk aan te gaan. Br. K 845, bur. v. d. bl.

m. lief

Net alleenst. Isr. meisje, 26 j., zoekt SER. KENNISMAKING met Isr. heer, weduwn. z. k. n. uitgesloten. Br. K 855, b.v.d.b.

-

Met toestemming der autoriteiten Uitsluitend Joodsche leerlingen Inschrijving vooraf Gymnastieklessen 0.1.v. van Louis Allegro, 2335 leeraar Lich. Oef. M.O.

2443 Den Haag. Besch. jongem., 26 j. v.z.g.h., lib. Isr., zoekt langs dezen weg KENNISMAKING Zit- en slaapkamer, met ont- Gem. van m. besch. jongedame v.g.h., tot »flt, eventueel met pension, in en zit-slaapkamer Fransch, Duitsch, Engeisch, Boekhouden, Spaansch, 26 j., aard. versch., liefst met toegestane buurt -Adam, met gebr. v. keuken, Rapen- eigen home. Uitv. br. met foto, 2379 25 lesadressen Geen instituut. «JVierenbuurt, tegen goedeliefst burgerstraat, te huur. Te bevr. welke op eerew. geret. worden, Conversatie, literatuur, Acte- en schoolopleiding. taling. Br. K 867, buï. v.d. bebl. Tel. 48492. 2561 no. 90, Bkh. Jacobson, 's-Hage. Secretariaat: APOLLOLAAN 95, TELEFOON 28548

zit-slaapkamer of

Sleutels onderstuk.

Combinatie

Joodsche M.O. Leeraren

HET JOODSCHE WEEKBLAD

14

DANSSCHOOL

„ A LLËU R \3

C

Cursus voor jongeren onder 16 jaar Inschr ij ving dagel ij ks

-

RUYSCHSTRAAT 6

ANALYSTENCURSUS

NIEUW JOODS KAMER-ORKEST

OPIEERT ALLES

AMSTERDAM: 2366 Utrechtschestr. 36, Tel. 33691 ENSCHEDÉ, DAALWEG 52 Telef. 5934. Vert. Eindhoven, Helmerslaan 9. Reparaties van alle merken Schrijfmachines

TELEFOON SSS79

Laat U thans opleiden tot Lib. Isr. meisje, 21 j., zoekt RADIO-TECHNICUS VRIEND of VRIENDIN of RADIO-3IONTEUR te Adam. Br. K 804, b.v.d.bl. Dipl. v.h. Ned. Radiogenootsch. Privéles door gedipi. Leeraar. Reparatie van OVERHEMDEN Vraagt ml. onder K 783, bvdb. en LINNENGOED. Bi 11 ij k. Br. J 454, Adv. Bur. Rijnstr. 12

AU VEREN DIRIGENT S. ABAS

22 FEBRUARI 1942

-

1 EXTRA 1

FOTOCOPIEËN.

ZIIIÜiïUUINEIT

"^■^|'^"^i^i^i»i*^""""^i^"

Meisje, 17 jaar. lib. Isf., zoekt

PIANO

Leerling vraagt gebruik van vriendin piano of vleugel, liefst bekend Br. J. 455, Adv. Bur. Rijnstr. 12 merk. Brieven K 821 bureau voor nieuwen eenjarigen cursus van dit blad. voor personen met voldoende vooropleiding natuur-

INSCHRIJVING

2464

RUGZAKKEN

en scheikunde. Inlicht.: Dr. JOS. DE LIVER,

Olympiaplein 156, Telef. 92354

naait Re j an, Lekstraat 120.

EN NAAILES

I

TULPSTRAAT 9hs. -TELEF. 51780

|

IKNIP-

REGINA MISCHEL

Gebouw Rapenburgerstraat 109

Boeken en Tijdschriften

solisten:

te koop gevraagd in elk genre en kwantum. Spuistr. 308-314. 2G15 Let op het nummer.

LOU SALOMONS

Heer, m.1., zoekt in Adam convers. m. mod. dame of echtp. 30-35 "j. m. eig. 'home. Br. 164, Adv. Bur. Aelen, Regul.gr. 53.

Populaire prijzenZaal I.—, Gaanderij

’

.

