10267 LV jan-2007
22-12-2006
twaalfde jaargang
Wijkblad
11:33
Pagina 1
januari 2007
nummer 5
van
de
protestantse
gemeente
Bosbeskapel
ER WORDT VEEL GELACHEN OP DE CREACLUB In november bestond de Crea-club 20 jaar. Dit jubileum werd met een feestelijke bijeenkomst gevierd. De redactie sprak met de leidster Hansje Vergers over de activiteiten en de geschiedenis van deze groep. Je ziet het haar niet aan maar Hansje Vergers is onlangs 86 jaar geworden. Zij werd geboren in Haarlem. Hier volgde zij de lagere school waar de heer Van Woerden hoofd was. Onder de leerlingen was ook diens zoon Fred van Woerden. Hij zou later als predikant in de Johanneskapel de jongste zoon van Hansje dopen. Dit gebeurde in de Bethlehemkerk omdat in de ruimte in de Abrikozenstraat, waar de Hervormde wijkgemeente vóór de bouw van de Johanneskapel bijeen kwam niet mocht worden gedoopt. We lopen nu echter iets op de geschiedenis vooruit. Terug naar Hansjes tijd op de lagere school. Handvaardigheid had hier reeds haar grote belangstelling. Zij had een 9 voor dit vak op haar rapport. Later volgde zij diverse cursussen op dit gebied. In 1936 kwam zij in de Tomatenstraat wonen. In die tijd bezocht zij de Duinoordkerk. In 1942 werd hier haar huwelijk bevestigd. Het zou de laatste huwelijksdienst zijn in dit gebouw. Kort hierna werd de Duinoordkerk op last van de bezetter afgebroken in verband met de aanleg van de Atlantikwal. Hansje woonde met haar echtgenoot enige tijd in de Speenkruidstraat. In 1951 betrokken zij een woning in de Ananasstraat. Hier bleef Hansje wonen tot zij in 2000 naar de Heilostraat verhuisde. Hoe is de Crea-club ontstaan en wat doen jullie? ‘Op 20 november 1986 zijn de Johanneskapel en de Petrakerk, in samenwerking met de Hervormde Stichting voor Maatschappelijke Toerusting gestart met een handwerk- en handenarbeidgroep voor 55-plussers. Ik dacht: “Dat is iets voor mij.” We komen elke dinsdag om 10 uur in de Bosbeskapel bij elkaar. We beginnen met koffie of thee. Daarna gaan we hard aan het werk. Er worden diverse technieken gedaan o.a. handwerken, appliqueren, zijde en was schilderen, kaarten maken en het van klei maken en beschilderen van kralen.’ Hoe komen jullie aan ideeën om dingen te maken? ‘Ideeën hebben we te over. Je komt overal voorbeelden tegen. Als er wel eens gezegd wordt: “Dat kan ik niet; dat heb ik nooit gedaan”, staan ze later paf als het werkstuk af is. Iedereen helpt en leert van elkaar. En wanneer je een keer met je handen in het haar zit, is er altijd nog de eerste maandag van de maand als alle
groepsleidsters op het bureau van STEK in de Parkstraat bij elkaar komen. Ook daar wordt volop geknutseld. Els Brooshooft heeft lang leiding gegeven aan deze groep in de Parkstraat. Samen met Rie Brasser was zij ook betrokken bij de leiding van onze groep in de vroegere Johanneskapel. Dat was een heerlijke tijd. Op maandagavond kwamen ze bij mij in de Ananasstraat nieuwe dingen uitproberen of pakketjes samenstellen voor Kerstmis of Pasen.’ Zijn er anekdotes te vertellen uit de geschiedenis van de Crea-club? ‘We hebben vooral op de maandagavondbijeenkomsten bij mij thuis veel gelachen. De buren zeiden tegen elkaar: “Het is weer maandag. Het is weer lachen hiernaast”. Maar ook de dinsdagochtend-bijeenkomsten zijn heel gezellig. Het vroegere kostersechtpaar Laarman zei wel eens: “Hier in de keuken horen we jullie vanuit de jeugdruimte lachen.”Een goed teken toch? Tijdens het werk gebeuren er soms gekke dingen. Zo maakte iemand eens een werkstuk waarin een telefoonschijf voorkwam. Bij vergissing maakte zij toen - als op een klok - de cijfers van 1 tot 12. Zoals je weet gaat een telefoon van 0 tot 9. Is er in het 20-jarig bestaan van de Crea-club veel veranderd? ‘We hebben nu 24 leden en onder hen zijn er zeven die vanaf het begin bij de club zijn. De aard van het werk blijft in grote trekken gelijk. Wel komen er soms nieuwe technieken. Sedert enige tijd doen we ook aan schilderen met was. Wat vooral verandert, is de samenstelling van de groep. Persoonlijk mis ik Rie Brasser - in 1987 verhuisd naar Vlissingen - en Els Brooshooft - in 2000 gestart met haar eigen winkel - wel erg. We hebben vele jaren samengewerkt. Maar soms blijven leden die zijn verhuisd toch komen. Clara Baardwijk bijvoorbeeld komt trouw elke week uit Rijswijk.’ Hoe is het feest voor het 20-jarig bestaan van de groep geweest? ‘In één woord : Geweldig! Er waren veel bloemen en speeches onder andere van de wijkdiaconie. Er was onder meer een rijm op de letters “Proficiat Crea 20 vervolg op pagina 4
