HET ECONOMISCH BELANG VAN DE HAVENZONE VAN OOSTENDE
BOEKJAAR 1999
Onderzoek uitgevoerd door de Nationale Bank van België, Zetel Brugge-Oostende op verzoek van het Havenbestuur van Oostende Februari 2001
VOORWOORD
De Nationale Bank van België publiceert sedert meerdere jaren rapporten over het economisch belang van de verschillende Vlaamse havens (Antwerpen, Brugge-Zeebrugge, Gent en Oostende). Daarin wordt de directe bijdrage van de diverse havenzones tot de Belgische economie bepaald en dit op het vlak van tewerkstelling, toegevoegde waarde, investeringen en bijdrage aan de Schatkist. Voornoemde economische grootheden worden berekend op basis van de bij de Balanscentrale neergelegde jaarrekeningen van de in de havenzone gevestigde bedrijven. De gegevens van de overheidssector worden bekomen door rechtstreekse bevraging. Deze rapporten worden op vraag van de havenbesturen jaarlijks geactualiseerd. Onderliggend rapport over de haven van Oostende bevat de geactualiseerde cijfers voor het boekjaar 1999. Zij worden telkens geplaatst ten opzichte van de cijfers van de 4 vorige boekjaren en van het boekjaar 1991, jaar waarvoor voor het eerst het onderzoek werd verricht. Voor 2000 zijn de gegevens uit de jaarrekeningen thans nog niet volledig beschikbaar. De Bank dankt alle bedrijven en overheidsinstanties die door het verstrekken van onmisbare informatie hun medewerking aan deze studie verleend hebben.
Nationale Bank van België Zetel Brugge-Oostende
Havenbestuur van Oostende
INHOUDSTAFEL
VOORWOORD .................................................................................................................................................................1 1. DOEL VAN HET ONDERZOEK ............................................................................................................................1 2. OMSCHRIJVING VAN DE HAVENZONE VAN OOSTENDE....................................................................2 2.1 GEOGRAFISCHE AFBAKENING VAN HET HAVENGEBIED ...................................................................................... 2 2.2 ACTIVITEITSDOMEINEN ........................................................................................................................................... 4 2.2.1 havengebonden diensten................................................................................................................................5 2.2.2 industriële bedrijven.......................................................................................................................................6 2.2.3 openbare sector...............................................................................................................................................6 3. METHODOLOGIE......................................................................................................................................................7 3.1 ALGEMEEN ................................................................................................................................................................ 7 3.2 TEWERKSTELLING .................................................................................................................................................... 7 3.3 TOEGEVOEGDE WAARDE ......................................................................................................................................... 8 3.4 INVESTERINGEN........................................................................................................................................................ 9 3.5 BIJDRAGE AAN DE SCHATKIST ................................................................................................................................ 9 3.6 BEPERKINGEN VAN DE GEBRUIKTE METHODOLOGIE......................................................................................... 11 4. OVERZICHT VAN DE RESULTATEN..............................................................................................................13 4.1 MARITIEM GOEDERENVERKEER............................................................................................................................ 13 4.2 AANTAL ONDERNEMINGEN ................................................................................................................................... 15 4.3 TEWERKSTELLING .................................................................................................................................................. 15 4.4 TOEGEVOEGDE WAARDE ....................................................................................................................................... 17 4.5 INVESTERINGEN...................................................................................................................................................... 18 4.6 BIJDRAGE AAN DE SCHATKIST .............................................................................................................................. 19 5. SAMENVATTING.....................................................................................................................................................20 6. SYNTHESE VLAAMSE HAVENSTUDIES 1999 ............................................................................................23 BIJLAGEN I.
TABELLEN
II.
GRAFIEKEN
1. DOEL VAN HET ONDERZOEK
In deze studie wordt op empirische wijze het economisch belang van de havenzone van Oostende bepaald. Hierbij stellen zich 2 belangrijke vragen: • Hoe wordt de Haven van Oostende gedefinieerd ? • Op welke manier kan het economisch belang geraamd worden ? Vermits uit de macro-economische statistieken onmogelijk een ‘Haven van Oostende’ kan afgesplitst worden, is in deze studie gekozen voor een casuïstische benadering,
m.a.w.
de
optelling
van
individuele
gegevens
van
de
ondernemingen die beschikken over een exploitatiezetel in de havenzone. Het economisch belang van de haven wordt geraamd aan de hand van 4 belangrijke parameters, namelijk de tewerkstelling, de toegevoegde waarde, de investeringen en de bijdrage aan de Schatkist van alle bij het havengebeuren betrokken ondernemingen en in de havenzone werkzame overheidsinstellingen. De voorbije jaren werd in gezamenlijk overleg tussen de Vlaamse Havencommissie (opgericht in de schoot van de Sociaal-Economische Raad van Vlaanderen), de vertegenwoordigers van de respectieve havenbesturen (Antwerpen, Gent, Oostende en Zeebrugge) en de Nationale Bank van België de geografische afbakening en methodologie van de diverse havenstudies verder verfijnd en geharmoniseerd. De bekomen resultaten voor de verschillende havens zijn dan ook vergelijkbaar.
De binnen de Nationale Bank van België gemaakte
havenstudies vormen voor de Vlaamse Havencommissie het uitgangspunt om tot een globalisatie te komen van de bestudeerde parameters. De omschrijving van de havenzone vindt u in Hoofdstuk 2. Hoofdstuk 3 gaat dieper in op de in de studie gebruikte methodologie. De gedetailleerde resultaten van de studie vindt u in Hoofdstuk 4. Hoofdstuk 5 tenslotte vat het onderzoek samen.
1
2. OMSCHRIJVING VAN DE HAVENZONE VAN OOSTENDE In dit hoofdstuk wordt vooreerst de havenzone van Oostende geografisch afgebakend. Vervolgens worden de diverse in deze studie opgenomen sectoren gedefinieerd. Deze sectorindeling komt, behoudens enkele voor Oostende specifieke sectoren, grosso modo overeen met deze gebruikt in de studies van de Nationale Bank van België over de havens van Antwerpen, Brugge-Zeebrugge en Gent.
2.1
GEOGRAFISCHE AFBAKENING VAN HET HAVENGEBIED
Als havenzone van Oostende wordt in deze studie de definitie gehanteerd zoals vermeld in het Koninklijk Besluit van 2 februari 1993 over de Overdracht van de verschillende havengebieden van de Staat aan het Vlaams Gewest. De havenzone van Oostende werd in dit KB omschreven als de zone begrensd door: • ten noorden: de Noordzee; • ten oosten: de grens tussen Oostende en Bredene (van de zeedijk tot de Noord-Ede); vervolgens de Noord-Ede tussen de Spuikom en de Blauwe Sluis; en tot slot de Rijksweg N320 (Plassendaalsesteenweg)tussen de Blauwe Sluis en de Plassendalebrug; • ten zuiden: het kanaal Plassendale-Nieuwpoort, tot aan de spoorlijn; • ten westen: de spoorlijn Oostende-Brugge tussen het kanaal PlassendaleNieuwpoort en het Zwaaidok; vervolgens de Konterdamstraat (langs de spoorlijn) tot de snijding met de N34 (Koninklijke Baan); de N34 tot de snijding met de N334; en tot slot de N334 tot aan de snijding met de zeedijk (d.w.z. de Vindictivelaan en de Visserskaai, zodat zowel de Mercator jachthaven als het Montgomerydok in de zone begrepen zijn). Deze zone wordt verder aanschouwelijk voorgesteld op de bijgevoegde kaart. Er dient op gewezen dat hierin het zuidelijk deel van de industriezone (d.i. gelegen ten zuiden van de spoorlijn Oostende - Brugge en langs de E40-autosnelweg) niet inbegrepen is.
2
2.2
ACTIVITEITSDOMEINEN
De economische activiteit binnen de havenzone wordt als volgt ingedeeld: I. Private sector
A. Havengebonden Diensten B. Industriële Bedrijven
II. Openbare sector
Havenondersteunende instanties
Voor de private sector wordt het economisch belang van de havenzone bepaald aan de hand van de jaarrekeningen van de bedrijven die in de haven werkzaam zijn, die m.a.w. een exploitatiezetel in de havenzone uitbaten. Voor de industrie zijn dit alle ondernemingen gelegen binnen de havenzone. Bij de dienstverlenende bedrijven beperkt men zich tot de havengebonden diensten ; niet zuiver havengebonden diensten zoals bijvoorbeeld het bankwezen vallen buiten het bestek van de studie. Er dient vermeld dat uitzonderlijk toch enkele dienstverlenende bedrijven met exploitatiezetel juist buiten de havenzone worden opgenomen in de studie wegens de specifieke havengebonden aard van hun activiteit. De opgenomen bedrijven zijn in principe enkel vennootschappen onderworpen aan de publicatieverplichting van hun jaarrekening. De activiteit uitgeoefend door zelfstandigen en eenmanszaken wordt niet gemeten. De eindcijfers zijn dan ook een (zij het beperkte) onderschatting van de werkelijke cijfers. Een eenvoudige optelling van de gegevens van de jaarrekeningen van de ondernemingen
met
maatschappelijke
zetel
in
de
havenzone
zou
tot
onnauwkeurige schattingen leiden. Enerzijds zouden de ondernemingen met maatschappelijke zetel buiten de havenzone
maar
die
wel
een
exploitatie
hebben
in
de
haven
niet
vertegenwoordigd zijn. Anderzijds zouden bedrijven met maatschappelijke zetel in de havenzone maar die ook exploitaties hebben buiten de haven een te groot gewicht worden toegekend. Daarom werden de bedrijven ondervraagd om het precieze aandeel van de activiteiten binnen de havenzone van Oostende uit de jaarrekening te kunnen afleiden.
4
De gegevens van de openbare sector werden rechtstreeks bij elke betrokken instantie opgevraagd. Elk van de vermelde sectoren wordt verder onderverdeeld in subsectoren. De ondernemingen worden in deze subsectoren ondergebracht op basis van hun hoofdactiviteit. 2.2.1 HAVENGEBONDEN DIENSTEN In deze groep worden de dienstverlenende bedrijven uit de havenzone opgenomen die een typische havenactiviteit ontplooien. Dit zijn namelijk overslag-, opslag- en transportondernemingen, alsook ondernemingen die activiteiten uitoefenen die daar rechtstreeks mee verband houden. De detailindeling van deze groep is nagenoeg identiek aan deze gebruikt in de andere havenstudies : − Goederenbehandelaars (opslag- en bewaringsbedrijven) − Losse Havenarbeiders − Rederijen − In- en Uitvoerbedrijven − Wegvervoer − Andere Diensten Het totaal aantal ondernemingen in deze groep omvat 50 bedrijven. Nagenoeg al deze bedrijven zijn ook effectief binnen de havenzone gevestigd. De activiteit van de RMT op de kanaallijn werd in vroegere studies opgenomen in de sector van de rederijen. Op 1 maart 1997 werd deze activiteit overgenomen door Holyman Sally. Sinds 1 maart 1998 startte de rederij Hoverspeed met een nieuwe passagiersdienst tussen Oostende en Dover, ter vervanging van de lijn Oostende-Ramsgate van de firma Holyman Sally. Deze activiteiten werden volledig opgenomen in de subsector rederijen. Het aantal losse havenarbeiders (zoals medegedeeld door de CEWO - Centrale der Werkgevers) wordt hier als aparte sector vermeld.