DI r.JUr. *TvlJl\ 1

DIIV^JN. Angelegenh. Telefoon Utrecht 2168*3; Amsterdam 93797.

J. VAN MENK Ex-stenograaf b.d. St. Generaal

(Frageb. u.s.w.).

WIJBRUs

AM. VAN SOLMSTRAAT 1 DEN HAAG Lessen stenographie, privé en clubjes

producten

Opl. tot correspond.,

Partic. Secret, en steno-typist. Stenograf. verslagen. 2526

[zijn

Betsy Poppelsdorf

R. T. 2461

Q.

superieur!

V EENS GEGETEN D GEWETEN» Maasstraat 33 hk N. Amstell. ALT IJ Privé- cri bill. cursuslessen Probeert U ook eens onze zeer smakelijke: Qadipl. Piano-laerares UTRECHT

_

Tevens leveren wij O R T.: PRIMA JUSPOEDER ) PRIMA SOEPPOEDER S v.d. WUK'S PRIMA SOEPPASTA )

Int. Havikstraat 7bis, Tel. 14517 *

Textielwarenkennis

Neemt thans PRIVÉ- of CLUBLES in materialenkennis, bindingsleer, weefselonderzoek enz. Br. 0., Boekhandel v. d. Loos, 2531 Beethovenstraat 21.

Ml II N N I C H

Heer zoekt aansluiting bij Jongedame, 28 j., orth.,' zoekt BRIDGE-GEZELSCHAP onder deskundige leiding. Br. K 801, bureau van dit blad. om vrijen tijd gezellig door te Eenige. 22-jarige Joodsche jon- brengen. Voorkeur omtr. Lin2570 naeusstraat. gelui zoeken besch. CORRESPONDENTIE met meisjes van ROTTERDAM denzelfden leeftijd. Aanb. met STENCIL DRUKWERK foto onder K 795, bur.„v. d. bl. ELECTRISCHE SCHEERAPPARATEN ___M. B. SLAGTER ESSENBURGSINGEL 82, TEL. 30953 event. ook tot 6x9, gevr. tegen goeden prijs. Liefst Leica of R'dam. Gevr. lib. Isr. jongelui, Contax. Br. no. 91425, Bolrek, 16-18 j., om gezellig bijeen te 2474 komen. Br. BMS 36, Adv. Bur. Koningsplein 1, Adam. Slagter, Essenburgsingel 82. DEN HAAG. Jongedame, lib. Israël., zoekt 2 R'damsche jongens, 17-18 j., CONVERSATIE m. beschaafd, z. ieder vriendschap of corresp. sportief Heer, 28—38 jaar. Br. m. 'jonged. "Br. BMS 48, Adv. Bur. Slagter, Essenb.singel 82. K 807, bureau van dit blad.

vlotte jongelui

_____

Goede kleinbeeld-camera

Vleugel of pjano gevraagd

Trijbetz, Rijnstr. 193, tel. 27787

Café-standaard-repertoire

Br. m. prijsopg.'K 780 b.v.d.b.

■

boven 36 j. Br. K

b.v.d.bl.

aïtes

inbegrepen.

Achtste en negende Abonnementsconcert uitgesteld tot nadere aankondiging II

THEATER VAN DE LACH

-

-

1

Plantage Middenlaan 4 Telefoon 51127 Amsterdam-C.

Het Groot Joodsch Amusement» Orkest onder leiding van

I1 I

I

Barnard Drukker

,

—

OPERA-ENSEMBLE

Te koop gevr. geh. of ged.

contact met arts 789,

’

0.75,

Speelt wederom op

ZiOllCld 9

22 Februari 11.15

W

©H

ü.?-»*. 1

.

Een Seal en een Biberett mantel heel goedk. af te geven. Br. 471, Onderwijzer, Lekstr. 150.

