Deventer
Snipperlingsdijk 4 7417 BJ Deventer Telefoon 0570 666 222 Fax 0570 666 888 Postbus 161 7400 AD Deventer
Deu 1-1?::Ig
Verheeskade 197 2521 DD Den Haag
Leeuwarden F. HaverSchnridtwei 2
8914 BC Leeuwarden Eindhoven
Goudappel Coffeng
Flight Forum 92-94 5657 DC Eindhoven
Adviseurs
verkeer
e11
vervoer
Amsterdam qoudappclesqoudappel.nl
www.goudappel.nl
De Ruyterkade 143 1011 AC Amsterdam
Woonbedrijf ieder!
Onderzoek bereikbaarheid expeditie 'Hart van de
Wijk'
Datum
Kenmerk
8
april 20
10
RSP00508/Wgt/0024
Eerste versie
1
Inleiding
van woonbedrijf ieder! heeft Goudappel Coffeng BV bereikbaarheid varianten van winkelexpedities onderzocht in het plan 'Hart van de Wijk' in Zutphen. De rijcurven zijn vastgesteld met het simulatiemodel CURSIM. Dit model is in 1984 ontIn opdracht
wikkeld door Goudappel Coffeng BV en in verschillende
praktijkproeven nauwkeurig
en betrouwbaar gebleken. Het model wordt gebmikt door ruim 125 instanties, zoals: gemeenten, (conculegal
2
verkeersadviseursen openbaar-vervoerbedrijven.
Gesimuleerde voertuigen
zijn trekker-oplegger combinaties zoals hierna afgebeeld. Niet alleen is dit in Nederland de meest voorkomende vrachtwagencombinatie, maar bovendien is Gesimuleerd
het in de meeste gevallen het maatgevende voertuig vanwege de verhoudingsgewijze lange oplegger. Deze wagens zijn maximaal 16,5 m lang, dit is de maximale wettelijke lengte voor dit voertuigtype (EU wetgeving !996).
De ontwerpen zijn ten eerste getest met opleggers met starre assen. Vanwege de starre assen zal deze oplegger in bochten de meeste verbreding ondervinden en daardoor rVllbor,\ 1214611 R
Gu'Jd'r'p?1 Coff,,,:! IN K,K J8017-17? 15·JO;-';RI
Gw.hpf-',I C?ff,cg RV I-.,dl ,I>
k,.?n?"Q,)f",,,d
,c.J,<>
meer ruimte nodig hebben. Dit is in het algemeen het meest ongunstige voertuig.
Pagina
Goudappel Cotfcuq Adviseurs
verkeer en vervoer
Voor de bevoorrading van supermarkten worden opleggers gebruiktmet as meesturend.
de achterste
Er zijn ons geen supermarkten bekend die (standaard) nog worden
bevoorraad door opleggers zonder meesturende assen. Er is wel een lichte tendens om
van twee assige opleggers naar drie assige opleggerste gaan (beiden met laatste as meesturend), dit is vanwege wetgeving op maximale aslast: vamvege het hefboomeffect wil bij minder beladen vrachtwagens een overschrijding van de asdruk optreden hoewel het voertuig als geheel lichter is dan bij volle belading. Kwa manoeuvres ma-
ken verschillen tussen deze twee typen opleggers nauwelijks. Het voordeel van een meesturende as is minder behoefte aan breedte in bochten. Dit
heeft wel een nadeel: uitzwaaien van de achterzijde wanneer de bocht wordt ingestuurd. Hier moet bij krappe bochten rekening mee worden gehouden.
3
Manoeuvres
De manoeuvres
zijn uitgevoerd met een wat lage snelheid (niet hoger dan
1°
km/h
-
vergelijkbaar met rustig joggen). dit is noodzakelijk vanwege het krappe ontwerp. Bij de opstelplaats zal er langzamer worden gereden en daalt de snelheid tot 5 km/h (ver-
gelijkbaar met wandelsnelheld).
