GEMEENTE VLISSINGEN ECONOMIE IN CIJFERS. 2013
Sociaal-economische analyse gemeente Vlissingen 2013
Samengesteld door Bibliotheek Vlissingen in opdracht van
Februari 2014
2
VOORWOORD Voor u ligt de sociaal-economische analyse van de gemeente Vlissingen. De Vlissingse economie in cijfers en feiten is gepresenteerd als een foto van de stad. De meeste data is van 2013 en enkele jaren eerder. Het is de bedoeling regelmatig een update te maken van deze data. Zo kan de economische cluster binnen de gemeentelijke organisatie een goed beeld behouden van de werkgelegenheid en andere economische informatie. Uit het destijds opgestelde Rekenkamerrapport: ‘Vlissingen, economisch bekeken’ kwam het advies om meer cijfers te verzamelen over de Vlissingse sociaal-economische situatie. Met deze analyse wordt dit advies opgevolgd.
INHOUDSOPGAVE Blz. VOORWOORD
INHOUDSOPGAVE .......................................................................................................................... 1
1. 1.1 1.2 1.3 1.4 1.5
BEVOLKING ........................................................................................................................... 2 Samenstelling bevolking .......................................................................................................... 2 Leeftijdsopbouw ....................................................................................................................... 2 Huishoudens ............................................................................................................................ 3 Bevolkingsontwikkeling ........................................................................................................... 5 Bevolkingsprognose ................................................................................................................ 6
2. 2.1 2.2 2.3
WONINGVOORRAAD ............................................................................................................ 7 Samenstelling woningvoorraad ............................................................................................... 7 WOZ-waarde ........................................................................................................................... 8 Ontwikkeling woningvoorraad .................................................................................................. 9
3. 3.1 3.2 3.3 3.4 3.5
ECONOMISCHE STRUCTUUR EN DYNAMIEK .................................................................. 10 Werkgelegenheidsstructuur ................................................................................................... 10 Bedrijvendynamiek ................................................................................................................ 14 Recreatie en toerisme ........................................................................................................... 17 Winkelvoorzieningen ............................................................................................................. 20 Passantentelling binnenstad ................................................................................................. 22
4. ARBEIDSMARKT .................................................................................................................. 23 4.1 Vraagzijde ............................................................................................................................. 23 4.1.1 Werkgelegenheidsontwikkeling.......................................................................................... 23 4.1.2 Werkgelegenheidsindex .................................................................................................... 23 4.1.3 Vacatures ........................................................................................................................... 24 4.2 Aanbodzijde............................................................................................................................ 24 4.2.1 Beroepsbevolking ............................................................................................................. 24 4.3 Werkloosheid ........................................................................................................................ 26
5. 5.1
BEDRIJVENTERREINEN ..................................................................................................... 28 Voorraad uitgeefbaar bedrijventerrein .................................................................................. 29
6.
PENDEL ................................................................................................................................ 30
-1-
1.
BEVOLKING
1.1
Samenstelling bevolking
Op 1 januari 2013 telt de gemeente Vlissingen 44.463 inwoners. In de gemeente wonen een fractie meer vrouwen dan mannen (49,8 om 50,2%). Ruim 40% (17.876 personen) is gehuwd. De grootste groep Vlissingers (43%) is echter niet getrouwd. Als 'gescheiden' staan 3.836 personen (9%) geregistreerd, 2.853 personen (6%) zijn weduwe/weduwnaar. Vlissingen telt op 1 januari 20.522 huishoudens. Bijna 47% hiervan is een gezin, al dan niet met één of meerdere kinderen. Een kwart is alleenstaand. Het aantal eenoudergezinnen is 1.779 (9%), het aantal samenwonenden bedraagt 3.806 (19%). 1.2
Leeftijdsopbouw
Tabel 1a. Leeftijdsopbouw op 1 januari 2013 Leeftijd 0-4 jaar 5-9 jaar 10-14 jaar 15-19 jaar 20-24 jaar 25-29 jaar 30-34 jaar 35-39 jaar 40-44 jaar 45-49 jaar 50-54 jaar 55-59 jaar 60-64 jaar 65-69 jaar 70-74 jaar 75-79 jaar 80-84 jaar 85-89 jaar 90-94 jaar 95 jaar en ouder Totaal
Vlissingen Abs. % 2.178 4,9 2.249 5,1 2.232 5,0 2.540 5,7 2.675 6,0 2.526 5,7 2.653 6,0 2.739 6,2 3.101 7,0 3.114 7,0 3.144 7,1 3.144 7,1 3.100 7,0 2.997 6,7 2.055 4,6 1.542 3,5 1.222 2,7 814 1,8 353 0,8 85 0,2 44.463 100
Zeeland Abs. 19.018 20.670 23.399 22.209 19.170 19.247 19.714 21.269 27.845 28.982 27.514 27.085 26.524 25.881 18.045 13.753 10.470 6.627 2.880 775 381.077
Tabel 1b. Leeftijdsopbouw op 1 januari 2013 Leeftijdscat. 0-14 jaar 15-64 jaar 65 jaar en ouder Totaal
Vlissingen % 15 64,6 20,4 100
Zeeland % 16,5 62,9 20,6 100
Nederland % 17,2 66 16,8 100
Bron: Gemeente Vlissingen (Vlissingen) / CBS (Zeeland en Nederland) -2-
% 5,0 5,4 6,1 5,8 5,0 5,1 5,2 5,6 7,3 7,6 7,2 7,1 7,0 6,8 4,7 3,6 2,7 1,7 0,8 0,2 100
Nederland Abs. % 912.202 5,4 949.986 5,7 1.015.734 6,1 992.851 5,9 1.056.687 6,3 1.023.390 6,1 1.009.469 6,0 1.030.812 6,1 1.270.190 7,6 1.292.024 7,7 1.234.911 7,4 1.115.177 6,6 1.051.797 6,3 941.814 5,6 667.580 4,0 512.131 3,1 377.863 2,3 218.767 1,3 86.469 0,5 19.721 0,1 16.779.575 100
In vergelijking met de provinciale en landelijke situatie, is het aandeel van de groep 0-14 jaar in Vlissingen iets kleiner. Verder spreken de verhoudingen voor zich.
Ontwikkeling 2010-2030 Tabel 2. Leeftijdsopbouw in de gemeente Vlissingen in de periode 2010-2030 Jaar
15-64 jaar Abs. % 29.531 66,1 29.050 65,2 28.736 64,6 28.471 63,7 27.401 61,7 26.246 59,4 25.143 57,7
65 jaar en ouder Abs. % 8.339 18,7 8.789 19,7 9.068 20,4 9.763 21,9 10.691 24,1 11.531 26,1 12.146 27,9
0-14 jaar Abs. %
15-64 jaar Abs. %
65 jaar en ouder Abs. %
- 119
- 1,8
- 795
- 2,7
729
- 325
- 4,9
- 1.335
- 4,7
- 23
- 0,4
- 2.258
- 8,2
0-14 jaar Abs. % 6.778 15,2 6.706 15,1 6.659 15,0 6.427 14,4 6.334 14,3 6.377 14,4 6.311 14,5
2010 2012 2013 2015 2020 2025 2030
Totaal Abs. 44.648 44.545 44.463 44.661 44.426 44.154 43.600
% 100 100 100 100 100 100 100
- Ontwikkeling 2010-2030 Periode 2010 2013 2013 2020 2020 2030
Totaal Abs.
%
8,7
-185
-0,4
1.623
17,9
-37
-0,1
1.455
13,6
- 826
-1,9
Bron: Gemeente Vlissingen
Bovenstaande tabel wijst uit, dat de vergrijzing in Vlissingen verder zal toenemen. Het aandeel van de groep ‘65 jaar en ouder’ neemt gestaag toe. De leeftijdscategorie 15-64 jaar zal tot aan 2030 in omvang aanzienlijk afnemen. Deze ontwikkelingen zullen hun weerslag hebben op de woningmarkt, arbeidsmarkt en het voorzieningenniveau in de gemeente Vlissingen.
