Handleiding videobewerking voor DiViDU met Windows Moviemaker Willem Verberk Anne-Martine Gielis
12 maart 2007
Handleiding videobewerking voor DiViDU met Windows Moviemaker
Colofon Handleiding videobewerking voor DiViDU met Windows Moviemaker Auteurs Willem Verberk Anne-Martine Gielis Copyright Stichting Digitale Universiteit De Creative Commons Naamsvermelding-GeenAfgeleideWerken-NietCommercieel-licentie is van toepassing op dit werk. Ga naar http://creativecommons.org/licenses/by-nd-nc/2.0/nl/ om deze licentie te bekijken. Datum 12 maart 2007
pagina 2 van 14
Handleiding videobewerking voor DiViDU met Windows Moviemaker
Inhoudsopgave 1 2 3
4
Inleiding
4
Stappenplan videobewerking
4
Beginnen met werken
5
3.1
Kies een locatie op de computer om je werk in te bewaren
5
3.2
Start Windows Moviemaker op
5
3.3
Indeling van het programma
6
4.1
Stap I - Opnemen van video
6
4.1.1 Aansluiten van de digitale camera
6
4.1.2 Gebruikmaken van de JVC-recorder (Dv-bandje)
7
4.1.3 Gebruikmaken van de JVC-recorder (VHS-band)
7
4.1.4 Opnemen
7
4.1.5 Scènes in de collectie
9
4.1.6 Videobestanden importeren
9
4.1.7 Foto’s importeren
9
4.2
Stap II - Bewerken van video
10
4.2.1 Scènes slepen naar de tijdlijn.
10
4.2.2 Scènes inkorten
10
4.3
Stap III - Montage afwerken
11
4.3.1 Beeldovergangen en effecten
11
4.3.2 Overgangen
11
4.3.3 Effecten
12
4.3.4 Titel Maken
12
4.4
5
5
Video digitaliseren
Stap IV - Maak een film of videobestand
Film op CD branden
13 14
pagina 3 van 14
Handleiding videobewerking voor DiViDU met Windows Moviemaker
1
Inleiding De situatie in deze handleiding is beschreven voor het medialab (3.02) van het Instituut voor de Lerarenopleiding van de UvA. Je kunt deze handleiding ook gebruiken voor een andere videobewerkingsplek waarop je rechtstreeks een DV-camera of DV-videorecorder aansluit. Je voorbereiding is dan anders, maar het opnemen van video zal vrijwel hetzelfde zijn. In het medialab kunnen beelden op verschillende manieren de computer ingebracht worden: •
Analoog videosignaal: Bijvoorbeeld via een videorecorder (VHS) of een ouder model videocamera. In het medialab zijn twee computers beschikbaar waarmee VHS-banden kunnen worden gedigitaliseerd.
•
Digitaal videosignaal: opgenomen en afgespeeld met een digitale camera in het zogenaamd mini-DV formaat of direct via een digitale camera.
Tip Bekijk de video van te voren op de dv-camera of thuis via je TV 1 en maak een lijst met de exacte tellerstanden van de fragmenten die je wilt hebben. Op die manier kun je snel alle juiste stukken video opnemen en hou je de apparatuur niet langer bezet dan nodig is. Let op! Als je je film wilt gebruiken in DiViDU ben je gebonden aan een aantal beperkingen: je film mag niet langer dan 3 minuten duren en de bestandsgrootte mag niet meer zijn dan 10Mb. Als je meer informatie over DiViDU wilt lezen, kijk dan op www.dividu.nl.
2
Stappenplan videobewerking Videobewerking op de computer stelt hoge eisen aan zowel de hardware als de software. Het is belangrijk om de onderstaande stappen goed door te lezen en in de goede volgorde te doen, om onnodig vastlopen van het programma of het verloren gaan van waardevolle bestanden te voorkomen. Als je een video-opname op een computer op het Medialab digitaal gaat bewerken, onderneem je altijd de volgende stappen: 1. Kies één van lichtgrijze Dell-computers in het Medialab; deze zijn voorzien van een firewirekaart, waarop je je dv-camera kunt aansluiten. Als je alleen een dv-bandje hebt, of je wilt een VHS-band digitaliseren kies je een computer waar een JVC-recorder op is aangesloten die mini-DV bandjes kan afspelen. 2. Importeer je film in de computer met behulp van het programma Windows Moviemaker en de videocamera. 3. Bewerk je opnamen in de computer (scènes knippen, eventuele titels en overgangen maken). Ook dit gebeurt in Windows Moviemaker. 4. Brand de videofragmenten, inclusief alle montagebestanden op een CD.
