Bijlage behorend bij Staat van de Veiligheid in Papendrecht
Gebiedsscan Criminaliteit & Overlast
Gemeente Papendrecht 2010
• •
Zuid-Holland-Zuid District Alblasserwaard / Vijfheerenlanden
Pagina 1 van 22
Gebiedsscan 2010 gemeente Papendrecht
Voorwoord Voor u ligt de eerste editie van de Gebiedsscan Criminaliteit en Overlast voor de gemeente Papendrecht. Het doel van deze gebiedsscan is om lokale (veiligheids)problemen in kaart te brengen over het jaar 2010. Deze gebiedsscan is opgesteld door politie Zuid-Holland-Zuid, district Alblasserwaard / Vijfheerenlanden. Middels deze gebiedsscan wil de politie haar partners op het gebied van veiligheid (waaronder het lokaal bestuur) informeren over de ontwikkelingen op het gebied van criminaliteit en veiligheid in de gemeente Papendrecht. Deze gebiedsscan is niet uitputtend, er is een keuze gemaakt voor de meest opvallende zaken die zich in 2010 hebben afgespeeld. De bedoeling is om jaarlijks een gebiedsscan per gemeente te produceren. Als informatiebronnen voor deze gebiedsscan zijn de informatiesystemen BPS (Bedrijfs Processen Systeem) en BVH (Basis Voorziening Handhaving) van de politie gebruikt, alsook het JIS (Jeugd Informatie Systeem) en het overzicht van de geregistreerde Veelplegers. Voor het ‘verhaal achter de cijfers’ zijn er bijeenkomsten gehouden met alle wijkagenten die vervolgens middels hun wijkervaringen informatie hebben geleverd. Op deze wijze ontstaat er een koppeling tussen ‘zachte‘en ‘harde’ informatie. Anders gezegd: straatinfo wordt gekoppeld aan systeeminfo. In het eerste hoofdstuk zullen de misdrijven en incidenten in Papendrecht besproken worden. Het tweede hoofdstuk heeft betrekking op overlast, waarna een hoofdstuk volgt over daders en risicogroepen. Vervolgens wordt nog een aantal aandachtspunten op een rij gezet.
Pagina 2 van 22
Gebiedsscan 2010 gemeente Papendrecht
1.
Incidenten en Misdrijven
Veiligheid gemeten Eind september 2009 is de regiopolitie Zuid-Holland-Zuid overgegaan van BPS als registratiesysteem naar BVH. Om meerdere redenen heeft een dergelijke overstap gevolgen voor de gemeten veiligheid. De veiligheid zodoende die terugkomt in cijfers, grafieken en tabellen. Zowel aan de invoerkant als bij de output hebben veel collega’s moeten wennen aan een andere systematiek, dubbel geregistreerde incidenten, nieuwe codetabellen en de aanpassingen aan de Wet Politiegegevens (WPG). Voor de misdrijven die ‘naar de politie toekomen’, heeft dit weinig gevolgen gehad; de aangiftecriminaliteit liet na de invoering van BVH geen trendbreuk zien. In de ambtshalve vervolgde criminaliteit is er wel sprake geweest van tijdelijk minder registraties. In de tabellen die voor deze gebiedsscan zijn gebruikt is uitgegaan van de meetwaarde ‘misdrijven ‘. Hieronder vallen de registraties waarin ofwel een aangifte is opgenomen dan wel waarin een slachtoffer of een verdachte is geregistreerd. Bij de invoering van BVH is ervoor gekozen de gebiedsindeling van de diverse gemeenten overeen te laten komen met de gemeentelijke indeling zoals die wordt gebruikt door het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). Hiermee is beoogd om naar te toekomst toe de uitwisseling van gegevens met de gemeente over leefbaarheid en veiligheid te verbeteren. Daarbij is voor lief genomen dat vergelijking van cijfers op wijkniveau met de voorgaande jaren niet altijd eenvoudig valt te realiseren. De oude indeling in wijken, buurten en subbuurten in BPS week namelijk op veel punten af van de CBS-indeling. Voor de cijfers op het niveau van de gemeente heeft deze verandering geen invloed. Ook op het niveau van de wijkteams zijn de verschillen te verwaarlozen en zullen deze, waar nodig, worden toegelicht. Voor de in de gebiedscan gebruikte cijferoverzichten is gebruik gemaakt van de indeling volgens het INP 2003-model. Op het niveau ‘reikwijdte’ van dit model komen BPS en BVH weer bij elkaar. Eventuele uitzonderingen hierop worden bij het behandelde onderwerp toegelicht. Er is voor het cijfermateriaal gebruik gemaakt van GIDS (Geïntegreerde Interactieve Databank voor Strategische bedrijfsinformatie).
Pagina 3 van 22
Gebiedsscan 2010 gemeente Papendrecht
Het beeld achter de cijfers De afgelopen jaren is er een ware hausse aan veiligheidsmonitoren geweest: de Integrale Veiligheidsmonitor, de gemeentelijke Veiligheidsindex, de AD Misdaadmeter en dan nu de gebiedsscan Criminaliteit en Overlast. Hoewel de onderliggende (politie-) cijfers niet wezenlijk anders zijn, zijn door fundamentele verschillen in de methodiek de uitkomsten dit wel. Dit maakt het voor lokaal bestuur en politie zodoende soms lastig om te reageren op het voorliggende onderwerp. De gebiedsscan heeft zoals eerder aangegeven echter alleen betrekking op één enkele gemeente waarbij er dieper op de materie wordt ingezoomd. Geen vergelijkingen met omliggende gemeenten als ook verzwarende indicatoren maar een fair beeld van de kennis van wijkagenten en de politiesystemen.
1.550 1.500 1.450 1.400 Geregistreerde misdrijven 1.350 1.300 1.250 1.200 2007
2008
2009
2010
Figuur: ontwikkeling geregistreerde misdrijven Papendrecht
Opvallend gegeven in de bovenstaande tabel is de relatieve lage score in het jaar 2008 alsook de daling die in 2010 is ingezet. Dit beeld komt grotendeels overeen met het aangiftebeeld, al is het hierbij wel opvallend dat er een flinke daling van de misdrijven in 2008 valt te constateren. Een zorgvuldige bestudering van eerdere jaren vertoont geen directe aanleiding voor deze beweging, anders dan een daling van het aantal auto-inbraken in 2008. Mogelijk dat zodoende een verband bestaat met de succesvolle aanpak van actieve lokale veelplegers of het weren van het zogenaamde “mobiel banditisme”. In 2010 is het opvallend dat de daling ten opzichte van 2009 vooral op het conto van wederom de auto-inbraken valt. Verder zijn er lichte schommelingen in een stijging van het aantal woninginbraken, daling van het aantal bedrijfsinbraken en stijging van geweld. Dit suggereert dat autoinbraken een belangrijke factor zijn in het criminaliteitsbeeld van de gemeente. Daarmee is uiteraard nog geen antwoord gegeven op de achterliggende oorzaken van deze constatering alsook de vaststelling wat er in 2008 “anders was”. Anderzijds kan het jaar ook worden aangegrepen als een voorbeeld van de complexiteit van het veiligheidsdomein, zijn er ontwikkelingen op macro-economisch gebied geweest, was de gemeente moeilijker bereikbaar voor het zogenaamde “mobiel banditisme” of waren er zelfs schommelingen in de aangiftebereidheid? Misschien moet simpelweg de conclusie worden getrokken dat een gestaag afnemende en/of verklaarbare trend op veiligheidsresultaten niet altijd bereikbaar is.