1.3
Huishoudens
Tabel 3. Huishoudens naar type op 1 januari 2013 Huishoudtype Eenpersoonshuishouden Meerpersoonshuishouden met kinderen Meerpersoonshuishouden zonder kinderen Totaal
Vlissingen Abs. %
Zeeland Abs.
%
Nederland Abs. %
9.138
41,8
58.161
34,1
2.802.182
37,0
6.173
28,2
55.175
32,3
2.564.326
33,9
6.563
30,0
57.248
33,6
2.202.863
29,1
21.874
100
170.584
100
7.569.371
100
Bron: CBS -3-
Volgens het CBS telt de gemeente Vlissingen op de peildatum 21.874 huishoudens. Volgens de administratie van de gemeente Vlissingen zijn dit er 20.522. Een kwestie van definitie. Welke definitie ook wordt gekozen, feit is dat Vlissingen relatief veel eenpersoonshuishoudens kent. Figuur 1. Gemiddeld aantal personen per huishouden in Vlissingen 2000-2013
Bron: Gemeente Vlissingen
Ontwikkeling 2015-2030 In deze periode neemt het aantal huishoudens in de gemeente Vlissingen licht af (-1,0%). De groep ‘alleenstaanden’ neemt volgens de prognose toe, de overige huishoudtypes zullen qua aantal iets afnemen. Tabel 4. Ontwikkeling huishoudens 2015-2030 Type huishouden
Jaar 2015 9.150 1.518 6.737 4.570 138 22.113
Huishouden, alleenstaand Huishouden, eenouder gezin Huishouden, samenwonend zonder kind(eren) Huishouden, samenwonend met kind(eren) Huishouden, overig Totaal Bron: Provincie Zeeland
-4-
2020 9.353 1.481 6.690 4.551 147 22.222
2025 9.394 1.470 6.612 4.535 145 22.156
2030 9.351 1.482 6.379 4.519 153 21.884
1.4
Bevolkingsontwikkeling
Geboortesaldo en migratiesaldo Over het jaar 2012 zijn zowel het geboortesaldo als het migratiesaldo, positief. Absoluut gezien betreft dit kleine aantallen. Op provinciaal niveau zijn beide saldo’s negatief. Tabel 5. Geboorte- en migratiesaldo 2011-2012
Geboren Overleden Geboortesaldo
Vlissingen 2012 2011 412 442 502 432 -90 10
2011 3.762 3.670 92
2012 3.635 3.753 -118
Nederland 2012 2011 180.060 175.959 135.741 140.813 44.319 35.146
Vestiging Vertrokken Migratiesaldo
2.374 2.356 18
15.212 15.431 -219
15.150 15.349 -199
756.683 726.915 29.768
2.608 2.605 3
Zeeland
768.233 754.350 13.883
Bron: Gemeente Vlissingen (Vlissingen) / CBS (Zeeland en Nederland)
Ontwikkeling 1990-2013 Op 1 januari 1990 telt de gemeente Vlissingen 43.949 inwoners. In 2013 zijn dit 44.463 personen. Per saldo een toename van 514 personen (+1,2%). Een positieve ontwikkeling, die zich ook provinciaal (+7,1%) en landelijk (+12,7%) voordoet. Figuur 2. Geïndexeerde bevolkingsontwikkeling 1990-2013
Bron: Gemeente Vlissingen (Vlissingen) / CBS (Zeeland en Nederland)
-5-
1.5
Bevolkingsprognose 2015-2030
Als de statistisch onderbouwde voorspelling uitkomt, verliest Vlissingen in de komende jaren terrein. Het inwoneraantal zal in de periode 2015-2030 met 1.061 personen afnemen (-2,4%). Ook op provinciaal niveau wordt een daling voorzien. Landelijk blijft het aantal inwoners verder toenemen (+4,4%). Tabel 6. Bevolkingsprognose 2015-2030 Jaar 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026 2027 2028 2029 2030
Vlissingen 44.661 44.593 44.504 44.483 44.455 44.426 44.385 44.342 44.284 44.226 44.154 44.074 43.972 43.860 43.741 43.600
Zeeland 382.862 382.866 382.686 382.493 382.335 382.138 381.854 381.538 381.132 380.669 380.104 379.473 378.708 377.847 376.869 375.776
Bron: Provincie Zeeland (Vlissingen en Zeeland) / CBS (Nederland)
Figuur 3. Geïndexeerde bevolkingsprognose 2015-2030
Bron: Provincie Zeeland (Vlissingen en Zeeland) / CBS (Nederland)
-6-
Nederland 16.941.204 17.001.320 17.059.336 17.116.424 17.172.928 17.228.780 17.283.796 17.337.588 17.389.854 17.440.238 17.488.346 17.533.984 17.576.848 17.616.872 17.653.870 17.687.800
2.
WONINGVOORRAAD
In dit hoofdstuk staat de Vlissingse woningvoorraad centraal. In paragraaf 5.1 wordt duidelijk hoe de samenstelling er op 1 januari 2013 uitziet. Paragraaf 5.2 zoomt in op de gemiddelde WOZwaarde. Dit hoofdstuk wordt afgesloten met overzicht van de ontwikkeling in de periode 20002013. 2.1
Samenstelling woningvoorraad
Op 1 januari 2013 telt de gemeente Vlissingen 20.905 woningen. Hiervan is 58% een koopwoning. In het Middengebied staan de meeste woningen (aandeel 26%). In deze wijk zijn de huurwoning het sterkst vertegenwoordigd. Uit de woningbouwplanning van 2013 blijkt, dat het aantal woningen in deze wijk de komende jaren nog verder stijgen. Verder staan er verhoudingsgewijs ook veel woningen in Oost-Souburg (aandeel 21%, met een sterk accent op koop) en de Binnenstad (aandeel 20%). De meeste koopwoningen bevinden zich in Groot-Lammerenburg en Oost-Souburg. Het Middengebied en de Binnenstad kennen de meeste huurwoningen. De gemiddelde woningbezetting is op de peildatum 2,1 personen. Tabel 7. Woningvoorraad gemeente Vlissingen op 1 januari 2013 Wijk Binnenstad
Middengebied
Paauwenburg/Westduin
Groot-Lammerenburg
Oost-Souburg
Ritthem, havens en e.o.
Gemeente Vlissingen
Huur Koop Totaal Huur Koop Totaal Huur Koop Totaal Huur Koop Totaal Huur Koop Totaal Huur Koop Totaal Huur Koop Totaal
Aantal woningen 2.057 2.106 4.163 3.046 2.396 5.442 961 1.767 2.728 1.069 2.858 3.927 1.662 2.756 4.418 54 173 227 8.849 12.056 20.905
Bron: gemeente Vlissingen
Veel woningen uit de periode 1945-1970 Iets meer dan een derde van het aantal woningen is in de periode 1970-1990 gebouwd, 30% stamt uit het tijdvak 1945-1970. -7-
Tabel 8. Woningvoorraad naar bouwjaar Bouwjaar
Aandeel
< 1900 1900 - 1945 1945 - 1970 1970 - 1990 > 1990 Onbekend
1,4% 16,5% 29,6% 34,7% 13,4% 4,4%
Bron: gemeente Vlissingen
2.2
WOZ-waarde
WOZ staat voor 'Wet Waardering Onroerende Zaken'. De WOZ-waarde is de geschatte marktwaarde van een woning op de jaarlijkse waardepeildatum. De waarde is belangrijk, omdat er een aantal belastingen en andere heffingen op wordt gebaseerd. De waarde wordt door de gemeente bepaald. De gemeente taxeert een aantal woningen binnen een postcodegebied. Alle vergelijkbare huizen krijgen dezelfde WOZ- waarde als de getaxeerde woningen.
