Het AED-project “HARTVEILIG WONEN EN WERKEN IN SCHINNEN”
Gemeentebladnummer:
2011/02
Vergaderdatum:
03 februari 2011
Agendapunt:
Portefeuillehouder
Mw. W. Adriaans
Steller
Hans Janssen
Aan de Raad Voorstel:Instemmen met Implementatie van het adviesplan `HARTVEILIG WONEN EN WERKEN IN SCHINNEN`- AED project
Inleiding:
In de Raadsvergadering van d.d. 4 februari 2010 heeft de Raad besloten tot een nadere uitwerking van het “plan van aanpak plaatsing defibrillatoren”. ( AED project; AED= Automatische Externe Defibrillator); zie adviesplan.
Het adviesplan “ implementatie hartveilig wonen en werken” ligt nu voor en is als bijlage bij dit raadsvoorstel toegevoegd.
Ruim 20% van de jaarlijkse sterfte in Nederland wordt veroorzaakt door een hartstilstand ( circulatiestilstand ). Uit recente, statistische GGD gegevens blijkt dat in Schinnen:
3,8% van de volwassenen (17-64 jaar) in Schinnen lijdt aan hart- en vaatziekten. In Zuid Limburg is dit 3,7%. Dit is significant hoger dan het percentage mensen met hart- en vaatziekten in Nederland (1,2%).
Van de ouderen (55-plus) lijdt 13,3% aan hart- en vaatziekten. Dit is lager ten opzichte van Zuid Limburg (14,5%), maar wijkt hier niet significant van af. Net zoals bij de volwassenen wijkt Zuid Limburg wel significant af van Nederland (6,4%).
Per 10.000 mensen in Schinnen sterven er gemiddeld 20,5 inwoners op jaarbasis aan harten vaatziekten.
Op basis van wetenschappelijke gegevens vinden binnen de Gemeente Schinnen per jaar gemiddeld 10 hartstilstanden plaats. 80% van deze hartstilstanden vinden plaats in de thuissituatie van het slachtoffer.
Beoogd effect: De Gemeente Schinnen is in 2016 een hartveilige gemeente. Hiervoor wordt fasegewijs, per dorps-
kern, het plan van aanpak vanaf 2011 uitgevoerd. Argumenten: * Maatschappelijk belang .
Het project AED kan zich al voor de daadwerkelijke implementatie verheugen op veel belangstelling vanuit met name het verenigingsleven maar ook individuele burgers. Inwoners vinden het project een fantastisch initiatief van de gemeente Schinnen.
2
Dit draagvlak onder de bevolking is van groot belang voor de realisatie van een vrijwilligersnetwerk
( minimaal 390 (!) vrijwilligers noodzakelijk voor dit burgernoodhulpsysteem, die tevens goed opgeleid worden en/of zijn in het reanimeren en bedienen van een defibrillator.
Bij de Nederlandse hartstichting is in het kader van dit project nader advies opgevraagd. * Vanuit gezondheidsperspectief: Uit de cijfers voor Schinnen van de GGD blijkt dat zowel de sterfte aan hart- en vaatziekten als het voorkomen van hart- en vaatziekten hoger is dan gemiddeld in Nederland.
Met name in de leeftijdscategorie 17-64 jarigen is het voorkomen van hart- en vaatziekten in Schin-
nen significant hoger dan in Nederland en zelfs hoger dan het gemiddelde percentage hart- en vaatziekten in Zuid-Limburg.
Het AED project beoogt een reductie van het onnodige en te voorkomen sterfte bij hartstilstanden door het toepassen van reanimatie en het zo snel mogelijk aansluiten van een defibrillator/AED.
Het betreft een curatieve maatregel om de kans op overleven na een hartstilstand te vergroten. Het verdient echter aanbeveling om tevens aandacht te besteden aan preventie van hart- en vaatziekten door een gezonde leefstijl zo vroeg mogelijk te bevorderen.
Doelstelling van het AED project is dat Schinnen in 2016 een hartveilige gemeente zal zijn. Hiervoor wordt fasegewijs het bijgevoegd adviesplan uitgevoerd.
IMPLEMENTATIE AED PROJECT; 1.