Pagina 4 van 22
Gebiedsscan 2010 gemeente Papendrecht
Diefstal / inbraak woning
OOSTPOLDER - DE KOOY
WESTPOLDER - HET EILAND
Eindtotaal
1.1.2. Diefstal/inbraak box/garage/schuur/tuinhuis
MOLENVLIET - WILGENDONK
1.1.1. Diefstal/inbraak woning
KRAAIHOEK - MIDDENPOLDER
Misdrijven naar reikwijdte INP-model
AUTOSNELWEGEN
Diefstal / inbraak woning Diefstal / inbraak box / garage / schuur / tuinhuis
2007 2008 2009
0 0 0
11 17 16
25 32 33
12 3 17
14 23 22
62 75 88
2010
0
18
26
11
25
80
2007 2008 2009
0 0 0
12 12 17
12 24 14
6 3 2
5 9 5
35 48 38
2010
0
8
11
1
30
39
Jaar
Figuur: woninginbraken Papendrecht 2010
Het aantal woninginbraken in het district Alblasserwaard / Vijfheerenlanden is zorgelijk. Door een aantal geografische factoren (bereikbaarheid door A15 en A27) lijkt er sprake te zijn van een grote aantrekkingskracht op groepen daders die zich schuldig maken aan “mobiel banditisme”: het in wisselende samenstelling en verspreid over het land plegen van o.a. woning- en auto-inbraken. In 2010 heeft dit met name in de buitengebieden van het district (met daarin enkele van de veiligste gemeenten van Nederland) geleid tot aanzienlijke stijgingen van de woninginbraken. De aanwezigheid van de zogenaamde MOE-landers, inwoners uit Midden en Oost-Europa, is daarin een verdere opvallende uitkomst. Het aantal woninginbraken kent een fluctuatie door het jaar heen: doorgaans wordt er in de wintermaanden, wanneer het eerder donker is buiten, meer ingebroken dan in de zomermaanden. Vanwege de grote impact die een woninginbraak doorgaans op het slachtoffer heeft, is het item woninginbraken, samen met straatroof en overval traditioneel een speerpunt binnen de vermogensdelicten. In het district Alblasserwaard / Vijfheerenlanden is daarnaast in 2010 gekozen voor een voortvarende aanpak met een woninginbrakenteam, veel aandacht voor mogelijke daders in de nachtelijke surveillance en een mediacampagne. Desondanks is het ophelderingspercentage bij woninginbraken vrij laag; gemiddeld minder dan 10%. Maatregelen in de preventieve sfeer Pagina 5 van 22
Gebiedsscan 2010 gemeente Papendrecht
en een grotere meldingsbereidheid bij de burger, kunnen bijdragen aan verbetering hierin. Woningen die zich aan de rand van een wijk of straat bevinden, kunnen voor woninginbrekers van buitenaf aantrekkelijker zijn om in te breken, omdat ze sneller terug zijn op een vluchtroute of doorgaande wegen richting een snelweg. In tegenstelling tot de districtelijke trend in 2010 kunnen we vaststellen dat de woninginbraken in de gemeente Papendrecht in ieder geval niet verder zijn toegenomen (88 inbraken in 2009 en 80 inbraken in 2010). Dit neemt niet weg dat de toename vanaf 2007 niet als wenselijk kan worden beschouwd. Kijkend naar het overzichtskaartje moet worden geconstateerd dat er een aardige verspreiding is over het gebied met een concentratie in de wijken Molenvliet - Wilgendonk en Westpolder – Het Eiland. In de wijk Oostpolder - de Kooy (11 inbraken) kan worden geconcludeerd dat de aanwezige A15 en N3 een rol spelen in het criminaliteitsbeeld en met name dichtbij gelegen woningen en straten belangrijke doelwitten zijn. Dit suggereert daarnaast dat de plegers voornamelijk buiten Papendrecht moeten worden gezocht en op zoek zijn naar snelle buit. De huizen in de Oostpolder zijn veelal nieuwbouwwoningen, waarbij de opmerking wordt geplaatst dat er tijdens de bouw op verlichting alsook hang- en sluitwerk is bezuinigd. Dit is zodoende een wezenlijk punt waarop actie kan worden ondernomen door er communicatie aan te wijden en daarmee preventie te bevorderen. De woningen van Westwaard Wonen zijn goed beveiligd en kennen ook een grotere sociale controle. Als gevolg zijn hier weinig woninginbraken. Westpolder - het Eiland (25 inbraken) kent enkele rare series inbraken waarbij onder andere koffiezetapparaten werden gestolen. Het vermoeden bestaat dat de woninginbraken door lokale daders worden gepleegd. Preventie is hierbij wederom een hekel punt. Enkel glas, slecht hangen sluitwerk en vurenhouten vensters. Aangiften worden vooral gedaan vanuit verzekeringsperspectief. Particuliere verhuurders doen daarnaast weinig aan de woningen, doen zij dit wel dan gaat de huur omhoog. Molenvliet – Wilgendonk (26 inbraken) kent veel tweeverdieners en duurdere woningen zoals aan de Cypressenlaan. Dit trekt helaas ook daders aan, waarbij er forse inbraken worden gepleegd alsook veel autodiefstallen (woninginbraak gericht op autosleutels). Molenvliet kent buurtpreventie, in Wilgendonk is hiervoor de tijd ook rijp. De diefstallen c.q. inbraken in schuren en garageboxen worden ten slotte door de hele gemeente gekenmerkt als een andere vorm van inbraak waarbij mogelijk hanggroepen een belangrijke rol spelen. Zo worden er kratjes bier en fietsen uit schuren en voortuinen gestolen. Slecht afsluitgedrag van bewoners is een belangrijke factor, fietsen staan niet op slot in de schuur, deuren staan open met de sleutel in het slot. In sommige gevallen zijn er sterke vermoedens over daders, echter het uitblijven van “preventief gedrag” door de burger maakt het daders wel erg eenvoudig. Maatregelen om inbraak in schuren en garageboxen tegen te gaan zullen in veel gevallen weinig ingrijpend zijn.
Pagina 6 van 22
Gebiedsscan 2010 gemeente Papendrecht
Voertuigcriminaliteit
Misdrijven naar reikwijdte INP-model
Jaar
AUTOSNELWEGEN
KRAAIHOEK - MIDDENPOLDER
MOLENVLIET - WILGENDONK
OOSTPOLDER - DE KOOY
WESTPOLDER - HET EILAND
Eindtotaal
Diefstal uit / vanaf motorvoertuigen Diefstal van motorvoertuigen Diefstal van brom-, snor-, fietsen Diefstal af/ uit/ van overige voertuigen
1.2.1. Diefstal uit/vanaf motorvoertuigen
2007 2008 2009 2010
1 1 0 0
28 26 51 24
54 38 73 36
23 18 43 24
42 16 42 30
148 99 209 114
2007 2008 2009
0 0 0
7 7 5
3 0 6
7 2 2
4 6 6
21 15 19
2010
0
6
5
3
4
18
2007 2008 2009
0 0 0
47 50 40
34 17 24
25 22 29
53 36 39
159 125 132
2010
0
43
30
9
36
118
2007 2008 2009
0 0 0
1 6 3
3 1 4
4 3 2
4 5 5
12 15 14
2010
1
3
3
5
7
19
1.2.2. Diefstal van motorvoertuigen
1.2.3. Diefstal van brom-, snor-, fietsen
1.2.5. Diefstal af/uit/van overige voertuigen
Figuur: auto-inbraken Papendrecht 2010
Het aantal auto-inbraken is landelijk al jaren de meest voorkomende vorm van de vermogensmisdrijven, daarnaast is echter ook duidelijk dat dit in het criminaliteitsbeeld van de gemeente Papendrecht nog eens sterker aan de orde is. In “het beeld achter de cijfers” constateerden we dat dalingen in het aantal auto-inbraken een groot stempel drukt op het gehele meldingen- c.q. aangiftepatroon. Dit is opmerkelijk omdat bijvoorbeeld de omvangrijke categorie vernielingen hier uiteraard ook toe behoort.
