FILM IN FRIESLAND
JAARVERSLAG 2014
Slieker Film Fries Film Archief Noordelijk Film Festival Maart, 2015 Leeuwarden
Inhoudsopgave I Inleiding II Slieker Film Programma algemeen Bezoekers Kinderfilm Publiciteit III Filmhuizen Provincie IV Fries Film Archief Collectie en collectievorming Samenwerking Projecten Dienstverlening en website Publiciteit Onderzoek naar historisch filmmateriaal V Noordelijk Film Festival Grenzeloos Dichtbij Noordse Focus Cinema van de Lage Landen Nieuwe Competitie Europa Panorama - Op naar 2018! Sounds & Cinema - samen programmeren Scholieren en studenten Publiciteit Fondsen en sponsoren VI Organisatie | een samenspel van vrijwilligers, medewerkers en bestuur Vrijwilligers Bestuur Medewerkers VII Vooruitblik
pag. 4 pag. 5 pag. 5 pag. 6 pag. 6 pag. 7 pag. 8 pag. 9 pag. 9 pag. 9 pag. 10 pag. 10 pag. 10 pag. 10 pag. 11 pag. 11 pag. 11 pag. 12 pag. 13 pag. 13 pag. 14 pag. 14 pag. 14 pag. 15 pag. 16 pag. 16 pag. 17 pag. 17 pag. 18
3
Jaarverslag 2014 l Film in Friesland l Wilhelminaplein 92, 8911 BS Leeuwarden
INLEIDING Slieker Film, Fries Film Archief en Noordelijk Film Festival zijn klinkende en bekende namen binnen de culturele sector waarin wij opereren. De accenten verschillen. Slieker Film, hét filmtheater in Leeuwarden, biedt dagelijks een gevarieerd aanbod aan filmvertoningen. Het Fries Film Archief concentreert zich op de ontsluiting van het Friese audiovisuele erfgoed. Het Noordelijk Film Festival onderscheidt zich als filmfestival door in de programmering het Noorden dichtbij en het Noorden veraf te verbinden.
Alhoewel de aandachtsgebieden verschillen, is er één gezamenlijk product dat alles verbindt: film!
4
Jaarverslag 2014 l Film in Friesland l Wilhelminaplein 92, 8911 BS Leeuwarden
SLIEKER FILM Slieker Film biedt pure beleving van film in een gastvrije omgeving met een professionele benadering van het publiek. Aan deze doelstelling wordt dagelijks gewerkt door een groeiende groep vrijwilligers en een klein kernteam. Het publiek is kritisch en betrokken. Zo weten we dat velen de locatie waarderen, maar de sfeer ’s avonds in het pand kil vinden, de stoelen en de filmtechniek roemen en de horeca ondermaats vinden. Van vrijwilligers wordt vanwege de uitstraling van het pand door ons publiek zonder meer een professionele opstelling verwacht. Het verwachtingspatroon is in dit opzicht wezenlijk anders dan op de oude locatie. Meer over de aantallen en activiteiten van vrijwilligers in hoofdstuk VI.
Programma algemeen
In het filmtheater worden zeven avonden en vijf middagen per week films vertoond in drie moderne filmzalen. Er vinden gemiddeld 45 reguliere voorstellingen per week plaats. In het meerjarenplan is de wens uitgesproken om naar 60 voorstellingen te groeien. In 2015 worden de eerste stappen in die richting gezet na onderzoek wat de beste tijdstippen zijn om uit te breiden. In 2014 vertonen we ruim honderd verschillende films in het reguliere programma. Sommige films draaien wekenlang succesvol, zoals Bon Dieu! en Boyhood. Een kwart van het totale aanbod is premièrefilm. Dat is voor premières nu het maximaal haalbare. Om meer premièretitels aan het publiek te bieden, moet het aantal vertoningsmomenten namelijk omhoog vanwege de eisen van filmdistributeurs. Qua aanbod wordt continu gestreefd naar een goede balans tussen bijzondere, ‘kleine’ arthouse films en grotere cross-over titels, waarvan wij het van belang vinden dat dit aanbod het Friese publiek bereikt. Met gerichte vragen vanuit het trouwe publiek houden wij eveneens rekening. Bij de keuze wordt de kwaliteit en diversiteit in genre telkens kritisch beoordeeld en in acht genomen. Naast de reguliere films zijn er elke maand speciale voorstellingen. Meestal in samenwerking met andere partijen, voor publiek toegankelijk of juist besloten. Verschillende films van studenten of jonge filmmakers gaan in première omdat we ook deze regionale films een podium willen bieden en talent willen stimuleren. Er is een gedetailleerd overzicht van specials beschikbaar in een aparte bijlage. Boyhood
5
Jaarverslag 2014 l Film in Friesland l Wilhelminaplein 92, 8911 BS Leeuwarden
Waar mogelijk wordt in de programmering samengewerkt met het Fries Museum. Zo is Cracking the Frame een serie kunstfilms die als gezamenlijke presentatie - kunst en film - wordt ingezet. De inhoudelijke samenwerking krijgt langzaam vorm. Hierin spelen de uiteenlopende programmeertempi een rol. Het Fries Museum werkt jaren vooruit. Slieker programmeert wekelijks en is daardoor flexibeler en sneller in staat om in te spelen op de actualiteit.