Figuur 4. Gemiddelde WOZ-waarde 2013
Bron: CBS
Op 1 januari 2013 bedraagt de gemiddelde WOZ-waarde € 152.000,-. Dit ligt onder het provinciaal (€ 190.000,-) en landelijk gemiddelde (€ 223.000,-). In Zeeland is de gemiddelde WOZ-waarde met afstand het hoogst in de gemeente Veere (€ 270.000,-).
-8-
2.3
Ontwikkeling woningvoorraad
Op 1 januari 2013 is de woningvoorraad in de gemeente Vlissingen 20.905 woningen. Op 1 januari 2000 waren dit 20.494 woningen. Per saldo een toename van 411 woningen (+2%). De provinciale en landelijke ontwikkeling in dit tijdvak laat een vrij gelijkmatig verloop zien, in Vlissingen is er verhoudingsgewijs iets meer fluctuatie.
Figuur 5. Geïndexeerde ontwikkeling woningvoorraad 2000-2013
Bron: gemeente Vlissingen
-9-
3.
ECONOMISCHE STRUCTUUR EN DYNAMIEK
In dit hoofdstuk wordt een beeld geschetst van de werkgelegenheid en de bedrijvendynamiek in de gemeente Vlissingen. In de eerste paragraaf wordt duidelijk hoe de werkgelegenheidsstructuur in Vlissingen is opgebouwd. De paragrafen 3.2, 3.3 en 3.4 staan in het teken van de ontwikkeling van de bedrijvendynamiek binnen Vlissingen.
3.1
Werkgelegenheidsstructuur
De in deze paragraaf gepresenteerde werkgelegenheidsoverzichten hebben betrekking op de totale werkgelegenheid. Dit is de som van full-time (32 uur of meer per week werkzaam) en parttime werkgelegenheid, inclusief uitzendkrachten. Bron is de Provinciale werkgelegenheidsenquête, die jaarlijks wordt uitgevoerd door de Regionale Informatiebank Bedrijven en Instellingen Zeeland (RIBIZ). Ten tijde van het samenstellen van deze rapportage, waren de resultaten over 2013 summier beschikbaar. Om een vergelijk met provinciale- en landelijke cijfers mogelijk te maken, is gekozen voor de beschikbare informatie over 2012. Tenzij anders vermeld. Tabel 9a. Aantal vestigingen op 1 mei 2012 Sector Landbouw, bosbouw en visserij Winning van delfstoffen Industrie Productie, distributie, handel in elektriciteit en aardgas Winning/distributie water; afval(water)beheer,sanering Bouwnijverheid Groot- en detailhandel; reparatie van auto’s Vervoer en opslag Logies-, maaltijd- en drankverstrekking Informatie en communicatie Financiële instellingen Verhuur en handel in onroerend goed Advisering, onderzoek, speciale zakel. dienstverlening Verhuur van roerende goederen, overige dienstverlening Openbaar bestuur, overheid, soc. verzekeringen Onderwijs Gezondheids- en welzijnszorg Cultuur, sport en recreatie Overige dienstverlening Extraterritoriale organisaties en lichamen Totaal
Vlissingen Abs. % 45 2 3 0 130 5
Zeeland Abs. % 3.993 13 23 0 1.542 5
Nederland Abs. % 75.362 6 304 0 53.319 4
2
0
13
0
657
0
5
0
55
0
1.813
0
245
9
2.977
10
126.859
10
559
20
5.713
19
241.519
19
104
4
1.245
4
31.701
3
180
7
1.962
6
49.054
4
100 43 70
4 2 3
876 400 640
3 1 2
63.710 17.491 15.953
5 1 1
367
13
3.726
12
226.635
18
150
5
1.407
5
57.262
5
10
0
82
0
3.371
0
133 278 122 202
5 10 4 7
1.010 2.431 934 1.820
3 8 3 6
50.799 105.880 65.006 71.256
4 8 5 6
1
0
3
0
174
0
2.749
100
30.852
100
1.258.125
100
Bron: RIBIZ - 10 -
Op 1 mei 2012 telt de gemeente Vlissingen 2.749 bedrijven en instellingen. De sector Groot- en detailhandel telt de meeste vestigingen. Ook op Zeeuws en landelijk niveau doet deze situatie zich voor. Vlissingen loopt redelijk in de pas met de verdeling op provinciaal en landelijk niveau. De sector Landbouw, bosbouw en visserij steekt procentueel gezien wat schril af bij de provinciale situatie.
Tabel 9b. Aantal werkzame personen op 1 mei 2012 Sector Landbouw, bosbouw en visserij Winning van delfstoffen Industrie Productie, distributie, handel in elektriciteit en aardgas Winning/distributie water; afval(water)beheer,sanering Bouwnijverheid Groot- en detailhandel; reparatie van auto’s Vervoer en opslag Logies-, maaltijd- en drankverstrekking Informatie en communicatie Financiële instellingen Verhuur en handel in onroerend goed Advisering, onderzoek, speciale zakel. dienstverlening Verhuur van roerende goederen, overige dienstverlening Openbaar bestuur, overheid, soc. verzekeringen Onderwijs Gezondheids- en welzijnszorg Cultuur, sport en recreatie Overige dienstverlening Extraterritoriale organisaties en lichamen Totaal
Vlissingen Abs. % 91 1% 14 0% 2.741 16%
Zeeland Abs. % 10.098 6% 92 0% 23.297 13%
Nederland Abs. % 220.615 3% 6.771 0% 805.534 10%
22
0%
1.726
1%
31.200
0%
28
0%
759
0%
38.405
0%
813
5%
10.510
6%
475.477
6%
2.641
15%
30.204
17%
1.423.017
18%
1.417
8%
8.424
5%
414.518
5%
959
5%
11.980
7%
352.526
4%
291 196 241
2% 1% 1%
2.028 2.521 1.810
1% 1% 1%
261.409 232.709 71.290
3% 3% 1%
843
5%
9.146
5%
709.180
9%
1.105
6%
6.218
4%
393.828
5%
604
3%
7.852
5%
434.633
5%
1.330 3.610 175 366
8% 21% 1% 2%
9.790 31.719 2.346 3.591
6% 18% 1% 2%
543.201 1.311.699 180.961 172.687
7% 16% 2% 2%
1
0%
3
0%
5.079
0%
17.488
100%
174.114
100%
8.084.739
100%
Bron: RIBIZ
Op 1 mei 2012 werken er in de gemeente Vlissingen 17.488 personen. De meeste personen hebben een baan in de sectoren Gezondheids- en welzijnszorg, Industrie en Groot- en detailhandel. Ook provinciaal en landelijk is dit het geval.
- 11 -
2013 In december 2013 zijn de Zeeuwse resultaten van de werkgelegenheidsenquête 2013 gepresenteerd. Zie tabel 9c. voor de cijfers over Vlissingen. Tabel 9c. Aantal vestigingen en werkzame personen gemeente Vlissingen 2012-2013 Sector 2012 Landbouw, bosbouw en visserij Winning van delfstoffen Industrie Productie, distributie, handel in elektriciteit en aardgas Winning/distributie water; afval(water)beheer,sanering Bouwnijverheid Groot- en detailhandel; reparatie van auto’s Vervoer en opslag Logies-, maaltijd- en drankverstrekking Informatie en communicatie Financiële instellingen Verhuur en handel in onroerend goed Advisering, onderzoek, speciale zakel. dienstverlening Verhuur van roerende goederen, overige dienstverlening Openbaar bestuur, overheid, soc. verzekeringen Onderwijs Gezondheids- en welzijnszorg Cultuur, sport en recreatie Overige dienstverlening Extraterritoriale organisaties en lichamen Totaal
Aantal vestigingen 2013 Mutatie
Aantal werkzame personen 2012 2013 Mutatie
45
42
-3
91
81
-10
3 130
2 124
-1 -6
14 2.741
10 2.101
-4 -640
2
2
0
22
19
-3
5
3
-2
28
26
-2
245
227
-18
813
759
-54
559
458
-101
2.641
2.488
-153
104
107
3
1.417
1.439
22
180
159
-21
959
950
-9
100 43
89 35
-11 -8
291 196
309 285
18 89
70
62
-8
241
233
-8
367
352
-15
843
834
-9
150
128
-22
1.105
1.452
347
10
10
0
604
600
-4
133
121
-12
1.330
1.358
28
278
284
6
3.610
3.568
-42
122 202
105 182
-17 -20
175 366
176 318
1 -48
1
1
0
1
1
0
2.749
2.493
-256
17.488
17.007
-481
Bron: RIBIZ
In de periode 2012-2013 is het aantal vestigingen in de gemeente Vlissingen met 256 afgenomen. Het aantal werkzame personen daalde met 481 (vooral veroorzaakt door een aanzienlijke afname in de industriële sector).