Pagina 7 van 22
Gebiedsscan 2010 gemeente Papendrecht
Uit de tabel blijkt dat het aantal misdrijven in 2010 aanzienlijk is gedaald. Of misschien beter gezegd 2009 kende een forse piek aan auto-inbraken, waarbij alle wijken flink aan de beurt kwamen maar Molenvliet-Wilgendonk er nog eens verder uitsteekt (73 misdrijven). Dit leidde tot forse politie-inspanningen zoals de inzet van matrixborden met waarschuwingsteksten rondom in- en uitvalswegen, preventie middels het uitdelen van folders, uitgebreide surveillance en posten op mogelijke daders. Dat deze aanpak effect heeft gehad mag met enige voorzichtigheid wel uit de resultaten van 2010 worden geconcludeerd. Veelal is de buit navigatiesystemen waarbij met name het automerk Volkswagen eruit springt. Een opvallend fenomeen in 2009 was de keuze voor airbags, die klaarblijkelijk aardig wat opleveren. Door de wijkagenten wordt aangegeven dat net als bij woninginbraken soortgelijke factoren spelen, de aanwezigheid van A15 en N3 alsook “snelle buit”. Opvallend is het wel dat MOElanders vaker als dader worden aangewezen, waarbij de buit in de deuren en stoelen van hun voertuigen wordt opgeborgen. Bij het Golden Tulip hotel worden veel auto-inbraken gepleegd. Hierbij bestaat het vermoeden van veel gelegenheidsdiefstal door junks. Een mooie aanbeveling is zodoende bij het hotel aandringen op informatie voor bezoekers. In Westpolder wordt aangegeven dat de P.C. Hooftlaan een kwetsbare locatie betreft met veel bosschages die het zicht bemoeilijken. In Wilgendonk was er sprake van flinke series diefstallen van airbags van het merk Mazda. Een mooie aanbeveling is waarschuwingsbrieven versturen op kwetsbare plaatsen, sms-alert inschakelen bij meldingen en de gemeente verzoeken de aanwezige bosschages te snoeien. De diefstallen van motorvoertuigen is een categorie misdrijven die aanzienlijk heeft geprofiteerd van verbeteringen in de beveiliging van auto’s. Het wordt steeds moeilijker door allerlei maatregelen van fabrikanten om een voertuig te stelen. Zeker bij de duurdere types en merken is het niet ongebruikelijk meer dat “track-and-trace” systemen het mogelijk maken de gestolen auto te blijven volgen. Dit heeft op zijn beurt wel weer geleid tot woninginbraken waarbij men specifiek uit is op de autosleutels. Dit speelde zich met name af in Wilgendonk.
Figuur: diefstal brom-, snor-, fietsen Papendrecht 2010
Een opvallende beweging in 2010 is het feit dat fietsendiefstallen auto-inbraken hebben verdrongen (al is het maar met vier meer misdrijven) als meest voorkomend vermogensdelict. Toch is ook hier sprake van een daling. Uit de bespreking met de wijkagenten blijkt dat de scholen een spilfunctie hebben rondom fietsendiefstal. Eind 2009 zijn bij een succesvolle actie 20 gestolen fietsen teruggevonden alsmede enkele daders aangehouden. Aan de Van der Palmstraat staat de Willem de Zwijger scholengemeenschap, onder de school is een stalling en deze gaat op slot. Echter er Pagina 8 van 22
Gebiedsscan 2010 gemeente Papendrecht
staan grote aantallen fietsen buiten het schoolplein. Bij het Denksportcentrum staan honderden fietsen, waarvan een niet onaanzienlijk aantal worden gestolen. Aan de Brederodelaan is een winkelcentrum, hier is een gratis fietsenstalling waarvan maar weinig gebruik wordt gemaakt. Bij het zwembad aan de Lange Tiendweg is geen fietsenstalling dit is aangegeven om bij de nieuwbouw van het sportcentrum mee te nemen. Uit de bespreking blijkt dat fietsendiefstal verschillende facetten herbergt. Er ligt verantwoordelijkheid bij de eigenaar om meer gebruik te maken van aanwezige fietsenstallingen alsook de fiets te voorzien van een goed slot. Voor de politie past het om aandacht te besteden aan veelplegers, heling en het signaleren van knelpunten in de infrastructuur.
Vermogensdelicten MOLENVLIET - WILGENDONK
OOSTPOLDER - DE KOOY
WESTPOLDER - HET EILAND
Eindtotaal
1.2.4. Zakkenrollerij
KRAAIHOEK - MIDDENPOLDER
Misdrijven naar reikwijdte INP-model
AUTOSNELWEGEN
Zakkenrollerij
2007 2008 2009
0 0 0
7 40 34
1 9 3
0 2 0
16 13 8
24 64 45
2010
0
25
4
0
11
40
Jaar
Zakkenrollen vindt met name plaats in het centrum, waarbij er erg veel aandacht is besteed om de burger te waarschuwen tegen zakkenrollers. Er is in communicatiezin veel aandacht besteed aan het ophangen van posters, uitdelen van flyers en het plaatsen van borden. Daarnaast is er in navolging van Sliedrecht vaart gemaakt met de zogenaamde “Klaas Blokland-club” waarin vitale ouderen worden gevraagd een oogje in het zeil te houden en leeftijdsgenoten te wijzen op risico’s. Ook is er repressief ingezet met het Targetteam en zijn vele beelden uitgekeken van beveiligingscamera’s. Op de Meent is afgesproken dat het cameratoezicht wordt uitgebreid. Deze opsomming geeft in een notendop het gevoel onder collega’s weer dat de limieten bereikt zijn van wat er extra en preventief kan worden gedaan. Er lopen nog initiatieven bij verschillende supermarkten en C&A, waarbij laatstgenoemde nog geen camerabewaking had. Met dit bedrijf zijn afspraken gemaakt. Ten slotte is er gekeken naar de (her)plaatsing van de pinautomaat bij de Hema, die als kwetsbaar wordt omschreven.
Pagina 9 van 22
Gebiedsscan 2010 gemeente Papendrecht
Zedendelicten
Misdrijven naar reikwijdte INP-model
Jaar
AUTOSNELWEGEN
KRAAIHOEK - MIDDENPOLDER
MOLENVLIET - WILGENDONK
OOSTPOLDER - DE KOOY
WESTPOLDER - HET EILAND
Eindtotaal
Zedenmisdrijf Kinderporno Mensenhandel Mensensmokkel
1.4.1. Zedenmisdrijf
2007 2008 2009 2010
0 0 0 0
2 1 5 1
2 1 4 0
4 6 3 7
2 1 5 1
10 9 17 9
3.1.2. Mensensmokkel
2007 2008 2009 2010
0 0 0 0
0 0 0 0
0 0 1 0
0 0 0 0
0 0 0 0
0 0 1 0
2007 2008 2009
0 0 0
0 1 0
0 4 0
0 0 0
0 0 0
0 5 0
2010
0
0
0
0
0
0
2007 2008 2009
0 0 0
1 0 0
0 0 0
1 0 0
0 0 0
2 0 0
2010
0
0
0
0
0
0
3.2.1. Kinderporno
3.2.3. Mensenhandel
Qua aantallen kan worden geconcludeerd dat er van deze vormen van misdaad weinig sprake is in de gemeente Papendrecht. Natuurlijk betreft het wel in het oog springende zaken die tot grote maatschappelijke onrust kunnen leiden. De categorie zedenmisdrijven is een veel omvattende delictsoort die onder andere schenniszaken als een potloodventer maar ook aanranding, verkrachting en loverboys omvat. Kinderporno en mensenhandel zijn zeer ingrijpende delicten die veel onrust kunnen veroorzaken en vragen om daadkrachtige aanpak van daders. Het mag geen verrassing zijn dat deze delictsoorten zich met name lenen voor de strafrechtelijke aanpak via de opsporingslijn en het Openbaar Ministerie. Daarmee is buiten veelal (boven) regionale en landelijke campagnes voor bewustwording (en daarmee preventie) weinig sprake van directe aanknopingspunten voor een lokale aanpak. Uiteraard met uitzondering van de soms grootscheepse maatregelen die getroffen moeten worden op het moment dat een dergelijke zaak aan de orde is. Het punt is echter dat de aard en aanpak verschilt van andere minder ingrijpende delicten. Gedurende de bespreking met de wijkagenten werd duidelijk dat er (gelukkigerwijs) weinig speelt. Er was een incident bekend van een verdachte die kinderen zou hebben benaderd en hen op de mond zoende. Verdere navraag leverde echter weinig tot niets op. In grote lijn mag daarmee de conclusie worden getrokken dat deze misdrijven weinig spelen. Dit houdt uiteraard niet in dat daarmee de waakzaamheid verslapt.
