ERIK HOGERVORST: GOEDE BEURS GEEFT VISIE

HET VAKBLAD VOOR

DE BLOEMBOLLEN EN VASTEPLANTENSECTOR

27 DECEMBER 2013

287

12

ERIK HOGERVORST: ‘GOEDE BEURS GEEFT VISIE’ 14

BLOEMBOLLEN PROMOTEN BIJ HOVENIERS

16

CISKA SMAKMAN SLUIT SERIE VAKVROUWEN AF

22

38

TREURNIS EN BEGRIP VEEL ANIMO VOOR EINDE CNB 64STE MECHANISA MIDWINTERFLORA TIESHOW

78

GERMACO VIERT 25JARIG JUBILEUM

E X T

• SPUITLICENTIE E DINSDAG 7 JAN. - WOENSDAG 8 JAN. 10.30-13.00 UUR - INCLUSIEF LUNCH TEL. 0223-690111- E-MAIL: [email protected] MAX. 60 PERS. PER DAG - VOL = VOL BIJEENKOMST VEILIGHEID EN TECHNIEK • VAKAVONDEN N DINSDAG 7 JAN.: “BEN JE FLEXIBEL GENOEG IN EEN VERANDERDE MARKT?” (I.S.M. RABOBANK BOLLENSTREEK) DONDERDAG 9 JAN.: “HET VRAAGSTUK TVX IN TULP” INFO: WWW.HOBAHO.NL

R

• REGIONALE TULPENKEURING VOOR INFORMATIE: WWW.NKTULPENKEUREN.NL

A

• MARKTBROEISHOW DE 1E MARKTBROEISHOW 2014 DE VROEGSTE RASSEN ZOALS IN DE PRAKTIJK GEBROEID BIJ PROEFTUIN ZWAAGDIJK.

OPENINGSTIJDEN: DINSDAG 7 JANUARI 10.00 - 21.30 WOENSDAG 8 JANUARI 10.00 - 21.30 DONDERDAG 9 JANUARI 10.00 - 21.30 WWW.SMTB.NL - [email protected]

Stelling 1 2141 SB Vijfhuizen

UUR UUR UUR

VWH

flora

&1%0,':,17(5

:HSDNNHQQRJppQNHHUJURRWVXLW TOEGANG GRATIS

PROGRAMMA

CNB Midwinterflora van 7 t/m 10 januari 2014

• Woensdag 8 januari: Vanaf 14.00 uur: haringkar.

• • • •

Dinsdag 7 januari Woensdag 8 januari Donderdag 9 januari Vrijdag 10 januari -

11.00 - 19.00 uur 08.30 - 19.00 uur 08.30 - 21.30 uur 08.30 - 17.00 uur

CNB Handelscentrum, Heereweg 347, Lisse Meer informatie: CNB Lisse Tel: +31 (0)252 43 13 16 E-mail: [email protected] www.midwinterflora.nl

• Donderdag 9 januari: Vandaag kunnen alle gasten een foto van zichzelf laten maken, die geplaatst wordt op de cover van BloembollenVisie. Deze cover kan iedereen meenemen als aandenken aan de CNB Midwinterflora. • Vrijdag 10 januari: Vanaf 10 uur: overheerlijke stroopwafels, vers gebakken. We zien u graag op de CNB Midwinterflora!

INHOUD

Het vakblad voor de bloembollen- en vasteplantensectortEFDFNCFS/VNNFS

Nieuws

6

Korte nieuwsberichten

Onder handen

10

CNB Actueel

11

Opnieuw online inbrengveiling

Visie

12

Fedecom-voorzitter over nut beurzen en trends in de mechanisatie

Hoveniers

14

Focus op vakinhoud en plantenkennis bij hoveniers

Vakvrouwen

16

Taakverdeling man en vrouw verschilt

Terugblik

18

Goede resultaten na twee jaar iBulb Openbaar groen en welbevinden centraal voor iVerde

Actueel

20

Afscheidssymposium Henk Hoogervorst

Bloem in beeld

22

Inzenders betreuren einde MWF

Branchenieuws

24

Kennis nodig om drift te beperken

Toeleveranciers

26

Automated4u kijkt in de praktijk

Kennis

28

Met interesse leert het makkelijk

Waterkwaliteit

29

Samen strijden tegen emissie

Voorlichting

30

Energiebesparing bij leliebewaring

Vakvenster

32

Mechanisatiebeurs

38

Nieuwtjes inzenders Mechanisatietentoonstelling

CNB Actueel

46

Pluspunten groen veilen bij CNB IPM is de beurs der beurzen

Plant in beeld

48

CNB New Plants introduceert Brunnera macrophylla Starry Eyes

Bolbloemennieuws

49

Aan alles komt een eind

Service 4 VISIE27 december 2013

50

52

Grondbank

53

Vraag en aanbod

58

Actueel

58

66

Drukke eindejaarsbijeenkomst Anthos

60

Anthos Anthos/iBulb verkennen Chinese markt

62

Laatste nieuws

66

Mechanisatiebeurs

72

Vervolg nieuwtjes inzenders

72

Boomkwekerij Carya levert noten en mooie herfstkleur

73

Tien vragen aan Theo van der Heijden

78

Jubileum

73

78

Open middag 25-jarig Germaco BV

80

Branchenieuws Verslechterde energie-efficiëntie glastuinbouw in 2012

81

Markt en Afzet

82

Branchenieuws

80

81

82

83

Marktplaats

83

Wereldbol Crocosmia en Montbretia

88

Advies Bloembollentelers geven 2013 een 7

89

Vasteplantenvaria

90

Teeltadvies

94

Agenda

95

Service Enthousiasme spat er van af Glad ijs

96

88

Hobaho Optimisme in 2014 verder uitbouwen

KAVB Nieuws Nieuwtjes van en voor de KAVB-kringen

Nieuws CNB Algemeen 10 vragen aan... Anthos Teeltadvies Hobaho KAVB

96

Fotografie omslag: René Faas

100

27 december 2013VISIE 5

NIEUWS

Samenstelling: Redactie BloembollenVisie

Foto: PR

Colland Zorgarrangement vernieuwd

Grensverleggend ondernemen thema nieuwjaarsbijeenkomst Tuinbouw LISSE - Ook dit jaar organiseert Stichting Tuinbouw Ondernemersprijs de nieuwjaarsbijeenkomst voor ondernemers in de tuinbouwsector. Het thema ‘Grensverleggend ondernemen’ staat centaal tijdens deze middag, 8 januari op Keukenhof in Lisse. Wat is de positie van de Nederlandse tuinbouw in Europa? Welke cross-overs kunnen gemaakt worden om wereldvraagstukken als voedselzekerheid te beantwoorden? Inspirerende sprekers als Esther de Lange (vertegenwoordiger van de tuinbouw in het Europarlement), Peter Swinkels van Bavaria en Eric Moor van Sion (winnaar Tuinbouw Ondernemersprijs 2013) geven hun visie op grensverleggend ondernemen. Tevens wordt de Tuinbouw Ondernemersprijs 2014 uitgereikt. De bijeenkomst start om 13.00 uur. Deelname is gratis, aanmelden kan via www.tuinbouwondernemersprijs.nl. De bijeenkomst wordt mede mogelijk gemaakt door de sponsors DLV Plant, Plantion, Keukenhof, Anthos, CNB, MPS en Naktuinbouw. Op de foto de genomineerden.

GRONINGEN - Colland Zorg heeft voor 2014 een nieuw Zorgarrangement ontwikkeld. Dit arrangement biedt werkgevers en werknemers in de agrarische en groene sector de mogelijkheid om te kiezen uit een aantrekkelijk zorgaanbod van verzekeraars Zilveren Kruis Achmea en VGZ. Tot 1 januari 2014 kan de huidige zorgverzekering worden opgezegd. Aanmelden bij een nieuwe zorgverzekeraar kan tot 1 februari 2014. Naast de deelnemende zorgverzekeraars, is ook Stigas een belangrijke partner binnen Colland Zorg. Stigas adviseert werkgevers en werknemers in de agrarische en groene sectoren over gezond en veilig werken en verzuimpreventie. In het Colland Zorgarrangement wordt het zorgaanbod van de deelnemende zorgverzekeraars gebundeld en verder doorontwikkeld. Hierdoor profiteren werkgevers en werknemers in de agrarische en groene sector van een zorgaanbod dat beter aansluit op de zorgbehoefte binnen de sector. Op www.collandzorg. nl vindt men alle informatie over premies, overstappen en voorwaarden.

BOVENKARSPEL - Ruim een maand geleden werd bekend gemaakt dat er nog eenmaal een Westfriese Flora zal worden georganiseerd, en wel van 27 februari tot 2 maart 2014 in het Verenigingsgebouw te Bovenkarspel. De contouren van die tentoonstelling zijn inmiddels duidelijk. Aanleiding is dat de LTO-afdeling Stede Broec en de gemeente Stede Broec respectievelijk 100 en 650 jaar bestaan. Met een grote groep vrijwilligers wordt gewerkt aan het neerzetten van een leuke en sfeervolle Westfriese Flora. De tekening laat die sfeer al voelen. Het wordt geen grote Flora, maar de organisatie hoopt wel op de gezelligste editie ooit. Een aantal bedrijven heeft zich reeds aangemeld om tulpen tentoon te stellen. Andere tulpen komen via de marktbroeishow naar de Flora. Vele verenigingen en scholen gaan helpen. Ook het Vereenigingsgebouw is bezig om een programma te maken voor het weekeinde van 1 en 2 maart. Donderdag en vrijdag wil de organisatie de zorginstellingen uitnodigen en op donderdagavond is er Florabal.

Koninklijk tintje nationale Zomerbloemententoonstelling NAALDWIJK - De organisatie van de Nationale Zomerbloemententoonstelling heeft na rijp beraad het thema voor de volgende editie bepaald. Met ‘Kroonjuwelen’ hoopt zij een instrument in handen te hebben om de zomerbloem van 28 tot en met 31 augustus 2014 op koninklijke wijze in beeld te brengen. Zomerbloemen zijn volgens de organisatie de kroonjuwelen van het Nederlandse bloemenassortiment. Niet alleen door hun prachtige diversiteit, maar ook door hun verschijningsvormen en uitbundige kleuren onderscheiden zij zich elke zomer weer. Het gekozen thema past uitstekend bij de viering van 200 jaar Koninkrijk, dat tussen nu en oktober 2015 volop aandacht krijgt. Als themaproduct is gekozen voor leden van de familie der composieten: de Compositae of wel Asteracea. Voorbeelden zijn: asters, zonnebloem, kamille en zonnehoed. De organisatie zal een aantal leden uit deze familie tijdens de tentoonstelling extra onder de aandacht brengen. De NZBT-keuring vormt ook dit jaar weer de basis van het evenement in de Oude Kerk in Naaldwijk. Meer info op www.nzbt.nl. 6 • BLOEMBOLLENVISIE • 27 december 2013

Foto: PR

Contouren eenmalige Westfriese Flora helder

Leden tonen begrip voor maatregelen FloraHolland NAALDWIJK - De leden van FloraHolland zijn akkoord met de voorgestelde contributie, provisie en heffingen voor 2014. Zij stemden hiermee in tijdens de algemene ledenvergadering op 12 december in Naaldwijk. Ook de voorgedragen kandidaten voor de raad van commissarissen en de ALV-commissie kregen het vertrouwen van de leden. De markt waarin de leden van FloraHolland opereren, verandert en staat onder druk. Daardoor is er veel beweging bij de bedrijven van de leden en in de rest van de keten. Rens Buchwaldt, algemeen directeur waarnemend: “Het is aan FloraHolland die beweging te ondersteunen en richting te geven. Bovenal om het collectieve belang te dienen. Met zoveel individuele beweging en belangen is dat geen eenvoudige opgave. We gaan te rade bij de FPC’s, onze adviesraden, maar ook bij werkgroepen. En we overleggen met ketenpartners.” FloraHolland neemt initiatieven om haar leden te ondersteunen bij de groeiende directe afzet en om de klok meer op maat te maken.

Veredelaars verwelkomen aanpassing Rijksoctrooiwet GOUDA - Na jarenlang discussie is een verandering van de Nederlandse Rijksoctrooiwet tot stand gekomen die tot doel heeft plantenveredeling te beschermen tegen octrooihouders. De zogenaamde ‘beperkte kwekersvrijstelling’ is een goede eerste stap om veredelaars de noodzakelijke ruimte te geven om nieuwe plantenrassen te ontwikkelen. Staatssecretaris Dijksma heeft al vervolgstappen aangekondigd. De aanpassing aan de Nederlandse Rijksoctrooiwet introduceert een beperkte kwekersvrijstelling die veredelaars de mogelijkheid geeft om ook planten die beschermd zijn door een octrooi te gebruiken voor verdere veredeling. Echter, wanneer de geoctrooieerde eigenschap ook in het nieuwe ras tot uiting komt, zal de veredelaar alsnog een licentie moeten verkrijgen van de octrooihouder om dit ras te mogen verhandelen. In een dergelijke onderhandeling staat de veredelaar heel zwak ten opzichte van de octrooihouder. Dat is de belangrijkste reden dat staatssecretaris Dijksma aangegeven heeft door te willen pakken en haar collega’s in Europa wil aansporen om op Europees niveau een volledige kwekersvrijstelling door te voeren.

Bloembollenseminar Polen WARSCHAU – De Nederlandse ambassade in Polen organiseert in samenwerking met de hogeschool van Amsterdam en de Kozminski universiteit op 21 februari 2014 een bloemen- en bloembollenseminar in het ambassadegebouw in Warschau. Een selecte groep Poolse en Nederlandse inleiders zal in het kader van het zakendoen tussen beide landen de mogelijkheden op de verschillende deelgebieden belichten en ook is er volop gelegenheid om te netwerken. Het handelsseminar start om 11.00 uur en duurt tot 16.00 uur. Het aantal deelnemers is beperkt. Belangstellenden dienen zich voor 11 februari aangemeld te hebben op http://www.eventbrite.com/event/9276575487. Meer informatie is verkrijgbaar op fl[email protected].

Vervallen toelating Actellic in bloembollenteelt WAGENINGEN - Actellic 50 is momenteel toegelaten in gesloten bewaarplaatsen van bloembollen en voor de behandeling van granen. Voor wat betreft de toepassing in bloembollen heeft het Ctgb laten weten dat de toelating per 1 januari 2014 komt te vervallen. Er is een respijttermijn vastgesteld die eindigt op 1 april 2014. Een en ander betekent dat de periode tussen 1 januari en 1 april 2014 nog gebruikt mag worden om bestaande voorraden van Actellic 50 te verkopen en op te gebruiken. Na 1 april 2014 is gebruik in bloembollen niet meer toegestaan en mogen de bloembollentelers het product ook niet meer op voorraad hebben staan. Op dit moment is er voor de sector geen goed alternatief voor Actellic 50. Hoewel er druk gezocht wordt naar alternatieven zal dat op korte termijn waarschijnlijk niet tot concrete oplossingen leiden.

Ex-personeel Antha maakt doorstart in Julianadorp JULIANADORP - Vier ex-werknemers van het failliete mechanisatiebedrijf Antha van Hienen bv in Breezand beginnen per 1 januari voor zichzelf, meldt het Noordhollands Dagblad. Ze hebben een nieuw bedrijf opgericht onder de naam Bimetec bv dat aan de slag gaat met nieuwbouw van, onderhoud en reparatie aan landbouw- en industriële machines, ontwikkeling van software en besturingstechnieken. De kersverse bv heeft zich gevestigd in Julianadorp. Na een zoektocht langs meerdere panden wordt tot 2017 een werkplaats met kantoorruimte gehuurd aan de Langevliet 48, waar voorheen las- en constructiebedrijf Korevaar zat. Er treden twee lassers, een houtbewerker en vertegenwoordiger van het vroegere Antha van Hienen in dienst.

Boek ‘De teelt van de leliebol’ beschikbaar HOORN - Het boek ‘De teelt van de leliebol’ dat geschreven is door Theo de Geus van het Clusius College ten behoeve van de MBO-opleiding bollenteelt is nu ook beschikbaar voor de losse verkoop. Het boek is daartoe bewerkt van lesboek naar leesboek en Hans Kok van DLV Plant heeft gezorgd dat de meest recente teelttechnische informatie is opgenomen. Vanuit de sector was er ook belangstelling voor genoemd lesboek, daarom is via de Bollenacademie besloten ervoor te zorgen dat dit boek ook voor telers verkrijgbaar is. Het boek is up-to-date en omvat 73 pagina’s A4 met veel illustraties. Naast deze uitgave is ook het boek ‘Broeien van lelies’ nog verkrijgbaar dat in juni 2013 een update heeft gehad. Inlichtingen en bestellingen via tel. 072-5673191 of www.onderwijsgroepnwh.nl.

Toolbox emissiebeperking Nefyto DEN HAAG - Tijdens de jaarvergadering van Nefyto heeft Klaas Jilderda de Toolbox Emissiebeperking aan de bestuurders van Unie van Waterschappen, Agrodis, LTO Nederland en Nefyto uitgereikt. Doel van deze gezamenlijke Toolbox is om de emissie van Gewasbeschermingsmiddelen naar het oppervlaktewater te verminderen. Een van de doelstellingen in de tweede Nota Duurzame Gewasbescherming is een reductie van normoverschrijdingen met vijftig procent in 2018 en negentig procent in 2023. Om deze doelstelling te kunnen halen en een effectief middelenpakket te behouden is actie nodig. Daarom hebben Nefyto, Unie van Waterschappen, Agrodis en LTO Nederland de handen ineen geslagen. Zij hebben CLM Onderzoek en Advies gevraagd een Toolbox Emissiebeperking te ontwikkelen. Per januari zijn de toolboxkaarten voor iedereen beschikbaar. Mochten de kaarten eerder gewenst zijn kunnen deze worden opgevraagd worden bij Klaas Jilderda via de e-mail: [email protected].

Aaltjescursussen in 2014 WAGENINGEN - NemaDecide organiseert een nieuwe cyclus de aaltjescursus in februari en maart 2014. De cursus bestaat uit drie modules; ‘Diagnostiek en Bemonstering’, ‘Aaltjesschade en Populatieontwikkeling’ en ‘Beheersing en Bestrijding’. Alle modules worden gegeven in Wageningen door opleiders van Wageningen UR. De cursussen zijn gericht op adviseurs. Na afloop van het volgen van één of meerdere modules ontvangt de cursist een certificaat waarop staat welke modules zijn gevolgd. De verschillende modules sluiten op elkaar aan. Het is daarom sterk aan te bevelen de drie modules na elkaar te volgen. Voor module 3 is de kennis uit module 2 onontbeerlijk. Cursusdata: Diagnostiek en bemonstering op 14 februari, schade en populatieontwikkeling op 7 maart, beheersing en bestrijding op21 maart. Meer informatie is te vinden op www.nemadecide.com. Hier is tevens het programma van de drie verschillende modules gepubliceerd. Aanmelden is mogelijk via het aanmeldformulier op de website. 27 december 2013 • BLOEMBOLLENVISIE • 7

NIEUWS

Samenstelling: Redactie BloembollenVisie

Jonge deelnemers gezocht voor cursus ondernemerschap

Foto: René Faas

LISSE - In januari 2014 start in de Regio Greenport Duin- en Bollenstreek de masterclass EVTO, dit staat voor Economische Vorming Toekomstige Ondernemers. De cursus wordt georganiseerd door Agravisi op initiatief van het IDC Bollen & Vaste planten. Naast onderwerpen als Ondernemerskenmerken, lezen boekhoudrapport, risicobeheer, ondernemingsvormen, financieringsmogelijkheden, etc. komen ook aan bod: de E scan (toetsing op motivatie, persoonlijkheidskenmerken, kwaliteiten en kennis van de deelnemer + begeleiding hierin), het maken van een businessplan van het eigen bedrijf en Dragons Den, waarbij de deelnemer zijn businessplan presenteert aan een externe jury. Kijk voor het totale programma inclusief data, cursusleiders (afkomstig uit bedrijfsleven) en prijs in de flyer die staat op BloembollenWEB.nl: http://bloembollenweb. nl/nieuws/masterclass-evto-tuinbouw . Werknemers vallende onder de volgende CAO’s kunnen Colland subsidie aanvragen.

Subsidie brede weersverzekering blijft DEN HAAG - De subsidieregeling voor de brede weersverzekering wordt gecontinueerd. Dit concludeert het Verbond van Verzekeraars naar aanleiding van de brief van EZ-staatssecretaris Sharon Dijksma over de nationale implementatie van het Gemeenschappelijke LandbouwBeleid (GLB). Het Verbond van Verzekeraars spreekt van een belangrijke eerste stap voor het behoud van de subsidieregeling voor de brede weersverzekering. Doel is uiteindelijk te komen tot een instrument dat in de markt functioneert en boeren helpt zich financieel te beschermen tegen extreme weersomstandigheden. De agrarisch ondernemer neemt zelf verantwoordelijkheid door al dan niet te kiezen voor een brede weersverzekering. Het Verbond pleitte in de voorbije maanden voor behoud van deze regeling en is dus verheugd met deze steun. Uiteindelijk moet een brede weersverzekering ook zonder subsidie kunnen bestaan, vindt ook het Verbond, maar op dit moment is deze markt nog in ontwikkeling. Tot enkele jaren terug sprong de overheid incidenteel bij, bijvoorbeeld na extreme neerslag of onverwachte vorst.

FloraHolland stopt collectief keuren AALSMEER - Het kwaliteitsbeleid van FloraHolland voor afzet via de exportklokken en de bloemistenklok krijgt haar definitieve vorm. Een van de speerpunten is dat de bloemenveiling stopt met keuren als collectieve dienstverlening en zich primair gaat richten op de klachtafhandeling. Hiermee speelt de veiling in op de wens van telers om meer eigen regie te hebben en zelf volledig verantwoordelijk te zijn voor hun eigen aanvoerinformatie. Voor kopers is het noodzakelijk dat die aanvoerinformatie direct vanaf de teler betrouwbaar wordt meegegeven. In het kwaliteitsbeleid wordt het zelfkeurprincipe stapsgewijs per productgroep volledig doorgevoerd. Het kwaliteitsbeleid is eind 2014 uitgerold over alle productgroepen.

Maatregelen nodig voor waarborgen kwaliteit bomenbestand HOUTEN - Er moeten dringend maatregelen worden getroffen die ervoor zorgen dat de kwaliteit van het bomenbestand niet verder achteruitgaat door prijsdruk en beperkte (gemeentelijke) budgetten. Dat blijkt uit een onderzoek dat studenten Tuin- en landschapsmanagement aan de HAS Hogeschool uitvoerden in opdracht van Vakgroep Boomspecialisten van Branchevereniging VHG. De studenten hebben voor de vakgroep interviews afgenomen en knelpunten en oplossingsrichtingen op een rij gezet. Zowel van opdrachtgevers als opdrachtnemers (boomverzorgende bedrijven) kregen de onderzoekers te horen dat de kwaliteit van het bomenbestand afneemt. Er wordt momenteel al regelmatig voor gekozen om het onderhoudsniveau naar beneden bij te stellen. Ook besluiten veel gemeenten om geen nieuwe bomen aan te planten als er bomen worden gekapt. Gemeentelijke opdrachtgevers kampen met te krappe budgetten en verlagen daarom de onderhoudsfrequentie van hun bomenbestand. De lagere budgetten leiden tot stevige concurrentie. Dit heeft tot gevolg dat er wordt ingeboet op kwaliteit en veiligheid.

Stem nu op VWS ! BROEK OP LANGEDIJK - De wedstrijd is begonnen. 32 landen, die meer dan 500 bedrijven vertegenwoordigen, strijden om de European Business Awards 2013/14, welke met 17.000 genomineerden startte. Al deze concurrenten hebben een bedrijfspresentatie ingezonden. In de presentatie van VWS, de enige deelnemende bloembollenexporteur, vertelt directeur Piet Sijm van alles over het bedrijf, van de start begin jaren zeventig tot de nieuwste innovaties en ontwikkelingen van nu en het belangrijkste, hoe we de toekomst op positieve wijze tegemoet zien. Help VWS de publieksprijs te winnen en misschien zelfs de European Business Award in de categorie Export & Import, door op het bedrijf te stemmen. Via de diverse (social) media is VWS al druk bezig stemmen te vergaren, maar men is er nog lang niet. Aan vakgenoten dan ook de vraag om via de verschillende media zoveel mogelijk deze berichtgeving te delen. En vooral natuurlijk de directe link naar de stemmogelijkheid: http://bit.ly/EBAs2013.

LTO Vastgoed failliet ZWOLLE - Eerder deze maand is het faillissement van agrarisch makelaar LTO Vastgoed uitgesproken. Aanleiding zijn de aanhoudende tegenvallende resultaten door de sterk krimpende markt voor agrarisch vastgoed sinds 2011. Er wordt nog onderzoek gedaan naar de mogelijkheden voor een doorstart. LTO Vastgoed, dochterbedrijf van LTO Noord, was al zestig jaar actief in de bemiddeling van agrarisch vastgoed. De organisatie werkte vanuit acht regio’s met vier regiokantoren en ruim 25 medewerkers. De afhandeling van het faillissement is in handen van curator mr. D. Meulenberg advocaat bij Benthem & Gratama te Zwolle. 8 • BLOEMBOLLENVISIE • 27 december 2013

SMTB schenkt voedselbank pakketten VIJFHUIZEN - Van 7 tot en met 9 januari vindt bij Expo Haarlemmermeer de SMTB-vakbeurs plaats. Tijdens de officiële opening op 7 januari schenkt SMTB 150 pakketten aan de voedselbank met een amaryllis, pot hyacinten en een pot narcissen. Een fleurig begin van het nieuwe jaar! Door deze schenking willen zowel SMTB, de voedselbank en Expo Haarlemmermeer mensen die het moeilijk hebben in de regio Haarlemmermeer een mooie en vooral fleurige start van het nieuwe jaar geven. De pakketten worden aan de Voedselbank overhandigd tijdens de officiële opening op dinsdag 7 januari om 9.45 uur.

Aanbevelingszin ter voorkoming van erfemissie op etiketten Bayer

Foto: PR

MIJDRECHT - Terugdringen van emissie van gewasbeschermingsmiddelen naar het milieu staat al jaren volop in de schijnwerpers. Om gebruikers bewust te maken van erfemissie zal er vanaf nu op alle etiketten van producten van Bayer CropScience een aanbevelingszin geplaatst worden. Op de producten wordt de volgende aanbeveling geplaatst: Om emissie naar gronden oppervlaktewater te voorkomen, adviseert Bayer CropScience om machines waarmee gewasbeschermingsmiddelen worden toegepast overdekt te stallen en te reinigen op een was- en spoelplaats met een opvangmogelijkheid voor verontreinigde vloeistoffen. Verwerk was- en spoelwater en eventuele restvloeistoffen die niet over het laatst bespoten perceel kunnen worden uitgereden in een PhytoBac® (of gelijkwaardige methode) om onnodige milieubelasting te voorkomen.

Samenwerking leliepromotie

Foto: PR

HILLEGOM - Het bestuur van de Stichting Leliepromotie en de Handelsgroep van de zomerbloeiers van iBulb hebben eerder deze maand overeenstemming bereikt om zich gezamenlijk in te zetten voor de promotie van de lelie. Door de samenwerking komt meer budget beschikbaar voor activiteiten en wordt er meer kennis en efficiëntie bereikt bij de uitvoering van het programma. Het programma zal gaan lopen onder de campagne naam Your Lily! Het zal inhaken op de belangrijke thema’s voor de leliehandel; rouw, trouw, vrouwelijkheid en zuiverheid. De creatieve invulling zal gedaan worden door 2Dezign en de persvoorlichting door iBulb. Alle informatie die aan de pers uitgestuurd wordt, inclusief de beelden, is beschikbaar voor alle aangesloten partijen.

Omzet Plantion blijft fors achter EDE - Bloemenveiling Plantion heeft een moeilijk jaar achter de rug. In 2013 liep de omzet maar liefst 11 procent terug. Vooral de ingezette daling van de bemiddeling - deels het gevolg van het omleggen van productstromen- liet zich opnieuw voelen (-17 procent). De klokomzet bleef redelijk overeind (-5 procent). Voor 2014 wordt een lichte groei verwacht. Na de omzetdaling in 2012 heeft Plantion in 2013 het tij niet kunnen keren. Naast de kredietcrisis speelden de wispelturige weersomstandigheden in alle seizoenen een rol. Groencentrum Plantion ondervond de gevolgen van de crisis onder hoveniers (-17 procent). Naar verwachting komt de totale omzet van Plantion uit op ruim 89 miljoen euro. Voor 2014 verwacht de veiling licht herstel. De omzetdaling van bemiddeling vlakt dan verder af en klok en groencentrum zullen groei realiseren. Plantion heeft de intentie om vanaf 1 januari 2014 in het project landelijke stapelwagen te participeren, zo maakte algemeen directeur Peter Bakker bekend tijdens de algemene ledenvergadering op 11 december.

Gevaren fijnstof blijkt groter 100ste ABC klimaatcomputer BREEZAND -Bij de introductie van de ABC-klimaatcomputer voor de bloembollen in 2009 kon Agratechniek niet vermoeden binnen 5 jaar de 100ste installatie te mogen plaatsen. Toch werd onlangs door A.J. Clemens Bloembollen in Julianadorp de 100ste ABC-klimaatcomputer in gebruik genomen. Rene Clemens verklaart de keuze voor de ABC vanwege de 30-jarige band van zijn bedrijf als klant bij Agratechniek en het ervaren als een vooruitstrevend bedrijf met korte lijnen. Begin jaren negentig koos Clemens ook al voor de regeltechniek van Agratechniek. Toen Clemens dit jaar een grote cel voor de lelies wilde bouwen, werd in overleg met Nico van den Berg gekozen voor een overgang op de nieuwe ABC-klimaatcomputer. Het grote bedieningsgemak en de overzichtelijke weergave op het touchscreen zijn belangrijke redenen voor deze keuze geweest. Het is Clemens enorm goed bevallen. Het bedrijf is nu nog beter in staat om producten in een perfecte conditie te bewaren. Ook de modulaire opbouw van het systeem is een belangrijk punt. Meer info op de mechanisatietentoonstelling in Vijfhuizen.

HOUTEN - Bomen en planten kunnen een belangrijke bijdrage leveren aan het verminderen van de hoeveelheid fijnstof waaraan burgers worden blootgesteld. Luchtvervuiling door fijnstof – deeltjes kleiner dan 10 micrometer leidt tot veel grotere gezondheidsrisico’s dan tot op heden werd aangenomen. Dit blijkt uit een grootschalig onderzoek onder leiding van de Universiteit Utrecht naar de effecten van blootstelling aan fijnstof. De analyse van meer dan 20 meerjarige studies onder 367.000 Europeanen wijst uit dat de huidige Europese norm van maximaal 25 microgram per m3 niet volstaat. De gezondheidsrisico’s zijn bij langdurige blootstelling aan fijnstof aanmerkelijk veel groter dan gedacht. Bij iedere stijging met 5 microgram neemt het risico dat iemand overlijdt met 7% toe. De stichting iVerde heeft met zorg kennis genomen van de uitkomsten van deze studie, aangezien in veel gemeenten wordt bezuinigd op de aanleg en het onderhoud van openbaar groen. Bomen worden wel gerooid, maar niet in dezelfde aantallen teruggeplant. 27 december 2013 • BLOEMBOLLENVISIE • 9

ONDER HANDEN

CNB ziet de toekomst met vertrouwen tegemoet Een periodiek verschijnende CNB-rubriek die bedoeld is als communicatiekanaal tussen het bestuur van de coöperatie en de leden c.q. relaties. Een platform voor nieuwtjes dat wat meer inzicht geeft in het reilen en zeilen van de coöperatie, maar waar ook standpunten van CNB ten aanzien van vakaangelegenheden te vinden zijn. Tekst: Wim Ciggaar Fotografie René Faas

biedt ook zeker kansen om CNB naar een hoger plan te tillen”. Daarnaast heeft de rvc aan financieel directeur en vicevoorzitter Leo van Leeuwen gevraagd de rol van algemeen directeur en bestuursvoorzitter voorlopig waar te nemen.

BLIK OP TOEKOMST

Leo van Leeuwen

H

et besluit van de raad van commissarissen (rvc) en bestuursvoorzitter Wouter Willems om wegens een ‘gebrek aan draagvlak’ in goed overleg uit elkaar te gaan is een ingrijpende gebeurtenis. Los van dit besluit werd vrijwel gelijktijdig bekend dat Erik Lamers, manager koelen preparatiebedrijf, en Peter Laan, manager bemiddeling, CNB gaan verlaten. Erik Lamers, die al geruime tijd afwezig is in verband met ziekte, kiest ervoor zijn re-integratietraject buiten CNB te voltooien. Peter Laan heeft besloten een uitdaging buiten CNB te zoeken. Dat stelde het bestuur en de rvc voor de vraag of de organisatie met het huidige team van medewerkers goed kan blijven functioneren zonder de dienstverlening aan de klanten/leden in gevaar te brengen. “Het is ambitieus, maar we gaan met elkaar die uitdaging aan.” aldus Leo van Leeuwen, financieel directeur en vicevoorzitter. “Het zal extra inspanning vergen van ons allemaal, maar het 10 • BLOEMBOLLENVISIE • 27 december 2013

Bij een groot bedrijf als CNB kunnen dit soort zaken gebeuren en dat vraagt naast bezinning vooral om slagvaardig optreden. CNB wil alert blijven op veranderingen in de markt en veranderingen bij haar klanten/leden. Uiteraard gaan veel zaken goed, maar er zijn ook zaken die beter kunnen en moeten. Draagvlak en betrokkenheid richting klanten/leden zullen de komende tijd extra aandacht krijgen. Dat is makkelijker gezegd dan gedaan maar CNB gaat daar haar uiterste best voor doen. Medewerkers zullen meer dan ooit betrokken worden bij beleidszaken en de voorbereiding van besluitvorming. Uiteindelijk worden de besluiten genomen door het management en deze besluiten zullen door alle medewerkers met overtuiging in praktijk moeten worden gebracht. Belangrijke uitgangspunten hierbij zijn de behoeften van klanten en het betrekken van medewerkers en dat alles gericht op de kerntaak van CNB, bemiddeling. En daar-

Wim Langelaan naast Lean & Mean waar het kan en uiteraard ook met een gezond financieel resultaat als uitkomst. CNB is een financieel gezond bedrijf en moet dat ook in de toekomst blijven.

VERANDERINGEN Terugblikkend op de afgelopen weken, blijkt dat iedereen er van doordrongen is dat hier met elkaar aan gewerkt moet worden en zichtbaar is dat iedereen daar ook zin in heeft. Grote veranderingen in de organisatiestructuur zullen vooralsnog niet plaatsvinden. Salesmanagers Paul Peters en Marcel Nijssen zorgen samen met alle vertegenwoordigers voor de kerntaak bemiddeling en Jos Duin zal de operationele leiding van het koelen preparatiebedrijf in Bovenkarspel op zich nemen. Verder wordt voorlopig volstaan met de huidige bezetting en wordt er een periode van rust in acht genomen zodat bestuur en RvC zich kunnen bezinnen over de structuur in de toekomst.

Algemeen directeur Wouter Willems van CNB heeft per direct zijn functie neergelegd Hij heeft daartoe besloten na overleg met de raad van commissarissen. Willems ervaart volgens CNB een ‘gebrek aan draagvlak’ om de toekomst tegemoet te treden. De raad van commissarissen en Wouter Willems hebben in goed overleg besloten uit elkaar te gaan. De voorzitter van de raad van commissarissen, Wim Langelaan, betreurt dit ten zeerste en geeft aan dat dit voor alle partijen een moeilijk besluit is geweest. “Nadat Wouter 14 jaar met enthousiasme en bevlogenheid deze functie heeft bekleed, komt dit voor ons allemaal hard aan.” Voorlopig wordt de rol van algemeen directeur waargenomen door Leo van Leeuwen, vicevoorzitter en financieel directeur van CNB. De raad van commissarissen en Van Leeuwen zullen zich de komende tijd beraden over de te nemen stappen. Uiteraard zullen de leden van CNB hier te zijner tijd over worden geïnformeerd.

CNB ACTUEEL

VAN DE REDACTIE

Foto: CNB

Positief beeld schetsen

CNB organiseert opnieuw online inbrengveiling

COLOFON

Op dinsdag 25 en woensdag 26 maart 2014 organiseert CNB weer een online inbrengveiling. Op deze veiling zullen uitsluitend deugdelijke machines en materialen aan bod komen en evenmin is er ruimte voor het veilen van klein materiaal. Inbreng- en kijkadres is het CNB koelen preparatiebedrijf in Bovenkarspel. Met deze online inbrengveiling komt CNB opnieuw tegemoet aan de regelmatig geuite wens om een dergelijke veiling te houden. Groot verschil met de inbrengveilingen die in het verleden werden gehouden is dat de veiling online plaatsvindt en dat niet alles ingebracht kan worden, maar louter machines en materialen voor zowel binnen als buiten. Aanvoer die bovendien van een hoog gehalte dient te zijn. Geïnteresseerden moeten hun aanvoer van te voren per e-mail aanmelden, zodat het CNB-veilingteam bij de aanname de vastgestelde selectie kan toepassen. Die selectie vindt niet alleen plaats om de niet gewenste aanvoer te kunnen scheiden, maar daarmee wordt tevens voorkomen dat men met onnodige transportkosten wordt geconfronteerd voor eventueel geweigerd materiaal. Ter onderstreping van het laagdrempelige karakter is besloten de veilingprovisie gelijk te houden aan het bemiddelingstarief van 2,5 procent. Volgens veilingmeester Jan Meijer blijken online veilingen door een breed publiek gevolgd worden en is het aantal bieders online grroter dan op een locatieveiling. Dat komt mede doordat aspirant-kopers thuis vanuit hun eigen stoel de veiling kunnen volgen dan wel bieden op de kavels die aangeboden worden. De inbrengdagen zijn van 3 tot en met 6 maart van 8.00 tot 17.00 uur en op 7 maart van 8.00 tot 15.00 uur.

BloembollenVisie is het toonaangevende, 14-daagse vakblad voor de bloembollen- en vasteplantensector. REDACTIE: Wim Ciggaar (hoofdredacteur), Arie Dwarswaard, Monique Ooms, Jeannet Pennings, Gerrit Wildenbeest en Lilian Braakman (vakredacteuren). FOTOGRAFIE: René Faas.VORMGEVING: Prepress BloembollenVisie. UITGEVERS: KAVB en CNB (U.A.). REDACTIEADRES: Heereweg 347, 2161 CA Lisse, Postbus 31, 2160 AA Lisse, tel. 0252-431130, fax 0252-431127, e-mail: [email protected]. Internet: www.bloembollenvisie.nl. Tel. kantoor A. Dwarswaard: 0252-536 966. ABONNEMEN TEN: (excl. 6% BTW ): Nederland € 255,-- per jaar, Europa € 275,-- per jaar, buiten Europa € 305,-- per jaar. Aanmelden bij John Meijer, tel. 0252-431173, fax 0252-431126. Meer info over abonnementen op www.bloembollenvisie.nl. ADVERTENTIES: Bureau Van Vliet BV, Postbus 20, 2040 AA Zandvoort, tel. 023-5714745, e-mail: [email protected]. VERANTWOORDELIJK HEID: De redactie werkt op basis van een redactiestatuut. Aan alle artikelen en rubrieken wordt de meest mogelijke zorg besteed. Uitgevers, redactie en medewerkers aanvaarden echter geen enkele aansprakelijkheid voor mogelijke gevolgen die direct en/of indirect kunnen voortvloeien uit de inhoud van artikelen en/of advertenties. De redactie houdt zich het recht voor om ingezonden brieven en mededelingen niet te plaatsen dan wel te wijzigen of in te korten. Overname van artikelen is uitsluitend toegestaan na schriftelijke toestemming van de uitgever. NIEUWSBRIEF: BloembollenVisie verzorgt ook een dagelijkse nieuwsrubriek op internet (www.bloembollenvisie.nl).

‘Taal is mijn goeiste vak’, een flauwe grap die in mijn middelbareschoolperiode vaak gemaakt werd na de lessen Nederlands. Toen een dolletje, maar vandaag de dag is communicatie steeds belangrijker. De wereld is een glazen bol waar iedereen in kan kijken en informatie kan vinden. Internet is in deze transparante wereld een belangrijke bron naast andere media zoals televisie. Genoeg pluspunten te bedenken bij deze media, zoals communiceren met vrienden via sociale media, het laatste nieuws direct lezen op de mobiel, en informatie die thuis niet in de boekenkast te vinden is, is via internet toch binnen handbereik. Naast deze positieve punten, kleven er ook zeker minpunten aan communicatie. Zo was er 21 november de aflevering van Zembla: ‘Lelies met een luchtje’. Een veel besproken onderwerp aan de keukentafel, dat nog steeds ter sprake komt. De meningen zijn verdeeld, maar velen geven aan dat ze wel dachten dat en een gekleurd beeld werd neergezet. Juist communiceren is niet zo gemakkelijk. Dat kon je zeker zien in deze aflevering waar zelf een luchtje aan zat. Tijdens het praten hoorde je de schaar zelfs knippen. Vooral in programma’s zoals deze, is het bijna niet te doen om een goed beeld van de sector neer te zetten. Ook als je er niet aan meewerkt word je in een kwaad daglicht gezet. Het probleem aan zo’n televisie-uitzending is dat de kijkers thuis het beeld zo voorgeschoteld krijgen. Met alleen deze informatie wordt het beeld over lelies niet beter. Als sector moeten we de omgeving de informatie geven die de mensen nodig hebben om een positief beeld te krijgen van de bollensector. Samen sta je sterk en communicatie naar buiten toe is ook een van de dingen die eigenlijk gezamenlijk opgepakt moeten worden. Sommige bedrijven of organisaties zijn al goed bezig op hun manier. Zoals open dagen en initiatieven zoals Nationale Tulpendag, Kom in de Kas, maar ook tuincentra die veel informatie geven over het planten en verzorgen. Er worden duidelijk stappen gezet in de juiste richting, maar kennelijk komt dit nog niet goed over bij de grote massa. Om dit te veranderen moet er blijkbaar meer gedaan worden om de informatie gericht bij de mensen thuis te krijgen. Misschien een goed idee om daar in het nieuwe jaar met zijn allen aan te werken. Lilian Braakman 27 december 2013 • BLOEMBOLLENVISIE • 11 11

VISIE

‘Beurzen moeten b Moderne communicatiemiddelen maken de rol van beurzen in de informatievoorzienig minder belangrijk, stelt Fedecom-voorzitter Erik Hogervorst aan de vooravond van de Mechanisatietentoonstelling 2014. ‘Beurzen blijven wel belangrijk om je klanten te zien.’ Een andere functie van beurzen is bezoekers te wijzen op wat er in de toekomst mogelijk is. Dat onderscheidt een volwaardige vakbeurs van de her en der opbloeiende regionale relatiedagen.

ERIK HOGERVORST, VOORZITTER FEDECOM

Tekst: Gerrit Wildenbeest Fotografie: René Faas

12 • BLOEMBOLLENVISIE • 27 december 2013

E

en Mechanisatietentoonstelling zonder een ruime stand van Wout Hogervorst vof is haast ondenkbaar. Ook dit jaar zal het Noordwijkerhoutse mechanisatiebedrijf weer uitpakken met een ruim sortiment Fendttractoren, Mazotti – en Kverneland/Rau veldspuiten, Nissan heftrucks en andere gerenommeerde merken. Directeur Erik Hogervorst noemt de verhuizing van de Bakkerhallen naar de Expohal in Vijfhuizen - waar de beurs nu voor het tweede jaar wordt gehouden - ‘ wel even wennen ‘, maar het licht en de ruimte in Vijfhuizen komt de beurs zeker ten goede. De Mechanisatietentoonstelling is een van de beurzen die door Fedecom, de nog jonge brancheorganisatie van dealers, mechanisatiebedrijven en importeurs in de mechanisatiesector (zie kader) ondersteund wordt. Als voorzitter van Fedecom vindt Hogervorst dat een beurs méér moet zijn dan alleen maar een informatie- of relatie-evenement. Kun je dat toelichten? “Het beurzenbeleid is een van de moeilijker onderwerpen op de agenda van Fedecom. Iedereen is vrij om een beurs te organiseren, al is versnippering nooit goed

voor de levensvatbaarheid. Je moet onderscheid maken tussen relatiedagen en echte beurzen. Veel kleinere tentoonstellingen zijn in feite niet meer dan opgetuigde relatiedagen, georganiseerd door vaak regionale spelers. Als Fedecom vinden wij dat beurzen meer moeten zijn. Door de moderne communicatiemiddelen zijn ze in de informatievoorziening minder actueel geworden. Het blijft echter belangrijk om bijvoorbeeld een keer per jaar je klanten op een centraal punt te ontmoeten. Het echte belang van beurzen ligt vooral in het feit dat ze de sector een visie proberen te geven op ontwikkelingen. Waar gaan we met de mechanisatie naar toe? Dat is de reden dat Fedecom de Mechanisatietentoonstelling ondersteunt, zoals we ook de komende tuinbouwtechniekbeurs GreenTech in RAI-Amsterdam - samen met onder andere RAI en de AVAG - ondersteunen. Voor geen enkel bedrijf is beursdeelname nog vanzelfsprekend. Je kijkt als standhouder toch naar het aantal klanten dat komt, de opdrachten die daar uit voortkomen en ook naar de vierkante meterprijs. De Mechanisatietentoonstelling is in vergelijking met het eerdere onderkomen in de Hobahohallen en de Bakkerhallen

lik op de toekomst geven’ behoorlijk duurder geworden. Met nu 27 euro per vierkante meter moeten we goed op de prijs letten.” De bloembollenmechanisatie staat niet los van ontwikkelingen in de rest van de landen tuinbouw. Wat waren bijvoorbeeld de trends op de laatste Agritechnica in Hannover? “Vanuit de akkerbouw stimuleren de grootschalige arealen in Oost-Europa nog steeds de trend naar grotere machines. Hier zijn we gewoon netjes te werken, daar niet. Er is maar een manier om dat te evenaren en dat is door alles te automatiseren. Je ziet dan ook dat men heel snel de overstap maakt van oude Belarus-achtige apparatuur naar machines met alles er op en er aan. GPS was er al, maar er worden nu grote sprongen gemaakt in de verfijning richting de software er achter. Softwarepakketten nemen de registratie van pen en papier over, de dosering van middelen en bemesting wordt geautomatiseerd.” Blijft de bloembollensector bij deze ontwikkelingen in de pas? “In de bollensector wordt vooral aan de combinatie van GPS met registratie een grote toegevoegde waarde gezien. Dat zal steeds harder gaan, ook door de vergrijzing. De oudere generatie werkte nog veel op gevoel, de nieuwe generatie is veel meer gewend om uit te gaan van informatie die men krijgt van internet, men bestuurt bij wijze van spreken een auto makkelijker via een beeldscherm, dan achter het stuur. De technieken zijn allemaal beschikbaar: bodemsensoren, we kunnen al ziekzoeken en het onkruid doodspuiten met cameradetectiesystemen. Het gaat nu om de consequenties die je aan bepaalde metingen kunt verbinden en het samenbrengen van die losse elementen in een systeem. Dat is de taak van het

onderzoek en daar moet nog wel wat gebeuren. De tijd moet er ook rijp voor zijn. Trekkers en machines die zonder fysieke bestuurder over het land rijden, het is er al lang. Maar de huidige generatie wil toch nog graag zelf achter het stuur zitten, in plaats van bijvoorbeeld een master-slave systeem (grote trekker met een zelfsturende kleine er achteraan - g.w). En een investering in een grote, glimmende machine is veel tastbaarder dan 30.000 euro uitgeven voor een vrijwel onzichtbaar softwarepakket, hoewel je dat laatste misschien meer oplevert.” De niet-kerende grondbewerking is een andere onderwerp dat in de akkerbouw spraakmakend is.. “Men wil de grondbewerking graag in hokjes stoppen, maar je moet je keuze laten afhangen van factoren als grondsoort, het jaar en het gewas. Ik geloof niet dat je zeggen kunt dat ploegen, spitten of oppervlakkige grondbewerkingen met bijvoorbeeld de cultivator beter is. Sommige telers stappen toch weer van de niet kerende grondbewerking - als het zogenaamde grote succesverhaal - over naar ploegen. Wij zien wel veel klanten die naar een spitmachine overstappen. De capaciteit van de moderne spitmachines neemt toe. Je haalt voldoende verse grond naar boven voor een goed vochtig zaaibed , terwijl stro en gewasresten zodanig ondergewerkt worden dat de plantmachine goed uit de voeten kan.” Met alle variaties in doptechniek en luchtondersteuning is de spuittechniek toch wel zo ongeveer uitontwikkeld? “Nee, nog lang niet. Jarenlang lag de focus op milieu, tegenwoordig wordt het argument van kostenbesparing op de dure middelen steeds belangrijker. De aanschafkosten van de spuitmachine wor-

den relatief van ondergeschikt belang. Er is steeds meer aandacht voor aspecten als spuiten op het juiste tijdstip. Soms moet je elke dag spuiten, maar het is niet elke dag alle uren goed spuitweer, dat kan knellen bij de toenemende schaalvergroting. Sommige middelen kun je ook niet bij zonlicht spuiten, je ziet daarom aandacht voor verlichting in verband met het ’s nachts spuiten. Automatische boomhoogteregeling via ultra -soonsensoren krijgt ook steeds meer aandacht. Nu drift niet zo’n belangrijke emissieroute meer is, verlegt de aandacht op dit punt zich naar het automatisch schoonspoelen van de spuit. Met een druk op de knop is je machine voor 99 procent schoon met veel

minder water dan voorheen, terwijl er niets meer in de sloot loopt. En je kunt heel gemakkelijk van het ene middel wisselen naar het andere.” Hoe staat het met het rendement van landbouwmechanisatiebedrijven in het algemeen en specifiek in de bollensector? “In 2009 klapte het behoorlijk in elkaar. Veel Europese fabrikanten schroefden hun productie toen met wel 50 procent terug. Op dit moment is dat achter de rug, de landbouwmechanisatie beleeft weer hoogtijdagen. De bollensector loopt daar wel wat bij achter, men aarzelt nog met investeringen in echte veranderingen”.

Fedecom is de branchevereniging voor bedrijven in de Landbouwtechniek, Veehouderijtechniek, Groentechniek, Tuinbouwtechniek en Industrie & Intern transport. De branchevereniging is in juni officieel van start gegaan als fusieorganisatie van Centraal Orgaan Mechanisatiebedrijven (COM) en Federatie Agrotechniek. Opvallend is dat in Fedecom fabrikanten, importeurs en dealers gezamenlijk aan één tafel zitten. “We hebben de bloedgroependiscussie achter ons gelaten vanuit de gedachte dat we uiteindelijk een sector zijn met een dienstverlenende rol”, zegt Erik Hogervorst. Een van de speerpunten van Fedecom is scholing van personeel. “Aan een monteur in onze sector worden hogere eisen gesteld dan aan een monteur in de autotechniek waar de werkzaamheden meer gestandaardiseerd zijn. Dat vraagt een steeds hoger opleidingsniveau. Via overleg met de ROC ’s en bijscholingscursussen trachten we dat te bewerkstelligen. We proberen ook jongeren te interesseren voor een baan in ons boeiende vak. ” Fedecom hecht groot belang aan het trekkerrijbewijs (waarschijnlijk verplicht vanaf 2015) en kentekening. Vooral LTO verzet zich al jaren tegen verplichte kentekening, maar Hogervorst vindt dat zonder kentekening de maatschappelijke weerstand tegen landbouwvoertuigen op de openbare weg steeds groter zal worden. Uiteindelijk kan dat leiden tot het weren van landbouwverkeer om redenen van verkeersveiligheid met alle gevolgen van dien. Dat LTO zo’n punt maakt van de kosten van kentekening vindt de Fedecom-voorzitter onzin. Veel agrariërs in de grensstreek hebben in verband met grensoverschrijdend verkeer al een kenteken en dat kost maximaal 45 euro. “Waar hebben we het dan over.”

27 december 2013 • BLOEMBOLLENVISIE • 13

HOVENIERS

In de serie interviews met hoveniers en tuinarchitecten kwamen allerlei onderwerpen voorbij, waaronder de visie van deze beroepsgroep op het gebruik van bloembollen in tuinen en parken. Voor het afsluitende interview in deze serie, ging BloembollenVisie in gesprek met Rien van der Spek, voorzitter van de VHG, de vereniging voor hoveniers, groenvoorzieners, boomspecialisten, daken gevelbegroeners en interieurbeplanters.

Tekst: Monique Ooms Fotografie: René Faas

D

e VHG ‘behartigt de belangen van ondernemers in het groen’, vat Van der Spek de doelstelling van de branchevereniging samen. “Daarbij gaat het om zowel collectieve als individuele belangen op sociaal economisch en bedrijfsmatig gebied.” De branchevereniging heeft 1100 leden en is georganiseerd in verschillende vakgroepen en regionale afdelingen. “Namens onze leden voeren wij onder meer cao-onderhandelingen, daarnaast bieden wij bedrijfsmatige oplossingen via de helpdesk en ondersteunen wij ondernemers bijvoorbeeld bij het op orde krijgen van hun bedrijfsvoering. Ook geven wij trainingen over beplanting, inrichting en ontwerp. Een breed pakket van taken dus.” De collectiviteit biedt leden veel voordelen. “Als individuele ondernemer kun je nooit bereiken wat je als collectief wel kunt.” Zo heeft de VHG samen met de bonden een sectorplan voor de training van medewerkers in de winterperiode.

EEN GELUID Groen begint een steeds belangrijker thema te worden, zeker naarmate de relatie tussen groen en het welzijn van mensen duidelijker wordt. “De waarde van groen wordt steeds meer aanvaard, maar de politiek blijft daarin nog achter. Daar werken we dus hard aan; zowel op nationaal als op Europees niveau zijn we hiervoor aan het lobbyen.” Mede om die reden heeft de VHG zich aangesloten bij promotieorganisatie iVerde (zie artikel elders in dit blad, red.). “Als individuele organisaties krijgen wij in Den Haag minder voor elkaar dan wanneer we onze krachten bundelen. Samen brengen we een geluid naar buiten, dat is krachtiger en biedt meer kansen en mogelijkheden. De nadruk in de communicatie ligt op de relatie tussen groen en gezondheid, maar uiteindelijk gaat het er natuurlijk om dat de omzet in de groene sector een impuls krijgt.” Na het doorlezen van een aantal eerder gepubliceerde interviews met hoveniers en tuinar14 VISIE27 december 2013

chitecten in BloembollenVisie valt het Van der Spek op dat er grote verschillen zijn tussen de ondernemers. “Verschil in visie en aanpak, maar ook in de omvang van de bedrijven. Dat zie je ook terug in ons ledenbestand: dat varieert van eenvoudig aanlegwerk tot creatief ontwerp.” Wat hem ook opvalt: “De bloembol is bij veel vakgenoten in de vergetelheid geraakt.

‘Deze nieuwe tijd vraagt om een nieuwe manier van ondernemen. Als je op de oude manier doorgaat, krijg je het heel moeilijk’ Rien van der Spek: “Hoveniers en het bollenvak moeten De verkoop is voor een belangrijk deel bij de tuincentra terechtgekomen, net als de verkoop van kerstbomen. En dan geldt: onbekend maakt onbemind. Daar ligt een taak voor de sector om voorlichting te geven aan hoveniers. Zoek verbinding met elkaar, bedenk mooie concepten, laat leuke voorbeelden zien. Zo kun je ook nog eens betere marges realiseren.” Een andere oorzaak voor het ‘wegzakken van de bloembol’ moeten we zoeken in de opleidingen, denkt de voorzitter. “De bloembol komt nauwelijks aan bod tijdens de hoveniersopleiding, daar zou de bollensector in moeten investeren. Promoot de bloembol, laat zien wat je er allemaal mee kunt doen in tuinen en parken, nodig studenten uit voor leuke projecten. Dan gaat het meer leven.” Overigens doet de branchevereniging zelf ook een duit in het zakje. “Wij zijn bezig een kopopleiding te ontwikkelen voor hoveniers die is gericht op vakinhoud en plantenkennis, want daar ontbreekt het nu nog aan.”

