EMERGOS® voor een scherpe bedrijfsnoodorganisatie Beurs brandveiligheid in de zorg
atië n
t sti
cht
bran d
in z ieke
ab ran d
en p
nhu is
ont ruim dn
Dro nk
S in t
Jan
(B
russ ch s i el) t m d n . adheui m woe c A m s t e n he msterda Apeld h a v c n iso d. r ei nA r in t ter ntrum i en bran iekenhu orn on e o h truim G Op h Ce htend e an het z n c n s i d i c d v e o A e n e M isao bLM rdag centrale oor er g gt e raEnLOd u d n e e d i h z p r do g , a r e s e n a e i r w g .D en e Tw atiek - Bij e k Een in brand orzienin et AMC s haar e a e ie h n o t z is d ntebo mer v n bra staa troomv der van jkt volge x ri s li er t jari onder rgziek an he nd in e d a n nood oordvo a ge d t e en e br w l vro agoc enhui B d e n n v a e ee s h u v n bra n gek w uit tend in Al ang . di een me ndw om omv e vallen die n a d t e r s e o e n t or n er. ad 60- lo b , me m H o e og na onb et vuu ldt de m het t eke r on ijd l r n d e o tston ve d orz o a n a k. Ma Z ie
k en
huis
Ape ld
oor n
Z i eke
2
Workshop EMERGOS in de zorg
23-11-2009
Programma • Intro • Hoe scherp is uw bedrijfsnoodorganisatie: EMERGOS: scan • EMERGOS waarom: de Twenteborg case? • Hoe kan EMERGOS helpen dit soort ongevallen te voorkomen? • EMERGOS voor ziekenhuizen en zorg instellingen • EMERGOS-scan nader bekeken
3
Workshop EMERGOS in de zorg
23-11-2009
Laat u niet verrassen! 1. Risico ten onrechte geaccepteerd of bewustzijn weggezakt 2. Wijzigingen beleid: “Kan het effectiever/efficiënter” en daardoor beknibbelen op faciliteiten, onderhoud, BHV 3. Impact veranderingen in gebouw, installaties of voorzieningen onderschat 4. Idem wijzigingen in organisatie, in/uitbesteden 5. Nieuw gebouw betrekken; 6. Nieuwe technieken met andere risico’s 7. Interne verhuizingen; 8. Bedrijfsnoodorganisatie pas bij oplevering (ver)bouwproject opzetten; 9. Reorganisaties; 10. Nieuwe regelgeving, stand van techniek; 11. Nieuwe risico’s
4
Workshop EMERGOS in de zorg
23-11-2009
Quick scan EMERGOS®
Zijn de elementen organisatie BNO in uw instelling of ziekenhuis in orde?
5
Workshop EMERGOS in de zorg
23-11-2009
Hoofdonderwerp
Onderwerp
1. Algemeen
•
Bedrijfsnoodorganisatie systematisch georganiseerd
2. Beleidsvorming
• •
Strategische doelen Beleidsuitgangspunten
3. Risicoanalyse en Plan van aanpak
• • •
Inventarisatie en beoordeling risico’s Herkenning van nieuwe risico’s Bijhouden van ontwikkelingen, wettelijke en andere eisen Plan van aanpak (inclusief verbeterprogramma)
• 4. Ondersteunende maatregelen bedrijfsnoodorganisatie
• • • • • • • •
5. Preparatie
• • • • • • •
6. Repressie
• • • •
6
Georganiseerd
Organisatie en verantwoordelijkheid Samenwerking Opleidingsplan sleutelpersonen in de bedrijfsnoodorganisatie Communicatie intern Communicatie extern Beheer van documenten en gegevens Onderhoud middelen en voorzieningen Voorzieningen Inrichting repressieve organisatie Inzetbaarheid leden bedrijfsnoodorganisatie Inzetbaarheid middelen en voorzieningen Noodvoorzieningen Oefenprogramma Leren van oefeningen Testen middelen In werking stellen bedrijfsnoodorganisatie (Bedrijfs-) procesbeheersing in noodsituaties (Bedrijfs-) noodplan Communicatie tijdens ongevallen/calamiteiten
