Handboek. Tijdschrift. voor. Bedrijfs- en. Verzekeringsgeneeskunde (TBV)

Handboek TBV - - Derde editie - - November 2013

Handboek voor het

Tijdschrift voor Bedrijfs- en Verzekeringsgeneeskunde (TBV) Derde editie, november 2013 Laatste aanvulling: 11 maart 2015

1


Voorwoord Voor u ligt de derde editie van het Handboek voor het Tijdschrift voor Bedrijfs- en Verzekeringsgeneeskunde (TBV). Het Handboek beschrijft de werkwijze en de procedures die worden gehanteerd bij de realisering van het tijdschrift. U vindt er een beschrijving van alle activiteiten, vanaf het aanleveren van kopij tot het moment van publicatie in druk en op internet. Waar nodig of wenselijk geven wij ook achtergrondinformatie. Het Handboek is de norm die de redactie stelt – in samenspraak met vele anderen – voor het schrijven, en daarmee ook de norm voor het beoordelen van kopij. Het Handboek is op de eerste plaats bedoeld voor de medewerkers van het tijdschrift. Maar het is ook bruikbaar voor degenen die een bijdrage als auteur willen leveren en zich willen oriënteren op de eisen die TBV stelt. Natuurlijk kunnen auteurs kennisnemen van de Instructies voor auteurs zoals die staan afgedrukt in elke aflevering van het tijdschrift. Maar deze wenken geven slechts summiere informatie. Het Handboek bevat de criteria die voor TBV gelden en die de beoordelaars (redacteuren en externe reviewers) aanleggen wanneer zij kopij onder ogen krijgen. Het Redactiestatuut van TBV is een afzonderlijk document, dat de positie, de taken en de verantwoordelijkheden van de redactie beschrijft en dat de redactionele onafhankelijkheid vastlegt. Het Redactiestatuut regelt de onderlinge verhoudingen. Het Handboek geeft de norm voor de uitvoering van de werkzaamheden. Ik wil allen die aan de nieuwe editie van het Handboek hebben meegewerkt hiervoor dankzeggen. Met name betreft dit de collega’s van de TBV-redactie en de eindredacteuren. Met deze derde editie komen de eerste twee edities van het Handboek, uit respectievelijk 2003 en 2009, te vervallen. Dr André Weel, bedrijfsarts hoofdredacteur TBV November 2013

Aanvullingen en wijzigingen 11 maart 2015 2.13 Congresverslag 11 maart 2015 2.23 Van de Verenigingen

2


Inhoud Hoofdstuk 1 Hoe komt TBV tot stand? 1.1 1.2 1.3 1.4 1.5 1.6 1.7 1.8

SBBV en TBV Uitgever Redactie Vaste medewerkers Adviesraad Werkproces Redactiebudget TBV-congres

Hoofdstuk 2 2.0

2.1 2.2 2.3

2.4 2.5 2.6 2.7 2.8 2.9 2.10 2.11 2.12 2.13 2.14 2.15 2.16 2.17 2.18 2.19 2.20 2.21 2.22 2.23 2.24 2.25 2.26

Hoofdstuk 3 3.1 3.2 3.3

3

Rubrieken van TBV Algemene aspecten bij de beoordeling 2.0.1 Taalgebruik: stijl en spelling 2.0.2 Aandachtspunten 2.0.3 Literatuurverwijzingen 2.0.4 Tabellen, grafieken, illustraties Hoofdredactioneel Standpunt.tbv Rubrieken met onderzoek als onderwerp 2.3.0 Algemeen 2.3.1 Onderzoek 2.3.2 Dubbelpublicatie 2.3.3 Onderzoek in het kort 2.3.4 Signaal 2.3.5 Referaat Opinie Column Voor de Praktijk Arts en Wet Casus / Klinische arbeidsgeneeskunde Interview Voor U Gelezen Boekbespreking Proefschriftbespreking Congresverslag Richtlijnen Commentaar Historie Centraal Tuchtcollege voor de Gezondheidszorg Praktijkperikel Nieuws In Memoriam Agenda Berichten uit het NCvB Van de Verenigingen TBV in Outline Lezersforum Instructies voor auteurs en Colofon

Checklists Checklist Algemeen Checklists rubriek Onderzoek Overige checklists


Hoofdstuk 1: 1.1

Hoe komt TBV tot stand?

SBBV en TBV

Het Tijdschrift voor Bedrijfs- en Verzekeringsgeneeskunde (TBV) is een Nederlandstalig wetenschappelijk vaktijdschrift voor bedrijfs- en verzekeringsgeneeskunde dat tienmaal per jaar in gedrukte en in digitale vorm verschijnt. TBV wil bijdragen aan het op peil houden van de vakkennis van bedrijfs- en verzekeringsartsen en de meningsvorming over actuele relevante onderwerpen die verband houden met de bedrijfs- of verzekeringsgeneeskunde bevorderen. TBV wordt geproduceerd in opdracht van de Stichting tot Bevordering der Bedrijfs- en Verzekeringsgeneeskunde (SBBV). Deze stichting is in 1992 opgericht. De SBBV sluit daartoe een contract met een uitgever en benoemt een redactie. De bladformule van TBV luidt als volgt. • Het tijdschrift biedt actuele vakinhoudelijke kennis, op basis van wetenschap en praktijk. • Het tijdschrift stimuleert het debat over voor het vakgebied relevante ontwikkelingen. • De primaire doelgroepen zijn Nederlandstalige bedrijfs- en verzekeringsartsen. Daarnaast richt TBV zich op allen die werkzaam zijn c.q. uit hoofde van hun beroep of functie geïnteresseerd zijn in de bedrijfs- en verzekeringsgeneeskunde. • Het tijdschrift geeft informatie over het vakgebied in brede zin. De informatie wordt gepresenteerd in een aantal rubrieken (zie hoofdstuk 2). Globaal gaat het in TBV om drie typen van artikelen: 1. beschrijving van resultaten van wetenschappelijk onderzoek 2. ondersteuning van de beroepsuitoefening 3. opinie en discussie.

1.2

Uitgever

Uitgever van TBV is Bohn Stafleu van Loghum, onderdeel van Springer Media. De uitgever is gevestigd te Houten.

1.3

Redactie

De redactie bestaat uit minimaal vijf en maximaal tien personen en vormt een afspiegeling van de lezersdoelgroep van het tijdschrift (hoofdzakelijk bedrijfs- en verzekeringsartsen). Hun namen worden zonder titels in het colofon vermeld. De kernredactie bestaat uit de hoofdredacteur, de plaatsvervangend hoofdredacteur en de redactiesecretaris. Zij vergadert tienmaal per jaar. De redactie vergadert vijf maal per jaar; daarnaast zijn er twee retraites per jaar waarvan één samen met de vaste medewerkers. Voor de taken en verantwoordelijkheden van redactie, hoofdredacteur, redactiesecretaris, kern- en eindredactie wordt verwezen naar het redactiestatuut.

4


1.4

Vaste medewerkers

Vaste medewerkers verrichten specifieke taken voor TBV. Een uitwerking daarvan staat in het Redactiestatuut. Hun namen worden zonder titels in het colofon vermeld.

1.5

Adviesraad

De Adviesraad TBV is in 2011 ingesteld. De Adviesraad fungeert als adviesorgaan voor de redactie en als klankbord van de doelgroep waarvoor TBV verschijnt. De leden van de Adviesraad bekleden functies in het domein arbeid en gezondheid, hetzij in de wetenschapsbeoefening, hetzij in de praktijk. De Adviesraad komt eenmaal per jaar bijeen en wordt daarnaast tussentijds door de redactie geraadpleegd. De namen van de leden van de Adviesraad worden zonder titels in het colofon vermeld.

1.6 Werkproces Inzending De auteur levert zijn tekst met eventuele tabellen, figuren, literatuurlijst, trefwoorden (minimaal drie) en aandachtspunten (twee tot vier) elektronisch aan op het adres [email protected]. Hij vermeldt daarbij zijn naam, titulatuur en correspondentieadres. In de aanbiedingsbrief geeft de auteur aan voor welke rubriek zijn bijdrage is bedoeld, wat de relevantie van zijn artikel is voor de lezersgroep, en sluit eventuele toestemmingen en verklaringen (subsidiënten; onafhankelijkheid; belangenconflicten) bij. Door inzending verklaart de auteur dat hij het recht van publicatie aan het tijdschrift overdraagt. Wordt zijn kopij afgewezen, dan valt dit recht weer aan hem terug. De auteur staat er vanaf het moment van inzending tot het moment van publicatie of afwijzing voor in dat de ingezonden kopij niet elders aangeboden, geaccepteerd of gepubliceerd is. Beoordeling bij ontvangst • De redactiesecretaris voorziet de kopij van een volgnummer, checkt de kopij op volledigheid (met name aandachtspunten, trefwoorden, correspondentieadres) en telt het aantal woorden. • De redactiesecretaris stuurt bericht van ontvangst aan de auteur. Zo nodig attendeert zij de auteur op de ontbrekende informatie of op een overschrijding van het voor de rubriek geldende maximum aantal woorden. * Als de kopij te lang is, beziet de hoofdredacteur alleen of het artikel relevant is voor de doelgroep. Is dit het geval, dan wordt de auteur gevraagd de kopij in te korten voordat het artikel echt beoordeeld wordt. • De hoofdredacteur bekijkt de kopij op relevantie voor de doelgroep, op structuur en op consistentie van de inhoud, en eventuele belangenverstrengeling. Indien de kopij niet relevant of inconsistent is, c.q. een logische gedachtengang ontbreekt, wordt deze direct afgewezen. In alle andere gevallen legt de hoofdredacteur de kopij voor aan een redacteur. Daarbij houdt hij rekening met de specifieke deskundigheid en aandachtsvelden van de redacteuren. Indien nodig schakelt de hoofdredacteur een externe deskundige als referent in. • Voor de rubrieken Onderzoek, Opinie en Voor de Praktijk wordt de kopij geanonimiseerd aan de beoordelend redacteur gezonden. Daartoe worden de namen van de auteurs alsmede die van het onderzoeksinstituut uit de kopij verwijderd.