Bezoekers
Het bezoekersaantal in Slieker Film stijgt in 2014 fors naar 28.558 bezoekers en daarmee is de doelstelling van 25.000 ruimschoots behaald. Ten opzichte van 2013, met een totaal bezoek van 22.382, is er sprake van een stijging van 27%. De best bezochte film is Boyhood. Landelijk blijft het bezoek aan bioscopen en filmtheaters gemiddeld juist op hetzelfde niveau als in 2013. Het bezoek aan filmtheaters stijgt wel met 5%. Opvallend is dat meer bioscopen en filmtheaters die nieuw bouwden of moderniseerden, net als Slieker Film, wel stijgingen in bezoek laten zien.
Kinderfilm
Vanaf april 2014 wordt eens per maand een wisselend kinderfilmprogramma vertoond. Het programma wordt per kwartaal bekend gemaakt met de gedachte dat ouders dan hun filmbezoek op tijd kunnen plannen. Het programma wordt in een prachtig vormgegeven flyer verspreid in de stad. De kinderfilm wordt op woensdag-, vrijdag-, zaterdag- en zondagmiddag vertoond. We creëren een samenwerking met het Natuurmuseum en AquaZoo. De website krijgt een update en er gaat een speciale nieuwsbrief naar geïnteresseerden. Toch komen de bezoekers zeer mondjesmaat. De inspanning en de kosten voor dit programma onderdeel wegen bij lange na niet op tegen het resultaat. Daarom besluiten we om in 2015 op vrijblijvende wijze weer incidenteel kinderfilms te draaien in de vakantieperiodes en extra wanneer zich bijzonder goede kinderfilms aandienen. De collega’s van het Groninger Forum hebben vergelijkbare ervaringen en zijn eerder overgegaan naar deze vorm van programmering.
Flyer Slieker Kinderfilms
Poster Slieker Cinekid
6
Jaarverslag 2014 l Film in Friesland l Wilhelminaplein 92, 8911 BS Leeuwarden
Facebook bericht Slieker
Publiciteit
Om het programma actief onder de aandacht te brengen van het publiek is de website van levensbelang. Deze wordt elke week voorzien van het nieuwe programma, nieuws, updates en specials. Bij de filmvermelding staan trailers, aansprekende filmstills en boeiende beschrijvingen waarin ook gewonnen Awards worden vermeld. Na release worden daar de quotes en sterren van de pers aan toegevoegd om het publiek zo goed mogelijk te informeren. Elke maandag wordt de digitale nieuwsbrief verstuurd. Het aantal abonnees stijgt in 2014 van 2.400 naar 2.660 abonnees (+11%) met een ‘opening rate’ tussen de 40 en 50%, wat de blijvende relevantie onderstreept. Films en specials worden meer en meer via social media Facebook en Twitter gepromoot. Het aantal Facebook paginafans (vind-ik-leuks) voor Slieker Film is gestegen van 512 begin januari naar ruim 851 eind december (+66%) en groeit gestaag door. Ook op Twitter
groeit het aantal volgers inmiddels naar over de 700. Online is het programma te vinden op websites als Uitkade, Belbios, Filmladder, Uitloper en via de Mr. Movie app. Geprint staat het standaard uitgebreid in de Uitloper en met titels en tijden in de Leeuwarder Courant. De Huis aan Huis plaatst het programma alleen als er ruimte voor is. Nieuwe films worden elke week voorafgaand aan de release in een persvoorstelling aangeboden en bijna altijd gerecenseerd door de Leeuwarder Courant en het Friesch Dagblad. Online blogs als Suksawat en MNSKP besteden regelmatig aandacht aan speciale filmvoorstellingen. De benadering van specifieke doelgroepen werpt zijn vruchten af. Ter illustratie twee voorbeelden. Een documentaire over wielrennen (Nieuwe Helden) brengen we met behulp van een promotiemail onder de aandacht bij alle wielerclubs en rijwielhandelaren. De promotie van een muziekfilm (Mistaken for Strangers, 20.000 Days on Earth) gaat naar muziekpodia en vrijwilligersgroepen van Poppodium Romein en Asteriks, gekoppeld aan een kortingsactie.
7
Jaarverslag 2014 l Film in Friesland l Wilhelminaplein 92, 8911 BS Leeuwarden
FILMHUIZEN PROVINCIE In het eerste halfjaar van 2014 is onderzocht welke toegevoegde waarde de vertoningen in de provinciefilmhuizen hebben. Het is een landelijke trend dat populaire filmhuisfilms steeds vaker in de filmtheaters én in de bioscopen worden vertoond. In het verlengde van deze landelijke trend ontwikkelden de bioscopen in Sneek, Drachten en Heerenveen ook meer eigen initiatieven om zelf filmhuisfilms te vertonen. Dit is voor ons aanleiding geweest om te onderzoeken of de filmhuisvertoningen in deze plaatsen nog steeds het gewenste effect hebben als het gaat om onze provinciale rol als Film in Friesland. Immers, onze missie was de filmhuisfilms naar de provincie te brengen, omdat deze daar anders niet vertoond werden. Dat is inmiddels achterhaald en daarmee is onze missie geslaagd. Na overleg met Provincie Fryslân en de plaatselijke bioscoopeigenaren is afgesproken dat de bioscopen in Sneek, Drachten en Heerenveen vanaf september 2014 zelf de programmering van de filmhuisfilms in hun bioscoop verzorgen. Film in Friesland zal zich meer gaan richten op andere filminitiatieven en losse filmprojecten in Friesland.