Ontwikkeling 2004-2013 In de periode 2004-2013 is het aantal vestigingen met 13% toegenomen. De werkgelegenheid is met 2% afgenomen. Hierbij moet worden opgemerkt dat de werkgelegenheid vanaf 2008 een dalende lijn vertoont.
- 12 -
Tabel 10a. Aantal vestigingen in de gemeente Vlissingen 2004-2013 Sector Landbouw, bosbouw en visserij Winning van delfstoffen Industrie Productie, distributie, handel in elektriciteit en aardgas Winning/distributie water; afval(water)beheer,sanering Bouwnijverheid Groot- en detailhandel; reparatie van auto’s Vervoer en opslag Logies-, maaltijd- en drankverstrekking Informatie en communicatie Financiële instellingen Verhuur van en handel in onroerend goed Advisering, onderzoek, speciale zakel. dienstv. Verhuur van roerende goederen, overige dienstverl. Openbaar bestuur, overheid, soc. verzekeringen Onderwijs Gezondheids- en welzijnszorg Cultuur, sport en recreatie Overige dienstverlening Extraterritoriale organisaties en lichamen Totaal
2004 55 0 120
2006 51 1 122
2008 52 1 119
2010 43 1 118
2012 45 3 130
2013 42 2 124
2
2
3
4
2
2
2
2
4
6
5
3
174 544 102 175 62 58 64 267 123 14 82 130 75 154 0 2.203
198 550 114 177 69 44 69 284 141 14 94 148 80 175 0 2.335
232 559 126 181 81 47 69 339 141 13 105 174 86 185 0 2.517
235 565 119 178 91 46 75 374 145 10 124 235 113 199 0 2.681
245 559 104 180 100 43 70 367 150 10 133 278 122 202 1 2.749
227 458 107 159 89 35 62 352 128 10 121 284 105 182 1 2.493
Bron: RIBIZ
Tabel 10b. Aantal werkzame personen in de gemeente Vlissingen 2004-2013 Sector Landbouw, bosbouw en visserij Winning van delfstoffen Industrie Productie, distributie, handel in elektriciteit en aardgas Winning/distributie water; afval(water)beheer,sanering Bouwnijverheid Groot- en detailhandel; reparatie van auto’s Vervoer en opslag Logies-, maaltijd- en drankverstrekking Informatie en communicatie Financiële instellingen Verhuur van en handel in onroerend goed Advisering, onderzoek, speciale zakel. dienstv. Verhuur van roerende goederen, overige dienstverl. Openbaar bestuur, overheid, soc. verzekeringen Onderwijs Gezondheids- en welzijnszorg Cultuur, sport en recreatie
2004 125 0 3.474
2006 106 11 3.473
2008 130 10 3.615
2010 118 13 3.504
2012 91 14 2.741
2013 81 10 2.101
23
22
21
21
22
19
31
31
12
18
28
26
743 2.599 1.466 929 245 299 213 752 803 633 1.840 2.671 196
762 2.672 1.517 946 294 276 231 848 793 751 1.574 2.898 161
902 2.918 1.673 1.018 243 256 240 962 852 909 1.655 3.081 169
899 2.825 1.473 927 237 224 247 900 1.106 827 1.347 3.205 200
813 2.641 1.417 959 291 196 241 843 1.105 604 1.330 3.610 175
759 2.488 1.439 950 309 285 233 834 1.452 600 1.358 3.568 176
- 13 -
Vervolg Tabel 10b. Aantal werkzame personen in de gemeente Vlissingen 2004-2013 Sector Overige dienstverlening Extraterritoriale organisaties en lichamen Totaal
2004 2006 2008 2010 2012 2013 311 365 399 412 366 318 0 0 0 0 1 1 17.353 17.731 19.065 18.503 17.488 17.007
Bron: RIBIZ
3.2
Bedrijvendynamiek
Tabel 11. Bedrijvendynamiek in de gemeente Vlissingen in 2012 Sector
Starters
Landbouw en visserij Industrie Bouw Groothandel Detailhandel Horeca Vervoer Financiën Adviesdiensten Facilitaire diensten Persoonlijke diensten Algemene diensten Overig
2 21 33 15 38 21 6 0 29 35 29 41 0 270 -13 -4,6%
Groei 2011-2012 (abs.) Groei 2011-2012 (%)
Overige Oprichtingen oprichtingen totaal
0 3 1 4 19 11 8 2 7 4 7 37 0 103 -23 -10,3%
2 24 34 19 57 32 14 2 36 39 36 78 0 373 -36 -3,2%
Opheffingen totaal
1 9 26 19 53 20 9 3 23 36 28 34 0 261 -11 -4,8%
Groeisaldo
1 15 8 0 4 12 5 -1 13 3 8 44 0 112 137 5,3%
Bron: Kamer van Koophandel Zuidwest-Nederland
Vooral in de algemene diensten is nog groei van vestigingen In 2012 zijn er in Vlissingen in totaal 373 nieuwe vestigingen bijgekomen. In dat jaar werden er 270 starters en 103 overige oprichtingen (vestigingen van reeds bestaande bedrijven) geteld. De nieuwe oprichtingen bestaan dus voor driekwart uit startende ondernemingen. Tegenover deze oprichtingen stonden 261 opheffingen. In 2012 kende Vlissingen een positief groeisaldo (oprichtingen minus opheffingen) van 112 vestigingen. Het groeisaldo was veruit het grootst bij de sector Algemene diensten, daarna volgen de Industrie (+15), Adviesdiensten (+13) en Horeca (+12).
Aantal startende ondernemingen sterk gestegen Starters vormen een belangrijk onderdeel van het economisch groeipotentieel van een gemeente. Naast het feit dat starters direct voor werkgelegenheid zorgen, dragen zij tevens bij aan een stuk vernieuwing en dynamiek. Starters brengen vaak nieuwe producten of processen op de markt en stimuleren zo het bestaande bedrijfsleven om ook te innoveren. Vlissingen telde in 2012 in totaal 270 startende ondernemingen. Dat is een daling ten opzichte van 2011 (-4,6%).
- 14 -
Figuur 6. Geïndexeerde ontwikkeling van het aantal starters 2000-2012
Bron: Kamer van Koophandel Zuidwest-Nederland
Over een reeks van jaren gezien, loopt de groei van het aantal starters in Vlissingen in de pas met de landelijke en regionale groeipercentages. Opvallend is dat de ontwikkeling van het aantal starters in de meeste jaren boven het regionale en het landelijke gemiddelde uitkomt.