5


• De redactiesecretaris zendt de kopij aan de betreffende redacteur met het verzoek deze binnen drie weken te beoordelen. • Indien beoordeling binnen drie weken niet mogelijk is, meldt de redacteur in kwestie dat per omgaande aan de redactiesecretaris, die na overleg met de hoofdredacteur de kopij vervolgens aan een andere redacteur zendt. Redactionele beoordeling De redacteur beoordeelt de volgende aspecten van de kopij: • Kent het manuscript de gewenste opbouw? Bevatten paragrafen en secties geen informatie die elders thuis hoort? • Wordt het belang van de studie in de inleiding voldoende duidelijk? • Zijn de gehanteerde methoden en technieken begrijpelijk? • Zijn de gehanteerde tabellen en figuren relevant voor de gepresenteerde materie? • De inhoud van het artikel aan de hand van de voor de betreffende rubriek geldende checklist. • Worden alle afkortingen en symbolen verklaard? De redacteur kan na de eigen beoordeling een aanvullende beoordeling vragen van een collega-redacteur of van een externe deskundige. Hij neemt daartoe contact op met de hoofdredacteur. Na zijn beoordeling en de eventuele beoordeling van de externe deskundige formuleert de redacteur een advies met betrekking tot de kopij. De vijf mogelijke opties zijn: accepteren voor publicatie; geringe herziening nodig / na beperkte wijzigingen publicabel; matige herziening nodig / na matige wijzigingen publicabel / herbeoordeling wenselijk; grondige herziening nodig / na ingrijpende wijziging publicabel / herbeoordeling noodzakelijk; • afwijzen. • • • •

De redacteur werkt zijn beoordeling uit, bij voorkeur aan de hand van een checklist. Tekstsuggesties kan hij desgewenst met track changes in het manuscript aanbrengen. Na ontvangst van het advies en de beoordeling van de redacteur vergelijkt de hoofdredacteur deze met zijn eigen bevindingen. Bij (globale) overeenstemming kan de kopij direct verder worden verwerkt (verzoek herziening naar auteur / inschakelen van externe referent). Bij gebrek aan overeenstemming overleggen hoofdredacteur en verantwoordelijk redacteur met elkaar, alvorens tot verdere actie over te gaan. Bij overeenstemming zendt de redactiesecretaris de beoordeling, het advies en de eventuele tekstsuggesties van de redacteur aan de auteur. De naam van de beoordelend redacteur wordt daarbij niet bekendgemaakt aan de auteur. Als herziening wordt geadviseerd, krijgt de auteur het verzoek deze binnen drie weken (ingeval van geringe herziening) of zes weken (ingeval van matige of grondige herziening) aan het redactiesecretariaat aan te leveren. Zodra een herziening van een auteur is ontvangen, bekijkt de hoofdredacteur of deze nogmaals voor een herbeoordeling aan de redacteur of externe referent moet worden toegestuurd, en wordt conform actie ondernomen. Indien de kopij niet meer naar de redacteur of externe referent hoeft, vergelijkt de hoofdredacteur de versies van het manuscript om te kunnen beoordelen of het eerdere advies in voldoende mate is gevolgd. Deze vergelijking kan leiden tot een tweede verzoek aan de auteur om de kopij op bepaalde punten te herzien.

6


Als de auteur naar de mening van de redacteur en de hoofdredacteur in voldoende mate aan het advies, de beoordeling en eventuele tekstsuggesties tegemoet is gekomen, accepteert de hoofdredacteur de kopij voor publicatie. Vanaf dat moment kan de redactie niets meer aan de kopij veranderen. Eindredactie Voor of op de deadline voor het aanleveren van geaccepteerde kopij voor het eerstvolgende tijdschriftnummer stuurt de redactiesecretaris de kopij aan de eindredacteur. De eindredacteur controleert of de kopij volledig aangeleverd is, inclusief tabellen, figuren en literatuurverwijzingen. De eindredacteur corrigeert alle kopij op spelling en stijl, en past de tekst zo nodig aan conform spelling- en stijlregels die TBV volgt (zie 2.0.1). De eindredacteur stuurt gecorrigeerde teksten die in het Engels vertaald moeten worden, naar de vertaler. Het betreft hier de samenvattingen van onderzoeksartikelen, en in de regel ook de tekst van de rubriek Standpunt.tbv. De eindredacteur start de opmaak van het tijdschriftnummer en overlegt met de hoofdredacteur ingeval de aangeleverde kopij niet past op de beschikbare pagina’s van het eerstvolgende tijdschriftnummer. De hoofdredacteur geeft aan welke kopij moet worden doorgeschoven naar een volgend nummer. De volgorde van de afzonderlijke rubrieken bij de opmaak is niet dwingend voorgeschreven, maar volgt in de regel het volgende schema: a. b. c. d.

Smaakmakend: rubriek Hoofdredactioneel Meningsvormend: Standpunt.tbv; Opinie Vakkennis vergrotend: Onderzoek; Voor de Praktijk Blik op de buitenwereld: Interview; Congresverslag; Van de verenigingen

De hoofdredacteur levert de omslagtekst voor het komende nummer (in de vorm van maximaal vijf headlines) aan aan de eindredacteur. De eindredacteur levert de gecorrigeerde kopij aan de zetter, die een drukproef maakt. De eerste proeven worden gecorrigeerd door de eindredacteur. Een ‘schone’ drukproef wordt voorgelegd aan alle redactieleden. Een drukproef van de afzonderlijke artikelen wordt aan de auteurs voorgelegd. Gevraagd wordt om de tekst, inclusief tabellen en figuren, na te lopen op fouten, en deze aan te geven aan de eindredacteur. De eindredacteur verwerkt de ontvangen correcties en geeft deze door aan de zetter voor de definitieve versie van het tijdschriftnummer. De zetter stuurt deze eindversie door aan de drukker. Lay-out en omslagillustratie zijn elk jaar onderwerp van overleg tussen redactie en uitgever. Aanpassingen worden aan het begin van de nieuwe jaargang ingevoerd.

1.7 Redactiebudget De uitgever stelt jaarlijks een budget ter beschikking van de SBBV, ten behoeve van de activiteiten van de redactie. Uit dit budget worden de kosten van de retraites bestreden, alsmede de onkostenvergoeding voor medewerkers van TBV. Redactieleden en vaste

7


medewerkers hebben recht op een vergoeding voor een aantal beoordelings- en schrijfactiviteiten voor TBV. De geldende tarieven staan in de lijst hieronder. Leden van de hoofdredactie krijgen een vast honorarium per TBV-aflevering, en kunnen geen aanspraak maken op deze onkostenvergoedingen. Onkostenvergoedingen voor redacteuren en vaste medewerkers van TBV per 1 juli 2011 Activiteit

Tarief in euro’s

Beoordeling artikel / geringe herziening Beoordeling artikel / matige herziening Beoordeling artikel / ingrijpende herziening Ghostwriting Schrijven Standpunt.tbv Schrijven casusbespreking of dilemma Schrijven column Schrijven referaat Schrijven Voor U Gelezen Schrijven boekbespreking Schrijven proefschriftbespreking Schrijven congresverslag Schrijven bijdrage Arts en Wet Schrijven praktijkperikel Redigeren uitspraak Tuchtcollege Afnemen en uitwerken interview NCvB-pagina redigeren (per jaargang) NCvB-pagina beoordelen (per jaargang) Nieuws redigeren (per jaargang) Aanleveren trefwoorden voor register Voorbereiding themanummer

40 80 120 160 120 160 40 80 40 40 80 40 80 40 40 320 160 120 160 120 400

1.8

TBV-Congres

Sinds 2003, toen TBV tien jaar bestond, wordt er jaarlijks een TBV-congres georganiseerd. De organisatie is in handen van de afdeling Cursussen en Congressen van Bohn Stafleu van Loghum. De inhoud wordt bepaald door een congrescommissie waarin (ook) medewerkers van TBV zitting hebben. Deze congrescommissie kiest het thema van het congres, benadert de inleiders en stemt de inhoud met hen af. Het belang van TBV-congressen is bij uitstek gelegen in het feit dat TBV één van de weinige fora is waarbinnen bedrijfs- en verzekeringsartsen gezamenlijk hun vak ontwikkelen. TBVcongressen zullen vooral onderwerpen moeten aansnijden die beide beroepsgroepen aangaan.. De redactie heeft hierbij de volgende aanbevelingen geformuleerd: 1. Het werken aan de congressen heeft geen verplichtend karakter voor redactieleden, immers hun primaire taak is het bijdragen aan de totstandkoming van het tijdschrift zelf. Individuele redactieleden en vaste medewerkers kunnen natuurlijk wel deelnemen in de congrescommissie wanneer het congresthema hun interesse heeft en het niet ten koste gaat van hun inspanningen voor het tijdschrift. 2. De voorzitter van de congrescommissie bewaakt de band met het tijdschrift, met name het onder 3. en 4. gestelde.

8


De onderwerpen van TBV-congressen moeten passen binnen de missie van het tijdschrift (in grote lijnen het bevorderen van de vakinhoud) en er moet voorts een continuïteit bestaan in de organisatie, zodat de traditie kan groeien. 4. TBV-congressen leveren zo mogelijk een opbrengst in publicabele verslagen en uitgewerkte artikelen voor TBV, waarbij nagedacht is over de wetenschappelijke status. 3.

9


Hoofdstuk 2: 2.0

Rubrieken van TBV

Algemene aspecten bij de beoordeling 2.0.1 Taalgebruik: stijl en spelling

TBV hanteert voor de spelling Pinkhof Geneeskundig woordenboek, Pinkhof Medische spellingcontrole, Van Dale’s Groot Woordenboek der Nederlandse Taal, en het ‘Groene Boekje’ (http://woordenlijst.org/). Voor de stijl laat TBV zich leiden door Renkema Schrijfwijzer (www.schrijfwijzer.nl, www.schrijfwijzer.be), het Stijlboek Trouw, en het Genootschap Onze Taal (www.onzetaal.nl). Bij kritische lezing van enkele artikelen uit de jaargang 2010 van TBV vallen de volgende aspecten van taalgebruik en tekstopmaak op: • De verslagen van wetenschappelijk onderzoek zijn gesteld in een verheven stijlniveau. De onderzoekers kiezen mogelijk hiervoor om zorgvuldig en betrouwbaar over te komen. Hun woordkeuze komt waarschijnlijk deels voort uit de wet- en regelgeving. De tekst leest moeizaam door passieve zinsconstructies, herhalingen en archaïsche ‘ambtenarentaal’ (bijvoorbeeld 'onderhavig', ‘dienen te’, ‘tevens’, ‘dientengevolge’ en ‘derhalve’). • Zinnen in het tijdschrift zijn opvallend vaak lang en bestaand dan uit allerlei bijzinnen rondom een hoofdzin. Ze beginnen nogal eens met een bijzin, die vaak weer met een voorzetsel (‘Door...’, ‘Over...’ ‘Met...’) begint. Een samengestelde zin die met de hoofdzin begint, is duidelijker. De schrijfstijl is minder vormelijk in sommige columns en in artikelen met een klinisch onderwerp. Ingeleverde kopij heeft nog maar al te vaak bovenstaande kenmerken. De kopij is soms van een taalkundig gering niveau vanwege grammaticafouten (ontsporende zinnen, stijlbreuk) en spelfouten. Taaltips voor auteurs en redacteuren • • • • • •