5
2.2.2 INDUSTRIËLE BEDRIJVEN Zoals hierboven reeds vermeld, worden alle industriële bedrijven met een exploitatiezetel binnen het hierboven gedefinieerde havengebied in de studie opgenomen. Een aantal belangrijke industriële bedrijven die in de industriezone tussen de E40 en de spoorlijn liggen worden daardoor niet opgenomen. De bedrijven van deze groep worden volgens hun hoofdactiviteit in een zestal subsectoren ingedeeld : − − − − − −
Chemie Scheepsbouw Visvangst Voeding - Visverwerking Voeding - Andere Andere Industrie
Deze groep omvat 86 bedrijven; ongeveer de helft ervan is gesitueerd in de sector van de Visserij (zowel de eigenlijke vangst als de verwerking voor verdere consumptie). 2.2.3 OPENBARE SECTOR De volgende overheidsdiensten die bij het havengebeuren betrokken zijn worden in deze studie opgenomen : • Ministerie van Financiën : Administratie van Douane en Accijnzen • Ministerie van Landbouw : Departement Zeevisserij • Marine • Ministerie van Verkeer en Infrastructuur : - Scheepvaartpolitie - Scheepvaartcontrole - Scheepsmeetdienst • Ministerie van de Vlaamse gemeenschap: - Zeewezen Kust (Loodswezen, Vloot, Scheepvaartbegeleiding) - Waterwegen Kust • NMBS (goederenverkeer) • Rijkswacht (Lucht- en Zeehavenbrigade) • Stadspersoneel (bediening van sluizen, kranen e.a.).
6
• Het Autonoom Gemeentebedrijf Haven Oostende (AGHO) startte op 01.03.1997. Zij is de beheersstructuur die instaat voor het commercieel beheer van de handelshaven, gevormd door de voorhaven, de handelsdokken, de achterhaven en de aanhorigheden.
3. METHODOLOGIE 3.1
ALGEMEEN
Het economisch belang van de havenzone wordt geraamd aan de hand van vier
economische
aggregaten:
tewerkstelling,
toegevoegde
waarde,
investeringen en bijdrage aan de Schatkist. Enkel de directe of rechtstreekse effecten van de havenactiviteit worden gemeten.
De indirect gecreëerde
toegevoegde waarde en tewerkstelling, bij toeleveringsbedrijven buiten de havenzone, maken het globale belang van de havenzone veel ruimer dan wat in deze studie berekend wordt, maar komen hier, zoals in de andere havenstudies van de Nationale Bank van België, niet aan bod.
3.2
TEWERKSTELLING
Private Sector. Tot en met het boekjaar 1995 werden de tewerkstellingscijfers van de particuliere sector bekomen door optelling van het gemiddeld personeelsbestand vermeld in de jaarrekeningen onder rubriek 9090. Met ingang van het boekjaar 1996 is deze rubriek afgeschaft en vervangen door de rubriek “Werknemers ingeschreven in het personeelsregister”. Daarin is het personeelsbestand opgenomen volgens 2 invalshoeken : • totaal aantal op de afsluitdatum (rubriek 9086); • gemiddeld personeelsbestand berekend in voltijdse equivalenten (rubriek 9087). Hoewel zowel de oude rubriek 9090 als de nieuwe 9087 betrekking hebben op gemiddelden, is de berekeningswijze evenwel niet dezelfde en ligt het cijfer, bekomen op basis van rubriek 9090, tussen dat volgens rubrieken 9086 en 9087 in. Rubriek 9087 wordt als meest aansluitend beschouwd bij de vroegere tewerkstellingsopgave en wordt dan ook in de tabellen gebruikt.
7
De vergelijking tussen 1995 en volgende jaren wordt echter nog door andere factoren bemoeilijkt. Zo komen de bestuurders, zaakvoerders en werkende vennoten zonder arbeidsovereenkomst niet langer voor in de rubriek “werknemers ingeschreven in het personeelsregister”. In kleine ondernemingen kan dit wegvallen niet verwaarloosbare procentuele dalingen in de tewerkstellingscijfers met zich meebrengen. De corresponderende salarissen en pensioenen zijn eveneens verdwenen uit de personeelskosten en derhalve uit de toegevoegde waarde; zij zijn nu geboekt als intermediaire aankopen onder de rubriek “diensten en diverse goederen”. In
ieder
geval
zorgen
de
methodologische
wijzigingen
m.b.t.
het
personeelsbestand in de jaarrekeningen ervoor dat 1996 een breukjaar is en dat wijzigingen in de tewerkstelling tussen 1995 en 1996 met omzichtigheid moeten geïnterpreteerd worden.
Het aantal losse havenarbeiders wordt medegedeeld door de Centrale der Werkgevers (CEWO). Openbare sector. De tewerkstellingscijfers werden medegedeeld door de diverse betrokken instanties.
3.3
TOEGEVOEGDE WAARDE
Private Sector. De toegevoegde waarde wordt berekend door optelling van de volgende rubrieken uit de jaarrekening: personeelskosten (bezoldigingen, sociale lasten en pensioenen) + afschrijvingen op vaste activa + andere kosten (waardeverminderingen, voorzieningen en andere bedrijfskosten met aftrek van geactiveerde herstructureringskosten) + bedrijfsresultaat (+ winst of - verlies) - exploitatiesubsidies
8
Openbare Sector. Het aantal personeelsleden en de personeelskosten werden door de diverse overheidsinstanties medegedeeld. Hierop werd tot en met 1994 de verhouding huur en afschrijvingen tegenover de totale bezoldigingen toegepast die voor de centrale overheden geldig is. Samengevat wordt de toegevoegde waarde bekomen door optelling van : +
personeelskosten van de overheid
+
betaalde huur van overheidsgebouwen
+
afschrijvingen van de overheid.
Vanaf 1995 werd op basis van de nationale rekeningen de verhouding toegevoegde waarde tegenover de beloning van werknemers uit de overheidssector toegepast op de personeelskosten. Gezien het Autonoom Gemeentebedrijf Haven Oostende een jaarrekening publiceert, wordt de toegevoegde waarde van het havenbestuur bepaald op basis van deze jaarrekening net zoals voor de particuliere sector .
3.4
INVESTERINGEN
Private Sector. De investeringscijfers worden bekomen door optelling van de gegevens uit de jaarrekeningen: het betreft enkel nieuwe investeringen in materiële vaste activa, met aftrek van activa verworven van derden. Openbare sector. De investeringen werden medegedeeld door de diverse betrokken diensten.
3.5
BIJDRAGE AAN DE SCHATKIST
De bijdrage aan de Schatkist (incl. lokale overheden) en de sociale zekerheid van de activiteiten gegenereerd in de havenzone van Oostende is slechts bij benadering vast te stellen.
9
Daarvoor wordt een beroep gedaan op drie verschillende berekeningswijzen. Een eerste ruwe raming past de verhouding van de totale fiscale en parafiscale heffingen t.o.v. het BBP toe op de toegevoegde waarde van de haven. Volgens een tweede, meer verfijnde methode wordt getracht een raming te maken van de samenstellende componenten van deze bijdrage : vennootschapsbelasting =de verhouding tussen de belasting op het resultaat en het bedrijfsresultaat voor alle jaarrekeningen van het land, toegepast op het totale bedrijfsresultaat van de haven. personenbelasting =directe belastingen en sociale bijdragen van alle in de haven tewerkgestelde personen, berekend aan de hand van de gemiddelde personeelskosten in de haven, de gewogen gemiddelde bijdragevoet voor de RSZ (werkgevers- en werknemersbijdrage) en de gangbare tarieven van de personenbelasting. Hierbij wordt ook rekening gehouden met de gemeentelijke opcentiemen en met de aanvullende crisisbelasting. roerende voorheffing =de verhouding tussen de ingehouden roerende voorheffing en het bedrijfsresultaat voor alle jaarrekeningen, toegepast op het totale bedrijfsresultaat van de haven. btw - registratie - douane - accijnzen =de verhouding tussen het nationale totaal van deze rubrieken en het BBP (excl. overheid), toegepast op de toegevoegde waarde van de haven (private sector).
In een derde benadering worden een aantal van de hogervermelde componenten rechtstreeks uit de jaarrekeningen berekend. vennootschapsbelasting =de sommatie van de rubriek 67/77 belastingen op het resultaat uit de resultatenrekening van de jaarrekening
10
belasting op de toegevoegde waarde (BTW) =het verschil tussen de door de ondernemingen te betalen BTW en de door de ondernemingen aftrekbare BTW, voor de ondernemingen met een volledig schema. De verhouding BTW/toegevoegde waarde voor de volledige schema’s wordt toegepast op de toegevoegde waarde van de verkorte schema’s. Sommatie van de cijfers voor de volledige en de verkorte schema’s geeft bij benadering de afgedragen BTW voor de haven. registratie - douanerechten - accijnzen =de sommatie van de rubriek 640/8 andere bedrijfskosten uit de resultatenrekening van de jaarrekening roerende voorheffing =de cijfers voor de ondernemingen met volledig schema worden uit de jaarrekeningen gehaald. De verhouding tussen de ingehouden roerende voorheffing en de uit te keren winst voor volledige schema’s, wordt toegepast op de uit te keren winst van de ondernemingen met verkorte schema’s. Optelling van de cijfers voor de volledige en verkorte schema’s geeft een benadering van de ingehouden roerende voorheffing voor de haven van Oostende.
3.6
BEPERKINGEN VAN DE GEBRUIKTE METHODOLOGIE
De gevolgde berekeningswijze vertoont een aantal restricties die hiervoor reeds werden vermeld, en die, alhoewel zij slechts een marginaal effect sorteren bij de interpretatie van de resultaten, niet uit het oog mogen verloren worden. Deze beperkingen zorgen voor een onderschatting van het economisch belang van de havenzone. Hieronder wordt er voor de volledigheid een exhaustief overzicht gegeven : • Het onderzoek omvat in principe enkel vennootschappen die hun jaarrekening publiceren. Zelfstandigen en vennootschappen die niet onderworpen zijn aan de verplichting tot openbaarmaking van de jaarrekening worden niet opgenomen.
11
• Er wordt geen rekening gehouden met een aantal niet-havengebonden dienstverlenende bedrijven die in de havenzone gevestigd zijn en deels ook voor de haven werken zoals bijvoorbeeld banken en verzekeringen. • Het aandeel van de overheid is onderschat doordat een aantal diensten van algemeen belang niet opgenomen werden. De algemene overheidstaken zoals onderwijs, rechtspraak en organisatie van de verkeersinfrastructuur worden niet of slechts gedeeltelijk verrekend. Nochtans zijn deze diensten essentieel voor de goede werking van de haven. • Een aantal ondernemingen oefent slechts een gedeelte van hun activiteit in de havenzone uit. Dit aandeel werd aan de betrokken vennootschappen gevraagd. Op basis van het ontvangen antwoord werd een verdeelsleutel op de jaarrekening toegepast. De schatting van deze verdeelsleutel is echter niet altijd even gemakkelijk en eenduidig te maken, zodat de uiteindelijke resultaten met dit gegeven in het achterhoofd moeten geïnterpreteerd worden. • De resultaten van het boekjaar 1999 zijn voorlopig. Enerzijds blijken enkele jaarrekeningen nog niet neergelegd, zodat daar de cijfers van 1998 hernomen worden. Anderzijds hebben enkele recent opgerichte vennootschappen nog geen jaarrekening voor 1999 neergelegd, maar zullen de cijfers van 1999 opgenomen worden in de jaarrekening over 2000, die dan meer dan 12 maanden zal omvatten. • Enkel de rechtstreekse effecten van de activiteiten die in het havengebied worden uitgeoefend worden in de studie behandeld. De indirecte toegevoegde waarde en tewerkstelling, via de aankopen bij andere bedrijven, geven de volledige invloed van de havenactiviteit weer. Om deze indirecte effecten te meten, zou men gebruik moeten maken van input-outputanalyse. Dit is evenwel niet weerhouden als opzet van het onderzoek.