Dame met buitenl. relatie zoekt

1

GELE SAUSPOEDER (^kJrS. TK-_ÏAiu.ï)

NEEM "TECHNIEK BIJLESSEN ing. Ab. Homeman - Fr. Klafter STUDEER

2654

In het programma 0.a.: Prélude „Le Déluge" van Saint-Saëns en „Hebreeuwsche Rhapsodie" van Lewandowski; „Fingalshöle" van Mendelssohn e.a. Kaarten verkrijgbaar bij de Administratie van het Nieuw Joods Kamer-orkest, Amstel 188 (Telefoon 39906) en 's middags aan de zaal.

formaat in goeden liefst Leeraar toestand TE KOOP GEVR. VIOOL- EN SAMENSPEL Brieven K 843, bur. v. d. blad. Jonge man, 25 jaar, VRIENDIN J. M. Coenenstr. 23 Besch. ontw. dame, 37 j., fin. ZOEKT zelfstandig, zoekt conversatie die bereid is naar Amerika te TELEFOON 28007 j ; beshst met beslist besch. alleenstaand emigreeren. Foto wordt teruggegeven. Br. 480, Boekh. Cello, piano, solfège, ensemble- heer tot 50 .j. Br. J 451, Adv. Onderwijzer, Lekstr. 150. 2009 2553 les. A. Hom, B. Rulofstr. 15 s, Bur. Rijnstraat 12. Adam (Z.) Dipl. Conserv. 2 r,44 I f T TDT Hï^r>\Y' Adv: in Emigr. und sonst. fin.

Stenogr. Bureau

N.J.KjO.

De jonge fagot-virtuoos

koop: 5 Joodsche gramoLEUKE JONGELUI GEZ. circa 18 jaar, óm den Zondag- foonplaten of ruilen voor 10 middag gezellig mee door te populaire. Br. K 864, b.v=d.bl. brengen. Br. K 826 b.v.d.b.

2351

ELlE MEYER Concertmeester

Te

J POPPELSDORF SEFERkleinTHQRAH

- 2.30 UUR

2618

zoekt goede dames- en heerenstemmen, om daarmede OPERAUITVOERINGEN te geven.

ZANGPAEDAGOOG MASSALSKY NIERSSTRAAT 33 - AMSTERDAM-Z. - TELEFOON 27853

Prijzen der plaatsen f0.70-f2.20 (vestiare intregrepen). Verkoop en plaatsbespreken dagelijks van 10-4 uur. Door de autoriteiten

goedgekeurd,

se

TOEGANG ALLEEN VOOR JOODSCH PUBLIEK

■ ■

HET JOODSCHE WEEKBLAD I

■iIIIIiIIIIIIIÏMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIW

|

1{

JCCCSCKE SCH CU WEU \& €

| HET ü

-

PLANTAGE MIDDENLAAN 24

TELEFOON 51594

Directie: HENRIËTTE DAVIDS en Dr. W. J. LEVIE. Artistieke leiding afd. Tooneel: Artistieke leiding afd. Kleinkunst:

M

HENRIËTTE

Ü

I

j§

presenteert de groote muzikale

NELSON-SHO W

Teksten: HERBERT NELSON en RIDO

Muziek: RUDOLF NELSON

-

W_^J

"«T

I

HENRIËTTE DAVIDS

■

1

SYLVAIN POONS

1

-

=

|g

I

-

.

EDDY WALIS

„ESMERALDA"

ZONDAG 15 FEBRUARI 1942 DES VOORMIDDAGS PRECIES 10.30 UUR

Soliste: MARJO TAL MENDELSSOHN: Ouverture „Meerestille und glücklicne Fahrt". MENDELSSOHN: Pianoconcert in g kl. t. LEO WEINER: Serenade op. 3 GOLDMARK: Concert-Ouverture „lm Friihling" Plaatsen van ’l.— tot ’0.50, alle rechten inbegrepen, dagelijks van 10 tot 3 uur verkrijgbaar aan de kas van den Joodschen Schouwburg, Telefoon 51594.

j

-

|

H |

I

TELEFOON 51594

Dirigent: ALBERT VAN RAALTE

§

HERBERT SCHERZER SILVIA GROHS KURT LILIEN OTTO WALLBURG MICHEL GOBETS 2 JACKSTONES . IJfJX EÜCi CAU ODITCCT Arrangementen: Martin Roman en Benedict Silbërman met nC I IMCLjVyn"V^lll\CJ> I ■