7. Nazorg en herstel
• • •
Nazorg medewerkers Herstel bedrijfsproces Evaluatie optreden bedrijfsnoodorganisatie
8. Controle en corrigerende maatregelen
• • • •
Inspecties Ongevallenonderzoek Registraties Audit
9. Beoordeling door directie
• •
Jaarverslag Beoordeling effectiviteit bedrijfsnoodorganisatie
Workshop EMERGOS in de zorg
Gedocumenteerd
23-11-2009
Twenteborg-case
7
Workshop EMERGOS in de zorg
23-11-2009
8
Workshop EMERGOS in de zorg
23-11-2009
• • • • •
Bedrijfsnoodplan geen onderdeel van veiligheidsmanagementsysteem Onvoldoende helderheid taken en verantwoordelijkheden Geen goede RI&E Geen veiligheidsaudits gericht op veiligheidsbeheersing OK Onvoldoende deskundigheid onderhoudspersoneel
• • • •
Op OK-complex alleen traditionele blusmiddelen geen dekens Op OK ontbraken deze Er was geen plan om gassen snel af te kunnen sluiten Bedrijfsnoodplan richt zich grote lijnen, niet op de risico’s van specifieke processen Procedures onvoldoende geprotocolleerd Geen opleidings- en instructieplan Geen OK specifieke oefeningen OK medewerkers hebben geen instructie gehad Zelfredzaamheid niet goed geregeld (vluchtroutering daarvoor niet geschikt) Onvoldoende noodverlichting
• • • • • •
• Arbeidshygiënische strategie
9
Workshop EMERGOS in de zorg
23-11-2009
Maar ook • • • •
Inschakeling brandweer en politie in orde Interne en externe communicatie in orde Goede communicatie tussen BHV en calamiteitenstaf Goed gehandeld met oog op bescherming patiënten in de omgeving • Goede nazorg
10
Workshop EMERGOS in de zorg
23-11-2009
Reageer op signalen! • • • • • • • •
11
Ongevalsonderzoek (in huis of elders) Resultaten oefeningen en trainingen Resultaten (actualisering) RI&E Klachten/verbetervoorstellen medewerkers, gasten en verzorgden Resultaten metingen Resultaten eigen inspecties Signalen Brandweer, Arbeidsinspectie, Inspectie Gezondheidszorg Evaluatie van uw dienstverleners
Workshop EMERGOS in de zorg
23-11-2009
EMERGOS systematiek
12
Workshop EMERGOS in de zorg
23-11-2009
EMERGOS® zorgt voor scherpe noodorganisaties • Werken volgens EMERGOS® voorkomt ongevallen door systematische beheersing restrisico’s en de vitaliteit van de noodorganisatie • Richt zich op alle risico’s in zorginstellingen en ziekenhuizen: ondersteunt veiligheid en continuiteit • Biedt een checklist met ca 100 items van belang voor een scherpe bedrijfsnoodorganisatie • Is toepasbaar in hele veiligheidsketen
organisatie
• Richt zich op samenspel mens, techniek en organisatie
mensen
• Sluit naadloos aan op arbo/veiligheidszorg en levert verbeterplan • Helpt samenwerking met hulpverleners
instalatie 13
Workshop EMERGOS in de zorg
gebouw 23-11-2009
Alle fasen van de veiligheidsketen gemanaged?
Pro-actie
14
Preventie
Workshop EMERGOS in de zorg
Preparatie
Repressie
Nazorg (en Herstel)
23-11-2009
Restrisico’s gekoppeld aan bedrijfsnoodorganisatie?
bedrijfsbeleid
risicoanalyse maatgevende scenario’s
nulmeting BNO
regelgeving normen stand van techniek
PvA Ontwerp Gebouw e.d
ontwerp BNO/ veiligheidsorganisatie procedures ontwikkelen testen oefenen
15
Workshop EMERGOS in de zorg
verbeteren en borgen
23-11-2009
Leert de bedrijfsorganisatie?