LEVENDE TUINEN De laatste jaren zijn particuliere tuinen steeds meer versteend, dat is ook de branchevereniging opgevallen. “Dat is nadelig voor onze

‘Sector moet leden. Daarom hebben wij samen met NL Greenlabel en de ministeries van EZ en Infrastructuur & Milieu de Green Deal Levende Duurzame Buitenruimtes gesloten. Dit project richt zich op particuliere tuinen en de openbare buitenruimte en moet bijdragen aan verduurzaming en bevordering van de biodiversiteit. In dat kader hebben wij het Handboek Levende Tuinen ontwikkeld dat groenondernemers moet inspireren om de natuur terug te brengen in de tuin en het accent minder te leggen op verharding. Daarin komen verschillende thema’s aan bod, variërend van de eetbare tuin en de leefbare tuin tot de groene tuin en de bloeiende tuin, inclusief beplantingsadviezen. Dit handboek kunnen hoveniers en tuinarchitecten gebruiken in hun gesprekken met klanten. We willen onze leden zoveel kennis meegeven dat zij zich daarmee kunnen onderscheiden bij hun klanten.” De campagne

verbinding zoeken’

zichzelf meer op de kaart zetten’ rond de ‘Levende tuin’ wordt de komende tijd verder uitgerold, naar hoveniers en tuinarchitecten, maar ook richting gemeentes en consumenten.” Een ander onderwerp dat VHG in concept onder handen heeft, is ‘de klimaatbestendige stad’. “In zo’n stad speelt groen een belangrijke rol voor het afvangen van fijnstof, maar ook onderwerpen als waterberging en temperatuur komen aan de orde. Daarbij kan groen op allerlei manieren worden toegepast. Zo zie je steeds meer groene daken en wanden, op die manier maak je maximaal gebruik van de ruimte.”

wij daarvan meeprofiteren. Verder hebben gemeentes allemaal een bezuinigingsopdracht en dat treft ook het openbaar groen. Dat is jammer, want met groen kun je juist veel winst behalen. Zo toont onderzoek aan dat het winkelcentrum in Almere 1,5 miljoen euro meer omzet maakt doordat er meer groen is aangebracht: het publiek blijft langer en besteedt meer. Huizen zijn meer waard als ze zijn omgeven door groen, dat levert meer OZB-inkomsten op, en het is bewezen dat door groen de criminaliteit daalt.”

Kijkend naar de toekomst, verwacht Van der Spek dat het nog wel even duurt voordat de markt voor de groensector aantrekt. “Wij zitten aan het einde van de bouwkolom, pas nadat de nieuwbouw is afgeleverd, komen wij in beeld. Eerst moet de bouw aantrekken, dan kunnen

De sector kan er zelf wel wat aan doen om het vak op de kaart te zetten, vindt Van der Spek. “We zijn te bescheiden en dat begrijp ik ook wel. Dit is vooral een vak van doeners, niet zozeer een vak van strategen of verkopers. Bovendien hebben we een aantal rijke jaren

DOENERS

gekend en dat maakt lui. We zitten nu in een markt waarin het allemaal niet vanzelf gaat. Dus moeten we leren onszelf meer te profileren. Te beginnen door op scholen te vertellen over ons vak, te laten zien wat we allemaal voor moois maken en hoe dat bijdraagt aan onze samenleving.” Ook is het belangrijk om verbinding te zoeken met andere partijen, vindt Van der Spek. “iVerde is daarvan een mooi voorbeeld.” Overigens boekt zijn eigen hoveniersbedrijf - tegen de crisis in - goede resultaten. Zijn verklaring: “Je moet proberen de ontwikkelingen voor te zijn. Wij denken met onze klanten mee hoe zij op het beheer en onderhoud van hun groen kunnen bezuinigen, we zorgen dat ons bedrijf strak is georganiseerd en letten erg op de kosten. Deze nieuwe tijd vraagt om een nieuwe manier van ondernemen. Als je op de oude manier doorgaat, krijg je het heel moeilijk.” 27 december 2013VISIE 15

VAKVROUWEN

‘Je moet als vrouw niet alles Met deze laatste BloembollenVisie van 2013 loopt de serie vakvrouwen ten einde. De meest uiteenlopende types passeerden afgelopen jaar de revue, maar allemaal met één overeenkomst: enthousiast, ondernemend en niet uit het veld te slaan in de door mannen gedomineerde agrarische sector. In dat opzicht is de 54-jarige Ciska Smakman, bloembollenkweekster uit Creil, een waardige afsluiter. Tekst: Jeannet Pennings Fotografie: René Faas

H

et is hoogseizoen bij Smakman Bloembollen in Creil als we eind november de schuur binnen stappen. De lelieverwerkingslijn draait op volle toeren en Ciska Smakman houdt alles nauwlettend in de gaten. Maar niet zonder zelf ook de handen uit de mouwen te steken, want stil zitten is aan deze vakvrouw niet besteed. De schuur is haar domein. “De verwerking is echt mijn ding”, zegt Ciska, terwijl ze de gesorteerde leliebollen door haar handen laat gaan. “Daar ga ik dan ook helemaal voor. Ik ben iemand van alles of niks. Af en toe een rondje lopen om te kijken of het goed gaat, dat werkt bij mij niet. Ik wil zeker weten dat het goed gebeurt, dus zit ik er bovenop en werk volop mee. Natuurlijk gaat alles ook gewoon door als ik ziek ben, maar voor mijn gevoel moet ik er bij zijn. Ik ben een controlfreak in de goede zin van het woord”, lacht de onderneemster.

LEVENSVATBAAR Dankzij haar organisatietalent kan Ciska er zonder al te veel problemen even tussenuit piepen. “De medewerkers zijn op de hoogte”, laat zij weten. In de kantine vertelt de vakvrouw even later uitgebreid over haar rol binnen Smakman Bloembollen, het bedrijf dat ze samen met haar man Hans runt. “Mijn schoonouders zijn in 1956 van Lisse naar Ens verhuisd en teelden destijds 4 hectare bloembollen en groenten. Veertien jaar later volgde de verhuizing naar onze huidige locatie in Creil met 10 hectare grond. Inmiddels telen wij 25 hectare lelies (voornamelijk soorten uit het Bloems-assortiment), 30 hectare tulpen en 12 hectare plantuien.” In 1980 zijn Ciska en Hans getrouwd en bij het bedrijf gaan wonen. “Wij stonden voor de overname, maar volgens de boekhouder was het bedrijf niet levensvatbaar. Dat was zo’n domper, dat ging er bij ons niet in. De huidige kwekerij is daar het bewijs van. Het kan dus wel.” 16 VISIE27 december 2013

Ciska komt zelf van een veebedrijf in de Noordoostpolder, maar had weinig op met de koeien. Na de middelbare school had zij geen idee wat te gaan studeren. “Ik vond Frans een mooie taal, dus ben ik als au pair aan de slag gegaan in Frankrijk. Eenmaal terug in Nederland vond ik een baan bij het VVV in Amsterdam en twee jaar later ontmoette ik Hans tijdens de carnaval.”

‘De handel is echt een mannenbolwerk, dus dat doet Hans’ De kweker uit Creil wist Ciska te enthousiasmeren voor het bollenvak, maar van een directe ommezwaai was geen sprake. “Hans had een relatief klein bedrijf en ik werkte nog bij een verzekeringskantoor. Op een gegeven moment ben ik het een en ander gaan combineren, maar toen het op het bedrijf steeds drukker werd, moest ik een keuze maken. Samen met Hans de schouders eronder zetten, dat leek mij de mooiste uitdaging. Het is wel hard werken, maar je hebt het nooit het hele jaar druk. Na een piek komt altijd een rustigere periode, dat maakt het leuk en afwisselend.”

BETROKKENHEID Terug naar de Noordoostpolder voelde als thuiskomen. “Ik vond Amsterdam heel leuk, maar de rust en ruimte hier is heerlijk.” In de loop der jaren heeft de vakvrouw alles wel gedaan op de kwekerij. Ook trekker rijden, al heeft ze dat naar eigen zeggen nooit écht geleerd. “Dat is niet aan mij besteed”, zegt Ciska, die in de schuur meer in haar element is. “In het begin heb ik het spoelen en pellen aangestuurd. Hans zorgde toen voor het rooien. Na

een aantal jaren groeide de kwekerij en werd het rooien uitbesteed aan een loonbedrijf. De verwerking ben ik altijd blijven doen.” In de hoogseizoenen heeft de onderneemster naast de vier vaste medewerkers - een groep Polen onder haar hoede. “Ik ben altijd blij als zij er weer zijn, en andersom geldt hetzelfde. Die betrokkenheid is fijn, want alleen red je het niet. Behalve de verwerking is ook de administratie Ciska’s ding. “Ik ben wel iemand van de cijfertjes en de dingen uitzoeken. Verder ben ik vliegende keep, overal inzetbaar.” Van alle werkzaamheden staat het tulpen selecteren met stip op nummer een. “In het voorjaar is het vaak mooi weer en met een leuke club mensen is dat prachtig om te doen.” Met de huidige kraam heeft Smakman Bloembollen een mooie jaarrond werkverdeling. Tot tien jaar geleden waren het echter gladiolen die de winterperiode domineerden. “Daar hadden we echter steeds minder gevoel bij. De teelt werd steeds akkerbouwmatiger en het gewas stond vanwege een tekort aan verse grond steeds verder weg.” De overgang naar de lelies was volgens Ciska een grote stap. “Er moesten allemaal nieuwe machines komen, dus dat betekende een enorme investering. Toch zijn we nog steeds heel blij dat we het gedaan hebben. We zijn allebei op cursus lelieteelt geweest en hebben veel steun gehad van collega-kwekers, echt hartverwarmend. Lelies telen is een vak, het is een kwetsbaar product, daar ligt voor ons de uitdaging. Het moet niet al te makkelijk zijn.”

VOLWAARDIG De bollensector is volgens Ciska absoluut een mannenwereld, maar dat vindt zij juist wel prettig. “Mannen zijn over het algemeen lekker overzichtelijk, je weet wat je aan ze hebt. En ik heb het idee dat mannen het ook wel leuk vinden als ze eens met een vrouw te maken hebben. Ik ben een volwaardige partner en de meeste vakgenoten zien dat ook zo. Uiteindelijk is Hans wel degene die de beslissingen neemt, maar altijd in overleg. Iemand moet de supervisie hebben en Hans weet vaak veel meer dan ik. Als het om machines gaat, maar bijvoorbeeld ook van de handel. Dat is echt een mannenbolwerk, dus dat doet Hans.” Qua taakverdeling is er wel degelijk verschil tussen man en vrouw. “Maar dat is niet gek”, merkt Ciska op. “Vaak zorgen vrouwen ook voor het huishouden en het sociale leven. Ik heb het idee dat mannen meer in het vak op gaan. Het bedrijf is voor mij belangrijk, maar ik heb ook veel dingen er omheen. Je moet als vrouw ook niet alles willen. Overigens zijn wij wel zo geëmancipeerd dat Hans ook de aardappels schilt”, lacht Ciska.

willen’

Ciska Smakman: ‘De verwerking en administratie zijn helemaal mijn ding’ Het is tevens de reden dat Ciska na een korte periode uit het kringbestuur van de KAVB is gestapt en haar man heeft voorgedragen. “Ik kon te weinig toevoegen naar mijn idee. Hans weet veel meer van teelttechnische zaken.” Het verandert volgens de onderneemster niets aan de situatie thuis. “Wij vormen een verrekte goed team. Je werkt veel samen, maar hebt tegelijkertijd eigen verantwoordelijkheden. Het

is fijn om te weten van elkaar waar je mee bezig bent en waar je tegenaan loopt. Deze taakverdeling maakt het mogelijk om te allen tijde een kwalitatief goed product af te leveren.” Hoewel Hans en Ciska drie zoons hebben - Bart (28), Tom (25) en Koen (20) - lijkt bedrijfsopvolging uitgesloten. “Het is fijn dat de jongens daar zo stellig in zijn. Het verandert verder niets aan onze bedrijfsvoering. We investeren

wel bewuster en hebben minder behoefte om te groeien, maar het motiveert ons niet minder. De uitstraling van ons bedrijf vinden we heel belangrijk en de machines moeten up-to-date zijn. We willen een goed bedrijf neer blijven zetten, zodat we op termijn iets moois kunnen verkopen. Maar dat mag van ons nog wel een tijdje duren.”


TERUGBLIK

‘Twee jaar na de start staat iBulb’ Nadat duidelijk was dat het PT zou wegvallen, nam Anthos twee jaar geleden het initiatief om te starten met iBulb waarbij bloembollenhandelsbedrijven zich op vrijwillige basis kunnen aansluiten. De stichting besteedt haar budget aan promotie, technisch onderzoek en markttoegang en beschikt over een budget van zo’n 2,2 miljoen euro. Aan het einde van 2013 praat BloembollenVisie met Anne Verdoes over de klus waarvoor zij verantwoordelijk is: de promotieactiviteiten. Tekst: Monique Ooms Fotografie: René Faas

i

Bulb verdeelt haar budget van 2,2 miljoen euro – dat bijeen wordt gebracht door de aangesloten handelsbedrijven – over drie takken van sport: 280.000 euro voor vraagstukken rond markttoegang, zo’n zelfde bedrag is bestemd voor technisch onderzoek en voor promotieactiviteiten is 1,6 miljoen euro beschikbaar. Daarnaast dragen exporteurs nog bij aan landenprojecten, zoals promotieactiviteiten in Scandinavië (0,5 miljoen), een promotiecampagne voor de droogverkoop in de VS (0,8 miljoen), leliepromotie Japan (75.000 euro), het keuringsysteem (0,2 miljoen) in Japan en het preclearanceprogramma USA (800.000 euro). We blikken met Anne Verdoes terug op de promotieactiviteiten in 2013.

EIGEN NETWERK Anne erkent dat het promotiebudget van iBulb met 1,6 miljoen lager is dan dat van IBC dat zo’n 4,7 miljoen besloeg. “Er is dan ook wel het nodige veranderd, je moet nu eenmaal keuzes 18 • BLOEMBOLLENVISIE • 27 december 2013

Anne Verdoes: ‘We zitten nu zelf dichter op de markt’

maken. Zo is het team kleiner en werken we niet samen met een netwerk van buitenlandse PR-bureaus zoals het IBC, maar bouwen we ons eigen netwerk op met binnen- en buitenlandse media. We zijn actief in het maken van persberichten en goede fotografie – die de media ook via onze site kunnen binnenhalen – waarmee we PR bedrijven. Wat ons daarbij in de kaart speelt, is het digitale tijdperk en de groei van social media. Daarmee kun je op een goedkope manier veel mensen bereiken.” De resultaten van de PR-inspanningen stemmen Anne tevreden. “We hebben vrij snel een groot netwerk kunnen opbouwen en we zien honderden publicaties in vervolg op onze persberichten en foto’s.” iBulb richt zich met promotieactiviteiten op het bedrijfsleven – groothandelaren, bloemisten, tuincentra – en op de consument. In het afgelopen jaar organiseerde iBulb onder andere een campagne rond voorjaarsbloeiers voor de Europese en de Scandinavische markt. “In Europa richten we ons daarbij op PR en social media, in Scandinavië werkten we daarnaast ook met advertenties, point of sale materiaal, een website en was er een tulpendag als aftrap van het seizoen.” Ook in Japan was aandacht voor de voorjaarsbloeiers. “We hebben een selectie tulpen onder de aandacht

gebracht bij de zakelijke markt, waaronder veilingen, groothandels en bloemisten. Daarbij ging het specifiek om snijtulpen en bol-op-pot. In nieuwsbrieven met als thema ‘home sweet tulp’ hebben we informatie gegeven over het gebruik en de vermarkting van deze producten.”

GROEIMARKTEN In 2013 is iBulb in Australië van start gegaan met promotieactiviteiten. “Via een van de aangesloten exporteurs hebben we daar contact kunnen leggen.” Ook in Mexico is een start gemaakt met promotieactiviteiten. Het is helaas niet gelukt om het geplande programma rond zomerbloeiers van de grond te krijgen in China. “Dat schuift door naar 2014. Dan gaan we ons ook richten op de groeimarkten India, Taiwan en Vietnam. Hier willen we een leliecampagne lanceren.” Ondertussen gaat de uitbreiding van het netwerk door. “We zitten al op 1500 adressen van journalisten in Nederland, Duitsland, Engeland, Frankrijk, Rusland en Polen, nu willen we Italië en Spanje toevoegen. De programma’s die we al hadden ingezet – in Scandinavië, Japan en de VS – lopen gewoon door.” We kunnen wel zeggen dat iBulb twee jaar na de start echt staat. “Het moet zich allemaal opnieuw zetten, maar we zijn zeker op de goede weg.”

Kansen in openbaar groen Als de collectieve gelden voor promotie wegvallen, hoe zet je jezelf dan op de kaart als sector? Door de krachten te bundelen. Dat was de insteek van Anthos die – na het wegvallen van de collectieve financiering vanuit het PT – contact zocht met de LTO Vakgroep Bomen en Vaste Planten en met de Branchevereniging VHG. Zo kwam de stichting iVerde tot stand, op 1 januari 2013. Tekst: Monique Ooms Fotografie: René Faas

markt, weten wat ondernemers belangrijk vinden en daar op inspelen.”

e stichting iVerde is ‘lean and mean’ georganiseerd. “Vanuit Anthos, LTO en VHG hebben elk twee afgevaardigden zitting in het bestuur. Verder heeft iVerde geen personeel, de betrokken organisaties leveren zelf het personeel dat nodig is voor de uitvoering”, vertelt Anthos-voorman Henk Westerhof. “In ons geval is dat Leon Smet, vanuit VHG is dat Egbert Roozen en namens LTO John Jansen.” Hoewel iVerde zich ook bezighoudt met de promotie van vaste planten en boomkwekerijproducten, is er toch een verschil met PPH. “iVerde moet haar inkomsten uit de markt halen. Dus moet je voeling houden met de

De focus ligt nu op de institutionele markt, vertelt Leon. “De sector ziet daar veel kansen liggen. Groen is belangrijk voor het welzijn van de mens, en toch zie je dat drie van de vier gemeenten bezuinigen op de aanleg en het onderhoud van groen. We zijn dan ook een campagne gestart – via mailings, persberichten, een website en social media – waarbij we het belang van groen benadrukken. Door te mikken op de gemeenteraadsverkiezingen van maart 2014 proberen we groen op z’n minst op de gemeentelijke agenda te krijgen.” In de campagne ligt de nadruk op het belang van groen voor het welzijn van de mens. “We gebruiken de wetenschappelijke onderzoeken die dit onderbouwen in onze communicatie.”

D

BEZUINIGEN

‘Als er geen draagvlak is, houdt het op voor iVerde’

Henk Westerhof

Een ander belangrijk thema is De Groene Stad in combinatie met het welbevinden van de mens. “Dit project liep via PPH, gefinancierd door het PT”, vertelt Henk. “Wij hebben er in het kader van de belangstellingsregistratie van het PT op ingeschreven met FloraHolland en we gaan dit samen oppakken. Vanuit het PT krijgen we daarvoor nog een budget van 750.000 euro voor drie jaar. Na de gemeenteraadsverkiezingen willen we dit project verder uitrollen.” Deze campagne zal bestaan uit promotieactiviteiten, onderzoek – bijvoorbeeld naar de functie van groen in de bestrijding van fijnstof –, de gebruiksmogelijkheden, educatie en communicatie. “We proberen hiervoor extra

Leon Smet

geld uit de markt te halen, bijvoorbeeld via het Topsectorenbeleid, en we kijken over de landsgrenzen heen. Uiteindelijk willen we The Green City ook internationaal neerzetten. Ook gaan we in gesprek met de organisatie van de Floriade 2022 over de profilering van de Groene Stad in aanloop naar die tentoonstelling.” Volgend jaar willen we met een seminar tijdens een tentoonstelling in China de meerwaarde van de Green City presenteren.”

VERBINDING iVerde zal – waar dat kan – aansluiting zoeken bij de promotieactiviteiten van iBulb. Leon: “Bomen, vaste planten en bollen kennen een gezamenlijk plantmoment in het najaar. Door verbindingen te leggen, kun je elkaar versterken en meer bereiken.” Overigens valt er in de boomkwekerij- en vasteplantensector nog wel het nodige te winnen qua promotie, stelt Henk. “Die sector kent niet dezelfde promotietraditie als de bollensector. Met het enthousiasme en de inzet waarmee wij binnen iVerde aan het werk zijn, heb ik er vertrouwen in dat dit gaat lukken.” Overigens is het iVerde al aardig gelukt zichzelf op de kaart te zetten. “We krijgen goede respons op mailings, worden benaderd met allerlei vragen en ondernemers melden zich om te participeren. We zijn hard op weg om onszelf te bewijzen.” Henk en Leon benadrukken dat iVerde zich niet alleen richt op de institutionele mark. “We zijn ook in gesprek met marktpartijen over een consumentenprogramma.” 27 december 2013 • BLOEMBOLLENVISIE • 19

ACTUEEL

Wereldmarktleiderschap vr Wil de Nederlandse bollensector zijn wereldmarktleiderschap behouden, dan is achteroverleunen geen optie. De sector bevindt zich in een turbulente omgeving. Bedrijven moeten flexibeler zijn om kansen te kunnen pakken, zo bleek dinsdag 10 december tijdens een speciaal symposium in het AZ-stadion. Het middelpunt van belangstelling deze middag was de scheidend directeur van Hobaho Henk Hoogervorst.

Tekst: Jeannet Pennings Fotografie: René Faas

A

an ruim vijftig jaar carrière in de sierteelt, waarvan de laatste vijf jaar als algemeen directeur verbonden aan Hobaho, komt deze maand een einde. Henk Hoogervorst mag gaan genieten van zijn pensioen. Een ding is duidelijk na het afscheidssymposium: dat pensioen heeft hij ruimschoots verdiend. Zo’n 500 vakgenoten reisden dinsdag 10 december af naar het voetbalstadion van de Alkmaarse club AZ. ‘Ze komen allemaal om er zeker van te zijn dat ik vertrek’, zou Henk Hoogervorst gezegd hebben. Maar niets blijkt minder waar als burgemeester van Castricum Toon Mans het podium betreedt. Dat kan maar een ding betekenen: een lintje. “Bij de uitnodiging die bij mij op de mat viel, zat een lange lijst met verdiensten”, vertelt Mans. “Verdiensten van een man die zich meer dan alleen maar op kantoor meldde om zijn werk te doen.”

HART EN ZIEL Hoogervorst was onder meer voorzitter van stichting Liliade uit Akersloot, bestuurslid van de Hortus Bulborum in Limmen, bestuurs20 VISIE27 december 2013

Henk Hoogervorst: ‘Glans van je werk is voor 60 procent afkomstig van je vrouw’ lid van de Federatie van Taxateurs, Makelaars en Veilinghouders, lid van de sectorcommissie bloembollen van het PT, voorzitter van drie kwekersverenigingen (en nog steeds), voorzitter van basketballclub Axion en lid van de Bond van Bloembollenbemiddelinsgbureaus. Hij leverde diverse bijzondere inspanningen voor de sector en de samenleving en is daarom benoemd tot Ridder in de Orde van Oranje Nassau. Mans: “Het is niet moeilijk een antwoord te verzinnen op de centrale vraag van vandaag: Hoe behoudt de Nederlandse bloembollensector zijn wereldmarktleiderschap? Mensen aannemen, betrekken en behouden voor de sector. Mensen met hart en ziel voor dit prachtige vak. Mensen die initiatief durven te nemen en vooruit willen. Mensen zoals u!”

kunt veranderen, ga je dood.” Ruud Huirne, directeur Food & Agri van de Rabobank, ging daar verder op in. “Is de bollensector wereldmarktleider? Tot en met gisteren zeker, maar richting de toekomst moeten we de puntjes op de i zetten.” Er is volgens Huirne voldoende

‘Handel is een vraag- en aanbodspel dat wij als sector beter kunnen spelen’ Dagvoorzitter Tom van ’t Hek beaamde dat. “De sector heeft mensen met passie en toewijding nodig. Maar dat alleen is niet genoeg. Inspiratie is mooi, maar er is ook transpiratie nodig. De sector moet innoverend blijven en durven vooruit te kijken, want als je niet meer

Tom van ’t Hek: ‘Als je niet meer kunt veranderen, ga je dood’

aagt om visie en flexibiliteit perspectief voor de sector, gezien de groeiende wereldbevolking en welvaart, duurzaamheid, de biobased economy, en de hybride consument. “Kansen te over, maar het stelt wel eisen aan het ondernemerschap.”

REGIE HOUDEN De Rabobank-man constateert dat financiële prestaties achterblijven in de bollensector, de bedrijfscultuur conservatief is en de tuinbouwomgeving hypercompetitief. “Uit de Flexibiliteitscan van de Rabobank blijkt dat men het moeilijk vindt om de toekomst te voorspellen”, zegt Huirne. “De meeste ondernemers hebben hun bedrijf dan ook nog niet afgestemd op de omgeving. En dat terwijl het buitenland niet stil zit. Nederland is de grootste producent van bloembollen, maar wij staan nu op een T-kruising: houden we de regie of niet?” Bepaalde zaken moeten anders worden georganiseerd. Als voorbeeld noemde Huirne teelt in het buitenland onder Nederlandse aansturing en het beheren van de keten. “We moeten kwaliteitsgaranties kunnen geven.” Huirne benadrukte vervolgens dat de ontwikkeling van het ondernemerschap essentieel is. “Ondernemers moeten actief achter het stuur zitten. Daarnaast moeten we ons blijven focussen op de fytosanitaire kwaliteit om op grote schaal te kunnen leveren. Ook de toepassing van gewasbeschermingsmiddelen vraagt de aandacht. Kunnen we resistentie realiseren, zodat we met minder toe kunnen? Ik zeg niet dat het makkelijk is, maar we moeten het wel onderzoeken. Tot slot moeten we richting vraaggestuurde ketens en verdienmodellen.” Volgens Huirne zijn er goede kansen op marktgroei, maar moeten ondernemers flexibeler zijn om die kansen te kunnen pakken. “De antennefunctie is nu vaak onderontwikkeld en als je niet in staat bent ontwikkelingen te signaleren, kun je er ook niet op inspelen. Betrek personeel bij het ontwikkelen van ideeen en start co-creaties met klanten, leveranciers en andere ketenpartijen. Tot slot: bouw reserves op, zodat je tegenvallers kunt opvangen en kansen kunt pakken.” Uit de zaal kwam de terechte vraag of de sector niet wordt opgevreten door de grote concerns. Huirne: “Handel is een vraag- en aanbodspel. Ik denk dat wij dat als sector beter kunnen spelen door de grote afnemers als partner te zien en niet als concurrent. Uiteindelijk verdient een supermarkt ook meer aan hogere prijzen.”

Ruud Huirne: ‘Houden we de regie of niet?’ leven. ‘De maakbaarheid van succes’, luidde zijn presentatie. “Maar wanneer is er eigenlijk sprake van succes”, vroeg hij de zaal. “Achteraf is dat makkelijk te bepalen, maar je moet vooraf weten waar je heen wilt. Voor AZ is succes duidelijk: het halen van Europees voetbal.

SUCCES BEPALEN Ter inspiratie deelde Toon Gerbrands, directeur van AZ, zijn ervaringen uit de sportwereld die eenvoudig te vertalen zijn naar het bedrijfs-

‘Visie, actie en passie bepalen succes’, aldus Toon Gerbrands

Daar zoeken we vervolgens talenten bij.” Succes is volgens Gerbrands voor negentig procent maakbaar. “Er zijn slechts een aantal factoren waar we geen vat op hebben, zoals het weer, de concurrentie en de crisis. We moeten ervoor zorgen dat we de rest wel onder controle hebben.” Drie zaken zijn essentieel om als coach, maar ook als ondernemer, een topprestatie te kunnen leveren: visie, actie en passie. “De meeste mensen blinken maar uit in twee van deze zaken.” Agrarische ondernemers zijn vaak gedreven en harde werkers, maar hebben geen einddoel en dat is nodig om de juiste keuzes te kunnen maken. Gerbrands voegde nog een laatste punt toe: samenwerken. “Daarvoor is vertrouwen nodig, een gezamenlijke, positieve intentie en vanaf dag één duidelijkheid.” Volgens Rens Buchwaldt, waarnemend directeur van FloraHolland, bezit Henk Hoogervorst zowel visie, actie als passie. “Je kunt terugkijken op ruim vijftig jaar sierteeltsector. Het lijkt net een film met allemaal plotwendingen, maar wel een Oscarwinnende film.” Namens het bestuur van FloraHolland bedankte Buchwaldt Hoogervorst voor zijn bijdrage, waarna hij hem de FloraHolland Diamant opspelde. De scheidend directeur reageerde overdonderd. “Ik heb altijd mijn werk gedaan en ben daar gewoon voor betaald”, klonk het nuchter. Toch noemde hij het een eer om de onderscheidingen te krijgen. “Sierteelt Nederland bedankt voor de 55 prachtige jaren.” 27 december 2013VISIE 21

BLOEM IN BEELD

Inzenders betreuren einde Van 7 tot en met 10 januari aanstaande vindt de laatste CNB Midwinterflora plaats. Ter gelegenheid daarvan willen de organisatoren nog één keer flink uitpakken. Of dat zal lukken is de vraag. Het broeiseizoen is bijzonder laat en met name de tulpen zullen het moeilijk hebben. Tekst: Wim Ciggaar Fotografie: René Faas

D

e oorzaken zijn bekend. Het groeiseizoen betekende voor de tulpen een jaar van extremen. De eerste helft van 2013 was veel te koud. Het gewas kwam zeer laat boven de grond met als gevolg dat er in veel gevallen pas halverwege mei gekopt kon worden. De verwachting is dan ook dat het broeiseizoen bij de tulpen zo’n drie weken later zal zijn en dat alleen het echt vroege broeisortiment de Midwinterflora zal halen. Dat neemt niet weg, dat de inzenders hun uiterste best doen om zo goed mogelijk voor de dag te komen.

KLEINERE INZENDING Deelnemer van het eerste uur aan de Midwinterflora is Proeftuin Zwaagdijk, ofwel de vroegere Stichting Van den Hoek’s Broeiproevenbedrijf. Volgens bedrijfsleider Pieter Duin is het gewoon een laat broeiseizoen en moet rekening gehouden worden met een 20 procent kleinere inzending. “Wij verzorgen daarnaast ook de deelname van de KAVB-kring


Flevoland. Die hebben altijd een hele mooie inzending, maar niet uit te sluiten valt dat we dit jaar een aantal soorten niet neer kunnen zetten, ook al hebben we de preparatie erop afgestemd. Aan de ene kant zie je dat een aantal soorten die het normaal net aan halen dat nu niet zullen doen, aan de andere kant moet je constateren dat inzenders soorten thuis gelaten hebben in de wetenschap, dat ze het toch niet zullen redden en inzenden dus geen zin heeft.” Volgens Pieter Duin is deze Midwinterflora wel meer dan in andere jaren een testcase voor het vroege assortiment. Normaal gesproken zijn de kersttulpen dat, maar in een laat jaar als dit is de Midwinterflora maatgevend voor het vroege sortiment. Normaliter heb je zo’n 10 à 20 procent die het niet redt, nu is dat 40 procent. Te constateren valt dat de beworteling heel goed is en dat ook de spruitgroei prima verloopt, maar het is allemaal nog nooit zo laat geweest.” Dat de Midwinterflora verdwijnt is volgens Pieter Duin bijzonder jammer. In een normaal jaar was het een mooi ijkpunt voor het vroege assortiment. Op de Midwinterflora waren de soorten te zien die echt vroeg gebroeid konden worden. Enerzijds heb ik begrip voor de overwegingen die geleid heb-

ben tot het besluit om te stoppen, anderzijds is het zeer de vraag of er een alternatief voor komt. Natuurlijk kun je ook een marktbroeishow vroeg houden, maar die combinatie van mechanisatie en bloemen leverde juist die zo gewenste synergie op.”

SYLVESTRIS IJsbrand de Jong van Sylvestris bv denkt dat het bij hem allemaal wel mee gaat vallen wat zijn inzending voor de Midwinterflora betreft. “We hebben de bollen op 3 december ingehaald, zitten nu (16 december) op bijna twee weken en de eerste pootjes zijn zichtbaar. Dat valt me alles mee. We broeien al onze zaailingen in herhaling, dan heb je al een keuze kunnen maken wat geschikt is voor vroeg en daar zit weinig uitval bij tot nu toe. In totaal hebben ze 12,5 week kou gehad, waarvan 8,5 week 9°C en 4 weken 5°C. Zouden ze heel vlot zijn dan zouden ze dus met drie weken in bloei kunnen staan, maar dat zit er niet in. De Midwinterflora moet echter haalbaar zijn. In onze kruisingen zit namelijk een achtergrond aan wilde tulpen en die hebben per definitie een lagere koudebehoefte en kortere trekduur, zodat alles vroeger is. De belangrijkste reden van het inkruisen van die wilde soorten is overigens de mogelijkheid om virusresistentie te krijgen tegen met name mozaïekvirus.” Volgens IJsbrand de Jong neemt één en ander niet weg, dat we met een laat seizoen te maken hebben. Bij zaailingen verloopt het bepalen van de noodzakelijke behandelingen echter anders dan normaal gebruikelijk en redeneer je eigenlijk andersom. “Je bepaalt namelijk niet eerst het stadium G. Uitgangspunt bij zaailingen is allereerst het aantal kasdagen en koudeweken wat je denkt

CNB Midwinterflora nodig te hebben. Indien nodig beknibbel je op het aantal weken tussentemperatuur en dan gok je erop dat ze in G waren. Dat gokje pakt dit seizoen goed uit. Daar komt bij dat we ze vrij laat gerooid hebben en ze misschien wat langer kou in de grond hebben meegekregen. In elk geval zal op deze Midwinterflora nog duidelijker zichtbaar zijn welke veredelaar soorten heeft voor de vroegbroei. Wat dat betreft is het hartstikke jammer dat de Midwinterflora ophoudt te bestaan. Zeker voor het vroegbloeisortiment is deze show de testcase bij uitstek om te laten zien welke soorten er zijn voor de vroegbroei. Als veredelaar heb ik half januari toch wel de behoefte om te kijken hoe ik kan showen. Er gaan geluiden van een show bij de mechanisatietentoonstelling in Vijfhuizen of in het nieuwe kantoor van IGH in Schagen. Het boulevardidee waarbij alle concurrenten en collega’s bij elkaar gaan zitten is heel belangrijk en dan bij voorkeur de eerste twee weken van januari. Tijdens de Midwinterflora deden wij als Sylvestris altijd de volle week contacten op bij CNB en het zou bijzonder jammer zijn als dat verdwijnt.”

C.S. WEIJERS & ZN BV De Hillegomse specialisten in bijzondere bolgewassen behoren eveneens tot de Midwinterflora-inzenders van het eerste uur. Ook op deze laatste editie zet deze bijgoedspecialist hoofdzakelijk in op producten die zijzelf in het assortiment hebben of verhandelen en dan met name het steekwerk met snijbloemen. Kees van Roon: “Wij hebben echter geen producten laten broeien, daar komt de Midwinterflora te vroeg voor. Onze producten lenen zich nu eenmaal niet om die op een goede manier begin januari te laten showen. Dat hebben we in het verleden meermalen geprobeerd met sneeuwklokjes, muscari’s en krokussen, maar ’t was het net niet.” Veel last van het late seizoen heeft men bij Weijers overigens niet gehad. “Toen het leveringsseizoen begon kregen we al redelijk veel bijzondere bolgewassen binnen voor de tulpen kwamen. Dankzij dat rare jaar hadden wij dus redelijk op tijd al heel wat bollen binnen. Een testcase is deze show voor ons niet. Voor tulpen en hyacinten is het uiteraard wel interessant of die er inderdaad op tijd zullen zijn.” Dat de Midwinterflora verdwijnt is volgens Kees van Roon een gemis. Aan de andere kant heeft hij er wel begrip voor. “Je moet ook aan de kosten denken, alsmede het gebrek aan tijd, en de desinteresse in het vak niet te vergeten. Je zag het vanmorgen aan de kerstkeuring die maar 3,5 pot omvatte. De mensen hebben gewoon geen tijd meer of kunnen die er niet voor vrij maken. Dit soort zaken is toch onderhevig aan de vergrijzing. Bij ons

bedrijf zie je gelukkig dat John Boot en Jos van Beek het stokje goed overnemen. Zij besteden ook veel aandacht aan het showelement en dat is toch de nieuwe generatie waar we het van moeten hebben. Hopelijk komt er wel wat terug voor de Midwinterflora. Misschien gaat de meeste belangstelling nog wel uit naar productweken voor een gericht publiek. Aan lelies, tulpen, hyacinten en narcissen zou je best een productweek kunnen wijden. Voor het komend seizoen is het te laat. Eventuele inzenders moeten daar goed op in kunnen spelen en het signaal dat dit soort zaken zinvol zijn voor het bloembollenvak zal eerst bij de volgende generatie moeten landen. Datzelfde geldt voor de export die zich tegenwoordig vrijwel uitsluitend met de droge bol bezighoudt en niet de combinatie met bloemen.”

TULIKO Voor Marchel Snoek van J.&.P. Snoek & Zn bv is de Midwinterflora een gepasseerd station. “We staan er dit jaar niet meer zelf, maar doen wel met negen bakken mee onder de vlag van Tuliko. Daar hebben we onze veredeling ondergebracht en Tuliko is degene die namens ons de handel gaat doen en waar geïnteresseerden in het vervolg moeten zijn.” Veel last van het late groeiseizoen heeft Snoek niet gehad. “We hadden nog een paar proeven voor de Kerst staan, maar die haalden het –van normaal Nederlands geteelde bollen- net niet. Het betekent echter wel, dat het met die snelle vroegbroeisoorten voor de Midwinterflora moet lukken. En daar zijn we blij mee, want de Midwinterflora is een heel mooi tijdstip om

soorten die dat vroege in zich hebben te laten zien. Dat levert een goede schifting op en we hebben daar altijd stevig op ingezet. Wat ons betreft was het een heel mooi podium om ons te onderscheiden. Dit jaar is het helemaal extra spannend om te zien wat er komt. Dat de Midwinterflora stopt is in principe wel jammer. Over hoe, wat en waar kun je discussie hebben, maar niet over het moment in het jaar. Begin januari kunnen we best over een aardig tulpenassortiment beschikken, maar zeker niet alles kan op dat tijdstip. Markttechnisch gezien viel de Midwinterflora op een mooi tijdstip en was het een duidelijk ijkpunt.” Begrip heeft Marchel wel voor het besluit om met de show te stoppen. “Kijk maar wat er hier met de Creiler Flora gebeurd is. Daar hebben ze met de Bloembollen Vakdagen de juiste keuze gemaakt door het showmodel aan te passen aan de tijd. Dat het anders moet is wel duidelijk. In de organisatie van een show gaat veel tijd en energie zitten en dat wordt weleens onderschat. En voor de rest: zeg nooit nooit. Je ziet nu ook in Schagen weer een showtje ontstaan, dus dat weet je niet. Kijk je naar het tijdstip van het jaar, dan zou het mooi zijn als er iemand in het gat van de Midwinterflora zou stappen. Punt is, dat eerst een aantal mensen elkaar weer moeten zien te vinden. Daar moeten we ’t van hebben en dat is wat er moet gebeuren. En als er nieuwe initiatieven komen, dan zal het vak moeten reageren en het ondersteunen. Heel belangrijk is namelijk dat je daarbij niet zonder vrijwilligers kan. Probleem is vandaag de dag dat iedereen handen en voeten nodig heeft om het eigen bedrijf in de benen te houden en dat valt niet mee.” 27 december 2013 • BLOEMBOLLENVISIE • 23

BRANCHENIEUWS

Kennis nodig om drift te be De veldspuit is veel meer dan een tank met aan weerszijden een spuitboom en doppen. De techniek is de afgelopen decennia sterk verfijnd. Onderzoek heeft geleid tot meer inzicht in optimalisatie van het resultaat. Onderzoeker Jan van de Zande gaf onlangs les aan zo’n zeventig telers. Tekst: Arie Dwarswaard Fotografie: DLV, Arie Dwarswaard, WUR

W

indstil weer, een beetje zon en een temperatuur tussen de tien en twintig graden. Dat zijn de ideale omstandigheden om een gewasbespuiting uit te voeren. Dan is de kans op drift klein, en is meestal het spuiteffect groot. Maar in Nederland is het weer niet voor niets het meest besproken onderwerp. Elke dag is het weer anders, en dat betekent dat het uitvoeren van een bespuiting een handeling is die om veel kennis vraagt. Niet voor niets dient degene die de bespuitingen uitvoert over een spuitlicentie te beschikken. En niet voor niets heeft degene die de bespuitingen uitvoert de plicht om regelmatig kennisbijeenkomsten te volgen die met gewasbescherming te maken hebben. Voor Alb. Groot in De Stolpen en de KAVB reden om afgelopen najaar drie bijeenkomsten te beleggen rondom spuittechniek in relatie tot drift. In totaal ruim zeventig deelnemers kwamen naar De Stolpen om door de Wageningse onderzoeker Jan van de Zande te worden bijgepraat over de technische kant van het spuiten.

De afgelopen 25 jaar heeft Van de Zande heel veel onderzoek gedaan naar vooral drift. Daaronder verstaat hij alle druppels die het veld benedenwinds via de wind verlaten. De mate van drift is te beïnvloeden door onder meer de hoogte van de spuitboom, het doptype, de mate van beweging van de spuitboom en de spuittechniek.

‘Hoe vaker het spuitpad werd bereden, hoe groter de afwijkingen in het spuitbeeld’

De lijst van driftarme doppen is voor het eerst in 2001 gepubliceerd in de Staatscourant. De actuele stand van zaken staat op de website www.helpdeskwater.nl. Hoewel er vier verschillende driftreductieklassen zijn (50%, 75%, 90% en 95%), geeft de doppenlijst vooral informatie over de laatste twee reductieklassen. Met de huidige stand van zaken is het zelfs mogelijk om de klasse van 95% driftreductie verder te verdelen in 97,5% en 99% driftreductie. De referentiedop bij driftmetingen met veldspuiten in het veld was destijds de XR 110.04 van Teejet, die werd getest bij een spuitdruk van drie bar.

SPUITBOOMHOOGTE De afgelopen decennia is aan al die facetten in het onderzoek veel aandacht geschonken. Zo veel dat volgens Van de Zande er veel kennis nodig is die in de praktijk gebruikt kan worden om de kans op drift tot een minimum te beperken. Dat is ook nodig omdat het soms toch mis gaat.

Met de juiste apparatuur en afstelling is een goed spuitresultaat te behalen 24 VISIE27 december 2013

De keuze aan doppen is enorm. Het is aan degene die gaat spuiten om te bepalen wat hij nodig heeft. De keuze is altijd een combinatie van druk, afgifte en doptype en kleur. Wie bijvoorbeeld 200 l/ha wil spuiten bij een rijsnelheid tussen de vier en acht km/u en een spuitdruk van een tot zeven bar heeft keuze uit een breed scala aan doppen. Door het meten van druppelgrootte is onderscheid gemaakt in driftarme en niet-driftarme doppen. Van de Zande merkt op dat driftarme doppen op zich niet bestaan. “Het is altijd een combinatie van doptype, dopkleur, druk, rijsnelheid en spuitboomhoogte die bepaalt of er sprake is van driftreductie.”

Een eerste stap die werd gezet om de drift te beperken, was het verlagen van de spuitboomhoogte. Tot begin jaren negentig was het heel gebruikelijk om de spuitboom op zeventig centimeter boven het maaiveld te hangen. Door dat terug te brengen naar vijftig cm nam de afstand waarop er nog sprake was van een procent driftdepositie af van negen meter naar 5,5 meter. Door ook nog eens met luchtondersteuning te gaan werken kon een driftreductie van 96% worden bereikt. Een andere mogelijkheid is om de afstand tussen de doppen te halveren van vijftig naar 25 cm. Van der Zande: “Als je de combinatie van doptype, dopafstand, spuitboomhoogte, tophoek (van 110° naar 80°) en luchtondersteuning bij elkaar optelt kom je tot een driftreductie van 97% en ook nog eens een betere verdeling van de spuitvloeistof over het gewas. En door te gaan werken met het zogenoemde sleepdoeksysteem kon een vergelijkbaar resultaat worden behaald.” Een andere mogelijkheid om de hoeveelheid drift vanaf het perceel te verlagen is door het aanbrengen van een vanggewas rondom het perceel. Als het vanggewas een meter hoger is dan het veldgewas en er wordt gewerkt met luchtondersteuning, dan is een driftreductie van 99% mogelijk, aldus Van de Zande.

perken percentage aantasting op de bovenste bladeren toe van nul naar zeven en in de middelste bladlaag van zeven naar twintig. De beweging van de spuitboom blijkt ook veel invloed te hebben op het resultaat. Dit betreft de beweging in horizontale en verticale richting. Vooral als ondernemers gebruik maken van vaste spuitpaden neemt die beweging door het seizoen heen sterk toe. Hoe vaker het spuitpad werd bereden, hoe groter de afwijkingen in het spuitbeeld. De variatie in bedekking met middel varieerde van 75 tot tweehonderd procent. “En dat terwijl je honderd procent wilt. Zo krijg je gewoon gaten in je bespuiting”, aldus Van de Zande. Zijn advies was om de rijrichting in de spuitpaden een of meer keren in het seizoen af te wisselen.

NIEUWE TECHNIEKEN Bij PPO in Lisse is onderzoek gedaan naar het gebruik van nieuwe technieken, zoals de Greenseeker en de Weed-it

RIJSNELHEID Al het onderzoek dat aan spuitdoppen in relatie tot driftbeperking is uitgevoerd vond plaats bij een vaste rijsnelheid van zes km/h. “We hebben ook gekeken naar de driftbeperking bij twaalf km/h. In alle gevallen nam de drift toe en dus de driftreductie sterk af als de rijsnelheid werd verdubbeld. In een geval daalde de driftreductie zelfs van 73 naar 14 procent. De oorzaak is helder: de driftsluier wordt langer, waardoor die gemakkelijker is te verplaatsen door de wind.” Van de Zande wijst de telers er op dat uit de drifttabellen niet altijd blijkt dat die alleen gelden voor een rijsnelheid van zes km/h. “Het zou goed zijn als die rijsnelheid duidelijker gedefinieerd zou worden.”

ondernemers binnen nu en een jaar zelf een quick scan kunnen uitvoeren om de mate van drift te bepalen.

BEWEGING Behalve drift is er nog een aspect dat Van de Zande deze avond graag onder de aandacht brengt: de verdeling van de spuitvloeistof over het gewas. Ook hier speelt de rijsnelheid een rol. Werd bijvoorbeeld bij een bespuiting tegen Phytophthora in aardappelen de rijsnelheid verdubbeld van 7 naar 14 km/h, dan nam het

Om de kans op drift verder te beperken zijn de afgelopen jaren verschillende nieuwe technieken door PPO en PRI ontwikkeld en getest om met minimale inzet van gewasbeschermingsmiddelen een goede effectiviteit en minimale emissie te realiseren. Dit betreft onder meer de Weed-it en de Greenseeker, meestal in combinatie met GPS. Bij beide systemen reageert een sensor op de aanwezigheid van een plant, waarna er pas wordt gespoten. Beide technieken zijn onderzocht bij toepassing van fungiciden in de bloembollen, en bleken een flinke reductie in middelengebruik te kunnen opleveren. Nog niet alles is inmiddels praktijkrijp, maar duidelijk werd dat techniek veel kan doen als het gaat om driftreductie, effectiviteit en middelengebruik.

OMWONENDEN Onrust onder omwonenden gaat in veel gevallen over gewasbespuitingen in combinatie met drift en het effect daarvan op de gezondheid. Onderzoek laat volgens Van de Zande echter zien dat bij een combinatie van bijvoorbeeld een DG-dop en luchtondersteuning de drift naar de lucht met 93% kan reduceren. Driftreductie naar het wateroppervlak geef ook driftreductie naar de lucht en daardoor minder blootstellingsrisico voor omstanders en omwonenden. Omdat er naar verwachting meer inzicht in dit aspect gevraagd zal worden is door Wageningen UR de zogenoemde Drift Calculator ontwikkeld. Deze wordt gebruikt om de risicoanalyse in het toelatingsbeleid mede te onderbouwen. Van de Zande verwacht dat

Deelnemers aan de cursus mogen hun doppen laten testen door Jan van de Zande 27 december 2013VISIE 25

TOELEVERANCIERS

“Wij kijken in de praktijk of Toen Edwin Hauwert zijn eerste schreden als zelfstandig ondernemer zette, mikte hij op het hele midden- en kleinbedrijf. Inmiddels is zijn automatiseringsbedrijf Automated4u uitgebreid met partner Bart Glim en is de focus steeds meer gericht op het succesvolle track and trace programma Bulbstoremanager voor de bloembollensector. Tekst: Gerrit Wildenbeest Fotografie: Gerrit Wildenbeest, PR

D

e nog jonge historie van het West-Friese automatiseringsbedrijf Automated4u begon in de ambtelijke sector. Tijdens en na zijn opleiding technische bedrijfskunde op HTS-niveau, ging Edwin Hauwert (37) via een uitzendbureau aan de slag met diverse automatiseringsprojecten, onder andere bij het Ministerie van Financiën. Dat

Bart Glim en Edwin Hauwert (vlnr): ‘In ons pakket zitten tal van handigheidjes’

leidde in 2000 tot een fulltime baan als ambtenaar bij de in Amsterdam gevestigde afdeling Dutch State Treasure Agency van dit ministerie. Prima te bereizen vanuit zijn geliefde West-Friese woonomgeving. In 2007 werd echter van hogerhand besloten dat Edwin’s afdeling op termijn diende te verhuizen naar Den Haag. Toen dat in 2009 zijn beslag kreeg, leid-

de dat bij Edwin tot de nodige denkrimpels. “Ik zag mezelf niet iedere dag uren in de trein zitten naar Den Haag”, vertelt hij op het bij Haakman Flowerbulbs (Wervershoof ) inpandige kantoor van Automated4u. Reden om met zijn werkgever een deeltijdcontract af te spreken. In combinatie met opgespaarde vrije dagen, betekende dit dat hij twee dagen per week kon gebruiken voor een opstart als zzp’er. Dat ging zo voorspoedig dat in 2010 zijn contract verder werd afgebouwd tot twee dagen per week. In augustus 2011 waagde hij de stap naar volledig zelfstandigheid, met dank aan zijn voormalige werkgever voor de mooie afbouwregeling.

EERSTE OPDRACHT

Droogwandgoten ( bij Boltha BV) gekoppeld aan de Bulbstoremanager (archieffoto) 26 • BLOEMBOLLENVISIE • 27 december 2013

In de eerste jaren zocht Edwin zijn markt vooral bij mkb-klanten die hij nog kende vanuit zijn uitzendkrachtperiode. Nog steeds doet Automated4u werkzaamheden voor deze relaties - zoals het schrijven van modules voor orderen voorraadbeheer, facturering, websitebouw, et cetera - maar momenteel ligt het zwaartepunt in de bloembollensector. De eerste grote opdracht vanuit de bollensector kwam binnen via Haakman Flowerbulbs. Het bedrijf was op zoek naar uitbreidingen op het bestaande automatiseringspakket en verzocht Edwin daar eens naar te kijken. “Mijn eerste opdracht was om de urenregistratie te automatiseren mid-

het werkt’ dels een prikkloksysteem.” Van het een kwam het ander: Haakman verzocht Edwin het hele logistieke pakket op de schop te nemen, wat uitliep op een compleet nieuw logistiek pakket voor de vestiging in Nieuw-Zeeland. Dat legde de basis voor het anno 2013 al bij een twaalftal bloembolbedrijven uitgerolde track and trace programma onder de naam Bulstoremanager (zie ook BBV 261).

verkoop. Dat geldt bijvoorbeeld voor Bolwerk, het bekende pakket van Agrovision, dat volgens hen zaken als voorraadbeheer en logistiek links laat liggen. Automated4u doet niet geheimzinnig over zijn prijzen. De teeltmodule kost 5.000 euro, de broeierijmodule kost 2.500 euro extra terwijl je voor 10.000 euro teelt, broeierij en export hebt (alles exclusief de hardware). Geen wereldprijzen, maar Automated4u vindt dat ondernemers niet voor de prijs, maar voor de toegevoegde waarde van het pakket moeten gaan. “Als je vindt dat whiteboards en een paar excelvellen toereikend zijn, prima. Maar je ziet dat vooral de nieuwe generatie ondernemers meer informatiegestuurde beslissingen wil nemen. Zo kun je met ons pakket moeiteloos historische gegevens van een partij of cultivar opvragen en analyseren. Jongeren zien sneller de voordelen van de objectieve managementinformatie die je via ons systeem binnenkrijgt.”

Op dit moment besteedt Automated4u zeker 85 procent van de tijd aan dit programma. Te veel werk voor een persoon, daarom is per 1 december Bart Glim (ook 37) als partner aangetrokken. Bart is eveneens gepokt en gemazeld in de automatisering. Na zijn HBO-opleiding bedrijfskundige informatica werkte hij onder meer bij Interxion (Schiphol Rijk), het UWV en als laatste bij ABN-AMRO.

MENTALITEIT Nu de toekomst van hun jonge bedrijf vooral in de bloembollenwereld lijkt te liggen, is het een groot voordeel dat beiden de taal en de mentaliteit van het vak delen. Edwins vader had een bloembollenbedrijf, als zoveel scholieren in West-Friesland verdiende hij in de vakantie graag een centje bij met het rapen en vooral het pellen - ‘dat verdiende meer’ - van bollen. Ook Bart heeft als rasechte Andijker de nodige uurtjes achter de pelband gemaakt. “We weten dat je in de bloembollensector soms 7 keer 24 uur aan de bak moet. Omdat ons pakket ook draait bij Haakman New Zealand Bulbs, met z’n omgekeerde seizoen en tijden, hoort ’s avonds en ‘s nachts werken er ook bij.”

dat is lang niet overal aanwezig in een bollenschuur, vandaar dat wij een offline module hebben ontwikkeld.”