Pagina 10 van 22
Gebiedsscan 2010 gemeente Papendrecht
Geweld
1.4.6. Straatroof
1.4.7. Overval
Eindtotaal
1.4.5. Mishandeling
WESTPOLDER - HET EILAND
1.4.4. Bedreiging
OOSTPOLDER - DE KOOY
1.4.3. Openlijk geweld (persoon)
MOLENVLIET - WILGENDONK
1.4.2. Moord, doodslag
KRAAIHOEK - MIDDENPOLDER
Misdrijven naar reikwijdte INP-model
AUTOSNELWEGEN
Moord, doodslag Openlijk geweld (persoon) Bedreiging Mishandeling Straatroof Overval Huiselijk geweld
2007 2008 2009
0 0 0
0 0 0
0 0 0
0 0 0
0 0 0
0 0 0
2010
1
1
0
0
0
2
2007 2008 2009
0 0 0
1 0 3
4 2 1
1 1 0
1 2 2
7 5 6
2010
0
0
2
0
1
3
2007 2008 2009
0 0 0
14 13 14
8 5 8
4 7 4
18 7 8
44 32 34
2010
0
9
10
4
12
35
2007 2008 2009
0 1 0
18 21 20
18 24 11
16 11 11
23 20 25
75 77 67
2010
1
25
18
6
21
71
2007 2008 2009
0 0 0
1 0 0
0 1 2
0 1 1
1 1 2
2 3 5
2010
0
0
0
2
1
3
2007 2008 2009
0 0 0
1 3 2
0 0 0
0 1 0
0 0 0
1 4 2
2010
0
3
3
0
0
6
Jaar
Moord c.q. doodslag betreft ook pogingen tot doodslag (dus bijv. inrijden op een collega zoals dit in 2010 op de A15 gebeurde). Uiteraard is het zo dat het grote gros aan misdrijven valt in de categorie bedreigingen en mishandelingen. Globaal gezien valt te constateren dat het aantal misdrijven redelijk stabiel is. Een aantal factoren worden daarbij onderscheiden. Huiselijk geweld Uit ervaringen blijkt dat er ook onder huiselijk geweld sprake is van veelplegers. De meldingen die de politie binnenkrijgt van huiselijk geweld zijn vaak slechts het topje van de ijsberg; het duurt lang voordat een aangever (meestal een vrouwelijk slachtoffer) de stap zet om naar de politie te gaan. Aangiftes gaan vaak niet over 1 incident, maar over een proces wat al jaren aan de gang is. Hoewel er altijd ruimte voor verbetering is, kunnen we al wel concluderen dat er stappen zijn gemaakt in de aanpak van huiselijk geweld. Met name het ambtshalve doorpakken (d.w.z. zonder dat er een aangifte is) is aanzienlijk toegenomen, er zijn flinke impulsen gegeven aan diverse casusbesprekingen en het tijdelijk huisverbod wordt proactief toegepast. Dit neemt echter nog niet weg dat dit een blijvend aandachtspunt is. Huiselijk geweld kan weliswaar ook in ogenschijnlijk keurige gezinnen plaatsvinden maar de ervaring leert ook dat er een vicieuze cirkel is waarbinnen probleemjeugd, probleemgezinnen, alcoholgebruik en psychische problemen veelvuldig een rol spelen. Binnen het district valt het op dat veel huiselijk geweld zaken een lang verloop kennen waarbij de wijkagent een bemiddelende rol speelt. Een recente trend is direct aangifte te doen als de (ex-)partner de kinderen onttrekt aan het ouderlijk gezag Pagina 11 van 22
Gebiedsscan 2010 gemeente Papendrecht
(een misdrijf tegen de persoonlijke vrijheid) bij het niet naleven van een omgangsregeling. Dit gebeurt veelal op aanraden van de advocatuur om een geschil over de omgangsregeling meer kracht bij te zetten. Ter context: Papendrecht kende in 2010 27 aangiften van huiselijk geweld, daarnaast waren er districtelijk (precieze aantal niet beschikbaar per gemeente) 96 zaken ambtshalve vervolgd (een stijging van 250%). Horecagerelateerde incidenten Papendrecht kent relatief weinig horecagelegenheden en kent daardoor een andere opbouw van het criminaliteitsbeeld dan bijvoorbeeld Gorinchem, een stad met ongeveer een gelijk aantal inwoners maar met aanzienlijk meer voorzieningen als horeca. Dit is een gegeven wat zijn weerslag kent over beide wijkteams: Papendrecht en Sliedrecht met aanzienlijk minder geweldsmisdrijven dan Gorinchem en Leerdam. In de uitgaansgelegenheid Tijdloos gebeuren weinig vervelende zaken door de goede bekendheid van de portier met zijn klanten. Ook op het Willem de Zwijger college en De Lagewaard wordt er door adequate aanpak van conciërges (en inzet camera’s) veel voorkomen / klein gehouden. Zoals uit de bespreking van horeca en scholen blijkt, is er grote mate van betrokkenheid van jeugd bij mishandelingen en bedreigingen. Veelal zijn dit geen ernstige zaken maar het is niettemin opvallend dat ook meisjes hierin een grotere rol opeisen. Zo wordt sociale media als Hyves, Facebook en MSN steeds vaker gebruikt om conflicten uit te vechten in de vorm van bedreigingen. Het moge daarnaast geen verrassing zijn dat bij daadwerkelijke mishandelingen alcohol veelvuldig een rol speelt. Een reden des te meer om het aanwijzen van gebieden met een alcoholverbod aan te houden. Overvallen en straatroof Het is een opvallende vaststelling dat Papendrecht de laatste jaren te maken heeft gehad met een aantal gewapende overvallen op tankstations. In 2010 waren dit 6 overvallen. Het goede nieuws is dat de oplossing van deze zaken veelal succesvol is geweest. In een enkel geval was het een junk die aan geld wilde komen, maar ook een seriematig karakter met een overval op de dagmarkt aan de P.S. Gerbrandystraat, tankstations en woning vormden een onderdeel van het criminaliteitsbeeld. Verdachten zijn aangehouden en vervolgen het juridische proces. De gevallen van straatroof waren gerelateerd aan het overvallen van pizzakoeriers. Hierbij kan verder worden opgemerkt dat de politie circa 80% van de geweldsmisdrijven oplost en tot op de bodem gaat bij het onderzoeken van deze zaken. Preventie richting tankstations en pizzakoeriers is echter aan te bevelen (bijvoorbeeld “de koerier heeft geen contant geld op zak”).