— Het Joodsche Symphonie-Orkest

PLANT. MEDDENLAAN 24

j

2569

|§

———^____

JOODSCHE SCHOUWBURG

s

ELIAS VAN PRAAG

DAVIDS

—————————

[—— *—

1

JOODSCHE KLEINKUNST-ENSEMBLE

15

|

=

ZONDAG 15 FEBRUARI 1942, des namiddags 2.30 uur

Deze week slechts Zaterdag 14 Februari 's middags | | 2.30 uur en verder tot nadere regeling slechts | Zaterdag en Zondag 2.30 uur matinee |

TWEEDE ABONNEMENTSCONCERT

Arrangementen: Isja Rosican

|

M =

Prflzen der plaatsen: f2.—,

’1.50, ’1.—, ’O.BO en ’0.50. Verkoop en bespreken der plaatsen: Cassa Joodsche Schouwburg, Telefoon 51594, dagelijks vanaf 10 uur. Toegang uitsluitend voor Joodsch publiek Fietsenstalling aan het gebouw.

H

MENDELSSOHN:

Ouverture „Meeresstille und glückliche Fahrt" Liederen

g

MAHLER: MAHLER:

g

„Urlicht" en Allegretto uit de Tweede Symphonie Symphonie

DUKAS:

Plaatsen van ’2.50 tot ’0.75, alle reenten Inbegrepen, dagelijks van 10 tot 3 uur verkrijgbaar aan de kas van den Joodschen Schouwburg, Telefoon 51594.

THEATER VAN DE LACH >.

(Februari-serie)

Soliste: JUDITH TOFF

§

—

■llinilinillllllllllllllM

256/

PLANTAGE MIDDENLAAN 4

TELEFOON 52117

TRAMLIJNEN 7-8-9

é

ZONDAG 22 FEBRUARI 1942 DES VOORMIDDAGS PRECIES 10.30 UUR

ZATERDAG 14 FEBRUARI, 2.30 uur

T OPERETTE»f PREMIÈRE»

WILLY ROSEN presenteert een

DERDE ABONNEMENTSCONCERT (i.p.v. Donderdag 19 Februari)

V

"

Solist: BENEDICT SILBËRMAN PLEYEL: GERSHWIN: GOLD MARK:

„De Kuiscke Suzanna

Plaatsen van ’2.50 tot ’0.75, alle rechten inbegrepen, vanaf Donderdag 19 Februari dagelijks verkrijgbaar van 10—3 uur aan de kas van den Joodschen Schouwburg, Telefoon 51594.

Operette in 3 bedrijven van JEAN GILBERT

Toegang uitsluitend voor Joodsch publiek

TEKST en MUZIEK SSSLrSS WILLY ROSEN

■

NIEUWE MUZIEK-SCHLAGERS !

met Franz Engel, Lisl Frank, Fritz Steiner, Max Ehrlich, Otto Aurich Otto Dürer, Marion Bleens, Otto Hoppe, Mary Sim

[ FRIEPAv HESSEN en JEAgJ PU BELA]

I

Muzikale leiding " WILLY ROSEN en ERICH ZIEGLER Orkest: FRIEDL SCHICK, PAUL WEINAPEL, HANS FEITH, CHEVAL, MAK SWAAB, GEORGE SCHEIDL Regie: OTTO AURICH Decors: MAK VAN DAM 2528

[ Voorioopig

iederen dag Matinee 2.30 uur

Symphonia Rhapsody in Blue Balletmuziek uit Königin von Saba

} ;

|

\

f

§

Advertentien

en

Abonnementen

voor Het Joodsche Weekblad worden

\ t

's AVONDS NA 7 UÜR i (behalve Vrijdagavond)

;

telefonisch aangenomen onder

"

| 1 | 25706-27857 jj

Toegang alléén voor Joodsch publiek. Door de autoriteiten goedgekeurd

I

" Zaterdagavond na uitgang van

den Sjabbat

HET JOODSCHE WEEKÈLAD

16

BgSihfeaajpï^

oßffliE^ Ma llljfswlill

DAGO Besteldienst N. Kerkstraat 9 - Telef. 53587 eil'9 Voordeelig Altijd beschikbaar en voordeelig

BESTELDIENST

rug

2385

TELEFOON 28768

Aanbevelend D. Goldfeder.