PRIJZEN Edwin en Bart stellen dat de meeste pakketten in de bollensector zich beperken tot de in- en

Met nu een twaalftal bedrijven die werken met verschillende modules van de Bulb Store Manager valt er nog een hele markt in de bloembollensector te veroveren. Een nieuwe uitdaging ligt in de ontwikkeling van een geautomatiseerd systeem voor een startend bemiddelingsbureau (vanuit kwekersvereniging Bloems). “Laat ons eerst maar op kleinere schaal in nauw overleg met de praktijk aan de gang gaan.“

Hoewel Haakman aan de basis van hun pakket lag, is de Bulbstoremanager inmiddels zo ver doorontwikkeld, dat het voor elk bedrijf op maat kan worden gemaakt. Bart concentreert zich daarbij op alle mogelijke koppelingen, zoals Edibulb, GPS-toepassingen , koppeling met bosmachine en de veiling, enzovoort. Een paradepaardje is de koppeling met de klimaatcomputers van ABC (Agratechniek), Sercom en Dijksma, met mogelijkheden tot regeling van de luchtcirculatie op basis van diverse parameters. Hoewel onder hun pakket wel bepaalde algemene programmeertalen liggen, is het niet gebaseerd op grootschalige standaardpakketten als bijvoorbeeld SAP/mySap ERP. “SAP is heel duur om te implementeren, er moet nog zoveel aan modules geschreven worden, in ons pakket zitten al tal van handigheidjes. Daarnaast komen SAP-programmeurs zelden in de bollenschuur. Wij schrijven iets en kijken in de praktijk of het werkt. Zo hebben standaardpakketten vaak wifi nodig, maar 27 december 2013 • BLOEMBOLLENVISIE • 27

KENNIS

ERIC BREED:

‘Met interesse leert het makkelijk’ Wat is nodig om te doen wat je doet? Geld, mensen, maar vooral kennis. Welke kennis is belangrijk, hoe sla je kennis op, wat deel je er van met anderen? Vragen en antwoorden in de serie Kennis. In deze negende aflevering Eric Breed.

geen er al is, en wat is het verhaal? Dat vraagt veel kennis en goed kunnen kijken.” De nadruk ligt voor hem bij tulp, narcis en bijzondere bolgewassen, allemaal voorjaarsbloeiers. Maar ook lelie, dahlia en Zantedeschia hebben zijn interesse, maar dan wel vanuit het gebruik in de tuin. “De nieuwe groep OT-hybriden van lelies is een prima aanvulling voor de tuin. Ik heb er zelf eentje in mijn tuin al zes jaar vast staan. Dit jaar had ik 24 bloemen. Dat is toch prachtig?”

COMBINEREN De schoonheid van bloembollen in de tuin schuilt bij Eric Breed vooral in de combinaties en de opvolging in het seizoen. “Overal waar ik kom zie ik combinaties, en wat mooi is onthoud ik. Neem bijvoorbeeld de tulp ‘Mistress’ met Pulmonaria. Doet het altijd goed. Veel is ook een kwestie van uitzoeken. Thuis zet ik van alles op glas, en bij Fluwel hebben we ook een proeftuin waar we combinaties maken en beoordelen.” Foto’s maken is een groeiend onderdeel van dit werk geworden. Via zijn eigen website www.tulippictures.eu laat hij zien hoe mooi al die bolgewassen, vaste planten en hun combinaties zijn. Zonder opsmuk, zo schrijft hij er bij. Reizen en lezen voeden zijn kennis ook. “In het boek Bulbs van Martin Ryx stonden foto’s van tulpen in het wild. Telkens zag ik die foto’s weer. En nu heb ik ze al meermalen zelf in hun oorspronkelijke groeigebied gezien.”

KANSEN Tekst: Arie Dwarswaard Fotografie: René Faas

P

assie en kennis gaan naadloos in elkaar over in het gesprek met Eric Breed. Sinds zeven jaar is hij Client Service Director bij Fluwel in Burgerbrug. De functie houdt vooral in het leveren van informatie aan klanten. Die klanten zijn vooral afnemers van Fluwel die zich richten op de droogverkoop aan particulieren. Een markt die meer respect verdient, zo maakt hij tijdens het gesprek meermalen duidelijk. “Als mensen zeggen dat het altijd nog wel in een zakje kan, dan begrijp ik dat niet. De koper moet het beste krijgen wat er is. Dan vertelt hij het ook weer verder.”

SPELENDERWIJS Bloembollen omgeven hem al zijn hele leven. Vader Kees Breed had vele jaren een kweke28 VISIE27 december 2013

rij met een mooi sortiment bloembollen, sterk gericht op gebruik in de tuin. Het interesseerde Eric. De keuze voor de Rijks Middelbare Tuinbouwschool in Lisse was niet meer dan logisch. Werkervaring deed hij op heel uiteenlopende bedrijven op. Al op jonge leeftijd ging hij naar de wekelijkse bloemenkeuring van de KAVB. In de winter maakte hij steevast met zijn vader een ritje naar ’t Veld om nieuwe tulpen te kijken bij Van den Hoek. Telkens zag hij nieuw sortiment. En onthield het. Voor hem is dat geen prestatie van formaat. “Het begint met interesse. Als je dat hebt, dan leert het gemakkelijk.” Die ruime interesse helpt hem enorm in zijn werk. “Wat ik onder meer doe is het opzoeken van nieuw sortiment. Ik ga kijken bij telers, maar ook in de Poldertuin en de Floratuin, op Keukenhof en bij botanische tuinen. Er zijn altijd twee uitgangspunten: is het beter dan het-

In een sector waar al zo veel is, kan gemakzucht zo maar de overhand krijgen. Zo niet bij Eric Breed. Juist de consument die bloembollen wil kopen voor de tuin verdient alle respect. “Er liggen nog zo veel kansen. Juist deze groep kopers moet het beste van het beste krijgen. Je moet nooit je koper minachten. Daarbij is het concurreren op prijs niet aan de orde. De consument weet niet wat bloembollen moeten kosten. Zoek het in vernieuwing en toegevoegde waarde. Daar gaat mijn werk over, daar gaan de vragen over die ik van klanten krijg. Via informeren kun je vraag creëren.” Alle kennis voor jezelf houden is daarbij niet aan de orde. “Ik kwam vroeger veel bij Karel van der Veek. Die vertelde heel veel over de narcissen die hij op zijn showtuin had. Kennis delen geeft je zo veel terug. En ze worden ook nog steeds geboren, de nieuwe generatie die een brede interesse heeft. Ik ken er genoeg, waaronder zoon Bastiaan. Door kennis te delen kan ik hen weer op weg helpen.”

WATERKWALITEIT

Bewustwording sleutel tot succes Als bedenker van het idee, werkt de 48-jarige Jan-Willem van der Meer ook mee aan het project ‘Schoon erf, schone sloot.’ Naast zijn werkzaamheden als adviseur van gewasbeschermingsmiddelen, maakt hij zich hard voor dit project en gaat mee op de bedrijfsbezoeken voor advies. Bewustwording is waar het om draait. ‘Al lijken het soms maar kleine dingen, juist die zijn belangrijk’, aldus Van der Meer. Jan-Willem van der Meer bij de Phytobac op de Innoventis-proeftuin Tekst: Lilian Braakman Fotografie: René Faas

N

a het eerste project werkt Jan-Willem van der Meer ook graag mee aan het vervolg dat meer landelijk gericht is. Van der Meer is zeker een man die zich inzet voor de vermindering van emissie en er bewust mee bezig is. Tijdens zijn werkzaamheden voor Van Gent Van der Meer Nuyens (GMN) geeft hij namelijk advies. “Omdat we al bij het eerste project betrokken waren, konden we ook probleemgebieden bespreken met onze afnemers. Als er dan iets gezien werd dat beter kon, gaven we dat aan. Zoals de plaats van de spuit in verband met lekken, of dat net gedompelde kisten niet naast een put gezet moeten worden die overloopt naar het riool of de sloot, maar richting land waardoor het lekwater natuurlijk gefilterd kan worden.”

geen straf maar een goed middel om milieubewuster te werken.” Voor klanten die niet aan het project meedoen, wordt een mailing verstuurd waarin zij geattendeerd worden op de mogelijke emissieroutes op het bedrijf. “Net welke tijd het is welk advies we mee geven. Zoals in de dompeltijd: let op het uitdruipen en zorg dat de vervoerskar in orde is. Tijdens de planttijd: let op de teeltvrije zones. Zulke informatie sturen we automatisch mee.”

SPANNINGSVELD Wat Van der Meer in de toekomst graag ziet is een beloning voor kwekers die middelen juist gebruiken en emissie zoveel mogelijk beperken. “Dit zou bijvoorbeeld met het MPS-systeem kunnen, waardoor kwekers minder gecontroleerd worden. Maar blijven controleren zal altijd noodzakelijk blijven.” Het spanningsveld tussen kwekers die veel inzet tonen en anderen die er

ADVIES Een groot voordeel vindt Van der Meer de bedrijfsbezoeken, waar hij deels zijn adviezen uithaalt. “Je denkt mee met een kweker en zoekt gericht naar oplossingen. De handhavers zijn ook gericht op oplossingen en dat maakt het met zijn allen bespreekbaar. Door die manier van benaderen is het meedoen

Het project ‘Schoon erf, schone sloot’ onderzoekt emissie op bedrijven. Het doel van dit project is om de emissie te verminderen door kwekers bewust te maken van het probleem en zo het water schoner te krijgen en te houden.

minder om geven blijft lastig. Als Van der Meer verbeterpunten ziet, geeft hij deze altijd onderbouwd maar vooral vrijblijvend aan. “Je bent toch ook het aanspreekpunt als het gaat om middelen. Adviezen worden gegeven maar de kweker bepaalt zelf wat hij ermee doet.”

MEEWERKEN Een normoverschrijding kan al zitten in slechts een druppel. Om die reden is een nultolerantie haast niet mogelijk. “Wat zeker helpt is dat de fabrikanten, wij als leveranciers en de kwekers samen werken aan een oplossing en de middelen juist gebruiken zodat er een goed middelenpakket nu en in de toekomst beschikbaar blijft. Bewustwording is het belangrijkste. Op de Innoventis-proeftuin testen we vooraf middelen voor juist gebruik. Daar zijn we ook bezig met onderzoek hoe middelen afgebroken worden. Bijvoorbeeld in een Phytobac. Emissie op het erf blijft een lastig probleem, geeft Van der Meer aan. “Een kweker kan soms pas op het laatste moment bepalen wat hij gaat doen, bijvoorbeeld in het plantseizoen. Als een kweker dan beslist dat hij toch wil gaan planten, dan moet er ontsmet worden. In zo’n geval is de uitdruiptijd natuurlijk te kort. Als er dan toch geprobeerd wordt om emissie te voorkomen, is de kweker goed bezig.” 27 december 2013VISIE 29

VOORLICHTING

Enorme energiebesparing Het bewaren van lelies vraagt veel energie. Een van de drie deelnemers in het project ‘Houdt de bo(e)l koel’ investeerde in een nieuw bewaarsysteem. Diverse aanpassingen gaven een substantiële daling van de energiekosten.

Tekst: Rob de Groot, Bob Bisschops en Theo van der Gulik Fotografie: DLV

D

oor slim te koelen is het bij de leliebewaring goed mogelijk om flink op de energie(kosten) te besparen. Het project ‘Houd de bo(e)l koel’ is er op gericht om energiebesparende technieken en maatregelen te demonstreren en te communiceren die leiden tot energiebesparing tijdens het koelen van bollen. Door het combineren van technieken en maatregelen is het mogelijk om maximaal te besparen op energie(kosten). Op drie demonstratiebedrijven zijn verschillende technieken en maatregelen geïntegreerd toegepast.

PRODUCTKWALITEIT Op een van de drie demonstratiebedrijven is de teelt van lelie een belangrijke activiteit. Het bewaren van lelieplantgoed vraagt veel energie. Bij de recent gerealiseerde nieuwbouw is veel aandacht besteed aan energiebesparende technieken. Installateur Olof Schuur heeft hierin een belangrijke bijdrage geleverd. In samenwerking met het bedrijf en Olof Schuur is een combinatie van technieken en maatregelen onderzocht om maximaal te besparen op energie(kosten). Productkwaliteit stond daarbij voorop. Door het in kaart brengen van temperatuur, vocht en CO2-gehalte in de cellucht kan de ventilatie worden geoptimaliseerd. Als het CO2-gehalte in de cellucht het toelaat kan de ventilatie worden verminderd door het knijpen van de luchtklep en/of het terugtoeren van de gelijkstroomventilatoren in de verdamper. Als de buitentemperatuur laag genoeg is wordt de ventilatie juist weer vergroot, zodat de koeling minder hoeft te draaien en dus elektra wordt bespaard. 30 VISIE27 december 2013

De aangepaste systeemwand

Kort na de oogst zijn leliebollen erg actief. Daarbij gebruiken de bollen zuurstof en geven CO 2-warmte en vocht af aan de lucht. In de praktijk wordt veel geventileerd en gecirculeerd om onder meer de CO2-concentratie in de cel laag te houden. In de buitenlucht is de CO2-concentratie gemiddeld 500 ppm. Praktijksituaties tonen aan dat concentraties van meer dan 5.000 ppm tussen de bollen geen schade geven. Alleen bij extreem hoge concentraties kunnen zwarte spruiten ontstaan. We hebben dit wel waargenomen na twee weken 20.000 ppm. Door te sturen op een CO2-concentratie van bijvoorbeeld 5.000 ppm, wordt overmatig ventileren voorkomen. De warmte in het heetgas, dat afkomstig is van

de verdamper, kan door een warmtewisselaar worden overgedragen aan het retourwater van de vloerwarming. Dit retourwater wordt opgewarmd tot ongeveer 40°C en is prima geschikt om de vloer van een broeikas of werkruimte op temperatuur te houden. Dit bespaart gas.

GELIJKSTROOMVENTILATOR Gelijkstroomventilatoren met toerenregeling en tijdklok (aan/uit regeling) zorgen op het demonstratiebedrijf voor de circulatie. In eerder onderzoek is een circulatienorm van 300 m3 vastgesteld en voor later in de tijd 100 m3 lucht per uur per m 3. Ook 50 m3 is wel eens getest en gaf toen geen schade, maar hier is nog te weinig ervaring mee. Door het meten

mogelijk bij leliebewaring van temperatuur en CO 2 in de palletkist is gezocht naar een goede balans tussen het toerental en de tijdklok. Het bleek dat veranderingen in het toerental en de tijdklok geen noemenswaardige invloed hadden op de temperatuur en CO2-gehalte in de kist. Er is echter nooit minder dan 100 m3 lucht per uur per m3 bollen gegeven. Terugtoeren zorgt direct voor energiebesparing. Teruggetoerde ventilatoren produceren minder warmte, waardoor de koeling minder hoeft te draaien. Dit geeft een extra besparing op elektra. Door te weinig circulatie loopt de RV in de kist op en kan spruitvorming ontstaan. Dit is een belangrijk aandachtspunt. Ook is er bij een hogere RV meer kans op een Penicilliumaantasting. Streef naar continu circuleren bij een laag toerental zodat de luchtconditie in de kist gelijk blijft aan de cellucht.

AANPASSING SYSTEEMWAND Als er minder gecirculeerd wordt, zou de kist waar de lucht het moeilijkst doorheen gaat te weinig lucht kunnen krijgen. De kist met de minste circulatie is de bepalende factor. Om dit te voorkomen zijn de systeemwanden doorgemeten en aangepast. De systeemwand was bij de installatie al wat aangepast om een gelijkere luchtverdeling over de vijf lagen te krijgen. Er was een balkje geplaatst in de onderste uitblaasopening, zodat deze laag niet automatisch de meeste lucht zou krijgen. Ook was er een luchtschep in de tweede uitblaasopening geplaatst. Deze zou voor meer lucht in laag twee moeten zorgen. Verder waren alle uitblaasopeningen afgerond (zie figuur 1).

Toen de wand vol met palletkisten met leliebollen stond, is er weer gemeten. In de oorspronkelijke situatie kreeg de onderste laag toch nog de meeste lucht, de derde laag kreeg de minste lucht. Verschillende aanpassingen zijn uitgeprobeerd om de luchtverdeling nog gelijkmatiger te krijgen. Eerst is een schans geplaatst om de luchtstroom door de onderste uitblaasopeningen te verminderen. Vooral de luchtstroom door de tweede en door de vijfde uitblaasopeningen werd hierdoor bevorderd. Om de lucht nog beter te verdelen is nog een aantal maatregelen getroffen: de schep boven de tweede uitblaasopening werd weggehaald, de vijfde uitblaasopening met twee driehoekige latten werd versmald en de balk voor de eerste uitblaasopening werd weggehaald. Deze maatregelen verminderden de luchthoeveelheid in laag twee en vijf en verhoogden de luchthoeveelheid in laag een en vier. Door het versmallen van uitblaasopening twee werd de luchtstroom nog beter verdeeld (zie figuur 2). De spreiding in de luchtverdeling is teruggebracht van oorspronkelijk 25% naar nu 9%. De luchtverdeling over de verschillende lagen is nu beter.

Aangepaste systeemwand Figuur 2: De systeemwand met extra aanpassingen Ook andere zaken kunnen een goede luchtverdeling overigens verslechteren, zoals halfvolle kisten, verschillende bolmaten door elkaar op een rij, en lekkage. Als er verschillende maten op een rij komen te staan, zet dan de fijnste maten het verst van de wand af. Oorspronkelijke systeemwand Figuur 1: Oorspronkelijk systeemwand met kleine aanpassingen

BESPARING In het algemeen kan flink teruggetoerd worden na het optimaliseren van de systeemwand. Bij het koel bewaren van bloembollen

kan de gelijkstroomventilator nog minder toeren draaien als de bollen in rust zijn. Minder circuleren heeft nauwelijks effect op de luchtverdeling. Bij lelies lijkt de minimale circulatie bepaald te worden door de RV en bij tulpen bijvoorbeeld de ethyleenconcentratie.

‘Bij het koel bewaren van bloembollen kan de gelijkstroomventilator nog minder toeren draaien als de bollen in rust zijn’ Om alle verschillende processen aan te sturen, wordt op het demonstratiebedrijf gebruik gemaakt van een klimaatcomputer. Kennis van de werking van de computer en het stuurprogramma is belangrijk om een hoge besparing te halen, zonder kwaliteitsproblemen te krijgen. Afhankelijk van de buitentemperatuur bespaart het nieuwe bewaarregime tussen de 49 en 57% op de energiekosten.

Het demonstratieproject ‘Houd de bo(e)l koel’ wordt uitgevoerd door PPO en DLV Plant in samenwerking met drie demonstratiebedrijven. De betrok ken installateurs zijn Olof Schuur, Polytechniek en Eval. Het doel van het project is een bijdrage leveren aan energiebesparing in de bloembollensector door het demonstreren en communiceren van energiebesparende technieken en maatregelen tijdens het koelen van bloembollen. De kennis wordt verspreid op georganiseerde demonstratiebijeenkomsten, reguliere bijeenkomsten van studiegroepen, in vakbladartikelen, een flyer en leaflet. De looptijd is drie jaar en vindt plaats in het kader van de demonstratieregeling Schoon en Zuinig. Het ministerie van EZ financiert het project, aangevuld met een bijdrage van de demonstratiebedrijven en betrokken installateurs.


VAKVENSTER

Stilleven Fotografie: René Faas Tekst: Lilian Braakman Soms zijn woorden overbodig, zoals bij dit wonderschone sfeerbeeld. In de vroege ochtend gefotografeerd op de Oude Herenweg te Voorhout. Het beeld straalt uit waar het om draait in deze periode van het jaar: rust. Werknemers zijn naar huis en het is tijd voor familie, vrienden en gezelligheid. Tussen Kerstmis en oud en nieuw is het licht op de meeste bedrijven uit. Vol goede moed 2014 beginnen, daar draait het om. Voor nu is het nog even genieten van de rust en dan vol energie het nieuwe jaar in. Een prettige jaarwisseling gewenst.

Bezoek ons op de Mechanisatie 2014 STANDNUMMER 3B03 - WWW.SMTB.NL

Meer grip, minder bodemdruk, onder alle omstandigheden

stand nr 1A03

www.hansvanderpoel.com Mechanisatie en machinebouw voor landen tuinbouw Veenderveld 51, 2371 TT Roelofarendsveen, The Netherlands Telefoon +31 (0)71 3315278 E-mail [email protected]

www.zuidbergtracks.com

Graafstra Mechanisatie & Staalconstructie

H. VAN GERVEN MECHANISATIE BV

6ENEKOTERWEGs('/OSTERWOLDE&R 4ELEFOON s&AX % MAILINFO GRAAFSTRANLs7EBSITEWWWGRAAFSTRANL 6ERTEGENWOORDIGER&RANS(OMANs4ELEFOON

Akervoorderlaan 13a, 2161 DP Lisse, tel: 0252-217311, fax: 0252-221345 www.gerven-mechanisatie.nl

Dealer van: s -ASSEY&ERGUSONTRACTOREN s ,ANDINITRACTOREN s (ARDIVELDSPUITEN s &ALCHAKSELAARSENROTOREGGEN

Van Dijke - Bercomex aqua-grader.

Complete Van Dijke spoelinstallatie spoelklaar opgeleverd!

De nieuwe Miedema SB 928 bollenstortbunker met standaard twee verlengbanden en vele extra’s!!

Grimme Varitron bollenrooier. Specialistische ombouw van rooimachines

Tuin en park: s (ONDA

Uw partner in de bollenmechanistie

s (USQVARNANIEUW Gercon: s 2OOIMACHINE s -ULTIFUNCTIONELEWERKTUIGENDRAGER s 3CHOFFELMACHINE s !ANGEDREVENWIEDEG s (YDRAULISCHAANGEDREVENLINTZAAG s 5ITDRUKTAFELVOORSTEKPLANTENPNEUMATISCH

Nieuw, volautomatische kistenvuller!! Geschikt voor lelies, tulpen, aardappelen etc.

s "AKKENLIFT s "EDDENVLAKKER

www.graafstra.nl

Standnummer 1A02

Bas Scholten

Wim Zandwijk

Frans van der Geer

Sandra Bouckaert

Mechanisatie & Staalconstructie

s -ASSEY&ERGUSON

Makelaardij bv

Wij kunnen u van dienst zijn op allerlei gebied: Aan- en verkoop. Taxaties. Pachtzaken. Huur- en verhuur. O.a. nu in de verkoop: - Bloembollenbedrijf, Noordwijk ('t Langeveld) - Bloembollengrond, Voorhout - Agrarisch bedrijfscomplex, Voorhout

Voor inlichtingen: CNB-Makelaardij B.V. 0252 – 431360 Bas Scholten 06 - 22 23 68 45 Wim Zandwijk 06 - 53 64 45 94 Frans van der Geer 06 - 53 34 20 55

www.cnb-makelaardij.nl

CNB Makelaardij bv Heereweg 347 Postbus 410 2160 AK Lisse Tel (0252) 43 13 60 e-mail: [email protected]

Bulbfust B.V. is uw leverancier van kunststofoplossingen voor de agrarische sector

KASSENBOUW, NIEUW EN GEBRUIKT

PAREL - Tray

Voor het

SCHUBBEN

van Uw

LELIES

Tevens zijn wij producent/leverancier van de alom bekende hydrotray, NOVA krat(Hydro), exportfust en de Germaco broeibak. Bulbfust BV Holland Wieringerwerf,

Tel Fax E-mail Internet

: +31 (0) 227 - 603582 : +31 (0) 227 - 603606 : [email protected] : www.bulbfust.nl

ARIE TUIN

0048 601 159 267 [email protected]

KENNISMARKT ENERGIE BLOEMBOLLEN voor al uw energievragen Bespaar duizenden euro’s per jaar!

- LED-verlichting - Temperatuurintegratie - Bewaarmodel - Aangepaste palletkist

- Gelijkstroomventilatoren - Drogen met kaslucht - Broei op meerlagen - Checklist Energiebesparing

Laat u vrijblijvend informeren in de stand

De Kennismarkt Energie wordt mogelijk gemaakt door financiële steun van de partijen die deelnemen in de Meerjarenafspraak Energie bloembollen: - KAVB / Milieuplatform Bloembollensector - Productschap Tuinbouw - Ministerie van EZ - Agentschap NL Uitvoering door Praktijkonderzoek Plant & Omgeving en DLV Plant in samenwerking met bollentelers en technische bedrijven.

Tel. 0252 - 688541

Tel. 0252 - 462121

MECHANISATIEBEURS 2014

Mechanisatiebeurs 2014

De vooruitzichten voor de

Tekst: Wim Ciggaar Fotografie: René Faas, PR

64ste editie van de mechanisatietentoonstelling in Vijfhuizen zijn positief. De animo onder de standhouders is goed, het aantal deelnemers stemt tot tevredenheid en datzelfde geldt ook voor de randactiviteiten. In dit extra dikke Mechanisatie/Midwinterfloranummer van BloembollenVisie een beknopt overzicht van hetgeen er allemaal te zien is c.q. geboden wordt. 38 VISIE27 december 2013

A

ABFLEXKRACHT

1C 14

Het specialisme bij abflexkracht is 24/7 flexibiliteit in de personele bezetting bij bedrijven. Dat doet abflexkracht al zo’n 40 jaar. ‘Groen’ is daarbij het domein; de agrarische sector. Van

oorsprong een coöperatie om te voorzien in onder andere tijdelijke arbeidskrachten. In de loop van de jaren is abflexkracht zich naast de agrarische sector ook gaan richten op (aan) verwante bedrijfstakken. Echter zonder zich nadrukkelijk als ‘algemeen uitzendbureau’ te profileren. Het specialisme en nog belangrijker, het onderscheidend vermogen zit in de daadwerkelijke kracht van abflexkracht, namelijk de menskracht. Het bedrijf noemt zich uniek als het om tijdelijke arbeidskrachten gaat, dat is de kracht van abflexkracht. Aanpakkers, doeners die denken, mensen zonder ‘9 tot 5’ mentaliteit en … met hart voor de zaak. En dat is ook precies de reden waarom bedrijven graag met het bedrijf werken. Abflexkracht werft en selecteert de beste vakmensen in heel Europa. Onder meer via eigen wervingskantoren in Polen. Abflexkracht noemt hen onze natuurtalenten! Met ruim 40 jaar ervaring als flexspecialist weet abflexkracht als geen ander dat bij geen enkel bedrijf de flexbehoefte dezelfde is. Het sleutelwoord is maatwerk! Bij abflexkracht werkt men als ondernemer met ervaren relatiebeheerders en accountmanagers. Vakgenoten zogezegd. Meer info op www.abflexkracht.nl.

A

ABN AMRO

1B 06

Het Agriteam van ABN AMRO is een specialistisch team dat zich bezighoudt met alle facetten van het agrarisch bedrijf. Louis Verbruggen, Bjorn Oppersma en Hans Kater zijn verantwoordelijk voor de bediening van de bloembollenrelaties in Noord-Holland. Met een filiaal in Alkmaar en Lisse is ABN AMRO gevestigd in de kernen van de bloembollengebieden van Noord Holland/Zuid Holland. Elke gebied heeft zijn specifieke voordelen en het is de kunst hier maximaal gebruik van te maken. Het team komt bij veel ondernemers. Bij voorkeur aan de keukentafel om de huidige gang van zaken door te nemen en te kijken naar de toekomst. Er zijn voldoende kansen en het team wil hier graag in meedenken. Alles is anders en dat maakt het werk leuk. ABN AMRO kan en moet altijd maatwerk leveren.

A

AGRATECHNIEK BV

pleet pakket aan droog- en bewaarsystemen voor de bloembollen te vinden.

A

MACHINEFABRIEK AKERBOOM

2A 02

Machinefabriek Akerboom staat op de mechanisatietentoonstelling met diverse machines, geschikt voor het behandelen en beschermen van producten tegen aaltjes, diverse schimmels en bacteriën. Dit doet Akerboom met warmwaterbehandeling, of met ontsmetten door middel van dompelen en douchen. Nieuw is het kuubkisten spoelen/ontsmetten: spoelen

A

3B 01

Met de introductie van de ABC-procescomputer heeft Agratechniek een nieuwe ontwikkeling in gang gezet die het drogen en bewaren van bloembollen aanmerkelijk efficiënter maakt. Bovendien levert deze nieuwe techniek een beter droogresultaat en een homogeen product op. Agratechniek is een bekende leverancier van droogtechniek voor bloembollen en zaden. Vaak gaat het om zeer kritische droog- en bewaarprocessen en het is dan ook niet verwonderlijk dat juist Agratechniek veel heeft geïnvesteerd in innovatie en productontwikkeling van droog- en bewaarprocessen. Dat heeft geresulteerd in de 100ste ABC-installatie binnen 4 jaar. Agratechniek is samen met Automated 4U verder gegaan met de ontwikkeling van de automatische flowregeling. Naast

de volautomatische toerenregeling met de Klima EC-ventilatoren bestaat nu ook de mogelijkheid op de bestaande Klima-ventilatoren een vereenvoudigde automatische flowregeling toe te passen. Door de kisten in te voeren in het Automated 4 U-systeem en een voorgeprogrammeerd toerental aan een aantal kisten te koppelen wordt automatisch de gewenste luchthoeveelheid verkregen. Niet meer gissen naar het toerental maar altijd optimaal efficiënte inzet van de ventilatoren. Naast deze ontwikkeling met de Klima-ventilatoren en de ABC-computer is bij Agratechniek een kom-

vorm van AvH Breezand. Gensos is een ingenieursbureau die zich bezighoudt met de ontwikkeling van een nieuw type natte biomassa vergassers en is gespecialiseerd in het maken van ontwerpen, berekeningen en optimalisatie studies op het gebied sterkte, warmte, gas en vloeistofstromingen. Hierdoor zal het nieuwe AvH Breezand samen met Gensos nog beter in kunnen spelen op de vraag van de agrarische (bloem) bollensector. Door deel te nemen aan de mechanisatietentoonstelling hoopt AvH Breezand te laten zien dat ze er nog steeds zijn en wat ze kunnen betekenen voor de relaties in de bloembollensector. Belangstellenden zijn dan ook van harte welkom in de AvH Breezand-stand.

van kuubkisten met een wastrommel, welke in water draait. Ontsmetten van de kuubkisten door middel van verhitting, zonder gebruik te maken van agressieve middelen. Eveneens nieuw is een 60/40 cm krattenspoelmachine: voorspoelen zonder druk met verwarmd water, meer dan 70°C. Hoge druk van ± 120 bar spoelen, met meerdere roterende vuilfrezen. Verwarmd naspoelen met verwarmd water, meer dan 70°C, 3 bar waterdruk. Ontsmetten van de kratten d.m.v. dompelen in vloeistof. Akerboom heeft de machines voor het spoelen, ontsmetten en inpakken van leliebollen in één lijn, met een snelheid van 400 kratten per uur. Belangstellenden kunnen op de stand via beeldopnames alle toepassingen en variaties zien van de door Akerboom ontwikkelde installaties. Tevens zijn op een grootbeeld installaties te zien van de door Akerboom speciaal ontwikkelde machines voor verschillende sectoren. Kijk voor meer informatie op de vernieuwde website: www.akerboom.nl.

A

AVH BREEZAND

ATECO

2C 12

In de stand van Ateco uit Wognum staat een gigantische stormwand met Ziehl-Abegg ventilatoren opgesteld. Deze gelijkstroom ventilatoren onderscheiden zich door het lagere stroomverbruik, lager geluidsniveau en de mogelijkheid deze middels een BUS-koppeling door te koppelen. Dit wil zeggen dat met een 2-aderige kabel alle ventilatoren te sturen zijn! Ook kunnen met dezelfde kabel onder andere mengkleppen van droogwanden en bewaarcellen gestuurd worden. Bediening en/ of instellen vindt plaats middels een Touch Screen scherm, maar is ook over te nemen met de i-phone. Bovenstaande installatie is werkend te zien op de beurs. Ook in de stand van Ateco staat een ozon-installatie die de basis vormt om fenolen uit water te zuiveren. Tulpenbollen scheiden fenolen af tijdens de waterbroei, wat zichtbaar is door bruinverkleuring van het water. Dat kan de groei ernstig belemmeren. De ozon-installatie maakt ozongas uit zuurstof. Dat ozongas wordt via een venturi bij het water gebracht dat gezuiverd moet worden. De aanwezige fenolen in het water oxideren (verbranden) door het ozongas. Ateco verkoopt ook ozon-installaties die ozon doseren in bewaarcellen. Proeven bij telers en bij Proeftuin Zwaagdijk toonden aan dat onder andere schimmels, ethyleen en mijten minder kans krijgen om schade te veroorzaken als er ozon gedoseerd is.

3C 10

Wij, ingenieursbureau Gensos en een groot deel van het oude personeel van het nu failliete bedrijf hebben sinds 1 november de voorraad, het machinepark en de activiteiten van het failliete Antha van Hienen overgenomen in de 27 december 2013VISIE 39


B

BAKKER HOLDING

3A 12

De kistenfabrieken van de Bakker Holding heb-

Super. Basis voor virusbestrijding zijn bespuitingen met pyrethroïden. Met een wekelijkse bespuiting met Sumicidin Super wordt deze basis gelegd. Het middel heeft hiervoor een aantal specifieke eigenschappen waar BASF de klant graag over informeert. Uiteraard kan men voor vragen over de andere middelen uit het BASF-bloembollenpakket ook terecht op de stand met nummer 3B04. Over enkele dagen ontvangen alle kwekers een Sumicidin-actieluis. Neem deze luis mee naar de BASF-stand en maak kans op een bijzondere prijs: uw bedrijf wordt vanuit de lucht gefilmd met een heuse drone!

C

ben al jaren een gevestigde naam in Nederland. Afgelopen jaar is ook de Guldemond Kistenfabriek uit Katwijk aan de holding toegevoegd. Samen met Guldemond is Bakker kuubkisten blijven maken van zeer hoge kwaliteit. Ook heeft het bedrijf recent geïnvesteerd in een CNC-machine om het plaatmateriaal nog nauwkeuriger te bewerken. Bakker produceert de kuubkisten volgens nauwgezette specificaties waarbij veel zorg wordt besteed aan de verbindingstechnieken, zodat men een product krijgt met een lange levensduur en optimaal gebruiksgemak. De kist is immers volgens de wensen van de klant gemaakt en samengesteld uit de beste materialen. Het productenpalet strekt zich verder uit van pallets tot geschenkverpakkingen en van de traditionele gaasbak tot displayrekken. De eigen productontwikkeling speelt voortdurend in op vragen van de afnemers. Flexibiliteit, kwaliteit en creativiteit zijn sleutelwoorden in ons bedrijf. Het assortiment bestaat onder andere uit pallets voor éénmalig en meermalig gebruik, witloftrekbakken, broeibakken, kuubkisten, exportkisten en kratten, bloembollen- en groentekratten, gaasbakken en gaasbakonderzetters, houten displayrekken, wijn- en geschenkkistjes, zeewaardige verpakkingen en magazijnvlonders. Bezoekers zijn van harte welkom op stand 3A12. Meer info op www.kistenfabriek.nl.

B

BASF

3B 04

BASF Agro is een innovatief bedrijf dat zich

richt op onderzoek, marketing en verkoop van gewasbeschermingsmiddelen voor onder andere de bloembollenteelt. Professionaliteit en kwaliteit in de dienstverlening zijn uitgangspunten waar de divisie Agro om bekend staat. De afgelopen jaren heeft BASF op de mechanisatietentoonstelling een breed pakket aan middelen voor de bloembollen gepresenteerd. Dit jaar staat de stand in het teken van Sumicidin 40 VISIE27 december 2013

COMPANY2WEAR

3C 09

Company2Wear Bedrijfskleding in Sassenheim heeft voor de beursbezoekers een nieuwtje in petto. In januari 2014 wordt in Sassenheim een inzamelactie gestart van bedrijfskleding waarvan de opbrengst ten goede komt aan UNICEF. Elk bedrijf of organisatie die bedrijfskleding over heeft kan deelnemen en daarmee UNICEF steunen. UNICEF zal de volledige opbrengst van de actie besteden aan de zorg voor kinderen in Mozambique die een grote kans hebben op zeer jonge leeftijd te overlijden aan de gevolgen van slechte voeding, onhygiënische omstandigheden en ziektes als malaria en aids. Dankzij de inzameling komt er geld beschikbaar voor voorlichting, vaccinaties en betere voeding, netten tegen schadelijke insecten en genezing van zieke kinderen. Kleding voor de actie kan bedrijfskleding zijn die gedurende het jaar uit de collectie is gehaald, bijvoorbeeld omdat deze door een nieuwe huisstijl niet meer bruikbaar is of al zo lang ongebruikt op voorraad ligt dat het oude modellen zijn. Werkjassen, broeken, polo’s of sweaters moeten schoon en nog bruikbaar zijn. Het initiatief van de actie komt van leverancier van bedrijfs- en promotiekleding Company2Wear in Sassenheim. De kleding kan vanaf eind januari 2014 t/m eind mei worden afgeleverd in Sassenheim, bij Company2Wear aan de Hub van Doorneweg 14-16 (afslag A44 Hotel Sassenheim).

C

2B 20 CREMER SPECIAALMACHINES BV

Voor bedrijven in het bollenvak is een bezoek aan de Cremer-stand altijd nuttig. Zo wordt aan de bloembollen- en vasteplantenexporteurs een nieuwe kijk op kleinverpakken gepresenteerd. Een fraaie verpakking met prima eigenschappen, welke met een kleine uitbreiding geproduceerd kan worden op bestaande Cremer-verpakkingsmachines. Kom kijken en oordeel zelf! In het afgelopen jaar zijn diverse bloembollenkwekers gestart met de kuubkisten/broeierij telunit, de compacte telunit voor het aftellen in kuubkisten. Deze machine ver-

vult de behoefte van de groeiende vraag naar bulktellingen. Bij de tulpenbroeierij wordt met dezelfde telunit een betere efficiency gehaald aan de opplantlijn. Het wegleggen en/of bijpakken van bollen is niet meer nodig. Kortom, een besparing in arbeidskosten door een betere dosering én het voorkomt beschadiging aan de bollen. De Tel-O-Scope telunit blijkt erg succesvol voor de bollenteelt te zijn. De telmachine voor de plantmachine is veel verkocht en meestal binnen één jaar terugverdiend. Voor wie mooi egaal wil planten in de gewenste plantdichtheid is dit de uitkomst! In de stand zijn tevens vele andere machines te zien voor het aanvoeren, tellen en verpakken van bloembollen en vaste planten. Cremer raakt niet uitgeteld! Al 65 jaar een vertrouwd adres.

D

DOI.T.

2 C 14

Do-I.T. Automatisering heeft een prijsvriendelijke fotostudiokast op de markt gebracht voor het maken van foto’s ten behoeve van het beeldveilen. Het bedrijf heeft twee modellen ontwikkeld. De grote studiokast wordt gebouwd op nieuwe Euro-pallets, het kleine model op een onderzetter. Door de kast op een Euro-pallet te plaatsen wordt voorkomen, dat wiellagers snel stukgaan doordat deze vastlopen door zand en grond. Elke kweker heeft een heftruck en/of een pompwagen voor het verplaatsen van de fotostudiokast. De fotostudiokast is uitsluitend uitgerust met professionele apparatuur. Tot de uitrusting bij de grote kast behoort een flitserset, bestaande uit twee flitskoppen met softbox en een professionele camera met flitsontsteker. De fotostudiokast met vinyl als studioachtergrond wordt kant en klaar door Do-I.T. automatisering zelf afgeleverd en kost € 1.895,-- (excl. BTW + transport). U kunt dan hele mooie foto’s maken en de software is gekoppeld aan EAB-software. Naar verluidt is deze studiokast daarmee ruim de helft goedkoper dan bestaande typen. Als optie bestaat de mogelijkheid de foto’s draadloos met Wifi naar de computer te sturen. De prijs is afhankelijk van de internetverbinding op het afleveradres. Moet er bijvoorbeeld een internetkabel getrokken worden, is er al een draadloze verbinding en moet de afstand overbrugd worden.

F

2A 11 FLAKKEE, MECHANISATIE CENTRUM

Irrifrance komt vanaf augustus 2014 met een nieuwe computer in zijn beregeningsmachines, namelijk de irridoseur 5. Deze zal voor het eerst te zien zijn op de mechanisatietentoonstelling te Vijfhuizen in de stand van Mechanisatie Centrum Flakkee. De irridoseur 5 is de vervanger van de irridoseur 4 die de laatste 15 jaar zijn betrouwbaarheid en efficiëntie heeft bewezen. De irridoseurcomputers staan bekend om hun exacte afgifte en tijdsberekening, dus een egale afgifte over het gehele veld en komt exact op de seconde binnen, zoals berekend.

ste veldspuit van Hardi getoond. Ook in het tuinen parksegment heeft het bedrijf het afgelopen jaar niet stilgestaan. Behalve de artikelen van Massey Ferguson en Honda zijn nu ook Husqvarna grondboren, bosmaaiers en kettingzagen leverbaar. Zie ook www.gerven-mechanisatie.nl.

G

De Irridoseur 5 heeft dezelfde eigenschappen als de Irridoseur 4. Echter, een duidelijk en overzichtelijker display met eenvoudige bediening en gemaakt op toekomstige optie`s zoals vochtmeting en dergelijke. Ook zullen de gsm-mogelijkheden worden uitgebreid en zit er een goede verlichting in de display.

G

H. VAN GERVEN MECHANISATIE BV

1A 02

Ook H. van Gerven Mechanisatie bv is in januari weer aanwezig op de mechanisatietentoonstelling in Vijfhuizen. Zodra men de hal binnenkomt is het bedrijf te herkennen aan de Massey Ferguson 5600. Deze in 2013 geïntroduceerde tractor met een vermogen van 85 tot 130 pk is leverbaar met een Dyna-4 of Dyna-6 transmissie. Behalve deze tractor zal Van Gerven diverse machines uit het Gercon-programma tonen, zoals de schoffelmachine, zelfrijder, rooimachine en de dubbel hydraulisch aangedreven Gercon-lintzaag. De lintzaag heeft een degelijke constructie en is daardoor zeer geschikt voor het maaien door de grond. In combinatie met de bi-metalen lintzaag heeft deze machine in het afgelopen seizoen een uitstekend maairesultaat behaald. Het record met 1 lintzaag is op dit moment 3000 RR! Wie gaat dit verbeteren? Als erkend SKL-keuringsstation en expert op het gebied van spuitdoppen en spuitbeeld staat het bedrijf de klant graag te woord voor allerhande vragen op het gebied van spuittechniek en wordt de nieuw-

FA. GROENEWOUD

1 A 06

Ervaar op de stand van firma Groenewoud de nieuwe compacte DEUTZ-FAHR 5-serie TTV. De serie heeft een aantal unieke eigenschappen die de trekker uitermate geschikt maken voor intensieve teelten zoals de bloembollenteelt. Een reeks bestaande uit vier modellen met een traploze transmissie, DEUTZ Tier 4i motoren van 100-130 pk welke door hun karakteristiek al bij lage toerentallen veel vermogen en koppel ontwikkelen. Dit maakt het mogelijk om bij lage toerentallen te werken waardoor er een laag brandstofverbruik is. Ondanks zijn compactheid en laag eigen gewicht kent de trekker geen beperkingen in hefvermogen. Max. 6600 kg kan de trekker heffen. Voorzien van een geveerde vooras is het goed toeven op de weg, met 40 km/u eco of zelfs een max. snelheid van 50 km/u is mogelijk. Op hydraulisch gebied is de trekker naar wens uit te rusten, een 60 ECO pomp is een van de mogelijkheden, met een laag toerental toch de maximale capaciteit, of een 90 liter pomp. Mechanische en elektrische ventielen met instelbare tijd en literopbrengst en ideaal op de wendakker het SDD systeem. Met 50 procent van het aantal benodigde stuuromwentelingen is de volledige stuuruitslag ideaal op de vierkante meter. De geheel nieuwe cabine met automatische airco, laag geluidsniveau en een lichtmanagementsysteem maakt het werken een stuk plezieriger.

H

2A 05 HGR MECHATRONICA BV

HGR Mechatronica BV toont als beursprimeur de TYREX spoel-sorteer-bundelmachine. Uit overleg met een groepje hyacintenbroeiers kwam het plan voor een productielijn van 1600 bos per uur en minder arbeid per steel. Deze enorme uitdaging heeft geleid tot het

ontstaan van de nieuwe, reeds geoctrooieerde spoel-sorteer-bundelmachine voor snijhyacinten: de TYREX. De TYREX is uniek vanwege zijn eigenschappen als r IPHFTOFMIFJE UPUCPTQFSVVS

r HFMVJETBSN r XFJOJHCFXFHFOEFEFMFO r [ÊÊSTMJNNFCFTUVSJOH Na spoeling en snelle, maar relatief rustige sortering vallen de bosjes in de HGR-bundellijn waar ze door de 2 elastiekjes worden geknoopt. De TYREX past uitstekend achter de inmiddels uitvoerig beproefde JW3-snijmachine. Voor echt 1600 bos per uur draaien komt de aangepaste JW3XL in de loop van dit seizoen in actie. De grootste uitdaging ligt echter in het afstemmen van de hoge snelheid op de rest van de productie, zoals de aanvoer van bloemen en afvoer van de bundels. Maar na 20 jaar mechanisatiespecialisatie van snijhyacinten weet HGR Mechatronica BV wel waar je aan moet denken en meedenken doet men graag. De TYREX kan ook prima aangepast worden voor andere bloemen en kan hiermee ook voor andere branchemachinebouwers uitermate interessant zijn.

H

HOBAHO

H

HOMBURG

1A 04

Hobaho is voor het tweede jaar met een stand aanwezig op de mechanisatietentoonstelling waar men ontvangen wordt door de intermediairs en veilingmedewerkers. Als extra biedt Hobaho haar gasten op 6 januari van 17.0018.00 uur een Happy Tapas-hour! Onder het genot van een drankje en een hapje kan men het aanbod bekijken van machines en materialen en bijpraten met de intermediairs. Daarnaast organiseert Hobaho twee vakavonden tijdens de mechanisatietentoonstelling in Expo Haarlemmermeer te Vijfhuizen. In tegenstelling tot eerdere jaren is voor 2014 gekozen om aan te sluiten bij de mechanisatietentoonstelling. Achterliggende gedachte is om de relaties ÊÊOMPDBUJFUFCJFEFOPNSFJTUJKE[PWFFMNPHFlijk te beperken. De vakavonden staan onder leiding van Sam van Egmond, directeur Bemiddelen. Op 7 januari wordt de eerste vakavond georganiseerd in samenwerking met Rabobank Bollenstreek. Het thema is “Ben je flexibel genoeg in een veranderende markt?”, naar aanleiding van het resultaat van het onderzoek van de Rabobank: “Floreren met flexibiliteit”. Het thema van de bijeenkomst op 9 januari is “Het vraagstuk TVX in tulp”; wat is de status, de aanpak, wie zijn de betrokken partijen en wat is de les die wij kunnen trekken uit de ervaringen met PIAM-V en Lelie 2.0. Informatie: www. hobaho.nl.

1A 07

Homburg Holland fabriceert in samenwerking met machinebouwer Widontec in Veg27 december 2013VISIE 41

MECHANISATIEBEURS 2014 hel sinds 2011 de Homburg HeroW: een zelfrijdende spuitmachine. Deze fraai vormgegeven zelfrijder speelt in op de vraag van bloembollentelers, vollegrondsgroentetelers, akkerbouwers, boomkwekers en loonwerkers naar compacte, wendbare zelfrijders met veel bodemvrijheid, maximaal zicht en een concurrerende prijs. Kenmerkend voor de Homburg HeroW zelfrijdende veldspuit zijn de bodemvrijheid, scherpe prijs/kwaliteitverhouding, inzet van geavanceerde HARDI-spuittechniek, goed zicht op het gewas, de compacte bouw en wendbaarheid. Een machine die haar sporen ruimschoots in de (tuinbouw)markt heeft verdiend. Met HeroW H430 borduren Homburg en Widontec verder op het succes. Voordelen Homburg HeroW H430: r LNQFSVVSSJKTOFMIFJEPQEFXFHNFU dynamisch remsysteem r 6JUCSFJEJOHTQVJUDBQBDJUFJUOBBSMJUFS UBOLJOIPVE MJUFSTDIPPOXBUFS r 7PPS[JFOWBO%&65;5$%JEJFTFMNPUPS WPMEPFUBBOEF5JFSJOPSN r 6JUWPFSCBBSNFUIZESBVMJTDIWFSTUFMCBSF BTTFONNPGNN r -FWFSCBBSJOFMLFCBOEFODPNCJOBUJFNFU CFIPVEWBOCPEFNWSJKIFJEUPUNN r 7PPS[JFOWBOBMMFEFOLCBSF)"3%*PQUJFT XP)$ )$DPNQVUFS"VUPWash en AutoFill, PrimeFlow en het nieuwe DynamicFluid4 system r 6JUHFWPFSENFU)"3%*5XJO'PSDFTQVJUboom

M

MAAN MACHINES & ONDERHOUD

M

de strobaal worden verwijderd. Het accumulatorversnelset zorgt voor een korte touwafIBBMDZDMVTWBODJSDB TFDPOEFO%FHFIFle machine voldoet in transportstand aan de &VSPQFTF 5¾7FO3%8 WFSLFFSTFJTFO.FU deze combinatie kan en mag men veilig de weg op.

M

1B 03 MEEUWENOORD GROEP

3A 01 MECHANISATIE HAARLEMMERMEER BV

3C 06

MAAN Machines & Onderhoud is voortgekomen uit een grote kennis en interesse voor )"$)."/(."$)*/&4 EFNBDIJOFTXBBS de klant specifiek voor koos om zijn uitmuntende kwaliteit en het gegarandeerde goede servicebeleid). Dit jaar zijn er twee mensen bijgekomen in het bedrijf, 1 invalkracht voor softwaredoeleinden en een vaste kracht voor de service. Maan M&O is een servicegericht bedrijf wat inspeelt op de specifieke wensen en vragen van de klant voor alles wat enigszins te maken heeft met de machines voor de klein-

42 VISIE27 december 2013

verpakkingsbranche. Het gaat er bij het bedrijf in eerste instantie om, dat de klant zich snel en goed geholpen voelt bij het uitvallen van een machine en dus zo snel mogelijk de verantwoording voor reparatie afschuift naar de serviceafdeling van MAAN M&O. Nadat MAAN vorig jaar een nieuwe telmachine ontwikkeld heeft is men dit jaar een nieuwe inpakmachine gaan ontwikkelen. Het bedrijf heeft er twee gebouwd waarvan een exemplaar in januari op de mechanisatietentoonstelling te bezichtigen zal zijn. Het werk wat MAAN voor de klanten kan verrichten is ondenkbaar veelzijdig en dus niet zo maar even kort te beschrijven. Belangstellenden worden dan ook graag op de stand verwelkomd om meer informatie te kunnen verstrekken over ons bedrijf.

MH toont dit jaar een aantal bijzondere noviteiten. De M.H.-hyacintenholmachine is dit KBBSTVDDFTWPMHFÐOUSPEVDFFSE5ZQJTDIFLFOmerken: eenvoudige bediening, goede productiecapaciteit. De individuele meting van de bolbodem geeft een nauwkeurig en constant holresultaat. Naast een aanzienlijke arbeidsbesparing zorgt de machine ook voor rust op de werkvloer. Nieuw is ook de M.H.-werktuigendrager welke geschikt is voor schoffelen, granulaatstrooien en spuiten in een werkgang. 5ZQJTDIFLFONFSLFOIFGFOEPPSSJKIPPHUF 1,2 meter, cruisecontrol, zeer wendbaar op de LPQBLLFS TUVVSIPFL

MBBHCSBOETUPGWFSbruik, hydrostatische vierwielaandrijving, rijTOFMIFJELNVVSJOWJFSHSPFQFO EFHFMJKLF schoffelophanging in parallellogram met veerontlasting voor constante schoffeldiepte, rijsnelheidafhankelijke afgifte van granulaat en spuitmiddel. Opmerkelijk is het M.H.-automatisch strodak met M.H.-touwafhaalautomaat. Deze onderscheidt zich op de volgende punten: meenemers in volle strobaalbreedte voor betere stro-invoer, hoogteverstelling op afpluktrommel voor strobalen tot 1,3 meter hoogUF LFUUJOHMFOHUFHFTDIJLUWPPS TUSPCBBM%F M.H.-touwafhaalautomaat met zogenoemde “Midway-Worker” zorgt dat alle, ook de aan de onderzijde gebroken touwtjes, midden boven

%F.FFVXFOPPSE(SPFQTMBBU[JKOWMFVHFMT uit met een unieke kraanwagen, namelijk de WJFSBTTJHF4DBOJBWPPS[JFOWBOUPONFUFS Hiab kraan met gieklengte van 32 meter! Met de JIB, kraan op een kraan, kan Meeuwenoord over daken van huizen tillen. Bovendien is hij [FFSXFOECBBS%PPSEF&VSPHSBBHNPUPS kan de kraaninstallatie op iedere plek in een stad komen. Ideaal is ook de lage laadhoogte van 1 meter. Meeuwenoord treedt ook op als schakel kweker/teler vs. veilingen/directe handel. Aan het vervoer van bloembollen, planten en bloemen worden hoge eisen gesteld. Meeuwenoord is specialist in geconditioneerd en collectief vervoer van kweker/teler naar de veilingen of de directe handel en fungeert voor veel klanten als de logistieke schakel in de keten! Meeuwenoord Recycling heeft het grootste assortiment maten containers in de regio! Nieuw is levering van handige producten, los gestort, in big bags of in container met FWFOUVFFMBGWBMSFUPVS.FU.70&FO(SPFOFLFV[F FFO(PFEFLFV[F.FUJOUJFOQVOUFOTBNFOHFWBU%JHJUBMFGBDUVSBUJF '4$QBQJFS

EJDIUCJKIVJT NJOEFSLJMPNFUFSTFO$02, *40 7$" GJFUTQMBO NJMJFVWSJFOEFMJKLF XBHFOT POEFSBOEFSF&VSPFO &YDFMMJVN Diesel, controles bandenspanning, nieuwe rijEFO QSPDFOUBGWBMWPPSSFDZDMJOHFO energiegebruik, monitoring afvalverwerking / scheiden bron, bijvoorbeeld Biomassa.

N

NECAP

2 C 06

Met de gedachte ‘stilstand is achteruitgang’ innoveert Necap Pallets & Kisten voortdurend in betere kwaliteit en duurzame oplossingen. Zo beschikt Necap Pallets & Kisten over het FSC- en PEFC-keurmerk. Daarnaast levert Necap producten met een nieuwe milieuvriendelijke vrachtwagen met EURO-6 motor. Bij Necap Pallets & Kisten is service op maat één van de hoekstenen van de organisatie welke constant aan optimalisatie onderhevig is. Met de kennis en ervaring wordt samen met de klant gezocht naar de beste, productgerichte bewaaroplossing. Necap Pallets & Kisten denkt met de klant mee en heeft klanttevredenheid hoog in het vaandel staan. Om de klanttevredenheid te kunnen blijven waarborgen wordt geproduceerd onder een DEKRA-gecertificeerd kwaliteitssysteem (ISO 9001:2008). Daarnaast zijn de Necap-producten van hoge kwaliteit en voorzien van unieke kenmerken waardoor een optimale constructie gerealiseerd wordt. Zo worden de bewaarkisten met vuren (betonplex) plaatmateriaal geproduceerd waarop garantie verleend wordt. Uiteraard behoort Indonesisch meranti (betonplex)

ook tot de mogelijkheden. Tevens heeft Necap Pallets & Kisten de mogelijkheid om bewaarkisten in een geïmpregneerde uitvoering te leveren. De impregneerbehandeling vindt pas plaats nadat alle materialen op maatvoering zijn gekort. Dit alles tegen een gunstig investeringsbedrag. De compleet vernieuwde website bevat veel informatie over de producten, webshop en organisatie zelf.

N

2C 10 NDO NETHERLANDS BV LISSE

Het bedrijf maakt deel uit van de Norbert Dentressangle Group. Met 54 eigen kantoren in 14 landen op 3 continenten helpt het bedrijf haar klanten graag verder in het logistieke proces via het “EUROPEAN- and GLOBAL NETWORK”. Of het nu gaat om groupagezendingen, deelladingen of compleetladingen, dagelijks worden er voor tal van klanten met het European Network goederen over de Europese wegen vervoerd. Naast Frankrijk en Duitsland kan NDO

zendingen ook via een fijnmazig pallet netwerk van, naar en tussen andere Europese bestemmingen zoals Verenigd Koninkrijk, Ierland, Italië, Spanje, Portugal en in de regio Oost-Europa doen vervoeren. Dit geeft klanten de mogelijkheid om groupagezendingen tegen een aantrekkelijk tarief, binnen een dekkend netwerk en met acceptabele transittijden te versturen. Met eigen kantoren in Europa (16), China (18), India Sub (8), Vietnam (1), Brazilië (2), Chili (2) en USA (7) kan NDO in haar Global Network van en naar elke gewenste bestemming LCL- en FC-mogelijkheden aanbieden. Per schip of vliegtuig, het NDO-netwerk RED OCEAN CONNECT en RED SKY CONNECT staat open voor alle zendingen.