Diefstal / inbraak bedrijven
OOSTPOLDER - DE KOOY
WESTPOLDER - HET EILAND
Eindtotaal
2.5.2. Winkeldiefstal
MOLENVLIET - WILGENDONK
2.5.1. Diefstal/inbraak bedrijven en instellingen
KRAAIHOEK - MIDDENPOLDER
Misdrijven naar reikwijdte INP-model
AUTOSNELWEGEN
Diefstal / inbraak bedrijven en instellingen Winkeldiefstal
2007 2008 2009
0 0 0
21 6 24
7 7 5
23 25 17
17 12 10
68 50 56
2010
0
9
3
20
15
47
2007 2008 2009
0 0 0
4 30 24
1 3 2
2 5 2
14 8 7
21 46 35
2010
0
13
2
1
5
21
Jaar
Het onderwerp bedrijfsinbraken betreft een delictsoort waarvan al enige jaren sprake is van een aardige daling. In de cijfers uit de gemeente Papendrecht blijkt deze daling ook. Van circa 68 misdrijven naar 47 misdrijven in 2010 (-31%). Relevant daarin is hoe de beveiliging van bedrijPagina 12 van 22
Gebiedsscan 2010 gemeente Papendrecht
venterreinen wordt aangepakt. Middels fysieke belemmeringen als slagbomen, cameratoezicht en de inzet van beveiligingsbedrijven (Alert security) is er veel te bereiken. De rol van de politie is daarin de aanjager om partijen en gemeenten zover te krijgen om de beveiliging van terreinen proactief aan te pakken. Zo is dit bij uitstek een onderwerp waarin de slachtoffers (bedrijven) kosten-baten analyses maken. Slagbomen moeten niet leiden tot het afschrikken van klanten en sommige bedrijven zullen hoe dan ook er niet voor kiezen om te investeren in dure beveiliging. Dit leidt soms tot een halsstarrige houding en bedrijven die wel profiteren van collectieve voorzieningen maar er weigeren aan bij te dragen, alsook winkelverenigingen in slaapstand. Bij de Meentpassage wordt aangegeven dat het de aanbeveling verdient om de sloten op de afsluitende paaltjes te vervangen door minder universele sloten die gemakkelijk te verwijderen zijn. Bij een recente ramkraak is dit aan de orde geweest. Op de Westersingel is er regelmatig sprake van het kraken van parkeerautomaten.
Illegale handel
Misdrijven naar reikwijdte INP-model
Jaar
AUTOSNELWEGEN
KRAAIHOEK - MIDDENPOLDER
MOLENVLIET - WILGENDONK
OOSTPOLDER - DE KOOY
WESTPOLDER - HET EILAND
Eindtotaal
Drugshandel (en –bezit) Wapenhandel (en- bezit) Fraude
3.1.1. Drugshandel
2007 2008 2009 2010
0 0 0 0
3 0 2 2
0 0 1 1
4 1 4 1
1 0 0 3
8 1 7 7
3.1.3. Wapenhandel
2007 2008 2009 2010
0 0 1 0
3 2 1 3
2 4 0 2
8 2 4 4
2 1 4 2
15 9 10 11
2007 2008 2009
0 0 1
6 6 6
6 10 11
6 3 4
8 9 11
26 28 33
2010
0
15
7
7
17
46
3.1.4. Fraude
Door de wijkagenten wordt geconstateerd dat drugshandel in grote lijnen geen opvallend probleem in de gemeente Papendrecht genoemd kan worden. Wel opvallend is de stijging van het aantal fraudezaken van 26 naar 46 (77%). Veel fraudezaken hebben betrekking op internetfraude. Via populaire sites als Marktplaats worden afspraken gemaakt die later niet meer worden nagekomen. Ook de heling van gestolen goederen komt daarbij voor. Hoewel de diverse websites huisregels hebben alsook gegevens beschikbaar maken voor opsporingsdiensten maakt de relatieve anonimiteit van het internet oplichting soms gemakkelijker. Het is in eerste instantie aan de kopende en verkopende partijen om goede afspraken te maken en het gezonde verstand te gebruiken. Daarnaast blijft het “skimmen” van pinautomaten voorkomen. Vooral landelijk opererende criminele samenwerkingsverbanden maken zich hier schuldig aan, voorzien van de meest moderne technologieën. In preventie is een belangrijke rol weggelegd voor het bankwezen om proactief naar oplossingen te zoeken.
Pagina 13 van 22
Gebiedsscan 2010 gemeente Papendrecht
Aantasting openbare orde / ruimte
OOSTPOLDER - DE KOOY
WESTPOLDER - HET EILAND
Eindtotaal
3.6.4. Aantasting openbare orde
MOLENVLIET - WILGENDONK
2.2.1. Vernieling cq. zaakbeschadiging
KRAAIHOEK - MIDDENPOLDER
Misdrijven naar reikwijdte INP-model
AUTOSNELWEGEN
Aantasting openbare orde Vernieling c.q. zaakbeschadiging
2007 2008 2009
1 0 1
110 80 90
110 116 109
75 71 60
119 97 67
415 364 327
2010
1
105
127
57
131
421
2007 2008 2009
0 0 0
3 0 2
0 3 0
0 1 0
0 0 2
3 4 4
2010
0
5
2
0
1
8
Jaar
Op aantallen aangiften en meldingen is het onderwerp vernielingen de grootste vorm van criminaliteit in grote delen van het land, zo ook in Papendrecht. Het wezenlijke is hierin dat het natuurlijk een lichte vorm van criminaliteit betreft waarin opsporing achteraf vrijwel altijd tekort schiet. Hoewel er seriematige uitschieters zijn zoals in december 2010 in de gemeente Nieuw-Lekkerland waarbij op een nacht circa 40 grove vernielingen werden aangericht, kan in grote lijn worden geconstateerd dat het veelal relatief lichte maar vervelende delicten betreft zoals het aftrappen van een spiegel, bekrassen van een auto, vuurwerk rondom oud en nieuw, graffiti etc. In veel gevallen betreft het jeugd al dan niet aangemoedigd door groepsgedrag en/of onder invloed van alcohol. Een maatschappelijk verschijnsel dat niet in alle omringende landen is terug te vinden en zodoende om bestudering vraagt. In lijn met eerdere onderzoeken in de regio en inclusief initiatieven om het comazuipen tegen te gaan zijn er onder de noemer van “verzuip jij je toekomst?” projecten opgestart om het alcoholgebruik onder jongeren tegen te gaan. In de gemeente Papendrecht zijn gebieden met een alcoholverbod aangewezen. Overtreders kunnen direct worden aangepakt met een bekeuring. De 421 misdrijven betreffen in vergelijking tot 2009 een stijging van 29%. Enkele zogenaamde “hotspots” Parkweg / Andorlaan, waarbij vernielingen worden aangericht bij een sportcomplex. Aan de Lange Tiendweg bij het zwembad: vernielingen aan fietsen. De Troelstrastraat waarbij aan de Augustinus school en dansschool graffiti wordt aangebracht en brandjes worden aangestoken. In de Muilwijkstraat en Rozenstraat worden door jeugd vernielingen aangericht aan auto’s. De Stellingmolen is al jaren een locatie waar extra aandacht aan wordt besteed. Overlastgevende jeugd is hier de belangrijkste oorzaak. Het opgerichte buurtteam en de afspraken met Westwaard Wonen werken op zich goed. De rekening van vernielingen gaat daar waar mogelijk richting de jongeren. Toch blijft het aantal vernielingen hoog, ook rondom winkelcentrum de Wilgendonk. Interval is dicht geweest vanaf november 2009, hier waren veel jongelui die tijdens de sluiting vernielingen hebben aangericht. Samen met het jongerenwerk van de gemeente worden alle meldingen doorgenomen. Ambulant jongerenwerk maakt goede stappen maar is helaas maar 16 uur in de week beschikbaar. Uitbreiding van het jongerenwerk zou een mooie opsteker voor de gemeente Papendrecht kunnen betekenen.