8
Jaarverslag 2014 l Film in Friesland l Wilhelminaplein 92, 8911 BS Leeuwarden
FRIES FILM ARCHIEF
Om in contact te komen met filmmakers en eigenaren van historisch film- en videomateriaal organiseert het filmarchief inzamelingsacties op locatie, onder de titel Blik op Beeld. In 2014 vindt deze actie bijvoorbeeld plaats in Heerenveen, in samenwerking met de bibliotheek en het historisch informatiepunt.
Het Fries Film Archief zit in de lift. Het publiek weet ons steeds beter te vinden en het filmarchief zoekt zelf regelmatig de publiciteit. Dit zien we terug in een toename van binnengebrachte collecties, de hoeveelheid bestellingen van digitale beelden en onze deelname aan samenwerkingsprojecten. Daarom is het team van het filmarchief in 2014 uitgebreid met extra vrijwilligers. Wekelijks worden er film- en videocollecties binnengebracht, vaak door particulieren met het verzoek om het materiaal te digitaliseren. Alle beelden worden door de vrijwilligers bekeken, beschreven en ingevoerd in de online catalogus. Een groot deel van de beelden wordt ook gedigitaliseerd, ge(co)financierd door de eigenaren van het materiaal. De collectie van het filmarchief bestaat inmiddels uit ruim 10.000 dragers: films, video’s, dvd’s en digitale film- en videobestanden. Het grootste deel daarvan is voor het publiek toegankelijk via de website en de online catalogus van het filmarchief.
Collectie en collectievorming
In 2014 zijn er 56 film- en videocollecties binnengebracht, met circa 400 films, 200 video’s en 100 digitale films. Dit is exclusief de filmcollecties van het Historisch Centrum Leeuwarden en het Bildts Dokumintasysintrum, die bij het Fries Film Archief worden geïnventariseerd en in de online catalogus van het filmarchief worden ingevoerd. Het materiaal is afkomstig van particulieren, bedrijven, historische verenigingen en verenigingen van plaatselijk belang. ‘Topstukken’ en belangrijke collecties zijn: dorpsfilms van Wijnjewoude (1953, 1966), Langweer (1966) en Tjerkwerd (1964) de filmcollecties van vereniging Oud-Barradeel, dorpsbelang Wijnaldum, museum Opsterland, plaatselijk belang Workum en stichting OudeFilmsWarns films van Brandweer Heerenveen, Koninklijke Watersportvereniging Sneek, de Waddenvereniging, fa. Doeksen, scheepswerf Bijlsma en Caparis de films van Roel Oostra (Drachten, oud-directeur De Lawei), Jan Peper (Drachten, amateurfilmer) en George Pothaar (Heerenveen, amateurfilmer).
Samenwerking
Het Fries Film Archief werkt samen met diverse lokale erfgoedpartijen om filmisch erfgoed te verzamelen. Deze partijen zijn inzamelpunt; het filmarchief beheert de originele films en video’s in het filmdepot bij Tresoar en digitaliseert deze. Dergelijke samenwerkingsverbanden zijn er met Tresoar, Fries Verzetsmuseum, Fries Landbouwmuseum, Historisch Centrum Leeuwarden (HCL), Historisch Informatiepunt Heerenveen, Bildts Dokumintasysintrum, Museum Hert fan Fryslân, Tromp’s Huys Vlieland en diverse historische verenigingen in de provincie. Met Omrop Fryslân wordt, op basis van een vaste overeenkomst, nauw samengewerkt bij de levering van historisch filmmateriaal voor actuele programma’s en Fryslân Doks. 9
Jaarverslag 2014 l Film in Friesland l Wilhelminaplein 92, 8911 BS Leeuwarden
Projecten
Het belangrijkste project waaraan voorbereidend wordt gewerkt is het Deltaplan Digitalisering Fries Erfgoed. Het filmarchief participeert daarin actief met zes projecten en zal de komende vier jaren ongeveer 50% van zijn collectie digitaliseren. Het betreft de kerncollectie, collectie Leeuwarden (samen met HCL), collectie waddengebied (met diverse lokale erfgoedpartijen), collectie Oerol (met Tresoar), nieuwe collecties en de collectie Anton Stoelwinder (met de maker zelf). Er zijn meer belangrijke projecten, zoals die met het HCL, waarin het filmarchief Leeuwarder film- en videomateriaal presenteert op het Vimeo-kanaal Historisch Leeuwarden en het eerder genoemde Blik op Beeld. Daarnaast leveren we graag beelden of montages aan evenementen. Het past namelijk bij ons doel om zoveel mogelijk audiovisueel erfgoed te ontsluiten. Bovendien is de ermee gepaard gaande publiciteit voor het archief van belang. Bij de Nacht van de Liefde (Leeuwarden, oktober 2014) vertonen we ‘liefdesbeelden’ in etalages op de Eewal. Voor Fryslân 70 Jier Frij, een educatieproject voor Friese basisscholen, leveren wij eind 2014 een montage van onze belangrijkste beelden uit de periode 1940-1945. Deze montage staat op YouTube en kan daar worden bekeken door de deelnemende scholen. Achtergrondinformatie bij de beelden is onderdeel van de lesbrief.
staat centraal en de bijbehorende beelden kunnen direct via de website van De Moanne worden bekeken. Daarnaast publiceren we regelmatig informatie over de filmgeschiedenis van Friesland op onze eigen website. Nieuwsberichten gaan bovendien mee in de nieuwsbrief die Slieker Film elke maandag verstuurt.