N

NWH JOBS

1B 03

Terug van weggeweest; NWH JOBS op de mechanisatietentoonstelling. Ruim zeven jaar brengt NWH jobs vraag en aanbod voor Poolse werknemers samen op de arbeidsmarkt. Hierdoor heeft het bedrijf een groot klantenbestand weten op te bouwen in de Duin- en Bollenstreek en ver daar buiten. De NWH-uitzendkrachten worden ingezet voor verschillende soorten werkzaamheden; van planten tot oogsten en alles wat daar tussen zit. Door de eigen kwekerij weet NWH als geen ander wat bedrijven nodig hebben wanneer zij samenwerken met een uitzendbureau. Kenmerkend voor het bedrijf zijn de korte en duidelijke communicatielijnen die gehanteerd worden waardoor het prettig is om met NWH samen te werken. Deze manier van werken heeft zich de afgelopen jaren wel bewezen, doordat veel van de klanten het bedrijf hebben voorgedragen bij collega-bedrijven. Door de groei die NWH de afgelopen jaren heeft meegemaakt, is het bedrijf onlangs verhuisd naar een nieuw pand op industrieterrein ‘s-Gravendam in Noordwijkerhout. Met dit unieke pand kan een verdere groei worden gerealiseerd. Uiteraard is het bedrijf NEN 4400-01 gecertificeerd, waarbij tijdens de audit wederom is aangetoond dat NWH Jobs aan de meest recente eisen voldoet, zodat zij als betrouwbare partner zaken kunnen doen. Voor meer informatie kijk op: www.nwhjobs.nl.

O

OLSTHOORN VERPAKKINGEN

is het gehele pakket voor het eerst te zien. Olsthoorn Verpakkingen is te vinden in stand nr. 2B18. Olsthoorn Verpakkingen koopt wereldwijd in. De inkopers kennen alle belangrijke fabrikanten van verpakkingen en selecteren de kwaliteiten met een scherp oog voor kosten. Grootschalige inkoop garandeert heel gunstige condities en daardoor scherpe prijzen. Door de korte lijnen met fabrikanten pakt het bedrijf nieuwe ontwikkelingen snel op. Opval-

lend is dat het gehele assortiment altijd op voorraad is. Bestellen kan ook buiten kantooruren. Olsthoorn Verpakkingen garandeert een snelle levering: óf vanuit de hoofdvestiging in Maasdijk, óf vanuit het steunpunt in Aalsmeer en vanuit de bloemenveiling in Naaldwijk. Ook klantspecifieke verpakkingen tegen scherpe prijzen zijn mogelijk. Met een eigen studio in huis kan Olsthoorn Verpakkingen ook adviseren over de bedrukkingsmogelijkheden.

P

1A 03 MECHANISATIE EN MACHINEBOUW HANS VAN DER POEL BV

Als Mechanisatie en Machinebouw Hans van der Poel bv is het bedrijf zeer actief in het ontwikkelen van tuinbouwmachines, die het vele handwerk in de sector mechaniseren. Zo is het bedrijf onder meer gespecialiseerd in het aanleggen van interne systemen bij bloemverwerkende bedrijven in open afstaptelsystemen voor de tulpenbroeibedrijven. Klanten heb-

2 B 18

In de sierteeltsector is het al 40 jaar een bekende naam: Olsthoorn Verpakkingen. Het bedrijf uit Maasdijk heeft nu ook een assortiment verpakkingen voor de bollensector ontwikkeld. Onder één dak vinden bollentelers een compleet assortiment voor verpakken, tranporteren en presenteren: showdozen, verzenddozen, presentatiedozen, bollenkratten, netverpakkingen, folie en hoezen. Op de mechanisatietentoonstelling in de Expo Haarlemmermeer

Lees verder op pagina 66 27 december 2013VISIE 43

ISO 9001 GECERTIFICEERD

HELMUS SPOELBEDRIJF www.helmus.nl Schoon voor export en kwekerij Warmwaterbehandeling Spoelen Ontsmetten Drogen

Tel. 0252-22 25 80 Rijksstraatweg 56a Sassenheim

Groeiende perfectie Molenvaart 226 (0)223 - 52 14 20 1764 AW Breezand 06 53 41 66 89 www.aadprins.nl

Bolwerk automatiseert de administratie van uw bloembollenkraam en vaste planten.

Al jaren een vertrouwde naam in de bollensector

Bel (0570) 644 115 www.agrovision.nl

• Radiaal sorteer machines • Bollen spoelers • Vellenbakken • Stenen en kluitenscheiders Ook gespecialiseerd in Aardappel, Wortel en Uien verwerking lijnen

Vind ons ook op de Mechanisatiebeurs te Lisse standnummer 2A07 Handelsweg 5 1619 BJ Andijk The Netherlands t + 31 (0)228 597777 f + 31 (0)228 597788 [email protected] www.allroundvp.nl

Postbus 21, 2215 ZG Voorhout

Wij wensen u een voorspoedig 2014 en zien u graag in onze stand op de mechanisatietentoonstelling in Vijfhuizen, standnr. 1B04 [email protected], www.gmnbv.nl Vestigingen: Bovenkarspel T 0228 - 51 65 50 . Breezand T 0223 - 52 17 52 .

Horst T 077 - 399 91 11 Julianadorp T 0223 - 69 01 11 .

Voorhout T 0252 - 21 10 63 . Limmen

CNB ACTUEEL

Pluspunten groen veilen bij CNB Met een verkooppercentage van ruim 97 procent voor de 42 hectare geveilde gewassen mag CNB terugzien op een alleszins geslaagd groene veilingseizoen 2013. Een seizoen dat zich nog het meest kenmerkte door de extreem late gewasontwikkeling die er voor zorgde dat pas op 17 mei met de eerste groene veiling gestart kon worden. Het ervaren groene veilingteam van CNB met v.l.n.r. Milan Croese, Hans Ruigrok en Jan Meijer Tekst: Wim Ciggaar Fotografie: René Faas

H

oe de vooruitzichten zijn voor 2014 ligt in de schoot der toekomst verborgen. Feit is dat de gesprekken voor het komend seizoen een louter oriënterend karakter hebben en de animo om daadwerkelijk groen te veilen op dit moment nog moeilijk te bepalen valt. Door het wat vriendelijker prijspeil bij de voorverkoop ten opzichte van het afgelopen jaar is er met name bij de tulpen wel sprake van een positieve marktsfeer.

OVERWEGINGEN Het besluit om groen te gaan veilen is echter niet alleen afhankelijk van het prijsniveau en de wens c.q. de noodzaak om de bedrijfsactiviteiten te staken. Er kunnen ook andere overwegingen zijn om het instrument van de groene veiling te gebruiken. Eén daarvan kan zijn de wens om de samenstelling van de kraam te wijzigen. Door de nog steeds toenemende schaalvergroting moeten gerichte keuzes worden gemaakt omtrent gewassoort en sortiment van de kraam. Zo moeten gewassen om diverse redenen passen binnen het totale bedrijfsgebeuren qua arbeidsfilm (selectie-intensiviteit), grondsoort, eigen gebruik voor de broeierij dan wel verkoop aan derden en niet onbelangrijk het rendement. Dat kan betekenen dat soorten vanwege een efficiënte bedrijfsvoering aan vervanging toe zijn. Zo zal het ene soort op de lichtere grond beter gedijen dan op zware grond of andersom. Ook de kostenstructuur binnen een bedrijf kan aanleiding zijn om het 46 VISIE27 december 2013

sortiment aan te passen. Een groene veiling om deze soorten aan de man te brengen is dan een uitgelezen mogelijkheid om snel een grote wijziging in de kraam door te voeren. Dat geldt ook voor de aanschaf van een nieuw soort, omdat men dan een uniform partij in een grote oppervlakte kan bemachtigen en men zelf de kwaliteit te velde kan beoordelen.

AFSTEMMING De laatste jaren wordt ook steeds duidelijker dat de bedrijven die zelf broeien het teeltplan volledig op het eigen gebruik afstemmen en niet meer afhankelijk willen zijn van afzetonzekerheden. Die afstemming wil men vaak realiseren door soorten die niet in het teeltplan passen vanwege kleur en/of broeitijdstip af te stoten en te vervangen door andere soorten. Een groene veiling is dan het uitgelezen instrument om snel van sortiment te wisselen door een partij via deze verkoopvorm aan te bieden. Het is namelijk geen absolute voorwaarde om bij een groene veiling de totale kraam aan te bieden. Het groene veilingteam van CNB krijgt meer dan eens opdracht om een gedeelte van de kraam te veilen. Door samenvoeging van een aantal opdrachten binnen een bepaalde regio kan dan toch een interessant dagprogramma worden aangeboden.

VEILINGTEAM Het groene veilingteam van CNB beschikt door een jarenlange opgebouwde specialisatie over de kennis hoe een georganiseerde groene veiling een succesvol resultaat oplevert. Zo beschikt Ronald Walkier als veilinginkoper over

een zeer uitgebreide marktkennis door zijn activiteiten als vertegenwoordiger in met name de voorjaarsbloeiers. Door een uitgebreid netwerk is hij in staat dusdanig veel aankoopopdrachten te realiseren, dat CNB dergelijke hoge verkooppercentages weet te verwezenlijken. In Hans Ruigrok heeft het team iemand die zeer goed thuis is in met name de keuringsaspecten en de uiterlijke gezondheid van de gewassen te velde. Met Jan Meijer beschikt het team over een teeltdeskundige die met zijn vroegere kwekerservaring de taal van het vak spreekt en door zijn jarenlange ervaring als veilingmeester ook weet hoe een veiling het beste georganiseerd kan worden.

SAMENVATTEND Voor kwekers die overwegen groen te veilen bestaat uiteraard de mogelijkheid om vrijblijvend een oriënterend gesprek aan te gaan teneinde de mogelijkheden vooraf in kaart te brengen. Daarbij komt de specialistische kennis van de drie personen die het team vormen uitgebreid aan bod. Samenvattend mag gesteld worden, dat het zakendoen met het CNB-veilingteam het inschakelen van een professionele organisatie betekent met ervaren en enthousiaste veilingmeesters, service en betalingszekerheid, een directe samenwerking met BloembollenVisie, het vakblad voor de bloembollenbranche en last but not least het inschakelen van c.q. samenwerken met een grote groep CNB-vertegenwoordigers teneinde de noodzakelijke koopkracht te mobiliseren om een zo hoog mogelijk verkooppercentage te bewerkstelligen.

‘IPM is de beurs der beurzen’ Na het succes van vorig jaar geeft CNB New Plants in 2014 opnieuw acte de présence op IPM. De beurs in het Duitse Essen vormt een belangrijk contactmoment, ook voor Vitro Westland, Sande bv en VisionsPictures. Gezamenlijk wordt een stand van ruim zestig vierkante meter bemand. ‘Het gaat op IPM om contacten’ Tekst: Jeannet Pennings Fotografie: René Faas

V

an 28 tot en met 31 januari 2014 presenteren ruim 1.500 tuinbouwgerelateerde bedrijven uit vijftig verschillende landen zich op de beursvloer van IPM Essen. CNB New Plants, Sande bv, Vitro Westland en VisionsPictures doen dat samen. “Het is leuk om met goede relaties op een beurs te staan”, vertelt Paul Peters, manager van CNB New Plants. “Met elkaar kunnen we een mooie stand inrichten en de kosten drukken.” IPM is volgens Peters een beurs met veel aandacht voor de sierteelt, met name bomen en vaste planten, en een internationaal publiek. “Omdat CNB New Plants zich meer en meer bezig houdt met kwekersrechtelijk beschermde rassen is vijf jaar geleden besloten een stand te bemannen. Nu kunnen de vertegenwoordigers hun relaties - veredelaars, vermeerderaars en agenten - ontvangen en nieuwe contacten opdoen. Januari is niet het beste moment om vaste planten en bomen te showen, maar we hebben goed fotomateriaal en folders. Het gaat op IPM om contacten.”

Callaspecialist Sande reist dit jaar net als CNB voor de vierde keer af naar Essen. De collectieve beursdeelname maakt het volgens Guido Veeken mogelijk meer standruimte te huren. “Een grote, open stand spreekt aan en de producten komen beter tot hun recht.” Sande legt de nadruk op de potcalla’s. “We zullen de nieuwere soorten uit onze veredelingskraam showen, zoals ‘Sun Club’ en ‘Orania’, maar ook bekende rassen als ‘Odessa’ en ‘Paco’. “Volgens Veeken trekt IPM bezoekers van over de hele wereld. “Een belangrijk moment om ons bedrijf te promoten. Zo’n beurs kost veel, maar we merken dat het meer opbrengt. Wij treffen er vooral veel potplantentelers uit Amerika, Canada, Japan, Zuid-Afrika en Zuid-Amerika. Onze belangrijkste markten.” Leon van Erven van weefselkweekbedrijf Vitro Westland onderschrijft het internationale karakter van IPM. “De standhouders komen van over de hele wereld, dat trekt automatisch een gevarieerd publiek aan. De beurs is belangrijk voor ons relatieonderhoud. Daarnaast is het een laagdrempelige manier om nieuwe contacten op te doen. Het is de beurs der beurzen op tuinbouwgebied. Qua productpresentatie is het een lastige tijd voor ons, maar we hebben een ruim sorti-

ment klaar staan en wat goed is, gaat mee.” Vitro Westland staat voor de derde keer op IPM. “De collectieve deelname is tot op de dag van vandaag goed bevallen. Met elkaar kun je zaken als vervoer, organisatie en standaankleding combineren. Bovendien maken meerdere facetten de stand interessant.”

FOTOGRAFIE Nieuwe deelnemer in de collectieve stand dit jaar is VisionsPictures. Stephan Vernooij: “We hebben al vaker op IPM gestaan, individueel of bij Elburg Media in de stand, maar we hadden niet altijd een even mooie locatie. Onze voorkeur gaat uit naar Hal 1 of 2, vandaar dat we contact hebben gezocht met CNB.” Niet alleen CNB, maar ook Sande en Vitro Westland zijn partijen waar Visions regelmatig mee te maken heeft. “We zijn geen concurrenten en vullen elkaar juist mooi aan. Wij delen gezamenlijke klanten, dus met elkaar kunnen we een mooie ontmoetingsplek voor bezoekers creëren. Ik verwacht veel reuring in de stand.” Visions zal de achterwand van de stand bekleden met productfoto’s van de deelnemende partijen op textieldoek. “Daarnaast bestaan we 25 jaar en dat willen we op de beurs uitlichten.”

Een impressie van de collectieve stand 27 december 2013VISIE 47

PLANT IN BEELD

CNB NEW PLANTS ™

Brunnera macrophylla ‘Starry Eyes’™ Met het New Plants-project beoogt CNB New Plants™ nieuwe cultivars van vaste planten en boomkwekerijproducten in de markt te zetten. Uit dit project worden regelmatig nieuwe introducties in BloembollenVisie tegen het licht gehouden. In dit nummer aandacht voor de Brunnera macrophylla ‘Starry Eyes™’.

Tekst: Henk de Jong/Wim Ciggaar Foto’s: Luc. Klinkhamer

D

e Brunnera, ook wel ‘Kaukasisch vergeet -me-nietje’ of ‘Balkan vergeet-me-nietje’ genoemd, is een bladplant die vaak deel uitmaakt van een bodembedekkend assortiment tussen varens, grassen en Hosta’s, zoals men die veel kan tegenkomen in botanische tuinen en schaduwtuinen. De plant bloeit van maart tot eind mei en is uitermate geschikt voor probleemhoekjes in de tuin, waar het altijd koud is en/of flink waait.

STARRY EYES Een veredelaar die zich de laatste jaren zeer verdienstelijk heeft gemaakt voor de veredeling van Brunnera is de Belg Chris Ghyselen. Een bekende veredelaar die zijn sporen verdiend heeft met zijn grote passie: de veredeling van Persicaria, een vaste plant die zich met name de laatste jaren in een toenemende belangstelling mag verheugen. Echter, ook de Brunnera-veredeling heeft zijn warme aandacht, waarbij Ghyselen zich met name focust op het blad en de bloemkleuren. In samenwerking met CNB New Plants resulteerde dat enkele jaren geleden in de introductie van Brunnera Starry Eyes. Na de introductie bleek dat de kleurechtheid niet behouden bleef en terug (kon) muteren naar het “gewone” blauwe bloemetje in plaats 48 • BLOEMBOLLENVISIE • 27 december 2013

Brunnera macrophylla `Starry Eyes’

van het bicolor bloemetje dat deze cultivar juist bijzonder maakt.

WEEFSELKWEEK Dat deze Brunnera nu opnieuw in de markt gezet wordt is te danken aan de resultaten in de weefselkweek. Na een ruime testperiode is namelijk gebleken, dat planten die vermeerderd worden middels weefselkweek wel stabiel blijven en soortecht terugkomen. Een zeer belangrijke ontwikkeling omdat de Bunnera ‘gevoelig’ is voor aaltjes na een meerjarige teelt. Dankzij de weefselkweek heeft Brunnera Starry

Eyes™ dus min of meer haar comeback weten te maken en mag deze aanwinst volgens insiders gezien worden als een welkome aanvulling op andere, bestaande cultivars als Brunnera Jack Frost, Brunnera Looking Glass®, Brunnera Emerald Mist® en Brunnera Kings Ransom® van Walters Gardens Inc. en de eveneens van Chris Ghyselen afkomstige Brunnera Mister Morse®.

EIGENSCHAPPEN Starry Eyes is een naamsrechtelijk/merkenrechtelijk beschermde tweekleurige aanwinst die zeer rijk bloeit. De bloemkleur is wit met een blauwe rand en de bladkleur is groen. De introductie bloeit van maart tot en met mei en de hoogte bedraagt zo’n 30 à 50 cm. De plant is volledig winterhard, kan tegen wind en een plaats in de zon of lichte schaduw geniet de voorkeur. Wanneer de bloemen na de eerste bloei weggeknipt worden komt er meestal een tweede bloei. Brunnera’s zijn goed te combineren met andere vaste planten, tulpen, narcissen en andere bolgewassen. Is verkrijgbaar vanaf voorjaar 2014 en is geschikt voor postorder en ook droogverkoop. Meer informatie over deze Brunnera die vanaf 2014 beschikbaar komt is verkrijgbaar bij Henk de Jong van CNB Newplants™.

BOLBLOEMENNIEUWS

Aan alles komt een eind Een veertiendaagse rubriek met nieuwtjes van het bolbloemenfront. Tekst: Piet Kralt hoofdredacteur FloraHolland Magazine Fotografie: René Faas

W

anneer ik voor het eerst mocht schrijven in het blad, dat nu BloembollenVisie heet, ik zou het niet meer weten. Ik schat, dat het ergens tussen 1986 en 1988 was. Aanvankelijk wisselde ik mijn bijdragen af met die van een collega. Die zei al gauw: jij bent toch schrijver van je vak. Dan moet je ook maar schrijven. Dus ik schreef. Ik schreef over wat er rondom de veilingklok gebeurde en hoe de prijsvorming zich ontwikkelde. Eerst voor Bloemenveiling Flora in Rijnsburg. Later voor FloraHolland. Jaren lang ging dat schrijven gepaard met het publiceren van een prijzenlijstje. Dat was een hoop werk, want het moest allemaal met de hand. Door de jaren heen kwam ik verder van de echte prijsvorming af te staan. Er is inmiddels nauwelijks nog tijd om een uur op een veilingtribune te kijken. Bovendien zijn kwekers dankzij elektronische prijsinformatiesystemen steeds beter geïnformeerd. En tenslotte is er bij de veiling een veel strakker informatiebeleid. Vroeger kon je zo ongeveer publiceren wat je wilde. Omdat er steeds meer handel via directe transacties verloopt, is er veel meer informatie die de eigenaren liever niet gepubliceerd zien. Niet omdat ze iets te verbergen hebben, maar gewoon uit concurrentieoverwegingen. Als gevolg daarvan is mijn bijdrage aan dit blad steeds meer op afstand komen te staan van haar uitgangspunt, de daadwerkelijke prijsvorming. Een beetje mijn mening geven over de sierteelt en haar randverschijnselen. En afgaande op de reacties van de redactie werden die bijdragen nog gewaardeerd ook. Ik hoop het maar voor u, want anders hebt u jaren zitten aankijken tegen verhalen, die u niets interesseerden. Hoe dan ook, al eerder was ik van plan ermee te stoppen, maar steeds wist uw onvolprezen hoofdredacteur Wim Ciggaar mij om te praten. Nu geeft hij er volgend jaar de brui aan en ook ik ben voornemens om volgend jaar bij de veiling te stoppen (en als zelfstandig tekstschrijver en communicatieadviseur verder te gaan). Dat was voor mij een mooie aanleiding om er een streep onder te zetten. Dit is mijn laatste bijdrage voor BloembollenVisie. Ik heb het altijd met veel plezier gedaan en eigenlijk heb ik nooit om stof tot schrijven verlegen gezeten, maar aan alles komt een eind.

EEN ANDERE SECTOR? Als ik terugkijk op al die jaren schrijven voor

BloembollenVisie - dat doe je op zo’n moment - dan overheerst het gevoel, dat de sector sterk veranderd is. De bedrijven hebben een ander soort schaalgrootte. De ondernemers hebben veelal een ander opleidingsniveau. De afzet is volledig veranderd en vooral bij tulpen is de invloed van de grootschalige retail enorm geworden. En toch? Er mag dan veel veranderd zijn, er is ook veel hetzelfde gebleven. Nog altijd zie ik bakken vol ondernemerschap in de sector. Mensen met voldoende lef om de situatie niet te laten zoals hij is, maar om te veranderen en op veranderingen in te spelen. Weer een nieuwe machine. Weer een nieuwe teeltmethode. Weer een ander klantensegment. En dat allemaal ondanks het feit, dat de marges smal zijn en waarschijnlijk ook altijd wel smal zullen blijven. Met daarbij bovendien het feit, dat ondernemen nog net zo onzeker is als vroeger. Maar dat dan wel terwijl de inzet van het ondernemerschap door de schaalvergroting groter is geworden. De zonen en dochters van de ondernemers, die ik leerde kennen toen ik begon te schrijven werken doorgaans op

grotere, complexer georganiseerde bedrijven. Maar ik zie er hun vaders wel in terug. Ik zie hun vaders terug in het optimisme, de vrolijkheid en de gedegenheid van hun ondernemerschap. Ik ben niet zo vreselijk goed in het voorspellen van de toekomst. Dat verhaal over de profeet, die brood eet, dat heb ik me al jong in de oren geknoopt. Wie zegt, dat hij de toekomst over langere tijd kan voorspellen, is een profeet of een leugenaar, zeg ik altijd. Volgens mij bestaan profeten niet echt. Ik geloof echter wel heilig in de bestendigheid van het ondernemerschap in de sierteelt. In de kracht van de familiebedrijven, die daarbinnen functioneren. In de kracht ook van het product, dat er altijd weer in slaagt om kleur in huis te brengen en daarmee een glimlach op het gezicht van mensen. Na dik 25 jaar schrijven over u, uw bedrijven en uw prijzen geloof ik dus nog steeds in u. Bedankt, dat u al mijn onzin gedurende al die jaren bent blijven lezen. Ik wens u allen een fijne jaarwisseling toe en een heel goede toekomst, om te beginnen in 2014. 27 december 2013 • BLOEMBOLLENVISIE • 49

SERVICE VERTEGENWOORDIGERS CNB NAAM Theo van Aanholt Erik Barnhoorn Paul van Bentem Leo van den Berg Dirk Bloothoofd Jan Boon Nick Broersen Adri van Dun Jurgen de Graaff Jan Gutter Martin Heemskerk Ron Hoogeveen Onno Immink Henk de Jong René Koordes Ted Kortekaas Arno Kroon Hein Lommerse Michel Longayroux Siebren Mantel René van Marrewijk Dick de Mooy Ard Mulder Frank Neuvel Henri Omta Rob Paarlberg Hans Pater Bas Scholten René Schrama Piet Takken Erwin Vriend Ed Walkier Ronald Walkier Richard Walkier Dick de Wit Hawikjo Wijnands Wim Zandwijk Rien van Zuilekom Piet Zoutenbier

TELEFOON CNB TELEFOON PRIVÉ 0252-431103 0224-593075 0252-431286 0252-431383 0252-431413 0223-523873 0252-431284 0223-769067 0252-431162 0252-431303 0252-431296 0527-271970 0252-431240 0252-431255 0252-431256 0252-431214 0252-431305 0252-416877 0252-431393 0252-340660 0252-431390 0252-431137 0252-431257 0223-641002 0252-431174 0252-344409 0252-431381 0228-323023 0252-431259 0252-431304 0252-431361 071-4023313 0318-514812 0252-431363 0252-431274 0224-291535 0252-431362 072-5150250 0252-431224 0252-431325 0223-534820 0252-431249 023-5716372 0252-431298 0527-203365 0252-431367 0228-314981 0252-431306 0252-431273 0252-411191 0252-431216 0252-431368 0228-513590 0252-431171 071-3621591 0252-431179 0252-532228 0252-431261 071-3619142 0252-431345 071-3611104


FAX PRIVÉ 0224-591522 0252-431465 0252-377932 0223-523782 0223-769068

0527-271970 0252-431254 0252-431254 0252-419505 0252-431164 0223-645299 0252-520968 0228-323024

071-4028342 0318-514819

072-5153193 0252-413842 0223-534822 0527-201822 0228-316869 0252-431167 0252-419748 0252-431164 0228-521620 071-3621592 0252-532155 0252-431410

MOBIEL 06-53174195 06-22524987 06-53755312 06-53718254 06-53293161 06-22485266 06-12296820 06-20019369 06-53518289 06-51209462 06-20669208 06-53390229 06-53750126 06-22468536 06-20611028 06-51145809 06-53160204 06-53842830 06-53356450 06-53690252 06-12886803 06-51587419 06-30669654 06-53268760 06-51588053 06-53929136 06-53299617 06-22236845 06-53390228 06-53174194 06-53396784 06-53439349 06-53700630 06-22999229 06-53866219 06-22377259 06-53644594 06-30669934 06-20397884

EMAIL [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected]

SPECIALISME/GEBIED gladiolen Noord.Zandgebied, de Zuid, broeitulpen muscari bijzondere bolgewassen en tulpen lelies tulpen calla’s Flevoland lelies lelies lelies vaste planten daghandel vaste planten dahlia’s, calla’s lelies, tulpen narcis, tulp, bijz.bolgew. en bol op pot daghandel narcissen en bijz. bolgew. West-Friesland lelies calla’s Rijnsburg e.o. vaste planten, boomkwekerij West-Friesland daghandel lelies narc., tulp, bijz.bolg., hyac., bol op pot daghandel irissen hyacinten en bol op pot vaste planten gladiolen, tulpen NOP lelies daghandel daghandel en veilinginkoper dahlia’s, calla’s West-Friesland daghandel hyacinten vaste planten daghandel lelies

IN EN VERKOOPBUREAU NAAM Paul Peters Marcel Nijssen Hans Ruigrok Sjaak van Ruiten

FUNCTIE Salesmanager Kwekersverenigingen Reclames&Geschillen, Veilingen Reclames&Geschillen

TELEFOON CNB 0252-431493 0252-431343 0252-431129 0252-431123

MOBIEL 06-20411035 06-10311972 06-22975731 06-51312197

E-MAIL [email protected] [email protected] [email protected] [email protected]

TELEFOON CNB 0252-431200 0252-431200

FAX 0252-431126 0252-431126

E-MAIL [email protected]

TELEFOON CNB 0252-431431 0252-431129 0252-431273

MOBIEL 06-10442803 06-22975731 06-53700630

E-MAIL [email protected] [email protected] [email protected]

TELEFOON CNB 0252-431306 0252-431273

MOBIEL 06-53439349 06-53700630

E-MAIL [email protected] [email protected]

FUNCTIE Commerciele binnendienst Salesmanager Hoofd Kwaliteitszorg

TELEFOON CNB 0228-530131 0228-530174 0228-530190

MOBIEL 06-23960145 06-53940502


FUNCTIE Teeltbegeleider Teeltbegeleider Teeltbegeleider

TELEFOON CNB 0228-530190 0228-530160 0252-431224

MOBIEL 06-53940502 06-44074093 06-53299617


TELEFOON 0252-431431 0228-530130 0224-590475

FAX 0252-431254 0228-517411 0224-593603

GEOPEND: 08.00-17.00 (kantoor vanaf 08.30) 08.00-17.00 (kantoor vanaf 08.00) Bezoek op afspraak

COMMERCIËLE ADMINISTRATIE openingstijden: 8.15 - 17.00 uur NAAM Algemeen CNB Online

FUNCTIE

GROENE EN MATERIALENVEILINGEN NAAM Jan Meijer Hans Ruigrok Ronald Walkier

FUNCTIE Veilingen Veilingen Veilinginkoper

AANBOD MATERIALEN ONLINE NAAM Ed Walkier Ronald Walkier

FUNCTIE

CNB KOEL EN PREPARATIEBEDRIJF NAAM Jos Duin Nico Hof

CNB KWALITEIT+ NAAM Nico Hof Robèr Laan Hans Pater

CNB VESTIGINGEN CNB CNB Koel- en Preparatiebedrijf CNB, Kantoor BolleNoord

ADRES Heereweg 347, 2161CA Lisse Veilingweg 1, 1611 BN Bovenkarspel Groteweg 9, 1756 CK ‘t Zand


GRONDBANK CNB MAKELAARDIJ T: 0252431360 F: 421394 MAKELAARDIJCNB.NL BAS SCHOLTEN 0622 23 68 45 B.SCHOLTENCNB.NL WIM ZANDWIJK 0653 64 45 94 W.ZANDWIJKCNB.NL F.G. V.D. GEER 0653 34 20 55 F.V.D.GEERCNB.NL AANBOD BEUSICHEM BETUWEtIBMJDIUFLMFJHSPOE VJUFSXBBSEFO

EJWFSTFUFFMUFO WBOBG IFEFOUPUJOPWFSMFH CRUQUIUS/ZWAANSHOEKtIB[BOEHSPOE EJWFSTFUFFMUFO WBOBGIFEFOUPUJO PWFSMFH HAARLEMMERMEERtIB[BOEHSPOE DBMMBT EBIMJBT WBTUFQMBOUFO WBOBGNBBSU UPUJOPWFSMFH HILLEGOMtSS[BOEHSPOE EJWFSTF UFFMUFO WBOBGIFEFOUPUJOPWFSMFH HILLEGOMtSS[BOEHSPOE EJWFSTF UFFMUFO WBOBGIFEFOUPUJOPWFSMFH HILLEGOMtSS[BOEHSPOE EJWFSTFUFFMUFO EJSFDUCFTDIJLCBBS LIMMENt IB[BOEHSPOE EJWFSTFUFFMUFO EJSFDUCFTDIJLCBBSUPUJOPWFSMFH LISSEt IB[XBSUFHSPOE WBTUFQMBOUFO QJPFOFO WBOBGIFEFO WPPSNFFSEFSFKBSFO VOGELENZANGtIB[BOEHSPOE EJWFSTF UFFMUFO WBOBGIFEFOUPUJOPWFSMFH NOORDWIJKtSS[BOEHSPOE EJWFSTFUFFMUFO WBOBGOBKBBSWPPSNFFSEFSFKBSFO NOORDWIJKtIB[BOEHSPOE ;BOUFEFTDIJBTPGEBIMJBT UFFMUTFJ[PFO NOORDWIJKtIB[BOEHSPOE EJWFSTFUFFMUFO UFFMUTFJ[PFO NOORDWIJKtN2[BOEHSPOE EJWFSTF UFFMUFO WBOBGIFEFOUNJOPWFSMFH NOORDWIJKERHOUTtSS[BOEHSPOE XPSUFMFO WFST HFFOBGEFLQFFO UFFMUTFJ[PFO NFEJPPLUPCFS NOORDWIJKERHOUTtSS[BOEHSPOE EJWFSTFUFFMUFO WBOBGIFEFOUPUJOPWFSMFH NOORDWIJKERHOUTtSS[BOEHSPOE EJWFSTFUFFMUFO IFEFOUPUJOPWFSMFH NOORDWIJKERHOUTtSS[BOEHSPOE EJWFSTFUFFMUFO WBOBGIFEFOCFTDIJLCBBS NOORDWIJKERHOUTtDBN2[BOEHSPOE EJWFSTFUFFMUFO WBOBGIFEFOUPUJO PWFSMFH NOORDWIJKERHOUTtIB[BOEHSPOE EJWFSTFUFFMUFO WBOBGIFEFOUPUJOPWFSMFH NOORDWIJKERHOUTtSS[BOEHSPOE EJWFSTFUFFMUFO WBOBGIFEFOUPUJOPWFSMFH NOORDWIJKERHOUTtSS[BOEHSPOE EBIMJBTPGCMPFNFO IFEFOUPUJOPWFSMFH 52 VISIE27 december 2013

REESERVEEN/HARDENBERGtIBBLLFSCPVXMBOEHSBTMBOE UVMQFOUFFMU WBOBGIFU OBKBBSCFTDIJLCBBS VIJFHUIZENtIB[BOEHSPOE EBIMJBTPG BOEFSF[PNFSUFFMU IFEFOUPUJOPWFSMFH VOORHOUT/RIJNSBURGtSS[BOEHSPOE XPSUFMFO UVMQFO HFFOIZBDJOUFO WBOBGIFEFOUPUJOPWFSMFH VOORHOUTtSS[BOEHSPOE OBSDJTTFO PGUVMQFO UFFMUTFJ[PFO VOORHOUTtSS[BOEHSPOE UVMQFO UFFMUTFJ[PFO VOORHOUTtSS[BOEHSPOE OBSDJTTFO PGUVMQFO UFFMUTFJ[PFO VOORHOUTtSS[BOEMBOE EJWFSTF WBOBGOPWFNCFSUPUJOPWFSMFH VOORHOUTtSS[BOEMBOE EJWFSTFUFFMUFO QFSJPEFKBBS

IFEFOUPUJOPWFSMFH VOORHOUTtSS[BOEMBOE WBTUFQMBOUFO CMPFNFO IFEFOWPPSNFFSEFSFKBSFO KASRUIMTE LISSEtN¤LBTSVJNUF BGEFMJOHFO EJWFSTFUFFMUFO WBOBGIFEFO LISSEtN¤CSPFJSVJNUF CPMCMPFNFO WBOBGIFEFOCFTDIJLCBBS LISSEtN¤LBTSVJNUF WPMMFHSPOE EJWFSTFUFFMUFO WBOBGIFEFOUPUEFDFNCFS 2014 LISSEtN¤LBTSVJNUFNFUTDIVVS EJWFSTFUFFMUFO WBOBGIFEFOCFTDIJLCBBS WERVERSHOOFtN¤CSPFJSVJNUFNFU TDIVVSFODFMMFO CSPFJFSJK WBOBGEJSFDUUPUJO PWFSMFH ZWAAGDIJKtN¤CSPFJSVJNUFNFU TDIVVSFODFMMFO CSPFJFSJK WBOBGJOPWFSMFH CELRUIMTE LISSEtN2LPFMDFM¡$ WPPSEJWFSTFQSPEVDUFO WBOBGIFEFOUPUEFDFNCFS HILLEGOMtN2LPFMWSJFTDFMMFO

EJWFSTFQSPEVDUFO WBOBGIFEFOUPUJOPWFSMFH HILLEGOMtDFMMFOWPPSMFMJFLJTUFO WBOBGIFEFOUPUJOPWFSMFH HILLEGOMtDFMMFOWPPSMFMJFLJTUFO WBOBGIFEFOUPUJOPWFSMFH NOORDWIJKERHOUTtN2LPFMWSJFTDFM UPU¡$ EJWFSTFQSPEVDUFO WBOBGIFEFO CFTDIJLCBBS BEDRIJVEN LISSEtN2LBOUPPS LFVLFOFOUPJMFUFO PQTMBHSVJNUFPQEFCFHBOFHSPOE WBOBG IFEFO LISSEtN2CFESJKGTSVJNUF FOLFMFDFMMFO LBT SPMLBTTFOFOMBOE PPLJOHFEFFMUFO UFIVVS JOPWFSMFH

LISSEtN2CFESJKGTSVJNUF FWFOUVFFM NFUDFMSVJNUF WBOBGJOPWFSMFH NIEUW VENNEPtN2CFESJKGTSVJNUF IBM

WPPSTDIPOFPQTMBH WPPSNFFSEFSFKBSFO VOORHOUTtN2TDIVVSSVJNUF EJWFSTF WBOBGIFEFOUNJOPWFSMFH VRAAG MEDEMBLIKLNtIB[BWFM[BOELMFJHSPOE LPPM DBNBBSUUNFJOEOPWFNCFS BOLLENSTREEKtIB[BOEHSPOE XPSUF MFO WBOBGNFJUPUEFDFNCFS FWUBGEFL BOLLENSTREEK FOPG NOORD-HOLLAND IB[BOEHSPOE XPSUFMFO EFFMWSPFH EFFM WPPSBGEFL BOLLENSTREEKtIB[BOEHSPOE ;BOUF EFTDIJB UFFMUTFJ[PFO BOLLENSTREEKtUPUIB[BOEHSPOE IZBDJOUFO UFFMUTFJ[PFO BOLLENSTREEKtIB[BOEHSPOE WBTUF QMBOUFO UFFMUTFJ[PFO BOLLENSTREEKtIB[BOEHSPOE WBTUF QMBOUFO UFFMUTFJ[PFO BOLLENSTREEK tDBIB[BOEHSPOE QJPF OFO WBOBGJOPWFSMFH HILLEGOM FPtIB[BOEHSPOE IZBDJO UFO UFFMUTFJ[PFO JULIANADORPtIB[BOEHSPOE BBSE BQQFMFO UFFMUTFJ[PFO KOP VAN NOORD-HOLLAND tIB [BOEMBOE BBSEBQQFMFO UFFMUTFJ[PFO KOP VAN NOORD-HOLLAND tIB [BOEMBOE BBSEBQQFMFO UFFMUTFJ[PFO URSEMFPtIB[XBSUFHSPOEPGMJDIUF [BWFM QJPFOFO WBOBGIFEFOWPPSNFFSEF SFKBSFO VOORHOUTFPtIB[BOEHSPOE IZBDJO UFO UFFMUTFJ[PFO VENHUIZENFPtIBLMFJHSPOE CMPFNLPPM UFFMUTFJ[PFO VRAAG KASRUIMTE NOORDWIJKERHOUT FPtN¤LBTSVJNUF POWFSXBSNE

TJFSUFFMUWFSEFMJOH NBYJNBBMKBBS NOORDWIJKERHOUT FPtN¤LBTSVJNUF POWFSXBSNE

QMBOUFOPQLXFFL WBOBGKBOVBSJWPPSNFFSEFSFKBSFO RIJNSBURG FPtN¤SPMLBT SS PQFOHSPOE EJWFSTF NFFSEFSFKBSFO RIJNSBURG/BOLLENSTREEKt N2LBTSVJNUF POWFSXBSNE TJFSHSBT BQSJM UNPLUPCFS WEILAND WESTELIJK ZUID HOLLANDtIBXFJMBOE WFFUFFMU FFOPGNFFSEFSFKBSFO

VRAAG EN AANBOD

GEHEEL VRIJBLIJVEND

CNB BEMIDDELING CNB HYACINTENTEAM WIM ZANDWIJK

BAS SCHOLTEN

T: 0653644594 T: 0252431179 F: 0252431194 T: 0622236845 T: 0252431325

VOOR ALLE

HYACINTEN

KUNT U BIJ ONS TERECHT

Multiflora I, II en III.

Hyacint Rembrandt exclusief bij CNB RON HOOGEVEEN T: 0653390229 MAIL: R.HOOGEVEENCNB.NL

VASTE PLANTEN Vraag en aanbod VRAAG SNIJBLOEMEN, OOGST 2013-’14

Agapanthus blauw en wit, oude snijhoeken Paeonia kleur / soorten, oude snijhoeken Paeonia diverse soorten 1-2, 2-3, 3-5 neuzen AANBOD 2013

5.000 40.000 10.000 15.000 7.000 20.000 5.000

5.000 4.000 5.000 1.200 3.500 1.000 2.500 2.400 7.500

Achillea Parkers Variety 1e Aconitum arendsii 1e en 2e grootte Aconitum Blue Lagoon 1e Aconitum Blue Valley 1e Aconitum Blue Valley 2e Alchemilla mollis 1e Alchemilla robustica 1e Aster Ann Leys® snijbloem Astilbe op kleur 1-2, 2-3, 4-op Astilbe Amerika 2-3, 4-op Astilbe Amethyst 4-op Astilbe Brautschleier 2-3, 4-op Astilbe Bumalda 4-op Astilbe Deutschland 2-3, 4-op Astilbe Diamant 2-3, 4-op Astilbe Elisabeth van Veen 4-op Astilbe Etna 4-op Astilbe Europa 2-3, 4-op

2.500 2.500 4.000 800 3.000 4.000 500 1.000 4.500 1.200

Astilbe Erika 2-3, 4-op Astilbe Fanal 4-op Astilbe Gladstone 2-3, 4-op Astilbe Granat 4-op Astilbe Hennie Graafland 2-3, 4-op Astilbe Peach Blossom 4-op Astilbe Rheinland 4-op Astilbe Spinell 4-op Astilbe Weisse Gloria 4-op Astilbe Zuster Theresa 4-op andere soorten op aanvraag 10.000 Astrantia Abbey Road ® 2e 5.000 Astrantia Abbey Road ® 1e 150 m2 Chelone Oblique 3 jarige hoek 5.000 Dicentra Luxeriant 2-3 7.500 Dicentra Luxeriant 4-op 15.000 Dicentra spectabilis 1-2 neus 20.000 Dicentra spectabilis 2-3 neus 10.000 Dicentra spectabilis 3-5 neus 10.000 Dicentra spectabilis 4-op neus 4.500 Dicentra Alba 1-2 neus 5.000 Dicentra Alba 2-3 neus 5.000 Dicentra Alba 3-5 neus 5.000 Dicentra Alba 4-op neus 7.500 Dicentra Valentine® 1-2 neus 4.000 Dicentra Valentine® 2-3 neus 3.000 Dicentra Valentine® 4-op neus 6.000 Epemedium rubrum 1e 600 Eucomis Sparkling Burgundy 18-op 1.500 Eucomis Octopus 12-op Gentiana Marsha® snij Gentiana Purple Sensation® snij Gentiana Diva® nieuw snij Helleborus niger 1-2, 2 neus 1.500 Ligularia Britt Marie Crawford 1e 2.000 Ligularia Britt Marie Crawford 2e 5.000 Liriope Ingwersen 1e of P-9 2.000 Liriope Gold Banded 1e 150 mtr Lysimachia 2 jr. hoek op aanvraag Ophiopogon Niger 1e of P-9 op aanvraag Ophiopogon Minor 1e of P-9 op aanvraag Ophiopogon planiscapis tray 84 2.000 Paeonia Alba Plena 3-5 neus 300 Paeonia Ammabilis 2-3 neus 4.000 Paeonia Boule de Neige 2-3, 3-5 neus 2.000 Paeonia Buckeye Bell 2-3, 3-5 neus 8.000 Paeonia Coral Charm 1-2 neus 5.000 Paeonia Coral Charm 2-3, 3-5 neus 1.500 Paeonia Coral Sunset 3-5 neus 6.000 Paeonia Dr. Alex Flemming 3-5 neus 1.500 Paeonia Duchesse de Nemours 2-3, 3-5 600 Paeonia Elza Lundy 2-3, 3-5 neus 2.000 Paeonia Festiva Maxima 2-3, 3-5 neus 200 Paeonia Gardenia 2-3 neus 500 Paeonia Goldmine 3-5 neus 4.000 Paeonia Henry Bockstoyce 2-3, 3-5 neus 750 Paeonia Many Happens Return 2-3, 3-5 500 Paeonia Mothers Choice 2-3 neus 900 Paeonia Old Faithfull 3-5 neus 1.000 Paeonia Primavere 2-3 neus 5.000 Paeonia Red Charm 2-3 neus 5.000 Paeonia Sarah Bernhard 1-2, 2-3 neus 5.000 Paeonia Shirley Temple 2-3, 3-5 neus 4.000 Paeonia Sorbet 2-3 neus 2.000 Paeonia The Fawn 3-5 neus

2.000 1.500 10.000 10.000 10.000 20.000 1.000 7.500

Phlox Rembrandt 2 jr. ongedeeld Phlox Bright Eyes 2 jr. ongedeeld Phlox Bright Eyes 1e Phlox Rembrandt 1e Phlox Dusterlohe 1e Phlox gemengd 1e Solidago Strahlenkrone 2 jr. ongedeeld Tradescantia Perrines Pink 1e Tradescantia Sweet Kate 1e

VRAAG EN AANBOD

Fust: VHM kratten; VML kratten; Leliekratten LAAT UW VASTE PLANTEN OP CONTRACT TELEN

o.a. Paeonia - Astilbe - Agapanthus Inlichtingen: Ron Hoogeveen CNBDAHLIATEAM RENÉ KOORDES

T: 0252431390 T: 0620611028 RICHARD WALKIER T: 0252431216 T: 0622999229 EMAIL: DAHLIATEAMCNB.NL VRIJBLIJVEND AANBOD DAHLIA’S OOGST 2013 1E GROOTTE

Akita Apache Blauw Arnhem Autumn Fairy Bantling Boy Scout Brindisii Colorfull Investment Diana’s Memory Diva Duet El Paso England’s Glory Excentrique Explosion Fangio Fernridge Painted Lady Fiorentina® Fire and Ice ® Floyd’s Heatwave Holland Festival Hy Impact Ilana’s Dream Jan van Schaffelaar Jeanne d’Arc Jowey Gipsy Jura Kelvin Floodlight Lilac Bull Little Beeswings Lovelife ® Lucky Stripes Maldiva Mambo Menorca

Mero Star Nagano Nita Nuit D’Ete Onesta Orange Nugget Painted Girl Painted Madam Park Record Paso Doble Penelope Petra’s Wedding Pink Magic ® Potluck Preference Purple Diamond Purple Haze Red Pygmy Rosella Sir Alf Ramsey Snoho Diana Soulman Soulmate Sunset Tropical Sunshine Superblack Tahiti Sunrise Thomas A Edison Verdi Viking White Onesta Wittem Wittemans Best Yellow Investment Yellow Sneezy


VRAAG EN AANBOD

CNB BEMIDDELING BLOEMBOLLENTEAM MICHEL LONGAYROUX DICK DE WIT JAN BOON

T: 0653356450 T: 0653866219 T: 0622485266

AANBOD 2013

5.000 kg

Blumex

5-10

AANBOD 2014

DICK DE MOOY ADRI VAN DUN

T: 0651587419 T: 0620019369

LEO V.D. BERG ONNO IMMINK

T: 0653718254 T: 0653750126

1.500kg

Timeless®

ong

7,50

4.000 kg

Crossfire®

4-11

5,00

5.000 kg

Tom Pouce®

0-11

3,00

3.000 kg

Doberman®

4-11

2,00

5.000 kg

Triple A®

ong

3,00

4.000 kg

Irene Parrot®

3-12

5,00

5.000 kg

Up Date®

ong

5,00

porties

Mascara®

5,00

4.000 kg

Morgana®

4-11

3,00

Rodeo Drive®

ong

10,00

4.000 kg

White Master®

ong

15.000 kg

First Class

5-10

1,60

2.000 kg

Blue Diamond

5-10

4.000 kg

Red Planet®

ong

4,00

15.000 kg

Escape

5-10

1,75

2.500 kg

Melrose®

5-10

4.000 kg

Robinho®

4-11

2,50

10.000 kg

Royal Virgin®

5-10

1,50

4.000 kg

Allicante®

4-11

2,00

2.000 kg

Smirnoff®

3-12

7,00

10.000 kg

Candy Prince®

5-10

1,50

5.000 kg

Aquilla®

5-11

2,00

10.000 kg

Grand Perfection®

5-10

1,25

4.000 kg

Belicia®

ong

4,00

VRAAG TULPEN 2014

3.000 kg

Renegade

5-11

3,00

5.000 kg

Cartouche®

5-11

2,00

10.000 kg

5.000 kg

Flash Point®

5-11

4,25

5.000 kg

Columbus®

5-11

5,00

5.000 kg

Silver Dollar

5-10

10.000 kg

Lalibella

ong

5.000 kg

Dynasty

500 kg 1.000 kg

1.000 kg

Carola

5-11

5.000 kg

Denmark®

5-11

5.000 kg

Jumbo Pink®

5-11

10.000 kg

Pallada

5-11

5-11

10.000 kg

Purple Prince

5-11

Milkshake®

ong

10.000 kg

Strong Gold

5-11

Time Out®

ong

10.000 kg

Strong Love

5-11

400 kg

Tresor®

ong

10.000 kg

Verandi

5-12

1.500 kg

Adore®

ong

9,00

Antarctica®

0-11

3,50

5.000 kg

Bourbon Street®

ong

4,00

1.000 kg

Bullit®

ong

18,00

2.500 kg

Circuit®

ong

5,00

1.500 kg

Expression®

ong

9,00

Russia

ong

15,00

2.500 kg

Strong Fire®

0-12

6,00

1.500 kg

Surrender®

ong

7,50

10.000 kg

500 kg

PIET TAKKEN

3,25

3,6 ha tulpenland, omgeving Bant 10 ha tarweland, omgeving Creil geschikt voor traditionele teelt, AM-vrij VRAAG CONTRACTTELERS

voor anemonen in Noordelijk Zandgebied Adore

T: 527203365 F: 201822 T: 0653174194

Carola Denmark Pallada Strong Gold Strong Love® Verandi White Prince Yellow Flight®

0-11 0-11 0-11 0-11 0-12 0-11 0-12 0-11


Crocosmia AANGEBODEN

VRAAG TULPEN OOGST 2014

10.000 kg 10.000 kg 10.000 kg 10.000 kg 10.000 kg 10.000 kg 5.000 kg 10.000 kg

AANBOD LAND

Net bedrijf dat tulpen en/of narcissen voor u op contract wil telen voor oogst 2014. 1,60 2,50

3,75

t0NHFWJOH+VMJBOBEPSQ

&

Montbretia Kwekerij Davelaar

t0QHPFE[BOEMBOE Inlichtingen: Arno Kroon 06-53160204

Verkoop: Hein Lommerse tel: 0252-431174

GEHEEL VRIJBLIJVEND

CNB BEMIDDELING CALLATEAM NICK BROERSEN RENÉ KOORDES

T: 0252431303 T: 0252431390

M: 0612 296 820 M: 0620 611 028

RENÉ VAN MARREWIJK RICHARD WALKIER

T: 0252431304 T: 0252431216

M: 0612 886 803 M: 0622 999 229

Calla ‘Sapporo’®

KLEUR:

Wit

BLAD:

Licht gespikkeld

TOEPASSING:

Pot en snij

VEREDELAAR:

Sande B.V.

OMSCHRIJVING:

Deze calla geeft makkelijk zijn bloemen en is een volle plant

[email protected] 27 december 2013VISIE 55

VRAAG EN AANBOD

™

Polemonium ‘Heaven Scent’®

Cultivar Groep Geslacht Handelsnaam Bladhoogte Bloemhoogte Bladkleur Bloemkleur Bijzonderheden Bloeitijd vanaf Bloeitijd tot Doorbloeiend Geurend Standplaats Gebruikerswaarde Winterhard Spoelen Bladverliezend Droogverkoop Kwekersrecht Beschikbaar

‘Heaven Scent’ Polemonium Jacobs Ladder 30-40 cm 50-60 cm rood/bruin verkleurd naar groen blauw april juni nee ja volle zon-half schaduw Border Ja Ja Ja Ja PP 20,214 - EU PBR AF 20100194 Najaar 2010-Voorjaar 2011

Inlichtingen/information: e-mail

Henk de Jong


[email protected]

GEHEEL VRIJBLIJVEND

CNB BEMIDDELING

Coöp. Kwekersvereniging

Dalian® Deelnemende kwekers: t 7JTTFS0PTUXPVE#7 t 'JSNB8')PVEJKLFO;O t (#BLLVNFO;O t (FCSEF8JU#MPFNCPMMFO#7 t #MPFNCPMMFOCFESJKG.FOUJOH#7 t .UT4UBNNFT t 5/PPSEFMPPT;O#7 t 70'8BHFNBLFS Dalian®

Heren kwekers, Laat uw aangekochte lelie schubbollen en/of lelieplantgoed, voor een officiële certificering, uitsluitend door de BKD op Armv en Slrsv toetsen INLICHTINGEN: Dirk Bloothoofd Jurgen de Graaff Jan Gutter Martin Heemskerk Siebren Mantel Dick de Mooy Erwin Vriend

CNB

TEL. PRIVÉ

FAXNR.

MOBIEL

E-MAIL

0252-431284 0252-431240 0252-431255 0252-431256 0252-431259 0252-431361 0252-431367

0223-769067

0223-769068

[email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected]

TELEFONISCHE VERKOOP: CNB Henri Omta Piet Zoutenbier

0252-431274 0252-431345

071-4023313 0228-314981

071-4028342 0228-316869

06-53 293161 06-53 518289 06-51 209462 06-20669208 06-53 690252 06-51 587419 06-53 396784

TEL. PRIVÉ

FAXNR.

MOBIEL

E-MAIL

0224-291965 071-3611104

0252-431176 0252-431410

06-51 588053 06-20 397884

[email protected] [email protected]

0252-431254


ACTUEEL

EINDEJAARSBIJEENKOMST ANTHOS

‘Explosieve groei middenklasse Op donderdag 19 december organiseerde belangenorganisatie Anthos haar eindejaarsbijeenkomst bij Corpus in Leiden. Het jaarlijkse evenement trok ook dit jaar weer een grote zaal vol mensen. Voorzitter Henk Westerhof zette op een rij wat er tot nu toe is gerealiseerd van het regeerakkoord. Gastspreker en voormalig minister van Financiën Jan Kees de Jager deelde persoonlijke ervaringen en mondiale trends met zijn gehoor. ‘Ik zie vooral kansen voor de export in groeimarkten China en India.’ Tekst: Monique Ooms Fotografie: René Faas

H

et regeerakkoord bracht voor de sector vier belangrijke veranderingen met zich mee, stelt Anthos-voorzitter Henk Westerhof. “Daarbij gaat het om het opheffen van het Productschap Tuinbouw en het overhevelen van publieke taken naar het ministerie van Economische Zaken, de reorganisatie van zelfbesturende organen, de versterking van de economische relaties en de samenwerking in het kader van het Topsectorenbeleid.” Westerhof loopt deze onderwerpen in zijn betoog langs, te beginnen met het wegvallen van de producten bedrijfschappen. “Vanuit het collectief hadden we 64 miljoen euro te besteden voor de

tuinbouw, die collectiviteit is weggevallen. Voor zaken als promotie, kwaliteit, arbeid, milieu en projecten kun je vervangende private financiering organiseren, maar voor het onderwerp plantgezondheid ligt dat lastiger. Plantgezondheid raakt de hele sector, maar hoe organiseer je onderzoek in de huidige situatie en wie betaalt dit onderzoek? PPO is inmiddels behoorlijk leeggelopen en daarmee lekt er ook kennis weg.”