Pagina 14 van 22
Gebiedsscan 2010 gemeente Papendrecht
2. Overlast Een breed begrip Verschillende zaken vallen onder overlast, met als samenhang dat het allemaal zaken zijn waar bewoners zich aan ergeren. Overlast kan veroorzaakt worden door het gedrag van personen op straat, zoals bijvoorbeeld jeugdgroepen en dak- en thuislozen, maar ook door zaken als overlast door verkeer (waaronder parkeeroverlast). Omdat overlast een paraplu is waar veel zaken ondervallen, is het lastig een definitie te geven. De definitie die wij in dit hoofdstuk aanhouden is als volgt: “gedrag wordt pas overlastgevend wanneer het plaatsvindt op een zodanige plaats dat anderen het kunnen waarnemen en het vervolgens als hinderlijk, vervelend of bedreigend wordt ervaren.”1 Alle vormen van overlast komen in elke wijk in Papendrecht voor, maar er zijn sterke verschillen in de mate waarin deze voorkomen en worden beleefd. Overlast deels subjectief, deels objectief Of iets als overlast wordt ervaren, hangt sterk af van de persoon die het ervaart. De één is wat toleranter en ergert zich minder snel aan allerlei zaken dan de ander. Ook is de tolerantiegrens in de diverse wijken in Papendrecht erg verschillend. Wat opvallend naar voren kwam in de bijeenkomsten voor de gebiedsscan was dat wijken waar objectief gezien weinig aanleidingen zijn om te klagen over overlast (ruime huizen, goede isolatie, schone straten, voldoende parkeerruimte etc.) er naar verhouding opvallend veel meldingen van overlast bij de politie binnenkomen. Dit kan ook te maken hebben met het feit dat de één sneller de politie belt en de ander eerst zelf er op af zal stappen om er iets aan te doen. Over het algemeen kan gesteld worden dat er op het gebied van overlast inwoners niet snel genegen zijn om de overlast zelf op te lossen, maar eerder van de politie verwachten dat zij dit doen. Het wezenlijke probleem hiermee is dat de politie veelal niet de oplossing voor een overlast situatie kan bewerkstelligen (bemiddeling, optuigen hangplek, constateren overlast moeilijk etc.) en in haar prioriteitsstelling logischerwijs zal kiezen voor ernstigere misdrijven. Incidentmeldingen Niet alleen tolerantiegrenzen, maar ook lokale afspraken met de wijkagent (“blijft u vooral melden”) en de verwerking in geautomatiseerde systemen kunnen van invloed zijn op de geregistreerde overlast bij de politie. Veel meer dan bij het onderwerp misdrijven, waar de politie min of meer een monopoly heeft op de registratie, geldt dat bij de onderwerpen die we scharen onder overlast of leefbaarheid, er vele partners zijn waar incidenten gemeld, verwerkt en behandeld worden. Voor een volledig overzicht zou hier ook de informatie van de brandweer, gemeenten, jeugdwerkers, milieudienst etc. moeten worden toegevoegd. Daarnaast speelt dat de onderverdeling van de overlast regelmatig is gewijzigd. Zo heeft geluidhinder in het verleden deel uitgemaakt van overlast algemeen (reikwijdte 2.7.1), maar valt nu weer onder milieu (reikwijdte 2.6). Sinds de invoering van BVH in september 2009 bestaat er geen registratiecode meer voor overlast door dronkenschap (reikwijdte 2.1.1) en wordt dit fenomeen weer geschaard onder de algemene overlast van 2.7.1. Tijdens de gesprekken met de wijkagenten voor deze gebiedsscan stond hun beleving dan ook meer centraal dan de cijferoverzichten.
1
Gids voor de veiligheid, BZK, 1998.
Pagina 15 van 22
2.4.1. Burengerucht (relatieproblemen)
2.6.1. Milieu grijs
2.6.2. Milieu groen
2.6.3. Milieu overig
2.7.1. Overlast
Eindtotaal
2.3.1. Verkeersoverlast
WESTPOLDER - HET EILAND
2.2.2. Overlast uitgaansgelegenheid/horeca
OOSTPOLDER - DE KOOY
2.1.1. Drugs/drankoverlast
MOLENVLIET - WILGENDONK
1.6.1. Brand/ontploffing
KRAAIHOEK - MIDDENPOLDER
Incidenten naar reikwijdt INP-model
SPOOR- WATER- EN AUTOSNELWEGEN
Gebiedsscan 2010 gemeente Papendrecht
2007
2
27
26
24
22
101
2008
3
16
29
33
26
107
2009
1
15
16
20
11
63
2010
1
15
12
6
13
47
2007
0
5
1
0
9
15
2008
1
10
6
3
10
30
2009 2010
0 0
5 0
5 1
2 0
5 4
17 5
2007
0
2
1
0
4
7
2008
0
1
7
3
6
17
2009
0
3
1
4
3
11
2010
0
0
0
0
0
0
2007
14
99
23
56
102
294
2008
30
76
38
79
100
323
2009 2010
54 63
76 104
45 56
104 36
78 67
357 326
2007
0
155
63
39
110
367
2008
1
141
58
31
84
315
2009
1
106
56
27
77
267
2010
1
52
34
16
39
142
2007
0
19
16
18
25
78
2008
1
11
13
11
17
53
2009
0
3
6
5
3
17
2010
0
0
0
0
0
0
2007
0
0
0
8
2
10
2008
0
5
1
1
5
12
2009 2010
0 0
5 0
2 0
1 0
2 0
10 0
2007
0
50
13
16
43
122
2008
0
16
7
16
12
51
2009
2
41
22
31
71
167
2010
6
91
80
52
151
380
2007
1
188
207
83
289
768
2008
2
211
251
65
240
769
2009
3
183
198
57
227
668
2010
1
121
189
56
169
536
Jaar
Brand / ontploffing Conform de aantallen is er sprake van een forse daling van het aantal misdrijven van brand / ontploffing (-25%). Kijkend naar eerdere jaren kan zelfs worden geconcludeerd dat er een halvering aan de orde is. Het blijkt dat er wel enkele grote branden zijn geweest, de flinke brand in de Prins Constantijnschool aan de Walmolen wordt daarbij als voorbeeld aangehaald. Hierbij werd er vuurwerk door een openstaand raam gegooid met alle gevolgen van dien. Daarnaast een auto die in brand werd gestoken alsook veel kleinere zaken als kartonnen dozen. Drank / drugsoverlast Eenzelfde ontwikkeling geldt voor zowel de drugs- en drankoverlast alsook overlast uitgaansgelegenheden. Drugsoverlast gaat vooral om blowende jongelui in (winkelcentrum) Wilgendonk. Overlast rondom de horeca heeft veelal te maken met de bekende cafés alsook looproutes van en naar deze horecagelegenheden.
