MKB-vriendelijkste gemeente van Nederland 2012/2013 Gemeente Vlissingen
MKB-VRIENDELIJKSTE GEMEENTE 2012/2013, GEMEENTE VLISSINGEN – LEXNOVA ADVIES EN ONDERZOEK
Voorwoord Groningen, september 2013
Voor u ligt het resultaat van het in 2012 en 2013 gehouden onderzoek naar de MKBvriendelijkste gemeente van Nederland, met een verbijzondering naar uw gemeente. Op basis van dit onderzoek is een ranglijst gevormd en is in september 2013 de MKBvriendelijkste gemeente van Nederland bekendgemaakt. De prijsuitreiking is een initiatief van MKB-Nederland, samen met het Ministerie van Economische Zaken. De prijs dient als stimulans voor de gemeenten om zich meer in te spannen voor het midden- en kleinbedrijf. De prijs brengt een positief ondernemersklimaat in gemeenten dichterbij. Wij bedanken op deze plek alle ondernemers en gemeenten die hun medewerking aan dit onderzoek hebben verleend.
Drs. K.C. Boer J.B.A. Ham, MSc Y. Abrahams, MSc Lexnova Advies en Onderzoek
MKB-VRIENDELIJKSTE GEMEENTE 2012/2013, GEMEENTE VLISSINGEN – LEXNOVA ADVIES EN ONDERZOEK
Inhoud 1 Inleiding
5
1.1 1.2
5 5
Doel van het onderzoek Populatie, steekproef en respons
2 Ranglijsten 2.1 2.2 2.3 2.4 2.5 2.6
Inleiding Tevredenheid van de ondernemers Het imago van de gemeente Communicatie en beleid Beoordeling prijs/kwaliteitsverhouding van de gemeentelijke lasten Totaalscore – Ranglijst provincie Zeeland
3 Resultaten gemeente Vlissingen
MKB-VRIENDELIJKSTE GEMEENTE 2012/2013, GEMEENTE VLISSINGEN – LEXNOVA ADVIES EN ONDERZOEK
6 6 6 7 8 10 11
12
1 Inleiding 1.1 Doel van het onderzoek In 2004 is op initiatief van MKB-Noord voor de eerste keer het onderzoek en de daaraan gekoppelde prijsuitreiking ‘MKB-vriendelijkste gemeente van Noord-Nederland’ gehouden. De onderzoeksopzet is in een nauwe samenwerking tussen MKB-Noord en onderzoeksbureau HanzeConnect (de voorloper van Lexnova) ontwikkeld. Vanaf 2008 is het tweejaarlijkse onderzoek met de hulp van MKB-Nederland uitgebreid tot een landelijk onderzoek naar de ‘MKB-vriendelijkste gemeente van Nederland’. Het oorspronkelijke doel van het onderzoek is al die jaren niet gewijzigd: het ‘prikkelen’ van gemeenten, zodat deze worden gestimuleerd om het lokale ondernemersklimaat te verbeteren. In 2010 is de gemeente Bergambacht uitgeroepen tot MKB-vriendelijkste gemeente van Nederland. In 2012/2013 is het onderzoek naar de MKB-vriendelijkste gemeente opnieuw uitgevoerd. Het onderzoek behelst in feite het vaststellen van een ranglijst van gemeenten. Deze ranglijst moet aangeven wat de relatieve positie van iedere gemeente in Nederland is als het gaat om de kwaliteit van het ondernemersklimaat. Het zegt feitelijk niet zozeer iets over de absolute prestaties van de afzonderlijke gemeenten, wel over de prestaties in vergelijking met andere gemeenten. Deze rangorde is gebaseerd op vier onderdelen:
De tevredenheid van de ondernemers over de eigen gemeente Het imago van de gemeente bij ondernemers buiten de gemeente De gemeentelijke communicatie en het gemeentelijke beleid met betrekking tot het midden- en kleinbedrijf De beleving van gemeentelijke lasten (prijs/kwaliteitsverhouding)
Deze vier aspecten zijn onderzocht door middel van een kwantitatieve digitale en telefonische enquête. De onderzoeksopzet uit 2010 is ongewijzigd gebleven.