•

10

let op de lengte en de complexiteit van zinnen laat een zin niet te vaak beginnen met 'Er...' of 'Het...' laat een openende bijzin niet te vaak met een voorzetsel beginnen (“Door … is…”, ‘Met… is…” enz.); kies met mate voor een lijdende zinsconstructie (‘er is door ons vastgesteld’ > ‘wij hebben vastgesteld’) mijd waar mogelijk vormelijk, archaïsch taalgebruik mijd de overspannen tangconstructie, waarbij het werkwoord pas na allerlei bepalingen achteraan in de zin komt; vergelijk: o Jullie hebben mij om taalkundig advies met betrekking tot de schrijfstijl in het tijdschrift TBV gevraagd. o beter: Jullie hebben mij gevraagd om taalkundig advies met betrekking tot de schrijfstijl in het tijdschrift TBV. Gebruik bij voorkeur sekseneutrale beroepsaanduidingen, bijvoorbeeld door gebruik van het meervoud, zoals in ‘bedrijfsartsen en hun patiënten’ in plaats van ‘de bedrijfsarts en zijn patiënten’


2.0.2 Aandachtspunten Ter vergroting van de leesbaarheid en de toegankelijkheid van de artikelen wordt per artikel gevraagd welke aandachtspunten de auteur kan geven voor zijn lezers. Met aandachtspunten bedoelen we in dit verband: – korte statements over wat het artikel de lezer moet leren; – korte punten ter samenvatting van de bevindingen. Hierdoor kan de lezer heel snel zien welke inhoudelijke boodschap de auteur heeft en wat de zeggingskracht van zijn bijdrage is. Aan auteurs van artikelen voor de rubrieken Onderzoek, Opinie en Voor de Praktijk vragen we daarom: “Wilt u minimaal 2 en maximaal 5 aandachtspunten geven voor uw artikel?”

2.0.3 Literatuurverwijzingen De Vancouverstijl Voor literatuurverwijzingen en eindnoten hanteert TBV de officiële Vancouverstijl. Onder de titel Uniform requirements for manuscripts submitted to biomedical journals hebben in 1979 voor het eerst de redacties van toonaangevende tijdschriften in het Verenigd Koninkrijk en de Verenigde Staten voorschriften bekendgemaakt die zij voortaan gemeenschappelijk zouden laten gelden voor de hun aangeboden kopij. Deze voorschriften zijn ondertussen algemeen verspreid en bekend als de Vancouver-regels. Ondertussen zijn deze uniforme regels overgenomen door meer dan 500 belangrijke tijdschriften, zodat het in feite internationale standaardregels zijn geworden. Het Vancouver-systeem is een numeriek systeem. Dit betekent dat de verwijzingen naar de literatuur genummerd worden in de volgorde waarin een verwijzing voor de eerste maal in de tekst voorkomt. In tekst, tabel of onderschrift wordt de verwijzing aangegeven door de vermelding van het nummer van de verwijzing in superscript. Elke verwijzing krijgt een apart nummer en een nieuwe regel. De structuur van de verwijzing is als volgt: Nummer. Namen en voorletters van alle auteurs (bij meer dan drie auteurs alleen de eerste drie en daarna: et al.). Volledige titel van de publicatie. De naam van het tijdschrift in de standaardafkorting. Jaartal; deel- of volumenummer: eerste en laatste pagina. De namen van tijdschriften moeten worden afgekort zoals dat gebeurt in de database Medline (Index Medicus). Indien het tijdschrift geen standaardafkorting heeft, wordt de naam van het tijdschrift voluit vermeld. Als men meermalen naar dezelfde bron verwijst, telt de eerste verwijzing. Alle in de tekst genoemde literatuurverwijzingen moeten ook in de literatuurlijst worden opgenomen. Deze lijst kan meer titels bevatten dan in de tekst zijn genoemd. De lijst bevat alleen artikelen of boeken die daadwerkelijk op papier of digitaal zijn gepubliceerd. TBV accepteert geen verwijzingen naar artikelen die zijn ingezonden (submitted) of geaccepteerd (accepted) voor publicatie, maar die nog niet zijn gepubliceerd. Regel is dat de lezer de bron moet kunnen raadplegen. Welke gegevens zijn nodig om een document te citeren?

11


• • • • • • • • •

Auteur(s) of editor(s): de volledige namen; of de naam van de organisatie verantwoordelijk voor de inhoud. Titel van het hoofdstuk of artikel. Titel van het boek of naam van het tijdschrift. Uitgave (voor boeken). Naam van de uitgever (voor boeken). Plaats van uitgave (voor boeken). Publicatiejaar. Volumenummer en, indien nodig, issuenummer (voor tijdschriften). Begin en eindpagina (voor tijdschriftartikels en hoofdstukken).

Tijdschriftartikel [Auteurs]. [Titel van het Artikel]. [Naam van het tijdschrift] [Publicatiejaar]; [Volumenummer] ([Issuenummer]): [Beginpagina]-[Eindpagina]. Voorbeeld: Vega KJ, Pina I, Krevsky B. Heart transplantation is associated with an increased risk for pancreatobiliary disease. Ann Intern Med 1996; 124(11): 980-983. Indien een tijdschrift in een volume een doorlopende paginering heeft, kan het nummer van het issue weggelaten worden. Voorbeeld: Vega KJ, Pina I, Krevsky B. Heart transplantation is associated with an increased risk for pancreatobiliary disease. Ann Intern Med 1996; 124: 980-983. Boek [Auteurs]. [Titel van het boek]. [Uitgave]. [Plaats van uitgave]: [uitgever], [jaar]. Voorbeeld: Ringsven MK, Bond D. Gerontology and leadership skills for nurses. 2nd ed. Albany (NY): Delmar, 1996. Indien het een eerste uitgave is, wordt het rangnummer van de uitgave niet vermeld. Als de auteurs editors, redacteurs, compilators, samenstellers of iets dergelijks zijn, wordt dit achter de namen van de personen in kwestie vermeld. Voorbeeld: Norman IJ, Redfern SJ, editors. Mental health care for elderly people. New York: Churchill Livingstone; 1996. Hoofdstuk [Auteurs]. [Titel van het hoofdstuk]. In: [Auteurs van het boek], [Titel van het boek]. [Uitgave (indien niet de eerste)]. [Plaats van uitgave]: [uitgever], [jaar], p. [pagina’s]. Voorbeeld: Phillips SJ, Whisnant JP. Hypertension and stroke. In: Laragh JH, Brenner BM, editors. Hypertension: pathophysiology, diagnosis, and management. 2nd ed. New York: Raven, 1995, p. 465-478 Als het hoofdstuk geen aparte auteurs heeft, refereert men naar het volledige document. Eventueel kan men het nummer van het hoofdstuk en de pagina’s achteraan toevoegen. Voorbeeld: Provost C. Geneesmiddelen bij zwangerschap: Boekdeel 1. Leuven: Acco, 1994. Hoofdstuk IV, p. 147-199. Congresliteratuur

12


[Auteurs]. [Titel]. In: [Editors], [Congres (titel; datum; plaats)]. [plaats van uitgave]: [uitgever], [jaar], p. [beginpagina]-[eindpagina] Voorbeeld: Bengtson S, Solheim BG. Enforcement of data protection, privacy and security in medical informatics. In: Lun KC, Degoulet P, Piemme TE, Rienhoff O, editors, MEDINFO 92. Proceedings of the 7th World Congress on Medical Informatics; 1992 Sep 6-10; Geneva Switzerland. Amsterdam: North-Holland, 1992. p. 1561-1565 Proefschrift [Auteur]. [Titel met vermelding [dissertation] of [proefschrift] tussen vierkante haken]. [Plaats]: [Instelling], [Jaar]. Voorbeeld: Maertens C. Pharmacological modulation of volume-regulated anion channels [dissertation]. Leuven: K.U.Leuven, 2001. Elektronische bronnen Op dit ogenblik bestaat er nog geen akkoord over een standaard voor het citeren van elektronische informatiebronnen. Elektronische bronnen dienen als zodanig vermeld te worden in de literatuurlijst. Het is raadzaam kritisch om te gaan met elektronische informatie, zeker met informatie die van het internet gehaald wordt. Deze informatie is niet a priori minderwaardig, maar er stelt zich nog steeds een probleem van de controle op de betrouwbaarheid. Vuistregel is dat, indien men wil uitvissen hoe betrouwbaar de informatie is, men de herkomst van de informatie moet zien te achterhalen. Als het gaat om een cd-rom, een diskette of iets dergelijks, is de referentie gelijk aan die van een gedrukt document. Alleen voegt men achter de titel een materiaalaanduiding toe tussen vierkante haken. Voorbeeld: Kilbe AH, editor. Handbook of pharmaceutical excipients [cd-rom]. Washington: American Pharmaceutical Association, 2000. Internet Het belangrijkste adres bij een referentie naar een bron op het internet is het internetadres (URL). Men vermeldt bij een referentie naar een internetdocument steeds de datum dat men het document geraadpleegd heeft. Internetdocumenten kunnen immers veranderen in de loop van de tijd. Vermijd het splitsen van een internetadres. Indien dit niet mogelijk is, splits dan na een schuine streep (/). De auteur verzamelt zo mogelijk de volgende gegevensven een internetpublicatie: - Auteurs, eventueel instelling verantwoordelijk voor de inhoud. - Titel van het document. - Titel van de site. - Datum van de laatste aanpassing, of de datum van de copyright. - Het volledige internetadres (URL). - Datum dat men het document geraadpleegd heeft. Tijdschriftartikel in elektronische vorm [Auteurs]. [Titel]. [Titel tijdschrift] ‘[online]’ [jaar]; [Volume]([Issue]). Available from URL: [URL]. ([Datum van raadpleging])

13


Voorbeeld: Jellinger KA, Paulus W, Wrocklage C, Litvan I. Traumatic brain injury as a risk factor for Alzheimer disease. Comparison of two retrospective autopsy cohorts with evaluation of ApoE genotype. BMC Neurology [online] 2001; 1(3). Available from URL: http://www.biomedcentral.com/1471-2377/1/3 (2 augustus 2001)

Webpagina Referenties naar webpagina’s zijn soms moeilijk samen te stellen omdat men niet altijd beschikt over alle informatie. In elk geval worden de URL vermeld en de datum van raadpleging. [Auteurs]. [Uitgever (indien van toepassing)] [Titel van de webpagina]. In: [website]. [Datum laatste wijziging of datum copyright] [URL] ([datum raadpleging]) [(eventueel) bijkomende informatie] Voorbeelden: Monmaney T, Los Angeles Time. The L.A.Times front-page story on St. John’s Wort. In: Biopsychiatry.com. 31 augustus 1998 http://www.biopsychiatry.com.hypericum.html (2 augustus 2001). National Institute of Mental Health. Anxiety disorders. In: nimh.nih.gov. 4 juni 2001 http://www.nimh.nih.gov/anxiety/anxiety.cfm (2 augustus 2001). International Committee of Medical Journal Editors. Uniform requirements for manuscripts submitted to biomedical journals. In: icmje.org. Mei 2000 http://www.icmje.org/index.html (31 juli 2001)

DOI = digital object identifier Dit is een artikel dat alleen elektronisch is gepubliceerd. De doi-naam is onveranderlijk dit in tegenstelling tot een locatie op een website. Voorbeeld: Depressie onder de Nederlandse beroepsbevolking: zelfde ziekteduur maar langere verzuimduur dan in andere landen Sickness absence due to depressive symptoms P.C. Koopmans, C.A.M. Roelen, J.W. Groothoff. Int Arch Occup Environ Health 2007; doi 10.1007/s00420-007-0243-7 E-mailberichten E-mailberichten kan men moeilijk beschouwen als een volwaardige referentie. In feite staat een e-mail gelijk met een persoonlijke communicatie en moet deze dan ook als zodanig worden behandeld. Persoonlijke mededelingen worden niet opgenomen in de literatuurlijst. In de tekst kan men wel de naam van de bron vermelden en er aan toevoegen dat het om een persoonlijke mededeling gaat.