10267 LV jan-2007
22-12-2006
11:33
Pagina 2
2
AGENDA Kerkdiensten Bosbeskapel Datum Voorganger Dienst 7 jan Ds. N.W. den Bok Bevestiging ambtsdragers 14 jan Ds. J.C. Eikelboom Themadienst ‘Betekenis kerkelijke gemeenschap voor individuele gelovige’ 21 jan Ds. J.C. Eikelboom Dienst van Schrift en Tafel 28 jan 4 feb
Ds. N.W. den Bok M.m.v. cantorij Ds. J.C. Eikelboom
Collecte(n) 1. Wijkdiaconie 2. Wijkgemeente 1. Diaconie 2. Wijkgemeente 1. Diaconie 2. Oecumene in binnen- en buitenland 1. Aandachtscentrum 2. Wijkgemeente 1. Kerkinactie: Werelddiaconaat 2. Wijkgemeente
Begintijdstip kerkdiensten: 10.00 uur, tenzij anders vermeld Jeugdkerk: 14 jan – Bosbeskapel; 21 jan – Ontmoetingskerk. Kerkdiensten Prevastichting Datum Voorganger 7 jan Dr. N. Schelhaas 14 jan Niet bekend 21 jan Mw. ds. M. A. Sijbrandij-Verbist 28 jan Mw. ds. Y. Schoonhoven Begintijdstip kerkdiensten: 10.30 uur; adres: Mgr. Nolenslaan 20 Agenda overige activiteiten Datum Tijd Wat? 8 jan 20.00 uur Vergadering moderamen
Datum Tijd Wat? 17 jan 20.00 uur Verdieping jaarthema ‘Betekenis kerkelijke gemeenschap voor individuele gelovige’ 10 jan 14.30 uur Ouderengespreksgroep 22 jan 20.00 uur Pastoraal team 10 jan 20.00 uur Vergadering liturgiecommissie 24 jan 20.00 uur Jongerengespreksgroep 11 jan 20.00 uur Spiritualiteitsgroepen 30 jan 20.00 uur Serie gnostiek 15 jan 14.30 uur Maandagmiddag gespreksgroep 30 jan 20.00 uur 50+ groep 16 jan 19.30 uur Vergadering wijkdiaconie 31 jan 20.00 uur Voorbereiding jaarthema ‘Gaat de ziel bij het sterven naar de hemel?’ Iedere dinsdagmiddag, 14.30-16.30 uur, Ouderensoos Bosbeskapel Iedere donderdagmiddag, 14.00-16.00 uur, Petrasoos Iedere dinsdagmorgen, 10.00-12.00 uur, Creatieve Club
Enkele zakelijke gegevens Predikanten Ds. J.C. Eikelboom, Druivenstraat 53, 2564 VE Den Haag, tel. 3680761 (e-mail:
[email protected]). Telefonisch bereikbaar: maandag t/m vrijdag van 9.00-9.30 uur en maandag- t/m donderdagavond van 19.00 – 19.30 uur. Vrij: woensdagmiddag en zaterdag. Dr. N.W. den Bok, Hovenstraat 1, 3581 RS Utrecht, tel. 030-2318765. (e-mail:
[email protected]). Werkdagen: maandag, dinsdag, woensdag. Bereikbaar op die dagen: van 11.30-12.30 uur thuis. Mobiele telefoon: 06-14268242 Wijkindeling: Ds. N.W. den Bok heeft als wijk: het vierkant gevormd door de Laan van Eik en Duinen, Vlierboomstraat/Amandelstraat, Thorbeckelaan en Laan van Meerdervoort, met dien verstande dat de Vlierboomstraat en de Thorbeckelaan in hun geheel onder ds. Eikelboom vallen. Ds. J.C. Eikelboom heeft als wijk: het vierkant gevormd door de Vlierboomstraat (beide zijden), Amandelstraat, de Thorbeckelaan, de Oude Haagweg en de Laan van Eik en Duinen, de Notenbuurt, alle adressen in Leyenburg, Houtwijk en alle adressen op de Thorbeckelaan, de Nolenslaan en de Donker Curtiusstraat, Savornin Lohmanlaan, Ereprijsweg, Pioenweg, overzijde Laan van Meerdervoort. Voor leden die buiten de wijk wonen, geldt het volgende: wie ten opzichte van de Laan van Meerdervoort aan de zeekant woont, behoort pastoraal tot de wijk van Ds. Den Bok; wie ten opzichte van de Laan van Meerdervoort aan de landzijde woont, behoort pastoraal tot de wijk van Ds. Eikelboom. Als iemand – om welke reden dan ook – voorkeur heeft voor de predikant van de andere wijk dan waartoe hij of zij behoort, staat het hem of haar vrij op deze een beroep te doen Scriba: Ledenadministratie: Adres Bosbeskapel:
Mw. J.M. van der Jagt, Mahatma Gandhistraat 11, 2552 PA Den Haag, tel. 3975168. J. Willemsen, Tomatenstraat 113a, 2564 CM Den Haag, tel. 3681414. Bosbesstraat 5, 2564 PA Den Haag, tel. 3689796.