1.2 Populatie, steekproef en respons Het onderzoek is voor iedere gemeente in Nederland gehouden. Hiervoor hebben in totaal 18.218 ondernemers (in het midden- en kleinbedrijf) hun medewerking verleend aan het onderzoek. In de provincie Zeeland hebben 525 ondernemers meegewerkt. Het aantal afgenomen enquêtes per gemeente is afhankelijk van het aantal ondernemers in die gemeente. Er zijn drie categorieën gemeenten gehanteerd, namelijk klein, middelgroot en groot. Kleine gemeenten huisvesten 1.000 ondernemers of minder, middelgrote gemeenten 1.000 tot 3.000 ondernemers en grote gemeenten meer dan 3.000 ondernemers. Bij kleine gemeenten zijn gemiddeld 30 enquêtes afgenomen, bij middelgrote gemeenten 40 en bij grote gemeenten 50. Op basis van branche, bedrijfsomvang en geografische ligging is het onderzoek representatief te noemen.
MKB-VRIENDELIJKSTE GEMEENTE 2012/2013, GEMEENTE VLISSINGEN – LEXNOVA ADVIES EN ONDERZOEK 5
2 Ranglijsten 2.1 Inleiding Het onderzoek naar de MKB-vriendelijkste gemeente van Nederland richt zich, zoals eerder genoemd, op vier pijlers: de tevredenheid van de ondernemers, het imago van de gemeente, de gemeentelijke communicatie en het gemeentelijke beleid en ten slotte de beoordeling van de ondernemers op de prijs/kwaliteitsverhouding van de gemeentelijke lasten. Om een totale ranglijst te kunnen genereren zijn de scores op de vier pijlers bij elkaar opgeteld1. Hieronder wordt verder uitgelegd hoe de vier pijlers zelf berekend zijn, hoe de gemeente Vlissingen scoort en hoe overige gemeenten in provincie Zeeland scoren op deze verschillende onderdelen.
2.2 Tevredenheid van de ondernemers Aan alle ondernemers is gevraagd naar het rapportcijfer (tussen 1 en 10) voor het ondernemersklimaat van de eigen gemeente. De waardering voor dat klimaat berust op door de gemeente beïnvloedbare factoren, zoals regelgeving, lokale belastingen, openbare voorzieningen en ondernemersvriendelijkheid. Op basis van het gemiddelde cijfer van de ondervraagde ondernemers zijn de gemeenten gerangschikt.2 In de tabel hieronder staat de ranglijst van alle gemeenten in de provincie Zeeland voor de pijler tevredenheid. Ranglijst – Tevredenheid van de ondernemers Rang 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 11 13
Gemeente Kapelle Reimerswaal Tholen Noord-Beveland Borsele Goes Veere Vlissingen Sluis Middelburg Hulst Terneuzen Schouwen-Duiveland
Cijfer 7,4 7,3 7,1 7,0 6,9 6,9 6,9 6,5 6,4 6,1 6,0 6,0 5,9
1
Om de vier pijlers bij elkaar op te tellen is per pijler een standaardscore berekend. Met deze standaardscore is het mogelijk om scores op verschillende verdelingen te kunnen vergelijken (hier rapportcijfers en punten). Het is zodoende mogelijk ‘appels’ met ‘peren’ te vergelijken en hiermee ook de vier pijlers onderling. 2 De ranglijst is gebaseerd op het gemiddelde rapportcijfer van de ondervraagde ondernemers, voor de duidelijkheid is in de tabel het rapportcijfer afgerond en met één decimaal weergegeven.
MKB-VRIENDELIJKSTE GEMEENTE 2012/2013, GEMEENTE VLISSINGEN – LEXNOVA ADVIES EN ONDERZOEK 6
In de provincie Zeeland was de hoogste tevredenheidsscore voor de gemeente Kapelle. Deze gemeente kreeg van de eigen ondernemers een 7,4 als rapportcijfer. In het algemeen werden de gemeenten in provincie Zeeland gemiddeld gewaardeerd met een 6,6.