Onderzoek naar historisch filmmateriaal
Twee masterstudenten doen in 2014 een deel van hun onderzoek bij het Fries Film Archief. Annemieke Boschma schrijft haar masterscriptie voor de studie Filmwetenschappen aan de Universiteit van Utrecht over de doelstellingen en de receptie van ‘Dêr’t de groun de leannen soarget’ (1947), een film over de ontwikkelingen in de Friese landbouw. Deze film werd gemaakt ter gelegenheid van het vijftigjarig jubileum van de Friese Bond van Coöperatieve Zuivelfabrieken. Haar scriptie heeft de titel: ‘Wat heeft de Friese zuivelbond in de melk te brokkelen. Over de representatie van het Friese boerenleven in Dêr’t de groun de soargen leannet’.
Uiteraard wordt tijden het Noordelijk Film Festival een speciaal ‘archiefprogramma’ getoond. Lees daarover meer in hoofdstuk V Noordelijk Film Festival.
Dienstverlening en website
Diverse organisaties en particulieren bestellen digitale beelden bij het Fries Film Archief. We leveren deze op dvd of andere digitale dragers. Bij organisaties die beschikken over een ftpserver, zoals de omroepen, zijn we in staat het materiaal direct in high-res te leveren, waarna het wordt bewerkt voor het beoogde doel: uitzending, vertoning, documentaire of tentoonstelling. Het publiek maakt via de website steeds meer gebruik van de online catalogus om beelden te zoeken en aan te vragen.
Publiciteit
In februari is het Archief landelijk nieuws met nieuw opgedoken beelden van de Elfstedentocht 1954, die 60 jaar geleden werd verreden. In aanloop naar het Noordelijk Film Festival publiceren we een serie artikelen in het Friesch Dagblad over bijzondere familiefilms uit de collectie. Sinds november publiceren we een maandelijkse ‘beeldcolumn’ in de webversie van het Friese culturele tijdschrift De Moanne. Een film of een filmmaker
10
Jaarverslag 2014 l Film in Friesland l Wilhelminaplein 92, 8911 BS Leeuwarden
Nienke Jet de Vries, studente Friese taal en letterkunde aan de RUG, inventariseert de ruwe beelden die Pieter Verhoeff maakte voor zijn film ‘Yn dat sykjen sûnder finen’ (2006) over de Friese dichter Tsjebbe Hettinga. Deze beelden liggen in het filmarchief. De inventarisatie is onderdeel van haar stage bij Tresoar en wordt gedaan met het oog op haar masterscriptie over oraliteit in de Friese literatuur. Beide studentes zijn inmiddels afgestudeerd.
NOORDELIJK FILM FESTIVAL Grenzeloos Dichtbij
Focus in de programmering is tegenwoordig van belang om een filmfestival onderscheidend te laten zijn. Die focus is in 2014 verder aangebracht en heeft de ondertitel “Grenzeloos dichtbij”. Het festival laat haar naam gelden met een focus op de verbinding tussen het Noorden dichtbij en het Noorden veraf. Deze focus is niet alleen leidend in de programmering, maar wordt ook zichtbaar doorgevoerd in de vormgeving van posters, het programmaboek en de locaties tijdens het festival. Het festival wordt met deze positionering goed ontvangen door pers en publiek. De Leeuwarder Courant schrijft op de dag na het festival “Noordelijk Film Festival weer druk als vanouds” en het Dagblad van het Noorden voegt daar aan toe “Noordelijk Film Festival vindt zijn smoel”. Het passe-partout wordt afgeschaft, omdat de bezoekersstromen in de kleinere zalen met deze kaartvorm niet langer te reguleren zijn. Tegelijkertijd kiezen we voor een eigen online ticketverkoop in samenwerking met Festivaltickets. Het is wennen voor het publiek en het stuit hier en daar op een negatieve reactie, maar al met al levert het een enorme groei op in de online kaartverkoop van 2% in 2013 naar 37% in 2014. Vooral in de voorverkoop levert dit systeem veel voordelen op voor de bezoeker (op afstand), maar ook voor de eigen organisatie, omdat er direct en op elk moment inzicht is in het koopgedrag van het festivalpubliek en daarmee de uitingen op social media worden gevoed. Het bezoekersaantal stijgt ten opzichte van editie 2013 met 18% naar 20.000 bezoeken.