10267 LV jan-2007
22-12-2006
11:33
Pagina 3
3
GEMEENTE RONDOM HET WOORD? Het is een diepe protestantse overtuiging dat de gemeente van Christus een gemeente rondom het Woord is. Zo heeft onze synode onlangs – in ‘Leven van de verwondering’ - de PKN nog getypeerd. Zelf hecht ik veel waarde aan het Woord – aan de bijbel en de verkondiging op basis van de bijbel – maar zie het toch niet als het hart van de kerk. In ons geloof staat niet een boek, maar de levende Heer zelf centraal. En Hij laat niet allereerst geschriften van hem getuigen, maar mensen. Hieronder mijn bijdrage aan het thema ‘gemeenschap der heiligen’. Rome en Reformatie Het gaat mij hier vooral om de vraag, waar God in onze wereld te vinden is. Op deze vraag antwoorden protestanten vaak spontaan: in de bijbel. Vanuit de bijbel spreekt God tot ons, met een stem die we niet zomaar kunnen verwarren met stemmen in ons eigen hart en onze eigen tijd. De Reformatie houdt deze visie graag staande. Stellen we dezelfde vraag aan katholieken, dan zeggen zij vaak even spontaan: in de kerk. Daarbij denken zij meestal niet aan iets geestelijks, maar aan allen die lid van hun kerk zijn en zeker ook aan de priesters, de bisschoppen en de paus. Zij zijn het die God of Christus vertegenwoordigen, bijvoorbeeld in de bediening van de vergeving van zonden. Al zal de kerk steeds opnieuw moeten luisteren naar de bijbel, uiteindelijk oordeelt zij over de bijbel, niet andersom. Tegen dit rooms-katholieke kerkbesef is het protestantisme in verzet gekomen. De gevaren van de katholieke opvatting waren levensgroot te zien. Hoe gemakkelijk wordt zo’n kerk een muur in plaats van een kanaal tussen God en mensen. Hoe snel oefent ze een kwalijke macht over haar leden uit. De Reformatie wees een officieel priesterschap als vertegenwoordiging van God af. Ze wilde eigenlijk geen enkele bemiddeling tussen God en mensen. Tegelijk heeft het protestantisme de bijbel als voornaamste -of zelfs enigevertegenwoordiging van God bij de mensen naar voren geschoven. God richt zich tot ons vanuit zijn Woord, daarin is Hij tegenwoordig. Maar is hiermee niet een ‘papieren paus’ geschapen? Het centraal stellen van ‘het Woord van God’ heeft geleid tot een lange traditie van dogmatisch-bijbels denken, begeleid door een even lange oppositie van vrijdenken. In de laatste decennia is de opponerende visie in de regeringszetels terecht gekomen. Maar dat heeft de situatie niet wezenlijk veranderd, want het zicht op God gaat niet alleen verloren door Schriften die eigenlijk maar voor één uitleg vatbaar zijn, maar óók door Schriften die voor allerlei uitleg vatbaar zijn. Het gaat me nu niet om de vraag hoe de bijbel het beste gelezen wordt, maar om de meer fundamentele vraag of de bijbel de beste vertegenwoordiging van God bij mensen is. Gemeenschap rond een Persoon Laat ik meteen zeggen dat de protestantse traditie het meestal iets genuanceerder zei. Een klassieke formulering luidt dat God tegenwoordig is in Woord en Geest. Nu is deze Geest de Geest van Christus maar naast deze Geest wordt niet Christus, maar het Woord (de bijbel) genoemd als tweede pool van Gods aanwezigheid onder mensen. In ons is er dus die persoonlijke aanwezigheid van God zelf, zij het onzichtbaar, als Heilige Geest.
Maar tegenover ons is God alleen op indirecte wijze persoonlijk aanwezig, want daar is de persoonlijke aanwezigheid van de Heer zelf vervangen door een boek. Op zich is deze reformatorische zet niet onbegrijpelijk. Met zijn hemelvaart is Christus teruggetreden in de verborgenheid van God totdat ‘Hij zal wederkomen’. Nu het Woord dat vlees werd niet langer zelf direct tot ons spreekt, lijkt het alsof dat vlees weer woord geworden is en wij het moeten doen met geschriften – of althans met schriftgeleerden. Zij maken het gestolde woord tot levend woord voor mensen. In de praktijk zijn zij het die God vanuit de bijbel present stellen. De kerk koerste vanaf het begin langs een iets andere lijn. Ook zij ging uit van het evangelie, van het getuigenis dat God zelf ervoor gekozen heeft in een mens onder mensen te komen, zodat deze mens voor altijd zijn gezicht in de wereld is. Maar deze mens wilde voor alles door mensen bekend gemaakt worden. Jezus zond apostelen uit. De kerk meende daarom dat ook na het terugtreden van Christus de bemiddeling tussen God en mensen primair door mensen geschiedt, en niet door geschriften. Gods getuigen op aarde zijn geen brieven of boeken, maar mensen. En mensen niet alleen als bijbeluitleggers, maar in hun hele zijn. In niets minder dan hun persoon dragen zij Gods woord de wereld in. Gemeenschap van personen Is het protestantisme halverwege tussen katholicisme en islam in gaan staan? Het heeft een boek centraal gesteld, waarvan wel niet geclaimd is dat het in de hemel geschreven is, maar dat na Christus toch wel voor alle tijden de enige stem van God zelf in deze wereld is. Het merkwaardige is, dat hiermee het hoogste gezag in de vertegenwoordiging van God in zekere zin óók een gemeenschap van mensen is. Alleen, dat zijn dan mensen in het verleden, mensen die hun getuigenissen ooit opschreven en vervolgens bundelden. Mensen die tot tekst geworden zijn. De kerk koos vanouds voor levende mensen, die met hun hele leven, dus steeds in het heden de Heer vertegenwoordigen. Dit krachtiger alternatief ten opzichte van de moslimovertuiging maakt christenen tegelijk weerlozer, want wat God vóór alles onder mensen present stelt zijn geen wetten of teksten, maar mensen. Als we heel diep in het hart van protestanten kijken, zullen zij dit beamen. Zij verzetten zich vooral tegen de wijze waarop de kerk de persoonlijke vertegenwoordiging van God in de late middeleeuwen had vormgegeven - de hiërarchische kerkorganisatie, de macht, het celibaat - maar niet tegen die vertegenwoordiging zelf. Dit betekent echter wel dat de christelijke vervolg op pagina 4
10267 LV jan-2007
22-12-2006
11:33
Pagina 4
4 vervolg van pag. 1 jaar” waarbij een bloemstuk gemaakt van theezakjes werd aangeboden. Wim Hobma en Nel Rehorst hadden, geassisteerd door Janny Rog, voor een geweldig lunchbuffet gezorgd. We zullen er nog lang over napraten. Wat doen jullie met de gemaakte voorwerpen? ‘De meeste leden werken voor zichzelf. Maar in het jaar dat de bazar wordt gehouden is iedereen daar vervolg van pag. 3 kerk ook naar reformatorische overtuiging niet allereerst een gemeenschap rond het Woord is, maar rond een Persoon. In Israël en nog meer in Christus heeft God laten zien dat Hij zelf een persoonlijk karakter heeft en dat Hij daarmee onder mensen tegenwoordig wil zijn. Om die reden kan Hij het beste door personen present gesteld worden. Hij laat zich liever door de kerk dan door een boek vertegenwoordigen. Dit is een