2.3 Het imago van de gemeente Aan alle deelnemende ondernemers is gevraagd welke gemeente behalve de eigen gemeente men het meest ondernemersvriendelijk vindt. De gemeenten zijn op basis van het percentage van het aantal keren dat een gemeente genoemd wordt gerangschikt. De gemeente die het meest genoemd wordt staat op de eerste plaats en de minst genoemde op de laatste plaats. Zoals in de tabel hieronder te zien heeft in provincie Zeeland de gemeente Goes de hoogste imagoscore behaald. Vaak blijkt dat gemeenten met een grote algemene naamsbekendheid veelvuldig genoemd worden en gemeenten met een geringe naamsbekendheid (bijna) niet. Hierdoor krijgen we een vertekend beeld wanneer we het alleen over het imago qua ondernemersklimaat hebben. Bij het samenstellen van de ranglijst is hiervoor gecorrigeerd3. Ranglijst – Imago Rang 1 2 3 4 4 6 7 8 9 9 11 12 12
Gemeente Goes Middelburg Vlissingen Veere Terneuzen Tholen Noord-Beveland Sluis Borsele Schouwen-Duiveland Reimerswaal Kapelle Hulst
Percentage 0,69 0,43 0,31 0,19 0,19 0,17 0,14 0,12 0,10 0,10 0,07 0,05 0,05
3
In marktonderzoek gaan we uit van een normale verdeling. Doordat de scores van een aantal gemeenten buiten deze normale verdeling vallen (er ontstaat een scheve verdeling) zou de genormaliseerde score dusdanig hoog of laag uitvallen dat deze pijler te zwaar zou meetellen in de totale score. Een manier om een verdeling die scheef is te normaliseren is het toepassen van een logaritmische schaal. De onderlinge ranking verandert hierdoor niet. Voor de totale ranglijst zijn we uitgegaan van deze aangepaste standaardscore.
MKB-VRIENDELIJKSTE GEMEENTE 2012/2013, GEMEENTE VLISSINGEN – LEXNOVA ADVIES EN ONDERZOEK 7
2.4 Communicatie en beleid Aan alle ondernemers is gevraagd of hun gemeente: een aanspreekpunt heeft voor ondernemers regelmatig investeert in voorzieningen ten behoeve van het bedrijfsleven structureel overleg voert met ondernemers specifiek beleid heeft voor het midden- en kleinbedrijf bedrijven ondersteunt met subsidies of stimuleringsregelingen op haar website informatie heeft voor ondernemers beleid heeft voor startende ondernemingen. Op deze stellingen konden de ondernemers ‘ja’, ‘nee’, of ‘weet niet’ antwoorden. De antwoordcategorie ‘ja’ kreeg vier punten, ‘nee’ kreeg geen punten en ‘weet niet/misschien’ kreeg één punt. Ondernemers antwoorden op basis van hun kennis van de aanwezigheid van bepaalde voorzieningen. Die kennis kan gebaseerd zijn op zowel eigen ervaring met de voorziening in kwestie, als op het feit dat ze weten dat de gemeente die voorziening aanbiedt (bijv. door communicatie van de zijde van de gemeente). Het antwoord ‘weet niet’ hoeft niet te betekenen dat de voorziening in kwestie niet aanwezig is. Om die reden krijgt de gemeente in de score voor dit antwoord het voordeel van de twijfel (het antwoord levert 1 punt op). Al met al wordt de score op dit onderdeel dus mede bepaald door het beeld dat ondernemers hebben van de aanwezigheid van gemeentelijke voorzieningen en niet alleen door het werkelijk aanwezig zijn daarvan. Weging In het onderzoek uit 2010 is in een aselecte steekproef van 1.000 ondernemers gevraagd welke van de bovenstaande zeven aspecten men het meest belangrijk vond. Op basis hiervan zijn de aspecten gewogen. De bovenstaande stellingen zijn in volgorde van weging weergegeven: de zwaarste bovenaan, de lichtste onderaan. Dit betekent dat als belangrijkste aspect het aanspreekpunt voor ondernemers wordt gezien en als minst belangrijke aspect het beleid voor startende ondernemingen. In de huidige analyse is deze weging op precies dezelfde manier uitgevoerd. Hierna wordt de ranglijst van de provincie Zeeland weergegeven voor de pijler communicatie & beleid.
MKB-VRIENDELIJKSTE GEMEENTE 2012/2013, GEMEENTE VLISSINGEN – LEXNOVA ADVIES EN ONDERZOEK 8
Ranglijst – Communicatie & Beleid Rang 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13
Gemeente Reimerswaal Borsele Hulst Noord-Beveland Goes Tholen Terneuzen Vlissingen Veere Sluis Kapelle Schouwen-Duiveland Middelburg
Score 2,6 2,6 2,5 2,5 2,5 2,4 2,4 2,3 2,3 2,3 2,2 2,0 1,8
De maximumscore op dit onderdeel is theoretisch 4,0 punten. In de provincie Zeeland is de hoogste score behaald door Reimerswaal met gemiddeld 2,6 punten. Het gemiddelde in de provincie Zeeland is 2,3 punten.