CONCURRENTIEPOSITIE Westerhof benadrukt nog maar eens dat dit een slechte zaak is voor de sector. “Onze concurrentiepositie staat op het spel, daarbij zijn fundamenteel en strategisch onderzoek van groot belang. De handel moet daarin dus willen blijven investeren.” Een nieuwe ontwikkeling zou

Henk Westerhof: ‘Ook de sector moet investeren’ 58 VISIE27 december 2013

kunnen zijn dat via een ‘Algemeen Verbindend Verklaring’ ondernemers - als de meerderheid daar voor is - worden verplicht om geld af te dragen voor onderzoek. “Belangrijk is dan wel dat wordt vastgelegd over welke thema’s dat gaat, in welke structuur dit wordt gegoten en hoe het draagvlak wordt gemeten. Maar ook: hoe groot dit draagvlak dan moet zijn.” De term ‘zelfbesturende organen’ zal bij veel mensen in de zaal vraagtekens hebben opgeroepen. Westerhof legt uit: “Dit zijn instellingen die vallen onder het Rijk en een overheidstaak uitvoeren, zoals de BKD, het Kwaliteitscontrolebureau, Nak en Naktuinbouw. Organisaties waar veel kennis zit, bijvoorbeeld over het fytosanitair beleid. Als deze organisaties tot het publieke domein gaan behoren, wat zijn dan de gevolgen?” Anthos laat hier onderzoek naar doen door de Radboud Universiteit. Dit onderzoek moet onder meer helder maken wat het verschil zal zijn tussen publiek en privaat, maar ook of samenvoeging van de diensten mogelijk is en hoe dan. Helder is dat de tarieven niet omhoog mogen, ieder zijn eigen identiteit en zijn eigen werkterrein behoudt.

NIEUWE STICHTING De Anthos-voorzitter is blij met de support van de overheid, bijvoorbeeld in de vorm van handelsmissies. “In China hebben we goede zaken kunnen doen.” Vanuit de gedachte ‘samen zijn we sterker’ hebben verschillende instellingen in de sector de handen ineengeslagen voor de oprichting van een stichting: Dutch Horticultural Trade Board. “Door onze activiteiten te clusteren, kunnen we effectiever werken.” Vanuit het Topsectorenbeleid stelt het Rijk 17 miljoen euro in het vooruitzicht voor de tuinbouw (met name onderzoek) en de branche van het uitgangsmateriaal. “Maar, waar blijft nu de bijdrage vanuit de sector. We zullen zelf ook moeten investeren om meer mogelijk te kunnen maken.” Westerhof gaat ook in op de stand van zaken rond markttoegang. “We doen ons best om aan de eisen van landen als China, Taiwan, Israël, de VS en het Verenigd Koninkrijk te voldoen, maar veel markten vinden toch dat het nog beter moet. Steeds meer landen eisen dat producten uit een ‘pest free area’ komen, anders weigeren ze de toegang.” Westerhof noemt 0-tolerantie ‘zotheid’ en ‘niet van deze tijd’. “Toch zullen we met de hele keten - productie, handel en keuringsdiensten - op een hoger niveau moeten gaan acteren.” Als uitsmijter van zijn betoog gaat Westerhof nog langs wat heilige huisjes. “Het belang van de

biedt kansen voor de sector’ keten komt steeds centraler te staan. Zullen in dat kader KAVB en Anthos uiteindelijk één worden? Wellicht samen met LTO, VGB en Plantum? Daarin zullen we het belang van de ondernemer centraal moeten stellen.”

WERELDLEIDER Oud-staatssecretaris en minister van Financien Jan Kees de Jager toont zich een energieke en inspirerende spreker. Daarbij blijkt hij ook nog eens een link met de groensector te hebben: zijn vader was voorzitter van de fruitveiling in Kapelle. “Ik ben opgegroeid in de coöperatieve wereld.” Al tijdens zijn studie economie en recht startte hij zijn eigen bedrijf in e-commerce, samen met een compagnon. Hij parkeerde zijn business tijdens de periode dat hij in de politiek zat. Met smaak verhaalt hij over zijn belevenissen in die periode. Dat hij - nog maar een jaar staatssecretaris - door omstandigheden bij Bush aan de overlegtafel belandde met alle belangrijke wereldleiders en zelf ‘wereldleider voor anderhalve dag’ was. En hoe een losse opmerking over ‘een grootscheepse inval bij alle wokrestaurants in Nederland’ door zijn team was opgevat als ‘een opdracht’ die snel daarna tot uitvoer werd gebracht. Zijn overheidsperiode verbreedde zijn visie op de ontwikkelingen in de wereld, hoe die samenhangen met Nederland en hoe wij daar als handelsnatie van kunnen profiteren. Over de crisis merkt hij op: “Deze crisis heeft een permanent gat geslagen in de economie. En hoewel we in 2017 weer op het niveau van 2008 zijn, zijn de overheidskosten intussen boven de belastinginkomsten uitgestegen. Ook de arbeidskosten in Nederland zijn sterk gestegen, met zo’n 48%

Jan Kees de Jager: ‘De wereldmachten gaan verschuiven naar China, India en Afrika’ in de laatste tien jaar.” Zijn visie: “Via innovatie moeten we de arbeidsproductiviteit verder verhogen, daar valt winst te behalen. Verder moeten we de focus verleggen van bulk naar specialiteit. Door te focussen op bulk, ga je het op termijn verliezen van andere landen die goedkoper kunnen produceren.”

TRENDS Wil je als bedrijf nog kunnen meedoen in de huidige en toekomstige economie, zul je de digitaliseringsslag moeten maken. Dat weet de ondernemer De Jager - die nu weer terug is bij zijn e-commerce bedrijf - als geen ander. “Om even

aan te geven hoe snel dit gaat: 90% van alle data is van de laatste twee jaar. Het gaat erom dat je die data kunt omzetten in bruikbare informatie waarmee je je concurrentiepositie kunt versterken. Dat geeft je een voorsprong op anderen.” De Jager zet wat trends op een rij: het toenemende belang van mobiele apparatuur, werken in de cloud, e-commerce en het groeiende belang van internet. Andere belangrijke trends zijn demografische ontwikkelingen zoals de vergrijzing, de bevolkingsgroei, de verstedelijking en de explosieve groei van de middenklasse. “Nu zijn er wereldwijd 1,8 miljard middenklassers, naar verwachting zijn dat er 5 miljard in 2030. Dit is een groep veeleisende consumenten met een geheel eigen koopgedrag.” De Jager wijst erop dat met name in China en India de middenklasse sterk groeit. “Hier liggen dus kansen, ook voor u.” De Jager laat verder aan de hand van een wereldkaart zien hoe de wereldmachten de komende tijd gaan verschuiven: opkomende economieën zoals India, China en Afrika worden belangrijker. Zo gek is dat niet, in 1820 vertegenwoordigden China en India samen 50% van de wereldeconomie. De Jager ziet in deze ontwikkelingen vooral kansen voor het bollenvak. “Met name in de exportlanden is veel groei te verwachten, specifiek door de groei van die middenklasse. Dat is uw doelgroep.” Ter aansporing van de sector verwijst hij nog naar een uitspraak van een bevriende ex-coureur: “Weet je waarom je een rem hebt in de auto? Zodat je heel hard gas kunt geven.” 27 december 2013VISIE 59

www.ibulb.org Promotie iBulb en Lelie promotiefonds gaan in 2014 samenwerken voor de promotie van de lelie in de Europese landen Door samen te werken is er meer budget en kennis beschikbaar, waardoor er nog meer promotie gemaakt kan worden voor de lelie. Het plan is in overleg samengesteld en wordt gezamenlijk uitgevoerd. De activiteiten in 2014 bestaan uit: • Ontwikkeling van een website die informatie en inspiratie verstrekt richting de groothandel en bloemist. • Persbijeenkomst voor vak- en consumentenpers, die wordt gehouden op de Christmas World in Frankfurt. • Nieuwe fotografie, er wordt vooral ingezet op de rouw- en trouwbeelden en interieurfotografie naar de laatste trends. • Gedurende het jaar worden vier nieuwe inspiratiemagazines ontwikkeld met de thema’s; speciale bloemendagen, trouwspecial, rouwspecial en een trendspecial. • Tijdens de Dutch Lily Days wordt een perstour en een tour voor een aantal groothandelsbedrijven georganiseerd. • Op de beurs Flowers in Moskou worden demonstraties gegeven. • Gedurende het jaar worden er persberichten uitgestuurd aan de consumenten- en vakpers. • Door middel van sociale media worden consumenten en vakmensen bereikt met inspiratie en informatie over het gebruik van lelies.

www.yourlily.com

Girl power...

Anthos/iBulb verkennen Chinese markt Recentelijk heeft Anthos-voorzitter Henk Westerhof een presentatie gegeven op een seminar in de stad Kunming, waarvoor hij een uitnodiging had ontvangen van de Yunnan Flower Association. Met vertegenwoordigers van deze organisatie heeft hij samen met Anne Verdoes van iBulb ook besprekingen gevoerd om de mogelijkheden te onderzoeken voor een samenwerkingsvorm op het gebied van fytosanitaire zaken en promotie, heel in het bijzonder voor het product lelie. De resultaten zijn inmiddels besproken met de handelsgroep lelie en het bestuur van de landengroep Verre Oosten. Op grond van de uitkomsten daarvan is besloten om de samenwerking met de Yunnan Flower Association verder te concretiseren.


ANTHOS Weeresteinstraat 10 • postbus 170 • 2180 AD Hillegom • tel. 0252 535080 • fax 0252 535088 • www.anthos.org

COLUMN

Uitreiking gouden spelden

Dag 2013

Tijdens de Eindejaarsbijeenkomst van Anthos werden vanwege hun grote bestuurlijke inzet voor Anthos twee bestuursleden onderscheiden met de Gouden Bondsspeld: Jaap Uittenbogaard en Aart Jan Pannebakker. Beide bestuurders zijn in 1987 hun bestuurlijke kwaliteiten gaan inzetten voor Anthos. Jaap Uittenbogaard was actief in de bloembollensector, terwijl Aart Jan Pannebakker zijn bestuurlijke werkterrein in de boomkwekerijsector had. Beiden zijn lid van het Algemeen Bestuur van Anthos, waarbij Jaap sinds 1995 lid is van het Bestuur Bloembollen, terwijl Aart Jan vanaf 2003 bestuurslid is van het Bestuur Boomkwekerijproducten.

Zantedeschia 2.0 Een drietal handelsbedrijven heeft de wenselijkheid uitgesproken om naar voorbeeld van Lelie 2.0 ook voor Zantedeschia een nieuw keuringssysteem op te stellen. Deelname is op basis van vrijwilligheid. Het keuringssysteem moet met name meer zekerheden bieden ten aanzien van markttoegang bij export naar derde landen. Directe aanleiding voor deze wens zijn de aangescherpte fytosanitaire eisen van Colombia waardoor het BKD-keuringssysteem onvoldoende garanties biedt en er aanvullend getoetst moet worden op een tweetal virussen. In beeld zal worden gebracht welke fytosanitaire eisen gesteld worden door de belangrijkste afzetlanden. Die eisen zijn leidend voor de te hanteren normeringen binnen Zantedeschia 2.0. Bij de opzet van het systeem kan gebruik gemaakt worden van het protocol voor virustoetsing bij Zantedeschia dat een aantal jaren geleden door BQ support is opgesteld.

Taiwan stelt eisen aan PlAMV Nederland en Taiwan hebben overeenstemming bereikt over de eisen voor PlAMV met betrekking tot Nederlandse lelies. In principe zal Taiwan een 0-norm instellen voor PlAMV. Taiwan heeft ingestemd met het Nederlandse verzoek om voor in Nederland geteelde lelies een PlAMV-tolerantie van 0,5% (visueel te velde) te hanteren. Partijen met Klasse Alg Japan voldoen hieraan. Indien er grote uitval bij Taiwanese broeiers wordt geconstateerd als gevolg van PlAMV, dan zal de Taiwanese PD (BAPHIQ) dit melden aan de NVWA. Bollen van het betreffende lotnummer mogen dan niet meer verstuurd worden. Van zendingen die al onderweg zijn, zal bij aankomst in Taiwan het betreffende lotummer getoetst worden en alleen toegelaten worden indien voldaan wordt aan de tolerantie. In eerste instantie wilde BAPHIQ nog striktere sancties instellen. In afstemming met Anthos heeft de NVWA aan BAPHIQ te kennen gegeven dat handelsbedrijven dan de export zullen stopzetten. Taiwan zal dit jaar bij import wel een monitoring gaan uitvoeren op PlAMV. Aan de toetsuitslagen zullen in principe geen directe consequenties verbonden zijn. Afgesproken is dat BAPHIQ alleen maatregelen neemt op basis van uitval bij de broeierij. De resultaten van de monitoring zullen met de NVWA besproken worden. Op verzoek van Anthos heeft de NVWA BAPHIQ uitgenodigd om in 2014 een bezoek aan Nederland te brengen. Taiwan moet de maatregelen voor PlAMV nog officieel aankondigen. Dit zal naar verwachting binnenkort gebeuren. Voor export naar Taiwan van lelies “oogst 2013” mogen dus alleen nog maar partijen met de Japanklasse gebruikt worden. Gezien de monitoring die BAPHIQ bij import gaat uitvoeren zullen handelsbedrijven een zorgvuldige afweging moeten maken bij het selecteren van partijen voor export naar Taiwan.

Het einde van het jaar 2013 is in zicht en als ik daarop terugkijk dan was dat het jaar van de teloorgang van het Productschap Tuinbouw, het jaar waarin de bloembollenketen geteisterd is door tal van fytosanitaire problemen, het jaar waarin grote veranderingen zijn ingeluid voor de plantaardige keuringsdiensten, het jaar waarin iBulb tal van nieuwe promotiecampagnes heeft gestart, het jaar waarin iVerde is opgericht en proceseigenaar is geworden van het thema Groen en Welbevinden, het jaar waarin met de KAVB onderhandeld is over het Handelsreglement zonder dat een akkoord is bereikt, het jaar waarin we door het ontbreken van statistieken opnieuw geen weet hebben van de omvang van onze afzetmarkten, het jaar waarin de tuinbouw zich moet gaan afvragen of zij nog wel een topsector kan blijven omdat de private financieringsbron als gevolg van het wegvallen van het PT aan het opdrogen is, het jaar waarin enkele prominenten afscheid hebben genomen van de sector, het jaar waarin de droogverkoop afzet onder druk staat en geconfronteerd wordt met een moordende prijsconcurrentie die leidt tot een verschraling van het assortiment, het jaar waarin de broeierijafzet haar pijlen richt op nieuwe verafgelegen markten waarbij de kosten en risico’s van fytosanitaire belemmeringen de pan uitrijzen, het jaar waarin de landscaping markt zich goed lijkt te ontwikkelen, het jaar waarin de Zantedeschia met ernstige virusproblemen is geconfronteerd, het jaar waarin het draagvlak onder Anthos is vergroot door een groeiend aantal leden, het jaar waarin Anthos haar oude kantoorpand aan de Weeresteinstraat 12 heeft verkocht, het jaar waarin Anthos en iBulb weer mochten rekenen op de tomeloze inzet van bestuurders, commissieleden en medewerkers, het jaar waarin de Stichting Rechtvaardige Verdeling SBC-gelden is opgericht om ervoor te zorgen dat niet alleen de bloembollensector opdraait voor de miljoenen claim van de SBC-affaire, het jaar waarin veredeling, teelt en handel Lelie 2.0 hebben ontwikkeld om een oplossing te vinden voor de voortdurende virusproblemen en het is het jaar waarin een quarantaine organisme is gevonden in de dahlia met verstrekkende gevolgen voor de producent en mogelijk de dahliasector als geheel. Met andere woorden, het was me het jaartje wel en met belangstelling kijk ik uit naar 2014, voor welk jaar ik u en uw naasten mede namens de medewerkers van Anthos veel gezondheid en geluk toewens. Henk Westerhof [email protected] 27 december 2013 • BLOEMBOLLENVISIE • 61

Tekst: Redactie BloembollenVisie

Eerste Kamer stemt voor mestverwerkingsplicht DEN HAAG - Het wetsvoorstel van staatssecretaris Sharon Dijksma van Economische Zaken tot wijziging van de Meststoffenwet is dinsdag 17 december 2013 door de Eerste Kamer aangenomen. De wetswijziging kan daardoor per 1 januari 2014 in werking treden. Het wetsvoorstel zorgt voor een mestverwerkingsplicht, waardoor het mestoverschot op termijn verdwijnt en er minder vervuiling is van het grondwater en oppervlaktewater. Nu produceert Nederland meer mest dan op het land kan worden uitgereden. De invoering van een mestverwerkingsplicht houdt in dat veebedrijven, die hun mest niet binnen de normen die hiervoor gelden volledig op hun eigen grond kwijt kunnen, een deel van die mest moeten laten verwerken. Het te verwerken deel van het mestoverschot varieert per regio en stijgt jaarlijks. Doel van de verwerkingsplicht is dat de mest buiten de Nederlandse landbouw wordt afgezet, zodat er geen sprake meer is van een mestoverschot.

Foto: PR

Eerste bedrijfskavel Bulb Trade Park verkocht

NOORDWIJKERHOUT - Het bedrijf Westerbeek Bulb Company vestigt zich volgend jaar op Bulb Trade Park in Noordwijkerhout. Greenport Ontwikkelingsmaatschappij(GOM) en Westerbeek hebben daartoe een (ver)koopovereenkomst gesloten. Het bedrijf is de eerste onderneming die zich op dit nieuwe bedrijventerrein voor handels- en exportbedrijven zal vestigen. Westerbeek Bulb Company bv is een groeiende onderneming die meer ruimte zocht in de Bollenstreek voor de exportactiviteiten van bloembollen naar Noord-Amerika. Met de nieuwbouw van de bedrijfshallen, cellen en kantoor op het Bulb Trade Park maakt Westerbeek een grote stap in de goede richting voor de toekomst. Tevens hebben ze voldoende ruimte voor eventuele uitbreiding van de bedrijfshallen. Bulb Trade Park Bulb is het nieuwe, hoogwaardige bedrijventerrein voor moderne, internationaal opererende bloembollenhandels- en exportbedrijven en hulpbedrijven in de Greenport Duin- en Bollenstreek en gesitueerd aan N206 aansluitend aan het bestaande bedrijventerrein Delfweg.

VGB start twee nieuwe projecten in 2014 AALSMEER - In opdracht van de branchevereniging voor de groothandel in bloemen en planten (VGB) worden in 2014 twee projecten ter bevordering van handelsactiviteiten uitgevoerd door BureauSierteelt.nl. Landen Analyse en Consumer Insight zijn de projecten die volgend jaar gaan starten. De output van de Landen Analyse geeft inzicht in de omvang van afzetmarkten, het aandeel van Nederland daarin en een prognose van de marktontwikkelingen. Zo is het onderscheid naar verschillende klanttypen (bloemist of grootschalige retail) van belang en wordt er naast kernlanden en groeilanden nu ook expliciet aandacht besteed aan de Nederlandse markt. Het project Consumer Insight is de update van het onderzoek naar consumentensegmenten bij snijbloemen en kamerplanten uit 2009. Zo wordt er een nieuw, meer op de handel gerichte digitale tool ontwikkeld. Duidelijk werd dat het gebruiksgemak een aandachtspunt is. De tool is bruikbaar voor alle handelaren, ongeacht de grootte van het bedrijf en een goede ondersteuning tijdens gesprekken met zowel grote retailketens als bloemisten. 62 • BLOEMBOLLENVISIE • 27 december 2013

Stichting Bloemencorso Bollenstreek zoekt vrijwilligers LISSE - Altijd al een groot gevoel voor maatschappelijke betrokkenheid gehad? Dan is het tijd om de handen uit de mouwen te steken. Stichting Bloemencorso Bollenstreek is naarstig op zoek naar vrijwilligers, want zonder vrijwilligers is er geen immers geen corso! Dus wie nog een paar uurtjes over heeft of geen baan, pak dan nu deze kans. Vrijwilligerswerk voor het Bloemencorso van de Bollenstreek geeft niet alleen oneindig veel voldoening, maar staat ook nog eens goed op een CV! Interesse om zich aan te melden als vrijwilliger bij de grote corsofamilie? Stuur dan een berichtje met naam, adres en telefoonnummer naar [email protected] De stichting neemt dan contact op. Grijp deze kans om het Bloemencorso van de Bollenstreek ook eens van binnenuit te beleven door zich als vrijwilliger aan te melden bij de grote corsofamilie!

Grote verschillen inkomens landen tuinbouw WAGENINGEN - Voor de totale landen tuinbouw wordt voor 2013 een inkomen uit bedrijf geraamd van gemiddeld 42.000 euro per onbetaalde arbeidsjaareenheid (oaje). Dit is een lichte daling ten opzichte van vorig jaar. Opvallend zijn de grote inkomensverschillen tussen de sectoren en tussen bedrijven binnen een sector. Dit blijkt uit de jaarlijkse ramingen van LEI Wageningen UR, die donderdag 19 december 2013 zijn gepubliceerd via de nieuwe website agrimatie.nl. In de sectoren, snijbloemen en pot- en perkplanten, dalen de inkomens minder sterk en blijven op een relatief hoog niveau. De pot- en perkplantenbedrijven blijven de best renderende glastuinbouwsector. Bloembollentelers behalen binnen de opengrondstuinbouwsector het hoogste inkomen, dat voor 2013 op hetzelfde niveau van de twee voorgaande jaren uitkomt. Tegelijk met de nieuwe inkomensramingen wordt de website agrimatie gelanceerd. Op deze website staat relevante en actuele statistische agrarische informatie. Daarnaast geven LEI-specialisten toelichting op deze informatie.

Nieuwe directeur Bloemenbureau Holland HONSELERSDIJK - Het bestuur van Bloemenbureau Holland heeft Marc Eijsackers benoemd tot directeur van Bloemenbureau Holland. Hij treedt per 1 januari 2014 in dienst en volgt hiermee Annebet Penning op die, na het vertrek van Ivo Brautigam, deze functie ad interim heeft bekleed. Marc Eijsackers (48) is op dit moment werkzaam bij FloraHolland als manager Marketing, waar hij in 2008 begon. Daarvoor was hij actief in marketing en customer service management bij onder meer Zwitserleven en TNT Express. Marc is opgegroeid in het Westland en woont met zijn vrouw en twee dochters in Sassenheim. Gevraagd naar zijn motivatie om directeur van Bloemenbureau Holland te worden, antwoordt Marc Eijsackers: “Ik zie het als geweldige uitdaging om de consumentenmarketing en -communicatie van sierteeltproducten verder te ontwikkelen. Bij de Europese consument moet de keuze voor bloemen en planten nog vanzelfsprekender worden. Samen met mijn team en de ketenpartners ga ik daar hard aan werken.”

Foto: PR

LAATSTE NIEUWS

LAATSTE NIEUWS

Tekst: Redactie BloembollenVisie

Foto: René Faas

Bijenmakelaar moet kennis over bijengezondheid vergroten

Siemen Ruiter geëerd met gouden speld ZWOLLE - Op 13 december is op gepaste wijze afscheid genomen van Siemen Ruiter die per 1 januari de voorzittershamer overdraagt aan Nico Verduin. Ruiter heeft zich als voorman van LTO Noord in Noord-Holland ruim 14 jaar ingezet voor de belangen van agrarische ondernemers. Als blijk van waardering ontving hij daarvoor uit handen van voorzitter Siem Jan Schenk de gouden LTO Noord speld. Schenk typeerde Ruiter in zijn toespraak als een snelle denker met visie die de gave heeft om ook buiten de bestaande kaders te kunnen denken en andere bestuurders te overtuigen van zijn visie. Vicevoorzitter Albert Hooijer memoreerde dat LTO Noord Noord-Holland onder Ruiters leiding vooruitstrevend was en veel resultaten heeft geboekt. “Zijn goede verstandhouding met de gedeputeerden voor landbouw, waarvan de langste periode met Jaap Bond, zorgden voor korte bestuurlijke lijnen naar provinciale besluitvorming.” Volgens Bond heeft Ruiter LTO Noord op de kaart gezet als een gezaghebbende organisatie in het netwerk van het georganiseerde bedrijfsleven in Noord-Holland.

DEN HAAG - Er komt een ‘bijenmakelaar’ om kennis over bijengezondheid te vergroten. Deze bijenmakelaar zal ervoor zorgen dat beschikbare wetenschappelijke kennis bij trainers van cursussen voor imkeropleidingen terechtkomt. Ook zal de bijenmakelaar als taak hebben het bevorderen van het uitwisselen van kennis tussen imkerorganisaties, landbouw en overheden. De bijenmakelaar zal in het groene onderwijs het invoeren van lesmodules over bijengezondheid bevorderen. Dat schrijft staatssecretaris Sharon Dijksma van Economische Zaken in een brief waarmee ze het Actieprogramma Bijengezondheid aanbiedt aan de Tweede Kamer. Voor de komende drie jaar wil de staatssecretaris de helft van de kosten voor zo’n bijenmakelaar voor haar rekening nemen, tot een maximum van € 300.000.--.

Kunstenaar GabyGaby ontwerpt pluktuin Tulpendag 2014

WAGENINGEN - Landbouwbedrijven hebben in 2013 minder verbredingsactiviteiten ontplooid dan in 2012 het geval was, zo blijkt uit cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). In 2013 waren er op een kwart van de landen tuinbouwbedrijven verbredingsactiviteiten. In de periode 2008-2010 steeg het aandeel bedrijven met verbreding en sinds 2010 is dit redelijk stabiel. Verbreding komt het meest voor op bedrijven die zowel akkerbouw- als tuinbouwgewassen verbouwen. Agrarisch natuur- en landschapsbeheer is al jarenlang de meest voorkomende verbredingsactiviteit. Verder is ook loonwerk voor derden sterk in opkomst, evenals de verkoop van producten aan huis en het opwekken van hernieuwbare energie voor levering aan derden.

Zomerbol 2014: Dahlia ‘Dinner Plate’-collectie

Foto: www.visionspictures.com

HILLEGOM - De Dahlia ‘Dinner Plate’-collectie is gekozen tot zomerbol van het jaar. De bloemen maken indruk door de grootte (tot wel dertig centimeter in doorsnee) en dat is de trend dit jaar. De zomer mag uitbundig zijn, liefst met een nostalgisch tintje. De ‘Dinner Plate’-dahlia’s sluiten daar volgens promotieorganisatie iBulb perfect bij aan. Dahlia ’Dinner Plate’ is een exclusieve collectie, gekozen uit de groep decoratieve dahlia’s. Ze zijn geselecteerd om hun extra grote en massieve bloemen. Dahlia ‘Kelvin Floodlight’ (foto) en ‘Fleurel’ zijn hier mooie voorbeelden van. Alle dahlia’s zorgen vanaf juli voor uitbundig veel kleur in de tuin en bloeien tot aan de vorst.

Foto: PR

Verbreding in landbouw neemt af

AMSTERDAM - Op verzoek van Tulpenpromotie Nederland (TPN) en Bloemenbureau Holland ontwerpt kunstenaar GabyGaby de pluktuin die op Nationale Tulpendag wordt aangelegd op de Dam in Amsterdam. Op zaterdag 18 januari 2014 wordt voor het derde jaar op rij een immense pluktuin aangelegd met ruim 200.000 tulpen. De tulpentuin staat dit keer in het teken van het schilderij ‘The Tulipman’ van kunstenaar GabyGaby. Het levende kunstwerk wordt vanaf ’s ochtends vroeg aangelegd en zal rond 12.00 uur gereed zijn. Omstreeks 13.00 uur mag iedereen de pluktuin bezoeken en… zelf een bosje tulpen plukken om zo het voorjaar in huis te halen. GabyGaby is een kunstenaar met een originele manier van werken en geniet wereldwijde bekendheid onder meer door exposities in New York, Dubai, Amsterdam, Zurich, Wenen en San Francisco. Ook zijn bijzondere pop-up kunstwerken zoals tijdens de Tour de France en zijn kunstboek ‘Warriors of the Wheel’ (zijn visie op 100 jaar Tour de France in woord en beeld) trokken internationaal de aandacht. 27 december 2013 • BLOEMBOLLENVISIE • 63

Tel Auto

: 0223-522135 : 06-53719915

Fax: 0223-521480 E-mail: [email protected]

Kijk nu op onze website www.fredsteenvoorden.nl Ook maken wij nieuwe spoelmachines! 6 x Compas afvoer/leesband 80cm x 900cm met zijgoten en 3 x met onderband 20cm x 480cm in goede staat. 3 x Compas afvoerband 20cm x 950cm 3 x met op het einde een knikje van 60cm, in nette staat ook te gebruiken onder bovenstaande banden voor vuil afvoer. 1 x Compas afvoerband 30cm x 1100cm nieuwe band of inkorten 1 x Compas afvoerband 20cm x 1000cm in nette staat. 1 x Compas afvoerband 60cm x 130cm op laag pootstel in knappe staat. 1 x Compas afvoerband breedte 120cm, totaal 400cm eerste 250cm vlak en de andere 150cm omlaag met knik. 1 x Compas leesband 120cm x 1225cm in nette staat. Alle bovenstaande banden zijn tegen meerprijs in tekorten op gewenste maat. ABS AFP 0831.3 M13/6 Dompelpomp 10m3 bij 4 M//WK 50m3 bij 1 M//WK 1,8Kw Afzuiger/exhauster 30kw in/afvoerpijp Ø500mm in zeer goede staat met schakelkast Allround trommelspoeler 2500 x 1300mm opknapper Allround trommelspoeler 1650 x 5000mm dubbel portaal, zo uit het werk, gereviseerd of geheel gestraald en gespoten de keus is aan u. Allround combi trommelspoelmachine met kluitenscheider, trommel 3750 x 1650 zo uit het werk of geheel gereviseerd. Allround bunker 5000 x 1500 band breedte geschikt voor kippers, ketting aan gedreven band met frequentie geregelde snelheid. Van Dijke zwenkband 90 x 3000mm in goede staat. Botman stenen/kluitenscheider type 450K rechts geheel gereviseerd. Botman trommel spoeler 1650 x 3750mm, moet nog geheel opgeknapt worden Botman kistenvuller geschikt voor 120 x120cm kisten en 120 x 150cm kisten, heen en weerband 300 x 60cm, nieuwe bovenbouw, cilinders en schakelaars, gestraald en gespoten, als nieuw Flygt dompelpomp 3085 70m3 per uur Kopmachine Veston DEMO 1.50-1.80 m, ZRK 1000 groot rondsel Koprondsels 1.80m teelt, Ø 1.00mtr. rondsel voor op de tractor op te bouwen Voor alle onderdelen, onderhoud en service van uw Botman machines en ook andere merken, o.a. Antha, Compas. s sFred Steenvoorden

Hobaho is aanwezig op de Mechanisatietentoonstelling te Vijfhuizen!

Piekstra Bloembollen machines

aanbieding: vol automatische kistenvuller € 19500,--

U bent van harte welkom in stand 1A04!

NIEUW vaste planten telmachine

Wij wensen u een voorspoedig 2014 Verbindt • Adviseert • Organiseert

Kisten-vullers Kantelaar-bunker-combinaties Kantelaars stappen-zeven/ afstaarters sorteer-machines compactgraders transporbanden

Piekstra bloembollen machines 0652041315 Postbus 6 • 2160 AA Lisse • Telefoon (0252) 43 47 77 Fax (0252) 43 46 77 • www.hobaho.nl • [email protected]

www.Piekstra.nl

Trekkers te koop gevraagd

Robijnslaan 54 2211 TH Noordwijkerhout mob. 06 20297365 tel. 0252 344509 fax 0252 341632

ANEMONEN

e-mail: [email protected]

Voor export alle types • • • •

Massey Ferguson John Deere Same Universal / UTB

• • • •

Landini Ford Fiat Zetor

Schade, roest of mankementen geen bezwaar. U kunt alles aanbieden! H&G Exporttractors Abbestederweg 30 B T 06 10922015

1759 NB Callantsoog T 06 53672173

www.exporttractors.nl

'(8/7,(0(5()(5(17,( 1,(76,69(5*(/,-.%$$5

BEZOEK ONS OP STANDNR. 1A 06 Visit and join us at: www.facebook.com/ deutzfahrbenelux

De nieuwe DEUTZ-FAHR 5 serie. Alleen het beste is goed genoeg.

Polytechniek ontzorgt bij het realiseren en onderhouden van uw technische installaties

Nieuwste motoren met een vermogen van 95 tot 130 pk gecombineerd met een efficiënte Powershift of CVT transmissie voor nog betere prestaties en ultra lage emissies. Compacte afmetingen en een optimale gewichts/vermogen verhouding, voor een eenvoudige en moeiteloze besturing. Cabine met een nieuwe design die een maximum aan comfort biedt zelfs onder de zwaarste werkcondities. Een hydraulisch systeem en technische kenmerken als geen andere in deze klasse, voor optimale prestaties, praktisch en economisch in gebruik, ongeacht de taak. Vanaf vandaag, heeft efficientie een nieuwe referentie.

Fa. Groenewoud Venneperweg 677 2152 CD Nieuw-Vennep Tel. 0252 - 672389

www.groenewoud-tractoren.nl

Advisering - Koudetechniek - Luchtbehandeling - Watertechniek Verwarming - Regeltechniek - Elektrotechniek - Service & Onderhoud

WWW.POLYTECHNIEK.NL Koggeweg 63, 1607 MT Hem. Postbus 2, 1606 ZG Venhuizen. Telefoon 0228-54 54 54. E-mail: [email protected]

MECHANISATIEBEURS 2014 Vervolg van pagina 43

ben de mogelijkheid een machine op maat te laten maken. Nieuw ontwikkeld is ondermeer de tulpenplantlijn voor het opplanten van tulpenbollen voor de waterbroei. En ook de bakkenstapelaar voor het stapelen van het tulpenfust.Naast de ontwikkeling van nieuwe machines zijn diverse bestaande machines doorontwikkeld naar de wensen van klanten. Zo zijn de bakkenkantelaar, de lelie/Zantedeschiaplanter, boomstekkenplantmachine, fresiaplanter en kistenkeerder aangepast en is de schoffelmachine op rupsen gebouwd. Naast de ontstapel/vulmachine voor ronde boekettenemmers heeft het bedrijf die nu ook voor de rechthoekige veilingfusten en Procona’s geïntroduceerd. Zeer compact, snel en duurzaam, namelijk geheel uitgevoerd in RVS. Ook heeft Mechanisatie en Machinebouw Hans van der Poel bv aangegeven dat het bedrijf de verkoop, productie en de levering van onderdelen van de spitmachines en messenfrezen van Service Bedrijf Oosterlaan (SBO) heeft overgenomen.

P

POLYTECHNIEK

stallaties met R22 koudemiddel op korte termijn te laten aanpassen of vervangen. Hiervoor bestaan diverse subsidie- en stimuleringsregelingen. Meer informatie hierover is te vinden op www.agentschap.nl of op te opvragen bij de subsidiespecialist van het eigen accountantskantoor.

P

POTVEER

Potveer presenteert de instelbare schoksorteermachine; de ‘E-Schokker’. Zowel als complete sorteerlijn maar ook als voorsorteerunit biedt deze E-Schokker grote voordelen. De schok is elektronisch instelbaar in schokfrequentie, schokkracht en transportsnelheid. Het is mogelijk een hardere tussenschok te geven zodat het sorteerraam schoon blijft. Eenvoudig Op de mechanisatietentoonstelling hoopt SERCOM Regeltechniek bv de bezoekers bij te praten over een bij Germaco geïnstalleerd prototype van de softwarekoppeling tussen het Multisplitsysteem van Agrozone en SercoVision. Hiermee is het mogelijk om op afstand het ozonisatieproces aan te sturen en te volgen. De nieuwe optie in SercoVision maakt het mogelijk om via de PC: r P[PONFUJOHFOJOUF[JFO r EFP[POJOTUFMMJOHFOJOUF[JFOFOUFXJK[Jgen. r EFP[PONFUJOHFOFOJOTUFMMJOHFOJOHSBfiekvorm te registreren.

Polytechniek legt dit jaar de nadruk op het verdwijnen van het koudemiddel R22 na 31 december 2014. Nog R22 koudemiddel in de koelinstallatie? Het is twee voor twaalf! Neem tijdig actie! R22 in de koel-, vries- of airconditioninginstallatie kan op korte termijn voor enorme problemen zorgen. Zolang de installatie niet lekt is er niets aan de hand. Het koudemid-


2B 10 SERCOM REGELTECHNIEK BV

2C 01

3 C 11

del R22 mag tot in lengte van jaren in de koelinstallatie blijven draaien. In de praktijk blijkt het risico van lekkage echter redelijk groot te zijn. Gemiddeld lekt jaarlijks 7 procent van al het geïnstalleerde koelmiddel weg. Als er acuut moet worden bijgevuld met R22 ontstaat pas echt een probleem. Voor bestaande installaties wordt tot eind 2014 als koudemiddel om bij te vullen alleen nog geregenereerd of gerecycleerd product toegelaten. Eind 2014 komt er een definitief verbod op het bijvullen met HFCK’s in Europa, dus ook met R22. Dit in verband met de aantasting van de ozonlaag door dit koudemiddel. Het is verstandig om koelin-

S

en traploos instelbaar tijdens bedrijf. Kortom, de E-Schokker kent een hoge verwerkingscapaciteit, sorteert effectiever, sorteerramen lopen minder vol, lage valhoogtes. Een nieuwe stap in het ontbollen van tulpen is de ontbolmachine Pro. Deze zorgt voor minder steelbreuk, minder arbeid en meer capaciteit. Deze machine kan een hoge capaciteit tulpen verwerken. Tulpen worden ontkruist en vervolgens ingevoerd in de ontbolmachine waarna de tulpen worden aangeboden aan de Tulipstar, Quality Buncher of een andere tulpenverwerkingslijn. De Quality Buncher onderscheidt zich door eenvoud, productiviteit en kwaliteit in het bossen van zomerbloemen, pioenen, anjers, Sedum, tulpen en irissen. De semi-automatische bosmachine is geschikt voor iedere bedrijfsgrootte. Er is een hoge verwerkingscapaciteit te realiseren zonder afhankelijk te zijn van de vaardigheid van de bossers. De Potveer (ont)stapel-, leeg- en vulsystemen zijn bedrijfsspecifieke oplossingen voor de handling van alle kratten, containers, pallets en het verwerken van grond. Bijvoorbeeld door gebruik te maken van een robot of een stapelstation.

Afgelopen broeiseizoen is bij Karel Bolbloemen bv ervaring opgedaan met de aansturing van een meerlagenteeltsysteem. In deze pilot is een flinke energiebesparing gerealiseerd en ging de kwaliteit van de bloemen omhoog. Bij een meerlagenteelt spelen luchtbehandelingskasten (lbk’s) in de gevel en slurven boven de teeltlagen een centrale rol. De software voor meerlagenteeltsystemen, ook te gebruiken voor plukhallen, is nu beschikbaar voor andere bedrijven. SERCOM is bezig met een softwarekoppeling met de Bulbstoremanager van Automated4U en een eigen stuk software wat daaraan gekoppeld kan worden waardoor het mogelijk wordt de snelheid van de circulatieventilator automatisch aan te laten passen op het aantal kuubkisten wat zich volgens de Bulbstoremanager voor de wand bevindt. Meer weten? Kom langs tijdens de mechanisatietentoonstelling.

S

2 C 03 VAN DER SLOT TECHNIEK EN CONSTRUCTIE

Van der Slot biedt dankzij haar dealerschappen een totaal bedrijfspakket. Case IH en Steyr beschikken over een compleet pakket tractoren met zowel geschakelde trekkers als vario-aandrijvingen in diverse modellen. Het aanbod van Kuhn bestaat onder andere uit rotorkopeggen, frezen, zaaimachines, maai-

machines en kunstmestrooiers. Caterpillar levert een breed assortiment aan heftrucks en palletwagens. Nieuw is de pallettruck die zonder verhogers en onderzetters kan vervoeren. Dibo-reinigingsmachines biedt een groot aantal machines, zoals veeg- en schrobmachines maar ook hogedrukreinigers. Een grote diversiteit aan mini- en midi-graafmachines wordt geboden door het dealerschap met Hitachi.

Tevens beschikt Van der Slot over de ervaring om grote kranen te repareren en te onderhouden. In het segment kleinere tractoren heeft het bedrijf met Kioti het programma uitgebreid. In de werkplaats worden diverse oplossingen op het gebied van constructiewerk geboden, zoals het ontwerp voor een bakkenklem waarmee gaasbakken op de grond neergezet en gepakt kunnen worden met een heftruck. De ontwikkeling van een spoelmachine voor een hyacintenbroeierij is eveneens van Van der Slot afkomstig. Nieuw zijn de Jd-weeg- en telmachines, waar men niet alleen voor service en onderhoud terecht kan, maar ook voor nieuwe machines en alle delen van de Jd-diepploeg op voorraad. Meer informatie op www.slot-techniek.nl.

S

2A 01 J. VAN DER SLUIS BV/ AGRIVOR BV

de show producten van de volgende merken tonen; Fendt, Valtra, Linde intern transport, Kuhn/Rauch werktuigen, Eureka-reinigingsmachines en een presentatie van SBG GPS. Nieuw dit jaar in het programma zijn de tuinen parkmachines van het merk Toro en de beregeningshaspel van het merk Irrifrance. Speciale aandacht wordt gevraagd voor de Irrifranceberegeningshaspels. Onlangs werd het dealercontract gesloten voor de Kop van Noord Holland. Irrifrance bouwt haspels van groot tot klein in diverse uitvoeringen. De kleinste machines beginnen bij 44 mm slangdoorsnede en een 110 meter slanglengte. De grootste uitvoeringen hebben 135 mm slangdoorsnede en een slanglengte van 750 meter. Verder onderscheidt de machine zich op tal van vlakken, dat door Van der Sluis/Agrivor graag wordt uitgelegd en getoond op de stand waar een Irrifrance-haspel, type 1045, slangdoorsnede 125 mm en een slanglengte van 500 meter wordt getoond. Voor meer informatie; www.vandersluisbv.nl en www.agrivor.nl.

S

M.A. VAN DER SLUIS

2 B 06

M.A. van der Sluis heeft dit jaar voor haar bezoekers de nieuwe kuubkistenreinigers in de stand. Deze reinigers zijn het afgelopen jaar ontwikkeld en succesvol ingezet op verschillende bedrijven. De reiniger met borstel is een uitstekend alternatief gebleken voor het handmatig reinigen van de kisten met de hogedrukreiniger. De waaierbroes spoelt de binnenzijde grondig schoon, terwijl de borstel residu van de buitenzijde verwijdert. Met de kistenreiniger met roterende reinigingskop en ontsmettingspomp worden de kisten niet alleen gereinigd, maar ook ontsmet. De gesloten uitvoering maakt plaatsing van de machine in de lijn mogelijk, waardoor elke kist direct na het legen eenvoudig te reinigen is. Verder toont het bedrijf haar tulpen- en leliekopmachine op een spoorbreedte van 1,8 meter. De kleine draaicirkel, grote bodemvrijheid in combinatie met het kopperrondsel in bedcontour met een diameter van 1 meter staan garant voor

gewas te spuiten. Bezoek naast de stand ook de vernieuwde website: www.maartenvandersluis. nl. Hier is uitgebreide informatie te vinden over alle machines uit het leveringspakket, evenals het aanbod gebruikte machines aan. Van der Sluis wenst iedereen een voorspoedig 2014 en tot ziens op onze stand.

S

3C 03 SMIT CONSTRUCTIE BV

Smit constructie bv heeft diverse varianten fustreinigers leverbaar voor alle fusten. Ook voor het reinigen en ontsmetten van de nieuwste broeibakken, met veel schotjes of hoeken onder in de bakken, zijn er diverse mogelijkheden. Belangstellenden kunnen zich vrijblijvend laten informeren op de stand. Daarnaast beschikt Smit constructie over een ontsmettingslijn, in lengte variërend tot 24 meter, geheel thermisch verzinkt en afgewerkt met aluminium beplating. Capaciteit 150 m3/uur, geschikt voor elke kistmaat. Ook leverbaar met drooginstallatie. Daarnaast wordt een selectiewagen getoond die elektrisch wordt aangedreven door middel van twee elektromotoren. Door de grote stuuruitslag kan door middel van de joystick op het kopeinde een krappe bocht worden gemaakt, zodat er niet handmatig dient te worden omgezet. Door frequentieregelaars kan de juiste werksnelheid worden ingesteld. Grote voordelen zijn: zeer geluidsarm, goed stuurbereik en snelheidsregeling, perfect lig- of zitcomfort en een groot bedieningsgemak. Uitvoerbaar voor 1,50 en 1,80 meter. Voor 2, 3, 4, 5 of 6 personen. Tevens is informatie beschikbaar over het Easy Carrier systeem, containerstellingen, containerliften,

fusten containerreinigers, waterverversmachines, spuitbomen, gietbomen en nevelbomen, aan- en afvoerbanden, kopmachines. Informatie over de nieuwste ontwikkelingen zijn vrijblijvend in de stand verkrijgbaar.

Dit jaar staat J. van der Sluis bv weer samen met Agrivor bv op de mechanisatietentoonstelling. De twee bedrijven werken met circa 45 mensen over de drie vestigingen in Noord-Holland. J. van der Sluis bv en Agrivor bv zullen op

S uitstekend kopwerk in zowel tulpen als lelies. Op deze machine is tevens een spuitinstallatie gemonteerd om direct na het koppen het

1A 11 STEENVOORDEN MACHINES BV

Steenvoorden laat dit jaar zien dat het bedrijf sterk is in het onderhoud van allerlei soorten machines en het maken van machines voor 27 december 2013VISIE 67

MECHANISATIEBEURS 2014 Obdam en Mattie Obdam van R. & M. Obdam Tulips bv te Hem. TIBO/BLOKKER blijft onverminderd actief in zowel binnen- als buitenland als dé specialist op het gebied van afzuiginstallaties, filterinstallaties en stofbestrijding voor de agrarische sector. Meer informatie is te vinden op www.luchttechniek.nl.

T

het wassen van bloembollen, knolgewassen, en aanverwante artikelen, zoals het verwijderen van drijvende delen in de bolgewassen met een geheel nieuwe vellenbak welke naar eigen keuze de drijvende delen af kan voeren naar de linker,- rechter- of achterzijde. Ook heeft het bedrijf een systeem overgenomen uit de praktijk (Maliepaard) om een nog betere scheiding te verkrijgen van eventuele bollen welke met de selecteur zijn aangespoten. Verder staat er een kluiten/stenenscheider die in verschillende grootte verkrijgbaar is en het voordeel heeft dat de machine geheel links of rechts gemaakt kan worden daar alle delen uitgewisseld kunnen worden. Standaard wordt een pulseteller met automatische omkeer op de kluiten-stenenband gemonteerd met als voordeel dat vastlopen snel verholpen kan worden. De machines worden bij Steenvoorden standaard gepoedercoat hetgeen een lange levensduur garandeert. Ook voor service en onderhoud is men bij Steenvoorden aan het juiste adres. Het bedrijf heeft onderdelen voor spoelmachines, pompen, sorteermachines, pelnokken, sorteernokken, pvc-banden, pelrollen, et cetera.

T

TIBO/BLOKKER

1C 10

Klanten die recent een afzuiginstallatie van TIBO/BLOKKER kregen opgeleverd, zijn de afgelopen weken verrast met een prachtige bos bloemen als blijk van waardering voor het ver-

trouwen en de spontane reacties tijdens levering en montage. Op de foto: Daniëlle Schoonderwoerd (links) en Teade Geertsma (rechts) van TIBO/BLOKKER, en in het midden Rik 68 VISIE27 december 2013

TOTAL SYSTEMS

Vlaming Intern Transport heeft eveneens een primeur: De Toyota Traigo80! De nieuwe Traigo80 is volledig vernieuwd en voldoet weer aan de huidige eisen van de gebruiker. De nieuwe 8-serie is 20 procent energiezuiniger en de bat-

2C 11

Een innovatie in lelieverwerking. Zo typeert Total Systems de weegtelmachine (9 sporen). Van deze 9 lijn’s weegtelmachines heeft Total Systems er voor dit seizoen drie verkocht. Grote voordelen van deze machine zijn: kleine cuppen, hoge capaciteit, bijzonder geschikt voor kleine maten en de invoerbreedte.

terijcapaciteit kan zelfs met 20 procent vergroot worden (afhankelijk van model). Op de site www.vlaming-interntransport.nl is alle informatie over de Traigo80 te vinden.

V

V

VLAMING GROEP

1B 10

Vlaming Irridelta heeft sinds vorig jaar de webshop www.vlaming-irridelta.nl online waar men online onderdelen kan bestellen, tekeningen bekijken en handleidingen downloaden. Een primeur is de webshop www.vlaming-slijtdelen.nl waar men tegen zeer scherpe prijzen slijtdelen kan bestellen. De oude lijnen van Thoma bv zijn weer opgestart en hier gaat Vlaming in 2014 vol mee aan de slag. Ook LMB-bedrijven kunnen gebruiken maken van deze service tegen goede condities. Al kennis gemaakt met het aanzuigsysteem voor beregeningspomp of met spraycontroller? Bij Vlaming legt men graag de mogelijkheden uit van deze zelfontwikkelde producten. Vlaming Agri presenteert de nieuwe generatie Soucy Track. Soucy Track heeft afgelopen zomer twee nieuwe sets geïntroduceerd. Vlaming toont de nieuwe S-Tech 612, gemonteerd onder een nieuw model Massey Ferguson, de 7618 Exclusive Dyna-VT. In het afgelopen jaar is het frame van de dubbelnetrooimachine aangepast met hydraulische aandrijving. Dit heeft Vlaming Agri ook aangepast bij andere merken rooimachines. De hydraulische druk ligt rond de 50-70 bar wat ertoe heeft geleid dat er bespaard wordt op brandstof en een eenvoudigere bediening.

L. VAN VLIET

2B 05

Met alle topmerken uit de branche is Van Vliet merkonafhankelijk totaalleverancier op het gebied van logistieke hulpmiddelen; hef- en magazijntrucks, magazijninrichtingen, reinigingmachines, mobiele weeginstallaties en voorzetapparatuur. Een nieuwe machine te duur? Van Vliet heeft een grote voorraad gebruikte machines staan: geheel nagekeken, overgespoten en met garantie! De kwaliteit van nieuw, voor de prijs van gebruikt. Onder andere TCM, Nissan, Atlet, Still, Toyota, Komatsu, Spijkstaal, Vlietlift, enz. Bezoek de stand om zich te laten informeren over het complete leveringspakket pakket. Nu al nieuwsgierig? Neem vast een kijkje op website www.lvanvliet.nl. Gemakkelijk zoeken in een grote voorraad nieuwe en gebruikte machines, informatie, wekelijkse aanbiedingen, enz. Van Vliet probeert steeds innovatiever en interactiever om te gaan met internet, zonder concessies te doen aan klantvriendelijkheid en kwaliteit!

V

VWS FLOWERBULBS

2B 14

r(FFOVJUTUFLFOEFTQJKLFSTFOTQMJOUFST r(FNBLLFMJKLSFJOJHCBBS r(FFOTDIJNNFMWPSNJOH r%VVS[BBNFOMBOHFMFWFOTEVVS

Degenen die alle machines en noviteiten gezien hebben tijdens de beurs worden van harte uitgenodigd om gezellig bij VWS aan tafel te komen zitten, voor koffie met koek, wat fris, een biertje met nootjes en samen de handel weer eens goed door te spreken. Hoe is het seizoen verlopen, de ervaring van VWS met het ketenregister, wie heeft er een wereldidee of wat vinden de bezoeker van de VWS-ideeën. Kortom, even gezellig bijpraten want als vakge-

Informeer vrijblijvend naar de mogelijkheden van het ombouwen van overtollige plafondventilatoren naar mobiele uitvoeringen. Hiermee kan men op elke gewenste plek luchtcirculatie creëren. De basis van deze ventilatoren vormen de welbekende DUOFAN en MOBIELE FAN. Dus een solide constructie geplaatst op vier zwenkwielen en een groot bedieningsgemak.

noten zie je elkaar niet dagelijks. De kans voor bloembollenleveranciers om eens rustig te praten met het bedrijf dat uw bloembollen wereldwijd afzet. Inkopers en verkopers van VWS zullen aanwezig zijn om de koppen samen met de bezoekers bij elkaar te steken. Voor hen heeft VWS ook de nieuwe full glossy folder klaarliggen die, met ruim 800 soorten, nog completer is dan de vorige versie. Tot ziens in stand 2B14

IJ

IJSSELMUIDEN VENTILATOREN BV

1C 02

IJsselmuiden Ventilatoren bv uit Voorhout showt in stand 1C02 de mogelijkheden en toepassingen van de diverse ventilatoren. Klimaatbeheersing is voor veel soorten product onmisbaar bij het handhaven van de vereiste productkwaliteit. IJsselmuiden Ventilatoren biedt diverse manieren om het klimaat economisch en technisch verantwoord te beheersen. GOED VENTILEREN = GEZOND GEWAS = GEZOND RENDEMENT. Het bovenstaande geldt natuurlijk ook voor de bolbloemenkwekers. Door een juiste verdeling van de ventilatoren over het kasoppervlak te maken wordt een goede recirculatie verkregen. Met luchtbewegingen is heel veel te bereiken, de IJsselmuiden Rotation Fan is hier een prima voorbeeld van. Deze wordt met succes toegepast ter verbetering van de gewasomstandigheden in kassen. Zo zijn met gerichte luchtbewegingen veel betere gewasomstandigheden te creëren hetgeen resulteert in een gelijkmatige groei van het gewas. Uiteraard ontbreken ook de mobiele ventilatoren in de diverse uitvoeringen niet. Deze zijn leverbaar in een enkele, dubbele en driedubbele uitvoering of op maat gemaakt.

Z

1 A 09 ZUIDBERG TRACKS BV

Zuidberg Tracks bv showt op de mechanisatietentoonstelling een tweetal noviteiten. De eerste betreft de mogelijkheid om meerdere machines met één trackset van tracks te voorzien. Zuidberg Tracks heeft met het E-Frame een tracksysteem ontwikkeld wat het mogelijk maakt om met één trackset bijvoorbeeld een combine, tractor, bietenrooier en/of aardappelrooier van tracks te voorzien. Door de uitwisselbaarheid en eenvoudige en snelle (de)montage kunnen met een eenmalige investering meerdere machines gemakkelijk met tracks worden uitgerust. Door het E-Frame wordt de inzetbaarheid van tracks op het bedrijf verhoogd. De tweede noviteit betreft een nieuw veersysteem dat zorgt voor meer rijcomfort, betere bodemvolging en minder slijtage. Het onderstel past zich continu aan de vorm van de weg of akker aan waardoor slijtage van de rubbertrack sterk wordt gereduceerd. Door het absorberen van de vibraties wordt de levensduur van de machine(onderdelen) verlengd.

A

ALPAC

3A 06

Tijdens de eerste deelname aan de mechanisatiebeurs introduceert Alpac kunststofbakken en pallets bv haar nieuwe serie kunststof kuubkisten. Deze kunststof kisten kunnen zowel in een inklapbare als starre versie geleverd worden. Ook zijn ze uitermate geschikt voor het drogen, ontsmetten en exporteren van bollen. Maatvoering: 1200x1000x1000 mm, en 1200x1000x800 mm. De voordelen ten opzichte van houten kuubkisten: r/FFNUHFFOWPDIUPQ CFTQBSJOHWBODIFNJcaliën bij het ontsmetten. r-JDIUFJHFOHFXJDIU

Een nieuwe ontwikkeling staat op stapel voor een inklapbare exportkist, welke qua maatvoering aangepast wordt op transport in reefer containers. Is uw interesse gewekt, informeer vrijblijvend naar de mogelijkheden of bezoek stand 3A06.