Pagina 16 van 22
Gebiedsscan 2010 gemeente Papendrecht
Figuur: overlast in de gemeente Papendrecht, rood = overlast jeugd, blauw = overlast overig
Burengerucht Veel burenruzies zijn conflicten die al heel lang spelen en waar de oorspronkelijke aanleiding voor het conflict vaak niet meer bekend is. De piek van burenruzies is te zien in de zomermaanden. Het speelt zich met name af in buurten met veel sociale huurwoningen en personen met een lage sociale status. Ruzies en onenigheid over aanleidingen die vaak al vergeten zijn maar nog altijd voortduren. Daarnaast bestaat een niet onaanzienlijk aandeel uit relatieproblemen rondom ex-partners. Buurtbemiddeling bestaat in geheel Papendrecht en levert in ongeveer 50% van de gevallen een oplossing. Langdurige conflicten worden behandeld door een “mediation” bureau. Deze bemiddeling wordt door Westwaard Wonen dan wel de gemeente gesubsidieerd, een kostbaar instrument waarvan de resultaten lang niet altijd succesvol zijn. Toch legt ook de rechter dit regelmatig op. Jeugdoverlast De grootste categorie overlast betreft meldingen en incidenten rondom jeugd. In de wijk Oostpolder / de Kooi springen de volgende zaken eruit: overlast is veelal gerelateerd aan enkele individuen en locaties. Zoals de Zuidkil en Oostkil bij het Cruyff Court en de Parkweg bij de Wok. In de wijk Kraaihoek / Middenpolder betreft het voornamelijk locaties bij de scholen. De Troelstralaan, A. Anemastraat en de Groen van Prinstererstraat. Elk jaar zijn hier weer problemen, na controle door de wijkagent is het dan weer lange tijd goed. Betreft vooral het indrinken door grotere groepen jeugd (10-15 man). Bij de Meent valt het aantal overlastmeldingen mee. Bewoners in de appartementen op de Veerpromenade klagen daarentegen steen en been over de overlast van brommertjes. In mindere mate wordt er ook geklaagd over eetcafé Willaerts en de waterbus. Op de Wiardi Beckmanstraat is sinds april 2010 een nieuwe jeugdgroep in opkomst. In de wijk Westpolder / het Eiland centreert de overlast rondom het winkelcentrum Westpolder. De oudere groep jongeren is goed benaderbaar en vanaf een uur of 20:00 aanwezig. De nieuwe generatie is van een ander slag, komen vroeger op de dag en zijn vervelend naar winkelend publiek. Zij zijn zeer hinderlijk, vervuilen de boel en richten zeer waarschijnlijk ook vernielingen aan auto’s aan. Het winkelcentrum is permanent een hotspot. Met de projectontwikkelaar wordt geprobeerd afspraken te maken over cameratoezicht of andere vormen van beveiliging. Op het moment maakt de winkeliersvereniging een besluiteloze indruk. Hoewel er geregeld met de gemeente, scholen, ondernemers, politie en bewoners wordt gesproken, blijven concrete maatregelen er vooral op neerkomen dat de politie moet handhaven. Dit is niet te behappen. De Industrieweg en de Westpolder zijn andere locaties waar het hele jaar overlast door jeugd is. In de wijk Molenvliet / Wilgendonk is vooral de gelijknamige “Wilgendonkgroep” die voor veel overlast zorgt. Winkelende mensen worden lastig gevallen, winkeliers uitgedaagd, er wordt gePagina 17 van 22
Gebiedsscan 2010 gemeente Papendrecht
blowd en vervuild. Hierbij is regelmatig politie-inzet geweest, waarbij veel bekeuringen zijn uitgeschreven. Er zijn goede afspraken gemaakt met de winkeliersvereniging, waardoor is afgesproken dat er binnen en buiten camera’s komen te hangen. Sinds 2010 is er een alcoholverbod van kracht. Aan de Stellingmolen is een grote jeugdgroep actief die voor veel overlast zorgt. De wijkagent is met de woonconsulent op huisbezoek geweest bij de overlastgevers, met name om de bepaling uit het wooncontract waarin staat dat overlast veroorzaken gelijk kan staan aan ontbinding, toe te lichten. Buurtpreventie en buurtteam loopt nu, alsook een initiatief tot cameratoezicht. De samenwerking heeft vooralsnog geleid tot een toename van de rust. Echter het is zaak ook een opkomende jeugdgroep met jonge kinderen in de gaten te houden. Verkeersoverlast Een flinke categorie qua overlast betreft het onderwerp verkeer. In de wijk Kraaijhoek / Middenpolder betreft het vooral parkeeroverlast. Verkeerd parkeren op plaatsen voor vergunninghouders en parkeren op de parkeerplaatsen gereserveerd voor gehandicapten bij de Morgensterkerk. Daarnaast genereert de N3 een hoog aantal meldingen door niet werkende verkeerslichten, brug open, stilstaande auto’s of een dier op de weg. Op de Houthaven en Aviolandaplein betreft het verkeersoverlast op een woonerf. De aanwezige verenigingen van eigenaren houdt de overlast zelf in de gaten, op verzoek gaat de wijkagent hier zo nu en dan langs. Daarbij wordt op deze vorm van overlast ook door BOA’s van de gemeente Papendrecht ingezet. Milieuoverlast In de bespreking van milieuoverlast viel het aantal van 167 misdrijven in 2009 al op, laat staan het aantal van 380 misdrijven dat er in 2010 in de systemen is gevonden. Het beeld is verwarrend en door de betrokken wijkagenten niet te plaatsen. Duidelijk is wel dat geluidsoverlast door particulieren hierin een belangrijke plaats heeft. De Staringlaan met zeer gehorige flatjes alsook veel bewoners met een lage sociale achtergrond wordt hierbij als voorbeeld genoemd. Ook wonen hier relatief veel personen met een veelpleger achtergrond. Daarnaast zijn specifieke vormen van horecaoverlast juridisch ook milieuoverlast (de wettelijke indeling is leidend in de inrichting van de politiesystemen). Het handelt hierbij bijvoorbeeld om geluids- of rookoverlast van een terras. Er is veel nog niet duidelijk over deze categorie misdrijven. Het kan uiteraard het geval zijn dat het groeiende milieubewustzijn hierin een factor speelt. De politie heeft regionale afspraken over het aantal milieuzaken dat opgepakt moet worden, afgaande van deze informatie moet dit niet al te veel problemen opleveren.
Pagina 18 van 22
Gebiedsscan 2010 gemeente Papendrecht
3. Daders en risicogroepen Er zijn een aantal daders en risicogroepen, die in het bijzonder de aandacht van de politie vragen. Ofwel vanwege de mate waarin zij overtredingen en misdaden begaan, dan wel vanwege de impact daarvan. In dit hoofdstuk worden de belangrijkste daders en risicogroepen voor Papendrecht besproken.