Ontwikkeling 2008-2012 De laatst verschenen uitgave van Economie in cijfers dateert uit 2008 onder de naam ‘Gemeente Vlissingen in beeld’. In vergelijking met de situatie in 2008, is het aantal oprichtingen in de gemeente Vlissingen toegenomen. In 2008 waren dit er 281, in 2012 zijn dit er 373. Daar staat tegenover, dat het aantal opheffingen ook is toegenomen. In 2008 waren dit er 163, in 2012 zijn dit er 261. Het groeisaldo in beide jaren ontloopt elkaar niet veel (+118 in 2008, +112 in 2012). Tabel 12. Aantal startende ondernemers in Vlissingen naar sector in 2012 Sector Landbouw en visserij Industrie Bouw Groothandel Detailhandel Horeca Vervoer Financiën Adviesdiensten Facilitaire diensten Persoonlijke diensten Algemene diensten Totaal
Vlissingen Abs. 2 21 33 15 38 21 6 0 29 35 29 41 270
% 0,7% 7,8% 12,2% 5,6% 14,1% 7,8% 2,2% 0,0% 10,7% 13,0% 10,7% 15,2% 100,0
Bron: Kamer van Koophandel Zuidwest-Nederland - 15 -
Zeeland % 4,3% 5,9% 10,8% 4,4% 11,9% 5,4% 2,9% 0,7% 11,8% 12,5% 14,8% 14,6% 100,0
Nederland % 2% 3% 9% 5% 12% 3% 3% 0% 16% 16% 16% 14% 100,0
Meeste starters in de algemene diensten, facilitaire diensten en detailhandel Veruit de meeste starters in Vlissingen zijn te vinden in de sectoren Algemene diensten (15,2%), Detailhandel (14,1%) en Facilitaire diensten (13%). Daarnaast zijn ook de Bouw (12,2%), de persoonlijke en de Adviesdiensten (ieder 10,7%) bedrijfstakken met veel startende bedrijven. Ten opzichte van Zeeland kent Vlissingen vooral veel starters in de Industrie en de Detailhandel. Vlissingen kent relatief gezien meeste starters Als het aantal starters per gemeente wordt gerelateerd aan de omvang van de bedrijvigheid staat Vlissingen van alle Zeeuwse gemeenten op de eerste plaats. Voor Middelburg en Terneuzen. In 2012 kende de gemeente Vlissingen 112 starters per 1.000 vestigingen. Ook over een langere periode gezien (gemiddelde van de periode 2008-2012) staat Vlissingen met 111 starters op de eerste plek. Tabel 13. Aantal starters per 1000 vestigingen 2012 Gemeente Vlissingen Middelburg Terneuzen Goes Borsele Reimerswaal Tholen Hulst Kapelle Schouwen-Duiveland Veere Sluis Noord-Beveland Zeeland Nederland
Gemiddelde 2008 - 2012 Score 112 101 76 75 73 73 71 71 69 66 59 58 57 76 91
Gemeente
Score
Vlissingen Middelburg Hulst Kapelle Terneuzen Goes Tholen Reimerswaal Borsele Schouwen-Duiveland Veere Noord-Beveland Sluis Zeeland Nederland
111 97 83 82 81 78 77 77 75 66 65 63 59 79 94
Bron: Kamer van Koophandel Zuidwest-Nederland
Aantal opheffingen in Vlissingen blijft hoog Vlissingen telde in 2012 in totaal 261 opheffingen, een daling van 4% ten opzichte van 2011. Deze ontwikkeling ligt duidelijk onder het gemiddelde voor heel Zeeland, waar nog sprake was van een groei van het aantal opheffingen met bijna 25%. Mede als gevolg van de economische crisis, is het aantal opheffingen in 2011 en 2012 in een stroomversnelling gekomen en stijgt ook het aantal faillissementen. Voor 2013 wordt nog een daling van het aantal opheffingen verwacht. Kanttekening bij deze cijfers is dat het bij de opheffingen niet alleen gaat om bedrijven die vanwege de economische crisis in de problemen zijn gekomen. Vaak speelt ook de leeftijd of de gezondheid van een ondernemer een rol. Bij gebrek aan opvolging kan bijvoorbeeld een economisch gezond bedrijf ophouden te bestaan.
- 16 -
Figuur 7. Ontwikkeling van het aantal opheffingen in Vlissingen 2000-2012
Bron: Kamer van Koophandel Zuidwest-Nederland
3.3
Recreatie en toerisme
Vlissingen scoort met aandeel toeristisch werkgelegenheid In de gemeente Vlissingen zijn met recreatie en toerisme 1.420 arbeidsplaatsen gemoeid (zie voetnoot 1). Deze sector is goed voor 8,1% van de totale werkgelegenheid. Vlissingen scoort hiermee net onder het Zeeuwse gemiddelde (8,3%). Daarmee is Vlissingen de eerste in de groep 'overige Zeeuwse gemeenten' na de 4 grote kustgemeenten. Deze hebben uiteraard een duidelijker groter aandeel dan de andere gemeenten in Zeeland. In deze cijfers is geen rekening gehouden met de werkgelegenheidseffecten van het dagtoeristisch bezoek aan Vlissingen (bijvoorbeeld een spin-off naar detailhandel).
1
Definitie Lisa/VNG- Kenniscentrum Toerisme & Recreatie. Volgens deze definitie wordt per activiteit aangegeven in welke mate de werkgelegenheid wordt meegeteld voor de r&t-sector. Zo worden bijvoorbeeld hotels, cafés en restaurants voor 100% meegeteld en activiteiten als autoverhuur en taxivervoer maar voor 10%.
- 17 -
Figuur 8. Aandeel recreatie & toerisme binnen totale werkgelegenheid in 2012 Veere No ord-Beveland Sluis Sch ouwen Duiveland Zeeland Vlissingen Kap elle Hulst Nederland Tholen Goes Middelburg Terneuzen Reimerswaal Borsele 0
5
10
15 %
20
25
30
35
Bron: RIBIZ; bewerking Kamer van Koophandel Zuidwest-Nederland
Toeristische werkgelegenheid daalt minder dan gemiddeld Het aantal toeristisch gerelateerde banen is in Vlissingen sinds 2008 met 0,7% afgenomen. Het gaat om een afname met 10 arbeidsplaatsen. De ontwikkeling in Vlissingen is daarmee beter dan het Zeeuwse gemiddelde, waar sprake is van een daling met 2,1% (300 arbeidsplaatsen).
Grootste deel werkgelegenheid heeft betrekking op eten en drinken In Vlissingen heeft bijna 35% van de toeristische werkgelegenheid betrekking op eet- en drinkgelegenheden. Op de tweede en derde plaats komen respectievelijk Vervoer (26,7%) en 'Overig' (18,8%). Cultuur, recreatie en amusement scoort met 2,3% net als in de rest van Zeeland het laagste. Vergeleken met het Zeeuwse beeld blijft vooral de logiesverstrekking achter. Figuur 9. Werkgelegenheid in r&t-sector in 2012 Cultuur, recreatie en amusement
vlissingen zeeland
Sport Detailhandel/groothandel Overig Vervoer Logiesverstrekking Eet‐ en drinkgelegenheden 0,0% 5,0% 10,0%15,0%20,0%25,0%30,0%35,0%40,0%45,0%50,0% Bron: RIBIZ; bewerking Kamer van Koophandel Zuidwest-Nederland - 18 -
Toeristisch-recreatief voorzieningenniveau in Vlissingen scoort onder gemiddeld Het toeristisch-recreatief voorzieningenniveau in Vlissingen behoort kwantitatief niet tot de topgemeenten in Zeeland. Vlissingen telt bijna 132 (overnachtings)bedden per 10.000 inwoners. Daarmee staat Vlissingen op de 6de plaats en blijft de gemeente achter bij het Zeeuwse gemiddelde (255 bedden). Ook bij de restaurants (7de plaats) blijft Vlissingen wat achter, Goes en Terneuzen gaan voor. Met het aantal cafés scoort Vlissingen bovengemiddeld. Tabel 14. Het toeristisch/recreatief voorzieningenniveau naar gemeente 2013 Gemeente
Cijfers per 10.000 inwoners Bedden
Cafés
Restaurants
Borsele Goes
29,1 109,0
3,5 7,8
4,0 8,4
Hulst
47,2
11,6
10,9
Kapelle
103,2
3,2
4,0
Middelburg
140,4
6,7
8,2
Noord Beveland
446,1 13,3
12 5,5
17,3 5,5
Reimerswaal Schouwen-Duiveland
648,9
9,7
16,7
Sluis
605,8
11,3
33,5
Terneuzen
144,0
7,7
8,8
Tholen
41,2
5,9
3,9
1.292,5 131,6
7,8 7,9 7,7
19,6 8,3 10,9
5,6
6,7
Veere Vlissingen Zeeland
255,2 142,5
Nederland
Bron: Bedrijfschap Horeca en Detailhandel, bewerking Kamer van Koophandel Zuidwest-Nederland
Ontwikkeling 2008-2013 • In 2008 telde de gemeente Vlissingen 108 (overnachtings)bedden per 10.000 inwoners. In 2013 is dit gestegen naar 132 bedden. • Het aantal cafés per 10.000 inwoners is ongeveer gelijk gebleven (7,8 in 2008, in 2013 is dit 7,9). • Het aantal restaurants per 10.000 inwoners is in beide jaren 8,3.