de eigenzinnige IJslandse film Of Horses and Men. Deze film levert meteen veel gespreksstof - iets dat het festival actief stimuleert onder alle publieksgroepen, filmmakers en belanghebbenden. Met de korte Zweedse film Reset en de lange Deense film When Animals Dream wordt voor liefhebbers een ‘Nordic Horror Night’ gelanceerd. De films blijken niet ‘horror’ genoeg te zijn voor de bezoekers die er op af komen. Voor de cinefielen wordt historische context geboden door twee vooruitstrevende, nooit eerder in Nederland vertoonde klassiekers te programmeren: Remonstrance en The Hunt, van de in vergetelheid geraakte Noorse regisseur Eric Løchen. Løchen wordt beschouwd als een pionier en ware modernist in de geschiedenis van de Noorse cinema. De ‘Award For Special Contribution to Northern Cinema’, een antiek kompas dat symbool staat voor de focus van het festival op het Noorden, wordt uitgereikt aan de Noorse regisseur Hisham Zaman voor zijn films Before Snowfall en Letter to The King. Beide films worden meerdere malen vertoond en Zaman is telkens beschikbaar voor vragen uit het publiek. Zijn aanwezigheid wordt gewaardeerd en zijn films worden hoog beoordeeld in de publieksenquête. Dit leidt er toe dat hij bij de afsluiting van het festival ook nog de LC Publieksprijs mee naar huis neemt. Hij deelt de eerste plaats met de Nederlandse film Brozer van Mijke de jong. Voor de Noordse Focus zijn naast Zaman ook de Noorse regisseur Dag Johan Haugerud met I Belong en het Estse stel Katrin en Andres Maimik met hun film Cherry Tobacco aanwezig op het festival om Q&A’s te doen.
Noordse Focus
Het Noordelijk Film Festival onderscheidt en profileert zich als hét platform voor de Noordse cinema in de Lage Landen. De Noordse Focus is dan ook het grootste en meest prominente programmaonderdeel van het festival. Er wordt een gevarieerde selectie van nieuwe speelfilms, documentaires, korte films en klassiekers vertoond uit Scandinavië - Noorwegen, Zweden, Finland, IJsland en Denemarken - en de Baltische staten Estland en Letland.
Uitreiking LC Publieksprijs
De diversiteit van het programma illustreren we met een aantal voorbeelden. Het festival opent in een bomvolle Aegonzaal met
11
Jaarverslag 2014 l Film in Friesland l Wilhelminaplein 92, 8911 BS Leeuwarden
Cinema van de Lage Landen
De tweede grote pijler op het festival, ingezet in 2013, is het Nederlands, Vlaamse en Friese programmaonderdeel dat is omgedoopt tot Cinema van de Lage Landen - het Noorden dichtbij van Friesland tot aan Vlaanderen. Het doel is vooral het talent van dichtbij huis te tonen en dit op een evenwaardige manier naast de grote cinema uit de Noordse landen en de rest van Europa te programmeren. Het programma brengt verschillende takken van het festival samen. Zo is er een selectie van hoofdzakelijk actuele lange speelfilms uit Nederland en Vlaanderen, een programma van het Fries Film Archief met als thema ‘Family Matters’, een grote Nieuwe Noordelijke Oogst, het Noordelijk amateur Film Festival en het 48 Hour Film Project. Te gast bij de voorstellingen zijn onder meer de Vlaamse regisseur Bart van den Bempt met zijn film 82 Dagen in april en de Nederlandse regisseurs Marco van Geffen met In jouw naam en Mijke de Jong met Brozer. De Amsterdamse productie IJspaard van de Zuid-Afrikaanse Elan Gamaker gaat feestelijk in première op het festival in aanwezigheid van cast en crew en het komische Aanmodderfakker als slotfilm levert een sfeervolle en gewaardeerde afsluiting van het festival op. In het kader van ‘Family Matters’ worden de parels uit het Fries Film Archief vertoond en zoeken we de verbinding met andere kunstdisciplines: in samenwerking met het Fries Museum wordt een expositie van Joyce Ennik gepresenteerd en in het verlengde hiervan een compilatie van klassieke stille films uit de Ennik-collectie van Filminstituut EYE vertoond, waarop de kunstwerken zijn gebaseerd. De vertoning wordt op bijzondere wijze ondersteund door live muziek op piano en theremin. Ook gaan er twee nieuwe Friese films feestelijk in première in
aanwezigheid van de makers: Heit van Piter Hettinga en Tjalling Herder en Dwers en tear van Pieter Verhoeff. De Nieuwe Noordelijke Oogst groeit en bevat dit jaar vier lange speelfilms, drie compilatieblokken en een nieuwe serie van Omrop Fryslân. Bijna alle regionale (jonge) filmmakers zijn aanwezig om het publiek te woord te staan. Het Noordelijk amateur Film Festival is als vanouds succesvol. Tussen de films door worden twee korte workshops met regisseurs Mirjam de With en Pim Zwier gratis aangeboden voor de leergierige filmmakers. Bas van Delden wint in de categorie Jongeren met zijn film Common Tale of Greed, Sander Blom en Steven Brinks winnen met hun film Alone bij de categorie Studenten AV/ Semiprofessioneel en Sybrand Klompstra wint in de categorie Amateurs met De Klomp. Deze winnaars ontvangen als prijs een professionele begeleidingssessie bij hun volgende film van Fries regisseur en oud-docent Henk Penninga. Het 48 Hour Film Project zorgt opnieuw voor veel reuring voor en tijdens het festival. Tijdens deze tweede editie houden bijna dertig teams zich bezig met het maken van films in en om de stad. Het zorgt voor een positieve ‘vibe’ en levert meer betrokkenheid op bij het festival, ook bij een jongere publieksgroep, wat waardevol is voor de ontwikkeling van het festival. Om herhaalbezoek tijdens het festival te stimuleren is er een kortingsactie voor alle deelnemers. De 48HFP Awards worden op zaterdagavond op speelse en feestelijke wijze in een overvolle foyer van de Harmonie uitgereikt, binnen 48 minuten, zodat er een drukke en uitgelaten sfeer ontstaat die alle festivalbezoekers ervaren. De film Vier Meter van het team RockPaperScissors is de grote winnaar van het project. Winnaars 48HFP