Aansluiting alarmcentrale
De alarmering van de hulpverleners vindt plaats via de ambulancemeldkamer. Binnen de meldkamer Ambulancezorg regio Zuid-Limburg wordt al gewerkt met een alarmeringssys-
teem voor de lekenhulpverlening. Het is vrij eenvoudig om Schinnen hierop te laten aansluiten. De werking van het alarmeringssysteem is als volgt:
- Bij constatering van een hartstilstand belt de burger 112 en vraagt naar de meldkamer om een ambulance.
- De meldkamer stuurt na de melding “reanimatie” de professionele zorg naar het slachtoffer.
- De software voor de burgernoodhulp wordt gestart en zoekt naar de vrijwillige hulpverleners in de directe omgeving van het slachtoffer en in de directe omgeving van de AED, die het dichtst bij het slachtoffer is.
- Deze vrijwillige hulpverleners ontvangen een sms en gaan ter plaatse. In 2011 zal naar
verwachting de Ambulancezorg Limburg-Zuid overgaan tot invoering van Burgernet als verbeterde opvolger voor het huidige SMS-Alert systeem. Burgernet is een samenwerking tussen burgers, politie en gemeenten. De verwachting is dat de invoering van Burgernet in de Gemeente Schinnen zonder problemen zal verlopen.
Indicatie kosten : huidige SMS alertsysteem: geen. 2.
Burgernetwerk : Werven van vrijwillige hulpverleners. De tweede noodzakelijke schakel in dit project zijn de deelnemende vrijwilligers. Deze moeten geregistreerd zijn bij de meldkamer 112. Dit netwerk van vrijwilligers is essentieel.
Vrijwilligers die bereid zijn op aangeven van de meldkamer hulp aan een persoon die een hartstilstand heeft te bieden ter overbrugging van de tijd die de ambulance nodig heeft om
Onderwerp: Implementatie adviesplan AED project
3
ter plaatse te komen. Het heeft geen zin om te investeren in allerlei defibrillatoren als zo een
netwerk niet of onvoldoende operationeel is. Bij het opzetten van een netwerk zullen burgers worden betrokken. (inwoners, de plaatselijke verenigingen, instellingen en bedrijven). Belangrijk bij vrijwillige hulpverleners is enthousiasme te creëren. Ook huisartsen en fysio-
therapeutpraktijken worden bij het project betrokken. Er zal een wervingsactie voor vrijwilligers opgestart moeten worden. ( aanmeldfolders. PR in Goed Nieuws, gemeentelijke website en via informatieavonden).
Vrijwilligheid is geen vrijblijvendheid, daarom zullen alle taken, eisen en verantwoordelijkheden in een apart document worden opgenomen.
Het aantal benodigde vrijwillige hulpverleners per kern is afhankelijk van het aantal te plaatsen defibrillatoren per kern. Per defibrillator zijn er 30 tot 50 vrijwillige hulpverleners noodzakelijk.
De basis eisen voor vrijwillige deelnemers zijn: - de vrijwilliger is woonachtig in de gemeente Schinnen.
- de vrijwilliger is in bezit van een mobiele telefoon en normalerwijs ook daarmee bereikbaar.
-De vrijwilliger is in bezit van het diploma “ basale reanimatie en AED-bediening ” van de Ned. Reanimatie Raad (NRR), het Oranje Kruis, Nederlandse Hartstichting, Nederlands Rode Kruis of NIBHV.
In onderstaand overzicht zijn het aantal noodzakelijke vrijwillige hulpverleners en aantal AED’s per dorpskern weergegeven: Aantal
AED’s
Aantal inw.
Aantal vrijw.
Realisatie in:
Amstenrade
3
2.560
90‐150
2011
Doenrade
1
1.150
30‐ 50
2014/2015
Oirsbeek
2
3.960
60‐100
2012
Puth
2
2.075
60‐100
2014
Schinnen
4
2.780
120‐200
2013 2014/2015
Sweikhuizen
1
875
30‐ 50
Totaal
13
13.400
390‐650
Indicatie kosten : voor brochures, informatieavonden plusminus € 2000,-- gemiddeld per dorpskern ( totaal € 12.000,-- in 5 jaar).
3.
Aanschaf en plaatsing van de defibrillatoren.