Toeristenbelasting De opbrengsten uit de toeristenbelasting zijn als volgt: • • • • • •
2008: 2009: 2010: 2011: 2012: 2013:
€ 62.270,€ 147.500,€ 152.040,€ 109.500,€ 205.550,€ 170.540,-
Bron: Gemeente Vlissingen
- 19 -
3.4
Winkelvoorzieningen
Figuur 10. Ontwikkeling aantal winkels en gerelateerde werkgelegenheid 2008-2012 0,0
Vlissingen
-1,0 Zeeland
-2,0 %
-3,0 -4,0 -5,0 -6,0 -7,0 -8,0 Vestigingen
Werkgelegenheid
Bron: RIBIZ
Werkgelegenheidsontwikkeling winkelbranche blijft achter Vlissingen telde in 2012 in totaal 345 winkels. Bij deze bedrijven zijn ruim 2.100 personen werkzaam. De winkelbranche is daarmee goed voor 12,8% van alle vestigingen en 9,9% van de totale werkgelegenheid. In de periode 2008-2012 is het aantal winkels met 7% afgenomen (-26 winkels). De werkgelegenheid is met 6,5% (-149 arbeidsplaatsen) afgenomen. Daarmee is de ontwikkeling in Vlissingen slechter dan gemiddeld in Zeeland. Voor zowel het aantal winkels (-5,5% in Zeeland) als het aantal banen (-6,1% in Zeeland).
Figuur 11. Verkoopvloeroppervlak (m2) naar branche 2013 Vlissingen
Overig detailhandel
Zeeland
In / om huis Mode & luxe Vrije tijd Dagelijks aanbod Leegstand 0
Bron: Locatus
10
20
30
40 %
50
60
70
Ruim één derde van verkoopvloeroppervlak voor rekening verkooppunten ‘in/om huis’ De winkels in Vlissingen zijn goed voor 78.300 m2 wvo (winkelvloeroppervlak). Bijna een derde van dit oppervlak heeft betrekking op de categorie 'in/om huis'. Dergelijke bedrijven (denk aan bouw- en tuincentra en meubelbedrijven) zijn over het algemeen grootschalig. Mode & luxe en dagelijks aanbod volgen met respectievelijk 24,7% en 26,5%. Ruim 29% van alle verkooppunten behoort tot een filiaalbedrijf. Dit is hoger dan gemiddeld in Nederland (24%). De leegstand in Vlissingen (22%) ligt duidelijk boven het provinciaal gemiddelde (15%). - 20 -
Vlissingen heeft relatief weinig winkelmetrage Figuur 12. Aantal m2 vvo per 1.000 inwoners in 2013
Bron: Locatus
Als het aantal m2 vvo wordt gerelateerd aan de bevolking, bezet Vlissingen de 9e plaats. De gemeenten Sluis, Tholen, Hulst en Goes hebben een relatief grote voorsprong op de andere gemeenten.
Figuur 13. Ontwikkeling van in gebruik zijnde winkelvloeroppervlak 2008-2013 15
Vlissingen
10
Zeeland
% 5 0 -5 -10 WVO-dagelijks
WVO-niet dagelijks
WVO-totaal
Bron: Locatus
Groei verkoopvloeroppervlak in Vlissingen onder het gemiddelde Het aantal m2 wvo is de afgelopen jaren in Vlissingen toegenomen. In totaal nam het aantal m2 wvo sinds 2008 toe met 2,8%, ruim onder het provinciale groeipercentage (+15,5%). De groei deed zich voor bij de 'dagelijkse' voorzieningen (+12%). Bij de 'niet-dagelijkse' voorzieningen (-8,2%) is er sprake van een daling. Provinciaal groeide het aantal winkel vierkante meters voor deze categorie met 13,3%. De leegstand in dezelfde periode groeide echter beduidend sneller. In Vlissingen nam in deze periode het totale oppervlak leegstaande winkelruimte toe met 42,8%. Provinciaal groeide de omvang van de leegstaande winkel vierkante meters met 65%.
- 21 -
Leegstand centrum Vlissingen Uit het GOAD plan van Locatus volgt een totaalcijfer per 31 januari 2014: 36 leegstaande panden, waarvan 3 in de Fonteyne. Opgemerkt moet worden dat het GOAD plangebied groter is dan het kernwinkelgebied van Vlissingen.
3.5
Passantentelling binnenstad
Om de twee jaar wordt er in het winkelgebied van de binnenstad van Vlissingen een passantentelling gehouden. De uitkomsten geven inzicht in de druktepatronen en de loopstromen binnen een winkelgebied. Hoeveel mensen lopen er, waar én wanneer? De meest recente telling is van september 2013. Het winkelgebied telt op dat moment circa 180 verkooppunten in de detailhandel. Op 24 strategische punten in het winkelgebied zijn er op een zaterdag van 10.00-17.00 uur tellingen uitgevoerd. De belangrijkste bevindingen: • De hoogste telling vond plaats ter hoogte van Walstraat 100, 2.200 passanten per uur. Op de voet gevolgd door de Walstraat ter hoogte van nummer 156 en de Lange Zelke ter hoogte van nummer 2 en 89a; • Het drukste tijdstip is tussen 13.45 en 15.15 uur. Dit is ook landelijk gezien het geval; • Op basis van een landelijk doorrekenmodel, wordt het aantal passanten per week geraamd op 77.100. De vrijdag (plaats 1), zaterdag (2) en woensdag (3) zijn de drukst bezochte dagen. Passantentelling 2011 De telling voorafgaand aan die van 2013, is de passantentelling van oktober 2011. Op 24 strategische punten in het winkelgebied zijn van 10.00-17.00 uur tellingen uitgevoerd. De belangrijkste resultaten: • De hoogste telling vond plaats ter hoogte van Walstraat 100, 1.800 passanten per uur. Op de voet gevolgd door Lange Zelke 89a, Walstraat 80 en Lange Zelke 2. • Het drukste tijdstip is tussen 13.45 en 15.15 uur; • Op basis van een landelijk doorrekenmodel, wordt het aantal passanten per week geraamd op 77.400. De vrijdag (plaats 1), zaterdag (2) en woensdag (3) zijn de drukst bezochte dagen.
- 22 -
4.
ARBEIDSMARKT
Op deze plaats een overzicht van een aantal kenmerken van de Vlissingse arbeidmarkt. In paragraaf 1 komt de vraagzijde aan de orde, gevolgd door de aanbodzijde in paragraaf 2. De laatste paragraaf geeft een beeld van de werkloosheid in de gemeente Vlissingen.