1
Als je een ILO-videocamera leent kun je tegelijkertijd een SCART-verbindingskabel lenen waarmee je de
camera aan je TV kunt koppelen. Je TV moet dan wel een SCART-ingang hebben.
pagina 4 van 14
Handleiding videobewerking voor DiViDU met Windows Moviemaker
3
Beginnen met werken
3.1
Kies een locatie op de computer om je werk in te bewaren •
3.2
Start Windows Moviemaker op • •
3.3
Maak eerst een map aan waarin je je werk opslaat voordat je met de videobewerking aan de gang gaat: o ga naar Deze computer en navigeer naar de lokale vaste schijf D o Rechtsklik ergens in het witte vlak en kies Nieuw > Map. o Gebruik je e-mailadres als naam voor de map. Dan weten de systeembeheerders en andere gebruikers van deze computer altijd van wie deze map is.
Start eerst Windows Moviemaker op voordat je de camera aansluit op de computer (via Start > Alle programma’s > Windows Moviemaker ). Sla je project direct op in je persoonlijke map op de D-schijf : Bestand > Project opslaan.
Indeling van het programma Het scherm dat verschijnt als je Moviemaker net hebt opgestart, heeft de volgende indeling: • Bovenaan zie je de menubalk met daarin twee opties: taken en collecties.
•
Taken: wanneer je hierop klikt verschijnt het onderstaande menu. Dit is een lijst van alle stappen die worden ondernomen bij het monteren.
•
Collecties: wanneer je hier op klikt verschijnt je collectie. Dit is je catalogus, waar al het materiaal dat gebruikt wordt in je montage komt te staan. In de rechterbovenhoek van het scherm staat de monitor. De voortgang van de montage kan hier worden geobserveerd. Ook kunnen losse audio- en videofragmenten worden afgespeeld. De bediening is identiek aan de Windows Media Player. Aan de onderzijde van het scherm staat óf het storyboard of de tijdlijn. Met behulp van de knoppen kun je tussen deze weergaven wisselen.
•
•
pagina 5 van 14
Handleiding videobewerking voor DiViDU met Windows Moviemaker
De beelden uit de Collectie worden naar deze balk gesleept. Samen met de audio/muziek en titels vormen deze beelden de montage.
Storyboard: de beelden worden hier op de goede volgorde gezet.
Tijdlijn: hier wordt het precieze werk uitgevoerd. Er zijn vijf sporen beschikbaar. Boven de storyboardlijn/tijdlijn staan een aantal functies:
1. 2. 3.
2 3 1 Speel de tijdlijn af Zoom in op de tijdlijn, voor meer details. Zoom uit op de tijdlijn, voor minder details.
4
Video digitaliseren
4.1
Stap I - Opnemen van video Er zijn twee mogelijkheden om een dv-bandje te digitaliseren: 1.
Je kunt de camera aansluiten op de firewire-aansluiting van de computer; ga in dat geval verder met 4.1.1.
2.
Als je geen camera tot je beschikking hebt kun je gebruik maken van een JVC-recorder, ga dan verder met 4.1.2.
Ga verder met 4.1.3 als je een VHS band wilt bewerken. 4.1.1 Aansluiten van de digitale camera • • • • •
Doe het bandje in de camera. Zet de eerst camera uit. Sluit de camera aan op de computer met de firewire-kabel. Zet de camera op play. Ga verder met 4.1.4.
Let op: het kan zijn dat er nu een popup-scherm verschijnt. Ook kan het gebeuren dan het videobewerkingsprogramma Pinnacle opstart. Sluit deze schermen af.
pagina 6 van 14
Handleiding videobewerking voor DiViDU met Windows Moviemaker
4.1.2 Gebruikmaken van de JVC-recorder (Dv-bandje) • • •
Zet de recorder eerst uit. Doe het dv-bandje in de recorder. Ga verder met 4.1.4.
4.1.3 Gebruikmaken van de JVC-recorder (VHS-band) • • • •
Zet de recorder eerst uit. Doe de VHS-band in de recorder. Spoel met behulp van de knoppen naar het begin van je opname. Ga verder met 4.1.4.
4.1.4 Opnemen • •
Ga naar de eerste optie uit het menu Taken: Vastleggen van videoapparaat. Er wordt gevraagd om informatie over het vastgelegde videobestand in te voeren: • Voer bij 1. een bestandsnaam in (geef een logische naam als: interview_Diederik) • Kies bij 2. jouw mapje aan op de D-schijf. Ga naar Bladeren en ga naar jouw mapje.
•
Klik op Volgende.
pagina 7 van 14
Handleiding videobewerking voor DiViDU met Windows Moviemaker
•
Op de volgende pagina wordt de opnamekwaliteit ingesteld; kies bij Overige instellingen voor Video voor breedband (512 kbps) :
•
Klik op Volgende.