Nieuwe Competitie
Begin september wordt de eerste winnaar benoemd van de Nieuwe Competitie, die in 2013 in het leven is geroepen en vooralsnog bedoeld is om een opstap en platform te bieden aan talentvolle filmmakers. Juryleden Pieter Verhoeff (regisseur), Oeds Westerhof (LWD2018) en Joost Broeren (Filmkrant) zijn het er unaniem over eens dat Christian van Duuren het bedrag van 10.000 euro verdient om zijn veelbelovende film “Tussentijd” te realiseren. Ze maken een goede keuze, want de film wordt in het korte tijdsbestek van twee maanden op indrukwekkende wijze afgemonteerd. Het resultaat mag er zijn en daarom gaat de film op de openingsavond voor een volle Aegonzaal in première voorafgaand aan de officiële openingsfilm. Met deze combinatie maakt het festival meteen haar ondertitel ‘Grenzeloos dichtbij’ waar. Tussentijd krijgt veel lof vanuit het publiek en heeft de nodige impact. De titel zingt tijdens het hele festival rond in de gesprekken in de foyer en de aanwezigheid van de trotse en stralende regisseur en producent, geven het festival kleur. Na het Noordelijk Film Festival wordt de film in ieder geval nog vertoond in Slieker als voorfilm bij Brozer en tijdens de Sneker Film Winter (januari 2015). Bovendien draait de film mee in de Nederlandse Competitie van het Internationale korte film festival Go Short in Nijmegen (april 2015).
Europa Panorama - Op naar 2018!
Naast de prominente blik op het Noorden besteedt het festival aandacht aan de bredere Europese cinema van debutanten en meesterfilmers. Een bewuste keuze, ook omdat Leeuwarden in 2018 Culturele Hoofdstad van Europa is en de verbinding tussen Friesland en Europa een van de belangrijke pijlers is. Samen met het Media Art Festival worden de eerste stappen richting 2018 gezet. Er komt een bijzonder film- en mediakunstprogramma tot stand met behulp van Europese gasten en we organiseren een internationaal seminar “Sailing on The Grass: An International Seminar on Creating Synergy Between Artists, Audiences and Film and Media Events”. De gasten vertegenwoordigen verschillende Europese film- en mediafestivals en presenteren een film of compilatie van korte films uit hun eigen regio. Zij vormen tevens het panel tijdens het seminar. De samenstelling is als volgt:
Q&A met Christian van Duuren Ars Independent Festival, Katowice - Przemek Soltysik is aanwezig met de Poolse klassieker Angolus Nordische Filmtage, Lübeck - Christian Modersbach presenteert twee korte Noord-Duitse films REC, Tarragona - Javier Garcia Puerto brengt een programma van korte kunstfilms Random Film Festival - de Oostenrijkse Synes Elischka vertelt aanstekelijk over zijn bijzondere festival en toont een willekeurige selectie Europese korte films Lumière en voormalig Made in Europa festival, Maastricht de Nederlandse programmeur David Deprez toont een regionale Limburgse selectie films en levert tevens een inspirerende keynote voor het seminar Het seminar levert de aanwezige vakmensen en belangstellende deelnemers, maar ook de organiserende partijen, interessante inzichten op. Traditionele evenementvormen en de toekomst van film-en mediafestivals worden volop bediscussieerd en vele ideeën voor 2018 passeren de revue. De presentaties, gesprekken en resultaten van die dag zijn vastgelegd in een rapport dat is verspreid onder de deelnemers en belanghebbenden. De resultaten worden gebruikt voor de ontwikkeling van de bijzondere editie van het film- en mediafestival in 2018.
13
Jaarverslag 2014 l Film in Friesland l Wilhelminaplein 92, 8911 BS Leeuwarden
Sounds & Cinema - samen programmeren
Muziek vormt altijd een onderdeel van het festival. Deze keer is de aanpak anders. In aanloop naar het festival slaan we de handen ineen met verschillende Noordelijke concertorganisatoren en vragen hen mee te denken over de invulling voor een film en muziek gerelateerd programma. Het resultaat: met Poppodium Romein vertonen we de film Björk: Biophilia Live met aansluitend een concert van Cosmic U live in de foyer met Mijn Ouders en wishfulmusic presenteren we de film God Help The Girl met na afloop een intieme huiskamershow met Nokturné en House of the 90s vertonen we de film Oldschool Renegades, inclusief Q&A met regisseur Maurice Steenbergen, met aansluitend de zaterdagavond Afterparty in Club Hemmingway het Fries Project Orkest en Buro Lamp & Kap komen met de live performance voorstelling genaamd Wisecrackers Podium Asteriks verzorgt het muziekprogramma in de foyer van de Harmonie voorzien van bijzondere achtergrondprojecties. Het programma werkt en draagt bij aan ‘het Noorden dichtbij’. De samenwerkingsverbanden versterken de positie van het festival, creëren een breder draagvlak in Leeuwarden en omstreken en trekken nieuwe bezoekers naar het festival. 14
Jaarverslag 2014 l Film in Friesland l Wilhelminaplein 92, 8911 BS Leeuwarden
Scholieren en studenten
Het festival wil de banden met zowel het basis -, middelbaar - als hoger onderwijs uitbouwen. Ruim 1250 basisschoolleerlingen van verschillende leeftijden bezoeken op donderdag en vrijdag het festival, deels in samenwerking met Kunstkade. Meer dan 300 middelbare scholieren uit Friesland komen voor een speciale educatieve lezing met screening van de film Een vlucht regenwulpen. Via de opleiding Media- en Entertainment Management van Stenden is er in aanloop naar het festival tweemaal een groep van 12 studenten actief met een opdracht gerelateerd aan de publiciteit rondom het festival, specifiek gericht op jongeren. Om de drempel voor studenten te verlagen bieden we hen gratis kortingspassen aan waarmee ze € 5,50 in plaats van € 9 betalen voor een filmkaartje. Er worden 134 kortingspassen afgenomen.