1 Aanbev. J. VAN DER KAR

LUSTIG MAATCORSET-SALON 25332 WATTEAUSTRAAT 20 - AMSTERDAM Uw tevens reparatie-inrichting. Vakschool TEL.

geeft les, eveneens opleiding tot Corsetière. Vraagt conditiën

Ruysdaelstraat 5. Tel. 2953

SS FOTO-ALBUMS ïïnï G. VAN „AVA", 64, 2373

FOTO

LINNAEUSSTRAAT

TEL. 55044

S

w

MET MUZIKALE ILLUSTRATIE

ISpcekende

—

TELEF. 93794

| DAL TEL. 85668 veel geld voor: H.

TU*n

i

In Uw Huiskamer H. WgNDIVIULLER

g 2>

VEEL GELD 2377 Kinderportretten voor alle soorten meubelen, Gelegenheidstoto's geheele inboedels, piano's, haarDen Texstraat 43, Telef. 32828 den, brandkasten, enz. betaalt H SWAAB, 2e Oosterparkstraat 203a—205,

Telef. 53836

BRILLEN an 2337

J. POLAK

OPTICIEN

r J. MOSSEL-, Belastingconsulent

AMSTELLAAN 35,

Ar-isterdam-Z., Telef. 90313

Behandeling van alle Belastingzaken

"Sarphatistraat 50, Telef. 50549

PASSEN

PERFECT

Zaterdags en Zondags gesloten

Voor Uw Bloemen, Planten en Bruidswerk is het beste adres

Pastpoortpagina zwart op wit

BLOEMENMAGAZIJN 2iTi

10 Pasfoto's

...

bl

hoek Jasonstraat, bij het Stadion

2389

Telet. 49180.

SONOYSTRAAT 17a

ROTTERDAM (BLIJDORP)

Telefonisch te bereiken onder no. 47054

W 3 "j

m

O

°

(ft

O

_£

Haarlem.

I

Inzender ontving gratis een groote doos HAVECO JUS, inhoud 30 pakjes. Meerdere geestige Limericks kunnen worden ingezonden aan M. L. DE LANGE's Boter- en Kaashandel te Amsterdam, terwijl van de honderden inzendingen meerdere nog zullen mededingen. Op de envelop of briefkaart vermelden: Limerick. Elke inzender van een gepubliceerde Limerick krijgt EEN DOOS HAVECO JUS OF SOEP TOEGEZONDEN. */i45

è«in

K. SAMUEL

SOEP

>

IQL

** van en

<

FOTO-HElOpE

OVERHEMDEN ONDERGOED

MARCEL FRENKEL *b°

Heeren-modes Beethovenstr. 7 b a 9 Telefoon 94243

WESERMANNonBUSNACH

—

-

PASFOTO'S, FOTOCOPIEËN.

Hectorstraat 18

-

(■■■■■■iHHWIMHHIMfMaHWMMM

,

DOCUMEHT-fDTDS

pj

ft

i» w

12 Pasfoto's f 1.50

#

S

ÏJJ

Z. IVI. SINGER

Kunstfotograaf FAHRENHEITSTRAAT 643 TEL. 33.77.37 DEN HAAG

-

f DAMES!

HLaat van Uw ouden hoed een " v- /*.4 .«3 nieuwe maken door prima

lfGeuistraai 5 fZJ, Tel 94696 Kinkerstraat 58 I |f| TELEFOON 85340 Kte»- £jÊÉÊ

12 Pasfoto's f

Huizen in administratie gevraagd

HAVECO JUS

Het atelier voor Ged Horlogemaker an Goudsmid 3 artistieke 3 fotografie

VAKKUNDIGE REPARATIES

2543

I

Ingezonden door J. S.,

A. EMDEN FOTO CARO

AMAZONENSTR. 74,Te1. 29195 LEIDSCHESTRAAT 21

BEHANDELING AAN HUIS f 0.60

Telefoon 94758

Een vrouwtje-lief had eens vergeten, Dat 's middags een kennis kwam eten; Maar „Haveco" was daar, Ze maakte JUS en SOEP klaar: En de vriend heeft „Vooroorlogs" gegeten!