12
4. OVERZICHT VAN DE RESULTATEN 4.1
MARITIEM GOEDERENVERKEER 1
(tabellen 25 en 26)
Na de grote omwentelingen in 1998 waarbij eerst Holyman Sally de handdoek in de ring gooide, gevolgd door Sally Freight, kende de haven van Oostende in 1999 een consolidatie van de trafieken bij de rederijen die nu de dienst uitmaken: Hoverspeed voor de passagiers- en autotrafiek, Transeuropa Shipping Lines voor de vracht. Niet dat het gemakkelijk gemaakt werd: de afschaffing van de dutyfree per eind juni liet duidelijk sporen na in de kanaaltrafiek, terwijl de oorlog in Kosovo de politiek van Transeuropa Shipping Lines, traditioneel actief op de Adriatische Zee grondig beïnvloedde. De totale passagiers- en autotrafiek liep met ongeveer 14 % terug tot 983 201 passagiers en 179 558 auto's. Deze terugval is vergelijkbaar met de trafiekcijfers in Calais en Dover en beter dan de terugval van diverse fastferrytrafieken in Calais (-6 %) en Boulogne (-25 %). De terugval is geheel te wijten aan de periode nà de afschaffing van de duty-free verkoop, in de eerste 6 maanden werd immers nog een kleine groei genoteerd. Ook dient het effect van het wegvallen van de Sally Direct passagierstrafiek te worden meegerekend. De ro-rovracht kende moeilijke tijden. Transeuropa zette met het enig beschikbare schip, de Eurovoyager, de vrachtdienst van Sally (3 schepen, 6 afvaarten) verder. Even kwam de vrachter Juniper hulp bieden doch die verhuisde alras naar de Adriatische Zee voor het vervoer van troepen en bevoorrading voor de oorlog in Kosovo. Ter gelegenheid van de Open Havendag stemde de rederij toe de Primrose naar Oostende te brengen, waar zij 2 weken later op de lijn OostendeRamsgate werd ingezet. Het gevolg van dit alles is dat de ro-rovracht eindigde op iets meer dan 60 000 eenheden, geheel in lijn met de aangeboden capaciteit. De 3 Sally schepen vervoerden in 1998 nog 102 000 eenheden. De netto tonnage van de vervoerde goederen in ro-ro bedraagt 1 460 086 ton tegenover 2 364 574 ton in 1998.
1
- Bijdrage van het Autonoom Gemeentebedrijf Haven Oostende - Jaarverslag 1999 AG Haven Oostende
13
Ondertussen heeft Transeuropa Schipping Lines echter zijn sporen verdiend en zijn zinnen definitief op Oostende gezet. Deze lijn op de korte route richt zich op de begeleide trafiek: de verhouding wijzigde van 60-40 begeleid/onbegeleid naar 70-30 over het jaar gezien, voor de laatste 2 maanden echter reeds naar 90-10. Een derde schip komt de lijn vervoegen begin januari 2000. Daarenboven start de rederij Ferryways op 7 februari 2000 met een nieuwe lijn naar Ipswich. De traditionele cargo (bulk en stukgoed) per zeeschip kende voor het tweede opeenvolgende jaar een stijging en wel met 7,6 % tot 1 468 483 ton. Deze stijging is te merken in alle goederencategorieën op 2 uitzonderingen na: chemicaliën en kunstmeststoffen, beide een reflectie van de verminderde activiteit op de chemische site. De uitvoer van kunstmeststof, goed voor 80 000 ton, valt in 2000 geheel weg. Nieuwe mogelijkheden dienen zich aan met het recent in dienst stellen van de Cockerillkaai. Grotere schepen kunnen er voor het eerst behandeld worden, waarvan recent de Atlantic Crusader, eerste diepzeecargo in onze haven, een voorbeeld is. De binnenvaart is voor de haven van Oostende een belangrijke vervoermodus. Met zo'n 172 000 ton aanvoer en 83 000 ton afvoer overschrijdt de binnenvaart de kaap van de 250 000 ton. Na de moeilijkheden in 1998 was 1999 slecht ingezet. Meer bepaald de ro-rocijfers zijn daar een weerspiegeling van. In alle opzichten is echter een kentering merkbaar zodat 1999 als een scharnierjaar de geschiedenis kan ingaan. Bij de traditionele lijnen verdedigt Hoverspeed zijn positie na de afschaffing van de duty-free, terwijl Transeuropa zijn capaciteit met meer dan een derde verhoogt. De nieuwe trafiekmogelijkheden lopen parallel met de renovatie van de infrastructuur. De vernieuwde Cockerillkaai, weze het nog niet geheel afgewerkt, mag zich reeds verheugen in regelmatige trafiek met grotere zeeschepen. Het Zeewezendok, waarrond de afbraak van de vroegere werkhuizen en het verharden van de terreinen nog moeten starten, is nu reeds de aantrekkingspool voor een nieuwe regelmatige ro-ro van één van 's werelds grootste rederijen. De Cruisekaai is reeds voor verscheidene cruiseschepen besproken.
14
In het hiernavolgend beknopt overzicht wordt het boekjaar 1999 telkens met 1998 vergeleken tenzij uitdrukkelijk anders vermeld. Op basis van de nieuwe gegevens zijn alle tabellen en grafieken waar nodig aangepast en verder verfijnd. In de tabellen worden, naast de gegevens voor 1999, de resultaten van de vorige 4 jaar vermeld, alsook van 1991, het beginjaar van het onderzoek.
4.2
AANTAL ONDERNEMINGEN
(tabellen 1 t.e.m. 2; grafiek 1)
Het aantal opgenomen jaarrekeningen (136) daalt licht over de periode 1991-99 (min 3,5 %). Ondanks de proportionele daling (63 % in 1999 t.o.v. 76 % in 1991) van het aantal industriële bedrijven (86) blijft het economisch belang van de industrie voor de havenzone Oostende vanzelfsprekend.
4.3
TEWERKSTELLING
(tabellen 3 t.e.m. 10; grafieken 2 t.e.m. 6)
Grosso modo geeft de havenzone van Oostende werk aan 2 400 personen in de particuliere sector en 900 personen in de openbare sector. De werkgelegenheid in de particuliere sector stabiliseert zich ongeveer (min 0,6 %) tegenover het daljaar 1998 (nationaal plus 1,1 %). Bij de beoordeling van de evolutie van de tewerkstellingscijfers over de periode 1991-99 moet rekening gehouden worden met de evolutie bij de RMT. Sinds 1998 is de staatsrederij in vereffening gesteld. Sedert de start van de studie in 1991 is de tewerkstelling voornamelijk omwille van de teloorgang van de staatsrederij gehalveerd van ongeveer 4 800 naar 2 400 eenheden. De werkgelegenheid in de openbare sector stijgt met 30 personen of 3,6 % tegenover vorig jaar (nationaal status quo). Tegenover het startjaar 1991 bedraagt
de
vermindering
28 %.
De
hoofdredenen
zijn
de
globale
personeelsreductie bij de marine en de desbetreffende transferten naar de basis te Zeebrugge. Binnen de particuliere sector stijgt de werkgelegenheid in de diensten met 115 personen en dit hoofdzakelijk dankzij een aangroei met 72 personen in het wegvervoer. De werkgelegenheid in de industrie daalt met 130 personen en dit is te wijten aan een personeelsreductie met 84 personen in de subsector "voedingandere" en 51 personen in de visvangst.
15
In onderstaande tabel wordt de evolutie van de tewerkstelling in de rederijen weergegeven. Evolutie tewerkstelling rederijen in Oostendse havenzone 1991
1992
1993
1994
1995
1996
1997
1998
1999
1 656
1 577
1 499
1 427
1 393
1 334
792
-
-
Wagons-Lits
438
451
457
424
403
307
5
-
-
Hoverspeed
-
-
-
-
-
-
320
320
330
2 094
2 028
1 956
1 851
1 796
1 641
1 117
320
330
R.M.T.
Totaal rederijen
Drie op vier personen werken in de particuliere sector waarvan twee in de industrie en één in de diensten. De drie grootste subsectoren zijn de andere industrie (22 %), gevolgd door de chemie (12 %) en de rederijen (10 %). De tien grootste bedrijven zorgen voor 60 % van de tewerkstelling in de particuliere sector. Eén op tien personen werkzaam in het arrondissement Oostende doet dit in de havenzone. De bijdrage van de havenzone in de totale tewerkstelling van het arrondissement Oostende is sterk gedaald van 17 % in 1991 naar 9,2 % in 1999. Terwijl de werkgelegenheid in het arrondissement Oostende verder toeneemt (plus 1,5 %), stabiliseert de tewerkstelling in de havenzone (plus 0,5 %). Op nationaal vlak is er een toename met 1 % vergeleken met 1998.
16
4.4
TOEGEVOEGDE WAARDE
(tabellen 11 t.e.m. 19; grafieken 7 t.e.m. 12)
De havenzone van Oostende is goed voor 150 miljoen euro toegevoegde waarde waarvan 115 miljoen gerealiseerd in de particuliere sector en 35 miljoen in de openbare sector. De toegevoegde waarde behaald in de gehele havenzone stabiliseert zich ongeveer tegenover vorig jaar (+ 0,7 % tegenover BBP + 3,3 %). In reële termen is er ten opzichte van het voorgaande jaar een lichte afname met 0,3 %, dit tegenover een groei van het BBP met 2,3 %. Terwijl de particuliere sector met 0,9 % daalt (in reële termen min 1,9 %), kent de openbare sector een toename met 6,1 % (in reële termen plus 5,1 %). Binnen de particuliere sector stijgen de diensten met 6 miljoen euro of 19 % tegenover vorig jaar. De oorzaak ligt bij het wegtransport (+ 4 miljoen euro of 33 % stijging). Daarentegen daalt de industrie met 7 miljoen euro of 8 %. De tweevoudige verklaring is te vinden bij de subsector "voeding-andere" (- 6 miljoen euro of 35 %) en de visvangst (- 5 miljoen euro of 38 %). Het grootste relatieve aandeel vindt men bij de chemie (17,3 %), gevolgd door de andere industrie (16,5 %) en het wegvervoer (10,8 %). De openbare sector is goed voor bijna 1/4 van de gerealiseerde toegevoegde waarde in de globale havenzone. Bij de analyse van de deelcomponenten van de toegevoegde waarde stelt men een verhoging vast van het aandeel van het bedrijfsresultaat (7,4 % in 1999 versus 4 % in 1998) ten koste van vooral de personeelskosten (68,2 % versus 69,9 %) en de afschrijvingen (19,8 % versus 21 %). Vergeleken met de nationale cijfers is het aandeel van de personeelskosten in de Oostendse havenzone hoger (68,2 % tegenover 59 % nationaal) en dit ten nadele van het bedrijfsresultaat (7,4 % tegenover 16,1 %). In de drie grootste subsectoren stelt men de volgende evolutie vast: −
in de chemie is er een afname van het negatieve bedrijfsresultaat (- 0,1 % versus - 10 %) tegenover een afname van de afschrijvingen (14,3 % versus 22,8 %) en een daling van de personeelskosten (79,4 % versus 81,1%).