14


2.0.4 Tabellen, grafieken, illustraties Tabellen en grafieken leggen informatie beknopt vast en geven deze efficiënt weer; ze bieden tevens informatie in elke gewenste mate van gedetailleerdheid en nauwkeurigheid. Door gegevens in tabellen of grafieken in plaats van in tekst aan te bieden wordt het vaak mogelijk de tekst in te korten. Een tabel moet leesbaar zijn los van de tekst. Een tabel moet ook uitnodigend zijn tot lezen, de lezer moet als het ware uitgedaagd worden zich te verdiepen in de materie die de tabel uitdrukt. De essentie moet daarbij wel snel duidelijk worden. De lezer moet niet afgeleid worden door een drukke lay-out of een ingewikkelde techniek. Een goed overzicht vereist vaak niet alleen percentages, maar ook de getallen om de grootte te kunnen beoordelen. Een tabel moet tenslotte cijfers of kwalitatieve scores geven en niet uitsluitend een explicatie van begrippen. Voordat laatste is een tekstbox bedoeld. Praktische aanwijzingen Geef in de tekst duidelijk aan waar tabellen, grafieken of illustraties moeten worden geplaatst. Zet elke tabel / grafiek / illustratie op een apart blad. Geef elke tabel / grafiek / illustratie een bondige eigen titel of onderschrift. Print elke tabel of grafiek uit op een apart blad met dubbele regelafstand. Iedere tabel en grafiek moet in de tekst worden genoemd. Nummer deze in de volgorde van eerste maal voorkomen van het noemen van een tabel of grafiek in de tekst De titel en de toelichting (legenda) bij de tabel of grafiek moeten alle informatie bevatten die nodig is om deze los van het artikel te kunnen begrijpen. Gebruik in een tabel geen interne horizontale of verticale lijnen. Voorzie elke kolom van de tabel van een kopje waarin zo nodig afkortingen kunnen worden gebruikt. Nadere uitleg van een tabel of grafiek moet worden gegeven in een legenda of in voetnoten, niet in de titel ervan. In de legenda of voetnoten moeten allereerst de gebruikte afkortingen uitgelegd worden. Geef steeds op welke statistische spreidingsmaat is gebruikt, bijvoorbeeld de standaarddeviatie (SD) of de standaardafwijking van het gemiddelde ('standard error of the mean', SEM). Als in een tabel gepubliceerde of ongepubliceerde gegevens van anderen zijn gebruikt, vermeld dan de volledige bron. Tabellen met documentatiemateriaal die te omvangrijk zijn voor publicatie in druk kunnen rechtstreeks door de auteurs aan belangstellende lezers ter beschikking worden gesteld. In dat geval wordt een mededeling van die strekking aan de tekst van het artikel toegevoegd. Houd bij een getekende grafiek rekening met een behoorlijke verkleining in het gedrukte tijdschrift. Illustraties De functies die illustraties in een betoog vervullen, zijn te onderscheiden in hoofdfuncties en nevenfuncties. De hoofdfuncties van illustraties zijn: a. duidelijker, accurater en concreter dan met woorden alleen een beeld te geven van gegevens en relaties tussen deze gegevens; b. de verbale beschrijving van gegevens en van de relaties tussen deze gegevens aanzienlijk te bekorten;

15


c.

accenten te leggen; nadrukkelijk de aandacht van de lezer op een bepaald gegeven of een bepaalde relatie te richten.

De nevenfuncties van illustraties zijn: d. de schrijver beter inzicht te geven in de te presenteren stof; e. de publicatie afwisselender te maken; f. de aandacht van de lezer te trekken; g. het betoog geloofwaardiger te maken. Lever figuren en foto’s aan in minimaal 300 dpi.

2.1

Hoofdredactioneel

Profiel: In deze rubriek geeft de hoofredacteur of plaatsvervangend hoofdredacteur een voorbeschouwing op de inhoud van het betreffende tijdschriftnummer. Het hoofdredactioneel van TBV is een ‘contentional preview’ (zie onder 2.2). Aan het begin van een nieuwe jaargang kan er ook sprake zijn van een ‘policy statement’ (zie 2.2). Het hoofdredactioneel moet de lezer stimuleren om van de inhoud van het nummer kennis te nemen. Het innemen van standpunten moet in deze rubriek met terughoudendheid geschieden. De toonzetting is in het algemeen luchtig en animerend. Bij het hoofdredactioneel wordt een professioneel gemaakte foto geplaatst. Omvang: maximaal 600 woorden.

2.2

Standpunt.tbv

Deze rubriek is de voortzetting van het vroegere redactioneel. Een redactioneel, ook wel editorial genaamd, is in veel periodieken (dagbladen, tijdschriften) een vaste rubriek. In de meeste, zo niet alle afleveringen van het periodiek laat de redactie (editorial board) regelmatig haar stem horen. Het redactioneel is geschreven door, in elk geval namens de redactie, en ontleent daaraan een bepaalde status. Het betoog krijgt een bepaald gezag. In veel periodieken wordt dat onderstreept door de vormgeving. Het redactioneel krijgt een eigen opmaak (lettertype, regelafstand), een eigen plaats in de uitgave (vaak vooraan). Ook de stijl is vaak anders. Vaak heeft een redactioneel een wat afstandelijke toonzetting. Vaak beziet de redactie de ontwikkelingen op het vakgebied, en geeft zij er een visie op die gehoord mag en moet worden. Naar de inhoud zijn er in vaktijdschriften vier typen redactionelen te onderscheiden: 1. De ‘peer reflection’. Actuele ontwikkelingen of een aspect van de ‘state of the art’ worden belicht en kritisch beschouwd, waarna wordt aangegeven welke kant het op zou moeten gaan. Dit type redactioneel zien we bij TBV in wat nu de rubriek Standpunt.tbv heet. 2. De ‘contentional preview’. De redactie geeft een voorbeschouwing op de inhoud van de betreffende aflevering. Soms worden een of twee artikelen nader aangeduid en wordt aangegeven waarom deze artikelen relevant voor de lezer zijn. In andere gevallen is het een soort leeswijzer voor de aflevering en deze kan daardoor nogal fragmentarisch overkomen. De redacteur bladert als het ware door de inhoud van het nummer zonder dat de lezer een bladzijde hoeft om te slaan. Dit type zien we bij Medisch Contact. 3. Het ‘policy statement’. Hierin blikt de redactie terug op het gevoerde beleid, en zet zij haar (nieuwe) beleid voor de komende periode uiteen. Dat gebeurt vaak bij het begin

16


van een nieuwe jaargang. Een voorbeeld is het Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde. 4. De ‘reactive response’. In het tijdschrift heeft een discussie gewoed, of de redactie is door een of meer lezers ‘aangevallen’ op een bepaalde stellingname of op haar beleid. De redactie reageert en probeert meestal ook het laatste woord te krijgen: “Discussie gesloten. Redactie”. Standpunt.tbv is dus de voortzetting van een traditie die al sinds de start van TBV in 1993 (en ook al daarvoor in het Tijdschrift voor Verzekeringsgeneeskunde) bestaat: een redactioneel in de vorm van een ‘peer reflection’. Bij toerbeurt maakt één redactielid een concept waarop de andere redactieleden kunnen reageren. Dat leidt soms tot pittige discussies tussen redacteuren. In de praktijk reageren (lang) niet alle redacteuren. Uiteindelijk heeft de redacteur die het concept schreef het laatste woord (al kan de hoofdredacteur in principe ingrijpen). De laatste jaren wordt de pen voor deze rubriek ook af en toe gegund aan een niet-redactielid. Profiel: In Standpunt.tbv zet een deskundig en/of gezaghebbend persoon (of personen) in kort bestek een duidelijk opinie neer op basis van een ‘peer reflection’. Een opinie die ook actueel en relevant is. Een belangrijke regel voor Standpunt.tbv is dat er een duidelijk ‘punt’ wordt gemaakt. Een stelling of opinie die ook in de titel terugkomt. In de tekst wordt dan naar het maken van dat ‘punt’ toegewerkt. Een goed Standpunt.tbv heeft dan ook een zekere spanning en weet de aandacht van de lezer vast te houden. Waar gaat het naar toe? Een goed Standpunt.tbv heeft (in volgorde van belangrijkheid) de volgende kenmerken: 1. 2. 3. 4. 5.

Het is actueel Het maakt een punt Het is interessant voor de lezers Het neemt duidelijk stelling Het is kort en bondig.

Bij het Standpunt.tbv wordt een professionele foto geplaatst. Omvang: 600 tot maximaal 1200 woorden.

2.3

Rubrieken met onderzoek als onderwerp 2.3.0 Algemeen

Om wetenschappelijk onderzoek in het domein arbeid en gezondheid onder de aandacht van de lezers van TBV te brengen, staan vijf wegen open: 1. 2. 3. 4. 5.

een publicatie in de rubriek Onderzoek (zie 2.3.1) een dubbelpublicatie (zie 2.3.2) een bijdrage in de rubriek Onderzoek in het kort (zie 2.3.3) een publicatie in de rubriek Signaal (zie 2.3.4) een referaat (zie 2.3.5)

Voor elk van deze vijf vormen van publicatie van wetenschappelijk onderzoek gelden de volgende criteria: • het onderwerp is relevant en interessant voor de lezerskring van TBV • het onderwerp is actueel • het onderwerp heeft nieuwswaarde

17


•

het artikel is niet eerder in TBV besproken.