A

CAV AGROTHEEK BV

3C 04

CAV Agrotheek bv is toeleverancier van onder andere gewasbeschermingsmiddelen, meststoffen, zaaizaden, bloembollennetten en advies. Met een aantal aandachtspunten wil CAV op deze beurs haar streven naar innovatie kracht bij zetten. 1) LED stuurlicht in de bolbloemen Dit broeiseizoen test CAV Agrotheek de toegevoegde waarde van verschillende LEDarmaturen en lichtrecepten op kleur, vorm, lengte van de broeitulp alsmede het effect op zweters in zowel meerlagenteelt als enkellagenteelt. 2) PlAMV Na drie jaar onderzoek blijkt chloorbleekloog het beste middel om uitbreiding van dit virus tijdens de verwerking te voorkomen. Er is ondertussen veel informatie verkregen, die CAV graag met haar klanten wil delen. 3) Compost CAV Agrotheek verhandelt zo’n 100.000 ton compost per jaar. Sinds vorig jaar wordt ‘ingedikte’ compost uitgeleverd. Deze formulering is uitermate geschikt als stuifdek en kent ook andere voordelen. 4) Agrotheek Bloembollennetten Vanaf 2008 heeft CAV Agrotheek de gehele productie van bloembollennetten in eigen hand. Sinds 2012 verkoopt CAV Agrotheek ook Tama-bloembollennet. Dit plantseizoen zijn er voor het eerst rollen van 10.000 meter geplant. 5) Schuimen De techniek om met schuim middelen aan te brengen wordt tegen steeds meer ziekten en in steeds meer gewassen toegepast. Kom gezellig langs op de CAV-stand. 27 december 2013VISIE 69


Stelling 1 2141 SB Vijfhuizen

Ingang:

(beneden 16 jaar onder geleide)

Toegangsprijs m 5,00 p.p.

Dinsdag 7 januari 10.00 – 21.30 uur Woensdag 8 januari 10.00 – 21.30 uur Donderdag 9 januari 10.00 – 21.30 uur

Openingstijden:



Abflexkracht ABN AMRO Bank N.V. Agratechniek B.V. Agrifirm Plant Agrometius bv Agro Techniek Holland B.V. Agrozone B.V. Akerboom B.V., machinefabriek AllroundVP Alpac Kunststof Bakken & Pallets AvH Breezand Ateco Bakker & Zonen B.V., M. Bandenlift.nl Bandenservice Zuid-West B.V. BASF Nederland B.V. Bruin - Midwoud Klimmaterialen., J. Bulbfust B.V. Calpam SMD Olie B.V. CAV Agrotheek Cofely Refrigeration B.V. Company2Wear Cremer Speciaalmachines B.V. Crepa B.V. DLV Plant Do-I.T. Automatisering Dooren Transport, Van ELKA AIR B.V. ELKA Kistenfabriek B.V. EVAL B.V., Installatieburo Flakkee, Mechanisatiecentrum

Standhouder 1C14 1B06 3B01 2B04 2C04 2A04 3B08 2A02 2A09 3A06 3C10 2C12 3A12 3B06 3A08 3B04 1C04 3C05 1C16 3C04 1C12 3C09 2B20 2C05 2A07 2C14 3B03 3A12 3A12 1C01 2A11

Standnr. Flexibal Human Services Fortune hot drinks Geerlings, A.G. Geest B.V., gebr. van der Gent van der Meer Nuyens B.V., van Gerven Mechanisatie B.V., H. van Groenewoud, Fa. Heemskerk, Gebr. L. & W . Hepparts Holland B.V. HGR Mechatronica B.V. Hobaho Hogervorst v.o.f., Wout Holland Noordkop B.V.DEUR HOMBURG HOLLAND Interpolis N.V. Javo B.V. Jongejans Luchttechniek B.V. Koops Machines & Techniek B.V. Kraakman-Reyneveld Maan Machines en onderhoud MAIN Energie Maveridge International B.V. Mechanisatie Haarlemmermeer B.V. Meeuwenoord Groep NDO Netherlands B.V. Necap Pallets en Kisten B.V. NWH Jobs Omnihout B.V. Olsthoorn Verpakkingen Poel B.V., Mechanisatie & Machinebouw Hans van der 1A03

3B03 3C07 3A10 1B01 1B04 1A02 1A06 3B02 3A04 2A05 1A04 1B05 1B02 1A07 2B03 1C08 2B01 2B02 2C16 3C06 3A02 2C02 3A01 1B03 2C10 2C06 1B03 2B08 2B18

Polytechniek B.V. Potveer B.V. Sensitech EMEA B.V. SERCOM Regeltechniek B.V. Slot techniek en Constructie, van der Sluis Anna Paulowna B.V., J. van der Sluis, Mech. Bedr. M.A. van der Smit Constructie B.V. Steenvoorden Machines B.V. Tibo/Blokker B.V. Afzuiginstallaties Tol B.V., M. van Total Systems B.V. Twinpack B.V. Veldhuizen B.V. Vitasys B.V. Visscher, Handelsonderneming J. Vlaming Agri Vlaming Intern Transport Vlaming Irridelta Vliet vorkheftrucks B.V., L. van VWS Export - Import of flowerbulbs B.V. Warmerdam Makelaardij, Piet Warmerdam verwarmingssystemen Warmerdam Spoelbedrijf WDM Mechanisatie Weber Koeltechniek B.V. IJsselmuiden ventilatoren B.V. Zuidberg Tracks B.V. Zwirs-Knijnenburg B.V. 2B14 2B16 2B16 3B03 2A03 3C01 1C02 1A09 1C2a

3C11 2C01 1B08 2B10 2C03 2A01 2B06 3C03 1A11 1C10 1A05 2C11 1A01 3C02 3C08 1C06 1B10 1B10 1B10 2B05

BOOMKWEKERIJ

Carya is bekend als leverancier van onder andere pecannoten. Daarnaast heeft de boom een bijzonder fraaie herfstverkleuring. Met deze zowel gebruiksals sierwaarde verdient de slechts bescheiden bekende Carya zeker meer aandacht. Tekst en foto: Emiel van den Berg

D

e (wal- of okker)nootfamilie, de Juglandaceae, is een bomenfamilie waarvan Juglans (walnoot) en Pterocarya (vleugelnoot) bekende vertegenwoordigers zijn. Juglans heeft naam gemaakt door de productie van walnoten en Pterocarya als parkboom. Platycarya, Engelhardia en Carya zijn andere leden. De leden van de nootfamilie komen wereldwijd voor, behalve in Afrika en Australië. Carya is een weinig toegepast bomengeslacht dat met name bekend is vanwege de productie van pecannoten (afkomstig van C. illinoinensis). Carya is al wel sinds 1629 in cultuur en telt circa 18 soorten bladverliezende bomen. Zes soorten groeien in en rond China, één soort is te vinden in Mexico maar meer dan de helft groeit van nature in de Verenigde Staten. Nog altijd bevinden zich in het oosten van de Verenigde Staten uitgestrekte bossen met veel Carya en over het gehele landschap van de Verenigde Staten zijn volwassen vormen van deze boomsoort te bewonderen. In Nederland groeit geen enkele soort van nature maar zijn er wel enkele in cultuur. De wetenschappelijke naam Carya stamt af van het Griekse woord karuon wat (wal- of okker)noot betekent. De boom vormt vruchten die op walnoten lijken. Als Nederlandse naam is bitternoot het meest gebruikt. Het hout staat bekend onder de naam Hickory en is bijzonder sterk en veerkrachtig. Het wordt onder andere gebruikt voor stelen van allerlei gereedschappen, handbogen en wandel- en drumstokken.

AFSCHILFERENDE BAST Carya is net als Juglans, waar hij veel op lijkt, een boom van de eerste grootte, wat betekent dat hij boven de twaalf meter hoogte komt. De vrucht van Carya is van die van Juglans te onderscheiden doordat deze groter is en sierlijker oogt. Ander verschil is dat de bitternoot, in tegenstelling tot de walnoot, glad is en vanzelf openspringt. Verder is de habitus van Carya fijner en het loof mooier, donkerder van kleur. Nog een duidelijk verschil is dat de bloemkatjes bij Carya in plukjes bij72 VISIE27 december 2013

Carya ovata

Carya levert noten en een prachtige herfstkleur een staan terwijl die bij Juglans alleen staan. Het samengestelde blad van Carya is groot en opvallend zoet geurend. Het blad is opgebouwd uit vijf (soms zeven) deelblaadjes van 10 tot 15 cm lengte. Die deelblaadjes zijn ovaal-langwerpig en hebben een licht gezaagde bladrand. Aan de onderzijde is het blad aanvankelijk dicht behaard. Zeer opvallend is de verkleuring in de herfst in allerlei tinten geel. Dan is de boom een echte blikvanger waarbij het gele blad mooi combineert met de grijze tint van de schors. Op latere leeftijd is die schors vaak sterk afschilferend. De onopvallende bloemen openen in het voorjaar en de noten verschijnen einde zomer. Ze zijn bolvormig tot ovaal en drie tot vijf cm lang. Het omhulsel is vierkamerig en eenmaal rijp splijt de noot in zijn geheel open. De schil van de noot is bij de meeste soorten dik en stevig, maar bij de pecannoot (C. illinoinensis) blijft de schil dun. De pecannoot splijt in twee delen open.

PENWORTEL C. illinoinensis is leverancier van de pecan-

noot, veruit de smaakvolste noot die Carya levert. De boom is afkomstig uit het dal van de Mississippi en wordt in die omgeving op grote schaal aangeplant. Het is de grootste soort die op vruchtbare grond snel groeit. C. illinoinensis is matig winterhard en groeit alleen in het zuiden van Frankrijk en zuidelijker. Drie cultivars zijn goed bruikbaar in Nederland. C. ovata heet de witte bitternoot en is eenvoudig herkenbaar aan het vijftallige blad en de katjes die uit drie delen bestaan. Vooral de afschilferende bast is fraai. C. laciniosa heet de koningsnoot en levert de zoetste eetbare noten. Het meest bitter zijn de noten van C. glabra, gladbladige bitternoot genoemd vanwege de gladde onderzijde van het blad. De boom is geliefd vanwege het taaie duurzame hout. Bij het verplanten van Carya vormt de stevige penwortel vaak een probleem. Staat een boom eenmaal een aantal jaren vast dan is verplanten vrijwel onmogelijk. Tijdens de opkweek staat de boom daarom steeds vaker in een grote container en hierdoor is het aantal aangeboden bomen duidelijk toegenomen.

TIEN VRAGEN AAN... Tekst: Monique Ooms Fotografie: Jeannet Pennings

1

IN WAT VOOR OMGEVING BEN JE OPGEGROEID? “Ik ben geboren en getogen in Wanssum en groeide op als de oudste in een gezin met zeven kinderen. We hadden het niet breed thuis, maar toch heb ik hele warme herinneringen aan mijn kindertijd. De uitgaansperiode was het mooist: van vrijdagtot zondagavond feesten. Alles verandert zodra je je eigen brievenbus krijgt. Dan komen de verplichtingen en verantwoordelijkheden.”

2

Theo van der Heijden Theo van der Heijden (58) heeft een rozenkwekerij in Wanssum. Hij is hier geboren en getogen en geniet nog altijd van de ruimte die deze omgeving hem biedt. Theo is een mens met het hart op de tong, dat blijkt ook wel uit zijn antwoorden.

WAT ERVAAR JE ALS HET MEEST BEDREIGEND VOOR JE GEZIN? “Alle rottigheid in de wereld wordt veroorzaakt door geloof en geld, dus daar moet je ver weg van blijven. Jammer, want de wereld kan zo mooi zijn. Zelf kan ik met alle geloven door de deur. Waarom voegen we niet alle geloven bij elkaar en maken we een mooi nieuw boek voor iedereen? Misschien ontstaat er dan rust in de wereld.”

denken dat bezit gelukkig maakt, maar dat is niet zo. Ga nou eens met elkaar praten en biedt elkaar de helpende hand waar je kunt. Dan ziet het er allemaal heel anders uit.”

6

WAT BAART JE DE MEESTE ZORGEN IN HET SIERTEELT VAK? “Het woud aan regels is onderhand niet meer te overzien. En er komen steeds maar regels bij. Allemaal bedacht door bestuurders achter bureaus die geen idee hebben wat zich afspeelt in de praktijk. Ondernemers willen met hun vak bezig zijn, en niet met al die bureaucratie.”

7

WAT IS JOUW WENS VOOR 2014? “Dat ik een relatie krijg met een leuke vrouw waarmee ik een goed gesprek kan voeren en die het leuk vindt om mee te denken en te doen in onze rozenkwekerij. Wie belangstelling heeft, kan mailen naar [email protected].”

3

8

4

9

WAT ZIJN JE PROFESSIONE LE WENSEN VOOR DE TOE KOMST? “Een ondernemer kan niet zonder de steun van zijn vrouw naast zich. Mannen zijn vaak materialistisch en naïever, vrouwen zijn stabieler, staan met twee benen op de grond. Helaas ben ik onlangs gescheiden en ik zou graag weer een goede, standvastige vrouw naast mij willen hebben.”

WAT ZIJN JE HOBBY’S? “Ik hou van schilderen. Dat doe ik met dikke verf en niet met kwasten, maar met mijn handen. Ik gebruik allerlei felle kleuren en schilder wat ik voel. Verder ben ik gek op mijn dieren – van honden en een paard tot kippen, ganzen en vogels – en op mijn tuin.”

5

WELKE TOEKOMSTVER WACHTING HEB JE VOOR JE OMGEVING? “Als de mensen niet wat socialer worden, gaat het echt mis met deze wereld. Je ziet dat we met zijn allen steeds materialistischer worden, we

HOE STA JE TEGENOVER DE POLITIEK? “Die lui in Den Haag luisteren vooral naar zichzelf en niet naar de gewone man. In verkiezingstijd doen ze er alles aan om het je naar de zin te maken, maar daarna word je zo weer terzijde geschoven. Daar zouden we met z’n allen tegen in opstand moeten komen.”

WAT IS JOUW MENING OVER MILIEUORGANISATIES? “Het is goed dat ze er zijn, dat houdt de sector scherp. Uiteindelijk willen we toch allemaal een gezonde planeet achterlaten voor onze kinderen.”

10

WELKE WERELDWIJDE ONTWIKKELING STEMT JE OPTIMISTISCH? “Dat de banken – die ons geld verkwanseld hebben – worden aangepakt. Het is niet te geloven wat die lui op hun geweten hebben, de hele wereld is ermee gemoeid. Ongelooflijk dat je zoiets aan jezelf kunt verantwoorden.”


VOELT UW GEWAS ZICH THUIS IN DE KAS? Een goede verplaatsing van lucht betekent een gezond gewas. Het juiste samenspel van ventilatoren verhoogt het rendement op uw omzet.

ROTATION FAN • Maakt zwenkende beweging • Luchtcirculatie over een groot oppervlak • Geen dode hoeken in de kas • Gelijkmatige groei • Een betere verdamping van het gewas • Een goede opname van de aangeboden voedingssappen • Betere warmteverdeling

Standno. 1C02 www.ijsselmuiden-ventilatoren.nl

Engelselaan 20, 2215 RH VOORHOUT • Tel: 0252-233177, Fax: 0252-232708

[email protected]

www.gebrvdgeest.nl Samen met CNB

organiseer ik moeiteloos een succesvolle veiling?

Slechts één telefoontje naar het CNB Veilingteam is voldoende. CNB Veilingteam bereidt uw veiling zorgvuldig voor, promoot deze onder een breed koperspubliek en draagt zorg voor een levendige, succesvolle veiling en een adequate afhandeling. Of het nu om een materialenveiling gaat of om een groene veiling, het CNB Veilingteam zorgt ervoor!

CNB Veilingteam

• Materialen en groen • Inventarisatie • Samenstellen en verspreiden catalogus • Reclame & promotie • Organisatie veiling • Service & betalingszekerheid • Breed en divers netwerk van potentiële kopers Neem voor meer informatie vrijblijvend contact met ons op. Veilingmeester Jan Meijer • [email protected] • 06 10 44 28 03 Veilinginkoper Ronald Walkier • [email protected] • 06 53 70 06 30

Heereweg 347 2161 CA Lisse Tel. +31 (0)252 43 14 31 cnb.nl

Sponsoren:

OPROEP De Stichting Nederlands Kampioenschap Tulpen Keuren roept deelnemers op voor de tulpenkeuringen in 2014 Op 7 januari 2014 beginnen de regionale tulpenkeuringen weer, die uitmonden in het Nederlands Kampioenschap. Iedereen die aan deze keuringen deel wil nemen, wordt hierbij opgeroepen zich bij een van de regio’s te melden. Deelnemen is gratis en kan in de categorie jongeren (tot 18 jaar) of de categorie senioren. De beste deelnemers of deelneemsters plaatsen zich voor het Nederlands Kampioenschap. De keuringen worden gehouden in: Lisse/Vijfhuizen Om de kennis van het tulpen keuren vast wat op te vijzelen kan er gedurende de Mechanisatietentoonstelling, die in Vijfhuizen wordt gehouden, worden gekeurd van dinsdag 7 januari t/m donderdag 9 januari 2014 (10.00-21.30 uur). De resultaten van deze keuring kunnen onder voorwaarden worden meegenomen naar de eigen regio. Locatie: Mechanisatietentoonstelling, Expo Haarlemmermeer, Stelling 1 Vijfhuizen Op zaterdag 15 en zondag 16 februari 2014 kunnen bezoekers aan de Lenteflora in Lisse deelnemen aan een consumentenkeuring van 10.00 uur tot 17.00 uur. Creil dinsdag 28 januari en 11, 18 en 25 februari van 18.00 uur tot 20.30 uur. Locatie:’t Poortershuys, Graaf Florislaan 24, Creil StedeBroec woensdag 15 januari, 22 januari, 29 januari, 5 februari en 12 februari van 17.00 uur tot 21.00 uur. Locatie: Koel- en preparatiebedrijf CNB, Veilingweg 1, Bovenkarspel Kennemerland donderdag 16 januari Locatie: Gent, van der Meer en Nuyens, Uitgeesterweg 1b, Limmen donderdag 30 januari Locatie: Bloembollenbedrijf John Hopman, Herenweg 91, Egmond Binnen donderdag 27 februari Locatie: De Waard, Duinweg 3a, Castricum, incl. inleiding over Gemeenschappelijk Landbouwbeleid ZW Nederland woensdag 15 januari Locatie: rest. Grevelingen. Paralelweg 1 te Bruinisse maandag 10 februari Locatie: Mol Agrocom, Energiebaan 15, Oude-Tonge De datum en de locatie voor de derde keuring moeten nog worden vastgesteld. Wervershoof vrijdag 17 januari, 24 januari, 31 januari, 7 februari, 14 februari en 21 februari van 19.00 uur tot 21.00 uur Locatie: Cultureel centrum De Schoof, Dorpsstraat 69, Wervershoof Anna Paulowna/Breezand vrijdag 10 januari, 17 januari, 24 januari, 31 januari, 7 februari, en 14 februari van 16.00 uur tot 21.00 uur zaterdag 11 januari, 18 januari, 25 januari, 1 februari, 8 februari en 15 februari van 09.00 uur tot 15.00 uur Locatie: Museum Oud Anna Paulowna, Zandvaart 5, Breezand Niedorp vrijdag 17 januari, 24 januari, 31 januari, 7 februari en 14 februari van 12.00 uur tot 21.00 uur zaterdag 18 januari, 25 januari, 1 februari, en 8 februari van 10.00 uur tot 16.00 uur Locatie: Triflor, Tulpenkade 1, Oude Niedorp Het Nederlands Kampioenschap wordt gehouden op vrijdagmiddag 28 maart 2014 in het Willem Alexander Paviljoen in Keukenhof te Lisse.

KLIMA ventilatoren

Innovatie in Lelieverwerking

ABC klimaatcomputer

Weegtelmachine / 9 Sporen

• Meest economisch. • Hoogste rendement. • Per kWh hoogste luchtopbrengst. • Laag geluidsniveau bij hoge luchtopbrengst. • Voor elke toepassing de juiste ventilator. • Bewezen lange levensduur.

Grote voordelen: - Kleine cuppen. - Hoge capaciteit. - Bijzonder geschikt voor kleine maten. - Invoerbreedte.

D

IEUW

VERN

Total Systems BV Industrieweg 31 1775 PV Middenmeer tel. +31(227) 501211 www.totalsystems.nl • Modulair systeem. • Op maat gemaakt. • Hoge flexibiliteit. • Eenvoudig uit te breiden. • Zeer gebruiksvriendelijk.

Anna Paulowna Spoorsingel 17 1761 EA Anna Paulowna Tel. 0223-531644

Dirkshorn Industrieterrein De Banne C. de Vriesweg 3 1746 CL Dirkshorn Tel. 0224-551387

Droogsystemen & kisten • Optimaal drogen & bewaren

SLUISBV.NL

R WWW.VANDE

1

A0 2 R E M M U N STAND OR.NL WWW.AGRIV

D RY I N G I N S TA L L AT I O N S & E Q U I P M E N T

Postbus 91 • 1760 AB Anna Paulowna Tel.: 0223 - 52 2824 • Fax 0223 - 52 1949 www.agratechniek.com • [email protected]

Agrivor B.V. Marktweg 11 1681 NM Zwaagdijk-Oost

mechanisatie

Industrieplaten, Keerwanden en Verholen goten bestellen? Ruud Kappe bellen!

Een nieuwe klant binnenhalen? Valt niet mee!

Bel 023 571 47 45 en vraag naar Remco Wijnhout of mail [email protected] voor gratis advies over de advertentiemogelijkheden.

Tel. 0252 - 21 23 22 - Mob. 06 - 496 33 866

www.bureauvanvliet.com

M. Bakker & Zonen b.v. kistenfabriek en houthandel De kistenfabrieken van de Bakker Holding hebben al jaren een gevestigde naam in Nederland. Afgelopen jaar is ook de Guldemond Kistenfabriek uit Katwijk aan de holding toegevoegd.

Samen met Guldemond zijn wij kuubkisten blijven maken van zeer hoge kwaliteit. Ook hebben we recent geïnvesteerd in een CNC machine om het plaatmateriaal nog nauwkeuriger te bewerken. Wij produceren de kuubkisten volgens nauwgezette specificaties waarbij veel zorg wordt besteed aan de verbindingstechnieken, zodat u een product krijgt met een lange levensduur en optimaal gebruiksgemak. De kist is immers volgens uw wensen gemaakt en samengesteld uit de beste materialen. Het productenpalet strekt zich verder uit van pallets tot geschenkverpakkingen en van de traditionele gaasbak tot display rekken. De eigen productontwikkeling speelt voortdurend in op vragen van onze afnemers. Flexibiliteit, kwaliteit en creativiteit zijn sleutelwoorden in ons bedrijf.

Ons assortiment bestaat o.a. uit: s s s s s s s s s s s s

PALLETSVOORÏÏNMALIGGEBRUIK PALLETSVOORMEERMALIGGEBRUIK WITLOFTREKBAKKEN BROEIBAKKEN KUUBKISTEN EXPORTKISTENENKRATTEN BLOEMBOLLEN ENGROENTEKRATTEN GAASBAKKENENGAASBAKONDERZETTERS HOUTENDISPLAYREKKEN WIJN ENGESCHENKKISTJES ZEEWAARDIGEVERPAKKINGEN MAGAZIJNVLONDERS

Graag nodigen wij u uit op onze Mechanisatietentoonstelling stand 3A12. Of kijk eens op onze website www.kistenfabriek.nl

HOBAHO VAKAVONDEN IN EXPO HAARLEMMERMEER tijdens Mechanisatietentoonstelling 2014 De vakavonden staan onder leiding van Sam van Egmond, directeur Bemiddelen. De bijeenkomsten starten om 18.00 uur met een broodjesbuffet en eindigen rond ca 22.00 uur.

Dinsdag 7 januari

Woensdag 8 januari

Donderdag 9 januari

In samenwerking met Rabobank Bollenstreek. “Ben je flexibel genoeg in een veranderende markt.”

Happy “Tapas” hour in stand 1A04

“Het vraagstuk TVX in tulp”

Voor het uitgebreide programma en aanmelden: www.hobaho.nl Informatie: Jeannette van der Hulst, 0252-434819 – [email protected]

Verbindt • Adviseert • Organiseert www.hobaho.nl • [email protected]

JUBILEUM

Germaco BV houdt open m Ter gelegenheid van het 25-jarig jubileum houdt Germaco bv op zaterdag 11 januari een open middag. Van 13.00 tot 16.00 uur zijn bezoekers van harte welkom op het bedrijf waar 150 hectare bloembollen geteeld en 80 miljoen tulpen afgebroeid worden.

Tekst: Wim Ciggaar Fotografie: René Faas

D

e basis voor het bedrijf werd in 1988 gelegd toen de huidige firmanten Gerard en Marc de Wit samen met vader Cees besloten uit het familiebedrijf (fa. M. de Wit & Zn) te stappen en voor zichzelf te beginnen. Drie jaar later trad ook broer Cees toe. Bij de aanvang omvatte het teeltplan zo’n 17 ha bollen en werden er vier miljoen tulpen afgebroeid. In de daaropvolgende jaren groeide het bedrijf als kool en vond er iedere twee jaar wel een uitbreiding plaats. Alle bollen staan volledig in eigen beheer in dubbelnet op 1.80 meter in de Flevopolders opgeplant, waar het bedrijf kan beschikken over mooie grote percelen.

MISSIE De algemene leiding van Germaco is in handen van Gerard de Wit die daarnaast verantwoordelijk is voor de selectie en het traject na binnenkomst van de bollen tot en met de bloei. Broer Marc heeft de verantwoording voor de teelt op het veld en het machinepark en Cees is het aanspreekpunt voor het personeel, de administratie en de bloemenverkoop. Negentig procent van de eigen bollen wordt afgebroeid, de rest wordt bijgekocht, terwijl een gedeelte ook wordt verkocht. De missie van Germaco is dat het een innovatieve onderneming betreft die de consument van een mooie bos tulpen wil laten genieten. Het bedrijf doet dit door met oog voor kwaliteit en milieu op grootschalige wijze tulpen te kweken en te broeien met winstgevendheid op de lange termijn als streven. Bij Germaco denkt men dat te realiseren door hoge opbrengsten in de teelt, weinig uitval en een hoge productiviteit in de broeierij. De firmanten zijn zich daarbij terdege bewust van het feit dat zij samen met de medewerkers verantwoordelijk zijn voor het eindresultaat, waarbij plezier en voldoening in het werk van de medewerkers voorop staat. Als je goed bent voor je personeel, is je personeel goed voor jou, is daarbij het adagium.

TEELT De eisen die aan het broeiassortiment gesteld 78 VISIE27 december 2013

worden zijn bepalend voor de sortimentskeuze bij de teelt. Dat betekent dat alleen de goede broeisoorten in aanmerking komen en dat van iedere kleur de twee à drie beste soorten gekozen worden. De percentages die de kleuren voor hun rekening nemen worden elk jaar opnieuw vastgesteld.

‘Als je goed bent voor je personeel, is je personeel goed voor jou’ Op dit moment nemen geel en rood elk 25 procent voor hun rekening, gevolgd door 20 procent tweekleurig, 10 procent paars, 10 procent roze, terwijl wit en oranje elk vijf procent voor hun rekening nemen met allebei één soort. De keuze voor 150 hectare eigen teelt is een bewuste. Gerard de Wit: “Die eigen teelt is heel belangrijk voor ons. Zonder eigen teelt is het moeilijk om een bedrijf van deze omvang te organiseren. Je moet kunnen vertrouwen op een kwaliteitsniveau zoals dat ons als bedrijf voor ogen staat. Bij aankooppartijen probeer je ook om zoveel mogelijk met vaste relaties te werken en zo min mogelijk risico te lopen.”

VERWERKING Ook bij de verwerking worden een aantal duidelijke uitgangspunten gehanteerd. Er moeten zo groot mogelijke hoeveelheden verwerkt kunnen worden, waarbij schade door vallen zo veel mogelijk moet worden voorkomen. In het proces worden alle bollen gespoeld en zo snel mogelijk na droging gepeld en in de preparatie gezet. Bij de verwerking is het streven gericht op een up-to-date machinepark, waarbij in samenwerking met toeleveringsbedrijven regelmatig noviteiten ontwikkeld, uitgetest en uiteindelijk toegepast worden. Zo was Germaco in het verleden nauw betrokken bij de ontwikkeling van de magneetsorteerplaat van Compas, stond het bedrijf aan de basis van de ontwikkeling van de bosmachine, probeert

men zo weinig mogelijk ontsmettingsmiddelen te gebruiken door gebruik van ozon en alternatieve middelen van Biovic en zijn alle cellen uitgerust met ethyleenmeters.

BROEIERIJ Het broeien van de 80 miljoen tulpen gebeurt op stilstaand water en concentreert zich op de periode Kerst tot begin mei. Cees de Wit daarover: “In de jaren negentig was alle productie gericht op de klokaanvoer en moesten we onze aanvoer al over vier veilingen spreiden om een grote prijsval te voorkomen. Toen Germaco II in beeld kwam zijn we met het leveren aan de supermarkten begonnen met Tesco als belangrijkste afzetkanaal. Dat betekende ook toen al dat je met een soort raamcontract moest werken en dat jij moest leveren wat zij vroegen. We kregen een steeds grotere afkeer tegen die afhankelijkheid van de supermarkten en besloten het roer om te gooien. Onze huidige filosofie is dat we leveren aan een commissionair die het totale pakket afneemt en dus alles wat we per dag produceren. Die commissionair heeft weer een tiental diverse klanten in verschillende segmenten, zodat we niet van één koper afhankelijk zijn. De verrekening vindt plaats via de veiling.” De verwerking van de bloemen is volledig geautomatiseerd en gebaseerd op een maximale capaciteit van 100.000 stelen per uur. Daarbij wordt gebruik gemaakt van de TulipStar van Havatec, in combinatie met de nieuwste ontboller en verenkelaar van Potveer. Cees de Wit: “Overigens wordt het gehele traject van het planten buiten tot en met het eindstation via een tracking en tracing-systeem gevolgd. Zo weten we van iedere bol continu waar deze zich bevindt en ook van ieder bosje weten we wat het gehele traject geweest is. Samen met Automated4u hebben we dit volledig geautomatiseerde registratieprogramma voor de tulpen vanuit de basis ontwikkeld en verder uitgewerkt.”

MARKTSEGMENTEN De tulpen van Germaco gaan naar het supermarktsegment in geheel Europa en een klein deel Amerika. Na 25 jaar ijstulpen gebroeid te hebben is men daar vorig jaar om kostprijstechnische redenen mee gestopt. Gerard de Wit: “Met ijstulpen is het niet mogelijk om de kwaliteit te leveren die tegenwoordig geëist wordt. Ook zijn we als bedrijf van mening dat je de tulp als seizoensproduct moet zien. Om die reden hebben we destijds ook besloten om niet langer tot eind juni te broeien. Bovendien werden de risico’s te groot, vooral in de natijd als het te warm werd. De supermarkten haakten dan af en wij bleven met de bloemen zitten die vervolgens ook op de veiling doordraaiden.

iddag op 11 januari

De eerste tulpen voor het nieuwe seizoen staan alweer in de kas. Op de foto van links naar rechts Cees, Gerard en Marc de Wit Met de huidige teeltoppervlakte en broeierijproductie hebben we bereikt, dat alles op elkaar is afgestemd en we dat met het huidige machinepark aankunnen. Wat dat betreft zitten we nu in een consolidatiefase.”

HOOGTEPUNTEN Volgens Gerard en Cees de Wit mag het 25-jarig jubileum van het bedrijf als een van de hoogtepunten beschouwd worden. Gerard de Wit: “Ik denk dat we daar nu aangeland zijn. De bedrijfsprocessen verlopen steeds beter en we denken nu alles goed op elkaar afgestemd te hebben. Germaco II in 1998 vormde het begin van de tulpenfabrieken in Nederland. Met Germaco II kwamen er in één klap 25 miljoen tulpen bij. Wij zijn een van de voorlopers geweest die de tulp bij de supermarkt in het schap gebracht hebben. Sinds het einde van de jaren negentig zijn we in Nederland van de 800 miljoen snijtulpen naar de 1,8 miljard gegaan. Die uitbreiding is voor ons een hoogtepunt geweest. Dat geldt ook voor ons streven om voorloper te zijn bij innovatie en technische ontwikkelingen. Bij ons is veel uitgetest en we hebben veel leergeld moeten betalen. Denk bij-

voorbeeld maar aan de bosmachine en de Pink Panter van Marcel Pronk.”

DIEPTEPUNTEN Dieptepunten waren er volgens Gerard en Cees ook. “Het grootschalige om een voorbeeld te noemen in relatie tot het beschikbare personeel, bijvoorbeeld bij een griepepidemie bij de dames van de boeketten. De arbeidsmarkt was in de jaren negentig niet zo flexibel als nu. Dat heeft veel stress gekost. Hoogtepunten en dieptepunten lagen in feite dicht bij elkaar. Het eerste jaar na Germaco II was gewoon een kwestie van overleven en in de jaren daarna verder uitbouwen. Daarbij heb je te maken met het feit dat de marges bij het broeien minimaal zijn, terwijl in de loop der jaren alles wel veel duurder is geworden.”

TOEKOMSTPLANNEN Over de plannen voor de toekomst is men bij Germaco duidelijk. Cees de Wit: “We zijn de afgelopen paar jaar niet gegroeid en zijn wat dat betreft aan het consolideren. We zijn alle drie begin vijftig en zitten met het bedrijf nu in de fase van een verdere kwaliteitsverbetering,

maar ook qua arbeidsomstandigheden. Als we nu zouden willen uitbreiden, moet er van alles meer komen. De kassen worden optimaal benut en datzelfde geldt voor de rooien verwerkingsmachines, alsmede de celcapaciteit. In het seizoen hebben we ruim 100 medewerkers in dienst. Niet alleen veel vaste krachten zijn al jaren werkzaam bij ons bedrijf, ook tijdelijke medewerkers keren vaak elk jaar opnieuw bij ons terug. Speciaal voor onze buitenlandse medewerkers beschikken we over twee appartementengebouwen, waarvan de eerste uit 2002 dateert en de tweede uit 2010.”

Resumé De open middag bij Germaco duurt van 13.00 tot 16.00 uur en is voor iedereen toegankelijk. Tijdens de open middag kan het bedrijf bezichtigd worden en worden een aantal machines gedemonstreerd die op dat moment vol in bedrijf zijn. Het 25-jarig jubileum wordt ’s avonds afgesloten met een feest voor genodigden.


BRANCHENIEUWS

Verslechterde energie-efficiëntie glastuinbouw in 2012 In 2012 is de CO2-emissie van de glastuinbouw afgenomen. Met reductie van CO2-emissie loopt de glastuinbouw voor op de ontwikkeling in geheel Nederland. Het aandeel duurzame energie in de glastuinbouw is wederom gestegen maar nog ver verwijderd van het doel voor 2020. De energie-efficiëntie ligt niet ver af van het doel voor 2020, maar is in 2012 iets verslechterd. Dit blijkt uit de jaarlijkse Energiemonitor Glastuinbouw van LEI Wageningen UR.

van gebruik: zonnewarmte, inkoop van duurzame elektriciteit, biobrandstoffen, aardwarmte, inkoop van duurzame warmte en duurzaam gas. De groei zat in 2012 bij aardwarmte, biobrandstoffen en inkoop van duurzame warmte. Duurzame energie wordt toegepast op zowel grote als kleine bedrijven.

WARMTEKRACHTINSTALLA TIES EN OPGEWEKTE ELEKTRI CITEIT Het vermogen van warmtekrachtinstallaties van tuinders nam in 2012 licht toe tot ruim 3.000 MWe en de gebruiksduur bleef met circa 4.000 uur ongeveer gelijk. De elektriciteitsproductie ligt de laatste drie jaar rond de 12 miljard kWh. Dit is ruim 10% van de totale elektriciteitsconsumptie in Nederland. De elektriciteitsconsumptie door de glastuinbouw is toegenomen tot 6,8 miljard kWh. Dit is bijna 6% van de nationale consumptie. In 2012 verkocht de glastuinbouw 7,5 miljard kWh elektriciteit. In 2011 en 2012 namen de verkopen iets af door de lagere elektriciteitsprijzen en de toename van de eigen consumptie van elektriciteit. Door die lagere prijzen is ook het gunstige effect van de wk-installaties op de netto-energiekosten in 2012 verminderd. Dit stimuleert de reductie van de energievraag en het gebruik van duurzame energiebronnen en heeft een dempend effect op de intensivering.

TRANSITIEPADEN

Tekst: LEI WageningenUR Fotografie: René Faas

D

e totale CO 2-emissie (inclusief verkoop elektriciteit) verminderde in 2012 tot 7,2 Mton en de CO2-emissie voor de teelt (exclusief verkoop elektriciteit) tot 5,1 Mton. De CO2-emissie voor de teelt zit daarmee onder de streefwaarde voor 2008-2012 (6,6 Mton) en is 0,7 Mton lager dan het doel voor 2020 zoals vastgelegd in het Agroconvenant. Sector en overheid zetten in op een maximale totale CO2-emissie per 2020 van 6,2 Mton, zoals vastgelegd in het CO2-convenant dat in 2012 werd getekend. De totale CO2-emissie in 2012 is 1,0 Mton hoger dan deze emissieruimte.

ENERGIEEFFICIËNTIE In 2012 gebruikte de glastuinbouw 56% min80 VISIE27 december 2013

der primaire brandstof per eenheid product dan in 1990. Daarmee is de glastuinbouw nog één procentpunt verwijderd van de doelstelling voor energie-efficiëntie in 2020. Wel is in 2012 de energie-efficiëntie verslechterd met één procentpunt. Dit komt door toename van het primair brandstofverbruik en afname van de fysieke productie. Over de gehele periode 2008-2012 is de energie-efficiëntie min of meer stabiel.

DUURZAME ENERGIE Het aandeel duurzame energie nam in 2012 met 0,4 procentpunt toe tot 2,3%. Voor de doelstelling in het Agroconvenant van 20% in 2020 zijn dus nog bijna 18 procentpunten te gaan. Wel is het aandeel duurzame energie in de glastuinbouw de laatste jaren sterker toegenomen dan het aandeel in heel Nederland (4,4%). Duurzame energie omvat in afnemende volgorde

De Energiemonitor Glastuinbouw brengt ook de toepassing van de transitiepaden van het programma ‘Kas als Energiebron’ in kaart. Warmtekrachtinstallaties werden eind 2012 toegepast op circa 7.000 ha; dat is 70% van het totale areaal. Hiermee werd de nationale CO2-emissie ten opzichte van 1990 met 2,1 Mton gereduceerd. De paden Zonne-energie, Biobrandstoffen en Aardwarmte werden per eind 2012 toegepast op respectievelijk 237, 112 en 73 ha. Hiermee werd een reductie van CO2-emissie van 0,08 Mton gerealiseerd. De overige paden Teeltstrategieën (luchtbehandeling), Natuurlijk licht (diffuus glas) en Kunstlicht (LED-verlichting) worden toegepast op respectievelijk 119, 74 en 4 ha. Deze drie paden lieten daarmee een toename zien, maar de groei was minder dan in 2011. Rapport LEI-rapport 2013-061, N.J.A. van der Velden en P.X. Smit, ‘Energiemonitor van de Nederlandse glastuinbouw 2012’.

MARKT EN AFZET

Exportwaarde bloemen en planten 2013 blijft 3% achter Na weer een terugval in november blijft de exportwaarde van bloemen en planten dit jaar met 3% achter bij het record van € 5,4 miljard dat in 2012 werd gerealiseerd, om uit te komen op € 5,2 miljard. HBAG Bloemen en Planten baseert dit op de exportstatistieken tot en met november dit jaar.

ber met 14% in vergelijking met het jaar ervoor. Dit jaar zijn de vooruitzichten beter en rekenen exporteurs op een toename van de omzet in de laatste maand van het jaar. De cumulatieve achterstand van 4% kan daardoor met een procentpunt worden goedgemaakt tot een krimp van 3%. Daarmee komt de exportomzet uit op ruim € 5,2 miljard en dat is vergelijkbaar met 2011.

TRENDS Tekst: HBAG Foto: FloraHolland

T

ot en met november is de achterstand 4% op € 4,8 miljard. De vooruitzichten voor een positieve kerstmaand zijn evenwel beter dan vorig jaar. Exporteurs en groothandelaren mikken voor 2014 op een stabilisatie tot lichte groei van de exportomzet. “Naast de terughoudendheid bij consumenten door de economische situatie waren voor veel productgroepen de weersomstandigheden in 2013 niet gunstig. Dat heeft de vraag ook getemperd’’, aldus HBAG Bloemen en Planten.

KRIMP ZET DOOR Met een krimp van 3% tot € 386 miljoen was november dit jaar de achtste maand waarin de exportwaarde van bloemen en planten achterbleef in vergelijking met 2012. Planten deden het in november iets beter en bij deze productgroep werd een beperkte plus genoteerd van 1% tot € 151 miljoen. Tot en met november stok-

te de exportomzet in pot- en tuinplanten op € 1,9 miljard, 3% minder dan vorig jaar. Bloemen leverden in november 5% in tot een uitvoerwaarde van € 235 miljoen. Tot en met november blijft de snijbloemenwaarde steken op ruim € 2,9 miljard, bijna 4% minder dan in 2012. Afgerond is de totale achterstand 4%, maar HBAG rekent erop dat in december een procentpunt wordt goedgemaakt tot een totale krimp van 3% in 2013. In 2012 steeg de exportwaarde nog met 3%, tot het record van € 5,4 miljard.

BELANGRIJKE MAAND Voor de afzet van bloemen en planten is december een belangrijke maand, hoewel van extreem hoge prijzen al jarenlang geen sprake meer is. Bovendien is het risico van vraaguitval bij een vroege inval van de winter groot. Verder is de concurrentie van andere producten toegenomen en verandert het consumptiepatroon in de meeste afzetbestemmingen van bloemen en planten uit Nederland. Door de vroege winter eind 2012 kromp de exportomzet in decem-

Bij de al jarenlange structurele krimp van de bloemen- en plantenexport naar Zuid-Europa zijn er nog geen tekenen van herstel, waardoor het aandeel hiervan nog weg zal zakken. Exporteurs hopen wel op een omslag in Duitsland, dat vorig jaar tot en met november een groei liet zien van 6% en dit jaar met hetzelfde percentage daalt. Duitsland is met 30% verreweg de belangrijkste markt voor bloemen en planten uit Nederland, gevolgd door het Verenigd Koninkrijk (15%). Vorig jaar lag de groei naar Engeland tot en met november nog op 8%, dit jaar is er een krimp van 1%. Frankrijk, dat nu een daling van 6% noteert tot € 554 miljoen doet het dit jaar weer iets minder dan de krimp van 3% vorig jaar. De trekkracht van Oost-Europa is sterk teruggelopen, met Rusland als belangrijkste en meest illustratieve exponent. Vorig jaar tot en met november klom de export naar de huidige nummer vijf nog met 31%, dit jaar is er een stabilisatie met een totale waarde van € 238 miljoen, een marktaandeel van 5%.

TOEGEVOEGDE WAARDE In een stabiele tot krimpende markt, waarin bovendien de internationale concurrentie toeneemt, is het voor exporteurs essentieel toegevoegde waarde te realiseren. Meer service, ondersteuning van marketing en innovatie worden steeds belangrijker. “Basis hiervoor is het brede assortiment, de juiste kwaliteit van de producten en diensten en logistieke service’’, aldus Tom Bijleveld van HBAG Bloemen en Planten. De samenwerking tussen groothandelaren en kwekers van bloemen en planten intensiveert. Dat biedt mogelijkheden om de efficiency te verbeteren en nieuwe marktsegmenten te ontwikkelen. “Als het vertrouwen van de consumenten omslaat naar de positieve kant van de balans, kan de Nederlandse bloemen- en plantenbranche de groeipotentie verzilveren op basis van de positie die dankzij samenwerking nu wordt versterkt’’, is de verwachting van HBAG Bloemen en Planten. 27 december 2013 • BLOEMBOLLENVISIE • 81

BRANCHENIEUWS

Marktplaats Veel mensen vinden het leuk om over een markt te lopen en daar reken ik mezelf ook toe. Dat geldt zowel voor markten in Nederland als op vakantie in het buitenland.

Tekst: Frans van der Geer Fotografie: René Faas

M

et name de diversiteit spreekt aan, maar ook het enthousiasme waarmee standhouders vaak hun waren aanprijzen. Dat bepaalde producten op de markt ook nog goedkoper zijn dan in de winkel is dan mooi meegenomen. Het is opmerkelijk te constateren dat de traditionele markt nog steeds levensvatbaar is naast de webshop.

WINKELLAND Er is overigens wel wat aan de hand in winkelland. In steeds meer winkelstraten zie je ‘gaten’ ontstaan met leegstaande winkelpanden. De traditionele winkel heeft het moeilijk en krijgt het steeds moeilijker door de opkomst van het kopen via internet. De winkels die daar tijdig op wisten in te spelen en behalve hun winkel nu ook over een webshop beschikken lijken de toekomst te hebben. Dat is een ijzeren wet, meegaan met de tijd. De kunst is om op tijd in te zien dat het anders moet of beter kan. De internetsite ‘Marktplaats’ floreert en is een gouden concept gebleken. Behalve ver-


koop van nieuwe producten heeft ook het hergebruik van allerhande zaken een stimulans gekregen. Velen van u zullen wel eens of misschien wel vaak gebruik maken van ‘Marktplaats’ en het is echt verbazingwekkend wat je er allemaal op kunt vinden. Ook hier geldt in veel gevallen dat het oude gezegde “op de markt is je gulden een daalder waard” nog springlevend is.

AGRO GRONDBANK Goede ideeën verdienen navolging en dat is de reden dat wij daar ook op gaan inspelen. CNB-Makelaardij kent al velen jaren een Grondbank die voldoet aan een behoefte in het vak om tijdelijk land te pachten voor een bepaald gewas of meerdere gewassen. Vruchtwisseling is een noodzaak en om die reden kloppen veel vakgenoten bij ons aan met vraag en aanbod voor percelen cultuurgrond. In veel gevallen kunnen wij onze relaties bedienen en voor hen een passend stuk land vinden of verpachten. Desgewenst regelen wij voor hen ook de wettelijke formaliteiten zoals het verzorgen van de teeltpachtovereenkomst en het laten registreren hiervan bij de betreffende Grondkamer. In de loop van de jaren is deze dienst ook

uitgebreid met de tijdelijke verpachting of verhuur van kasruimte en (agrarische)bedrijfsruimte, al dan niet met celruimte. Om onze relaties met deze service nog beter van dienst te zijn hebben wij, geïnspireerd door ‘Marktplaats’, een interactieve website ontwikkeld voor deze activiteiten. De relaties kunnen straks zelf hun vraag en aanbod op deze site plaatsen. We verwachten hiermee te bereiken dat nog meer agrariërs in de landen tuinbouw gebruik zullen maken van deze dienst. Belangrijk voordeel is daarmee een grotere keus en niet in de laatste plaats verwachten we daarmee te bereiken dat ook de actualiteit van de vraag en het aanbod daarmee zal toenemen. Een van de voorwaarden bij het bouwen van de site was dat deze laagdrempelig en gebruiksvriendelijk moet zijn. Als u iets op de site gevonden heeft dat u past dan kunt u dit op de site aangeven. Wij worden daar automatisch over geïnformeerd en kunnen voor de afhandeling zorgen, inclusief, indien gewenst, de vereiste registratie bij de Grondkamer. Zodra de site ‘live’ gaat zullen wij daar uiteraard nog uitgebreid op terugkomen en er extra informatie over verstrekken.

NIEUW JAAR, NIEUWE KANSEN “Je moet zijn waar er markt is”, is ook zo’n gezegde. Laat dat een doel zijn in het nieuwe jaar. Wij wensen u allen een in alle opzichten gezond Nieuwjaar. Wim, Bas, Frans en Sandra zullen u als CNB-Makelaardij-team ook in 2014 weer graag van dienst zijn.

WERELDBOL

Crocosmia en Montbretia In de afgelopen maanden heb ik u meegenomen in de geschiedenis van het verzamelen van en het geven van namen aan planten. Dan is het een logische stap naar de namen van bolgewassen zelf. In deze serie van twaalf artikelen van De Wereldbol sta ik stil bij namen die leiden tot discussies en vragen. ‘Waarom is het Hippeastrum en niet Amaryllis?’ ‘Waarom Zantedeschia in plaats van Calla?’

Coquebert de Montbret. Junior omdat de beste knul op moment van overlijden twintig jaar oud is en eigenlijk nog niets heeft gepresteerd. De Candolle beschrijft twee soorten. J.J. Baker beschrijft in 1878 veertien soorten Montbretia. Twee decennia later herziet Baker zijn opstelling en brengt hij de soorten onder in het geslacht Tritonia. Brown komt tot andere inzichten en noemt Gladiolus pottsii cq. Tritonia pottsii Montbretia pottsii. Er zijn dan twee soorten: M. pottsii en M. aurea. Deze laatste gaat tot dat moment door het leven als Crocosmia aurea. Eind 19e eeuw en begin 20e eeuw worden kruisingen uitgevoerd met deze soorten, leidend tot verschillende rassen. Deze krijgen de verzamelnaam Montbretia crocosmiiflora. Deze rassen raken in de vergetelheid en verdwijnen voor de Tweede Wereldoorlog van het toneel. Definitief. Voor zover bekend is er geen levend materiaal meer. Fenwick schrijft hierover: ‘Who knows how many of the older Montbretia may still exist in France, Australia, New Zealand, California or South Carolina, and whilst so many people cannot positively identify what grows in their gardens, this gives me hope.’

NIEUW ELAN

Crocosmia Tekst en fotografie: Peter Knippels

O

p het eerste oog een leuk idee: zet de officiële geslachtsnaam naast de volksnaam of naast de oude naam. Maak dan een lijstje van de gewassen waar je mee aan de slag wilt. Eén van de eerste namen die mij te binnen schiet is Crocosmia in combinatie met Montbretia. Crocosmia is een redelijk populair gewas en er is in de loop van de afgelopen jaren het een en ander over geschreven. Piece of cake zou je denken. Maar het pakt anders uit.

NIETS NIEUWS Veel werken komen met hetzelfde verhaal. Over de herkomst van de geslachtsnaam Crocosmia en dat Montbretia het synoniem is. Ook het handboek ‘Crocosmia and Chasmanthe’ van Peter Goldblatt, John Manning, Gary Dunlop en Auriol Batten biedt, tot mijn zeer grote

verbazing en teleurstelling, geen nadere inzichten in de namen Crocosmia en Montbretia en de relatie tussen de twee. Gelukkig helpt Johan van Scheepen mij weer op weg. “Lees dit eens”, zegt hij, “Hierin kun je de antwoorden op jouw vragen vinden.” Ik krijg van hem het artikel ‘Het geslacht Crocosmia’ van P.J. Kostelijk, dat in 1982 is verschenen in het Bulletin van de Botanische tuinen, Wageningen. Verder heb ik nog eens goed mijn boekenkast doorgespit. Hierbij ben ik op het artikel ‘Crocosmia - a Brief History’ van Dave Fenwick in Bulbs nr 5 uit 2003 gestuit.

JONG GESTORVEN Het geslacht wordt onder een ongelukkig gesternte geboren. In 1803 vernoemt A.P. de Candolle een nieuw geslacht naar zijn twee jaar eerder overleden vriend, de Franse ‘junior’ botanicus Antoine François Ernest baron

De interesse in Crocosmia herleeft in de zestiger jaren van de 20e eeuw. De introductie van het roodbloeiende ras ‘Lucifer’ door Blooms Nurseries uit Bressingham (UK), betekent een tot op heden durende opleving van de teelt van en interesse in het geslacht. ‘Lucifer’ is het resultaat van een kruising tussen C. paniculata en C. masoniorum. Blooms Nurseries introduceert meer rassen, waaronder ‘Bressingham Blaze’ en ‘Emberglow’. Alan Bloom, oprichter van Blooms Nurseries, richt de tuin rond zijn huis Bressingham Hall, als demotuin. U kunt de tuin bezoeken. Kijk op www.bressinghamgardens.com

ZOEKTOCHT Terug naar de discussie over Montbretia en Crocosmia. Soms komt ook de naam C. x crocosmiiflora voor. Deze naam is niet juist, als ik het verhaal van Kostelijk interpreteer. Toch wordt deze naam gebruikt en kom je bij zoeken op internet bijzondere feitjes en weetjes tegen. Crocosmia x crocosmiiflora is in Engeland, Wales en Nieuw-Zeeland een invasief onkruid. Om welke plant gaat het eigenlijk? De plant bestaat volgens mij niet. Ik vind dit wel grappig. Maar ik ben ook de draad weer kwijt. Maar weer eens op de koffie bij Johan voor een therapeutisch gesprek en om me weer om weg te helpen. Ik weet niet of het helpt. De boekenkast is leeg en ik vind het een zoektocht zonder aanknopingspunten. 27 december 2013VISIE 83

VLAMING Agri MASSEY FERGUSON

BOLONTSMETTING Onze ontsmettingslijn heeft de mogelijkheid een groot aantal kisten te ontsmetten. De ontsmettingslijn is vervaardigd van staal en thermisch verzinkt, dit is een uitstekende conservering tegen de bijtende middelen die gebruikt worden in de vloeistof. De vloeistoftank en uitdruipgoten zijn vervaardigd van aluminium. Capaciteit tijdens ontsmetten 150m3/h. Inhoud vloeistoftank 2m3. Gedurende de ingestelde tijdsinstellingen (PLC besturing) worden de bollen ontsmet.

7 Internet: www.vlaming -groep.nl

Heeft u last van PlAMV? Swart tynaarlo weet er raad mee!!

Voor informatie: Smit Constructie B.V. I Zandruiter 14 I 1731 LJ Winkel Tel. 0224-540 460 I Fax. 0224-541 125 I e-mail [email protected]

Vakmensen hoef je minder uit te leggen. Kwaliteit door mentaliteit Bij abflexkracht kunt u rekenen op 100% flexibiliteit, inzetbaarheid en 24/7 continuïteit. U krijgt mensen die van nature gewend zijn om aan te pakken. Vakmensen die u niet hoeft uit te leggen dat tijd geld is en dat het bedrijfs- of productieproces, de oogst of de verwerking daarvan geen uitstel dulden. Dat is kwaliteit door mentaliteit. Dat hebben ze van nature. Maatwerk Met ruim 40 jaar ervaring als flexspecialist weten we als geen ander dat bij geen enkel bedrijf de flexbehoefte dezelfde is. En dat geldt ook voor producten, diensten of seizoenen. Het sleutelwoord is maatwerk en zonder onbescheiden te zijn, daar zijn we heel goed in. Hoe groot of klein een project ook is. Bij abflexkracht werkt u met ervaren relatiebeheerders. Vakmensen met uiteenlopende werkervaring en specialismen die zonder uitzondering de werkvloer(en) door en door kennen. Vakgenoten zogezegd!