−
bij de andere industrie stijgen de bedrijfsresultaten (7,5 % versus 1,8 %) en de afschrijvingen (19,4 % versus 18,2 %) tegenover gedaalde personeelskosten (70,7 % versus 77,3 %).
17
−
tenslotte bij het wegvervoer is er een toename van de personeelskosten (66,3 % versus 58,3 %) en dit ten koste van het bedrijfsresultaat (7,2 % versus 15,5 %).
De arbeidsproductiviteit, gemeten aan de hand van de toegevoegde waarde per werknemer in constante prijzen van 1991, stabiliseert zich in de particuliere sector zonder rederijen op 42 000 euro. De tien grootste bedrijven zorgen voor 55 % van de toegevoegde waarde in de particuliere sector.
4.5
INVESTERINGEN
(tabellen 20 t.e.m. 24; grafieken 13 t.e.m. 16)
Ongeveer 64 miljoen euro wordt geïnvesteerd in 1999 in de Oostendse havenzone waarvan ± 40 miljoen euro in de particuliere sector en ± 24 miljoen euro door de overheid. De investeringen in de Oostendse havenzone stijgen met 3,2 % tegenover het topjaar 1998. Zowel de investeringen in de particuliere sector (+ 2,6 %) als de investeringen in de openbare sector (+ 4,3 %) nemen verder toe. De investeringen per werknemer stabiliseren op 20 000 euro. In de particuliere sector bedraagt het cijfer 17 000 euro. De investeringen per werknemer in de openbare sector bevinden zich op het hoge niveau van 27 000 euro. De tien grootste bedrijven zorgen voor 64 % van de investeringen in de particuliere sector.
18
4.6
BIJDRAGE AAN DE SCHATKIST
De bijdrage van de havenzone van Oostende aan de Schatkist (incl. lokale overheden) en sociale zekerheid, geraamd aan de hand van de methodes uiteengezet in punt 3.5, beliep in 1999 : •
68 miljoen euro volgens de eerste ruwe benadering (verhouding fiscale en parafiscale heffingen t.o.v. BBP)
•
84 miljoen euro volgens de tweede, meer verfijnde methode (op basis van algemene
verhoudingen
voortvloeiend
uit
de
globalisatie
van
de
Balanscentrale van de Nationale Bank van België) •
69 miljoen euro volgens de derde werkwijze (rechtstreeks op basis van de jaarrekeningen)
•
74 miljoen euro als een gemiddelde van de drie bekomen resultaten.
Bij vergelijking van dit gemiddelde met de totale toegevoegde waarde van de havenzone van Oostende bekomt men een ratio van ongeveer 50 %.
19
5. SAMENVATTING ECONOMISCH BELANG TOTALE HAVENZONE OOSTENDE 1991 Aantal ondernemingen
1995
1996
1997
1998
1999
+/- %
+/- %
98-99
91-99
eenheden
Bedrijven
141
144
139
139
139
136
-2,2%
-3,5%
Overheidsinstellingen
10
10
10
11
13
13
0,0%
30,0%
Totaal haven
151
154
149
150
152
149
-2,0%
-1,3%
Tewerkstelling
eenheden
Particuliere sector
4 783
4 184
3 862
3 280
2 456
2 441
-0,6%
-49,0%
Openbare sector
1 215
914
801
940
841
871
3,6%
-28,3%
Totaal haven
5 998
5 098
4 663
4 220
3 297
3 312
0,5%
-44,8%
Toegevoegde Waarde
miljoenen €
Particuliere sector
204
149
125
111
116
115
-0,9%
-43,6%
Openbare sector
29
28
26
34
33
35
6,1%
20,7%
Totaal haven
233
177
151
145
149
150
0,7%
-35,6%
Investeringen
miljoenen €
Particuliere sector
38
133
35
23
39
40
2,6%
5,3%
Openbare sector
12
14
20
26
23
24
4,3%
100,0%
Totaal haven
50
147
55
49
62
64
3,2%
28,0%
20
ECONOMISCH BELANG HAVENZONE OOSTENDE - exclusief rederijen 1991 Aantal ondernemingen
1995
1996
1997
1998
1999
+/- %
+/- %
98-99
91-99
eenheden
Bedrijven
139
142
137
136
138
135
-2,2%
-2,9%
Overheidsinstellingen
10
10
10
11
13
13
0,0%
30,0%
Totaal haven
149
152
147
147
151
148
-2,0%
-0,7%
Tewerkstelling
eenheden
Particuliere sector
2 689
2 388
2 221
2 163
2 136
2 111
-1,2%
-21,5%
Openbare sector
1 215
914
801
940
841
871
3,6%
-28,3%
Totaal haven
3 904
3 302
3 022
3 103
2 977
2 982
0,2%
-23,6%
Toegevoegde Waarde
miljoenen €
Particuliere sector
125
116
104
109
105
104
-1,0%
-16,8%
Openbare sector
29
28
26
34
33
35
6,1%
20,7%
Totaal haven
154
144
130
143
138
139
0,7%
-9,7%
Investeringen
miljoenen €
Particuliere sector
29
19
35
20
37
38
2,7%
31,0%
Openbare sector
12
14
20
26
23
24
4,3%
100,0%
Totaal haven
41
33
55
46
60
62
3,3%
51,2%
21
De haven van Oostende werkt verder aan haar toekomst. Belangrijke overheidsinvesteringen worden uitgevoerd of zijn voorzien. Dit biedt perspectief voor het aantrekken van trafieken en de bijhorende invloed op de tewerkstelling en de toegevoegde waarde. 1999 is voor de Oostendse havenzone een scharnierjaar. Voor 1999 werden 136 bedrijven in de studie opgenomen. Samen met 13 overheidsinstellingen stelden zij ongeveer 3.300 personen tewerk (plus 0,5 % versus boekjaar 1998). Voor het eerst sinds de start van de studie in 1991 is de werkgelegenheid in de haven gestabiliseerd. De particuliere sector daalt slechts met 0,6 % (nationaal + 1,1 %). In de diensten is er een stijging met 115 personen hoofdzakelijk dankzij het wegtransport terwijl de werkgelegenheid in de industrie daalt met 130 personen. Vooral in de visserij en de visverwerking is er een verdere daling van de tewerkstelling. De tien grootste bedrijven zorgen voor 60 % van de tewerkstelling in de particuliere sector. Eén op vier personen werkt in de openbare sector. De havenzone van Oostende is goed voor ongeveer 150 miljoen euro toegevoegde waarde waarvan 115 miljoen gerealiseerd in de particuliere sector en 35 miljoen in de openbare sector. De toegevoegde waarde neemt in reële termen af met 0,3 % dit tegenover een groei van het Belgische BBP met 2,3 %. Terwijl de particuliere sector met 1,9 % daalt, kent de openbare sector een toename met 5,1 %. De tien grootste bedrijven zorgen voor 55 % van de toegevoegde waarde in de particuliere sector. De openbare sector is goed voor bijna 1/4 van de gerealiseerde toegevoegde waarde in de globale havenzone. De arbeidsproductiviteit, gemeten aan de hand van de toegevoegde waarde per werknemer in constante prijzen van 1991, stabiliseert in de particuliere sector zonder rederijen op 42 000 euro. Ongeveer 64 miljoen euro wordt geïnvesteerd in 1999 in de Oostendse havenzone waarvan 40 miljoen in de particuliere sector en 24 miljoen door de overheid. Zowel de investeringen in de private als in de openbare sector situeren zich op hetzelfde hoge peil als vorig jaar. Belangrijke infrastructuurwerken door het Vlaams Gewest en door het Autonoom Gemeentebedrijf Haven Oostende renoveren verder de haven. De tien grootste bedrijven zorgen voor 64 % van de investeringen in de particuliere sector.
22
6. S YNTHESE V LAAMSE HAVENSTUDIES 1999 1
TOTAAL
ANTWERPEN
procentuele wijziging 1999
1999-98
1998-97
8 672
-5,6%
+3,2%
509
-0,6%
9 181
Particuliere sector Openbare sector
GENT
procentuele wijziging 1999
1999-98
1998-97
5 704
-6,2%
+1,1%
+4,7%
313
-0,8%
-5,4%
+3,3%
6 017
84 555
-1,5%
-1,3%
9 958
-0,4%
94 513
BRUGGE-ZEEBRUGGE
procentuele wijziging 1999
1999-98
1998-97
2 210
-6,3%
+7,7%
-2,0%
44
-16,1%
-5,9%
+1,0%
2 254
48 638
-3,0%
-0,2%
-1,7%
5 408
-2,4%
-1,4%
-1,4%
54 046
1 626
-2,8%
-7,9%
267
+12,2%
1 892
4 768
OOSTENDE
procentuele wijziging 1999
1999-98
1998-97
643
+1,0%
+7,6%
+8,2%
117
+4,3%
-6,5%
+7,7%
760
25 286
+0,5%
-0,4%
-4,3%
946
-2,3%
-2,9%
-0,6%
26 232
924
-20,6%
+1,6%
+43,4%
152
+13,8%
-1,0%
-3,6%
1 075
-1,6%
+4,2%
3 184
procentuele wijziging 1999
1999-98
1998-97
115
-0,9%
+4,7%
+32,1%
35
+6,3%
-2,9%
+1,5%
+10,7%
150
+0,7%
+2,8%
8 190
+1,4%
-1,6%
2 441
-0,6%
-25,1%
+3,9%
2 733
+3,0%
+5,5%
871
+3,6%
-10,5%
+0,4%
-0,2%
10 923
+1,8%
+0,0%
3 312
+0,5%
-21,9%
500
+52,8%
-26,4%
162
+13,3%
-29,9%
40
+2,6%
+69,6%
+111,1%
27
-42,6%
+3,1%
64
+82,9%
+8,4%
24
+4,3%
-11,5%
-17,1%
+7,3%
527
+40,8%
-23,6%
226
+27,0%
-24,5%
64
+3,2%
+26,5%
-0,8%
+1,0%
1 137
-4,3%
+11,1%
373
+1,0%
+11,2%
74
-3,6%
+6,8%
Toegevoegde waarde (miljoenen euro) Particuliere sector Openbare sector Haven Werkgelegenheid (eenheden)
Haven Investeringen (miljoenen euro) Particuliere sector Openbare sector Haven Bijdrage aan de Schatkist (miljoenen euro)
1 Vanwege breuken in de statistische reeksen kunnen de gegevens m.b.t. 1999 enkel worden vergeleken met die van de twee voorgaande jaren.
23
De vier Vlaamse zeehavens1 realiseerden in 1999 een totale toegevoegde waarde van 9.181 miljoen euro, een vermindering met 5,4 pct. ten opzichte van 1998. De in 1999 opgetekende achteruitgang van de door de Vlaamse zeehavens gerealiseerde toegevoegde waarde volgde op het absolute recordjaar 1998, toen de economische activiteit in de havens met in totaal 3,3 pct. was gestegen.
Zowel Antwerpen als Gent, de twee grootste zeehavens, kregen in 1999 af te rekenen met een inkrimping van de activiteit. In beide gevallen was de daling van de toegevoegde waarde een gevolg van een aantal specifieke factoren bij enkele grote bedrijven uit de havenindustrie. In Zeebrugge en Oostende daarentegen steeg de toegevoegde waarde met respectievelijk 1,5 en 0,7 pct. Een en ander belet niet dat de Antwerpse en Gentse haven samen in 1999 nog steeds 90 pct. van de totale toegevoegde waarde van de Vlaamse zeehavens voor hun rekening namen.