StoffeerderJj) Meubelmaker^ Verhuizingen 2369 Suyschstr. 49 Scheldestr. 70 Amsterdam, Telef. 95226 Eigen Stoffeerder^ en Meubelmakerij ook bjj het verhuizen ’0.35 en voor reparatie. Tevens ’1.50 transport en opslagruimte Ook Verduisterings-gordynen

FOTOCOPIEËN

Doet U thane meer ruw werk dan vroeger? Laat dan Uw nagels geregeld door mt] verzorgen

LEVISON - AGAMEMHONSTR. 10 hs.

voor het koopen en verkoopen belastingen. Belastingconsulent Q van allerlei nette gebruikte Meubelen, Haarden en Rachels, VALKENBURG (L.) ft enz. enz. 2368 Walramplein 4 2626 ■w Alléén Gebouw „Diligentia" "i WATERLOOPLEIN 109 Telefoon 2118 6/d Amstel Teleïoon 4r4-7-8-ö Adviezen in Belastingzaken en kwesties betreffende de ver- HAVECO JUS ■ HAVECO 2361 OVERHEMDEN ordeningen op het Joodsch maken en repareeren geldelyk vermogen en REPARATIE-ATELIER JONAS, Slaakstr. 10, Tel. 29416 onroerend bezit. mech en electr uurwerken

PASFOTO'S - FOTOCOPIEËN WSm Loopuit WALG'S SNELFOTOGRAFIE 2371 FOTOGRAAF en FOTOHANDEL Coolsingel B 1 - Rotterdam. Foto's van documenten en administraties

MANICURE

Küllutn lN 2391 OVEnliCnlDEn reparatie Voor

LIMERICK

B

-

2395

ONTHOUD GOED!

Gedipi. Opticien Horlogemaker Amsteldijk 48, Tel. 29619

g Q

's-Rijks-

j

HAVECO JUS > HAVECO SOEP > HAVECO JUS

1 Ig

JAAP BIJL J. C. KOPERBERC is en blijit OW ADRES Oud-Inspecteur van

NAAISTERS

I


telef. 5583 2

LIERENSII

Maat- en Verstelwerk van: OVERHEMDEN, D.- en H;'PYAMA'S, D.-HemdWousen OPL. v. COUPEURS<ES) en

M. VAN PRAAG 'j|

IN UW HUISKAMER

TRANSFORMATIES

lUACOB

Horlogereparatiën

VAN DE MOOISTE SMALFILMS

2*59

SILBERBERG, gedipi. Meubelen, Naaimachines, enz. coupeuse, Volkerakstraat 53 2.

Bij geen gehoor 54776, 51843 en 53796

2394

l34B °r^ir Amsterdam-C.

koopt goed onderhouden KANTOORMEUBELEN geheele en gedeeltelijke Inboedels, Piano's, etc. WATERLOOPLEIN 93-97, Telefoon 47617. Ook Zondags,

OVERTOOM 503 geeft

v

e(oo

REPARATIES

Kleermakerij HÉBIG

Onze

N;f

T

BONTMANTELS ~" 9'b£euze

Winterjas keeren v.a. 1 10.Costuum.keeren v.a. 114.Coatuum persen f 0.50 Pantalon persen f 0.25 Coupons worden ter bewerking aangenomen.

MEERHUIZENSTRAAT 5

Corsetière,

CITY BONT BARCHASCH & CO.

■

modiste, gewerkt hebbende in

Parijs.

I-KEF!! i

St>aar punten

Veranderingen vanaf ’2.50. Ook aan huis te ontb. Adres: Floris Grijpstraat 7, Den, Haag, Tel. 775853.

251!*

Onzichtbaar ophalen van Ladders

OVERHEMDEN

door de

Vakkundige reparatie afdeeling

(23

KOUSENHULP

msSté

„ ROOMPOTSTRAAT S TEL. 95406

-

13

- A'DAM-Z.

TEL. 95406

UW PIANO DEFECT? ONTSTEMD?

— KLEERKOOPERS PIANOHANDEL — BELT U ONS

2457

Tel. 92571. ANNO 1907

ONDERZOEK KOSTELOOS

AMSTELDIJK 139, AMSTEKDAM, TEL. 33544