Bij achteruitrijden wordt altijd behoedzaam gereden, km/h. Verder zijn normale rij-parameters toegepast, met name met
gesimuleerd is 4
betrekking tot het stuurgedrag. Bij dit rijgedrag is uit praktijkervaring gebleken dat de gemiddelde chauffeur wat beter
manier wordt gesimuleerd. Dit komt doordat de manoeuvres in de simulatie hele strakke bewegingen zijn, in de praktijk corrigeren chauffeurs hun ma-
rijdt dan op
deze
noeuvres constant door de terugkoppeling van waar zij zijn ten opzichte van de om-
geving. Toch worden ten opzichte van de contourlijnen van de rijcurves marges aan-
gehouden: minimaal 0,75 m, aanbevolen 1,0 m. Deze marges zijn nuttig gebleken omdat niet alle chauffeurs even ervaren zijn en er ook chauffeurs hier kunnen komen die onbekend zijn met de situatie.
4
Situatie
Bij het oprijden van
1
de parkeerplaats moet een scherpe
maakt. Voor de oplegger
slingerbeweging worden ge-
met meesturende assen is er voldoende ruimte, voor de
uit-
voering met starre assen is de ruimte erg krap. Wanneer laatstgenoemde voertuigtype hier slechts incidenteel komt lukt dit wel, indien nodig kan een chauffeur een keer steken of uiterst langzaam rijden. Wanneer er regelmatig opleggers
achteruit-vooruit
assen komen is het verstandig extra manoeuvreruimte te creëren door het grijs gemarkeerde parkeervak te laten vervallen (zie tekening nr. 3: situatie 1 opleg-
met starre
-
ger starre assen
-
aankomst
-
detail 1).
2
Pagina
Goudappel Cotfenq Adviseurs verkeer en venoer
Helaas lukt het niet om met een enkele bocht linksaf voor het expeditie hof achteruit te kunnen insteken, zie tekening nr. 2: situatie 1 oplegger starre assen niet haalbare aankomst. De oplegger staat na de bocht teveel links achter de trekker om naar -
-
de expeditie te kunnen. Het is daarom nodig dat bijna een hele U-turn moet worden
gemaakt. Ook hiervoor zal een (grijs gemarkeerd) parkeervak moeten vervallen. Dit is
nodig. Bij de starre assen zou het zelfs beter zijn twee vakken te laten vervallen. Ook hier geldt dat wanneer dit type wagen slechts incidenteel komt, kan worden volstaan met laten velvallen van echter zowel voor de starre als meesturende assen oplegger
slechts één
parkeervak.
De manoeuvre achteruit is goed te doen: de chauffeur kan (met het hoofd buiten het
raam) de linkerzijde van de oplegger strak langs de ingang geleiden en dan blijft de
rechter-achterkantnetjes vrij van de andere muur. De marges bij
de
ingang van
de
expeditie zijn goed.
Wanneer het druk is op de parkeerplaats kan dit achteruitrijden leiden met achteropkomend
wel tot conflicten dicht achter de bestuurders andere Wanneer verkeer.
vrachtwagen aanrijden zullen zij weer achteruit moeten, waarschijnlijk zelfs een bochtje linksom-achteruit. Dit kan weer tot kop-staartconflicten leiden met ander achteropkomend verkeer. De aangegeven helling naast de expeditie is niets
van bekend. Als dit voor
ten stalling is dan zal dit weinig problemen geven: de gebruikers weten
een beslo-
wat voor ma-
noeuvre de vrachtwagen maakt en zullen ruimte maken. Is het echter de helling van een publicksgarage
dan zullen mensen in problemen komen wanneer zij eerst de hel-
ling afrijden en dan ruimte moeten blijken te maken (dit kan extra moeilijk zijn als achter hen een hek of slagboom sluit). wordt gedaan aan het einde van de parkeerplaats. Waarschijnlijk zal het hier niet druk zijn met voetgangers waardoor dit weinig problemen
De achteruit-manoeuvre
geeft. Als de manoeuvre echter wordt gedaan
in
een voetgangersroute
heidsmaatregelen nodig, bijvoorbeeld dat iemand (winkelpersoneel?)
dan zijn veilig-
buiten de wagen
met de achterkant meeloopt, voetgangers waarschuwt en indien nodig de chauffeur
waarschuwt,
Voor het vertrek is het ook een stuk gunstiger als het parkeervak dat vanwege de Uturn moet vervallen, vervalt. Het vertrek is verder goed te doen.