Publiciteit
In september gaat de campagne los met een nieuw beeld. Gedrukte posters en flyers worden verspreid door NoordNederland, maar er wordt vooral ingezet op een actieve online campagne op Facebook. Films worden uitgelicht met trailers, events worden aangemaakt voor specials en fans worden op de hoogte gehouden van de nieuwe online kaartverkoop.
groot bereik. De uitreiking van de ‘Award for Special Contribution to Northern Cinema’ wordt landelijk vermeld op Nu.nl en het culturele webmagazine 8weekly schrijft een lange, positieve recensie over het festival.
Fondsen en sponsoren
Alhoewel onze financiële gegevens uiteraard vermeld staan in onze jaarrekening, mag hier niet onvermeld blijven dat het festival financieel geweldige steun ondervindt van diverse fondsen sponsoren. Met die steun is het mogelijk het festival naar een hoger plan te tillen en verder te ontwikkelen naar de toekomst. Fonds 21 en het Nederlands Filmfonds zijn ware steunpilaren. Verder zijn vele regionale fondsen ons goed gezind: P.W. Janssen’s Friesche Stichting, Herbert Duintjer Fonds, Boelstra Olivier Stichting, Het Nieuwe Stadsweeshuis, LOF Zakenhart, St. Anthony Gasthuis, Prins Bernhard Cultuurfonds Fryslân, St. Roelof Steinvoorte, Ritske Boelema Gasthuis, Maatschappij tot Nut van ’t Algemeen en St. Woudsend.
Tijdens het festival wordt met een kundig social media team van fotografen en schrijvers continu verslag gelegd op de website en op Facebook met aansprekende foto’s. De betrokkenheid stijgt. In het begin van 2014 zijn er rond 1.650 paginafans (vind-ikleuks), tijdens het festival zijn dit er ruim 2.200, een stijging van 33,3%. In de week voor en tijdens het festival is er een totaalbereik van bijna 60.000. Een aantal berichten springt eruit: de post met het album portretfoto’s van vrijwilligers heeft een organisch bereik van 8.000 mensen, het album met sfeerfoto’s wordt geplaatst en tien keer aangevuld, wat cumulatief leidt tot een bereik van bijna 25.000 mensen. Twee weken na het festival genieten onze Facebookfans nog na met de Aftermovie, wat een bereik van 5.000 oplevert. De traditionele media worden niet vergeten. Het programmaboek staat bijna twee weken voor het festival online en de gedrukte exemplaren zijn er een week voor het festival. Er worden verschillende persberichten verstuurd, de regionale kranten schrijven zelf redactionele artikelen in de aanloop naar, tijdens en na afloop van het festival en op de regionale radio en televisie zijn interviews te horen en zien. De Freed bijlage van de LC staat bijna geheel in het teken van het festival met achtergrondartikelen en plaatsing van het blokkenschema, een waardevolle aanvulling op het eigen programmaboek, met een
Programmaboekjes Noordelijk Film Festival 2014
15
Jaarverslag 2014 l Film in Friesland l Wilhelminaplein 92, 8911 BS Leeuwarden
ORGANISATIE
Een samenspel van vrijwilligers, medewerkers en bestuur
Vrijwilligers
Film in Friesland is een grote vrijwilligersorganisatie geworden die als het ware ondersteund wordt door een klein kernteam (4,5 fte). Door de groei in activiteiten is het aantal vrijwilligers meegegroeid. Zij zijn onmisbaar om alle activiteiten uit te kunnen voeren en van essentieel belang om door te kunnen groeien. De rol van de vrijwilliger is in alle gevallen ook nog eens van cruciaal belang om ons te kunnen onderscheiden in gastvrijheid, maatschappelijke betrokkenheid en laagdrempeligheid. Door het uitbreiden van het aantal voorstellingen in Slieker is de vrijwilligersgroep gegroeid naar 80 mensen. Zij zijn het visitekaartje van het filmtheater. Elke voorstelling wordt (be) geleid door vier vrijwilligers: een operateur, kaartcontroleur, kassamedewerker en een coördinator. De laatste is tijdens de dienst eindverantwoordelijk. De coördinatoren volgen in 2014 een BHV training. In aanloop naar een training op het gebied van gastvrijheid, gepland voor 2015, neemt een aantal vrijwilligers deel aan de hospitality training die het Fries Museum najaar 2014 organiseert.