Act (verbeteren)
incidenten risicoanalyse risicoscenario’s
organisatie
Restrisico’s
mensen
Check
BNOproces
ontwerp beheersmaatregelen
16
Workshop EMERGOS in de zorg
technische middelen
Do
23-11-2009
Plan
Waar gaat het om? • Organisatie: duidelijke processen, goede RI&E, meebewegen met voortschrijdend inzicht, ondersteunende maatregelen veiligheidsmanagement, bedrijfsbeleid, samenwerking • Mens: directieverantwoordelijke, calamiteitenteam, HBNO, BHV-ers, bedrijfsbrandweer e.d., professionals, zelfredzaamheid • Techniek: noodvoorzieningen, hulpmiddelen, gebouw, bediening installaties 17
Workshop EMERGOS in de zorg
23-11-2009
Wat zijn belangrijkste verbeterpunten in mijn bedrijfsnoodorganisatie?
18
Workshop EMERGOS in de zorg
23-11-2009
Praktijkvoorbeeld van Erasmus MC en Universiteit Nijmegen • Beleidsplan Erasmus MC: revitaliseringslag BHV nodig na opheffen bedrijfsbrandweer • Nulmeting op basis van EMERGOS® • TNO Arbeid: onderzoekt en adviseert plan van aanpak BNO • Advies aan Raad van Bestuur: o.a. belangrijke sleutelfuncties belegd, één crisisteam, locatiegerichte BHV, nieuwbouwproces begeleiden • Universiteit Nijmegen: evaluatie crisis management faculteit op basis van waarneming en evaluatie van oefening
19
Workshop EMERGOS in de zorg
23-11-2009
Hoofdonderwerp
Onderwerp
1. Algemeen
•
Bedrijfsnoodorganisatie systematisch georganiseerd
2. Beleidsvorming
• •
Strategische doelen Beleidsuitgangspunten
3. Risicoanalyse en Plan van aanpak
• • •
Inventarisatie en beoordeling risico’s Herkenning van nieuwe risico’s Bijhouden van ontwikkelingen, wettelijke en andere eisen Plan van aanpak (inclusief verbeterprogramma)
• 4. Ondersteunende maatregelen bedrijfsnoodorganisatie
• • • • • • • •
5. Preparatie
• • • • • • •
6. Repressie
• • • •
20
Georganiseerd
Organisatie en verantwoordelijkheid Samenwerking Opleidingsplan sleutelpersonen in de bedrijfsnoodorganisatie Communicatie intern Communicatie extern Beheer van documenten en gegevens Onderhoud middelen en voorzieningen Voorzieningen Inrichting repressieve organisatie Inzetbaarheid leden bedrijfsnoodorganisatie Inzetbaarheid middelen en voorzieningen Noodvoorzieningen Oefenprogramma Leren van oefeningen Testen middelen In werking stellen bedrijfsnoodorganisatie (Bedrijfs-) procesbeheersing in noodsituaties (Bedrijfs-) noodplan Communicatie tijdens ongevallen/calamiteiten
7. Nazorg en herstel
• • •
Nazorg medewerkers Herstel bedrijfsproces Evaluatie optreden bedrijfsnoodorganisatie
8. Controle en corrigerende maatregelen
• • • •
Inspecties Ongevallenonderzoek Registraties Audit
9. Beoordeling door directie
• •
Jaarverslag Beoordeling effectiviteit bedrijfsnoodorganisatie
Workshop EMERGOS in de zorg
Gedocumenteerd
23-11-2009
Stappenplan evaluatie (bijvoorbeeld d.m.v. audit of groepoverleg) 1. Opdracht geven/krijgen 2. Methode kiezen: bijvoorbeeld EMERGOS®, checklist voor inrichting bedrijfsnoodorganisatie 3. Projectteam of werkgroep opzetten 4. Werkplan maken 5. Evaluatie uitvoeren 6. Verbeterplan voorstellen 7. Besluitvorming ondersteunen 8. Monitoren uitvoeren besluiten
21
Workshop EMERGOS in de zorg
23-11-2009
EMERGOS®, checklist voor de inrichting van bedrijfsnoodorganisaties
e 1700 d n a v t r a woners driekw e b In n e p T F lo L DE ons land in n e g n li l e breekt. it u zorginst d n a r b aar als er v e g t en of zijn o k o e r r g b t n o er is te nnen n la e p s d r g e in d u Ontruim zijn vero n e w u o b e acueren. g v , e ig e d t e s ll r o e v on om bewon l e e n o s r e weinig p
Samenspel gemanaged! 22
Workshop EMERGOS in de zorg
23-11-2009