3
Pagina 4
Goudappel Coffeng Adviseurs verkeer en vervoer
5
Situatie
2
goed te maken. Bij de steekbeweging om achterwaarts naar de laad/losplaats te komen zijn er twee mogelijkheden. De eerste is dat de wagen eerst is
De aankomstmanoeuvre
zover mogelijk voorbijrijdt. Op deze manier kan van de bedachte muur (de rode lijn in de tekening) zoveel mogelijk worden gehandhaafd. De wagen eindigt dan wel met de
voorzijde tussen de 14 parkeerplaatsen. De tweede mogelijkheid is de manoeuvre dicht tegen het gebouw te houden, maar
daarvoor moet een groot deel van de rode lijn overrijdbaar zijn. Een slingerbeweging aan het einde van het vooruitrijden blijft echter onvermijdelijk om de oplegger bij het achteruitrijden in de richting van de expeditie te krijgen. Vertrek is voor zowel het voertuigtype as 11a
met starre assen als het type met meesturende
goed te doen, hoewel het wel wat krap is voor de starre assen wagen wanneer deze de U-turn direct buiten de expeditie tussen de geparkeerde wagens
6
Situatie
moet doorrijden.
3
Deze variant is voor aankomst niet veel anders dan situatie 2. De verbreding van het parkeereiland aan de 'kopse kant' is geen grote beperking: de wagen met starre assen moet ook nu met de voorkant tot tussen de 14 parkeerplaatsen doorrijden (de andere
manoeuvre van situatie 1 is in dit geval geen optie). Wel moeten eventueel daar staande bomen minimaal 4 111 hoog worden opgesnoeid zodat wagens onder de takken door kunnen rijden (maar dit zal waarschijnlijk toch al het geval zijn omdat zulke lage
bomen de straatverlichting afschermen wat negatief uitwerkt op de sociale veiligheid). Bij vertrek van de wagen met starre assen komt er wel weer een parkeervak in het gedrang, ook deze is met grijs aangegeven. Ook hier geldt weer dat wanneer het om een incidenteel geval gaat dit wel goed zal gaan.
Tot slot
7
Verder nog een algemene opmerking. Het totale ontwerp is vrij smal. Vrachtwagens
kunnen elkaar niet passeren, en in de meeste gevallen kunnen personenauto's ook geen vrachtwagen passeren. Dat kan tot lastige situaties leiden wanneer tegelijkertijd vrachtwagens vertrekken en aankomen. Zij kunnen elkaar niet tijdig zien en de kans is groot dat een van beiden weer moet achteruitrijden: in situatie 1 wordt het zicht beperkt door 18 groeps- en entreewoningen en ber-
ging;
Pagina
Goudappel Cotfenq Adviseurs verkeer en vervoer
in
situatie 2 door het grote grijze blok.
Dit kan grotendeels worden opgevangen door goede afspraken met expediteurs, bijvoorbeeld: als arriverende chauffeurs zien dat er vertrekkende wagens zijn dat zij op de Troelstralaan ruimschoots voor de
inrit wachten of
feurs even wachten totdat arriverende de
dat juist de vertrekkende chauf-
parkeerplaatszijn opgereden.
5
U-
]
W 0..
u..:
?
o ::r::
(j)
.o "'Ï" N
] c: (l)
]
---
cu
N
'G"? .. ".,ji Ilr '
..... ·l?··
?
]]
I.()
.....
,
..
uUj
CO
L-_J
n
rI
j
_,;,AY
I
n
Hart van situatie
1
-
de
Wijk
-
Zutphen
oplegger starre assen
-
aankomst
Kenmerk RSPOOSOO I Datum 07-04-2010 Bestand
RSP00326
wgt
I
1
L.L
(
W
]
0... :::>
I
r
/-----r-_
Cf) "':?
(Ij
I *''=
(\J
]
til ?
I
r
e
Çj)
IL
]
6.
(J
?
I
r---
.."=
:d
>-
m
g
l
(IJ N
f'-
,
I
?
,7il,
IG
'-----
(f)
1 I
@
}]
Jr-I
0
..-
L
-
?
r--L c»
-
I
CO
I
l
I
l
-
("') N
L-
,J
L{)
co
l
m
en
CJ C) I
<,
I n
I
n
Hart van de Wijk situatie
1
-
-
Zutphen
oplegger starre assen
-
niet haalbare aankomst
Kenmerk
RSP00508 /
Datum
07-04-2010 RSP00326
Bestand
wgt
I
2
?? IV 'f I
/.