Er is een voorkeur voor: • onderzoek van Nederlandstalige auteurs • systematische en Cochrane reviews of overzichtsartikelen • onderzoek gericht op de relatie arbeid – gezondheid, en op werkgerelateerde aandoeningen • onderzoek m.b.t. chronische aandoeningen en gevolgen voor het functioneren • onderzoek gericht op arbeids(on)geschiktheid. Voor reeds elders gepubliceerd onderzoek dient publicatie in TBV uiterlijk één jaar na de oorspronkelijke publicatiedatum plaats te vinden. Het streven is om al dit binnen een half jaar te doen.

2.3.1 Onderzoek Profiel van de rubriek Onderzoek Het betreft de meestal Nederlandstalige publicatie van nieuw onderzoek op het vakgebied; meestal van Nederlandse of Vlaamse auteurs. Incidenteel wordt een Engelstalig onderzoeksartikel geplaatst van een buitenlandse auteur. Publicatie elders (bijvoorbeeld in een internationaal tijdschrift) van analyses op hetzelfde gegevensbestand als gebruikt voor het (Nederlandstalige) onderzoeksartikel in kwestie is geen argument voor de kwaliteit van het onderzoek! Bij een onderzoeksartikel moeten titel, conclusies, samenvatting (en ook de headline op het omslag van het tijdschrift!) consistent zijn met de resultaten zoals die in het artikel worden beschreven. De criteria voor een onderzoeksartikel zijn verwerkt in een checklist; deze staat in paragraaf 3.1. Redacteuren en externe beoordelaars passen deze toe bij hun beoordeling en leveren de ingevulde checklist samen met hun advies en hun eventuele suggesties voor tekst, tabellen, grafieken en illustraties in bij de redactiesecretaris. Omvang: maximaal 3000 woorden inclusief literatuurverwijzingen en noten, exclusief figuren, tabellen en/of grafieken. Maximaal 20 literatuurverwijzingen. Deze maxima worden strikt gehanteerd: overschrijdingen zoals die in het recente verleden nogal eens voorkwamen worden niet meer toegestaan. De samenvatting omvat maximaal 150 woorden. Dit geldt ook voor de Engelstalige summary die bij elk Nederlandstalig onderzoeksartikel wordt geplaatst. Bij het verschijnen van een onderzoeksartikel met hoge nieuwswaarde geeft de redactie in overleg met de uitgever een persbericht uit.

2.3.2 Dubbelpublicatie Het betreft hier meestal een Nederlandse of Vlaamse auteur die in een internationaal wetenschappelijk tijdschrift heeft gepubliceerd. Criteria voor een Nederlandstalige dubbelpublicatie in TBV zijn: • opvallende resultaten • een solide onderzoek • een hoog level of evidence • het artikel is gemakkelijk leesbaar

18


•

akkoord voor dubbelpublicatie van de redactie van het tijdschrift van de oorspronkelijke publicatie; dit akkoord wordt expliciet bij de dubbelpublicatie in TBV vermeld.

De hoofdredacteur legt contact met de auteurs, en vraagt na bereikte overeenstemming het akkoord van de redactie van het tijdschrift waarin de oorspronkelijke publicatie staat.

2.3.3 Onderzoek in het kort Profiel: korte presentatie van elders gepubliceerd Engelstalig onderzoeksartikel, van (maar niet exclusief) Nederlandse of Vlaamse auteurs. De auteur wordt gevraagd een Nederlandse vertaling van het gestructureerde abstract van het oorspronkelijke artikel aan te leveren, waaraan hij een alinea heeft toegevoegd over de betekenis van het onderzoek voor de Nederlandse praktijk: een ‘extended summary’. Hierin vermeldt hij ook de vindplaats van het oorspronkelijke artikel, bij voorkeur als URL. Een gestructureerd abstract kent minimaal de onderdelen Inleiding / Vraagstelling, Methoden, Resultaten, Conclusies / Aanbevelingen. De beoordelend redacteur bekijkt de ‘extended summary’ en heeft daarbij het oorspronkelijke artikel bij de hand, niet om dit laatste opnieuw te beoordelen (het is al peer reviewed) maar om de kwaliteit van de summary beter te kunnen inschatten. Omvang: maximaal 600 woorden. Het streven is om tot meer diversiteit binnen deze rubriek te komen, zodat alle onderzoeksinstututen aan bod komen. Dit kan door aan te sluiten bij de selectiemethode die voor referaten wordt toegepast (zie 2.3.5).

2.3.4 Signaal Profiel: de rubriek Signaal biedt plaats aan onderzoek dat actueel en relevant is, maar (nog) niet heeft geleid tot kopij die voldoet aan de criteriadie voor een onderzoeksartikel gelden, bijvoorbeeld omdat het een pilotstudie betreft met kleine aantallen, of vanwege methodologische onvolkomenheden. Het kan bijvoorbeeld gaan om kleinschalig onderzoek van praktijkvragen, of om onderzoek in het kader van de beroepsopleiding (scripties). De rubriek is niet bestemd voor casuïstiek. Er mag één feit of constatering voor het voetlicht worden gebracht. De auteur zal moeten kiezen / zich beperken. De titel is een weergave van deze keuze, de kopij de uitwerking ervan. De opbouw is volgens de structuur Inleiding, Methoden, Resultaten, Conclusie / Beschouwing. Omvang: maximaal 700 woorden. De auteur heeft de beschikking over 500 woorden + één figuur / tabel of 700 woorden zonder figuur / tabel.

2.3.5 Referaat Profiel: een referaat is een kritische bespreking van een onderzoeksartikel dat elders (meestal in een internationaal wetenschappelijk tijdschrift) is gepubliceerd. Wanneer is een onderzoeksartikel geschikt om er een referaat van te maken? De redactie benoemde de volgende kenmerken: • de resultaten laten zich goed samenvatten

19


• •

het betreft een relevant, maar nogal technisch artikel, niet zo gemakkelijk leesbaar de methode en/of resultaten en/of conclusie lenen zich voor een kritische bespreking.

Het gaat dus om de mening van de schrijver van het referaat (de referent). De referent kan de conclusies van het artikel in de context plaatsen van wat al bekend is uit de literatuur. Een referaat krijgt een eigen titel, die anders is dan die van het gerefereerde artikel. Omvang: maximaal 600 woorden. Aanbevelingen: • meer artikelen refereren, liefst gebundeld op onderwerp • overweeg salamitactiek: zelfde onderwerp in Voor u gelezen, Onderzoeksartikel, Referaat • zoek naar deskundige referenten, in plaats van het gangbare ‘wie wil die mag’ • screen de juiste tijdschriften • selecteer op onderwerpen • bekijk steeds kritisch de relevantie Voorjaar 2013 heeft de redactie de volgende werkwijze (vijf stappen) voor selectie en schrijven vastgesteld: 1. Eens per twee tot drie maanden: toepassen van een zoekstring en ophalen van de abstracts uit PubMed, door medewerker referaten. 2. Medewerker referaten selecteert de gevonden abstracts op relevantie voor de dagelijkse praktijk. Meestal valt daarbij de helft af (onvoldoende nieuwswaarde; te specialistisch; onderwerp pas in TBV aan de orde geweest). 3. Gericht benaderen van geschikte auteurs om het artikel te refereren. Daartoe stellen we een lijst van deskundigen (specialisten naar tractus, naar branche) op. En daarbij gaan we ook proberen de beroepsopleidingen te betrekken. 4. Bewaken van het schrijfproces van de referaten door de redactiesecretaris. Maximale termijn om een referaat na toewijzing aan te leveren is drie maanden. 5. Beoordeling van de geschreven referaten door medewerker referaten, aan de hand van een checklist op basis van het Handboek TBV. Naar behoefte zullen we een meelezer zoeken onder redactieleden of vaste medewerkers. De medewerker referaten formuleert the first opinion. De kernredactie kan desgevraagd zorgen voor een second opinion.

2.4

Opinie

Profiel: een artikel in de rubriek Opinie bevat de uitgewerkte en onderbouwde mening van de auteur(s) over een actueel onderwerp binnen het vakgebied arbeid en gezondheid. Criteria voor de beoordeling zijn: – het onderwerp is actueel en valt binnen het aandachtsgebied van TBV; – de auteur geeft in de samenvatting, die vooraf gaat aan zijn artikel, aan waarom hij het relevant vindt op dit moment zijn opinie kenbaar te maken; – de auteur neemt een duidelijk herkenbare stelling in aangaande het onderwerp;

20


– er is sprake van een expliciete afweging van argumenten pro en contra, waardoor zijn redenering toetsbaar is; – de auteur verantwoordt waarom hij na afweging van argumenten tot zijn standpunt komt; – indien de auteur refereert aan onderzoek, baseert hij zich alleen op materiaal dat succesvol getoetst is in peer review; – de auteur gaat respectvol om met argumenten die hijzelf niet deelt; – het is voor publicatie niet noodzakelijk dat de redactie het standpunt van de auteur deelt. Bij opinie-artikelen met een zeer uitgesproken of controversiële opinie overweegt de redactie om – in overleg met de inzender van het artikel - een andere auteur te benaderen voor een contra-opinie die dan gelijktijdig in TBV wordt gepubliceerd. Omvang: maximaal 2000 woorden inclusief literatuurverwijzingen (maximaal 10) en noten. Een eventuele samenvatting omvat maximaal 100 woorden.

2.5

Column

Profiel: een TBV-column is een bijdrage in vrije vorm waarin observaties omtrent gebeurtenissen en ontwikkelingen binnen het domein arbeid en gezondheid opiniërend worden beschreven. Een column wordt geschreven vanuit de ervaringswereld van de individuele auteur, en heeft daarmee min of meer het karakter van kritische reflectie op ontwikkelingen die de dagelijkse beroepspraktijk van bedrijfs- of verzekeringsarts raken. De column valt - als alle andere kopij - onder de redactionele verantwoordelijkheid. De columnist is binnen het aandachtsgebied van TBV in beginsel vrij in het kiezen van zijn onderwerp en de verwoording daarvan. De aard van een column brengt met zich mee dat de schrijver ervan veel vrijheid geniet in de verwoording van zijn observaties en zijn standpunt. Het staat hem vrij om stijlvormen als ironie, sarcasme, cynisme of overdrijving toe te passen. De kernredactie bewaakt of de bijdrage past in het rubrieksprofiel, of de doelstellingen en belangen van het TBV niet geschaad worden, en of personen of groeperingen niet op een wijze bejegend worden die ongewenste repercussies op het tijdschrift kan hebben. Zo nodig treedt de kernredactie in overleg met de columnist. De kernredactie heeft het recht om een bijdrage gemotiveerd te weigeren. Op verzoek van de kernredactie en/of de auteur van de column geeft de plenaire redactie een bindend oordeel over plaatsing. Een column kan onder pseudoniem worden geplaatst, mits de identiteit van de auteur bij de redactie bekend is. Omvang: maximaal 600 woorden.

