Hartkatheterisatie met coronarografie
Inhoud
1.
Inleiding
4
2.
Voorbereiding thuis
6
3.
Opname in het ziekenhuis
7
4.
Hartkatheterisatie met coronarografie
8 10
6. Nazorg
12
7. Ontslag
14
8.
Wanneer mag ik terug aan het werk?
14
9.
Mag ik na een coronarografie of dilatatie
15
een wagen besturen?
Contact
Hartkatheterisatie met coronarografie
5. Behandeling
16
3
Hartkatheterisatie met coronarografie
Uw arts heeft u een coronarografie voorgesteld. Om ervoor te zorgen dat u voldoende geïnformeerd bent over de aard en het doel ervan, vragen we u deze tekst te lezen. Mocht u nog vragen hebben, aarzel niet om ze te stellen aan de arts of de verpleegkundige voor het onderzoek.
Coronaire atherosclerose
Hartkatheterisatie met coronarografie
1
Inleiding
De coronaire slagaders of kransslagaders zijn bloedvaten die de hartspier van zuurstofrijk bloed voorzien. Er zijn in feite 2 kransslagaders (rechter en linker) maar eigenlijk spreekt men van 3 slagaders, daar de linker zich onderverdeelt in 2 grote takken. Coronaire atherosclerose is een ziekte waarbij vervetting en verkalking van de bloedvatwand deze bloedvaten kan vernauwen of zelfs verstoppen. Dit kan leiden tot pijn op de borst bij inspanning, een hartinfarct (plaatselijk afsterven van de hartspier) of zelfs tot plots overlijden. Deze ziekte komt veelvuldig voor en staat onder andere in verband met een hoog cholesterolgehalte, hoge bloeddruk, diabetes (suikerziekte), familiale aanleg, roken en overgewicht. Met een hartkatheterisatie met coronarografie kan veel informatie verkregen worden over het hart (vernauwingen van de kransslagaders, werking van de hartkleppen, …).
4
5
Hartkatheterisatie met coronarografie
Om alles vlot te laten verlopen, vragen we u de informatie thuis grondig door te nemen en daarna het document “ Geïnformeerde toestemming tot” te ondertekenen en mee te brengen bij uw opname samen met uw identiteitskaart en SIS-kaart. U kunt thuis al beide liesplooien scheren. Controleer thuis uw medicatie en breng deze mee. Bloedverdunners als Aspirine, Asaflow en Plavix (clopidogrel), Brilique, … mogen verder ingenomen worden. Andere bloedverdunners zoals Marcoumar, Marevan, Xarelto, Pradaxa, ... moeten enkele dagen ervoor worden onder-
6
broken en soms moeten er ook tijdelijk spuitjes worden gegeven in samenspraak met de arts. Indien uw onderzoek is gepland in de voormiddag zal van u worden verwacht dat u nuchter binnenkomt (4u niet meer eten en drinken). U mag wel uw medicatie innemen met uitzondering van de medicatie voor de suiker. Bij een onderzoek in de namiddag is een licht ontbijt toegelaten, met inname van uw medicatie, uitgezonderd medicatie voor de suiker.
3
Opname in het ziekenhuis U meldt zich bij het onthaal. Daar zal men u inschrijven, men zal daarvoor uw identiteitskaart en SIS-kaart nodig hebben. U wordt verwezen naar de afdeling, de hoofdverpleegkundige of een verpleegkundige zal u uitleg geven over de kamer en wat er gaat gebeuren.
bent en op welke telefoonnummers men familie kan bereiken.
De verpleging zal langskomen om uw verpleegdossier in orde te brengen. Daarbij informeren ze naar welke medicatie u op dit moment neemt, of u allergisch
Er wordt een EKG (hartfilmpje) genomen.
Hartkatheterisatie met coronarografie
2
Voorbereiding thuis
Er wordt steeds een infuus geprikt en indien er op voorhand geen bloedafname is gebeurd wordt dit gelijktijdig gedaan. Uw bloeddruk en pols worden gecontroleerd.