CD I
"'-t
,
W
Cf)
<,
'
,
'
,
,
'
'
J'
'I,.,
?(;
Ol
te CD
?'
?
'
J
-
0
,
j't
><
-C
J
4, ijrt ,I
(j')
,
" ,
::J .
I>
rI
Hart van situatie
1
-
de
Wijk
-
Zutphen
oplegger starre assen
-
aankomst
-
detail
1
?'?-?,--
Kenmerk
RSP0050B /
Datum
07-04-2010
Bestand
RSP00326
wgt
I
3
J
?-----------------------?c==·??? o _____________________ o
I----------------??+.-. ?
..
__
..
_._?-------------,--EXP.
HOF.
59-8 l8--BO J&lBc
1 02 p-arkeerr;?laftsE??n---l
rI
Hart situatie
van de Wijk 1
-
-
Zutphen
oplegger starre assen
-
aankomst
-
detail
2
Kenmerk RSP00508 I Datum 07-04-2010 RSP00326 Besland
wgt
I
4
L
-
(
/1
]
"='
I
ffl
I>
tg
6. <=' (fj
]
6
(ij 01 '= 0
??'
r
I
IJ? C4' ,
.Q "Î" N
1
??
t:
I_---'---'_,--_________ ?_.,,:';-L--'---'----L---'---
I
-:' -i
I--r--,----,-,----,--,----,-,----,--,---,-,-r--,-,
]
E ':=
> ,-
m
?
L
CO
N
l"-
J
r L
c.: 0
I
.,....
--1? ?
?
I
[
('0 L()
co I
I
I
l
N? L ------
/
L" I n
I
n
Hart van de Wijk situatie
1
-
-
Zutphen
oplegger starre assen
-
vertrek
Kenmerk R$P0050B I 07 -04-20 1 0 Datum Bestand RSP00326
wgt
I
5
UW
]
--------,
0..
u..:
o
:::l
:c
Cf)
D-X W
[>
]
] 1-t-f-?--+-+-t---H?-+-+--1
..
·r-I-t-f-r-I--+---1
-
'""'
-'.
N o
C
..-
..
CJ)
.>::.
,........ '.
.',.,
,
? ",:"',. : :, ............ ........... ............ '
.
"
C,' c: ?O
IJ: ."'. ?-' ?
.
1
'.rl
c
:", '>::.;'? ?
i: ", :
/
.....,
,
rJ)
?c.. <.00)
n
rI
I
n
Hart van situatie
1
-
de
Wijk
-
Zutphen
oplegger meesturen de assen
Kenmerk RSP00508 I Datum 07-04-2010 -
aankomst
Bestand
RSP00326
wgt
/
6
I
I
r
? ?
ff A?'
r-,
?--?
}< I>(
:s;:
dÄ
--7f?R:"[
'Et
q
r-
-
?
.,.
,\?
--= I
\
?.
EXP. HOF.
??
\
?
Ei3
-
?
.
7
(d
c???P I/'''?'?? --? j ?r;J V v
6 8A /rx?
f!I
!
lJ\_
I
IO?
72 3
uIT
?
JIJ-
lOO-Lffi
102 park eeq:] laé?ts?Een
-'
.
-/\;?_.
.,? ..JiJ
..
?
\J
Hart van situatie
1
-
de
Wijk
-
Zutphen
oplegger meesturen de
assen
Datum
RSP0050B! wgt I 07-04-2010
Bestand
RSP00326
Kenmerk -
aankomst
-
detail
2
7
(
--I
]
,,='
I
tIJ
I>
tg '=
]
';rl
ff) IC:.:
-
I
r
?-?- -löItJJîj'-?'-,-===:'",,";-,-'1-'?_-.L?-'?_??-'?_?????????===== ,.',:
,
"
(l)
......
g)
]
'= o
E
?
L
__
ct!
r-----
>:=
> ,-
m
I
?
:
I
CU
7
N
l"-
J
J
0 '<"""
I ,? 1 --===:::===!
\ili
..