voor bezig. Twee van onze leden (Nel Donker en Nel van Opheusden) komen dan elke vrijdag bij elkaar om speciaal voor de bazar dingen te maken. Het zou overigens leuk zijn als we in de hal van de kerk een vitrinekastje zouden kunnen krijgen waar we materialen voor de verkoop kunnen exposeren. De komende tijd hopen we nog heel wat voorwerpen te maken.’ Hans van Spanning
uiterst kwetsbare vertegenwoordiging, en daarin mag en moet de kerk zichzelf beschermen bijvoorbeeld door het ambt, door bijbelgezag, door eerbied voor de traditie, en door spiritualiteit. Maar de tegenwoordigheid van God kan niet ‘hard gemaakt’ worden door haar terug te trekken in een heilige tekst. Haar ‘zacht maken’ in een niet zo heilige tekst kan evenmin. Nico den Bok
10267 LV jan-2007
22-12-2006
11:33
Pagina 5
5
ACTIVITEITEN IN DE WIJK Serie over gnostische evangeliën Toen het Judas-evangelie herontdekt werd en in de publiciteit kwam, is daar vorig jaar in de Bosbeskapel een avond over georganiseerd. Deze trok veel belangstellenden. Daarom schenken we de komende maanden opnieuw aandacht aan het thema van de lang verborgen evangeliën die in de vorige eeuw onder het zand van de woestijn vandaan gekomen zijn. Deze evangeliën hebben alle gnostische kenmerken. Er worden drie bijeenkomsten over dit onderwerp georganiseerd, steeds op dinsdagavond om acht uur in de Bosbeskapel. Op 30 januari leidt Nico den Bok het thema in en gaat in op de vraag wat gnostiek nu eigenlijk is. Op 13 februari brengt Herma Kamphuis (predikant van de Ontmoetingskerk, Abdijkerk en de Exoduskerk) het evangelie van Maria Magdalena in beeld. Op 27 februari tenslotte behandelt Jan Eikelboom de geschiedenis en inhoud van het Thomas-evangelie. Gezamenlijke avond spiritualiteitsgroepen Op donderdag 11 januari om 20.00 uur zal in de Bosbeskapel opnieuw een gezamenlijke avond van de twee spiritualiteitsgroepen worden gehouden. In deze bijeenkomst zullen we de tweede helft van het seizoen inleiden. Aan de hand van het boek ‘De verborgen bloei’ van Han de Wit zullen we ons begeven op het grensvlak van psychologie en spiritualiteit. Wie interesse heeft in dit thema of boek kan zich alsnog bij één van de groepen aansluiten. Wie benieuwd is naar de visie van Augustinus kan ook alleen deze avond komen. In zijn autobiografie, De Belijdenissen, laat Augustinus zien dat spiritualiteit ook weerbarstig kan zijn. Als mens kun je tegen God oplopen, vaak zonder dat je het een tijdlang zo kunt of wilt zien. Ook dit is een kant van ons christelijke geloof dat God het werk van zijn handen niet laat varen. Nico den Bok Sint en Piet bezoeken dinsdagmiddagsoos Ook dit jaar zaten de leden van de dinsdagmiddagsoos weer vol spanning te wachten of Sint Nicolaas en zijn Pieterbaas hen nog met een bezoek zouden komen vereren. Net toen iedereen uit volle borst zong ‘daar wordt aan de deur geklopt’ arriveerden de twee hooggeëerde gasten. Nadat Sint Nicolaas een betoog had gehouden over goed en kwaad, zijn we een bingospel gaan spelen. Sint las een aan hem gerichte brief (in dichtvorm) voor, waarin cijfers waren verwerkt. Een spannend geheel, vooral toen op het laatst
bleek dat we allemaal nog maar één cijfer moesten hebben om bingo te krijgen. Bij het noemen van het getal 7 riep iedereen ‘bingo’ en kregen we allemaal als prijs een heerlijke chocoladeletter van Sint en Piet. Na nog verschillende sinterklaasliedjes te hebben gezongen - met pianobegeleiding van Jan Vos - hebben we Sint uitgezongen met het bekende ‘dag Sinterklaas’, waarna de Goed Heiligman en zijn trouwe Piet weer huiswaarts keerden. Gelske Benraadt en Lydia Vos 50+groep In het kader van het Rembrandt-jaar hield Ds. Nico den Bok op dinsdagavond 28 november jl. een inleiding over ‘De terugkeer van de verloren zoon’, een bekend schilderij van de beroemde meester. Dit werk werd besproken aan de hand van het boek ‘Eindelijk thuis’ van Henri Nouwen. Deze schrijver ,die gefascineerd was door dit schilderij, ging in 1986 naar de Hermitage in Petersburg, om er uren naar te zitten kijken. Hij ziet in de afbeelding, zowel bij de jongste als bij de oudste zoon, iets van Rembrandt zelf. Tijdens zijn leven heeft Rembrandt deze gelijkenis meerdere malen en steeds weer op een andere wijze afgebeeld. Volgens de inleider weerspiegelen deze afbeeldingen iets van de ontwikkelingen in Rembrandt’s eigen leven. De eerste 30 jaar van zijn loopbaan als schilder is hij een succesvolle levensgenieter. Hij is beroemd, gelukkig getrouwd met Saskia en laat het geld rollen. Kortom zijn leven is vergelijkbaar met dat van de jongste zoon uit de gelijkenis.Maar wellicht had Rembrandt ook iets van de oudste zoon in zijn karakter. Hij was een manipulator, die wraakzuchtig en arrogant kon zijn. De volgende 30 jaar begint het tij voor hem te keren. De kinderen die Saskia krijgt zijn niet levensvatbaar en in 1642 overlijdt zij na de geboorte van hun zoon Titus. Er breekt een periode van tegenslag aan. De schilderijen van Rembrandt worden niet goed meer verkocht en door zijn vaak moeilijke karakter neemt hij mensen tegen zich in. Hij komt in financiële en privé problemen door zijn verhouding met Geertje Dircks, een gewezen dienstbode. Later vindt hij nieuw geluk bij Hendrickje Stoffels. Maar ook Hendrickje sterft, evenals Titus. In 1669, een jaar na Titus’s dood, schildert Rembrandt het stuk ‘De terugkeer van de verloren zoon’ , dat nog steeds te zien is in de Hermitage in Petersburg. Het is een van zijn laatste schilderijen. Iets van de ontwikkeling die de schilder heeft doorgemaakt is, aldus Nico den Bok, te zien in de wijze waarop hij de figuur van de vader en de zoon heeft geschilderd. Na de pauze vertellen verschillende mensen, waaronder de inleider, dat ze zeer hebben genoten van de musical over Rembrandt. Ook ondergetekende bezocht op de valreep de voorstelling in Carré, Amsterdam. Het was zeer de moeite waard! De bijeenkomst van de 50+groep is op 30 januari a.s. Wim Ofwegen zal dan spreken over het onderwerp: ‘Israël onder vuur’. Ria Onderstal- de Lijser.