2.6

Voor de Praktijk

Profiel: de rubriek ‘Voor de Praktijk’ biedt plaats aan inzichten, handelwijzen en interventies, die bijdragen aan de beroepsuitoefening van bedrijfs- en verzekeringsarts, maar die (nog) niet binnen formeel gestructureerde en gecontroleerde situaties zijn getoetst op hun effect of effectiviteit, c.q. (nog) niet als algemeen geaccepteerde uitvoeringspraktijk zijn beschreven in teksten handboeken, richtlijnen, protocollen en leidraden. Basiseis is dat de voorgestane praktijkvoering deugdelijk wordt beargumenteerd.

21


Criteria: Relevantie De kopij heeft – gelet op de huidige praktijk – een toegevoegde waarde voor de beroepsuitoefening van bedrijfs- en/of verzekeringsarts. Aard Uit de kopij blijkt duidelijk dat deze ofwel consensusvormend is, dan wel is gericht op het aanreiken en afwegen van nieuwe handelingsvarianten, dan wel exploratief/speculatief is. De kopij mag niet gebruikt worden om daarin op enigerlei wijze onderzoek te presenteren. Consistentie De eisen van consistentie richten zich naar de aard van de kopij, bijvoorbeeld: - consensusbevorderende kopij bevat argumentatie waarom bepaalde handelwijzen uitgesloten worden ten opzichte van de voorgestane wijze van beroepsuitoefening - nieuwe handelingsvarianten worden gepositioneerd in de bestaande context - exploratieve/speculatieve kopij wordt consistent beargumenteerd op een wijze die dialoog mogelijk maakt. De beoordeling zal niet alleen ‘toetsend’ aan de hiervoor gestelde criteria, maar vooral ook ‘volgend’ zijn. In beginsel respecteert de redacteur de mening van de auteur en van daaruit beoordeelt hij de consistentie van het betoog. De rubriek kan informatieve artikelen bevatten over beroepsuitoefening (bijvoorbeeld actuele informatie over (nieuwe) infectieziekten), maar ook de dialoog zoeken door het tegenover elkaar zetten van handelingsalternatieven (‘Dilemma voor de bedrijfs- of verzekeringsarts’). Omvang: maximaal 2000 woorden.

2.7

Arts en Wet

Profiel: Arts en Wet omvat uiteenlopende artikelen waarbij (nieuwe) wet- en regelgeving van invloed is op de beroepsuitoefening, c.q. vragen en problemen oproept. Criteria: Een korte en heldere beschrijving en typering van de probleemstelling is vereist. Waar gaat het om? § Betreft het een juridisch dilemma of probleem bij de taakuitvoering? Is er sprake van moreel/ethische of medische aspecten naast juridische aspecten? § Betreft het een beschrijving van relevante wetsartikelen of jurisprudentie, c.q. standpunten van de beroepsverenigingen hieromtrent? Is een (al dan niet fictieve) casus bijgevoegd om het probleem te illustreren? Bevat het artikel een beschouwing waarin juridische, ethische, professioneel-medische argumenten worden besproken en gewogen? Bevat het artikel een duidelijke conclusie die bruikbaar is voor de praktijk, c.q. het beleid van de beroepsvereniging, of dat van de wetgever? Omvang: maximaal 1500 woorden.

22


2.8

Casus / Klinische arbeidsgeneeskunde

Profiel: in deze rubriek worden de lezers zodanig geinformeerd dat zij hun kennis van een klinisch specialisme vergroten en deze beter kunnen toepassen bij de beoordeling van de belastbaarheid van mensen voor hun arbeid. Het gaat er bij deze rubriek om dat de auteur de stand der wetenschap in zijn specialisme en de beschikbare diagnostiek en behandelmogelijkheden weergeeft, inclusief de relevantie voor bedrijfs- en verzekeringsartsen. Een actueel literatuuroverzicht is vereist. De auteur kan kiesen uit twee vormen: - casusgebonden artikel (zoals in de Klinische Lessen in het NTvG) - achtergrondgericht artikel (zoals in de Capita Selecta in het NTvG). Criteria voor de kopij: deze dient het volgende te omvatten: - een algemene beschrijving van het ziektebeeld inclusief de epidemiologie, zo mogelijk met recente nieuwe inzichten; - diagnostische overwegingen, waarbij aandacht wordt besteed aan de relatie met het werk; - behandelingsmogelijkheden vanuit het specialisme; - aandacht voor instrumenten ter beoordeling van de functionele mogelijkheden van patiënten met een aandoening in het betreffende specialisme; - beoordeling op langere termijn van restcapaciteit van patiënten; - adviezen voor revalidatie en terugkeer naar het werk; - zo mogelijk adviezen voor preventie. Omvang: maximaal 2000 woorden, inclusief literatuurverwijzingen (maximaal 10) en noten.

2.9

Interview

Profiel: TBV interviewt mensen omdat we verwachten dat zij voor de lezers een interessante boodschap hebben. De persoon en de boodschap zijn vaak met elkaar verweven. De boodschap komt tot de lezer via de persoon. Voorbereiding Waarom is iemand interessant, inspirerend? Waarom wordt deze persoon geïnterviewd? Wat zou zijn boodschap kunnen zijn? Bedenk vooraf binnen welke kaders het verhaal komt en waar de bijzonderheden, de pijn, de dilemma’s liggen en hoe je daar achter kunt komen. Werk met open vragen en houd koers om het doel te bereiken. Bereid je voor via netwerk of internet wie de persoon is, waar hij werkt en waar hij voor staat c.q. wat je boven tafel wilt krijgen. Je mag het allemaal vragen en opschrijven, maar verras hem met het feit dat je dit al hebt uitgezocht. Dit geeft meer kansen op de gewenste verdieping. Uitvoering Bij voorkeur wordt een interview afgenomen door twee TBV-medewerkers (van wie minstens één redactielid met interview-ervaring) en een medewerker met ervaring in het uitwerken van interviews. Het interview wordt bij voorkeur integraal opgenomen. Er worden enkele foto’s gemaakt. Eén foto wordt geselecteerd om bij de tekst te plaatsen. Vraagstelling Voor de hand liggende vragen zijn: Wat heb je tot nu toe propfessioneel gedaan? Hoe ziet jouw CV eruit?

23


Wat is jouw expertise? Waar ben je goed in/waar ben je minder goed in? Wie is de man of vrouw achter de professional? Voor de lezers is het vaak interessant om iets van zijn achtergrond of privé te vertellen. Vraag bijvoorbeeld bij de hoogleraar arbeid en gezondheid naar de balans tussen werk en privé en laat zien hoe hij de keuzes heeft gemaakt. Is het een duidelijke of uitgesproken boodschap die iemand uitdraagt? Dan staat deze boodschap centraal en is het zaak om in de voorbereiding te bedenken hoe deze boodschap, deze opinie staat t.o.v. andere ter zaken doende opinies of standpunten. Probeer zoveel mogelijk open vragen te stellen. In geval van een hoogleraar zijn mogelijke vragen: - wat brengt jouw leerstoel de maatschappij? - wat brengt jouw leerstoel de bedrijfsgeneeskunde? - wat brengt jouw leerstoel de verzekeringsgeneeskunde? - als je over 10 jaar een jubileum viert, welke resultaten wil je dan hebben behaald? Neem de tijd om (korte) anekdotes aan te horen. Deze bieden soms stof voor de uit te werken tekst. Uitwerking van de tekst De tekst wordt met behulp van de geluidsopname uitgewerkt tot een vraag-enantwoordstructuur, waarin de volgorde van vragen een andere kan zijn dan in het gesprek. De titel kan goed een opvallende uitspraak zijn die de ondervraagde persoon kenschetst. Andere markante uitspraken kunnen als ‘streamers’ in de tekstkolommen worden geplaatst. In de tekst van het interview maak je de lezer in de eerste alinea of in een intro duidelijk waarom de betrokken persoon is geïnterviewd. Geef een positief beeld van de geïnterviewde. Als betrokken persoon controversiële opinies heeft, tracht dan te allen tijde een genuanceerd beeld over de geïnterviewde te schetsen. De uitgewerkte tekst wordt eerst beoordeeld en aangevuld door de interviewers. Vervolgens wordt deze voorgelegd aan de geïnterviewde. Deze laatste kan de tekst alleen wijzigen op grond van feitelijke onjuistheden. Omvang: maximaal 3000 woorden.

2.10

Voor U Gelezen

Profiel: een korte beschrijving of samenvatting van een publicatie elders. Het kan om een artikel gaan, een rapport of een boek. De beschrijving richt zich op de resultaten en conclusies. De auteur onthoudt zich van een oordeel over de kwaliteit van de publicatie. Het artikel dat wordt gerefereerd of besproken wordt vooraan in de tekst vermeld, voorafgaand aan de bespreking. Omvang: maximaal 300 woorden.

2.11

Boekbespreking

Een boekbespreking moet kort zijn, en moet de lezer vooral informatie geven over óf het boek voor hem de moeite waard is om te lezen. Anders komt het in de rubriek “voor u gelezen”.

24


Profiel: een boekbespreking attendeert de lezers van het tijdschrift op het bestaan van een boek en positioneert dit binnen andere relevante kennis, al dan niet in publicaties vervat. Een boekbespreking verschaft informatie over de mate waarin de publicatie wetenschappelijk of praktisch van belang is, bevat dus wel een waarde-oordeel, maar is niet de plaats is waar de recensent zelf een uitgebreide inhoudelijke discussie daarover aangaat. Actualiteit De te bespreken publicatie moet voldoende actueel zijn. Publicaties ouder dan twee jaar hebben hun positie binnen het vakgebied al gekregen, en zijn daarmee onvoldoende actueel om nog te bespreken. Structuur 1. In de aanhef vermeldt de bespreker van het boek de auteur(s), titel, uitgever, jaar van publicatie, ISBN en prijs, de laatste zo mogelijk in de Nederlandse boekhandel. 2. In de eerste alinea wordt beschreven hoe globaal de stand van zaken is binnen het aandachtsgebied waarop het boek zich richt. 3. Eventueel wordt informatie gegeven over de auteurs, zodat de lezer zich een oordeel kan vormen over hun specifieke deskundigheid op het besproken gebied. 4. Een positionering van het boek: betreft het een geactualiseerde samenvatting van het aandachtsgebied, een verdieping van een deelaspect, een beleidsgerichte publicatie, een praktische handleiding, enzovoort. 5. In hoeverre voldoet het boek aan de eisen/voorwaarden naar (wetenschappelijke) inhoud, dan wel is het anderszins van belang binnen de tevoren al besproken positionering. 6. In hoeverre is het de moeite waard het boek aan te schaffen? Omvang: maximaal 350 woorden.