?
r-- __
L 1 I
l
I
I
r-IJ'--......-_
l
'" ---......-
I
11
rI
-
n Hart situatie
I
n
van de Wijk 1
-
(0
I
L[)
-
Zutphen
oplegger meesturende assen
-
vertrek
Kenmerk RSP0050B I Datum 07-04-2010 Besland RSP00326
wgr
I
8
r?-----m????-- ____ ?
N
ID
Lrl l
v? 0
_____
?
?
C'/')
Ij, 'JA?
r
,11'
I
,
,
"
h ;,'
?
0) c c
0
\
:> N
..-
-
-
Hart van situatie
2
-
de
Wijk
-
Zutphen
oplegger starre assen
-
aankomst
-
variant
1
Kenmerk RSPOOSOB I Wgt I Datum 07-04-2010 Bestand RSP00326
9
,
?
I
il6.
'ti:J \ \
\
D L,I
0-
-
v
0-
___ [?
1-=::::---------..----.
N .,....
i-J t--
N
----.,
ll-J -u-i
J
N
0
co
..-
tJ
C'0
/
1
I
/
/
I
/
I
ifl?:tE;
?
f?L
I
/.
0-
0-
?n
l
-
I
G? 'l?
?'l:? 0'
,
,
??
I' ,
+-«,
rI
Hart van de Wijk situatie
2
-
-
.
Zutphen
oplegger starre assen
-
aankomst
"» f§?
,
I'lo?'
?, ,? '?<'
0'0.
i.'
B
"'-
-
variant
2
Kenmerk RSPOOSOB I Datum 07-04-2010 Bestand RSP00326
wgt
I
10
i
,
D ...-
(j)
...-
LI
l
?bU',
0
r:') C"l
..co
r I
L
?I
[
.C"l
U
I
v
I
m
r
I
I--
I---
'e-
'--\--1 f-
ti
\
---\---
f---
L
L-.-?_L....L..
L.--
0. 0.
??
-
?'"'
r,
___
-
\\t
?
J
____ __
I_?L_=_I---'---
11'(;)@(;} _____ rI
1-
?_'
;YÎ-'\,\_
Hart van
situatie
2
-
de
W"k IJ
-
oplegger starre
Zutphen
ass en
-
r: ,'
_.....
veltrek
I?????L-??? __ -=?? ____ -I-g »r=: ((2' re r?";j' ,,? ?
?,?J??
w"
,tl?
L1-L?'-Lîr?
..
\
'
I
B
Kentuerk RSPOOSOB / Datum 07-04-2010 Bestand
RSP00326
wgt
/
1 1
a.
r-?--________________
a.
N
..--
.....
D ?__ N
1
L.----I [
__ 1
1?
,
L I
?
I
v
j N
b
,
,
-
<.0
..C')
J
bD,
m
1=
T
l
--?--r--
I ,
,
\_-
..q
?
?,? ?,...
?
"'II?L
'C
i-/i, :-
?
?\
,
-
-
\;?f
rn C c
o
-
'-
1/
/"
'---'-----
___ LL
?
____
-
L.1-
?'\?-r,-' .'
,IJ
;,
$1\,
"\-
rI
-I Ql?,'\
?
,?-+---GJ ,X.<, "yft
.
,)
?
-?,'
..
I
--_.--
'
.
,/
,
li ((i' '?"j ',
-
.?
d
/';\ _______ Wijk Zutphen Hart van de
.
2
-
-
aankomst
,
?, ,?
B
l'
",",,'
?
Kenmerk RSP0050B I
-
oplegger meesturende assen
"
-,
'<
--------
SItu a tiIe
I
.
-
vanant
1
Datum
07-04-2010
Bestand
RSP00326
wgt
I
12
a. a.
N
..,
,1l'
li,
?k?
--? :> ;,'
c: Ol C c
a
I
-
\-
rr)-W'-'0 0'1[0°· o'LI )O!rL[OCl)o·/-r---//o/0'1-/i"!?I
u__ .
,
N
,j!>
_
I i ..
.' ,
__
,LL'J __
'--L
?
}1
'JA
'I""'" I f,
__.-LL
_
r-+-I-I-t-I-t-I--I--tr-+-I-tl--l-t-t--t-I--t----,-,-,)
I
T
J9Sl
%
e
dJI90peC88
!Ol
-'"
1
?