De totale rechtstreekse tewerkstelling die door de vier zeehavens gecreëerd wordt, bedroeg in 1999 94.513 eenheden, een daling met 1,4 pct. t.o.v. 1998. Voor het geheel van de vier zeehavens stelde de openbare sector, net als in 1998, ongeveer 10.000 personen tewerk. De werkgelegenheid bij de particuliere sector daalde met 1,5 pct. tot 84.555 eenheden.
In 1999 werd er in de vier zeehavens voor een totaal bedrag van 1.892 miljoen euro geïnvesteerd, een vermindering met 1 pct. ten opzichte van 1998. De particuliere sector investeerde in 1999, met 1.626 miljoen euro, ruim zes maal meer dan de openbare sector. In de haven van Antwerpen werd in totaal voor een bedrag van 1.075 miljoen euro geïnvesteerd. In Gent bedroegen de investeringen 527 miljoen euro, in Zeebrugge 226 miljoen euro en in Oostende 64 miljoen euro. Het bedrag van de investeringen per haven schommelt sterk van jaar tot jaar.
De totale bijdrage die de vier Vlaamse zeehavens in 1999 aan de Schatkist leverden, wordt geraamd op 4.768 miljoen euro, dit is 1,6 pct. minder dan in het jaar 1998. De verhouding tussen de bijdragen aan de Schatkist en de toegevoegde waarde schommelt voor elk van de vier havens rond de 50 pct.
1
De vier havenstudies zullen weldra beschikbaar zijn op de internet-site van de Nationale Bank van België (www.nbb.be).
24
I. TABELLEN
TABELLEN Tabel 1
Aantal opgenomen jaarrekeningen (Absolute cijfers)
Tabel 2
Aantal opgenomen jaarrekeningen (Index 1991=100)
Tabel 3
Globale tewerkstelling in de havenzone (Absolute cijfers)
Tabel 4
Globale tewerkstelling in de havenzone (Relatieve cijfers)
Tabel 5
Globale tewerkstelling in de havenzone (Index 1991=100)
Tabel 6
10 belangrijkste bedrijven qua tewerkstelling in 1999
Tabel 7
Tewerkstelling havenzone t.o.v. arrondissement Oostende (Absolute en relatieve cijfers)
Tabel 8
Tewerkstelling havenzone t.o.v. arrondissement Oostende (Index 1991=100)
Tabel 9
Tewerkstelling havenzone zonder rederijen t.o.v. arrondissement Oostende (Absolute en relatieve cijfers)
Tabel 10
Tewerkstelling havenzone zonder rederijen t.o.v. arrondissement Oostende (Index 1991=100)
Tabel 11
Totale toegevoegde waarde (Absolute cijfers - werkelijke prijzen - in miljoenen euro)
Tabel 12 Totale toegevoegde waarde (Index 1991=100 - werkelijke prijzen) Tabel 13 Totale toegevoegde waarde (Index 1991=100 - constante prijzen van 1991) Tabel 14
Totale toegevoegde waarde (Relatieve cijfers - werkelijke prijzen)
Tabel 15 10 belangrijkste bedrijven qua toegevoegde waarde in 1999 (In duizenden euro) Tabel 16
Toegevoegde waarde particuliere sector : havenzone t.o.v. arrondissement Oostende (Index 1991=100 - werkelijke prijzen)
Tabel 17 Tabel 18
Deelcomponenten van de toegevoegde waarde, zonder rederijen, 1999 (Relatieve cijfers) Toegevoegde waarde per werknemer (Werkelijke prijzen - in duizenden euro)
Tabel 19 Toegevoegde waarde per werknemer (Constante prijzen van 1991 - in duizenden euro) Tabel 20
Totale investeringen (Absolute cijfers - werkelijke prijzen - in miljoenen euro)
Tabel 21
Totale investeringen (Relatieve cijfers - werkelijke prijzen)
Tabel 22
Totale investeringen (Index 1991=100 - werkelijke prijzen)
Tabel 23
10 belangrijkste bedrijven qua investeringen in 1999 (In duizenden euro)
Tabel 24
Investeringen per werknemer (Werkelijke prijzen - in duizenden euro)
Tabel 25
Samenstelling maritiem goederenverkeer in de haven van Oostende in 1999
Tabel 26
Maritiem goederenverkeer 1999 t.o.v. 1998
TABEL 1 : AANTAL OPGENOMEN JAARREKENINGEN (Absolute cijfers)
1991 Goederenbehandeling Rederijen In- en uitvoerbedrijven Wegvervoer Andere diensten DIENSTEN
1995
1996
1997
1998
1999
5 2 4 11 12 34
6 2 4 13 14 39
5 2 4 12 16 39
5 3 3 13 19 43
4 1 2 13 20 40
5 1 2 15 27 50
Chemie Scheepsbouw Visvangst Voeding - visverwerking Voeding - andere Andere industrie INDUSTRIE
3 13 30 28 2 31 107
4 12 30 27 2 30 105
4 11 29 25 2 29 100
3 11 27 24 2 29 96
4 10 31 21 2 31 99
4 9 25 17 2 29 86
PARTICULIERE SECTOR
141
144
139
139
139
136
TABEL 2 : AANTAL OPGENOMEN JAARREKENINGEN (Index 1991=100)
1991 100 100 100 100 100 100
1995 120 100 100 118 117 115
1996 100 100 100 109 133 115
1997 100 150 75 118 158 126
Chemie Scheepsbouw Visvangst Voeding - visverwerking Voeding - andere Andere industrie INDUSTRIE
100 100 100 100 100 100 100
133 92 100 96 100 97 98
133 85 97 89 100 94 93
PARTICULIERE SECTOR
100
102
99
Goederenbehandeling Rederijen In- en uitvoerbedrijven Wegvervoer Andere diensten DIENSTEN
1998 80 50 50 118 167 118
1999 100 50 50 136 225 147
100 85 90 86 100 94 90
133 77 103 75 100 100 93
133 69 83 61 100 94 80
99
99
96
TABEL 3 : GLOBALE TEWERKSTELLING IN DE HAVENZONE (Absolute cijfers)
Goederenbehandeling Losse havenarbeiders Rederijen In- en uitvoerbedrijven Wegvervoer Andere diensten DIENSTEN
1991 58 39 2094 83 150 27 2451
1995 47 39 1796 89 196 45 2212
1996 30 40 1641 80 184 44 2019
1997 26 39 1117 73 194 53 1502
1998 19 28 320 67 179 65 678
1999 38 31 330 56 251 87 793
Chemie Scheepsbouw Visvangst Voeding - visverwerking Voeding - andere Andere industrie INDUSTRIE
603 213 184 265 362 705 2332
416 73 203 217 333 730 1972
401 38 177 185 332 710 1843
369 44 151 175 332 707 1778
371 40 167 141 332 727 1778
392 43 116 136 248 713 1648
PARTICULIERE SECTOR
4783
4184
3862
3280
2456
2441
390 713 112
337 475 102
348 358 95
469 355 93 23
482 232 93 34
501 259 75 36
OPENBARE SECTOR
1215
914
801
940
841
871
TOTAAL HAVENZONE
5998
5098
4663
4220
3297
3312
449
420
362
326
308
252
357
416
378
385
358
463
Totaal particuliere sector
2689
2388
2221
2163
2136
2111
Totaal havenzone
3904
3302
3022
3103
2977
2982
Staat/Gewest/Andere Zeemacht Stad Autonoom Gemeentebedrijf Haven Oostende
EXTRA BEREKENING Visserij (vangst en verwerking) ZONDER REDERIJEN Totaal diensten
TABEL 4 : GLOBALE TEWERKSTELLING IN DE HAVENZONE (Relatieve cijfers)
Goederenbehandeling Losse havenarbeiders Rederijen In- en uitvoerbedrijven Wegvervoer Andere diensten DIENSTEN
1991 1,0% 0,6% 34,9% 1,4% 2,5% 0,4% 40,8%
1995 0,9% 0,8% 35,3% 1,7% 3,8% 0,9% 43,4%
1996 0,7% 0,9% 35,2% 1,7% 3,9% 0,9% 43,3%
1997 0,6% 0,9% 26,5% 1,7% 4,6% 1,3% 35,6%
1998 0,6% 0,8% 9,7% 2,1% 5,4% 2,0% 20,6%
1999 1,1% 0,9% 10,0% 1,7% 7,6% 2,7% 24,0%
Chemie Scheepsbouw Visvangst Voeding - visverwerking Voeding - andere Andere industrie INDUSTRIE
10,0% 3,6% 3,1% 4,4% 6,0% 11,8% 38,9%
8,2% 1,4% 4,0% 4,3% 6,5% 14,3% 38,7%
8,6% 0,8% 3,8% 4,0% 7,1% 15,2% 39,5%
8,7% 1,0% 3,6% 4,1% 7,9% 16,8% 42,1%
11,2% 1,2% 5,1% 4,3% 10,1% 22,0% 53,9%
11,8% 1,3% 3,5% 4,1% 7,5% 21,5% 49,7%
PARTICULIERE SECTOR
79,7%
82,1%
82,8%
77,7%
74,5%
73,7%
Staat/Gewest/Andere Zeemacht Stad Autonoom Gemeentebedrijf Haven Oostende
6,5% 11,9% 1,9% -
6,6% 9,3% 2,0% -
7,5% 7,7% 2,0% -
11,1% 8,5% 2,2% 0,5%
14,6% 7,1% 2,8% 1,0%
15,1% 7,8% 2,3% 1,1%
OPENBARE SECTOR
20,3%
17,9%
17,2%
22,3%
25,5%
26,3%
TOTAAL HAVENZONE
100,0%
100,0%
100,0%
100,0%
100,0%
100,0%
7,5%
8,2%
7,8%
7,7%
9,3%
7,6%
9,1%
12,6%
12,5%
12,4%
12,0%
15,5%
68,9%
72,3%
73,5%
69,7%
71,8%
70,8%
100,0%
100,0%
100,0%
100,0%
100,0%
100,0%
EXTRA BEREKENING Visserij (vangst en verwerking) ZONDER REDERIJEN Totaal diensten Totaal particuliere sector Totaal havenzone
TABEL 5 : GLOBALE TEWERKSTELLING IN DE HAVENZONE (Index 1991=100)
Goederenbehandeling Losse havenarbeiders Rederijen In- en uitvoerbedrijven Wegvervoer Andere diensten DIENSTEN
1991 100 100 100 100 100 100 100
1995 81 100 86 107 131 167 90
1996 52 103 78 96 123 163 82
1997 45 100 53 88 129 196 61
1998 33 72 15 81 119 241 28
1999 66 79 16 67 167 322 32
Chemie Scheepsbouw Visvangst Voeding - visverwerking Voeding - andere Andere industrie INDUSTRIE