• •
Kies op de volgende pagina Gedeelten van de band handmatig instellen. Klik op Volgende.
•
Het dialoogvenster Video vastleggen verschijnt.
pagina 8 van 14
Handleiding videobewerking voor DiViDU met Windows Moviemaker
•
• •
Windows Moviemaker neemt de bediening van de camera of recorder over, je hoeft de camera 2 dus niet te gebruiken om te spoelen. Maak gebruik van de toetsen op het scherm. Gebruik eventueel het lijstje met de tellerstanden om snel naar de juiste startpositie te gaan. 1. Spoel naar het begin van je eerste opname, zet de band stil op een paar seconden voordat het fragment begint. 2. Klik op vastleggen starten om de opname te starten. 3. Klik op vastleggen beëindigen om de opname te stoppen. Herhaal deze stappen totdat alle beelden van het bandje zijn vastgelegd. Klik op Voltooien om af te sluiten; de beelden zijn nu in de collecties opgenomen.
4.1.5
Scènes in de collectie
Controleer nu of alle opnamen in de collecties van Windows Moviemaker zijn opgenomen. • Ga naar Collecties uit het menu. • Controleer of alle opnamen in de lijst staan. Wanneer er verschillende opname-shots in een stukje opname voorkomen, worden deze door Windows Moviemaker als aparte scènes in de collectie geplaatst.
4.1.6 Videobestanden importeren Het is ook mogelijk bestaande videobestanden te gebruiken in je montage. • Kopieer deze bestanden (van bijvoorbeeld een cd-rom of memorystick) eerst naar je persoonlijke mapje op de D-schijf. Alle bestanden staan dan op één locatie. • Kies de optie Video importeren uit het menu Taken. • Navigeer naar je persoonlijke mapje en kies de filmfragmenten uit. • Klik op importeren om de videofragmenten toe te voegen aan je collectie.
4.1.7
Foto’s importeren
Naast videobestanden kunnen ook foto’s worden gebruikt. • Kopieer deze bestanden naar je persoonlijke mapje op de D-schijf. • Kies de optie Foto’s importeren uit het menu Taken. • Navigeer naar je persoonlijke mapje en kies de foto’s uit die je wilt importeren. • Klik op importeren om de foto’s toe te voegen aan je collectie
2
Let op: een VHS-band kan niet op afstand worden bediend. Gebruik dan de knoppen op de
recorder.
pagina 9 van 14
Handleiding videobewerking voor DiViDU met Windows Moviemaker
4.2
Stap II - Bewerken van video
4.2.1 Scènes slepen naar de tijdlijn. •
Ga naar de tijdlijn-weergave
•
Open de collecties
•
Sleep nu het hele mapje met het eerste videofragment dat je wilt gebruiken naar de tijdlijn. In het mapje staan verschillende scènes; deze worden nu allemaal tegelijk in de juiste volgorde naar de tijdlijn gesleept.
Alle scènes die in het submapje in de collectie stonden, staan nu in de tijdlijn.
• •
Sleep vervolgens het mapje met de tweede scène achter het laatste fragment op de tijdlijn. Herhaal dit voor alle scènes die je wilt gebruiken in je montage. Sla je project op. Ga naar Bestand > Project opslaan
4.2.2 Scènes inkorten In de tijdlijn kun je opgenomen scènes inkorten. De beelden uit de collecties zijn ruw; waarschijnlijk is het nodig aan begin en einde materiaal te verwijderen. 1.
Ga naar de Tijdlijn-weergave.
2.
Selecteer het eerste videofragment.
3.
Ga naar het beginpunt; er verschijnt een dubbele rode pijl en een klein geel venster met de mededeling Klik en sleep om de clip bij te knippen. Sleep de rode pijl nu naar het gewenste beginpunt.
pagina 10 van 14
Handleiding videobewerking voor DiViDU met Windows Moviemaker
4.
Doe dit ook voor het eindpunt.
5.
Sla het project op met CTRL+S.
Het is ook mogelijk een gedeelte in een videofragment te verwijderen. Verplaats de Jog Balk (het schuifje dat aangeeft naar welk punt in je film je kijkt) naar het beginpunt.
Ga nu naar het menu Clip en kies Splitsen.
Doe hetzelfde met het eindpunt. Selecteer nu het middelste gedeelte en verwijder het.
4.3
Stap III - Montage afwerken Je kunt je fragmenten verfraaien met o.a. beeldovergangen, een titel of achtergrondgeluid.
4.3.1 Beeldovergangen en effecten Door effecten en overgangen toe te voegen wordt de videomontage professioneel afgewerkt. Er zijn veel mogelijkheden, maar ervaring leert dat slechts een aantal effecten een meerwaarde geven aan de film. Een veelgebruikte overgang is de fade-functie. Dit zorgt voor een gelijkmatige overgang tussen twee beelden, waardoor de film prettiger wordt om naar te kijken.
