Richtlijn 2014/17/EU Naar een strenger woonkredietrecht? Dr. Johan Vannerom Advocaat Senior Affiliated Researcher KU Leuven
Click to add Title
Inhoudsopgave I.
Inleiding
II.
Harmonisatieniveau
III.
Toepassingsgebied
IV.
Precontractuele informatie- en toelichtingsplicht
V.
Koppelverkoop en gebundelde verkoop
VI.
JKP
VII.
Beoordeling kredietwaardigheid
VIII.
Vervroegde terugbetaling
IX.
Besluit
www.janson.be
2
Inleiding MCD = gemeenschappelijk Europees (minimum?) kader voor woning (?)kredieten
www.janson.be
3
Harmonisatieniveau Transparante, efficiënte en concurrerende interne markt + hoog, gelijkwaardig niveau van consumentenbescherming I.Minimumharmonisatie II.Met maximale harmonisatie • •
Berekening van het JKP ESIS
zekere bewegingsruimte voor de lidstaten
www.janson.be
4
Toepassingsgebied I.Ratione personae •
consument
"bij gemengde overeenkomsten, waar een overeenkomst wordt gesloten voor doeleinden die deels binnen en deels buiten de handels-, bedrijfs- of beroepsactiviteit van de persoon liggen en het handels-, bedrijfs- of beroepsoogmerk zo beperkt is dat het binnen de globale context van de overeenkomst niet overheerst, dient die persoon echter ook als consument te worden aangemerkt" (overweging 12)
• kredietgever = professioneel die zich richt op België
II.Ratione loci •
gewone verblijfplaats in België
www.janson.be
5
Toepassingsgebied III.
IV.
Ratione materiae •
Art. 3 (1), a) en b) RL "a) kredietovereenkomsten die gewaarborgd worden door een hypotheek of door een in een lidstaat gebruikelijke andere vergelijkbare zekerheid op voor bewoning bestemde onroerende goederen, of gewaarborgd worden door een recht op voor bewoning bestemde onroerende goederen; en b) kredietovereenkomsten voor het verkrijgen of het behouden van eigendomsrechten betreffende grond of een bestaand of gepland gebouw."
•
Onroerend + hypothecaire zekerheid (bijv. klassieke hypothecaire woningkrediet)
•
Roerend + hypothecaire zekerheid (bijv. hergroeperingskrediet)
•
Onroerend zonder hypothecaire zekerheid (bijv. renovatie- of voorschotkredieten)
Ratione temporae •
uiterlijk 21 maart 2016
www.janson.be
6
Precontractuele informatie- & toelichtingsplicht "Publicity is justly commended as a remedy for social and industrial diseases. Sunlight is said to be the best of disinfectants" (Justice Louis D. BRANDEIS)
I.Reclame • •
enkel waarin een rentevoet of cijfers inzake de kosten vermeld worden lijst met verplichte vermeldingen
II.Prospectus • • •
algemene informatie thans: art. VII.123, §2 WER de lege ferenda: verplichten vermeldingen (art. 13 (1) RL)
www.janson.be
7
Precontractuele informatie- & toelichtingsplicht "Publicity is justly commended as a remedy for social and industrial diseases. Sunlight is said to be the best of disinfectants" (Justice Louis D. BRANDEIS)
III.ESIS (maximale harmonisatie) • • • • •
doel = geïnformeerd besluit door consument 'onverwijld' en ruimschoots voorafgaand aan contractsluiting & schriftelijk enkel bij werkelijke kredietaanvragen >< loutere simulatie verplichte vermeldingen, waaronder het JKP meerdere versies zijn mogelijk!