Bij de filmhuizen in Drachten, Sneek en Heerenveen werken 12 mensen, tot en met juni 2014, die vooral optreden als gastheer/ vrouw, omdat andere taken door bioscoopmedewerkers worden uitgevoerd. Het Fries Film Archief heeft 15 trouwe vrijwilligers die wekelijks op vaste dagdelen werken. Hun werk bestaat uit depotwerk, restauratie en beschrijving van films en video’s, invoeren van films en video’s in de online catalogus, digitalisering van videomateriaal, beeldresearch voor projecten, editing van digitale beelden voor projecten, organisaties en particulieren, onderhoud van de website en koerieren naar bedrijven die filmmateriaal digitaliseren. Tijdens het Noordelijk Film Festival dragen 150 vrijwilligers hun steentje bij. Functies zijn vooral kassamedewerker, kaartcontroleur, operateur, vrijwilligerscateraar en gastheer/ gastvrouw voor de filmmakers en hun gevolg. En dan zijn er nog vrijwilligers die speciale taken verrichten, zoals wekelijks de posters verversen of administratieve taken ‘op kantoor’. Dat zelfs onze boekhouder een vrijwilliger is, wordt algemeen gezien als een bijzonder gegeven.
Bestuur
Film in Friesland volgt de code Cultural Governance en hanteert het bestuur - directie model.
Naam
Functie
Einde 1e termijn
Einde 1e termijn
Rimmer Mulder
Voorzitter
01-01-2014
01-01-2018
Geurt Volkers
Penningmeester
03-04-2017
03-04-2021
Johan van Oyen
Secretaris
03-04-2017
03-04-2021
Anneke Holwerda
Lid
01-09-2015
01-09-2019
Rudolf Knegtering
Lid
01-12-2017
01-12-2021
Medewerkers Naam
Functie
Jacqueline Schrijver
Directeur
Fredau Buwalda
Programmeur Slieker Film en Noordelijk Film Festival
Syds Wiersma
Coördinator Fries Film Archief
Stan van Dam
Hoofd techniek
Nanda Tuinstra
Vrijwilligerscoördinator
Robert Kalverda
Medewerker Fries Film Archief
Rutger van der Hout
Medewerker Fries Film Archief
Jurjen Enzing
Tijdelijk programmeur Slieker Film (juni-december 2014)
In aanloop naar het Noordelijk Film Festival wordt het kernteam uitgebreid met freelancers die zorgen dat de productie, marketing en PR en logistiek van het festival de volle aandacht krijgen. Film in Friesland biedt jaarlijks meerdere stageplaatsen aan studenten van Rijksuniversiteit Groningen, Stenden Hogeschool en NHL Hogeschool.
17
Jaarverslag 2014 l Film in Friesland l Wilhelminaplein 92, 8911 BS Leeuwarden
VOORUITBLIK Een van de opvallende conclusies van 2014 is dat er met minder personeelskosten dan in 2013 een grotere prestatie en een veel groter publieksbereik is gerealiseerd. Zonder meer een prestatie om trots op te zijn. Dit goede resultaat is te danken aan een hardwerkend team dat vele neventaken uitvoert en een grote groep betrokken vrijwilligers. Een aantal functies is niet ingevuld vanwege een gebrek aan middelen. De belangrijkste zijn een marketing en PR medewerker en een medewerker die alle specials coördineert en bij voorkeur initieert. Waar mogelijk vervult het kernteam deze taken. Bij verdere groei leggen deze taken een steeds groter beslag op de tijd en energie van het kernteam. Er zijn ook duidelijk grenzen aan het beroep dat kan worden gedaan op (onbetaalde) vrijwilligers. Coördinatie en begeleiding van een uitgebreid team vrijwilligers betekenen tevens een groeiende inzet van het kernteam. De subsidie van de overheden voor Film in Friesland is de afgelopen jaren gedaald. Er moeten veel extra filmkaartjes worden verkocht of beelden uit het archief aan derden worden geleverd om dit aan de inkomstenkant te compenseren. Verder schrappen in de kosten is niet meer mogelijk zonder de kerntaken van Film in Friesland uit te hollen. Sponsoring en fondsenwerving zijn hard nodig. Voor het Noordelijk Film Festival is dit in 2014 gelukt, voor de andere onderdelen niet. Aanvragen voor het festival worden vaak als projectaanvragen behandeld met duidelijke verwijzingen naar de inhoudelijke programma opzet. Aanvragen voor de overige onderdelen worden snel gezien als bijdragen in de reguliere exploitatie en leiden daardoor niet snel tot succes. Het domein waarin Film in Friesland opereert, verandert. Bioscopen verbreden hun programmering, het fenomeen van de ‘thuisbioscoop’ groeit door het digitale aanbod en de nieuwe technologie. Alle onderdelen - Slieker Film, Fries Film Archief en Noordelijk Film Festival - hebben te maken met deze ontwikkelingen en vereisen voldoende capaciteit om op deze veranderingen in aanbod en publieksgedrag te kunnen anticiperen en te reageren.
18
Jaarverslag 2014 l Film in Friesland l Wilhelminaplein 92, 8911 BS Leeuwarden