4.3.2 Overgangen • • • • • •
Ga naar de storyboard-weergave. Kies uit taken de optie Video-overgangen weergeven Selecteer een overgang en bekijk de voorvertoning in de monitor. Sleep de overgang tussen twee fragmenten op de storyboard. Herhaal deze stap eventueel voor meer overgangen. Sla het project op met CTRL+S.
pagina 11 van 14
Handleiding videobewerking voor DiViDU met Windows Moviemaker
4.3.3 Effecten • •
• •
Ga naar de storyboard-weergave. Kies uit de taken de optie Video-effecten weergeven. Selecteer een video-effect en bekijk de voorvertoning in de monitor. Sleep het fragment op een fragment in de storyboard-balk. Herhaal deze stap eventueel voor meer effecten Sla het project op met CTRL+S.
Effect
overgang
4.3.4 Titel Maken Tot slot kunnen titels aan de montage worden toegevoegd. Kies uit taken de optie Titels of verantwoording maken. Kies één van de volgende opties.
Op de volgende pagina kan de tekst van de titel worden ingevuld. Bij Meer opties kan de titel worden aangepast: • Titelanimatie wijzingen: wijzig hier de weergave van de titel. • Lettertype in tekstkleur wijzigen: wijzig eventueel hier het lettertype en de achtergrondkleur (deze is standaard blauw) De titel heeft standaard een lengte van 3.5 seconde, maar deze kan eenvoudig worden veranderd: • Ga naar de tijdlijn-weergave • Selecteer de titel • Scroll met de muis naar het rechteruiteinde van de titel. Sleep het uiteinde van de titel naar links of rechts totdat deze de juiste tijdsduur heeft. Als je je film wilt gebruiken in DiViDU ben je gebonden aan een aantal beperkingen: je film mag niet langer dan 3 min duren en de bestandsgrootte mag niet meer zijn dan 10MB.
pagina 12 van 14
Handleiding videobewerking voor DiViDU met Windows Moviemaker
4.4
Stap IV - Maak een film of videobestand Als je klaar met monteren is het noodzakelijk dat je montage wordt geëxporteerd: alle lagen van de tijdlijn worden dan samengevoegd in één bestand. Dit bestand kan vervolgens worden geupload naar de DiViDU-server. Let op! Als je je film wilt gebruiken in DiViDU ben je gebonden aan een aantal beperkingen: je film mag niet langer dan 3 min duren en de bestandsgrootte mag niet meer zijn dan 10MB. • •
•
Ga naar de optie Opslaan op deze computer uit het menu Taken. Er wordt gevraagd om informatie over het vastgelegde videobestand in te voeren: • Voer bij 1. een bestandsnaam in (geef een logische naam voor je montage) • Kies bij 2. jouw mapje aan op de D-schijf. Ga naar Bladeren en ga naar jouw mapje. Klik op volgende
•
Op de volgende pagina wordt de exportkwaliteit ingesteld; kies: Video voor breedband (340 kbps) uit Overige instellingen.
•
Klik op volgende
• • •
De film wordt nu geëxporteerd, dit kan even duren. Klik op voltooien De film staat nu in je mapje op de D-schijf, controleer dit.
pagina 13 van 14
Handleiding videobewerking voor DiViDU met Windows Moviemaker
5
Film op CD branden Als je klaar bent met het digitaliseren van je videofragmenten, brand deze dan op een CD samen met de Studio 8 bestanden. In het Medialab maak je gebruik van het eigen brandprogramma van Windows XP: • Doe een beschrijfbare CD in de Cd-speler/brander (gecombineerd apparaat, dus de enige Cdspeler in de computer). • Start de Windows verkenner, • Selecteer je mapje op de D-schijf. Rechtsklik op het mapje en kies kopiëren naar DVD-rw station (E:) •
Na een paar seconden krijg je rechts onderin je scherm de melding dat er bestanden klaar staan op om CD gebrand te worden. Klik op die meldingstekst. Als deze tekst niet verschijnt, ga dan zelf met de Windows Verkenner naar de Cd-romspeler
•
Een venster wordt geopend met daarin onder het kopje Bestanden die klaar zijn om op CD te worden gezet het overzicht van de bestanden.
•
Kies Bestand Deze bestanden op cd zetten. De Wizard Cd branden wordt opgestart. Je kunt een naam voor de CD invullen
•
Je krijgt een melding als het branden voltooid is.
•
Controleer of de bestanden inderdaad op de CD staan.
•
Wis je mapje van de D-schijf als je zeker weet dat het branden goed is gelukt.
pagina 14 van 14