100 100 100 100 100 100 100
69 34 110 82 92 104 85
67 18 96 70 92 101 79
61 21 82 66 92 100 76
62 19 91 53 92 103 76
65 20 63 51 69 101 71
PARTICULIERE SECTOR
100
87
81
69
51
51
Staat/Gewest/Andere Zeemacht Stad Autonoom Gemeentebedrijf Haven Oostende
100 100 100
86 67 91
89 50 85
120 50 83
124 33 83
128 36 67
-
-
-
-
-
-
OPENBARE SECTOR
100
75
66
77
69
72
TOTAAL HAVENZONE
100
85
78
70
55
55
100
94
81
73
69
56
Totaal diensten
100
117
106
108
100
130
Totaal particuliere sector
100
89
83
80
79
79
Totaal havenzone
100
85
77
79
76
76
EXTRA BEREKENING Visserij (vangst en verwerking) ZONDER REDERIJEN
TABEL 6 : 10 BELANGRIJKSTE BEDRIJVEN QUA TEWERKSTELLING IN 1999 Volgorde 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
Sector Rederijen Andere industrie Chemie Voeding - andere Voeding - andere Chemie Andere industrie Chemie Andere industrie Voeding - visverwerking Totaal
Firmanaam HOVERSPEED DE OESTERBANK CNO NV MCCAIN FOODS BELGIUM NV MORUBEL NV PROVIRON FINE CHEMICALS NV OSTEND STORES NV EUROFTAL NV ORAC NV UNITED FOODS OOSTENDE
Tewerkstelling 330 308 209 133 115 95 86 74 69 56 1 475
TABEL 7 : Tewerkstelling havenzone t.o.v. arrondissement Oostende (Absolute en relatieve cijfers)
1991 Havenzone1 Arrondissement Aandeel haven
2
1995
1996
1997
1998
1999
5 998
5 098
4 663
4 220
3 297
3 312
35 337
35 125
35 174
34 726
35 580
36 118
17,0%
14,5%
13,3%
12,2%
9,3%
9,2%
TABEL 8 : Tewerkstelling havenzone t.o.v. arrondissement Oostende (Index 1991=100)
1991
1995
1996
1997
1998
1999
Havenzone
100
85
78
70
55
55
Arrondissement
100
99
100
98
101
102
TABEL 9 : Tewerkstelling havenzone t.o.v. arrondissement Oostende zonder rederijen (Absolute en relatieve cijfers)
1991 Havenzone
1995
1996
1997
1998
1999
3 904
3 302
3 022
3 103
2 977
2 982
Arrondissement
33 243
33 329
33 533
33 609
35 260
35 788
Aandeel haven
11,7%
9,9%
9,0%
9,2%
8,4%
8,3%
TABEL 10 : Tewerkstelling havenzone t.o.v. arrondissement Oostende zonder rederijen (Index 1991 = 100)
1991
1995
1996
1997
1998
1999
Havenzone
100
85
77
79
76
76
Arrondissement
100
100
101
101
106
108
1 2
Bron : Jaarrekeningen en bevraging bij bedrijven en overheid Bron : Statistieken RSZ
TABEL 11 : TOTALE TOEGEVOEGDE WAARDE
Goederenbehandeling Losse havenarbeiders Rederijen In- en uitvoerbedrijven Wegvervoer Andere diensten DIENSTEN
(Absolute cijfers - werkelijke prijzen - in miljoenen €) 1991 1995 1996 1997 1998 2 2 2 2 1 1 1 1 1 1 79 33 21 2 11 3 4 3 3 2 9 12 11 12 12 2 3 3 3 4 96 55 41 23 31
1999 2 1 11 2 16 5 37
Chemie Scheepsbouw Visvangst Voeding - visverwerking Voeding - andere Andere industrie INDUSTRIE
39 7 10 8 21 23 108
32 3 10 8 16 25 94
28 2 10 7 16 21 84
29 2 10 7 18 22 88
24 2 13 5 17 24 85
26 3 8 5 11 25 78
PARTICULIERE SECTOR
204
149
125
111
116
115
10 16 3
10 14 4
12 11 3
16 11 3 4
17 9 4 3
19 10 4 2
Staat/Gewest/Andere Zeemacht Stad Autonoom Gemeentebedrijf Haven Oostende
-
-
-
OPENBARE SECTOR
29
28
26
34
33
35
TOTAAL HAVENZONE
233
177
151
145
149
150
18
18
17
17
18
13
17
22
20
21
20
26
Totaal particuliere sector
125
116
104
109
105
104
Totaal havenzone
154
144
130
143
138
139
EXTRA BEREKENING Visserij (vangst en verwerking) ZONDER REDERIJEN Totaal diensten
TABEL 12 : TOTALE TOEGEVOEGDE WAARDE (Index 1991=100 - werkelijke prijzen)
Goederenbehandeling Losse havenarbeiders Rederijen In- en uitvoerbedrijven Wegvervoer Andere diensten DIENSTEN
1991 100 100 100 100 100 100 100
1995 119 121 42 105 131 166 57
1996 89 131 27 90 123 179 43
1997 85 126 2 86 125 211 23
1998 71 224 14 71 128 234 33
1999 80 243 14 57 174 331 39
Chemie Scheepsbouw Visvangst Voeding - visverwerking Voeding - andere Andere industrie INDUSTRIE
100 100 100 100 100 100 100
82 40 98 99 75 108 86
72 29 98 93 73 91 77
76 31 104 84 83 95 82
61 36 127 59 80 107 79
67 42 84 59 49 108 72
PARTICULIERE SECTOR
100
72
61
54
57
56
Staat/Gewest/Andere Zeemacht Stad Autonoom Gemeentebedrijf Haven Oostende
100 100 100 -
101 85 106 -
114 69 102 -
157 69 99 -
167 55 129 -
180 61 126 -
OPENBARE SECTOR
100
93
88
114
112
117
TOTAAL HAVENZONE
100
75
65
62
64
64
EXTRA BEREKENING Visserij (vangst en verwerking)
100
98
95
95
97
73
Totaal diensten
100
127
118
121
123
157
Totaal particuliere sector
100
92
83
87
85
83
Totaal havenzone
100
92
84
92
90
90
ZONDER REDERIJEN
TABEL 13 : TOTALE TOEGEVOEGDE WAARDE (Index 1991=100 - constante prijzen van 1991)
Goederenbehandeling Losse havenarbeiders Rederijen In- en uitvoerbedrijven Wegvervoer Andere diensten DIENSTEN
1991 100 100 100 100 100 100 100
1995 107 109 37 94 117 149 51
1996 79 116 24 80 109 158 38
1997 74 110 2 76 109 184 20
1998 61 193 12 61 110 202 28
1999 68 208 12 49 148 282 33
Chemie Scheepsbouw Visvangst Voeding - visverwerking Voeding - andere Andere industrie INDUSTRIE
100 100 100 100 100 100 100
74 36 88 89 67 97 77
63 26 86 82 65 80 68
66 27 91 73 72 83 71
53 31 110 51 69 92 68
57 36 72 51 42 92 61
PARTICULIERE SECTOR
100
65
54
47
49
48
Staat/Gewest/Andere Zeemacht Stad Autonoom Gemeentebedrijf Haven Oostende
100 100 100 -
90 76 95
101 61 90 -
137 60 86 -
143 47 111 -
154 52 108 -
OPENBARE SECTOR
100
83
78
100
97
100
TOTAAL HAVENZONE
100
67
57
54
55
55
EXTRA BEREKENING Visserij (vangst en verwerking)
100
88
84
83
83
62
Totaal diensten
100
114
105
106
106
134
Totaal particuliere sector
100
82
73
76
73
71
Totaal havenzone
100
83
74
81
78
76
-
ZONDER REDERIJEN
TABEL 14 : TOTALE TOEGEVOEGDE WAARDE (Relatieve cijfers - werkelijke prijzen)
Goederenbehandeling Losse havenarbeiders Rederijen In- en uitvoerbedrijven Wegvervoer Andere diensten DIENSTEN
1991 0,8% 0,3% 33,8% 1,4% 4,0% 0,7% 41,0%
1995 1,3% 0,4% 18,7% 2,0% 6,9% 1,6% 30,9%
1996 1,1% 0,5% 14,3% 2,0% 7,5% 1,9% 27,3%
1997 1,1% 0,5% 1,2% 2,0% 8,0% 2,4% 15,2%
1998 0,9% 0,8% 7,2% 1,6% 7,8% 2,6% 20,9%
1999 1,0% 0,9% 7,2% 1,3% 10,8% 3,6% 24,8%
Chemie Scheepsbouw Visvangst Voeding - visverwerking Voeding - andere Andere industrie INDUSTRIE
16,5% 3,0% 4,2% 3,4% 9,2% 9,8% 46,1%
18,2% 1,6% 5,5% 4,5% 9,2% 14,1% 53,1%
18,3% 1,3% 6,4% 4,9% 10,4% 13,8% 55,1%
20,4% 1,5% 7,1% 4,6% 12,3% 15,0% 60,9%
15,7% 1,7% 8,4% 3,1% 11,4% 16,2% 56,5%
17,3% 2,0% 5,5% 3,2% 7,1% 16,5% 51,6%
PARTICULIERE SECTOR
87,1%
84,0%
82,4%
76,1%
77,4%
76,4%
4,4% 7,1% 1,4% -
6,0% 8,0% 2,0% -
7,8% 7,6% 2,2% -
11,2% 7,9% 2,3% 2,5%
11,5% 6,0% 2,9% 2,2%
12,5% 6,7% 2,8% 1,6%
OPENBARE SECTOR
12,9%
16,0%
17,6%
23,9%
22,6%
23,6%
TOTAAL HAVENZONE
100,0%
100,0%
100,0%
100,0%
100,0%
100,0%
7,6%
10,0%
11,3%
11,7%
11,5%
8,7%
Totaal diensten
10,8%
15,0%
15,2%
14,2%
14,8%
18,9%
Totaal particuliere sector
80,5%
80,3%
79,5%
75,8%
75,6%
74,6%
100,0%
100,0%
100,0%
100,0%
100,0%
100,0%
Staat/Gewest/Andere Zeemacht Stad Autonoom Gemeentebedrijf Haven Oostende
EXTRA BEREKENING Visserij (vangst en verwerking) ZONDER REDERIJEN
Totaal havenzone
TABEL 15 : 10 BELANGRIJKSTE BEDRIJVEN QUA TOEGEVOEGDE WAARDE IN 1999 (In duizenden €)
Volgorde 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
Sector Rederijen Chemie Chemie Chemie Voeding - andere Andere industrie Voeding - andere Andere industrie Andere industrie Andere industrie Totaal
Firmanaam HOVERSPEED PROVIRON FINE CHEMICALS NV CNO NV EUROFTAL NV MCCAIN FOODS BELGIUM NV DE OESTERBANK MORUBEL NV ORAC NV OSTEND STORES NV BAGGERWERKEN DECLOEDT EN ZOON
Toegev. waarde 10 808 10 162 9 804 7 405 6 197 4 561 4 416 3 518 3 089 3 008 62 968
TABEL 16 : Toegevoegde waarde particuliere sector : havenzone t.o.v. arrondissement Oostende (Index 1991=100 - werkelijke prijzen) 1991
1995
1996
1997
1998
1999
- Havenzone (excl. rederijen)
100
92
83
87
85
83
- Arrondissement
100
109
111
115
n.b.
n.b.