2.12

Proefschriftbespreking

Profiel: een proefschriftbespreking is een kritische bespreking van een recent verschenen proefschrift. De recensent bespreekt de wetenschappelijke betekenis van het proefschrift en de toegepaste methode. Hij beperkt zich daarbij tot de grote lijn. Waar zit de kracht, en waar de zwakte? Wat voegt dit proefschrift toe aan de bestaande kennis? Het bijwonen van de promotie kan sterk bijdragen tot de kwaliteit van de proeschriftbespreking. De recensent kan door de vragen van de opponenten goed op weg worden geholpen. Omvang: maximaal 700 woorden.

2.13

Congresverslag

Profiel: een korte bespreking van een recent congres, met de nadruk op de boodschap en betekenis. Geen chronologische weergave van gebeurtenissen. Congresverslagen moeten vooral inhoudelijk zijn. Het moet geen verslag van de dag worden, compleet met een bespreking van de kwaliteit van de koffie, maar veel meer een verslag van de boodschap ervan. De presentaties zijn voor het verslag soms minder relevant (vaak terug te vinden op internet: dan graag vindplaats vermelden). De discussie en eventuele conclusies zijn veel belangrijker voor het verslag. Dan wordt het verslag iets van blijvende waarde. Wat is de impact van dit congres? Een sfeertekening mag wel als verlevendiging van de tekst,

25


maar moet vooral kort worden gehouden. Inschrijfgeld, bereikbaarheid van de locatie en accreditatie worden niet vermeld. Organisator en sponsors mogen wel worden vermeld. Vaak is niet duidelijk of het verslag bedoeld is voor degenen die aanwezig waren, of voor degenen die er juist niet waren. In het eerste geval is het een geheugensteun. In het tweede geval moet het informatief zijn: een alternatief voor aanwezigheid. Aanbevolen wordt om tussenkopjes op te nemen. Dit moeten dan wel inhoudelijke tussenkopjes zijn, geen organisatorische. Vermijd een opsomming van sprekers. En maak een goede start die prikkelt tot lezen. Dus niet beginnen met “op xx vond te yy een congres plaats over …”, maar liever met een prikkelende inhoudelijke vraag: “Bestaat het vak nog over 20 jaar? Over deze vraag spraken ……”. Een foto als illustratie wordt aanbevolen. Omvang: de maxima zijn voor een eendaags congres 600 woorden en voor een meerdaags congres 1200 woorden. Betreft het een meerdaags internationaal congres, dan kan het maximum op 1800 woorden worden gesteld, mits de kernredactie hiermee van tevoren akkoord is gegaan.

2.14

Richtlijnen

Profiel: korte inhoudelijke bespreking van een nieuwe of recent herziene mono- of multidisciplinaire richtlijn die (mede) het domein arbeid en gezondheid bestrijkt. De auteur is betrokken geweest bij de ontwikkeling of herziening, lid van de werkgroep geweest. De hoofdpunten worden aangestipt, vooral indien van betekenis voor de praktijk van bedrijfs- en verzekeringsarts. Ook kan iets over het ontwikkel- of herzieningsproces worden gemeld. De richtlijnbespreking wordt gevolgd door een kort commentaar, geschreven door een deskundige op dit gebied die zelf niet bij de ontwikkeling of herziening betrokken is geweest. Omvang: maximaal 1200 woorden.

2.15

Commentaar

Op belangwekkende of spraakmakende artikelen kan de redactie een commentaar laten volgen, liefst in hetzelfde nummer van TBV, of anders speodig daarna. Profiel: een commentaar is een kritische weging van de waarde van het oorspronkelijke artikel. Het draagt vaak nieuwe of andere gezichtspunten en argumenten aan. De redactie kan besluiten een commentaar zelf te schrijven, of daarvoor een externe deskundige aan te zoeken. Het laatste is het geval bij het commentaar op een richtlijnbespreking (2.14). Omvang: maximaal 1200 woorden.

2.16

Historie

Profiel: Een artikel in de rubriek historie behandelt aspecten van de geschiedenis van het domein arbeid en gezondheid, bij voorkeur een bepaalde historische ontwikkeling, en geeft daarbij de betekenis voor de huidige beroepspraktijk aan. Ook kan de auteur de verdiensten van een historische figuur behandelen, bijvoorbeeld naar aanleiding van diens honderdste of tweehonderdste geboortedag.

26


Omvang: maximaal 2000 woorden.

2.17

Centraal Tuchtcollege voor de Gezondheidszorg

Profiel: een redactionele bewerking en inkorting van een uitgeschreven beslissing van het Centraal Tuchtcollege inzake de behandeling van een tuchtklacht tegen een bedrijfs- of verzekeringsarts. Met grote regelmaat stuurt het Centraal Tuchtcollege zijn beslissingen inzake bedrijfs- en verzekeringsartsen toe aan TBV. De kernredactie maakt een selectie van beslissingen die in TBV besproken worden. Beslissingen zijn soms zeer uitgebreid (8 tot 10 pagina’s) A4. Een redacteur bewerkt de beslissing als volgt: - in een korte inleiding wordt de betekenis van de beslissing besproken - de tekst wordt flink ingekort - de ingekorte tekst wordt geleed volgens het stramien Inleiding – De klacht – Het verweer – Beoordeling door het Regionaal Tuchtcollege – Het beroep – Beoordeling door het Centraal Tuchtcollege – De beslissing. Omvang: 1200 tot maximaal 2000 woorden.

2.18

Praktijkperikel

Profiel: een praktijkperikel is een beschrijving van een opvallende, ongewone of bizarre gebeurtenis, ervaring of observatie die de lezer moet prikkelen. De auteur is meestal praktiserend bedrijfs- of verzekeringsarts en schrijft vanuit de eigen praktijk. Het gaat vooral om het voorval zelf. De lezer moet daar het zijne van denken. Vermijd dus het geven van een beschouwing of een waarde-oordeel. Sluit eventueel af met een kritische vraag. Omvang: maximaal 300 woorden.

2.19

Nieuws

Profiel: een kort bericht met relevantie voor het vakgebied. Het kan gaan om een rapoort van een gezaghebbende instantie, een verandering in de zorgstructuur, politieke ontwikkelingen, etc. Een redactuer bewerkt het oorspronkelijke persbericht tot een kort nieuwsitem voor TBV. Aan het eind van het bericht wordt in cursief de bron genoemd. Omvang: 150 tot maximaal 300 woorden.

2.20

In Memoriam

Profiel: in deze rubriek staat TBV stil bij het overlijden van een beroepsgenoot met een zekere bekendheid en betekenis voor het vakgebied. Het artikel gaat in op de professionele carriere en op de impact voor het vakgebied. Het artikel bij voorkeur geschreven door een door iemand die de overledene goed heeft gekend. Een foto wordt altijd bij het artikel geplaatst.

27


Omvang: 300 tot maximaal 600 woorden.

2.21

Agenda

Profiel: in deze rubriek worden congressen en bijeenkomsten aangekondigd. De kernredactie verzamelt en selecteert de meldingen voor deze rubriek. Reguliere nascholingsprogramma’s worden niet in de Agenda opgenomen. TBV hanteert een korte vermelding: datum – titel bijeenkomst (in vet) – locatie – inlichtingen bij … - aanmelden via …. Voorbeeld: 5-8 november A + A 2013. Internationale vak- beurs met congres voor persoonlijke bescherming, veiligheid en gezondheid op de werkvloer. Locatie: Messe Düsseldorf. Inlichtingen en aanmelden: www.aplusa-online.com.

2.22

Berichten uit het NCvB

Profiel: an de hand van een casusbespreking of een nieuwe richtlijn gaat deze rubriek nader in op een bepaalde beroepsziekte. De auteurs zijn medewerkers van het Nederlands Centrum voor Beroepsziekten. Een vaste redacteur van TBV beoordeelt de tekst. Omvang: maximaal 1200 woorden.

2.23

Van de Verenigingen

Profiel: berichten van de verenigingen NVAB en NVVG. Deze rubriek valt buiten de redactionele verantwoordelijkheid. De kernredactie, die immers verantwoordelijk is voor de kwaliteit van het tijdschrift als geheel, bekijkt de aangeleverde kopij wel kritisch op inhoud, taal en stijl, en gaat zonodig met de vereniging in kwestie in overleg als aanpassing gewenst is. Vanwege mogelijke overlap met de andere rubrieken in TBV geven wij hieronder aan wat wel en wat niet in deze rubriek thuishoort. De informatie in deze rubriek heeft betrekking op: • het intern functioneren van de verenigingen; • de maatschappelijke positie die de verenigingen innemen ingevolge hun doelstellingen; • het bevorderen van de vakontwikkeling van de leden; • het stimuleren van de wetenschapsbeoefening als onderbouwing van het vakgebied. Ter verduidelijking van wat in deze rubriek thuishoort en wat niet geven wij de volgende voorbeelden. Voorbeeld 1. Collega A is recent gepromoveerd. Dit feit, de naam van de jonge doctor en de titel van diens proefschrift worden tezamen met de gelukwensen in de rubriek Van de Verenigingen opgenomen. Dit is correct. Het ligt echter niet op de weg van de vereniging de inhoud van het proefschrift min of meer uitgebreid te bespreken. Hiertoe bieden de redactionele pagina’s plaats, met name de rubriek Proefschriftbespreking (2.12).

28


Voorbeeld 2. De vereniging autoriseert een richtlijn en maakt hiervan melding in de Verenigingsrubriek, waarbij de strekking van de richtlijn in enkele regels wordt weergegeven, een woord ter aanbieding is opgenomen en de samenstellers worden bedankt. Dit is correct. De richtlijn zelf wordt inhoudelijk aan de orde gesteld in de redactionele pagina’s, rubriek Richtlijnen (2.14). Voorbeeld 3. De vereniging belegt een vergadering met een huishoudelijk en een wetenschappelijk gedeelte. De agendapunten en een korte toelichting erop worden in het verenigingsnieuws gepresenteerd, onder verwijzing naar de separaat aangeboden volledige vergaderstukken. Dit is correct. Verslagen van het huishoudelijke gedeelte worden niet in de rubriek Van de Verenigingen geplaatst. Wel kunnen hoofdpunten uit de vergadering, zoals belangrijke beleidsmatige beslissingen, beknopt in de rubriek worden vermeld, zodat ook externe lezers daarvan kennis kunnen nemen. Verslagen van het wetenschappelijke gedeelte passen als congresverslag (2.13) in het redactionele gedeelte van TBV. Voorbeeld 4. De vereniging kent een prijs toe en publiceert het daartoe strekkende (wetenschappelijke) judicium in de rubriek. Dit is correct. Het betreft hier een zuivere verenigingsaangelegenheid, die niet in de redactionele pagina’s thuishoort. Voorbeeld 5. Een lid met grote verdienste voor de vereniging is overleden. De vereniging maakt hiervan melding in de rubriek Van de Verenigingen. Dit is correct. Een uitgebreid In Memoriam is daar evenwel niet op zijn plaats. Dit hoort thuis in de redactionele pagina’s, in de betreffende rubriek (2.20). Voorbeeld 6. De vereniging wil een standpunt of opinie kenbaar maken, al dan niet als reactie op een eerdere publicatie in TBV. Opinie-artikelen en reacties op kopij horen thuis in het redactionele gedeelte, respectievelijk in de rubriek Opinie en Lezersforum. De vereniging kan wel een kort standpunt of opinie in de rubriek Van de Verenigingen plaatsen met een maximum van 300 woorden, en hierin verwijzen naar een nog te verschijnen opinie-artikel of standpunt. Aanleveren van kopij voor deze rubriek aan de redactiesecretaris dient uiterlijk plaats te vinden de 10e van de maand voorafgaand aan de maand van verschijnen van de TBVaflevering. Het vastgestelde maximum aantal woorden kan onder geen beding worden overschreden. Voorziet de vereniging een bijdrage van grotere omvang dan dient dat een maand eerder dan de hierboven genoemde deadline te worden gemeld aan de redactiescretaris. Voorbeeld: Bijdrage voor maartnummer uiterlijk 10 februari aanleveren. Indien men aan het vooraf bepaalde maximum aantal woorden niet genoeg heeft: een maand eerder contact opnemen met redactiescretaris, en bijdrage uiterlijk 15 januari aanleveren. Omvang: maximaal 1200 woorden voor NVAB en NVVG elk.