10267 LV jan-2007
22-12-2006
11:33
Pagina 6
6
JAARTHEMA: ‘IK GELOOF … MAAR WAT GELOOF IK EIGENLIJK?’ Op zondag 14 januari wordt er weer een themadienst gehouden. Jan Eikelboom behandelt dan het artikel ‘Ik geloof in de gemeenschap der heiligen’ uit de geloofsbelijdenis. Daarbij zal worden ingegaan op vragen als ‘wat betekent de gemeenschap van de kerk voor de individuele gelovige?’ De voorbereidingsavond voor deze themadienst wordt gehouden op woensdag 3 januari, om acht uur in de Bosbeskapel. Op woensdag 17 januari, ook om acht uur, is er een verdiepingsavond om verder met elkaar te discussiëren. Nicolet Verdam en Frans van Brenk van de voorbereidingsgroep openen hierna alvast de discussie. Ik geloof in de gemeenschap der heiligen (1) Voor mij betekent de gemeenschap van de kerk heel veel. In alles wat David en ik hebben meegemaakt, hebben wij zeer veel medeleven en steun ervaren vanuit de gemeenschap van de kerk. En die steun ervaren wij nog steeds. Een periode is die steun heel praktisch geweest. Bijvoorbeeld in de tijd dat Jonatan vier dagen naar het kinderdagcentrum ging en Mattias nog helemaal niet, zat ik op maandag met twee zeer immobiele kinderen thuis. An Döbelman heeft toen namens de diaconie een oppasgroep samengesteld. Elke maandagmiddag kwamen er één of twee mensen, zodat ik twee uur lang de handen vrij had. Dat was fantastisch. Als ik het breder bekijk, kan ik ontroerd raken bij de gedachte dat er al eeuwen lang en wereldwijd mensen bijeenkomen die dezelfde God eren, hetzelfde gebed bidden, dezelfde feesten vieren. Weer wat dichterbij: op zondag tijdens de dienst ontroert het mij als ik naar het zingen luister. Van loepzuiver en helder tot krakend of vals, van overtuigd of vrijmoedig tot aarzelend of met een dichtgeknepen keel: ieder zingt op eigen wijze haar of zijn partijtje mee. Ook het bidden van het Onze Vader kan mij diep raken. Ieder bidt dit gebed op zijn of haar eigen manier, ieder legt eigen accenten. Dat stemt tot nadenken. In de naam van de kerk is er een hoop ellende gebeurd. Dat is gruwelijk en ik voel me daar beschaamd over en verlegen mee. Daarnaast kan ik mij erover verbazen en mij erin verheugen dat wij erin slagen om met elkaar een gemeenschap te vormen, terwijl er over allerlei dingen zo verschillend gedacht wordt. Mensen kunnen totaal verschillende overtuigingen over bijbelteksten hebben en toch in vrede met elkaar het brood breken en de wijn delen. Dat is een hoopgevende ervaring. Dat wij met elkaar een christelijke gemeenschap vormen, schept ‘verplichtingen’. Wij zijn onze ‘broeders hoeder’, binnen die gemeenschap en ver daarbuiten. Wij dragen zorg voor elkaar. Dat kan als zware taak aanvoelen, maar ook voldoening geven. Ik merk zelf dat de verbondenheid bestaat uit ontvangen en geven, en dat is heel prettig. Ik ontvang veel, maar ik kan ook naar hartelust geven. De gemeenschap biedt de mogelijkheid tot delen, tot het gebruik van je talenten en wij kunnen, soms in alle eenvoud, elkaars inspirator zijn.
En dat kan een uitstraling hebben, die de kerkgemeenschap verre overstijgt. Mijn vraag voor de themadienst is of met de gemeenschap der heiligen alleen de kerkelijke gemeenschap wordt bedoeld. En zo nee - want dat geloof ik - heeft de kerkelijke gemeenschap een meerwaarde boven een niet-kerkelijke gemeenschap? Nicolet Verdam Ik geloof in de gemeenschap der heiligen (2) Het is een vreemde eend in de bijt, dit artikel. In God kun je geloven, in Jezus, de Heilige Geest, schepping, opstanding. Maar geloven in de kerk, geloven in een groep mensen, zelfs al zijn het ‘heiligen’, wat kan dat betekenen? Het meest aannemelijk lijkt mij dat er gezegd wil zijn: ‘Geloven kun je niet alleen’. Geloven kun je inderdaad niet alleen. Ja, een aantal stellingen voor juist houden en verder geen vragen stellen, dat gaat nog wel in je eentje. Maar dat is een karikatuur van geloven. Bij geloven hoort veel meer. In elk geval dit: elkaars leven zin geven en de zoektocht naar het goede, juiste en waardevolle. Bij de term zingeving gaan de gedachten al snel naar het hogere en verhevene. Maar is zingeving niet vaak in de eerste plaats eenvoudig en aards? Ik ga ervan uit dat het u en mij hetzelfde vergaat. Wij ervaren dat ons leven zin heeft als andere mensen ons laten blijken dat wij ertoe doen. Dat doen zij op allerlei manieren. Ze nodigen je uit, ze komen op bezoek, ze luisteren naar je, ze geven een complimentje, ze vragen je om hulp en ze lachen om je grapjes. Voor dat alles is op zichzelf nog geen gemeenschap der heiligen nodig. In een wijkvereniging of bridgeclub kom je ook een heel eind. Maar de kerk biedt meer: wederkerigheid en aanspreekbaarheid. Wie ervoor kiest tot de kerk te behoren, geeft daarmee te kennen dat hij aanspreekbaar is op een bijdrage aan zingeving voor de ander. Iedereen vraagt zich niet in de eerste plaats af wat de ander voor hem moet doen, maar wat hij voor de ander kan doen. Bij geloven hoort ook onlosmakelijk het zoeken naar het goede, juiste en waardevolle. Zoeken is nodig, want er zijn geen pasklare antwoorden, noch uit de overlevering, noch uit de hemel. Dat is overigens nooit anders geweest. Het komt telkens weer aan op de mens in zijn eigen tijd en zijn eigen situatie. De mens, dat is niet de enkeling. De enkeling is beperkt in zijn ervaringen, beperkt in zijn vermogens. Ieder mens heeft een onvolledig beeld van de werkelijkheid, en een vertekend beeld bovendien, door zijn vooroordelen, zijn belangen, zijn blinde hoeken. We zijn dus op elkaar aangewezen. Samen kunnen we proberen de eenzijdigheid en beperktheid van de enkeling te boven te komen. Dan hebben we weliswaar nog steeds geen garantie dat we houdbare antwoorden vinden, maar wel een veel grotere kans. Er is heel wat voor nodig om de gezamenlijke zoektocht goed af te leggen. Samengevat: een traditie om van uit te gaan; een groep mensen van goede wil; studie en kennis; debat; regels om zorgvuldig te werk te gaan. Nog korter samengevat: een kerk. Frans van Brenk