Samenwerken Onze inzet is samenwerken, daar gaan wij met 100% passie voor. Een duurzame samenwerking die tegen een stootje kan en voor uw bedrijf van toegevoegde waarde is! Wij komen graag vrijblijvend bij u langs om u in de praktijk te overtuigen van onze flex en kracht en bewijzen dat het beter, sneller, productiever en dus goedkoper kan! Dat is kwaliteit door mentaliteit.

t 0297-383400 • www.abflexkracht.nl • [email protected] • Konnetlaantje 10, 1435 HW Rijsenhout

E N I L ON

G N I L I E V N E MATERIAL

i.o.v. De Verenigde Koelhuizen Hobaho BV Uitgebreid bloembollen inventaris Start datum: 14-01-2014, 08:00 uur - Eind datum: 15-01-2014, 20:00 uur Kijkadres: Hobaho, Akervoorderlaan 53a, 2161 DR, Lisse Kijkdagen: (tijdens mechanisatieshow Vijfhuizen) Dinsdag 7 januari, Woensdag 8 januari en Donderdag 9 januari van 8.30 tot 16.30 uur Afhalen: Vrijdag 17 januari, 8.00 tot 15.00 uur Veilingadres: www.hbinternet.nl

Verbindt • Adviseert • Organiseert Postbus 6 • 2160 AA Lisse • Telefoon (0252) 43 47 77 • Fax (0252) 43 46 77 • www.hobaho.nl • [email protected]

+HWFRPSOHWHPDFKLQHSDNNHWYRRUGHEORHPEROOHQVHFWRU

0+ 0XOWLSODQWHUўYHUVWHOEDDU 0+ )URQWODGHUEXQNHUGDN 0+ 6WURGHNPDFKLQHўYHUVWHOEDDU 0+ $XWRPDWLVFKVWURGDN1,(8:

0+ 7RXZ$IKDDODXWRPDDW1,(8: 0+ 0XOWLWUDFўYHUVWHOEDDU 0+ *HWURNNHQ]ZDGURRLPDFKLQHPP 0+ *HWURNNHQURRLPDFKLQHPP 0+ *HWURNNHQ/URRLPDFKLQHPP 0+ =HOIULMGHQGHURRLPDFKLQHîPP 0+ $IVODJDSSDUDDWўYHUVWHOEDDU

0+ 0XOWLKDNVHODDUўYHUVWHOEDDU 0+ +DNVHO]XLJZDJHQPP 0+ /LQW]DDJYHHJPDFKLQH 0+ )URQWURWRDUPYRRUJHOLMNWLMGLJSORHJHQHQURWRUNRSHJJHQ 0+ %HVWXULQJVWHFKQLHNELMYSODQWEDQGGLHSWHHQ ZDWHUSDVUHJHOLQJ ULMVQHOKHLGDIKDQNHOLMNHDDQGULMYLQJ 0+ 2QWVPHWGRXFKHGRPSHOLQVWDOODWLHLQULMNHWHOHQDJURGRXFKH 0+ +HIZDJHQVWDSHODDUVWDSHOHQRQWVWDSHOPDFKLQH 1,(8:

1,(8:

0+:HUNWXLJHQGUDJHU

0++\DFLQWHQ+ROPDFKLQH

1,(8:

(QNHOHNHQPHUNHQFRPELQDWLH x x x x x x

&RPSDFWLQWUDQVSRUWVWDQG 9ROGRHWDDQ5':HLVHQ 'DNNHWWLQJRYHUWRWDOHEUHHGWH %DDOKRRJWHWRWPHWHU 0LGZD\:RUNHU .RUWHF\FOXVWLMG

0+$XWRPDWLVFK6WURGDNPHW0+7RXZ$IKDDODXWRPDDW 'HDOHUYRRU1RRUGHQ=XLG+ROODQGYDQRD x x x x x x x x

$JULIDF &ODDV *DVSDUGR *ULPPH +\XQGDL /HPNHQ 0DVFKLR 6%*

=HOIULMGHQGHHQJHWURNNHQODQGERXZVSXLWHQ )XOOOLQHGHDOHUWUDFWRUHQYHUUHLNHUVRRJVWHQKRRLERXZPDFKLQHV 3QHXPDWLVFKH ]DDLPDFKLQHV 5RRLPDFKLQHVOHYHUEDDULQ0+EORHPEROOHQXLWY YROYHOGVIUH]HQ RQWYDQJVWEXQNHUVLQVFKXXUOLMQHQHQNLVWHQYXOOHUV 9RUNKHIWUXFNVHQSDOOHWWUXFNV *URQGEHZHUNLQJVPDFKLQHV]DDLPDFKLQHVHQODQGERXZVSXLWHQ +DNVHODDUVPDDLDUPHQURWRUNRSHJJHQHQIUH]HQ *36WUHNNHUSORHJHQZHUNWXLJEHVWXULQJ

8,7*(/,&+7 0+/(0.(1ZHQWHOSORHJLQVSHFLDOHEORHPEROOHQXLWYRHULQJ x x x x x

0+VFKDDUDIVWDQGFP 0+9RRUVFKDUHQ PHWSHQJDWYHUVWHOOLQJ :HUNGLHSWHWRWFP /HYHUEDDUPHW 7XVVHQGUXNZLHOHQ /(0.(1YRUHQGUXNNHU 6WURNHQULVWHUYRRUGH ODDJVWHNRVWHQSHUKHFWDUH :LOWXRRNHHQULVWHU]RQGHUQDGHOHQ"

6HUYLFHLVRQ]HPLVVLH

Bloembollen blijven in topconditie in de folies van Europak (

Superclear Composteerbaar HDPE LDPE Net folie Papier/PE Papier/PP

micro of macro geperforeerd

T 0252 419027 F 0252 415273

I www.europak.nl E [email protected]

DIAMOND SHOWER

0m

10m

20m

30m

DS72/84

40m

Werkbreedte tot 84 meter

50m

Duurzaam en efficiënt beregenen

Verbindt • Adviseert • Organiseert Postbus 6 • 2160 AA Lisse • Telefoon (0252) 43 47 77 • Fax (0252) 43 46 77 • www.hobaho.nl • [email protected]

60m

ADVIES

Bloembollentelers in Nederland zijn tevreden over de financiële resultaten over dit jaar. U geeft 2013 een mooie zeven. Dat is flink hoger dan in 2012, toen u op dit aspect een 6,3 gaf. Het aantal bedrijven dat de omzet zag dalen is afgenomen, van 25 procent in 2011, 22 procent in 2012 naar 14 procent dit jaar.

Een op de vier ondernemers denkt aan uitbreiding van de activiteiten, onder meer met broeierij

Bloembollentelers geven 2013 een zeven Tekst: Flynth Fotografie René Faas

D

it zijn de belangrijkste resultaten na een eerste analyse van de eindejaarsenquête onder ondernemers, die Flynth dit jaar voor de negende keer heeft gehouden. Van de respondenten beoordeelt maar liefst 86 procent van de ondernemers het jaar 2013 met een voldoende, kijkend naar hun resultaat. Ter vergelijking: in 2012 gaf 69 procent een voldoende aan de financiële resultaten. Deze goede resultaten over 2013 krijgen komend jaar een vervolg: drie van de vier bloembollenkwekers verwacht voor 2014 minstens een vergelijkbaar of beter resultaat. Ook de werkgelegenheid in deze branche trekt aan: was eind 2012 zes procent van de bloembollenkwekers van plan werk uit te besteden of personeel aan te nemen, een jaar later is dit percentage gestegen naar ruim 21 procent. Maar liefst 95 procent van de bloembollenteeltondernemers heeft vertrouwen in de toekomst van het eigen bedrijf. Gemiddeld beoordeelt u de ‘toekomstbestendigheid’ van uw bedrijf met een 7,6 als rapportcijfer (in 2012: 7,3). Bij meer dan de helft (57%, in 2012 was dit nog 41%) van de ondernemers is dit zelfs een 8 of hoger. In totaal hebben medio december al 321 tuinbouwondernemers meegedaan aan de eindejaarsenquête van Flynth, waarvan ruim veertig ondernemers in de bloembollenbranche.


TERUGKIJKEN OP 2013 In 2013 realiseerde 57 procent van de bloembollentelers een omzetgroei, tegen 29 procent in 2012. Van omzetdaling was in 2012 sprake bij 22 procent en dit percentage is in 2013 gedaald naar 14 procent. De grotere tevredenheid komt ook door een betere balans tussen werk en privé. Over 2012 gaf ruim 20 procent aan ontevreden te zijn over deze balans en dit aantal is nu gehalveerd. Over 2013 is 90 procent van de ondernemers tevreden over de balans tussen werk en privé. Ter vergelijking: voor de hele tuinbouwsector ligt dit percentage met 78 procent toch beduidend lager. Over de vaardigheden en inzet van personeel in het bloembollenbedrijf zijn werkgevers goed te spreken. Ze geven hun werknemers een 7,4 gemiddeld en slechts één respondent geeft aan ontevreden te zijn met een kleine onvoldoende (5). In 2013 heeft 14 procent van de ondernemers in de sierteelt problemen ondervonden bij de financiering van hun bedrijfsactiviteiten, een verdubbeling ten opzichte van de twee voorgaande jaren (2012: 6% en 2011: 7%). Geheel in lijn met de signalen uit de branche blijken de banken een stuk strenger met financiering.

BEOORDELING OVERHEID Over de rol van de overheid bij het economische herstel zijn de ondernemers in de bloembollenteelt opmerkelijk positief: 31 procent vindt dat de overheid adequaat het herstel

heeft gestimuleerd. Dit is opvallend hoog voor deze branche, aangezien in de hele tuinbouwsector maar 13 procent van mening is dat het overheidsbeleid het economisch herstel heeft bevorderd en dit percentage voor de telers van snijbloemen onder glas slechts 1 procent scoort. Ook in algemene zin zijn bloembollentelers positiever over het kabinet: Rutte en de zijnen krijgen een zes min, waar het kabinet door heel de tuinbouwsector wordt beoordeeld met een 5,5. De belangrijkste prioriteiten die het kabinet moet stellen zijn volgens de bloembollentelers het verlagen van de administratieve lastendruk en het terugdringen van het aantal ambtenaren en overheidsinstellingen.

KIJK OP 2014 Voor 2014 zijn de bloembollentelers uitgesproken positief en optimistisch. Zo was in 2012 nog 61 procent bezorgd over de economische ontwikkelingen, nu is dat percentage gedaald naar 7 procent. Een ander opvallend signaal is dat men niet meer angstig is voor een eventueel stagnerende afzet. Vorig jaar noemde nog 59 procent van de respondenten dit als belangrijke belemmering, maar met het oog op 2014 is die angst grotendeels verdwenen (27%). Twee van de drie bloembollenkwekers gaat komend jaar het assortiment aanpassen. Eén op de vier geeft aan de huidige activiteiten uit te breiden, waarbij het met name gaat om exportactiviteiten en broeierij.

VASTEPLANTENVARIA

Gewasbeschermingmiddelen Tekst: Henk van den Berg teelten bedrijfsadvies (0252) 340301 / 06-51312207 Fotografie: René Faas

H

et gebruik van gewasbeschermingsmiddelen in de vaste planten is relatief laag. Toch is het voor de sector vrijwel onmogelijk om een compleet gewasbeschermingplan samen te stellen. De voornaamste reden hiervoor is dat er wel veel middelen in Nederland zijn toegelaten, maar net niet voor onze producten. Hierbij komt nog de verandering van de etiketten die vaak het herhalen van het gebruik aan banden leggen, zelfs als daardoor minder effectief middelengebruik ontstaat. Belangrijke oorzaak is dat we als vasteplantensector een voor de farmaceutische industrie niet echt belangrijke doelgroep vormen. Soms wil een fabrikant best meewerken aan een toelating, maar hij gaat hier niet uit eigen beweging veel moeite voor doen. We moeten dus zelf gaan opletten.

PROBLEMATIEK De grootste problematiek ligt op het gebied van de onkruidbestrijding en de bestrijding van schimmelziekten als valse meeldauw. De problematiek is op dit moment zo verraderlijk, dat de nieuwe ontwikkelingen stil komen te liggen, als er over deze materie geen duidelijkheid komt. Er zijn ontwikkelingen op het gebied van spuittechniek die vooral gaan over het onderdoor spuiten van zeer kleine hoeveelheden onkruidbestrijdingsmiddel met een zeer kleine hoeveelheid water. Op deze manier is

het mogelijk om de kiemplantjes in een vroeg stadium te raken zonder hiermee het gewas te belasten. Het probleem doet zich nu voor dat er een paar belangrijke middelen aan ons pakket ontbreken, die eigenlijk gewoon toegelaten zouden moeten zijn. Een tweede probleem ligt in het aantal keren dat een middel kan worden toegepast. We weten inmiddels dat steeds een heel klein beetje middel op den duur effectiever is dan de hele dosering ineens. Tevens is de kans op inspoeling met deze lage doseringstechniek veel kleiner dan bij de conventionele bespuiting. Eigenlijk worden we door de wetgever belemmerd in het milieuvriendelijk toepassen van de herbiciden. Het grote probleem op dit moment is het stopzetten van de ontwikkeling van mechanisatie die voor dit onderdoor spuiten nodig is, omdat niet duidelijk is met welke middelen deze mechanisatie te gebruiken is. Vooral bij grote investeringen is dit een zeer groot risico. We moeten aan de overheid duidelijk maken dat we wel willen, maar niet kunnen.

KNELPUNTEN Wat is nu precies een knelpunt binnen de vasteplantenteelt? Als je het aan de telers vraagt zijn die er legio. Toch gaat het verdacht vaak gewoon goed. Op zich is dit een goed bericht, als het zou kloppen. Probleem is dat de telers via omwegen hun probleem proberen op te lossen en het net is of het allemaal wel klopt. Vervolgens wordt de kennis niet gedeeld en is het volstrekt niet duidelijk welke middelen er via het fonds kleine toepassingen aangevraagd zouden moeten worden. Groot probleem is

dat we aan de overheid het signaal geven dat het met de huidige wetgeving wel lukt, terwijl dit niet klopt. Alleen als duidelijk wordt welke middelen en vooral welke toepassingen echt nodig zijn, kunnen de mensen die nog steeds de belangen behartigen er mee aan de slag. Op dit moment tasten die in het duister en krijgen niet duidelijk wat de problemen zijn. Van het grootste belang is om te realiseren dat de problemen niet meer vanzelf wel door iemand worden opgelost en dat degenen die zich hier nog voor inzetten gevoed moeten worden met goede informatie. Geef de knelpunten en de ideeën om deze op te lossen door. Met goede argumenten is er erg veel voor elkaar te krijgen.

GOEDE WEG We zijn zeker op de goede weg. Waar het gaat om meer op de kracht van de plant te vertrouwen, worden onze gewassen minder snel ziek. De tijd dat je bij een ziekte alleen dacht aan bestrijden en niet aan voorkomen van de kwaal, ligt gelukkig ver achter ons. Toch hebben we om dit verder uit te bouwen correctiemiddelen nodig, anders is het veel te gevaarlijk. Dit geldt zeker voor de onkruidbestrijding. Als we met onderdoor technieken succes willen hebben, zullen we aan de basis een goede bodemherbicide toe moeten kunnen passen, die de zaak in de hand houdt. Hoe meer we kunnen vertrouwen op de nieuwe technieken, hoe minder belangrijk deze toepassing wordt. We hebben echter nu wel tijd nodig om de techniek te ontwikkelen en er ervaring mee op te doen. Stabiliteit en duidelijkheid over de te gebruiken middelen zou een grote sprong voorwaarts zijn.


TEELTADVIES

INHOUD ALGEMEEN Aaltjes ...................................................................................90 Onkruidbestrijding Veldspuit Vermeerdering Spuitlicentie

HEMEROCALLIS

VASTE PLANTENtBOLLENtKNOLLENtBLOEMENt ALGEMEEN

ALGEMEEN

AALTJES Doe er alles aan om aaltjesproblemen op uw percelen te voorkomen. Maak daarom bijvoorbeeld een plattegrond van uw bedrijf waarop alle percelen staan ingetekend. Houd bij waar aaltjesplekken zitten en vul op de plattegrond ook jaarlijks het teeltplan in. Deze informatie is handig in verband met een goede teeltwisseling, perceelskeuze en andere maatregelen om aaltjes aan te pakken.

Celbewaring

HEUCHARA Gegroefde lapsnuitkever

LAVANDULA Stekken

LELIE Wortels snoeien ..............................................................91 Grond bemonsteren Schubben en warmte Bewaring plantgoed Bewaring leverbaar

TULP Onkruidbestrijding

DAHLIA Bewaring knollen...........................................................92

GLADIOOL Bestrijding bollenmijt Knolontsmetting Nanus en Colvilli

HYACINT Kou snijhyacinten

NARCIS Kou ongekoeld

IRIS Onkruidbestrijding in de kas

TULP Beworteling waterbroei Kromme stelen Botrytis cinerea ...............................................................93

ALGEMEEN Controle middelenkast Veiligheidsbladen AM-vrijverklaring Bewaarwanden Ventilatoren

DE TIPS OVER VASTE PLANTEN WORDEN SAMENGESTELD DOOR DE VASTEPLANTENADVISEURS VAN DLV PLANT BV, T 0172 21 28 27. 90 VISIE27 december 2013

ONKRUIDBESTRIJDING In de winterperiode kan een bespuiting worden uitgevoerd met Chloor-IPC. Pak de kans als het weer goed is om te spuiten. Chloor-IPC werkt tegen kiemend onkruid en bestrijdt ook aanwezig muur. Het best is om een bespuiting uit te voeren als de grond niet bevroren is en het vorstvrij, zonnig en drogend weer is. Vaak zijn er maar een paar van dit soort dagen in de winter. Het is een groot voordeel als de temperatuur enige tijd rond het vriespunt is (geweest), zodat veel gewassen goed in rust zijn. Gewassen waar goed een bespuiting kan worden uitgevoerd zijn onder andere Hosta en Paeonia. Let er altijd op dat het gewas volledig in winterrust is. De dosering bedraagt twee liter per ha. Ook potten die buiten staan kunnen worden bespoten met Chloor-IPC, mits ook deze planten goed in rust zijn. Let op: dit geldt alleen voor planten die buiten staan; in de overwinteringskas is het risico te groot. Toepassing op Aster, Aubrieta, Dianthus, Dicentra, Papaver en Phlox is, ook buiten, riskant. Raadpleeg voor meer informatie het etiket. VELDSPUIT Reinig de veldspuit of motorvatspuit nu deze lange tijd niet wordt gebruikt. Voorkom daarbij dat spoelwater in het oppervlaktewater terecht komt. Het spoelwater bevat vaak een sterk geconcentreerde hoeveelheid gewasbeschermingsmiddel. Als de spuitmachine op een verhard terrein staat kan het vuile water eenvoudig afspoelen naar de sloot of het riool. Reinig de spuit daarom op een speciale spoelplaats waar het water wordt opgevangen. Het spoelwater kan vervolgens over het land worden verspoten. Of reinig de spuit met een spuitlans op onverhard terrein minimaal 5 meter vanaf de insteek van het talud. Het water zakt dan diffuus in de grond en eventuele restanten van middelen worden daar afgebroken. De binnenkant kan worden gereinigd door de tank gedeeltelijk te vullen met water. Voeg als schoonmaakmiddel Primaclean toe. De oplossing moet circa 20 minuten worden rondgepompt, terwijl u de doppen af en toe laat spuiten. Spuit de oplossing diffuus leeg over onbeteeld land. Bij een winterbehandeling niet naspoelen met water omdat het middel een beschermd laagje aanbrengt tegen corrosie. Reinig ook de doppen en filters grondig. Doe dit met een zachte doppenborstel. Gebruik geen staalborstels en ander harde voorwerpen.

VERMEERDERING Tref tijdig voorbereidingen om het kasklimaat in de vermeerdering van vaste planten optimaal te kunnen sturen. Zo is het van belang dat het luchten en schermen optimaal functioneert. Als deze randvoorwaarden niet optimaal zijn, ontstaat onnodig veel uitval tengevolge van onvoldoende beworteling en schimmelziekten, zoals voetrot. SPUITLICENTIE Controleer hoelang uw spuitlicentie nog geldig is en volg tijdig de benodigde verlengingsbijeenkomsten.

HEMEROCALLIS

CELBEWARING Als de planten van Hemerocallis zijn klaargemaakt, kunnen ze normaal gesproken in een cel worden geplaatst bij -0,5°C voor een korte bewaring of bij -2°C voor een langere bewaring. Let er echter goed op dat de planten in rust zijn als ze bij zulke lage temperaturen worden gezet. Zet het plantmateriaal daarom eerst weg bij +2 tot +5°C. Laat het plantmateriaal langzaam afkoelen en stel de temperatuur dan lager in (-0,5°C). Uiterlijk begin februari moet de temperatuur naar de -2°C, anders gaat het materiaal uitlopen.

HEUCHARA

GEGROEFDE LAPSNUITKEVER Heuchera is zeer gevoelig voor schade van de gegroefde lapsnuitkever. Met name de larven kunnen veel schade veroorzaken. Vanaf november zijn ze over het algemeen in rust, maar in zachte winters kunnen ze in de kas toch aan de wortels blijven vreten. De beste periode voor bestrijding is in het najaar als de temperatuur voldoende hoog is. Worden nu larven aangetroffen, dan is bestrijding moeilijk, omdat aaltjes minder goed actief zijn bij lagere temperaturen. Het is verstandig te wachten tot de temperatuur in het voorjaar stijgt. Vanaf circa 8°C kan de nematodenmix Steinernema spp en Heterorhabditis bacteriophora worden ingezet.

LAVANDULA

STEKKEN Januari en februari zijn geschikte maanden om winterstek te maken van Lavandula. Het stekmateriaal dient van moerplanten te worden genomen die buiten staan. Verwond de stekken niet en gebruik eventueel een lichte concentratie stekpoeder. Plaats de stekken onafgedekt in een vorstvrije kas of plaats deze eventueel onder tunneltjes van doorzichtig plastic.

-&-*&

WORTELS SNOEIEN %FMFMJFTIBWFSXPSEUPQWSJKXFMBMMFCFESJKWFO gebruikt om wortels in te korten, losse wortels tussen de bollen weg te zuigen en eventuele wortels van onkruiden, zoals kiek, kweek en BLLFSNVOU[PWFFMNPHFMJKLVJUIFUQSPEVDUUF WFSXJKEFSFO)FUWPMVNFWBOEFMFMJFTOFFNU EPPSEFXPSUFMTOPFJEVJEFMJKLBG)JFSEPPSHBBU IFUALPLFO TOFMMFSFOJTFSNJOEFSLPFMSVJNUF WPPSIFUQMBOUHPFEOPEJH%JUTQBBSUBBO[JFOMJKLPQIFUHFCSVJLWBOHFXBTCFTDIFSNJOHTNJEEFMFO "BOEBDIUTQVOUFOCJKIFUTIBWFO[JKO t%FTIBWFSJTFFOWBOEFPWFSCSFOHFSTWBOIFU 1M".7WJSVT8FSLWBOWJSVTWSJKFQBSUJKFOOBBS CFTNFUUFQBSUJKFO SFJOJHSFHFMNBUJHEFTIBver en gebruik vers water; t8BDIUOBIFUSPPJFOFOTQPFMFOESJFUPUWJFS dagen, zodat de bollen wat opdrogen en XPOEKFTLVOOFOIFMFO t4OPFJEFXPSUFMTOJFULPSUFSEBODN)FU nog korter maken van de wortels kost opbrengst; t* OWFSCBOENFU1M".7WFSTQSFJEJOHJTIFU SBBE[BBNPNEFCPMMFOOBIFUTIBWFOUF TQPFMFONFUTDIPPOXBUFS t-FUPQEBUIFUQMBOUHPFEOBIFUALPLFOWPMdoende los komt te liggen; t( FTIBWFEQMBOUHPFENBBLUFFODPNQBDUF NBTTBJOFFOLJTU4UPSUIFUQMBOUHPFEOBIFU ALPLFOPN t) FUJOLPSUFOWBOEFXPSUFMTWBOMFWFSCBBS HBBUCJKUFLPSUTIBWFO DN EVJEFMJKLUFO koste van de broeikwaliteit als de lelies in de zomer worden geplant, zowel in kisten als in EFWPMMFHSPOE %PPSEFWPMHFOEFNBBUSFHFMFOJTIFUXFSLLMJNBBUCJKEFTIBWFSEVJEFMJKLUFWFSCFUFSFO t.BBLEFNBDIJOFSFHFMNBUJHTDIPPO t-FUPQEFPNLBTUJOHWBOEFNBDIJOF EF[F NPFU[PWFFMNPHFMJKLHFMVJEEJDIU[JKO t0 OCBMBOTJOEFNBDIJOF[PSHUWPPSWFFM MBXBBJ WFSIFMQEJU t)PVEEFNFTTFOTDIFSQFONBBLEF[FSFHFMNBUJHTDIPPO GROND BEMONSTEREN #FNPOTUFSFFOQFSDFFMWPPSEBUVCFTMJTUPGV PQIFUQFSDFFMMFMJFTHBBUUFMFO%PFEJUWPPS WJFSWFSTDIJMMFOEFEPFMFO t-BBUCFNPOTUFSFOPQBBSEBQQFMNPFIFJEBMT FSBBSEBQQFMTPQIFUQFSDFFM[JKOHFUFFME 6LSJKHUEBOCJKFFOPöDJFFMPOEFS[PFLFFO POEFS[PFLTWFSLMBSJOH ". /", FO #,% NPHFOEF[FWFSLMBSJOHBGHFWFO%FSFHFMT WPPSEJUBBMUKF[JKOBBOHFTDIFSQU#FESJKWFO EJFEFPöDJÑMFCFNPOTUFSJOHVJUWPFSFONPFUFOBMMFCFTNFUUJOHFONFMEFOBBOEF/78" EJWJTJF1MBOU%F/78"MFHUFFOCFTNFUWFSLMBSJOHPQWPPSIFUCFUSFGGFOEFQFSDFFMTHFEFFMUFWPPSUXBBMGKBBS%FXBDIUQFSJPEF WPPSCFNPOTUFSJOHPQFFOCFTNFUQFSDFFM JTNJOJNBBMESJFKBBS%FMBOHFSFEVVSWBOEF XBDIUQFSJPEFHFMEUWPPSBMMFCFTNFUWFSLMB-

ringen, dus ook voor de besmetverklaringen die voor 1 juli 2010 zijn opgelegd; t#FNPOTUFSEFQFSDFMFOPPLPQ1SBUZMFODIVT QFOFUSBOTFO5SJDIPEPSVTBBMUKF6JUEF[F monsters komt naar voren of een grondbeIBOEFMJOHOPEJHJT&FOHSPPUEFFMWBOEF aaltjes zit in de wortelresten van de voorWSVDIU0NFFOHPFECFFMEWBOEJUBBMUKFUF LSJKHFOJTIFUOPPE[BLFMJKLEBUEFBBMUKFTVJUHFCSPFEXPSEFO#FTQSFFLEJUNFUEFNPOTUFSOFNFS*OEFQSBLUJKLXPSEFOWBBLEF NFFTUWFSEBDIUFQMFLLFO [PBMTFFOMJDIUFSFQMFLJOFFOQFSDFFM CFNPOTUFSE5SJDIPEPSVTBBMUKFT[JKOIFUCFTUFUFWJOEFOPOEFS WPDIUJHFPNTUBOEJHIFEFO7PPSBMPQWFFOkoloniale gronden komen deze aaltjes voor; t0QQFSDFMFOXBBSJOXSBU[JFLUFJOBBSEBQQFMFOWPPSLPNUNPFUEFHSPOEWBOEFQFSDFMFOEJFPNIFUCFTNFUUFQFSDFFMMJHHFOPPL CFNPOTUFSEXPSEFO-FMJFTNPHFOBMMFFOPQ die gronden worden geteeld als deze vrij zijn van wratziekte; t# FNPOTUFSOVPPLPQLBMJ NBHOFTJVNFO GPTGBBU"BOEFIBOEWBOIFUHSPOENPOTUFS LVOUVEFCFNFTUJOHWPPSEFMFMJFUFFMUTUVSFO SCHUBBEN EN WARMTE De periode van 17°C is belangrijk voor de ontXJLLFMJOHWBOTUFFMUKFTFOTUFOHFMCPMMFUKFT7JFS weken 17°C is een algemene regel voor een HPFEFVJUHSPFJWBOEFTDIVCCPMMFUKFT

Advies: (FFGEFWFSTDIJMMFOEFHSPFQFOEFWPMHFOEF tussentemperatuur: t"[JBUFOWJFSXFLFO¡$ t-POHJGMPSVNTWJFSPGUXFFXFLFO¡$#JK -POHJGMPSVNTJTIFUFGGFDUWBOUXFFXFLFO 17°C dat er minder, maar wel grovere bolleUKFTPQEFTDIVCCFOPOUTUBBO t-"IZCSJEFOWJFSXFLFO¡$ t0SJFOUBMTWJFSXFLFO¡$BMTWSPFH WPPS OPWFNCFS JTHFTDIVCEPGUXFFXFLFO¡$ BMTMBUFSJTHFTDIVCE t0" -0FO05IZCSJEFOWJFSXFLFO¡$ BEWARING PLANTGOED ;PSHFSUJKEFOTIFUCFXBSFOWPPSEBUEFUFNQFSBUVVSFOIPFWFFMIFJEMVDIUJOEFLJTUFO PWFSBMHFMJKLJT%JUJTUFCFSFJLFOEPPS t%FWFSEFMJOHJOEFCFXBSJOHOBUFNFUFOFO indien nodig de wanden aan te passen; t#JKWPPSCFFMEFFOLSBUPQ[OLPQJOEFHSPUF kist te doen;

t(FTPSUFFSEQMBOUHPFEJOEFLJTUFOUFEPFO t%FLJTUFOOBIFULPLFOPNUFTUPSUFO t"MMFLJTUFONFUEF[FMGEFNBBUCPMMFOFWFOWPM te doen; t)FUGJKOTUFQMBOUHPFEIFUWFSTUWBOEFCF waarwand te zetten; t%FXPSUFMTJOUFLPSUFO t7BOEFLMFJOTUFNBUFONJOEFSJOEFLJTUFO te doen; t"GEFLQMBUFOPQEFCPWFOTUFLJTUFOUFMFHHFO of in ieder geval de bovenste kisten goed vol te bewaren; t*OEJFONPHFMJKLBMMFFOCPMMFONFUEF[FMGEF [JGUNBBUJOFFOSJKUFQMBBUTFO Opmerking: ;FMGTCJKNJOEFSEBON©DJSDVMBUJFQFSN© CPMMFOPOUTUBBUFSHFFOUFNQFSBUVVSWFSTDIJMJO de kisten, mits de verdeling goed is; de bollen HPFEHFTDIPPOE[JKOLJTUFOWPMEPFOEFWPMFO EFLJTUFOOFUKFT[JKOHFTUBQFME BEWARING LEVERBAAR /JFUBMMFMFWFSCBSFCPMMFO[VMMFOEJSFDUWBOIFU CFESJKGHBBO0NEF[FCPMMFOJOHPFEFDPOEJUJF UFIPVEFOJTFFOHPFEFCFXBSJOHCFMBOHSJKL -FUPQEFWPMHFOEFQVOUFO t4MBEFCPMMFO[PTOFMNPHFMJKLPQCJK¡$ t0OUTNFUEFCPMMFOPNBBOUBTUJOHEPPS1FOJDJMMJVNUFWPPSLPNFO t7PPSLPNVJUESPHJOHWBOEFCPWFOTUFLSBU door ze af te dekken; t1BLEFCPMMFOJOHFQFSGPSFFSEQMBTUJDNFU tuinturf of Finnpeat als vulstof; t7SJFTEFCPMMFOJOBMT[FOJFUTOFMBGHF[FULVOnen worden; t;PSHFSWPPSEBUFSNJOJNBBMUJFODNSVJNUF tussen de pallets zit; t4UBQFMEFLSBUUFOEVTEBOJHPQEFQBMMFUTEBU FSMVDIUUVTTFOEPPSLBO t;FUEFLSBUUFOOJFUIPHFSEBOEFPOEFSLBOU van de verdamper; t-FUPQEBUEFNFFUCPYPGWPFMFSCPWFOJO EFDFMBBOEF[VJH[JKEFWBOEFWFSEBNQFSJT geplaatst; t#FWFTUJHFFOQMBTUJDnBQPWFSEFWPMMFCSFFEUFWBOEFDFMBBOEFWFSEBNQFST;PSHFSWPPS EBUEFnBQPQEFCPWFOTUFLSBUUFOSVTU IJFSEPPSEXJOHUVEFMVDIUSFHFMNBUJHEPPSEF DFMUFTUSPNFO

56-1

ONKRUIDBESTRIJDING 4QVJUWPPSPQLPNTUWBOEFUVMQFOPQIFUBBOXF[JHFPOLSVJENFUESJFUPUWJFSMJUFSHMZGP TBBUHM POEFSNFFS3PVOEVQ PG MJUFS3FHMPOF7MBLWPPSPQLPNTULVOOFO TDIFVSUKFTJOEFHSPOEPOUTUBBO%PPSEF[F TDIFVSUKFTLVOOFOTQSVJUFOWBOUVMQFOEPPS de onkruidbestrijdingsmiddelen worden HFSBBLU7PPSLPNEF[FCFTDIBEJHJOHEPPS EF[FCFTQVJUJOHOJFUUFMBOHVJUUFTUFMMFO )FUHFCSVJLWBOHMZGPTBBUJTWFJMJHFSEBOIFU HFCSVJLWBOFFOBOEFSDPOUBDUIFSCJDJEFBMTEF TQSVJUFOUFHFOPQLPNFOTUBBO7PFHJOUPUBBM 27 december 2013VISIE 91

TEELTADVIES drie tot zes liter Chloor-IPC toe om kiemende onkruiden te bestrijden zodat het perceel langer onkruidvrij blijft. Voor een goed effect van Chloor-IPC moet de grond vochtig zijn en na de bespuiting nog wat regen vallen. Als de grond droog is, stel dan de bespuiting met Chloor-IPC uit. Chloor-IPC kan over de opkomende gesloten spruiten gespoten worden. Chloor-IPC heeft een redelijke werking op kleine brandnetel, waar glyfosaat nauwelijks op werkt. Voor opkomst kan ook gespoten worEFONFU MJUFS%VBM(PMEPGMJUFS4QFDUSVN of 4 liter Stomp. Stomp kan echter ook wat later rond opkomst worden gebruikt.

%")-*"

BEWARING KNOLLEN

Bewaar de oplegknollen bij 7-9°C, zonder geforceerde luchtbeweging. Een lagere temperatuur bevordert het optreden van bruinrot. Bij hogere temperaturen drogen de knollen te veel in waardoor ze in kwaliteit achteruitgaan. %JUJTOBEFMJHWPPSEFTUFLQSPEVDUJF-FUPPLPQ een te hoge RV in verband met koprot/natrot en inrotten van vingers.

(-"%*00-

BESTRIJDING BOLLENMIJT %FCPMMFONJKU3IJ[PHMZQIVTLPNUJOPO[F buitenteelten vrijwel niet voor. In Nederland geteelde gladiolen zijn dan ook niet met deze mijt besmet. Wel is het mogelijk dat de kasgrond besmet is, bijvoorbeeld na een voorUFFMUWBOGSFTJB (MPSJPTB MFMJFPG)JQQFBTUSVN Als de mijtaantasting in een voorgaand gewas is geconstateerd, is door stomen een afdoende bestrijding mogelijk. Stomen bestrijdt ook Fusarium en droogrot, zodat een afzonderlijke bestrijding daartegen niet nodig is. Het advies is minimaal een uur 70°C op veertig cm diepte te stomen. KNOLONTSMETTING NANUS EN COL VILLI Bij kleinbloemige gladiolen, zoals Nanus en $PMWJMMJLPNUNFFSEBOFFOT'VTBSJVNWPPS%JU geldt voor de onder glas geteelde en voor die WBOCVJUFO%BBSPNJTFFOLOPMPOUTNFUUJOH vereist. Het advies is om te ontsmetten in 0,5% captan 546 g/l + 1% Collis + 0,4% prochloraz 450 g/l (onder meer Sportak, Mirage Elan). %FPOUTNFUUJOHTEVVSJTWJKGUPUWJKGUJFONJOV92 VISIE27 december 2013

VASTE PLANTENtBOLLENtKNOLLENtBLOEMENt ALGEMEEN ten, bij voorkeur vlak voor het planten. Zoek voor het ontsmetten de zieke knollen uit. Houd het bad constant in beweging met een pomp om uitzakken van de middelen te voorkomen. Vul captan en Collis aan met de uitgangsconcentratie en prochloraz met 1,25 maal de uitgangsconcentratie. Voeg prochloraz als laatste aan het bad toe.

HYACINT

KOU SNIJHYACINTEN Bij het broeien van niet-geprepareerde snijhyacinten gelden de volgende koudeperioden na de bewaring bij 25°C, waarbij de temperatuur direct zakt naar 9°C (zie tabel). Opmerkingen bij de tabel: t%F[FLPVEFQFSJPEFOHFMEFOBMMFFOWPPSCPMlen waarbij de temperatuur na de 25°C direct zakt naar 9°C. Bij een nabehandeling van vier weken 17°C de koudeperiode met een tot twee weken verkorten; t#SFOHEFUFNQFSBUVVSUFSVHOBBS¡$BMTEF pennen te lang worden; t7PPSEFJOEFLVJMPQHFQMBOUFCPMMFOHFMEFO dezelfde koudeperioden, mits de kuiltemperatuur aflopend van 9 tot 5°C is geweest. Als de kuiltemperatuur lager wordt dan 5°C is het beter de koudeperiode te verlengen; t) FUJTPPLNPHFMJKLEFPQHFQMBOUFCPMMFO vanuit de kuil in een cel te zetten bij een UFNQFSBUVVSUVTTFOEFFO¡$%FTQSVJUFO zullen dan beter strekken dan in een te koude kuil. Vaak is een periode van twee tot drie weken cel al voldoende.

NARCIS

KOU ONGEKOELD Ongekoelde bollen krijgen de volledige koude in de grond. Informatie over de lengte van de koudeperiode per cultivar staat in de brochure ‘Het broeien van narcissen’. Een te korte koudeperiode leidt tot een langere kasperioEFFOLXBMJUFJUTWFSMJFT%FAJEFBMFLVJMUFNQFSBtuur is 9°C. Verleng indien nodig de koudeperiode. Vuistregel: Als de bodemtemperatuur een week te hoog is, verleng dan de koudeperiode met ongeveer een halve week. Een te lange koudeperiode verhoogt de kans op strijken van het gewas.

IRIS

ONKRUIDBESTRIJDING IN DE KAS Voor de onkruidbestrijding onder glas is metaNJUSPO POEFSNFFS(PMUJY UFHFCSVJLFO)FU middel kan na opkomst van het gewas worden gespoten. Metamitron heeft een goede werking op grassen, maar is zwak tegen muur. (FCSVJLUJFOHSBNNFUBNJUSPOQFSN¤ Spuit metamitron niet later dan twee tot drie weken na het planten (voor spreiden van het HFXBT -FUCJKEFWPMHUFFMUPQEFHFWPFMJHIFJE voor metamitron. Afhankelijk van de onkruidbezetting is het mogelijk dat u gedurende het groeiseizoen meer keren moet spuiten. Metamitron moet gespoten worden op onkruiden JOIFULJFNCMBETUBEJVNFONFUNBYJNBBMWJFS liter water per 100 m2.

56-1

BEWORTELING WATERBROEI -BBUEFCPMMFOCJKFFOUFNQFSBUVVSWBO$ bewortelen. Na een bewortelingsperiode (wortellengte ongeveer 3 cm) van tien tot soms twintig dagen kunnen de tulpen ingehaald worden in de kas. Zorg dat de spruiten niet te lang worden, want dan kunnen ze vastgroeien in de bak erboven (bijvoorbeeld bij de oude Nipla-bak met vierkante gaten). Beschadiging van de spruit geeft beschadiging van het blad. Verlaag de temperatuur als er nog geen ruimUFJTJOEFLBT-BOHFSFXPSUFMTHFWFO[XBBSEFre planten. Nadeel is dat er meer arbeid nodig is bij het oogsten door het meetrekken van de buurtplanten, doordat de wortels in elkaar groeien. KROMME STELEN Bij snelle groei van de tulpen kan de poot te TMBQXPSEFO%JUIFCCFOXFEFMBBUTUFXFLFO meermalen gezien, vooral bij ‘Monte Carlo’ en NVUBOUFOXBBSWBOEJUCFLFOEJT%FUVMQWBMU min of meer om en komt daarna weer overFJOENFUWBBLFFOLSPNNFTUFFM%JULBOQSPblemen geven bij oogsten en bossen. Meestal werkt het ook nadelig op de kwaliteit van het bossen. Het probleem is enigszins te voorkomen als de tulpen bij het begin van pootvorming niet boven de 16°C worden geteeld bij teelt op potgrond. Bij teelt op water beslist nog een graad lager. Beperk het water geven

Cultivar "OOB.BSJF "OOB-J[B "UMBOUJD "OUBSDUJDB Carnegie %FMGU#MVF #MVF4UBS $IJOB1JOL 1VSQMF4UBS Aiolos Qipsy Queen, Yellow Queen Jan Bos, Woodstock Minos Splendid Cornelia Pink Pearl, White Pearl, Blue Pearl, Purple Sensation

Opmerking: cijfers zijn gebaseerd op praktijkervaring.

Plantdatum half okt. 12 14 14 14 14 15 12 13 14

half nov. 11 14 13 14 14 15 11 13 14

half dec. 11 14 13 14 14 14 11 12 14

van bovenaf. Een iets hogere EC geeft ook een stuggere groei. Veel telers proberen het probleem ook te beperken, door na het inhalen gaasnet over te tulpen te plaatsen. Laat dit gaasnet met de tulpen meegroeien. Verwijder dit net (indien mogelijk) vlak voor het oogsten van de eerste bloemen. BOTRYTIS CINEREA Botrytis cinerea of grauwe schimmel veroorzaakt tijdens de broei lichtgroene, glanzende bladeren en vaak fletse bloemen. Ook kunnen tulpen pleksgewijs in de groei achterblijven. In partijen met veel beschadigde of uitgedroogde bollen zijn de hoogste percentages te verwachten. De aantasting treedt vooral op bij late trekken, met name bij de broei op kisten op verse, lichte potgrond of potgrond die gestoomd is. Het treedt vooral op bij bollen die opgroeien door een te snelle wortelontwikkeling. Voorkom schade door Botrytis cinerea door het nemen van de volgende maatregelen: t- BBUEFCPMMFOUJKEFOTEFESPHFCFXBSJOH niet te veel uit drogen. Pas de ventilatie op de vulling van de cel of de ethyleenconcentratie aan, zodat de luchtvochtigheid niet onder de 60% daalt; t. JOJNBMJTFFSEFDJSDVMBUJFCJKCFXBSJOHJO palletkisten. Tijdens de warme bewaring is dit alleen goed mogelijk door het toerental van de systeemventilatoren te verlagen. Op de klok loopt het ethyleengehalte in de kist te hoog op tijdens stilstand van de ventilator; t(F[POEFOHBBGVJUHBOHTNBUFSJBBMUFHFCSVJken; t6JUESPHJOHWBOEFQPUHSPOEOBIFUPQQMBOten tegen gaan. De mate van uitdrogen is in elke cel anders. Laat het condenswater op de vloer lopen; t5JKEJHQMBOUFOHBBUWFSEFSFVJUESPHJOHWBOEF bollen tegen, waardoor de kans op Botrytis kleiner wordt; t7PPSLPNVJUESPHJOHWBOEFXPSUFMTPOEFSEF kisten in de bewortelingsruimte; t/JFUJOLJTUFONFUEJDIUFCPEFNTPGPQEJDIte tabletten broeien. Als u twijfelt aan de beschreven omstandigheden dan kunt u partijen ontsmetten in: 5PQTJO. DBQUBO HM 4DBMBPG 5PQTJO. 4FDVSP

"-(&.&&/

CONTROLE MIDDELENKAST De AID controleert jaarlijks steekproefsgewijs de gewasbeschermingsmiddelenopslag op vervallen en verboden middelen. Het gebruik na de opgebruiktermijn van deze middelen is niet toegestaan. Het is verplicht om middelen die niet meer toegelaten zijn uit de opslagplaats te verwijderen en in te leveren bij het KCA-depot of bij uw leverancier. Dit geldt ook voor middelen die niet voor uw teelten zijn toegelaten. Alleen de gemeenten die verpakkingsmateriaal innemen ontvangen hier-

voor nog een vergoeding. STORL-verpakkingen behoren niet tot het klein chemisch afval (KCA), maar als bedrijfsafval tot het klein HFWBBSMJKLBGWBM ,(" %FHFNFFOUFIPFGU,(" niet in te nemen. Het is dus van belang om hiervoor even bij u gemeente te informeren of ze innemen. Daarnaast is het raadzaam alles weer eens te ordenen. Zet onkruidbestrijdingsmiddelen bij FMLBBSPOEFSJOEFPQTMBHQMBBUT(FFGEFTDIJNmelbestrijdingsmiddelen een plek daarboven. Sla de insectenbestrijdingsmiddelen boven in de bewaarplaats op. Zet de verpakkingen zodanig neer dat de etiketten direct te lezen zijn. De middelenopslag is uitsluitend bestemd voor gewasbeschermingsmiddelen. Beschermende kleding, maskers en andere apparatuur horen niet thuis in deze opslagplaats. (BPPLFFOTOBPGEFPQTMBHQMBBUTOPHHSPPU HFOPFHJTWPPSVXCFESJKG.JEEFMFOEJFCVJten de opslagplaats staan tijdens een controle leveren een fikse boete op. VEILIGHEIDSBLADEN Het is verplicht om bij de bestrijdingsmiddelenopslag een map met de veiligheidsbladen van de betreffende bestrijdingsmiddelen bij de LBTUUFIFCCFO6IFCUBMMFFOEFWFJMJHIFJETbladen van de middelen nodig die u in opslag heeft. De veiligheidsbladen zijn bij de handel te krijgen, maar u kunt ze ook downloaden op: IUUQXXXGZUPTUBUOM;PFL1EGBTQY AMVRIJVERKLARING Als u op een perceel bloembollen wilt planten dient u in het bezit te zijn van een onder[PFLTWFSLMBSJOH".%F#,%DPOUSPMFFSUEF HFMEJHIFJEWBOEFWFSLMBSJOH6NPFU[FMGBBOtonen dat er tussen het tijdstip van bemonsteren en de teelt van het bloembolgewas geen aardappelen zijn geteeld. De onderzoeksverklaring is geldig tot aan de eerstvolgende aardappelteelt. Voor het aanvragen van een POEFS[PFLTWFSLMBSJOHLVOUVUFSFDIUCJK/", "(30 3BOEXFH "4&NNFMPPSE UFM 7PPSJOGPSNBUJFPWFSBBOWSBgen van keuringen en bescheiden die u hierbij moet overleggen kunt u terecht bij de BKD, ;XBSUFMBBO "--JTTF UFM BEWAARWANDEN In de praktijk komen diverse soorten en maten kisten en droogwanden voor, elk met hun eigen specifieke voor- en nadelen. Het doel van elk systeem is gelijk: het product zo opti-

4".&/45&--*/( %-7#-0&.#0--&/&/ #0-#-0&.&/ /"%&3&*/'03."5*& %-75&".)*--&(0. ʤʥ

maal mogelijk bewaren. Belangrijk hierbij is een goede luchtverdeling. Regelmatige metingen door DLV Plant hebben aangetoond dat er grote verschillen zijn tussen de systemen. Denk bij de aanschaf van een nieuwe wand daarom aan het volgende: t#JKXBOEFO[POEFSJOXFOEJHFTDIVJOFXBOE is de hoogte van de wand minimaal gelijk aan de bovenkant van de bovenste kist. Dat wil zeggen dat de onderkant van de ventilator is gelijk aan de bovenkant van de palletkist; de ventilator mag wel hoger worden geplaatst; t#JKTUBQFMJOHWBOWJKGFO[FLFSCJK[FTLJTUFO hoog moet gebruik gemaakt worden van een schuine wand. Laat de luchtverdeling wel nameten met palletkisten voor de wand; t"GHFSPOEFVJUCMBBTPQFOJOHFO t) PFEJFQFSEFESVLXBOE EFTUFCFUFSEF luchtverdeling en het rendement; t6JUNFUJOHFOJOIFULBEFSWBOA4UBUFPGUIF Art’ is afgelopen jaren gebleken dat de luchtverdeling steeds onnauwkeuriger wordt naarmate er minder palletkisten voor een wand staan; t-BBUVXCFXBBSXBOEEPPSNFUFOPQMVDIUhoeveelheid en gelijkmatigheid van luchtverdeling; t#JKPOWPMEPFOEFIPPHUFJTFFOTDIVJOFUVTsenplaat de enige optie. De ventilator kan dan lager worden geplaatst. De wand is dan wel dieper. VENTILATOREN

(FMJKLTUSPPNWFOUJMBUPSFOIFCCFOFFOCFUFSF toerenregeling dan de frequentieregelaar bij wisselstroomventilatoren. Het ingestelde toerental wordt altijd gehaald, ongeacht de weerstand die de ventilator ondervindt. Ook zijn bijzonder lage toerentallen in te stellen. Daarnaast ligt het rendement van de ventilatoren even hoog als de beste wisselstroomventilatoren. Zie voor meer informatie de website www.gelijkstroomventilator.nl. Voor stapeling vier hoog is een ventilator met een vermogen van 2-2,5 kW een goede keus. Voor stapeling van zes hoog ligt de keuze voor een krachtigeSFWFOUJMBUPSWBO L8NFFSWPPSEFIBOE (FMJKLTUSPPNWFOUJMBUPSFO[JKOEVVSEFSJOBBOschaf dan wisselstroomventilatoren met een frequentieregelaar, maar door de eenvoudiger installatie wordt dat verschil meer dan terugverdiend. 27 december 2013VISIE 93

AGENDA Tekst: Wim Ciggaar, Fotografie: René Faas 27 t/m 31 december Vuurwerkshow. Organisatie: Hybris BV, Triflor BV en Vertuco BV. Locatie: Triflor BV, Tulpenkade 1, 1734 JP Oude Niedorp. Tijden: 27/12 8.00 – 17.00 uur, 28/12 8.00 – 15.00 uur, 30/12 8.00 – 17.00 uur en 31/12 8.00 – 15.00 uur 27, 28 en 30 december Wintershow Gebr. de Vor Achterveld BV. Locatie: Hessenweg 164, 3790 CA Achterveld. Tijden: 10.00 – 17.00 uur. Meer info: www.devor.nl 30 en 31 december Eindejaarshow Wijnker Mechanisatie. Locatie: J.C. de Leeuwweg 26 – Breezand 2014 2 januari Nieuwjaarslunch CNB. Locatie: CNB-handelscentrum Lisse. Tijden: 12.00 – 13.00 uur 7 t/m 10 januari

8 en 9 januari FloraHolland Winter Fair. Locatie: FloraHolland – Aalsmeer. Info: www.floraholland.nl

karspel. Tijden: 17.00 – 21.00 uur, prijsuitreiking 21.30 uur. Overige keuringsdata: 22 en 29/1, 5 en 12/2

8 januari Lunchbijeenkomst Greenport Holland. Inleiders: Loek Hermans (voorzitter Greenport Holland) met een vooruitblik op 2014 en Paul Bringmann (bedenker en oprichter restaurant La Place) over zijn succesformule. Locatie: Keukenhof – Lisse. Tijden: 11.30 – 13.00 uur. Aanmelden verplicht

16 januari 1e tulpenkeuring Kennemerland. Locatie: Van Gent Van der Meer Nuyens, Uitgeesterweg 1b – Limmen. Overige keuringsdata: 30/1(locatie: bloembollenbedrijf John Hopman, Herenweg 91 – Egmond-Binnen) en 27/2 (locatie: De Waard, Duinweg 3a – Castricum, incl. inleiding gemeenschappelijk landbouwbeleid)

Aansluitend bijeenkomst Tuinbouw Ondernemersprijs. Inleiders: Esther de Lange (lid Europees parlement en vertegenwoordiger tuinbouw in Brussel), Erik Moor (winnaar Tuinbouw Ondernemersprijs 2013) en Peter Swinkels (oud-topman Bavaria). Locatie: Kekenhof – Lisse. Tijden: 13.00 – 18.00 uur. Aanmelden via www.tuinbouwondernemersprijs.nl

17 en 18 januari 1e tulpenkeuring Niedorp. Locatie: Triflor BV, Tulpenkade 1 – Oude Niedorp. Overige keuringsdata: 24 en 25/1, 31/1 en 1/2, 7 en 8/2, 15/2. Tijden: vrijdags van 12.00 – 21.00 uur, zaterdags van 10.00 – 16.00 uur

9 januari Vakavond Hobaho. Organisatie: Hobaho. Thema: ‘Het vraagstuk TVX in tulp’. Sprekers: Martin van Dam (PPO), Peter Knippels (BKD) en Louis Poel (Poel Bloembollen BV) Locatie: Expo Haarlemmermeer - Vijfhuizen. Tijden: 18.00 – 22.00 uur. Aanmelden (t/m 6 januari) via www. hobaho.nl/relatieweek 2014. Meer info: Jeannette v.d. Hulst, tel. 0252-434 819 Jaarvergadering KAVB-productgroep gladiool.