11
Inl
I
'/?--_f\.,
'--
?-l
r-
-
/Jfll
-
-.?.",I?i -
.
,
""
a.
I
,I?
'" if.<
a.
,,.,
$.
_,-_Irrrar-IJ-WIL
\------------------? Hart van de Wijk situatie
2
-
-
Il-?-??
?"
ó'
????'?---"-I=::J-'-o
-
., I.
Kenmerk RSP00508 I
Zutphen
oplegger meesturen de assen
-
Daturn -
aankomst
-
variant
2
Bestand
07-04-2010 RSP00326
wgt
I
13
,
,
I
?
...-
'l''J
??
\-
,
\ \ \
D
00-
..-
N
(J)
.,.....
....-
..N
LI [
W
I
v
f-
J
-
j N
D
cr>
N
I
l
<.0
..cr>
?U:
m
,--,
____
?
1-
?----IlI------fl1
,
:\
\1
? en c
c
Q
\
N
io
:::-
N ...-
I
:
\
-
1
0-
0rn
8 Hart van situatie
2
-
de
Wijk
-
Zutphen
oplegger meesturende
assen
-
vertrek
Kenmerk RSP0050a I Datum 07-04-2010 Bestand RSP00326
wgt
I
14
,
I
I
I
L D
'<'"'"
OJ
....-
I
I
..N
[
(I') N
I
1 -
I
N
I?1
I.{)
-
-
-
-
Hart van situatie
3
-
de
Wijk
-
Zutphen
oplegger starre assen
-
aankomst
Kenmerk RSP00508 I Datum 07-04-2010 Bestand RSP00326
wgt
I
15
?
I
J
l
a. a.
I"·
..
l
i
,
CJ)
N
.
..-
-e:
..-
..N
L D /
(0 N
l
.... :
S'
-t1'---L----
?I" L-----i----l .
.
'i??
o
.-
--___' .
.....
-g---
.
I,?
.,' ..
I-
n
,
'
191
t7
<
Ij),;
? -:lsW '''- '-? 0'
,
.?t
_?"-_ V ---
?
?
'-I
a.
a.
,n
-
-
Hart van de Wijk situatie
3
-
-
Zutphen
oplegger starre assen
-
vertrek
Kenmerk RSP0050B I Datum 07-04-2010 Bestand
RSP00326
Wgl I
16
-: ?
I
"t1-'??--I--\
·
......
·
t.
,
I_._J
0
0. 0.
..-
N
..
'
..
I
L
-----1 ?,???/ia.., J-l--L1
.'
I",
,
())
....-
..-
C"'I
L [
(0 C"'I
I
?
\ _L--J_?X:.5:?,
j>
-.
-;
J
0
I
C"'I <.0
..(0
,
I
11!
f--
I
I
,
?
AL-r--r-II----\!---I
.-----'-",:'
I
CD
.
..
U?'J
I I
l----
'<;\
LD
\t.---\_\
L
L
-,
I ,
c ·
.
'. L?--1------j en C?__ ---j
1
"--?§JI_-?)?=pf---r
N\
i i
I
'.1\------1
?
__
-
-
-
rI
Hart van situatie
3
-
de
Wijk
-
Zutphen
oplegger meesturen de assen
-
aankomst
Kenmerk RSP0050B I Datum 07-04-:W 1 0 Bestand RSP00326
wgt
I
17
,
I_J
'
J
1
L D
---'
[
'<"""
..
N
C"l
co
?
,
.
,
.
C"l
io
-
f'?'?
??7 0-
0,n
? .
,--.-.----Iffi[-\
1
___ __
(?:?
Hart van de Wijk situatie
3
-
-
Zutphen
oplegger meesturende assen
1
-'--1_1
I?II_
___
-
]
?_
__I
---'--'-
J-
/ -? I?--?I
If??l \'î4 ?
I
-I iglt-(6:??1 1 16J?11 1 1 1 1 r (?TTl(î,;j?1 I I I I I I I
IT"HjlTITI---Kenmerk RSP0050B I Datum 07-04-2010
-
vertrek
j-'
J-
1<:0
.. ......
Bestand
RSP00326
wgt
,
1
D
<:0
C"l
J
?
i
'<"""
Ll:j' <.0
?
en .'
1
I
18