Om de gemeente Schinnen hartveilig te maken zal 1 AED per 6 minutencirkel* geplaatst moeten worden op een openbare, publiek toegankelijke locatie. Deze AED’s zijn 24 uur per dag, 7 dagen per
week beschikbaar. Één publiek toegankelijke AED kan een straal van 500 meter rondom de AED verzorgen.
Uit het adviesplan blijkt dat in Schinnen 13 defibrillatoren noodzakelijk zijn.
Onderwerp: Implementatie adviesplan AED project
4
Keuze defibrillator: Uit de 3 voorliggende offertes ( zie bijlagen) is de keuze gemaakt voor: De Lifepak 1000 van Medtronic;
Dit is een robuust toestel; ook voor professioneel gebruik waardoor de aansluitingen uitwisselbaar zijn met de professionele apparatuur van de ambulancedienst.
De lifepak 1000 is een halfautomaat defibrillator d.w.z. de elektrische schok wordt door het appa-
raat, na mondelinge instructie, uitgevoerd door de hulpverlener via het indrukken van een knop. Bij een volautomaat voert het apparaat de schok zelf uit.
De gemeente Sittard-Geleen heeft na hun aanbesteding ook gekozen voor de Lifepak 1000. De gemeente Schinnen is met de leverancier dezelfde gunstige prijsafspraken overeengekomen als de gemeente Sittard-Geleen.
Indicatie kosten : € 1775,-- exclusief 6% BTW, afschrijvingstermijn 10 jaar. * in een 6 minutencirkel is hulp bij een reanimatieslachtoffer binnen 6 minuten geregeld. Beschermingskasten voor de defibrillatoren:
De defibrillator wordt geplaatst in een vandalisme en diefstalbestendige kast, die door de vrijwillige hulpverlener geopend kan worden met een (digitale) sleutel/pincode.
Hierdoor is de kast “op slot”, maar in noodsituaties snel te openen. Door deze toepassing is het complete systeem verzekerbaar tegen diefstal en vandalisme. De Lifepak 1000 kan in principe zonder verwarmingselement in een buitenkast geplaatst worden. Maar na overleg met de fabrikant is
besloten om ze toch in een verwarmde kast te plaatsen met nachtverlichting zodat de werking ook gegarandeerd wordt bij extreem vriesweer.
Met de leverancier AED solutions is afgesproken dat de meerkosten voor deze verwarmde kast en de kosten voor de stroomvoorziening voor rekening komen van AED solutions. Indicatie kosten: € 545,00 exclusief 6% BTW per beschermingskast. Onderhoud:
Een onderhoudsbeurt voor de AED’s wordt elke 2 jaar uitgevoerd door de leverancier. Hierbij worden o.a. het apparaat gecontroleerd en de ( reserve) elektroden vervangen.
Een toezichthouder ( BHV-er van openbare werken) zal 1 x per 2 weken controleren of het systeem nog werkt aan de hand van een checklist.
N.b. Naar verwachting zal er ook “sociale controle” ( melding aan gemeente) door de buurtbewoners en de vrijwillige hulpverleners plaatsvinden bij diefstal en/of vandalisme. Indicatie kosten: € 522,60 exclusief 6% BTW voor het onderhoudscontract van 5 jaar per defibrillator. N.b. Binnen de gemeente Schinnen zullen al AED’s aanwezig zijn. De ervaring leert dat deze AED’s ( in privé bezit) meestal niet geschikt zijn om deel te nemen aan het hartveilig project omdat ze bin-
nen zijn geplaatst en daardoor niet 24uur per dag beschikbaar zijn. Deze defibrillatoren zijn verder meestal niet geschikt voor plaatsing buitenshuis en uniformiteit van AED’s is belangrijk voor een efficiënt gebruik van een AED bij een reanimatie.
De privé defibrillatoren zullen, na inventarisatie, met een aparte vermelding binnen de plattegrondkaart met de 6 minutencirkels worden opgenomen.