Particuliere sector
n.b. : niet beschikbaar
TABEL 17 : DEELCOMPONENTEN VAN DE TOEGEVOEGDE WAARDE 1999 - ZONDER REDERIJEN (Relatieve cijfers) PersoneelsAfschrijvingen kosten
Overige kosten
Bedrijfsresultaat
Toegevoegde waarde
Goederenbehandeling In- en uitvoerbedrijven Wegvervoer Andere diensten DIENSTEN
91,8% 82,9% 66,3% 53,3% 67,3%
8,4% 13,9% 21,7% 17,2% 20,6%
0,9% 5,8% 4,8% 3,0% 4,5%
-1,1% -2,6% 7,2% 26,5% 7,6%
100% 100% 100% 100% 100%
Chemie Scheepsbouw Visvangst Voeding - visverwerking Voeding - andere Andere industrie INDUSTRIE
79,4% 79,9% 67,3% 57,4% 62,9% 70,7% 71,8%
14,3% 3,6% 22,3% 24,9% 29,4% 19,4% 16,4%
6,4% 8,3% 5,0% 4,1% 2,2% 2,4% 5,1%
-0,1% 8,2% 5,4% 13,6% 5,5% 7,5% 6,7%
100% 100% 100% 100% 100% 100% 100%
PARTICULIERE SECTOR
68,2%
19,8%
4,6%
7,4%
100%
Visserij (vangst en verwerking)
59,3%
24,4%
4,3%
12,0%
100%
ALLE JAARREKENINGEN1
59,0%
19,4%
5,5%
16,1%
100,0%
EXTRA BEREKENING
1
Alle jaarrekeningen opgenomen in de globalisaties van de Balanscentrale van de Nationale Bank (1999 = voorlopige cijfers)
TABEL 18 : TOEGEVOEGDE WAARDE PER WERKNEMER (Werkelijke prijzen - in duizenden €)
Goederenbehandeling Losse havenarbeiders Rederijen In- en uitvoerbedrijven Wegvervoer Andere diensten DIENSTEN
1991 33 30 38 41 62 60 39
1995 48 37 18 40 62 60 24
1996 57 39 13 38 62 66 20
1997 63 37 2 40 59 65 15
1998 72 42 34 36 66 59 46
1999 40 42 33 34 64 62 47
Chemie Scheepsbouw Visvangst Voeding - visverwerking Voeding - andere Andere industrie INDUSTRIE
64 33 54 30 59 32 46
76 38 48 36 48 34 47
69 53 54 40 47 29 45
79 50 68 38 54 31 49
63 62 75 33 51 33 48
66 68 71 35 43 34 47
PARTICULIERE SECTOR
42
35
32
33
47
47
Staat/Gewest/Andere Zeemacht Stad Autonoom Gemeentebedrijf Haven Oostende
27 23 30
31 30 35
34 32 36
35 32 36 157
36 39 46 99
37 39 56 64
-
-
-
OPENBARE SECTOR
25
31
33
37
40
40
TOTAAL HAVENZONE
39
34
32
34
45
45
EXTRA BEREKENING Visserij (vangst en verwerking)
40
42
47
52
56
52
Totaal diensten
47
51
52
52
57
57
Totaal particuliere sector
46
48
46
50
49
49
Totaal havenzone
40
43
43
46
47
46
ZONDER REDERIJEN
TABEL 19 : TOEGEVOEGDE WAARDE PER WERKNEMER (Constante prijzen van 1991 - in duizenden €)
Goederenbehandeling Losse havenarbeiders Rederijen In- en uitvoerbedrijven Wegvervoer Andere diensten DIENSTEN
1991 33 30 38 41 62 60 39
1995 43 33 16 36 55 54 22
1996 50 34 12 34 55 59 18
1997 55 32 1 35 52 57 13
1998 62 37 29 31 57 51 40
1999 34 36 28 29 55 53 40
Chemie Scheepsbouw Visvangst Voeding - visverwerking Voeding - andere Andere industrie INDUSTRIE
64 33 54 30 59 32 46
68 34 43 33 43 30 42
61 47 48 35 42 26 40
69 43 60 33 47 27 43
55 53 65 28 44 29 41
56 58 61 30 37 29 40
PARTICULIERE SECTOR
42
31
28
29
41
40
Staat/Gewest/Andere Zeemacht Stad Autonoom Gemeentebedrijf Haven Oostende
27 23 30
28 26 31
30 28 32
30 28 31 137
31 34 40 85
32 33 48 54
-
-
-
OPENBARE SECTOR
25
27
29
32
35
34
TOTAAL HAVENZONE
39
31
29
30
39
38
40
37
42
45
48
44
Totaal diensten
47
46
46
46
49
48
Totaal particuliere sector
46
43
41
44
42
42
Totaal havenzone
40
39
38
40
40
40
EXTRA BEREKENING Visserij (vangst en verwerking) ZONDER REDERIJEN
TABEL 20 : TOTALE INVESTERINGEN (Absolute cijfers - werkelijke prijzen - in miljoenen €)
1991
1995
1996
1997
1998
1999
Goederenbehandeling Rederijen In- en uitvoerbedrijven Wegvervoer Andere diensten DIENSTEN
1 9 1 3 ... 14
... 114 1 2 1 118
... ... ... 3 4 7
... 3 ... 1 1 5
... 2 ... 2 2 6
... 2 ... 6 2 10
Chemie Scheepsbouw Visvangst Voeding - visverwerking Voeding - andere Andere industrie INDUSTRIE
8 1 1 3 3 8 24
4 1 2 1 4 3 15
10 ... 3 1 3 11 28
8 ... 4 1 2 3 18
21 1 3 1 3 4 33
13 3 6 ... 1 7 30
PARTICULIERE SECTOR
38
133
35
23
39
40
11 - (*) 1
11 1 2
15 3 2
23 2 1 ...
16 2 3 2
12 ... 4 8
Staat/Gewest/Andere Zeemacht Stad Autonoom Gemeentebedrijf Haven Oostende
-
-
-
OPENBARE SECTOR
12
14
20
26
23
24
TOTAAL HAVENZONE
50
147
55
49
62
64
4
3
4
5
4
6
5
4
7
2
4
8
Totaal particuliere sector
29
19
35
20
37
38
Totaal havenzone
41
33
55
46
60
62
EXTRA BEREKENING Visserij (vangst en verwerking) ZONDER REDERIJEN Totaal diensten
(*) Geen cijfers beschikbaar voor 1991. ... Nihil of te verwaarlozen
TABEL 21 : TOTALE INVESTERINGEN (Relatieve cijfers - werkelijke prijzen)
Goederenbehandeling Rederijen In- en uitvoerbedrijven Wegvervoer Andere diensten DIENSTEN
1991 1,5% 19,3% 1,1% 5,4% 0,8% 28,1%
1995 0,1% 77,9% 0,6% 1,6% 0,8% 81,0%
1996 0,3% 0,4% 0,7% 6,1% 7,5% 15,0%
1997 0,1% 5,4% 0,4% 2,4% 2,7% 11,0%
1998 0,2% 3,6% 0,6% 3,4% 3,4% 11,2%
1999 0,5% 3,7% 0,1% 9,9% 3,1% 17,3%
Chemie Scheepsbouw Visvangst Voeding - visverwerking Voeding - andere Andere industrie INDUSTRIE
15,9% 1,2% 2,3% 5,8% 6,0% 15,9% 47,1%
2,6% 0,6% 1,2% 0,8% 2,4% 2,1% 9,7%
17,5% 0,2% 4,9% 1,2% 5,8% 20,3% 49,9%
16,7% 0,6% 8,5% 1,4% 3,1% 5,8% 36,1%
33,0% 0,8% 5,2% 1,5% 5,1% 6,4% 52,0%
19,7% 4,1% 9,2% 0,5% 1,3% 11,5% 46,3%
PARTICULIERE SECTOR
75,2%
90,7%
64,9%
47,1%
63,2%
63,6%
Staat/Gewest/Andere Zeemacht Stad Autonoom Gemeentebedrijf Haven Oostende
21,8% - (1) 3,0% -
7,7% 0,4% 1,2% -
27,2% 5,0% 2,9% -
47,3% 3,1% 2,1% 0,4%
25,4% 3,0% 4,9% 3,5%
18,4% 0,0% 6,4% 11,6%
OPENBARE SECTOR
24,8%
9,3%
35,1%
52,9%
36,8%
36,4%
TOTAAL HAVENZONE
100,0%
100,0%
100,0%
100,0%
100,0%
100,0%
8,1%
1,9%
6,1%
9,9%
6,7%
9,8%
Totaal diensten
10,9%
14,2%
14,7%
5,9%
7,8%
14,2%
Totaal particuliere sector
69,3%
58,0%
64,8%
44,1%
61,9%
62,2%
100,0%
100,0%
100,0%
100,0%
100,0%
100,0%
EXTRA BEREKENING Visserij (vangst en verwerking) ZONDER REDERIJEN
Totaal havenzone
(1) Geen cijfers beschikbaar voor 1991.
TABEL 22 : TOTALE INVESTERINGEN (Index 1991=100 - werkelijke prijzen)
Goederenbehandeling Rederijen In- en uitvoerbedrijven Wegvervoer Andere diensten DIENSTEN
1991 100 100 100 100 100 100
1995 29 1 216 174 90 286 869
1996 20 2 73 128 1 084 61
Chemie Scheepsbouw Visvangst Voeding - visverwerking Voeding - andere Andere industrie INDUSTRIE
100 100 100 100 100 100 100
50 162 152 39 121 40 62
PARTICULIERE SECTOR
100
Staat/Gewest/Andere Zeemacht Stad Autonoom Gemeentebedrijf Haven Oostende
1997 7 28 34 44 331 39
1998 20 25 69 83 564 53
1999 48 25 11 245 517 82
126 15 240 23 112 146 121
104 49 360 24 52 36 76
277 95 296 35 115 54 147
165 461 530 13 30 97 132
364
99
62
112
113
100 - (1) 100 -
106 209 119 -
143 935 110 -
214 509 71 -
156 645 219 -
113 0 288 -
OPENBARE SECTOR
100
113
162
211
198
197
TOTAAL HAVENZONE
100
302
114
99
133
134
EXTRA BEREKENING Visserij (vangst en verwerking)
100
72
85
120
110
161
Totaal diensten
100
108
190
63
114
208
Totaal particuliere sector
100
69
132
74
142
144
Totaal havenzone
100
83
141
116
159
160
ZONDER REDERIJEN
(1) Geen cijfers beschikbaar voor 1991, index 1992=100.
TABEL 23 : 10 BELANGRIJKSTE BEDRIJVEN QUA INVESTERINGEN IN 1999 (In duizenden €)
Volgorde 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
Sector Firmanaam Chemie J M HUBER BELGIUM Andere industrie BAGGERWERKEN DECLOEDT EN ZOON Chemie PROVIRON FINE CHEMICALS NV Rederijen HOVERSPEED Wegvervoer TRANSPORTBEDRIJF VERHELST Scheepsbouw en -herstelling S.K.B. YARD Visvangst REDERIJ VERSLUYS-COUWYZER Visvangst REDERIJ DE ZWERVER Chemie EUROFTAL NV Chemie CNO NV Totaal
Investeringen 7 731 4 027 2 776 2 354 2 106 1 686 1 477 1 250 1 173 1 101 25 681
TABEL 24 : INVESTERINGEN PER WERKNEMER (Werkelijke prijzen - in duizenden €)
Goederenbehandeling Rederijen In- en uitvoerbedrijven Wegvervoer Andere diensten DIENSTEN
1991 13 4 6 18 14 6
Chemie Scheepsbouw Visvangst Voeding - visverwerking Voeding - andere Andere industrie INDUSTRIE PARTICULIERE SECTOR Staat/Gewest/Andere Zeemacht Stad Autonoom Gemeentebedrijf Haven Oostende
1995
1996
1997
1998
1999
5 64 10 12 25 55
5 0 5 18 96 4
2 2 2 6 24 4
8 7 5 12 34 11
9 7 1 26 23 15
13 3 6 11 8 11 10
9 13 8 5 11 4 7
24 2 15 4 10 16 15
22 6 27 4 5 4 10
58 14 20 7 10 6 19
33 62 52 3 4 11 18
8
32
9
7
17
17
27 - (1) 13 -
33 1 17
43 8 17
48 4 11 8
34 8 34 67
24 0 55 211
-
-
OPENBARE SECTOR
10
15
24
27
28
27
TOTAAL HAVENZONE
8
29
12
12
20
20
EXTRA BEREKENING Visserij (vangst en verwerking)
9
7
9
15
14
25
Totaal diensten
13
12
24
8
15
21
Totaal particuliere sector
10
8
16
9
18
19
Totaal havenzone
10
10
19
15
21
21
ZONDER REDERIJEN
(1) Geen cijfers beschikbaar voor 1991.