29 ste CNB Midwinterflora. Locatie: CNB-vestiging, Heereweg 347, 2161 CA Lisse. Tijden: 7/1 van 11.00 – 19.00 uur , 8/1 van 08.30 – 19.00 uur, 9/1 van 08.30 – 21.30 uur en 10/1 van 08.30 – 17.00 uur 7 t/m 9 januari 64ste Mechanisatietentoonstelling Bollenstreek. Locatie: Expo Haarlemmermeer, Stelling 1, 2141 SB Vijfhuizen. Tijden: 10.00 – 21.30 uur .Tevens tulpenkeuring en spuitlicentiebijeenkomsten Van Gent Van der Meer Nuyens 7 januari Vakavond Hobaho. Thema: ‘Ben je flexibel genoeg in een veranderende markt’. Organisatie: Hobaho i.s.m. Rabobank Bollenstreek. Locatie: Expo Haarlemmermeer - Vijfhuizen. Tijden: 18.00 – 22.00 uur. Aanmelden (t/m 6 januari) via www.hobaho.nl/relatieweek 2014. Meer info: Jeannette v.d. Hulst, tel. 0252-434 819 Workshop Natuurlijk Leven – Natuurlijk Telen. Thema ‘Plant en Biologie’ met René Jochems (Groeibalans) over subtiele wisselwerkingen tussen biologie en nutriënten. Locatie: BolleNoord, Groteweg 9 – ’t Zand. Meer info en opgave via www.natuurlijkleven-natuurlijktelen.nl 94 • BLOEMBOLLENVISIE • 27 december 2013

10 en 11 januari 1e tulpenkeuring Breezand. Locatie: Museum Oud Anna Paulowna, Zandvaart 5 – Breezand. Overige keuringen: 17 en 18/1, 24 en 25/1, 31/1 en 1/2, 7 en 8/2, 14 en 15/2. Tijden: vrijdag van 16.00 – 21.00, zaterdag van 09.00 – 15.00 uur 11 januari Open middag Germaco BV t.g.v. 25-jarig jubileum. Locatie: Geerling 4/B, 1611 BT Bovenkarspel. Tijden: 13.00 – 17.00 uur 13 januari 1e KAVB-keuring 2014 14 januari Workshop Natuurlijk Leven – Natuurlijk Telen. Thema: ‘Meten van biologische activiteit en kwaliteit. Inleiders: Gino Smeulders (biogeoloog) en Theo Georgiades. Locatie: BolleNoord – ’t Zand. Meer info en opgave via www.natuurlijkleven-natuurlijktelen.nl

17 januari 1e tulpenkeuring Wervershoof. Locatie: Cultureel centrum De Schoof, Dorpsstraat 69 - Wervershoof. Overige keuringen: 24/1 en 31/1, 7/2, 14/2 en 21/2. Tijden: 19.00 – 21.00 uur 18 januari 3e Nationale Tulpendag. Locatie: De Dam Amsterdam. Pluktijd: plm. 13.00 uur 21 januari Workshop Natuurlijk Leven – Natuurlijk Telen. Thema: ‘Water’. Inleiders: Cees Kamp en Dennis Kos (HH Noorderkwartier). Locatie: BolleNoord – ’t Zand.Meer info en opgave via www.natuurlijkleven-natuurlijktelen.nl 24 januari Leliemiddag Andijk. Organisatie: Lelievereniging West-Friesland en CNB. Locatie: Het Dorpshuis, Sportlaan 1 – Andijk. Aanvang: 13.00 uur. Start programma13.30 uur 28 januari 1e tulpenkeuring Creil. Locatie: ’t Poortershuys, Graaf Florislaan 24 – Creil. Overige keuringsdata: 11, 18 en 25/2. Tijden: 18.00 – 20.30 uur Workshop Natuurlijk Leven – Natuurlijk Telen. Thema: ‘Bodem- en gewasvitaliteit’. Inleiders: Roelf Havinga (team Ecosys) en Ton van der Lee (Groei Natuurlijk). Locatie: BolleNoord – ’t Zand. Meer info en opgave via www.natuurlijkleven-natuurlijktelen.nl Buitenland 17 t/m 26 januari Grüne Woche – Berlijn. Meer info: www.gruenewoche.com

15 januari 1e tulpenkeuring Zuidwest Nederland. Locatie: restaurant Grevelingen, Parallelweg 1- Bruinisse. Overige keuringsdata: 10/2 (locatie: Mol Agrocom, Energiebaan 15 – Oude Tonge. Datum 3e keuring nog niet bekend

28 t/m 31 januari IPM- Essen. Meer info: www.ipm.essen.de

1e tulpenkeuring Stede Broec. Locatie: Koel- en preparatiebedrijf CNB, Veilingweg 1 – Boven-

Aanmeldingen voor deze agenda: [email protected]

SERVICE

Enthousiasme spat er van af Ze worden nog steeds gemaakt: boeken waar het enthousiasme voor het onderwerp van af spat. Een mooi voorbeeld is het eerder dit jaar verschenen boek Genus Cyclamen in Science, Cultivation, Art and Culture, samengesteld door Brian Mathew. Het knolgewas Cyclamen mag zich in een grote belangstelling verheugen. De in Groot-Brittannië opgerichte The Cyclamen Society telt maar liefst 1.300 leden. Deze wonen lang niet allemaal in Groot-Brittannië, maar ook in Nederland, Duitsland, Turkije, en tal van andere landen. Via een eigen bulletin houden de leden elkaar op de hoogte van allerlei zaken die met Cyclamen te maken hebben. Vanuit die groep is het initiatief genomen om dit boek te maken. En omdat die groep over grote delen van Europa is verspreid, is het boek niet uitsluitend gericht op Groot-Brittannië, maar op de hele wereld. Dat maakt het boek voor iedereen die meer wil weten over Cyclamen aantrekkelijk. Wat staat er in, of beter, wat staat er niet in? Uiteraard komen de soorten aan bod, en hun botanische geschiedenis. Met soms intrigerende verhalen, zoals de herkomst van de naam rohlfsianum. Deze soort is vernoemd naar Friedrich Gerhard Rohlfs, een naam die John Grimshaw bij toeval op het spoor kwam. Voor hem aanleiding diens leven na te speuren en in dit boek te beschrijven. De herkomst biedt ook veel stof tot schrijven. Naar tien van de 23 soorten voerden leden van The Cyclamen Society wetenschappelijk veldonderzoek uit. In veel gevallen werden groeiplaatsen meermalen bezocht, waardoor duidelijk werd of de populatie groeide, gelijk bleef of afnam. Mooi voorbeeld is Cyclamen cilicium var album, waarvan maar één groeiplaats bekend was. Die is twee keer bezocht, en nauwkeurig bekeken. In kruidboeken duikt de cyclaam al vroeg op. De oudst bekende afbeelding stamt uit de zesde eeuw. Een hoofdstuk over de afbeeldingen door de eeuwen heen laat zien hoe de variatie alleen maar toe nam. Een uitgave die ik hierbij miste was Drawn after nature, waarin de Libri Picturati uit tweede helft 16e eeuw zijn afgebeeld, en waar diverse Cyclamen staan. Uit Nederland komt het hoofdstuk over de potplantenteelt van Cyclamen. Diony de Bont van Sahin Zaden schreef dit samen met John Grimshaw. Grondlegger Kees Sahin leverde een substantiële financiële bijdrage in de totstandkoming van dit boek. Alle variatie in die teelt komt aan bod, ook de recente ontwikkeling van de zogenoemde patiocyclamen. Deze zijn geschikt voor de tuin. Dit hoofdstuk bevat een uitgebreid overzicht van het sortiment, zoals dat zich vanaf eind 19e eeuw heeft ontwikkeld. Aardig is het hoofdstuk over allerlei voorwerpen waarop cyclamen zijn te vinden, zoals theekopjes, postzegels en sieraden. Met als bijzonder verhaal de geschiedenis van een aantal marineschepen met de naam Cyclamen. Samenvattend: wie plezier beleeft aan Cyclamen, de Engelse taal goed beheerst en zo’n 100 euro in de knip heeft, koopt een prachtig geïllustreerd naslagwerk. Een aanrader! Arie Dwarswaard

GLAD IJS Droogverkoop Hier komt een zaak van!! Ja ja, Zembla zal er z’n handen vol aan hebben, terwijl ook Radar al bijna op de stoep staat! Wat is er dan allemaal aan de hand? Het volgende: Op een regenachtige namiddag begin november (er kon toch niet geplant of gerooid worden), zat ik wat te struinen op internet en belandde via een cookie bij een droogverkoper van bloembollen. Deze deed ook in lelies, dus even kijken wat er in de aanbieding was. Nou, dat loog er niet om. Aanstonds meer daarover. Eerst het aangeboden sortiment. Tot mijn grote verbazing kon ik daar de Aziaat Apeldoorn bestellen. Mijn eerste opwelling was: dat kan helemaal niet! Die cultivar werd in de negentiger jaren volop geteeld, maar komt al een tiental jaren niet meer voor in de statistiek. We hebben hem zelf ook in de teelt gehad, maar er kwamen zoveel beterder soorten, zoals een Tresor, dat zo’n oudje dan vanzelf van het toneel verdwijnt. Dat was Apeldoorn. Maar er werd nog een soort aangeboden: de potlelie Bel Ami. Ook zo’n verhaal. Rond 1992 even in beeld geweest, maar daarna door problemen met de teelt uit zicht geraakt. Heb ook deze een paar jaar geteeld. En nu in 2013 duikt hij weer op? Ik heb er van besteld, de Apeldoorn 14-16 voor 1,95 euro, jawel, per stuk, en de Bel Ami voor 1,39 euro. Van ieder 5 stuks. (’t kan wel op, nietwaar). Op een goed stukje in de tuin geplant en in een mooie pot. Dan volgend voorjaar eens kijken wat er tevoorschijn komt. Ze hadden trouwens wel verdorde wortels, toch nog afkomstig van oogst 2012? Zou de witte potter Bel Ami een witte Tiny van Mak zijn…. en de Apeldoorn een Brunello? De foto’s op de verpakking klopten met de aanbieding; hadden ze soms nog een duizend of wat van die oude foto’s liggen? Ik houd u op de hoogte, evenals ik dat de leverancier heb beloofd. Die heeft ondertussen gemeld dat hij ze van een landelijk bekende groothandel heeft gekocht, dus in ieder geval in vrijwaring wil meewerken. Ja, want er wacht ze waarschijnlijk een miljoenenclaim. Doen we net of we ook in Steenbergen wonen. Huh? Tot slot nog iets over de afhandeling van de bestelling. Dat ging als een trein. Na het plaatsen van de bestelling kwam onmiddellijk de bevestiging en met twee dagen had ik ze in huis. Factuur via internet, de tijd van aankomst werd gemaild en je kon het hele traject volgen. Perfect. Dat dan weer wel.

Genus Cyclamen in Science, Art and Cultivation, edited by Brian Mathew, Kew Publishing, 574 pagina’s, ISBN 978-1-84246-4724, prijs 90 pond; zoeken op internet levert aanbiedingen op vanaf 50 pond exclusief verzendkosten.


SERVICE HOBAHO

HOBAHO BEMIDDELEN DIRECTEUR

Sam van Egmond

zaak (0252) 434 709

fax (0252) 434 609

RECLAMES

naam

zaak

fax

mobiel

prive

e-mail

Theo van Dijk

(0252) 434 715

(0252) 434 615

06 510 115 83

(0252) 411 258

[email protected]

ADMINISTRATIE

naam

zaak

fax

e-mail

In- en verkoop

(0252) 434 706

(0252) 434 606

[email protected]

zaak (0224) 591 444

fax (0224) 593 518

REGIOKANTOOR

Kantoor BolleNoord VERTEGENWOORDIGERS

naam

zaak

fax

mobiel

e-mail

fax prive

Peter Apeldoorn

(0252) 434 731

(0252) 434 631

06 536 954 23

[email protected]

(0224) 591 823

Rick Bleeker

(0252) 434 743

(0252) 434 643

06 229 714 35

[email protected]

(0252) 434 643

Rober Dol

(0252) 434 717

(0252) 434 617

06 510 872 80

[email protected]

(0252) 434 617

John Droog

(0252) 434 747

(0252) 434 647

06 212 629 39

[email protected]

(084) 750 2327

Piet Goemans jr.

(0252) 434 728

(0252) 434 628

06 534 302 06

[email protected]

(0252) 434 628

Ronald van Gijlswijk

(0252) 434 829

(0252) 434 625

06 538 451 33

[email protected]

(0252) 434 625

Per Hoogenboom

(0252) 434 724

(0252) 434 624

06 201 374 57

[email protected]

(071) 3319 365

Simon Huisman

(0252) 434 723

(0252) 434 623

06 539 306 24

[email protected]

(0228) 562 517

Wilfred Keijzer

(0252) 434 756

(0252) 434 656

06 551 827 23

[email protected]

(0252) 434 656

Johan Kiekebos

(0252) 434 746

(0252) 434 646

06 139 353 83

[email protected]

(0224) 582 351

Tinus Lustig

(0252) 434 752

(0252) 434 652

06 537 337 83

[email protected]

(0223) 647 600

Marco Meijer

(0252) 434 718

(0252) 434 618

06 511 456 19

[email protected]

(0252) 434 618

Rob Müller

(0252) 434 749

(0252) 434 649

06 513 897 39

[email protected]

(0252) 434 649

Marcel Noppen

(0252) 434 722

(0252) 434 622

06 533 779 82

[email protected]

(0252) 434 622

Peter Nulkes

(0252) 434 735

(0252) 434 635

06 513 897 38

[email protected]

(0252) 434 635

Ruud Pennings

(0252) 434 750

(0252) 434 650

06 513 894 79

[email protected]

06-30577693

Frank van der Ploeg

(0252) 434 742

(0252) 434 642

06 533 799 36

[email protected]

(0252) 434 642

Aad Rood

(0252) 434 834

(0252) 434 677

06 511 942 94

[email protected]

(020) 600 5716

Rik Schoon

(0252) 434 732

(0252) 434 632

06 516 873 20

[email protected]

(0252) 434 632

Joost Schut (agent)

(0591) 521 508

(0252) 434 677

06 528 442 06

[email protected]

Bob Siecker

(0252) 434 730

(0252) 434 630

06 533 795 69

[email protected]

Eric Steltenpool

(0252) 434 754

06 215 008 47

[email protected]

(0252) 434 630

Dick Timmer

(0252) 434 720

(0252) 434 620

06 533 666 71

[email protected]

Paul Verkleij

(0252) 434 753

(0252) 434 653

06 116 036 88

[email protected]

Rob Visser

(0252) 434 738

(0252) 434 638

06 513 894 75

[email protected]

(0252) 434 638

Gert Vriend

(0252) 434 739

(0252) 434 639

06 536 718 57

[email protected]

(0228) 592 560

Nico Wiering

(0252) 434 721

(0252) 434 621

06 533 119 01

[email protected]

(0229) 574 872

Bert Zonneveld

(0252) 434 726

(0252) 434 626

06 513 894 66

[email protected]

(0251) 652 516

Kuno Zonneveld

(0252) 434 719

(0252) 434 619

06 531 735 15

[email protected]

(0252) 434 619

HOBAHO KETENDIENSTEN functie

naam

Manager

Arno Verkley

Administratie

zaak

mobiel

fax/e-mail

06 533 915 07

[email protected]

(0252) 434 703

(0252) 434 603

TESTCENTRUM VOOR SIERGEWASSEN

adres

postcode

zaak

fax

Hyacinthenlaan 8

2182 DE Hillegom

(0252) 517 687

(0252) 525 347

[email protected]

mobiel

HOBAHO VEILEN functie

naam

zaak

fax

(0224) 590 888

(0224) 590 498

Patrick Blijleven

(0224) 590 888

(0224) 590 372

06 202 189 99

[email protected]

Eline Schilder

(0224) 590 888

(0224) 590 372

06 515 535 39

[email protected]

Kantoor BolleNoord Veilingmeester

e-mail [email protected]

Veilingen, bemiddeling: materialen & machines


(0224) 299 997

NIEUWS HOBAHO

‘Optimisme in 2014 verder uitbouwen’ Een euforische stemming in de tulpen, maar ook grote zorgen in de lelies. De aangekondigde verhuizing naar een nieuwe locatie, maar ook het afstoten van de divisie Koelen en Prepareren. Hobaho heeft een dynamisch jaar achter de rug. Toch overheerst optimisme en die lijn wil de kersverse directeur Foeke Gardenier in 2014 voortzetten. ‘Henk Hoogervorst laat een gezond bedrijf achter.’ Daags na het officiële afscheid van Henk Hoogervorst blikt opvolger Foeke Gardenier terug op het afgelopen jaar. Per 1 december voert hij de algemene directie van Hobaho, na dertien maanden vanaf de zijlijn te hebben meegedraaid. Een jaar waar Gardenier met veel voldoening op terugkijkt. “Het is fijn om een jaar mee te draaien, relaties te bezoeken en ideeën uit te wisselen. Ik heb met heel veel mensen van allerlei niveaus gesprekken gevoerd om een goede kijk op de sector te krijgen en de dienstverlening van Hobaho tegen het licht te houden. Dat helpt onze strategie te bepalen.” Wat Gardenier opvalt is dat kwekers graag marktgericht willen produceren. “Daar zien wij voor Hobaho een rol in. Als bemiddelaar kunnen wij voor bepaalde partijen de regie organiseren en verder de keten in kijken, mede dankzij het aantrekken van marketingmanager Linda van der Slot.” Uit de gesprekken met vakgenoten blijkt volgens Gardenier tevens dat er veel belang gehecht wordt aan het IVB. “Dat is hoopgevend, maar het betekent niet dat we achterover leunen. We zullen flexibel om moeten gaan met alles wat er om ons heen gebeurt in de sector.” Handel wisselend Dat er veel gebeurt, werd in 2013 bevestigd. Om met het positieve te beginnen: de voorjaarsgewassen. “Met name de tulpenhandel is zeer positief verlopen”, vertelt Gardenier. “De bloemenprijzen waren erg goed en bleven hangen. Dat heeft een positief effect gehad op de bollenhandel, en nog steeds. Eveneens positief was de hyacintenhandel. In bepaalde producten ontstonden zelfs tekorten.” Dat staat volgens de Hobaho-directeur haaks op de situatie in de narcissen en dan met name het soort ‘Tête-à-Tête’. “Er zijn nogal wat partijen weggegooid. Dat is zuur voor de kwekers die het treft, maar het is nodig om weer een gezonde balans tussen vraag en aanbod te krijgen.” Zorgen spelen momenteel ook in het lelievak, onder andere door de matige prijsvorming in de bloe-

Foeke Gardenier: ‘2014 wordt het jaar van synergie’ men. “Zo euforisch als het bij de tulpen was, zo teleurstellend waren de lelies. Momenteel is de bollenoogst in volle gang en de geluiden zijn wisselend. Tot slot zijn er grote zorgen rondom de virusdruk en de fytosanitaire eisen van bepaalde landen. Dat maakt de lelie geen gemakkelijk product.” Volgens Gardenier is het afwachten hoe de bollenhandel zich komend jaar ontwikkelt. “De voorverkoop voor de voorjaarsgewassen loopt goed, maar veel hangt af van het broeiseizoen. De aanloop van de tulpen is redelijk, maar de echte start moet nog komen. Gelukkig valt Pasen ook niet erg vroeg en zijn er al veel contracten afgesloten.” Meer synergie Meerdere divisies maken Hobaho sterk. Gardenier betreurt het dan ook dat de afdeling Koelen en Prepareren per 1 december haar deuren heeft moeten sluiten. Positiever zijn de resultaten die het Hobaho Testcentrum voor Siergewassen boekt in zowel de veredelingsactiviteiten als de showbroei, evenals

Hobaho Ketendiensten met haar dienstenpakket voor een groeiend aantal kwekersverenigingen. Ook Hobaho Veilen timmert nog steeds flink aan de weg. “Met name in het online aanbod van machines en materialen worden nog steeds grote stappen gemaakt. Het heeft een plek gekregen in de markt en het vertrouwen gewonnen van zowel kopers als verkopers. Vanwege de groei die nog steeds gerealiseerd wordt, zijn we op zoek naar een nieuwe medewerker.” Gardenier geeft wel toe dat de omzet uit de bollenveilingen in 2013 iets lager was. “Dat is inherent aan het optimisme in de bemiddeling. Ook het aanbod groene veilingen was minimaal.” Een belangrijk item op de agenda van Hobaho komend jaar is de aangekondigde verhuizing naar het gebouw van PPO. “De plannen zijn gesmeed en het Testcentrum is al bezig te verhuizen. Begin mei hopen we helemaal over te zijn en alle diensten onder één dak te hebben. 2014 wordt het jaar van meer synergie tussen de diverse divisies van Hobaho.” 27 december 2013 • BLOEMBOLLENVISIE • 97

VRAAG EN AANBOD HOBAHO

GEHEEL VRIJBLIJVEND Aanbod gladiolen oogst 2013 HOLLAND GLADIOLUS GROUP Ronald van Gijlswijk 06 538 451 33 Email [email protected] Alexandra the Great Casablanca

Dubbele late tulp: zift 12-op € 90,00 zift 11-12 € 75,00

06 513 897 39 0252-434749 Fax 434649 [email protected]

Columbus Emotion Princess Lee Puccini Rosiebee Red White Knight

Bijzondere bolgewassen aangeboden:

Aanbod tulpenplantgoed

Broeibollenteam Rick Bleeker Per Hoogenboom Simon Huisman TOP7 Rober Dol Marco Meijer Marcel Noppen Frank van der Ploeg Rik Schoon Dick Timmer Nico Wiering Kuno Zonneveld

06 229 714 35 06 201 374 57 06 539 306 24

06 510 872 80 06 511 456 19 06 533 779 82 06 533 799 36 06 516 873 20 06 533 666 71 06 533 119 01 06 531 735 15

Aanbod 2014 Aantal kg Productnaam 200

Erythronium Pagoda oogst 2013

0-11

Prijs 50,00

Alibi®

0-11

3,00

2.500

Andorra®

0-11

4,00

5.000

Aquilla®

0-12

4,00

1.800

Auckland

ong

7,00

2.500

Boston®

0-11

3,00

2.000

Bourbon Street®

ong

5,00

1.200

Bright Pink Lady®

5-11

2,00

6.000

Cabalerro®

5-10

1,50

5.000

Candy Prince®

5-8

2,00

6.000

Cape Cod

5-10

1,50

5,000

Cape Town® incl. 1 ha lic 0-11

2,50

5.000

Caractére®

5-11

1,25

4.000

Cartouche®

0-12

4,50

2.000

Cheers

5-11

1,50

10.000

Claudia

5-10

0,75

6.000 15.000

Columbus®

0-12

7,00

Doberman®

0-11

4,00

Dragon King

5-10

3,50

5-10,5

1,50

Escape®

5.000

Flaming Flag®

5-11

2,25

3.000

Freeman®

5-11

1,25

Gavota

6-10

1,25

15.000 3.000 10.000 3.000


Adore®

Maat

5.000

3.000

Tabledance (Yokohama x Upstar)

Laura Figi

5-10

6.000

Libretto Parrot

5-11

2,50

5.000

Mascara®

ong

8,00

200

Rob Müller Mobiel Telefoon Email

Charisma

Georgia Peach

5.000

Gorilla® incl. 1 ha lic.

ong

Grand Perfection®

5-10

1,00

Hermitage

5-11

2,00

Hotpants®

5-11

2,50

Milkshake®

1,25

ong

50,00

5.000

Mistress®

5-10

1,00

5.000

Morgana®

0-11

4,00

1.500

Pretty Princess

ong

15,00

5.000

Red Princess

0-11

4,50

5.000

Renegade®

5-11

3,00

9.000

Ronaldo®

5-10

1,50

8.000

Salmon Prince®

4-11

1,50

8.000

Seadov

5-8

1,00

5-10

1,50

ong

2,00

4.000

Shere Kahn

5.000

Shiva®

7.000

Showwinner

5-10

1,00

Siesta®

5-11

4,00

ong

12,50

12.500 2.000

Smirnoff®

5.000

Snowboard®

0-11

3,50

3.000

Strong Fire®

0-12

6,50

10.000

Strong Gold

5-10

2,00

3.000

Strong Love®

0-12

7,00 5,00

3.000

Sugar Prince®

ong

10.000

Super Parrot®

5-10

2,50

10.000

Sweet ®osy

5-10

1,65

10,000

The Bold®

5-10

2.000

Timeless®

ong

500

Time Out®

ong

25,00

150

Tresor®

ong

75,00

5.000

Triple A®

ong

5,00

3.000

Verona

0-11

2,25

8.000

Verandi

5-11

2,50

4.000

White Dream

5-10

1,50

3.000

Yellow Present Parrot® 0-12

2,00

2.500

Yonia®

4-10

1,00

1,75

Vraag 10.000 5.000

Aafke®

5-11

Barcelona

5-10

5.000

Bright Parrot®

5-10

5.000

Charade®

5-11

2.500

Chato

5-11

3.000

Christmas Gift

5-11

3.000

Columbus®

0-12

7.000

Dynasty®

5-10

5.000

Denmark®

5-11

2.000

Flash Point®

ben-5

5.000

Jumbo Pink®

5-10

10.000

Kung-Fu

5-10

10.000

Orange Dream®

5-11

15.000

Purple Flag

5-10

15.000

Strong Gold

5-10

10.000

Verandi

5-11

5.000

Victor Mundi

5-11

5.000

World’s Favourite®

5-11

3,75

1,75

GEHEEL VRIJBLIJVEND Namens het

Hyacinten Team Hobaho wensen wij alle relaties hele fijne feestdagen en een Gezond en voorspoedig 2014 Vraag en Aanbod Hyacinten Zo aan het einde van dit jaar kijken we terug op een bijzonder hyacintenjaar. Door de lange en koude winter en het relatief koude voorjaar waren de gewassen duidelijk later in ontwikkeling dan we gewoon waren. Dit heeft uiteindelijk zeker zijn weerslag gehad op de opbrengsten van “droge”bollen. Waar er bij de preparatiehyacinten maten aan mankeerde, scheelde het in de droge bollen duidelijk aan opbrengst per RR. Hetgeen in de zomer heeft geresulteerd in te korten en prijsstijgingen. Met name blauw was erg populair. Voor het nieuwe jaar staan alle opties weer open en de teller op 0. Voor oogst 2014 zijn er inmiddels al weer veel hyacinten verkocht tegen een iets hoger niveau als verleden jaar.

Ruud Pennings

06 513 894 79

Te huur gevraagd: Product

Tot:

3.000 rr Hostaland

Omgeving Oogstjaar

1-12-14 N’wijk/Nw.hout 2014

1.400 rr Vers wortelenland 1-11-2014 Bollenstreek

2014

1.400 rr Hyacintenland

10-8-2015 Lisse

2015

2.300 rr Narcissenland

15-8-2015 Bollenstreek

2015

2.000 rr Hyacintenland

10-8-2015 N’wijkerhout

2015

2.500 rr Afdekpeenland


2015

500 rr Nanussenland


2014

2.000 m Vollegrondskas

Hillegom

2

2014

Ook voor vraag en aanbod van Werkbollen kunt u contact met ons opnemen. Kijk voor onder andere exclusief kwekersrechtsoorten op www.hyacinthus.nl en www.bluepearl.nl

800,00

Goan

325,00

14971 Ventilator

EMI

150,00

14970 EC Meter

Van Nieuwkoop B.V.

14972 Pomp

235,00

14968 Ontbolmachine

Van den Berg

3.250,00

14967 Ontbolmachine

Van den Berg

2.900,00

14966 Spoelmachine

- 12.500,00

14964 Transportband

-

14963 Tussenband

700,00

van den Berg

500,00

Overveld

2.000,00

14962 Bochtband 14961 Bosband

2014

14960 Bochtband

2014

14959 Duwband

Potveer

1.250,00

1.400 rr Naland, vers voor wortelen1-12-’14 Bollenstreek 2014

14957 Kantelaar

Antha

1.750,00

Krukowiak

1.200,00

-

500,00

2.000 rr Zantedeschialand 1-12-2014 Bollenstreek 700 rr Gladiolenland


10 ha Kleigrond voor sla 3.000 m2 Vollegrondskas

1-10-’14 Schermer

2014

1-12-2013 Bollenstreek ‘14/’15

500 rr Zantedeschialand 10-11-2014 Noordwijk 4.000 rr Hyacintenland

1-8-2015 Callantsoog

Te huur aangeboden:

Tot:

400 m Opslag/verwerkingsruimte vanaf 1-4-2014 250 rr Bloemenland

2015

14953 Heater

Compas

3.250,00 2.500,00

14947 Kettingzaag 14946 Tape apparaten 14945 Substraatbak


2014

700 rr Bloemenland

1-9-2014 Voorhout

2014

14942 Substraatbak

15-8-2015 De Zilk

‘14/2015

140,00

Compas

500 rr Tulpenland

1.400 rr Narcissenland

800,00

Holland Heater

14948 Leesband

2014

1-8-2014 Voorhout ‘13/2014

Accort

14951 Pelmachine

14944 Ontbolmachine

1.137 rr Tulpenland

400,00 3.000,00

14955 Loofklapper 14954 Kunstmeststrooier

‘13/14


Potveer van den Berg

14956 Plantmachine

2014

Omgeving Oogstjaar

2

14941 Dosatron

Stihl

325,00

-

p.s. 5,00

-

750,00

Potveer

4.500,00

-

500,00

met EC-meter

250,00

14940 Ontsmettingsinstallatie Akerboom

4.500,00

3.500 rr Tulpenland

1-8-2014 Zwaanshoek

2014

14939 Plantmachine

-

2.000,00

1.000 rr Bloemenland

1-9-2014 Noordwijk

2014

14938 Plantmachine

Cebeco

750,00

2014

14937 Beregeningshaspel

Kaweco

3.600,00 p.s. 4,75

1.100 rr Tulpenland

10-8-2014 Lisse

2014

14935 Euro pallets

-

3.500 rr Groentenland

1-10-2014 Egmond Binnen2014

14934 Leliekratten

-

p.s. 2,25

2.400 rr Best bollenland

Limmen

14933 Beregeningsbuizen steunen Laval

p.s. 3,00

600 rr Hyacintenland

1-8-2015 Noordwijk ‘14/2015

14931 Telmachine

1.500,00

750 rr Tulpenland

1-8-2014 Voorhout

2014

14927 Lattenkisten

1.200 rr Dahlialand

1-11-2014 Voorhout

2014

14926 Ploeg met vorenpakker

400 rr Dahlialand

1-11-2014 Voorhout

2014

14925 Droogwand, 1 breed, 4 hoog,


2014

175 m2 Koelcelruimte

@hyacintenteam

Potveer

2014

450 rr Gladiolenland

Hyacinten Team Hobaho op Twitter

1.750,00

14973 Ontbolmachine

2014

2.500 rr Dahlialand

Informatie: Hyacinten Team Hobaho Piet Goemans jr. 06 534 302 06 Bob Siecker 06 533 795 69 Paul Verkleij 06 116 036 88 Coördinator Kwekersverenigingen: Piet Goemans sr. 06 532 950 91

14974 Hakselaar met messenbalk Taarup

5 ha Kleigrond voor rode kool1-10-’14 Schermer

700 rr Dahlialand

Hyacinthus White Pearl

800,00 750,00

10 ha Kleigrond voor broccoli 1-10-’14 Schermer

5.000 rr Hyacintencontractteelt 1-8-’15 Julianadorp e.o. 2015

Neem vrijblijvend contact met op ons voor informatie over het gehele sortiment hyacinten oogst 2014, nat van het veld of droog, voor zowel vroeg/laat broei en droogverkoop.

AWB Perfect

14975 Ontklisteraar

De landbank Opp. / rr

14976 Kantelaar

1-11-14 Vogelenzang

2014

POM tel

- p.s. 27,50

geschikt voor 150 x 92 cm

25-8-2014 Lisse/Hillegom 2014

14924 Broeibakken

1-10-2014 Voorhout

2014

14923 TE HUUR: Prikbakken

330 kuubkisten Koelcelruimte

De Zilk

2014

14922 Heaters

40.000 leliekratten Koelcelruimte

Julianadorp

2014

Voor vragen over gebruikswaarden en aanbod in alle gladiolenrassen

Lemken

2.750,00 500

Nipla

p.s. 1,00

Agrifirm

p.s. 0,50

- p.s. 250,00

14921 Fog apparaat

-

150,00

14919 Stortbunker

-

150,00

14918 Kuubkisten

120 x 100 x 92 cm p.s. 35,00

14917 Pallets

-

p.s. 5,00

14916 Onderzetters

-

p.s. 1,25

Kunt u contact opnemen met: Tinus Lustig specialist in gladiolen

14915 Spuittank

Dubex

250,00

14914 Celdeur

Salco

350,00

14913 Leesband

Cremer

650,00

06 537 337 83 Mail: [email protected] Voor droogverkoop en bloemproductie

14912 Ploeg met vorenpakker

Lemken 12.500,00

Vraag & aanbod www.hobaho.nl Hobaho Veilen 0224 590888 Artnr.

Artikel

14977 Leesband

14910 Mobiele afzuiger 14908 Tussenpootjes

-

250,00

Curver / Curtec

p.s. 0,20

Volg het aanbod van machines en materia-

Merk

Vraagprijs

Schouten

750,00

len op:

@hobahoveilen


KAVB NIEUWS KEURING

Kleurig en geurig slotakkoord Met de Kerstkeuring werd het keuringszaaljaar 2013 beëindigd. Na de wat rustiger maand november was deze keuring een kleurig en geurig slotakkoord. Met herfst, winter en voorjaar onder een dak.

D

e lange, kille lente is half december 2013 nog steeds voelbaar en zichtbaar in de KAVB-keuringszaal. De Kerstkeuring is altijd al een ijkmoment voor menig tulp. Zijn ze er wel of zijn ze er nog niet? Waar het de afgelopen jaren meestal wel lukte om een aantal tulpen te laten zien, was dat dit jaar dus niet het geval. Op één uitzondering na. Visser Oostwoud kwam naar Lisse met ‘Beauty of White’, gewoon in de Hollandse klei geteeld zonder plastic, en na dertien weken bij de 9°C keurig in bloei. Dit betekent dat deze cultivar echt bruik-

baar is voor de vroegste broei. In een jaar met zo’n voorjaar kun je niet anders vaststellen.

GEUR Wie de keuringszaal maandag 16 december betrad kon er niet omheen: eindelijk, een vleugje lente. Het Hyacintenteam van Hobaho en Kwekersvereniging Markglory zorgden samen voor een mooi sortiment volop kleurige en geurige hyacinten. Bij het Hyacintenteam Hobaho stond ‘Pink Pearl’ met de drie belangrijkste kleurmutanten centraal. De vier leggen al decennia in de broeierij een stevige basis, zeker als het om de pottenbroei gaat. Markglory koos voor de andere kant van het spectrum: nieuw sortiment. Op tafel stonden de witte 07-14001 en de frispaarse 03-97001. De kleur van de laatste is lichter dan ‘Distinction’ en is voor deze tijd van het jaar een echte aanwinst. Nog in veilstadium maar wel mooi om te zien was ‘Yellowstone’, ook afkomstig van Markglory. Gewoon geteeld in Noord-Holland en ook nu al bijna in bloei. Iets fijnzinniger is de geur van Muscari. Die was op te snuiven bij Paul van Bentem/Kwekersvereniging Big Smile, die de gelijknamige Muscari showde. De frisblauwe bolletjes zijn afgebiesd met een fris wit randje.

HERFST EN WINTER

Foto: René Faas

De inzenders C.P.J. Breed en Sj. de Groot maakten duidelijk dat er ook in deze donkere tijd nog bolgewassen zijn die bloeien. Ze helpen om de weg naar het licht een beetje door te komen. Dat geldt bijvoorbeeld voor Galanthus nivalis var cilicius. Het betreft hier een ondersoort van de meest gangbare sneeuwklok, die in de Turkse landstreek Cilicië voorkomt en al in december kan bloeien. Ook Galanthus elwesii Hiemalis form Braodleigh Farm van Sj. de Groot is een vroege winterbloeier. Van G. elwesii is bekend dat die al relatief vroeg kunnen bloeien, en

Hyacint 03-97001

KONINKLIJKE ALGEMEENE VEREENIGING VOOR BLOEMBOLLENCULTUUR Postbus 175 • 2180 AD Hillegom • Bezoekadres: Weeresteinstraat 10a • 2181 GA Hillegom, telefoon (0252) 536 950 • fax (0252) 536 951 • e-mail: [email protected]

100• BLOEMBOLLENVISIE • 27 december 2013

deze selectie is daar geen uitzondering op. Relatief laat was Crocus laevigatus var fontenayi van C.P.J. Breed. Eigenlijk is dit een herfstbloeier, maar door het relatief zachte weer van de afgelopen tijd liet hij half december nog mooie bloemen zien. Ook Narcissus cantabricus ‘Peppermint’ houdt het midden tussen herfst en winter. N. cantabricus komt van oorsprong uit het zuiden van Spanje en het noorden van Afrika, en heeft daar weinig van de kou te lijden. Met een beetje beschutting lukt het om ze ook hier in deze tijd van het jaar in bloei te krijgen. Van het Zuidelijk Halfrond kwamen Massonia pustulata en Haemanthus deformis, beide ingezonden door Sj. de Groot. Ze zijn inheems in Zuid-Afrika, en hebben als gemeenschappelijk kenmerk dat ze twee brede, liggende bladeren hebben, waar tussenin de bloem zich ontwikkelt.

JAARROND Ten slotte was er nog een mooie inzending Hippeastrum van Floralia. Door teelt op beide halfronden is het product in principe jaarrond in bloei te krijgen, maar voor veel mensen horen Kerstmis en Hippeastrum toch bij elkaar. Floralia zette een modern sortiment neer, met cultivars als ‘Ambiance’, ‘Faro’, ‘Athene’ en ‘Samba’.

Nieuwe voorzitter KAVBproductgroep Tulp gezocht Op 31 januari 2014 neemt Louis Poel na acht jaar voorzitterschap afscheid van het bestuur van de Productgroep Tulp. Vandaar dat het bestuur van de productgroep op zoek is naar een nieuwe voorzitter. In het bestuur van de productgroep zitten negen tulpentelers uit de verschillende regionale kringen van de KAVB. Enkelen van hen broeien ook tulpen. De productgroep heeft als belangrijkste taak de behartiging van de vaktechnische en economische belangen van tulpentelers. De productgroep heeft zowel intern binnen de KAVB als extern (bijvoorbeeld voor de BKD) een belangrijke adviserende functie. Bent u geïnteresseerd? Voor meer informatie kunt u contact opnemen met de KAVB.

www.kavb.nl

HET PANEL Het jaar 2013 is bijna ten einde. Tijd om nog eens terug te kijken op dit jaar. Wat ging goed, wat had beter gekund, wat was positief en wat was minder geslaagd? Vragen waar iedereen bij het terugkijken zijn eigen antwoord op heeft. En heeft u nog iets geleerd in het afgelopen jaar? Misschien op sortimentsgebied, managementterrein of van uw kinderen? Vandaar deze keer de stelling

Ook ik heb wat geleerd het afgelopen jaar Johan Pauzenga, tulpen en Zantedeschia en tulpenbroei, Kloosterburen Elk jaar weer leer je heel wat. Op ons vakgebied hebben we dit jaar geleerd dat de prijzen van de bloemen best wel hoger kunnen zijn. Een hogere verkoopprijs hoeft niet altijd ten koste te gaan van de te verkopen hoeveelheid. We kunnen dan allemaal een redelijke marge maken op onze handel. Laat dit een wijze les zijn voor de toekomst en laat de retail niet de baas zijn. Ik hoop dat zij dit ook zo zien en dan is iedereen tevreden.

Wilbert Mans, lelies, akkerbouw, tuinbouw, Weert Wat heb ik geleerd het afgelopen jaar? Heel veel, zo veel dat er hier te weinig ruimte is om het op te schrijven. Je leert iedere dag weer van iedereen, je kinderen, vrouw, medewerkers, zakenrelaties, en van alles wat er om je heen gebeurt zoals de natuur en de gewassen. Al deze genoemde zaken/personen zijn echt, maar er zijn ook dingen die dat niet zijn. Zo mocht ik dit voorjaar meedoen aan de verkiezing Agrarisch Ondernemer van het jaar (aanrader: als ze je vragen, zeker meedoen). Voor deze verkiezing komen ze een filmpje maken. Nu weet ik net zo goed als u dat bijna alles op TV fake is, maar dat het zo fake is dat had ik niet gedacht. Je kijkt opeens (als je al kijkt) met een hele andere bril naar bijvoorbeeld Boer zoekt vrouw of Reality-tv. Het zijn allemaal prachtige toneelstukjes. En verder heb ik geleerd dat meedoen aan een lezerspanel hartstikke leuk is. Het kost niet veel tijd maar je bent gedwongen om over een onderwerp net iets langer na te denken dan dat je dat normaal zou doen. Het is soms een hele kunst om je eigen mening op een leesbare manier op papier te zetten in plaats van wat te roepen in de kroeg. Dit is mijn laatste bijdrage. Ik wens u allen prettige feestdagen en heel veel succes met uw gezin en bedrijf. Het gaat u goed.

Marieke van den Berg-Haver, medewerkster P&O en transport bij Boltha Ik heb dit jaar geleerd dat het belangrijk is om je te realiseren dat samenwerken en met elkaar verbonden zijn, zowel zakelijk als privé, tot mooie resultaten leidt. Zo zijn Sjaak en ik op 24 mei van dit jaar getrouwd en ik ben nu in verwachting van ons eerste kindje. Op zakelijk gebied leidt samenwerken en verbondenheid van medewerkers tot betere resultaten op de werkvloer. Maar ook een goede samenwerking met onze klanten en transporteur is essentieel om de logistiek in het seizoen in goede banen te leiden. Kortom, alleen samen staan we sterk!

COLUMN Selfie Zo net voor de jaarwisseling worden er elk jaar opnieuw weer allerlei verkiezingen georganiseerd en lijstjes gepubliceerd. Zo werden onlangs onder andere de politicus, de website en de persoon van 2013 gekozen. Voor degene die denkt dat hier nog een onbenutte kans ligt voor de bloembollensector: onze sector organiseert al vele jaren de verkiezing van de Bloembol van het jaar. Sterker nog: wij hebben er zelfs meer dan één. En niet geheel toevallig worden deze bloembollen zorgvuldig gekozen voorafgaand aan het nieuwe plantseizoen. Mocht u het dit jaar gemist hebben: reeds in juni werden de parkiettulpen gezamenlijk bloembol van het jaar 2013 en, omdat zomerbollen nu eenmaal vroeg in het nieuwe jaar gekocht en geplant kunnen worden, is twee weken geleden de dahliagroep Dinner Plate uitgeroepen tot zomerbol 2014. Heel vooruitstrevend zou ik zeggen voor een sector die zichzelf, volgens recent onderzoek van de Rabobank, als enigszins traditioneel omschrijft. Naast de verkiezing van de Bloembol van het jaar trok dit jaar ook de verkiezing van het Woord van het jaar mijn aandacht. Ook dit evenement blijkt twee keer per jaar plaats te vinden. In november koos het genootschap Onze Taal voor het woord participatiesamenleving terwijl Van Dale onlangs het woord selfie aanwees als winnaar. Opmerkelijk, aangezien beide woorden eigenlijk juist het tegenovergestelde van elkaar zijn. Bij het woord selfie sta je immers zelf centraal terwijl het woord participatiesamenleving juist uitgaat van een maatschappij waar burgers zelf meer verantwoordelijkheid nemen voor de omgeving en er deel van uitmaken. En juist deze afweging tussen het individu en het collectief is voor een vereniging als de KAVB heel herkenbaar. Welke activiteiten doe je voor het algemeen belang? En welke diensten en activiteiten doe je voor een individueel KAVB-lid? En, misschien nog wel veel belangrijker, hoe betrek je leden bij de vereniging? U begrijpt het al: als ik mocht kiezen tussen beide woorden dan gaat mijn voorkeur uit naar participatiesamenleving. Niet omdat ik dat nu zo’n mooi woord vind, maar omdat ik hoop dat onze sector ook in 2014 de kracht van het collectief hoog in het vaandel heeft staan. Prisca Kleijn Directeur KAVB


KAVB NIEUWS

Beleidsmedewerkers KAVB blikken vooruit Nog een paar dagen en dan begint met 2014 een nieuw jaar. Wat het jaar zal brengen weten we niet.. Vandaar dat BloembollenVisie aan de beleidsmedewerkers van de KAVB gevraagd heeft welke verwachting voor 2014 zij voor hun werkveld hebben.

Paul Venderbosch, gewasbeschermingsmiddelen Op het gebied van gewasbeschermingsmiddelen vraagt 2014 wederom op een flink aantal onderwerpen inzet en deskundigheid. Dat geldt bijvoorbeeld voor de onkruidbestrijding. Het pakket is hier smal, maar de verwachting is dat we in 2014 een nieuw Fonds Kleine Toepassingen krijgen, waardoor er per gewas wellicht zich weer nieuwe mogelijkheden aandienen. Als KAVB vragen we ook in 2014 diverse vrijstellingen aan. Dit geldt onder meer voor Actellic. Wat formaline betreft ligt de uitdaging in het goed omgaan met nieuwe eisen op het gebied van blootstelling. Ook blijven we inzetten op alternatieven. Ten slotte is 2014 cruciaal voor de chemische grondontsmetting. De toekomst van het enige middel dat we hebben hangt van veel zaken af, waaronder fytosanitaire eisen die derde landen stellen.

Arjan Kuijstermans, duurzaamheid en energie Naar verwachting kunnen we het succesvolle energieonderzoek in 2014 voortzetten, al zal daar minder budget voor beschikbaar zijn nu het PT verdwijnt en de overheid bezuinigt. Sector en overheid evalueren de Meerjarenafspraak Energie. Beide zien nog steeds ruimte om energie te besparen en meer duurzame energie toe te passen. Uitdaging is om de overheid ervan te overtuigen om daar samen met de sector in te blijven investeren. Komend jaar wordt de Nota Duurzame Gewasbescherming verder uitgewerkt met de overheid. Met driftreductie en andere maatregelen is de waterkwaliteit al flink verbeterd. Door ook de emissie vanaf het erf verder te beperken, komen er nog minder middelen in het milieu. Alternatieve methoden en middelen tegen ziekten en plagen zijn daarbij van belang en de uitdaging is om ook zonder PT fondsen te vinden voor het nodige onderzoek.

Jan van Aartrijk, duurzaamheid en onderwijs

Het mineralenbeleid van de sector, dat uitstekend past in het recent vastgestelde Nederlandse mestbeleid zal worden voortgezet. Helaas hebben de breed gedragen Nederlandse voorstellen voor het Vijfde Actieprogramma nitraat geen warm onthaal gevonden in Brussel, wat de dreiging inhoudt van verdere verlaging van de gebruiksnormen. De sector zal in dat geval samen met andere plantaardige sectoren een beroep doen op de mogelijkheid van zogenoemde ‘equivalente maatregelen’ uit te werken, die minder ongewenste gevolgen voor de sector hebben. In 2014 komt het zwaartepunt bij de Bollenacademie te liggen bij het verder ontwikkelen van cursusmodules voor de bijscholing van medewerkers van bedrijven en voor ondernemers zelf. De inhoud van deze cursusmodules zal aansluiten bij wat vanuit de CAO-functies wordt verlangd. Deze cursusmodules voor bijscholing van medewerkers zullen, met de al ontwikkelde nieuwe primaire opleidingen, met de al ontwikkelde ‘ontwikkelscan’ en met de scholingsconsulent hun plaats krijgen in de ‘Human Capital Agenda’ die inmiddels breed in de agrarische wereld wordt gedragen.

Johan van Scheepen en Saskia Bodegom, registratie en naamgeving Eind 2013 startte een samenwerkingsproject op het gebied van rasbenamingen met het CPVO. De verwachting is dat dit leidt tot een uniformer beleid voor de acceptatie van cultivarnamen door KAVB en kwekersrecht. De KAVB-geregistreerde cultivars krijgen nu ook een plek in de CPVO variety finder, net als de aangevraagde namen. Een duidelijke stap voorwaarts ten behoeve van het bedrijfsleven. Nieuwe afspraken over Edibulb en het Ketenregister zullen ook bijdragen aan uniforme naamgeving en daarmee aan de kwaliteit van ons mooie product. Standaardisatie zal de handel en de keuring van het product nieuwe perspectieven geven. De bloemenkeuringen vormen het showvenster van de sector. Het concept hiervan stamt echter nog uit een vorige eeuw. In 2014 gaan we dit concept transformeren naar de 21ste eeuw. De KAVB database siergewassen is een moderne vorm van communicatie en bron van kennis. Een vernieuwde layout met verschillende schillen voor leden en niet-leden wordt komend jaar gelanceerd en maakt de database een essentieel gereedschap voor kennis over het assortiment. Foto’s complementeren de zaak.

KONINKLIJKE ALGEMEENE VEREENIGING VOOR BLOEMBOLLENCULTUUR Postbus 175 • 2180 AD Hillegom • Bezoekadres: Weeresteinstraat 10a • 2181 GA Hillegom, telefoon (0252) 536 950 • fax (0252) 536 951 • e-mail: [email protected]


www.kavb.nl

Stan van Oers, proef- en monstertuin

ALV bespreekt ontwikkelingen en financiën KAVB Op 18 december 2013 organiseerde de KAVB haar jaarlijkse algemene ledenvergadering. Ook dit jaar was, net als vorig jaar, gekozen voor een besloten bijeenkomst waar ruimte was voor discussie met de afgevaardigden uit de kringen over allerlei verenigingsgerelateerde zaken. Tijdens de vergadering, voor de eerste keer voorgezeten door algemeen voorzitter Rene leClercq, werd onder andere de stand van zaken gemeld betreffende de invulling van het nieuwe bestuursmodel van de KAVB. Veel aandacht was er vervolgens voor het werk van de KAVB op de onderwerpen gewasbescherming en omgeving. De KAVB-medewerkers Paul Venderbosch en Corine Anker gaven een presentatie over de geboekte resultaten van de KAVB op deze werkvelden. Ook stonden zij uitgebreid stil bij de ontwikkelingen en uitdagingen voor 2014.

De laatste paar jaren worden er door de correspondenten van het Scheidsgerecht veel monsters genomen. In 2014 zullen de correspondenten naar verwachting een onverminderd belangrijke rol spelen. Op het gebied van virussen gaan de ontwikkelingen snel en de problemen worden door het vak serieus aangepakt. Monsters voorzien daarbij in een behoefte, met als grote voordeel dat de uitslagen bruikbaar zijn voor het Scheidsgerecht. Ook in 2014 zullen we onze service zoveel mogelijk proberen aan te laten sluiten bij de (veranderende) behoefte van de leden. Zo zullen monsteruitslagen zoveel mogelijk digitaal verzonden gaan worden, zodat partijen eerder op de hoogte zijn van de situatie van hun monster.

Corine Anker, duurzaamheid

Het komende jaar zal onze omgeving meer dan ooit te voren de productie nauwlettend volgen. Omwonenden leggen de teelt van bloembollen onder een vergrootglas. Hoe gaan we, de sector, uw bedrijf en de KAVB, om met gewasbescherming? Hoe met werknemers, met water, bemesting en energie? Hoe gaan we om met omwonenden, sloten, insecten en natuur? En vooral, hoe gaan we om met de mensen die op onze vingers kijken? We moeten alles piekfijn op orde hebben en geconstateerde problemen -verder- oplossen. Dat moeten we moeten uitdragen in woorden en daden.

Huishoudboekje op orde Een vast onderdeel van de algemene ledenvergadering is de financiële gang van zaken binnen de KAVB. Directeur Prisca Kleijn gaf tijdens de vergadering een nadere toelichting bij de jaarrekening 2012, de balans, de begroting 2014 en de contributieregeling 2014. Uit de toelichting bleek dat 2012 afgesloten kon worden met een bescheiden positief resultaat. Naar verwachting kan ook 2013 met een positief resultaat worden afgerond. Ook aan de wens van het bestuur om een sluitende begroting voor 2014 op te stellen kon worden voldaan. Datum ledendag KAVB bekend Het Hoofdbestuur van de KAVB nodigt alle leden van harte uit voor de derde KAVB-ledendag die dit jaar op donderdag 6 maart wordt georganiseerd. Het belooft net als vorig jaar weer een interessante middag te worden. Reserveer de datum dus alvast in uw agenda.

Zilveren KAVB-speld Jan Apeldoorn Tijdens de ALV kreeg Jan Apeldoorn uit handen van algemeen voorzitter René le Clercq de Zilveren KAVBspeld uitgereikt. Apeldoorn kreeg de onderscheiding vanwege het vele werk dat hij heeft verzet op bestuurlijk gebied. Zo was hij voorzitter van het Milieuplatform, maakte hij deel uit van de Werkgeverscommissie van de KAVB en was hij lid van het KAVB-Hoofdbestuur. Ook werd afscheid genomen van de hoofdbestuursleden Leo van de Westelaken en Bram Sonneveld. Van de Westelaken vertegenwoordigde vele jaren de kring Zuidoost-Nederland, Sonneveld vertegenwoordigde de broeierij. Voor beiden was een fraai boeket bloemen.

Jaarvergadering Gladiool De jaarvergadering van de Nederlandse Gladiolus Groep van de KAVB vindt in 2014 plaats op 9 januari. Tijdens deze vergadering zal de BKD traditiegetrouw de ervaringen met de kwaliteitskeuringen van het afgelopen jaar toelichten. Daarna krijgen twee ondernemers het woord om over de trends bij de export van bollen voor droogverkoop en broeierij te vertellen. De ochtend wordt afgesloten met de sectorupdate ‘Floreren in de bloembollensector’ dat in september verschenen is; het resultaat van een flexibiliteitsonderzoek van de Rabobank. Deze visie zal vertaald worden naar de ondernemer: Welke zaken uit deze visie kunnen in de praktijk meegenomen worden om de strategie en de koers te bepalen en zo meer uit de markt te halen? Leden ontvangen binnenkort een uitnodiging voor deze ledenbijeenkomst.

27 december 2013 • BLOEMBOLLENVISIE •103

WWW.POTVEER.NL PIET STROET - 06 20448947

Variabel schoksorteersysteem Enorme capaciteit In alle denkbare breedtes uitvoerbaar Kan in bestaande systemen worden geïntegreerd

MATHIJS VAN LANGEN 06 10957903 PAUL BLOM - 06 53700077

TOYOTA 8FBMT25

NIEUW - 80 Volt Nu beschikbaar als DEMO

s op k on 10 e o z Be 1C dnr. Stan

Tel: (0223) 52 50 60 www.hollandsnoordkop.com

- advertorial -

Agrifirm Plant specialist bloembollen Arno Vlaming (r) in gesprek met klant D.J. Visser >

Nieuwe Aqua Tray+ type II op de markt In september introduceerde Agrifirm Plant de Aqua Tray+ type II, de opvolger van type I. Ook deze tray is optimaal geschikt voor waterbroei van bloembollen in stilstaand water en in het eb- en vloedsysteem. “Op basis van praktijkervaringen van telers

buitenrijen meer ruimte, terwijl de wortels

op één stapel past een extra laag kratten.

is de mal van onze eerste tray op veschillen-

nu ook beter kunnen weggroeien. Extra

Ook zijn de bewortelingscellen makkelijker

de punten verbeterd”, vertelt bloembollen-

tussenschotjes houden de wortels goed

te vullen en door te spoelen en kan de

specialist Arno Vlaming van Agrifirm Plant.

gescheiden. Daarnaast zorgen prikkers met

teler zelf de positie van de overloopgaten

meer aflopende schouders en een speciale

bepalen. Bovendien blijft er minder water

BOLKWALITEIT

ringvorm dat de bollen steviger staan en

achter bij het wassen en zijn de bakken

Net als voorheen passen alle bolmaten in

minder beschadigen”. legt Vlaming uit.

500 gram lichter gemaakt”, stelt Vlaming.

de krat. Om de kwaliteit van de bloemen

Hij signaleert veel belangstelling voor de

verder te verhogen, zijn de binnenafmetin-

BELANGSTELLING

vernieuwde tray. “Voordat hij op de markt

gen aan weerszijden drie milimeter groter

Ook aan arbeidsgemak is gedacht “Auto-

was, had ik al een flink aantal bestellingen

gemaakt. “Zo hebben de bollen in de twee

matisch stapelen gaat nu probleemloos en

binnen”.

Bezoek onze stand 2B04 tijdens de Mechanisatietentoonstelling van 7 - 9 januari in Vijfhuizen en laat u voorlichten over de voordelen van Aqua Tray+ type II VOORDELEN > Verhoogde brug voor betere weggroei wortels. > Bollen staan steviger door speciale constructie prikkers. > Door de aflopende schouders van de prikkers wordt bolbeschadiging voorkomen. > Zelfzoekende stapelrand. De Aqua Tray+ type II is onderling uitwisselbaar met de bestaande Aqua Tray+ type I. MEER INFORMATIE Neem voor meer informatie contact op met Agrifirm Plant T 088 488 12 90 of uw specialist of kijk op www.agrifirm.com/plant.

bespaar ik

substantieel op mijn handling-, transporten bewaarkosten van leliebollen?

Samen met CNB CBN kan leliebollen bewaren zonder finpeat. De bollen worden in optimale conditie gehouden door gebruik te maken van de gepatenteerde CNB UltraMist® techniek. Hiermee kunnen 20% tot 30% meer bollen in een krat bewaard worden. Tel uit uw winst, niet alleen op bewaring, maar ook op handling- en transportkosten. Zonder kwaliteitsverlies en zonder een financiële investering van uw kant. Koel- en preparatiebedrijf

t Professioneel advies t Koelen en prepareren tulpen en lelies t ULO- en ijsbewaring t CNB UltraMist® t Op- en overslag activiteiten t Inklaring t Verzending voor export t Celverhuur t Ruimteverhuur t Online administratie Neem voor meer informatie vrijblijvend contact met ons op.

Veilingweg 1 1611 BN Bovenkarspel Tel. +31 (0)228 53 01 30

cnb.nl

2012 SdH Vormgeving

concept ontwikkeling | product ontwikkeling | moderne marketing van bollenrassen

Eye of the Tiger

Crystal Star

Cosmopolitan

Magic Lavender

Dow Jones

Gwen

Sky High Scarlet

Apricot Foxx

Discovery

Orange Monarch

Brilliant Star Delight Victoria’s Secret

Maveridge is altijd geïnteresseerd in nieuwe rassen voor aankoop of om gezamenlijk te vermarkten Groenveldsdijk 44 | 1744 GE Sint Maarten | www.maveridge.com | [email protected]

ERIK HOGERVORST: GOEDE BEURS GEEFT VISIE

Recommend Documents