2.24

TBV in Outline

Profiel: de Engelse vertaling van Standpunt.tbv, en van de samenvattingen van artikelen uit de rubriek Onderzoek. Omvang: 600 tot maximaal 1200 woorden.

29


2.25

Lezersforum

Profiel: ingezonden brieven van lezers waarin gereageerd wordt op eerdere publicaties in TBV. De redactie kan deze brieven bewerken / inkorten; de auteur krijgt daarvan bericht. Omvang: maximaal 350 woorden.

2.26

Instructies voor auteurs en Colofon

Het gaat hier om vaste teksten die in elk nummer staan. De kernredactie geeft eventuele wijzigingen tijdig door aan de eindredacteur.

30


Hoofdstuk 3: Checklists

3.1

Checklist algemeen

Checklist BEOORDELING MANUSCRIPT ALGEMEEN TITEL MANUSCRIPT: Wilt u een waardering geven voor het manuscript op een schaal van 0 (zéér slecht) tot 10 (uitmuntend) op het gebied van - relevantie van het onderzoek voor bedrijfs- en/of verzekeringsartsen ( ) - originaliteit van het onderzoek ( ) - nieuwswaarde ( ) - titel ( ) - samenvatting ( ) - methoden en technieken ( ) - discussie van resultaten ( ) - gebruik van tabellen/grafieken/illustraties ( ) - gebruik van en verwijzing naar literatuur ter onderbouwing van het onderzoek ( ) - taalgebruik en schrijfstijl ( ) Wilt u hier een eindoordeel geven over de geschiktheid van het manuscript voor publicatie in het TBV, door een keuze te maken uit één van de vijf mogelijkheden: • accepteren voor publicatie • geringe herziening nodig / na beperkte wijzigingen publicabel • matige herziening nodig / na matige wijzigingen publicabel / herbeoordeling wenselijk • grondige herziening nodig / na ingrijpende wijziging publicabel / herbeoordeling noodzakelijk • afwijzen Wilt u separaat uw commentaar geven met het verzoek dit eerst in algemene zin te doen, zonder vermelding van het eindoordeel, en geef vervolgens specifieke gedetailleerde aanbevelingen. U kunt hierbij gebruikmaken van de checklist. Geef aan welke aanbevelingen u voor herziening belangrijk acht, en welke u noodzakelijk acht.

31


3.2

Checklists rubriek Onderzoek

Checklist BEOORDELING ARTIKEL RUBRIEK ONDEZOEK TITEL MANUSCRIPT: Algemeen 1. Brengt het manuscript in de huidige vorm en met de huidige inhoud nieuwe feiten/gegevens die significant bijdragen aan de praktijk, theorie dan wel attitudevorming in de bedrijfs- en/of verzekeringsgeneeskunde? 2. Indien uw antwoord ‘ja’ is, dan is het manuscript in principe acceptabel voor het tijdschrift. Wilt u dan de hoofdredacteur een beargumenteerd advies geven of acceptatie met of zonder herziening mogelijk is? Luidt uw antwoord ‘neen’, dan geeft u daarmee aan dat de kopij niet in TBV zou moeten worden geplaatst en kunt u uw beoordeling stoppen. 3. De bij beoordeling door u aangegeven punten van herziening dient u systematisch te benoemen als ‘wenselijk’ of ‘imperatief’. Een imperatief punt van herziening leidt rechtstreeks tot afwijzing indien naar uw oordeel een dergelijke herziening niet mogelijk is. U kunt dan stoppen met uw beoordeling. Is herziening volgens u wel mogelijk, geef dan aan dat u dwingend herziening verlangt. Geef zo mogelijk uw suggesties. 4. De aanwezigheid van imperatieve punten van herziening leidt zonder meer tot integrale herbeoordeling van de heringezonden kopij. 5. Mocht u in andere gevallen de kopij nogmaals willen, zien, dan dient u dit expliciet aan te geven. Vermeld daarbij of er sprake van integrale herbeoordeling zal zijn, of dat u de kopij marginaal wilt herbeoordelen. Titel 6. Acht u de titel passend bij de inhoud van het manuscript? Zo neen, gaarne een alternatief. 7. Is het onderwerp relevant voor de Bedrijfs- en/of Verzekeringsgeneeskunde? Samenvatting/trefwoorden 8. Komen in de samenvatting de belangrijkste resultaten aan bod en zijn de trefwoorden toepasselijk? 9. Bevat de samenvatting materiaal dat niet in het artikel te vinden is? Inleiding 10. Wordt het doel van de studie en de vraagstellingen van het onderzoek helder en bondig beschreven? Wordt aangegeven waarom tot deze probleemstelling is gekomen? Methoden en technieken 11. Zijn de methoden en (statistische) technieken die worden gebruikt adequaat en is de beschrijving voldoende gedetailleerd zodat eventueel duplicatie van het onderzoek mogelijk is? Resultaten 12. Worden alle relevante resultaten duidelijk beschreven? Is gebruik van tabellen of figuren relevant, en/of noodzakelijk? 13. Zijn de tabellen en figuren onafhankelijk van de tekst begrijpelijk? 14. Wordt de door de auteur geformuleerde vraagstelling beantwoord? Beschouwing

32


15. Worden de resultaten juist geïnterpreteerd en voldoende bediscussieerd en vergeleken met de resultaten van studies van anderen? 16. Worden in de beschouwing de waarde/beperkingen van de gehanteerde methoden en technieken besproken? 17. Wordt de bedrijfs- en/of verzekeringsgeneeskundige relevantie bediscussieerd? Wordt overinterpretatie vermeden? Literatuurlijst 18. Zijn de verwijzingen naar de bestaande literatuur relevant en up-to-date? Zijn alle belangrijke referenties aanwezig m.b.t. het onderwerp? Aandachtspunten 19. Zijn aandachtspunten (korte statements op eerste pagina van gezet artikel) toegevoegd? Lengte manuscript 20. Acht u alle paragrafen en secties in de huidige omvang relevant of kunnen er (onderdelen) worden ingekort of weggelaten?

Checklist BEOORDELING ARTIKEL KWALITATIEF ONDEZOEK TITEL MANUSCRIPT: In principe volgt kwalitatief onderzoek de IMReB structuur (Inleiding, Methoden, Resultaten, Beschouwing). Inleiding Wordt de relevantie van het onderzoek beschreven? Wordt een onderzoeksvraag geformuleerd? Wordt beargumenteerd waarom voor kwalitatief onderzoek is gekozen? Wordt theoretisch kader en context van het onderzoek beschreven? Methoden Wordt beschreven hoe de deelnemers aan het onderzoek geselecteerd zijn? Wordt beargumenteerd waarom voor deze selectiemethode is gekozen? Is er sprake van een zo groot mogelijke verscheidenheid van deelnemers (‘purposive sampling’)? Wordt aangegeven hoeveel deelnemers voor het onderzoek nodig zijn? Is het uiteindelijke aantal medebepaald door saturatie? Is - alles bijeen genomen - de gekozen methode van sampling bepaald door de onderzoeksvraag? Hoe zijn de data verzameld: focusgroepen, diepte-interviews, participerende observatie, ander kwalitatieve onderzoeksmethoden? Zijn er verschillende methodes gebruikt (triangulatie) Hoe zijn de data (aantekeningen, transcripten, opnames) opgeslagen? Zijn de data extern controleerbaar? Is het proces van dataverzameling en analyse eventueel cyclisch verlopen? Is het proces van dataverzameling betrouwbaar verlopen (bijvoorbeeld door twee onderzoekers onafhankelijk van elkaar)? Wordt de analyse van de data helder beschreven? Zijn de resultaten ter beoordeling voorgelegd aan de deelnemers (member check)? Komt in deze sectie materiaal voor dat eigenlijk bij ‘resultaten’ thuishoort?

33


Resultaten Worden de bevindingen helder, duidelijk en systematisch beschreven? Zijn eventuele citaten representatief voor de bevindingen? Zijn er ook observaties die de bevindingen niet of maar ten dele steunen? Is er sprake van observaties of ander materiaal uit de dataverzameling dat een tot nu toe niet beschreven invloed kan hebben op de resultaten? Beschouwing Wordt begonnen met het beantwoorden van de vraagstelling? Worden de resultaten besproken in het licht van eerder verricht wetenschappelijk onderzoek? Worden argumenten voor en tegen de gevonden resultaten genoemd en afgewogen? Wordt aangegeven wat de consequenties van het onderzoek zijn voor de dagelijkse praktijk? Wordt aangegeven welk vervolgonderzoek eventueel nodig is?

3.3 Overige checklists Checklist BEOORDELING BOEKBESPREKING 1. Worden titel, auteur(s), uitgever, plaats, jaar, prijs, ISBN genoemd? Inhoud 2. Wordt de inhoud/het onderwerp kort beschreven? Beoordeling 3. Wordt het boek door de recensent beoordeeld op sterktes en zwaktes inclusief leesbaarheid, toegankelijkheid, evenwicht in diepgang bij behandelde onderwerpen? Is het een ‘objectiverende’ benadering of juist een heel persoonlijke (‘stokpaardjes’)? Meerwaarde 4. Wat is de meerwaarde van het boek? Waarom zou het door bedrijfs- en verzekeringsartsen moeten worden gelezen of zelfs gekocht?

34

Handboek. Tijdschrift. voor. Bedrijfs- en. Verzekeringsgeneeskunde (TBV)

Recommend Documents