IV.Adequate toelichtingen • •
doel = geïnformeerd besluit door consument in concreto toelichtingsplicht
V. Raadgevingsplicht?
www.janson.be
8
Koppel- & gebundelde verkoop I.Basisbeginsel: gebundelde verkoop = toegelaten •
'koppel' = twee onderscheiden financiële producten/diensten die niet apart verkrijgbaar zijn
bijv.: geen brandverzekering ≠ krediet
•
'gebundeld' = twee onderscheiden financiële producten/diensten die apart verkrijgbaar zijn
bijv.: krediet + vrijwillige brandverzekering of geen brand of brand bij een derde ('+' gebundeld pakket = beter tarief)
II.Koppelverkoop = verboden •
uitzonderingen werden voorzien
III. Minimumharmonisatie •
behoud per se verbod >< huidige praktijk?
www.janson.be
9
JKP "If some merchant, who is accustomed to pursue trade and the commerce of fairs, and there profit from, has, out of charity to me, who needs it badly, lent money with which he would have done business, I remain obliged to his 'interesse'". (Hostiensis of Susa, 1270)
I.Basisbeginsel: •
"basisvergelijking voor de bepaling van het JKP geeft op jaarbasis de gelijkheid weer tussen de som van de geactualiseerde waarden van de kredietopnemingen en de som van de geactualiseerde waarden van de aflossingen en betalingen van kosten"
II.Maximale harmonisatie III.Welke kosten? • • •
totale kosten van het krediet voor de consument die de kredietgever bekend zijn uitgezonderd de notariskosten (WEL de kosten geïnd door de notaris) •
bijv.: dossierkosten
www.janson.be
10
JKP "If some merchant, who is accustomed to pursue trade and the commerce of fairs, and there profit from, has, out of charity to me, who needs it badly, lent money with which he would have done business, I remain obliged to his 'interesse'". (Hostiensis of Susa, 1270)
III.Welke kosten? • • •
totale kosten van het krediet voor de consument die de kredietgever bekend zijn uitgezonderd de notariskosten (WEL de kosten geïnd door de notaris)
•
voorbeelden: • • • •
dossierkosten schattingskosten verzekeringspremies, onder bepaalde voorwaarden (= igv gebundelde verkoop) kosten mbt zichtrekening, onder bepaalde voorwaarden (= indien zichrekening moet geopend worden)
www.janson.be
11
Beoordeling kredietwaardigheid "Remember: it's not owning property that gives you security; it just your creditors security. Real security comes from having a steady income". (N. FERGUSON, The Ascent of Money. A Financial History of the World, Penguin Books, Londen, 2009, 279)
I.
Onderzoeksplicht van de kredietgever • •
II.
Bewijslast bij de kredietgever •
III.
middelenverbintenis geen krediet louter obv zekerheden
HvJ Consumer Finance
Onthoudingsplicht?
www.janson.be
12
Vervroegde terugbetaling De kredietovereenkomst = ter beschikking stellen van krediet gedurende een (on)bepaalde duur
I.Basisbeginsel: 'Pacta sunt servanda' (art. 1134 BW) II.In wiens belang speelt termijnvoordeel? • •
onderneming-kredietnemer kredietgever
geen principieel recht op een vervroegde terugbetaling
III.Wettelijk recht op vrijwillige vervroegde terugbetaling •
Geldlening op interest: art. 1907bis BW •
•
Wet KMO-Financiering: art. 9 Wet KMO-Financiering (cf. infra) •
•
begrensde wederbeleggingsvergoeding
Consumentenkrediet: art. VII.96 WER •
•
begrensde wederbeleggingsvergoeding
begrensde wederbeleggingsvergoeding (art. VII.97 WER)
Woonkrediet: art. VII.145, § 1 WER (cf. ook Richtlijn 2014/17/EU) •
begrensde wederbeleggingsvergoeding (art. VII.131, § 1 WER) www.janson.be
13
Besluit • Europees (minimum) kader voor 'hypothecaire' kredieten • Verruiming toepassingsgebied • Verstrenging van de precontractuele plichten •
Zal België bestaand compromis behouden?
www.janson.be
14
Contactgegevens: Dr. Johan Vannerom Tel : 02/ 675 30 30 Fax :02/ 675 30 31
[email protected] www.janson.be
60 years of solutions
Brussels
Nivelles
Gent
Chaussée de La Hulpe, 187 Terhulpsesteenweg 187 1170 Brussels - BELGIUM Tel. : + 32 2 675 30 30 Fax : + 32 2 675 30 31
Place Albert 1er, 13 1400 Nivelles - BELGIUM Tel. : +32 67 21 79 95 Fax : +32 67 21 72 45
Congreslaan, 27 9000 Gent - BELGIUM Tel. : +32 9 240 77 20 Fax : +32 9 244 51 81
www.janson.be
15