Onderwerp: Implementatie adviesplan AED project
5
Indicatie kosten aanschaf en onderhoud AED apparatuur in overzicht: PRIJSSPECIFICATIE *
Kosten AED
Stuks
Eenh. prijs
1
€ 1.775,00 ( ex. 6% BTW)
Kosten onderhoud / 5 jaar Excl. Opvang & nazorg, incl. materialen, leenAED en updates
1
€ 522,60 ( ex. 6% BTW)
Kosten opbergkast
1
€ 545,00 ( ex. 6% BTW)
Kosten verzekering
1
€ 66,-- ( ex. BTW en poliskosten)
Totale kosten AED
1
€ 2908,60 ( ex. BTW, € 3083,12 inclusief)
LIFEPAK 1000, incl. draagtas en Safe set
4.
Opleidingen.
Op jaarbasis zullen naar verwachting tussen de 75 en 100 vrijwilligers opgeleid dienen te worden,
ervan uitgaande dat er een aantal vrijwilligers reeds opgeleid zijn in het reanimeren ( BHV-ers en EHBO’ers , brandweerlieden, politieagenten, (para)medici en verpleegkundigen). De opleiding
Met name dienen gezinsleden opgeleid te worden waarvan gezinsleden bekend zijn met hart/en vaatziekten aangezien 80% van de reanimaties thuis plaatsvindt.
De opleiding en registratie van de vrijwillige hulpverleners zal verlopen via de Stichting reanimatie en AED onderwijs Zuid-Limburg uit Amstenrade in samenwerking met de EHBO vereniging te Schinnen.
De opleiding/training wordt gegeven binnen de wijksteunpunten of gemeenschapshuizen in 2 dagdelen van elk 3 uur, volgens de richtlijnen van de Nederlandse Reanimatie Raad. Indicatie kosten opleidingen:
Kosten opleiding per deelnemer € 25,00 inclusief BTW, cursusboek en certificaat. De kosten voor de ( jaarlijkse) herhalingslessen bedragen € 15,-- per deelnemer.
De kosten voor 2011 bedragen € 1875,-- ( uitgaande van 75 op te leiden vrijwilligers).
De kosten voor het jaar 2012 bedragen voor opleiding en herhalingslessen € 3000,-- . De kosten voor het jaar 2013 bedragen € 4750,-- voor opleiding en herhalingslessen.
De kosten voor de jaren 2014/2015 bedragen € 5625,-- voor opleiding en herhalingslessen. Totale kosten voor opleiding en herhalingslessen gedurende de fasegewijze implementatie van het project: €15.250,--
Na deze 5 jaar bedragen de structurele opleidingskosten ( herhalingslessen) op jaarbasis ongeveer € 6000,-- .
Onderwerp: Implementatie adviesplan AED project
6
Financiële toelichting:
Resumé : overzicht totale begroting AED project per jaar
Jaar
Totaal kosten aanschaf AED’s incl.btw
Kosten Opleidingen
Overige structurele kosten
Totale kosten project
2011
9250,--
1875,--
2000,--
13125,-
2012
9250,--
3000,--
4000,--
16250,-
2013
12332,--
4750,--
2000,--
19082,-
2014/2015
9250,--
5625,--
4000,--
18875,-
Totaal
40082,--
15250,--
12000,--
67332,-
De totale kosten voor het project bedragen € 67.332,--. De kosten voor de aanschaf AED’s ( € 40.082,--) worden betaald uit het door uw Raad beschikbaar
gestelde krediet ad € 50.000,-- ( via het MIP 2011= meerjarig investeringsplan).
Het project wordt gefaseerd uitgevoerd waarbij de levensduur van de defibrillatoren vastgesteld
wordt op 10 jaar in plaats van 5 jaar. Het investeringsbedrag is hierdoor voldoende waarbij het teveel geraamde bedrag wordt gebruik ter dekking van de opleidings-en overige kosten. Uitvoering en planning:
Reeds beschreven in bovenstaand stuk. Jaarlijkse evaluatie over de vorderingen van dit project. Communicatie: Via de gemeentelijke website en het plaatsen van artikels in Goed nieuws. Werving en selectie via een promotiecampagne.( met o.a. folders)
Schinnen, januari 2011 Burgemeester en wethouders,
de Secretaris,
de Burgemeester,
Mr. J.M.C. Roelofs
B.H.M. Link
Onderwerp: Implementatie adviesplan AED project