Pagina 19 van 22
Gebiedsscan 2010 gemeente Papendrecht
Alle gehoorde verdachten Verdachte gehoord als waarden
0 t/m 11 jaar
12 t/m 17 jaar
18 t/m 24 jaar
25 t/m 34 jaar
35 t/m 44 jaar
45 jaar en ouder
Alle leeftijden
2007
9
141
128
91
104
81
554
2008
2
101
131
82
85
80
482
2009
7
100
128
95
70
72
472
2010
2
126
101
58
63
74
424
Figuur: aantallen gehoorde verdachten in de gemeente Papendrecht
Het bovenstaande overzicht toont een aantal zaken aan. Allereerst valt op dat de categorie jongeren (12 t/m 17 en 18 t/m 24) relatief vaak voor komt. Dit is zoals in de eerdere bladzijden besproken, vooral te relateren aan de veelvoorkomende lichtere vormen van criminaliteit, zoals vernieling en bedreiging waaraan deze groep zich vaker schuldig maakt. Daarnaast is het duidelijk dat het aantal gehoorde verdachten afneemt. Op zich is dit geen vreemde ontwikkeling gezien de gelijktijdige afname van het aantal misdrijven en aangiften in de gemeente. Veelplegers Een kleine groep personen komt zeer regelmatig in beeld bij de politie. Dit zijn de veelplegers. Deze beperkte groep is verantwoordelijk voor een behoorlijk deel van de criminaliteit (landelijk gaat men uit van 60 procent van alle criminaliteit). Om de criminaliteit te verlagen, is het daardoor van belang om te investeren in de groep veelplegers. De definitie van een zeer actieve veelpleger is als volgt: “een persoon van 18 jaar of ouder, die over een periode van vijf jaren waarvan het peiljaar het laatste jaar vormt- meer dan 10 processen verbaal tegen zich zag opmaken, waarvan tenminste 1 in het peiljaar”. Naast meerderjarige veelplegers zijn er ook minderjarige veelplegers. Papendrecht kent 9 meerderjarige- en 6 minderjarige veelplegers. Alle veelplegers zijn geadopteerd door de wijkagent van de wijk waar zij wonen, de “adoptieagent”. De adoptieagent wordt geacht wekelijks contact met de veelplegers in zijn wijk te onderhouden. Het doel van dit contact is een positieve stimulans voor veelplegers om een andere manier van leven na te streven, alsook de veelplegers te “controleren”. Echter, de praktijk is weerbarstiger. De wijkagenten vragen zich af of zij, door het wekelijkse contact (wat vaak wordt afgehouden door de veelpleger), daadwerkelijk een goed beeld krijgen waar de veelpleger zich mee bezig houdt. Bovendien hoeft de wijk waar de veelpleger woont niet noodzakelijkerwijs het gebied te zijn waar de veelpleger opereert. Niettemin mag over de laatste jaren worden gesproken over een succesvolle aanpak op de veelplegers die in de regio Zuid-Holland-Zuid wonen. Het wezenlijke punt daarbij is dat “mobiel banditisme” veelal gepleegd wordt door inwoners van andere regio’s alsook de aanwezigheid van de MOE-landers. Als gevolg is er nationaal en internationaal nog veel te winnen in de aanpak van deze groep veelplegers. Jeugdgroepen Binnen de politie worden rondhangende jongeren al geruime tijd ingedeeld volgens de “Bekeshortlist” in: hinderlijke groepen, overlastgevende groepen of criminele groepen. Papendrecht kent conform het Jeugd Informatie Systeem 9 jeugdgroepen waarvan er 4 als overlastgevend worden gekarakteriseerd. Dit betreft de groep Beatrixstraat, de oude generatie Stellingmolen, de Vinkenpadgroep en de Wilgendonkgroep. Een nadeel van het JIS, waar wijkagenten hun jeugdgroepen in moeten voeren, is dat dit systeem te statisch is voor de huidige dynamiek van jeugdgroepen. Jeugdgroepen wisselen erg sterk van samenstelling en zijn actief op meerdere locaties in een wijk, iets waar het JIS onvoldoende op is ingericht. Ook kennen deze jeugdgroepen weinig tot geen organisatie of hiërarchie in de groep. In het districtelijk Driehoeksoverleg met lokale bestuurders, OM en politie is afgesproken dat er voor 1 maart een verdere update zal plaatsvinden in het JIS om zorg te dragen voor meer actuele informatie over groepsleden alsook de activiteiten van een groep. Gewapend met deze kennis kunnen daarna verdere maatregelen worden genomen om overlast in te dammen. Veelklagers en veelmelders Pagina 20 van 22
Gebiedsscan 2010 gemeente Papendrecht
Veelklagers en veelmelders zijn burgers die onevenredig veel tijd vragen voor hun klachten / problemen. Vaak is er in het verleden iets in het contact met de politie niet helemaal naar tevredenheid verlopen, wat resulteert in een jarenlange opsommingen van “wat er nu weer allemaal mis is”. Hoewel er wel degelijk valide meldingen tussenzitten is het ook niet ongebruikelijk dat er sprake is van een zeer eenzijdige voorstelling van zaken en te pas en te onpas persoonlijke problemen (met bijvoorbeeld de buurt of kerkgenootschap) in betrokken worden. De politie kan hierop onmogelijk oplossingen bieden, echter het snel afdoen (“niet serieus nemen”) van een melding kan al snel leiden tot een klacht tot aan de Ombudsman toe. Als gevolg is de wijkagent met meerdere van dergelijke personen in zijn of haar wijk er aardig druk mee.
Pagina 21 van 22
Gebiedsscan 2010 gemeente Papendrecht
4. Aandachtspunten Woninginbraken Ook in de gemeente Papendrecht stijgt het aantal woninginbraken. Gelukkigerwijs niet zo hard als enkele andere gemeenten in het district maar niettemin een zorgelijke toename die het hoofd moet worden geboden. De politie neemt het voortouw in communicatie om zoveel mogelijk meldingen binnen te krijgen alsook de aanpak en vervolging van (groepen) daders. Preventie is echter een onderwerp waaraan burgers en gemeenten meer aandacht kunnen besteden. Het opnieuw onder de aandacht brengen van het PolitieKeurmerk Veilig Wonen is hierin een belangrijke stap. Dit instrument is enige jaren geleden overgegaan naar de lokale gemeenten en vertoont te vaak een passieve invulling. Het is zaak dat burgers weten dat zij verdachte situaties zoveel mogelijk moeten melden alsook dat er meer aandacht moet worden besteed aan het voorkomen van deze ingrijpende vorm van criminaliteit. Voertuigcriminaliteit Het gaat goed met het terugdringen van de voertuigcriminaliteit, toch kan gezien het criminaliteitsbeeld van de gemeente Papendrecht het geen kwaad om in te blijven zetten op preventie. Enerzijds betreft dit maatregelen die de politie zal blijven organiseren maar anderzijds betreft het ook communicatie rondom preventiemaatregelen die ook bij deze vormen van criminaliteit kunnen worden getroffen. Waardevolle spullen uit de auto alsook de fiets op slot en in de stalling! Op enkele locaties kan het snoeien van bosschages of het inrichten van een fietsenstalling criminaliteit voorkomen. Overvallen en straatroof Papendrecht kent de laatste jaren een aantal gewapende overvallen op met name tankstations alsook straatroof op pizzakoeriers. Hoewel de meeste zaken worden opgelost, worden zij hiermee nog niet voorkomen. Pizzarestaurants zouden bijvoorbeeld kunnen adverteren met het gegeven dat er digitaal betaald moet worden of de koeriers voor niet meer dan 10 euro aan wisselgeld op zak hebben. Fraude Ook online moeten kopers zich ervan bewust zijn dat bekende websites geen garantie zijn voor een geslaagde koop c.q. verkoop. Deze vorm van bewustwording kan nog eens benadrukt worden in een algemene preventiecampagne zoals deze ook voor pinnen gevoerd wordt. Jeugd Zowel in overlastsituaties als bedreiging / mishandeling en vernielingen speelt jeugd een grote rol. Hoewel het van alle tijden is dat er zorg wordt uitgesproken over de “jeugd van tegenwoordig”, is het wel zaak misstanden aan te blijven kaarten en aan te pakken. Er zijn de afgelopen jaren vele overleggen en projecten geweest. Meest succesvol lijkt vooralsnog de aanpak die zich richt op groepsgedrag alsook alcohol. Twee variabelen die vaak een rol spelen in de misdrijven die de jeugd pleegt. Milieuoverlast De stijging van het aantal milieumisdrijven is opvallend en lastig te plaatsen. Ontegenzeggelijk spelen geluidsoverlastmeldingen rondom horeca een belangrijke rol. Daarmee is het onderscheid tussen jeugdoverlast, een burenruzie of milieuoverlast niet altijd duidelijk. Dit werkt registratieproblemen in de hand en is misschien een factor in het hoge aantal. Dit vraagt om meer informatie om problemen te isoleren. Een belangrijk startpunt in handhaving is in ieder geval de exploitatievergunning. In het Driehoeksoverleg is het dringende advies aan de afzonderlijke gemeenten gegeven om de exploitatievergunning te handhaven (in tegenstelling tot het advies van de VNG). Dit om te voorkomen dat ondanks het nobele streven tot minder bureaucratie fundamenten onder de handhaving op het thema worden weggeslagen.
Pagina 22 van 22