4.1 4.1.1
Vraagzijde Werkgelegenheidsontwikkeling
In deze paragraaf wordt stilgestaan bij de werkgelegenheidsontwikkeling in de periode 20042012. Het aantal vestigingen is in deze periode met 25% toegenomen (+ 546). Ook de werkgelegenheid laat een stijging zien, al is deze wat minder groot (+ 0,8%). Hierbij moet worden opgemerkt dat de werkgelegenheid vanaf 2008 een dalende lijn laat zien. In 2008 werkten er 19.065 personen in de gemeente Vlissingen, in 2012 zijn dit 17.488 personen.
4.1.2
Werkgelegenheidsindex
De werkgelegenheidsindex is de door de Kamer van Koophandel Zuidwest-Nederland gedefinieerd als ‘de werkgelegenheid uitgedrukt in een percentage van de beroepsbevolking’. Een score van 100% wil zeggen dat de beroepsbevolking en het aantal arbeidsplaatsen even groot zijn.
Tabel 15. Werkgelegenheidsindex 2012 Gemeente Borsele Goes Hulst Kapelle Middelburg Noord-Beveland Reimerswaal Schouwen-Duiveland Sluis Terneuzen Tholen Veere Vlissingen Totaal Zeeland Nederland
Beroepsbevolking
Werkgelegenheid
9.700 16.700 11.100 6.000 22.100 3.100 9.800 15.100 10.800 24.500 10.700 7.800 21.500 168.900 7.894.000
8.673 25.185 9.709 4.143 26.298 2.807 9.090 14.602 10.604 28.484 8.211 8.150 18.158 174.114 8.084.739
Werkgelegenheidsindex 89,4 150,8 87,5 69,1 119,0 90,5 92,8 96,7 98,2 116,3 76,7 104,5 84,5 103,1 102,4
Bron: CBS (beroepsbevolking) / LISA (werkgelegenheid)
NB. Het aantal werkzame personen voor Vlissingen wijkt af van het aantal dat wordt genoemd in de tabellen 9b en 10b. Dit betreft voor dit model een andere manier van berekenen door het Landelijk Informatiesysteem Arbeidsplaatsen en vestigingen (LISA). - 23 -
Tabel 15 wijst uit dat de gemeente Vlissingen een beperkte werkgelegenheidsfunctie heeft in Zeeland. De gemeenten Kapelle en Tholen scoren volgens dit model lager dan Vlissingen. Goes en Middelburg behalen in Zeeland de hoogste score. 4.1.3
Vacatures
De bron van de in deze paragraaf gepresenteerde informatie is het Uitvoeringsinstituut Werknemersverzekeringen (UWV). Hierbij moet worden opgemerkt, dat het UWV zicht heeft op een deel van de totale vacaturemarkt. Het werkelijke aantal vacatures zal in de praktijk hoger liggen. Figuur 14. Geindexeerde ontwikkeling van het aantal openstaande vacatures 2009-2013
Bron: UWV
Het aantal openstaande vacatures in de gemeente Vlissingen daalt sinds 2010. Op provinciaal en landelijk niveau zet de daling een jaar later in.
4.2 4.2.1
Aanbodzijde Beroepsbevolking
De beroepsbevolking is als volgt gedefinieerd: personen tussen de 15-64 jaar die minstens twaalf uur per week (willen) werken, of actief op zoek zijn naar werk voor 12 uur. De beroepsbevolking van Vlissingen bestaat in 2012 uit 21.000 personen. Gezien naar leeftijd (zie Tabel 16a. volgende bladzijde), levert de groep 25-34 jaar het grootste aandeel. Gemeten naar opleidingsniveau (zie Tabel 16b.) vormen de middelbaar opgeleiden de grootste groep. In de periode 2009-2012 is de beroepsbevolking afgenomen met 2.000 personen. Ook op provinciaal niveau is de beroepsbevolking gedaald, landelijk is er een (kleine) stijging waarneembaar. - 24 -
Tabel 16a. Beroepsbevolking naar leeftijd 2009-2012 Regio
Vlissingen
Zeeland
Nederland
Jaar
Totaal 23
15-24 jaar 2
25-34 jaar 5
35-44 jaar 5
45-54 jaar 6
55-64 jaar 4
2009 2010
23
2
7
5
6
3
2011
21
2
5
5
4
5
2012
21
2
6
4
5
4
2009
173
19
34
49
44
26
2010
171
19
39
44
45
24
2011
169
20
37
43
41
27
2012
171
22
33
46
43
28
2009
7.846
902
1.749
2.150
1.983
1.063
2010
7.817
856
1.738
2.094
2.024
1.104
2011
7.811
847
1.727
2.024
2.052
1.162
2012
7.894
861
1.751
1.985
2.077
1.220
(x 1.000 personen, afgerond) Bron: CBS
Tabel 16b. Beroepsbevolking naar onderwijsniveau 2009-2012 Regio
Vlissingen
Zeeland
Nederland
Jaar
Totaal
Laag
Middelbaar
Hoog
Onbekend
2009
23
9
10
4
.
2010
23
5
10
7
.
2011
21
5
9
8
.
2012
21
6
11
4
.
2009
173
48
82
42
.
2010
171
43
83
44
2
2011
169
42
81
43
2
2012
171
49
81
40
2
2009
7.846
1.829
3.364
2.581
72
2010
7.817
1.768
3.315
2.659
75
2011
7.811
1.812
3.301
2.624
76
2012
7.894
1.761
3.345
2.705
82
(x 1.000 personen, afgerond) Bron: CBS
Onderwijsniveau • Laag: het hoogstbehaalde niveau is lager onderwijs; • Middelbaar: het hoogstbehaalde niveau is middelbaar onderwijs; • Hoog: het hoogstbehaalde niveau is hoger onderwijs (HBO en universitair).
Bruto participatiegraad De bruto participatiegraad is het aandeel van de beroepsbevolking op het aantal 15-64 jarigen. In de gemeente Vlissingen is dit 73,7%. Hiermee heeft Vlissingen het hoogste aandeel van alle Zeeuwse gemeenten. Het percentage ligt ook iets hoger dan op provinciaal en landelijk niveau.
- 25 -
Figuur 15. Bruto participatiegraad 2013
Bron: CBS
4.3
Werkloosheid
In deze rapportage wordt de definitie van het Uitvoeringsinstituut Werknemersverzekeringen (UWV) gehanteerd, als over werkloosheid wordt gesproken. Het UWV spreekt van 'Niet-werkende werkzoekende (NWW)'. Dit zijn bij het UWV ingeschreven werkzoekenden tussen de 15-64 jaar, die geen werk hebben of minder dan 12 uur per week werkzaam zijn. Figuur 16. Aandeel NWW-ers in de beroepsbevolking 2013 (werkloosheidspercentage)
Bron: UWV
- 26 -
Op 1 januari 2013 telt de gemeente Vlissingen 1.661 Niet-werkende werkzoekenden. Uitgedrukt in een percentage van de beroepsbevolking is dit 7,7%. Dit percentage is gelijk aan het landelijk gemiddelde, maar is aanzienlijk hoger dan het Zeeuwse gemiddelde (5,8%). Van alle Zeeuwse gemeenten, kent Vlissingen het hoogste werkloosheidspercentage. Tabel 17. Niet-werkende werkzoekende op 1 januari 2013 Aantal NWW-ers % in beroepsbevolking Leeftijd 15-27 jaar 27-50 jaar 50-65 jaar Duur inschrijving 0-3 maanden 3-6 maanden 6-12 maanden > 12 maanden Opleidingsniveau Basisonderwijs VMBO HAVO/VWO MBO HBO en WO
Vlissingen 1.661 7,7 % 14,8% 51,9% 33,3%
Zeeland 9.830 5,8 % 14,0% 50,9% 35,1%
Nederland 604.428 7,7 % 12,8% 53,2% 34,1%
42,3% 22,4% 13,7% 21,7%
38,8% 22,1% 15,8% 23,3%
35,5% 21,0% 17,4% 26,0%
17,0% 16,1% 2,9% 51,0% 13,0%
20,6% 16,8% 3,1% 45,5% 14,0%
24,6% 17,4% 3,9% 37,2% 16,9%
Bron: UWV
Tabel 17 geeft een beeld van de samenstelling van de groep ' Niet-werkende werkzoekenden'. Qua leeftijdsverdeling ontlopen de verhoudingen op gemeentelijk, provinciaal en landelijk niveau elkaar niet veel. In vergelijking met de Zeeuwse situatie kent Vlissingen iets meer 15-27 jarigen. Het aantal personen dat langer dan 12 maanden bij het UWV staat ingeschreven, is in Vlissingen verhoudingsgewijs het laagst. Het opleidingsniveau is gedefinieerd als 'het niveau van de hoogste, met goed gevolg afgesloten opleiding'. In verhouding staan in Vlissingen iets minder hoger opgeleiden (HBO +) ingeschreven. De groep MBO'ers is echter weer zwaarder vertegenwoordigd in Vlissingen. Figuur 17. Ontwikkeling aantal niet-werkende werkzoekenden in Vlissingen 2000-2013
- 27 -
5.