MKB-VRIENDELIJKSTE GEMEENTE 2012/2013, GEMEENTE VLISSINGEN – LEXNOVA ADVIES EN ONDERZOEK 9
2.5 Beoordeling prijs/kwaliteitsverhouding van de gemeentelijke lasten Alle ondernemers is gevraagd om een rapportcijfer (tussen 1 en 10) te geven over de prijskwaliteitsverhouding van gemeentelijke producten en belastingen, oftewel op het aspect ‘waar voor uw geld’. Het gaat hierbij om lasten als Onroerende Zaak Belasting, rioolheffing en leges voor vergunningen, tegenover investeringen in openbare voorzieningen, bedrijfsterreinen, citymarketing en dergelijke. Op basis van het gemiddelde cijfer zijn de gemeenten op dit onderdeel gerangschikt. Ranglijst – Lasten Rang 1 2 3 3 5 6 7 8 9 10 11 12 13
Gemeente Kapelle Borsele Reimerswaal Tholen Veere Noord-Beveland Goes Vlissingen Hulst Sluis Middelburg Terneuzen Schouwen-Duiveland
Cijfer 6,8 6,8 6,8 6,8 6,7 6,5 6,5 6,1 6,1 6,0 6,0 5,9 5,8
In de provincie Zeeland was de hoogste tevredenheidsscore voor de gemeente Kapelle. De prijs/kwaliteitsverhouding van de gemeentelijke lasten in deze gemeente kreeg van de eigen ondernemers een 6,8. Gemiddeld wordt de prijs/kwaliteitsverhouding in provincie Zeeland gewaardeerd met een 6,4.
MKB-VRIENDELIJKSTE GEMEENTE 2012/2013, GEMEENTE VLISSINGEN – LEXNOVA ADVIES EN ONDERZOEK 10
2.6 Totaalscore – Ranglijst provincie Zeeland Hieronder zijn in één tabel de scores van alle gemeenten in de provincie Zeeland op de vier pijlers nogmaals opgenomen. Tevens is de totale rang van de gemeenten in de provincie Zeeland weergegeven in de eerste kolom en de rang die de gemeenten in het onderzoek in 2010 behaalden. Totale ranglijst provincie Zeeland – MKB-vriendelijkste gemeente 2012/2013 Rang Rang Rang Rang 2012/ 2010/ tevredenheid Rang Communicatie 2013 2011 Gemeente (rapportcijfer) Imago & Beleid 1 9 Reimerswaal 2 (7,3) 11 1 2 2 Tholen 3 (7,1) 6 6 3 10 Borsele 5 (6,9) 9 2 4 8 Kapelle 1 (7,4) 12 11 5 1 Goes 6 (6,9) 1 5 6 3 Noord-Beveland 4 (7) 7 4 7 4 Veere 7 (6,9) 4 9 8 11 Vlissingen 8 (6,5) 3 8 9 12 Sluis 9 (6,4) 8 10 10 7 Hulst 11 (6) 12 3 11 5 Terneuzen 11 (6) 4 7 12 6 Middelburg 10 (6,1) 2 13 13 13 Schouwen-Duiveland 13 (5,9) 9 12
Rang Lasten 3 3 2 1 7 6 5 8 10 9 12 11 13
MKB-VRIENDELIJKSTE GEMEENTE 2012/2013, GEMEENTE VLISSINGEN – LEXNOVA ADVIES EN ONDERZOEK 11
3 Resultaten gemeente Vlissingen Hieronder zijn de belangrijkste afzonderlijke resultaten uit het MKBetermeter Basis onderzoek weergegeven voor de gemeente Vlissingen. Het gemiddelde rapportcijfer voor de tevredenheid van de eigen ondernemers is een 6,5 (n=40). De plaats op de totale landelijke ranglijst is: 119 (van de 408 gemeenten).
Tabel – Aspecten van dienstverlening (ondernemers in de gemeente), rapportcijfers Gemeente Provincie Nederland Vlissingen Zeeland Snelheid van werken 6,1 6,1 5,9 Communicatie 6,5 6,4 6,1 Vriendelijkheid en beleefdheid 7,1 7,0 7,0 Toegankelijkheid 6,6 6,7 6,5 Deskundigheid 6,2 6,3 6,1 Betrouwbaarheid 6,6 6,5 6,2 Begrip voor ondernemers 6,1 6,2 6,0 Vergunningverlening 6,1 6,1 6,0 Veiligheid 6,6 6,7 6,7 Snelheid van betalen 6,1 6,3 6,3
Gemeente Vlissingen
Provincie Zeeland
Nederland
8 7 6 5 4 3 2 1
MKB-VRIENDELIJKSTE GEMEENTE 2012/2013, GEMEENTE VLISSINGEN – LEXNOVA ADVIES EN ONDERZOEK 12