10267 LV jan-2007
22-12-2006
11:33
Pagina 7
7
UIT DE KERKENRAAD Het eerste punt waarover in de kerkenraadsvergadering van 4 december ’06 werd gesproken betrof de ontwikkeling van een nieuw logo voor de Bosbeskapel. De commissie die het beeldmerk in opdracht van de kerkenraad, samen met Bureau Koopmans en Van Dalen, heeft ontwikkeld liet het definitieve ontwerp zien. De kerkenraad stemde in met het voorstel. De voorzitter Ronald Oudshoorn bedankte de commissie bestaande uit Reina van den Eijnden, Gea van Dijk, Jan Zonnenberg en Wim van der Weij voor hun inzet. Het beeldmerk moet nu geïmplementeerd worden en zal waarschijnlijk komend voorjaar in gebruik worden genomen. Hierna stond de wijkraad van kerkrentmeesters op de agenda. Hierbij was Huibert Oppedijk van Veen aanwezig. In de afgelopen tijd heeft hij de taken van de wijkraad geïnventariseerd. Tevens trad hij op als waarnemend voorzitter van dit college. Huibert hoopt deze taak op korte termijn aan een opvolger te kunnen overdragen. Ronald Oudshoorn bedankte hem voor het vele werk dat hij de laatste maanden voor de wijkraad van kerkrentmeesters heeft verricht. Er is echter nog geen nieuwe voorzitter gevonden. Bij de verdere bespreking van dit agendapunt werd onder meer meegedeeld dat op last van de brandweer de nooduitgang en de brandblusser in de kerkzaal beter zichtbaar moeten worden. De kerkenraad heeft besloten dat de ruimten van de kerk normaal gesproken niet meer op zon-
dag mogen worden verhuurd. De kerkenraad heeft Herman Stapelkamp (vorming en toerusting) en Gea van Dijk (eredienst) herbenoemd tot ouderling en Nel Rehorst herbenoemd tot diaken. Zij zullen worden herbevestigd in de dienst van 7 januari. Verder benoemde de kerkenraad twee nieuwe kerkrentmeesters : Gerda Laan in de functie van secretaris en Leon Blansjaar in de functie van financieel administrateur. Zij zullen niet als ambtsdrager bevestigd worden en dus ook geen deel uit gaan maken van de kerkenraad. Hierna werd gesproken over de evaluatie van de musical Saul. Het grootste probleem waar de organisatie van de musical mee te kampen had, was de geringe beschikbaarheid van oefenruimte. De kapel is door de week voor het grootste deel verhuurd. Hiervoor moet een oplossing worden gevonden. Verder werd gevraagd of het mogelijk is het bord met de te zingen liederen in de kerkzaal aan te passen aan het meubilair van het liturgisch centrum. Ook zal er gekeken worden naar de mogelijkheid gebruik te maken van de beamer. De jeugdouderlingen meldden dat de jeugdkerk nu samen met de Ontmoetingskerk werkt. Er worden twee diensten per maand gehouden, de ene keer in de Ontmoetingskerk en de andere keer in de Bosbeskapel. Jacqueline van der Jagt
ZWO ‘Sarana onderdak’ van start In de kerkdienst van 3 december is de ZWO-commissie officieel van start gegaan met het project ‘Sarana onderdak’. Het project beoogt de renovatie van het dak van het kinderhuis Sarana in Sri Lanka mogelijk te maken. In één van de vorige nummers van Lopend Vuurtje heeft u al uitvoerig met het kinderhuis Sarana kunnen kennismaken. Tijdens de kerkdienst was op de foto’s van het kinderhuis Sarana duidelijk te zien dat het dak van de slaapzalen dringend aan vervanging toe is. Voor de renovatie van de dak is € 5000,- nodig. De ZWO-commissie heeft toegezegd om te helpen om dit bedrag bijeen te brengen door in 2007 jong en oud in de gemeente op verschillende manieren te stimuleren. Mevr. Van der Bilt wist op deze zondag al voor € 170,aan kaarten te verkopen. Het is de bedoeling om gemeenteleden elke tweede zondag van de maand in de gelegenheid te stellen een steentje bij te dragen door een symbolisch dakpannetje te kopen van € 10,- . Op de daaropvolgende zondag wordt door de kinderen van de kinderdienst getoond hoeveel dakpannen er zijn ver-
kocht. Zij doen dit door het dak van ons eigen ‘kinderhuis op schaal’ te voorzien van dakpannen. We hopen dat het dak voor de winter van 2007/08 dicht komt. ZWO-commissie stimuleert discussie Het pleidooi van de ZWO-groep in onze gemeente om een brede discussie te starten over de ideeën van David Sogge over internationale hulpverlening -waarvan we in het novembernummer van ‘Lopend Vuurtje’ melding maakten- heeft een onverwacht vervolg gekregen. De redactie van het blad ‘Omkeer’ reageerde terughoudend op onze suggestie. Men vond het weliswaar een goed idee maar deelde tevens mee dat een landelijke discussie in dit blad niet kon worden gestart omdat de toekomst van ‘Omkeer’ onzeker was. Hierop vroeg de ZWO-groep in een brief aan de redactie van dit blad of het mogelijk was de voorstellen uit onze eerste brief via een ander kanaal van ‘Kerkinactie’ naar buiten te brengen en er een discussie over op te starten. In reactie hierop ontvingen wij het bericht dat ‘Kerkinactie’ in het voorjaar van 2007 via de homepage van hun website door middel van een rubriek ingezonden brieven een platform voor discussie wil starten. De ZWO-commissie heeft toegezegd eind januari een aangepast artikel waarin onze ideeën over internationale samenwerking zijn weergegeven voor deze rubriek te zullen inleveren. Max Siemelink
