RNES Aardwarmte 2015 Garantieregeling tegen het risico van misboring Paul Ramsak/ Gerdi Breembroek RVO.nl Informatiemiddag Geothermie 3 februari 2016
Garantieregeling Geothermie / RNES Aardwarmte
Risk Risico Risiko Risk 2
Paul Ramsak/Gerdi Breembroek 3-2-’16
RNES Aardwarmte •
Verlaagt het risico voor aardwarmteprojecten
•
Verzekering bij tegenvallend resultaat van een boring naar aardwarmte, door het geologisch risico
•
Verzekering op het verschil tussen Pverwacht/verzekerd (max. P90 verwacht vermogen)
vs. Pgerealiseerd
(gerealiseerd vermogen)
3
Paul Ramsak/Gerdi Breembroek 3-2-’16
www.rvo.nl/aardwarmte
P90 verwacht vermogen, vóór boring Probability
Verzekerd risico: Pgerealiseerd< Pverzekerd Regels: Pverzekerd ≤ P90 en P90>2MWth * * Voor projecten tussen 500-1500 m diepte geldt voorwaarde P90 > 0,5 MWth
4
Paul Ramsak 20/2/14
Pinsured
Geothermisch vermogen (MWth)
Onzekerheid over de ondergrond voorbeeld: dikte aquifer
Ca 2500m
Dikte 2 m Dikte 30 m 5
Paul Ramsak/Gerdi Breembroek 3-2-’16
DoubletCalc model Heat exchanger
production pump
Depth top aquifer injection well
Depth top aquifer production well
Injection pump
Well distance
6
DoubletCalc Invoerscherm Eigenschappen aquifer => range
Eigenschappen installatie => vast
Eigenschappen bron => vast
7
http://www.nlog.nl/nl/geothermalEnergy/geothermalEnergy.html
DoubletCalc Uitvoerschermen
8
Paul Ramsak 20/2/14
Aanvraagprocedure Aanvrager 1. Contact opnemen met RVO.nl 2. Aanvraag indienen
Beoordeling van de aanvraag 3. Is de aanvraag compleet? 4. Inhoudelijke beoordeling: Geologische beoordeling (TNO-AGE review P90 waarde) Beoordeling van economische, technische en organisatorische aspecten (RVO.nl)
5. Verlening of afwijzing (RVO.nl)
Actie aanvrager 6. Betaling van de “verzekerings” premie 9
Paul Ramsak/Gerdi Breembroek 3-2-’16
Gerealiseerd vermogen: puttest
10
•
Puttest -> bepaling van: transmissivity, permeabiliteit en skin
•
Berekening van gerealiseerd geothermisch vermogen (Pgerealiseerd)
Paul Ramsak 20/2/14
Wanneer geldt welke uitkering? 1e boring 1e boring doublet
1e boring half doublet
> 75%
2e boring verplicht
> 50%< MWth< 75%
Kiezen: 2e boring of stopuitkering
< 50%
stoppen verplicht → stopuitkering
> 75%
2e boring verplicht
<75%
Kiezen: 2e boring of stopuitkering
2e boring of vervolgput 2e boring / vervolgput
11
> 100%
Project succesvol → geen uitkering
<100%
Tegenvallend resultaat → naar rato uitkering
Paul Ramsak/Gerdi Breembroek 3-2-’16
Hoogte van de uitkering 100%
Refund, (% of eligible costs)
S
50%
0%
0
Stop refund
1
Ratio refund
improvement or alternative use possible 12
Paul Ramsak/Gerdi Breembroek 3-2-’16
Kenmerken Garantieregeling Geothermie Garantie voor geologisch risico op het geothermisch vermogen van een put - P90 • Max. uitkering 7,225 M€ (diep project > 3300 m: 12,75 M€) • Max. uitkering: 85% van de projectkosten • Premie 7% • Geologisch onderzoeksrapport volgens specificaties • Geologisch onderzoeksrapport en puttestresultaten moeten publiek gemaakt worden. • Verbeteren of aanpassen voor alternatief gebruik mogelijk binnen het project. • Combinatie met private verzekering is mogelijk (tot een minimum van 5% eigen risico).
13
Paul Ramsak/Gerdi Breembroek 3-2-’16
Flexibiliteit te verzekeren putten (1) • • •
“Regulier” en diep (> 3300 m) Te verzekeren: doublet of enkele put 1e put; 2e put; vervolgput (nieuw in vijfde openstelling) -
•
Afrekenen: -
14
Tripletten; Sidetracks; Droge olie- en gas-exploratieput als 1e put in geothermieproject; Nieuwe ideeën …
Vervolgput komt in aanmerking voor “naar-rato” uitkering, bij tegenvallende projectresultaten
Paul Ramsak/Gerdi Breembroek 3-2-’16
Flexibiliteit te verzekeren putten (2) •
Alternatieve putconcepten duidelijker ondergebracht (nieuw in 5e openstelling) -
• • •
Methodiek voor berekening verwacht vermogen neemt effecten van de technische ingrepen mee. Gunstig effect op financierbaarheid Afrekenen: -
15
Radial drilling; Horizontale putten; Multilaterals / gevorkte putten; Stimulatie;
Technische ingrepen vallen niet onder de risicodekking -> technische ingrepen worden meegerekend als bij aanvraag. Let op puttestvereisten: bij sommige technische ingrepen is een test van het maagdelijk reservoir vereist. Paul Ramsak/Gerdi Breembroek 3-2-’16
Openstelling 2015/’16 Budget meer dan verdubbeld voor 2015/’16 openstelling: 93 M€ Nu open tot 31/3/2016 17:00 uur
www.rvo.nl/aardwarmte Bij vragen kunt u contact opnemen met de RVO Helpdesk 088 042 42 42.
16
Paul Ramsak/Gerdi Breembroek 3-2-’16
RVO-site: www.rvo.nl/aardwarmte
17
Paul Ramsak 20/2/14
“Mijn RVO”: Via www.rvo.nl/aardwarmte
18
Paul Ramsak 20/2/14
NLOG/TNO - NL Olie- en Gasportaal
19
Contact Geothermal Energy • •
www.rvo.nl/aardwarmte
www.rvo.nl/topsector-energie •
•
•
+31-88-602 2275
[email protected]
•
Netherlands Enterprise Agency Energy Department Geothermal Energy
Paul Ramsak
•
Gerdi Breembroek
•
+31-88-602 2315
[email protected]
Slachthuisstraat 71 P.O. Box 965 6040 AZ Roermond, The Netherlands
20
Paul Ramsak/Gerdi Breembroek 3/2/2016
NL Enterprise Agency