Breng gemakkelijke slaapkledij mee, een kamerjas, pantoffels en toiletgerief voor 1 of 2 nachten.
7
Hartkatheterisatie met coronarografie
Bij aankomst in de katheterisatiekamer gaat u op de onderzoekstafel liggen. Daarna worden meerdere elektroden op uw lichaam gekleefd. U zal een verscheidenheid aan apparaten zien. Laat u niet afschrikken, alles lijkt imposanter dan het is. De verpleegkundige zal u klaarmaken voor het onderzoek. De lies of arm wordt uitgebreid ontsmet. Daarna zal u volledig worden afgedekt met steriele doeken, enkel het gezicht wordt vrijgelaten.
Door dit buisje zullen er speciaal voorgevormde katheters opgeschoven worden naar het hart en de kransslagaders. Het opschuiven van die katheters verloopt zonder dat u dit voelt.
cardioloog wat er aan de hand is. Als uw problemen opgelost kunnen worden met een ballondilatatie en het plaatsen van een stent (veertje) zal dit na overleg met u uitgevoerd worden.
Op deze manier kan een kleine hoeveelheid contrastvloeistof in de kransslagaders worden gespoten en kan het verloop van deze vaten zichtbaar worden gemaakt. Eventuele vernauwingen kunnen precies worden vastgesteld.
De plaats waar de katheters worden ingebracht, wordt plaatselijk verdoofd. Dit is te vergelijken met de prik van de tandarts. Daarna start het eigenlijke onderzoek.
Bij het inspuiten van het contrast in de kransslagaders voelt u meestal geen warmtegevoel, maar kunt u pijnklachten op de borst krijgen. Dit moet u meteen zeggen zodat u eventueel medicatie kunt krijgen.
Om een goede indruk te krijgen van de werking van het hart worden ook films gemaakt terwijl er een contrastvloeistof in de linkerkamer van het hart gespoten wordt. De contrastvloeistof wordt via de katheter ingespoten, die zich binnen het hart mengt met het bloed en zichtbaar kan worden gemaakt op röntgenfilm.
Eerst wordt een buisje (geleider) ingebracht via de lies of de arm.
8
Tijdens het onderzoek ziet de
ook gepaard met misselijkheid. Deze misselijkheid komt tijdens de rest van het onderzoek niet meer voor. Dit is een van de redenen waarom u gevraagd werd nuchter te blijven. De verpleegkundige zal u hier op voorhand van verwittigen zodat u niet hoeft te schrikken.
Hartkatheterisatie met coronarografie
4
Hartkatheterisatie met coronarografie
Op het einde van het onderzoek wordt een filmpje van het bloedvat in de lies gemaakt om te kunnen beoordelen of het plaatsen van een angio seal (afsluitend propje) veilig kan gebeuren.
Door deze injectie krijgt u een warmtegevoel over heel het lichaam. Tevens kunt u het gevoel krijgen alsof u moet plassen. Dit is normaal en duurt slechts een tiental seconden. Soms gaat dit
9
Hartkatheterisatie met coronarografie
Hartkatheterisatie met coronarografie
5
Behandeling Indien een of meerdere coronaire vernauwingen in aanmerking komen voor ballondilatatie (en stenting) zal dit, zo mogelijk, in aansluiting met de diagnostische procedure gebeuren. Het principe bestaat uit het plaatsen van een katheter met op het uiteinde een kleine opblaasbare ballon in het vernauwde gedeelte van de bloedvaten. De ballon wordt opgeblazen en de vernauwing wordt op die manier opengemaakt.
Bij het opblazen van de ballon is er een tijdelijke onderbreking van de bloedstroom doorheen het bloedvat die soms kan leiden tot pijn op de borst. Wel is het belangrijk dat u dit onmiddellijk meldt aan de cardioloog of aan de verpleegkundige. Eventueel wordt pijnstillende medicatie toegediend.
Bij een stenting wordt daarenboven een “veertje” ter hoogte van het vernauwde bloedvat achtergelaten. Hierdoor vermindert de kans dat het bloedvat vroegtijdig terug gaat vernauwen.