TABEL 25 : SAMENSTELLING MARITIEM GOEDERENVERKEER IN DE HAVEN VAN OOSTENDE IN 19991
Aanvoer 460 216 24 482 484 698
Afvoer 473 921 24 582 498 503
Totaal 934 137 49 064 983 201
TOERISTISCHE VOERTUIGEN
87 048
92 510
179 558
Begeleid Onbegeleid ROLL-ON/ROLL-OFF (units)
21 371 7 601 28 972
21 655 9 762 31 417
43 026 17 363 60 389
49 266 34 441 0 1 162 651 25 239 101 546 8 525 1 381 668
0 1 312 81 317 0 1 500 2 327 359 86 815
49 266 35 753 81 317 1 162 651 26 739 103 873 8 884 1 468 483
Ferries Roro PASSAGIERS
Ertsen Chemicaliën Kunstmeststoffen Grint en zand Landbouwproducten Cement en klei Diversen GENERAL CARGO (ton)
TABEL 26 : MARITIEM GOEDERENVERKEER 1999 T.O.V. 19981
Passagiers Toeristische wagens Roll-on/roll-off (units) General cargo (ton)
1
1998 1 149 539 208 247 102 638 1 364 531
Bron : Autonoom Gemeentebedrijf Haven Oostende
1999 983 201 179 558 60 389 1 468 483
+/- % -14,5% -13,8% -41,2% 7,6%
II. GRAFIEKEN
GRAFIEKEN Grafiek 1
Aantal opgenomen jaarrekeningen - 1999
Grafiek 2
Tewerkstelling in de havenzone
Grafiek 3
Tewerkstelling in de havenzone, exclusief rederijen
Grafiek 4
Tewerkstelling in de dienstensector, exclusief rederijen, 1991-1995-1999
Grafiek 5
Tewerkstelling in de industrie 1991-1995-1999
Grafiek 6
Relatief belang van de sectoren in de werkgelegenheid 1991-1995-1999
Grafiek 7
Toegevoegde waarde in de havenzone
Grafiek 8
Toegevoegde waarde in de havenzone, exclusief rederijen
Grafiek 9
Toegevoegde waarde in de dienstensector, exclusief rederijen, 1991-1995-1999
Grafiek 10 Toegevoegde waarde in de industrie 1991-1995-1999 Grafiek 11 Relatief belang van de sectoren in de toegevoegde waarde 1991-1995-1999 Grafiek 12 Relatief belang componenten toegevoegde waarde 1999 Grafiek 13 Investeringen in de havenzone, exclusief rederijen Grafiek 14 Investeringen in de dienstensector, exclusief rederijen, 1997-1998-1999 Grafiek 15 Investeringen in de industrie 1997-1998-1999 Grafiek 16 Relatief belang van de sectoren in de investeringen, exclusief rederijen, 1997-1998-1999 Grafiek 17 Evolutie van de havenzone, exclusief rede rijen Grafiek 18 Evolutie van de dienstensector, exclusief rederijen Grafiek 19 Evolutie van de industrie
Grafiek 1 : Aantal opgenomen jaarrekeningen - 1999
Andere industrie 29 Voeding andere 2
Voeding - visverwerking 17
Goederenbehandeling 5
Rederijen 1 In- en uitvoerbedrijven 2 Wegvervoer 15 Andere diensten 27
Visvangst 25
Scheepsbouw 9
Chemie 4
Grafiek 2 : Tewerkstelling in de havenzone 2500
In eenheden
2000 1500 1000 500 0 1991
1992
1993
DIENSTEN
1994
1995
INDUSTRIE
1996
1997
1998
1999
OPENBARE SECTOR
Grafiek 3 : Tewerkstelling in de havenzone exclusief rederijen 2500
In eenheden
2000 1500 1000 500 0
1991
1992
1993
DIENSTEN
1994
1995
INDUSTRIE
1996
1997
OPENBARE SECTOR
1998
1999
Grafiek 4 : Tewerkstelling in de dienstensector, exclusief rederijen, 1991-1995-1999 300
1991 1995 1999
200 150 100 50 0 Goederenbehandeling
Losse havenarbeiders
In- en uitvoerbedrijven
Wegvervoer
Andere diensten
Grafiek 5 : Tewerkstelling in de industrie 1991-1995-1999 800
1991 1995 1999
600 In eenheden
In eenheden
250
400
200
0 Chemie
Scheepsbouw
Visvangst
Voeding visverwerking
Voeding - andere
Andere industrie
Grafiek 6 : Relatief belang van de sectoren in de werkgelegenheid
1991 1.0%(1) 20,3%
1995 0.7%(2) 17,9%
13
0.8%(2)
1.1%(1)
35,2%
10 9 8
6,0% 4,4%
3,1%
7
14,3%
5
3,6%
10,1% 0.5%(6)
5 7
11 10 9
1.4%(4) 2,5%
3 13
3
12 11
0.9%(2) 10,0% 1.7%(4)
26,3%
13
12 11,8%
0.9%(1)
34,9%
3
1999
6,5%
7
12
5 1.7%(4) 3,8%
4,3% 4,0%
1.4%(8)
8,2% 0.9%(6)
1 Goederenbehandeling
2 Losse havenarbeiders
3 Rederijen
4 In- en uitvoerbedrijven
5 Wegvervoer
6 Andere diensten
7 Chemie
8 Scheepsbouw
9 Visvangst
10 Voeding - visverwerking
11 Voeding - andere
12 Andere industrie
13 Openbare sector
11
10
9
21,5% 7,5% 4,1%
7,6% 2.7%(6) 11,8%
1.3%(8) 3,5%
Grafiek 7 : Toegevoegde waarde in de havenzone 120
In miljoenen euro
100 80 60 40 20 0
1991
1995
1996
DIENSTEN
INDUSTRIE
1997
1998
1999
OPENBARE SECTOR
Grafiek 8 : Toegevoegde waarde in de havenzone exclusief rederijen
In miljoenen euro
120 100 80 60 40 20 0
1991
1995 DIENSTEN
1996 INDUSTRIE
1997
1998
OPENBARE SECTOR
1999
Grafiek 9 : Toegevoegde waarde in de dienstensector, exclusief rederijen, 1991-1995-1999
20
1991 1995 1999
In miljoenen euro
15
10
5
0 Goederenbehandeling
Losse havenarbeiders
In- en uitvoerbedrijven
Wegvervoer
Andere diensten
Grafiek 10 : Toegevoegde waarde in de industrie 1991-1995-1999 40
1991 1995
35
1999
In miljoenen euro
30 25 20 15 10 5 0 Chemie
Scheepsbouw
Visvangst
Voeding - visverwerking
Voeding - andere
Andere industrie
Grafiek 11 : Relatief belang van de sectoren in de toegevoegde waarde
1995
1991 0.8%(1)
1.3%(1)
0.2%(2)
16,0%
12,9% 9,8%
18,7%
13
13 12
3
1999
9,2% 3,4%
9
8
7
1.4%(4) 4,0%
4,2% 3,0%
16,5%
12 6,9%
10
7
9
1,6%
7 10
16,5%
9
9,2% 4,5%
0.7%(6)
5,5% 1.6%(8)
1 Goederenbehandeling
18,2%
2 Losse havenarbeiders
3 Rederijen
4 In- en uitvoerbedrijven
5 Wegvervoer
6 Andere diensten
7 Chemie
8 Scheepsbouw
9 Visvangst
10 Voeding - visverwerking
11 Voeding - andere
12 Andere industrie
13 Openbare sector
10,8% 3.6%(6)
5 11
5
5
2,0%
12
1.3%(4)
3
13
11 10
23,6%
3
33,8% 14,1%
1.0%(1) 0.9%(2) 7,2%
0.4%(2)
7,1%
3,2%
5,5% 2.0%(8)
17,3%
Grafiek 12 : Relatief belang componenten toegevoegde waarde 1999 Andere industrie Voeding - andere Voeding - visverwerking Visvangst Scheepsbouw Chemie Andere diensten Wegvervoer In- en uitvoerbedrijven Goederenbehandeling -20%
0%
20%
Personeelskosten
40% Afschrijvingen
60% Overige kosten
80% Bedrijfsresultaat
100%
Grafiek 13 : Investeringen in de havenzone - exclusief rederijen 35
In miljoenen euro
30 25 20 15 10 5 0 1991
1995 DIENSTEN
1996 INDUSTRIE
1997 OPENBARE SECTOR
1998
1999
Grafiek 14 : Investeringen in de dienstensector, exclusief rederijen 1997-1998-1999 7
1997 1998 1999
5 4 3 2 1 0 Goederenbehandeling
In- en uitvoerbedrijven
Wegvervoer
Andere diensten
Grafiek 15 : Investeringen in de industrie 1997-1998-1999
25
1997 1998
20 In miljoenen euro
In miljoenen euro
6
1999
15 10 5 0 Chemie
Scheepsbouw
Visvangst
Voeding visverwerking
Voeding - andere Andere industrie
Grafiek 16 : Relatief belang van de sectoren in de investeringen, exclusief rederijen
1997 0.1%(1)
1999
1998 0.2%(1) 0.6%(3) 3,6% 3,4% 3,4%
0.4%(3) 2,4% 5,4% 2,7%
2
5 6
16,7%
36,8%
4
0.5%(1) 3,6%
5
12 8 11
10
6
0.6%(7)
10
8,5% 1.4%(9) 3,1%
5,8%
3,1%
5 12
6
52,9%
9,9%
4
36,4%
12
0.1%(3)
6,4%
33,0%
8
5,1% 1.5%(9)
8
5,2% 0.8%(7)
1.3%(10)
1 Goederenbehandeling
2 Rederijen
3 In- en uitvoerbedrijven
4 Wegvervoer
5 Andere diensten
6 Chemie
7 Scheepsbouw
8 Visvangst
9 Voeding - visverwerking 11 Andere industrie
11,5%
10 Voeding - andere 12 Openbare sector
19,6%
7 4,1%
9,2% 0.5%(9)
Grafiek 17 : Evolutie van de havenzone exclusief rederijen (Index 1991=100 - werkelijke prijzen) 180 160 140 120 100 80 60 40 1991
1992
1993
Aantal ondernemingen
1994
1995
Tewerkstelling
1996
1997
Toegevoegde waarde
1998 Investeringen
1999
Grafiek 18 : Evolutie van de dienstensector exclusief rederijen (Index 1991=100 - werkelijke prijzen) 220 200 180 160 140 120 100 80 60 40 1991
1992
1993
Aantal ondernemingen
1994
1995
Tewerkstelling
1996
1997
Toegevoegde waarde
1998
1999
Investeringen
Grafiek 19 : Evolutie van de industrie (Index 1991=100 - werkelijke prijzen) 160 140 120 100 80 60 40 1991
1992
1993
Aantal ondernemingen
1994
1995
Tewerkstelling
1996
1997
Toegevoegde waarde
1998
1999
Investeringen