BEDRIJVENTERREINEN
Een bedrijventerrein is een terrein van minimaal 1 hectare. Door de bestemming is een bedrijventerrein geschikt voor handel, nijverheid, commerciële en niet-commerciële dienstverlening. De gemeente Vlissingen telt 6 bedrijventerreinen. Baskensburg Dit terrein wordt in de periode tot en met 2014 gerevitaliseerd. Op Baskensburg heeft de gemeente geen grond meer beschikbaar. In de toekomst zal Baskensburg worden uitgebreid met (een gedeelte van) het naastgelegen sportcomplex Baskensburg, dat zijn functie verliest als sportpark Vrijburg gereed is. Op 1 mei 2013 waren er op dit bedrijventerrein 105 bedrijven en organisaties gevestigd. Met in totaal 1.369 werkzame personen (bron: RIBIZ). Kenniswerf Rondom de HZ University of Applied Sciences en het ROC Scalda wordt de Kenniswerf ontwikkeld. De Kenniswerf is een ontwikkeling waarbij samenwerking tussen bedrijven en onderwijs centraal staat. Met gebruikmaking van elkaars kennis, kunde, diensten en faciliteiten. Op 1 mei 2013 waren er op dit bedrijventerrein 51 bedrijven en organisaties gevestigd. Met in totaal 994 werkzame personen (bron: RIBIZ). Edisonpark Ten noorden van de Kenniswerf ligt het Edisonpark. Dit is een particuliere ontwikkeling. Het Edisonpark biedt vestigingsmogelijkheden voor woon-werkcombinaties. Met kavels tot maar 1.500 m2 en woon-werkvilla’s tot 1.550 m3, is het hier meer dan riant wonen en ondernemen. Daarnaast bestaan er volop mogelijkheden ruimten te huren in bedrijfsverzamelgebouwen. Op 1 mei 2013 waren er op dit bedrijventerrein 19 bedrijven en organisaties gevestigd. Met in totaal 152 werkzame personen (bron: RIBIZ). Poortersweg Een traditioneel bedrijventerrein, gelegen aan de zuidoostkant van Vlissingen. Het bedrijventerrein is geschikt voor de vestiging van productie-, constructie- en opslagbedrijven. In de komende jaren zal Poortersweg worden geherstructureerd. Ten zuiden van het terrein komt een nieuwe marinierskazerne, die in 2017 operationeel zal zijn. Op 1 mei 2013 waren er op dit bedrijventerrein 19 bedrijven en organisaties gevestigd. Met in totaal 150 werkzame personen (bron: RIBIZ). Souburg Een modern bedrijventerrein, gelegen langs de A58 en daardoor prima bereikbaar. Dit terrein wordt vanuit Souburg richting Vlissingen in fasen ontwikkeld.Het bedrijventerrein is uitermate geschikt voor (handels)bedrijven, die op zoek zijn naar een zichtlocatie. Op 1 mei 2013 waren er op dit bedrijventerrein 11 bedrijven en organisaties gevestigd. Met in totaal 89 werkzame personen (bron: RIBIZ). Vrijburg Een modern bedrijventerrein, gunstig gelegen tussen Vlissingen en Middelburg. Op Vrijburg heeft de gemeente Vlissingen geen grond meer beschikbaar. Op 1 mei 2013 waren er op dit bedrijventerrein 83 bedrijven en organisaties gevestigd. Met in totaal 589 werkzame personen (bron: RIBIZ).
- 28 -
5.1
Voorraad uitgeefbaar bedrijventerrein
Tabel 18. Voorraad uitgeefbaar bedrijventerrein 2013 Netto omvang in m2 Bedrijventerrein Souburg Fase II Fase II
16.600 68.800 85.400
Poortersweg Buitenhaven III Kenniswerf Fase I (West) Fase II (Oost) Fase III (Binnenhavens-West) Fase IV (Binnenhavens-Oost)
13.000 12.150 21.100 19.900 37.350 90.500
Edisonpark
32.000
Totaal
220.900
Bron: gemeente Vlissingen
Uit Tabel 18 blijkt dat de bedrijventerreinen Kenniswerf en Souburg de meeste m2 vrij uitgeefbaar hebben. Enkele kernpunten uit het gemeentelijk bedrijventerreinenbeleid anno 2013: • (Her)ontwikkelen gebied Binnenhavens; • Doorontwikkelen bedrijventerrein Kenniswerf met hoogwaardige innovatieve en kennisintensieve bedrijven. In combinatie versterking van het onderwijscluster HZ/ROC; • Verder ontwikkelen bedrijventerrein Souburg; • Herstructureren en uitbreiden bedrijventerrein Poortersweg; • Revitaliseren bedrijventerrein Baskensburg; • Samen met de gemeenten Veere en Provincie Zeeland een bedrijventerreinenprogramma tot 2016 opstellen.
- 29 -
6.
PENDEL
Pendelen is het reizen tussen huis en werklocatie. Periodiek inventariseert de Regionale Informatiebank bedrijven en Instellingen Zeeland (RIBIZ) de pendelbewegingen in Zeeland. De meest recente pendeltelling is van 2013, de telling daarvoor is van 2008. Ten tijde van het samenstellen van deze rapportage, zijn de gegevens over 2013 nog niet beschikbaar. De belangrijkste conclusies uit de telling van 2008: • Iets meer dan de helft (54%) van het aantal banen in Vlissingen wordt ingevuld door inwoners van de gemeente zelf; • Een kwart van het aantal banen is bezet door inwoners van de aangrenzende gemeenten Middelburg en Veere. Dit betekent dat gemiddeld 5.000 personen uit Middelburg en Veere dagelijks naar Vlissingen reizen; • Net als in de telling van 2003 is 80% van het aantal mensen dat in Vlissingen een baan heeft, woonachtig op Walcheren; • Een groep van 7.500 inwoners van Vlissingen werkt buiten de gemeente. Hiervan pendelen 4.500 personen naar Middelburg, 1.150 personen werken in de gemeente Goes; • In de sectoren Industrie, Vervoer en Onderwijs worden de meeste banen ingevuld door personen die niet in de gemeente Vlissingen wonen.
- 30 -
Colofon Uitgave Gemeente Vlissingen, Economie in cijfers 2013
Opdrachtgever Gemeente Vlissingen Afdeling Strategie, Beleid en Projecten Paul Krugerstraat 1 4382 MA Vlissingen
Uitvoering Bibliotheek Vlissingen Spuistraat 6 4381 HR Vlissingen
© 2013 Gemeente Vlissingen Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar worden gemaakt zonder toestemming van Gemeente Vlissingen