10267 LV jan-2007
22-12-2006
11:33
Pagina 8
8
FINANCIËN Opbrengst collecten Datum 5 nov 2006 11 nov 2006 19 nov 2006 26 nov 2006
1e collecte Straatpastoraat Kerkinactie Diaconie Gem.contact
Bedrag € 479,20 € 180,95 € 140,84 € 251,32
Kerkbalans 2007 Deze maand gaat de Kerkbalans weer van start. Tussen 14 en 28 januari worden alle gemeenteleden benaderd voor hun jaarlijkse bijdrage voor 2007. Deze bijdrage is geheel bestemd voor onze wijkgemeente. Het motto van de Kerkbalans 2007 luidt: ‘Een kerk is van blijvende waarde’. Al eeuwenlang is de kerk een plaats van viering, inspiratie, ontmoeting en omzien naar elkaar. Iedereen is er van harte welkom. In de kerk gaat het er niet om wat je bezit of wat je presteert, maar om wie je
2e collecte Wijkgemeente Wijkgemeente Wijkgemeente Wijkgemeente
Bedrag € 180,62 € 158,40 € 136,60 € 219,97
bent. De kerkelijke gemeenschap kan een houvast in het leven bieden, een geestelijk thuis en een onbetaalbaar sociaal vangnet voor mensen die dat nodig hebben. De kerk is ook voor mensen die geen speciale binding met onze kerkelijke gemeente hebben, een plek van ontmoeting en inspiratie. We komen er samen voor de grote momenten in het leven, zoals doop en huwelijk, en
voor momenten van rouw en verdriet. Kerkbalans, daar geef je voor. Degenen die geen lid van de Bosbeskapel zijn, maar wel willen bijdragen aan de Kerkbalans, kunnen dat doen door een gift over te maken op banknummer 699.641.039 ten name van de Protestantse Gemeente Bosbeskapel, Den Haag, onder vermelding van ‘kerkelijke bijdrage 2007 Bosbeskapel’.
Enkele bank/gironummers Ten behoeve van: Nummer Ten name van: Plaats Kerkelijke bijdragen 699641039 Protestantse Gemeente Bosbeskapel Den Haag 2857109 Bosbeskapel-collecterekening Collectebonnen (bij overschrijving graag vermelden wat u wilt ontvangen: aantal kaart(en) van 20 bonnen á € 0.50 = € 10.00 en/of aantal kaart(en) van 20 bonnen á € 1.00 = € 20.00) Den Haag Bijdragen/giften aan wijkgemeente 145590607 Wijkraad van Kerkrentmeesters Bosbeskapel Den Haag Bijdragen/giften aan diaconie 7654099 Diaconie Bosbeskapel Den Haag Gemeentecontact Bosbeskapel Den Haag Bijdragen/giften aan Gemeentecontact 3548582
ALLERLEI Amnesty International De onderzoeksafdeling van Amnesty International in Londen selecteert iedere maand drie gevallen van schending van de mensenrechten waarvoor wereldwijd actie wordt gevoerd. U kunt de voor de betrokken personen opgestelde voorbeeldbrieven downloaden via www.amnesty.nl/acties. U kunt desgewenst zelf een brief schrijven waarin u de betrokken autoriteiten persoonlijk aanspreekt op hun verantwoordelijkheid. U kunt ook gebruik maken van de voorbeeldbrieven die zullen worden uitgereikt na de
kerkdienst op zondag 21 januari a.s. E. Dirkzwager, tel. 3971399 Bedankt De Creaclub bedankt iedereen die het feest ter gelegenheid van ons 20-jarig bestaan tot zo’n groot succes heeft gemaakt. Hansje Vergers Website Protestantse Kerk vernieuwd De Protestantse Kerk wil de mogelijkheden van internet graag optimaal gebruiken. De website www.pkn.nl is daarom geheel ver-
nieuwd, met een fris en strak uiterlijk. De site gaat met kerst 2006 online.De informatie is extern gericht, informatief en missionair van opzet. Nieuw is de nadruk op thema's rondom Geloven, Leven en Kerk-zijn. Op een toegankelijke manier wordt uitgelegd wat deze begrippen inhouden, zodat ook buitenkerkelijken erdoor aangesproken kunnen worden. Wie gegevens zoekt over plaatselijke gemeenten, kan op de vernieuwde site voor informatie terecht. Daarnaast is er informatie voor mensen die plaatselijk actief zijn in de kerk, zoals ambts- en taakdragers. En worden de bestuurlijke en organisatorische aspecten van de regionale en landelijke kerk belicht, met aandacht voor de ker-
10267 LV jan-2007
22-12-2006
11:33
Pagina 9
9 korde, de ambtelijke vergaderingen en de dienstenorganisatie. Vertrouwde onderdelen als de Webwinkel en contactgegevens zijn nog gemakkelijker te vinden. Bijbelrooster bij de NBV Het leesrooster “Dan wil ik ’m ook lezen” leidt de lezer in een jaar door de hele bijbel heen. Liturgisch volgt het rooster de getijden van de dag. Voor elke ochtend, middag en avond zijn er passende lezingen. De seizoenen en het kerkelijk jaar zijn daarnaast herkenbaar in de keus van te lezen bijbelboeken. De bijbel lezend beweegt het rooster zich rond Mozes en de evangeliën, langs profeten en apostelen naar de geschriften. Oude- en Nieuwe Testament worden in evenwicht met elkaar gelezen. Verder heeft elk der weekdagen een eigen kleur (of klank): pas-
toraat, diaconaat, eredienst, leiderschap, onderricht, navolging en wijsheid. Dit bijbelleesrooster verscheen als bijlage bij het Bulletin voor Charismatische Theologie: Leendert Terlouw, “Dan wil ik ’m ook lezen: proeve van een nieuw bijbelleesrooster bij de Nieuwe Bijbel Vertaling”, uitgeverij Ekklesia, ISBNnr. 90-75569-35-1. € 2,95. Zie ook: http://afstemmenopdeallerhoogste.web-log.nl Is Nederland aan het ontkerkelijken? De kerken lijken leeg te lopen. Ze worden kleiner en leger, dat is het overheersende beeld van godsdienst in ons land. De laatste 40 jaar heeft de kerk haar dominante positie in het leven van de gemiddelde Nederlander verloren. Is Nederland aan het ontkerkelijken? Gelooft Nederland steeds minder?