10
11
Hartkatheterisatie met coronarografie
De coronarografie als onderzoek duurt ongeveer een half uur. Indien beslist wordt om te dilateren mag u rekenen op gemiddeld 1 uur. Na het onderzoek wordt de lieskatheter verwijderd en moet een 30-tal minuten druk met een klem ter hoogte van de insteekplaats worden uitgeoefend om het nabloeden te stoppen. De verpleegkundige van het cathlab brengt vervolgens een spanverband aan. Als het gaat om een onderzoek zonder dilatatie via uw lies zal u een 8-tal uur plat moeten liggen en tot ’s morgens in bed blijven. U kunt ook kiezen voor een angio seal (zie formulier geïnformeerde toestemming). Dan moet u
12
slechts 2 uur plat liggen en na 4 uur mag u uit bed. Indien er een dilatatie is gebeurd moet u wat langer platliggen: ongeveer 14 uur volledig plat liggen en mag u 24 uur niet uit bed komen.
Eenmaal terug op de kamer mag u opnieuw drinken. Eten kan u 1 uur na het verwijderen van de katheter. De verpleegkundige zal regelmatig uw bloeddruk, hartslag en liesplooi controleren.
Met een angio seal moet u slechts 4 uur platliggen en tot ’s morgens in bed blijven.
Door het platliggen, kunt u rugklachten ervaren of u kan het koud hebben, dit is vrij normaal.
De verpleegkundige zal u vertellen wanneer u precies mag opstaan.
Aarzel toch niet dit aan de verpleegkundige te melden. Een pijnstiller of een extra deken kan wat extra comfort geven.
Als het onderzoek via de arm gebeurt, wordt een arm- of polsband onder druk aangebracht. De uren erna zal de druk op de arm verminderd worden. Er is geen strikte bedrust vereist.
Hartkatheterisatie met coronarografie
6
Nazorg
13
Hartkatheterisatie met coronarografie
7 8
Ontslag Doorgaans mag u de dag nadien naar huis, tenzij de dokter anders beslist. Zorg ervoor dat iemand u kan komen ophalen met de auto.
Wanneer mag ik terug aan het werk? De dagdagelijkse activiteiten kunnen na 24 uur. Er zijn echter wel aandachtspunten: - Tillen van zware voorwerpen, fietsen, autorijden en seksueel contact: na 1 week, sporten: na 2 weken - Trap nemen: geen probleem - Bad nemen: na 1 week, douchen mag de volgende dag. Het kan gebeuren dat de coronarografie bepaalde letsels aan het licht brengt die het onverantwoord maken het werk te hervatten. Werkhervatting na een dilatatie zal met uw behandelende cardioloog besproken worden. In principe kan u 48 uur na de behandeling alles doen. Ook hier gelden dezelfde aandachtspunten zoals hoger vernoemd.
14
9
Mag ik na een coronarografie of dilatatie een wagen besturen? Doorgaans mag u de dag nadien naar huis, tenzij de dokter anders beslist. Zorg ervoor dat iemand u kan komen ophalen met de auto. In geval de klachten van pijn op de borst optreden in rust, bij emoties of uitgelokt worden door de minste inspanning bent u niet geschikt om te rijden. De rijgeschiktheid kan opnieuw geëvalueerd worden nadat een behandeling de klachten heeft doen verdwijnen. Een verslag van uw cardioloog is dan wel noodzakelijk. Na het doormaken van een hartinfarct is men niet rijgeschikt zolang uw cardioloog geen gunstig advies heeft gegeven.
Contact Dienst cardiologie campus Wilgenstraat Roeselare t 051 23 72 89 f 051 23 78 76 e
[email protected]
H.-Hartziekenhuis Roeselare-Menen vzw Rode-Kruisstraat 20, 8800 Roeselare t 051 23 71 11 Stedelijk Ziekenhuis Roeselare Brugsesteenweg 90, 8800 Roeselare t 051 23 61 11
[email protected] www.azdelta.be