Joep de Hart, senior onderzoeker bij het Sociaal en Cultureel Planbureau bespreekt deze zaken in de nieuwste AO (Actueel Onderwerp). Hij is van mening dat ontkerkelijking in Nederland niet betekent dat mensen nergens meer in geloven: mensen zijn juist massaal op zoek naar allerlei nieuwe vormen van religieuze inspiratie. Dat geldt ook voor jongeren. Religie is een thema van alle tijden. Dit AO biedt u dan ook inzicht in ontwikkelingen die nu spelen in de maatschappij. Het AO ‘Meer geloof, minder kerk.’ (AO 2867) is te bestellen voor € 3,25 excl. verzendkosten bij AO, via de website: www.actueleonderwerpen.nl of bel (0320) 28 69 62. Of bestel de digitale uitgave van dit AO voor € 1,95 (hier worden geen verzendkosten bij gerekend).
Ambachtelijke Schoenherstellerij Abrikozenstaat 21 2564 VK Den Haag Tel: 070 3251861
Loosduinse Hoofdstraat 196 2552 AL Den Haag Winkelcentrum Loosduinen Telefoon 070 - 404 2919
Ouderwets vakwerk in een modern jasje • grafeerwerkzaamheden • schaatsen slijpen • klein orthopedischwerk • sleutels • tas en jas reparaties • schoenonderhoudsartikelen Openingstijden: Maandag 9-13 en 14-18, Dinsdag 9-13 en 14-18, Woensdag gesloten, Donderdag 18-21, Vrijdag 9-13 en 14-18, Zaterdag 9-16.
100m2 hobbyplezier
BLOEMBINDERIJ VAN DER MAAT
• Ruime sortering Boeketten en Bloemstukken
A P P E L S T R A A T 1 5 5 070 - 323 12 56
• Rouwbloemwerk (eigen lintendrukkerij)
VOLENDAMLAAN 700 070 - 368 35 37
• Bruidsboeketten
ZIEKENHUIS LEYENBURG 070 - 329 14 31
• Bezorgservice
Drogisterij - Parfumerie
VAN DONGEN Thorbeckelaan 701 (hoek Tomatenstraat) Telefoon 070-325.07.70
10267 LV jan-2007
22-12-2006
11:33
Pagina 10
10
De supermarkt voor wat extra’s
• Bezorgservice • Tel./fax: (070) 368 96 78 Abrikozenplein 32 2564 PG Den Haag
HET OUDSTE BANKSTEL - Fauteuil of eetkamer maken wij weer als nieuw!
Colofon ‘Lopend Vuurtje’ verschijnt elf keer per jaar, telkens aan het begin van de maand. Redactie: Karel van Loon, Hans van Spanning, Ida Terluin, Jan de Vries. E-mailadres, ook voor aanlevering kopij:
[email protected] Adres voor inleveren kopij (tenzij elders anders vermeld): Jacques Urlusstraat 33, 2551 GX Den Haag, tel. 3251310. Administratie en bezorging: tel. 3688223. Penningmeester: J.J. de Vries, tel. 3682321; ook voor het plaatsen van advertenties. Financiën: Giften zijn welkom op giro 915855 t.n.v. Wijkblad Bosbeskapel te Den Haag. ‘Lopend Vuurtje’ is voor visueel gehandicapten ook verkrijgbaar in braille. Nadere informatie hierover is te krijgen bij CBB, Christelijke Bibliotheek voor Blinden en Slechtzienden, te Ermelo, tel. 0341-565477. ‘Lopend Vuurtje’ is ook te bekijken en als PDF-bestand te downloaden op www.bosbeskapel.nl in de rubriek ‘Nieuws’.
De kopij voor het februarinummer dient uiterlijk zaterdag 13 januari a.s. te worden ingeleverd op het bovengenoemd huisadres of op bovengenoemd e-mailadres. Later ontvangen kopij kan helaas niet worden verwerkt. Aangeboden kopij wordt waar nodig door de redactie bewerkt.
Wij voeren alle stoffeerwerk uit in onze eigen werkplaats. Er wordt gebruik gemaakt van moderne materialen. Een grote kollektie meubelstoffen hebben wij in voorraad. Door jarenlange ervaring en vakkennis kunnen wij u topkwaliteit leveren.
BANKETBAKKERIJ
Uiteraard verzorgen wij ook uw nieuwe meubelen, vloerbedekking, gordijnen, vitrage enz. Vrijblijvend prijsopgave. Eventueel ook ’s-avonds.
Specialiteit: Hazelnoottaarten WONINGINRICHTING B.V.
Den Haag Weissenbruchstraat 1c Arabislaan 56 Wassenaar Kerkstraat 71
tel. 5179507
Sinds 1932
VOOR BEZORGING
tel. 3246844
Reputatie door prestatie
tel. 3249409 tel. 3252734
W. Verbove & Zn. vlierboomstraat 500-tel. 3251504
Pippelingstraat 30, 2564 RH ’s-Gravenhage - Telefoon: 070-368 26 80 - Fax: 070-325 72 30
…al meer dan 35 jaar, een begrip in Den Haag! Uw officiële Gazelle en Peugeot dealer